แนวนโยบายของธนาคารแหงประเทศไทย เรอง การบรหารความเสยงดานสภาพคลองของสถาบนการเงนเฉพาะกจ

__________________

1. เหตผลในการออกแนวนโยบาย

เนองจากความเสยงดานสภาพคลองเปนหนงในความเสยงหลกของธรกจสถาบนการเงน แมวาสถาบนการเงนจะมฐานะการเงนทมนคง แตหากไมสามารถจายช าระผฝากเงนและเจาหนตาม ภาระผกพนทมอยได กอาจท าใหสถาบนการเงนนนไมสามารถด าเนนธรกจตอไปได ดวยเหตน ธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) จงก าหนดแนวนโยบายการบรหารความเสยงดานสภาพคลองของสถาบนการเงนเฉพาะกจ เพอใหสถาบนการเงนเฉพาะกจมแนวทางการบรหารความเสยงดานสภาพคลองทมประสทธภาพ โดยสถาบนการเงนเฉพาะกจควรมสภาพคลองเพยงพอทจะรองรบการช าระคนหนสนและภาระผกพนตางๆ เมอครบก าหนดหรอเมอถกเรยกคน ทงในภาวะปกตและภาวะวกฤต มโครงสรางของสนทรพยและหนสนทเหมาะสม มการบรหารควบคมความเสยงใหสอดคลองกบนโยบาย กลยทธ วธปฏบต และระดบความเสยงทยอมรบได รวมทงมแผนฉกเฉนเพอรองรบสถานการณดานสภาพคลองทมความรนแรง ซงเปนแนวทางทมความสอดคลองกบมาตรฐานการก ากบดแลสากล โดยเปนไปตามหลกการทเหมาะสมในการบรหาร ความเสยงดานสภาพคลองส าหรบสถาบนการเงน (Principles for Sound Liquidity Risk Management and Supervision) ท Basel Committee on Banking Supervision (BCBS) ไดออกมาเมอป 2551

2. ขอบเขตการบงคบใช

แนวนโยบายฉบบนใหใชบงคบกบธนาคารออมสน ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร ธนาคารอาคารสงเคราะห ธนาคารเพอการสงออกและน าเขาแหงประเทศไทย ธนาคารพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมแหงประเทศไทย บรรษทตลาดรองสนเชอทอยอาศยและบรรษทประกนสนเชออตสาหกรรมขนาดยอม

3. เนอหา

3.1 ค าจ ากดความ

ในแนวนโยบายฉบบน “สถาบนการเงนเฉพาะกจ” หมายความวา สถาบนการเงนของรฐทมกฎหมายเฉพาะ

จดตงขน ไดแก ธนาคารออมสน ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร ธนาคารอาคารสงเคราะห ธนาคารเพอการสงออกและน าเขาแหงประเทศไทย ธนาคารพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมแหงประเทศไทย บรรษทตลาดรองสนเชอทอยอาศยและบรรษทประกนสนเชออตสาหกรรมขนาดยอม

“คณะกรรมการยอย” หมายความวา คณะกรรมการทไดรบการแตงตงจากคณะกรรมการของสถาบนการเงนเฉพาะกจ เพอบรหารความเสยงดานสภาพคลองของสถาบนการเงนเฉพาะกจ เชน คณะกรรมการบรหารสนทรพยและหนสน (Asset and Liability Management Committee: ALCO) เปนตน ซงควรประกอบดวยผบรหารทมอ านาจตดสนใจจากหนวยงานทเกยวของกบความเสยงดานสภาพคลอง ทงจากหนวยงานทมการด าเนนงานซงอาจมผลกระทบตอสภาพคลอง และหนวยงานทมหนาทบรหารหรอควบคมความเสยงดานสภาพคลอง

2

ฝนสว90 คส 300 -255808

“ระดบความเสยงดานสภาพคลองทยอมรบได (Liquidity risk tolerance)” หมายความวา ระดบความเสยงดานสภาพคลองทคณะกรรมการของสถาบนการเงนเฉพาะกจพจารณาอนมต โดยพจารณาแลววาเหมาะสมกบฐานะการเงน ความสามารถในการระดมทน กลยทธการด าเนนธรกจ บทบาทในระบบการเงน ความเสยงและปจจยอนทเกยวของ เพอใชในการควบคมความเสยงดานสภาพคลองใหอยในระดบทเหมาะสม

“Survival period” หมายถง ระยะเวลาขนต าทสถาบนการเงนเฉพาะกจสามารถบรหารสภาพคลองไดอยางเพยงพอในการด าเนนธรกจภายใตสถานการณวกฤตทสงผลกระทบกบ สภาพคลองและมกระแสเงนไหลออกทรนแรงทสด โดยสถาบนการเงนเฉพาะกจเปนผก าหนด Survival period ภายใตสมมตฐานในสถานการณดงกลาวเอง ซงการก าหนด Survival period นขนอยกบปจจยหลายประการ เชน ความสามารถในการหาแหลงเงนทนของสถาบนการเงนเฉพาะกจ เปนตน

“Liquidity Cushion” หมายถง สนทรพยทมคณภาพด มสภาพคลองสงและอยในความตองการของตลาด ซงสถาบนการเงนเฉพาะกจควรมไวใหเพยงพอรองรบความเสยงดานสภาพคลองของตนเองทงในภาวะปกตและภาวะวกฤต โดย Liquidity cushion จะขนอยกบระดบความเสยง ดานสภาพคลองทยอมรบไดของสถาบนการเงนเฉพาะกจ การท า Stress test Survival period และคณลกษณะของสนทรพย โดยสนทรพยทมไวเพอรองรบความตองการสภาพคลองระยะสนในภาวะวกฤตควรเปนสนทรพยทมคณภาพดทสดและมสภาพคลองสงทสด เชน เงนสด พนธบตรรฐบาล หลกทรพยทสามารถใชเปนหลกประกนในการกยมเงนจากธนาคารแหงประเทศไทย ส าหรบสนทรพยทมไวเพอรองรบความตองการสภาพคลองระยะยาวขน กอาจมคณภาพดรองลงมา เชน ตราสารทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย เปนตน

3.2 หลกการ

สถาบนการเงนเฉพาะกจควรสามารถบรหารความเสยงดานสภาพคลองไดอยางมประสทธภาพ เพอใหมสภาพคลองเพยงพอทจะรองรบการช าระคนหนสนและภาระผกพนตาง ๆ เมอครบก าหนดหรอถกเรยกคน ทงในภาวะปกตและภาวะวกฤตตาง ๆ ส าหรบทกสกลเงนทสถาบนการเงน เฉพาะกจมธรกจและครอบคลมกลมธรกจทางการเงนทงหมด รวมทงบรหารควบคมความเสยงดงกลาวใหสอดคลองกบนโยบาย กลยทธ และอยในระดบความเสยงดานสภาพคลองทยอมรบได (Liquidity risk tolerance) ซงไดรบอนมตจากคณะกรรมการของสถาบนการเงนเฉพาะกจ

3.3 หลกเกณฑ

(1) หนาทความรบผดชอบของคณะกรรมการของสถาบนการเงนเฉพาะกจ

ในการบรหารความเสยงดานสภาพคลอง คณะกรรมการของสถาบนการเงน เฉพาะกจควรมหนาทความรบผดชอบดงตอไปน

(1.1) อนมตนโยบายและกลยทธดานการบรหารความเสยงดานสภาพคลอง ซงรวมถงระดบความเสยงดานสภาพคลองทยอมรบได (Liquidity risk tolerance) ของสถาบนการเงนเฉพาะกจ

(1.2) ทบทวนนโยบายและกลยทธ ซงรวมถงระดบความเสยงดานสภาพคลองทยอมรบได (Liquidity risk tolerance) อยางสม าเสมออยางนอยปละ 1 ครง หรอทนททมการเปลยนแปลงภาวะแวดลอมหรอกลยทธในการด าเนนธรกจ การเปลยนแปลงสมมตฐานในการปรบพฤตกรรมหรอ

3

ฝนสว90 คส 300 -255808

การท า Stress test ทมนยส าคญ เพอปรบปรงนโยบาย กลยทธ และวธปฏบต ใหเหมาะสมกบสถานการณทเปลยนแปลงไป

(1.3) ควบคมดแลใหผบรหารระดบสงหรอผมอ านาจในการจดการน านโยบาย และกลยทธไปใชในทางปฏบต โดยจดท าเปนขนตอนการปฏบตในการวด ตดตาม ควบคม และบรหารสภาพคลองอยางมประสทธภาพ และอยในระดบความเสยงดานสภาพคลองทยอมรบได (Liquidity risk tolerance) ทอนมตไว

(1.4) ตดตามฐานะสภาพคลองและประสทธภาพการบรหารสภาพคลองผาน การรายงานของคณะกรรมการยอยอยางสม าเสมอ รวมทงพจารณาแนวทางแกไขเมอพบปญหาหรอขอบกพรอง

นอกจากน คณะกรรมการของสถาบนการเงนเฉพาะกจจะตองปฏบตตามอ านาจและหนาททก าหนดตามประกาศธนาคารแหงประเทศไทยวาดวยอ านาจหนาทของกรรมการของสถาบนการเงนเฉพาะกจทธนาคารแหงประเทศไทยใหความส าคญสงสด และประกาศธนาคารแหงประเทศไทยวาดวยธรรมาภบาลของสถาบนการเงนเฉพาะกจ รวมทงประกาศและหลกเกณฑอนใดทเกยวของดวย

(2) โครงสรางองคกร หนาทความรบผดชอบ และบคลากร

(2.1) สถาบนการเงนเฉพาะกจควรมโครงสรางองคกรและบคลากรทม ความช านาญเหมาะสม มการก าหนดหนาทความรบผดชอบทชดเจน เพอใหสามารถบรหารจดการ ความเสยงดานสภาพคลองไดอยางมประสทธภาพตามนโยบายและกลยทธทไดรบอนมตจากคณะกรรมการของสถาบนการเงนเฉพาะกจ

(2.2) โครงสรางองคกรควรเอออ านวยตอการตดตาม ควบคม ตรวจสอบ การปฏบตงานใหสอดคลองกบนโยบาย กลยทธ และวธปฏบต ในการบรหารสภาพคลองของสถาบนการเงนเฉพาะกจ โดยมหนวยงานตรวจสอบและควบคมภายในทเปนอสระ ซงรายงานตรงตอคณะกรรมการของสถาบนการเงนเฉพาะกจผานทางคณะกรรมการตรวจสอบ (รายละเอยดตามเอกสารแนบ 2)

(2.3) สถาบนการเงนเฉพาะกจควรมการจดตงคณะกรรมการยอย เชน คณะกรรมการบรหารสนทรพยและหนสน (ALCO) ซงองคประกอบของคณะกรรมการยอยดงกลาวควรใหความส าคญกบการมสวนรวมของหนวยธรกจทกหนวยงานทการด าเนนงานอาจมผลกระทบตอสภาพคลอง โดยหนาทของคณะกรรมการยอยในการบรหารความเสยงดานสภาพคลอง มดงน

(2.3.1) จดท านโยบาย (Policy) และกลยทธ (Strategy) ในการบรหาร ความเสยงดานสภาพคลอง ซงรวมถงระดบความเสยงดานสภาพคลองทยอมรบได (Liquidity risk tolerance) ของสถาบนการเงนเฉพาะกจ เพอเสนอคณะกรรมการของสถาบนการเงนเฉพาะกจอนมต โดยควรจดใหมการทบทวนเปนประจ าอยางนอยปละ 1 ครง หรอทนททมการเปลยนแปลงกลยทธในการด าเนนธรกจหรอสภาพแวดลอมทมผลตอการบรหารสภาพคลองทมนยส าคญ เพอปรบปรงใหเหมาะสมสอดคลองกบสถานการณทเปลยนแปลงไป และสามารถรองรบความเสยงตาง ๆ ทมอยได

(2.3.2) น านโยบายและกลยทธในการบรหารความเสยงดานสภาพคลอง ซงรวมถงระดบความเสยงดานสภาพคลองทยอมรบได (Liquidity risk tolerance) ทไดรบอนมตจากคณะกรรมการของสถาบนการเงนเฉพาะกจ ไปใชในทางปฏบต โดยจดท าขอก าหนดและวธปฏบตใน การบรหารความเสยงดานสภาพคลองอยางเหมาะสม รวมทงก าหนดหนาท ความรบผดชอบ และล าดบชน

4

ฝนสว90 คส 300 -255808

การรายงาน ของผทเกยวของกบการบรหารความเสยงดานสภาพคลอง อยางชดเจนเปนลายลกษณอกษร และสอสารใหทกฝายทเกยวของไดทราบและปฏบต ทงน ควรจดใหมการสอบทานและคานอ านาจกน อยางเหมาะสมดวย

(2.3.3) ควบคมการบรหารความเสยงดานสภาพคลองใหเปนไปตามนโยบายและกลยทธ ซงรวมถงระดบความเสยงดานสภาพคลองทยอมรบได (Liquidity risk tolerance) ของสถาบนการเงนเฉพาะกจทไดรบอนมต และรายงานฐานะสภาพคลอง แนวทางการบรหาร ปจจยและปญหาตาง ๆ ดานสภาพคลองทพบ ตอคณะกรรมการของสถาบนการเงนอยางสม าเสมอหรอทนททพบปญหาทส าคญ เพอพจารณาก าหนดแนวทางแกไขไดทนเวลา

(2.3.4) ทบทวนสมมตฐานในการปรบขอมลใหสอดคลองกบพฤตกรรมของลกคาหรอคสญญา และภาวะแวดลอม รวมถงสมมตฐานการท า Stress test อยางสม าเสมออยางนอย ไตรมาสละ 1 ครง หรอทกครงทมการเปลยนแปลงภาวะแวดลอม โครงสราง และกลยทธ การด าเนนธรกจ ทมนยส าคญ เพอปรบเปลยนสมมตฐานตามความเหมาะสม และน าเสนอการเปลยนแปลงสมมตฐานในการปรบพฤตกรรมหรอการท า Stress test ตอคณะกรรมการของสถาบนการเงนเฉพาะกจเพอขออนมต

(3) นโยบาย กลยทธ และวธปฏบต

สถาบนการเงนเฉพาะกจควรมการก าหนดนโยบาย กลยทธ และวธปฏบต ในการบรหารความเสยงดานสภาพคลอง ซงรวมถงแผนรองรบเหตฉกเฉน ทมความชดเจนและเหมาะสมกบกลยทธทางธรกจ สอดคลองกบลกษณะและความซบซอนของธรกจ ฐานะการเงน ความสามารถ ในการจดหาเงนทน และบทบาทของสถาบนการเงนเฉพาะกจในระบบการเงน (ตามรายละเอยดทก าหนดในเอกสารแนบ 1)

(4) ระบบการบรหารความเสยงดานสภาพคลอง

(4.1) สถาบนการเงนเฉพาะกจควรมระบบงานทสามารถระบ วด ตดตาม และควบคมความเสยงดานสภาพคลองไดอยางมประสทธภาพในลกษณะทมองไปขางหนา โดยการจดท าประมาณการกระแสเงนสดรบจายทงหมดทเกดจากสนทรพย หนสน และรายการนอกงบดล รวมทงภาระตาง ๆ ทงทผกพนตามสญญาและไมผกพนตามสญญา ตามชวงระยะเวลาทเหมาะสม โดยครอบคลมทกสกลเงนและรายสกลเงนทมธรกจทมนยส าคญ และความเสยงดานสภาพคลองของแตละนตบคคลในกลมธรกจทางการเงนทสถาบนการเงนเฉพาะกจตองดแลหรอใหความชวยเหลอดานสภาพคลอง เชน บรษทลก และนตบคคลเฉพาะกจ (Special Purposed Vehicle : SPV) เปนตน รวมทงของกลมธรกจทางการเงนในภาพรวม (รายละเอยดตามเอกสารแนบ 3)

สถาบนการเงนเฉพาะกจควรค านงถงพฤตกรรมของลกคาหรอคสญญาทมผลตอรายการทรพยสน หนสน รายการธรกรรมนอกงบดลตาง ๆ รวมทงภาวะแวดลอม ซงอาจท าใหกระแสเงนสดรบและจายทเกดขนจรงแตกตางจากสญญาหรอทประมาณการไว ดงนน สถาบนการเงนควรมการปรบขอมลใหสอดคลองกบภาวะแวดลอมและพฤตกรรมดงกลาว โดยใชขอมลในอดต มมมองในอนาคต กลยทธของสถาบนการเงนเฉพาะกจ สภาวะแวดลอมทอาจเปลยนแปลง และปจจยตาง ๆ ทเกยวของ (รายละเอยดตามเอกสารแนบ 4 - 6)

(4.2) สถาบนการเงนเฉพาะกจควรมระบบทจะใหขอมลโครงสรางแหลงเงนทนและระยะเวลา เพอใชในการตดตามการกระจายตวของแหลงเงนทนใหเหมาะสม ตามกลยทธทไดรบอนมต

5

ฝนสว90 คส 300 -255808

ไว รวมทงขอมลการกระจกตวของแหลงเงนทนตามคสญญา ตามประเภทของเครองมอและตราสาร ทางการเงน ตามตลาด ตามสกลเงน และตามถนทอยของแหลงเงนทน

(4.3) สถาบนการเงนเฉพาะกจควรมโครงสรางพนฐานทจ าเปน เพอรองรบ การเขาถงแหลงเงนทนตาง ๆ ทงในภาวะปกตและภาวะวกฤต รวมทงมการตดตามปจจยทอาจมผลกระทบตอความสามารถในการจดหาเงนทนอยางใกลชด เพอประเมนและรกษาความสามารถในการจดหาเงนทนหรอการกยมเงนทงในภาวะปกตและในภาวะวกฤต

(4.4) สถาบนการเงนเฉพาะกจควรมระบบงานเพอรองรบการบรหารสภาพคลองระหวางวน (Intraday liquidity) และบรหารความเสยงทอาจท าใหไมสามารถช าระราคาไดตามก าหนดเวลา (Payment and settlement) โดยระบและจดล าดบความส าคญของรายการช าระเงนระหวางวนทส าคญ เชน ธรกรรมทเจาะจงเวลาในการช าระเงน มการจดล าดบการรบและจายเงน อยางเหมาะสม ทงสกลเงนบาทและสกลเงนตราตางประเทศ สามารถรองรบธรกจทท าทงหมด รวมทงธรกจทมกระแสเงนรบจายทไมแนนอนทตองใหความสนใจและระมดระวงเปนพเศษ เชน การเปน Custodian bank Correspondent bank หรอ Settlement bank รวมทงควรค านงถงการหาแหลงเงนก ความสามารถในการเขาถงแหลงเงนทน และการจดสรรสนทรพยทจะใชเปนหลกประกนในการกยมระหวางวน เพอใหกระบวนการในการช าระเงนด าเนนไปไดอยางสมบรณ ทนเวลา ทงในภาวะปกตและภาวะวกฤต

(4.5) สถาบนการเงนเฉพาะกจควรมระบบการเตอนภยลวงหนา (Early Warning System) ทเหมาะสม (รายละเอยดตามเอกสารแนบ 3)

(4.6) สถาบนการเงนเฉพาะกจควรมระบบการทดสอบภาวะวกฤต (Stress test) (4.6.1) สถาบนการเงนเฉพาะกจควรจดท า Stress test อยางสม าเสมอ

โดยควรจดท าในหลากหลายสถานการณ ทงสถานการณวกฤตในกรณทเกดขนเฉพาะรายสถาบนการเงน (Institution-specific crisis) กรณวกฤตทงระบบ (Market-wide crisis) และสถานการณจ าลองทเปนผลรวมของทงสองกรณ (Combination of both) ซงวกฤตดงกลาวอาจด าเนนตอเนองเปนระยะเวลานานหรอแคชวคราว เพอวดความเสยงและผลกระทบตอฐานะสภาพคลองในทกระดบ ทงระดบนตบคคลและกลมธรกจทางการเงน เพอใหสามารถระบถงปจจยหรอจดออนทอาจท าใหเกดปญหาสภาพคลองแกสถาบนการเงนเฉพาะกจ และเพอใหมนใจวาฐานะปจจบนสอดคลองกบระดบความเสยงดานสภาพคลองทยอมรบได (Liquidity risk tolerance) ทก าหนดไว (รายละเอยดตามเอกสารแนบ 5)

(4.6.2) ในการท า Stress test สถาบนการเงนเฉพาะกจควรใชรายการขอมลทส าคญทงดานสนทรพย หนสน และรายการนอกงบดล ทงทผกพนและไมผกพนตามสญญา เพอแสดงผลกระทบทอาจเกดขนตอกระแสเงนสดรบจายของสถาบนการเงนเฉพาะกจในสถานการณจ าลองภาวะวกฤตตาง ๆ

(4.6.3) ขอบเขตและความถในการท า Stress test ขนกบขนาด ปรมาณธรกรรมทกอใหเกดความเสยง และบทบาทของสถาบนการเงนเฉพาะกจตอระบบการเงน แตอยางนอยควรจดท าไตรมาสละ 1 ครง มการก าหนดระยะเวลาขนต าทสถาบนการเงนจะสามารถด ารงอยไดภายใตภาวะวกฤตทรนแรงทสด (Survival period) ทเหมาะสมและสอดคลองกบระยะเวลาทสถาบนการเงนเฉพาะกจใชในการระดมเงนในภาวะวกฤต ทงน ควรมการทบทวนการตงสมมตฐานตาง ๆ อยางเหมาะสม พรอมทงมเหตผลอธบายการก าหนดดงกลาว

6

ฝนสว90 คส 300 -255808

(4.6.4) สถาบนการเงนเฉพาะกจควรมการน าผลการท า Stress test ไปประกอบในการปรบปรงฐานะสภาพคลอง นโยบายและกลยทธในการบรหารความเสยงดานสภาพคลอง การจดท าแผนรองรบเหตฉกเฉน (รายละเอยดตามเอกสารแนบ 7) และการก าหนดระดบ Liquidity cushion ทเหมาะสมดวย

(4.6.5) ธนาคารแหงประเทศไทยอาจก าหนดเพมเตมใหสถาบนการเงนเฉพาะกจบางแหงหรอทกแหง จดท า Stress test ตามสถานการณ สมมตฐาน และความถ ทธนาคารแหงประเทศไทยก าหนดตามความเหมาะสมได

(4.7) สถาบนการเงนเฉพาะกจควรบรหารสนทรพยหรอหลกประกนอยางเหมาะสม โดยควรมเงนสดหรอสนทรพยทมคณภาพดในปรมาณทเพยงพอ สามารถรองรบประมาณการความตองการสภาพคลองทงในภาวะปกตและภาวะวกฤตตาง ๆ ได (Liquidity cushion) สอดคลองกบนโยบายและกลยทธทไดรบอนมตไว เหมาะสมกบลกษณะธรกจ ระดบความเสยงดานสภาพคลองทยอมรบได (Liquidity risk tolerance) และ Survival period ของสถาบนการเงนเฉพาะกจ โดยในกรณทสถาบนการเงนเฉพาะกจมปรมาณสนทรพยทมคณภาพดและสภาพคลองสง ไมเพยงพอรองรบภาวะวกฤตตามสถานการณจ าลองทใชทดสอบ สถาบนการเงนเฉพาะกจควรมแผนด าเนนการปรบฐานะสภาพคลอง นโยบายและกลยทธ ใหเหมาะสมโดยเรว ทงน สถาบนการเงนเฉพาะกจควรมการประเมนคณภาพและสภาพคลองของสนทรพยอยางสม าเสมอ โดยสนทรพยทใชเปน Liquidity cushion ควรมคณสมบต ดงน

(4.7.1) มสภาพคลองสง ปราศจากภาระผกพน สามารถเปลยนเปน เงนสดไดอยางรวดเรว ซงสถาบนการเงนเฉพาะกจควรพจารณาคณสมบตของ Liquidity cushion ใหเหมาะสมและสามารถรองรบภาวะวกฤตในลกษณะตาง ๆ โดยเฉพาะอยางยงกรณวกฤตทงระบบ (Market-wide crisis) ซงอาจขาดสภาพคลองในตลาดหรอตลาดไมสามารถท าหนาทไดตามปกต Liquidity cushion ทเหมาะสมรองรบกรณดงกลาวควรเปนสนทรพยทสามารถใชเปนหลกประกนในการกยมจากธนาคารแหงประเทศไทยได

(4.7.2) มการกระจายตวอยางเหมาะสม เชน ไมกระจกตวในตราสารหน รนใดรนหนงมากเกนไป

(4.8) สถาบนการเงนเฉพาะกจควรมระบบขอมลทมประสทธภาพในการรองรบการบรหารความเสยงดานสภาพคลอง โดยมการรายงานขอมลดานสภาพคลอง ผลการท า Stress test และปจจยตาง ๆ ทเกยวของ ตอผบรหารระดบสง คณะกรรมการยอย และคณะกรรมการของสถาบนการเงนเฉพาะกจอยางสม าเสมอ เพอน าไปใชในการพจารณาทบทวนและปรบปรงนโยบาย กลยทธ หรอก าหนดแนวทางการแกไขปญหาไดอยางทนเวลา

(5) การเปดเผยขอมล

สถาบนการเงนเฉพาะกจควรเปดเผยขอมลดานสภาพคลองตอสาธารณชนอยางเพยงพอและสม าเสมอ ทงขอมลเชงคณภาพ (Qualitative information) และขอมลเชงปรมาณ (Quantitative information) เพอใหผทเกยวของสามารถประเมนฐานะสภาพคลองของสถาบนการเงนเฉพาะกจและความมประสทธภาพในการบรหารสภาพคลองได รวมทงเพอสนบสนนใหเกดความโปรงใสและการมวนยในระบบสถาบนการเงน (รายละเอยดตามเอกสารแนบ 8)

7

ฝนสว90 คส 300 -255808

(6) ระบบงานในการสรางแบบรายงาน

สถาบนการเงนเฉพาะกจควรจดใหมระบบงานทสามารถสรางแบบรายงานทแสดงขอมลฐานะสภาพคลองสทธหรอกระแสเงนสดรบจาย เพอใชในการบรหารความเสยงดานสภาพคลองของสถาบนการเงนเฉพาะกจ ตามทธนาคารแหงประเทศไทยก าหนด (รายละเอยดตามเอกสารแนบ 9)

4. วนเรมตนบงคบใช

แนวนโบบายฉบบนใหใชบงคบตงแตวนท 1 มกราคม 2559 เปนตนไป

ฝนสว90 คส 300 -255808

เอกสารแนบ

1. นโยบาย (Policy) และกลยทธ (Strategy) ในการบรหารความเสยงดานสภาพคลอง

2. ระบบการควบคมภายในเกยวกบการบรหารความเสยงดานสภาพคลอง

3. ระบบการบรหารความเสยงดานสภาพคลอง

4. การปรบขอมลใหสอดคลองกบพฤตกรรมของลกคาหรอคสญญาในภาวะปกต (Behavioral adjustment)

5. การทดสอบภาวะวกฤต (Stress test)

6. อตราสวนลดทจะใชปรบลดมลคาหลกทรพยลงจากราคาตลาด (Haircut)

7. แผนรองรบเหตฉกเฉน (Contingency Plan)

8. การเปดเผยขอมล

9. ระบบงานในการสรางแบบรายงานฐานะสภาพคลองสทธ

1 / 1

ฝนสว90 คส 300 -255808

เอกสารแนบ 1

นโยบาย (Policy) และกลยทธ (Strategy) ในการบรหารความเสยงดานสภาพคลอง

1. การก าหนดนโยบายและกลยทธ

1.1 ในการจดท านโยบายและกลยทธในการบรหารความเสยงดานสภาพคลอง ซงรวมถง การก าหนดระดบความเสยงดานสภาพคลองทยอมรบได (Liquidity risk tolerance) สถาบนการเงนเฉพาะกจควรใชหลกความระมดระวง (Conservative approach) และควรค านงถงปจจยตาง ๆ ทอาจมผลกระทบตอการบรหารความเสยงดานสภาพคลองครบถวนทกดาน เชน

(1) ขนาดและลกษณะของธรกจ บทบาทและความส าคญของสถาบนการเงนเฉพาะกจในระบบการเงน

(2) การกระจายและความผนผวนของแหลงเงนทน รวมถงความสามารถในการเขาถงแหลงเงนทน

(3) ปรมาณและคณภาพของสนทรพยทม (4) ความนาเชอถอและความสามารถในการปฏบตตามสญญาของแหลงเงนทน และ

Standby Facility ทมอย (5) ขอจ ากดทางดานกฎหมายและหลกเกณฑการก ากบดแลทงในประเทศ ตางประเทศ

และระหวางประเทศทสถาบนการเงนเฉพาะกจมธรกจ (Cross-border) ขอปฏบต ระยะเวลาในการโอนสภาพคลองและสนทรพยทจะใชเปนหลกประกน

(6) ขนาดและความซบซอนของธรกรรมทเกยวของกบเงนตราตางประเทศ และ ความสามารถในการเขาถงแหลงเงนทนสกลตางประเทศ

(7) ธรกจ ธรกรรมหรอรายการนอกงบดลทท าใหเกดความไมแนนอนของกระแสเงนสด เชน ภาระการค าประกน ธรกรรมอนพนธ หรอการท าหนาทเปน Correspondent bank หรอ Custodian bank

(8) ภาระของสถาบนการเงนเฉพาะกจในการสนบสนนสภาพคลองใหกบบรษทในกลมธรกจทางการเงน หรอบคคลอนทเกยวของ เชน บรษทลก บรษทรวม และ SPV เปนตน

(9) ความเสยงในดานตาง ๆ ทอาจสงผลกระทบตอสภาพคลองของสถาบนการเงน เฉพาะกจ เชน ความเสยงทางเครดต ความเสยงจากการเปลยนแปลงดานราคาตลาด ความเสยงจากการปฏบตงาน ความเสยงดานกฎหมาย ความเสยงดานการช าระราคา (Settlement Risk) และความเสยงดานชอเสยงขององคกร เปนตน

1.2 สถาบนการเงนเฉพาะกจควรมการถายทอดและสอสารกบผบรหารทกระดบทเกยวของใหเขาใจถงนโยบายและกลยทธ ซงรวมถงระดบความเสยงดานสภาพคลองทยอมรบได (Liquidity risk tolerance) ของสถาบนการเงนเฉพาะกจ ใหสามารถประเมนเปรยบเทยบประโยชนทจะไดรบจากท าธรกรรมและความเสยงดานสภาพคลองทอาจเกดขนได รวมทงรบทราบและปฏบตหนาทความรบผดชอบของตนในสวนทเกยวของกบการบรหารความเสยงดานสภาพคลอง ทงในภาวะปกตและภาวะวกฤต

1 / 2

ฝนสว90 คส 300 -255808

2. นโยบายและกลยทธการบรหารความเสยงดานสภาพคลอง

นโยบายและกลยทธการบรหารความเสยงดานสภาพคลองควรมความชดเจนและจดท าเปน ลายลกษณอกษร โดยขอมลขนต าทควรระบในนโยบายและกลยทธการบรหารความเสยงดานสภาพคลองมดงน

2.1 ระดบความเสยงดานสภาพคลองทยอมรบได (Liquidity risk tolerance) ซงสอดคลองกบนโยบาย กลยทธ และความซบซอน ในการด าเนนธรกจ ฐานะการเงน ความสามารถในการจดหาเงนทน และบทบาทของสถาบนการเงนเฉพาะกจในระบบ ซงครอบคลมทงในภาวะปกตและภาวะวกฤต

2.2 โครงสรางของสนทรพย หนสน ภาระผกพนและรายการนอกงบดลตาง ๆ โดยมการกระจายแหลงทมาของเงนทนและแหลงทใชไปของเงนทนอยางเหมาะสม ไมควรพงพาแหลงใดแหลงหนงเปนส าคญ เชน ไมควรกระจกตวเฉพาะเจาหน ผลงทนหรอผฝากเงนรายใหญเพยงไมกราย โดยใหระบแหลงทมาของเงนทนและการใชไปของเงนทน ตามระยะเวลา ทงระยะสน ระยะกลางและระยะยาว โดยเฉพาะแหลงทมาของเงนทนทใหความส าคญ เชน เนนผฝากเงนรายยอยหรอรายใหญ และแหลงทใชไปของเงนทนทใหความส าคญ เชน เนนการปลอยสนเชอประเภทใด โดยควรค านงถงความสมพนธของแหลงทมาหรอใชไปของเงนทนตาง ๆ ประกอบดวย

2.3 กลยทธทชดเจนในการหาแหลงเงนทน การเขาถงแหลงเงนทน การรกษาความสมพนธ กบแหลงเงนทน และการดแลปจจยทอาจมผลกระทบตอความสามารถในการเขาหาแหลงเงนทน เชน ความมนคงของเงนกองทน ซงสถาบนการเงนเฉพาะกจควรมการตดตามอยางใกลชด

2.4 แนวทางการบรหารความเสยงดานสภาพคลองทงสกลเงนบาท และสกลเงนตราตางประเทศ ทงส าหรบภายในสถาบนการเงนเฉพาะกจเอง ระหวางนตบคคลในกลมธรกจทางการเงนหรอนตบคคลทเกยวของ ซงรวมถงภาระทสถาบนการเงนเฉพาะกจตองใหความชวยเหลอสภาพคลองแก นตบคคลอน เชน บรษทลก และนตบคคลเฉพาะกจ (Special Purposed Vehicle : SPV) วธการให ความชวยเหลอ วงเงนหรอขอจ ากดในการใหความชวยเหลอตาง ๆ รวมถงกฎหมายและกฎเกณฑตาง ๆ ทเกยวของ โดยสถาบนการเงนเฉพาะกจควรก าหนดเพดานการใหความชวยเหลอดานสภาพคลองระหวางนตบคคลภายในกลมธรกจทางการเงนหรอแกนตบคคลทเกยวของ เพอปองกนผลกระทบจากปญหา สภาพคลองจากนตบคคลหนงแพรไปยงอกนตบคคลหนง

2.5 เครองมอ อตราสวนตาง ๆ หรอเพดาน ทสถาบนการเงนเฉพาะกจใชในการวดและควบคมความเสยงดานสภาพคลอง ระดบการพงพาเงนทนจากแหลงตาง ๆ ทงในดานองคประกอบ ลกษณะ เครองมอทางการเงน และระยะเวลาครบก าหนด (ตวอยางตามเอกสารแนบ 3)

2.6 ระดบหรอปรมาณสนทรพยทมคณภาพและมสภาพคลองสงในแตละประเภท ทสถาบนการเงนเฉพาะกจควรมไว (Liquidity cushion) เพอรองรบทงในภาวะปกตและภาวะวกฤต

2.7 หนวยงานทรบผดชอบในการบรหารความเสยงดานสภาพคลองทงภาวะปกต และภาวะวกฤต

2.8 นโยบายและกระบวนการในการพจารณาถงตนทน ประโยชนและความเสยง ทเกยวของ กบสภาพคลอง ในการพจารณาก าหนดราคาภายในองคกร (Internal pricing) การประเมนผลงาน การอนมตธรกรรมใหมทส าคญ เพอใหการปฏบตงานของแตละสายงานธรกจมการพจารณาความคมคาของผลประโยชนและตนทน รวมทงความเสยงดานสภาพคลอง ทเกดจากการท าธรกรรมตาง ๆ ควบคกนดวย

1 / 3

ฝนสว90 คส 300 -255808

2.9 ระบบการรายงานขอมลความเสยงดานสภาพคลอง ความถและขอบเขตของรายงาน และผรบรายงาน

2.10 สมมตฐานในการปรบขอมลตามพฤตกรรมของลกคาหรอคสญญา และในการท า Stress Test ภายใตสถานการณจ าลองตาง ๆ และระยะเวลาขนต าทสถาบนการเงนเฉพาะกจสามารถด ารงอยไดภายใตภาวะวกฤต (Survival Period) ทเหมาะสมและสอดคลองกบระยะเวลาทสถาบนการเงนเฉพาะกจใชในการระดมเงนในภาวะวกฤต (รายละเอยดตามเอกสารแนบ 4 – 6)

2.11 ระบบการเตอนภยลวงหนา (Early Warning System) ซงระบถงเครองมอหรอตวบงชระดบความผดปกตดานสภาพคลอง (Indicator) เพอใชวดวาเมอใดสถานการณเรมสงสญญาณของปญหา ซงอาจเกดวกฤตตามมา (Alert) และเมอใดควรเรมปฏบตตามแผนรองรบเหตฉกเฉน (Trigger Point) รวมถงแจงตอธนาคารแหงประเทศไทยทนททมสญญาณของปญหา (รายละเอยดตามเอกสารแนบ 3)

2.12 แผนรองรบเหตฉกเฉน (Contingency Plan) ทชดเจนและเปนลายลกษณอกษร เพอรองรบกรณภาวะวกฤตตาง ๆ ทงวกฤตเฉพาะรายสถาบนการเงน วกฤตของทงระบบ และวกฤตรายสถาบนการเงนและระบบประกอบกน รวมถงรายละเอยดกระบวนการ ขนตอนการปฏบตงาน และวธในการจดการภาวะการขาดสภาพคลองในกรณตาง ๆ ซงมความยดหยนและละเอยดเพยงพอทจะปฏบตไดจรง (รายละเอยดตามเอกสารแนบ 7)

----------------------------

2 / 1

ฝนสว90 คส 300 -255808

เอกสารแนบ 2

ระบบการควบคมภายในเกยวกบการบรหารความเสยงดานสภาพคลอง

1. สถาบนการเงนเฉพาะกจควรจดใหมระบบควบคมภายในทสอดคลองกบนโยบายและกลยทธ การบรหารความเสยงดานสภาพคลอง และมระบบตดตามอยางสม าเสมอใหการบรหารความเสยง ดานสภาพคลองเปนไปตามวธปฏบตทก าหนดไว 2. ในกรณทเกดปญหาดานสภาพคลองใหผรบผดชอบรายงานตอผบรหารในระดบทเหมาะสมทนท ทพบปญหา รวมถงการพจารณารายงานปญหาใหคณะกรรมการยอยและคณะกรรมการของสถาบนการเงนเฉพาะกจทราบตามล าดบความรนแรง เพอพจารณาแนวทางแกไขทนท ทงน สถาบนการเงนเฉพาะกจควรมขอก าหนดเกยวกบระดบของปญหา การวเคราะหปญหาทเกดขน แนวทางแกไข และผรบผดชอบทชดเจน 3. สถาบนการเงนเฉพาะกจควรจดท า Back test เพอเปรยบเทยบขอมลทเกดขนจรงกบขอมล จากสมมตฐานทประมาณการไวอยางสม าเสมอ อยางนอยไตรมาสละ 1 ครง เพอการตรวจสอบ ความเหมาะสมของการก าหนดสมมตฐานและการปรบขอมลตามพฤตกรรม โดยสถาบนการเงนเฉพาะกจควรมการเกบขอมลทเกดขนจรงตามระยะเวลาทเหมาะสมซงไมนอยกวา 1 ป เชน ขอมลการฝากตอ (Rollover) ของลกคาประเภทเงนฝากประจ า ขอมลการถอนเงนสงสดตอวนในแตละเดอน และขอมล การเบกถอนใชวงเงนก (Draw downs under loan commitment) เปนตน รวมทงควรมรายงานหรอขอมลทแสดงผลการท า Back test เกบไวเพอใหธนาคารแหงประเทศไทยตรวจสอบดวย 4. สถาบนการเงนเฉพาะกจควรจดใหมการตรวจสอบความถกตองของระบบการบรหารความเสยงดานสภาพคลอง มการกระทบยอด การสอบทาน และการรกษาความปลอดภยในการเขาถงขอมล ใหกบระบบขอมลขาวสารและระบบการรายงาน อยางสม าเสมอ รวมถงการดแลและตรวจสอบการบรหารสภาพคลองของบรษทในกลมธรกจทางการเงนทสถาบนการเงนเฉพาะกจตองรบภาระหรอตองเขาชวยเหลอหากเกดปญหาดานสภาพคลองกบบรษทเหลานน ทงนใหรวมถงการดแลการท า Stress test การก าหนดสถานการณตาง ๆ และการจดท าแผนรองรบเหตฉกเฉนของสถาบนการเงนเฉพาะกจและ นตบคคลในกลมธรกจทางการเงนทเกยวของใหเหมาะสมดวย 5. สถาบนการเงนเฉพาะกจควรจดใหมการประเมนประสทธภาพและประสทธผลของระบบบรหารความเสยงดานสภาพคลองอยางนอยปละ 1 ครง ซงด าเนนการโดยหนวยงานอสระภายในสถาบนการเงนเฉพาะกจ และรายงานตรงตอคณะกรรมการของสถาบนการเงนเฉพาะกจผานคณะกรรมการตรวจสอบ เพอพจารณาก าหนดแนวทางและด าเนนการแกไขทนท เมอพบปญหาหรอขอบกพรอง โดยหนวยงานทไดรบมอบหมายดงกลาวควรมความร ความสามารถ และทกษะ ทเหมาะสม

--------------------------------

3 / 1

ฝนสว90 คส 300 -255808

เอกสารแนบ 3

ระบบการบรหารความเสยงดานสภาพคลอง

1. ระบบการบรหารกระแสเงนสดรบจาย

1.1 สถาบนการเงนเฉพาะกจควรจดใหมระบบการบรหารความเสยงดานสภาพคลองทเหมาะสม ภายใตสถานการณตาง ๆ ซงสามารถแสดงประมาณการกระแสเงนสดรบจาย (Cash flow mismatch หรอ Liquidity gap) เพอวดและวเคราะหความเสยงดานสภาพคลอง ซงประกอบดวยประมาณการกระแสเงนสดรบจายทเกดจากรายการสนทรพย หนสน รายการนอกงบดล และภาระตาง ๆ ในแตละชวงเวลา โดยควรแบงชวงเวลาอยางเหมาะสม สนบสนนใหสถาบนการเงนเฉพาะกจสามารถตดตามบรหารสภาพคลองในระยะสน ระยะกลางและระยะยาว ไดอยางมประสทธภาพ เหมาะสมกบลกษณะการด าเนนธรกจ แมวาการบรหารสภาพคลองโดยสวนใหญจะเนนการบรหารในระยะสน ๆ แตสถาบนการเงนเฉพาะกจกควรตดตามความตองการเงนทนในระยะกลางและระยะยาวดวย เพอจะไดเหนสญญาณของปญหาตงแตแรก และจะสามารถพจารณาปรบปรงแกไขไดอยางรวดเรว

1.2 ในระยะ 5 วนท าการแรกหรอ 7 วนปฏทนแรก สถาบนการเงนเฉพาะกจควรมระบบ การบรหารกระแสเงนสดรบจายทสามารถแสดงรายละเอยดไดเปนรายวน และอาจลดความถลงส าหรบ ในระยะเวลาถดไป ส าหรบสถาบนการเงนเฉพาะกจทพงพงแหลงเงนทนระยะกลางมากกวาแหลงเงนทนระยะสน ควรมการประมาณการกระแสเงนสดรบจายในชวงระยะกลางทเอออ านวยใหสถาบนการเงนเฉพาะกจสามารถบรหารสภาพคลองดงกลาวไดอยางมประสทธภาพดวย

1.3 การประมาณการกระแสเงนสดรบจายควรแสดงยอดสภาพคลองสวนเกนหรอสวนขาดสทธในแตละชวงเวลา และยอดสะสม (Cumulative net excess or shortfall) ทงในภาวะปกตและภาวะวกฤต โดยขอมลประมาณการกระแสเงนสดรบจายดงกลาวควรมการปรบขอมลใหสอดคลองกบพฤตกรรมของลกคาหรอคสญญาตามสมมตฐานทเหมาะสม โดยยดหลกความเปนจรง (Realistic) และความระมดระวง (Conservative) (รายละเอยดตามเอกสารแนบ 4 - 6)

1.4 ในกรณทสถาบนการเงนเฉพาะกจมการท าธรกรรมในหลายสกลเงน สถาบนการเงนเฉพาะกจควรมระบบงานทสามารถแยกบรหารสภาพคลองในสกลเงนบาทและสกลเงนตางประเทศอน ทมนยส าคญไดเปนรายสกล

1.5 สถาบนการเงนเฉพาะกจควรมประมาณการกระแสเงนสดรบจาย โดยค านงถงการเปลยนแปลงอตราแลกเปลยนทอาจมผลตอกระแสเงนสดรบจายและสภาพคลองสวนเกนหรอสวนขาด (Liquidity mismatch) การแลกเปลยนเงนจากสกลหนงไปอกสกลหนง ความสามารถในการเขาถงตลาดหรอแหลงเงนทนสกลตางประเทศนน ๆ สภาพคลองของตลาดและความผนผวนของคาเงน

1.6 การประมาณการกระแสเงนสดรบจายควรแสดงขอมลทงระดบสถาบนการเงนเฉพาะกจ และระดบภาพรวมของกลมธรกจทางการเงน ทงในและตางประเทศ

2. ระบบการเตอนภยลวงหนา (Early Warning System)

2.1 สถาบนการเงนเฉพาะกจควรมระบบการเตอนภยลวงหนา (Early Warning System) โดยใชเครองมอหรอตวบงชทจะระบถงความเสยงทเพมขนจากฐานะสภาพคลองหรอความตองการเงนทน

3 / 2

ฝนสว90 คส 300 -255808

ภาวะความผดปกตทเรมเกดขน หรอภาวะวกฤตทเรมกอตว เพอใหผบรหารไดประเมนสถานการณและพจารณาแนวทางรองรบ โดยองคประกอบทส าคญของระบบการเตอนภยลวงหนา มดงน

2.1.1 การก าหนดค านยามและตวบงชความผดปกตในระดบตาง ๆ (Indicative Signals) โดยเปนในลกษณะค าบรรยายสถานการณ (Qualitative Approach) และ/หรอการใชตวชวด ตาง ๆ (Quantitative Approach) เชน การถกลดระดบ Credit rating ราคาหนลดลง อตราการ ไหลออกของผฝากรายยอยเพมขน หรอความสามารถในการกยมระยะยาวลดลง หรอการเปลยนแปลงอตราสวนตาง ๆ ทสะทอนความผดปกต โดยก าหนดทงระดบทตองเตรยมพรอม (Alert) และระดบทตองเรมด าเนนการตามแผนฉกเฉนทก าหนดไว (Trigger Points)

2.1.2 การก าหนดหนาทและผรบผดชอบทชดเจนในทกประเดนทส าคญ เชน การตดตามและรายงานการเปลยนแปลงของตวบงช การประสานงานระหวางสวนงานตาง ๆ เปนตน

2.1.3 การทบทวนและปรบปรงตวบงชใหเหมาะสมกบสถานการณและภาวะแวดลอม 2.1.4 การตดตามดแลรกษาระบบใหทนสมยอยเสมอ (System Monitoring and

Maintenance) 2.1.5 เมอมภาวะผดปกตดานสภาพคลอง หรอเมอภาวะวกฤตเรมกอตว อนอาจสงผล

กระทบกบฐานะสภาพคลองและการบรหารความเสยงดานสภาพคลองของสถาบนการเงนเฉพาะกจ เชน เมอถงระดบทตองเตรยมพรอม (Alert) หรอระดบทตองเรมด าเนนการตามแผนรองรบเหตฉกเฉนทก าหนดไว (Trigger Points) ใหผทไดรบมอบหมายตามหนาทความรบผดชอบของสถาบนการเงน เฉพาะกจประสานงานและแจงฝายก ากบและตรวจสอบสถาบนการเงนเฉพาะกจ สายก ากบสถาบนการเงน (Central Point of Contact: CPC) ธนาคารแหงประเทศไทยทราบ ผานทางโทรศพททนททพบความผดปกตหรอเมอภาวะวกฤตเรมกอตว รวมทงรายงานอยางเปนลายลกษณอกษรทางหนงสอ e-mail หรอโทรสาร ภายในวนท าการนน

3. ตวอยางอตราสวนและตวก าหนดระดบความเสยงดานสภาพคลอง

สถาบนการเงนเฉพาะกจควรเลอกอตราสวนและตวก าหนดระดบความเสยงดานสภาพคลองทเหมาะสมกบลกษณะของธรกจของตน (Internal limits) เพอใชเปนเครองมอในการวดและควบคม ความเสยงดานสภาพคลอง รวมถงการใชเปนตวบงชในระบบการเตอนภยลวงหนา (Alerts and Triggers) ตวอยางเชน

(1) จ านวนกระแสเงนสดทไหลออกสะสม (Cumulative cash outflows) (2) อตราสวนการกระจกตวในสนทรพย หรอ หนสน (Concentrations in assets or

liabilities) (3) อตราสวนการเบกถอนเงนฝากตอวน (4) อตราสวนเงนใหกยมตอเงนฝาก (Loans - deposits) (5) อตราสวนเงนกยมตอสนทรพยรวม (Borrowed funds – total assets) (6) อตราสวนวงเงนใหกยมตอสนทรพยรวม (Commitments to lend – total assets) (7) อตราสวนสนทรพยทมสภาพคลองตอสนทรพยทไมมสภาพคลอง (Liquid – illiquid) (8) อตราสวนเงนกยมในรปตาง ๆ ตอเงนฝากหรอหนสนรวม (Borrowed funds –

deposits or liabilities)

3 / 3

ฝนสว90 คส 300 -255808

(9) ระดบ Mismatch Size ในระยะสน และยอดสะสมในชวงตอไป รวมทงอตราสวนเมอเปรยบเทยบกบ Liquidity cushion ทม

(10) อตราสวนเงนกยมระยะสนตอหนสนรวม (ทงในรปเงนกยมโดยตรงหรอการออกตราสาร) เพอรองรบ Mismatch size ในชวงตาง ๆ

(11) อตราสวนระดบสนทรพยทมสภาพคลองตอหนสนระยะสน (12) อตราสวนเงนใหกยมตอเงนกองทน (Loans – capital) (13) อตราสวนหนสนทมความเสยงสงบางประเภทตอหนสนรวม (14) ระดบการพงพาแหลงเงนทน ทงจากลกคาเงนฝากรายใหญ หรอกลมเปาหมาย (15) โครงสรางอายของสนทรพย หนสน และภาระผกพนแตละรายการ (16) ระดบสภาพคลองในระยะสน เพอรองรบธรกรรมประจ าวน

-----------------------------

4 / 1

ฝนสว90 คส 300 -255808

เอกสารแนบ 4

การปรบขอมลใหสอดคลองกบพฤตกรรมของลกคาหรอคสญญาในภาวะปกต (Behavioral adjustment)

1. สถาบนการเงนเฉพาะกจควรมการปรบขอมลประมาณการกระแสเงนสดรบจายใหสอดคลองกบลกษณะและพฤตกรรมของลกคาหรอคสญญา และสภาวะแวดลอม ทมผลตอกระแสเงนสดรบจายของรายการสนทรพย หนสน และรายการธรกรรมนอกงบดลตาง ๆ เนองจากสนทรพยบางประเภทอาจไมไดรบเงนตามสญญา หรอเงนฝากประเภททผฝากมสทธไถถอนไดทนทแตกมไดมาไถถอนทงหมด หรอเมอเงนฝากครบก าหนดกยงมการฝากตอ (Rollover) หรอกรณทสถาบนการเงนเฉพาะกจไดใหวงเงนก (Draw downs under loan commitment) แตลกคามไดเบกถอน เปนตน ทงน การปรบขอมลใหสอดคลองกบพฤตกรรมของลกคาหรอคสญญาและสภาวะแวดลอมในแตละสถาบนการเงนเฉพาะกจอาจแตกตางกน ขนอยกบลกษณะและโครงสรางการด าเนนธรกจ ปรมาณและความซบซอนของธรกรรม รวมถงปจจยตาง ๆ ทเกยวของ 2. การตงสมมตฐานเพอปรบขอมลใหสอดคลองกบพฤตกรรมของลกคาหรอคสญญาในการ ประมาณการกระแสเงนสดรบจาย ควรสมเหตสมผลและสะทอนภาพความเสยงดานสภาพคลองทแทจรงมากทสด โดยสถาบนการเงนเฉพาะกจควรชแจงเหตผลได พรอมทงมขอมลสนบสนนอยางเพยงพอในการก าหนดสมมตฐานใหสอดคลองกบพฤตกรรมทเกดขน โดยใชขอมลเกยวกบแบบแผนของกระแสเงนสด ในอดต รวมกบการใชวจารณญาณคาดการณแนวโนมทเปนไปไดในอนาคต โดยวธการปรบขอมลใหสอดคลองกบพฤตกรรมของลกคาหรอคสญญาและสภาวะแวดลอมในแตละรายการอาจแตกตางกนไปตามลกษณะของรายการนน ๆ และตามดลยพนจของแตละสถาบนการเงนเฉพาะกจ โดยมหลกการทส าคญในการก าหนดสมมตฐาน ดงน

2.1 ความสม าเสมอและเหมาะสม มเหตผลสามารถอธบายได และมหลกฐานสนบสนนอยางเพยงพอ

2.2 การใชขอมลในอดตเพอสนบสนนการก าหนดสมมตฐาน ควรมขอมลในอดตยอนหลง อยางเพยงพอ ถกตอง ตามหลกวชาการทางสถต โดยควรมขอมลยอนหลงไมนอยกวา 1 ป หรอหากเปนธรกรรมใหมทไมมขอมลยอนหลงควรมแนวทางและเหตผลในการก าหนดสมมตฐานทนาเชอถอและยอมรบได

2.3 สถาบนการเงนเฉพาะกจควรมการตรวจสอบความเหมาะสมของการตงสมมตฐานจากขอมลทเกดขนจรง มการทบทวนสมมตฐานอยางสม าเสมออยางนอยไตรมาสละ 1 ครง หรอทกครงทมการเปลยนแปลงภาวะแวดลอม โครงสราง กลยทธ และลกษณะการด าเนนธรกจทมนยส าคญ เพอปรบเปลยนสมมตฐานตามความเหมาะสม โดยสถาบนการเงนเฉพาะกจควรเกบเอกสารทแสดงวธการค านวณและขอมลประกอบการก าหนดสมมตฐานไวใหธนาคารแหงประเทศไทยตรวจสอบ 3. สถาบนการเงนเฉพาะกจควรพจารณาปจจยทงภายในและภายนอกองคกรทอาจท าใหตองปรบเปลยนสมมตฐาน

3.1 ปจจยภายใน เชน โครงสราง กลยทธในการด าเนนธรกจ และฐานะความมนคง เปนตน 3.2 ปจจยภายนอก เชน ภาวะเศรษฐกจ สภาพคลองในระบบ ภาวะการแขงขนในตลาด อตรา

ดอกเบย อตราแลกเปลยน และการกเงนของภาครฐ เปนตน

4 / 2

ฝนสว90 คส 300 -255808

4. ตวอยางประเดนส าคญทท าใหกระแสเงนสดทรบจายจรงแตกตางไปจากสญญา 4.1 พฤตกรรมของลกคาหรอคสญญาทมผลตอกระแสเงนสดในรายการตาง ๆ ในงบดล เชน

การฝากเงนตอเนอง (Rollover) และเพมขนของเงนฝาก โดยสถาบนการเงนเฉพาะกจควรปรบขอมล เงนฝากทกประเภทใหสะทอนพฤตกรรมของลกคา

4.2 พฤตกรรมของลกคาหรอคสญญาทมผลตอรายการนอกงบดล เชน ภาระการค าประกน วงเงนใหสนเชอทยงไมไดเบกถอน หรอธรกรรมอนพนธ เปนตน

4.3 รายการทลกคาหรอคสญญาสามารถถอนเงนสด โอนเงน หรอใชสทธในการท าธรกรรมไดทนท และมผลท าใหสภาพคลองของสถาบนการเงนเฉพาะกจลดลง เชน การเบกถอนเงนจากวงเงนกทไดรบอนมตแลว และการใชสทธในสญญา Put option เปนตน

4.4 ความผนผวนตามฤดกาล (Seasonality) เชน เทศกาลตรษจนอาจมการเบกถอนเงน จ านวนมาก หรอหลงฤดการเกบเกยวอาจมการฝากเงนจ านวนมาก เปนตน

4.5 ผลกระทบจากนโยบายการบรหารสนทรพยและหนสนของสถาบนการเงนเฉพาะกจเอง

---------------------------------

5 / 1

ฝนสว90 คส 300 -255808

เอกสารแนบ 5

การทดสอบภาวะวกฤต (Stress test)

1. นอกเหนอจากการปรบขอมลใหสอดคลองกบพฤตกรรมของลกคาหรอคสญญาและสภาวะแวดลอมในภาวะปกต (Behavioral adjustment) แลว สถาบนการเงนเฉพาะกจควรท าการทดสอบขอมลเพอรองรบความเสยงดานสภาพคลองในภาวะวกฤต (Stress Test) อยางสม าเสมอ อยางนอยไตรมาสละ 1 ครง โดยควรทบทวนการตงสมมตฐานใหสอดคลองกบภาวะแวดลอม กลยทธในการด าเนนธรกจ และปจจยทเกยวของ โดยสถาบนการเงนเฉพาะกจควรเกบเอกสารทแสดงวธการค านวณและขอมลประกอบการก าหนดสมมตฐานไวใหธนาคารแหงประเทศไทยตรวจสอบ 2. สถาบนการเงนเฉพาะกจควรจดท า Stress test ภายใตสถานการณจ าลองและสมมตฐานทก าหนดขนเอง โดยสถานการณจ าลองดงกลาวควรมความหลากหลาย ครอบคลมอยางนอยในกรณวกฤตทเกดขนเฉพาะรายสถาบนการเงน (Institution-specific crisis) กรณวกฤตทงระบบ (Market-wide crisis) และสถานการณจ าลองทเปนผลรวมของทงสองกรณ (Combination of both) ทงทเปนวกฤตแบบชวคราวระยะสนและแบบระยะยาว ทสถาบนการเงนเฉพาะกจประเมนวาเปนกรณทรนแรงและสงผลกระทบกบสถาบนการเงนเฉพาะกจมาก โดยวธการก าหนดสมมตฐานทใชในการปรบรายการเดยวกนในแตละสถานการณจ าลองอาจแตกตางกนได 3. เพอใหสถานการณจ าลองดงกลาวครอบคลมถงความเสยงดานสภาพคลองทมตอสถาบนการเงนเฉพาะกจ ในการก าหนดสมมตฐานสถาบนการเงนเฉพาะกจควรค านงถง

3.1 ลกษณะธรกจและจดออนของสถาบนการเงนเฉพาะกจ รวมถงธรกรรมทลกคาหรอคสญญาสามารถยกเลก เบกถอนหรอโอนเงนสดไดทนท

3.2 ความเชอมโยงสมพนธกนของความเสยงอนตอความเสยงสภาพคลอง 3.3 ความเชอมโยงของสภาพคลองของตลาดตอการระดมเงนของสถาบนการเงนเฉพาะกจ 3.4 หลกความระมดระวง (Conservative approach)

4. ขอมลจากประสบการณในอดตของสถาบนการเงนเฉพาะกจเองเพยงอยางเดยวอาจไมเพยงพอใน การก าหนดสมมตฐาน สถาบนการเงนเฉพาะกจควรใชขอมลทหลากหลายในการตงสมมตฐาน เชน ขอมลของสถาบนการเงนอนภายในประเทศ ทมขนาดและลกษณะการประกอบธรกจทใกลเคยงกน ขอมลของสถาบนการเงนในตางประเทศ หรอใชวธประมาณการภายใตสมมตฐานตาง ๆ 5. การก าหนดสถานการณจ าลอง (Stress test scenarios) ในการทดสอบภาวะวกฤตดาน สภาพคลอง

5.1 กรณวกฤตเฉพาะรายสถาบนการเงน (Institution-specific crisis) กรณวกฤตเกดขนจากการบรหารงานผดพลาด จนกระทบฐานะอยางรนแรง สงผลถง

ความเชอมนของผฝากเงน เจาหน และคสญญา รวมถงสถาบนการเงนอน ๆ กอาจขาดความเชอมนดวยเชนกน เชน การถกปรบลดอนดบความนาเชอถอลงมากกวา 2 ระดบ และสงผลกบการไหลออกของ เงนฝาก การตออายเงนกยม และตนทนการกยมเงนของสถาบนการเงนเฉพาะกจ รวมถงเหตการณทสถาบนการเงนเฉพาะกจตองเขาชวยเหลอสภาพคลองของนตบคคลอนจนท าใหเกดผลกระทบตอ ความเชอมนดานสภาพคลองของสถาบนการเงนเฉพาะกจ

5 / 2

ฝนสว90 คส 300 -255808

5.2 กรณวกฤตทงระบบ (Market-wide crisis) กรณหากเกดวกฤตในเศรษฐกจมหภาค หรอสถาบนการเงนหลายแหงประสบปญหา

สภาพคลอง ท าใหสภาพคลองในตลาดลดลงอยางมาก โดยอาจเปนปญหาทเกดขนภายในประเทศหรอ ทงภายในและตางประเทศ ซงสงผลกระทบตอประเทศในวงกวางและหลายดานพรอม ๆ กน โดยอาจกอใหเกดวกฤตในระบบสถาบนการเงนกอนแลวจงลกลามออกไป หรอวกฤตอาจเกดจากปจจยมหภาคดานอน เชน ระบบอตราแลกเปลยน การเปลยนแปลงกฎระเบยบของทางการ หรอผลกระทบจากวกฤตในตางประเทศแลวจงสงผลกระทบตอสถาบนการเงนเฉพาะกจอกทอดหนง

5.3 กรณทเกดจากผลรวมของวกฤตเฉพาะรายสถาบนการเงนและวกฤตทงระบบ สถาบนการเงนเฉพาะกจควรก าหนดสมมตฐานทมการผสมทงกรณวกฤตเฉพาะรายสถาบนการเงนและกรณวกฤตทงระบบ เชน กรณทเกดวกฤตสภาพคลองทงระบบพรอมกบสถาบนการเงน เฉพาะกจเองกถกลดอนดบความนาเชอถอลง เปนตน 6. ตวอยางปจจยทสถาบนการเงนเฉพาะกจควรค านงถงในการก าหนดสมมตฐาน

6.1 สภาพคลองในตลาดของสนทรพยลดลงหรอการลดลงของมลคาสนทรพย ซงในภาวะวกฤตราคาทถกบงคบขายอาจต ากวาราคาในภาวะปกต ดงนนการท า Stress test ควรใชอตราสวนลด (Haircut) ทสงกวาในภาวะปกต

6.2 การแหถอนเงนของผฝาก โดยเฉพาะลกคาทสามารถถอนเงนไดโดยทนทและไมมเงอนไข รวมทงธรกรรมตาง ๆ ทอาจกอใหเกดการไหลออกของสภาพคลอง เชน การเบกใชวงเงนกทลกคาไดรบอนมตไว หรอลกคาใชสทธในธรกรรม Put options เปนตน

6.3 การผกพนตามสญญา Committed credit line กบสถาบนการเงนอน 6.4 การเรยกหลกประกนเพมเตม (Margin calls and collateral requirement) 6.5 แหลงเงนทนในระยะตาง ๆ 6.6 ความสามารถในการเขาถงแหลงเงนทนขนาดใหญหรอตลาดเงนอาจลดลง 6.7 ความสมพนธทดกบแหลงเงนทน และระดบความผกพนและแนนอนของแหลงเงนทน ท

ไดรบจากสถาบนการเงนอน เชน การถกปรบลดอนดบความนาเชอถอของสถาบนการเงนเฉพาะกจ อาจสงผลใหถกลดวงเงนจากแหลงเงนทน

6.8 การใหความชวยเหลอดานสภาพคลองกบบรษทในกลมธรกจหรอบรษทในเครอ และการใหวงเงนกกบบคคลอนในลกษณะผกพน

6.9 ความสามารถ ขอจ ากด และระยะเวลาในการโอนสภาพคลองระหวางหนวยงาน นตบคคล และระหวางประเทศ

6.10 ภาวะสภาพคลองลดลงอนเนองมาจากธรกรรมทมความซบซอน 6.11 การท าหนาทของตลาดการแลกเปลยนเงนสกลตางประเทศ (Foreign exchange market) 6.12 ผลกระทบจากการจดอนดบความนาเชอถอ 6.13 ความพรอมของระบบและโครงสรางพนฐานในการเปลยนสนทรพยเปนเงน 6.14 ประมาณการการเตบโตของรายการในงบดลในอนาคต 6.15 ผลกระทบความเสยงทางดานชอเสยงขององคกร

6 / 1

ฝนสว90 คส 300 -255808

เอกสารแนบ 6

อตราสวนลดทจะใชปรบลดมลคาหลกทรพยลงจากราคาตลาด (Haircut)

ในการประเมนมลคาของเงนลงทนในหลกทรพย ใหคณะกรรมการของสถาบนการเงนเฉพาะกจเปนผอนมตอตราทจะใชปรบลดมลคาลงจากราคาตลาดเพอสะทอนการเปลยนแปลงของราคาสนทรพยในอนาคต ซงสอดคลองกบภาวะตลาดและระยะเวลาการถอครอง (Holding period) กอนทจะเปลยน เปนเงนสดได ดงนน อตราสวนลดดงกลาวควรไดรบการทบทวนเปนประจ า เพอใหสะทอนภาวะตลาดทเปลยนแปลงไป ทงน อตราสวนลดทสถาบนการเงนเฉพาะกจก าหนดส าหรบสนทรพยแตละประเภท ไมควรต ากวาอตราสวนลดตามทธนาคารแหงประเทศไทยก าหนด โดยราคาทถกบงคบขายในภาวะวกฤตอาจต ากวาราคาในภาวะปกต ดงนน ในการท า Stress test ควรใชอตราสวนลดทสงกวาในภาวะปกต 1. ตราสารระดบท 1

ตราสารระดบท 1 คอ ตราสารทปราศจากภาระผกพน และสามารถโอนเปลยนมอได โดยไมมขอจ ากด และมความเสยงดานสภาพคลองและความเสยงดานเครดตอยในระดบต า (มความเสยงดานเครดตเทยบเทารฐบาลไทย) สามารถใชเปนหลกประกนในการท าธรกรรมซอขายพนธบตรหรอตราสารหนตามระเบยบธนาคารแหงประเทศไทยวาดวยบรการดานตลาดการเงนเกยวกบการซอขายตราสารหนโดยมสญญาวาจะขายคนหรอซอคนและการขายตราสารหนธนาคารแหงประเทศไทยกบไพรมาร ดลเลอร (Primary Dealer) หรอธรกรรมซอคนหรอขายคนอนทมลกษณะในท านองเดยวกน (Repo style) ทท ากบธนาคารแหงประเทศไทย เชน พนธบตรรฐบาลไทย และพนธบตรธนาคารแหงประเทศไทย เปนตน

ทงน ใหอางองอตราสวนลดตามอายคงเหลอของตราสารตามระเบยบของธนาคารแหง ประเทศไทยวาดวยบรการดานตลาดการเงนเกยวกบการซอขายตราสารหนโดยมสญญาวาจะขายคนหรอซอคนและการขายตราสารหนธนาคารแหงประเทศไทยกบไพรมาร ดลเลอร (Primary Dealer) ทออกโดยสายตลาดการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย และทแกไขเพมเตม ซงสถาบนการเงนเฉพาะกจควรตดตามการปรบปรงประกาศในเรองดงกลาวอยางตอเนอง 2. ตราสารระดบท 2

ตราสารระดบท 2 คอ ตราสารทปราศจากภาระผกพน และสามารถเปลยนมอไดโดยไมมขอจ ากด ทมความเสยงดานสภาพคลองและดานเครดตสงกวาตราสารในระดบท 1 โดยตราสารเหลาน ในภาวะปกตอาจจดวามสภาพคลองในระดบสงและสามารถเปลยนเปนเงนสดไดในปรมาณทสง โดยไม ท าใหราคาตลาดเปลยนแปลงไปมากนก แตหากเกดภาวะวกฤต ตราสารเหลานอาจขาดสภาพคลองและสามารถเปลยนเปนเงนสดไดในราคาทต าลง เชน

(1) ตราสารหนทนอกเหนอจากตราสารระดบท 1 (2) ตราสารหนทออกโดยรฐบาลกลางของประเทศในกลม OECD (3) หนสามญหรอหนบรมสทธทสามารถซอขายในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย (4) หนวยลงทนของกองทนรวม

6 / 2

ฝนสว90 คส 300 -255808

ทงน ใหอางองอตราสวนลดขนต าส าหรบตราสารระดบท 2 ตามตารางน ตราสาร อายสญญาคงเหลอ ผออกตราสาร

รฐบาล1 อน ๆ Credit Rating AA- หรอเทยบเทาขนไป

< 1 ป 0.5 1 > 1 ป แต < 5 ป 2 4

> 5 ป 4 8 Credit Rating BBB- ถง A+ หรอเทยบเทา

< 1 ป 1 2 > 1 ป แต < 5 ป 3 6

> 5 ป 6 12 Rating BB- ถง BB+ หรอเทยบเทา

ทกอาย 15 100

ตราสารทนใน SET 100 15 ตราสารทนอนในตลาดหลกทรพย (SET) 25 หนวยลงทนของกองทนรวม อตราสวนลดสงสดของหลกทรพยทกองทน

สามารถลงทนได ตราสารสกลตางประเทศ ใหเพมอตราสวนลดอก 8 ตราสารอนทไมเขาตามทกลาวขางตน 100

ทมา: คาปรบลดมลคาหลกประกนทางการเงนตามวธ Comprehensive ทก าหนดตามประกาศธนาคารแหงประเทศไทยวาดวยหลกเกณฑการค านวณสนทรพยเสยงดานเครดตส าหรบสถาบนการเงนเฉพาะกจ โดยวธ Standardised Approach (วธ SA)

---------------------------------

1 ตราสารหนทออกโดยรฐบาลไทย รฐวสาหกจ หรอองคกรของรฐ ทไมเขาตราสารระดบท 1 และตราสารหนทออกโดยรฐบาลกลางของ

ประเทศในกลม OECD

7 / 1

ฝนสว90 คส 300 -255808

เอกสารแนบ 7

แผนรองรบเหตฉกเฉน (Contingency Plan)

1. สถาบนการเงนเฉพาะกจควรมแผนรองรบเหตฉกเฉน (Contingency Plan) ซงระบกลยทธและ วธปฏบตในกรณเกดภาวะวกฤตในหลากหลายสถานการณตามสถานการณจ าลองภาวะวกฤตตาง ๆ ทสถาบนการเงนเฉพาะกจใชในการจดท า Stress test ซงสอดคลองกบหลกเกณฑของธนาคารแหง ประเทศไทยทก าหนดในแนวนโยบายฉบบน โดยแผนรองรบเหตฉกเฉนควรมความชดเจนเปนลายลกษณอกษรและมความยดหยนเพยงพอทจะสามารถน าไปปฏบตไดจรง 2. สถาบนการเงนเฉพาะกจควรจดใหมแผนรองรบเหตฉกเฉนในหลายระดบ ซงขนอยกบลกษณะและความรนแรงของสถานการณ เชน สถานการณไมรนแรง ซงสามารถแกไขไดในวนท าการนน โดยการกยมระหวางสถาบนการเงน หรอสถานการณวกฤตทรนแรงขน โดยสถาบนการเงนเฉพาะกจควรมแผนรองรบเหตฉกเฉนพรอมไวทสถาบนการเงนเฉพาะกจเพอใหธนาคารแหงประเทศไทยตรวจสอบ 3. แผนรองรบเหตฉกเฉนควรระบแนวทางการจดหาเงนทน (Contingency Funding Plan : CFP) เหมาะสมกบฐานะการเงน บทบาทของสถาบนการเงนเฉพาะกจในระบบการเงน กลยทธการด าเนนธรกจ ความซบซอนของธรกรรม และความเสยง ทงความเสยงดานสภาพคลองทเกดจากธรกรรมของสถาบนการเงนเฉพาะกจเองและทเกดจากธรกรรมของลกคา 4. แผนรองรบเหตฉกเฉนควรสอดคลองกบแผนการด าเนนธรกจอยางตอเนอง (Business Continuity Plan) ขององคกร เพอใหสถาบนการเงนเฉพาะกจสามารถเขาสการด าเนนธรกจปกตไดอยางรวดเรวเมอมการด าเนนการตามแผนรองรบเหตฉกเฉนแลว 5. แผนรองรบเหตฉกเฉนควรไดรบการทดสอบ ทบทวนและปรบปรง อยางเหมาะสมและสม าเสมออยางนอยปละ 1 ครง เพอใหมนใจวาแผนดงกลาวมความเหมาะสม บคลากรมความเขาใจในแผนและสามารถปฏบตไดจรงในสถานการณฉกเฉน 6. ในการจดท าแผนรองรบเหตฉกเฉน สถาบนการเงนเฉพาะกจควรค านงถง

6.1 ผลจากการท า Stress test ในสถานการณจ าลองตาง ๆ รวมทงผลกระทบทอาจมตอความสามารถในการเขาถงแหลงเงนทนในแตละสถานการณ

6.2 ความเชอมโยงของแนวทางการจดหาสภาพคลองและสนทรพยทม ความเชอมโยงของ สภาพคลองของตลาด การจดหาเงนทนของสถาบนการเงนเฉพาะกจ ความสามารถในการเขาถงแหลงเงนทน และสมพนธภาพในการกยมจากแหลงเงนทนแตละแหงในภาวะวกฤต

6.3 ขอจ ากด โอกาส และความสามารถ ในการโอนสภาพคลองและสนทรพยหลกประกนระหวางนตบคคลภายในกลมธรกจ นตบคคลอน หรอระหวางประเทศ กฎเกณฑและขอจ ากดทางกฎหมาย วธปฏบต ระยะเวลา (Time zone) และปจจยตาง ๆ ทเกยวของ

6.4 คณสมบตของหลกประกนทจะน ามาวางเพอกยมเงนจากธนาคารแหงประเทศไทยตามเกณฑปจจบน โดยตองไมคาดหวงวาธนาคารแหงประเทศไทยจะพจารณาใหความชวยเหลอเพมเตม

6.5 การหาสภาพคลองในระยะเวลาทรวดเรวทนเวลา โดยเฉพาะในภาวะทตลาดขาด สภาพคลอง เชน การหาสภาพคลองสกลเงนตราตางประเทศในกรณทตลาด Swap ไมสามารถท าหนาทไดตามปกต เปนตน

6.6 เครองมอและตวบงชในระบบการเตอนภยลวงหนา

7 / 2

ฝนสว90 คส 300 -255808

6.7 ผลกระทบทางดานชอเสยงขององคกรจากการน าแผนรองรบเหตฉกเฉนมาใช 7. ขอมลขนต าทควรระบในแผนรองรบเหตฉกเฉน ไดแก

7.1 สถานการณทจะน าแผนรองรบเหตฉกเฉนมาใช ขนตอนและกระบวนการท างานทชดเจนในสถานการณวกฤตในลกษณะตาง ๆ โดยระบผรบผดชอบและบทบาทหนาททชดเจน มทมเพอท าหนาทดแลประสานงาน มขอมลการตดตอของผรบผดชอบแตละคนในกรณฉกเฉน ทงน ขนตอนและกระบวนการปฏบตงานควรมความละเอยด ซงรวมถงการแจงการเกดเหตฉกเฉนตอธนาคารแหง ประเทศไทย ระบระยะเวลาหรอสถานการณทจะด าเนนการตาง ๆ ก าหนดกระบวนการตดสนใจ ในแตละประเดน ซงควรด าเนนการในแตละชวงเวลาหรอแตละสถานการณ รวมทงควรมความยดหยนเพยงพอทจะสามารถน าไปปฏบตไดจรง

7.2 สถานการณทจะน าแนวทางการจดหาเงนทนใดมาใช ระบแหลงทมาของเงนทงในระยะสน ระยะกลาง และระยะยาว รวมทงประมาณการจ านวนเงนทคาดวาจะไดรบจากแตละแหลงเงนทน เชน การขายหลกทรพยทไมมภาระผกพน หรอกยมจากวงเงนทมผลผกพนจากสถาบนการเงนอน (Committed Credit Line) การท าธรกรรม Swaps รวมทงระบประเภทสนทรพยทจะน าไปเปนหลกประกนในการกยม ล าดบกอนหลงทจะน าไปใช ทงสกลเงนบาทและสกลเงนตราตางประเทศ

7.3 แผนรองรบการจายช าระรายการเรงดวนทอาจเกดขนระหวางวน และกรณการขาด สภาพคลองระหวางวน ระบวธการหาสภาพคลองและแหลงเงนทนระหวางวน รวมทงระบประเภทสนทรพยทจะน าไปเปนหลกประกนในการกยม ทงสกลเงนบาทและสกลเงนตราตางประเทศ

7.4 การรายงานขอมลทถกตองและทนเวลา โดยระบประเภทขอมล ขนตอนการรายงาน และชองทางการรายงานขอมล เพอการตดสนใจของผรบผดชอบในแตละระดบ

7.5 การจดล าดบความส าคญและวธปฏบตตอลกคาและผทเกยวของแตละกลม เชน ลกหน เจาหน และผถอหน เปนตน

7.6 แผนการสอสารและจดการกบขาวลอ ตลอดจนการรกษาภาพพจนของสถาบนการเงน เฉพาะกจอยางทนเวลา มการสอสารทชดเจนและสอดคลองกน ทงกบภายในและภายนอกองคกร เชน ลกคา พนกงาน เจาหน ผถอหน สอมวลชน ตลอดจนการรายงานผก ากบดแล

-------------------------

8 / 1

ฝนสว90 คส 300 -255808

เอกสารแนบ 8

การเปดเผยขอมล

สถาบนการเงนเฉพาะกจควรเปดเผยขอมลเกยวกบสภาพคลองของสถาบนการเงนเฉพาะกจอยางเพยงพอและสม าเสมอในรายงานฐานะการเงนหรองบการเงน (Financial report) ตามความถ ในการจดท างบการเงน โดยใหมการเปดเผยทงขอมลเชงคณภาพ (Qualitative information) และขอมลเชงปรมาณ (Quantitative information) เพอใหผทเกยวของรบทราบถงระดบความเสยงดาน สภาพคลอง วธการบรหารความเสยงดานสภาพคลอง และปจจยตาง ๆ ทเกยวของกบสภาพคลองของสถาบนการเงนเฉพาะกจ และสามารถประเมนความเสยงดานสภาพคลองและประสทธภาพในการบรหารความเสยงดานสภาพคลองของสถาบนการเงนเฉพาะกจได โดยขอมลทเปดเผยควรงายตอการท า ความเขาใจ 1. ขอมลเชงคณภาพ (Qualitative information) ขอมลขนต าทสถาบนการเงนเฉพาะกจควรเปดเผย ไดแก

- โครงสรางองคกร นโยบายและกลยทธ ในการบรหารความเสยงดานสภาพคลองของสถาบนการเงนเฉพาะกจ ซงควรอธบายถงบทบาทหนาทของแตละคณะกรรมการและหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของกบการบรหารความเสยงดานสภาพคลองของสถาบนการเงนเฉพาะกจ

- โครงสรางการบรหารสภาพคลองของกลมธรกจทางการเงนแบบรวมศนย (Centralize) หรอแบบกระจายอ านาจ (Decentralize) หรอแบบผสม นโยบายในการใหสนเชอและใหความชวยเหลอดานสภาพคลองแกนตบคคลในกลมธรกจทางการเงน หรอนตบคคลอน รวมถงระบประเภทภาระในการบรหารความเสยงดานสภาพคลองหรอความชวยเหลอดานสภาพคลองทตองใหกบนตบคคลอนใด

- โครงสรางแหลงทมาและใชไปของเงนทน - นโยบายในการถอครองสนทรพยทมสภาพคลองสง - เครองมอ Limits ตาง ๆ ระบบและวธการ ทใชในการวด ตดตามและควบคมความเสยง

ดานสภาพคลอง - อธบายวธการและผลของการท า Stress test โดยสงเขป - ความถและประเภทของขอมลการรายงานดานสภาพคลอง (Internal liquidity reporting)

2. ขอมลเชงปรมาณ (Quantitative information) สถาบนการเงนเฉพาะกจควรเปดเผยขอมลเชงปรมาณใหเพยงพอส าหรบผทเกยวของในการพจารณาฐานะสภาพคลองของสถาบนการเงนเฉพาะกจ ทงน ใหสถาบนการเงนเฉพาะกจเปนผพจารณาความเหมาะสมในการเปดเผยขอมลเอง เชน

- ขนาดหรอปรมาณของหนสนตามระยะเวลาคงเหลอกอนครบก าหนด - ขนาดหรอปรมาณของสนทรพยทมสภาพคลอง (Liquidity cushion) - องคประกอบของสนทรพยทมสภาพคลอง - คาอตราสวนหรอระดบการวดคาความเสยงของเครองมอตาง ๆ (Internal ratios and

metrics) ทสถาบนการเงนเฉพาะกจใชในการวด ตดตามและบรหารจดการ ความเสยงดานสภาพคลอง

-------------------------

9 / 1

ฝนสว90 คส 300 -255808

เอกสารแนบ 9

ระบบงานในการสรางแบบรายงานฐานะสภาพคลองสทธ

สถาบนการเงนเฉพาะกจควรมระบบงานทสามารถจดท าแบบรายงานทแสดงขอมลฐานะสภาพคลองสทธทแสดงกระแสเงนสดรบจาย (Cash inflow และ outflow) เพอเสนอแกผทท าหนาทในการบรหาร ความเสยงดานสภาพคลอง คณะกรรมการยอย และคณะกรรมการของสถาบนการเงนเฉพาะกจ โดย แบบรายงานดงกลาวควรน าเสนอขอมลอยางถกตอง เพยงพอ ทนเวลา และสม าเสมอ และควรม แบบรายงานพรอมไวใหธนาคารแหงประเทศไทยตรวจสอบ หรอจดสงใหธนาคารแหงประเทศไทยไดทนท ทมการรองขอ

ระบบงานและแบบรายงานภายดงกลาวควรมรายละเอยดตามทก าหนด ดงน 1. ระบบงานทสามารถจดท าขอมลฐานะสภาพคลองสทธทแสดงกระแสเงนสดรบจาย (Cash inflow และ outflow) โดยมรายละเอยดขอมลทแบงตามชวงเวลา ทงระยะสน ระยะกลาง และระยะยาว และสามารถแสดงขอมลรายละเอยดในชวง 5 วนท าการแรก หรอ 7 วนปฏทนแรกไดเปนรายวน 2. ขอมลในแบบรายงานขางตนควรระบรายการหลกทงหมดของสถาบนการเงนเฉพาะกจ ทงในดานสนทรพย หนสน รวมถงรายการภาระผกพนนอกงบดล เชน ธรกรรมอนพนธ และภาระการค าประกน เปนตน และความชวยเหลอดานสภาพคลองทสถาบนการเงนเฉพาะกจจะใหกบนตบคคลอนดวย ไมวาจะผกพนตามสญญาหรอไมกตาม ยกเวนรายการทไมมนยส าคญ โดยสถาบนการเงนเฉพาะกจควรมเอกสารหลกฐานพสจนความไมมนยส าคญดงกลาว ทงน ผตรวจสอบของธนาคารแหงประเทศไทยอาจพจารณาความเหมาะสมของขอมลในแบบรายงานดงกลาวและอาจสงการใหแกไขปรบปรงตามความเหมาะสม 3. การจดกลมสนทรพย หนสน และภาระผกพนในแบบรายงาน ส าหรบแตละชวงเวลา ใหถอปฏบตดงน

3.1 ใหค านงถงสนทรพย หนสน และภาระผกพน ตามระยะเวลาทเหลออยกอนครบก าหนดตามสญญา (Contractual maturity)

3.2 ใหปรบปรงโดยค านงถงพฤตกรรมของลกคาหรอคสญญาทมผลตอกระแสเงนสดรบจายของรายการตาง ๆ เพอใหกระแสเงนสดสะทอนภาพฐานะสภาพคลองทแทจรง ทงในภาวะปกต (Behavioral adjustment) และภาวะวกฤตตามสถานการณจ าลอง (Stress scenarios) ดวย 4. นอกจากจดท าแบบรายงานฐานะสภาพคลองสทธชดรวมทกสกลเงนแลว สถาบนการเงนเฉพาะกจควรจดท าแบบรายงานฐานะสภาพคลองสทธแยกเปนรายสกลเงนทมนยส าคญ ทงน หากสถาบนการเงนเฉพาะกจใดจดท ารายงานแยกรายสกลเงนใดแลว ควรจดท าตลอดไป 5. แบบรายงานทสถาบนการเงนเฉพาะกจควรมพรอมไวใหธนาคารแหงประเทศไทยตรวจสอบ หรอจดสงใหธนาคารแหงประเทศไทยไดทนททมการรองขอ

5.1 แบบรายงานฐานะสภาพคลองสทธในภาวะปกตรายเดอน ทมการปรบขอมลตามพฤตกรรมของลกคาหรอคสญญา รวมถงสภาวะแวดลอมแลว พรอมทงมหลกฐานอธบายสมมตฐานในการปรบขอมลใหสอดคลองกบพฤตกรรม โดยใชขอมล ณ วนสนเดอน ซงอาจแบงขอมลเปน 2 รปแบบ คอ

5.1.1 ขอมลกระแสเงนสดรบจายรายวนระยะสน 5 วนท าการ หรอ 7 วนปฏทนขางหนา

9 / 2

ฝนสว90 คส 300 -255808

ตวอยางการแบงชวงเวลา

ชวงเวลา วนปฏทน

ยอดรวม T T+1 T+2 T+3 T+4 T+5 T+6 … N

5.1.2 ขอมลประมาณการกระแสเงนสดรบจาย (Liquidity mismatch / Cash flow projection)

ตวอยางการแบงชวงเวลา

ชวงเวลา ทนท – 1 วน

2-7 วน 8วน- 1เดอน

1 - 3เดอน

3 - 6เดอน

6 - 12เดอน

>12เดอน

ยอดรวม

ทงน แบบรายงานตามขอ 5.1.1 และ ขอ 5.1.2 อาจรวมอยในรปแบบรายงานเดยวกนได 5.2 แบบรายงานฐานะสภาพคลองสทธในสถานการณจ าลองภาวะวกฤตรายไตรมาส โดยใชขอมล

ณ วนสนไตรมาส โดยท าการทดสอบสถานการณจ าลองภาวะวกฤตทหลากหลาย รวมทงควรมหลกฐานทแสดงค าอธบายสถานการณจ าลองและสมมตฐานทใชในการจดท าดวย

ตวอยางการแบงชวงเวลา

ชวงเวลา T T+1 T+2 T+3 T+4 T+5 T+6 8วน -

1 เดอน 1 - 3เดอน

..... ยอดรวม

6. การแปลงคาสกลเงนตราตางประเทศเปนสกลเงนบาท ใหใชอตราเฉลยระหวางอตราซอถวเฉลยทาง โทรเลข (Average buying rates-Telex transfer) และอตราขายถวเฉลย (Average selling rates) ณ วนทของขอมลทใชในการรายงาน ซงเผยแพรใน Website ของธนาคารแหงประเทศไทย (www.bot.or.th) อยางไรกด หากไมมขอมลส าหรบสกลเงนดงกลาวใหสถาบนการเงนใชอตราแลกเปลยนไขว (Cross rate) ซงเปนอตราแลกเปลยนสกลเงนอนเทยบกบสกลเงนดอลลาร สรอ. ทฝายบรหารขอมลธนาคารแหงประเทศไทยจดสงใหสถาบนการเงนทาง e-mail ทกเชาวนท าการถดไป แลวแปลงคาเปนสกลเงนบาทดวยอตราแลกเปลยนสกลเงนดอลลาร สรอ. เฉลยระหวางอตราซอถวเฉลยทางโทรเลขและอตราขายถวเฉลยทเผยแพรใน Website ของธนาคารแหงประเทศไทย

--------------------------------