1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_ :s]n A

545
A != k/dlktfsf] :t'lt ufcf}+, xfdLnfO{ arfpg] pg} x'g\, ;a} kfkLnfO{ u5{g\ Ifdf, ;a} /f]uLnfO{ u5{g r·f . @= wGojfb lbO{ pgsf] cf;gsf], cfglGbt eO{ cfpm pgsf] r/0fdf ;·Lt ufpFb} v'zLn] d'lQmsf] kx/fdf hoho u/f}+ . #= pg} x'g\ xfd|f k/dlktf, xfdLnfO{ l67fpF5g\ ;j{;bf sfnf] afbnsf] kbf{h:tf] kfknfO{ x6fOlbG5g\ ;bf . $= cfdfn] ô}F pgn] zflGt lbP, b'lgofFsf] 8/df 5f]8]g\ s}n] rf]vf] b"wsf] jrgsf] lkofO, hLjg

description

1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_ :s]n A. != k/dlktfsf] :t'lt ufcf}+, xfdLnfO{ arfpg] pg} x'g\, ;a} kfkLnfO{ u5 Presentation Transcript End !7 /f]uLnfO{ u5 Presentation Transcript End !6 v'zLn] d'lQmsf] kx/fdf hoho u/f}+ . - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_ :s]n A

Page 1: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

A!= k/dlktfsf] :t'lt ufcf}+, xfdLnfO{ arfpg] pg} x'g\, ;a} kfkLnfO{ u5{g\ Ifdf, ;a} /f]uLnfO{ u5{g r·f .@= wGojfb lbO{ pgsf] cf;gsf], cfglGbt eO{ cfpm pgsf] r/0fdf ;·Lt ufpFb} v'zLn] d'lQmsf] kx/fdf hoho u/f}+ .#= pg} x'g\ xfd|f k/dlktf, xfdLnfO{ l67fpF5g\ ;j{;bf sfnf] afbnsf] kbf{h:tf] kfknfO{ x6fOlbG5g\ ;bf .$= cfdfn] ô}F pgn] zflGt lbP, b'lgofFsf] 8/df 5f]8]g\ s}n] rf]vf] b"wsf] jrgsf] lkofO, hLjg cd/ lbP pgn] .%= uf]7fnf]n] ô}F vf]hL pgn], lgsfn] kfksf] bnbnb]lv k|f0f TofuL arfP pgn], u/fP ;anfO{ cfºg} clg .^= u'F8nfO{ 3/L3/L eTsfOlbP, l;sfP xfdLnfO{ p8\g cfk}m, kv]6fdf p7fO psfan] ô}F kf/]gg\ xfdLnfO{ rf]6 st} .

Page 2: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G!= dxfg\ ;[li6stf{ k/d]Zj/sf] ho, ;+;f/nfO{ k|]d u/L v|Li6

k'q k7fP, hf] k|f0f cfÇgf] TofuL ag] tf/0fxf/ / ;a}sf] nflu

vf]n] :ju{åf/ .

@= xf] /utn] lsg]sf] k"/f p4f/ ljZjf;Lx¿nfO{ O{Zj/sf] s/f/, hf] ;aeGbf t'R5 Tof] ljZjf; To;nfO{ Ifdf u5{g\ em6\6}}

o]z"n] .#= lbP dxfg\ lzIff, u/] dxfg\ sfd, dxfg\ 5 lg o]z"df

xif{ Ogfd, t} o;eGbf a9\tf 5 cfgGb ckf/, xfdL ha x]/f}+nf v|Li6sf]

d'xf/ .

Page 3: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G!= O{Zj/ dxf/fhfnfO{ u/ k|0ffd, cF dfg pgsf u'0f, ;dy{g /

k|]d

hf] xfd|f] 5g\ 9fn / /Ifs ;w}+, hf] a:5g\ k|tfkdf klx/g :t'tsfnfO{

@= k|tfk clg t]h t u/ k|sfz, xf] j:q pHofnf] 8]/f cfsfz

x'g\ /y pgsf uh{gsf afbn xhf/, atf;sf kv]6fdf x'G5g\ ;jf/ .

#= e"nf]s clg To;sf pb]ssf wg a;fNg'ef] tkfO{+n], ;j{zlQmdfg\,

l:y/ cf1fn] ug'{ef] bl/nf] To;nfO{ 3]g'{ef] ;d'b|n] vf:6fn] em}F .

$= tkfO{+sf] lgwf]n] /fvL ljZjf; ;a vfFrf]cg';f/sf] e]6\5 lgsf;

tkfO{+sf] cg'u|x ckf/ 5, ;a /Lt x] stf{, x] /Ifs, x] qftf, x] dLt .

Page 4: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D7

/dfpm wdL{ xf], ofxj]df gd|nfO{ ;'xfpF5 pgsf] :t'lt -@_

!= jL0ff ahfpFb} b08jt\ u/, l;tf/ bz tf/sf] ahfO{ ufpm -@_

7"nf] ufg ofxj]nfO{ ufpm, ;f]/ 7"nf] u/L ahfpm .@= ofxj]sf] jrg ;f]e}m 5, sfd ;j{;Totfdf x'Fb}5 -@_ Gofo wd{nfO{ :g]x ub{5, s?0ffn] k[YjL el/Psf]

5 .#= ofxj]sf] jrgn] cfsfz algof], d'v}sf] :jf;n] ;j{ ;]gf

-@_ h;n] ;d'b| y'K¥ofpF5, ulx/fOnfO{ 9's'6Ldf /fVb5 .

Page 5: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C/A

!= ;[li6stf{ l;+xf;gdf tf/f / 3fdsf] dlxdf hLjgbftf ;a cfTdfsf], x/ k|]dL hgsf] 5]p xf] .@= hLjgsf] 3fd tkfO{+sf] an, xfdLnfO{ kf5{ k|

ltkmn cfzfsf] tf/f /ft}df xfd|f] ljzjf; k|e' a9fpm .#= lagftkfO{+ ;a dWo/ft, Hof]lt tkfO{+sf] k|]dL xft Ogb|]0fL bofsf] k|sfz, kfkafx]s ;a tkfO{+sxfF . $= hLjgbftf pFwf]–pFwf] k|]dsf] ls/0f ;a pHofnf] tkfO{+sf] z'4 l;+xf;g 5]p xfdLnfO{ k|e' hUuf

b]pm .%= ;fFrf]n] xfdLnfO{ 5'8fpm, d/]sf]

XbonfO{ hufpm / x/ Ps cfTdf tkfO{+sf] cfuf] / Hof]ltn]

k"0f{ xf];\ .

Page 6: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C! O{Zj/ tkfO{ pb]ssf 5f} ckf/ dxfgtdsf

l;+xf;g zf]ef avfg c3ft t]h dlxdf .@ cyfx tkfO{sf] cgGtsfn, x] cfkm} cfkm

O{Zj/ .:ju{b"tn] ub{5g\ lbg /ft dfg k"hf lg/Gt/ .

#= tkfO{sf] eo d dfGb5' x] O{Zj/ lhp“bf]k5'tfO{ sfDb} sfDb} cf; d u5'{ k"hf, dfg.

$ t} klg k|e' cfkm} cfkm d klg k|]d u5'{ c“ d]/f] cof]Uo dgsf] k|]d tkfO{+n] dfUg'eof] .

% x] v|Li6sf lktf k|]dsf] d"n k/dfgGb x'G5 of]:ju{df ef]Ug' lgTo jf; kfO{ bz{g O{Zj/sf] .

Page 7: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D!= kljq -#_ k/d]Zj/, laxfg ;w}F tkfO{+sf] cf/fwgf x'Fb5 kljq -#_ zlQmdfg\, bofn', lqPs k/d]Zj/ wGo tkfO{+nfO{ .@= kljq -#_ k/d]Zj/, eQmx¿ 9f]Ub5g\, tkfO{+sf] r/0fdf s?a / ;/fkm b"tn] b08jt\ u5{g\, hf] lyP, 5g\ / x'g]5g\ ;bf#= kljq -#_ k/d]Zj/, kfkL dflg; b]Vb}g tkfO{+sf] dlxdf tkfO{+em}F kljq c¿ sf]xL 5}g, l;4 5g\ an, k|]d, ;To

tkfO{+sf $= kljq -#_ k/d]Zj/, ub{5g\ ;a} ;[li6n] tkfO{+sf] a9fO kljq -#_ zlQmdfg\ bofn', lqPs k/d]Zj/, wGo tkfO{+nfO{ .

Page 8: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

A!= dxfg\ O{Zj/, ljrf5'{ sfd tkfO{+sf], crDdsf] hf] ;[li6

ug'{ef] x]5'{ tf/f, ;'G5' uh{g 8/nfUbf], k|s6 ;fdy{ ;+;f/df

tkfO{+sf]

@= kxf8–kj{t, h·n d ha 3'D5', kIfLx¿ d ;'G5' ufPsf] ;'Gb/ kxf8b]lv d tn x]5'{, snsn cfjfh ;'Gb5' vf]nfsf] .#= ha lktfn] Psnf}t] k'qnfO{ k7fP hudf kfk

p7fpgnfO{ d]/f] abnL q"m;}df pgL r9L p4f/ d]/f] u/] /ut axfO{ .$= hoWjlg;fy o]z" ;+;f/df cfpF5g\,

c;Ld cfgGb;fy n}hfG5g\ pxfF ljgd|;fy pgnfO{ pxfF k'Hg]5', dxfg\ O{Zj/sf] u5'{ k|

z+;f .

Page 9: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D! wGo wGo k/d]Zj/ hutstf{ wGo xf} -@_

:jfut u/L ltdLnfO{, :t'lt r9fp“5f} .cg]s u|x k|s[lt dflg; ;anfO{ agfof}+k|f0fL ;anfO{ cflzif\ lbO{, hudf km}nfof} .

@ x] gfy k|e' k/d]Zj/ dte]b x'Gy] hudf @dflg; kfkdf km“;]y] ub{y] ljnfk .b"tn] eg] :ju{nf]sdf, x'G5 ;bf dlxdfk[YjLdf v'zL xj; dflg;df ldnfk .

# ltdL ;asf] :jfdL eO{, d'lQmsf] dfu{ b]vfof} @kfksf] cGt ug{nfO{, v|Li6nfO{ k7fof}+ .x'“b}g cGt k|0fosf], k|0fosf] lnKt bofn' k|e'wGojfb r9fO :t'lt ufp“5f}+, k/d]Zj/sf] .

$ x] k/d]Zj/ ltdLnfO{, oL If'b| ljgo r9fp“5f}+ @kZrftfkL eO{ kfknfO{ k|sfz u/fp“5f}+ .tL xfd|f kfk ;a Ifdf b]pm, ;b}j /fVgf];\ cfºgf] 5]pmcGTodf hut 5f]8L cfp“bf xfd|f] cfTdf n]pm .

Page 10: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! /fhf k/d]Zj/sf] ;[li6 :j/ cfºgf] /fu prfnL ufpm :t'lt xNn]n'ofxx] ls/0f 3fdsf] h:tf] ;'g cfsfzdf rf“bL h:tf] h"g,

@x] xfjf hf]/df ;fdyL{ cfsfzsf] afbn x] ltdL, ufpm :t'lt xNn]n'ofx

laxfgsf] Hof]lt :t'ltufpm j]n's rDsL v"a s/fpm, ufpm xNn]n'ofx# x] ;kmf wf/f aUb} ufpm k|e'n] ;'g"g\ /fu ahfpm, ufpm :t'lt

xNn]n'ofxx] cfuf] dflns rlDsnf] pHofnf] lbg] dfG5]sf], ufpm :t'lt ====

$ ;a gd| dgsf u/ /fu dfkm lbO{ n]pm cfkm\gf] efu, ufpm :t'lt ====x] b'Mv ;xg]x? xf] z/0f / cfzf pgdf xf], ufpm :t'lt ====

% x] d/0f lbG5 hf] lj>fd ha ul/;Sof] xfd|f] sfd, ufpm :t'lt ====O{Zj/sf] afns :ju{nfO{ b]vfp“5f} af6f] o]z"s}, ufpm :t'lt ====

^ ;a yf]sn] ufpmg\ wGojfb bLg eO{ u¿g\ ;w}+ ofb, ufpm :t'lt ====lktfnfO{ :t'lt k'qnfO{ cfTdfnfO{ klg ufpm ho, ufpm :t'lt ====

Page 11: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! cflbdf lyP k/d]Zj/ ;a yf]s 5 lbgdf ;[h];f]daf/ agfP, pHofnf], d+unaf/ cfsfz ;[h]{

@a'waf/ jg:klt, vfgL, ;[h]{ ;fu/ / e"ld

ljxLaf/ 3fd, h"g, tf/f afbn ah| jiff{ lah'nL .# z'qmaf/ ;fgf 7"nf hGt' auLlxF8\g] ;fu/df .

ToxL lbg p8\g] ;a} kIfL rLn wl/ / e';'gf ..$ zlgaf/ w/tLdfly lxF8\g] ag kz' / 3/}of .

;[h{] dflg; cfºg} ¿kdf lbP clwsf/ ;a yf]sdf ..% 5 lbgdf sfd ef] ;dfKt ;ftf}+ lbg la;fpg' ef] .

cfOtaf/ la;fpm ltdL klg egL ;]jf u/ d]/f] ..^ cflb cGt ;j{zlQmdfg oxf]j] /fhf ;j{dxfg\ .

g/–gf/L, afns j[4 ufcf}+ pgsf] :t'ltufg ..

Page 12: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G(Eb)

! ltdL xf} k|]d–ktj/ ltdL hLjgsf] ;f/ -@_hn–yn l;tn ldnL ltd|};Gd'v em'sL -@_ kf/ u¥of}+qm"; kf/ u¥of}+, hLjgsf] k|e', kfkLsf] k|e' xf];\ hohosf/ .

@ lsg gxf];\ demwf/, xf];\ yk8Lsf] df/ -@_Xbo k|km'lNnt /xL, k|e' xfd|f] wL/h w/L -@_ kf/ ===

#hohosf/ ufpm nnsf/, k|e' x'g\ v]jgxf/ -@_hoho k|e'sf] ho, hoho snj/Lsf] ho -@_ kf/ ===

Page 13: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

!= cGwsf/k"0f{ 5 of] kfkL ;+;f/, z}tfgsf kf;f] / hfn 5g\ xhf/, tkfO{+sf] bz{g kfP/ c6n eO{ -Tofu]/ ;+;f/ k5ØfpF5' k|

e'nfO{_ @@= uh{t] l;+xem}F j}/L s/fpF5, kfgLsf] 5fne}Fm

dgnfO{ xNnfpF5, tkfO{+sf] zlQm kfP/ c5n eO{ -Tofu]/ ;+;f/ k5ØfpF5' k|

e'nfO{_ @#= cfFwLem}F z}tfg t;f{pg cfpF5, sdhf]/ ljZjf;sf] h/f xNnfpF5, tkfO{+sf] r/0fdf a;]/ c6n eO{ -k|z+;f hohosf/ r9fpF5' tkfO{+nfO{_ @$= :juL{o 3/sf] bz{g lbg'xf];\, k]ml/ Psrf]l6 cf]ln{cfpg'xf];\, cfTdfsf] cfuf]n] k|To]snfO{ hufpg'xf];\ -ljGtL of] xfd|f] u|x0f ug'{xf];\_ @

Page 14: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

Gs'x'–s'x' ug]{ jgdf p8\g] sf]OnL r/L 5g\,

v'n'v'n' ub}{ vf]nf aUg] -@_ tkfO{+sf ;[li6 x'g\, x] O{Zj/, tkfO{+sf ;[li6 x'g\,

!= hudu ug]{ aQLem}F aNg] cfsfzdf tf/f 5g\ -@_ h"gsf] ls/0f slt g/d -@_ tkfO{+sf] ;[li6 x'g\, x] O{Zj/, tkfO{+sf] ;[li6 x'g\ d[usf kf7f s] /fd|f u/L jgdf

pk|]ms, kz' / kIfL s] /fd|f u/L tkfO{+n] /r]sf, x] O{Zj/, tkfO{+n]

/r]sf .@= jgdf hfG5', kmnk"mn x]5'{ tkfO{nfO{ ;DemG5' -@_ tkfO{+sf /rgf ;De]m/ dgdf -@_ d 5Ss kb{5', x] O{Zj/, GofpgL r/L lanf}gf ufO{ jgdf p8]sf, kz' / kIfL s] /fd|f u/L tkfO{+n] /r]sf, x] O{Zj/ tkfO{+n] /r]sf .#= ca|fxfd, O;xfs, ofs"asf O{Zj/, bftf hLjgsf -@_ kfkLsf lglDt clt k|]d u/L -@_ k'q lbP alnbfg, x] O{Zj/, tkfO{+ tf/0fxf/, kfkL Xbo 56k6 u/L vf]H5 d'lQm

pkfo, d'lQmsf] af6f] :ju{sf j}ej tkfO{+n] /r]sf, x] O{Zj/, tkfO{+n]

/r]sf .

Page 15: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! O{Zj/sf] k|]d 5 slt dxfg\ j0f{g u/L g;lsg]tf/fu0fb]lv cem pRr kftfn;Dd km}lnPsflj>fd/lxt cfTdfsf] nflu O{Zj/n] k'q lbPkfksf] sfnf] bfunfO{ d]6fO{ lxpFh:tf] ;]tf] kf/] .

@ ckmzf];L lbg ha laTg]5g ;f+;fl/s /fHo gfz x'g]5k|fy{gf gug]{ x/]s hg d[To" egL af]nfpg]5 .O{Zj/sf] k|]d /xg] cem slt 5 b[9 / dxfg\cg'u|x cfbd j+znfO{ egL ufpg]5g\ b"tu0f .

# ;d'b| d;Ln] e/]sf] cfsfz kq ePsf] ePx/ ¿vsf] 8f“7 snd ag]sf] / x/]s dflg; n]vs ePn]Vg O{Zj/sf] dxfg\ k|]d ;d'b| ;'sL hfGYof]t t c6fp“Yof] cfsfzdf j0f{g Tof] lbJo k|]dsf] .

Page 16: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! ckf/ k|]d k|e'sf] ge'nf}+ hLjgdf -@_s[t1 eO{ r/0f k/L r9fp“m cf/fwgf -@_

@ k|ltlbg ofqfdf v|Li6lt/ b[li6 nfcf}+ -@_b'Mv ;'vnfO{ :jLsf/ ub}{ ;bf :t'lt u/f}+ -@_

#hfUg] ;do 5 of] zf]s lrGtfnfO{ kG;fO{ -@_v|Li6sf] xftdf hLjg /fVb}, :t'lt r9fcf}+ pgnfO{ -@_

Page 17: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! d?e"ldnfO{ 3gf h+unemF} Kof;f e"ldnfO{ cbgem}+

-@_agfpg' x'g] k|e', tkfO{, abngf];\ k|e', d]/f] Xbo -@_

@ 3f6Lx¿nfO{ k|e', tkfO{n] hLjg–hnn] eg'{x'G5,k|e', tkfO{ ;gftg rट्�ट्fg, k|e' eg'{xf];\ d]/f] Xbo -@_

#gbLsf tL/sf hLjg j[IfemF} h;sf kft 5g\ :j:y kfg]{/fVgf];\ hflt–hfltsf] aLrdf ;DxfnL k|e', bflxg] xftn] -@_

$ zflGt/lxt 5' zlQmxLg klg t/ tkfO{ d'lQmbftfaufpgf];\ gbL kLzf]g cf} uLxf]g phf8 d]/f] of] hLjgaf6 -@_

%k|e'Ho, d tf 5' clt lgikmn, hh{/, ;+sL0f{ dgsf]aufpg'xf];\ gbL lx2]s]n, km/ft lg/y{s d]/f] hLjgaf6 -@_

Page 18: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

!= -d[ts cfTdfnfO{, cfzf/lxtnfO{,

3[l0ft, u/La, z"Go cy{xLg hLjgnfO{_ @ gjLg bz{g lbg, gofF hLjg lbg -dfgj aGg'ef]_ @ k|z+;f, k|z+;f, k|z+;f xf];\ -@_ O{Zj/nfO{ -k|

z+;f xf];\_ @@= -;To cd/ k|]dsf], ;'Gb/ pbf/ k|]dsf],

c;Lldt Psdfq hLljt ;fIft\ k|]dsf]_ @ k|dfl0ft sf];]nL, ax'd"No sf];]nL -cfh lbg'ef]_ @ -wGojfb, wGojfb, wGojfb xf];\_ @ O{Zj/nfO{ -

wGojfb xf];\_ @

Page 19: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

Em

! x] Hof]ltd{o tf/fu0f ;a x] ljzfn cfsfz,clg e"nf]ssf lgd{n hn / cl;gf lxp“ /fz,dxf;fu/ cf} kj{t, clUg, cf“wL, d]3 atf;, -@_ k|z+;f u/kmnjGt j[If lktf O{Zj/sf] u/ === :t'lt oxj]sf] .

@ /fhf, k|hf, GofowLz xflsd, /fHo–/fHosf,o'js, o'jtL, afns, j[4 ;f/f k[YjLsf,jg–kz' / kz' 3/]n', kIfL uugsf,k|z+;f u/ dxfg\ dlxldt lktf O{Zj/sf] u/ === :t'lt oxj]sf]

Page 20: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! 3'Db} lkmb}{ ufO{sf] uf]7df cfP uf]7fnfx¿b]v] ;fgf] 8"F8df o]z" uf]7df kl;|/x]sf.

@ tf/fsf] cu'jfO{ kfO{ cfP Hof]ltifLx¿b]vL b08jt\ ;an] u/L pgnfO{ e]6L r9fP.

#cfpm ;a} efO–alxgL ufcf}+ ;fFrf] :t'ltufgeg"g\ ;an] xNn]n"ofx, u/f}+ ;w}+ dlxdfufg.

Page 21: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

!= e]8L uf]7 rbf{ lg rbf{ /ft kl/uof], nf} ca NofP uf]7}df uf]7fnfx¿n] -@_

@= cfuf]sf jl/ lg kl/ uf]7fnf a;], cfºgf lg cfºgf vf]/}df e]8L x} ;a} k;] -@_

#= ;a} 7fpF cFWof/f] x'Fbf pHofnf] eof], of] Hof]lt s]sf] eGb} lg uf]7fnf ;a} p7] -@_

$= :ju{b"t 5]pdf b]lv 8/n] ;a sfd], æg8/fpm, ;'g ;';dfrf/Æ egL x} b"tn] yfd] -@_

%= ufO{sf] uf]7}df ;'g a]yn]x]d ufpFdf, tf/0fxf/ k|e' hlGdP uO{ x]/ Tof] 7fpFdf -@_

Page 22: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! ;'g :ju{b"tsf] ufg xf];\ cjtf/L v|Li6sf] dfgk[YjLdfly ef] ldnfk u/] dfkm O{Zj/n] kfk .;a} b]zsf hg /dfpm b"t ;“u;“u} hoho ufpm;a}klट्�ट् xf];\ k|rf/ a}tnxddf v|Li6 cjtf/ .

@v|Li6sf] ;a :ju{n] k'h]sf] v|Li6 k|e' hf] ;w}+sf]

k"/f] ;do cfof] ha sGo]blv hGd] ta .O{Zj/ hLpwf/L ef] wGo cjtf/ O{Zj/sf]wGo v|Li6 u/fpg] d]n wGo v|Li6 ODdfg'Pn .

# wGo s'znsf] k|wfg wd{sf ;"o{nfO{ k|0ffdHof]lt, hLjg hut\nfO{ lbg x'g'ef] pbo .5f]8L cfºgf] k/dnf]s cjtf/ eO{ u/] sfddfG5] hft gdg{nfO{, hLjg gof“ hGd kfO{ .

Page 23: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! sf]qmf] pgsf] 5}g, 8"F8 g} cf]5Øfg ef] ;fgf k|e' o]z" uf]7df kl;|P :ju{b]lv tf/fx¿ pgnfO{ x]b}{ uP ;fgf k|e' o]z" k/fndf ;'t]

@ ufO{–uf]? s/fP, afns lapm“leP g pgL s/fP, g s}n] /f]Px] k|e', Kof/ u5'{, :ju{af6 x]g"{ / laxfg};Dd d;“u /xg" .

#Kof/ ug'{xf];\ dnfO“ of] laGtL u5'{, cgGt;Dd x'g'xf];\ ghLs,k|e', cflzif\ ;anfO{ lbO{ ;asf] /Iff ugf]{;\ xfdLnfO{ :ju{nf]sdf a:g] of]Uo kfgf]{;\ .

Page 24: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! a]yn]x]dsf] Tof] z"Go /ft, pb]ssf] xfd|f] gfy u/LaL 5fgL,t'R5 gdfgL -@_ kl;|g'eof] 8"F8}df wGo k/d]Zj/sf] Kof/ .

@ Tofu]/ :ju}{sf] ;'v, p7fpg xfd|f] b'Mv, cfpg'ef] kf7f]xfd|f] ;f6f] -@_ x'gnfO{ dxf alnbfg, wGo of] l;Q}sf] bfg

#;'gg x] alxg–efO, rfxG5g\ v|Li6 cfpgnfO{ uf]7¿kL of]t'R5 Xbodf -@_ vf]ng Xbosf] åf/, lgZro x'G5f}+ d[To'kf/

Page 25: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C/Bb

!= Tof] ;fgf] 8'F8df ;'t]sf] k|e' x}, k|e' x} -@_ jfl/ / kfl/ Hof]ltn] 9fs]sf] -@_

O{Zj/n] dfgj cjtf/ lnPsf] -@_@= x]g{nfO{ hfcf}+ xfdL ;a} g} ldn]/ x},

ldn]/ -@_ xif{ dgfpFb} hohosf/ ub}{ -@_,

pgsf] hGdsf] k|rf/ ub}{ -@_#= hfcf}+ xfdL ;a} b08jt\ ug{nfO{,

ug{nfO{ -@_ afns k|e'sf] bz{g u/f}+ -@_ cfTdfsf] e]6L

r9fpFb} -@_

Page 26: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F/D

!= cGwsf/sf] dfemdf pHHjn k|sfz lnO{ cfP -@_ hunfO{ p4f/ u/fpg ;Tosf] hu a;fNg lgFbaf6 hfu, efO xf], d'lQmsf] kydf rNgnfO{, nfUb5 dnfO{ /dfOnf] Tof] pHofnf] tf/fsf] .@= v'zLofnL /ft dgfcf}+, o; w/tLnfO{ pHHjn

u/fcf}+ -@_ :ju{b"tn] ufpF5g\ uLt, afns v|Li6sf] dlxdf xfdL klg ufcf}+ x} uLt, afns v|Li6sf] r/0fdf, nfUb5 dnfO{ /dfOnf] Tof] pHofnf] tf/fsf] .

Page 27: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! o¿zn]d zx/sf] a]yn]x]d uf“j}df, xfd|f] k|e' o]z" hGd] uf]7}df .lyof] cf]5Øfg k/fnsf] sf]qmf] pgsf] 8"F8} ef] cfglGbt eO{ xif{ u/f}+ ;a}n]

@To} /ft uf]7fnfx¿ e]8f s'b}{ lyP Pp6f b"t crfgs cfO{ ;dfrf/ lbP;+;f/}sf] nflu d'lQmbftf hGd] o]z"nfO{ x]g{ hfpm a]yn]x]ddf .

# uf]7fnfx¿ uP, b]v] 8"F8}df o]z" b"tn] eg]em}+ kfP d'lQmbftfnfO{xlif{t / cfglGbt eO{ u/] b08jt\ ;a}n], v'zL eO{ /dfp“b} 3/ kms]{

$ Hof]ltifLx¿ klg k"j{b]lv cfP tf/f x]b}{–x]b}{ o]z"nfO{ e]6\g .b]vL b08jt\ u/] ;an] e]6L r9fP v'zL eO{ /dfp“b} 3/kms]{

%xfdL ;a} ldnL b08jt\ u/f}+ O{Zj/nfO{, pgn] cfºgf k'q lbP d'lQmbfgpgdf ljZjf; ug]{ kfp“g]5g\ qf0f d'lQm cfgGb eO{ xif{ u/f}+ ;a}n]

Page 28: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! ;fgf] 8"“8df x]/ efO o]z" hGd] xfdLnfO{x]/, gd| afn–cjtf/, tflbsf] s/f/ cG;f/

@ h;sf] 7fp“ / l;+xf;g s¿asf aLrdf 5g\ .h;n] l;h{] ;a ;[li6 clxn] 8"“8df k|e' v|Li6 .

#uf]7fnf s'/La:bf b]v] Hof]lt /ft}df .eg] b"tn] xf];\ ldnfk, hGd] v|Li6 d]6fpg kfk .

$ lk|o k'q O{Zj/sf] k|]d tkfO{sf] sqf] ef] .5f]8L :juL{o cfgGb–;'v ;xg'ef] ;+;f/sf] b'Mv ..

Page 29: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! x]/ uf]7fnfx¿ cfºgf e]8f x]b{5g\pHofnf] PSsfl; cfsfzdf rDsFb5 v|Li6sf] hGdlbg}df .

@ zflGt / ldnfksf] uLt ufp“b5g\ kljq b"t lsg xfd|f] k|e'Ho" o; ;+;f/df cfpg'ef] v|Li6sf] hGd lbg}df

#o]z" sf]qmf]df a:g], ;a} gfgL Kof/ ug]{ pgsf] sf/0f xfd|f] dg k|]d / xif{n] eb{5 v|Li6sf] hGd lbg}df

Page 30: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

A

! s;sf ;fd" uf]7df 3'“8f 6]S5g\ uf]7fnf <sf]M k|e' xf] pb]ssf] s'/f, k|e' xf]

j}ejsf /fhf .3'“8f 6]Sb} xfdL cfcf}+, k|e' v|Li6df

d's'6 nfcf}+ .@ v'zL eO{ 3/}df cfºgf] xftn] sfd ubf{ .#;f/f] ef]sf] h+undf z}tfg;“u o'4 ubf{ .$ cfºgf] dLtsf] lrxfgdf peL b'Mvn] ?“bf .%sli6t eO{ af/Ldf cfwf /ft k|fy{gf ubf{ .^kfksf] qm";df 6f“lubf zq'nfO{ cflzif\ lb+bf .& cfºgf] lgh lrxfg 5f]8\bf, o; ;+;f/sf] qf0f ubf{ .* :ju{sf] l;+xf;gdf a;Lsg /fHo ubf{ .

Page 31: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

A

! zfGtdo /ft, zfGtdo /ft, o]z" v|Li6 s[kfgfyljZjsf ;j{>]i7 tf/0fxf/lnP uf]7}df ;t cjtf/ -a]yn]x]d zx/df_ @.

@ zfGtdo /ft, zfGtdo /ft, hoho ufcf}+ b"tu0f;fy,afns ;'Gb/ hGd]sf 5g\afns O{Zj/sf k'q x'g\ -o]z" xf] pgsf] gfp“_ @

#zfGtdo /ft, zfGtdo /ft, o]z" v|Li6 xif{;fy,cfP :ju{b]lv hut\dfkfkL dflg;sf] vf]hLdf -:jfut u/f}+ pgnfO{_ @

Page 32: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! bfpmb /fhfsf] zx/df ufO{sf] Pp6f uf]7 lyof]afns cfdfn] ;'tfp“bf sf]qmf] eof] 8"F8}sf]dl/od gd| cfdfrflx“ o]z" afns pg}s} .

@o]z" afns ;asf :jfdL ;+;f/ cfP cjtf/ eO{pgsf] af; uf]7df clg pgsf] sf]qmf] Tof] 8"F8}s·fn clg x]nf of] d'lQmbftf x'g'ef] .

# o]z" ;fg} afnsb]lv bLg / cf1fsf/L y]cfdrflx“nfO{ k|]dn] x]/L h;sf] sfvdf ;'Tby]v|Li6Lo afns xf]cf}+ o:t} cf1fsf/L o]z"em}+ .

$ xfdLh:t} afns eP lbg–lbg a9\y] xfdL em}+sdhf]/ clg nfrf/ lyP ?g'–xf“:g' ;a p:t}xfd|f] b'Mvdf b'Mlvt 5g\, xfd|f] ;'vdf ;'vL 5g\ .

Page 33: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! uf]7fnfx¿ e]8fnfO{ /ftdf s'b}{ lyPta :ju{b]lv b"t cf]nL{ dlxdf;fy cfP .

@nf} g8/fpm b"tn] eGof] d k|rf/ ug{nfO{cfPsf] 5', ;a dfG5]nfO{ ;';dfrf/ lbgnfO{ .

# ltd|f] nflu 5 hGd]sf bfpmb /fhf s'nb]lvqf0fstf{ k|e' cfhsf] lbg b]Vg kfp“5f} ltdL .

$ Ps afns ltdL b]Vg]5f}+ bfpmbsf] zx/dfn'ufdf a]x|L/fv]sf] / k;|]sf] 8"F8df .

%ha olt s'/f eg]y] crfgs cfPy];f/f :ju{b"tu0f hf] of] uLt cfgGb;fy ufP .

^ u'0ffg'jfb xf];\ O{Zj/sf] / hudf xf];\ zflGtxf];\ v'zL dfG5]df clxn] clg ;bfel/ .

Page 34: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! cfpm ;a} ljZjf;L, cfgGb ub}{cfpm . cfpm ;a}hgf ldnL a]yn]x]ddf .hutsf] qftf afns eP x]/, -cfpm ehg ub}{ k"hf}+_ -#_ v|Li6 k|e'nfO{ .

@x] jrg ;gftg, k/d]Zj/sf] k'q, k|e' o]z" x'g\ v|Li6 Oddfg'Pn .sGofsf] ue{b]lv dfG5] hGd]sf] -cfpm ehg ub}{ k"hf}+_ -#_v|Li6 k|e'nfO{ .

# x] ;a :ju{b"t xf], hohosf/ ug'{, k/d]Zj/nfO{ xf];\ :ju{df wGojfbk[YjLdf s'zn, dfG5]x¿df ldnfk -cfpm ehg ub}{ k"hf}+_ -#_v|Li6 k|e'nfO{ ..

$= cfldg k|e', wGo xfd|f] nflu hGd] o]z" ;bf tkfO{+sf] gfd k'lhcf];\

O{Zj/sf] jrg ca b]xL ePsf] -cfpm ehg ub}{ k'hf}+_ -#_ v|Li6 k|e'nfO{

Page 35: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

!= O{Zj/sf] jrg k"/f ug{nfO{ cfP k|e' hutdf -@_ dfgjsf] ;a} b'Mv a'µgnfO{ kl;|P 8'F8}df -@_ -uf]7fnfx¿ 5Ss k/]_ -@_ ha b]v] :ju{b"tnfO{ 9f8; kfO{ /dfO{ uP va/ lbgnfO{ -@_@= tf/fnfO{ cfºgf] cIo agfO{ a9] Hof]ltifLu0f -

@_ e]6L r9fP, bz{g kfO{ u/fP cfglGbt dg -@_ -kfkL hgsf] tf/0fxf/_ -@_ dflg;sf] ¿kdf Vofn g/fvL 8fF8f–sfF8f a9f}+ ;a} k|e'df -@_

Page 36: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

}+

!= p7 bfHo"–efO xf], x]/ tf/fnfO{, o]z"hLsf] hGd eof], p7 bz{g ug{nfO{ .@= p7 lbbL–alxgL xf], x]/ tf/fnfO{, o]z"hLsf] hGd eof] p7, bz{g ug{nfO{ .

Page 37: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! cfpg'ef] :ju{b]lv d's'6nfO{ TofuL, d]/f] nflu lnO{ cjtf/a]yn]x]dsf] ufp“df lyPg 7fp“ cfºgf] nflu, x] tf/0fxf/dsxf“ k|e' o]z" cfpgf];\, d]/f] Xbodf w]/} 5 7fp“ .

@:ofnsf x'G5g\ s'/ / r/fsf u'“8, ltgn] nfp“5g\ h+undft/ tkfO{s} lz/ /fVgnfO{ 7fp“ lyPg ufnLndf dsxf“ k|e' o]z" cfpgf];\ d]/f] Xbodf w]/} 5 7fp“ .

# hLljt jrg ;fy lnO{ :ju{b]lv cf]nL{ d'lQmbfg lbg cfpg'ef]t/ 7ट्�ट्fn] qm";df r9fP, nufO{ d's'6 sf“9fsf]dsxf“ k|e' o]z" cfpgf];\ d]/f] Xbodf w]/} 5 7fp“ .

$ :ju{sf] åf/ vf]lnFbf b"tu0fn] ufp“bf, tkfO{ dlxdf;fy cfp“bfzAb ;'Gg kfp“ ætFnfO{ w]/} 5 7fp“, d]/f]5]p ;bf a:g cfÆ .d]/f] dg ta v'zL x'G5, ha lktfsxf“ k'Ug]5' .

Page 38: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! b'lgof“ /dfpm / u|x0f u/ v|Li6 k|e' /fhfnfO{,x/ dgdf xf]];\ pxf“nfO{ 3/, ;+;f/ u/f];\ a9fO, -$_

@ b'lgof“sf] Hof]lt pg} x'g\, kfk Ifdf lbg]5g\ .pgn] xfd|f] ;a} b'Mv b"/ u5{g\ -/ cflzif\ lbg]5g\_ -#_

#v'zL dgfpm, v|Li6 /fhf x'g\ ;a hg / ;a} k|f0f;d'b| kxf8 / vf]nf, d}bfg -ufpm :t'ltsf] uLtufg_ -$_

$ pgn] ljZjf; / bofn] /fHonfO{ km}nfp“b5g\cfºgf] b[9 ;To ljejsf af6f]n] -cdf]n k|]d ub{5_ -$_

Page 39: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! k/d]Zj/sf] Tof] sqf] bof xfdLdf x'g uf],h;sf] sf/0f k'q o]z" -@_ uf]7}df hGd lng' ef] -@_tg–dg–wg ;a e]6L r9fp“b} -@_ pgs} r/0fdf cfpm“ -@_

@ hohosf/ ufp“b} e]6L r9fp“b} -@_ pgs} r/0fdf cfpm“ -@_hGd lnOsg cfP xfdLdf -@_ hohosf/ pgs} ufp“m -@_

Page 40: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

!= b'b{zf of] ;a b]lv ;+;f/sf] kfksf] ef/n] dfgj ldr]sf] -@_ lhGbuL xft ;'wfg{ egL -@_ O{Zj/ k'q hudf cfP ;+sf]r

gdfgL @= O{Zj/ / dfgjaLrsf] kbf{ kfkL dfgjsf] kfkn] ubf{ -@_ tf]8L dfjgnfO{ nfg O{Zj/sxfF -@_ cfpg'ef] dxfg\ O{Zj/

b'i6 ;+;f/df #= zx/ o¿zn]d, ufj}+ a]yn]x]d hGd] uf]7}df afns Ps g/d -

@_ v|Li6 hLjgwf/, o]z" tf/0fxf/ -@_ ljZjf; NofO{ cfpg] hlt

x'G5g\ d[To'kf/ .

Page 41: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! h:t} Hof]ltifLx¿ Hof]lt x]/] tf/fsf] h:t} To; pHofnf]d}cl3a9] /dfp“b}, To:t} xfdL cu'jfO{ kfcf}+ tkfO{sf] ;Gd"vdf cfcf}+ .

@h:t} u/] v"a xtf/ e]6\g afns tf/0fxf/, h:t} x]/L :ju{gfy3'“8f 6]s] gd|tf;fy, To:t} xfdL ;j{bf k/f}+ v|Li6sf] r/0fdf .

# h:t} k'h] k|e'nfO{ ax'd'No e]6L NofO{, To:t} xif{;fy xfdLkfk–e"nb]lv z'4 agL r9fcf}+ tg–dg–wg tkfO{ :juL{o /fhfo]z"nfO{ .

$ z'4 o]z", af6f]df xfdLnfO{ 8f]¥ofpm ;bf clg lat]kl5 Hofg:ju{df k'¥ofpg'xf];\ k|f0f hxf“ 5}g 3fd–tf/f ;a 5 pHhjn tkfO{df .

Page 42: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F/D

!= v'zLsf] of] ;';dfrf/, k}mnfcf}+ x} lbz} rf/ -@_ cfpg'eof] k|e' ;+;f/df, lgDTofcf}+ x} pgnfO{ Xbodf .@= :ju{/fhsf] j}ejnfO{ Tofu]/, cfP dflg; ¿k lnP/ -@_ cfpg'eof] k|e' ;+;f/df, lgDTofcf}+ x} pgnfO{ Xbodf .#= kfkLsf] ljGtL ;'GgnfO{, :ju{sf] 9f]sf vf]NgnfO{ -@_ cfpg'eof] k|e' ;+;f/df, lgDTofcf}+ x} pgnfO{ Xbodf .

Page 43: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! dl/od ue{jtL lyOg, kljq cfTdfn], TofUg] OR5f u/] o';'km bfpmbsf] 5f]/fn] .:ju{b"tn] o';'kmnfO{ va/ k'¥ofP, clg pgn] dl/odnfO{ cfºg} u/fP .

@e]8L uf]7df uf]7fnf ;a, uf]7} 5f8]/, ufp“b} uP v|Li6sf] hoho bz{g u/]/ a]yn]x]d eGg] ;fgf] ufp“df v|Li6sf] hGd ef], cudjQmfn] af]n]sf jrg k"/f] ef] .

# ;fgf] tf/f b]vfk¥of] k"j{ b]zdf Hof]ltifLx¿ bf}8\b} cfP k|e'sf] vf]hdf,afns v|Li6sf] bz{g kfO{ cfglGbt eP sGt'/ vf]nL ;'g w"k d"/{ e]6L r9fP .

$ cfpg'xf];\ cfh} x] bfh"efO xf], ljZjf; u/]/ dfUg'xf];\ Ifdf k|e'sf] kfpdf k/]/cfh k|e' cfpg'ef] d'lQm lbgnfO{ km]l/ k|e' cfpg'x'G5 lgof ug{nfO{ .

Page 44: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F(D)

! k|]dL O{Zj/ bofn'n] k'q lbP xfdLnfO{ -@_h;n] O{Zj/sf ef/ p7fO{ cflTds dfu{ b]vfP -@_

@ dfgj ¿kdf hGd lnO{ j}ej TofuL cf:dfgL -@_agfP k/fn cf]9\gL lj5fP r/0fL -@_

#ljZj kfksf] e'“j/Ldf 8'Ab} lyof] k|e'ljgf -@_tf/s k|e' hudf cfO{ lbP nf} ;xf/f -@_

Page 45: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F(G)

! cfpm j[4 hg, cfpm ;a hjfg .:j/df :j/ ldnfO{ ufpm k|e'sf] ho ufg -@_

@ xfdL ;a lyof}+ 3f]/ cGwsf/df .cfP k|e' cjtf/ lnO{ pxL a]yn]x]ddf -@_

#5f]8 ca efO b'i6 z}tfgnfO{ .p7, hfu, :jfut u/ gjhft k|e'nfO{ -@_

Page 46: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! Hof]ltifLx¿n] tf/fnfO{ x]/L -@_

u/la 3/df uO{ cl8P -@_ v'zL eO{ e]6L r9fP . -@_

@ O{Zj/sf] k'q k|e' o]z" v|Li6ufO{sf] uf]7df cjtf/ lnO{ cfP hohosf/ pgs} ucf}+ .

#lgb|fnfO{ TofuL p7 aGw'–efO, hfcf}+ xfdL ;a} o]z" yfO{ hohosf/ ufp“b} hfcf}+ .

Page 47: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

Am

! o¿zn]d zx/sf] a]yn]x]d ufp“dfv|Li6 o]z" hGd] ufO{sf] uf]7df v|Li6 /Tg wg cfof} lg;+s6 kf/ nufof} lg, hunfO{ pHofnf] u/fof} lg .

@ k/dnf]sdf dlxdf dflg;df ldnfktf/0fxf/sf] hGd cfwf /ftdf, zflGtsf] /fhf cfof} lg;+s6 kf/ nufof} lg, hunfO{ pHofnf] u/fof} lg .

Page 48: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F/D

!= ufO{sf] uf]7df k;|]sf] k|e', kfkL hg ;asf] p4f/ ug{

hGd] cfh, hGd] k|e' hudf Tof] Psnf] 8'F8}df -@_@= cfgGb dgfcf}+ of] z'e–/ftdf, ;';Gb]z ;'gfcf}

+ ;f/f hut\df, hGd] cfh, hGd] k|e' hudf, Hof]ltsf xfd|f /fhf -@_

Page 49: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

!= O{Zj/sf] lk|o k'q k|e' v|Li6 :ju{df dlxldt -@_ afnssf] ¿kdf kl;|P 8'F8df, ljZjdf cjx]lnt .@= ;'grfFbL 5}g, w"k klg xf]Og, ;dk"0f{ hLjg

n]pm -@_ uf]7f¿kL Xbo wf]P/ cfh} k|e'hL /fh ul/b]pm .

Page 50: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

!= lk|o k'q O{Zj/sf] -@_ yf]qf] uf]7df kl;|g'ef] ;a}af6 TofluP/ -@_ u/LaeGbf u/La eP .@= ltd|f] d]/f] lglDt v|Li6n] -@_ k|z:t wg ;fFr]sf

5g\ xfd|f] b'Mv p7fP/ -@_ cgGt ;'v /fv]sf 5'g\ .#= clt bLg v|Li6 d[To';Dd -@_ cf1fsf/L aGg'eof] ljZjf;LnfO{ cNufpgnfO{ -@_ cfk}m cl3

xf]lrg'ef] .

Page 51: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D7

! :ju{b"t o;f] eGb}, hGd] k|e' uf]7}df -@_

uf]7fnfx¿ Dffemdf, crfgs b]vf k/]@ pb]ssf] tf/fnfO{ x]b}{ Hof]ltifL klg

cfpg nfu],a]yn]x]dsf] ufj}df bz{g ug{ k|e'sf] -@_

#;'gfpm bfHo", efO, alxgL, ;';Gb]z ;f/f hut\dftf/0fxf/sf] hGd ef]’ cfgGb dgfpm ;a}n] -@_

Page 52: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

A

! uf]7fnf uP, bz{g u/] / cf}wL /dfP,Hof]ltifL cfP, b08jt\ u/] cf} e]6L r9fP -@_

@ slt pb]ssf] k|]d o]z" v|Li6sf] dflg;sxf“ cfpg'ef]’b'Mv / bb{, rf]6 clt ulx/f], k|e'n] ;xg'ef]’ -@_

#/fd|/L ;f]r, 7Ls lg0f{o u/, ltdL s] r9fpg] <uf]7¿kL Xbo vf]Nb5g\ h;n], /fh u5{g k|e'n] -@_

Page 53: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! pgn] ;anfO{ Kof/ u/], la/fdLnfO{ r·f u/] b'MvLnfO{ ;xfotf lbP/ :ju{sf] k|rf/ u/] cGwfnfO{ cf“vf, u"“ufnfO{ af]nL, u"“ufnfO{ af]nL alx/fnfO{ ;'gfP zAb, alx/fnfO{ ;'gfP .

@ o]z"nfO{ of] yfxf lyof], ;a}n] kfk u/]sf 5g\ O{Zj/sf] jrgn] eGb5 kfksf] kmn d[To" g} xf], Kfkb]lv d'Qm u/fpg v|Li6n], u/fpg v|Li6n] qm";}df k|f0f Tofu], efO xf], qm";}df k|f0f Tofu] .

# O{Zj/sf] k'q o]z" t];|f] lbg af}/L p7] d[To"sf] aGwgnfO{ tf]8]/ :ju{sf] k|rf/ u/]:ju{df r9L O{Zj/sf] 5]pdf, O{Zj/sf] 5]pdf xfdLnfO{ kv{b}5g\ efO xf], xfdLnfO{ kv{b}5g\ .

$ s'sd{b]lv kmsL{ k|e'df ljZjf; ug]{ kfp“b5g\ tL ;an] d'lQm, k/d]Zj/ Ifdf u5{g\o;sf/0f efO xf], ljZjf; u/, ljZjf; u/, k|e', o]z" v||Li6df alxgL, k|e' o]z" v|Li6df .

Page 54: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! b'lgof“df cfP, d'lQm lnO{ cfP -@_

dflg;nfO{ cfO{ arfP, o]z"hL d]/f] b'lgof“df cfP .@ :juL{o lktfsf Ps dfq k'q -@_

dflg;sf k'q elgP, o]z"hL d]/f] b'lgof“df cfP .# cGwfnfO{ cf“vf, u"“ufnfO{ af]nL -@_

alx/fnfO{ zAb ;'gfP, o]z"hL d]/f] b'lgof“df cfP .$ sf]/L, cwf{·L lgsf] u/fP -@_

d'bf{nfO{ a}/fO{ p7fP, o]z"hL d]/f] b'lgof“df cfP .% xfdL ;a kfkdf 8'la/x]sf lyof}+ . -@_

cb\e't k|]d b]vfP,, o]z"hL d]/f] b'lgof“df cfP .^ b'lgofSsf] sf/0f q"m;}df r9L -@_

kljq /ut axfP, o]z"hL d]/f] b'lgofFdf cfP .& v|Li6 d/]kl5 lrxfgdf /flvP -@_

/ t];|f] lbgdf af}/L p7], o]z"hL d]/f b'lgof“df cfP .

Page 55: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F(D)

! hut\ ;[li6 kfngstf{, wGo O{Zj/ bftfwGo–wGo k|e' o]z" hut\sf qftf lg wGo .

@k/d]Zj/sf] k|yd jrg k'q lbpm“nf egL

;f“r} k|e' cjtf/ eP hut\sf] dl0f lg wGo .# tL;} jif{ k'u]kl5 k|rf/ u/L lx8\y]

k|e' o]z" dxfbftf chDd/L lbg] lg wGo .$ chDd/L jrg ;'gfO{ b]z}–ljb]z lkm/]

qm";sf] dxf b'Mv k|f0f bfg ul/lbP lg wGo .% cfpm kfkL ljZjf; u/L k|e'sxf“ wfpm

kfksf] d[To" aGwgb]lv lg:tf/ bfg kfpm lg wGo .^ k|e'hL lbJo jrg b'MvL kfkL cfpm

bfpmbsf] j+zL o]z" v|Li6sf] hoho :t'lt ufcf}+ lg wGo .

Page 56: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! d'lQmsf] kynfO{ k|rf/ ub}{ hLjg d;Lxn] latfPkfk / >fk d]6fpg d;Lxn] qm";df /ut aufP .

@ cGwsf/ husf] c“Wof/f]nfO{ k|]dL d;Lxn] x6fPk|]d k|rfb}{, k|]d a9fp“b} O{iof{ / å]if d]6fP .

#klysx¿nfO{ ky bzf{p“b} O{Zj/ gftf hf]8fPkfksf] aGwgdf xfdL k/]Yof}+ Kof/f] d;Lxn] 5'6fP .

$ cdf]n k|]d hf] d;Lxdf kfp“5f}+ Tof] 5f8L sxf“ hfcf}+ <d'lQm / zflGt hf] pgdf kfp“5f} ho hosf/ pgs} ufcf}+ .

Page 57: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! Ps lbgsf] s'/f ufnLndf ha k|e' o]z" 3'Dby];a cfdfx¿ gfgLx¿nfO{ pgsxf“ NofPy] .

@ pgn] sfvdf lnO{ x/]snfO{ k|]dn] cflzifsf] xft /fv]oL ;fgfx¿ dsxf“ cfpg b]pm, k|e'n] eg]y] .

#v'zL ljrf/ / gd| :jefj Ps–csf{nfO{ b]vfO{ bofx] k|e', d]/f] Xbodf tkfO{sf] :ju{ agf];\ .

$ o; /x/nfUbf] ;+;f/df O{Zj/sf] k|]d / dlxdfh;n] e]6\5 Tof] wGo xf];\ ;a 7fp“df O{Zj/ 5g\ .

Page 58: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! rfnL; lbgsf ef]sf b]vL z}tfg cfO{ k|e'5]peGgnfUof], æoL 9'·fnfO{ /f]6L agfO{ vf“b} hfpmÆ .b[i6 z}tfgsf] jrg ;'gL pQ/ lbP k|e'n]æ/f]6Ln] dfq} af“Rg] 5}gf}, arfOG5f}+ jrgn]Æ .

@Pp6f cUnf] 7fp“df k'¥ofO{ eGg nfUof] /fHo b]vfO{,æPs}kN6 k|0ffd\ u/] lbg]5' d ltdLnfO{Æ .æb'i6 z}tfg, n]v]sf] 5 t}n] cfºgf O{Zj/nfO{ k|0ffd\ ug"{, ;]jf ug"{, ug"{ :t'lt pg}sf]Æ .

# dlGb/dfly r9fO eGgnfUof] z}tfgn]æv|Li6 xf} eg] xfdkmfn, cfO{ ;dfp“5g\ b"tn]Æ .pQ/ lbP, æb'i6 z}tfg, k/LIff gu/\ O{Zj/nfO{nlHht eO{ efluuof] PSn} 5f8L k|e'nfO{Æ .

Page 59: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! ;'v–r}g / :ju{ egL :ju{ /fHonfO{ Tofu]/ -@_

hGd lnP uf]7}df -@_ latfP hLjg b'Mvdf -@_xfdLh:tf kfkLnfO{ arfpgnfO{ k|e' cfP ;+;f/sf] p4f/ ug{ egL .

@b'Mv s:tf] ;xL–;xL k|rf/ u/L lx8], xfO{–xfO{ -@_/f]uL, gf·, ef]sfx¿nfO{ r}g, hLjg lbP/ -@_cGwfnfO{ Hof]lt lbP/ -@_ d[tnfO{ hLjg lbP/ -@_

# xft–kfpdf sf“6L 7f]sL qm";df pgnfO{ df/], xfO{–xfO{ -@_lz/df sf“8] d's'6 klx/fO{ /Qmwf/f aufP qm";df aln eP/ -@_kljq /ut lbP/ -@_ p4f/ u/] xfdL ;anfO{ clt si6 ;x]/d'lQm lgZro kfp“5f} hlt cfp“5g\ ljZjf; u/]/ .

Page 60: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! lktfn] k'qnfO{ ;+;f/df lbg'ef]’ of] slt pb]ssf] k|]d O{Zj/

lktfsf],o]z" v|Li6 k|ldnf] k|]dn] :ju{ 5f]8\g'ef]’ u]t;dgL klg k|]dn] hfg'ef]’ .

@k|]dn] qm";sf] d[To" ef]Ug'nfO{ hfg'ef]’ d[To"af6 t];|f] lbg af}/L p7\g'eof]o]z" v|Li6 hLljt 5g\, d pgdf lhp“b5' tg–dgn] pg}sf] ufpg]5' uLt hosf] .

# pb]ssf] k|]ldnf] v|Li6 o]z" /fhfsf] wGojfb dlxdf, :t'lt xf];\ ;j{bfhfg'ef]’ :ju{nf]sdf lkmg]{5g\ afbndf lnP/ xfdLnfO{ k'¥ofp“5g\ To; 7fp“df .

Page 61: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

A

! 3f]/ cGwsf/df Hof]ltljxLg eO{ xhf/f}+ 7f]s/ vfO{ af6f] e'n]sf Jofs'n lg/fz lga{n ofqLnfO{af6f] b]vfO{, kfp 8f]x¥ofO{ k'¥ofpg k/d]Zj/sxf“lbJo p4f/s Hof]ltd{o k|sfz pbfP o; w/tLdf .

@ lrGtf / kL/sf] ef/n] ba]sf] hut\sf] ;'gL rLTsf/,kfk, b'u{Gwdf lg:;fl;Psf] cfTdfsf] ug{ p4f/,dfgjtfnfO{ x/fO;s]sf] hLjgsf] ug{ ;'wf/pbfP tf/s, k|sfzdo tf/s, arfpg ;+;f/ ;f/f .

# k/d k|e'n] s?0ffn] ubf{ k|bLKt v|Li6 k7fP;+;f/n] cGwf kf/]sf] cf“vf vf]NgnfO{ v|Li6 cfP,cGwsf/af6 Hof]ltlt/ g} kmsf{pg v|Li6 pbfPz}tfgsf] aGwgaf6 pDsfpg k|tfkdo v|Li6 hGd] .

$ dxfg\ k|e'sf] s?0ff kfpg] of]Uosf] d lyOg“d kfksf] /f]uL g/s hfgfn] x'Gyof] :ju{ z"Go <lsg k|e'n] dnfO{ v"a vf]h] < lsg dlxdf lbg <cjfs\ d x'G5' cg'u|x b]vL, gem'sL d ;lQmg“ .

Page 62: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! kfkLnfO{ arfpg :jo+ kfk aGgef]’ d[To"b08 klg k|e'n] ef]Ug'ef]’ -@_

hojGt hLjg lbg v|Li6 af}/L p7\g'ef]’ xNn]n"ofx k|e' o]z"sf] -@_

@ t'/xLsf] ;fy dlxldt afbndf cfpg]5g\ k|e' v|Li6 km]l/ of] ljZjdf -@_

lnP/ xfdLnfO{ k'¥ofp“5g\ :ju{nf]sdf xNn]n"ofx k|e' o]z"sf] -@_

Page 63: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D!= pb]ssf] Tof] t/f rlDsof] cfsfzdf hGdg'ef], k|e' cfh ufO{sf] uf]7df, xfd|f] hLjgdf .

@= pb]ssf] Tof] alnbfg k|e'n] hf] lbg'ef] >flkt q"m;df dg'{ef], k|e' lbg' Ps j/bfg,

xfdLnfO{ d'lQmbfg#= pb]ssf] Tof] cfzf kfpF5f}+ hf] k|e'df cfpg]5g\ afbndf t'/xLsf] ;fydf, lng

xfdLnfO{ pgs} /fHodf

Page 64: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! hoho wGo o]z" xfd|f] d'lQmbftf, ;[li6 ;a, crDdsf] k|]d ;'gfpmeh–eh, b"tx¿ :ju{df ufp“5g\ pgsf] gfdnfO{ Ohht / dfg a9fpmuf]7fnfem}+ o]z" e]8f ;DxfN5g\, sf“wdf af]sL ;fgfnfO{ Nofp“5g\ 3/cfpm ;a l;of]g 8f“8fdf a:g] ljZjf;L :t'tL u/ o]z"sf] hohosf/ .

@hoho o]z" x'g\ xfd|f d'lQmbftf, kfksf] nflu /ut axfO{ d/]xfd|f] cf8 / cgGt hLjgsf] cfzf, eh–eh o]z" hf] qm"; r9]b'Mv ef]Ug] k|]dk"0f{ d'lQmbftf, sf“8], d's'6n] 3f]Rof] pgsf] lgwf/nfh, l3g, OGsf/, lgGbf vfO{ xfd|f]nflu ca hojGt :ju{sf] /fhs'df/

# hoho wGo o]z" xfd|f d'lQmbftf, :ju{åf/df u'~hfodfg :j/ ;'gfpmv|Li6 p4f/s x'g\, cudjQmf, k"hf/L dxf/fh pgnfO{ d's'6 nufpmd[To" xf¥of], xif{ dgfcf}+ ljZjf;L, x] lrxfg xf], vf]O t hLt t]/f] <o]z" Ao"“t] / d[To" eof] :ju]{ 9f]sf, o]z" Ao"“t] d'lQmbftf xfd|f] .

Page 65: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G7

! cfpm bfHo"–efO–alxgL pgsf] :t'lt ufpgnfO{ -@_

pg}n] lbG5g\ d'lQm xfdLnfO{ -@_@ pgL x'g\ xfd|f d'lQmbftf, pgL x'g\ husf

tf/0xf/ -@_pgL x'g\ x/]s vf“rf]sf] pQ/ -@_

#clxn] 5g\ pgL :ju{nf]sdf k/d lktfsf] bflxg] xftdf -@_PskN6 km]l/ cfpg]5g\ pgL -@_

Page 66: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! ckf/ 5 k|e'sf] Kof/ cwdL{ hfltk|lt -@_If0fe/sf] hLjg xfd|f] -@_ ug'{ef]’ km]l/ tf/0f xfd|f] .

@ hut\ ;f/f ;+;f/ cGwsf/ kfk}df 5 -@_Hof]lt agL cfpg'ef]’ k|e' -@_ :juL{o /fHosf] dfu{ agfO{ .

#pb]s 5 k|e'sf] sfo{, s;/L e"nf}+ x] efO -@_cfglGbt dgn] pgnfO{ ehf}+ -@_ ;'gfO/xf}+ pgsf] hoho ufg

Page 67: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G7

! qm";}sf] 5]pdf hxf“ /ut aUof] kfk}n] blaFb} d uP“ Toxf“ -@_dg d]/f] /utn] z'4 eof] -@_

@ lgZro b"/ eof] ;a} kfk Xbodf /fHo u5{g\ o]z" cfh -@_qm";sf] 5]pdf k"0f{ k|tfk -@_

Page 68: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

!= kfksf] Ifdf kfO{, x'G5' d cflgGbt -@_ dgnfO{ z'4 kfg{nfO{ /fhf o]z" cfP -@_@= o; ;+;f/df kfk / b'Mv x'G5g\ w]/} w]/}

-@_ ;To zflGt lbgnfO{ /fhf o]z" cfP -@_#= o]z" dxf/fhf, dxfk|e' o]z" -@_ xNn]n"ofx ;an] eg /fhf o]z" cfP -@_

Page 69: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! o]z" d'lQmbftf x'g\ hut\ qf0fstf{ x'g\ -@_cfp“5f}+ pgsf] r/0fdf, hLjg pg}df .

@ vfln cfzf pg}df, 5}g c¿ s;}df -@_k|e' lbg'xf];\ d'lQm ;'Gg'xf]; laGtL .

#bof b'Mlvtdfly ef]’ p4f/ d]/f], x] k|e' -@_k|e' v|Li6sf] u'0f ufcf}+, pgsf] kl5 hfcf}+ .

$ wGo O{Zj/ s[kfn', bLg clg bofn' -@_xf];\ pgsf] dlxdf ;f/f hut\df .

Page 70: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F(D)

! o]z" d]/f] d'lQmbftf, o]z" d]/f] d'lQmbftfo]z" d]/f] d'lQmbftf, xNn]n"ofx pgsf] ho .

@ o]z" d]/f] zflGtbftf -#_ xNn]n"ofx pgsf]

ho .#o]z" d]/f] hLjgbftf -#_ xNn]n"ofx pgsf] ho .$ o]z" km]l/ kmls{cfp“5g\ -#_ xNn]n"ofx

pgsf] ho .

Page 71: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! wGo p4f/s s?0ff–;fu/, w]/} g} bofn' :jtGqtfdh:tf] lgwf]{sf] tkfO{+ c8];, cfp“b}5' k|e' tkfO{ 5]pdf

@ wGo p4f/s, 8/ slQ 5}g, tkfO{+df kfp“5f}+ z/0f, /Iffv'zL eO{ k'H5' / ljZjf; u5'{, l:y/ eO{ cfp“5' tkfO{ 5]pdf .

#wGo p4f/s, s[kfn' sf]dn, clxn] ;j{b} /xg ddftkfO{+ ;xfos 9fn / /Ifs, ;dflt/fVgf];\ tkfO{+ 5]pdf .

Page 72: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

Cm(Am)

! nfvf}Fdf dL7f] 5 o]z" gfp“, rlDsnf] cg'xf/ ;"o{ ;dfg -@_

cj0f{gLo 5 tkfO{sf] k|]d, d cwdL{n] rfv] Tof] k|]d === u5'{ k|0ffd\

@ af]Ng'ef]’ k|e' tkfO{, eP“ dug, clenfifL eO{ cfP“ r/0f -@_xlif{t x'“b} k|e' u5'{ k|0ffd\, d cof]Uon] kfP“ hLjgbft .

#dnfO{ arfpg'ef]’ lbP/ k|f0f, a'emfOlbgf];\ k|e' :juL{o k|]d -@_e]6Lsf] ¿kdf ;Dk"0f{ hLjg r9fp“5', x] k|e' ulb{gf];\ u|x0f .

Page 73: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

!= ;f/f e"nf]s e/sf kfkLx¿nfO{, o]z" dfq 5g\ z'4 ug{nfO{ -

@_ pgsf] dL7f] jf0fL ;'g dg nufO{, r9fpFb} Xbo e]6L pgnfO{ xf xf xf xf ehf}+ dL7f] gfd .@= o]z" xfd|f] nflu ;+;f/df cfP, xfd|f] cfTdfnfO{ clt k|]d

u/] -@_ q"m;df sf]vfaf6 /ut aufP, w'gnfO{ xfd|f] kfkL Xbo xf xf xf xf ehf}+ dL7f] gfd .#= g/seGbf 7"nf] b08 s]xL 5}g, hxfF ;w}F cfuf] uGws

lgEb}g -@_ kmsf}{+ cfh ;a} r9fcf}+ v|Li6nfO{ dg, /dfpFb} u/f}+

pgsf] ehg xf xf xf xf ehf}+ dL7f] gfd .

Page 74: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F/D

ufcf}+ o]z"hLsf] houfg, ufcf}+ o]z"hLsf] z'egfd

!= o¿zn]d zx/sf], a]yn]x]d ufj}Fdf cfh hGd] afns h;sf] o]z" gfd -@_ zflGtsf] /fhf o]z"nfO{ k|0ffd -@_@= ODdfg'Pnn] hGd lnP, xfd|f] ej ef] pHofnf] -@_ kfksf] ljgfz eof], ;Ton] lhTof] -@_ ;Tosf] /fhf, o]z"nfO{ k|0ffd -@_#= d;Lx o]z"sf] hGd eof], 3[0ff, x]nf 6f9f eof] -@_ k|]d hGDof], k|]d a9Øf], k|]d a9\b} uf] -@_ k|]dLnf] /fhf, o]z"nfO{ k|f0ffd -@_

Page 75: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! s'g} Ps lbg k[YjL kfk;fu/ x'Fbf, s'g} Ps lbg–:ju{ wgL o]z" :ju{nf]saf6 cfO{ sGofaf6 hlGdFbf dfgj ¿k lnP, pbfx/0f d]/f] .

@s'g} Pslbg pgnfO{ snj/L nu], s'g} Pslbg qm";df 6f“u] o]z"luNnf ;+s6 / x]nf vfP/ af]s] ;a kfk, d'lQmbftf d]/f] .

# s'g} Pslbg pgnfO{ lrxfgdf /fv], s'g} Pslbg pgnfO{ cf/fd ldNof]:ju{b"t cfP/ kx/f u/], lg/fzfdf cfzf p4f/s d]/f] .

$ s'g} Pslbg d/0faf6 lhOp7], s'g} Pslbg lrxfgsf] 9'·f kN6of]o]z" Ao"“t] d[To"dfly, hojGt :ju{ kms]{, dxfk|e' d]/f] .

% s'g} Pslbg t'/xL zAb ;'lgG5, s'g} Pslbg kmsL{ cfp“5g\ o]z"hohosf/ pgsf] cfsfzdf u'l~hG5, qftf o]z" dxf/fhf d]/f] .

Page 76: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

!= o]z" ;+;f/sf] Hof]lt x'g\, o]z" :ju{sf] af6f] x'g\

o]z" tf/0fxf/ x'g\ kfkLsf] s]jn ;xf/f x'g\ -@_@= Tofu] o]z"n] :ju{–;'v, p7fpg kfkLx¿sf b'Mv lbP o]z"n] q"m;df k|f0f u/fpg kfkLx¿sf] qf0f -

@_

Page 77: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! xf];Ggf, hf]/ xf];Ggf ufp“y] afns ;fgfu'~Hof] v'zLsf] :t'lt cUnf] ejgel/,o]z" h;n] cflzif lbP ;asf Kof/f ePufP :t'lt afnsn] pQd ;fwf tf}/n] .

@k5ØfP eL8 ;fy nfuL h}t"g 8f“8faf6}vh"/sf] kft xNnfp“b} rsf]{ ;f]/ lgsfNb},:ju{b"tn] u/] :t'lt gLnf] cfsfzb]lvpRr :yfgdf xf];Ggf, lktfnfO{ dlxdf .

# :ju{df xf];Ggf xf], ufcf}+ uLt k'/fgf] of]v|Li6 xfd|f d'lQmbftf :ju{sf k|e' /fhf .;w}F :t'lt ug{ kfcf}F tg–dg / :j/ ;a nfcf}Fpgsf zflGtsf /fHodf cgGt xif{ dgfcf}+ .

Page 78: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F(D)

! pgL zflGt lbg] v|Li6 x'g\, hut\sf x'g\

tf/0fxf/ltd|f–d]/f d'lQmbftf lrGg'k5{ ;a}n] .

@ pgL d]/f Kof/f ldq, dgdf v'zL lb“b5g\d]/f] hLjgsf pHofnf], lrGg'k5{ ;a}n] .

#pgL lgis+ns cjtf/, k'q x'g\ k/d]Zj/sfkm]l/ kl5 cfpg] /fhf, lrGg'k5{ ;a}n] .

Page 79: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! k|e' o]z" xfd|f], k[YjLklt, Kof/f] O{Zj/sf] k'q / dflg;sf] tkfO{nfO{ x] k|e', :t'lt r9fp“b5', dlxdf, cfgGb, ho d]/f] .

@ rp/ v"a /dfOnf 5g\, jg t emg\ /dfOnf 5g\, j;Gtsf] zf]efn] 9fs]sf] o]z" em\g /fd|f 5g\, o]z" emg\ z'4, 5g\ h;n] x6fp“5g\ b'Mv xfd|f] .

#3fd clt /fd|f] 5, h"g c;fWo /fd|f] 5, cfsfz 5 tf/fn] e/]sf]o]z" emg\ rlDsnf, o]z" x'g\ pHofnf, pgL x'g\ :ju{sf k|e' .

Page 80: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! bfpbj+zL o]z" v|Li6sf] :t'lt u/, x] efO -@_:ju{af6 cf]lnPcfP arfpg xfdLnfO{ -@_xf];Ggf xf];Ggf, cfgGb hut\df .

@ dflg; cjtf/ u/L wf/0f cfP g/nf]sdf -@_cdf]n k|f0f TofuL ;anfO{ kf/]gg\ zf]sdf -@_xf];Ggf o]z" gfp“ lbP :ju{ nf]s .

#lktf O{Zj/, dlxdf pgsf] ;f/f ;+;f/df -@_rGb|, ;"o{, ;[li6 ;f/f ldnL eg"g\ dlxdf -@_xf];Ggf, xf];Ggf gof“ o¿zn]ddf .

Page 81: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

!= b'lgofFdf cfO{, q"m;}df r9L b]vfP cfºgf] Kof/ cfTdf arfpg, zflGt lbg o]z" eP alnbfg .@= :ju{sf] d'lg, dfG5]sf] aLrdf s'g} cf¿ gfd} 5}g o]z" gfd dfq, ;f/f b'lgofFdf kfkLnfO{ ug{ p4f/ .

Page 82: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! :ju{b]lv sf] pq] < o]z" d'lQmbftfu/La g/sf] rf]nfdf o]z" d'lQmbftf .

@ qm";df aln eP sf] xfd|f] p4f/ ug{nfO{ <#kfksf] dfkmL lbg] sf] ljZjf;LnfO{ arfpg <$ :ju{df lj/fhdfg\ sf] < s;nfO{ xfdL k|]d u/f}+

<% :ju{b]lv cfp“5g\ sf] cfºgf ;anfO{ n}hfg

<

Page 83: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G7

! o]z" j/bfgsf] d"n–wf/f, u¿F of]Uo k|z+;fbof–vf]nf nuftf/ alu/x]5 ddf:t'lt ug{ lbgf];\ dnfO{ :ju{b"tn] u/] em}+k|e' v|Li6sf] k|]d / enfO 5 cufw ckf/ ;w}+ .

@olt~h]n d]/f] p4f/s tkfO{ x'g'ef]’ cfkm}/fvL æPj]g\Ph/Æ :df/s cl3 a9\5' :ju{d}aufn 5f]8\g] e]8fh:tf] dnfO{{ vf]h] o]z"n]gfzb]lv arfpg cfºgf] cdf]n /ut axfP .

# O{Zj/sf] cg'u|x x]/L C0fL cfkm"nfO{ 7fG5'Tof] cg'u|x ;f·nf];/L af“wf];\ r~rn dg d]/f]cfºgf] ;'/df hfg vf]Hg] dg 5 d]/f], 5}g l:t/lngf];\ dg, x] lngf];\ k|e', :ju{sf] nflu /fVgf];\ b[9 .

Page 84: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! :juL{o :ju{ TofUof} ;+;fdf cfP/ qm";}sf] b'Mv ;x]/ alnbfg eP/ -@_lbof} lg df]If kfkLnfO{ cd"No /Qm axfO{bofn' lktf ltdLnfO{ a9fO xf];\, a9fO -@_

@hut\sf lbJo k|sfz xf}, oyfy{ ky xf} -@_b'MvLsf Ps lxt}ifL xf}, :g]xsf /fhf xf} -@_hLjgsf ltdL wf/f xf}, tf/0fxf/ xf}lktf / k'q cfTdfdf, ltdL k/d]Zj/ xf} -@_

# lgs[i6 t'R5 eP/ z/0fdf cfp“5' -@_x] k|e' o]z", ltdLdf d b[li6 p7fp“5' -@_;+si6do hLjg kydf, ;j{bf ;fy b]pmhojGt hLjg latfpg], x] k|e' ;fdy{ b]pm -@_

Page 85: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! o]z" gfp“ ckf/, k|]dsf] ;a}eGbf >]i7 of] xf]h;df ;asf 3'“8fn] 6]Sg'k5{ cjZo .

@ o]z" gfp“ cdf]n, k|]dsf] kfkL hgsf] nflu xf]h;df lbP5g\ s/f/ pgn] ub{5g\ p4f/ .

#o]z" gfp“ hf] bof xf], hf] afnsnfO{ lbOof]h;n] ef]Uof] dxfb'Mv, xfdL ;anfO{ lbg ;'v .

$ o]z" gfp“ hf] lbOof] d'lg ;f/f :ju{sf]kfkL o;df kTofp“bf 5f]8fOG5 g} ;bf .

%o]z" gfp“ ckf/, k|]dsf] O{Zj/, dfG5] gfp“sf] ef]’o;df cf>o ug]{ xLg, cfp“b}5f}+ tkfO{ clwg .

Page 86: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

!= pgL /fhfx¿sf /fhf, pgsf] r/0fdf cfcf}+ cfh -@_ pgsf] :t'lt ufcf}+, pgsf] dlxdf ufcf}+ -@_

tg—dg;fy pgnfO{ ehf}+ .@= o]z" v|Li6 ;+;f/df cfP, xfd|f] kfksf] ef/ p7fP -@_ pgdf ljZjf; u/f}+, pgsf] z/0f k/f}+ -@_

kfpF5f} d'lQmbfg, xfdL ;a cfcf}+ .#= hflt–hfltsf dflg; cfcf}+, k|e' o]z"sf] u'0f ufcf}+ -

@_ pgn] kfkL dgdf e5{g zflGt k"/f -@_

pgn] kfkLnfO{ lbG5g\ hLjg .

Page 87: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F

! b'MvLsf] b'Mv x/g]jfnf Xbodf zflGt lbg]jfnfhof ;a eg, b'Mv d]l6of], hohosf/ ;[hgfxf/ .

@ dg'io :j¿k wf/0f u/L gLr u/LanfO{ lbg'egf]’ 5'6sf/fhoho qftf, ho ;'vbftf hohosf/ .

#d[To' aGwg tf]8\g]jfnf, ;a} hLjg lbg]jfnf/f]uL czflGtsf] Ps cfwf/ hohosf/ .

$ hohosf/ u/f}+ ;a} Kof/ g/–gf/L Ps;“u k'sf/gf/f nufpm hohosf, hohosf/ .

Page 88: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G!= ;+;f/sf] rp/df rf/lt/ x]bf{, kfk}sf] /f;}—/f;, nf} x} larf?F .@= z}tfgn] 8fS5 z/L/n] lvFR5, kfk}sf] hLt—afhL, nf} x} larf?

F .#= kfksf] kmn vfof}+ lg/fz} eof}+, cfTdfsf] ;j{gfz, nf} x}

larf?F $= cfTdfsf] s'ut lktfn] x]/L, k'q kf] lbP bfg, nf} x} larf?F .%= kfk xfd|f] lnO{ o]z" g} d/], /utn] lslgof}+, nf} x} larf?F .^= tLg lbg lat], tL af}/L p7], arfP cfTdfnfO{, nf} x} larf?F .&= o]z"sf] u'0f xfdLn] kfof}+, cfTdf k7fP bfg, nf} x} larf?F .*= kljq cfTdf ;a}n] n]pm, pxfFsf] hoho ufcf}+, nf} x} larf?

F .

Page 89: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

!= kms]{/ x]5'{ ljut lbgx¿, jt{dfg lgofN5' -@_ cflzif\sf] em/L hLjg}el/ -@_ a;]{sf] yfxf u5'{ cf}wL /dfpFb} k"0f{ Xbon], v|Li6sf] a9fO

u5'{ -@_@= cToGt k|]dL, clt ;fdyL{, v|Li6 d]/f 5g\ ;fyL -

@_ d]/f] cljZjf; cf} xf/df klg -@_ o]z" 5g\ ljZjf;L o;sf/0f eG5', ho xNn]n"ofx, wGojfb r9fpF5' -@_ #= lg/fzdf cfzf, b'Mvdf zflGt, c;xfosf ;xf/f -@_ /fhfx¿sf klg v|Li6 /fhf -@_ d]/f d'lQmbftf ho k|e' o]z", ho d'lQmbftf, hoho xNn]n"ofx -@_

Page 90: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

A

u/f}+ hohosf/ xfd|f k|e'sf], pg} x'g\ xfd|f ;f“rf] uf]7fnf]

xlif{t Åbo lnO{ wGojfb r9fpm“, elQm;lxt ;an] b08jt\ u/f}+

! kfksf] b08 eoª\s/ g/s, sdfO of] d]/} lyof] -@_wd{–sd{sf Rofb/n] 9fsL kfk 9flsO“b}gYof] y'sfO / s'6fO ;xg'ef]’ hlt -arfpg k|f0f lbP_ @

@ x]b{5' snj/L 8f“8fnfO{, 6f“luP k|e' qm";df -@_xftdf sf“6L, खु�ट्�ट्fdf sf“6L, lz/df tLj| kL8f ;x] ;a kL8f, b'Mv czflGt -lyP ;a d]/} lglDt_ @

# crDd}sf] /x]5 k|]d o]z"sf] d b'i6 3[l0ftk|lt -@_ha kfkdf y]’ v|Li6 d]/f d/] ;a d]/f kfknfO{ af]sLz'4 dnfO{ kfb}{, ax]sf] /utn] -wdL{ dnfO{ t'NofP_ @

$ klys g/ssf] v|Li6n] lkm/fp“bf :ju{sf] ofqL ag] -@_:ju{ d]/f] b]z ef]’ oxf“ k/b]zL a9\5' k|ltkmn cl3b]Vbf k|e'nfO{ kL8f e'Ng]5' -c;Ld lj>fd kfpg]5'_ @

Page 91: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

!= sfF8] d's'6 klx/L lz/df, xtkfpnfO{ h8L q"m;df -@_ x'g'ef] aln d]/f] g} lglDt lgbf]{if kf7f]sf] ¿kdf -@_@= kL8f tkfO{+nfO{, zflGt dnfO{, q"m; tkfO{+sf],

d's'6 d]/f] -@_ d[To' tkfO{+nfO{, hLjg dnfO{, k|]d dnfO{ lsg o:tf]< -

@_#= b]V5' dlxldt :ju{ d]/f], t/ xf]Og sdfO d]/f] -@_ xif{>' emfb}{, k|z+;f u5'{, of] t xf] bfg tkfO{+sf] -

@_$= 3[l0ft kfknfO{ u5'{ 3[0ff, sf/0f oxL xf] nfg] q"m;df -

@_ ;hfpF5' l;+xf;g k|e' Xbodf, /xg'xf];\ k|e' o;df -@_

Page 92: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

!= lbg—lbgsf] d]/f] hLjgdf, v|Li6sf] cfZro{ sfd b]Vb5' -@_

x/]s c;Dej oz]"df ;Dej ePsf] b]Vb5' -@_@= h·ndf lkP, k'vf{n] kfgL ;gftg rट्�ट्fgsf] -@_ cfP/ lkcf] hLjgsf] kfgL, Tof] rट्�ट्fg o]z" xf] -@_

Page 93: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

A

;+;f/nfO{ l;h{g] d]/f k|e', kfkLnfO{ d'lQ lbg] d]/f k|e'

cj0f{gLo ckf/, ;f“r} g} ljzfn, d]/f, ltd|f, xfd|f, ;asf Kof/f k|e'

! pgsf] sd{nfO{ hf“r, pgsf] jrg ;'g -@_hfb" xf]Og snj/L, dGq xf]Og jrgt/ cnf}lss k|]d, ;+;f/nfO{ === k|e' .

@pgsf] dlxdfnfO{ gfk l;4 5g\ pgL k"0f{ -@_k/d]Zj/sf] k|lt¿k ;[li6sf] h]7f] x'g\:ju{ wtL{sf] lz/, ;+;f/nfO{ === k|e' .

# pgsf] z/L/nfO{ x]/ rf]6}rf]6 5g\ ;f/f -@_xft /fvL 5fd pgsf s/–kfprfv cnf}lss k|]d, ;+;f/nfO{ === k|e' .

Page 94: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! :t'lt xf];\, d z'4 eP“, o]z" v|Li6sf] /utn]snj/Lsf] To; wf/fdf, w'g'ef]’ dnfO{ v|Li6n] .

kfksf] ;a} aGwg 5'6\of], k|e' o]z" wGojfb

d's'6 pxf“n] lbg'x'G5 dnfO{, ;Dk"0f{ p4f/sf] ;fYf

@ :t'lt xf];\, ob{gsf] lglDt hxf“ d bkmg eP“o]z" v|Li6sf] ;fydf d/L, gof“ hLjg–bfg kfP“ .

#:t'lt xf];\, k]lGtsf];sf] lbgdf, cfpg'ef]’ kljq cfTdf zflGt, cfgGb, k|]d, ljZjf; ;fy /xg'x'G5 ;j{bf .

$ :t'lt xf];\, k|e' o]z"sf], :ju{af6 cfpg'x'G5kljq d08nLnfO{ ;fy lnO{, km]l/ :ju{ lkmg'{x'G5 .

Page 95: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

lxhf]sf] lbg laltuof], ef]ln slxn] gcfpnf

cfhsf] lbg hf] xftdf 5, u5'{ k|e'sf] k+z+;f

! cg'u|x o]z"sf] gbLem}+ alu/x]sf] -@_d]/f] lglDt k|z:t cgGt;Dd k'Ug]5 .

@ k|]dsf] wf/f o]z"sf] l;Ty}df eml//x]sf] -@_x/ lbg, x/ /ft yfxf u5'{, d'6'el/ k|]d r9fp“5' .

#sf]dn s[kf xh'/sf] em/gf;/L al;{Psf] -@_a'emL k"0f{ Xbosf] txb]lv Kof/f] u5'{ .

Page 96: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F/G

!= k'msfnL aGwg ;f/f, cfºgf] /utn] wf]P/ @ l;Q}Fdf sf];]nL cgGt hLjgsf] ltdL dnfO{ lbOhfg'ef] xfd|f] kfksf] nflu x] ;fyL, aln ef] O{Zj/sf] k'q ltdL eG5f} alnbfg o:tf] d}n] st} -b]lvgF_ @ d}n]

rf/===@= cGwsf/leq a;]/ ph]nL yfxf s] ug]{ < @ ltdLnfO{ Hof]ltsf] /x:o vf]n]/ b'lgofFsf] aQL

agfpF5g\ cljZjf;df xf]Og x] efO, cGt/ 5 hLjg–d[To'sf] Tofu] pgnfO{ k/fO{ ;DemL c? sf]xL -5}g g}_ @

d}n] rf/===

Page 97: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

!= pxfFn] xfdLnfO{ k|]d u/L q"m;sf] ;a} b'Mv

ef]Ug'ef], x/kfksf] aGwgnfO{ tf]8L xfdLnfO{ :jtGq

ug'{ef] .@= k'/fgf] hLjg ;a e'nL gofF hLjg v|Li6df lhpg]5', lktfsf] x/k|lt1fnfO{ ;DemL v|Li6sf]

kfOnf] d k5Øfpg]5' .

Page 98: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

!= l;4 O{Zj/, l;4 dflg;, d]/f] hLjg :jfdLnfO{ -@_ cGt/fTdfb]lv >4f, elQm 5 tkfO{+nfO{ .@= tkfO{+ d]/f], d tkfO{+sf], cgGtnfO{ xfd|f]

k|Lt -@_ b'Mv–;'vdf lbnf]Hofgn], /ftlbg ufpF5' v|Li6sf]

uLt .

Page 99: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F/E

!= k|]dsf] 7"nf] /x:ofnfO{ dlxdf uf}/jsf] TofunfO{ -@_

;DemG5' S|'m;sf] b'MvnfO{, ck{G5' ;jf{· tkfO{+nfO{ -@_

@= cfpg'ef] k|e' xfd|f] dfemdf, hl8Psf] dg–dlGb/df -@_

e/k"/ 5', el//xG5', emg\ ghLs x'g rfxG5' -@_#= dlxdf, cfb/ / wGojfb ;j{bf ub{5' b08jt\ -@_ tkfO{+sf] uDeL/ k|]dsf] ;fu/df 8'a]F k|e' d -@_

Page 100: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

xif{, dgfpm, cfgGb dgfpm, p4f/ xfd|f] of]tf/f rlDsnf b"tu0f x“l;nf O{Zj/ dfgj ef]’

! h;sf] gfp“ o]z" xf] kfkLnfO{ arfpg]dflg;sf] ;ट्�ट्fdf gof“ hLjg–bfg u/L cfºgf] agfpg] .

@ lt/]/ kfksf] bfd d[To" Wj;+ kfg]{d[To"sf] ;ट्�ट्fdf agfO{ kmf6s :ju{ / k[YjL hf]8\g] .

Page 101: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D7

x] O{Zj/, ltd|f] of] ljrf/ d]/f] lglDt clt cgdf]n 5

ltd|f] s?0ff d k|lt ;bf;j{bf alg/xg]5! cfh r9fp“5' wGojfb k|e'nfO{, d]/f] lha|f]n] ltd|f] k|z+;f

a9fO, :t'lt / u'0fflb ufpg]5' sf/0f ltdL d]/f] d'lQmbftf .@ ljgfzsf] s'08df k'lu;s]sf]nfO{ bof ef]’ ltd|f] arfpg]

dnfO{;+si6 / d[To"b]lv arfpgnfO{ lbof} qm";df alnbfg o]z"nfO{ .

#u/]]y+] d}n] kfk b'i6 hut\df d}n] ;xg'kg]{Yof] b08 o;dft/ ;x] o]z"n] si6 qm";df lbgnfO{ gof“ hLjg ;+;f/df .

$ ;lQmg“ k|e' a:g r"k oxf“ gu/Lsg k|z+;f ltd|f]gr9fO{ x'Gg wGojfb ltdLnfO{ ;Dem]/ cyfx k|]d v|Li6 k|e'sf] .

Page 102: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

Dm

!= e'Ng]5}g d, Tof] b[Zo k|e' o]z"sf], snj/L elgg] 7fpFdf

pgL 6fFluPsf] xftkfp / z/L/ pgsf] rf]6}rf]6n] k"0f{ lyof] -@_

d}n], hfg]F, tL ;a} sf/0f d]/f] cwd{ xf] -@_@= e'Ng]5}g d, Tof] jrg eg]sf] v|Li6n], snj/L elgg]

7fpFdf uDeL/ k|]dsf] efjn] k'q t]/f cwd{ ;a} kfksf] C0f ltl/;s]F -@_ p4f/ 5 t]/f] nflu oxfF sdfPF hf] d}n] -@_

Page 103: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D!= hLjgsf] :jfdL k|e'nfO{ dlxdf xf];\ ;w}F d ha e'N5' tkfO{+nfO{ snj/Ldf 8f]¥ofpm .

@= b]vfpm dnfO{ rxfg pgsf], b"tu0fn] 3]/]sf] hxfF o; s7f]/ Xbo lnO{, u5'{ ck{0f pgnfO{ . #= dl/odn] lrxfgdf bfg

lnO{ tkfO{+nfO{ vf]h]yL Xbosf] bfg lnO{ d klg vf]Hg;s"F clg .$= 5' k|e' af]SgnfO{ tof/ cfºgf] Tof] q"m;sf] ef/ ug]{5' hLjg b'Mvkf/ zlQm b]pm tf/0fxf/ .

Page 104: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

Dm

! d;“u cfpmg, zf]s u?“ d'lQmbftfsf] 5]j}dfxfdLx¿ ljnfk u?“, v|Li6 k|e' qm";df 6f“luP .

@ dfG5]n] lgGbf ubf{df, s] cf“;' cfp“b}g xfd|f] <x] efO, sqf] ;fx; Yof], v|Li6 k|e' qm";df 6f“luP .

#;ft} v]k af]n] k|]dsf] aft, tLg 306f;Dd r"k /x]dfG5]nfO{ d'lQm lbgnfO{ v|Li6 k|e' qm";df 6f“luP .

$ x] s8f dg, ca kmls{g", ltdL ck:jfyL{ 3d08Ld[To"df pgnfO{ ;'lDkOof], v|Li6 k|e' qm";df 6f“luP .

%kmf6]sf] Xbo ca dfu, clg lbOG5 ltdLnfO{o:tf] dgb]lv x'G5 k|]d, v|Li6 k|e' qm";df 6f“luP .

Page 105: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! Tof] qm";df ha x]b{5' h;df dfl/g'ef]’ o]z"wg–;DklQ d t'R5 7fG5' 3d08 TofuL g/d x'G5' .

@ o]z"n] ef]u] d[To"–b08 vfnL o;df u5'{ 3d08dnfO{ nf]Eofpg] yf]sx¿ d pgsf] nflu TofUb5' .

#nf} pgsf] lz/, xft, kfpb]lv x]/ b'Mv / k|]d ld;L aUof] .5 lz/df sf“8f a'g]sf] s] cl3 o:t} d's'6 lyof] <

$ ;a ;+;f/ eP tf d]/f], Tof] klg t'R5 bfg x'Gyof]nf} oqf] k|]dsf] of]Uo bfg xf] hLjg, cfTdf, hLp / k|f0f .

Page 106: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

Em

!= o]z" x} v|Li6sf] q"m;}sf] d/0f -@_ Xbo t n} n} 5]8\g] utP lbb}, Xbo t n} n} 5]8\g] ut

@= x]/g lbb}, ;'gg lbb} -@_ /utsf] n} n} wf/}–wf/ x] lbb}, /utsf] n} n} wf/}–wf/ . #= d'6' t d]/f] /x]g lbb} -@_ eOuof] n} n} r"/}–r"/ x] lbb}, eOuof] n} n} r"/}–r"/ .$= uO{ a:5' dtf qm";}sf] d'lg -@_ lz/}df n} n} yfK5' wf/ x] lbb}, lz/}df n} n} yfK5' wf/ .%= v|L6}sf] d/0f kfk}sf] x/0f -@_ k5'{ d n} n} v|Li6sf]

kfp x] lbb}, k5'{ d n} n} v|Li6sf] kfp .^= lktf / k'q, kljq cfTdf -@_ dlxldt n} n} dlxldt x] lbb}, dlxldt n} n} dlxldt .

Page 107: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! ho ho ho ho oz"sf] ho -@_, alnbfg hf] eOuof]a]lx;fa, pgsf] Kof/ 5, ho ho o]z"sf] ho -@_

@ ljZjf; Nofcf}+ xfdL o]z"df -@_, alnbfg hf] eOuPpgsf] /utsf] af6f]n] ;a xfd|f] kfk d]6] -@_

#x]/ x]/ v|Li6 o]z"nfO{ -@_, qm";}df hf] d/]qm";}df cfºgf] k|f0f lbO{ xfdLnfO{ arfP -@_

$ O{Zj/b]lv o:tf] bof -@_ ;+;f/nfO{ arfP -@_cGTodf pgn] cfºgf k'q lbP u/] p4f/ -@_

Page 108: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

Am

!= lknft';n] o]z"Ho"nfO{ sf]/f{ nufOlbP -@_ qm"; af]Sg s'/]gL efOn] -o]z"nfO{ ;3fOlbP_ @ @= ;a} ldnL o]z"Ho"nfO{ sfF6L 7f]lslbP -@_ ;a} xfd|f] kfksf] ef/L -o]z"n] af]lslnP_ @#= q"m;sf] åf/f aUof] 7"nf] /utsf] wf/f -@_ kfkL ;a} k|j]z ug]{ -oxL xf] d'lQmsf] åf/_ @$= unuyfsf] kxf8}df alnbfg eP -@_ Kof/f] k|e' o]z"Ho"n] -k|f0f bfg ul/lbP_ @%= z'qmjf/sf] t];|f] kx/ o]z"n] k|f0f Tofu] -@_ d[To' gLbdf k/]sf] k|e' -t];|f] lbgdf hfu]_ @

Page 109: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! lsb|f]g vf]nfkfl/ Ps ;f“em xfd|f] k|e' v|Li6n]b'Mlvt x'“b} of] laGtL u/] -@_ To; af/Ldf cfºgf] nflu;Defjgf eP of] Kofnf d b]lv tsf{O{lbg'xf];\, t}klg OR5f tkfO{sf] .

@;a}n] v|Li6nfO{ 5f8] ks8fO“bf pgL,;fdgf u/L lgi7'/L dfdnf -@_ cbfntdf pgL Psn},cflv/df o]z"nfO{ jxf“ b08–cf1f lbP ;a}n], a/Aaf d'Qm u/fOof] .

# k|e' qm";df 6f“luP rf]/ / 8fFs"sf] ;“ukfksf] af]em / b'Mv ;x“b} -@_ unuyfdf /Qm axfPta pgn] eg], ca ;dfKt eof] d]/f] sfd, x] lktf, lngf];\ d]/f] k|f0f .

$ hLjg v|Li6n] lbgnfO{ u/] d[To" ;fdgfyfxf 5 s] ltdLnfO{ ;f] s'/f -@_ hL, hf] snj/Ldf ltd|f] nflukv{G5g\ cfh v|Li6 eGb} ltdLnfO{ dw'/ :j/}df cfpg kfpg]5f} hLjgdf .

Page 110: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! x] wGo lz/ kljq, sf“8], d's'6, nf’sf],b'Mvdo b[Zo Tof] s:tf], /ut au]sf],ylst k|e'sf] d'vdf, dflg;n] y's]sf],j}hgL j:q nufO{, lgufnf] lbPsf] .

@x] wGo k|e' o]z", 3[l0ft ltdL eof},;+;f/sf] Joy{ 7fGof], bf]ifL g} 7x/fof],d[To"sf] b08 ef]uL, k|f0f alnbfg lbof},kfk sf/0f d]/}, d]/f] ltdLn] b'Mv ;xof}+ .

# wGo eGg' k|e'nfO{ zAb 5}g d]/f],hlt b'Mv, ;+si6 d]/f] nflu ;xof}+,k|fy{gf oxL xf] d]/f], nf} n]pm, ck{0f u5'{,lgM:jfy{ ltd|f] k|]dsf], ho ho ;w}+ ufp“5' .

Page 111: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

!= sltsf] lgGbf, sltsf] y's, sltsf] egfO ;x]/ -@_ Tof] ux|f}+ q"m; af]s]/ unuyf k'¥ofP .@= l;kfxLx¿ ldn]/ o]z"nfO{ q"m;df r9fP -@_ pg}sf] j:q k'msfO{ lr7\7f nufP .#= xft}df sfF6L, kfj}df sfF6L 7f]s] b'Zdgx¿n] -@_ sf]vfdf efnf xfg]sf] ;x] k|e' o]z"n] .$= ha q"m;df r9fP o]z"sL dftf dl/od -@_ ?Fb}–?Fb} cfOk'lug\ o]z"sf] 5]j}df .%= x] bfHo"–efO, x] lbbL–alxgL, kZrfQfk u/f}+

xfdLn] -@_ lbg]5g\ xfdLnfO{ d'lQm k|e' o]z"n] .

Page 112: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! xl/of] 8f“8f Pp6f lyof] aflx/ zx/sf]v|Li6 k|e' dfl/P xf] arfpg ;anfO{ xf] .

@ ;+s6, Sn]z ef]Ug'ef]’ s:tf] j0f{g 5 c;fWo]ljZjf; u5f}{+ xfdL o:tf] xfd|}nflu ;x] .

#xfd|f] kfk Ifdf lbg' bfg k|f0f cfºgf] lbg'ef]’kfcf];\ ;f/f hut\n] qf0f arfO{ /utn] hf] .

$ 5}g c¿ sf]xL tf/0fxf/ kfk ef/ lng] husf]vf]N5g\ pgn] dfq} :ju{åf/ k|j]z lglDt ;asf] .

%k|]d slt ;fx|f] u/]5g\, xf]cf}+ p:t} Kof/ ug]{pgdf u/ ljZjf; ;a} hg, u/f}+ sfd v'z kfg]{ .

Page 113: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! æb'Mlvt dflg;Æ s:tf] gfd, o]z" 5f]8L :ju{nf]slt/] kfksf] d'lQm bfd, xNn]n"ofx, d'lQmbftf .

@ ef]u] lgGbf nfh x}/fg, d]/f] ;f6f] lbP Hofg/utåf/f Ifdfbfg, xNn]n"ofx, d'lQmbftf .

#bf]ifL, gLr, cgfy xfdL, aln O{Zjsf] pgLk"/f d]n–ldnfk clg xNn]n"ofx, d'lQmbftf .

$ qm";df dfl/Psf lyP, æca l;l4of]Æ s/fPclg :ju{nf]s kms]{, xNn]n"ofx, d'lQmbftf .

%o]z" hudf km]l/ cfO{, 3/ k'¥ofpnfg\ xfdLnfO{ta ufcf}+nf v"a /dfO{, xNn]n"ofx, d'lQmbftf .

Page 114: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

slt crDdsf] Kof/, O{Zj/ ;[hgfxf/:ju{sf] ;'vnfO{ Tofu]/ cfP kfkL argpg tof/ -

@_! g/ ¿k wf/0f u/]/ pgn] k|rf/] ;';dfrf/ -@_

kfkLsf] kfksf], b'Mvsf] p7fP pgn] ef/ -@_cfZro{sd{ u/]/ pgn] b]vfP dlxdf ckf/ -@_oL ;asf] abnL kfP pgn] qm";}sf] ux|f} ef/ -@_

@ clGtd 38Ldf u]t;dgLdf r]nfu0f;“u eP -@_lg/Gt/ k|fy{gf u/]/ pgn] kl;gf aufP -@_x'g ;s] of] srf}/f db]lv x6fO b]pm egL -@_t/} klg tkfO{sf] OR5f k"0f{ xj;\ eg] -@_

# o]z" ks8fO{ a/Aaf 5'8fOof], sxf“ lyof] of] Gofo -@_j}hgL j:q nufP pgnfO{ qm";df r9fpgnfO{ -@_n8\b} / k9\b} unuyf k'u] /f]dLsf] df/f vfO{ -@_sli6t kLl8t k|e'n] cfºgf] k|f0f lbOxfn], xfO{ -@_

Page 115: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

ckf/ 5 k|e', k|]d snj/Lsf] j0f{g s;/L u/f}+ <wGojfb vfln lbG5' tkfO{nfO{, c? d s]

r9fpm“ <! p4f/ ug{ d Ps kfkLsf], qm"; ef/L af]Sg' ef]’,

;dk{0f u/L cfb/, k|z+;f, luNnf g} /f]Hg' ef]’ .@ >flkt :yfg Tof] snj/Ldf, sf]xL lyPg k|e'sf]’

t} klg sqf] p2]Zo lyof], åf/ vf]Ng] d'lQmsf] .#kfkL lknft'; clt g} lgi7'/, bf]ifL d]6\g rfxGYof],

rf]/ klg Toxf“ k|e' tkfO{sf] lgGbf g} ub{Yof] .

Page 116: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

Em

b]v]sf 5f}+ s] ltdLn] d]/f d'lQmbftfnfO{

;'g]sf 5f} s] ltdLn] pgsf] dw'/ jf0fLnfO{ -@_

! wdL{nfO{ t xf]Og t/, arfpg cfP kfkLnfO{,d[To"b]lv kf/ tf/L, cgGt hLjg lbgnfO{ -@_

@ xfdLnfO{ kL/ s] 5, r9] o]z" qm";df, xft–खु�ट्�ट्f em'l08P sf“6Lsf] ulx/f] rf]6;fy -@_

#lz/af6 aUof] /ut, plgof] efnf sf]vfdf,lgbf]{if lyP k|e'hL, ;xg' lyof] xfd|f] kfk -@_

Page 117: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

A

kfkLsf nflu k|e'Ho" -@_ qm";}df aln ePlgisn+s /ut axfO{ kfkLnfO{ d'lQm lbP -@_

! e'ln/x]5f} b'i6 of] hut\df bfO xf], 8'la/x]5f}+ k|ltlbg kfkdfkfknfO{ n'sfO/fv]/ bfO xf], kfpg]5f} s;/L cd/ hLjg of] <

@kfksf af]emfn] nflbPsf xf] bfO xf], cfpm o]z"sxf“ lj>fd k|fKt ug{bLg hgnfO{ pgn] dgdf r}g lbG5g\, O{Zj/sf k'q o]z"sf] s/f/ 5 -@_

# rf}8f g} xf] af6f] g/ss'08 k'Ug] bfO xf], ;f“3'/f] 5 dfu{ :ju{df k'Ug]o]z" Ps dfq ;f“rf] af6f] x'g\ pg}n] s]jn :ju{ k'¥ofp“5g\ -@_

$ latfO/x]5f} 5foft'No hLjg bfO xf], b'Mv, czflGt kfkn] e/k"/ of]bLg eO{ pgsf] /utn] kfk wf]O dfu, ltdLn] t'?Gt} d'lQmbfg kfpg]5f} -@_

Page 118: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

Em

hf“b}5g\ o]z" snj/Llt/ ltd|f]–d]/f] kfksf] ef/L af]s]/

dfof s:tf], cg'u|x s:tf], gfk]/ gfKg} g;Sg]

! ;x]/ kL/–dsf{, rf]6 sf]/f{sf] vf“b}ef]s} / Kof;L agL, psfnL–cf]/fnL lx“8\b}qm";sf] ef/L af]s]/ na{l/b}+, wkm{l/b}+hf“b}5g\ lhp“bf] aln eP/ .

@ y'sfO / lgGbf ;x“b}, luNnf / d'Ssf vf“b}cGtdf em'08fP qm";df, au] /utsf] wf/fltd|f]–d]/f] kfk w'gnfO{ dfkmL dflulbP lktfnfO{ .

Page 119: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F/G

k|e' o]z" v|Li6sf] cgdf]n /ut d'6'df ;'?? -@_

pxfFsf] dfof gla;{ a}gL, -dg ?G5 w'??_ -@_

!= d, ltdL, xfdL ;a}sf] nflu cfºgf] k'q lbPsf] -@_ Tofu]sf] k|f0f ;Demgf /fvf}+, /utn] n]v]sf] .@= /utsf] wf/f cfnf] 5 a}gL, unuyf kxf8df -@_ ltd|f] / d]/f] lglDtdf u'y]F sfF8f Tof] lz/df .#= af]s]sf] lyP bogLo q"m;, dgdf u'gg -@_ Xbodf clÍt k|e'sf] b]g, ltdLn] ;Demg .$= ge'nf}+ a}gL si6sf] 3'6sf] o]z"n] lkPsf] -@_ ;a}df lyof] p4f/ pgsf] k|f0fbfg lbPdf .%= k|e'sf u'0f gd| / bLg, d'6'df ufF;f}g -@_ Hof]ltsf ;Gtfg ag]/ lkm/f}+ af]s]/ af;gf .

Page 120: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! cfh lhOp7] o]z" g}, x=== Nn]n"ofx, xfd|f] a8f lbgdf, ho x=== Nn]n"ofx,h;n] qm";df lbP k|f0f, x=== Nn]n"ofx, xfd|f]nflu u/] qf0f, x=== Nn]n"ofx

@ufcf}+ wGojfbsf] ufg, x=== Nn]n"ofx, :ju{sf] /fhf v|Li6sf] dfg, x===qm"; lrxfgsf] af]s] ef/, x=== Nn]n"ofx, pgsf] af6f] 5 p4f/, x===

# ;x] pgn] b'Mv g}, x=== Nn]n"ofx, dnfO{ d'lQm lbgnfO{, x=== Nn]n"ofxca :ju{df /fhf eO{, x=== Nn]n"ofx, b"tn] ufp“5g\ pgsf] ho, x===

Page 121: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! k|e' v|Li6 lhOp7] g} b"t / dfG5] eGb5g\:ju{]b"t / dfG5] hft ;an] xNn]n"ofx egk|]dsf] qf0fsf sfd l;l4P, k|e' ljhoL ePkm]l/ db}{gg k|e' xfd|f] zf]ssf lbg lat] .

@kx/f, 9'·f 5fk Joy{ ef]’, g/ssf] b}nf] kmf]l/of]d[To"n] Joy}{ v|Li6 /f]Sof], v|Li6n] :ju{sf] åf/ vf]n] .qf0fsf] nflu dg'{ef]’, hojGt /fhf 5g\ lhp“bfd[To" sxf“ 5 lvn t]/f], lrxfg sxf“ ho t]/f] <

# cfºgf] hojGt k|e'nfO{ k5ofp“b}–k5ofp“b} hfcf}+xfdL v|Li6em}+ agfOof}+, pgLh:t} p7\g] 5f}+hu / :ju{ xfd|f] ef]’, :ju{b"t / dfG5] xf]b'j} nf]ssf] :jfdLsf] ho ho ufcf}+ ;w}+sf]

Page 122: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F(D)

af}/L p7] k|e' xfd|f], ho ho ufpm“ pgsf]

z}tfgdfly hojGt x'“bf p4f/ ef]’ ;asf]! d[To" aGwg tf]8L pgn] hut\ p4f/ u/fP -@_

xfd|f] kfksf] bfu d]6fpg -@_ qm";df k|f0f Tofu] -@_;fgf–7"nf hut\ ;anfO{ pgn] arfP .

@t];|f] lbgdf af}/L p7\bf pgsf zq' nhfP -@_cljZjf;L ljZjf; ub}{ -@_ pgsf kfp k/] -@_;To–p4f/s o]z" eGb} ufp“–7fp“ ;'gfP .

# O{Zj/ k|]dL k'q lbg], s] r9fpg] pg}nfO{ -@_;+;f/ pgs}, :ju{ pgs}, -@_ ;f/f ;[li6 g} -@_wGojfb r9fp“m xfdL ;an] r"0f{ / bLg dg eO{ .

Page 123: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

A

! lrxfgleq lyP v|Li6 k|e' d]/f, ;do k"/f] x'g klv{/x]y]

lrxfgb]lv v|Li6 p7], hosf] Wjlg;“u v|Li6 p7]cGwsf/sf] /fHonfO{ x6fO{sg Hof]ltdf /fh ug{

;Gtx/;“uv|Li6 p7], v|Li6 p7], xNn]n"ofx v|Li6sf] ho

@ 9'·fdf 5fk nufO{, kx/f /fv] Joy}{df lrxfgnfO{ /Iff u/]

#d[To"n] ;s]g /f]Sg k|e'nfO{, af}/L p7] o]z", hojGt eO{

Page 124: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

cfpm–cfpm, bfHo"–efO, ldnLh'nL ufcf}+ -@_

! o]z" d'lQmbftfn] d[To" ho u/], cfpm–cfpm, ;a} efO, cfgGb dgfcf}+ .

@z}tfgdfly hojGt eO{ km]l/ lhOp7], cfpm–cfpm, efO–alxgL, pgs} ho dgfcf}+ .

# d[To"–aGwg tf]l8sg ;anfO{ arfPcfpm–cfpm, v|Li6Lo efO, hohosf/ dgfcf}+ .

$ tLg} lbgdf af}/L p7], zq' nhfPcfpm–cfpm, Kof/f efO, hosf] zAb ;'gfcf}+ .

%ljZjf; u/L sDd/ s;L v|Li6s} kl5 hfcf}+ cfpm–cfpm, lk|o alxgL, pg}nfO{ k5ofcf}+ .

^ k|]dL O{Zj/ k'q lbg] pgs} u'0f ufcf}+efO–alxgL ;a ldnL wGojfb r9fcf}+ .

Page 125: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! ho xf];\ tkfO{sf], o]z" uf}/jdo kfpg'ef]’ cgGt d[To'df ljho rlDsnf] :ju{b"tn] 9'·f kN6fP ,hxf“ tkfO+sf] nfz lyof], sfqf] dfq lyof].

sf]M ho xf];\ tkfO{sf],o]z" uf}/jdo kfpg'ef]’ cgGt d[To'df ljho

@ nf} lhp“bf] o]z" lrxfgb]lv cfO{ kfk / b'Mv d]6fp“5g\ e]6L xfdLnfO{ v|Li6Lo d08nL u/f];\ k|e'sf] ho ho,xl6uof] ;anfO{ d[To' sfnsf] eo .

#k"/f] e/f];f /fV5f}+, t/0fxf/ x] k|tfkL k|e' lbg'xf];\ uf]xf/ hojGteGbf hojGt xfdL ;a agf}+ d[To' vf]nf t/L :ju{nf]s k;f}+ .

Page 126: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! d lhp“bf] d'lQmbftfsf] ;]jf ub{5' o]z" ;+;f/df 5g\ eg]/ hfGb5'd b]V5' pgsf] bof d ;'G5' pgsf] :j/ / ;fydf a:g] o]z" u5{g\ uf]xf/ .sf]M lhp“bf], lhp“bf] 5g\, o]z" v|Li6 lhp“bf]

xf];\ cu'jfO lbG5g\ dnfO{ / ;·lt dL7f]lhp“bf], lhp“bf] ptfg{ kfkb]lv

d s;/L lgZro hfGb5' dgd} lhp“5g\ pgL@ d rf/}lt/ x]/L Kof/ pgsf] b]Vb5' b'Mv k/] klg cfzf d u5'{

o; nf]ssf] cf“wL ;fu/df x'G5g\ cu'jf, cfpg]5g\ km]l/ o]z" v|Li6 cGTodf .

# /dfpm–/dfpm ljZjf;L uLtdf u/L k|rf/, v|Li6 dxf/fhfnfO{ xf];\ cgGt hohosf/x/ vf]Hg] hgsf] nIo e]ट्�ट्fpg] hgsf] cf8, v|Li6 dfq u5{g enf] p4f/ / Kof/ .

Page 127: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

ufcf}+–ufcf}+ ho uLt, ufcf}+ tfnL ahfP/ ufcf}+ -@_

o]z" /fhf af}/L p7] xNn]n"ofx, /dfP/ ;'gfpm ;dfrf/ -@_

! lrxfgdf lyof] Tof] 7"nf] 9'·f, x6\of] x]/ s;/L Tof] -@_/f]dL /fHosf] df]x/, aGwg /fVg ;Sb}g Psnf}t] k'q O{Zj/sf] .

@ g/f]pm–g/f]pm, ljnfk gu/, ufnLndf b]pm ;dfrf/ -@_ls v|Li6 af}/L p7] jrgcg';f/ t'?Gt ;'gfpm of] k|rf/ .

#xGgf s}kmf k"/f Gofosf] ;ef 8/n] eP Jofs'n -@_cGwsf/sf] zlQm gi6 x'gfn] ;fx|f] cflQof] z}tfg .

#ljZjf;Lx¿ lz/nfO{ pef] p7fcf}+ cfp“b}5g\ dxf/fhf -@_g/l;+uf, l;tf/ / tanf ahfcf}+, k'sf/f}+ xNn]n"ofx .

Page 128: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! cfhsf] lbg v'zL dgcf}+ ;a}n], xfd|f] k|e' d'lQmbftf km]l/ lhOp7] -@_cfhsf] lbg el/of];\ v'zLn] ;+;f/ -@_xfd|f] k|e' d'lQmbftf km]l/ lhOp7] -@_

@qm";df xfd|f]nflu lbP v|Li6n] k|f0f, cfºgf] /utsf] af6f]n] lsg xfd|f] k|f0f -@_v|Li6nfO{ wGojfb r9fcf}+ dgn] hoho ufcf}+ -@_cfºgf] /utsf] af6f]n] lsg xfd|f] k|f0f -@_

# hfGg'k5{ dgdf xfdL ;a}n], xfdL klg af}/L p7\5f}+ cGtsf] lbgdf -@_clxn] k|e' o]z" 5g\ ;bf /xG5g\ -@_xfdL klg af}/L p7\5f}+, cGtsf] lbgdf -@_

$ xfdL kfkLx¿nfO{ pgn] lbP ;'v, wGo O{Zj/sf k'q :ju{sf] /fhfnfO{ -@_k|e' cfp“5g\ Pslbg tof/ a; ;bf -@_wGo O{Zj/sf k'q :ju{sf] /fhfnfO{ -@_

Page 129: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

;'g x} ;'g, of] va/ l5d]sL bfHo" efO, af}/L p7] o]z" xfd|f hLt xfd|} ef]

!= o]z" xfd|f slt Kof/f q"m;df uO{ dg'{ef] t];|f] lbgdf afFr]/ pgn] wd{ ;fFRg'ef] .@= lz/ e'mSof] z}tfg / e"m6f] ;fIfL af]Ng]sf] cfb/, k|z+;f, dlxdf a9Øf] xfd|f] o]z"sf] .#= cfpm ;a} cljZjf;L bf]wf/}df k/]sf af6f], ;To, hLjg ldN5 xfd|f] o]z"df .

Page 130: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D7

af}/L p7\g'ePsf] k|e'nfO{ hLjg e]6L r9fp“5'

k'g?Tyfg / hLjg k|e' xf] eg]/ ljZjf; u5'{

! xfd|f] kfksf] nflu k|e' qm";df 6f“lug'ef]’jrg cg';f/ t];|f] lbgdf af}/L p7\g'eof] .ca pk|fGt k|e' o]z"nfO{ qm";df gx]/f}+lhp“bfnfO{ d'bf{x¿sf] aLrdf ca gvf]hf}+ .

@ rf]/em}+ g} cfpg] k|lt1f 5f8L k|e' hfg'ef]’k|fy{gf ub}{ hflu/xg] ;Nnfx lbg'eof] .Hof]lt hLjgsf] ckgfpgnfO{ pxf“df /xg'5,;+;f/sf] ;'v–zflGtnfO{ xf]Og, k|e'nfO{ x]g'{5 .

Page 131: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! ho ho ho ho o]z"n] lbG5g\ -@_k"/f] d'lQm, o]z"n] dnfO{ l;Ty} lbG5g\ -@_

@ ho ho ho ho o]z" cfpg]5g\ -@_ltdLnfO{ lng, dnfO{ lng l5ट्�ट्� cfpg]5g\ -@_

#ho ho ho ho o]z"n] lbG5g\ -@_k"/f] d'lQm o]z"n] dnfO{ l;Ty} lbG5g\ -@_

Page 132: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! nf} o]z" cfp“5g\ afbndf cf]nL{, Tofu] qf0fsf] nflu k|f0faf6f]df pgsf nfvf}F ljZjf;L ldnL u5{g\ :t'lt, dfgufpm xNn]n"ofx -#_ hudf cfO{ /fHo unf{g\ .

@ cf“vfn] x/]s x]g]{5 v|Li6nfO{, :juL{o u2L a;]]sf]h;h;n] pgnfO{ y's] luHofO{, qm";df xft kfp 5]8\g] hf]unf{g\ lanf}gf -#_ b]Vbf d;LxnfO{ ;f“rf] .

#cfldg ;gftg :juL{o qftf ho, tkfO{+sf] ;bf xf];\k/fqmd dlxdf lnO{ d'lQmbftf hudf /fHo ug'{xf];\l5ट्�ट्f] cfpgf];\ -#_ xNn]n"ofx, o:t} xf];\ .

Page 133: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! ha cfpnfg\, ha cfpnfg\ lgh xL/f a6'Ng;a} xL/f, d"No xL/f o]z"sf g} x'g\h:tf tf/f laxfgsf] rDsb} /xb}o:t} log} rDsG5g\ v|Li6sf] d's'6df .

@tL a6'N5g\, tL a6'N5g\ :ju{ /fHosf ;a xL/fhlt /fd|f / rlDsnf o]z"sf g} x'g\ h:tf tf/f laxfgsf] rDsb} /xb}o:t} log} rDsG5g\ v|Li6sf] d's'6df .

# g/–gf/L, s]6f–s]6L v|Li6;“u k|]d ug]{xL/f log}, xL/f Kof/} o]z"sf g} x'g\h:tf tf/f laxfgsf] rDsb} /xb}o:t} log} rDsG5g\ v|Li6sf] d's'6df .

Page 134: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! o]z" rf8} cfpg'x'G5, afbndf, ox"bLx¿ cfp“b}5g\ To;a]nf -#_t'/xL km'lshfg]5, To;a]nf -#_, kfkLx¿ s] ug]{5g\ To;a]nf -#_

@ ljZjf;L d'bf{ p7\g]5g\ -#_, dlxdfsf] z/L/ x'G5 -#_b'Mv z'¿ x'G5, ;+;f/df -#_, xfjfdf d08nL hfg]5g\ -#_

# ;a} eQm e]6 x'g]5g\ -#_, :juL{o d's'6 kfpg]5g\ -#_y'dfsf] ehg x'g]5 -#_, cf“z' ;a} k'l5lbg]5g\ -#_

$ o]z"nfO{ b08jt\ ug]{5g\ -#_, hohosf/sf] Wjlg x'G5 -#_h}t"gdf o]z" cfpg]5g\ -#_, o]z"n] /fHo ug]{5g\ -#_

% cflv/ Gofo x'g]5 -#_, kfkL cfuf]df hfg]5g\ -#_ltdL s] x'g dfU5f}+ -#_, kZrftfk ul/xfn -#_

^ gof“ :ju{ / gof“ k[YjL -#_, h;df a]x'nf–a]x'nL a:5g\ -#_d[To", zf]s, si6 x'b}g -#_, z}tfg km]l/ x'g]5}g -#_

&= O{Zj/ ;adf x'g'x'G5 -#_, xNn]n"ofx ;an] eG5g\ -#_;w}+ cfglGbt x'g]5g\ -#_, ;a} hg tof/L xf]pm -#_

Page 135: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! kfFr} 1fgL, kfFr} d"v{ sGof tof/ eP, k|e' e]6\g hfgnfO{ .j:q nfP lemnLldnL l;·f/–k6f/ kf/], k|e' e]6\g hfgnfO{ .

@ x'??? /f“sf] afnL xf“:b}–v]Nb} k'u], k|e' e]6\g hfgnfO{ .b'nxf cfpg' l9nf] x'“bf, ;a} p3], ;'t], k|e' e]6\g hfgnfO{ .

# la;]{ d"v{ s'df/Ln] kmfNt' t]n} lng', k|e' e]6\g hfgnfO{ .t]n} ;Sof], /f“sf] lge], yfn] ;a} dfUg, k|e' e]6\g hfgnfO{ .

$ 1fgLx¿ eGg nfu], hfpm l5ट्�ट्� lsGg, k|e' e]6\g hfgnfO{ . xtf/ nfpg, l5ट्�ट्� dfUg, bf}8L–bf}8L cfpg, k|e' e]6\g hfgnfO{ .

% ha uP lsGg egL ta cfP b'nxf, k|e' e]6\g hfgnfO{ .1fgL s'df/L /f“sf] ;RofO{ ho ho u/] xNnf, k|e' e]6\g hfgnfO{ .

^ ha k'u] /fhdxndf 9f]sf–b}nf ;a aGb, k|e' e]6\g hfgnfO{ .kx/f rf}sL rf/}klट्�ट् cfpg' x'Gg sf]xL hg, k|e' e]6\g hfgnfO{ .

& d"v{ s'df/L ?b} eG5g\ vf]n–vf]n 9f]sf, k|e' e]6\g hfgnfO{ .t]n} Nofof}+, /f“sf], Nofof}+ e]6L, Nofof}+ kf]sf, k|e' e]6\g hfgnfO{ .

* leqaf6 ;f]Wb} eG5g\, sf] xf}, lsg cfof}+ < k|e' e]6\g hfgnfO{ .b'nxf cfp“5g\ hfGb}lyof}, sxf“ x/fO/x\of}, k|e' e]6\g hfgnfO{ .

( o:t} v|Li6n] eG5g\, hfu ehL d]/f] gfp“, k|e' e]6\g hfgnfO{ .kZrftfkL Xbo laGtL ;w}+ ;'Gg kfpm“, k|e' e]6\g hfgnfO{ .

Page 136: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

A

sf]M :juL{o dlxdfdf, rlDsnf] j:qdf, k|e' cfpg]5g\ ;+;f/df afbnsf] ;jf/Ldf -@_

! cGtsf] lrGx b]Vg]5f}+, k|e'sf] cfudgdf, b'Mv, n8fO“, clgsfn x'g]5g\ ;+;f/dfkfk, b'Mv Hofbf a9\g]5g\ ;f/f ljZje/df, lgZro g} k|e' cfpg]5g\ t'/xLsf] ;f]/df .

@ dftfsf] ue{af6 g} dflg; kfkdf hGdG5g\, b'i6, 5nL, kfkL Xbo ePsf ;a} x'G5g\,Xbosf /f]u oL g} x'g\ M rf]/L, xTof, Jolerf/, s'b[li6, lgGbf, b'i6tf, nf]e, 8fxf, s'ljrf/ .

# o:tf l3gnfUbf kfk lnO{ :ju{ k:g ;Sb}g, bfg, k'08, k|fy{gf u/]/ z'4 x'g ;Sg]5}g,o]z"n] cfkm\gf] k|f0f lbP kfkLx¿ Arfpg, qm";}df /ut aufP l3gnfUbf kfknfO{ w'g .

$ hLjg dflg;sf] s] 5 / knsdf k|f0f lg:sG5, s'6'Da, wg–;DklQ 5f]8L g/sdf kg{ hfG5g\,lsg g/sdf kb{5f} < v|Li6 tof/ 5g\ arfpg, kfk–dfu{b]lv kms{, cfpm ljZjf; u/L d'lQm n]pm .

Page 137: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C(A)

o]z" rf“8} km]l/ cfpg]5g\, ;To O{Zj/sf] of] jf0fL 5, pgsf] cjfO cf} cGtsf lrGx, Ps–Ps u/L k"/f x'“b}5g\,

o]z" rf“8} km]l/ cfpg]5g\! kfk, b'Mv cf} ;+si6 al9/x]5g\, n8fO{, xnrn hut\df eO/x]5g\

hflt–hfltsf] lj?4df p7\g]5g\, /fHo–/fHosf] lj?4df p7\g]5g\ .@ljgfzs e'O“rfnf 7fp“–7fp“ hfg]5g\, ?9L, clgsfn ;+;f/df x'g]5g\,

cfsfzdf 8/nfUbf nIf0f x'g]5g\, pb]ssf dxfg\ lrGx b]lvg]5g\ .# v|Li6 o]z" lah'nL em}F :ju{af6, ljZjf;LnfO{ p7fpg cf]n{g]5g\,

xfdL /Qmn] lslgPsf pgL;fy /xL, xhf/ jif{;Dd /fHo ug]{5f}+ .$ kZrftfk u/L k|e' o]z"dfly, ljZjf; u/L /utn] ;a kfk wf]O{ dfu

k/d]Zj/sf wfld{s ;To /fHodf, k|j]z ug{nfO{ cfh g} tof/ xf]pm .

Page 138: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

!= ;fgf–;fgf df]tL ;anfO{ a]rL c;n df]tLnfO{ lsg]h:tf]

ljZjf; ug]{ x/]s ;anfO{ :juL{o /fHo klg x'G5 o:tf] .@= n'lsPsf] uf8\wgnfO{ e]6L cfºgf] ;f/f e"ld

a]r]h:tf] lsGg]nfO{ Tof ax'd"No e"ld :juL{o /fHo klg x'G5

o:tf] .

Page 139: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F(D)

o]z" v|Li6 ca rf“8} cfpg]5g\, lrGx ;a} k"/f x'b}5g\-dflg; kfk / 1fgåf/f cGwf agL k|e'b]lv 6f9f

eO/xg]5g\_ @! -;a dflg; kfk}n] el/Psf 5g\ kfk}df al9/x]5g\_ @

-kfks} sf/0fn] gfz Pslbg x'G5g\_ @ -cgGt d[To" / b08 ef]Ug]5g\_ @

@-ha k|e' cfsfzdf k|s6 x'g]5g\ Ps cb\e't 36gf 36\g]5_ @-tof/ ljZjf;L ;a p7fOG5g\_ @ -d"v{, nfkjfx ;a 5f]l8Og]5g\_ @

# -;+;f/sf] dfofdf 8'Abf–8'Ab} g} d[To"n] r'8L n}hfG5_ @-dgn] rfx]sf] ;a lrh 5f]l8G5g\_ @ -l/Q} xft lnO{ d[To"–3f6 t5{g\_ @

$ -s] ltdL rfxG5f} ;DklQ, ;fdfg < :juL{o Jofsdf /fVg yfn_ @-k/b]zL xf} ltdL sfnf] ;+;f/df_ @ -:jb]znfO{ ;DemL ;+2if{ u/_ @

% -g;Dem cfkm"nfO{ oxL ;+;f/sf], ;ts{ agL cnu /xL_ @-gq o; ;+;f/;“u} Gofodf k5f}{+_ @ -cgGt–cgGt;Dd bfx|f ls6\g]5f}+_ @

Page 140: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

cl3 a9, v|Li6Lo hjfg xf];donfO{ gkv{ efO xf], -xfd|f b'nxf

cfp“b}5g\_ @

! clGtd lrGx b]lvb}5, eljiojf0fL k"/f x'b}5 -@_;f+;fl/s hLjgnfO{ TofuL cfpm k|e'df gof“ eO{ -@_

@ hLjg k|e'df ck{0f u/L ;Dk"0f{ jrg kfng u/L -@_k|e'sf] of] qm"; p7fO{ cl3 a9 pgdf eO{ -@_

#hojGt hLjg latfp“b} hfpm k|e'sf] sfddf Jo:t eO{ -@_pgdf ;bf cfzf /fVb} a9 cem ylst geO{ -@_

Page 141: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

B(A)

-d]/f] dLt o]z" dlxldt afbndf dnfO{ lngnfO{ cfp“b}5g\_ @

-;gO{sf] ;f]/n] k[YjL 9fsL dnfO{ lngnfO{ cfp“b}5g\_ @

! -lg/fz–lg/fz ¿kx¿df d':sfgsf] 5lj emNsg]5_ @-t'/xLsf] ;f]/x¿ ;[li6el/ ul~hg]5g\_ @

@ -b'Mv / Joyf af]s]sf] ;[li6 t'/xLsf] nodf ufpg]5_ @-b'Mvsf] ;fu/ ag]sf] d'xf/df xf“;f]sf] /]vf b]lvg]5_ @

#-;a} cf“vfn] b]Vg]5g\, ;a} sfgn] ;'Gg]5g\_ @-t/ o]z"df hf] hLljt 5g\, dlxldt afbndf k'Ug]5g\_ @

Page 142: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F/G

!= k|e' tkfO{+kट्�टिट् x]5f}{+ ca k|fy{gf ;'Gg'xf];\ h:tf] k]lGtsf];df eof] k]ml/ cfTdf vGofOof];\ .

@= cfºgf] cfuf] xfd|f] dgdf vGofO{ ;fkm ug'{xf];\ ;a} sf7 / v/ / k/fn cfuf]n] gfz ug'{xf];\ .

#= nf]e / 3d08 cfºgf] x'G5 dgaf6 lgsfNg'xf];\ o;sf] kl5 xfd|f] Xbo dlGb/ x'G5 tkfO{+sf] .

$= xfdLdf 5fk cfºgf] nufP/ zlQmdfg\ agfpg'xf];\ cfºgf] dlGb/df x] k|e', cflTds zAb ;'gfpg'xf];\ .

%= cflTds j/bfg xfdLnfO{ lbO{ xfdL;Fu a:g'xf];\ /f]uLx¿ lgsf] xf]pmg\ ;anfO{ 5'6sf/f lbg'xf];\ .^= wGojfb / xNn]n"ofx xfd|f] ljGtL ;'Gg'xf];\ cem w]/} ug'{x'G5 cfldg, cfldg, o:t} xf];\ .

Page 143: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! kljq cfTdf, cfpg'xf];\ t'Nofpg d]/f] dg lgbf]{ifxf]O/xg Hof]lt, cu'jf rnfpg ;f]r, aft, a]xf]/f .

@ b]vfpg' Hof]ltsf] ;Totf / lx8“" b]vfOPsf] em}+nufpg" d]/f] dgdf 8/, d lx8"“ cf1fsf] cg';f/ .

#;w}+ kfkb]lv /fVg" b"/, ?·]/ k"/fk"/lnOlxF8\g' O{Zj/ eP 7fp“, d pgsf] cf8df lj>fd kfpm“ .

$ lnOlxF8\g' kljqtfdf, d a:g kfpm“ O{Zj/sxf“lnOlxF8\g' jrgsf] cG;f/, d l;s" pgsf] 1fg ckf/ .

%lnOlxF8\g' u/L pksf/, d kfpm“ vf“rf]sf] uf]xf/lnOlxF8\g' cfkm"sxf“ dnfO{, cg'u|x lxtsf d"n tkfO{ .

Page 144: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! v|Li6 o]z" hut\ 5f]8\bfdf lbOuP labf eO{Ps zflGtbftf cu'jf ;fy} a:gnfO{ .

@ ;a lrGtf pgn] yfDb5g\, b'/ ub{5g\ ;a 8// :ju{sf s'/f af]Nb5g\ hLjg cd/ .

#/ xfd|f] enfO hlt ef]’ / xfd|f] ;a} ho/ ;f]r lktfsf] s'/fsf] x'g\ pg}s} .

$ x] cfTdf ;a cg'u|xsf, xf];\ b[li6 bofsf]/ xfd|f] cof]Uo Xbodf jf; tkfO{sf] .

%xf];\ lktf k'qsf] a9fO, xf];\ klg cfTdfsf]xf];\ :t'lt dlxdf tLgnfO{, hf] Ps} x'g\ .

Page 145: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F(D)

! kljq cfTdf cu'jf, ;w}+ a:g'xf];\ ;fydfoxf“ k/b]zL hf] 5', nf} 8f]¥ofpg'xf];\, k|e'ylst k|f0f /dfpg]5 ;f]/ tkfO{+sf] ;'g]/o;f] eGb} u/]sf], cfOh tFnfO{ 8f]¥ofp“5' .

@;fydf a:g'xf];\, ;w}+ uf]xf/ lbO/xg] tkfO{+cGwsf/sf] dfemd} k|e' g5f]8\gf];\ dnfO{ha cf“wL rNb5, ha ;fgf] x'G5 dgeGg' xj;\ lj:tf/}, cfOh 8f]¥ofp“5' tFnfO{ .

# d]/f] a]nf cfOk'Ubf hfg] tkfO+{5]p jxf“ha :ju{nfO{ ;DemG5' cfzf ub}{ Ogfdsf]a;Lsg of] 7fp“d} x]5'{ ha tkfO{+nfO{eGg' xj;\ la:tf/}, cfOh 8f]¥ofp“5' tFnfO{ .

Page 146: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! x] kljqfTdf, Xbodf kmnfpgf];\ cfºgf] kmnx] efjLjQmfsf] k|]/0ff, hLjg / k|]dsf] d"n .

@ x] kljqfTdf, h;b]lv af]Ny] efjLjQmf/x:o a'µg kfcf}+ egL vf]lnlbg'xf];\ tfNrf .

#x] :juL{o 9's'/, hudfly km}nfpgf];\ kv]6fxfd|f] ;f+;fl/s /ft x6fO{ pHofnf] xf];\ cfTdf

$ ha O{Zj/–cfTdf dgdf cfO{ km}nfp“b5g\ Hof]ltta cfkm}åf/f O{Zj/nfO{ lrgf}+nf ;a xfdL .

Page 147: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! O{Zj/ oxf“ pkl:yt 5f}+ cflzif\ clxn] lbgnfO{d]3n] x]/, 3]b}{ cfof], OR5f k"/f xf];\ ltd|} .

xfdL :ju]{ alKt;df dfU5f}+ 3g3f]/ j[li6 u/lk|o o]z" kv{b} 5f}+ dg hufpm oxL kx/

@ cg'ej ef]’ pkl:yt 5f}+, e}’ uf] kljq e"let/ cem} a9\tf dfU5f}+, cfpm dgdf o;3/L .

#pkl:yt 5 ca laGtL 5, Nofp“b}5f} ca ljZjf;nfO{cfTdf cfh hnfpm dgdf, clxn] cfºgf] xft a9fO{ .

$ Kof/l;t Xbo ca b]Vb5f}, clxn] vf]n e08f/nfO{Pp6f u/fpm j[li6 7"nf], cflzif\ clxn] b]pm k7fO{ .

Page 148: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

A

! ;';dfrf/ km}nfcf}+, hxf“ klg kfp“b5f}+b'Mlvt, kLl8t dflg;nfO{ / kfkn] ba]sfv'zLsf] of] va/, k|To]sn] k|rf/ u/f}+, cfTdf cfPsf 5g\ .

cfTdf cfPsf 5g\ dgdf xfd|f], gof“ 5 hf] sxf{/ lktfsf] Xbodf

v8f 5, v'zLsf] va/ b]pm hxf“ klg hf“b5f}+, cfTdf cfPsf 5g\

@ cGwsf/sf] /ft ;Sof], pHofnf] lbg eof]eof] ljnfk 6f9f v|Li6sf] cg'u|xdfkxf8 d}bfg sxL+ Hof]lt, clt rDsfO{ cfTdf cfPsf 5g\ .

Page 149: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! /fV5' d v|Li6sf] jrgdf ljZjf;, pgsf] >]i7 gfddf lgTo dlxdf xf];\d]/f] uLt 5 ;bf pgsf] :t'lt xf];\, /fV5' v|Li6sf] jrgdf ljZjf; .

/fV5', /fV5', /fV5' v|Li6sf] k|lt1fdfly e/f];f/fV5', /fV5', d /fV5' pgsf] jrgdf ljZjf;

@5 ljZjf; To; jrgdf hf] 6Nb}g, ha låljwf / eosf] af9 p7\5 .pgsf] hLljt jrgn] lhTg]5' d, /fV5' v|Li6sf] jrgdf ljZjf; .

# ljZjf; u/L jrgdf d b]Vb5', kfknfO{ wf]Olbg] /ut o]z"sf]v|Li6n] lbPsf] 5'6sf/f uLt ufp“5', /fV5' v|Li6sf] jrgdf ljZjf; .

Page 150: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! hLjgsf] Tof] /f]6L ef“r]/ b]pm, h;/L ef“Rg'ef]’ ;d'b|5]pkljq k':tsdf vf]h ub{5', 5' vf]hL tkfO{+s}, x] k|f0f k|e' .

@ hLjgsf] Tof] /f]6L dnfO{ h'/f];\, tkfO+{sf] Tof] jrg dgdf a;f];\/ ;'w|f];\ d]/f] dg, x'“ k/:jfyL{, ;a d]/f] a]xf]/f tkfO{+dfly .

#Tof] jrg vf]lnb]pm, d b]Vg kfpm“, Tof] jrg vf]lnb]pm, d a'µg kfpm“tkfO{+sf] ;·tdf ;“u} lxF8\b}, ddf tkfO{+sf] ¿k k|sfz x'Fb} .

$ k|e' ;To cjtf/, cfzL{jfb b]pm, h;/L /f]6Ldf ufnLnsf] 5]pta aGwg 5'6\nf ;f“unf] ef“rL, zflGt ta kfpFmnf ;To zflGt .

Page 151: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! x] k|]ddo k|e', tkfO+{sf] jfSo -cd[tt'No 5_ @ k|e', cd[tt'No 5;'g]/ k|]ddo tkfO+{sf] jfSo -k|f0f d]/f] /xG5_ @ k|e', k|f0f d]/f] /xG5 .

@3f]/ cGwsf/df dfu{ / Hof]lt -tkfO{+sf] jfSo 5_ @ k|e', tkfO{sf] jfSo 55 eg] s]xL z+sf olb -tkfO{+;fy 5g\ o]z"_ @ k|e', tkfO{+;fy 5g\ o]z" .

# b'O wf/] v·t'No tkfO{+sf -t]lhnf jfSo 5g\_ @ k|e', t]lhnf jfSo===zq' xftb]lv /Iff u/f];\ -5 lga{n xfd|f] dg_ @ k|e', 5g\ lga{n xfd|f]===

$ zf]s / ;Gtfk, kfk / hLjg -oL ;asf jf; 5g\_ @ k|e', oL ;asf===tkfO{+sf] zfGtk"0f{ jfSon] -/fVg'xf];\ xfd|f] k|f0f_ @ k|e', /fVg'xf];\ xfd|f]===

Page 152: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! k|e' lxF8\5f}+ hlt, jrg x'G5 aQLh;n] ljZjf; nfp5, xif{ Hof]lt kfp“5 .

@ ha zq' cfp“5, jrgsf] ;Demp“5;fx; lbg lzIff, d'lQmsf] k|ltIff .

#cfp“bf d]3 c“Wof/f], ha 3/ 5 6f9f]ofqL jrg lnG5, af6f] b]vfOlbG5 .

$ jrg s] sf] t'No < slt ax'd"No <;'v–ljnf;sf] sf/0f dfG5]nfO{ ;fwf/0f .

%k/d]Zj/sf s'/f a'emf}+, jrg k"/ftkfO{;“u k|]d u/L a;f}+ ;w}+el/ .

Page 153: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! ge{d efO xf], b'lgof“sf] hfndf, gk/ alxgL, z}tfgsf] vfndf,Tof] xfd|f] ;f/f] b[i6 b'Zdg xf], Tof] 5f]8\g ;f“Rr} efO xf], v'zdg xf]

@dg kmsf{pm efO xf], of] kfk}b]lv, kZrftfk u¿F /f]O{–/fO{ xf] ls,cfzf tf u¿F efO xf] v|Li6}df, ;'v kfp“5f} lk|o efO xf], :ju{nf]sdf

# 5f]l8b]pm efO xf], rfnrng a'/f], gu/ a}gL, g/fd|f] s'/f],k|]d ub}{ k|e' v|Li6nfO{ k5ofpm, g/fd|f] rfn / :jefj ;Rofpm

$ k|]d u/ efO xf], ;a;“u Ps}, ho ho xf];\ k|e', of] ltd|} cf1}cfk;df ldlna; ;a};fy, x]/, d x'G5', ;a lbg ltd|f];fy .

Page 154: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! cNuf, rf}8f kvf{nleq :juL{o zx/dfo'u–o'u, b]z–b]zsf ;a} ;Gt a:5g\ cfgGb ;fydf .

@ kljq em'08, Ps b[9 ;]gf, Ps >]i7 ljrf/ ;asf]ufp“5g\ Ps /fu, u5{g Ps sfd Ps dxf/fhfsf] .

#tkfO{+sf] jrg ;f“rf] 5 k':tf–k':tfb]lv:jtGqtf, ;To / k|]d logsf] /fHo 5 a9\b} .

$ g k}/f], g 7"nf] enn] gi6 x'G5 Tof] kx/fhxf“ 5 Tof] zx/ dxfg\, cd/, cgGt ;bf .

Page 155: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

!%%=! d08nLsf] ;t cfwf/ x'g\ k|e' v|Li6 o]z"

hn ;fy} jrgåf/f Tof] ;[li6 xf] pgsf] .p;nfO{ b'nxL agfpg v|Li6n] :ju{nf]s Tofu]/ p;sf] Hofg arfpg /Qm cfkm\gf] axfP .

@ b]z–b]zsf] ePklg d08nL x'G5 Psgf;Ps cflTds hGd dfgL, Ps k|e', Ps ljZjf; .Ps gfd kljq dfG5, Ps ef]h kljq vfO{Ps nIolt/ hfG5 sbd cl3 a9fO{ .

# kl/>d, o'4, qmflGt / b'Mvsf] dfem}dfp;n] cgGt zflGtsf] u5{ k|ltIffcfp“bf o; nf]ssf] cGt v|Li6 bz{g kfpg]5 / d08nL hojGt cf/fddf a:g]5 .

$ lqPs O{Zj/ k|e';fy 5 Pslqt lgZro;fy} 5 ;Gtx¿;fy ;·t /x:odo .x] wGohg, kljq tLh:tf gd| xf]cf}+/ xfdL :ju{leq k|e';fy a:g kfcf}+ .

Page 156: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F(D)

! x] k|e' :ju{ / hut\sf tkfO{+sf] :t'lt dlxdfof]Uo wGojfb c;fWo 5 x] ;j{bftf .

@ 3fd, xfjf, km"n / kmn lg/f]u h'g–h'g j/bfgsf] u¥of}+ ef]utL ;asf dfgf}+ u'0f ;a hg, x] ;j{bftf .

# ;+;f/sf] nflu lbg'ef]’ bfg cfºg} PSnf] k'qsf]emg\ ;a yf]s lbg'xf]nf, x] ;j{bftf .

$ lbg'ef]’ cem} cfTdf bfg / b]cf];\ ;a ;RrfOsf 1fgagfOlbO{ gof“ dg eO{ kmnbftf .

% kfk df]rg kfof}+, k|f0f p4f/, cg'u|x /Lt :juf{lwsf/of]Uo ;f6f] lbpm s'g k|sf/, x] :ju{bftf .

^ x/fOG5 vr{ ck:jfy{sf hf] C0f tkfO{+nfO{ lbpmnfTof] dfq /xG5 ;bf, x] ;j{bftf .

& h'g wg lbpmnf tkfO{+nfO{ a9fOG5 ;o u'0ff ;otkfO{+nfO{ lbG5f} t /dfO{, x] ;j{bftf .

* tkfO{+n] hLjg lbg'ef]’, r9fpm aln lhp“bf]tkfO{+sf] bfgsf] ;f6f] of], x] ;j{bftf .

Page 157: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F(G)

! cg'u|xn] k/d]Zj/sf] 5f}+ kfP ;a} s'zn If]dof] bof xfdLdfly ef]’ t u/f}+ pgsf] ;]jf k|]d .

:t'lt ufO{, :t'lt ufO{, o; lbgnfO{ dfgf}+ k|e's}

k|folZrt eP o]z" g}, dfkm lbg'xj;\ kfkLnfO{

:t'lt ufO{, :t'lt ufO{, o; lbgnfO{ dfgf}+ k|e's}

@/dfO{ hfcf}+ luhf{3/, cf/fwgf u/f}+ O{Zj/sf]x] O{Zj/ ug'{xf];\ uf]xf/ / xj;\ ;]jf dgkbf]{ .

# tkfO+{n] lzIff lbg'xf];\ / ugf]{;\ cfºgf] wd{ k|sfzlglZrGtnfO{ hufpg'xf];\, lg/fzb]lv dg zfFGt /xf];\ .

$ ha k'luhfnf d/0fsfn, ta xf]cf}+ v'zL / lg8// hfcf}+ tkfO{+sxf“ s[kfn / kfcf}+ lj>fd ;bfe/ .

Page 158: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! oxj]sf] nflu ho ho u/f}+, cfgGb;fy pgsf] ;]jf u/f}+ufp“b}–ufp“b} pgsf] ;fd' cfcf}+, oxj] k/d]Zj/ egL hfgf}+ .

pgL xfd|f] ;[hgxf/, pgL xfd|f] tf/0fxf/pgL xfd|f] kfngxf/, ;'G5g\ pgn] xfd|f] k'sf/

@ pgsf] vs{sf xfdL e]8f xf}+, wGojfb ub}{ 9f]sfleq k;f}+,:t'lt ub}{ cfugdf k;f}+, wGo egf}+, pgsf] gfdnfO{ .

#oxj] dxfg\ k|e' enf] 5g\, pgsf] s?0ff ;bf /xG5,pgsf] ;Totf k':tf–k':tfdf cd/ /xg]5 .

Page 159: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

lg/Gt/ /xg] k|]d v|Li6 o]z"sf], cg'u|x c;Ld ckf/

ufpg]5f}+ dlxdf ODdfg'Pn k|e'sf] xf];\, pxf“sf] hohosf/

! kfksf] bf; lyof}+ xfdL g/ss'08sf] efuLkfk} ghfGg] d;Lx o]z" k|e'n] ;a} bf]if x6fpg'eof] -@_

@wGojfb o]z"nfO{ gr9fO{ ;S5f}+ sxf“ < xfd|f] pxf“ ;[hgxf/tf]8\g'ef]’ 8/nfUbf] zlQm ;a kfksf], x6fpg'ef]’ 3f]/ cGwsf/cof]Uo ePklg Hof]ltsf ;Gtfg xfdL -@_o:tf] qf0fstf{ k|]dL o]z" k|e'nfO{ r9fcf}+ ;a}n] wGojfb -@_

# cfglGbt 5f}+ cfh, zlQm kfksf] eof] gfz, 5'6sf/f b}lgs hLjgdf;Dk"0f{ XbonfO{ z'4 :jr5 kf/]/ lbg'ef]’ v|Li6n] uLt gof“hohosf/ d;Lx o]z", ufpg]5f}+ Kof/f] k|e' -@_af6f]df tkfO{+sf] h:t} ePklg :t'lt ufp“b} g} hfg]5f}+ -@_

Page 160: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! o; ;+;f/df hlt 5g\ ;fgf–7"nf ;a} hgwGo eg o]z"nfO{ ;a} eg pgsf] ho .

@ kfksf] ef/ p7fpgnfO{ :ju{df k'¥ofpgnfO{xfd|f]nflu lbg ;'v o]z" cfO{ ;x] b'Mv .

#qm";df d/] o]z" g}, aln eof] k|e's}d'lQm 5 v|Li6 o]z"df ljZjf; u/ pg}df .

$ ho ho u/f}+ o]z"sf], qf0fsf] sfd ;a l;l4of]cfpm ;a} kfkL hg lgsf] kf5{g\ dgsf] /f]u .

Page 161: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! ;f/f ;+;f/sf dflg; xf], k|e'sf] hohosf/ dgfcf]u/ v'zL;fy ;]jf pgsf], pgsxf“ cfO{ ehg ufcf] .

@ k/d]Zj/ xfd|f k|e' x'g\, xfdLnfO{ l;h]{ eGg] hfgxfdL ;a} pgsf] xf}+ k|hf / pgsf] vs{sf e]8f .

#åf/leq wGojfb;fy cfcf], rf]sleq cfO{ v'zL xf]cf]O{Zj/nfO{ wGojfb r9fcf], gfd pgsf] eg wGosf] .

$ sf/0f k|e' x'G5g\ enf, ;w}+el/ pgsf] s[kf /xG5pgsf] ;Totf / k':tf}+;Dd l:y/ /xnf .

Page 162: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

ufpm v|Li6Lo em'08, ;a} ldnL, k|e'sf] :t'lt

! Xbo jL0ffsf] tf/ ahfO{ -@_ :t'lt–dlxdf b]pm d'lQmbftfnfO{,cfºgf] ;[hgxf/nfO{ -hohosf/ u/f}+, ;f]/df ;f]/ ldnfO{_ @

@ O{iof{ / å]ifsf] hfn RoftL -@_ Pstfsf] ;"qdf ;a}nfO{ af“wLk|]dsf] ;Gb]z af“8L, -sl7gfOnfO{ k/ ;f/L_ @

#cGwsf/ of] husf] Hof]lt clg -@_ ld7f; lbg] g"g agLxfdL g"g agL, -qm";nfO{ cUNofcf}+ ;fIfL agL_ @

Page 163: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! xhf/f}F lha|f eP x'GYof] eHg' v|Li6 tf/0fxf/,hf] /fhf, O{Zj/ x'g\ d]/f], xf];\ pgsf] hohosf/ .

@ x] k|e' O{Zj/ bofn', ;3fpg'xf];\ dnfO{,k[YjLel/ u¿F egL o]z" gfdsf] a9fO .

#o]z" gfdn] x6fp“5 8/, d]6fOlbG5 b'Mv,;'lgG5 kfkLnfO{ dL7f] xf] hLjg, zflGt, ;'v .

$ 5'6sf/f lbO{ s}bLnfO{ kfk–zlQm tf]8\b5g\ .pgsf] /utn] z'4 eP dh:tf] 3[l0ft hg .

%o]z"sf] jf0fL ;'g]/ gj hLjg kfp“5 nfz/dfp“5g\ b'Mlvt r"0f{ dg, bLg ub{5g\ ljZjf; .

Page 164: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! O{Zj/nfO{ k'h" kljqtf nfO{sg b08jt\ u¿F k|rf/L k|tfkcf1f dgfO{ / bLgtf r9fO{sg pg}sf] gfp“ lnb} hf] cfkm}–cfkm .

@lkmqmLdf ef/ xfn" O{Zj/sf] r/0fdf, pgn] Tof] x[bodf af]S5g\ p7fO{zf]s d]l6lbG5g\, k'¥ofp“b5g\ z/0fdf kfp 8f]¥ofO{ df/]sf] em}+ .

# O{Zj/sf] dxndf ljgf8/fO{sg 5f}+ cfpg;Sg] bLg–xLg dgdf eO{ vfln ;RrfO / wg k|]dsf] NofO{sg u|x0f ul/G5f}+ oL dfq r9fO{

$ olt g} Nofcf}+ tf o]z"sf] gfp“df O{Zj/n] lnG5g\ tL sf/0f pgsf] xif{sf]lbg lbG5g\ zf]ssf] ;f6f]df sdfOsf] ;f6f] ljZjf; bl/nf] .

% O{Zj/nfO{ k'h" kljqtf nfO{sg b08jt\ u¿F k|rf/L k|tfkcf1f dgfO{ / bLgtf r9fO{sg pg}sf] gfp“ lnb} hf] cfkm}–cfkm .

Page 165: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! /dfpm, v'zL xf]pm, d'lQmbftf cfP, x]g{ hfpm sf]qmf], qm"; / lrxfg o]z"sf]

pgnfO{ eh, xfd|f] abnL o]z" dg'{ef]’ pgnfO{ eh, xfd|f] nflu v|Li6 Ao'“tg'ef]’

@/dfpm v'zL xf]pm ca pHofnf] eof], afbn ;a xl6uP /ft uO;Sof] .# /dfpm, v'zL xf]pm, v|Li6n] /ut axfO{, kfksf] b08 lt/]/ arfP xfdLnfO{ .$ /dfpm v'zL xf]pm, l;Q} kfOG5 d'lQm, ;a cGofoLsf] ;f6f] d/] GofoL .% /dfpm v'zL, xf]pm, o]z" d/]kl5, km]l/ lhp“bf] eP Ao'“tL d[To"b]lv .^ /dfpm, v'zL xf]pm, o]z" u5{g\ dfly, cGt/laGtL k/d]Zj/nfO{ xfd|f]

nflu .& /dfpm, v'zL xf]pm, kf7f] k/d]Zj/sf], km]l/ cfpg]5g\, pxf“ hf] dfl/g'ef]’ .

Page 166: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

k/d]Zj/ lktfsf] hohosf/ ufpm“, xfdLnfO{ agfpg] pgL g} x'g\,

cfˆgf] 1fg / zlQmsf] pg}n] ;a} ;[li6 u/]! cWof/f] z"Godf Hof]lt rDSof], lbg / /ft O{Zj/n] 5'6fP,

;a} tf/f / h"g / 3fd, e"ld / cfsfz pg}sf sfd .@8f“8fsf aLrdf vf]nf au], 3f“; / ¿v–kft pAhfP,

slt ;'Gb/ ;+;f/, of] pgnfO{ cf}wL hflt nfUof] .# kfgLdf df5f v]Ng yfn], cfsfzdf r/fsf ;f]/ ;'lgP,

;fgf–7"nf k|f0fL l;h]{ ;a} /fd|f / pgsf lghL .$ cflv/df ;[li6 dflg;sf] ef]’, O{Zj/sf ¿kdf ;[li6 eof],

ædl;t ldnf];\ z'4 / ;fkmÆ dflg;k|lt O{Zj/sf] cfz .% O{Zj/l;t g} ldnf}+ xfdL pxf“sf lgod Xbon] dfgL,

;To s'/f xfdL dfgf}+ hLjg cd/ xfdL kfcf}+ .

Page 167: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

cGwsf/df e'ln/x]sf dfgjnfO{Hof]lt b]vfpg] :t'lt dlxdf 5 k|e'nfO{ -@_

! lgisnË alnbfg lgbf]{if k|e'sf] cd"No /Qm p4f/sf] af6f] aGof];f6f]df o;sf] tkfO{+nfO{ s] r9fpm“, :t'lt–dlxdf 5 k|e'nfO{ .

@ d[To"dfly ho k|fKt u/L lktfsf] bflxg] xft a;L laGtL ug]{;f6f]df o;sf] tkfO{+nfO{ s] r9fpm“, :t'lt dlxdf 5 k|e'nfO{ .

#k|ltkmn hLjgsf] /Ifs tkfO+{, lgM:jfy{ k|]dsf] ;To Hof]ltcgGt, zflGt / cfzf xfd|f], :t'lt dlxdf 5 k|e'nfO{ .

Page 168: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! o]z" d]/f] k|e' egL hfGb5', kfkdo OR5f d]/f] o;y{ dfb{5'o]z" d'lQmbftf, x] qf0fstf{, d]/f] Kof/f] v|Li6nfO{ k|]d u5'{ ;bf .

@ pb]ssf] k|]d k|e' dnfO{ ug'{ef]’, qm";sf] c;Ld b'Mv ;xL dg'{ef];a} d]/f]nflu s:tf] k|]d, dxf o]z"nfO{ k|]d u5'{ o;}n] ;bf .

#:t'lt hLjgel/ ub}{ /xG5' / k|]ddf tkfO+{sf] ;w}+ /xG5'5fof d[tsf] k5{ ha, hLjgdf Kof/ u5'{ tkfO{+nfO{, x] o]z" ;bf

$ u'~hf];\ ejg pHhjn :t'ltn] d]/f], lj>fd kfO{ cgGt hLjg cfgGbsf]nfO{ d's'6 rlDsnf] ufp“5' dlxdf, d]/f] Kof/f] v|Li6nfO{ k|]d u5'{ ;bf .

Page 169: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

ho xf];\ k|e'sf], ho ho ho ho xf];\! k/dlktfsf] r/0fsdndf, cfpm lz/ em'sfO{,

k|0ffd\ u/f}+, b08jt\ u/f}+, dgsf] uj{ x6fO{ -@_d;LxL k|]d hf] dgdf hufpm dgsf] å]if x6fpm,d;LxL Hof]lt dgdf rDsfO{ hLjg bLk hnfpm -@_

@:ju{nf]sdf :t'lt r9fcf}+ ho ho v|Li6sf] dgfcf}+tf/0fxf/sf] k|]d k|rf/f}+ dflg;nfO{ v|Li6 lrgfcf}+ -@_hLjg bLk ;a}n] hnfO{, d;LxL hLjg lnO{cGwsf/n] k"0f{ of] hudf d;LxL Hof]lt lkmhfcf}+ -@_

# hLjg kydf kfp a9fcf}+ dflg;nfO{ v|Li6df Nofcf}+o]z", ljZjf;L em'08 xf], cfpm xftdf xft ldnfcf}+ -@_k|e'sf] x's'd kfng ug]{ lbndf pT;fx hufcf}+tf/0fxf/sf] oz k|rf/f}+, hudf pRr u/f\cf}+ -@_

Page 170: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

k|e'sf] :t'lt u/f}+ xfdLn], k|e'sf] :t'lt u/f}+

! k|e'sf] a9fO ;w}+ xf]O/xf];\, pgsf] :t'lt u/f}+, xNn]n"ofx .

@ k|e'sf] 3/df ehg xf]O/xf];\, pgsf] :t'lt a9fO .#;a} sfddf slQ zlQmdfg\, pgsf] zlQm atfpm .$ hosf] hf]8df km's t'/xL, jL0ff, ;f/·L ahfpm .%l;tf/ ahfO{ /flugL 5]8, 8km / tanf ahfpm .^d'/nL, ;gO{ /fd|f] ahfpm, l5ªl5ª em\ofnL ahfpm .& ;a} ldnL tfnL ahfpm, k|e'sf] :t'lt u/f}+ .

Page 171: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! cflb / cGt / hut\sf] Hof]lt r/0fdf tkfO{+sf] cfp“b5f}+ -@_xNn]n"ofx ufp“b}, :t'lt ;'gfpb} lz/ lgx'/fp“b5f}+ .

@cNkmf–cf]d]uf / hLjgsf] /f]6L tkfO{+df hLjg kfp“b5f}+ -@_xNn]n"ofx ufp“b}, xft k;f5f}+, cfzLjf{b kfp“b5f}+ .

# /utn] wf]P/ ugf]{;\ kljq, k"/f] kljqtf lbg'xf];\ -@_xNn]n"ofx ufp“b}, cfzf /fVb}, tkfO+{sxf“ cfp“b5f}+ .

$ kljq cfTdfsf] bfg lbO{ xfdLnfO{, k|lt1f k"/f] ug'{xf];\ -@_xNn]n"ofx ufp“b}, hohosf/ ub}{, v'zLn] el/hfcf}+ .

% b'nxf x'g\ xfd|f v|Li6 o]z", l5ट्�ट्� lngnfO{ cfpg]5g\ -@_xNn]n"ofx ufp“b}, v'zL dgfp“5f}, :ju{df nfg]5g\ .

^ el/lbgf];\ k|]dn] of] xfd|f] dgnfO{ / laGtL tkfO{nfO{ ug]{5f}+ -@_xNn]n"ofx ufp“b}, xfd|f] dg hufcf}+ of] xfdL dfUb5f}+ .

Page 172: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

cfpm ;a} bfHo"–efO, v|Li6s} u'0f ufcf}+

! xfd|f] kfksf] ;f6f] pgL eP kf7f]sqf] k|]d / sqf] bof xfdLdfly u/] .cfpm ;a} bfHo"–efO v|Li6s} u'0f ufcf}+ .

@ v|Li6Lofg bfHo", v|Li6Lofg alxgL, v|Li6 x'g\ xfd|f ;fyL:ju{nf]sdf k'¥ofpg], d[To"kfl/ tf/Lcfpm ;a} bfHo"–efO, v|Li6nfO{ k5ofcf}+ .

#hlt eof] 36L xfd|f], pgnfO{ ;a} dgfcf}+kfknfO{ n'sfO{ g/s'08sf] efuL s}n] gxf]cf}+cfpm ;a} bfHo"–efO :ju{df hfcf}+ .

Page 173: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

k|e'lt/ cf“bf prfnf}+, o]z"lt/ cf“vf prfnf}+

hxf“ 5 k|]d, v'zL, cfgGb cfzfx¿sf] ;Dk"0f{tf -@_

! JotLt lbgsf] ofb gu/f}+, kfk cwd{ cg]sf] -@_e'n b]vfpg], e"n ;'wf/ ug]{ bofn' ;fu/ o]z" .

@ eljio s] xf], sxf“ d x'G5' kL/ dgdf glng' -@_k/LIff, b'Mv, ef/ p7fpg] o]z" d;Lx x'g\ ;xf/f .

#rf/}lt/ cGwf/n] 5fof], b'Mv, n8fO“ cg]sf}+ -@_eoeLt x'G5', sxf“ d hfpm, bofn' ;fu/ o]z" .

$ e/f];f hut\df sxL klg 5}g, Joy{ ;f/f Joy{ -@_tkfO{+sf] r/0f, ;f“rf] z/0f, bofn' ;fu/ o]z" .

Page 174: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

k|e'hL, ltdLnfO{ s] r9fpm“, of] d]/f] ;a hLjg ltd|} xf]

wGojfb ltdLnfO{ 5 ;bf, :t'lt n]pm daf6 ;j{bf

! ltd|f] k|]d pb]ssf] hf] ddf k|s6 ef]’d cwdL{ kfkLsf], cwd{ Ifdf ef]’a9fO xf];\ k|e' o]z"sf] .

@ o]z" v|Li6 /fh ug'{ x/]ssf] XbodfrfxG5g\ 8f]¥ofpg hLjgsf] af6f]dfl56f] cfpm k|e' o]z"sxf“ .

Page 175: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! laxfg ha x'Fb5, dg hfuL eGb5, o]z"sf] xf];\ a9fOsfdsfh / k|fy{gfdf o]z"sxf“ hfG5' d, o]z"sf] xf];\ a9fO .

@ gLb ha 6b{5, cfTdf pbf; x'G5, o]z"sf] xf];\ a9fOs'lrGtf cfp“bfdf, Xbo b"/ /fV5' d, o]z"sf] xf];\ a9fO .

#pbf; ha x'“b5', pg}df zflGt 5, o]z"sf] xf];\ a9fO;f+;fl/s ;'v geP, t} zflGt 5 pgd}, o]z"sf] xf];\ a9fO .

$ l;+u} ;+;f/ ldnL, dw'/ /fu prfnL o]z"sf] xf];\ a9fOldnL eg"g cfsfz, ;d'Gb| / atf; o]z"sf] xf];\ a9fO .

%ha;Dd 5 ;f;, of] uLt d]/f] /xf];\, o]z"sf] xf];\ a9fOcgGtsf] :t'lt xf];\, ;bf u'l~/xf];\, o]z"sf] xf];\ a9fO .

Page 176: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! x] d]/f] k|f0f, p7\ ;“u 3fd, / k"/f] u/ ;a cfºgf] sfdcN5L 5f8\ / :t'lt uf, laxfgsf] k|fy{gf r9f .

@ latf of] lbg eO{ a'l4dfg\, ;a} lbgnfO{ t cGts} 7fg\O{Zj/sf] bfgsf] u/ ljrf/, Gofosf] nflu a; t}of/ .

#x] O{Zj/, u5'{ k|fy{gf of], h]–h] u¿Fnf cfh dTof] ;adf dnfO{ uf]xf/ b]pm, dgdf kljq cfTdf b]pm .

$ c“ cfh d]/f] af6f]n] cfºgf] dlxdf a9fOb]pmc“ lktf, k'q, cfTdfsf ;w}+sf] k/d dlxdf .

Page 177: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! zflGtl;t lhP v|Li6, xfd|f] hLjg pgdf xf];\zflGtl;t d/] v|Li6, xfd|f] d/0f pgdf xf];\ .

@ ;anfO{ lhpgL cgGtsf] v|Li6n] s/f/ lbg'ef]’xj;\ efO–alxgL xf], xfd|f] labf zflGtsf] .

Page 178: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! k|e' o]z" xfd|f] ;fydf xf]pm, hLjgsf] af6f]df 8f]¥ofpmxfdLnfO{ cfkm"df ldnfpm, k|e' o]z" xfd|f] ;fydf xf]pm .ha;Dd e]6\b}gf}+ xfdL k|e' v|Li6sf] r/0fdf

ha;Dd e]6\b}gf}+ xfdL k|e' o]z" xfd|f] ;fydf xf]pm

@ k|e' o]z" xfd|f] ;fydf xf]pm, b'Mv / ljktb]lv arfpmcflTds ef]hg xfdLnfO{ b]pm, k|e' o]z" xfd|f] ;fydf xf]pm .

#k|e' o]z" xfd|f] ;fydf xf]pm, hf]lvd hLjgdf ha cfp“5v|Li6sf] k|]dL xft ;dfp5f}+, k|e' o]z" xfd|f] ;fydf xf]pm .

$ k|e' o]z" xfd|f] ;fydf xf]pm, pRr /fv k|]dsf] em08fd[To"sf] af9n] t;f{pbf, k|e' o]z" xfd|f] ;fydf xf]pm .

Page 179: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! tkfO{+n] lbg'ePsf] lbg uOuof], ca cf1f lbg'ef]’ xj;\ /ftlaxfg tkfO{+sf] :t'lt ufof}+, la;fcf}+ klg :t'lt;fy .

@ xf];\ wGojfb tkfO+{sf], d08nL e"d08n 3'Dbf–3'Dbfdfg lbp“;f] g tf /ftL ;'tL ;a e"nf]se/ a:5 kx/f .

#;a dxfåLk / 6fk"x'Fbf] ljxfgn] lbg k'¥ofp“b5slxNo} g6'l·g] laGtL ubf{ g uLtsf] ;f]/ r"k xF'b5 .

$ ha xfdL ;'T5f}+ xfd|f] efO ta hfUb5g\ csf]{ c4{df/ 306f–306f csf{ hgn] prfNb5g\ gfp“ k|e'sf] .

%cfldg x] k|e', /fHo tkfO{+sf] 6Nb}g /fHo ;+;f/sf em}t} :ofF¶} gdfl;~Hofn;Dd cgGt a9\b}5 a9\b} .

Page 180: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! x] O{Zj/, ho xf];\ tkfO+{sf], bfg cfh w]/} lbg'ef]’x] O{Zj/ lktf, ca dnfO{ 7Ls /fVgf];\ d'¶Ldf arfO{ .

@ dfkm ugf]{; sf/0f o]z"sf] ;a kfk dåf/f cfh h] ef]’O{Zj/ / efOsf] d]n gkfO{ d gu¿“ cfh /ft ;'tfO .

#l;sfpg'xf];\ o;} lhpgnfO{ d 7fg" dg'{ ;'Tg'em}+l;sfpg'xf];\ o;} dg{nfO{ d af}/L p7" ;'vdo eO{ .

$ lgh sfvdf ;'tfpgf];\ dnfO{, cfkm}n] t]/f cf“vf lrDnfO{/ hfu"“ w]/} alnof] eO{ tkfO{+sf] ;]jf ug{nfO{ .

%;lsg ;'Tg' eg] t d u¿F enf] ;f]r–lrGtfx] lktf, k'q, cfTdf tkfO+{ g} dfly Wofg u¿F .

Page 181: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! ;f“em x'Fbf, ;"o{ c:tfp“bf la/fdL cfP k|e'sxf“tL cfP s:tf b'v]sf, eO{ lgsf] lt eP labf .

@ x] k|e', km]l/ ;f“em eof] / cfof}+ xfdL b'Mlvt eO{tkfO{+sf] ¿k ck|s6, t} x'g'x'G5 oxf“ tkfO{ .

# u/fpgf];\ xfd|f] b'Mv la;]s, 5g\ slt /f]uL / pbf;sltsf] k|]d ePg 7Ls, cl3sf] k|]d eOuof] gfz .

$ ;+f;fl/s ;f]r sltsf] /f]u 5, sltsf] kfk låljwf5g\ o:tf sltsf s'ef]u, c;fWo] 5g\ tkfO{+ljgf .

% ;+;f/ 5 l/Qf] sltn] rfn kfP, t} TofUb}gg\ Tof]dLtb]lv sltnfO{ cGofo, t} 5}g vf]h tkfO{+ dLtsf] .

^ c“ 5}g s;}nfO{ k"0f{ r}g, sf]xL 5}g hf] 5 7Ls lgikfk/ ;]jf ug{ vf]Hg] hg emg\ kfksf] Vofnn] 5 ljnfk .

& tkfO{+ v|Li6 dfG5] klg eO{ k/LIff b'Mvdf kg'{eof];a x]g'{x'G5 dgdf lg rf]6 klg nfhn] n's]sf] .

* v|Li6 cl3h:tf] zlQmdfg\ ;sn tkfO{+sf ;a cx|fpmo; ;f“emsf] 38L x] O{Zj/, x/]snfO{ kfg'{xf];\ lgsf] .

Page 182: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! km]l/ x] k|e' :t'lt ufp“b5f}+, Ps dgsf eO{ laGtL ub{5f}+tkfO{+sf bof xfdL u5f}{ ofb / 3'“8f 6]sL dfU5f}+ cfzL{jfb .

@ 3/ hfbfv]l/ ldnfk lbg'xf];\, o; lbgsf] cGt;Dd cflzif\ xf];\cf]7b]lv kfk / Xbob]lv nfh 6f9f] u/fpgf];\ hf] ;]jf u/] cfh

#o; cfp“bf] /ftdf lbg" d]n / ;'v h;af6 xfdLdf gxj;\ b'Mv/ gf]S;fgb]lv xfdLnfO{ lgsfNgf];\, x]/rfx ug]{ xf] tkfO+{sf] xfn .

$ ;+f;fl/s hLjgel/ xfdLnfO{ /Iff u/fpg'xf];\ ha 5 n8fOFho lbgf];\ k|e' clg d]n ;w}+ ldnfksf] /fhf ;j{bf tkfO{+ .

Page 183: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! o; nf]s ha o]z"n] 5f]8\g'ef]’, k|e' hf] lz/ x'g'x'G5 d08nLsf]ta lbP r]nfnfO{ cf1f o; /Ltn] dfGg' ;j{bf .

@ dnfO{ lbOof] o; ;+;f/ / :ju{df ;a clwsf/o;sf/0f ;a} b]zdf hfpm ;a hfltnfO{ r]nf t'Nofpm .

#gfp“ lktf, k'q, cfTdfsf]df u/ ltgnfO{ alKt:dfd}n] ;a lbPsf] cf1f ltg}nfO{ dfGgnfO{ l;sfpm .

$ /xG5' ;a lbg ;fy ltd|f], c“ cGt;Dd hut\sf]x] k|e', cfºgf] s'/f]em}+ b]pm, cflzif\ o; /Lt dfGg]nfO{ .

Page 184: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! x] k|e' u5f}+{ ;dk{0f ljZjf; / k|fy{gf;fyafnaRrf xfd|f tkfO+{nfO{, nf} lngf];\ O{Zj/ gfy .

@ tkfO{+n] cfºgf] d08nLnfO{ lbg'eof] s/f/To;df log} efu lnP/ kfpmg\ ;a} p4f/ .

#o; k[YjLdf 8'Nbfv]l/ k|]d u/]/ tkfO{+c·fnf] xfNg'x'bYof] afnaRrfx¿nfO{ .

$ P]n] klg lbg'xf];\ cg'u|xsf] of] j/xfdL / xfd|f aRrfnfO{, x] bofn' O{Zj/ .

%afn /x'~h]n hf]ufpg'xf];\ ;f+;fl/s nf]eb]lv/ wfld{s kydf Nofpg'xf];\ ltgnfO{ hLjgel/ .

Page 185: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! hf] ljZjf; u5{, alKt;df lnG5 Tof] p4f/ kfpg]5v|Li6sf] d[To"df lnO{ alKt;df gof“ ;[li6 x'G5v|Li6 o]z"åf/f kfO{ 5'6\sf/f k'Ug]5 :ju{dfhxf“ lgikfkL d08nL k|tfkL;“u x'G5 v8f .

@ Ps dgsf eO{ laGtL r9fO{ cfof}+, x] k/d]Zj/bofsf] ;fydf kljq cfTdf lbg'xf];\ dxfg\ j/o]z"sf] d/0f ;b\u'0f ;Dem]/ kfk Ifdfbfg lbgf];\cgGt hLjg kfcf}+ eg]/ pGglt b}lgs xf];\ .

Page 186: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! o]z"n] cfºgf r]nfx¿nfO{ o;/L af]Ng'ef]’,æ:ju{, k[YjLdf clwsf/ ;f/f dnfO{ 5 lbPsf]o;sf/0f ltdL ;a} b]zuO{ hfltnfO{ agfpm r]nflktf / k'q, kljq cfTdf gfp“df b]pm alKt:df .Æ

@ æltdLx¿nfO{ h]–hlt cf1f d}n] u/]sf] 5'ltgLx¿nfO{ log} ;a s'/f ug{nfO{ l;sfOb]pm/ æx]/ r]nf, ;a lbg d x'G5' cGt;Dd hut\sf]ltdLx¿sf ;fydf 5b}5'Æ o]z"n] eGg'ef]’ .

# hf] kfksf] n]lv d¥of}, xfdL s] kfkdf nflu/xf}+ <s;/L cem} To;}df lhpg] s] xfdL c1fg 5f}+ <;a xfdL hgf hltn] lnof}+ alKt:df o]z"dfxfdLn] lnPsf lyof}+ alKt:df pxf“s} d[To"df .

$ xfdL o;sf/0f alKt:dfåf/f ufl8of}+ pxf“sf] ;fy O{Zj/ lktfsf] dlxdfåf/f p7\g'ef]’ o]z" gfyh;/L :jfdL d/]sfaf6 lap“tfOg'eof]To;/L xfdL 9f“rfdf lx8f}+ gof“ x} hLjgsf] .

Page 187: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! v|Li6sf] bofn' aftcG;f r"0f{ / bLg dg eO{x] k|e', / o:tf] u5'{ d ;DemG5', tkfO{+nfO{ .

@tkfO{+sf] hLp ef“r]sf] :ju{–ef]hg xf];\ d]/f]d lnG5' gof“ s/f/sf] ;Demfpg] srf}/f] .

# u]t;dgLsf] ;fx|f] b'Mv / ;+s6 Sn]z x]b}{s] tL ;a s'/f lal;{G5' ;DemG5' tkfO{+nfO{ .

$ ha x]5'{ snj/Lsf] qm";, v|Li6 6f“luP To;dfO{Zj/sf y'df alnbfg d /fV5' ;Demgf .

% c“ ;a tkfO{+sf] kL8fsf] / k|]d d;“usf;f; km]¿~h]n, c“ ;w}+e/ d /fV5' ;Demgf .

^ ha d]/f] dg]{ a]nf 5 / d]/f] k|f0f p8fO{cfºgf] /fHodf cfp“bfv]l/ ;Demg'xf];\ dnfO{ .

Page 188: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! xfdL v|Li6df kfO{ p4f/ u5f}{ ;Dem]/ tf/0fxf/k|e'sf] d[To"sf] k|rf/ gcfp~h]n .

@ hLp xfd|f] ;ट्�ट्f ef“r]sf] 5 :df/s /f]6Ldf lrgf]vfP/ a9f];\ k|]d xfd|f] gcfp~h]n .

#v|Li6n] xfd|f] Hofg–;hfo ef]u] h'g cdf]n /ut axfPb]vfp“5 of] srf}/fn] gcfp~h]n .

$ /ft ljZjf;3ftsf] cWof/f] / bf];|f] cfudg o]z"sf]o; k|]d–/Lt–dfnfn] uf“l;of] gcfp~h]n .

%x] wGo lbg / s:tf] ljnf; xfd|f gxf];\ dgdf pbf;kv{bf a9f];\ wL/ ljZjf; gcfp~h]n .

Page 189: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! oxf“ x] k|e' e]6" tkfO{+nfO{, oxf“ /x:o qm";sf] a'µg kfpm“oxf“ ;gftg cg'u|x ;dfO{, ylst hLjgdf cf8 tkfO{+df nfpm“ .

@oxf“ k/d]Zj/sf] d /f]6L vfpm“, oxf“ d lkpm“ srf}/f :ju{sf]oxf“ ;f+;fl/s ef/L d la;fpm“, oxf“ d zflGt kfpm“ kfk–Ifdfsf] .

# ef]h ca l;l4of] p7\b5f}+ xfdL, t/ k|]d tkfO{+sf] ;bf 5 o]z"/f]6L srf}/f l;l4P klg emg\, ghLs /xg'x'G5, x] k|e' .

$ ljgf tkfO{ u'xf/ dnfO{ 5}g, kfP tkfO{nfO{ rflxb}g c?o;f] eP k'U5, c“ k|z:t 5, zlQm 5 d]/f] tkfO{df k|e' .

%d]/f] xf] kfk, wfld{stf tkfO{sf], d]/f] xf] bf]if, /Qm z'4 tkfO{sf]of] d]/f] j:q, cf>o / zflGt, k|e' tkfO{sf] /ut / ;'wL .

Page 190: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! x] k|e' o]z" l;4 k|]d b]vfpg] xfd|f] of] k|fy{gf ;'lglng'xf];\tkfO+{n] ev{/ Ps kfg'{ePsf] oL b'j}df cgGt k|]d /xf];\ .

@ x] l;4 hLjg latfpg], x] k|e', b'Mv ha nfUnf kL8f ls ckm;f]roL b'j}nfO{ e/f];f, wL/h, 9f9; / ljZjf;sf] hdfgL x'g'xf];\ .

#;+f;fl/s b'Mv p7fpg] :juL{o cfgGb, :juL{o ldnfk emu8f wkfpgnfO{log}nfO{ lbgf];\ d[To" ePkl5, tkfO{+sf] ;fd' ;“u;“u} a:gnfO{ .

Page 191: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! ha klxnf ljjfx eof] cfbd / xJjfsf],O{Zj/ xflh/ x'g' ef]’ ljjfx cflzlift ef]’ .

@cfhsf] of] ljjfxdf O{Zj/ pkl:yt 5g\,a]x'nf / a]x'nL b'O{nfO{ cfzL{jfb lbg]5g\ .

# x] k/d]Zj/, of] a]x'nL lbb}5f} a]x'nLnfO{,h;/L cl3 xJjf lbg'ef]’ cfbdnfO{ .

$ k|e', oL b'O{sf] Xbo hf]8L Ps agfpg'xf];\ b'Mv, ;'vdf k|e' o]z", s}n] g5f8\g'xf];\ .

% c“, x] kljq cfTdf, pq]/ cfpg'xf];\oL b'O{df ;w}+ d]n xf];\ k|]dsf] cflzif\ a;f]{;\ .

^ v/faLb]lv af“RgnfO{ ;xfotf lbg'xf];\,ha b'O{n] ;+;f/ 5f]8\5g\ :ju{df 7fp“ lbg'xf];\ .

Page 192: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

;'gg ;fyL of] dL7f] jrg dg}df u'ggk|]d}n] NofPsf] d'lQmsf] dfnf -ljZjf;df

pgg_ @! of] ej;fu/ cf“wLn] k"0f{, kfk}n] cWof/f] -@_

cWof/f] husf] v|Li6 dfq xfd|f] d'lQmsf] pHofnf] -@_@;+;f/sf] Hof]lt tf/0fxf/ O{zk'q lkof/f -@_

Kof/f o]z" z'4sf] lglDt, d'lQmsf] ;xf/f -@_# l;Q}df NofPsf], l;Q}df n}hfpm eg]/ of] k|rf/ -@_

k|rf/ eof] of] dfgj–wd{ arfpg ;+;f/ -@_$ z'l4sf] pkfo d'lQmsf] xfd|f] v|Li6 dfq Kof/f] -@_

Kof/f] husf] v|Li6dfly xfd|f] d'lQmsf] pHofnf] -@_% ljZjf; u/ kfk}nfO{ Tofu ;'g]/ ;+ufn -@_

ehg ;'gL o]z"nfO{ k5ofO{ ;TonfO{ c+ufn -@_

Page 193: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F

! ;'Gg'xj;\ Wofg nufO{ o]z"sf] ;dfrf/Hof]lt lbg] zlQm lbg] o]z" tf/0fxf/ .

@ ;do cfof] kmls{ x]/ Tof] pHofnf] Hof]ltcGwsf/nfO{ x]/ tsL{ pHofnf]df kmsL{ .

Page 194: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D7

! O{Zj/ :juL{o lktfn] k|]d u/L nf]snfO{, Psn] 5f]/f]lbOxfn] hLjg lbgnfO{ efO xf], hLjg lbgnfO{ .

@ Psn] 5f]/f] gegL lbP nf]snfO{ljZjf; u/L ;a}n] n]pmg d'lQmnfO{, efO xf] .

# :ju{af6 o]z" cfP d'lQm lnP/s;n] lnP d'lQmnfO{ dg} u/]/, efO xf] .

$ o]z" k'q eP/ cjtf/ lnOcfPljZjf; ug]{ ;a}n] d'lQmbfg kfP, efO xf] .

% b'lgof“ ;+;f/ 5 ;fu/ kfk}sf] 5 Jojxf/kfknfO{ n'sfO/fv]/ s;/L t5f}{ kf/, efO xf] .

^ h;n] ;'G5g\ k|e'sf] chDd/] jrgnfO{pgnfO{ d'lQm lbg]5g\ chDd/]nfO{, efO xf] .

& O{Zj/ lktf ;fdyL{ ;a} bfg lbgnfO{dgnfO{ hufO{ tof/ xf}, bfg lbgnfO{ efO xf] .

Page 195: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

cfpm ;a}, d'lQmnfO{ vf]hf}+ d'lQm kfO{, :ju{nf]sdf /fh u/f}+

! xfdL ;a} kfkL lyof}+ hfg nfUof}+ gfzdf -@_gfzb]lv arfpgnfO{ -o]z" cfP hudf_ @

@o]z", tkfO{+ hudf cfO{ ug'{eof] k|]d -@_k|]d u/L a:g'eof] -cfh xfd|f] ;fydf_ @

# /f]uLx¿ ljZjf; ub}{ cfP pgsf] 5]pdf -@_ljZjf; u/L lgsf] eO{ -uP cfºgf 3/df_ @

$ xfdL ;a} kfkL eof}+ hfG5f}+ Sof/] gfzdf -@_gfzb]lv arfpgnfO{ -o]z" d/] qm";df_ @

% dflg;sf] kfk lnO{ 6f“l;lbP qm";df -@_qm";df r9L /ut axfO{ -af}/L p7] cGtdf_ @

Page 196: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! x] k'q d]/f] sxf“ 5f} ltdL, klv{/x]5' dhf]l8Fb}g lx8\bf af6f] clt pT;'s eP/kms]{/ cfpm d eP 7fp“ e]6\g]5 ltdLnfO{kms]{/ cfpm d eP 7fp“, :yfg xf] Tof] snj/L .

@ dftf–lktf 5g\ / w]/} ;fyL Kof/ kfp“5f} ltdLn]t/ ;'g tL ;a} Pslbg 5f]8]/ hfg'k5{d]/f]df cfpm, tof/ 5' d x'gnfO{ ltd|} dLtcfhef]ln ;bf;j{bf /xg]5' ltd|f] dLt .

# ylst 5 xf]nf b'Mlvt ltd|f] dg lrGtfn] ;+;f/sf]eljiosf] 8/ dgdf /fvL hfb}5f}+ emg\ 6f9f]j:q, ef]hg, wg, ;DklQ dl;t 5g\ k|r'/cgGt zflGtn] kf/L e/k"/ ug]{5', ;a bf]if b"/ .

$ x] k'q, d]/f] eg sxf“ 5f}+ cWof/f] x'Fb}5l5ट्�ट्� g} cfpm a]nf /xb} aGb x'g]5 åf/;'g d]/f] of] lgDtf]nfO{ gu/ c¿ a]/kms]{/ cfpm ltd|f] 3/df gq xf]n ca]/ .

Page 197: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

Em

ltd|f] dgsf] 9f]sfdf o]z" 9S9sfp“5g\vf]n ltd|f] 9f]sf pgL cfpg rfxG5g\

! x'g dfUb5g\ pgL ltd|f] kfx'gf cfhltd|f] zf]s / lkmqmL pgn] p7fpg dfU5g\ .

@ cfpg dfU5g\ pgL leq ltd|f] dgdf/ft–lbg ltd|f] dgdf pgL dfU5g\ a:g .

# dw'/ zAbn] eG5g\ d/] ltd|f]nflu5f]8 cz'4 sd{ vf]n åf/f cfp“b}5' .

$ ltd|f]nflu d}n] nufP sf“9] d's'6ltdLnfO{ d dlxdfsf] d's'6 klx/fp“5' .

% vf]Nb5' d 9f]sf dgsf], x] k|e' o]z"cfO{ o;df /xg'xf];\ dfUb5' d dgn] .

^ Kof/f] o]z" eG5g\ ha laGtL ub{5';do hf] uOuof] cfp“b}g kmsL{ .

Page 198: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

;'g]/ dgdf u'gg, o]z"df ljZjf; u/g -@_! s'g gfd 5 ;f“rf] :ju{sf] d'lg dflg;nfO{ arfpg] -@_

gu/f}+ xfdL kfk}sf] sd{ g/sdf n}hfg],;'g efO xf], g/sdf n}hfg] .

@k[YjL 6N5, :ju{nf]s 6N5, 6Nb}g Tof] jrg -@_O{Zj/sf] jrg dflg;sf] nflu arfpg cdf]n k|f0f .

# hLjgsf] 9f]sf vf]lNbG5g\ o]z" ljZjf;Lx¿nfO{ -@_O{Zj/sf] /fHodf cfTdfdf ;w}+ o]z";“u a:gnfO{ .

$ o]z"sf] xftdf Gofo 5 xfd|f] O{Zj/n] lbPsf -@_arfPsf] dflg; 5f]8\b}gg\ pgn] qm";}df lsg]sf] .

% ljZjf; 5 xfd|f] v|Li6 o]z"dfly cl3 g} a9\b5f}+ -@_ljZjf; u5f}+{ :ju{sf] nflu 7fp“ tof/ ub{5g\ .

Page 199: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

k|e'nfO{ lnO{ z"Go hLjgdf,d'lQmsf] cfuf] hnfO{ ltd|f] x[bodf

! hLjg latfcf}+ xf“;]/, kfknfO{ Tofu]/ -@_d'lQmnfO{ uf“;]/ cd/ eP/ -@_k|]dsf] ;|f]t pDNofP/ z'is Xbodf .

@kfksf] b08 d[To"b]lv lbgnfO{ 5'6sf/f -@_axfP pgn] /utsf] wf/f -@_czflGtsf] kL/ xf]nf ltd|f] Xbodf .

# Pp6} dfq k|e' xfd|f] hLjgsf] ;xf/f -@_pbo eof] efUo l;tf/f -@_d'lQmbftf k|e' o]z" r9] qm";}df .

Page 200: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! ;+;f/df kfk 5, ;+;f/df b'Mv 5, o:t} xf] klgx] efO xf], s;/L xfdL hfcf}+nf :ju}{df <

@kfkkl5 b'Mv kfkLsf] ;hfo cflv/df g/sx] alxgL, o;/L n]lvof] afOan k':tsdf .

# O{Zj/ 5g\ k|]dL, O{Zj/ 5g\ GofoL pxf“sf] pkfox] alxgL, ltdL / xfdL af“Rg ;'g g .

$ O{Zj/sf 5f]/f Ps dfq lyP ;+;f/df cfO{x] alxgL, kfk}sf] ;hfo af]s] qm";}df .

%O{Zj/sf] lgufx o]z"sf] k|]dn] af“Rg ;S5f}+x] alxgL, dg'{ef]’ o]z" xfd|f] ;f6f]df .

^ ljZjf; u/ kfkaf6 kmsf}{, d'lQm lncf}+ l;Q}x] alxgL, ltdL / xfdL hfcf}+nf :ju}{df .

Page 201: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

d'lQmbftfn] af]nfp“b}5g\ -@_k|]d}n] af]nfp“b}5g\, ltd|} kfk

w'gnfO{! k|e' 5g\ plePsf Xbo–åf/df -@_

jrg ;'gL vf]ng, Xbo–åf/ vf]ng -@_ Xbo–åf/f vf]ng .@ lsg ca]/ u5f}{ bfHo"–efO xf] -@_

bLbL–alxgL, ;fyL xf} gog vf]ng -@_ Xbo–åf/ vf]ng .#zflGt bftfn] af]nfp“b}5g\ -@_

k|]dn] af]nfp“b}5g\, zflGt lbgnfO{ -@_ zflGt lbgnfO{ .

Page 202: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! cfpm o]z"sxf“ cfh}, x] efO, pgsf] lgDtf] 5 clxn] g}v|Li6 ghLs 5g\ cflzif\ lbgnfO{, eGb5g\ dsxf“ cfpm .

cfgGb–cfgGb u/f}+nf ;w}+, v'zL xf}nf ha lgikfkL eO{

a;f}+nf lgTo ;“u o]z"s} cgGt 3/}df@ x] kfkL cfpm, k|e'sf] aft ;'gL, ;dfpm k|e'sf] xft

cfp“5g\ hf] pgsxf“ ;a kfp“5g\ ;'v, sfl6G5g\ ltgsf b'Mv .

#cfpm o]z"sxf“ ljrf u/ efO, 5g\ pgL ghLs j/ lbgnfO{cfpm, ;a l56f] o]z"sxf“ cfpm, cflzif\ ;w}+sf] kfpm .

Page 203: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

cfpm, cfpm, o]z"sxf“ cfpm, pgn] 8fSb}5g\ clxn]

yfs]sf] ;a}, ef/Ln] lyr]sf], kfkb]lv d'lQm pg}df kfp“5

! o]z" v|Li6n] 8fs]sf ;'g]/ Wofg glbPsf] lsg <;+;f/df b'Mv slt ;xG5f}, d]xgt u5f}{, r}g kfpb}gf} .

@ 8fSb}5g\ clxn] efO, 7fp“ vfnL 5, df}sf kfp“b}gf} km]l/,a]nf 5}g, lbg ljlthfG5, ;+;f/df cWof/f]n] 5f]K5,

#o]z" v|Li6sf] gfp“b]lv afx]s d'lQm kfp“b}gf}+ slxNo},pg}df 5 ;a kfkb]lv 5'6sf/f, lbg;S5 v'zL pgn] dfq efO .

Page 204: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! o]z"n] xfdLnfO{ arfP cfºgf] cdf]n /ut axfP,;a bf]ifL Yof} 5'6\sf/f gkfO{, v|Li6n] arfP xfdLnfO{ .

x] kfkL hg, of] ;';dfrf/ ;w}+sf] nflu u/ :jLsf/cfpm qm";sf] 5]pdf ef/L la;fO{, v|Li6n]

arfP xfdLnfO{@ kfkb]lv ;a} kfof}+ 5'6\sf/f, v|Li6sf] hg ca

eOuof}+ ;f/fk|]d}n] eG5g\ dsxf“ cfpm, ;w}+sf] nflu d'lQm kfpm .

#O{Zj/sf k'q s:tf] cfglGbt, clwsf/ pgsf] dlxdf;lxt .d[To" gbL kf/ eO{ lj>fd ug]{5f}+, cfgGb k/dnf]s .

Page 205: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

;lDemb]pm, a'lemb]pm, x[bodf /flvb]pm laGtL xfd|f]

k|e'sf] lgDtf] 5 tkfO{ bfHo"–lbbL–alxgLnfO{, k|To]s hjfgnfO{

! v|Li6 cfP o; ;+;f/df p7fpg kfksf] ef/;xL b'Mv, axfO{ /Qm u/fpg d[To" kf/, ug{nfO{ k/d p4f/ .

@ hjfgLkgdf ofb u/L, ;Dem ;[hgxf/nfO{kfkdf 8'aL ;+;f/df e'lna:5f}+ lsg efO, kms{ o]z"sxf“ .

#vf]n ltd|f] Xbosf] 9f]sf, vf]ng, Kof/f] efOk|e' rfxG5g\ ltd|f] cfTdf, Xbo, z/L/nfO{, cfpg b]pm k|e'nfO{ .

Page 206: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F

cfpm hut\sf efO–alxgL, o]z"n] ltdLnfO{ 8fSb}5g\ -@_

! hut\df ltd|f] 3/} 5}g -@_ hutdf ltd|f] dfg klg 5}g -@_/fHo ltdLnfO{ lbgsf nflu o]z"n] ltdLnfO{ 8fSb}5g\ .

@hut\df ltdL wd{ vf]H5f}+ -@_, hut\df ltdL 3'ldlxF8\5f}+ -@_hLjg d'lQm lbgsf nflu o]z"n] ltdLnfO{ 8fSb}5g\ .

# lz/df pgsf] sf“8fsf] d's'6 -@_, sf]vfdf pgnfO{ efnfn] 3f]r] -@_5]8]sf] xft k;f/]/ o]z"n] ltdLnfO{ 8fSb}5g\ .

$ cfpm bfHo"–efO, cfpm lbbL–a}gL -@_ cfP/ o]z"df ljZjf; u/ -@_;a} kfknfO{ lngsf nflu o]z"n] ltdLnfO{ 8fSb}5g\ .

Page 207: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! x/]s ljZjf;L, u/f}+ k|rf/, ;a} 7fp“df u/f}+ of] ;';dfrf/kfkL dflg; ;an] ;'gf];\ af/Daf/ o]z"sxf“ ;a} cfpm .

o]z" ;a}nfO{ u|x0f ug]{5g\b]z–ljb]zsf dflg; ;anfO{ lgDtf] 5

s'g} kf/fn] lgsflng] 5}g o]z"sxf“ ;a} cfpm@x/]s cfpg] dflg; l9nf] gu/f}+, v'Nnf 5 of] kmf6s, aflx/

ga;f}+of] d'lQmsf] kydf cfºgf kfp /fvf}+ o]z"sxf“ ;a} cfpm .

# olb d'lQm vf]H5f}+, o]z"nfO{ dfg, dfG5]sf] arfp“5g\ pgn] dfq k|f0fpgdf ljZjf; u/f}+, kfp“5f}+ pgdf qf0f o]z"sxf“ ;a} cfpm .

Page 208: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F(D)

! ;+;f/ kfksf] ;fu/df 8'a]sf] lyof], x'g\ hut\sf] Hof]lt o]z"k|r08 3fdem}+ pgsf] dlxdf rDSof], x'g\ hut\sf] Hof]lt o]z" .

Hof]ltdf cfpm, xf] ltd|} nflu, Hof]lt t k¥of] dnfO{ klg,

cGwf] lyP t/ kfP b[li6, xf] hut\sf] Hof]lt o]z"@cWof/f]df a:g'kb}{g xfdL, x'g\ hut\sf] Hof]lt o]z"

lxF8\5f} Hof]ltdf cu'jfkl5 nfuL, x'g\ hut\sf] Hof]lt o]z" .# cfpm ;a h;sf dgdf 5 kfk–cGwsf/, x'g\ hut\sf] Hof]lt o]z"

cfpm b[li6 kfpg' pgsf] jrgcg';f/, x'g\ hut\sf] Hof]lt o]z" .$ 3fd nfUg'kb}{g c/] :ju{df, x'g\ hut\sf] Hof]lt o]z"

:ju{k"/Ldf Hof]lt x'g\, k|e' xfd|f, x'g\ hut\sf] Hof]lt o]z" .

Page 209: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! dg z'4 kfg{nfO{ o]z"sxf“ uof}+ s], v|Li6sf] /utn] z'4 eof}+ s] <k"/f e/f]; o]z"df /fV5f}+ s], v|Li6sf] /utn] z'4 eof} s] <

ltdL z'4 eof} s] qf0fstf{ o]z"sf] /utn] <ltd|f] dg ;f“Rr} lgisn+s eof] s] o]z"sf] Tof]

cdf]n /utn] <@lbgx'“ ltdL o]z";fy–;fy lxF8\5f}+ s] pgsf] /utn] z'4 eof} s] <

o]z"sf] cfgGb ltdLn] kfof} s] v|Li6sf] /utn] z'4 eP/ <# v|Li6 cfp“bf ltd|f] n'uf ;fkm xf]nf s] v|Li6sf] /utn] ;fkm /

pHhjn <ltdL :ju{ hfgnfO{ tof/ 5f} s] v|Li6sf] /utn] z'4 eP/ <

$ kfksf] bfu nfu]sf] j:q km'sfOb]pm v|Li6sf] /utn] z'4 x'g cfpmkfkL dg rf]Vofpg] wf/f aUb}5, v|Li6sf] /utn] z'4 xf]Ohfpm .

Page 210: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

5}g e/f];f of] lhGbuLsf] -@_, u/f}+ ehg ca o]z"hLsf] -@_

! afnssfn laTof] v]n}df v]nL, hjfgL laTof] k|]d}df e'nL

j[4sfn laTb}5, h~hfndf 8'aL, u/f}+ ehg ca o]z"hLsf] .

@ h~hfndf 8'la/xG5f} slt, r]t u/L ca ;'wf/ ult

5}g a]nf efO ca clt, u/f}+ ehg ca o]z"hLsf] .

#kfk / ;Gtfk a9\b5g\ hlt x'g]5g\ gi6 hLjg plt

kmsf{pm dg ca o]z"klट्�ट्, u/f}+ ehg ca o]z"hLsf] .

Page 211: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

;'gg nf} Ps ;';dfrf/ :ju{b]lv cfP Ps tf/0fxf/ -@_

! ej ltd|f] 8'la;Sof] kfksf] ;fu/df -@_l56f] laTg] hLjg xfd|f] ldN5 df6f]df, sf] 5 ;f6f]df <

@ wGo xfd|f] :ju{–wgL dflg; eO{ cfP -@_kfksf] af]emf ;a} lnO{ lbP cfºgf] k|f0f, ug{ xfd|f] qf0f .

#j/ x]/, k/ x]/ 5}g s]xL pkfo -@_u|x0f u/ o]z" v|Li6nfO{, 5}g pgL l;jfo, ;'g d]/f] efO .

$ hf] sf]O{ cfp“5 ljZjf; u/L k|e' o]z" v|Li6df -@_hojGt hLjg laTof] eg] x'G5f} ltdL kmnjGt,hLjg kfp“5f} cgGt .

Page 212: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! pe} tf x]¿F :ju{nf]s 5 -@_, pw} tf g/snf]s, x]/ lk|o efO -@_

@ ltdLn] eG5f} :ju{ t5'{ -@_, t5f}{ kf] s;/L x]/ lk|o efO -@_

#:ju{ tg'{ v]n7ट्�ट्f 5}g -@_, wfpg'5 v|Li6sxf“, x]/ lk|o efO -@_

$ :ju{ af6f] Pp6f 5 vfln -@_, pgL x'g k|e' v|Li6, x]/ lk|o efO @

%v|Li6nfO{ ehL tg'{ 5 kfl/ -@_, dg u/L Ps lrQ, x]/ lk|o efO^lktfn] lbG5g\ :ju{nf]sdf -@_, a:g' tf lgTolgt, x]/ lk|o efO

@

Page 213: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

Tofu] v|Li6n], qm";}df k|f0f ug{ x/]s kfkLsf] qf0f

! kfk}df k/L cfTdfnfO{ gi6 u/L a:5f}+ lsg lglZrGteO{ ;do xF'b} cfcf] cfh o]z"sxf“ cfcf] .

@ o]z" d;Lx af]nfp“5g\ x/]s hgnfO{ cfp“5g\ hf] pgLsxf“sfl6G5g\ ltgsf b'Mv, tL kfp“5g\ cfgGb / ;'v .

#cfp“5g\ km]l/ v|Li6 dlxldt afbndf æwGo hf] cGt;Dd l:y/ /xnf, tL kfp“5g\ hLjgsf] tfhÆ .

Page 214: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

Gvf]n–vf]n 9f]sf, vf]Nb}gf} lsg lg

k|e' cfP ltdLnfO{ d'lQmbfg lbg' lg! kZrftfk u/, z'4 u/, cfpg ;a} l9nf] gu/ -@_

k|e' v|Li6n] tfl/lbG5g\ ljZjf; u/, kfkdf gk/ .@a'l4dfg\ d 5', 1fgL eG5g\ ;a} ;+;f/ -@_

zflGt lbg], d'lQm lbg] eG5g\ k|e' o]z" tf/0fxf/ .# d'lQmbftf cfpg'ef] ;+;f/df Hof]lt ag]/ -@_

bfHo"–efO, lbbL–alxgL cfpmg\ ;a} ljZjf; u/]/ .$ qm";dfly r9\g'eof] xfd|f] k|e' o]z" ljr/f -@_

:t'lt u5'{, r/0fdf k5'{ cfpFb}5', d kfkL cwdL{ .%bfHo"–efO, lbbL–alxgL, a:5f}+ lsg lglZrGt eP/ -

@_a]nf 5}g, laltuof] slt a:5f}+ kfk} u/]/ .

Page 215: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F(G)

;'gg x] bfh'–efO, k|e'sf] jrgnfO{;'gg lbbL–alxgL, k|e'sf] jrgnfO{

! O{Zj/sf] k'q k|e' o]z" v|Li6 arfpg kfkLnfO{ -@_;+;f/df cfO{ qm";}df r9L /ut} axfP -@_

@ of] hLjg xfd|f] glatfpm Joy{ kfksf] aGwgdf -@_k|e' o]z"df ljZjf; u/L k'Ug]5f}+ :ju{nf]sdf -@_

#d[To"sf] kl5 g/sdf guO{ :ju{df hfg' 5 -@_:ju{ hfg' k|e' o]z"df ljZjf; ug'{ 5 -@_

Page 216: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! kfksf] ef/b]lv s] 5'6\g dfU5f}+< v|Li6sf] /utd} 5 zlQm g}z}tfgdfly hojGt x'g vf]H5f}+< pb]s zlQm 5 /utdf .

eg ho, ho pb]ssf] zlQm 5 /utdf, /utdfeg ho, ho pb]ssf] zlQm 5 o]z"sf] cdf]n /utdf

@ kfksf] 3d08nfO{ s] 5f]8\g dfU5f}+< v|Li6sf] /utd} 5 zlQm g}snj/L qm";lg/ z'4 x'g cfpm, pb]s zlQm 5 /utdf .

#lxp“eGbf ;kmf s] x'g dfU5f}+< v|Li6sf] /utd} 5 zlQm g}/utdf kfk cfºgf kvfNg hfpm pb]s zlQm 5 /utdf .

$ s] o]z" /fhfsf] ;]jf u5f}{< v|Li6sf] /utd} 5 zlQm g}s] v|Li6sf] ho ;w}+ ug{ dfU5f}+< pb]s zlQm 5 /utdf .

Page 217: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! o]z"nfO{ qm";dfly ;a x]/, xfd|f] b'Mv p;}n] af]s]/8fSb}5g\ ;anfO{ k|]d u/]/, o]z"nfO{ x]/ .

o]z"nfO{ x]/, x]/ t lhpg] 5f}+o]z"nfO{ qm";dfly ;a x]/, o]z"nfO{ x]/@ kfksf] af]emfnfO{ ptfg]{5g\, cd/ hLjg kfpg]

kfg]{5g\d[To" gbLb]lv tfg]{5g\, o]z"nfO{ x]/ .

#lrxfgb]lv k|e' af}/]5g\, a9fcf}+ ;a} ha a]nf 5pgsf] zlQmn] zf]s b"/ u5{g\ o]z"nfO{ x]/ .

$ o]z" :ju{nf]sdf a:b5g\, kfkLsf] ;a b'MvnfO{ hfGb5g\;f“RrL g} k|e'n] 8fSb}5g\, o]z"nfO{ x]/ .

Page 218: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! hut\ ;+;f/ s]xL klg 5}g ;'g bfHo"–efO -@_ljZjf; u/f}+ xfdL ;an], d'lQm kfpgnfO{ -@_

v|Li6 o]z" 5g\ v|Li6 o]z" 5g\v|Li6 o]z" 5g\, tof/ d'lQm lbgnfO{

@ nf]e} u5f}{, nfnr u5f}{ ;+;f/sf] yf]snfO{ -@_oL ;a} yf]s s]xL klg xf]Og ;fydf hfgnfO{ -@_

#cfpm ;a} lkmqmL u/f}+ d'lQm kfpgnfO{ -@_o]z"afx]s c¿ 5}g, 5}g s]xL pkfo -@_

$ cfpm ;a} bfHo"–efO xf], ;'g dg nufO{ -@_v|Li6 o]z" tf/0fxf/sf] lgDtf] 5 ;anfO{ -@_

Page 219: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

cfP o]z" of] ;+;f/df kfkLx¿nfO{ arfpgnfO{u/f}+ ljZjf; o]z"dfly, kfp“5g\ p4f/ kfksf]

Ifdf! o]z" gf;/L hGd lnP a]yn]x]dsf] ufO{sf] uf]7df -@_

5f]8L :ju{ cfP pgL kfkLx¿nfO{ arfpgnfO{ -@_@ ;f/f ;+;f/ kfk–;fu/df 8'Ab} lyof] k|e'ljgf -@_

cfpm ;a} qm";sf] 5]pdf d'lQm lbG5g\ o]z" v|Li6n] -@_

Page 220: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! of] ;f/f ;+;f/ ;kgfh:tf] 5 -@_;kgfdf sxf“ lyof}+, hflup7\bf sxf“ 5f}+ -@_

@o:t} g} x] efO xf] xfd|f] xfnt 5 -@_k|f0f} 5'6]kl5 tf ;+;f/} cb[Zo -@_

# sf]xL 5}g ;+;f/df kfkb]lv arfpg] -@_o]z"afx]s sf]xL 5}g :ju{df n}hfg] -@_

$ 5f]l8b]pm efO–alxgL ;+;f/sf] s'sd{nfO{ -@_nf} u|x0f u/ ;a}n] :ju{sf] af6f]nfO{ -@_

% ;+;f/sf] dfofdf e'n]/ ga; -@_To;f] u¥of} eg] tf g/s'08 cjZo -@_

^ cfºgf] of] k|f0f x'Fbf vf]h x} stf{nfO{ -@_pg}n] ;a} kfkLnfO{ lbG5g\ kfk 5'6fO{ -@_

Page 221: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@@!=sf]M cWof/f] hut\df Hof]lt km}nfO{ pHhjn k|e' o]z"! ltdLn] cwd{ kfknfO{ qm";df d]6fOlbof}

qm";sf] b'MvnfO{ ;x]/ kfkLnfO{ d'Qm u/fof}ufO/x]5f}+ ltd|f] ;j{u]0fufg, ;lDem/x]5f}+ ofb dw'/f] k|]d .

@lg/fz hLjg lnP/ lalt/x]Yof} To;}z'is x[bosf] tfgdf hLljt cfzf lbnfof}ufO/x]5f}+ ltd|f] ;j{u'0fufg, ;lDem/x]5f}+ ofb dw'/f] k|]d .

# kfkdo hLjgnfO{ Tofu] cfTdfsf] bLk hnfp“5f}+:juL{o cflzif\ lnP/ :t'lt cf/fwgf r9fp“5f}+ufO/x]5f}+ ltd|f] ;j{u'0fufg, ;lDem/x]5f}+ ofb dw'/f] k|]d .

Page 222: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

cfxf, slt dL7f] jrg, k|e'n] lbPsf] /rgf -@_! ha d jrg k9\b5' emg\ 7"nf] OR5f a9\b5

ha d jrg ;'Gb5', ta dg v'zLn] eb{5 .@ha d kfkn] e/]y]+F ta cGwsf/n] 5f]lkPy]+F

k|e'n] dnfO{ af]nfpg'ef]’ clg v'zLsf] va/ ;'gfpg'ef]’ .# d, ltdL, xfdL, ;a} kfkL lyof}+ clg ;fFrf] k|e'nfO{ lrGbYof}F

k|e' cfP cfkm} :ju{ 5f]8]/, xfd|f] nflu pHofnf] Hof]lt afn]/ .$ qm";df k|e' d'g{eof], xfd|f] kfksf] ef/ p7fpg'eof]

d[To"af6 af}/L p7\g'ef]’ / xfdLnfO{ :ju{sf] 9f]sf vf]Ng'ef]’ .

% cfpm bfHo"–efO, lbbL–alxgL, k|e'sf] dL7f] jrg k9\gcfºgf kfknfO{ x6fO{ ;fFrf] k|e' o]z"df ljZjf; u/g .

Page 223: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F(D)

;';dfrf/ cfh of], x] ldq ltd|f]nflu xf] -@_! ;'g g ;fyL, s] dL7f] jf0fL eg]sf] o]z"n] -@_

cfpmg ;a} yfs]sf] k|f0fL -;+;f/df kfk}n]_ @@ 5}g csf]{ :ju{ hfg] af6f] o]z" d;Lxl;jfo -@_

sf/0f pg}n] k|f0f qm";df Tofu] -kfk aGwg tf]8\gnfO{_ @

#cfpmg ;fyL, lgzfgL /fv k|e'sf] qm";}nfO{ -@_5f]l8b]pm dfof, 5f]l8b]pm lkmqmL -:ju{nf]s hfgnfO{_ @

Page 224: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@@$=sf]M efO–alxgL, kfknfO{ wf]O{ dfug o]z"sf] /utn]! ;do k"/f] eOuof] k/d]Zj/n] /fHo ug]{

d'lQm p4f/ kfpg]5g\ h;n] ljZjf; ug]{ .@ :ju{af6 cf]ln{cfP dflg; rf]nf lnP/

kfksf] aGwg vf]lnlbP cfkm\g} /ut lbP/ .# snj/L 8f“8}df qm";df em'08fO{ df/]

ltd|f] xfd|f] kfksf] ;f6f] /utsf] wf/f aufP .$ ;do 5}g efO–alxgL rf“8} pl7cfpg'xf];\

;';dfrf/nfO{ ljZjf; u/L p4f/ d'lQm kfpg'xf];\ .% kfksf] ej;fu/df /xG5f} slt lbg

k|e' o]z" tof/ 5g\ kf/ tfl/lbg .^ ;f“rf] clg Pp6} dfq :juL{o cd/ k|]dnfO{

cfh clg o;} 38L dfu kfpgnfO{ .

Page 225: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@@%=sf]M Pslbg hut\nfO{ 5f]8\g'5, Pslbg d/0fdf kg'{5

cfpg' vfnL clns lbg a:g', Pslbg ;a} yf]s 5f]8\g'5! wg–;DklQ, dfof, lk/tL hfb}gg\ ;“u} oL

;dofnfO{ Joy{ latfp5f} lsg < ;bf g/xg] tL .@ gfl;g] hut\df ;'v–r}g u5f}{ ;a} of] Joy{ 5

;bf g/xg] hLjgdf e"n] Joy}{–Joy{ 5 .# dxn agfO{, au}+rf nufO{ a:b5g\ /fgL

au}rfdf ;w}+ a'na'n af]Nb}g, of] klg Joy}{ xf] .$ afnskg tf v]ndf laTof], hjfgL kfkdf 5

d/] km]l/ s] ofb 5}g g/sdf hfg'5 .% hut\ u'? ;f/f nf]sdf d[To"df k/]

dl/uP ;a} /fhf–dxf/fhf df6f]df ldn] .^ kfksf] Ifdf k|e' o]z"sf] /utdf kfpg]5f}+

ljZjf; pgdf clxn] Nofpm d'lQm kfpg]5f}+ .

Page 226: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@@^=! cfpm ;a kfkL, bLg, bl/b|, nvt/fg, b'Mlvt, cgfy

o]z" ltdLnfO{ arfpg klv{G5g\ k|]d, zlQm;fy .sf]M v|Li6 5g\ of]Uo, v|Li6 5g\ of]Uo, v|Li6 5g\ of]Uo

v|Li6 5g\ /fhL, g8/fpm, v|Li6 5g\ /fhL, g8/fpm@ cfpm bl/b|, v|Li6 lgDTofp“5g\, n]pm j/bfg k/d]Zj/sf]

kZrftfk / ;To ljZjf; ;a cg'u|x rflxbf]ljgfk};f, ljgfk};f -@_ o]z"af6 lng cfpm -@_

# cfpm ;a a];/L nflbPsf, kfksf] ;fu/df 8'Ag] cfpmz'4 x'g' kVof}{ eg] ltdL slxNo} cfpb}gf}wfld{s xf]Og, wfld{s xf]Og -@_ kfkLnfO{ 8fS5g\ o]z" -@_

$ b]xwf/L O{Zj/ o]z" :ju{ kms]{ tf/0fxf//fv pg}df e/f];f, pgsf] jrgdf kTof/vfln o]z", vfln o]z" -@_ u5{g\ kfkLnfO{ p4f/ -@_

Page 227: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

czflGtsf] kL/ a9\of] w'gL nufP/ -@_k|e' v|Li6df ljZjf; u/ dgnfO{ hufP/ x}, ;'g

g]kfnL! ;'v, zflGt g]kfnLsf] d}nf kvfn]/ -@_

cd/ hLjg ldNg] 5}g, w]/} klv{P/ x}, ;'g g]kfnL .@d'lQm 5}g ;+;fdf dgn] u'lglnP -@_

bfHo"–efO, lbbL–alxgL, ljZjf; ul/lnP x}, ;'g g]kfnL .# ;'gL ljZjf; gu/]df 7"nf] xfd|f] e"n -@_

d'lQm lbg] k|e' o]z" hLjgsf] d"n x}, ;'g g]kfnL .$ :ju{af6 k|e' cfP d'lQm lnP/ -@_

qm";dfly dg'{eof] hLjg lbgnfO{ x}, ;'g g]kfnL .% kfksf] af]emf p7fOnfg] csf]{ 5}g sf]xL -@_

Pp6} dfq k|e' o]z" hLjg lbg] pg} x}, ;'g g]kfnL .

Page 228: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@@*=sf]M Ao'“em–Ao'“em g]kfnL k/d]Zj/sf] jrg ;'GgnfO{! of] cGwsf/df a;]/ z}tfgsf] hfn–em]ndf km;]/

lsg k|e'sf] vf]hL ub}{gf}+, lsg Ps ;f“rf] O{Zj/ k'Hb}gf} <@ h] ltdL ljZjf; ub{5f}, h] ltdL cfzf /fVb5f}+

lg/fzfdf ltdL k'Ug]5f} / z}tfgsf] em]ndf km:g]5f} .# cfpg'xf];\ ljZjf; u/L cfpg'xf];\ of] v'zLsf] va/ ;'Gg'xf];\

k|e'sf] jrg k9\g'xf];\, cfkm\gf] cfTdfnfO{ arfpg'xf];\ .$ w]/} jif{cl3 Ps lbgdf a]yn]x]dsf] Tof] ;fgf] ufp“df

k/d]Zj/sf] k'q v|Li6 cfpg'ef]’, ufO{sf] uf]7df hGd lng'ef]’ .% :ju{df a:g] xfd|f] lktfn] xfdLnfO{ bof ug'{ef]’

xfd|f] of] kfknfO{ b]v]/ cfkm\gf] Psnf] k'qnfO{ k|rf/ u/]/^ o; kfkL ;+;f/df cfP :ju{sf] k|rf/ u/]/

k|e' v|Li6 qm";df dg'{ef]’ xfd|f] kfksf] ef/ p7fpg'ef]’ .& xfd|f] ;a} b'Mv–si6 ;x]/ df6f]d'lg tLg lbg;Dd /x]/

k|e' km]l/ af}l/P/ p7\g'ef]’ / :ju{sf] 9f]sf vf]Ng'ef]’ .* k|e' v|Li6n] kfknfO{ lhTg'ef]’ xfdL ;a}nfO{ qm";df lsGg'ef]’cd"No /ut axfpg'ef]’, ljZjf;L ;a}nfO{ arfpg'ef]’ .( cfpg'xf];\ x] g]kfnL, cfpg'xf];\, kZrftfk u/L cfh cfpg'xf];\

cfkm\gf] kfknfO{ dflglng'xf];\, k|e'l;t kfksf] Ifdf dfUg'xf];\ .!) qm";sf] /utdf ljZjf; ug'{xf];\, z}tfgsf ;a} s'/f 5f]8\g'xf];\

k|e'sf] jrg k9\g'xf];\, k|fy{gf c6"6 ug'{xf];\ .!!= ha k|e' km]l/ cfpg]5g\, ljZjf;L ;anfO{ arfpg]5g\

ljZjf;LnfO{ :ju{ k7fpg]5g\, z}tfg / b'i6nfO{ gfz ug]{5g\ .

Page 229: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@@(=sf]M k|]d u/ lgisk6, bof u/ lgisk6

cfkm\gf] kfknfO{ Tofu]/ k|e' o]z"df! h'g s'/f 5 kfk / z}tfgn] e/]sf]

ToxL s'/f 5 dg gkg]{ lktf k/d]Zj/sf]3[0ff u/ Tof] s'/fnfO{ ;w}+ ltd|f] 7fp“dfk/} /fv Tof] s'/fnfO{ k/d]Zj/sf] 5]pdf .

@ h'g s'/f 5 /fd|f] ;w}+ k/d]Zj/sf] 5]pdfToxL s'/f xf] ug'{kg]{ k/d]Zj/sf] gfp“dfbfHo"–efOdf a/fa// dfof–k|]d u/sb/ ug]{ efjgf ;w}+ cfkm\gf] dgdf e/ .

# sf]lzz u/ ;a} sfddf cN5L gag]/k|e' ;]jf ub}{ a; hf]lznf] ag]/l:y/ a; ;+si6df cfzfdf, cfgGb u/wL/hL agL ;a} sfddf, k|fy{gf c6"6 u/ .

$ dbt u/ ;ef–3/df kljq hgx¿nfO{wGo eg ;w}+ ltd|f] v]bf] ug]{ hgnfO{k|e' eG5g\, æabnf lng] sfd ;a} d]/f] xf]Æt/ ltd|f] ef]sf] zq'nfO{ ltdLn] v'jfpg] xf]pm .

Page 230: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@#)=sf]M hut\sf] tf/0fxf/, xfd|f] v|Li6 /fhf -$_

hut\sf]! xfd|f] lglDt :ju{ 5f]8L cfP hut\df -@_

aln eP xfd|f] lglDt snj/Lsf] qm";df -@_@ kfksf] p4f/ ug{ cfP v|Li6 o]z" /fhf -@_

kZrftfkL x[bonfO{ Ifdf lbG5g\ cfh -@_#;Totfsf] jrg lbP ;f/f hgtfnfO{ -@_

v|Li6df ljZjf; u/] xfdL kf/ t5f}{ efO -@_$ v|Li6sf] cdf]n jrg kfO{ kfkb]lv kms{ -@_

kfkb]lv kmSof}{ eg] kfp“5f} cfgGb :ju{ -@_

Page 231: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@#!=sf]M k|rf/ u/L ;DemfP ltdLnfO{ lnPgf} a'emL

ed{b} uof} lgi7'/ ltdL! xft, kfp, lz/, sf]vfdf axfP /Qm -cf“z' kl;gf_ @@ cfh of] 38L ut hLjgel/ ;'Gof}+, ;'Gb}5f}+ ;'gL g} /xG5f}+

sxfgL of] d]/f] .# s] 5 / nfe, eg]/ xfo–xfo lg lg x] k|e', -x] d]/f gfy_ @$ ljZjsf cGo dflg; klg u'? dfGotf, -elQm r9fp“5g\_ @% :ju]{ lktfsf], x] kl/jf/ rfxGg oL ;a -d ltdLaf6_ @^ r9fPsf], cfGtl/s x[bo wf]O{–kvfnL, -/utn] d]/f]_ @& jrgcg';f/, ltdL xf} d]/f ckgfof} u/L -:jod\ ltd|f]_ @* a]/ gu/L, rf8} g} ca cfpg]5' nfG5' -lktfsxf“ d]/f]_ @( hf“r u/L, x]/g cfkm"nfO{ p7 u/ nf} kZrftfk /f]O{ -@_ ljZjf;

u/L .

Page 232: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@#@=! lxdfnr'nL Tof] kNnf]kl§ ?v ;'Sof] ;n{·}

kfk d]/f] ;DemL sfnf] g} sfnf] dg kmf6\of] en{·}/f]O{–/f]O{ a;]/, ckm;f];n] e/]/ dg km'6\of] emn{Dd} .

@ snj/L 8f8f“ Tof] kNnf]kl§ o]z"sf] qm"; lyof]Toxf“ ltd|f] ab\nL o]z" g} eO{ cfkm\gf] k|f0f lbg'ef]’P7, p7 ;fyL xf], kfk dflglnP/ dfkm dfu O{Zj/sf] .

# cf]vn9'·fsf] u0f]z 6f]ndf wfg s'6\y] b]jn] /]hLjg cf]vndf e"; d]/f] kmfNg' s'6\b}g s;}n] <eg, eg ;fyL xf] dh:tf] kfkL hg s;/L pDsg] <

$ unuyf 7fp“df Kof/f] o]z"n] s'6lk6 ;xg'ef]’dflg;n] y's], v"a x]nf u/] xfd|f] efu lyof] of]nf}, nf} lk|o efO, wGojfb lbpm g ;hfo t eO;Sof] .

% b'O{ sf]z psfnf] g]kfnsf] 5f]/f ef/L g} af]Sb}5g=\ef/L 5 d]/f], dgdf t af]S5' of]eGbf 7"nf] emg\xfo–xfo u/]/ slxn] la;fpg kfpm“, rf}tf/f sxf“5g\ <

^ b'O{ xhf/ jif{ lat]/ uP tfklg clxn] g}O{Zj/sf] 5f]/f la;fpg lbP hf] xfd|f] kx/}/fv–/fv pxf“df 7"nf] of] ef/L g}, dg xj;\ xn'·} .

& 6f]S;Ln 3f6df kfl/ x} k'Ug' 8'·f t 5 hf]/bf/hLjg 5f]8\bf :ju{ x} k'Ug' s;/L x'G5 kf/ <cfd} s] u? < vf]nf 8/nfUbf] 5, sf] x'G5 tf/0fxf/ <

* cr]nsf] dfemL s] afgL u5{g\ 9Lnf] t cfp“b}5g\d[To"sf] vf]nf xft ;dfpg' Pshgf tof/ 5g\cfpm, cfpm g8/fpm o]z"n] lbG5g\ kf/ chDd/L hLjg .

Page 233: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

Em

gof“ hLjg kfpg'5 cfh, xfdL ;a}n] o]z"sf] ;fydf lap“emg'5 cfh! /Lltl/jfhdf 8'asf] dfG5], -@_ v|Li6sf]

gf}nf]kgnfO{ x]/wd{ xf]Og, sd{ klg xf]Og -@_ Xbosf] d'xf/nfO{ qm";lt/ km]/ .

@ ha hLjg ef/ x'G5 -@_ d[To"sf] rf]6 /utdf hN5Joy{ xf]Og, :jfy{ klg xf]Og -@_ v|Li6sf] cfTdf ;a} d'6'df v]N5 .

Page 234: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@#$=sf]M p4f/sf] lbg 5 cfh g} ldq ;donfO{ gkv{

clglZrt rf]nfsf] e/f];f s] 5 clxn] g} 9Ng ;S5

! b]lv 8/nfUbf] bzf kfkLsf] v|Li6 cl3 ;g'{ef]’ -@_;xL rf]6 Tof] .>flkt qm";sf], d'lQm åf/ vf]Ng'ef]’ _@_

@ lbG5g\ k|e' v|Li6 d'lQm / zflGt k5\tfpg] kfkLnfO{ -@_l;Q}sf] d'lQm lngsf lglDt cfpm cfh o]z"sxf“ -@_

Page 235: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

ldq, ltdLnfO{ of] va/ 5 rf“8} g} k|e' cfpg'x'G5

;';dfrf/ ;'gL /fv, cfkm\gf] cfTdfnfO{ arfpm cfh

! ltdL eG5f} ;do 5 d]/f] -@_, t/ ;dor}’ lalt;Sof]k|e'nfO{ u|x0f ul/xfn, gq cGtdf ?g'knf{ -@_

@ clxn] ;'gL e/] ge'n -@_, ;';dfrf/ of] dg}df u'gltdL cfkm}nfO{ hf“lrxfn, cfºgf] cfTdfnfO{ arfpm cfh -@_

#ldq k|e'df ljZjf; u/ -@_, cfh g} pgdf cl3 a9ltd|f] kfknfO{ wf]Olbg'x'G5, pgs} ;Gtfg agfpg'x'G5 -@_

Page 236: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@#^=sf]M sxf“ hf“b}5f} ltdL, kms]{/ cfpm k|e'df

5}g ca t ;do, laof“nf] gu/L k|e' o]z"nfO{ ljZjf; u/ -@_

! uO/x]5f} ltdL sxf“, yfxf 5 s] ltdLnfO{ <k'U5f} sxf“ ltdL, s'g af6f]df hf“b}5f} <o]z"df cfpm clxn] g}, klv{/xg]5g\ ltdLnfO{ .

@af“r]sf] 5 s] cfTdf, ljrf/ u/]sf 5f} s] <o;sf/0f cfpm rf“8} g}, cfTdfsf] lkmqmL u/Lklv{/x]5g\ o]z" cfTdf arfpg ltd|f] .

# gu/L l9nf] ca, ;do x'b} rf8} cfpmpgn] :ju{ nfg rfxG5g\, ljZjf; u¥of} eg] dfqklv{/xg]5g\ o]z", ca]/ gu/L cfpm .

Page 237: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

nf} ;'g ;fyL, ;Tosf] jf0fL, of] ltd|} nflu xf],u/La–wgL ;a}sf] nflu, hLjgsf] kfgL xf],

O{Zj/sf] k'q, cfPy] w/tL s;}n] lrg]gkfkLnfO{ d'lQmbfg lbg d/], of] s'/f a'em

nf}! dfof / df]x af“r'~h]n;Dd, ;+;f/df b'O{ lbgsf],

wd{ / sd{, ;a} Joy{ 5g\ of] ltdL a'em nf} -@_lz/df d's'6 sf“8fsf] nfO{, em'l08P qm";dfkfkLnfO{ d'lqmbfg lbg d/], of] s'/f a'em nf} .

@af“RgnfO{ dfG5] ;w}+ g} vf]H5, hLjgsf] ;xf/fkfksf] jzdf 8'a]sf] dfG5], Pp6} 5 lsgf/f -@_af6f] / ;To, hLjg 5 x} v|Li6 o]z" k|e'dfljZjf; u/L, x] d]/f ;fyL, hLjg n]pm pg}df .

Page 238: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

Em

;fyL lbg w]/} 9ln;Sof], kZrftfksf] a]nf lalt;Sof]

;';dfrf/ ;'gfpg hfg] xf] ls qm";nfO{ g} c·flna:g] xf] <

! o]z"sf] hLjgnfO{ x]/, ;/ntfsf] ;hLj zlQm xf] -@_;f“rf] dfgj hLjgsf] dfq Pp6f pbfx/0f xf]pxf“s} gh/df t/ xfd|f] cj:yf s:tf]–s:tf] 5;f]lrb]pm PsIf0f cfh ltdL, :juL{o k|]d lsg ;:tf] 5 .

@ eG5g\ ;a} dfgj oxf“ dfltP/ bfgj x'G5 -@_dfof gkfO{ ?G5g\ eg] kfP/ km]l/ ;':tfp“5g\dfof k|e'sf] c;Lldt 5, r]tgf xfd|f] sxf“ x/fof]cg'u|x pgsf] ;bf 5, hf]z xfd|f] lsg ;]nfof] <

Page 239: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@#(=sf]M :jfut 5, ltdLnfO{ o]z" v|Li6sf]

gfp“df! cfpm efO, cfpm alxgL, o]z"sf] 5]pdf

cfpgnfO{ :jfut .@ snj/L b[Zo ljrf/ u/L x]bf{ clt

Sn]z ;xb} :jfut .#unuyfsf] kxf8}df alnbfg eP xfd|f]

lglDt :jfut 5 .

Page 240: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@$)=sf]M cjtf/ eof] k|e' o]z"sf] pgsf] xf];\ ho! ;f/f hut\sf] x'g d'lQmbftf -@_, af6f], ;RrfO /

hLjgsf] bftf cfpg'ef]’ k|e' -@_ xfd|f] lglDtdf .@ kfkdo hLjg xfd|f] 8'a]sf] -@_ b]vfpg

cfpg'ef]’k|]d O{Zj/sf] cfpg'ef]’ o]z" -@_ zflGt lnP/ .

#pxf“sf] nflu x[bo vf]lnb]pm -@_ lkmqmLsf] hLjgpgnfO{ lng b]pm, gjLg hLjg lnO{ -@_ hfpm /dfp“b} .

Page 241: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

g;Dem oxf“ of] hLjg xf“;]/ dfq af“r]sf];f]rg dgdf cfkm}nfO{, 5 ltd|f] cfTdf

af“r]sf]lg0f{o cfh} g} ul/b]pm, ef]ln t ca]/ eOhfnf

geP Pslbg of] hLjg /f]O–/f]O /lxhfnf -@_! n'sfO/fV5f} ltd|f] kfk, af]s]/ sxf“ nfG5f} / <

la;fpg a¿ t'?Gt} lnP/ sxf“ hfG5f} / < -@_uf]/]6f] ;fgf] ;'l/nf] snj/L 8f“8f k'UgnfO{gdfg ;+sf]r of] dgdf O{Zj/sf] ;fd' em'SgnfO{ .

@/utsf] yf]kf cfnf] 5 unuyfsf] af6f]dfk|e'n] af]s] bogLo qm";, xfd|f] kfksf] ;f6f]df -@_alnbfg oxf“ hLjgsf] si6 / kL/ d'6'df;x]sf] 5 x} pg}n] ltd|f] / d]/f] lglDtdf .

Page 242: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

nf} bfHo" ;'gg, nf} alxgL ;'gg, o]z"sf] jrg

dg}df u'gg, a'lem/fv x[bodf, lrgL/fv o]z"nfO{ -@_

! snj/L 8fF8fdf Tof] Pp6} qm";}df -@_d'lQmbftf o]z"sf] Tof] z'¢ /utdf -@_Tof] d'lQm ltd|}nflu xf] . cf] -@_

@ hLjg xfd|f] 5f]6f] 5 x}, nfdf] hLjg o]z"df -@_a'lem/fv cfh g}, gq ef]ln ;do 5}gxfd|f] o]z" cfpg} nfu]5g\ . cf] -@_

Page 243: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

n x} Rof·af s]xL eG5', ;'lgb]pm x} lrQ nufO{

o]z"sf] k|]dnfO{ a'em]/ dgleq u'lgb]pm x}

! :ju{sf] ;'v–r}g 5f8L dflg;sf] ¿klnO{ -@_arfpg egL xfldnfO{ xfd|f] abnL dg'{eof] -@_

@ O{Zj/sf] gh/df Rof·af xfdL ;a} kfkL 5f} x} -@_xfd|f] kfk w'gnfO{ o]z"sf] /ut cfn} 5 x} -@_

#;+;f/af6 d'lQm kfO{ :ju{ ;'vdf a:g] xf] eg] -@_n x} Rof·af ltdL klg o]z"df ljZjf; u/ x} -@_

Page 244: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@$$=sf]M lsgeg] O{Zj/n] ;+;f/nfO{ o:tf] k|]d

ug'{ef]’Pp6} gegL xfdLnfO{ pgsf] cfkm\gf] k'q klg lbOxfNg'ef]’pg}dfly ljZjf; ug]{ sf]xL gi6 x'g kfpb}gg\t/ cgGt hLjg kfO{ k|e'sf] ;fydf ;bf a:g]5g\

! :ju{sf] d'lg c? s'g} gfp“df p4f/ 5}g efO -@_;To xf] em'l08Psf] O{Zj/ ltd|f]nflu .

@ oxL ;';dfrf/ ;'gfOb]pm ;f/f ;+;f/df cfh -@_dflg;sf] ?k lnP/ cfpg'ef]’ o]z" d'lQmbftf .

Page 245: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@$%=! k/d]Zj/n] o]z" k7fP kfk Ifdf r·fO lbgnfO{

lhP d/] Ifdfsf] nflu l/Qf] lrxfg hLljt o]z"sf] k|df0f 5 .

sf]M o]z" hLljt ePsf sf/0f ef]lnsf] 8/ xl6uof]sf/0f eljio pgn] ;DxfN5g\ / d]/f] hLjgnfO{ ;fy{s agfp“b5g\ .

@ gof“ afnsn] cfgGb Nofp“5, v'zL uf}/j ylkG5cem pxf“sf] hLljttfn] clglZrt eljio ;a} ;'/lIft 5 .

#d[To" gbL t/]/ hf“bf clGtd n8fO ;+3if{;fyd[To"kl5 ljho kfp“bf pxf“sf] dlxdfsf] Hof]lt d b]Vg]5' .

Page 246: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@$^=sf]M k|e'sf] :t'lt u/f}+ xfdL ;an]

hohosf/ pgsf] tg–dg–wgn]wGo xf];\ k|e'sf] hf] xfd|f] ;[hgxf/dlxdf pgsf], ag] xfd|f] tf/0fxf/

! cGwsf/k"0f{ b'lgofdf e'lna:g]5f} lsg efO, bf]ifL agL;'g of] k'sf/ hf] cfh eGb5 kmsL{ kfkb]lv dsxf“ cfpm .

@ v'Nnf 5 kmf6s, hf] sf]xL cfp“b5g\ bfd s]xL nfUb}g k:g Toxf“hf] sf]xL cfp“5g\ elgG5g\ wGosf b"/ x'G5g\ kfkx¿ R"0f{ dgsf .

# v|Li6 cfh eGg'x'''''G5 ltdL 5f} sxf“, eg x] ldq xf], k|e' d oxf“af]emn] blaPsf] kfkn] 5' lkl8t lnP/ hLjgnfO{ u/fpm lglZrt .

$ b]Vb5' 9f]sfnfO{ k|e'sf] qm";df, ax]sf] Tof] /ut d]/f]nfluz'4 x'g kfkb]lv, cfp“b}5' k|e' d, hf“r]/ x[bo w'gf];\ dnfO{ .

Page 247: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G7

/utn] /utn] o]z"sf] /utn] -@_! d]/f] kfknfO{ Ifdf ul/b]pm -@_@ d]/f] kfksf] bfunfO{ d]6fOb]pm -

@_#k"0f{ zflGt dgdf el/b]pm -@_$ z}tfgdfly ljhoL x'gb]pm -@_% lgTo k|fy{gf ug]{{ ;fx; b]pm -@_^:juL{o Hof]ltsf] /fhdf k:g b]pm -@_

Page 248: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@$*=! x[bosf] kbf{ p3f/L x]bf{ kfk}n] /f;} /f; larf? .@ kfk lrQn] ubf{ x[bon] xfbf{ kfk}sf] hLtafhL

larf? .#kfk}n] lhTbf O{Zj/n] kmofSbf cfTdfsf] ;j{gfz larf? .$ cfTdfsf] s'ut O{Zj/n] x]/L k'qsf] lbP bfg larf? .%kfk xfd|f] x]/L o]z"sf] hoho x[bosf] OR5fn] larf? .^nf} cfpm, ufp o]z"sf] hoho x[bosf] OR5fn] larf? .& cflTds} ofqf l;4 u/f} ;an] cflTds} uf]xf/n] larf? .

Page 249: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@$(=! cGwsf/, aGwg, b'Mvb]lv, o]z" d cfpm“, o]z" d cfpm“

kfpg 5'6sf/f, xif{ b[li6 o]z" d cfp“b}5'cfkm\gf] /f]ub]lv cf/f]Uodf, cefjb]lv k|z:ttfdfkfk–e"nb]lv kljqtfdf, o]z" d cfp“b}5] .

@ dnfO{ nhfpg] afgLb]lv, -o]z" d cfpm“_ @tkfO{sf] r/0f 3f]K6f] k/L, o]z" d cfp“b"5'cf“wLb]lv tkfO{sf] cf8df, husf] zf]sb]lv ;fGTjgfdf;+s6b]lv k|z+;fdf, o]z" d cfp“b5' .

# lrGtf, 3d08 a]r}gLb]lv, -o]z" d cfpm“_ @OR5f tkfO{sf] :jLsf/ u/L, o]z" d cfp“b}5':jfy{b]lv tkfO{sf] k|]ddf, lg/fzb]lv k/dfgGtdfkIfLem} p8L kv]6fdf, o]z" d cfp“b}5' .

$ d[To"sf] qf; eo°/b]lv -o]z" d cfpm“_:ju{ 3/lt/ cl3 a9L, o]z" d cfp“b}5';Togfzb]lv c;Ld ckf/ cf.odf kfpg zflGt p4f/x]g{ tkfO{sf] lk|o d'xf/, o]z" d cfp“b}5' .

Page 250: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

cfpm, o]z", nf} dnfO{ arfpm, kfksf] of] ef/L cfwLdf -@_

! ;f+;fl/s ;fu/sf] x] alnof] dfemL -@_b'Mv–bb{ a'lemlxF8\g] b'lgofFsf] nflu,k|f0f lbg], Hofg lbg] k/d pksf/L -@_;Rrf kSsf wd{ Nofpg] cwd{ kvfnL .

@;'kb]z lbGYof}, k|e' b'lgofF rxf/L -@_wdL{nfO{ wGo egL kfkLnfO{ ptf/L,b'Mv–;'v ;fyL ;DemL xf“;'–/f]pm geO{ -@_qm";dfly r9\of} k|e', hLjg lbg s7} .

# gu/L b]pm l9nf] k|e', nf} g l56f] cfpm g -@_b'isd{sf] af9L aUof], au] ;a} hg,gfp lvofpm, kf/L n}hfpm, ;'g cfQ{gfb -@_x] lhGbuL bftf o]z", /fv cfºg} ;fy .

Page 251: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

hLjgsf] s] e/f];f b'O{ lbgsf] hLjg v]ndf

k|e'sf] :t'lt ufcf}+ -#_! cfzf ub{5f} Joy{df of] ljBf, a'l4, wgdf -@_

lnP/ 3d08 dgdf nfe x'Gg of] hLjgdf -@_@ x] v|Li6Lo hflt xf], hfu kfkdo

hLjgnfO{ Tofu -@_:juL{o cflzif\ dfu, k|e'sf] lglDt hfu -@_

#s?0ff–;fu/ o]z", pgL x'g\ xfd|f] ;xf/f -@_k|e'sxf“ xfdL hfcf}+, k|e'sf] :t'lt ufcf}+ -@_

Page 252: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@%@=! vNnf] 5 hLjg, gfy clt g} l3gnfUbf]

tkfO{sf] of]Uosf] 5}g :jefj d]/f]vf]O{ 7f]s/ n8] w]/, nlHht o; hLjgdftkfO{sf] lglDt, k|e' nfe 5}g s]xL ddf,;8]sf] d]/f] b]x dfUg'x'G5 k|e'yfs] d cfkm}l;t, yfSg'x'Gg, x] k|e' .

@ eP d afns v|Li6sf] tfklg 5' xtfzkljq k|]d pxf“sf] ub{5' lsg gfz,b'u{Gw kfksf] clt dnfO{ lg;f:b5hufpg] bf]ifsf] efn] ;w} g} af:b5rlst d emg\–emg\ 5', ;'G5' ha cfjfhlkmsf o:tf] hLjgnfO{ bfg 5 o]z"sf] /fHo .

# kTofpg' ufx|f] nfU5 k|]d s:tf] ulx/f],a]sDdf kmf];|f] dflg; o]z"sf] sfdnfUbf]wL/hL k|e' d]/f] ems{Ggg\ dl;tp7fpg'x'G5 dnfO{ n8\b5' ha dx[bosf] cfzf 6'6f]; of km'6f]; d]/f] dgoy]i6 v|Li6sf] k|]dn] d x'G5' ;'zf]eg .

Page 253: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

k|e'hL, chL{ d]/f] ;'lgn]pm nf} x} r9fPk|e'hL, nf} x} cfh r9fP, nf} x} r9fP

k|e'hL, dgsf] d}nf] wf]Ob]pm, nf} x} r9fP

! ;+;f/ 5 kfk}n] e/]sf] -@_ wgsf] nf]edf ;a} k/]sf] -@_nf}g laGtL cfh d}n] r9fP -@_

@;+;f/¿kL ;d'Gb| rf}8f 5 -@_, hLjg¿kL gfp k'/fgf] 5 -@_nf}g d]/f] gfpnfO{ kf/ nufOb]pm -@_

# /ftf–;]tf km"n} km'n]sf -@_ dfofhfndf b'lgofF e'n]sf -@_nf}g husf] dfofhfnnfO{ km'sfOb]pm -@_

$ 8f“8fkfl/ 3fd} 8'lauf] -@_, rf/} bzf 3f]/ cGwsf/ ef] -@_nf}g cGwsf/df dnfO{ Hof]lt b]pm -@_

Page 254: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@%$=! k|e' bof ca dfuL r/0f xfdL kb{5f}

cfkm\gf kfksf sfon eO{ lnb5f} tkfO{sf] gfp“ ,@ kfkL ;f]r, lgik|]dL s'/f xfd|f] lj?4 5g\ ujfxL .

cof]Uo sd{, lglZrt ;]jf kg]{ sfd gu/]sf .# k|fy{gf ubf{ klg x[bo tkfO{b]lv ef] 6f9f

dfg–dlgtf] ubf{ cf]7n] u/] jrg sk6sf .$ cdf]n a]nf Joy}{ sf6of], cdf]n 38L cgfxsdf

s/f/ / o'4 la;L{, 6f/L a'l4sf ;Nnfx .% k|e', bof km]l/ dfuL kZrftfkL 5f} nhfO{

nfe ;dosf] ca u/L lhp“5f} tkfO{sf] eO{ .^ :ju]{ lktf, cflzif\ b]pm pef]af6 sfg nufO{

k|]dL qftf, kljq cfTdf, ;'g xfd|f] bLg b'xfO{ .

Page 255: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

chL{ xfd|f] ;'Gof} lg g]kfnsf] 9f]sf vf]Nof} lg k\e'

dgsf] 9f]sf rf8} lg ;asf vf]lnb]pm, k|e' g]kfnL efOsf

! :ju{sf] j}ej Tofu]/ k|e' ;+;f/df cfP lg -@_ltdL / dnfO{ d'lQm lbg' qm"; p7fP lg -@_

@ g]kfnL efO, g]kfnL alxgL ca]/ eO;Sof] -@_lsg a:5f} lglZrGt eO{ a]nf uO;Sof] -@_

#ljZjf; u/ o]z"df xf}, hLjg cd/ n]pm -@_v|Li6s} lglDt alnof] eO{ g]kfn lhltb]pm -@_

Page 256: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@%^=! d]/f] ;f6f] d'g{ Pshgf y] tof/ ls d kfkLn] kfpm“ hLjg

cfkm\gf]dfly af]s] d]/f] kfksf] ;a ef/, o]z"n] ToflulbP cfkm\gf] k|f0f .

sf]M x]/ qm";dfly Tof] sf“6Ln] 7f]s]sf], slt ux|f} Yof] ;a kfksf] ef/b'Mv lyof] To;dfly v|Li6 uP snj/L / Toxf“ u/] d]/f] p4f/

@x]/ crDdsf] k|]d ha pgn] wL/h;fy dgsf] d}nf lgsfN5g\ d]/f]v'zL 5' o;sf/0f o]z" x'g\ d]/f gfy, bf]if ;a} qm";df 6f“lu;Sof] .

# d o]z"sxf“ cfp5', v'zL;“u a:5', lbg–lbg} pgsf] kl5 lx8\5':t'lt xf];\, x] k|e' k|fy{gf oxL xf] d]/f], kfk e"n tkfO{n] d]6fpg'ef]’ .

Page 257: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

;'wf/ k|e', xfd|f] of] lrQnfO{ v|Li6 O{Zj/sf] k|]dn] klx¥ofO{, ;'wf/ k|e'

! kfkL hg ;asf] v"a t8gf u/L, kfk >fk ;asf] h8 gi6 kf/L,b'i6tf ;anfO{ tL k|]dn] vf/L n}hfpm k|e', of] ej;fu/ tf/L .

@ elQmljxLgsf], cfzf/lxtsf], zlQm b]pm k|e' b[9 ljZjf; ug]{,wd{ljxLgsf] Tof] cNk 1fgsf], ltdL 5f} k|e' ;+s6 xg]{ .

#x] k|e' o]z", ;a b'Mv xg]{, b'MvL hgsf] d+un d"nsf/L,Xbo s'l6nsf] k|]dn] ;kf/L n}hfpm k|e', of] ej;fu/ tf/L .

Page 258: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@%*=! x] ;gftgsf kx/f v|Li6, kfpm“ z/0f tkfO{df

qm";df /ut kfgL hf] sfvfaf6 ax]Yof] z'4 kf/f];\ gLr dnfO{ kfksf] bf]if / jz x6fO{ .

@ Joj:yf ug{ k"/f pBf]u k'Ub}gg\ d]/fpT;fx d]/f] eP ckf/, cf“z' r'x] nuftf/t} tLaf6 kfOGg qf0f, vfnL arfp“5g\ k|f0f .

# xftdf e]6L NofpGg d, vfnL qm";df e/ k5'{cfp“5' gf·f] c;xfo, d]/f] p4f/s tkfO{wf/f dfU5' eO{ xtfz, w'gf];\ gq x'G5' gfz .

$ d]/f] /x'~h]n cfo' ha x'G5 lg d[To"clg :ju{df x]bf{ tkfO{nfO{ l;+xf;gdfx] ;gftgsf kx/f v|Li6, kfp“ z/0f tkfO{df .

Page 259: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G7

k|e' d tkfO{sf] ;[li6 x'“, tkfOljgf d l/Qf] 5'

knknsf] d]/f] hLjgdf ;fy dnfO{ lbg'xf];\! ;+;f/ 5 ;f/f cfºg} w'gdf dbxf]; kfk}sf] h~hfndf -@_

arfpg'xf];\ dnfO{ olb ;+;f/sf] 5' eg] .@ :ju{nfO{ TofuL cfpg'ef]’ k|e' snj/L qm";}df k|

f0f lbgnfO{ -@_arfpg'xf];\ dnfO{ olb kfkL g} 5' eg] .

Page 260: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@^)=! x] O{Zj/ cfkm\gf] s?0ffcG;f/ cg'u|x ug'{xf];\ .

sf]dn s[kfG;f/ ck/fw d]/f d]6fOlbg'xf];\ .@ dnfO{ g} d]/f cwd{af6 ;kmf;“u w'gf];\ .

dnfO{, x] O{Zj/, d]/f kfkaf6 z'4 x} ug'{xf];\ .# lsgls cfkm\gf ck/fwx¿ :jLsf/ u5'{ d .

kfk d]/f] ;bf;j{bf, k|e' d]/} ;fDg]df 5 .$ u/]sf] 5' lg kfk d}n] vfln tkfO{s} lj?4df .

u/]5' ToxL hf] 5 v/faL tkfO{sf] b[li6df .% x]g'{xf];\, nf} d pTkGg klg eP cwd{df .

cfdfn] dnfO{ ue{wf/0f ul/g\ x} kfk}df .^ cGt:s/0fdf x]g'{xf];\ tkfO{ vf]Hg'x'G5 ;To .

/ leqL dgdf 1fg hfGg] dnfO{ t'Nofpg'x'g]5 .& lx;kn] dnfO{ d:sfpg'xf];\, x'g]5' d ;kmf .

w'g'xf];\ dnfO{ clg d ;]tf] x'g]5' lxp“eGbf .

Page 261: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@^!=sf]M k|e' cfp“b}5' d, k|e' cfp“b}5' d, qm";sf]

5xf/Ldf,tkfO{sf] r/0fdf, kfksf] af]emf lnP/

! hLjg lg/fz 5, ky cWof/f], sxf“ k'Ug' xf], ;DxfNg'xf];\ -@_k|e' af6f] b]vfpgf];\, snj/Ldf 8f]¥ofpgf];\, tkfO{sf] Hof]lt lbP/ .

@ slt phf8 5 kfkdo ;+;f/, sxf“ p4f// 5, arfpg'xf];\ -@_k|]dn] eg'{xf];\, d]/f] of] hLjgdf, tkfO{sf] k|]d lbP/ .

Page 262: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@^@=sf]M hLjgbftf ljwftf, cfp“b}5' ltd|f] z/0fdf

kb{5' o]z" z/0f, hLjgbftf ljwftf! Sn]lzt kfkL of] cGwsf/ ejdf -@_ -e6\ls/x]5' kfkL

hLjgdfb"/ ltdLb]lv eP, kfksf] kydf sbd a9fP_ @kl/0ffd 7f]s/ vfP, lktf k5tfpb} z/0fdf ltd|f] d cfP .

@ ltdL s?0ffdo lktf d cwd{ -@_ -bLg, b'xfO{ d]/f] k|e' ;'lgn]pm/Iff hLjgsf] ul/b]pm wf]O{ k|e' ltd|f] /utn]_ @of]Uo kfq agfOn]pm, lktf lgj]bg, x[bosf] d]/f] ;'lgb]pm .

Page 263: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@^#=! o]z"sf] jf0fL ;'g]y], æcfpm ylst, dsxf“ cfpm,

5f} kfksf] af]emn] ba]sf, ddfly af]em la;fpm .d}n] o]z"sxf“ NofPy] ysfO / kfk / b'Mv,pgdf d}n] lj>fd kfP, ca dnfO{ ldNof] ;'vÆ

@ o]z"sf] jf0fL ;'g]y], æcfpm ltvf{Psf 5]p,d lhp“bf] kfgL lbg]5' lj>fd u/]/ lkpmÆ .o]z"sxf“ cfO{ lkP hn Tof] lhpbf] vf]nfsf],Kof; d]l6of], cfTdf Ao"em\of] ca pgdf 5' lhpbf] .

# o]z"sf] jf0fL ;'g]y], æd husf] x'“ Hof]lt,dlt/ x]/, ltd|f] xf];\ k|sfz hLjgel/Æ .pgnfO{ x]/L a'em] d}n], 3fd d]/f] x'g\ o]z"To; hLljt Hof]ltdf lx8" g;s'~h]n cfo' .

Page 264: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@^$=sf]M ;'gg ;fyL of] dL7f] s'/f dgdf u'gg

cfgGb} pgL hf] o]z"b]lv gof“ wg kfp“b5 -@_! hSs} gfp“ ePsf], y'k|} wg p;sf], 7u]/ o:tf] ef]‘

;/sf/sf] lt/f] p7fp“bf p;n] dgk/L rf]b{Yof] .@ hLp p;sf] k'8\sf], dg p;sf] 5'Rrf] l3g u/] ;a}n]

æÅbosf] zflGt s;/L kfpm“Æ vf]Hof] Tof] pkfo lg .# æo]z"Ho" cfp“bf s;/L e]6\g] <Æ r9of] ?v g]ef/f

æca d b]V5' d]/f] kfk d]6\g] kfp“5' ls p4f/ <Æ$ ha v|Li6 cfP dfl:t/ x]/] eg], æcf]n]{/ cfpm

ltd|f] 3/ hSs} jf; a:g'kg]{, ;“u;“u} xfdL hfcf}+ .Æ% tn cfO{ hSs} slt /dfof] dg p;sf] km]/]Yof]

æh] hlt 7u], g/fd|f] u/], 7Ls} kfg'{k¥of] .Æ^ p;}sf] 3/df v|Li6 o]z" cfO{ p;nfO{ lbP zflGt

;DklQeGbf kfksf] dfkmL 7"nf] wg ;Dem\of] lg .

Page 265: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@^%=! o]z" 5]p d cfp“bf pgn] /fV5g\ 5]p

pgn] zflGt lbG5g\ ha 5' pbf; .sf]M o]z" 5]p d cfp“bf t[Kt 5' ;w}

;fgf gfgL ;anfO{ /fV5g\ 5]p af]nfO{@o]z" 5]p d cfp“bf u5{g\ pgn] Kof/

laGtL ;'gL d]/f] lnG5g\ kfksf] ef/ .# o]z" 5]p d cfp“bf lnG5g\ d]/f] xft

d]/f] ;fy–;fy lx8\5g\ ;w} lbg / /ft .$ /fd|f] j:q nufO{ :ju{df ;w}

x]5'{ d v'a /dfO{ k|e' o]z"nfO{ .

Page 266: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@^^=sf]M arfpg'xf];\ k|e' o]z" xfdL kfkLnfO{ -@_! cfpg'ef]’ k|e' of] g/nf]sdf 5f]8]/ :ju{nf]s .@ x] lktf, k'q, kljq cfTdf, tLg JolQm Ps O{Zj/ .#b'lgof“ ;anfO{ ljZjf; lbnfpg ug'{ef] pb]s sfd .$ cGwfnfO{ cf“vf, sf]9LnfO{ z'4,

d'bf{nfO{ hLjgbfg .% cflv/L xfdL kfkLsf] nflu lbg'ef] qm";df k|f0f .^tgn] dgn] wgn] hgn] :t'lt / u/f} dfg .

Page 267: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@^&=! qm";sf] 5]pdf cfp“5', To;df cfzf kfp“b5'

h;df eof] alnbfg, h;n] x'G5 d]/f] qf0f .sf]M o]z"df d /fV5' cfzf, aln eof] qm";df vf;

qm";sf] cflzif\ dnfO{ b]pm d]/f] ux|f} ef/L n]pm

@ d tf kfkL Sn]lzt lyP, cfgf sd{n] b'Mlvt lyPvf]Hby] qf0fsf] pkfo, hflGbgy] ;t\ ;xfo .

#k|e' o]z" d]/f] gfy, ;dfT5' dpgs} xftvfln o]z" ;t cjtf/ o]z"b]lv 5 p4f/ .

Page 268: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F(D)

w]/} if0f u'dfP, s]xL knnfO{ ;f]r]F lhGbuLsf If0fnfO{ Joy}{–Joy{ kmfn]F

Tof] k|uf9 hLjg cfh km'n]sf] 5, Tof] lg/fz d'6' cfh xf“;]sf] 5

! d]/f] hLGbuLsf] 3fd 5fofdf klg k|e' dnfO{ ;w}F ;fy lbg'x'G5xf“;f]sf tL If0fdf, cf“z'sf tL If0fdf k|e' dnfO{ ;wF} xft ;fy lbg'x'G5,dnfO{ 8/ 5}g ;w}F pxf“sf] e/ 5, d}n] lxF8\g] af6f]df k|e' x'g'x'G5 .

@kZrftfk u/L d hlt r"/ x'G5', d]/f ;a cgy{ k|e' dfkm ug'{x'G5,lhGbuLsf bfu / tL sn+snfO{, k|e' ;w}+–;w}+ ;fkm ug'{x'G5,af“r'~h]n;Dd oxL cfzf u5'{, d'lQmbftf o]z" km]l/ cfpg'x'g]5 .

Page 269: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G(E)

;a}n] eG5 :ju{ d} hfG5f} kf] efO xf] s;/Lg]kfn xfd|f] b]z slt /fd|f] v|Li6sf] kfOnf 6]s]/

! psfnL af6f] gwfpFb} kfksf] af]em lnP/;'vn] af“rf} ;+;f/df, o]z"nfO{ hLjg lbP/ .

@ a'µ5g / s;n] /f]Psf], cf“z'sf] 3'6sf] lkP/;'vsf] dfg] e'n]/, s] xf]n Joy}{ lhP/ .

# xf“;] cf“z' ;'Sb}g, /f]P/ b'Mv n'Sb}gv|Li6nfO{ ljgfg;DemL, :ju{df xfdL k'Ub}gf} .

$ a'l4n] 3d08 u/]/, hLjg oxf“ s] xf]nfkfkaf6 kZrftfk cfh g}, ef]ln t ca]/ xf]Ohfnf .

% x]/g cfh lktfn] xfdLnfO{ s:tf] k|]d u/]tkfO{ d]/f] kfksf] ;f6f]df v|Li6 d/]y] .

^ qm";sf] aGwg s] dL7f] p4f/ kfpg' hLjgdf d'v{tf dfq x'g]5 gfz x'g] jfnf hLjgdf .

Page 270: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

;lDemb]pm cfh g} O{Zj/nfO{, e'lnb]pm cfh g} ;+;f/nfO{

e'n]/ ghfpm ;+;f/df uGws / cfuf] hNb}5 -@_! kfk ub}{ Joy{df xfdLn] ;+;f/df e'ln/x]5f}F

b'lgof“nfO{ e'n]/ cfh g}, ;lDemb]pm cfh g} O{Zj/nfO{ -@_

@ ;+;f/sf] /Lltl/jfhn] b'O{–rf/ lbg s]jn /fh u5{tkfO+{ / d]/f O{Zj/n] cgGt sfn ts /fh u5{g\ -@_

#;f+;fl/s w]/} dfu{n] 8/nfUbf ;fu/df k'¥ofp“5g\hLjgsf] x/]s dfu{df k|e'n] xfdLnfO{ 8f]¥ofp“5g\ -@_

Page 271: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@&!=! k/d]Zj/ lktf slt dxfg\ xfd|f ldq ljZjf;L

kfngxf/pgsf] zlQm / k|]d 5g\ ;dfg\, 5g\ b'j} cgGt / ckf/ .

@ v|Li6 cflb / cGt x'g\, pgL h;sf] cfTdf k'¥ofp“5g\ :ju{dfcflzif\ ;Dembf u/f} :t'lt eljiosf] nflu e/f];f .

Page 272: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@&@=! kfkdf d 8'a]sf] lyP, lans'n eP lg/fz

o]z"l;t dfkm dfu], eO{ zf]sn] xtfzd]/f] ta k'sf/ ;'gL ;fu/sf] k|e'n]em§} xft k;f/L dnfO{ arfP .

sf]M p7fP dnfO{ -@_, k|]d u/L v|Li6 o]z"n] p7fP dnfO{p7fP dnfO{ -@_, kfk;fu/df 8'Abf d, p7fP dnfO{

@ d'lQmbftf o]z"nfO{ x]/ t kfkL hgkfk;fu/sf] 5fnb]lv k|]dn] ptfb{5g\pgL dflns ;fu/sf], cf“wL–atf;sf] gfyltdLnfO{ arfpg hf] k;f5{g\ xft .

# pgnfO{ tg–dg–wg lbG5' d]/f] x'g\ tf/0fxf/pgsf] z/0fdf a:5' ufP/ hohosf/,;To k|]d dxfg\ o:tf] k|z+;fof]Uo 5pgsf] ;To k|]dL ;]jf u5'{ d .

Page 273: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@&#=! k|e'sf] ;fIfL gnhfO{ lbG5' d ;j{b}

/fV5' Tof] qm";sf] dlxdf cf1f / dfg ;w}sf]M qm";}df @ dnfO{ k/]Yof] Hof]lt, d]/f] kfksf]

ef/l xl6uof]Toxf“ ljZjf; u/L d}n] kfP b[li6 / P]n]sf] hLjg v'zL ef]

@k|e' o]z" xf] pgsf] gfd, of] gfd u5'{ :t'ltdnfO{ lg/fzf, nfhb]lv arfp“5g\ k|]d u/L .

# pgsf] ;fdy{ / 5fofdf d[To"sf] lbg;Ddhf] lhDdf /fv] pgsf]df ;a jxf“ s'zn 5 .

$ v|Li6n] u|x0f u5{g\ :ju{df lktfsf ;fd"dfTof] gof“ o?zn]ddf 7fp“ kfp“5 Tof] cfTdf .

Page 274: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@&$=! km"n} /fd|f km'Nb5g\, O{Zj/nfO{ b]vfp“5g\

xfd|f] hLjg To:t} 5, :juL{o k|]d b]vfp“b5 .@ /ftL h"g / tf/f 5g\, 3fd lbp“;f] rDsb5

xfd|f] hLjg To:t} 5, :ju]{ Hof]ltn] 3]b{5 .#;a} dflg; kfkL 5g\ d'lQm v|Li6n] lbP5g\

:ju{nf]sdf ;'v–r}g 5, d'lQm kfpg] tb{5g\ .$ k|]d O{Zj/n] u/]5g\, o]z" k'q lbP5g\

pgdf ljZjf; ug]{ hg, kfkL ;a arfOG5g\ .

Page 275: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C(D)

! hflGbgF d k/d]Zj/n] k|]d lsg ug'{ef]jf v|Li6n] lsg arfpg'ef] cof]Uo k|f0f d]/f] .

t/ s;dfly ljZjf; /fv] ;f] hfGb5' d / lgZro 5' dls pgnfO{ h] d}n] ;'Dk], /fVg]5g\ ;'/Iff;fy@hflGbg s;/L arfpg] ljZjf; lbP pgn]

jf pgsf] jrg kTofp“bf dgdf zflGt kfP .# hflGbg s;/L cfTdfn] hu bf]ifL 7x¥ofp“5g\

jf jrgåf/f o]z"nfO{ k|s6 u/fp“b5g\ .$ hflGbg s] cfOkg]{5 d dg{eGbf cl3

ls x'G5 dnfO{ b'Mv jf ;'v, t[lKt jf u/LaL .% hflGbg d slxn], sxf“ o]z" km]l/ cfpg]5g\

ls d/]kl5 e]6"Fnf ls e]6"Fnf cfsfzdf .

Page 276: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@&^=! of] Ps pb]ssf] s'/f xf], O{Zj/sf] k'q o]z" v|Li6

:ju{nfO{ TofuL cfpg'ef] dh:tf] kfkL arfpg .@ tL u/La 3/df hlGdP sfd u/], ;'v–b'vn] /f]P

kfkLsf] nflu tL d/], hfg of] s'/f] ;f“rf] xf] .#of] Ps pb]ssf] s'/f] xf], cU3f]/ 5 pgsf] k|]d ddf

of] emg\ pb]ssf] s'/f xf], yf]/} 5 d]/f] k|]d pgdf .$ tkfO{nfO{ k|]d d ug{ kfP x[bodf k|]dsf] cfuf]

afncem} d ug]{5' w]/ k|]d, tkfO{sf] bz{g gkfp~Hofn .

Page 277: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@&&=! o]z" d/] d]/f]nflu, pgsf] u5'{ hohosf/

:ju{nf]ssf] b'MvnfO{ TofuL qm";df af]s] kfksf] ef/ .sf]M o]z" d/] d]/f]nflu, d ;'gfp“5' ;dfrf/

clxn] clg :ju{ k'uL ufp“5' v|Li6sf] hohosf/@d}n] 8f“8fdf le/fnf] e]8fem} af6f] e'n]

v|Li6n] e]§fO df/] c·fnf] dnfO{ k|]d;fy 3/ NofP .# d 7]; vfO{ eP emn:;, lgsf] kf/] rf]6 pgn]

cGwf] lyP qf;n] u|:t, o]z"n] p4f/ u/] .$ d[To" gbL k'uLsg dnfO{ tfg]{5g\ o]z"

:ju{df k;L lk|o hg km]l/ e]6\g kfpg]5' .

Page 278: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@&*=sf]M o]z" xf] d]/f] kfksf] ef/ p7fpg], qm";sf] b'Mv ;x]/

d eGg ;S5' d :ju{ hfG5' k|e'nfO{ kfP/! Tof] dxfb'Mv / Tof] dxfsi6nfO{ -@_ o]z"Ho"n] ;xg'ef]

o]z"Ho"n] ef]Ug'ef] -@_ lktfsf] cf1f k"/fu/L :ju{ hfg'ef] .@x] dxfg\ lktf d]/f], tkfO{n] lbg'ef] -@_ tkfO{sf] Tof] bof

tkfO{sf] Tof] dfof -@_ lgZro xfdL gfz x'g] lyof} Tof] bof gkfP.

# slt lbg 5 / oxf“ d al;/xg' hxf“ -@_ of] ;fgf] k[YjLdfof] b'Mv ;fu/df -@_ kfpg]5' d}n] Tof] cfgGb k|e'sf] e08f/df .

$ cfpg'xf];\ ;a} ;fyL kfpg'xf];\ :juL{o zflGt -@_cfkm\gf] kfk w'gnfO{, k|e'sf] hg x'gnfO{ -@_k|e'nfO{ kfO{, :ju{df uO{ cfgGbdf a:gnfO{ .

Page 279: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@&(=! kfksf] aGwg l5gL uof] d lga{Gw 5', lga{Gw

;a kfk klg 6f9f eof], d lga{Gw 5', lga{Gw .sf]M xNn]n"ofx o]z" d/], d]/f] abnLdf d/]

xNn]n"ofx, xNn]n"ofx d lga{Gw 5', lga{Gw@cfkm\gf kfk ha dflglnP, d lga{Gw 5' lga{Gw

ta dgdf cfTdf cfP, d lga{Gw 5', lga{Gw .# s]xL aGwg ca 5}g d lga{Gw 5' lga{Gw

ca s]xL 8/ 5}g d lga{Gw 5' lga{Gw .$ pgsf] :t'lt ufpg]5' d lga{Gw 5' lga{Gw

/ o]z"sf] ;]jf u5'{ d lga{Gw 5' lga{Gw .

Page 280: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@*)=! O{Zj/n] lbPsf /dfx6 o; kfkL ;+;f/df

ls cfkm\gf] jrgcg';f/ bof kfOg]5ls k|To]s l5g / k|To]s lbg k|z:t bof kfOG5 .

sf]M xNn]n"ofx xNn]n"ofx xNn]n"ofx o]z"@cWof/f] ePklg /dfp“5' ;w}

lsgls O{Zjn] dnfO{ 5f]8\b}gg slxNo}ofqfdf tslnkm ePklg :ju{df k'Ug]5' lgZro .

# d ofqf l;WofPkl5 :ju{nf] cfpg]5'Toxf“ lg/Gt/ /dfx6 o]z";“u kfpg]5';a} kljq hg;“u k|z+;f :t'lt u5'{ d .

Page 281: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! o]z" x'g\ d]/f] s:tf] ljnf;, lbb5g\ dgdf dlxdfsf] cfzd'lQmsf] efuL :ju{ d]/f] 3/, pgdf d a:5' ;w}F lg8/ .

of] d]/f] xfn 5, of] d]/f] ufg, u5'{ k|z+;f k|ltlbg} -@_

@ k"/f e/f];f cfgGb / ;'v, ca d]/f] dgdf g zf]s g b'Mvv|Li6af6 eof] bofsf] 1fg, b"tu0f ca u5{g\ k|]dsf] jvfg .

#ljZjf; d /fV5' v|Li6 d]/f] gfy, pg}df a:5' ;'/Iff;fypg}df k|]dn] kfp“5' lj>fd hfg]5' cGtdf :juL{o nf]s .

Page 282: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@*@=! wGo xf];\ d'lQmsf] nflu /utdf eP rf]vf]

o]z"n] wf]P wf/fdf snj/Ldf hf] ax\of] .sf]M ho ho eg ;a} ldnL kfkb]lv d'lQm kfOof]

o]z"n] lbG5g\ d's'6 Tof] hLjgel/ v'zLsf]@wGo xf];\ ob{gsf] nflu hxf“ d ufl8Psf] lyP

Kof/f] o]z";“u d/L lrxfgb]lv af}l/P .# wGo xf];\, cfuf]sf] nflu k]lGtsf];df h'g v:of]

kljq cftdfn] dnfO{ k|]d / zflGt lbg'ef] .$ wGo xf];\ dlxdfsf] /fhf km]l/ kmsL{ cfpg]5g\

clg ;a} cfkm\gf] d08nL cfkmgf] ;“udf nfg]5g\ .

Page 283: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G(E)

! o]z" 5]p d hfg]5' Hof]ltdf, Hof]ltdfpgs} ;fy d lx8\g]5', pgs} Hof]ltdf .

lx8\g'5' d -Hof]ltdf_ # lx8\g]5' d Hof]ltdf pgs} Hof]ltdf

@Ifdf lgZro kfpg]5' Hof]ltdf, Hof]ltdf .;a} kfknfO{ 5f]8\g]5' pgs} Hof]ltdf .

# v|Li6s} ;]jf ug]{5' Hof]ltdf Hof]ltdf;a} ;fdy{ kfpg]5' pgs} Hof]ltdf .

$ z}tfg ug{ ;S5 s] < Hof]ltdf, Hof]ltdf .hojGt x'g]5' lgZro pgs} Hof]ltdf .

% d[To" ha cfpg]5 Hof]ltdf, Hof]ltdfdnfO{ s] sf] 8/ x'G5 pgs} Hof]ltdf .

^ ha :ju{df k'u'nf Hof]ltdf, Hof]ltdfta cfgGb dgfp“nf pgs} Hof]ltdf .

Page 284: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@*$=! d /fV5' kfksf] af]emf lgbf]{if v|Li6 y'gfdf

v|Li6n] ;a kfk p7fp“b5g\, kfk af]em ;a}sfd cfkm\gf] bf]if ;a Nofp“5' bf]if d]6\g] o]z"sxf“/ pgn] wf]Ob]pmg\ d a8f] kfkLnfO{ .

@ d cfkm\gf 36L /fV5' e/k"/ v|Li6 o]z"dfhf] d]/f] lgsf] kfg]{ / k|f0f p4f/bftfd cfkm\gf] zf]s ;a Nofp“5' / lkmqmL o]z"sxf“hf] d]/f] ;fy lbg] eO{ ;fem] ;a b'Mvdf .

# d k|f0f la;fOlbG5' o]z"sf] sfv}dfpgn] c·fnf] df5{g\ dnfO{ c8]; lbbfo]z"sf] gfp“ 5 lk|o v|Li6 / Oddfg'Pnkm}nfObf o; gfp“n] u/fp“5 df]lxt dg .

$ d o]z"h:tf] xf]pm“, bLg, k|]dL bofn'd o]z"h:tf] xf]pm“, afns xf]pm“ lktfsf]d o]z;Dd k'u' :ju{b"tu0f eP 7fp“/ ;a};“u ldnL lg/Gt/ :t'lt ufpm“ .

Page 285: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@*%=! d}n] o]z" ldq kfP, hf] d]/f] ;a yf]s xf],

d]/f] cfTdfsf] nflu s] pQd j/,Tof] ;'Gb/ km"n af6f]df laxfgsf] Tof] tf/fdnfO{ z'4 r· kfg]{ pQd j/ckm;f];df d]/f] xif{, b'Mvdf d]/f] cfzfeG5g\ pgn] ;f]r–lkmqmL gu/ .

sf]M Tof] ;'Gb/ km"n af6f]sf], laxfgsf] Tof] tf/fslt pQd Tof] j/ d]/f] cfTdfsf]

@ pgn] d]/f] b'Mv ;a lnP, ;a} ckm;f]; klgk/LIffdf d]/f] 5 u9 alnof];a pgsf] nflu la;]{ d]/f] x[bob]lvpgsf] ;“udf a:gnfO{ dnfO{ lnP;+;f/n] dnfO{ 5f]8\bf z}tfgn] b'Mv lbbv|Li6 k|e' x'G5g\ ;fydf, zf]s gu/ .

# dnfO{ 5f]8\g] 5}gg s}n], g e'Ng]5g\ dnfO{ljZjf;df a;L dfGg]5' pg}nfO{clUgsf] b]jnleq s]xL dnfO{ 8/ 5}GdGg lbG5g\ ef]sfPsf] cfTdfnfO{d's'6n] klx¥ofpbf bz{g d ug]{5'aUb5 hxf“ gbL cfgGbsf] .

Page 286: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@*^=sf]M Tof] wGo h;sf] ck/fw Ifdf ul/of]

/ h;sf] ;a} kfk klg 9flsof]! k|e' h;sf] kfknfO{ n]vf lnb}g

Tof] wGo xf] h;sf] dgdf s]xL sk6 5}g@ha;Dd r"k /x] d]/f xf8x¿

s/fp“b}–s/fp“b} ;a} dlSsP .# lbgdf clg /ftdf x] d]/f] O{Zj/

tkfO{sf] xft ddfly ef/L lyof] .$ c“, af];f] klg d]/f] klUnof] .

hLpsf] ;a} /; klg ;'lsuof] .

Page 287: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@*&=! Ps ldq d}n] kfsf] 5' Kof/ ug]{ cl3b]lv

k|]d ;"qn] tfg] pgn] dnfO{ ;·tdf af“wL/ d]/f] x[bo o:tf] 5 slxNo} pgnfO{ gTofuLd v|Li6sf] x'“, v|Li6 d]/f x'g\ ;bf;j{bfsf] nflu .

@ Psldq d}n] kfsf] 5' qf0f lbg' pgL d/]hLjg bfg / pgsf] ;fy v|Li6 cfkm}nfO{ lbOxfn]d cfkm\gf ;a} t'R5 dfG5', bftfsf] nflu /fvLx[bo ;fdy{ hLjg ;a} pgsf ;w}sf nflu .

# Ps ldq d}n] kfsf] 5' pgsf] xf] ;a} ;fdy{ofqfdf d]/f] cu'jf h;n] :ju{ k'¥ofp“5g\:ju{ b]zsf] b]V5' dlxdf, Tof] dnfO{ ;fx; lbG5ca kx/f sfd / n8fO ta lj>fd ;w} x'G5 .

$ Ps ldq d}n] kfsf] 5' bofn', ;f“rf] gd|v"a 1fgL /fhf, cu'jf, ;fdyL{, /Iff ug]{o:tf] k|]d ug]{b]lv s'g zlQm dnfO{ 5'6ofp“5 <s] hLjg, d[To", :ju{, gs{ < xf]Og, d pgs} x'G5' .

Page 288: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@**=! d x'“ d;LxL, /xG5' klg ha;Dd 3fd / h'g 8'Ab}g

d x'“ d;LxL, lbG5' ujfxL ;a ;+;f/ ddf xf“;] klg,d x'“ d;LxL, 5fk ddf pgsf] pg}sf] qm";df /Qm axfPd x"“ d;LxL, of] s:tf] v'zL pgn] lsg] d pgsf] eP“ .

@= d x"“ d;LxL, slt crDd, d kfkL lyP“ hf] arfO{P“d x“ d;LxL, cuf8L qm"; 5, pg}sf] kl5 d lx8\g]5'

;+3{ifnfO{ c?n] 5f]8], d rflx b'i6l;t n8]5'd;xLsf] gfdn] ;a} kfkdfyL k"0f{ cflTds zlQmn] ho kfp“5' .

#=d x'“ d;LxL oxf“sf] ofqL, of] b'lgof“ xf]Og 3/} d]/f] of] ofqf d]/f] rf8} l;l4G5 b'Mv / zf]sb]lv cnu x'G5,

d x'“ d;LxL of] s:tf] cfzf ls o]z" km]l/ cfpg'x'G5 dflg; oxf“ xf“;f];\\, of] s:tf] e]b 5, dnfO{ cfkm';“udf nfg]5g\ .

$= d x'“ d;LxL, of] s:tf] uLt xf], hf] d]/f] dgdf cfh p7\of] of] 7§f xf]Og t/ of] ;f“rf], dgdf a:5g\ cfTdf pg}sf]

d x'“ d;LxL, lsg 8/fpm“ ha d]/f] ;do oxf“ cfOk'U5 ufpb} of] b'lgof“nfO{ d 5f]8\g]5', o]z" vLi6 dnfO{ lng'x'G5 .

Page 289: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@*(!=xf} zfGt, x] k|f0f, t“lt/ k|e' 5g\

b'Mv zf]ssf] cfkm\gf] qm';;“u wL/h af]s ;a aGbf]a:t O{Zj/nfO{ 5f]8L= hf;a utdf x'G5g\ pgL kTofpg of]Uo,xf} zfGt, x] k|f0f 5g\ t]/f] :juL{o gfy ;'v nf]sdf lnO{ lx{8fpg] sf“9] dfu{ .

@= xf} zfGt, x] k|f0f, O{Zj/sf] 5 :jLsf/ u'xf/ cfpg]5 uP lbgdf em},g cfz, g e/f];f s}No} klg 5f]8\hf] P]n] e]b k5fl8 k|s6,xf} zfGt x] k|f0f, 5g\ dfGg] 5fnf, atf;pgnfO{ h;af6 t“}n] u5{;\ cfz .

Page 290: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@()sf]M ufp{b} /xG5' hLjg ofqfdf s]jn o]z"sf] 5 :t'lt

wGoafb dfgf}, x] ljZjf;Lu0f ldn]sf] 5 d'lQm!= xf] s:tf] cfgGb kfk–Ifdf zflGt ltgsf d pd]b\jf/

df}sf 5 dnfO{ ;'gfpg ;anfO{ o]z"sf] ;';drf/,vf]nf] x} bfgsf] Kof/f] k|e' s;/L ax]sf] pkof]u h';sf] ug{ ghfgL z/0fdf k/]sf] .

@= hLjg x} d]/f] ;don] ;Lldt s;/L rnfpg'l;sfpg'xf];\ k|e' k|To]s lgd]ifnfO{ sfdnfUbf] agfpg',tkfO“sf] ;]jf ug]{ cj;/ ldn]sf] 5 dnfO{ emnemn aNg] Hof]tL d ag"“ ;Tosf] kmn kmnfO{ .

#= bfgf d}n] kfP“ cfTdf / :ju{sf];+;f/d} a;L ag]“ d ofqL :juL{o dfu{sf],ljZjn] h:tf] cfzf ulb{g kfpfnfO{ d'lQmbfg cfzf xf] d]/f] hLjgsf] d's'6 k|ltkmn dxfg\ .

Page 291: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

Am

jg–kfvf u'~hfOb]pm x} d'lQmn] Pp6f uLtn];Tosf] ;Gb]z elgb]pm uLtsf] efsfn] -@_

! kfksf] >fk d]6\gnfO{ o]z"hL cfpg'ef]dfG5]nfO{ gof ¿k lbg /ut axfpg'eof] -@_:ju{sf] 9f]sf vf]n]5 pg}sf] s[kfn]dfof u/]/ kfkLx¿nfO{ pg}n] arfP

atfOb]pm ;a}nfO{ a'emfOb]pm ;a}nfO{, ;DemfOb]pm ;a}nfO{ .

@xf/sf] hLjg 5}g oxf“ cGw]/L hut\dfa]df]n 5}g dfG5] ;a w/tLsf] cfFugdf -@_vf]Hg]x¿nfO{ hLjg 5 snj/L kfvfdfs] g} kf] lyof], dfG5]sf] df]n cfºg} cf“vfdf

atfOb]pm ;a}nfO{ a'emfOb]pm ;a}nfO{, ;DemfOb]pm ;a}nfO{ .

Page 292: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

OGb]|gL h:tf /Ëla/ËL ltd|f Kof/f–Kof/f ;kgfx¿d'lQmbftf o]z";“u k|lt1f agf];\ cflzif\sf] hLjg kfO{

OGb|]gL h:tf /Ëla/ËL

! ;lDemx]/ hLjg g} pgsf] bfg xf], d"NoxLg t 5}g of] bfd k/]sf] xf] -@_j]cy{ gxf];\ hLjgdf l;Ty}df kfPsf] d'lQm of]df};dem} abnL–abnL lxF8\g] ltd|f] lhGbuLsf sfdgfx¿sf]d'lQmbftf o]z";“u k|lt1f agf];\ cflzif\sf] hLjg kfO{ .

@o:t} x'G5 hLjgdf oL 36Lx¿, afwf alg cfpg]5g\ tL sldx¿8/fO{ gb]pm hLjgdf, e/ Tof] ;DemL o]z"dfafbnh:tf xNsf–xNsf, ltd|f Kof/f ;a}–;a} OR5fx¿sf]d'lQmbftf o]z";“u k|lt1f agf];\ cflzif\sf] hLjg kfO{ .

Page 293: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@(#=sf]M v|Li6 x'g\ hLjgsf Psdfq c;n uf]7fnf

;xfos aG5g\ pgL ;bf b'Mv–;'vsf] a]nf! Sn]z, ;+s6n] 3]5{ ltdLnfO{ t/ v|Li6 ltd|}ghLs x'G5g\

cfwL–t'kmfg x6fpg] k|e' ltdL;fy ofqf ub}{5g\ .@ tb}{ubf{ ej;fu/nfO{ cfwL cfp“5, ljZjf; xNnfp5

8'AgnfUbf k'sf/ v|Li6nfO{ lgZro ltdLnfO{ arfp“5g\ .# ;tfj6 afwf NofO{ z}tfgn] xNnfp5 v"a hLjg hxfhnfO{

;fydf v|Li6 5g\ g8/fpm ltdL ;DxfN5g\ pgn] ltdLnfO{ .$ lg/fzf cfp“5g\ cg]s hLjgdf t/ x/]z gvfpm k|e' eG5g\

ljhosf] Ogfd hLjgsf] d's'6 k|e'n] lgZro lbg]5g\ .% o]z" xfd|f zlQmzfnL u9 ;'/lIft pgdf xfdL x'G5f}+

z}tfgsf xdnf ljkmn x'g]5g\ hojGt xfdL aGg]5f}+ .

Page 294: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@($=sf]M lbg ;Ty} lbOof] xh'/ snj/L 8f“8fdf /ut}

axfP/pbf;} nfUg] 8f“8}df a;]/ eGg ca 5f]l8b]pm xh'/

! slt xfdLn] b]jL–b]jtf ;+;f/}df k'HbYof}cflv/df b'Mv kfO{ ;+;f/}df d¥of}xfdLn] ;w} ;+;f/sf] e/kg]{ 5}gf};+;f/sf] yf]sn] ;w} zflGt kfpg]5}gf}+ .

@ xfd|f] hLjg cl3 ;f/L k|e'df la;fp“5f}ux|f} ef/L qm";sf] 5]pdf cl3 ;f/L Nofp“5f}oxL k|e' qm";df d]/f] pkxf/ lnO{ d[To";Dd} cf1fsf/L ag]/ .

Page 295: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@(%=sf]M cfh d}n] hf]z kfP“ o]z"sf] j/bfg

kfP“:ju{ 5f]8L cfP, dlxdf k|s6 u/]

! ;':t hLjg lyof] x[bo hufOlbPe'ln/x]sfnfO{ af6f] jrgsf] lbP .

@ :juL{o Hof]lt ddf k|sflzt eof]ofb u/ ca w/tL g} :ju{ eof] .

#af]nfp“5g\ xfdLnfO{ o]z" cfkm\gf] 5]pdf5f]8\g ;+;f/sf] df]x ;To k|]d snj/Ldf .

Page 296: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@(^=sf]M x] cfx, cfx nf} e]8f kms]{/ cfpm x} uf]7}df

5}gg\ c? uf]7fnf, dfof ug]{ uf]7fnf! cfkm\g} af6f]df nfu]5f}, ;f+;fl/s sf“8fdf cNem]5f}

cWof/f] x'g nfUb}5, nf} x} ltd|f] ;f]/ ;'gfpg .@ HofdLn] x]/]sf] efg kf5{ hf]lvddf ltdLnfO{ 5f]8\g]5

8fsfx¿ cfp“b}5g\ em§} ltd|f] ;f]/ ;'Gg kfpm“ .# zq' vtd kf/]sf] 5' x} d}n] e]8f xf]

ltdLnfO{ vf]Hb}5', em§} ltd|f] ;f]/ ;'Gg kfpm“ .$ ltdLnfO{ vf]Hbf rf]6 nfUof] d]/f] d/0f klg ef]

sfnnfO{ ldrL lhp“bf] 5' ;f]/ ltd|f] ;'Gg rfxG5' .% d x'“ hflt uf]7fnf] gof“ ug]{ uf]7fnf]

gof“ ;[li6sf] x'“ h]7f] o]z" gfd xf] d]/f] .

Page 297: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@(&=sf]M d]/f x[bosf kL/x¿ k|e';“u kf]vfP

d'6'leqsf rf]6x¿ d]/f] dflnsnfO{ b]vfP! o]z"sf] t]hdo x]/fOn] kL/x¿ xl6uP -@_

pgsf] sf]dn :kz{n] rf]6x¿ lgsf] ePd]/f] Kofnf 55Ns]/ yf]kfx¿ v:gnfu] .

@ o]z"sf] k|]dsf] k|sfzn] hLjg Hof]ltdo eof] -@_v|Li6n] jrgsf] zlQmn] hLjg sf]dn eof]d]/f] Kofnf 55Ns]/ yf]kfx¿ v:g nfu] .

Page 298: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

! k|fy{gfdf x]g]{5' o]z" /fhfnfO{ -#_ d ;w} x]g]{5' .@ :ju{b"tsf aLrdf o]z" /fhfnfO{ -#_ d ;w} x]g]{5' .#z}tfgdfly ho x'g] o]z" /fhfnfO{ -#_ d ;w} x]g]{5' .$ cfºgf] k|f0f qm";df lbg] o]z" /fhfnfO{ -#_ d ;w}+ x]g]{5' .%cfºgf] /ut axfOlbg] o]z" /fhfnfO{ -#_ d ;w}+ x]g]{5' .^s'6fO, lgGbf ;xg] o]z" /fhfnfO{ -#_ d ;w}+ x]g]{5' .& d[To"b]lv af}/L p7\g] o]z" /fhfnfO{ -#_ d ;w}+ x]g]{5' .* dnfO{ d'lQm lbg], k|e' o]z" /fhfnfO{ -#_ d ;w}+ x]g]{5' .( k"/f] zflGt lbg] k|e' o]z" /fhfnfO{ -#_ d ;w}+ x]g]{5' .!)= kljq cfTdf lbg], k|e' o]z" /fhfnfO{ -#_ d ;w}+ x]g]{5' .!!= /fhfx¿sf /fhf o]z" /fhfnfO{ -#_ d ;w}+ x]g]{5' .

Page 299: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

! xl/of] rp/df dnfO{ r/fp“b5g\ ;'v–r}gsf] kfgLdf dnfO{ 8f]

¥ofp“b5g\pgL cl3–cl3 lx8\b5g\ / d]/f kfp 8f]¥ofp“b5g\ wd{sf af6fdf xft ;dfO{ lnO{ lx8fp“b5g\ .

@d[To"sf] t/fO{df dnfO{ lx8fp“b5g\ z}tfgsf] eob]lv dnfO{ arfp“b5g\anjGt / zlQmdfg agfO{ hojGt ;w}+ u/fp“b5g\pgsf] lzIff–b08n] dnfO{ r]tdf Nofp“b5g\ .

# b'Zdgsf ;fd'Gg]df ef]h tof/ ub{5g\ hLjgsf] srf}/f] e/fO{ /xb5g\pgL lz/df t]n dNb5g\ enfO{ s?0ff ub{5g\pgsf] cgGt /fHodf ;bf a:g] u5'{ .

Page 300: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#))=! snj/L 8f“8fsf] Tof] qm";df hxf“ v|Li6 6f“luP

sqf] pb]ssf] Tof] k|]d pgn] ddf k|s6 u/fPpgsf] x[bo 5]l8of] xftdf sLnfsf] bfukfp sf“6Ln] hf] 3f]lrof], d]/f] / ltd|f] of] efu .

sf]M wGo xf] kf7f] O{Zj/sf] :t'lt k|e'sf]o]z"sf] ufp“b} /xg]5' oz ;bf, pgsf] ho xf];\

@ af“Rg] pkfo c? gb]Vbf d qm";df uPv|Li6n] cfkm\gf] bofsf] xftn] dnfO{ r·f u/fPpb]ssf] abnfj ddf NofP v|Li6n]x[bosf] b'Mv lgsfn]/ cfkm\gf] zflGt lbP .

# cfpm x] ldq v|Li6 k|e'df pgn] af]nfp“5g\x[bo czflGtn] e/]sf] kfkn] ba]sf] hLjgkfk Ifdf / zflGt v|Li6 lbg]5g\ p;nfO{c? sf]xL bftf 5}g k|e' d;Lx l;jfo .

Page 301: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#)!=! o]z" k|f0fsf] z/0f:yfg, d tkfO{sxf“ eflucfpm“

rNbf af9L d]3, t'kmfg, cfwLb]lv cf8 d kfpm“hLjg si6 /x'~Hofn /Iff ugf]{; d]/f] k|f0fha cfp“5' d[To"sfn k;" :juL{o cf>o:yfg .

@ d}n] xf/–u'xf/ gkfO{ tkfO{dfly lge{/ 5'Psn} g5f]8L dnfO{ zflGt lbg'xf];\ k|e'd]/f] cfzf tkfO{df dnfO{ ;3fpg] tkfO{9fsL cfkm\gf] 5fofdf cf>o lbg'xf];\ dnfO{ .

# o]z" vfnL tkfO{nfO{ d ckgfpg rfxG5'dgsf] cfkb, b'Mv x6fO{ nf} 8f]¥ofpg'xf];\ k|e'd tf ;a cz'4 5', e/]sf] kfk sk6n]tkfO{ kljq k|e' e/]sf] cg'u|xn] .

$ d]/f] kfknfO{ 9fSg] 5 dfkm k|z:t tkfO{dfbof–vf]nf au]/ kfl//fvf];\ dg ;kmfhLjgbftf nf} dnfO{ lkpg lbg'xf];\ hLljt hndgdf aGgf];\ d"n tkfO{ pld|/xf];\ ;bfsfn .

Page 302: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#)@=sf]M o]z" Kof/f], ltdLafx]s d]/f] sf]xL 5}g, d]/f] c?

sf]xL 5}g! cfkm\gf jrgsf vs{df dnfO{ n}hfpm, d]/f Kof/f uf]7fnf]

hLjgsf] kfgLdf 8f]¥ofpm dnfO{ cf/fd c? sxL 5}g .@ha d ed{G5' o; b'lgof“df dnfO{ 5'8fpm x] Kof/f uf]7fnf

sf“wdf lnO{ ;To kydf lx8fpm d]/f] c? ;fyL 5}g .# d[To" 5fofsf] t/fO{df ha hfg]5' ;fy xf]pm Kof/f uf]7fnf]

ltd|} nf7Ln] d zflGt kfpm“ dnfO{ km]l/ s]xL x'Gg 8/ .$ h+unL hgfj/b]lv /Iff u/ dnfO{, r/fpb} 8f]¥ofpm x] k|e'

t]n d]/f] lz/df e/k'/L vGofpm, d]/f] Kofnf e/k'/L xf];\ .% kljq 3/df /fVg'xf];\ dnfO{, bof cg'u|xn] e/k'/ ub}{

d]/} xf] ;a yf]s x] Kof/f] k|e' d]/f] c? sf]xL 5}g .

Page 303: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#)#=! x] O{Zj/ plxn]sf] p4f/ cfzf eljiosf]

cfwL atf;df xfd|f] cf8 cgGt nf]s xfd|f] .@ tkfO{sf] u2L 5fofdf xfdL lg8/ a:5f}+

tkfO{sf] xftdf e/f];f /fvL ;'/lIft 5f} .#husf] ;[li6eGbf cl3 tkfO{ x'g'x'G5

k/d]Zj/ cgflbb]lv cgGt sfn;Dd .$ jif{ xhf/ Ps If0fh:tf] tkfO{sf] b[li6df

lanfp“5 h:t} cWof/f] ;"o{sf] Hof]ltdf .

Page 304: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#)$=! hLjg cWof/f]df ha cfp“5 b'Mv ha x/]; vfG5f} / x/fp“5 ;'v

ta cflzif\ ug, o]z"nfO{ x]/ cflzif\ uGbf–uGb} nf} t slt w]/ .sf]M cflzif\ ug, ug Ps}–Ps, cflzif\ ug, x]/ 5g\ cg]s

cflzif\ ug, 5Ss kg]{5f}, k|e'n] ltdLnfO{ slt lbg'ef]@lkmqmL zf]ssf] ef/L ltdL af]S5f} ls cfpg] lbgsf] nflu af“rf} s;/L

afOan k9\bfv]l/ ltdL a'em\g]5f} xfd|f k|]dL lktfaf6 ;a kfp“5f} .# wg–;DklQ x]bf{ y'k|} cs}{sf] ta ;Demf} xfd|f] wg 5 :ju{sf]

o; ;+;f/sf] wgn] zflGt ldNb}g, t/ o]z" 8fS5g\ hxf“ kL/ 5}g .$ lbg–lbg n8fO x'G5 5bf ;+;f/df z}tfg lhTg vf]H5 xfdLnfO{ ;bf

o]z" 5]pdf a:bf zlQm lbg]5g\ :ju{ gk'u];Dd cflzif\ uGb} ug .

Page 305: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#)%=sf]M d]/f] hLjgsf] gfy k|e' o]z" hf] d]/f] x/]s knsf]

;f“rf] ldq x'g\! lhGbuL of] kfkL d]/f] dgdf :g]xsf] axf/ NofO{ .

hLjgsf] d"No a'emfO{ lbP qf0f dnfO{ -@_lbP qf0f dnfO{ c;Ld k|]d b]vfO{ .

@å]if kfkLsf] of] ;+;f/df k|e' v|Li6sf] k'sf/ylst / sli6t hg cfpm kfksf] ef/L Nofpm -@_kfksf] ef/L Nofpm lbg]5g\ lj>fd ltdLnfO{ .

# x[bo vf]n]/ cfpm ljZjf; o]z"df nufpmlbG5g\ d'lQm ltdLnfO{ kfksf] ef/L x6fO{ -@_kfksf] ef/L x6fO{ Hof]ltsf] k|sfz u/fO{ .

Page 306: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#)^=! o]z";fy–;fy lx8\bf jrgsf] Hof]ltdf

xf|f] af6f] u/fp“5g\ k|sfzxfd|f] x'g\ kfngxf/ pgsf] OR5fcg';f/olb ub{5f} / dfg / ljZjf; .

sf]M dfg / ljZjf; u/] v|Li6df 5 cfzo]z"nfO{ ug'{k5{ vfln dfg / ljZjf;

@ d]3 cWof/f] cfP o]z"sf] d'xf/n]rf8} kfb{5 lgd{n cfsfzg tf z+sf g eo g tf cf“z' g xfoxfdL u?~h]n dfg / ljZjf; .

# cfkm\gf ef/L af]sL c?nfO{ ;fx; lbO{>dsf] kmn kfcf}nf v|Li6sf] :ofaf;,;+s6 cfkb / Sn]z xfdLnfO{ 5 cflzif\olb ub{5f} dfg / ljZjf; .

$ t/ tg–dg / wg ck{0f gu?~HofnxfdL o]z"df xf}nf lg/fzsf/0f cfgGb / ho o]z" lbG5g\ To;nfO{h;n] ub{5g\ dfg / ljZjf; .

% pgsf] ;·ltdf kfpg]/ a;f}nfaf6f]df lx8f}+nf pgsf] kf;pgsf] cf1f dfgf}, hxf“ k7fpg]5g\ hfcf}8/ gxf];\ vfln dfg / ljZjf; .

Page 307: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#)&=! o]z" ljZjf; u5'{ vfln tkfO{df

bf]ifL c;xfo d tkfO{ qf0fstf{k[YjL :ju{df 5}g sf]xL tkfO{h:tf]dh:tf] kfkLsf] nflu d'g{ef] .

@ o]z" ljZjf; u5'{ gfddf ;t ckf/gfd lbPsf b"tn] æo]z" tf/0fxf/Ægfd hf] n]lvof] lyof] nfhsf] qm";dflykfkL cfpm To; gfddf b[9 ljZjf; /fvL .

# o]z" ljZjf; u5'{ tkfO{nfO{ ;DemLk|]d / bofk"0f{ 3'Dg'ef] k[YjLsf]/L, bLg–bl/b| kfkL l3gnfUbf];an] lgufx kfof} d'lQmbftfsf] .

$ o]z" ljZjf; u5'{ jf0fL tkfO{s}æd x6fpGg slxNo} cfp“5 hf];'s}Æ,/ut 5 cd"No ;To 5 s/f/p4f/sf] x'g\ cfwf/ o]z" tf/0fxf/ .

Page 308: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#)*=! k/d k|]dL ;j{>]i7, cf]ln{cfpgf];\ hut\df

bofeGbf bof u/L jf; ugf]{;\ t'R5 xfdLdfo]z" bofk"0f{ eO{ lgd{n k|]d ckf/ tkfO{x/]s gd| dgdf cfO{ nf} arfpg'xf];\ xfdLnfO{ .

@ ;j{zlQmdfg\ p4f/s, cfpgf];\ ;a}nfO{ arfO{kmsL{ hut\df crfgs nf}, g5f]8\gf];\ d08nLnfO{k|e' tkfO{nfO{ u/f} ;]jf :ju{b"tn] u/] em}k|fy{gf :t'lt u/f} ;bf ehL v|Li6sf] k|]d ;w} .

# kl/jt{g k"/f ugf]{;\ xfdL lgisn+s agf}cfkm};“u km]l/ ldnfpgf];\ d'lQmbftfsf] bz{g kfcf}+t]h}af6 t]h}lt/ kl/jt{g xf];\ ckf/v|Li6sf] kfp gk/];Dd k|]d;fy u/L hohosf/ .

Page 309: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#)(=! gbLh:tf] /fd|f] O{Zj/sf] zflGt

b'Mv x6fp“5 xfd|f] x'“bf v'a j[l4k"/f 5 t} x'G5 emg\ km/flsnf]k"/f 5 t} a9\5 cem} ulx/f] .

sf]M k/d]Zj/df :yflkt dgdf 5 cf/fdjrgcG;f/ kfO{ zflGt / lj>fd

@ pgsf] cf8df a:5 hf] sf]xL kfp“5 ;'vzq" Toxf“ g k:5 g tf lbG5 b'MvlrGtf, kL/, cft'/L cfwLem} cfp“5t/ k|f0fnfO{ x'/L c;/ kfb}{g .

# x/ j/bfg ;jf]{Qdf O{Zj/af6 xf]xfdLnfO{ 5 pQd b'Mv jf ;'vsf]pgdf /fVg ;S5f} k"/f e/f];f/fv] pgdf kfp“5f} ;Tok"0f{tf .

Page 310: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F(G)

hLjgsf] ofqfdf 8f]¥ofpg'xf];\ dnfO{tkfO{sf] af6f]df, tkfO{sf] af6f]df

! d cwd{ kfkL r/0fdf cfP, of] hLjg lng'xf];\ -@_tkfO{+sf] lglDt lhpg]5' k|e' -@_, zlQmbfg lbg'xf];\ -@_

@ tkfO+{sf] ulx/f] jrgsf] cy{ dnfO{ l;sfpg'xf];\ -@_1fg, a'l4, ljj]s kljq cfTdf -@_ bfg dnfO{ lbg'xf];\ -@_

Page 311: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#!!=! k|e' o]z" ljZjf; u5'{ vfnL tkfO{df

ljgfbfd d kfpm“ eg]/ 5'6\sf/f .@ Ifdf kfpg ljZjf; u5'{ k5'{ r0fdf

kfpg tkfO{sf] cg'u|x s?0ff .# z'4 x'g ljZjf; u5'{ w'g'xf];\ dnfO{

cfkm\gf] /utn] ;a kfksf] bfu d]6fO{ .$ cu'jfO kfpg ljZjf; u5'{ 8f]¥ofpg'xf];\ dnfO{

ofqfel/ rflxbf] s'/f ;a h'6fO{ .% zlQm kfpg ljZjf; u5'{ tkfO{sf] ckf/

d}n] Tof] kfP/ slxNo} vfGg xf/ .^ k|e' o]z" ljZjf; u5'{ /x"“ d lg8/

ljZjf; u5'{ ;asf] nflu ;w}el/ .

Page 312: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

;Dk"0f{ hLjg d]/f] k|e' tkfO{+s} xf]/fh ug'{xf];\ ;bf tkfO{+sf]

k"0f{ xf];\ O{R5f! dxfg\ k|e' tkfO+{sf] k|]d clt ulx/f]

;fu/eGbf rf}8f 5 of] cf;dfgeGbf pRr of]lgsDdfnfO{ r'g]/ hLjg bfg lbg'eof]OR5f, cfzf, p2]Zo k|e' tkfO{ g} xf] d]/f] -@_

@ b"tu0fn] uy]{ tkfO+{sf] :ju{df dlxdfdflg;n] u/] pgsf] lg/fb/ / lgGbf:ju{df a:g] o]z", lktfsf] bflxg] xftdflg;n] /fv] >flkt qm";df b'O{ rf]/sf] ;fy -@_

Page 313: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

xf/ xf]Og hLjg hLt xf], clezfk xf]Og cflzif\ xf]d'lQmbftf v|Li6sf] /utn] lsg]sf] j/bfg of] hLjg

w]/} bfdL xf]xf/ xf]Og hLjg hLt xf], clezfk xf]Og cflzif\ xf]! P xtf;–xtf; lhpg]x¿, P pbf; ePsf dgx¿

P lg/fz–lg/fz cf“vfx¿ ljjztfdf ?g] k|f0fx¿gof“u/L v|Li6df hGd n]pm gq hLjg Joy{ hfg]5 .

@ hLjgb]lv yfs]sfx¿ cljZjf; u/L efUg]x¿dgsf tL ;a} JoyfnfO{ o]z"sf] cufl8 /flvb]pmxft km}nfO{ dfu] lgZro g} ltdLnfO{ of] bfg pgn] lbg]5g\ .

Page 314: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#!$=sf]M ljZjf;of]Uo d]/f] k|e' -d ltd|f] :t'lt ufpg]5'_ @! cg'u|xdf dnfO{ 8fSof}, dnfO{ ;bf ;DxfNb5f} -@_

o;y{ d ltdLnfO{ eG5', ltd|f] k|z+;f ufpg]5' .@ltd|f] k|]db]lv x] k|e', d af/Daf/ b"/ eP -@_

t/ d ltdLsxf“ cfp“bf dnfO{ tTsfn Ifdf u¥of} .# kfkdf cfkm"nfO{ gfz kfp“bf dnfO{ xft lbO{ p7fPYof} -

@_zq'sf hfnem]nb]lv dnfO{ hojGt hLjg lbof} .

$ d]/f z/0f:yfg ltdL, ltdL g} b[9 lsNnf xf} -@_ltdL o;sf rf/}kl§ ;b}j /Ifs eO/xG5f} .

% ltdL g} ;f“rf] ;fIfL xf}, ljZjf;of]Uo k|e' xf} -@_d]/f] k|e' cgflbsf d ltd|f] :t'lt ufp“b5' .

Page 315: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#!%=sf]M lg/fzfsf] cfwLdf ha 8'A5', nu+/ agL ;fy b]pm k|

e'cg'u|xdf dnfO{ lx8fpm cg'u|xdf dnfO{ 8f]¥ofpm

! pn{bf] cfwL ;fdgf ubf{ q:t r]nf ;a xtfz eP -@_cg'u|xdf af“r]sf] r]nf x'“, xtfz xf]pm“nf ;Dxflnb]pm k|e' .

@ljZjf;sf] cfwf/df af“r]sf] 5' ljZjf;sf] n8fO n8\g l;sfpm -@_ljZjf;nfO{ l;4 agfpg] k|e' d]/f] ljZjf;nfO{ l;4 agfpm .

# k/b]zL 5' d o; ;+;f/df ;xf/f d]/f] oxf“ sf]xL 5}g -@_ltdL g} d]/f] ;xf/f agL 8f]¥ofOb]pm lbg–lbg cflTds kydf .

$ af“lr/x]5' d clGtd lbgdf ;fy b]pm dnfO{ kn–kndf -@_;fy ltd|f] kfP o; ofqfdf lgZro bf}8 k"/f ug]{5' d .

Page 316: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

k|f0f eP;Dd ljZjf;df /x] tad ltdLnfO{ hLjgsf] d's'6 lgZro lbg]5'

! :ju{sf] /fHo ghLs cfPsf] 5 kfk–dfu{b]lv XbonfO{ lkm/fpmdgf]x/ b]zdf :yflkt of] /fHo o'u–o'u;Dd /xg]5,k|e'sf] kydf k|]dk"j{s lxF8L To; /fHonfO{ clg d's'6nfO{ kfpm“

@ P ;fg' em'08 eoeLt gxf]pm k|e'sf] z'e]r5f 5 /fHo lbg]s]jn ltdLn] k|e'nfO{ dgkbf]{ ;'Gb/ rf]vf] hLjg latfpmljhoL hLjg k|ltlbg lhO{ k|lt1fsf] /fHo clg d's'6nfO{ kfO{

Page 317: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

Em

slt dfof u5{g\ dnfO{ d]/f Kof/f k|e'n]d]/} dfofsf] t[i0ffdf ;w}+ g} t8\

lklbG5g\! dnfO{ cgGt hLjg lbg cfºgf] k|f0f;Dd lbP

d}n] ef]Ug'kg]{ b'Mv pgn] g} lnOlbP .@ d]/f] hLjg ;xf/f agL 8f]¥ofpg'xf];\

uf]/]6f]dfd cGwf] 5', oxf“ tkfO{ g} Hof]lt d]/f] .

#;+;f/ 6lnuP klg, d[To" g} cfP klgof] ldng cgGt;Dd of] k|Lt cd/ g} 5 .

Page 318: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#!*=sf]M c:tfrnkfl/ dlxldt b]zdf d]/f] 5 Pp6f 3/ -@_

rf“8} g} o]z" cfpg'eP/ k'¥ofp“5g\ ;/f;/ -@_! ;fgf] 3/sf] 5fgf]dlg, yf]/} s'/f] ePklg

;a}eGbf ;'vL 5' d sf/0f ;fy 5g\ hojGt o]z"oxf“ ;w} a:g] xf]Og dlxldt b]zdf hfg'5;'Gb/ zx/ ;'gsf] ;8s lsgf/ :jR5 rf“blsf] 5 -@_

@gfRb}, xf“:b}, :t'lt ufp“b} ;Gtx¿l;t lx8\g]5'jL0ff ahfpb} ufpg]5' d d's'6 kfO{ /dfpg]5'of] xf] t]/f] rlDsnf] 3/ eG5g\ dnfO{ k|]dL O{Zj/tof/ 5 of] t]/f]nflu, /fh u/ oxf“ ;w}+ gfgL -@_

Page 319: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

ufcf} uLt k|e'sf] ldnLh'nL 5f} ;a hf] -@_! k|e' xfd|f] uf]7fnf] ;anfO{ 36L s] xf]nf <

xl/of]–xl/of] 3f“;df ;anfO{ r/fO{ lnO lxF8\nfg\ -@_@ k'¥ofO{ lgd{n gbLdf lj>fd lbG5g\ dg}df

cfºg} gfp“sf] lglDtdf 8f]¥ofp“5g\ 7Ls af6f]df -@_#d[To" 5fof t/fO{df lxF8\5' hf]lvd g8/fO{

pgsf] n¶L ;dfO{ zflGt lbG5g\ xfdLnfO{ -@_$ ;fd' ha j}/L cfof] xfd|f]nflu ef]h /fVof]

xfd|f Kofnf plDnof] lz/df t]n nufOlbof] -@_%lgZro k|e'sf] bof hLjgel/ xf]O/xnf

ha :ju{df k'uf}Fnf ;bf;j{b} a;f}Fnf -@_

Page 320: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#@)=! O{Zj/ 5g\ k|]dL arfP dnfO{, O{Zj/ 5g\ k|]dL

d]/f]nflu .sf]M o;sf/0f ufp“b}5' / :t'lt ub}{5, O{Zj/ 5g\

k|]dL d]/f]nflu@ d kfksf] ef/n] 8'a]sf] lyP / d]/f] nflu p4f/ lyPg

.#qf0f lbg] o]z" k|folZrt eP, kfksf] ef/ clg b'Mv p7fP

.$ a9fO xf];\ ltd|f], ;gftg k|]dL, ha;Dd lhp“5' :t'lt

u5'{ .

Page 321: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#@!=! xfd|f :juL{o O{Zj/ lktf gfp“ tkfO{sf] kljq xf];\

/fHo tkfO{sf] l56f] cfcf];\ OR5f k"/f] ul/cf];\h:tf] :ju{df, h:tf] :ju{df -To:tf] k[YjLdf xf];\_ @

@ xfd|f] lbg–lbgsf] ef]hg bof u/L lbg'xf];\ck/fw xfd|f] bof u/L Ifdf alS;lbg'xf];\h:tf] xfdL, h:tf] xfdL -Ifdf u5f}{ ;a}nfO_{ @

#xfdL ;a}nfO{ k/LIff / b'i6b]lv arfpgf];\lsgeg] oL tkfO{sf /fHo, k/fqmd dlxdf xf];\;bf;j{bf, ;bf;j{bf -cfldg, cfldg o;f] xf];\_ @

Page 322: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#@@=! x[bodf 5 d]/f] lbJo /fu, o]z"sf] dL7f] Wjlg

g8/fpm ;b}j 5' d ;fy, k|To]s lbg / /ft klg .sf]M o]z", o]z", o]z", >]i7 / dL7f] gfd

Nofof] zflGt, :yfoL qm";df u/L husf] qf0f@ kfksf] ef/n] hLjg lyof] lgs[i6 b'a{n y] d lg?

kfoag]/ ;xfos cfP v|Li6 ug{nfO{ zq'n] Ifo .

#Ps ;'gf}nf] laxfg km]l/ v|Li6 cfp“5g\ afbndf lgZrolnP/ z/L/ Tof] dlxldt hfg]5f} v|Li6;fy lge{o .

Page 323: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#@#=! u/ avfg k'/fgf], :ju{sf] s'/fsf]

o]z"sf] dlxdf hfg', o]z"sf] k|]d s] ef]u/ avfg ;lhnf] ;fgf afnsnfO{ em}lga{n / x}/fg 5', 5' lgwf]{ / kfkdo .

sf]M u/ avfg k'/fgf] -#_ o]z"sf] k|]d s] ef]@ u/ avfg la:tf/}, d a'em\g ;s' aft

pb]ssf] Tof] p4f/ hf] d]6\g kfksf] utu/ avfg bf]xf]¥ofO{ rf8} la;{G5' dlaxfgsf] zLt k/fO{ lbp“;f] /xg]5 .

# u/ avfg sdnf], ;“u oTg ;f]/ / wL/o]z"n] k|f0f lbOxfn], p4f/ u/fO{ l:y/u/ avfg ;a ;do / o:t}u/L g}dnfO{ uf]xf/] ;f“Rr} ;a vf“rf] x'bfd} .

$ u/ avfg k'/fgf] b]vf kbf{dfo; nf]ssf] Joy{ dfgsf] w]/} OR5f u5'{ dc“ clg ha d vf]h" :ju{nf]ssf] ;To dfgu/ avfg k'/fgf] o]z"n] u5{g qf0f .

Page 324: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#@$=! O{Zj/rflx k|]d x'g\, k|]drflx cd/ xf] O{Zj/ k|]d ;j{>]i7

xf]ljZjf;, cfzf / k|]ddWo] klg k|]d ;a}eGbf >]i7 xf] .

@k"0f{ x[bo / zlqm, an, k|f0fn] k/d O{Zj/nfO{ k|]d u/f}l5d]sL;“ cfkm};“u em} ;j{bf lgisk6 k|]d u/f} .

# k|]dn] ;bfsfn wL/h wb{5, k|]dn] slxNo} O{v ub}{gk|]dn] slxNo} z]vL ub}{g, k|]drflx slxNo} km'lnb}g .

$ k|]dn] s'/Llt slxNo} ub}{g, cfkm\g} enfO vf]Hb}ga'/fO{ 3d08, 5n, sk6 ub}{g, k|]drflx slxNo} db}{g .

% k|e' o]z"sf] kl5Nnf] cf1f Ps–csf{;“ k|]d u/f}Ps–csf{sf] k|]dsf] C0f af]Sb} o]z"sf] cf1f k"/f] u/f}+ .

Page 325: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

x] o]z" ltd|f] k|]d, slt dxfg\ 5, cfsfzsf] tf/f, kj{t ;d'Gb|

;aeGbf dxfg\ 5 -@_! cuDo cfgGbn] Xbo e/k"/ 5, k|e'sf] sfo{ g} w]/} dxfg\ 5

x/]s ;f“em, x/]s ljxfg -:t'ltsf] of]Uo 5_ @@;+s6sf] ;dodf hLjg lg/fz x'G5 x] O{Zj/ k'sf5'{ bof

dnfO{ bzf{pmaf]nfpeGbf klxnf g} eG5g\, -d ltd|f] ;fy 5'_ @

# cGwsf/ 3f6Ldf dnfO{ lxF8\g'5 d[To" / hf]lvdsf] w]/} g} ofqf 5uf]7fnf] eO{ k|e' 8f]¥ofpg'x'G5 -cgGt ;fyL eO{_ @

$ 36L / sdLsf] dnfO{ s]xL 8/ 5}g xl/of] rp/df dnfO{ lgw{Ss 5ef]hg–hnn] t[Kt d x'G5, -v|Li6 d]/f] ;fy5g\_ @

% O{Zj/sf] ejgdf :t'lt ;wF} u5'{, ;Dk"0f{ Xbon] pgnfO{ ;wF} eG5':t'lt–k|z+;fsf] of]Uo k/d]Zj/ -xNn]n"ofx cfldg_ @

Page 326: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

s[t1 eO{, lz/ em'sfO{ hLjg r9fpg cfPsf] 5'cd"No e]6 c? s] 5 / < hLjg d]/} ck]{sf] 5' -

@_! 6f9f] hf“bf k|]dnfO{ e'nL, 3fon x'G5 dg k|e'sf] -@_

x'G5' -ghLs_ @ ltd|f] g} ;lQmg d hfg 6f9f] -@_@dgnfO{ lv“rg] j}ej hut\sf ljnf; ljnf; afws d]/f -@_

v|Li6sf] cb\e't k|]d}sf] lglDt TofU5' lognfO{ dg}af6 -@_

# k|]d 5 cufw k|e' ltd|f] g}, aofg ug]{ zlQm 5}g -@_cgGtsfn ;]jf g} u¿F, o; k|]daf6 pC0f d x'Gg“ -@_

$ husf] lglDt lhp“lbg k|e' g tf lhp“5' cfºg} lglDt -@_;lQmg d ck{0f gu/L 5f]6f] hLjg ltd|f] g} lglDt -@_

% b'Mlvt 5' d ;dosf] lglDt lat]Yof] hf] /xFbf kfkdf -@_af“sL hLjg s[t1tfdf clk{t xf];\ k|e's} ;]jfdf -@_

Page 327: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#@&=sf]M k/d]Zj/sf] qmf]waf6 v|Li6n]

xfdLnfO{ arfp“5g\pxf“sf] hLjgn] xfdLnfO{ kfkb]lv arfp“5

! dlxdfsf] cfzfdf cfglGbt agf}lg/fzf u/fp“b}g cfzfdf /xf} .

@ pxf“sf] hLjgåf/f p4f/ kfpg]5f}ldnfk / cfgGb u/f} ;bf;j{bf .

Page 328: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

d'6'el/–el/, 5ftLjl/kl/ d]/f] k|e'sf] dfofgfKg ;Sb}gf}, ckf/ 5 pgsf] k|]dL 5q5fof

v|Li6s} k|]ddf 8'A5', v|Li6s} k|]ddf e'N5' d ;bf–;bf

5'6fpg ;S5 s'g rLhn], eg s;n] u5{ afwf! pgsf] k|]d cfsfzeGbf cUnf], ;fu/eGbf ulx/f],

cToGt bfdL, e]befj/lxt, cj0f{gLo -@_l;Q}df kfOg] slxNo} gk'Ug] -@_s;n] lbG5 To:tf] k|]d xfd|} d'lQmbftf o]z" .

@ha d x/fPsf] lyP, ;xf/fxLg lbP of] kfkL hudfk|e' cfpg'ef], d]/} g} ;fd' -@_dfofn' xftn] tfGg'ef] dnfO{ -@_s;n] u¥of] To:tf] k|]d xfd|} d'lQmbftf o]z" .

Page 329: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F(A)

cfpFb5' tkfO{sf] r/0fdf, kb{5' tkfO{sf] z/0fdf

kfksf] af]em 5 hLjgdf, x6fO{ a:g'xf];\ x[bodf

! l;sfpg'xf];\ dnfO{ Kof/ ug{ tkfO+{nfO{ -@_k|e' dnfO{ tkfO+{n] Kof/ ug'{ef] klxn] -@_

@ ;dftL d]/f] xft /fVg'xf];\ dnfO{ ;fy -@_hLjgsf] Hof]lt lbO{ rDsfpg'xf];\ dnfO{ -@_

Page 330: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

A

k|e' ltd|f] :t'lt u5'{, ltd|f] dlxdf ufpg] 5' -@_

! ltd|f] r/0fdf x] k|e' -@_ Xbo e]6L r9fp“b}5' -@_@ k"/f] dgn] laGtL u5'{ -@_ ltd|f] bz{g d kfpm“ -

@_#o]z"sf] ¿k ddf xf]cf];\ -@_ pgs} u'0f b]vfpgnfO{ -@_$ ltd|} jrgn] x] k|e' -@_ gof“ hLjg kfpg]5' -@_% k|e' zlQm b]pm dnfO{ -@_ ltd|f]

jrg ;'gfpgnfO{ -@_

Page 331: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

c·–k|To·sf dflns d u5'{ k|0ffd\wGo–wGo ;[li6stf{ cd/ 5 ltd|} gfd -@_

! ltd|f ;[li6 oL b'O{ xft 5g\ slt /fd|f, ltd|f ;[li6 oL b'O{ kfp 5g\ slt /fd|foL d]/f xft, oL d]/f kfp c· x'g\ ltd|f, h] u?“ d hxf“ hfpm“ d xf];\ ltd|} dlxdf -@_

@ ltd|f ;[li6 oL b'O{ sfg 5g\ slt /fd\f, ltd|f ;[li6 oL b'O{ cf]7 5g\ slt Kof/foL d]/f sfg, oL d]/f cf]7 c· x'g\ ltd|f, h] ;'g' d, h] af]n' d, xf];\ ltd|} dlxdf -@_

# ltd|f ;[li6 oL b'O{ cf“vf 5g\ slt /fd|f, cGwf] x'g t dgsf cf“vf 5g\ tL rgfvf5g\ hf] d]/f oL b'O{ cf“vf c· x'g\ ltd|f, hxf“ h] hlt b]v] d}n] xf];\ ltd|} dlxdf -@_

$ 1fg / a'l4 hlt d]/f x'g\, oL ltd|} bfg, c·–k|To·df Kof/sf] ltd|f] /x]sf] 5 lgzfgZjf;–k|Zjf;af6 d]/f], lg:sf]; ltd|} gfp“, d]/f] oL ;jf{·af6, xf];\ ltd|} sfd -@_

Page 332: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! kg]{5 cflzif\sf] em/L, k|]dsf] k|lt1fnfO{ dfgx'G5 ;do hLjg lbg] v|Li6 d'lQmbftfsf] bfg .cflzif\sf] em/L cflzif\sf] em/L k7fpmbofsf] yf]kf] r'x'G5 cflzif\sf] em/L

k7fpm@ kg]{5 cflzif\sf] em/L, hLjgdf xf];\ zlQm–an

;a}df pTkGg u/fp“5 kljq cfTdfsf] kmn .#kg]{5 cflzif\sf] em/L, xfdLdf k|e' k7fpm

lbP/ cfTdfsf] e/k"/, jrgsf] t]hn] hufpm .$ kg]{5 cflzif\sf] em/L, xf];\ cfhb]lv z'¿

xfdLn] cfh kfk :jLsf5f}{, ;'Gg'xf];\ laGtL o]z" .

Page 333: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

###=! x] k|]d dnfO{ hfg glbg] d cfkm\gf] ylst cfTdf Nofp“5'

k|f0f ca ltdLnfO{ lbOxfN5' hLjgsf] ;fu/df a:g e/k'/L x'gnfO{ .

@x] Hof]lt dnfO{ af6f] b]vfpg] d cfkm\gf] ;fgf] aQL Nofp“5'cfkm\gf] dgsf] Hof]lt kmsf{p“5' ltd|f] pHofnf]df a:5' Hof]ltnf] x'gnfO{ .

# x] ;'v hf] dnfO{ b'Mvdf vf]Hg] dg d]/f] sxL efUg g;Sg]afbndf ltd|f] wg'if x]5'{ s/f/df e/f];f u5'{ lbg d]/f] pHhjn xf];\ .

$ x] qm";, hf] d]/f] lz/ p7fpg] g ltdLb]lv efUg ;Sg]d k|f0f df6f]df /flvlbG5' km"nh:tf] a9L lgSng' k|f0f d]/f] cd/ xf];\ .

Page 334: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

##$=! x] o]z" d]/f] dg n'sfpm To; wf/fdf To; wf/fdf

/ kfk / 8/ ;a} d]6fpm /utsf] wf/fdf .sf]M /utsf] wf/fdf, k|e' dnfO{ n'sfpm kljq agfpm

/ lbg–lbg} dnfO{ 8'afpm /utsf] wf/fdf@kfkLnfO{ ldNb5 Ifdf To; wf/fdf To; wf/fdf

/ kfp“b5' :jtGqtf /utsf] wf/fdf .# ca e/ cfkm}n] dnfO{ To; wf/fdf To; wf/fdf

dnfO{ klg kljq agfO{ /utsf] wf/fdf .$ kljq cfTdf lbg–lbg} To; wf/fdf, To; wf/fdf

dnfO{ k|e' b]vfp“b5g\ /utsf] wf/fdf .

Page 335: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

##%=! hLjge/ k|]d v|Li6nfO{ d ug]{5' ;'lgb]pm k|fy{gfnfO{ z/0f

k5'{hLjge/ elQm;fy clws k|]d d u5'{ Tof] clws k|]d v|Li6 d u5'{ .

@;f+;fl/s df]xdf vf]h] cf/fdf laGtL 5 b]pm dnfO{ cflTds lj>fd;w}–;w} elQm;fy, clws k|]d d u5'{ tof] clws k|]d v|Li6 d u5'{ .

# z}tfgn] af/Daf/ u¥of] nfrf/, ltdL 5f} tf/0fxf/ nfp5f} ej kf/hohoufg ;fy k|e' clws k|]d d u5'{ Tof] clws k|]d v|Li6 d u5'{ .

$ ;+;f/ ha TofUb5' v|Li6 dnfO{ n]pm lqPs O{Zj/sf] d eQm aGg]5'of] d]/f] b[9 k|0f xf], clws k|]d d u5'{ lqPs k|e'nfO{ k|]d d u5'{ .

Page 336: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

##^=! lngf];\ k|e' d]/f] Hofg xf];\ tkfO{nfO{ alnbfg

lngf];\ x/]s lbg / If0f ;w} :t'ltdf lat'g\ .@ lngf];\ d]/f xft, k|e' nfpgf];\ sfddf tkfO{sf]

lngf];\ d]/f kfp, k|e' cfkm\gf] kydf lx8fpg .# lngf];\ d]/f] :j/, k|e' tkfO{sf] a9fO u5'{

lngf];\ d]/f] cf]7 k|e' xf];\ ;'jrg e/]sf] .$ lngf];\ d]/f] wg, k|e' ;a tkfO{nfO{ a'emfp“5' .

lngf];\ a'l4, 1fg, k|e', jzdf NofO{ tkfO{sf] .% lngf];\ OR5f x] k|e' cfkm\g}l;t ldnfpg' .

lngf];\ dg cfkm\g} 7fGgf];\ tkfO{sf] l;+xf;g xf];\ .^ lngf];\ d]/f] k|]d, k|e' r/0fdf d vGofp“5' .

lngf];\ tg–dg–wg, k|e' v|Li6s} nflu lhpg]5' .

Page 337: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

##&=! h:t} d 5' xf] tkfO{sf] hLjgsf dLt Kof/ u5{g\

hf] tkfO{nfO{ d ck{0f u5'{, x] k|e' o]z" cfp“b}5' .@ d]/f] cfo'sf] laxfgdf v'zL;fy Hofg / k|lt1f lbG5'

geO{ ca]nf, x] k|e' o]z", cfp“b}5'' .#;bf Hof]ltdf a:g kfpm“ ;bf enfO{ sfd ug{ kfpm“

;]jfdf k"/f] an nufpm“ o;sf/0f o]z" cfp“b}5' .$ hLjg :jtGq d x'“bf z'4 x'g rfxG5' tkfO{df

;f]emf] / eQm, wdf{Tdf, x] hLjg :jfdL, cfp“b}5' .

Page 338: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D7

! d tkfO{sf] x'“ slt Kof/ dnfO{ k|e' v|Li6 bzf{pg'ef]t/ ljZjf;åf/f tkfO{sf] 5]p cfpg] t[i0ff ub{5' .

dnfO{ ghLs, ghLs x] k|e' Nofpgf];\ cfˆgf] qm";sf] 5]pm

dnfO{ -ghLs_ # x] k|e' cfˆgf] 3fon z/L/sf] 5]pm

@ O{Zj/sf] cg'u|xsf] zlQmn] d k|e'sf] sfd u¿FOR5f d]/f] tkfO{+sf]df ldnfO{ O{Zj/df cfzf /fvF" .

#ha k|fy{gfdf ldq;“u eFm} tkfO{+;“u af]N5' dta cfp“bf tkfO{+sf] ;Gd'vdf dnfO{ slt cfgGb 5 .

$ d gd¿~h]n k|]dsf] cg'ej ug{ ;lQmg k"/fd ga;'~h]n v|Li6sf] ;·tdf d]/f] d]6\b}g t[i0ff .

Page 339: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

##(=! k|lt1f u/] o]z" d ;]jf ug]{5'

d;“u ;w} a:gf];\ x] ;fyL / k|e'n8fOb]lv 8/fpGg glhs x'g'ePtkfO{sf] ky la/fpGg kfp 8f]¥ofpg'eP .

@ 5]pm d]/f] a:gf];, o]z" ;f+;fl/s dfofn]km;fp“5 dnfO{ ;w} nf]Eofpg] ;f]/n]5g\ zq' rf/}lt/ dgleq 5g\ klgx] o]z" cfO{ k|f0fnfO{ hf]ufpgf];\ kfkb]lv .

# :jfy{sf] emu8fb]lv O{iof{sf] cfwldfd :j/ tkfO{sf] ;'g' dw'/ zfGt ;kmfdnfO{ r]tfpgL, ;fx; jf xKsL xf];\ k|e'af]nL dnfO{ ;'gfpgf];\, x] /If k|f0f}sf] .

$ x] o]z" of] k|lt1f r]nfnfO{ lbOof] lsæhxf“ d 5' x'g]5f} Toxf“ ltdL klgÆx] o]z" jrg lbP d ;]jf ug]{5'tkfO{sf] kl5 nfu" x] ;fyL / k|e' .

Page 340: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

@$)=! o]z"nfO{ d ;a yf]s lbG5', ;a}yf]s ck{0f u5'{

k|ltlbg tkfO{sf] ;fydf k|]d / ljZjf;df a9\5' .sf]M ;a yf]s lbG5', d ;a yf]s lbG5' d

d'lQmbftf tkfO{nfO{ ;a yf]s lbG5' d@ o]z"nfO{ d ;ayf]s lbG5' b08jt u5'{ tkfO{nfO{

;f+;fl/s OR5f d 5f]8\5' tkfO{ lng'xf]; dnfO{ .# o]z"nfO{ d ;j yf]s lbG5' cfkm\g} agfpgf];\ dnfO{

kljqfTdf xj;\ ;fIfL v|Li6 x'g\ d]/f d v|Li6s} .$ o]z"nfO{ d ;a yf]s lbG5' d]/f] hLjg lng'xf];\

k|]d / zlQm ddf egf]{;\ cflzif\n] ek'/ ugf]{; .% oz"nfO{ d ;a yf]s lbG5' kljqfTdf ofb u5'{

k'/f d'lQmdf v'zL 5' pgsf] gfp“sf] ho ufp“5' .

Page 341: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#$!=sf]M tf/0fxf/ v|Li6 o]z"hLsf] lgTo–lgTo hohosf/

xf];\kfkLx¿nfO{ clt k|]d ug]{, o]z"sf] a9fO xf]O/xf];\

! t8\lklx8\y] hLjg ;f/f ltdLljxLg, x] o]z"hL -@_wGo xf];\ ltd|f] k|]dsf] lglDt -qm";}df r9L arfpg'of}_ @

@ hLjg kydf b'Mv ;+s6 ;bf g} k|e' lsg gxf];\cufw k|]dsf] ;f6f]df o]z" -x[bo e]6L oxL /xf];\_ @

#u|x0f u/L x[bo d]/f] k|]d / cfgGb cem a9fpmdg oxL xf] dlGb/ ltd|f], -:t'ltsf] of]Uo of] hLjg agfpm_ @

Page 342: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! O{Zj/sf] 5]j}df hfFb}5' d k/] klg b'Mvdf nluG5' d:t'lt ufp“b} ho eG5' O{Zj/sf] 5]j}df O{Zj/sf] 5]j}df hfFb}5' d .

@k/b]zLh:t} 5' 3fd 8'Ab} 5 jf;–u9 d vf]Hb}5' /ft kb}{5lgGb|fdf d x'G5' O{Zj/sf] 5]j}df O{Zj/sf] 5]j}df hfFb}5' d .

# :ju{nf]ssf] af6f] lbG5g\ dnfO{ ;a yf]s lbG5g\ dnfO{ jxf“ cflzif\ kfO{b'teGbf >]i7 x'G5' O{Zj/sf] 5]j}df O{Zj/sf] 5]j}df hfFb}5' d .

$ b'Mv–zf]snfO{ Tofu]/, zfGt eP/, rDsb} /xG5' jxf“ uP/zf]s x'b}g ;fydf O{Zj/sf] 5]j}df O{Zj/sf] 5]j}df hfFb}5' d .

%cfgGbsf] kv]6f ha lnG5' d ;+;f/sf] zf]s lrGtf la;{G5' d:t'lt ufp“b} ho eG5' O{Zj/sf] 5]j}df O{Zj/sf] 5]j}df hfFb}5' d .

Page 343: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! l;sfpg'xf];\ ;·t ug{ tkfO{sf] lbg–lbg x] d]/f] gfyu/fpgf];\ zfGt xnrn Xbosf] ofb ug{ tkfO+{sf] ;fyaf]Ng'xf];\ ta tof/ d x'G5' -@_, ;'Gg Tof] d[b' cfjfhug'{xf];\ uf]xf/ d;LxL hLjg latfpg ljgfnfh -@_

@rfxG5' k|e' lxF8\g af6f]df tkfO+{sf] lbg k|ltlbg:jfy{s} sf/0f olb dnfO{ x'G5, 5' clt zlQmxLgl;sfpg'xf];\ k|e' ug'{ x} ;]jf -@_ g agL ck:jfyL{a9fO xf];\ cfh k|e' o]z"sf] ag' d lgM:jfyL{ -@_

# lgZrot, k|e', cfh dnfO{ 5 ePsf] 5' d[To' kf/kljq cfTdf / k|lt1fsf eP d efuLbf/Nofpg'xf];\, k|e' tf]8L b]x d]/f] -@_ tkfO{+sf] l;4tfs]jn k|sfz xf];\ Hof]lt tkfO{+sf] d]/f] o; hLjgdf -@_

Page 344: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

A7

x] k|e' ug{ bz{g ltd|f] cfPsf 5f} xfdL cfzf nufO{

x] k|e' ug{ ===! -dgnfO{ cfºgflt/ nufOb]pm_ @ gfkljgf cflzif\ vgfOb]pm .@ -cfºgf] k"0f{ 1fg nf} b]pm_ @ :juL{o jf0fL cfh

nf} ;'gfOb]pm .#-vfnL xf];\ k|e' Xbo d]/f]_ @ df]x nf]e cf} qmf]w

d]6fOb]pm .$ -;a} cz'4tfnfO{ wf]Ob]pm_ @ qm";sf] d'lg :gfg u/fOb]pm .%-qm";sf] j]bLdf cfb/;fy cfp“5f}_ @

tg–dg–wg ;a} e]6L r9fp“5f} .

Page 345: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#$%=! v|Li6s} nflu ;a} v|Li6s} sfd ug]{ zlQm d]/f]

aft, ljrf/ sfdx¿ ;a} lbg 306f ;a} d]/fv|Li6s} nflu ;a} v|Li6s} sfd ug]{ zlQm d]/f]v|Li6s} nflu ;a} v|Li6s} lbg 306f ;a} d]/f .

@ pgsf] sfo{ oL xftn] u?g kfp pgsf] kydf lx8"gcf“vfn] v|Li6nfO{ b]v"g cf]7n] pgsf] :t'lt u?g\v|Li6s} nflu ;a} v|Li6s} kfp pgsf] kydf lx8"gv|Li6s} nflu ;a} v|Li6s} cf]7n] pgsf] :t'lt u?g\ .

# cf“vf ha v|Li6df nfP v|Li6 6fluPsf] b]v]cfTdfn] v|Li6 dfq b]v] c? yf]s d}n] e"n]v|Li6s} nflu ;a} v|Li6s} v|Li6 6fluPsf b]v]v|Li6s} nflu ;a} v|Li6s} c? yf]s d}n] e"n] .

Page 346: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#$^=sf]M ltd|f] r/0fdf ltd|f] z/0fdf ltd|f] r/0fdf ltd|f]

z/0fdf! cfof} k|e' e]6L cf/fwgf r9fpb} eG5f}

zlQm b]pm k|e' /fHo a9fpg', o]z" gfd km}nfpg' -@_

@ ltd|f] z/0fsf] bf; xfdL eO{ kljq cfTdf lnO{ cl3 a9\b};'t]sf] efOnfO{ hufp“b}, x/fPsf] cfTdfnfO{ vf]lhNofpb}a9fp“5f} ltd|f] /fHonfO{ o]z" gfd km}nfp“5f} -@_

Page 347: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F(D)

Åbo e]6L r9fcf} k|e'nfO{, :t'lt houfg klgxfdL ;a ;Gtu0f ldnL -@_

! kfksf] ef/ p7fpg cfP v|Li6 g/nf]sdf -@_kfkL hg ;asf] kfk d]6fO{ -@_ hLjg ;gftg lbg .

@ c;fWo b'Mv p7fP gd| / bLg agL -@_vf]nL p4f/sf] åf/ k|e'hL -@_ cd/ cfzf lbnfO{ .

#wGo :juL{o of] k|]d xfdL cwdL{k|lt -@_ge'nf+} km]l/ b'i6 ag]/ -@_ ;+;f/df km]l/ kmsL{ .

$ ;dk{0f u5f}{+ tkfO{+nfO{ k|f0f cfTdf Xbo klg -@_/Iff ug'{xf];\ of] hLjgsf] -@_ ljgo 5 xfd|f] oxL .

Page 348: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#$*=sf]M hLjgsf] bLk, hLjg k|ef lr/fgGb k|sfz

b]pmx[bo d]/f] lnP/ gljg cflTds agfOb]pm -@_

! cGt/fTdfn] d]/f] ljgo oxL ub{5 -@_sn° ;a wf]P/ d;LxL hLjg oxL ub{5 -@_

@ hLjg c?0fsf] /f]zgL NofO{ of] d]/f] x[bofsfzdf -@_cfTdfdf gj pd· b]pm x] k|e' laGtL ;'lgn]pm .

#cfzf, ljZjf; / k|]ddf l:y/ /xg] zlQm b]pm -@_hLjg–ofqf z]if eP cfTdf of] u|x0f ul/n]pm .

Page 349: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#$(=! xf]pm d]/f] bz{g, d]/f] k|f0f, x] k|e' tkfO{afx]s cfgGb 5}g c?

/ftdf–lbgdf xf];\ ;f]r tkfO{s} ;'Tbf jf Jo"embf Hof]lt tkfO{ g} .@xf]pm d]/f] a'l4 d]/f] ;f“rf] aft d ;bf tkfO{;fy tkfO{ g} .

tkfO{ g} lktf d 5f]/f ;f“rr} jf; ugf]{;\ ddf d rflx tkfO{d}# xf]pm d]/f] t/jfn / 9fn n8fOsf] xf]pm d]/f] dof{bf cfgGb d]/f]

xf]pm d]/f] u9L w/x/f cUnf] :ju{lt/ p7fpm x] anjfg\ k|e' .$ wg d vf]lHbg g t k|z+;f tkfO{ g} d]/f] ;j{:j ;bf

tkfO{nfO{ dfq d]/f] klxn] dfg :ju{sf] /fhf tkfO{ d]/f] wg .% :ju{sf] /fhf ljho eO{ uof] :juL{o cfgGb kfp“5' 3fd rlDsnf]

d]/f] k|f0f Kof/f] e"n eP xfd|f] cem} xf]pm bz{g x] ;asf /fhf .

Page 350: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#%)=sf]M dg d]/f] lng'xj;\ o]z" tkfO{n] o;nfO{ agfpg'ef]

o;df tkfO{ cfkm\gf] 3/ agfpgf];\ h;sf] nflu of] agfpg'ef]

! b'lgof“sf] ;a s'/f lgsfNgf];\ o;nfO{ z'4 kljq ug'{xf];\cz'4 d}nf] kfknfO{ wf]O{sg Tof] /utn] hf] axfpg'ef] .

@ha k9\b5' kljq jrg h;sf] af6f] 5 ;RrfOsf]af6f] ;To hLjg b]vfO{sg ljZjf; clg cfzf a9fpg'ef] .

# w]/} ;fn tkfO{b]lv lyP b'/ nfk/jfxLn] g} u/] b'/cg'u|x, k|]d, bofsf] j/bfgn] wL/h w/L dnfO{ b]vfpg'ef] .

$ cfTdf z'4 xf];\ wf]O{sg kljq cfTdfsf] alKt:dfn]x/ ;do x/ hUuf ;fIfL lbpm“ h:tf] tkfO{n] g} l;sfpg'ef] .

Page 351: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#%!=! x] k|e', tkfO{sf] nflu k"/f] zlQm lbG5'

/ d]/f] dgsf] xif{cG;f/ tkfO{sf] uLt ufp“5' .@ ;+;f/nfO{ x[bo lbP/ k|]d x'Gg tkfO{sf]

tkfO{sf] ;]jf ljgfan ug'{ g;Sg] xf] .#tkfO{sf] nflu s'OR5f gxj;\ bfg d]/f]

g d]/f] xj;\ cN5] dg g x[bo ck:jfy{sf] .$ x] k|e' dnfO{ r'Gg'xf];\ d x'G5' tkfO{sf]

tkfO{nfO{ k"/f] an lbG5' ;Dk"0f{ x[bosf] .

Page 352: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#%@=! o]z"sf] gfdn] lbG5 ;'v ljZjf;Lx¿nfO{

rf]6 lgsf] kf5{ yfD5 b'Mv / x6fOlbG5 eo .sf]M Kof/f] gfd d'lQmbftsf], Kof/f] gfd

d'lQmbftfsf]Kof/f] gfd d'lQmbftfsf], ;jf]{Rr gfd o]z"

@lk|o gfd d]/f] hLjg–cfwf/ 9fn z/0f:yfg d]/f]k|z:t lbg] of] e08f/ c;Ld cg'u|xsf] .

# v|Li6 qftf, ldq uf]7fnf], af6f], ;To, hLjgeljiojQmf, k'/f]lxt, /fhf, x[bo u5'{ ck{0f .

$ tkfO{sf] k|]d ckf/ ;'gfpm“ k|f0f d]/f] /x'~h]no; gfdn] km]l/ hfu[t xf]pm“ ha cfp“5 d[To"sfn .

Page 353: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#%#=sf]M hjfgLnfO{ k|e'sf] lglDt lhp“bf] alnbfg

r9fpm;+;f/nfO{ TofuL cfkm\gf] qm"; p7fO{ k|e'nfO{ g} k5ofpm x}

! of] z/L/ ltd|f] dlGb/ xf] hxf“ O{Zj/n] jf; u5{g\o;nfO{ ;w}+ kljq /fv, k|e'n] /fh u5{g\ .

@ cfkm}nfO{ k|e'sf] l;kfxL agfpm, n8fO 5 nfdf], x/]; gvfpmljZjf;sf] pQd n8fO{ n8 k|e'n] ho lbG5g\ .

Page 354: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#%$=sf]M p7 hfu x] d;LxL ob{gkf/ hfgnfO{ -@_

Tofu, Tofu ld>sf] of] ;'v–ljnf;, dfgnfO{ -@_! slt klg z+sf g/fvL o]z"sf] s/f/df -@_

cl3 a9L ljjz geO{ -@_ k|e'sf] ljZjf;df .@;d'Gb| uhf]{;\ ysf]{;\ kj{t, af9L a9f];\ of] ofqfdf -@_

kmsL{ gx]/L ;bf]d gu/nfO{ -@_ sbd a9fpm l;of]g kxf8df .

# gh/ p7fO{ snj/Ldf x]/L v|Li6 lgzfgfnfO{ -@_x6fOlbg] afwf / aGwg -@_ gfzug]{ cGwsf/nfO{ .

$ ca|fxd, O;xfs, ofs"a, of];]kmnfO{ ;fy lbg], x] ofx|] -@_xNn]n"ofx, xNn]n"ofx -@_, :t'lt dlxdf, xNn]n"ofx .

Page 355: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#%%=sf]M ltd|f] hjfgLnfO{ x]nf ug{ gb]pm s;}nfO{ -

@_;'Dk hLjg k|e'nfO{ 8f]¥ofpg]5g\ ltdLnfO{ -@_hLjgsf] of] ofqfdf === -@_

! hLjg of] xfd|f] ;w}+ g/xg] hfg' 5 Pslbg ;a} -@_kfknfO{ TofuL v|Li6nfO{ lnO{ -@_ x'g]5f} d[To"kf/ .

@ nf]e u5f}{ nfnr u5f}{ ;+;f/sf] ;a} yf]snfO{ -@_oL ;a}yf]s s]xL klg xf]Og -@_ x'gnfO{ d[To"kf/ .

#hLjg of] ltd|f] k|e'nfO{ b]pm eg]{5 cflzif\n] -@_;+;f/df b'Mv, d[To"kl5 ;'v -@_ kfpg] 5f} ltdLn] .

Page 356: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

d]/f] hLjg of] k|e' ltd|} xf], d]/f] cfzf–pd+u, k|e' ltdL g}

ltd|} agL d /lx/x"“ ca laGtL oxL 5 ;bfnfO{! d]/f] hLjg o:tf] lyof] ls em/]sf] km"n

cGof]ndf af“r]sf] e"n}–e"nl/lQPsf] lhGbuLdf s]xL lyPg ;f/d]/f] lglDt cfzf s]jn xf/}–xf/-d}n] hf]z kfP“, d}n] xf]z kfP“, ;a bf]ifsf] dfkm k|e'df kfP“_ @

@bfdL–bfdL ;Dem]sf tL h]–hlt lyPd]/f] lglDt tL ;a} g} ef/ ePhxf“–hxf“ vf]lhlx8] rflxPsf aftd]/f] lglDt s]xL /x]g ;w}+ l/Qf] xft-d}n] ;To–hLjg / zflGt vf]h], o]z"df afx]s sxL kfOg_ @

Page 357: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#%&=sf]M oxf“ d}n] p4f/sf] uLt ufpg'5, x/

dgdf v|Li6 a;fpg'5 -@_! o]z"sf] s?0f qmGbg oxf“ ;'lgb]pm

pg}sf] cfb]z hLjgdf emNsfOb]pmpxf“;“u lhpg rfxg]x¿ pxf“h:t} algb]pm .

@ /ft–lbgsf] km]/f]h:t} eO{ ltdL oxf“ af“lrb]pm;w}–;w} oxf“ af“lrb]pm -@_

Page 358: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#%*=sf]M x]/g /QmfDd] snj/Ldf k|]dsf] k|tLs qm"; v8f

Toxf“6f“luPsf To;df k|e'hL 5g\, lbg ltdLnfO{ p4f/ dxfg\ -@_

! af“R5g\ dflg; a]xf];;l/ dfgf}+ slxNo} db}{gg\ tLldq lgZro d5f}{ ltdL lhp“5f} ta sxf“ o'u–o]uel/ <

@af“RgnfO{ j:t' rflxP klg 5ftLdf xfnL nfb}gf} tLd[To"kfl/ klg lhp“5f} ltdL nfG5f} ls s]xL Toxf“ ;+ufnL <

# k|e' v|Li6 ag] u/La} clt, Tofu] ;a}yf]s ltd|}lglDtlk|o, ltdL tf hg xf} v|Li6sf lhp“b5f} ca s;sf] lglDt <

$ b]vL v"g}–v'g qm";df v|Li6nfO{ ug]{ s;/L pk]Iff pgnfO{;§fdf v|Li6sf] ckf/ k|]dsf] r9fp“b}gf} s] x[bo cfgf] <

Page 359: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

d x'“ Pp6f l/Qf] ef“8f] km';|f] df6f]n] ag]sf]

s'6L–lk6L, sf6L–5f6L, tkfO{sf] OR5f cg';f/sf]

ef“8f] dnfO{ agfpg'xf];\ -@_! d 5' d}nf] s6\s6]sf] ;jf{· d]/f] w'g'xf];\ -@_

tkfO{+sf] u'0fn] e/]/ aNbf] ;fIfL agfpg'xf];\ -@_@ kljqfTdf knkndf dnfO{ gd| t'Nofpg'xf];\ -@_

sbd–sbddf 8f]¥ofp“b}, k|fy{gfsf] hLjg lbg'xf];\ -@_#o]z" tkfO{+sf] ef“8f] x'“ clt ylst sdhf]/ 5' -@_

tkfO{+sf] ;fdyL{ xftn] ;dft]/ rnfpg'xf];\ -@_

Page 360: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

tf]8kmf]8 u/L hf]8g'xf];\ km]l/ v|Li6 :jo+ lhpg'xf];\

;[li6 cl3sf] OR5f tkfO+{sf], x] k|e', k"0f{ xf];\

! :jfy{do hLjg lhP/ slt tkfO{+nfO{ ?jfP -@_tkfO{+sf] cf1f tf]8]/ d}n] w]/ sf“8f pdf/]tL sf“8faf6 Ps d's'6 agfO{ k|e'nfO{ klx¥ofPkfk ub}{ oxf“ af“r]/ s}of} af/ qm";df r9fP .

@ lhpg rfxGg xf/]sf] hLjg v|Li6lt/ eP/ -@_hLpg rfxG5' hojGt hLjg v|Li6leq eP/o;sf/0f k|e' xf/k"0f{ hLjg tkfO{+nfO{ ck{G5'd]/f] ;ट्�ट्fdf o]z" lhpg'xf];\ of] ljgo la5fp“5 .

Page 361: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#^!=sf]M x] v|Li6Lo hg cl3 a9 hLjgsf] ofqfdf! hfg'5 b'Mv, Sn]z ;xb} k|e'nfO{ k5ofp“bf .@ g3a/fpm, zf]s, nfh ;xg'5, v|Li6n]

hf]ufp“b5g\ .#z}tfgsf] ;fdgf ug'{5, n]pm t/jf/ cfTdfsf] .$ O{Zj/ ;fdyL{ 5g\, ;fydf lx8f}+ pgsf] cf8df .%O{Zj/sf] Hof]lt b]vfp“b} n8\g]nfO{ ;DxfNb} .^a9f}+ enfOsf] sfd ub}{ ;'Tg]nfO{ hufpb} .& g 5f]8L O{Zj/nfO{ ;“udf k'Ug]5f} :ju{nf]sdf .* of]Uo /Ltn] of] hLjg latfcf}+ :ju{df hUuf kfcf}

+ .

Page 362: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#^@=! o]z"sf] kl5 lx8\g]5' a? b'Mvsf] af6f] xf];\

e~Hofª–kxf8 / d}bfgdf dnfO{ hfg'k/f];\v'zL dgn] d lx8\g]5' hxf“ pgL hfg]5g\hfGb5' ls oxL af6f] hfg]5 o?zn]d .

@ o;sf/0f d ;f]Wg] 5}g, k|e'n] sxf“ nfg]5g\d 8/fpg]5}g slxNo}, o]z"af6f] b]vfp“5g\x's'd dfGb} pgsf] kl5 lx8\g]5' gd|tfn]sf/0f pgsf] l;4 OR5f hftL d d]/f nflu .

# b'lgof“n] dnfO{ em'NofP d]l6g]jfnf rLh}n]clg kfkdf km;fP ;w}+ b'Mv lbP/kfl/b]pm lga{Gw dnfO{ cfTdf, k|f0f / hLjgdfpgsf] ;]jf ug{nfO{ a:g pgs} OR5fdf .

$ lnOxfn d]/f] OR5f cfkm\gf] OR5fdf /fvha bf}8df d yfSg]5' d]/f] ;fx;nfO{ a9fpmhLjgel/ pgsf] kl5 lx8\g]5' ;RrfO“n]ta v'zL x'G5' dlxdf tkfO{sf] ;·ltn] .

Page 363: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#^#=sf]M bofn' k|e' dnfO{ 8f]¥ofpgf];\ af6f]df tkfO{sf]

k"0f{ xf];\ OR5f k/d]Zj/sf] hLjgdf d]/f]hf“Rg'xf];\ k|e' dnfO{ ug'{ ;a :jfy{sf] gfzb]vfpg'xj;\ pkfo dnfO{ ag" d ljZjf;L bf;

! 5fGg'ef] k|e' cof]Uo k|f0fLnfO{ ug{nfO{ tkfO{sf] sfdc1fgL d lga{n nfrf/ 5' a9fpg v|Li6Lo /fHovfg'xf];\ agfpg'xf];\ hLjgnfO{ k|e' d]/f]sf6\gf]; Joy{ j[l4 aGg :j?k tkfO{sf] .

@ hfg]5' d af6f]df o]z"hLsf] gu/L s]xL ug\ug\k|]dsf] s]Gb| k|e' d]/f] tkfO{, ck{0f u5'{ tg–dg–wgx6fpgf];\ :jfy{ d]/f], xf];\ ek"/L cfTdfsf]b]v"g\ ;an] hLjgdf ;b\u'0f k/d]Zj/sf] .

Page 364: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#^$=! x] k/b]z hfg] hg xf] elgG5f} wGosf

v|Li6 lz/}lt/ hfb} v|Li6 ;fyL ;fydf .@ ;+;fsf] qf0fsf] nflu v|Li6s} af6f]df

b'Mlvt / ef]sf x'b} elgG5f} wGosf .# h'g qm";nfO{ v|Li6n] af]s] Tof] ltd|f]nflu lyof]

h'g sf“8]–d's'6 nfP, Tof] ltd|f]nflu lyof] .$ h'g ljZjf;n] v|Li6 b]V5f} h'g cfzf /fVb5f}

h'g k|]dn] v|Li6nfO{ x]5f}{ ha b'Mvdf clNemof} .% oL s] cuf}6] xf]Ogg\ lktfsxf“ k'¥ofpg] .

oL cfkm}cfkm d"n Hof]ltsf ls/0f 5f]8L c? s] .^ h'g si6 Sn]zn] 3]5{g\ h'g b'Mv ef]Ug'5 .

h'g a]lx;fa k/LIff 5g\ oxf“ c;fWo .& oL ;a} v|Li6sf zf]ef :ju{sf h:tf l;·f/ .

oL ;a} Pp6f ln:g' psfNg] :ju{sf] åf/ .* x] wGo ofqL hg xf] xf];\ :ju{sf] ;Demgf .hxf“ yf]/} b'Mvsf] ;f6f] w]/ ;'v 5 k|e'sxf“ .

Page 365: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#^%=! hLjgsf] af6f] sf“8fn] k"0f{ ;+u|fd 5 ef/L dg x'G5 r"0f{

d?em} z'is x'g5 slxn] /l;nf] clg el/nf] klxn];do Tof] lyof] lrGg tkfO{nfO{ wGojfb k|]dL k/d]Zj/ lktfb]Vb5' d Tof] afbnsf] vf“af] pHhjn rlDsnf] 8f]¥ofpg] dnfO{ .

@ cGwsf/ s:tf] 9fSb5 dnfO{ lg/fzsf] lgTo x'b}5 a9fOs;/L lx8\g' kfOnf sxf“ xfNg', rfxGg k|e', hLjg of] kmfNg'wGojfb, lktf sfnf] afbnsf] kfl/ b]Vb5' Hof]lt hLjgsf];f]Wg dg nfU5 lsg x] k|e' l;sfpg'xf];\ dnfO{ w}o{ x] o]z" .

# n5f/ / k5f/ ;+;f/sf] clt l3gnfUbf] kfkdo 5 d]/f] ultn8fO / emu8f 5 b]z–ljb]zdf, 3d08 5 ltgs] ljBf / e]ifdfwGo 5 o]z" d]/f] xf] cfzf afbndf pHhjn b]Vg]5' /fhf;a}sf] dflns zflGtsf bftf, zlqmsf k|e' v|Li6 d'lQmbftf .cfpg'x'g]5 -#_, rf“8} g} dlxldt afbndf o]z"hL cfpg'x'g]5 .

Page 366: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#^^=! k/b]zL efO xf] hfb}5f} sxf“ < e]if xfdL abnL hfG5f} lg jxf“

6f9}sf] ofqf ub}{5f} /fhfsf] ;dfrf/ kfPsf 5f} :ju{ k'Ug'nfO{ .@ Tof] ;'vsf] 7fp“df k'u"nf eGg] k/b]zL efO xf], s] ltd|f] lrGg]

e/f];} ltd|f] 5 xDd] cfzf t ;f“Rr} cuDd] b'Mvsf af6}df .# rlDsnf] j:q o]z"n] lbG5g\ t]lhnf] d's'6 k|e'n] lbG5g\

;+lunf] cd[t lkpg] 5f} :ju{sf] ;'vnf]s kfpg]5f} :juL{o /fHodf .$ aufn 5 ;fgf] 8/ 5}g w]/} af6f] 5 Psnf] ;fyL 5 yf]/}

b"t xfd|f] b'MvnfO{ 5 ;'Gg] k|e' o]z" :jfdL 5g\ x]g]{ /Ifs eO{ cu'jf .

% cfpg efO xf] / cfpm lbbL–alxgL aLr–aLrdf k; Ps–Ps} ugLg5f]8 xfdLnfO{ slxNo} ljZjf; u/ v|Li6df clxn] ta k'U5f} ;'vnf]sdf .

^ k/b]zL efO xf], hfG5f} lg xfdL /dfOnf] b]zdf n}hfpm x} hfgLn}hfpm x} xfdLnfO{ ;fy}df :ju{nf]ssf] af6}df 8f]¥ofpg xfdLnfO{ .

Page 367: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#^&=! uf]7fnf] d]/f x'g\ k|e' g 36L 5 dnfO{

xl/of] 3f“;sf] rp/df r/fp“b5g\ dnfO{ .@pgn] ;'v–r}gsf] kfgLdf 8f]¥ofp“b5g\ dnfO{

/ kf5{g\ k'ghL{ljt k|f0f wd{ dfu{df lx8fO{ .# ha lx8\5' d[To"sf] 5fofdf g 8/ g 5 lkmqmL

nf}/f] / n¶Ln] pgsf lbG5g\ dnfO{ zflGt .$ ef]h tof/ ub{5g\ pgn] zq'sf] ;fd'Gg]df

t]n d]/f] lz/df dNb5g\ kf]lvG5 srf}/f .% d kl5 nfU5 hLjge/ enfO{ / s?0ff .

/ k/d]Zj/sf] 3/}df d /xg]5' ;bf .

Page 368: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#^*=! hxf“ klg k|e' kfp d]/f] 8f]¥ofpg'ef] ;fy}df xft ;dfTg kfpm“

af6f] sf“8] xf];\ t} e/]sf] hfnn] k5ofp“5' d k|e' 8f]¥ofpg'ef] eg] .

sf]M hxf“ klg d'lQmbftf -d k5ofpg]5'_ @ hxf“ klg d'lQmbftf 8f]¥ofof}+ eg]

@hxf“ klg k|e' vfln d':s'/fpm /Iff an / zflGt b]pm kfkdf gk?af6f] cWof/f] xf];\ t/ g8/fpm hxf“ ePklg k|e' ;fy} xf]pm .

# hxf“ klg k|e' k|fy{gf oxL u? ;fu'/f] af6f] lx8" s}n] ge]6\s"kfkn] lvRg vf]h] c:jLsf/ u? ;f]emf] af6f] k|e';fy–;fy} lx8" .

Page 369: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#^(=! d clt lga{n tkfO{ k|an s;/L x'g' kf/ <

g b]jL–b]jtf o]z" gfp“ Pp6f gfj} 5 tf/0fxf/ .@t'kmfg} ef/L gfp“ 5 jfl/ u/fOb]pm dnfO{ kf/

ej;fu/ tg'{ s]xL zlQm 5}g pkfo b]pm tf/0fxf/ .# of] gfp ef/L ul/b]pm jfl/ laGtL 5 af/Daf/

;an] hfgf];\ ;an] dfgf];\ o]z" gfp“ tf/0fxf/ .$ ;+;f/}el/ kfksf] ef/L p4f/ b]pm bLgfgfy .

ljnfk u5f}{ z0f k5f}{ cfp“b}5f} tkfO{;fy .% tkfO{ k|]dL tkfO{ GofoL hut\sf kfngxf/

cfTdf b]pm k|e' ;a}nfO{ a'em\g] tkfO{ tf/0fxf/ .

Page 370: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#&)=! :juL{o lktf O{Zj/ tfgf]{;\ ;fu/dfly xfdLnfO{

/Iff, cu'jfO, kfng ug'{xf];\ vfln ;xfos tkfO{xfdL klg x'G5f} wgL, O{Zj/ xfd|f lktf eP .

@ kfk, e"n hfGg] d'lQmbftf Ifdf ugf]{;\ xfdLnfO{xfdLeGbf cl3 lx8\g'ef] b'Mv vfb} ;+;f/sf]d?e'ldaf6 3'dL nfUof] z"Go, Kof;, ysfO{ .

#cf]nL{ x] kljq cfTdf, dgdf cfgGb eg'{xf];\k|]d x/ cg'ejsf] ;fydf lbJo xif{ lbg'xf];\o:tf] o'lQm, cu'jfO, d'lQm kfO{ xfd|f] d]n /xf];\ .

Page 371: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#&!=sf]M e/f]; 5}g hLjgsf], afbn em} of] hLjg xf]

Ps lbg xfdLnfO{ hfg'5 o]z" d;Lxsf] ;Gd'vdf! O{Zj/sf] k'q o]z" x'g\ cjtf/ eP kfkL hut\df

kfkb]lv d'lQm pg}n] lbG5g\ af6f] / ;RrfO hLjg pgL:ju{sf] d'lg gfp“ c? 5}g d'lQm lbgnfO{ .

@ wd{ / sd{ u/]/ ;+;f/sf] ;'vdf e'n]/ ;do gi6 gu/f}kms]{/ km]l/ cfpb}g, o]z" d;Lx ghLs} 5g\ d'lQm lbgnfO{ .

#;f“rf] x[bo lnP/ ;fi6f· b08jt\ u/]/, x] o]z" d kfkLr/0f ltd|f] kb{5' qm";sf] /ut ckgfp“5' d'lQm lbg'xf];\ .

Page 372: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#&@=! k/d]Zj/ d]/f x'g\ cujf of] ;'Gg' s:tf] ;fGTjgf

h] hlt u?, hfpm“ htf, k/d]Zj/ d]/f x'g\ cu'jf .sf]M k/d]Zj/ d]/f x'g\ cu'jf dnfO{ 8f]¥ofp“b5g\ ;bf

d pgsf] kl5 nfu"nf sf/0f k/d]Zj/ x'g\ cu'jf@ej ;fu/ slxn] zfGt 5 / slxn] cfwL rNb5

jf cfkbdf jf ;'v r}gdf k/d]Zj/ d]/f x'g\ cu'jf .# ;dfT5' d pgsf] xft gu? ugugfOsf] aft

h] k/] xf];\ /dfpm“ ;bf ls O{Zj/ d]/f x'g\ cu'jf .$ cfp“bf k[YjLsf] sfdsf] cGt cg'u|xåf/f eO{ hojGt

lge{o d t5'{ d[t–vf]nf :ju{;Dd, O{Zj/ x'g\ cu'jf .

Page 373: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! :ju{ b]zdf dnfO{ hfg' 5 :juL{o zx/ a:gnfO{a6f}/] ;fyL Pp6f 5 zx/sf] 9f]sf vf]NgnfO{

a6f}/] ;fyL sf] xf] ddfly l67fpg] <a6f}/] ;fyL sf] xf] 9f]sfnfO{ vf]lNbg] <

@ ca lxF8\5' d af6f]af6} pgn] af6f] b]vfp“5g\ h'gddfly l67fO{ 9f]sf vf]Ng] O{Zj/sf lk|o k'q x'g\ .

# ;Dem Tof] af6f] s:tf] 5 hxf“ d clxn] lxF8\g]5';Dem Tof] 9f]sf s:tf] 5 hxf“ d clxn] k:g]5' .

$ Tof] :juL{o af6f] ;f“u'/f] 5 dg clt sli6t t'Nofpg]Tof] k:t] 9f]sf ;f“u'/f] 5 dnfO{ To; zx/ k'¥ofpg] .

% wd{–k':ts d]/f] xftdf 5 dnfO{ 7Ls af6f] b]vfpg]k|fy{gfdf v|Li6Lo zlQm 5 Tof] 9f]sf klg vf]lNbg] .

^ wd{–k':tsnfO{ d 5f]8lbg d k|fy{gf ug{ e'lNbg:ju{nf]ssf] clwsf/L geO{ ca p;} d tf dlb{g .

Page 374: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#&$=! b'Mv zf]s ;a} sfl6of] xNn]n"ofx ;a n8fOdf hLt

eof] xNn]n"ofxlat] lbg kl5–kl5 5f8f}, xNn]n"ofx b[li6 cl3 prfnf} xNn]n"ofx .

@ pgsf] zAb ;'Gb5f} xNn]n"ofx cflb–cGt ;j{q xNn]n"ofxhxf“ pgn] nfg]5g\ xNn]n"ofx Hof]lt pgn] lbg]5g\ xNn]n"ofx .

#xfd|f] hLjgsf] cfwf/ xNn]n"ofx v|Li6df dfq kfp“b5f} xNn]n"ofxxfd|f k/d ldqsxf“ xNn]n"ofx lbg–lbgcl3 a9\b} hfcf} xNn]n"ofx .

Page 375: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

oxj] d]/f] uf]7fnf] dnfO{ s]xL 36L x'b}gpgn] xl/of] vs{df dnfO{ r/fpg]5g\

! ;'v–r}gsf] kfgLlt/ ;b}j 8f]¥ofpg]5g\d]/f] of] t'R5 k|f0fnfO{ gof“ t'Nofpg]5g\ .

@cfºg} gfp“sf] sf/0f hxL uP tfklgwd{sf] ;'dfu{df dnfO{ cu'jfO ug]{5g\ .

# c“ d[To"sf] 5fofdf lxF8\g' k/] tfklg/Iff u5{g\ hxLF hfcf} ta lsg 8/fcf} .

$ ;a} zq'sf] ;Gd'v ef]h tof/ kfg'{x'G5t]nn] cleif]s u/] srf}/f kf]lvG5 .

% lgZro enfO / s[kf hLjgel/ /xG5oxj]sf] :ju{nf]sdf ;b}j jf; ug]{5' .

Page 376: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! o]z"sf] kl5 d lxF8\g b'lgof“nfO{ TofuL qm"; g} af]sLo]z"sf] kl5 d lxF8\g nfu] -kms+{lbg, kms{lbg_ @

@ cfdfn] dnfO{ a'afn] dnfO{ ;a}n] dnfO{ Tofu] tfklg .o]z"sf] kl5 d lxF8\g nfu] -kms{lbg, kms{lbg_ @

#df6f]sf] d]/f] If0fe·'/ z/L/, df6}df km]l/ gldn];Dd .o]z"sf] kl5 d lxF8\g nfu] -kms{lbg, kms{lbg_ @

Page 377: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G(E)

! d o]z"sf] ;fy Hof]ltdf lxF8\5' lbg / /ft pgsf] kl5 d lxF8\g]5'kl5 lxF8\g]5' ho kfpg]5' o]z" v|Li6 d]/f] anLbfg .

lxF8\b}–lxF8\b} Hof]ltdf o]z"sf] ;fy lxF8\b}–lxF8\b} ;dfT5' o]z"sf] xft

Hof]ltdf lxF8\g]5' ho kfpg]5' o]z" v|Li6 d]/f] alnbfg

@ d o]z"sf] ;fy Hof]ltdf lxF8\5' cGwsf/df klg d 8/fpFlbgsbd a9fpF5' dgn] ufpg]5' o]z" v|Li6 d]/f] alnbfg .

#d o]z"sf] ;fy Hof]ltdf lxF8\5' x]b}{x]b}{ ;a lbg uf]xf/ kfpg]5' zf]s of v'zL xf];\ ghLs 5g\ d]/f] o]z" v|Li6 d]/f] alnbfg .

$ d o]z"sf] ;fy Hof]ltdf lxF8\5' cfºgf] cfFvf pgdf d nufpg]5'xftdf 5 qm";, em08f 5 cb\e't, o]z" v|Li6 d]/f] alnbfg .

Page 378: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#&*=sf]M x] k/d]Zj/ ltdL g} xf} d]/f] e/f];f,

ltdLdf 5 ;w}! d]/f] hLjgsf] kydf k|e' e/f];f ltd|f] o]z" lnO{

cl3 a9\b} a9\b} a9\b} hLjgsf] sbddf .@ ltd|f] Hof]ltsf] ls/0fnfO{ k|e' hLjg / ky k|

bz{s agfO{:t'lt k|e' ufp“b}–ufp“b} 5' a9\b}–a9\b} hfb}5' .

#d]/f] hLjgsf] ofqfnfO{ ;fdy{ ltd|f]n] e/Ltg, cfTdf / k|f0fdf k|e' ;kmn l;4 t'NofOb]pm .

Page 379: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#&(=! dgfcf} cfgGb k|e'df / cflTds wg ugf}

jrgdf hfx]/ u/]sf ckf/ e08f/ x]/f} .sf]M Ifdf / zlQm, kljqtf / :ju{–lgjf;

d]/f]nflu d;Lxdf 5g\ cfgGbsf] :t'lt k|e'nfO{ xj;\@O{Zj/n] kfk d]6fpgnfO{ l;Q} lbG5g\ Ifdf

Ifdfsf] ;fydf d]n klg o]z"sf] /utdf .# kfksf] zlQm gfz ug{nfO{ k|e'n] an lbG5g\

kljq cfTdfn] dgnfO{ kfkb]lv rf]Vofp“5g\ .$ e/f];f u/L afnsem} of] cflzif\ kfpg]5f}

O{Zj/n] v|Li6df lbPsf bfgn] el/g]5f} .

Page 380: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#*)=sf]M of] hu slxNo} 5}g l:y/ -@_

slxn] ?g', slxn] xf“:g' 5}g ;bf l:y/! ;d'Gb|sf] 5fn};l/ ;+;f/}sf] ut 5 -@_

slxn] hGd, slxn] d/0f, ;/fa/L rN5 .@d]/f]–d]/f] hun] eG5, d]/f] 5}g s]xL -@_

x+;} p8L cfTdfnf]sdf, d§L x'G5 b]xL .# ss{nf]sf] kfgL;/L, 9lnhfG5 b]xL -@_

dfof df]x w]/}–w]/}, nfg]5}g s]xL .$ k|e' xfd|f] :ju{ wgL, l67fO{ bz{g b]pmg -@_

hut\ kfkdf 9lnuof], lrGg] cfTdf b]pmg .

Page 381: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#*!=! k|e' gfy dnfO{ 8f]¥ofpgf];\ ofqL d?e"lddf

d t lga{n nf} ;dfpgf];\ cfkm\gf] anjfg afx'nLdf:juL{o /f]6L :juL{o /f]6L -dnfO{ lbg'xf];\ ;bf_ @

@ vf]Ngf];\ lhp“bL kfgL wf/f], vf]nf] aUg lbg'xf];\cfuf] d]3sf] vf“af]åf/f dnfO{ lgTo 8f]¥ofpgf];\jL/ p4f/s jL/ p4f/s -9fn / uf]xf/ aGg'xf];\_ @

#d[To" gbL tL/ k'u]/ d gdfg" 8/ lrGtfg/s d/0f gb]v]/ s'zn;fy :ju{ k'u"nf:t'lt uLt, :t'lt uLt -ufp“5' tkfO{nfO{ ;bf_ @

Page 382: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#*@=sf]M k/LlIft xfdL em} x'g'eof] v|Li6 lgisn° t}klg lgbf]{if pxf“

ljho–Wjlg æ;dfKt eof]Æ ;'Gof} xfdLn] snj/Ldfljrlnt kfg]{ s7f]/ k/LIff ;a cg'ej pxf“nfO{ 5;j{1 o]z" ;w} tof/L a'em\gnfO{ xfd|f] b'Mv–si6

! h'6fpg d]/f] vf“rf] z/L/sf] vr{G5' hDd} ;do / wglrGtf–lkmqmLn] ;a} eljio cWof/f] kf/L t;f{p“5 dg/f]6Ln] dfq dflg; af“Rb}g Jojxf/ o;sf] a'emfpg'xf];\lg/fzfsf] sfnf] afbnkfl/ cfzfsf] ls/0f b]vfpg'xf];\ .

@ Vofltsf] emns ?lkof“sf] 6ns r'Dasem} tfG5 d]/f] dgnfO{;'vL d xf]pm“ zlQmn] k"0f{ u?g ;a}n] d]/f] a9fO;+;f/sf] lk/tL /fv]/ dgdf O{Zj/sf] afuL nf} x'Gg dcgGt hLjg k|f0f ax'd"No ;+;f/sf] nflu c·flNbg .

# uh{g] l;+x z}tfgsf /fhb"t n8fpg dnfO{ ;w}+ tof/dnfO{ bf]iofpg] w"t{ lbofan; ub{5 clUg jf0fsf] k|xf/qf0fstf{ o]z" alnof] u9L o'4df d]/f] em'08sf] sKtfghosf] e"ldnfO{ ckgfpb} hfG5' andf o]z"sf] g5f8L :yfg .

Page 383: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

A

x] d]/f O{Zj/, x] d]/f k|e' Psnf] hLjgsf]Ps ;xf/f algb]pm k|e' b[9 kx/f

! pRr hLjgsf] of] clenfif lnO{ hLjgsf] 5f]6f] uf]/]6f]dfd hf“b}5' k|e' hfFb}5' d 8f]¥ofpg'xj;\ k|e' dnfO{ .

@ cfzf lg/fzfsf] 3f]/ ;+u|fddf ljho lg/fz ag]kl5lhpg' s;/L of] hLjg lnO{ lg/fz hLjgsf] dfq agL .

#cfzf–lg/fzfsf] ;';+rfng k|e' tkfO+{ g} xf] eg] cfhcu'jfO k|e' cfkm} agL laGtL 5 k|e' ;fydf eO{ .

Page 384: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

ltdL Pp6f af“r]sf] dfG5] v|Li6sf] cg'u|xn]5flgPsf] xhf/fF}af6 ;fIfL b]pm ltdLn]

! Tof] ¿vnfO{ x]/L a'µg ltdL u|Lid ghLs} 5 -@_O{Zj/sf] /fHo cfOk'u]sf] 5 -@_ ;donfO{ a'emg .

@ gf]cfnfO{ ;Dem k|no x'“bf dflg;sf] d"v{tf -@_;f] a'emL cfh} hf]lznf] eO{ -@_ Nofpm leq af]nfO{ .

#k|e'nfO{ ;Dem Ogf/sf] 5]pdf kv]{sf Pp6LnfO{ -@_j/bfg kfO{ ufu|f] 5f]8]/ -@_ ta zx/df uOxfnL .

$ x] lk|o cfh ltdLn] s]xL lgZro ug'{5 -@_o]z"sf] k|]dn] k|]d u/f} ;anfO{ -@_ of] df}sf cfh} 5 .

Page 385: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#*%=! lbgdf afbnsf] vf“af] agL /ftdf cfuf]sf] Hjfnf agL

/Iff u¥of} xfdLnfO{ -k|e'hL ;'v–zflGtdf lat] lbg_ @sf]M wGo, wGo, wGo k|e'nfO{ hf] lbg'eof]

xfdLnfO{5q5fofdf n'sfO{ -k|e'hL lbg–/ft x/ ;dodf_ @

@jrgsf] dGg lbof] r6fg km'6fO{ kfgL lbof}cfTdfdf eO{ xfdLnfO{ -k|e'hL ltd|f] af6f]df 8f]¥ofof}_ @

# of] gof“ ;'Gb/ ;fndf klg k|f0f, cfTdf, z/L/, x[bo klg/Iff ul/lbof}, k|e'hL -ul/b]pm cflTds pGglt_ @

$ :ju{ b]zdf k'Ug kfpm“ cgGt ehg ;'gfpg kfpm“;w} z/0f k/]/ k|e'hL -;fi6f· k|0ffd\ ug{ kfpm“_ @

Page 386: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

Psaf/sf] h'gL of] nfg' t s] 5 d/]/ hfg] xf]hLjg oxf“ of] cd/ 5}g g} df6f]df ldNg]

xf]! d[To"kl5 t/ hLjg csf]{ 5 ljZjf;L ;a}nfO{

ljZjf; u/f}+ g :juL{o lktfnfO{ -@_@ qm";sf] lgb{oL d[To"nfO{ ;xg' k|e' g}

cfpg'ef]pg}n] xfd|f] kfk p7fOnfg'ef] -@_

#h–h;n] pgdfly ljZjf; ug]{5 gfz x'g]5}g g}kfpg]5g\ ltg}n] cgGt hLjg -@_

Page 387: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

cfh–ef]ln–e/} eGb} hLjg oxfF c:tfpF5v|Li6nfO{ dfof ug]{ dfG5] d[To"bkfl/

pbfpF5! d]/f] Xbosf d"lt{x¿nfO{ v|Li6 x6fOalS;of];\

v|Li6 d]/f] /fhf dflns oxfF /fh ul/alS;of];\jLut lbgx¿ Joy}{ u'dfP jt{dfg r9fpF5'o]z"sf] k|]dsf] syf ;a}nfO{ uLtaf6 ;'gfpF5' .

@ ljZjdf ;w}F d a:g] xf]Og a6'jf dfq x'Fof] af6f] km]l/ d lxF8\g] 5}g Ps tLy{–ofqL x'FljhoL v|Li6sf] zlQmn] ;a} st{Jo ;'NemfpF5';Dk"0f{ sfo{ z]if ePkl5 d :jb]z lkmg]{5' .

Page 388: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#**=sf]M o]z" x'g\ d]/f /Ifs -@_ r§fg x'g\ d]/f pg}

ha cf“wL cfO{ x'Tofp“5, cNemfp“5 n·/ v|Li6d}

! ;f+;fl/s o; ofqfdf -@_ lrGtfn] ha 3]5{v|Li6sf] Pp6} xKsLn] cf“wLsf] ;a hf]8 tf]8\5 .

@ b'Mvn] kLl8t x'bf -@_ kf/ x'g] OR5f x'“bfv|Li6sf] hLljt jrg g} Hof]lt agL 8f]¥ofp“b5 .

#dnfO{ 5 k"/f] ljZjf; -@_ Pslbg d k'U5' lsgf/To; dgf]/d :yfgdf kfpg]5' pgsf] lj>fd .

Page 389: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#*(=sf]M cl3 a9f} -@_ x] v|Li6Lo bfHo"–efO xf]

cl3 a9f} -@_ x] v|Li6Lo lbbL–alxgL xf]! d'lQm tf xfdLn] kfO;Sof} cfkm"df dfq ;Lldt g/fvf}

t[lift cfTdf xhf/f} 5g\ tL cfTdfx¿sf] pksf/ u/f} -@_@ st{Jo s] xf] ;DemL–a'emL qm";nfO{ ;w}

clu /fvLk|e'sf] jrg k|rf/ u/f} o;}n] xfd|f] sDd/ s;f} -@_

#;dod} xfdL aLp 5/f} kl5 g} xfdL sf]z]nL a6'nf}k|e'sf] cfudg ghLs} 5 o;sf/0f ;w} tof/ a;f}+ -@_

Page 390: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#()=sf]M cfjfh lbO{ lg/jtfdf dnfO{ af]nfpg] sf] xf] <

x/ 38L, x/ If0f af]nfO/xg] d]/f] Kof/f] k|e' xf] -@_! yfxf gkfO{ kfksf] ef/L lnO{ lxl8/xG5' d

cWof/f] kydf 7f]s/ vfbf k|e'nfO{ ;DemG5' db'O lbgsf] rf]nf kne/ xf]nf o;nfO{ ;DxfNg] sf] xf] <k'sf/ ;'gL b'O xft lbg] d]/f] Kof/f] k|e' xf] .

@ cfzf–lg/fzfsf] sfnf] afbn cfO{ dnfO{ 3]b}{5ky–e|fGt klysem} 8'ln/xbf of] hLjg hfg]5hLjg d} x'“ eg]/ dnfO{ af6f] b]vfpg] sf] xf] <cgGtsf] Tof] /dfx6df nfg] d]/f] Kof/f] k|e' xf] .

# g/snf]s cfO{ k/nf]sdf e"nL e6\ls/x]sf] 5' dJoyf kf]Vg gkfO{ clNem/x]sf] 5' dhLjg Hof]lt lgEg] xf] slxn] o;nfO{ ;DxfNg] sf] xf] Mcd/ hLjg l;Ty}df lbg] d]/f] Kof/f] k|e' xf] .

Page 391: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#(!=! xfd|f] hLjgsf] x/]s If0fdf v|Li6sf] dfof

af“lwPsf] 5xfd|f] hLjgsf] x/]s kfOnfdf v|Li6sf] zflGt ufl;Psf] 5 .

@ ;+;f/nfO{ lsg x]? k|e'sf] ;fy eP k'U5 dnfO{ ;=;f/ rflxb}g dnfO{ k|e' eP k'U5 .

#;donfO{ lsg x]? hLjgsf] af6f] eP k'U5 dnfO{ ;+;fdf af“Rg k|e'sf] jrg eP k'U5 .

Page 392: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#(@=sf]M k|e' af6f] b]vfOb]pm hLjgsf] x/ knkndf

k|e' Hof]lt b]vfOb]pm hLjgsf] cWof/f]df! cfp“b5' d tkfO{sf] 5]p lgik6 cWof/f] ;+;f/b]lv

kfk} ePsf] hLjg lbO{ tkfO{df hLjg kfpg .@ laTg nfu]sf] p4f/sf] lbg w]/} ;do c? kfkdf

latfO{lhpg rfxG5' lx8\g rfxG5' afsL ;do k|e' o]z"df .

Page 393: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#(#=sf]M o]z"n] lbG5g\ :ju[sf] ;f“rf]

;+;f/sf] b'MvaLrdf :ju{ Nofolbg]snj/L 8f“8fsf] qm";nfO{ x]/To;}n] vf]Nb5 :ju{sf] ;fgf] åf/

! sl7gfO b]lv lg/fz gxf]pm ;+si6 b]v]/ -@_tL ;a} leGg ;f“rfx¿ x'g :juL{o xif{sf] .

@;+;f/sf] kl5 ghfpm x} ltdL e|ddf k/]/ -@_qm"; af]sL cfpm o]z"n] eg] ;j{:j Tofu]/ .

# b'Mvdf v'zL cf“;'df xf“;f] o]z"n] lbg]5g\ _@_k|s6 x'g] efjL cfgGb cj0f{gLo 5 .

Page 394: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#($=sf]M x] /fhf o]z" ltdLn] xfd|f]

cfTdfnfO{ lhtfof}kfksf] h/f] ;+;f/sf] aGwg lgikmn t'Nofof}uh{g] l;+xsf] t;f{pg] af]nL r'krfk u/fof}

! y'gfdf s}bL dfgjhflt lga{Gw t'Nofof} -@_/utsf] df]n lt/L snj/L qm";n] v|Li6sf] k|]dn] .

@ ld> g} b]zsf] kmf/f]sf] zf;g rsgfr"/ eOuof]k|lt1f d'n's sgfgdf cfh ho–Wjlg ;'lgof] -@_sf“8fsf] d's'6 xfd|f] lz/df >Lk]r e}uof] .

Page 395: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#(%=sf]M d]/f] hLjg :jfdL o]z"nfO{ x[bo e]6

r9fp“b}:t'lt, k|z+;f, Ohht ;bf;j{bf lbG5' -@_

! d]/f] hLjg ;'/Iff ltdL xf} cfzf–e/f];f zflGt xf} -@_hLjgsf] Hof]lt / d'lQm xf} d]/f] hLjgsf] ofqfdf -@_ltdL Ps ;xf/f xf} -@_

@ k|e' d]/f] x[bodf cfOb]pmHof]ltdo hLjg agfOb]pm -@_ hLjgsf] x/]s sbddfx] k|e' ;w} 8f]¥ofOb]pm -@_ dnfO{ ;xf/f nf} b]pm -@_

Page 396: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#(^=sf]M xNn]n"ofx, xNn]n"ofx, xNn]n"ofx, xNn]n"ofx! ;f“em–laxfg yfxf u5'{ k|e' ;fydf ePsf

pgsf] sf]dn xftn] dnfO{ x/]s kndf 8f]¥ofPsf]hlt pgsf] cfjfh ;'G5' ;fx; zlQm an kfp“5'dxeGbf dL7f] v|Li6sf] Kof/ ;w} g} kfp“b5' -@_

@ ha k|fy{gf u5'{ pgnfO{ pQ/ rf8} ldn]sf]yfxf x'G5 x/ sbddf o]z" ;fydf lx8]sfef/L 5 of] u?· h'jf, Psn} tfGg ;lQmgk|e' bfof“ d 5' afof“ sl7gfOn] /f]Sb}g -@_

# lsg dnfO{ k|]d ug'{ef] slxNo} klg a'lem\bgha;Dd lhpg'k5{ ;fy tkfO{sf] 5f]8lbglng'xf]; of] k"0f{ hLjg w'g'xf]; Tof] /utn]ta ;fIfL aG5' k|e' of] tkfO{sf] hLjgn] -@_

Page 397: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#(&=! o]z" s:tf] Kof/f] ldq kfksf] ef/ p7fpg'ef]

b'Mv–;'v O{Zj/sxf“ Nofpg' xfdLnfO{ j/bfg sqf] <slt zflGt–;'v u'dfp“5f} slt b'Mv 5 Joy}{df <sf/0f O{Zj/sxf“ xfdL ;a Nofpb}gf} k|fy{gfdf .

@ rf/}lt/af6 cfp“5 ;+s6 Sn]z / k/LIffnf} x/]; vfg'kb}{g v|Li6nfO{ egf} k|fy{gfdfxfd|f] ;a} b'Mvsf efuL o:tf] ldq sxf“ kfcf}nf <x/ sdhf]/L o]z" a'em\5g v|Li6nfO{ egf} k|fy{gfdf .

# xfdL 5f} ls lga{n b'Mlvt lrGtf af]emn] nflbPsf <xfd|f] cf>o vfln o]z" v|Li6nfO{ egf} k|fy{gfdf;fyLn] s] u5{g xf]nf < v|Li6nfO{ egf} k|fy{gfdfpgn] /Iff u5{g xfd|f] pgdf kfp“5f} ;fGTjgf .

Page 398: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

#(*=! k|fy{gfsf] ;do s] dL7f] ;f+;fl/s lrGtf 5f]8\b5

cf} cfkm\gf] lktfs] ;Gd'v d ;a atfp“5' cfkm\gf] b'Mvddf ha cfp“5 ljklQ pgn] 5f]8fp“5g\ tL b]lvz}tfgsf] hfnb]lv af“R5' ha k|fy{gf u/L p7\b5' .

@ k|fy{gfsf] ;do s] dL7f] ha hfGb5' ;RrfO{ pgsf]lktfnfO{ laGtL r9fp“5' / af6f] cflzif\sf] x]5'{/ ha af]nfp“b5g\ pgn] ls pgnfO{ eg" ;a ;dod cfkm\gf] lrGtf k|fy{gfdf /fV5' ub}{ cfzf pg}df .

# k|fy{gfsf] ;do s] dL7f] lbnfzf d]/f] ;bfsf]5 ha;Dd of] ljZjf; d hfg kfp“5' pgsf] kf;ha 5f]8\5' d o; hutnfO{ kfpg]5' jf;:yfg cgGts}k|e'sf] ;fdg] ta cfO{ ug]{5' :t'lt pxf“nfO{ .

Page 399: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

k|e' chL{ ;'lgn]pm -@_, uf]vf{nL d'lQm kfpg] 9f]sf vf]lnb]pm

! lktf, k'q, kljqfTdf, chL{ xfd|f] n]pmg\cfuf] d]3sf] vf“af] pEofO{ af6f] b]vfOb]pg\ .

@ k"j{, blIf0f, klZrd lbzf cg]s wd{sf hg 5g\pQ/ ltAat, dWo] g]kfn uf]vf{nLsf s'/ 5g\ .

#yfkfynL, efb\ufp“, kf6g, sf7df08" 5g\ zx/ltgnfO{ ltd|f] elQm kfg'{ k|e' xfd|f] /x/ .

$ p7 efO xf], hfg}k5{ krfO{ lgGb|f nfhwg, hg, r}g / ;'v TofuL, ug'{ wd{sfh .

Page 400: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$))+sf]M cf]7af6 lg:s]sf zAbx¿ d]/f x[bosf

efjx¿ -@_u|x0fof]Uo xf];\ ;bf tkfO{sf] s[kf–b[li6df

! ;a}eGbf pQd of] ;a}eGbf >]i7 xf] -@_tkfO{sf] k|]d / bof, ;To 5g\ ;bf;j{bf .

@ d]/f oL cwd{af6 w'g'xf]; dnfO{ -@_gu/f];\ ddf clwsf/ / abgfdL kfkn] .

Page 401: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

a9\b}–a9\b} hfcfF} kl5 gx6f}F, qm";sf] em08f sfFwdf lnO{

cl3 a9\b} hfcf}F -@_! ;]gf xfdL v|Li6sf xf}F o'4 ub}{ hfcf}F,

sgfg b]zsf] af6f]df ;a sbd a9fcf}F -@_sbd a9fpb} hfcf}F j}/LnfO{ x/fcf}Fsgfg b]zdf xfdL ;a hojGtsf] uLt ufcfF} .

@ sKtfg xfd|f] ;]gfsf] v|Li6 cfkm} x'g\, t/jf/ xfd|f] cfTdfsf] lemnd wd{sf] -@_;xfotf pgL u5{g\ hLjg ;+u|fddfb}lgs hLjgsf] xfd|f] sbd–sbddf .

# j}/L w]/} eP xfdL t} x/]; gvfcf}F, hojGt zlQm kfpgnfO{ v|Li6 z/0fdf hfcf}F -@_zq'nfO{ x/fcfF} em08f kmkm{/fcf}F, Xbo xfd|f] gjLg hf]zn] e/fpFb} hfcfF} .

Page 402: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$)@=! d;Lx–d;Lxsf] nflu ljZjf;Ln] n8fO ug'{5

pgsf] qm";sf] em08f p7fO{ af]Sg'5ho kfpg'5 pgn] lbG5g\ ho kfpg'5 c“ h?/v|Li6 x'g\ ;a}sf /fhf gi6 x'G5g\ ;a zq' .

@ o]z"sf] nflu ljZjf;Ln] n8fO ug'{5;a 9f9; an / ;fdy{ v|Li6b]lv kfpg'5g cfkm\gf ann] lhtg' g cfkm\gf xltof/cjZo ;a} nfcf} wd{–k':tfsf] cg';f/ .

# o]z"sf] nflu ljZjf;Ln] n8fO ug'{5o'4 ug]{ a]nf sDd/ ;Ton] af“Wg'5ljZjf;sf] 9fn nufcf} / t/jfn cfTdfsf];';dfrf/sf h'Qf / sjh wd{sf] .

$ o]z"sf] nflu ljZjf;Ln] n8fO ug'{5cfhn8fO ug'{5 ef]ln ho kfpg' 5lbOG5 :ju]{ d's'6 ljhL ;a}nfO{/ :ju{df ;w} a:g'5 ljhoLsf] uLt ufp“b} .

Page 403: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$)#=! n8fO x'b}5 zq' cfp“b}5 l;kfxL o]x"sf em08f n]pm

kf]zfs ;a nufpm pg}nfO{ ;dfpm pg}nfO{ kTofpm / zlQm kfpm .

sf]M x] l;kfxL xf] ;fx; u/L p7 ;Lwf p7 xftdf c:q n]pml56f] lx8 s/fO{–s/fO{ ufpm o]z" cfp“b}5g\ tof/L xf]pm

@ zq' cfp“b}5g\ cl3 a9\b} hfpm g8/fO{ ufpm æho o]z" hoÆ 9fn / em08f n]pm cl3 a9\b} hfpm :t'lt ub}{ ufpm o]z"sf] ho .

#xfd|f k|e' k|fy{gf ;'Gb5g\ jL/ ;LkfxL xf]pm k|e'dfn8fO ;lsG5 ljho kfpg]5f} d's'6 nfpg]5f} :ju{nf]sdf .

Page 404: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$)$=! hf] x'G5 ;fx;L pm otf cfcf];\

hf];'s} xj;\ ut ljZjf;L xj;\ x'b}g lg/fzpm /xG5 l:y/ ;bf / ug]{5 OR5f :ju{–ofqf ug'{ .

@hf]–hf] p;nfO{ ;'gfp“5g\ syf 8/nfUbf]cfkm}nfO{ e'nfp“5g\ an a9\5 p;sf] g l;+xb]lv eog zq'b]lv 8/ p;sf] 5 clwsf/ :ju{ ofqf ug'{ .

# g e"t g z}tfgn] p;nfO{ t;f{p“5pm hLjg cGTodf cgGt kfp“5;a z+sf d]l6of] 8/ 5}g dfG5]sf]lbg–/ft an u5{ pm :ju{ ofqf ug'{ .

Page 405: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$)%=! sf] 5 O{Zj/kl§ o]z"nfO{ dfGg] s;n] u'xf/ ug]{ / k|f0f arfpg]

s;n] ;+;f/ TofuL zq'nfO{ lhTg]sf] 5 O{Zj/kl§ / cl3 a9\g]k|e'sf] s[kfn] c“ cg'u|xn] xfdL O{Zj/kl§ xfdL pgsf xf} .

@ v|Li6 k|e'n] lsg] g ;'g rf“bLn] t/ cfkm\gf] /utn] d's'6sf] nflue/k'/ cflzif\ lbg' ;a} cfpg]nfO{ xfdLnfO{ v'z u/fO{ :jtGq agfO{k|f0f cfkm\gf] lbO{ lsg] c“ cg'u|xn] xfdL O{Zj/kl§ xfdL pgsf xf} .

# n8fO 7"nf] xf]nf zq' anjfg\ 5 o]z"sf] ;]gfnfO{ s;n] lhTg] 5pgsf] em08Ld'lg lgZro 5 ljho pgsf] jrg ;To hojGt x'gnfO{ cfcf} pgsf /dfpb} c“ cg'u|xn] xfdL O{Zj/kl§ xfdL pgsf xf} .

$ 5flgof} l;kfxL zq'sf] b]zdf ulgof} ljZjf;L sKtfgsf] em'08dfk|e'sf] sfd ug{ xfdL g8/fcf} xfdL eQm pbf/, ;To, jL/ agf}k|e' 5g\ arfpg] c“ cg'u|xn] ;w} O{Zj/kl§ xfdL pgsf xf} .

Page 406: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$)^=sf]M lxDdt u/ cl3 a9 qm";nfO{ n]pm lgzfg

lhTg]5f} Kof/f] ldq xfg]{5 z}tfg -@_! n8f} n8f} rf8} u/f} o]z" 5g\ sKtfg -@_

lxDdt u/f} cfzf /fvf} efUg]5 z}tfg -@_@kfk / b'Mvdf rf/}lt/ db}{5g\ ;a hg -@_

bof u/ dflg; hftdf k/]sf] 5 x}/fg -@_# 3/–3/ uO{ ;'gfpm ;anfO{ o]z"sf] avfg -@_

o]z" /fhf d'lQmbftf pgdf bof 5 -@_$ rf“8} u/f} ;'gfcf} ;anfO{ o]z"sf] jrg -@_

ljZjf; u/L cfpg] k|f0fL pgsf af“Rg]5g\ -@_

Page 407: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$)&=sf]M jL/ xf} xfdL jL/ k|e'sf ;]gf ag]sf 5f}

hojGt k|e'sf] cf1f kfO{ 3f]if0ff ub{5f}! Ps dfq hLjg of] C0fL 5' o]z"sf]

af“sL hLjg k"0f{ ;do cfkm\gf] xf]Og tkfO{sf] .@bu'b}{–bu'b}{ d'lQmsf /f“sf lnO{

cfkm\gf] b]zsf] ;a lhNnfdf rDsg hfpm“ Hof]lt eO{ .# af6f] 5 psfnf] si6n] e/]sf]

8f“8fkfl/ b]Vb5' d slt cfTdf d/]sf] .$ of] b]zn] ha;Dd v|Li6sf] k|]d rfVb}g

;'v–r}g TofuL qm";} af]sL hf“b} guO{ ePg .

Page 408: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$)*=sf]M n8\g' 5 w]/} ;+u|fd oxf“ cfTdfsf] kxf8df r9\

g'5zlQm kfO{ d;Lx o]z"sf] aGg'5 of] hLjgdf

! ljZjf;sf cg]sf} n8fOx¿ ;+;f/df n8]/ -lhTg'5_ @ljb|fx k|]dsf] af]s]/ c·fnf]df ;anfO{ -af“Wg'5_ @-jL/tf gb]v"g\ dflg;n]_ @, Ogfd k|e'n] lbg]5g\ -@_

@dg'{5 w]/} d[To" oxf“ ;Tosf] ;fIfL agL dg'{5hLjg kfO{ d;Lx o]z"sf] lhpg'5 eO{ cfh gof“ .

# cljZjf;sf hLjg hLpg]x¿ ;anfO{ c·fnf]df -af“Wg'5_ @l/lQ;s]sf hLjgnfO{ cfkm\gf] cflzif\ oxf“ -af“8\g'5_ @-j}/L ag"g\ ;+;f/ ;f/f_ @, zlQmsf /fhf ;fydf 5g\ -@_

Page 409: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$)(=sf]M v|Li6sf] kmf}hdf x'g' d v'zL 5' -@_

o]z" d]/f] g]tf, pgnfO{ k5ofp“5'v|Li6sf] ===

! klxn]sf] hLjg Tofu]/ k|e'df rf“8} cfpmcfkm\gf] sDd/ ;Totfsf] s;]/ .

@ wfld{stfsf] 5ftLsf] kftf nfP/k|e'df v8f x'G5f} g} .

# 5}g w]/} lhpg' oxf“ cfh g} tof/ xf}k|]dsf] h'Qf nufpg tof/ xf} .

$ ;+;f/ xfd|f] 3/ xf]Og ;w} /xb}g;'–;dfrf/ lbg] / 9fn p7fpg] xf] .

% p4f/sf] lbg cfh} 5 k|e'df cfpmgljZjf;df cl3 a9]/ /L;–qmf]w lgefpm .

Page 410: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$!)=! pgn] rfx] d tTk/ 5'

pgn] rfx] d xflh/ 5'pgn] rfx] d v'zL 5'sfd ug]{5' d o]z"sf] h?/ .

sf]M sfd ug]{5' d pgsf] bf; x'g]5'd pgs} ;fy lx8\g]5' d v|Li6s} x'“ h?/ -@_

@zx/, kxf8 xf];\ of dw]z xf];\zx/, kxf8 xf];\ of h+3f/ xf];\zx/, kxf8 xf];\ of t/fO{ xf];\sfd ug]{5' d o]z"sf] h?/ .

Page 411: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$!!=! cfpm sfd u/f} s6gLdf cN5] u/L sf] a:nf <

;alt/ cGg kfs]sf] x'“bf Ps–Ps} bf;nfO{ pgn] eGb5g\hfpm sfd u/ .

@ cfpm sfd u/f} b"tn] gkfPsf] sfddf xft nufcf};a}nfO{ of] ;';dfrf/ ;'gfcf} laTb}5' a]nfl9nf] gu/f} /ft kb}{5 .

# cfpm sfd u/f} z+sf / 8/ ;a} g"/ u/]/oxf“ ;a}n] sfd t ug'{ 5pgn] lgwf{af6 u/fp“b5g\ cfkm\gf] OR5f .

$ cfpm sfd u/f} 3fd x'“bf xfdlx¿ gla;fcf}hlxn];Dd xfd|f] w]/ sfd gxf];\ / ha;Dd pgn]eGb}gg\ æt bf; wGoÆ .

% cfpm sfd u/f}+ sfd ug]{n] lgZro kfpg]5g\ OgfdwGo hf] cGt;Dd l:y/ xf]nfg\tL kfpg]5g\ ;'v, cfgGb / lj>fd k|e';“u .

Page 412: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$!@=! cl3 a9 v|Li6Lo oTg, arfpm Ps} ;fyLnfO{

n}hfpm p;nfO{ o]z"sxf“ l56f] g} af6f] b]vfO{ .sf]M cl3 a9 v|Li6Lo oTg, ;To wd{nfO{ a9fpm

cGwsf/df a:g] ;anfO{ lgsfnL Hof]ltdf Nofpm@cl3 a9 v|Li6Lo oTg lsg l9nf] ub{5f}

O{Zj/sf] bof ga'em\g] ;fyLnfO{ elglbG5f} .# cl3 a9 v|Li6Lo oTg lhp“bf] /f]6L af“8\gnfO{

o]z"sxf“ ;a}nfO{ Nofpm d'lQm lbG5g\ ;a}nfO{ .$ cl3 a9 v|Li6Lo oTg, agfpm cfglGbt ;anfO{

cl3 a9 :ju{ltl/ uLtn] b'Mv la;f{pb} .

Page 413: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$!#=sf]M x] of]gf p7]/ hfpmg lggj] k|rf/ ug{nfO{! lggj] kfkL zx/ hfg of]gfnfO{ dg k/]g

hxfh r9L tlz{z efu] O{Zj/nfO{ dfg]gg\ .@ ;d'Gb|df g} 7"nf] cf“wL O{Zj/n] k7fOlbP

ckm;f]; nfuL cfkm\gf] kfknfO{ of]gfn] dflglnP .# hxfhLn] kmflnlbP kfgLdf of]gfnfO{

k|e' O{Zj/n] lbPsf df5fn] :jf§ lgNof] ltgnfO{ .$ df5fsf] k]6df O{Zj/nfO{ ;DemL of]gfn] laGtL u/]

kfvf k'uL t];|f] lbgdf df5fn] ltgnfO{ pu]Nof] .% bf];|f]kN6 O{Zj/sf] jrg of]gfnfO{ ;Demfpg cfof]

tLg bLgsf af6f] lx8]/ uP lggj]df s/fP .^ lggj] zx/ kfkLx¿n] O{Zj/n] jrg 6]/]

kfkb]lv kmsL{ k|fy{gf u/] O{Zj/n] dfkmL lbP .& pgLx¿nfO{ O{Zj/sf] lgufx of]gfnfO{ dg k/]g

kfkL dflg;nfO{ lsg arfpg' of]gfn] a'em\g ;s]gg\ .* of]gfeGbf dxfg\ o]z" o; ;+;f/df cfP:ju{ 5f]8L ;'v TofuL xfd|f]nflu d/] .( kfkL dflg; ePklg xfdLnfO{ 5 lgufx

v|Li6sf] /Qmn] z'? eO{ xfdLn] kfof} Ifdf .

Page 414: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$!$=sf]M ;';dfrf/ km}nfpm x] efO–alxgL xf]

k|rf/ b'O–b'O hf]8f eO{ x] lzio b'O–b'O hf]8f eO{

! ghLs} cfof] /fHo :ju[sf] 5ftL km'sfO{ u/ k\rf/dfgj kfkLnfO{ === x] lzio arfpg log}nfO{ .

@e|ddf k/L x/fPsf] b'lgof“ dfof–df]xdf k/]sf]nfrf/ ;xfotfljgf === x] lzio nf} u/g k|rf/ .

# o]z" v|Li6 cfP ug{ p4f/ ;'gfOb]pm ;dfrf/ dgdf lnO{d]/f] Kof/ x] d]/f] kl/jf/ === x] lzio jrg hLjgsf] .

$ pQ/ blIf0f k"j{ klZrd ;'gfOb]pm s'n ;+;f/ o]z" v|Li6tf/0fxf/ ufO{ tfnL ahfO{ x] lzio o]z" v|Li6 tf/0fxf/ .

Page 415: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

E

k|e'sf] bz{g, o]z"sf] bz{g kfP/ efO nfu ;]jfdf -@_

! g]kfn b]zn] 8fls/x]5 cfpm arfpm xfdLnfO{ -@_cfTdf db}{5g\ -@_ x]/ xhf/f}F kfksf] ;fu/df .

@ qm";df cfºgf] k|f0f k|e'n] hut\sf] nflu lbP -@_k|]dnfO{ x]/ -@_ g]kfnsf] nflu pgsf] Xbodf .

#lgGb|f TofuL hfu p7 x] gjhjfg xf] -@_clxn] g} u/ -@_ k|e'sf] ;]jf /xn hLjgdf .

$ cGwsf/ 5fof] rf/} lbzfdf /ft cfOk'Uof] -@_h] ug'{k5{ -@_ clxn] g} u/ lbgsf] Hof]ltdf .

%o]z"sf] nflu cfTdf arfpg' ltdL l5ट्�ट्� cfpm -@_cGg 5 kfs]sf] -@_ ;a hDdf u/ o]z"sf] e08f/df .

Page 416: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$!^=! d o]z"sf] ;]js x'G5' cfkm}nfO{ d pgnfO{ lbG5'

pgsf] x's'd ;a} dfG5' d o]z"sf] x'“ .sf]M d]/f]nflu cfP d]/f]nflu lhP

d]/f]nflu b'Mv p7fP d]/f] nflu d/]d]/f]nflu ufl8Py] d]/f] nflu af}/L p7]d]/f]nflu :ju{df uP o]z" d]/f x'g\

@ kfk daf6 eof] w]/} o;sf] nflu o]z" d/]pgsf] h'jf d}n] lnP d o]z"sf] x'“ .

# d}n] ck/fw af/Daf/ u/] o]z"nfO{ b'Mlvt w]/ kf/]d]/f] af]em pg}n] lnP d o]z"sf] x'“ .

$ d}n] ljZjf; pgdf /fv] clg p4f/ d}n] kfPpgsf] em08Ld'lg cfP d o]z"sf] x'“ .

Page 417: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$!&=sf]M 3/–3/ 3'd]/ k|e'nfO{ k|rf/ s; ltd|f] sd/

nf} xf]pm tof/ nf} xf]pm tof/ nf} xf]pm tof/! kfk / cGwsf/n] el/of] ;+;f/ -@_

wd{sf] Hof]lt km}nfpgnfO{ nf} xf]pm tof/ -#_@lxDdt af“wL ljZjf; u/L qm";nfO{ lnO{ lgzfg -@_

o]z"Ho" x'g\ sKtfg xfd|f] xfg]{5 z}tfg -#_# v|Li6sf] jrt ;'gfpgnfO{ sDd/ ;an] s;f} -@_

h:t} ;+s6 k/]klg k5fl8 gx6f} -#_$ u5f}{ hlt v|Li6sf] k|rf/ b'Mv–si6 ;x]/ -@_

lbG5g\ pgn] k|ltkmn hLjgdf cgGt -#_

Page 418: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C(A)

! laxfg ;do /f]K5f} bof?kL aLpnfO{, lbp“;f] klg u5f}{ ;f“em gk?~h]nwL/hn] sfd u5f}{ kmnsf] cfzf /fvL, Nofpg]5f} /dfp“b} sfdsf] k"/f] kmn

sfdsf] k"/f] kmn sfdsf] k"/f] kmnNofpg]5f} /dfp“b} sfdsf] k"/f] kmn -@_

@b'Mv ;xL /f]K5f} ;'v ef]uL /f]K5f}, em/Ldf, hf8f]df /xG5f} c6nsf6\g] a]nf xfdL kfs]sf] kmn kfp“5f}, Nofpg]5f} /dfp“b} sfdsf] k"/f] kmn .

# k|e' v|Li6sf] nflu ¿Fb} klg /f}kf}F, xflgnfO{ b]v]/ gagf} r~rnb'Mvsf] cGt x'G5 Ogfd klg cf“5, Nofpg]5f} /dfp“b} sfdsf] k"/f] kmn .

Page 419: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! s] sfd hfpm“ l/Q} xft lnO{, o;} e]6F" k|e'nfO{ <s] d Ps} lbgsf] sfdnfO{ lbg g;sF" pgnfO{ <s] d hfpm“ l/Q} xft lnO{, o;} e]6"F k|

e'nfO{ <lsg o]z"sxf“ gNofpm“ Pp6}

klg ;fyLnfO{ <@ 8/} 5}g d[To"b]lv v|Li6 arfpg] 5g\ dnfO{

t/ pgsxf“ l/Q} hf“bf ?g]5 d]/f] Xbo .#Tof] ;do hf] kfkdf sf6] Tof] kmls{g ;s] tf

k|e'nfO{ Tof] lbg] lyPF lxF8\b} pgsf] OR5fdf .$ v|Li6Lo hg xf], hfu, p7, a]nf x'“bf an nufpm

cfºgf] d[To"eGbf cl3 ;se/ w]/} k|f0f arfpm .

Page 420: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$@)=! O{Zj/sf] dfG5] p7, 5f]8, cof]Uo sd{nfO{

x[bo, dg, cfTdf, ;fdy{ b]pm v|Li6 o]z" /fhfnfO{ .@ O{Zj/sf] dfG5] p7, /fHo cfpb}5 l9nf]

;·tsf] lbg ca l56f] Nofpm x6fpm /ft kfk}sf] .#O{Zj/sf] dfG5] p7 d08nL kv{b5

Tof] sfd lgldQ g;Sg] xf] p;nfO{ k|l;4 agfpm .$ o]z"sf] qm"; p7fpm lx8 af6f] pg}sf]

dfG5]sf] k'qsf bfHo"–efOsf] ?kdf p7 dfG5] O{Zj/sf] .

Page 421: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$@!=sf]M x[bodf v|Li6 a;fcf} hLjg pgnfO{ r9fcf}

hLjg /f]zgL k|e'sf] lnO{ hLjgsf] bLk hnfpm“ -@_

! k|e' xfd|f] hLjgfwf/ s?0ff h;sf] ckf/ -@_:ju{sf] j}ej Tofu]/ === xf … cfpg'ef] hudf -@_

@ k|e' v|Li6sf] cfb]z lnO{ hLjg z'4 latfcf} -@_pgsf] dlxdf lkmhfcf} === xf === ;f/f ;+;f/df -@_

#;';dfrf/ xfdL k|rf/f} k|e'sf] /fHo a9fcf} -@_;gftgL /fhf o]z"nfO{ === xf === dlxldt u/fcf} -@_

Page 422: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$@@=! o]z" xfdLnfO{ af]nfp“5g\ cfwLdf ej;fu/sf]

dw'/ ;f]/n] ;w} eG5g\ ækl5 nfu x] d]/f]Æ .@plxn] ufnLn emLnsf] 5]pdf r]nfn] v|Li6sf] ;f]/ ;'g]

>L–;DklQ, 3/3/fgf pgsf] nflu ;a Tofu] .# ;'vL ;+;f/sf] df]xb]lv o]z" 8fS5g\ xfdLnfO{

log}df ge'nf} egL eG5g\ æu/ k|]d dnfO{Æ .$ lrGtf dHhf b'Mv jf ;'vdf km';{b jf cft'/Ldf

o]z" eG5g\ ælog}eGbf dnfO{ u/ k|]d a9\tfÆ .% o]z" xfdLnfO{ af]nfp“5g\ d'lQmbftf ;f]/ ;'gf}

;a}eGbf v|Li6 tkfO{nfO{ ;]jf dg / k|]d r9fcf} .

Page 423: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$@#=sf]M sf] xf] l5d]sL -@_ ls:;f o]z"sf] bf]xf]¥ofp“5' lg! af6f]df hfg] a]kf/LnfO{ rf]/x¿n] e]6]

s'l6lk6L a]xf];\ kf/L wg ;DklQm n'6]cfkm\g} /utdf n6\kl6Psf a]kf/LnfO{ b]vLk'/f]lxt / wd{–u'? lx8] af6f] tsL{ .

@ ;fgf] hftsf] ;fd/Ln] a]kf/LnfO{ b]v]rf]6–k6s wf]P/ 3fpx¿ af“w] ./f]uLnfO{ p7fP/ kz'dfly /fv] .rf]/–8f“s'sf] Vofn gdfgL cfkm\gf] af6f] nfu] .

# ;fd/L / /f]uL JolQm h;} kf6L k'u]kf6Lbf/sf] xftdf ltgnfO{ lhDdf nfPs]xL vr{ lbP/ a]kf/LnfO{ eg]kmsL{ cfp“bf lt/f}nf d vr{ c? nfu] .

Page 424: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$@$=sf]M hf“b}5' o]z"sxf“ xNn]n"ox eGb} -

af]nfp“b}5 xfdLnfO{ kljq jrgn]_ @! x] bfHo"–efO x] lbbL–alxgL ge"n Tof] 3/nfO{

-@_hfcf} xfdL ;a} ho ho ufp“b} kfknfO{ Tofu]/ .

@ /dfx6 ub}{ :t'lt ufp“b} cgGt 3/}df -@_hxf“ :ju{b"tu0f ho ho ufp“5g\ o]z"sf] 5]j}df .

#hxf“ g ltvf{–ef]s cflb hxf“ g lbg g /ft -@_a;f}nf dfly :t'lt ub}{ o]z"sf] 5]j}df .

Page 425: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$@%=! :ju{b]z}df 5 lgif]w kfkLnfO{

slxNo} x'b}g gi6 si6 kljq dflg;nfO{ .@ d cfp“5' tf/0fxf/ qm";}df /fV5' ef/

/ut axfO{ z'4 agfO{ dnfO{ arfpg'xf];\ cfTdfnfO{ .

#;fy /fVgf];\ v|Li6 dnfO{ ;bf;j{bf g}Hof]lt / zlQm, hLjg / d'lQm el/lbgf];\ v|Li6 dnfO{ .

$ agfpg'xf];\ dnfO{ kljq tkfOem}pHh/ / :jr5 aGg kfpm“ ;bf :ju{ b]z}df .

Page 426: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$@^=! ;'g gof“ uLt ufp“b}5g\ d'lQm kfpg]x¿

:t'lt k|e' y'dfsf] o;f] eGb} ufp“5g\ .sf]M k|]dn] cfkm\gf] /utdf wf]O{ z'4 kf/L

xfd|f] cfTdfnfO{ arfpg] k|e'nfO{ xf];\ :t'lt@xfd|f] j:q pHofnf] 5 wf]O{ pgsf] /utdf

xfd|f] dgdf ;a zflGt 5 pgsf] :ju]{ 1fgdf .# pgsf] /utsf] zlQmn] eof] z}tfg lga{n

pgsf] ;Tosf] k|tfkn] xfdL eof} ;kmn .$ k"hf} Hof]lt / hLjgsf] k|e' / y'dfnfO{

dlxdf, cfb/ / zlQm ;bf x'G5g\ pgnfO{ .

Page 427: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$@&=! d kfksf] af6f] 5f]8\b5' hxf“ w]/} dfG5] db{5g\

:ju{sf] 3/nfO{ vf]Hb5' oxf“ a:g] d]/f] 5}g dg .sf]M of] b'lgof“ d]/f] 3/ xf]Og, ;f“Rr} of] d]/f]

3/ xf]Ogo; b'lgof“df cf/fd 5}g of] b'lgof“ d]/f] 3/ xf]Og

@ dfG5]n] /f]Sg vf]Hb5g\ g k|fy{gf ug{ lbb+5g\ltgsf aftnfO{ ;'lGbg d :ju{sf] 3/nfO{ vf]H5' d .

#d;“u kfkLx¿ cfpm :ju{ b]zdf xfdLx¿ hfcf}/ a:g ca l5§} cfpm :ju{sf] 3/nfO{ vf]Hg hfcf} .

Page 428: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$@*=! Tof] k|]dsf] b]z d x]b}{5' k/dfgGbsf] Wofg d u/L

;a pHofnf] eO/x]sf] dlxldtsf] Hof]ltn] e/L .sf]M Tof] k|]dsf] b]z v'z cfgGbsf] 5}g jxf“ /ft ;

+;f/sf]lx8b} hfbf k|]dsf] b]zdf l5§} x'G5f} k|]dsf] b]zdf

@Tof] k|]dsf] b]z zfGt 5 ;Ldf jxf“ 5}g b'Mv g kfksf] bfujxf“ hf] e]6\5g\ 5'l6b}g wdL{x¿ x'G5g\ e]63f6 .

# 5}g cf;dfg oxf“sf] h:tf] /ft g} km/s lbg g} km/s3fd nfUgnfO{ 5}g b/sf/ 5b} 5}g cWof/f] /ft .

$ zf]ssf] xfjf jxf aUb}g To; ;'v / zflGtsf] b]zdfjxf hf] k'U5g\ cf;g kfp“5g\ O{Zj/;“u To; b]z}df .

Page 429: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$@(=! b"/ @ o; nf]ssf dLt v|Li6 d]/f x'g\

b"/ @ o; nf]ssf] ;'v, v|Li6 d]/f x'g\h+un cWof/f] 5 o; nf]sdf 5}g r}gh'g v|Li6df dfq 5 v|Li6 d]/f x'g\ .

@ dnfO{ hf“r gug'{ v|Li6 d]/f x'g\;w}el/ a:g' v|Li6 d]/f x'g\d§Lsf] of] z/L/ ag]sf] Ps lbgnfO{h'g v|Li6df dfq 5 v|Li6 d]/f x'g\ .

# x]lb{g ;+;f/nfO{ v|Li6 d]/f x'g\x]5'{ d :ju{nfO{ v|Li6 d]/f x'g\To; 7fp“df k'Ug kfcf} hxf“ ;bf lj>fd;b}j a:g kfcf} v|Li6 d]/f x'g\ .

Page 430: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$#)=sf]M ;Demg bfO xf], ;Demg dftf–lktf, efO–alxgL

d[To"kl5 sxf“ hfG5f}, ;Demg bfO xf], ;Demg! ltdLn] eG5f} :ju{ hfG5' -@_ hfG5f} s;/L eg hfG5f} s;/L <

;Demg bfO xf], ;Demg, kfksf] ;fu/ clt 7"nf] -@_@ ca eg s;n] nfg] -@_ ;fu/kfl/ eg s;n] nfg] ;Demg

:ju{ guO{ d[To"kl5 -@_ sxf“ hfg] efO xf], sxf“ hfg] <# o]z" gf;/L ltd|f]nflu -@_ d/] qm";}df efO xf], d/] qm";}df

;f“rf] p4f/ lbgnfO{ -@_ d/] qm";}df efO xf], d/] qm";}df .$ ;do x'b} rf8} u/f} -@_ p4f/ kfpgnfO{ efO xf] p4f/ kfpgnfO{

;Demg bfO xf], ;Demg Ps lbg o]z" cfp“5g\ -@_Gofo ug{nfO{ efO xf], Gofo ug{nfO{ .

% cfh h;n] d'lQm kfp“5 -@_ :ju{ Tof] hfG5 efO xf], :ju{ Tof] hfG5cfh h;n] kfk u5{ -@_ g/s Tof] hfG5 efO xf] g/s Tof] hfG5 .

^ l;Ty} d'lQm kfp“5f} o]z"df -@_ cfpm pg}df efO xf] cfpm pg}df;f“rf] zflGt kfp“5f} pg}df -@_ cfpm pg}df efOxf], cfpm pg}df .

Page 431: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

k[YjLdfly–dfly s:tf] hut\ 5 <, sNkgf ug{ ;S5f} ltdL s]

PskN6 k|e'sf] emNsf] dfq n]pmyfxf kfpg]5f} -:ju{ To:t} 5_ @

! ;+;f/eGbf a]Un} x'G5 Tof] hut\dfwf]Opsf dflg; x'G5g\ v|Li6sf] /utdfToxf“ kL/–dsf{ lkmqmL x'b}gHof]ltsf] /fHo cWof/f] l6Sb}g, :ju{ To:t} 5 .

@:ju{ hfg ltdL d[To" gkv{b'MvL ;+;f/ klg :ju{ aGg ;s55f]6f] 5 of] hLjg df]hdf ge'n:ju{sf] qm";nfO{ c+ufn :ju{ To:t} 5 .

Page 432: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$#@=sf]M pkl:yt v|Li6sf] 5fofdf af“lr/x]sf] 5' oxf“

pg}sf] cb\e't dfofdf xf“l;x]sf] 5' oxf“pg}sf] sf]dn s[kfdf ufO/x]sf] 5' oxf“

! hLjgdf Pslbg /ft k5{ oxf“ d:t lgbfp“5'snj/Lkfl/ ;'Gb/ laxfg dflg; Ao'emG5dgf]x/ efudf :juL{o /fhdf hojGtsf] uLt ufp“5'o]z"sf] d'xf/ cfkm\g} cl3 b]v]/ /dfp“5' .

@ xL/fn] h8L tof/ u/L /fv]sf] zx/dfdl0f h8]sf zx/sf 9f]sf af6f 5g\ ;'gf}nflx8\g]5' ;bf o]z"sf] ;fydf ;Gtu0f nx/dfxft–xftdf o]z"sf] ;fy a:g]5' ;j{bf .

# ;+;f/sf] b'Mv s]xL klg xf]Og, :ju{sf] ;'vdf;tfj6 klg s]xL klg xf]Og, :ju{sf] dlxdfdf;Ddfg / d's'6 ldNg]5g\ dnfO{ Tof] k"0f{ ldngdflaxfgsf tf/f, v|Li6 d]/f Kof/f, k"Hg]5' ;j{bf .

Page 433: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$##=sf]M afbnsf] kfl/kl§ 3fdsf] b]zdf

d]/f] k|e' /fHo u5{g\ zflGtsf] e]ifdfxNs]nfdf bfu 5 x} sf“6L–sf“6Lsf]sf]lvnfdf dfof af]sL dfgjhfltsf] -@_

! s}bgLh:tf] dfG5]nfO{ k|e'n] g} Kof/f u/] -@_cGwf]h:tf] dfG5]nfO{ c·nf]df ;fy lnP .cfkm\g} k|f0fn] ;asf] kfksf] df]n lt/]cGwsf/sf] dfemdf gof“ Hof]lt k7fP .

@ b'a{nsf d'6'df zlQm lbG5g\ k|e'n] -@_xtfz ePsf] cfTdfnfO{ hf]z lbG5g\ k|e'n]vf]H5g\ h;n] k|e'nfO{ r"0f{ x[bon]d'lQmbftf /fhfnfO{ e]6\5g\ l5§} ltgn] .

Page 434: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$#$=! o]z"n] ;w} /fHo u5{g\ hxf“–hxf“ 3fd nfUb5

/ h}n];Dd h"g /xnf, pg}sf] /fHo 5 hu\tdf .@s] k|fy{gf ;w} ul/G5 pg}sf] :t'lt r9fOG5

gfp“ pgsf] af;gf w"jfem} r9fOG5 laxfg ;w} .# ;a b]zsf dfG5] ufp“5g\ uLt pgsf] pb]ssf] k|]d lgldQ

afns ;'gfp“5g\ pgsf] gfp“ / u5{g\ lgTo v|Li6sf] j}ej .$ v|Li6n] hxf“ /fHo ub{5g\ Toxf“ cflzif\ kfOb5 .

Toxf“ ;a b'Mlvtsf] pksf/ Toxf“ ;a kfkLsf] p4f/ .% ;+;f/sf] u/f];\ wGojfb v|Li6 /fhfsf] u'0ffg'jfb .

:ju{df a9fO ul/cf];\ dfG5]n] eg"g\ o:t} xf];\ .

Page 435: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$#%=! O{Zj/ lktf xfd|f] ;'Ggf];\ vfnL ;fgf dfG5] xf}

t} tkfO{nfO{ 7"nf] laGtL ug{ clxn] cfPsf 5f} .@ v|Li6sf] /fHo v"a l5§f] cfcf];\ v|Li6df ;an]

kfpmg\ ho/ tkfO{nfO{ ;an] lrg"g\ ;an] dfg''g\ wGo eO{ .

#v|Li6sf] k|]dsf] dL7f] s'/f ;'gLsg dfG5]]n] .o; ;+;f/df :t'lt u?g\ h:tf] :ju{df b"tn] .

$ cfcf];\ Tof] ;+;f/ tkfO{sf] x'g] 38L x] lktf .lsgeg] ;a tkfO{sf /fHo k/fqmd dlxdf .

Page 436: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$#^=! xfdLn] ;'g]sf 5f} o]z"n] arfp“5g\

c?nfO{ hgfPsf 5f} o]z"n] arfp“5g\ ;a} b]zdf xf];\ k|rf/ v|Li6n] lbPsf p4f/k|e'sf] ;';dfrf/ o]z"n] arfp“5g\ .

@ kfkLnfO{ ;'gfOof];\ o]z"n] arfp“b5g\b'MvLnfO{ hgfOof];\ o]z"n] arfp“b5g\k[YjLdf xf];\ ljZjf; gi6 xj;\ ;a pbf;;asf dgdf o:t} xf];\, o]z"n] arfp“b5g\ .

# cfkm\gf] hLjg–d[To"n] o]z"n] arfp“b5g\:t'lt u/ o; uLtn] o]z"n] arfp“b5g\ufpm“ b'Mv ;xbf ufpm kZrftfk ubf{ufpm hLjg 5f]8\bf o]z"n] arfp“b5g\ .

$ ;a}nfO{ of] cfJxfg 5 o]z"n] arfp“b5g\;a}nfO{ /dfx6 5 o]z"n] arfp“b5gxj;\ b'i6sf] k"/f] Ifo xj;\ v|Li6sf] k"/f] houfpm ;w} alxgL–efO o]z"n] arfp“b5g\ .

Page 437: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$#&=! wGojfb xf];\ O{Zj/nfO{ afnL sf6\g] ef] ;do

;a ;'/Iff;fy 3/df cGg 5 a6'n]sf;[li6stf{ O{Zj/n] xfdLnfO{ ;a h'6fPd08nL cfpm k/d]Zj/sf] afnL sf6\g] ;do ef] .

@ xfdL O{Zj/sf] af/Ldf kmN5f} eg] 5 :t'ltux"“ / ;fy} emf/kft 5g\ b'Mv jf ;'vdf pld|G5g\klxn] aLp / af]6 clg b]vf kb{5 afnLk|e' xfdL To:t} xf]cf} cGg rf]vf] z'4 agf} .

# xfd|f k|e' cfpg]5g\ km;n 3/df nfg]5g\h]–h] pgnfO{ nfU5 l3g x6fOb]nfg\ To;} lbgemf/–kft :ju{b"tu0fnfO{ kmfNg b]nfg\ cfuf]d}t/ cGg wG;f/ /flvlbg]5g\ ;bf .

$ k|e' rf“8} cfpg'xf];\ km;n 3/df nfg'xf];\hDdf u/fO{ d08nL zf]s kfkb]lv kvfnL:ju{df lgTo a:g]5g\ z'4 kfl/Psf hgkm;n 3/df n}hfg rf“8} cfpg'xf];\ k|e' .

Page 438: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$#*=! cflbdf h'g k|sf/ cWof/f] / phf/ kfg'{eof] gfz ca To;} x]

O{Zj/;';dfrf/sf] 3fd gk'u]sf] ;a :yfg pHofn} xf];\ .

@nf]s cfpg'ef] tkfO{ ;a hgsf] nflu NofO{ nufO{ k|sfz/f]uL la;]s kf/L cGwf]nfO{ k|sfz u/fO x] v|Li6 ca ;a}nfO{ pHofn} xf];\ .

# x] kljq cfTdf lhofpg] k/]jf j]u p8\g'xf];\u/L ef“8f] 3'dfO{ cg'u|x bfg vGofO{ cWof/f] ug'{ Ifo pHofn} xf];\ .

$ x] lktf, k'q, cfTdf, wGo lqPs dxf qf0f k"0f{ xf];\;fu/em} xf] ckf/, hut\sf lbz} rf/ ;RofpgnfO{ ;+;f/ pHofn} xf];\ .

Page 439: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$#(=! x] bofn' :juL{o lktf xfd|f] b]znfO{ x]g'{xf];

cfkm\gf] k|e'Tjsf] af6f] cljZjf; d]6fpg'xf];\;f“rf] wd{, ;f“rf] wd{ l5§} g} lkmhfpg'xf];\ .

@ k|e' v|Li6 O{Zj/sf] k'q ltdLnfO{ bof ug'[xf];\ltgsf] dgdf ;f“rf] wd{ ca tkfO{n] /fVg'xf];\cGwljZjf;, e|d 5f]8\g g]kfnLnfO{ l;sfpg'xf];\ .

# x] kljq x'g] cfTdf, Hof]lt, 1fg / zflGtsf]cGwsf/df a:g] ;anfO{ v|Li6Lo dfu{sf] pHofnf]lbg'xj;\ lbg'xj;\ p;sf] af6f] d'lQm ef] .

$ lktf, k'q, kljqfTdf, xfd|f] laGtL ;'Gg'xf];\gfp“ :t'lt hf] tkfO{sf] ;anfO{ k|s6 ug'{xf];\x] qf0fstf{ x], qf0fstf{ /fh tkfO{sf] l:y/ /xf];\ .

Page 440: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

cgGtsf] Tof] /fHodf hfgnfO{ xf]cf} tof/z}tfgsf] cjZo afwf g} lbG5 k|fy{gfdf

nflu/xf}! s:tf] 5 xf]nf cgGtsf] /fHo j0f{g ug{ g} ;Sb}gf}

s:tf] 5 xf]nf Hof]ltsf] ls/0f yfxf kfpg g} ;Sb}gf} .@ b"tu0f ;a}n] ub}{ g} xf]nf k|e'sf] ho–houfg

cg]sf} Wjlg aHb} g} xf]nf, O{Zj/sf] k|]ldnf] hg .#ca|fxd, O;xfs, ofs"an] xfdLnfO{ kv{b} xf]nfg\ jxf“

klxn] kf] cfp“5, cgGt 7fp“df eGb} O{Zj/;“u jxf“ .$ xfdL /dfcf}+ v'zL eP/ jxf“sf] houfg u/f}

lsgls y'df cfkm} g} jxf“ b'nxf alg/x]sf .

Page 441: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$$!=! k|ltWjlg xf]Og, jrg ;gftgsf]

uh{g klg xf]Og ;+uLt u'l~hPsf];"o{ n'lsuP km'n} cf]Olnem5{k|e' v|Li6sf] k|]d Tof] ;bf cd/ x'G5 .

@ cflbdf jrg lyof], O{Zj/sf] ;fy lyof]jrg O{Zj/ g} lyof], b]x lnO{ cfpg'ef]d's'6 5f8L :ju{sf] cf]ln{cfpg'ef] hut\dfs:tf] d's'6 sf“8fsf] klxl/g'ef] lz/df .

# qm";sf] syf Tof] gof“ hLjg lbgvf]nf] Tof] /utsf] d'lQm lslglbg]ljZjf;}df o]z"";fy qm";df 6f“lulbParfOlbG5f} gf}nf] k|f0f v|Li6nfO{ clk{lbP .

$ lbOPsf] jrg Tof], km]l/ cfp“5' eGg];lHhPsL b'nxLnfO{ p7fOnfG5' eGg]pgL km]l/ cfp“5g\ k|ltWjlg xf]Og;f“lrPsf] cfzf Tof] lg/fzf x'g] xf]Og .

Page 442: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! o]z" dnfO{ u5{g\ Kof/, of] xf] ;a afOansf] ;f/afns pgsf x'g\ j/bfg, tL lga{n pgL anjfg\ .

Kof/ u5{g dnfO{, Kof/ u5{g dnfO{Kof/ u5{g dnfO{, o]z"n] u5{g Kof/

@ o]z" dnfO{ u5{g Kof/ k|f0f lbO{ vf]n] :ju{sf] åf/d]/f] kfk ;a w'g]5g\ afnsnfO{ af]nfp“5g .

#o]z" dnfO{ u5{g\ Kof/ h:t} lga{n 5' ladf/cfºgf] l;+xf;gb]lv b]Vt5g\ ;w}F dnfO{ .

Page 443: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$$#=! dnfO{ cfgGb 5 ls lktf O{Zj/ dnfO{ b]vfp“5g\ pxf“sf] Kof/

afOansf] dL7f] g} syfsf] ;f/ of] xf] ls o]z"n] ub{5g\ Kof/ .sf]M wGo ls dnfO{ ub{5g\ Kof/, ub{5g\ Kof/ ub{5g

Kof/wGo ls dnfO{ ub{5g\ Kof/ ub{5g\ Kof/ dnfO{

@olb d 6f9f] hfpm“ 5f]8L pgnfO{ t}klg v|Li6n] k|]d u5{g\ dnfO{afOansf] ;aeGbf dL7f] syf of] xf] ls o]z" k|]d u5{g dnfO{

# :ju{df ha /fhfnfO{ b]Vg]5' pg}sf] :t'ltsf] uLt ufpg]5'o;}sf] lglDt d lgTo ufp“nf o]z"n] dnfO{ k|]d u5{g ;bf .

$ d pgnfO{ u5'{ dnfO{ u5{g Kof/ k|]dn pgL eP ;To cjtf/qm";df r9L u/] d]/f] p4f/ lgZro v|Li6 ub{5g\ pb]ssf] Kof/ .

Page 444: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$$$=sf]M ;a yf]s /fd|f / pHh/ ;a hLj ;fgf–7"nf

1fgL / pb]ssf ;a O{Zj/n] agfPsf! ;a km"n /fd|f hf] km'N5g\ ufp“5g\ ;a} r/f

/· ltgsf rlDsnf 5g\ agfP kv]6f .@lxp“bsf] lr;f] xfjf udL{sf] /fd|f] 3fd

kfs]sf] kmn aufgdf pg}sf] ;a sfd .# lxp“sf cUnf kxf8 ;a 5]pdf h+un gbL

;"of{:t / ;'Gb/ laxfg /·Lg cfsfz klg .$ x]g{ lbP cf“vf hf] cf]7 lbP af]NgnfO{

clt dxfg\ O{Zj/ x'g\ agfP ;a /fd|} .

Page 445: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

! va/bf/ ;fgf] cf“vf s] x]5{va/bf/ ;fgf] cf“ s] x]5{ .

ltd|f] :ju]{ afa'n] tn x]5{g Kof/n]va/bf/ ;fgf] cf“vf s] x]5{

@ va/bf/ ;fgf] sfg s] ;'G5 -@_#va/bf/ ;fgf] xft s] u5{ -@_$ va/bf/ ;fgf] dg s] ;f]R5 -@_% va/bf/ ;fgf] kfp sxf“ hfG5 -@_

Page 446: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$$^=sf]M ltd|f] of}jg sfndf cfkm\gf] ;[hgxf/nfO{ ;b}j ;Demgf

u/-cfkm\gf] ;[hgfxf/nfO{, cfkm\gf] ;[hgfxf/nfO{_ @, cfkm\gf] ;[hgfxf/nfO{;]jf u/ tg–dg–wgn], -wgn]_ @, ;]jf u/ tg–dg–wgn]

! xfd|f] of}jg Joy{ ghfcf];\ s;}n] o;nfO{ t'R5 g7fg"g\ -@_;dodf g} cfgf] k|e'nfO{ -@_ ;]jf u/ tg–dg–wgn]wgn] ;]jf u/ tg–dg–wgn] .

@ k|e' o]z" tf/0fxf/ xfd|f] pgL ;[hgxf/ -@_x] bfHo"–efO x] lbbL–alxgL xf] -@_ ;]jf u/ tg–dg–wgn]wgn] ;]jf u/ tg–dg–wgn] .

# cGwsf/ husf] x'g\ k|e' cgGt k|sfz lbg] pHofnf] -@_pg} Hof]ltnfO{ gu/L laofnf] -@_ ;]jf u/ tg–dg–wgn]wgn] ;]jf u/ tg–dg–wgn] .

Page 447: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$$&=! hoho u/, ;fgf gfgLx¿, v|Li6 x'g\ k|]d, v|Li6 x'g\ k|]d -@_@ ;]jf u/, ;fgf gfgLx¿, v|Li6 x'g\ k|]d, v|Li6 x'g\ k|]d -

@_#wGojfb eg, ;fgf gfgLx¿, v|Li6 x'g\ k|]d, v|Li6 x'g\ k|]d -

@_$ pgnfO{ eh, ;fgf gfgLx¿, v|Li6 x'g\ k|]d, v|Li6 x'g\ k|]d -

@_%Kof/f] u/, ;fgf gfgLx¿, v|Li6 x'g\ k|]d, v|Li6 x'g\ k|]d -@_^k|fy{gf u/, ;fgf gfgLx¿, v|Li6 x'g\ k|]d, v|Li6 x'g\ k|]d -

@_

Page 448: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$$*=! gfgLx¿sf] nflu b}nf] g3fl/b]pm

c;n uf]7fnf]sf] vf]/df ltgnfO{ e]nf u/f}]sf]xL t 6'x'/f–6'x'/L sf]xL tf ;fx|f] nfrf/;a gfgLx¿sf] nflu p3f/f} vf]/sf] åf/ .

sf]M vf]/sf] b}nf], vf]/sf] b}nf], vf]/sf] b}nf] p3f/f}c;n uf]7fnfsf] vf]/df gfgLx¿nfO{ e]nf u/f}+ .

@gfgLx¿ tf cfp“5g\ b}nf] p3fl/lbcf}lognfO{ vf]/df a;fO{ v|Li6sf] lzIff lbcf}k|fy{gf u/L p3f/f} wd{sf] vf]/sf] b}nf]ofb u/f} O{Zj/sf] /fHonfO{ o:t}x¿sf] xf] .

Page 449: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$$(=! o]z"sf] d x'“ kf7f] x[bo v'zL 5 d]/f]

k|]d o]z"n] dnfO{ u5{g /fd|f] j/bfg dnfO{ lbG5gkfng–kf]if0f ub{5g gfp“af6 af]nfp“b5g\ .

@ d]/f] b}lgs hLjgdf ef]s / ltvf{ hflGbgx"n e]8fsf] pgsf] hxf“ /fd|f] xl/of] r/g Toxf“nfU5 dnfO{ Kof; hlxn] emgf{ b]vfp“5g\ pgn] .

#hLjge// cfglGbt 5' cflzlift o; em'08df 5'kfp“5' uf]7fnf r/fpg] d[To"kl5 hLjg lbg]dnfO{ :ju{df k'¥ofp“5 efUodfgL x'G5' d .s

Page 450: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$%)=! k/d]Zj/ h;n] k[YjL / lqe'jg

Hof]lt klg l;h]{ dnfO{ kfN5g\ .@ k/d]Zj/, h;n] agfP /ft / lbg

?v, km"n / kmn l;h]{ dnfO{ kfN5g\ .# k/d]Zj/ h;n] l;h]{ 3fd, tf/f, h"g

cf“wLdf x'g\ cf>o dnfO{ kfN5g\ .$ k/d]Zj/ h;n] df};d ldnfp“5g\

kbfy{ ;a l;h]{ dnfO{ kfN5g\ .% O{Zj/ k'qn] qm";dfly lbP k|f0f

pgdf ljZjf; /fv] dnfO{ kfN5g\ .^ :ju{ k'u]/ ;'gfp“5' pgsf] ho

of] ufp“5' O{Zj/n] kfn] dnfO{ .

Page 451: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$%!=! k|e' ;fgf gfgL eO{ :t'lt ug{ cfPsf 5f}

tkfO{ wdL{ x'g'x'"G5 dfg / cfb/ lbb5f}v|Li6sf] k|]d / :ju{sf] s'/f] xfd|f] dgdf eg'{xf];\v|Li6nfO{ v'z gkfg]{ sfo{ ug{b]lv yfDg'xf];\ .

@ lsgeg] k|e' v|Li6n] xfdLnfO{ lgTo x]5{ghlt u5f}{ sfd / ljrf/ pgn] :ju{df n]Vb}5gxfd|f kfk dfkm lbg'xj;\ xfdLnfO{ arfpg'xf];:ju}{df /fd|f] uLt ufpg xfdLnfO{ k'¥ofpg'xf];\ .

Page 452: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$%@=! ;+;f/ v"a /fd|f] b]lvG5 /dfx6 u5'{ d

;a yf]sdf 3fdsf] ls/0f b]vfp“5' dlxdf;+;f/df a:bfv]l d h?/ xlif{nf] 5d o]z" v|Li6sf] af6f] k5ofp“5' .

@ d ;fgf] ofqL dfq ofqfsf] z'?dfd hLjg ofqf ubf{ zf]s e]6\g]5' oxf“;+;f/ 5 zf]sn] e/]sf] / ljkb klg 5t/ o]z" v|Li6sf] af6f] k5ofp“5' .

# t ;fgf] ofqLh:t} h]–h] e]6\g]5'xif{ ls b'Mv nfG5' r/0fdf o]z"sf]tL b'Mvdf zflGt lbG5g\ tL k':5g\ ;a cf“;'/dfx6 u/L af6f] k5ofp“5' .

$ k/LIff ;tfp“b}g b'Mvb]lv 5}g eoha o]z" cfp“5g\ ghLs zf]s x'G5 6f9} g}d[To"n] gi6 ub}{g ha d[To" e]6\g]5':ju{ hfg] af6f] k5ofp“5' .

Page 453: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$%#=sf]M af]nfpg'xf];\ xfdLnfO{ k|e' xfdL afnsnfO{

5}g xfd|f] hudf sf]xL tkfO{ 5f]8L u'xf/ xfd|f] ug]{

! lkmb{5 e]8fem} uf]7fnfljgfsfaf]nfpg'xf];\ xfdLnfO{ :juL{o /fHod} .

@xfdLh:tf] afnsnfO{ :juL{o /fHo lbgnfO{?vf] jrg lzIffnfO{ lk|o xfdLnfO{ .

# wGo dftf–lktfn] xfdLnfO{ k|e' lrgfPkfkLsf] ljnfk ;'GgnfO{ v|Li6 /dfP .

$ /f]O{–/f]O{ d cfp“bf zflGt kfpg tkfO{dfcf“;' k'l5 /fVg'xf];\ xft lz/}df .

Page 454: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$%$=! pHofnf] eOuof] k|e' lbgel/ sfd ug{

cN5L 5f]8L /dfO{ p7" laxfgsf] e]6 lbg -@_@ af]nL rfndf rf]vf] eO{ k|e' 3fdh:t} pHofnf]

;a} b]V5g\ d]/f] af6f] / ljrf/ ;a d]/f] -@_# prflnlbgf];\ dg d]/f] k|e' lbgel/ sfd}df

b'Mv–;'Mv h]–h] xf]nf tkfO{sf] gfj}df -@_$ ut /ftsf] gLbsf] nflu k|e' wGojfb lbb5'

tkfO{sf] bfg} eG5' dg}df lnb5' -@_% /Iff xj;\ lbgel/ k|e' tkfO{ g} b]lv

;kmn xj;\ sfd} hlt tkfO{s} nflu -@_^ ;To–;To O{Zj/ tkfO{ k|e' sf]xL 5}g d]/f]

;+;f/ eg] kfkn] e¥of] b'Mv}sf] y'k|f] -@_& cfh af“r" kfk]blv k|e' uf]xf/} kfO{

d'lQmbftf cfkm} tkfO{ arfO{b]pm dnfO{ -@_

Page 455: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$%%=! kfkL sfd gu/, gaf]n qmf]wL aft

v|Li6 x'g\ ltd|f k|e' tL 5g\ ltd|f];fy .@v|Li6 bofn' k|]dL tL x'g\ z'4 / ;t\

afns}sf] klg xf];\ kljq ut .# z}tfg b'i6 cfTdf clxn] x]b{}5

u5{ tof] k/LIff ;w} 3]b}{5 .$ To;sf] aft g;'g ;'Gg' kfk g} 5

;w} enf] ug'{ v|Li6nfO{ Kof/f] 5 .% v|Li6 x'g\ ltd|f k|e' pQd kljq

pgs]f gfgL enf] x'g' plrt 5 .

Page 456: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$%^=! o]z" s[kfn' uf]7fnf cflzif\ lbgf];\ kf7f]nfO{

/ftL /Iff ugf]{;\ dnfO{ laxfg;Dd 5]pdf eO{ .@ cfh tkfO{b]lv kfP n'uf ef]hg cu'jfO

k|fy{gf wGojfb ca u5'{ 9lNshfbf ;'TgnfO{ .#d]/f] e'nr's ugf]{;\ Ifdf d]/f lk|ox¿ k|]d

ha d? nfgf];\ :ju{df ;bf lbg / If]d .

Page 457: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$%&=! s]6L M x] bfHo" lsg o:tf] lg ;+;f/df cfh czflGt -@_

s]6f M v|Li6nfO{ e'n] o:t} lg x'G5 x} alxgL czflGt -@_@ s]6L M v|Li6nfO{ lsg e'Nof] lg of] kfkL ;f/f ;+;f/n] -@_

s]6f M v"a hfGg] eP ;+;f/L v|Li6nfO{ k/ k;f/L -@_# s]6L M o:t} s] ;bf x'g] xf] x] lk|o bfHo" egg\ -@_

s]6f M kfP/ a[l4 O{Zj/s} e"n] x} ;[li6stf{nfO{ -@_$ s]6L M dflg;n] lsg e"n] lg cfkm\gf] ;[li6stf{nfO{ -@_

s]6f M kfP/ a[l4 O{Zj/s} e"n] x} ;[li6stf{nfO{ -@_% ;a} M kZrftfk u/L kms{ x} d'lQmbftfsf] r/0fdf -@_

d'lQm x} kfO{ :ju{nf]sdf cfgGbl;t k;g -@_^ ;a} M O{Zj/sf] gfp“ wGo xf];\ pg}sf] ;To ;bf xf];\ -@_

pg}sf] ;Rrf eQm eO{, xfd|f] hLjgsf] cGt xf];\ -@_& ;a} M :ju{df a;L cfgGbn] O{Zj/sf] k'hg ug]{5f} -@_

ho, k|e' o]z" ho d'lQmbftf eGb} xfdL ufpg]5f} -@_

Page 458: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$%*=! :juL{o /fhfnfO{ v'z ug{ s] ;S5g\ ;fgf xftn] <

sf]lzz u?g ;fgf xftn] b'MlvtnfO{ b'Mvdf uf]xf/ ug]{ o:tf] cg'u\x kfpm“ .

@:juL{o /fhfnfO{ v'z ug{ s] ;S5g ;fgf cf]7n] <:t'lt k|fy{gf ;fgf cf]7n] / g/d enf aft ug]{ o:tf] cg'u|x kfpm“ .

# :juL{o /fhfnfO{ v'z ug{ s] ;S5g ;fgf cf“vfn] <x]? :ju{nf]s ;fgf cf“vfn] kljq wd{ k':ts k9\g] o:tf] cg'u|x kfpm“ ,

% :juL{o /fhfnfO{ v'z ug{ s] ;S5g ;fgf dgn] <k|]d dgn] ldq agfpg] kljq cfTdf bfg kfpg] o:tf] cg'u|x kfpm“ .

Page 459: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$%(=! lktf 8f]¥ofO{ lbg–lbg} tkfO{sf OR5fdf g}

:jR5 z'4 dg lbO{ ;To l;sfpgf]; dnfO{ .@ljkbdf lbO{ ;fx; a;L 5]p /Iff ugf]{;\ .

lge{o /fVgf];\ dnfO{ ddf k|]d b[li6 nufO{ .# k/Liffsf ;a} lbgdf b[9tf lbg'xf]; dgdf

ha x'G5' ;fdy{xLg /Iff ug'{xf];\ Tof] lbg .$ x'G5' v'zL cflzif\ kfO{ ge"n" d tkfO{nfO{

x'G5g\ xlif{t ;a}hgf lrg]/ tkfO{sf] dg .% h]–h] /fd|f] 5 u5'{ tkfO{sf] afns x'G5'

cfp“5' ha :ju{df a:5' ;w} g} jxf“ .

Page 460: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$^)=! cfpm ;a} uLt ufpm x} xNn]n"ofx cfldg

xf];\ a9fO o]z"s} xNn]n"ofx cfldg;f]/ / dg prfnL l;+xf;gsf] cl3dgkbf]{ 5 :t'lt xNn]n"ofx cfldg .

@ dg pef] prfNb} xNn]n"ofx cfldgv"a cfsfz uhf{p“b} xNn]n"ofx cfldgv|Li6 xfd|f ldq x'g xfdLdf pqG5g\k|]d pgsf] 6'l·b}g xNn]n"ofx cfldg .

# u'0f ufcf} k|e'sf] xNn]n"ofx cfldgzlQm e/ hLjgsf] xNn]n"ofx cfldg:ju{df k'uf}nf pg}nfO{ e]6f}nf;w} g} uLt ufcf}nf xNn]n"ofx cfldg .

Page 461: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$^!=! o]z" l;+xf;gb]lv dfly :ju{df a;L

k|]dL b[li6n] x]/L ;'Gg'xf]; lk|o o]z" .@ afns dfGb}gg 8/} x'g'eP ;fy ltgs}

lk|o qftf Kof/ ub}{ ;'Ggf];\ lk|o o]z" .#x'gf];\ xfd|f];fy ;bf xfd|f] sfd / v]ns'bdf

ha r9fp“5f} k|fy{gf ;'Ggf]; lk|o o]z" .$ xfd|f] ;f]r xf]; kljq aft xf];\ ;To / gd|

nf} agfpgf];\ kljq ;'Ggf];\ lk|o o]z" .

Page 462: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! s;n] agfP km"nx¿nfO{, km"nx¿nfO{, km"nx¿nfO{ <s;n] agfP km"nx¿nfO{ < O{Zj/ hf] :ju{df 5g\ .

@ s;n] agfP df5fx¿nfO{, df5fx¿nfO{, df5fx¿nfO{ <s;n] agfP df5fx¿nfO{ < O{Zj/ hf] :ju{df 5g\ .

#s;n] agfP r/fx¿nfO{, r/fx¿nfO{, r/fx¿nfO{ <s;n] agfP r/fx¿nfO{ < O{Zj/ hf] :ju{df 5g\ .

$ s;n] agfP tf/fx¿nfO{, tf/fx¿nfO{, tf/fx¿nfO{ <s;n] agfP tf/fx¿nfO{ < O{Zj/ hf] :ju{df 5g\ .

%s;n] agfP ltdLx¿nfO{–dnfO{, ltdLnfO{–dnfO{ <s;n] agfP ltdLnfO{–dnfO{ < O{Zj/ hf] :ju{df 5g\ .

Page 463: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$^#=! o]z" eG5g\ afnsx¿nfO{ dsxf“ cfpg

b]pmlsgeg] :ju{sf] /fHo o:t} g}–x¿sf] xf] .

@ o;sf/0f xfdL ;a} ldn]/ pgsf] r/0fdf hfcf}+pgsf] r/0fdf uP/ xfdL dL7f] cfjfhnfO{ ;'gfcf}+ .

Page 464: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! o]z"nfO{ wGojfb lbg slt /fd|f];]tf] lxdfn / cUnf] kxf8 -@_ cfsfz} rlDsnf] .

@ o]z"nfO{ wGojfb km"n slt /fd|f]xl/of] 3f“; xNng] ?v -@_ kmn vfg' :jflbnf] .

#o]z"nfO{ wGojfb k'tnL s] /fd|f]p8\g] r/f / lxF8\g] kz' -@_ uLt ufpg] km6]+u|f .

Page 465: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$^%=sf]M gjLg ;fnsf] k|yd lbgdf xif{ xfdL cfh

dgfcf}+oxL ;do k|e' ofb lnO{ gjLg xfdL hLjg ckgfcf}+

! k|e' o]z" p4f/stf{ cb\e't qftf tf/0fxf/pgsf] s?0ff ofb ;bf lnO{ gjLg xfdL hLjg ckgfcf}+ .

@ k|e' xfdL z/0f k5f}{ ;a} hLjg ck{0f u5f}{ tkfO{sf] ;]jf ;bfe/ g} sfdgf dgdf oxL /xf];\ .

Page 466: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$^^=! ca csf]{ ;ftf -aif{_ lat]5 x] d]/f] dg r]t u/

O{Zj/n] /Iff u/]5g\ k|e'sf] wGojfb u/ .@ o; ;ftf -jif{_ slt lyP ladf/ / slt d/]5g\

z}tfgb]lv slt 8/fO{ b'i6 cfTdf k'h]5g\ .#dnfO{ t h'¥of] cflTds 1fg, z/L/sf] ;'v / cf9

w]/ /f]6L, j:q, dLt, 7]ufg 7Ls vf“rf] g} cg';f/ .$ o; ;ftfsf -jif{sf_ ;a kfk ck/fw x] O{Zj/ dfkm

ugf]{;\7ls wd{ ug'{5 c;fWo cg'u|x bfg lbgf];\ .

Page 467: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$^&=! ck{0f ub{5f} of] ejgnfO{ k|e' O{Zj/nfO{ qf0fstf{ o]z"nfO{

cf/fwgf :t'lt laGtL / k'sf/ u5f}{ oxf“ ca cGt/Wofg .sf]M ;'lglbgf];\ k'sf/ of] xfd|f] k|e' lng'xf];\ ejg of] -@_@ ef]sf–Kof;f x[bo, :juL{o ef]hgsf] aGwg 8f]/L kfk}sf]

r/0f oxf“ tkfO{sf] pkb]zs tkfO{sf] bf;åf/f lbg'xf]; ef]hg cfTdfsf] .

# ehgflb :t'lt ch{laGtL oxf“ r9fOG5g\ ha tkfO{sxf“ ;'lglbgf];\ v|Li6 o]z"dfljgo pQ/ kfcf];\ dg zflGt /xf];\ o]z" gfp“ ;bf dlxldt xf];\ .

$ k|lt?k xf] of] dg dlGb/sf] sf/Lu/L of] dflgPsf] k|e' lghL{j ejg of]t} dhL{ xf]cf]; k|e' cfO{ a;L ;'gf}nf dw'/jf0fL tkfO{sf] .

% lgTo–lgTo anf];\ rDsL g} /xf];\ k|sflzt xf]cf];\ o]z" ;b\efjgf of] 5 hxf“e/k"/ hLjg tof/L ;bf kfg'{xf];\ cfp“5 hf] oxf“ ;bf .

Page 468: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$^*=! lal;{G5f} s;/L kf]xf]/sf] ;fn

of] 38L dfGb} lyof} gof“ ;fn o;/Lolt rf“8} Tof] ;fn laTof] cfh klgzlQm 5}g Tof] ;fnnfO{ yfDg] Ps kn klg .

sf]M ;do 5 ;do, 5 eGb} lyof} yfxf geO{ Tof] ;fn laltuof]ca Tof] ;fnnfO{ labf u/f} / ca kl;hfpm“ xfdL gof“ ;fn of]gof“ ;fnel/ lx8\gnfO{ O{Zj/sf] cu'jfOdf

@ wGojfb r9fpg ;a bfgsf] nfluO{Zj/nfO{ u/f} hLjg ck{0f pgnfO{lnO{ pgsf] ;fydf a;L pgsf] cf8dfof] ;fn dfq xf]Og of] hLjg nufpm pgs} lhDdfdf .

# ca labf n]pm x] lk|ox¿ ub}{ z'esfdgf gof“ ;fnsf]e]6\5f} ls e]6\b}gf} km]l/ gof“ ;fndfe]6f}nf slxn] g5'6\g] u/LTof] cgGt 3/df .

Page 469: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

o]z" af]nfp“5g\ ;anfO{ -@_, k|]d;fy af]nfp“5g\

c·nf]df pgsf] o]z" af]nfp“5g\ ;anfO{! Xbo ltd|f] xtfz eP zlQm 5 ltd|f]nflu -@_

d'lQm / Hof]lt ltd|}nflu o]z"sxf“ lng cfpm cfh -@_@ ;a /f]unfO{ lgsf] kfg]{ zlQm 5 pgLsxf“ -@_

tTk/ 5g\ ltd|f] d'lQmbftf Kof/ ug{ ;wF} ltdLnfO{ -@_

Page 470: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$&)=sf]M o]z" k|e' cfpm xfd|f] dfemdf hLjg d]/f]

n]pm ltd|f] xftdfcf]7sf] xf]Og of] eQm x[bosf] xf] of] k'sf/ . cf ===

! ofqf d]/f] b'O lbgsf], ;f; d]/f] l5ge/sf] -@_r"k nfu" s;/L < uLt gufpm“ s;/L <olt 7"nf] d'lQmdf g/dfpm“ s;/L <

@ jrg ltd|f] k9]/ k|fy{gf ;w} u/]/ -@_cf/fwgfsf] lhGbuL d]/f] latf];\ o;/LcGwsf/df h"gem} rDsf];\ ;fIfL To;/L .

Page 471: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

x]/g, x]/g, x]/g snj/Lsf] Tof] 8f“8fnfO{dxfg k|]d ug'{ef] o]z"n] x]/g, x]/g bfHo"–

efO -@_! kfkLsf] kfknfO{ d]6fpg qm";df dg'{ef] o]z"hL -@_

ljZjf; u/g–u/g qm";}df 6f“luPsf] o]z"nfO{ -@_@ cfpg]5g\ ;+;f/df o]z"hL ljZjf;Lx¿nfO{ p7fpg -

@_hfgnfO{ tof/ xf]pm bfHo"–efO, cfgGbsf] Tof] b]z}df -@_

Page 472: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C(A)

v|Li6sxf“ cfpm, ;fyL o]z"sxf“ cfpm ;fyLhLjgsf] hn lng cfˆgf] Kof; d]l6lng

! hLjgsf] hn pg} x'g\ o'u–o'u t[lKt lbg] -@_, pgnfO{ olb lkof} eg]ltdL slxNo} Kof;f aGb}gf} o'uffg'o'u;Dd g} .

@ hLjgsf] af6f] pg} x'g\ :ju{ /fHodf k'¥ofOlbg] -@_, pgnfO{ olb r'Gof} eg]lktfsxf“ lgZro k'Ug] 5f} o'ufg'o'u /fGo ug{nfO{ .

# hLjgsf] /f]6L pg} x'g\ ef]sf] dgnfO{ t[lKt lbg] -@_, pgnfO{ ltdL vfof} eg]ltdL slxNo} ef]sf aGb}gf} o'ufg'o'u';DdnfO{ .

$ Pp6f dfq} 9f]sf pg} x'g\ :ju{/fHodf k|j]z ug{nfO{ -@_, oxL af6f] k:of} eg]lgZro ltdL :ju{ k'Ug]5f} c;Ld ;'vsf] efuL x'gnfO{ .

% Pp6f dfq ;To o]z" x'g\ ;f/f husf] p4f/ ug{nfO{ -@_, olb pgnfO{ ckgfof} eg]cgGt b08af6 pDsG5f} pgL;“u ;bf /xg]5f} .

Page 473: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$&#=sf]M cfpg]5g\ -$_ laxfgLsf] tf/fn] cWof/f]

x6fpg]5g\ ! xfd|f] k|ltIff k'/f x'g]ef] v|Li6sf] k|lt1f ;f“rf]

x'g]ef] -@_x'g] ef] -#_ cfpg]5g\ -@_ dnfO{ lng cfpg]5g\ .

@ lz/ p7fO{ dfly x]/ ltd|f] 5'6sf/f ghLs cfsf] 5 -@_cfsf] 5 -#_ cfpg]5g\ -@_ dnfO{ lng cfpg]5g\ .

Page 474: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

-x x x xNn]n"ofx, cfldg_;f/f ;[li6sf] dflns tkfO+{nfO{, ;f/f ;

[li6sf] /Ifs tkfO{+nfO{xfd\f] x[bo ;d]tn] cfb/–k|f0ffd, ;b}j xf];\

tkfO{sf] u'0fufgx x x xNn]n"ofx -&_ cfldg

! -;a ;+;f/ 6n]/ hfg]5, 6Ng] 5}g tkfO{sf] jrglat]/ hfg]5 of] hLjg, t/ ljZjf;L db}{g slxn]_ @

@ -gofF ;+;f/ / :ju{ x'g]5, ljZjf; ug]{ ;a}sf] lglDt]k|z+;f cfb/ x'g]5 ToxfF, xfd|f k/d k|]dL lktfnfO{_ @

Page 475: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$&%=sf]M ljZjf; u/L k|e'sf] r/0fdf cfpm

cfkm\gf e"nnfO{ :jLsf/L pgdf Ifdf kfpgpgL cfP ;+;f/df arfpg xfdL ;a}nfO{s]jn pgdf 5 d'lQm pgL x'g\ ;f“rf] uf]7fnf]

! snj/L 8f“8fdf o]z"nfO{ em'l08Psf] cfh x]l/b]pms]jn ltd|} lglDt dfq pgn] cfkm\gf] k|f0f;Dd lbP -@_

@ pgs]f k|]dL af]nfj6 ;'lgb]pm cfkm\gf] x[bo pgnfO{ vf]lnb]pmpgL cfpg]5g\ ltdLleq lbgnfO{ cgGt hLjg -@_

Page 476: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$&^=! o]z" k\e' ;a ;[li6n] ;'gfp“5

pgsf] zlQmn] of] k[YjL agfPYof]o]z" k|e' o; hutn] b]vfp“53fd, tf/f, h"g atfp“5g\ ls v|Li6 x'g\ k|e' .

sf]M o]z" k|e' -@_, ufcf} :t'ltufcf] xNn]n"ofx ls v|Li6 x'g\ k|e'

@ o]z" k|e' eP klg:ju{ TofuL dflg; eO{ dg{ cfP >flkt qm";dfo]z" k|e' hLjgbftf ePklgkfkb08 lt/L lsg] xfd\f] 5'6sf/f .

# o]z" k|e" p7L ljh]tf ePxl6uof] ca xfd|f] kfk / d[To"o]z" k|e'n] cfTdfnfO{ k7fPan–zlQmn] b]vfpg ls v|Li6 x'g\ k|e' .

Page 477: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$&&=sf]M hLjgel/ g} ufpg] xf] uLtx¿df eg]

xf] o]z" g} x'g\ k|e' -@_! ;f; x'g] ;a} k|f0fLn] u/ k|z+;f k/d]Zj/sf]

em08fpg] cfkm}nfO{ qm";df /ut axfO{ o]z" g} x'g\ k|e' -@_

@ eg–eg k|e' o]z"nfO{ d]/f] x[bosf /fhf x'g\:ju{ / k[YjLsf ;a} 3'“8f 6]s o;f] eGb} o]z" g} x'g\ k|e' -@_

Page 478: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

x]/ bfh} -@_ d'lQmsf] lbg cfof]o]z"dfly elQm /fvL Wofg /fvL lbg /dfpg]

nf} cfof]! uf]7fnf] hgn] k|e' xf] afns eg]/ hflglnP

a]yn]x]d uf]7df r/0f k/L cjtf/ xf] dflglnP .va/ k'/fgf] b"tu0fn] Nofsf] s'/f of] ;f“rf]ljZjf; u/L o]z"nfO{ lng' ;a}sf] vf“rf] xf] .

@ ;a}n] dfu] lnP/ efu] ltdL / d l/Qf]sd{sf] rqm wd{sf] lkmqmL h'gL g} ef] tLtf]cfkm}nfO{ lbg o]z" g} dfq w/tLdf xf] cfpg]oxL xf] a]nf eh]/ o]z" dgdf af]nfpg] .

# ;f/f e"nf]ssf] dflns x'g\ o]z" a'em\g] of] 1fg lbPuf]7df n8] qm";df r9] cfºg} Tof] Hofg lbPx6fpg sfnf] kfksf] d}nf] cw]/L hutsf]au]/ cfof] pn]{/ cfof] vf]nf Tof] /utsf] .

Page 479: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

!= ldn]/–h'n]/ ;a}n] hohosf/ dgfcf}+ xfF;]/ ufP/ ;a}n] k|e'sf] jrg ;'gfcf}+ .@= cfhnfO{ clg ef]lnnfO{ :ju{sf]

dfu{ agfcf}+ ;DemfpFb}–a'emfpFb} c?nfO{ k|e'sf]

jrg ;'gfcf}+ .

Page 480: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

xfF;–v]n ub}{ elgb]pm ;+;f/ ;a}nfO{w/tLsf] af]em p7fOnfg] hlGdP

d'lQmbftfdflg;sf] rf]nf lnP/ u/La uf]7}df -@_

! uf]7fnfx¿nfO{ klxn] bz{g k7fP lktfn] -@_b"tu0f cfO{ eGg nfu] ;fFemsf] a]nfdftf/0fxf/ k|e' hlGdP bfpbsf] zx/df -@_uO{ x]/ ltd|f] k|e'nfO{ klxn] gh/df -@_

@k"j{sf] 1fgL Hof]ltifL cfsfz x]/]/ aft uy]{ -@_;fFemsf] gf}nf] tf/f b]vL xif{n] /dfP/fhfx¿sf /fhf hGd]sf] kQf] nufP -@_k/dlktfnfO{ dg vf]nL wGojfb r9fP -@_

Page 481: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

afbndf km]l/ cfpg]5g\ o]z" /fhfoxL cfzfdf xf“l;b]pm, cf“;'nfO{ yfldb]pm! ltdLn] d'6' af“w]/ sf/fuf/x¿df kv]{sf 5f}

ltdLn] lgGbf rf]6x¿ pgsf] lglDt eg]/ vk]sf 5f};fyL–;dfh 5'6]/ hfbf cfsfzdf pgnfO{ s'/]sf 5f} -@_lgZro g} k|e' cfpg]5g\ ToxL cfsfzdfltd|f] wL/hnfO{ gx/fpm s]xL a]/ klv{b]pm .

@ ltd|f] gfp“nfO{ klg pgn] hLjgsf] lstfadf n]v]sf 5g\ltd|f] 7fp“ pgn] cfXgf] 3/df cgGt;DdnfO{ tf]s]sf 5g\ltd|f] Xbo b'Mlvt gagf];\ pgsf] jrg ;w}F ofb u/ -@_

Page 482: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

Am

o]z" wGojfb d}n] k'Hg'kb}{gg cfsfz g k[YjLsf cfs[ltx¿

ltdLn] lrgfOlbof} ;f“rf] k/d]Zj/nfO{o]z" wGojfb .

! kxf8, gbL, h·n / afbn ltd|} ;[li6 xf] -@_s;/L k'hF" d}n] ltd|f xftsf /rgfx¿ <ltdLn] atfOlbof} cflb–cGt ltdL g} xf} .

@ tf]8F" slt d]/f] hLjgnfO{ d'lQmsf] vf]hLdf -@_k'0o u/] eG5' 5}g zflGt d]/f] cfTdfdfltdLn] b]vfOlbof} af6f] ;To / hLjg .

Page 483: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

x] ;f/f k[YjLsf dflg; xf], k/dk|e'sf] hohosf/ dgfcf}+

cfgGb;fy pgsf] ;]jf u/, ehg ufP/ pgsf] ;fdg] cfcf]

! k/dk|e' g} k/d]Zj/ x'g\, pxfFn] xfdLnfO{ agfpg'eof] -@_xfdL pxfFsf k|hf clg pxfFsf vs{sf e]8fx¿ xf}+ -@_

@ wGojfb;fy / k|z+;f ub}{ pxfFsf] 9f]sf / rf]sleq k; -@_pxfFnfO{ wGojfb r9fcf+} pxfFsf] gfpFnfO{ wGosf] eg -@_

#k/dk|e' enf] x'g'x'G5, pxfFsf] s[kf ;w+}el/ 5 -@_clg pxfFsf] ;Totf k':tf};Dd l:y/ /xG5 -@_

Page 484: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! af“Wg ;lsg]5 8f“6\g ;lsg]5 eufpg ;lsg]5o]z"sf] gfp“df /utsf] b'xfO{n]z}tfg / To;sf] ;]gfsf] xf/ lglZrt 5 .

@ ;f·nf erfpg]5g aGwg ;a km'sfpg]5g\ cfºgf]nfO{ 5'6fpg]5g\gf;/tsf] o]z"n] cfºgf] ToxL zlQmdfz}tfg / To;sf] ;]gfnfO{ b"/ eufpg]5g\ .

#o]z"sf] gfp“df -#_ /utsf] b'xfO{n] -@_z}tfg / To;sf] ;]gfsf] xf/ lglZrt 5 .

Page 485: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

snj/L 8f“8fsf] qm";}df o]z"n] cfkm\gf] k|f0f lbP

ltd|f] / d]/f] kfk w'g rf]6 ;xL /ut aufP -@_

! g7fg pgL s]jn d/] af}/]/ km]l/ klg p7]/f]Sg ;s]g lrxfgn] lhtg ;s]g d[To"n] -@_

@ d[To" / kfksf] 8/ 5}g ljZjf; u/ o]z"df:ju{sf] af6f] o]z" g} xf], ;'lDkb]pm hLjg pg}df -@_

Page 486: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$*^=! of] ;'gfcf} lsg o]z"n] u\x0f u5{g kfkLnfO{

:juL{o dfu{df n8\g] af6f] e'Ng] ofqLnfO{sf]M xfdL ufcf} lg/Gt/ ufcf} kfkLnfO{ u|x0f u5{g

;';dfrf/ k|i6 ;'gfcf{ o]z"n] arfp“b5g\@v|Li6sf] jrg ckgfO{ cf/fd kfp“5f} xfdLn]

;a}eGbf b'i6nfO{ u|x0f u5{g o]z"n] .# dnfO{ v|Li6n] z'4 kf/L C0f r'sfP Joj:yfsf]

ca 7xl/G5' lgbf]{if ;fd'Gg]df k/d]Zj/sf] .$ o]z"n] u5{g u|x0f kfkL ;a dnfO{ klg

:ju{ hfG5' pgsxf“ z'4 eO{ kfkLb]lv .

Page 487: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$*&=! v'zLsf] lbg, h;df d}n] o]z"dfly /fv] ljZjf;

;a}nfO{ lsg g;'gfpm 5 d]/f] dgdf ;'v–ljnf; .sf]M v'zLsf] lbg, v'zLsf] lbg o]z"n] kfk ;a

d]6fPcfgGb k|fy{gf ub}{ hfpm“ eg]/ dnfO{ l;sfPv'zLsf] lbg v'zLsf] lbg o]z"n] kfk ;a d]6fP

@ dxfg\ ;f6km]/ k"/f eof] d k|e'sf] pgL d]/fdnfO{ tfg] :j/n] dL7f] / kl5 nfu] o]z"sf] .

#r'na'n] dg km]l/;Sof] kfP5' o]z"df zflGtk|e'b]lv hfGg 6f9f] ;a c;n yf]s lbG5g\ pgL .

Page 488: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$**=! x] k/d]Zj/ v'zL of] dgdf lnP/ dfUb5f} ;a} ldn]/

o]z"sf] cfb/ ug]{ of] 3/ agf];\ tkfO{nfO{ dgkg]{ .sf]M v'zL of] dgdf lnP/ dfUb5f} ;a} ldn]/

o]z"sf] cfb/ ug]{ of] 3/ agf];\ tkfO{nfO{ dgkg]{

@ x] o]z" k|e' sfdgf / e]6L xfd|f] aGg]5 kl5 k'/fgf] -@_bDklQsf] lz/dfly cflzif\ b]pm ltd|} xft /fvL .

#x] kljq cfTdf ltd|f] jf; ;w} /xf];\ of] 5fgf]d'lg zflGt e/]/ -@_3fd–5fof / b'Mv–;'vdf k|To]s lbg} 8f]/fP/ .

Page 489: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$*(=! k|an k/fqmdL, gd| / k|]dsf] wgL

u'? pgL x'g\ xfd|f, :j?k g} k/d]Zj/sf]] .sf]M xfdLdf eg]{ of] k|f0f kljq cfTdf 7"nf]

j/bfglbg] of] hf]z, cfgGb, ;fx;, /f]Kg]–5g]{ a9fpg] ljZjf;

@ u5{ aofg a9fO{ k|e' v|Li6sf] ;a yf]s x6fO{tNnLg x'g]5 pgdf hf] :ju{ a'em\g;Sg] dflg; xf] .

#;'t]sfnfO{ hufpg] kL/ b'Mv Tof] eufpg];a}n] Tofu]sf] hgnfO{ a'lemlbg] cem 5]p cfO{ .

Page 490: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$()=! lktf bofn' labf kfcf} cflzif\ ;a kfO{ 3/df

hfcf}e"n–r"s dfkm lbgf];\ hf] u¥of} pkb]zn] dgdf z'4 xf]cf} .

@ 5f} kfkL xfdL cg]s af/ t}klg bof 5 ckf/;]jfnfO{ d~h'/ ug'{xf];\ s'znsf] labf ;anfO{ xf];\ .

Page 491: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$(!=sf]M ufpg ;a}n] k|e'sf] :t'lt ldn]/ ;a} ;[li6 -@_

xNn]n"ofx, ldn]/ ;a} ;[li6nf} eg ;an] ho xNn]n"ofx lhOp7] o]z" v|Li6

! d[To"sf] aGwg tf]8]/ pxf“n] lrxfgnfO{ 5f]8\g'ef] -@_hojGt k|e' hf] cfh xfd|f] qf0fstf{ x'g'eof] xNn]n"ofx qf0fstf{ x'g'ef] .

@ d[To"sf] eon] /fHon] /fHo ug]{ 5}g o]z" d;Lx ldq -@_x'g'xG5 xfd|f] tf/0fxf/ ;'gg x] ldq xNn]n"ofx ;'gg x'g'ef] .

Page 492: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C! dlxdfsf] k|e' el//x]sf pHofnf]df ;w} al;/xg]

dfG5]sf] aLrdf hGd lnP km]l/ o]z" ;+;f/df cfpg]5g\-o]z" cfpg]5g\_ @ km]l/ o]z" ;+;f/df cfpg]5g\dfG5]sf] aLrdf hGd lnP km]l/ o]z" ;+;f/df cfpg]5g\ .

@ k[YjL, cfsfzdf c6g ;s]g hf] dlGb/df tkfO+{ a:g c;DejbLg eO{ uf]7df hGd lng' ef] xfd|f] dgdf tkfO+{sf] dlGb/ agfpgf];\o]z" dlGb/ agfpgf];\ -@_ xfd|f] dgdf tkfO{sf] dlGb/ agfpgf];\bLg eO{ uf]7df hGd lng'ef] xfd|f] dgdf tkfO{+sf] dlGb/ agfpgf];\ .

# bflgPnsf] k|fy{gf tkfO{+n] ;'Gg'ef] Ph|fnfO{ klg uf]xf/ lbg'ef]afa]ndf hfu[lt k7fpg'ef] cfºgf hgnfO{ km]l/ d'lQm lbgf];\o]z" d'lQm lbgf];\ -@_ cfºgf hgnfO{ km]l/ d'lQm lbgf];\afa]ndf hfu[lt k7fpg'ef] cfºgf hgnfO{ km]l/ d'lQm lbgf];\ .

$ tDa"df cfP/ bz{g lbgf];\ cfkm"sxf“ dfG5]x¿nfO{ kmsf{pgf];\b]vfpg'xf];\ cfuf] / afbndf km]l/ o]z" cfºgf] zlQm b]vfpgf];\o]z" zlQm b]vfpgf];\ -@_ km]l/ o]z" cfºgf] zlQm b]vfpgf];\b]vfpg'xf];\ cfuf] / afbndf km]l/ o]z" cfºgf] zlQm b]vfpgf];\ .

% xfdLx¿sf] /fhf tkfO+{ g} d'lQm lbg;Sg] tkfO{+ dfq;+;f/df km]l/ k|e' cfpg'x'g]5 Kof/f] k|e' o]z" l5ट्�ट्� cfpg'xf];\o]z" l5ट्�ट्� cfpg'xf];\ -@_ Kof/f] k|e' o]z" l5ट्�ट्� cfpg'xf];\;+;f/df km]l/ k|e' cfpg'x'g]5 Kof/f] k|e' o]z" l5ट्�ट्� cfpg'xf];\ .

Page 493: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$(#=! vf“rf] 5 hlt x] d]/f] ldq eg v|Li6 o]z"nfO{

h'/fpg'x'G5 xfd|f] k|e'n] e/k"/ ;a} u/fO{ -@_pxf“sf] nflu ltd|f] / d]/f] clt ax'd"No 5 k|f0fo;}n] ;a} TofuL pxf“n] ug'{ef] xfd|f] qf0f -@_

@ ;dk{0f u/ ltd|f] hLjgnfO{ o]z"sf] xft}dfe/f];f klg pxf“dfly /fv hf] xfd|f] ;fy}df -@_ug'{x'g]5 x[bosf] OR5f xfd|f] k|e'n] k"0f{k"/f] xf];\ OR5f k|e' o]z"sf] d]/f] xf];\ ;a r"0f{ .

Page 494: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F(G)

;'Gg'xf];\ l5d]sL xfd|f] of] b'lgof“df sf] xf]nf ;'Gg'xf];\ -@_

! Ps k|f}9 ofqL o¿zn]db]lv hfFb}Yof] h]l/sf]hf“bf x} hf“bf af6f]df k/] xftdf 8f“s"sf] .

@ cwd/f] kf/L n'[6kf6 kf/] h+undf ºofFlsof]cfkb\sf] kbf{ sf]xL lyPg To;sf] ;';f/]–uf]xf/ .

# Tof] af6f] Pp6f k'hf/L uof] x]/]/ tls{of]d x'“ k'hf/L sbflk 5'Gg ;Dem]/ 8/fof] .

$ k'hf/L uOuf] ta n]jL cfof] Tof] af6f] eP/8/n] cf“vf tsf{O{ p;} zx/df efluuf] .

% cGt}df ;fd/L hft}sf] t'R5 cfP/ l67fof]dnxd–kट्�ट्L 3fpdf af“wL uwfdf r9fof] .

^ ;/fodf nu] :of/–;';f/ u/] v6f{ :ofxf/]l5d]sL sf] x'g\ egg To;sf] si6df uf]xf/] .

& o]z" x'g\ xfd|f ;b}j l5d]sL si6df :ofxfg]{kfksf] 3fpdf cf}iflw af“wL :ju{ k'¥ofpg] .

Page 495: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$(%=! cdf]n /ut o]z" v|Li6sf] lbP snj/Ldf

kfkLx¿ / ljb|f]xL cfpm ;a pgLsxf“ .sf]M cdf]n–cdf]n ut pgsf] w]/} g} ax]sf]

u/ ljZjf; clg u\x0f lgDtf] pgsf]@cdf]n /utn] o]z"sf] lgsf] kfb{5

ltd|f] k|f0fnfO{ ;kmf ub}{ clxn] kvfN5 .# cdf]n /ut h;n] xfdL n8fO{df lhT5f}

kfk, z}tfg, b'i6dfly ;fdy{ /utn] .$ cdf]n /utn] k|e'sf] k'U5f} O{Zj/sxf“

af6f] xfd|f] dlxdfsf] cdf]n /utn] .

Page 496: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$(^=sf]M k|e'hLsf] hohosf/ xf]O/xf];\ o]z"hLsf] hohosf/

xf]O/xf];\! >flkt hut\df cjtf/ lnO{ cfP b'Mv p7fO{ cf1fsf/L eP -@_

lgisn° /Qm axfO{ -@_ kfkLnfO{ p4f/ u/fP .@ e'ln/x]Yof} kfkL hut\df latfof} hLjg k|ltlbg kfkdf -

@_c;xgLo b'Mv p7fO{ -@_ arfpg'ef] ;dodf .

#dw'/ :j/n] af]nfpg'x'b}5 h;–hl;n] pgsf] k'sf/ ;'G5g\ -@_cd/ hLjg kfpg]5g\ -@_ O{Zj/sf ;Gtfg x'g]5g\ .

Page 497: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$(&=! lj:t[t / ulx/f] cem ulx/f] ;fu/eGbf

Kof/ 5 d'lQmbftf v|Li6sf] cgGt cgGt sfn;Dd -@_@ t/ kfk d]/f 5g\ cg]s s] 5 Kof/ pgsf] dxfg\ <

cg'u|x ;a kfksf] nflu Ifdf lbg] /fVg] k|f0f -@_#d]6\g ;S5g\ ltvf{ ;w} s] cfTdfn] lbG5 an <

hLjg hn lknfp“5g\ pgn] x[bob]lv aU5 en -@_

Page 498: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$(*=sf]M d'lQmbftf o]z" gfp“ eg dgn] pgsf] gfp“! o]z" gfp“, o]z" gfp“ -@_, o]z" gfp“, efO, o]z"

gfp“ .@ cflb gfp“, cGt gfp“ -@_, >]i7 gfp“, efO, o]z"

gfp“ .#o]z" gfp“, ;f“rf] gfp“ -@_, d'lQm n]pm, efO, o]z"

gfp“ .$ o]z" gfp“, :juL{o gfp“ -@_, :juL{o hLjg o]z" gfp“

.

Page 499: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

$((=sf]M s;/L r9\of], s;/L d¥of] snj/L qm";}df

-@_! lktfsf] k|]dnfO{ k|df0f ug{ :ju{nf]s 5f]8\

g'ef]xfdL kfkLnfO{ arfpg egL hLjg lbg'ef] .

@ qm";}df r9L /ut axfO{ kfk gi6 ug'{ef]kfk / >fk gi6 u/]/ d'lQmnfO{ Nofpg'ef] .

#wGo xf];\ ltd|f] x] d'lQmbftf / u'0ffg'jfb xf];\hohosf/ ltd|f] k|z+;f ltd|f] cgGt xf]O/xf];\ .

Page 500: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D7

g]kfn xfd|f] hGd e"le, g]kfn xfd|f] hGd e"ld

b]z–ljb]z 3'd] tfklg g]kfn xfd|f] hGd e"ld! rf/} lbgsf] lhGbuLdf e'ln/xØf} cfh -@_

s;sf] /xØf] 3/–åf/, s;sf] /xØf] /fh -@_@;gftgsf] rf]nf 5f]8L b'lgofFsf] e]if -@_

b'lgofFsf] e]if lnO{ e'NofF} :ju{ b]z -@_# ;+;f/sf] ahf/df afx|df;] d]nf -@_

hGd lbP O{Zj/n] k¥of] sfnsf] km]nf -@_$ aQL b]Vbf k'tnLn] Hofg};Dd kmfN5 -@_

o]z"nfO{ e'NofF} eg] kfkn] g/s xfN5 -@_% ;+;f/df lemlnldln slt /fd|f 3/ -@_

o; hLjgdf d'lQm kfpF5fF} o]z"nfO{ x]/ -@_

Page 501: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

E

l;+xf;gdf lj/fhdfg\ x'g], k/d]Zj/sf] k|hf xfdL

cfpm pgnfO{ k'hf} elQm;fy, slxn] 5f]8\g] 5}gg xfd|f] xft -@_

! pxf“sf] /utn] wf]O{ kvfn]sf] kljq hfltcfb/, k|z+;fof]Uo k/d]Zj/sf] k"hfxf/L xfdL;gftgb]lv ;gftg;Dd, cfpm pgnfO{ k'hfF} elQm;fyslxn] 5f]8\g] 5}gg xfd|f] xft .

@ em/L–3fd / 5fofsf] ;fdgf u/f} xfdL;a} gof“ ePsf] :jb]zdf hfg] 5f} xfdLafbnkfl/sf] pgsf] b]z, cfpm pgnfO{ k'hf} elQm;fyslxn] 5f]8\g] 5}gg xfd|f] xft .

Page 502: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

x]/g x]/ ;[li6sf] ;'Gb/tf, o;nfO{ agfpg] k|e'sf] dxfgtf

wgL / u/La b'j} ldn]/, eGg ;S5g\ ‘k|e' wGojfb‘

! v]tsf cfnLx¿, cGg / afnx¿, afbn, j[li6 / atf;x¿ -@_r/f–r'?·L p8\b} dfly cfsfz 5'bf -@_:ju{ g} k'uL lbG5 dg d]/f] .

@ cgf}7f aftx¿, hLjhLjftx¿, pHofnf lbg clg /ftx¿ -@_c;+Vo hfltx¿ ljleGg /Ltx¿ -@_pb]sn] el/G5 of] dg d]/f] .

u/g u/ O{Zj/sf] k|z+;f, ;Dk"0f{ Åbon] pkf;gfdfG5]–dfG5]sf] ;a} leGgtf, d]l6of] x]/ pgsf]

cf“ugdf .

Page 503: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%)#=sf]M qm";sf] 5]pdf /fVg'xf];\, hxf“

d'lQmsf] wf/f 5hxf“ kfksf] k|folZrt 5, hxf“ kL8fsf] cGt 5qm";sf] 5]pdf /fVg'xf];\ ===-tkfO{sf] wGo dfGg]5', ;bf d wGo dfGg]5'tkfO{sf] cfudg;Dd ;bf d wGo dfGg]5'_ @qm";sf] 5]pdf ha x'g]5' s[kf k|e' dnfO{ ug'{xf];\qm";sf] 5]pdf ha x'g]5' === .

Page 504: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

E

d}n] lgZro u/]sf] 5' /dfpg o]z"df-d}n] lgZro u/]sf] 5' ljZjf;

ug{ pg}df_ @! -rfx] bfvsf] af]6df s'g} km"n gkm'nf];\

rfx] d]/f] hLjgdf s'g} ;'wf/ gxf];\_ @@ -rfx] xf“:g k/f];\, rfx] ?g k/f];\

rfx] af“Rg k/f];\, rfx] dg{ k/f];\_ @#-rfx] vf“rf] k/f];\, rfx] k|z:t xf];\

rfx] d]/f] hLjgdf s'g} ;'wf/ gxf];\_ @$ -k/dk|e' g} d]/f ;xf/f x'g\

k/dk\e' g} d]/f] hLjgsf] Hof]lt x'g\_ @

Page 505: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

Dm

dlxdf dfl/Psf] y'dfnfO{, k|z+;f k|e'x¿sf k|e'nfO{

hohosf/ /fhfx¿sf /fhfnfO{ -@_! wGojfb, :t'lt, cfb/ / elQm

dfl/Psf y'dfnfO{ clt -@_-OHht, dfg, j}ej / zlQm_ @clt -kljq_ #, O{Zj/k|lt, O{Zj/k|lt,

@ xf];Ggf cfldg, uf}/j / uLltdfl/Psf y'dfnfO{ clt -@_-k|0ffd\, 9f]u, b08jt\, b[li6_ @Nofp“5f} -ljhoL_ #, O{Zj/k|lt, O{Zj/k|lt,

Page 506: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

B

lzv/x¿ lxp“n] 9fs]em}, of] e"ldnfO{ jrgn] 9fSg}k5{

lsgf/x¿ afn'jfn] 9fs]em}, of] k':tfnfO{ o]z" lrgfpg}k5{ -@_

! -lg/fz 5g\ kxf8df ;fOnf–dfOnfx¿czfGt 5g\ t/fO{df ;fgL–7"nLx¿_ @rf}af6f]df ;a}hgf af6f] vf]lh/x]5g\-o]z" gkfO{ dfG5]x¿ d[To" klv{/x]5g\_ @

@ -/f]Psf 5g\ zx/df 3/–3/fgfx¿,e'n]sf 5g\ kfk}df xfd|f dflg;x¿_ @bf]wf/df ;a}hgf cNdln/x]sf 5g\-o]z" gkfO{ dfG5]x¿ d[To" klv{/x]5g\_ @

Page 507: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%)&=sf]M xft km}nfO{ dfof u/]/ 8fS5g\ xfdLnfO{

eG5g\ o]z" /fhf ;'g ;a} gfgLnfO{! hLjgsf] d's'6 ltd|} xf], cfpm yfKgnfO{

sf]xL g/f]s ;fgf afnsnfO{ -dsxf“ cfpgnfO{_ @gfgL xfdL ;fgf 5f} k|e'sf nflu Kof/f 5f} @of] ;fgf dgdf ;a} hLjgdf @

@k|e'sf] /fHo ;w} xf];\ pxf“sf] jf; eO/xf];\cfsfzsf w]/} tf/fx¿ em} d}bfgsf ;a} km"nx¿ em} @gfgL xfdL w]/}–w]/} 5f} @k|e'sf] nflu Kof/f 5f}, pxf“s} eP/ lhpg]5f} @

Page 508: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%)*=! k/dk|e' cl3 a9\b5g\

pgsf] ;]gf ;bf alnof] 5pgsf] dlxdf o; b]zdfly b]lvg]5:j/ prfNb} hosf] ufg ufcf}:t'lt u/f} ljhoL ePsf 5f}s'g} xft–xltof/ sfd nfUg] 5}g .

@ xfdLx¿sf ;]gfklt o]z" x'g\xfdL pgsf] kfOnf k5ofp“b5f}sf]xL cl3 v8f x'g ;Sg]5}gxfdL d;LxL ;]gf xf}hosf] ;f“rf] pgsf] xftdf 5k|lt1fsf] b]z lng cl3 a9f} .

Page 509: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%)(=! k|e' tkfO{sf] k|]dsf] pHofnf]

rlDs/x]5 hxf“ 5 cWof/f]o]z" tkfO{sf] jrgsf] t]hn]hLjg xfd|f] :jtGq u/fpgf];\ ddf rDsgf];\ .

sf]M rDsgf];\, rDsgf];\, o]z"o; b]znfO{ lktfsf] dlxdfn] 9fSb} bGsfpgf];\ cfTdfxfd|f] x[bodf cfuf] hnfp“b} aufpgf];\ gbLo; b]zdf cg'u|x / bofsf] af9L k7fpgf];\ / oxf“ xf];\ pHofnf]

@ k|e' d cfp“5' tkfO{sxf“, cGwsf/af6 pHofnf]dftkfO{sf] /utn] dnfO{ leqofpgf];\vf]Hgf];\ vfgf]{;, cGwsf/ x6fpgf];\ddf rDsgf];\, ddf rDsgf];\ .

# ha x]5f}{ /fhsLo pHofnf]]xfd|f] cg'xf/ x'G5 tkfO{sf] h:tf]dlxdfaf6 dlxdfdf ablnG5f}-xfd|f] hLjgn] tkfO{nfO{ lrgfp“5f}, ddf rDsgf];\_ @

Page 510: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%!)=! cfsfzeGbf pRr–pRr 5 gfp“

;fu/eGbf ulx/f]–ulx/f] 5 k|]dcf;dfgeGbf ljzfn–ljzfn cg'u|x 5xfd|f] k|e' o]z"sf] .

sf]M -o;}n] u5f}{ k|z+;f ufp“5f} dlxdf pg} o]z"sf]_ @@ jfSon] JoQm gx'g] eGgnfO{ zAb gk'Ug] k|]d

cflbb]lv clxn];Dd ;don] ;fIfL lbPsf] k|]d:ju{ 5f]8L cfpg'ef] qm";}df dg'{ef]d[To"nfO{ lhTg'ef] xfdLnfO{ d'lQm lbgnfO{ .

# ;f/f ;[li6n] 9f]Ug]5 ;a} 3'“8fx¿ 6]Sg]5g\lga{n alnof] x'g]5 nf6f]n] k'sfg]{}5 Tof] gfp“cGwf]n] b]Vg]5 alx/f]n] ;'Gg]5d'bf{ lap“tg]5 pg}nfO{ dlxdf lbgnfO{ .

Page 511: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%!!=! cf5'5'5' eof] lg hf8f] :j/ ;a}n] vf]nf} ;fx|f]

x'b}g s;}nfO{ ufpg ufx|f] hGd] uf]7df k|e' xfd|f] .@ u/La uf]7fnf bz{gdf cfP, o]z"nfO{ e]6L

cf}wL /dfP -@_kfk Ifdf hLjg kfP -@_, ;a}sf] nflu g} d'lQmbfg NofP .

#:ju{nfO{ 5f]8L hudf cfP, ?rfP u/La ufO{sf] uf]7 g} -@_lbPgg\ s;}n] 7fp“ tkfO{nfO{ -@_, cfkm\g}n] nTofP xh'/nfO{ .

Page 512: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%!@=! k|e' d cfp“5' d]/f] x[bo kl/jt{g ugf]{;\

tkfO{sf] Tof] cg'u|xn]k|e' hfGb5' d]/f sdhf]/Lx¿;a} x6\g]5g\ Tof] k|]dsf] zlQmn] .

sf]M c“ufNgf];\ tkfO{sf] k|]dn], 3]gf]{;\ghLs NofO{ cfkm\gf] 5]pdf /fVgf];\kv{G5' d rLnem} dfly p8\gdnfO{ p8fpg'xf];\ tkfO{sf] cfTdfn]Tof] k|]dsf] zlQmdf

@ vf]Ngf];\ cf“vf b]Vg;s" k|]dsf] 1fgh;} tkfO{ d leq jf; ug'{x'G5gof“ ugf]{;\ x[bo cfkm\gf] of]hgfcg';f/x/]s lbg lhp“bf] Tof] k|]dsf] zlQmdf .

Page 513: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%!#=! atf; rln/x]5 o; b]zaf6 eP/

:juL{o ;'uGw rln/x]5yfxf 5}g sxf“af6 cfp“5 <yfxf 5}g sxf“ hfG5 < t/ xfdLdf axG5,xf] === xf] === xf] === Tof] atf; xfdLdfly auf];\ .

@ j[li6 eO/x]5 jiff{ dflyaf6k|]d / bofsf a'bx¿ al;{/x]5g\:ju{lt/ cf“vf p7fpm Tof] jiff{ ePsf] x]g{h;n] xfdLnfO{ lehfp“5xf] === xf] === xf] === Tof] j[li6 xfdLdfly a;f]{;\ .

# cfuf] aln/x]5 hf] cfsfzaf6 em5{cfuf]sf lha|fx¿ h;n] xfdLnfO{ hnfp“5g\s] ltdL yfxf ug{ ;S5f} <Tof] cfuf] aln/x]5 xfdLnfO{ z'4 ug{xf] === xf] === xf] === Tof] cfuf] xfdLdfly a;f]{;\ .

Page 514: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%!$=sf]M kljq cfTdf, xfdL :jfut u5f}{ /! cfpgf];\ xfd|f] dfemdf kljq cfuf]em}

;f+;fl/s OR5f xfdL kG5fp“5f} h;}x[boel/ cfzf lnO{ xft prfNb}kljq cfTdf #, :jfut 5f} .

@ tkfO{sf] pkl:ylt auf];\ atf;em}tkfO{sf cfkm\g}x¿n] hfg"g\ lgZro g}s;/L rNg' cfTdfsf] axfpd}kljq cfTdf #, :jfut u5f}{ .

# laGtL 5 k"/f ug'{xf];\ cfh g}cg'u|xsf] c;n sfd d]/f] hLjgdf g}:jtGqtf;fy ug'{xf];\ sfd cfkm\g}kljq cfTdf #, :jfut u5f}{ .

Page 515: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

Dm

! ;a} hfltsf k/d]Zj/, ;f/f k[YjL / :ju{sf] dflnstkfO+{sf] gfp“ pRr kf5f}{, tkfO{+sf] zlQmsf] a9fO u5f}{ .

@ ;f/f ;+;f/n] o]z"nfO{ b]Vg'k5{;f/f dflg;n] o]z"nfO{ lrGg'k5{ -@_sf/0f tkfO{ dfq /fhf / k|e', Ps dfq k/d]Zj/ -@_

#;f/f hfltn] o]z"nfO{ lrGg]k5{;f/f g]kfnLn] o]z"nfO{ kfpg'k5{ -@_sf/0f tkfO{ dfq /fhf / k|e', Ps dfq k/d]Zj/ -@_

Page 516: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%!^=sf]M dnfO{ tkfO{sf] vf“rf] 5 xft k|]dsf]

a9fpg'xf];\l;+xf;gaf6 cfpg'xf];\ gbL k|]dsf] axfpg'xf];\ x] o]z"

! tkfO{sf] pkl:yltdf 8f]¥ofpg'xf];\d]/f] x[bo, cfTdf 5'g'xf];'\gof“ cfzf, e/f];f, gof“ r·fO / d'lQm lbg'xf];\ .

@ tkfO{sf] :jtGqtfleq nfg'xf];\d]/f] x[bo, cfTdf km'sfpg'xdf];\gof“ cfgGb / v'zL, gof“ prfO / zlQm eg'{xf];\ .

Page 517: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%!&=sf]M x] k/d]Zj/ cfkm\gf] zlQm b]vfpg'xf];\

cl3 u/] em} cfkm\gf] zlQm km]l/ b]vfpg'xf];\

! k|z+;fn] klv{/x]5 tkfO{nfO{ k|e'k|z+;f cfkm\gf] d08nLsf] .

@ xif{sf] uLtnfO{ lgDTofpg] cfgGbsf] k|e'dflg;sf] cfzf tkfO{ x'g'x'G5 .

#nfvf}–xhf/f} /yx¿df ;jf/ x'g] k|e'kljq :yfgdf cfpg'xf];\ .

Page 518: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%!*=sf]M Pp6} lktf, Pp6} ljZjf;, Pp6} cfTdf km]l/

s;/L 6'lqmP5f} < @lktfsf] x[bo, cfpm gb'vfpm, o]z"sf] k|fy{gf k"/f u/f}cfTdfnfO{ ;Gtfk ca gb]pm v|Li6sL b'nxL Ps agf} -@_

! k|e'sf] km;nsf] lglDt km'6sf] kvf{n tf]8f}xfd|f] b]z, zx/sf] lglDt d08nLn] 3'“8f 6]sf}+ .

@ oxL k':tf xf];\, k|e' tkfO{sf] /fHof Nofpg]cfpm xfd|f] x[bonfO{ Roftf}, hfu[lt–rLTsf/ u/f} .

Page 519: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

E

dxfg\ k|e'nfO{ dlxdf, k/dk|e'nfO{ k|z+;fof] d]/f] hLjgsf] rfxgf -xNn]n"ofx

xf];Ggf_ @! jt{dfg d]/f] tkfO+{sf] xftdf,

eljio klg tkfO{+sf] ;fydf-cfglGbt 5' zflGtdf 5' k|e'x¿sf k|e' k/dk|e'df_ @

@ ;jf{· d]/f] o]z"sf] xftdf ck{0f u5'{ wGojfb;“u-lglZrGt 5' lgw{Ss 5' /fhfx¿sf /fhfdf o]z" k|e'df_

Page 520: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%@)=! -tkfO{sf] jrg d]/f] v'§fsf] lglDt Hof]lt

/ d]/f] dfu{sf] lglDt pHofnf] xf]_ @sf]M -sf/0f tkfO{sf] jrg ;gftg / cgGt 5

cfsfzdf Tof] ;bf l:y/ /xG5_ @@ -tkfO{sf] jrg d]/f] lha|f]sf]

lglDt :jflbi6d]/f] d'vdf dxeGbf klg clt dL7f] 5_ @

Page 521: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%@!=sf]M -:t'lt xf];\ k/d]Zj/nfO{ cfh clg ;bfnfO{

hf] x'g'x'Gyof], x'g'x'G5 / x'g cfpg'x'g]5_ @-x[bo vf]nL r9fp“5f} elQm, x] O{Zj/ tkfO{nfO{ck{G5f} tg, dg, k|f0f / zlQm ;a} yf]s tkfO{nfO{_ @[l/Tofpg'xf];\ cfh dnfO{, agfpg'xf];\ cfkm\gf] OR5fdfrnfpg'xdf];\ kljqfTdf, -d tof/ 5' k|e'_ @] @

Page 522: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%@@=! kxf8df km'Ng] km"n–ntfx¿ slt /fd\f 5g\

kxf8af6 v:g] lxd gbLx¿ slt rf]vf 5g\kxf8nfO{ ;[li6 ug]{ k|e' cem slt dxfg\ 5g\ -@_

sf]M d dxfg\ k|e'sf] ;[hgf, d dxfg\ k|e'sf] ljkgfd ;w} u5'{ dxfg\ k|e'sf], dxfg\ k|e'sf] dlxdf

@k[YjLdf lx8\g] kz'–k|f0fLx¿ slt crDdsf 5g\kfgLdf a:g] ;a} k|f0fLx¿ slt cfsif{s 5g\k|s[ltnfO{ ;[li6 ug]{ k|e' clt clåQLo 5g\ -@_

# k|e'df ;'lDkPsf hLjgx¿ slt c;fwf/0f 5g\k|e'nfO{ dfq k'Hg] hLjgx¿ slt ;Gt'li6df 5g\xfd|f k/d]Zj/ lktf, k'q, cfTdf slt ct'ngLo 5g\ -@_

Page 523: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%@#=sf]M -cfTdfdf zflGt wL/h w/L kvf}{ x}

o]z"nfO{afbndfly cfpg]5g\ o]z"ltdLnfO{ lngnfO{ [xf], xf]] xfdLnfO{ lngnfO{_ @

! -af6f], ;To / hLjg k|e' o]z" v|Li6 x'g\arfpm cfTdf cfh ltdLn] [xf], xf]] :ju{ hfgnfO{_ @

@ -cGwsf/sf] Tof] ;+;f/df gk/ x] d]/f bfh'–efOcg'u|xsf] 9f]sf v'nf 5ltdLnfO{ arfpgnfO{ -xf], xf]_ xfdLnfO{ arfpgnfO{_ @

Page 524: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%@$=! -d]/f] clGtd :jf;;Dd} v|Li6sf] uLt ufO{ g} /xG5'

d]/f] clGtd kfOnf;Dd} pxf“nfO{ g} k5ofOxg]5'_ @-nf nf nf nf === x'_ $

@ -d]/f] clGtd b[li6;Dd} v|Li6nfO{ d ;bf x]g]{5'd]/f] clGtd cfsf+Iff;Dd} ;';Gb]zsf] aLp 5g'{5' @-nf nf nf nf === x'_ $

#-d]/f] clGtd :jf;;Dd} Hof]lt 5b}{ 8f“8f–kfvf nfUg]5'd]/f clGtd OR5f;Dd} pxf“nfO{ g} ;bf rfxg]5'_ @-nf nf nf nf === x'_ $

Page 525: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%@%=sf]M –km'6]/ xf]Og h'6]/ n8]/ xf]Og, ldn]/

kl/ro k|]dsf] k|rfg'{ 5, gd"gf o]z"sf] b]vfpg' 5 ._ @

! -a9]/ hfpm, lht]/ cfpm, cv8f z}tfgsf] l5g e/df[-em's]/ cfpm 3'“8fdf cfpm_ @ ljZjf;L xfdL Pstfsf] uf“7f]df] @

@ -u/]/ hfpm, ufP/ cfpm, k|z+;f k|e'sf] Ps :j/df[-;Dem]/ cfpm, k|]ddf cfpm_ @, ljZjf;L xfdL o]z"sf] cfJxfgdf] @

Page 526: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

F#

-nf, nf, nf, nf, n}a/L_ @ n} n} n} -xf] xf]_-o]z" v|Li6sf] hLjg c+ufnL, zflGt, ;'/Iff, k|]dsf]

sxfgL_ @ca hfpm ;'gfp“b} $, ufp“–zx/ @ jl/kl/ xf], xf] ufp“–

zx/jl/kl/! -lhp“bf] k/d]Zj/sf] k|]d–sxfgL, d'lQm cgGt hLjgsf va/ lbO{_ @

-ca hfpm ;'gfp“b}_ $, -d]rLb]lv_ @ dxfsfnL, xf] xf] d]rLb]lv dxfsfnL-nf, nf, nf, nf, n}a/L_ @ n} n} n} -xf] xf]_ .

@-kljq cfTdfsf] cnf}lss zlQm, 5'6sf/f :jtGqtfsf] nx/L_-ca hfpm ;'gfp“b}_ $, -g]kfnb]lv_ @ ;+;f/el/ xf], xf] g]kfnb]lv ;+;f/el//

xf] xf], ufp“–zx/–jl/kl/, xf] xf], d]rLb]lv dxfsfnLxf] xf], g]kfnb]lv ;+;fel/ .

Page 527: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%@&=! tf/0fxf/ k|e' hlGdP a]yn]x]d ufj}df

O{Zj/sf] k'q cfpg'ef] kfkLx¿sf] dfemdf -@_@ Psrf]l6 lgoflnx]/, syf xf]Og Oltxf; xf]

O{Zj/sf] dxfg\ of]hgfdf x'g}kg]{ 36gf xf] -@_#nf} x} bfHo" lbbL, alxgL, a'em of] syf k|]dsf]

afnssf] ?kdf o]z g} d'lQmdf bftf :jod\ g}tf/0fxf/ === ltd|f] d]/f] dfemdf, xfdL ;a}sf] dfemdf .

Page 528: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

E

! lwGtf·–tf·, lwGtf·–tf· dfbn aHof] -@_cf === xf nf} x}, x]/ a]yn]x]dsf] ufO{sf] uf]7dfhGd]sf x} o]z" /fhf, x]/ x}, x]/ nf}, x]/

@ eljiojQmfn] eg]sf em} xf xf xf xf -@_zAb–zAb k'/f x'g uf], d'lQmdf bftf cfpg' g} ef]y'gdf gfp“n] k|Voft\ x'g'ef] -@_

#:juL{ob"tn] t;f{P xf xf xf xf -@_zfGtdo kf/L ;anfO{ ;'gfP, va/ ;To / pb]s}sf];f/f ;+;f/nfO{ g} ef] -@_

Page 529: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%@(=! cfP x} cfP

cfP x} o]z" ;+;f/df cfPuP x} xfd|f] kfk d]l6uP-cf] xf] cf xf_ $

@ -b'O xhf/ jif{cl3 ufO{sf] uf]7df_ @k/d]Zj/sf] Psnf] k'q -o;} 7fj}df_ @d'lQmbftf -@_ tf/0fxf/ -dflg; cjtf/ eP_ #-cf] xf] cf xf_ @

# -xfdL ;a}sf] b'Mv a'em\g ;+;f/df cfP_ @af6f], ;To, hLjg ;a} -Ps} 7fp“ cfP_ @o]z" /fhf -@_ xfd|f] dfem -d'lQm agL cfP_ @-cf] xf] cf xf_ @

Page 530: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%#)=! uf]7 ufO{sf] k'q lktfsf]

kfk xfd|f] qm"; cs}{sf]d'lQm xfdLnfO{ hLjg xfdLnfO{cfgGb xfdLnfO{ zflGt xfdLnfO{ .

@ To; cWof/f] lr;f] /ftdfb"tu0f cfP O{Zj/ ;fydfo]z" kl;|P 8"8}dfufP b"tu0f dL7f] :j/df -dL7f] :j/df_ @

# a]yn]x]dsf] Psnf] ufp“dfdl/odsf] ;fgf] sf]vdf -@_cfudg O{Zj/sf]xif{, cfgGb ;a}nfO{ g} ef] -;a}nfO{ g} ef]_ @

Page 531: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%#!=sfM k|]dsf] lbg of], v'zLsf] lbg of]

/dfpg], ufpg] lbg of]o]z"sf] hGd lbg of]o]z"sf] hGd lbg of]

! czflGtdf af“Rg]nfO{ klgzflGt c“ufNg] lbg of]la5f]l8PsfnfO{ klgk|]ddf af“Wg] lbg of] -@_

@ lg/fzfdf af“Rg]nfO{ klgcfzfsf] gof“ lbg of]n8fO{ n8\g]nfO{ klgk|]d, ldnfksf] lbg of] -@_

Page 532: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%#@=sf]M gof“ 3/sf] z'?n] ;'Gb/tf Nofof]

k/d]Zj/n] b'j}nfO{ Ps agfPof]hgf k/d]Zj/sf] ca k"/f ef]o; sfo{n] pgnfO{ dlxdf k'¥ofof]

! -k|]d clwsf/ o; 3/df a;f];\k|e'sf] ;fIfL ;w} km]lnof];\_ @v|Li6Lofg 3/sf] pbfx/0f agL -@_c? 3/nfO{ klg k|e'df Nofcf];\ .

@ -laGtL of] xfd|f] k|e'df /fV5f}k|fy{gfn] gj–bDklQnfO{ 9fS5f}_ @OR5f of] tkfO{sf] k"/f xf];\ eGb} -@_sfdgf xfdL ;a} k|e'df /fV5f} .

Page 533: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%##=! -k/d]Zj/nfO{ wGojfb ;bf r9fp“5f}

o; lbgdf cfh oL b'OnfO{ Nofp“5f}_ @-tflbsf k/d]Zj/ cfh klg pxL lbg'ePsf] k|lt1fnfO{ k"/f] ug'{x'G5 g}_ @

@ pkl:ylt hf] Tof] lyof] au}rf cbgdfcfgGb lnP/ cfpg'ef] xfd|f] o; x[bodf-vf]Hg] ;fyL hLjgsf] sfd xf] of] tkfO{sf]eljio agfpg] ;a of]hgf xf] tkfO{sf] [tkfO{sf]] @_ @

Page 534: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%#$=sf]M hLjgsf] af6f] b]vfpg] af6f] g} pgL x'g\

-ltd|f] / d]/f] hLjgsf] af6f] Ps o]z" x'g\_ @-hLjgsf] ;To pgL, ;To g} o]z" x'g\_ @-ltd|f} / d]/f] hLjgsf], ;To g} o]z" x'g\_ @

! -hGdg] / dg]{ qmd of] s]xL If0fsf] xf“;f] / cf“z' of]_ @-dfq xf]Og x] ;fyL xf], v|Li6ljgf hLjg cw'/f] ef]_ @

@ -cfkm\g} v'zL, cfkm\g} OR5fx¿, kne/sf cfkm\g} hLtx¿_ @-olt xf]Og x] ;fyL xf], v|Li6ljgf hLjg ck"/f] ef]_ @

Page 535: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%#%=sf]M -kxf8L efsf, t/fO{sf] tfn ;a} ldnL o]z"sf] ho–ho

ufpm“a];Lx'b} b]j/fnL hfpm“, hxf“ hfpm“ o]z"sf] ehg ufpm“ @n -xf] xf] cfxf xf @

! psfnL x]/ em/gf x]/ hxL hfpm o]z"sf] u'0f ufpm @jgsf] km"n pkjg x]/ ;[li6stf{sf] ehg ldnL ufpm @P x] x]_ @

@ltd|f] d]/f] dgdf xnrn zflGtsf /fhf o]z"nfO{ k|0ffd\ @alnbfg pgsf] df]rg xfd|f] p4f/stf{ o]z"nfO{ k|0ffd\P x] x]_ @zflGtsf /fhf o]z"nfO{ k|0ffd\ p4f/stf{ o]z"nfO{ k|0ffd\ .

Page 536: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%#^=sf]M /f]s]/ /f]lsb}g gbLsf] k|jfxnfO{

5]s]/ 5]lsb}g ;"o{sf] k|sfznfO{y'g]/ y'lgb}g xfjfsf] ultnfO{-o:t} 5, o:t} g} xf]_ @ -k|e'sf] /fHo, k|e'sf] sfd_ @

! [/f]dL zf;sn] /f]Sg vf]h], ox"bL hfltn] 5]Sg vf]Hof]-;f /] ;f ;f /] ;f ;f lg w k ;f /] u /] u d lg ;f /] ;f_ @-g ;s] /f]Sg, g ;s] 5]Sg_ @ km}lng'kYof]{ km}lnb} cfof]k|e'sf] /fHo, k|e'sf] sfd] @

@ [vf]Ng'k5{ cfjfhx¿ tf]8\g'k5{ aGwgx¿;f /] ;f ;f /] ;f ;f lg w k ;f /] u /] u d lg ;f /] ;f-e};Sof] a]nf gu/f} l9nf_ @ km}lng'kYof]{ km}lnb} cfof]k|e'sf] /fHo, k|e'sf] sfd] @

Page 537: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%#&=sf]M [ztfAbLn] x]/ ca km6\sf] df/]5

lgzfgfdf k'UgnfO{ ufx|f] kf/]5ef]ln–ef]ln eGb} ca w]/} ga;f}+dxfg\ cf1f k"/f ug{ sDd/ s;f}+] @

! [ljBfyL{ xf} xfdLx¿ o'unfO{ xf“Sg]cGofof / cTofrf/ p7fP/ km\of“Sg]] @p7f} ;fyL ljBfyL{ xf], sDd/ s;]/nIo xfd|f] k"/f x'Gg -o;} a;]/ cfx}_ #

@ [ljBfyL{n] ljBfyL{nfO{ r]nf agfp“b}xfd|f] oxL st{Jo xf] egL lrgfp“b}] @nfuf} ca cleofgdf sDd/ s;]/nIo xfd|f] k"/f x'Gg -o;} a;]/ cfx}_ #

Page 538: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

%#*=sf]M nx–nx wfgsf] afnf atf;df em'Dbf

;// kftx¿ p8]/ hf“bfP, n} la/fgf] of] dgkm]l/ gfR5, gfR5 dg km]l/ gfR5

! s]6f M -P, xf] xf], nf nf nf nf_ -km;n tof/ 5 -xf] xf]_ PSnL lg ?G5] v]t_ @ P, lbbL–a}gL, ghfpm x} ca d]nfkft, d]nfkft .

@ s]6L M -P, xf] xf], nf nf nf nf_ -;+;f/} /demddf lg, -xf] xf_ 5}g v]tfnf klg_ @ P, bfHo"–efO, n hfpm x} ca ug{ s6gL, ug{ s6gL .

Page 539: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

G

-3lGsof]–3lGsof] 8Dkm'sf] tfn} 3lGsof]_ @kfvf–kv]/f] yls{of] -@_ kxf8–dw];, ufp“–a];L,

/dfOnf]v'zLsf] ;Gb]z ;'gfp“b} v|Li6 hGd lbj; dgfp“b} @

-3/–cf“ug–;+;f/} pHofnf]_ @, 3lGsof]_@ 8Dk'msf] tfn} 3lGsof]

! gfrg d}Rof·, gfrg x}, gfrg -cf xf cf_;dnfdf sDd/ efFrg –cf xf cf_] @ eljiojf0fL Tof] hf] k"/f] x'g] ef]-ODdfg'Pn v|Li6sf] hGd ef] –xf] xf]_] @

@-;'gg kf/·, ;'gg x} ;'gg cf xf cf @dgdf s'/f u'gg u'gg -cf xf cf_] @ :t'lt / k|z+;f u/]/ k|e'sf]Xbodf pgnfO{ /fvg -cf xf xf_] @

Page 540: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

E

Ë

! p:t} 5 cfsfz oxf“sf] wtL{ klg p:t} @ltdLn] /fv]sf] cfzfl;t} klv{a; d cfp“b}5' @

@ lbg klg la:tf/} a:t}5 5f]8]sf] ltdLnfO{ d}n] xf]Og @xfdLn] af“w]sf] afrfl;t} klv{a; d cfp“b}5' @

Page 541: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! hn–yn–ge ;f/f pg}n] agfsf 3fd–h'g–tf/fx¿ pg}n] 6f“u]sfvf]nf–gfnf 8f“8f–sf“8f pg}n] a;fsf kz'–k|f0fL–k|s[lt klg pg}n] /r]sf .u/f}+g :t'lt ltdL / xfdL ldn]/ pg}sf] n}, u/f}+g :t'lt ltdL / xfdL pg} O{Zj/sf] .

@ lxp“–cl;gf–jiff{ klg pg}n] k7fsf km"n km'nfsf, kmn klg pg}n] kmnfsf/+ula/·L /·x¿ pg}n] kf]t]sf ;'uGw–atf;–hLjg klg j/bfg pg}sf .u/f}+g :t'lt ltdL / xfdL ldn]/ pg}sf] nf}, u/f}+g :t'lt ltdL / xfdL hLjgbftfsf] .

;Nnf 3f/Lsf] === ldn]/ pg}sf] .nf} u/f}+g === pg} O{Zj/sf] .nf} u/f}+g === hLjgbftfsf] .

Page 542: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

C

! -cGwsf/k"0f{ hut\df Hof]lt NofP pgn]

lg/fzfnfO{ hLjg lbg cfzf NofP pgn]_ @k/d]Zj/ cjtf/ lnO{ dfgj agL cfpg'ef]xfd|f] d'lQmbftf k|e' hut\df cfpg'ef] .

@-nIoxLg hLjgsf] nIo agL v|Li6 cfP hut\dfk|f0fxLg hLjg lng 8F"8}df k|e' k;|g'ef]_af6f], ;To / hLjg pxf“ dfgj agL cfpg'ef]ltdL–dnfO{ arfpgnfO{ hut\df cfpg'ef] .

Page 543: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

{ E

!= p3f/]/ kbf{ d]/f] sf]7fsf] ha d aflx/ x]b{5'a;]{/ kfgL ev{/} /x]sf] xl/ofnL kfvf b]Vb5' -@_

@= -w'g'xf];_ @ o]z" d]/f] dg klg tkfO{sf] kljq cfTdfn]] @-cem} rf]vf] agfpg'xf];\_ @ tkfO{sf] kljq jrgn] .

#lhP/ gd'gf aGg'k/]sf] 5, ha d l;sfp“5' c¿nfO{af]n]/ dfq x'Fb}g /x]5 alnof] hu lgdf{0f ug{nfO{ .

Page 544: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

Em-D

! lrxfgleq ;'t]sfx¿ dlxldt z/L/df p7\5g\ /]

xfdL ;a} b'nxL agL k|e'nfO{ e]6\g hfG5f}+ /] .

@ To; lbg ;a} ;fyL–;+uL a]xfn eO{ oxf“ 5'65g\ /]

Tof] lbg xfd|f] cf“z' k|e'n] k'5L ;w}+ ;fy /fV5g\ /] .

Page 545: 1=xNn]n"ofx xf];Ggf xNn]n"ofx -4_    :s]n  A

D

! -xfd|f] k|fy{gfdf xfdL prfnf}F xfd|f] jrgdf xfdL prfnf}F_ @-ufp“b}–ahfp“b} :t'lt ub}{ r9fcf}+ wGojfb k|]dL k|e'nfO{_ @

@ -k|z+;f;fy xfdL prfnf}F :t'lt ub}{ xfdL prfnf}F_ @-ufp“b}–ahfp“b}, hohosf/ ub}{ r9fcf}+ wGojfb k|]dL k|e'nfO{_ @