2016 03 01onsrecht

24
MAANDBLAD VAN DE LANDELIJKE BEDIENDENCENTRALE - NATIONAAL VERBOND VOOR KADERPERSONEEL 120STE JAARGANG - NUMMER 3 - MAART 2016 ONTHAALOUDERS STEKEN KOPPEN BIJ ELKAAR PENSIOENPOLITIEK MOET RECHTVAARDIGER BAREMA BETAALT BETER!

description

Het maartnummer van Ons Recht, ledenblad van de bediendenvakbond LBC-NVK

Transcript of 2016 03 01onsrecht

Page 1: 2016 03 01onsrecht

MAANDBLAD VAN DE LANDELIJKE BEDIENDENCENTRALE - NATIONAAL VERBOND VOOR KADERPERSONEEL 120STE JAARGANG - NUMMER 3 - MAART 2016

ONTHAALOUDERS STEKEN KOPPEN BIJ ELKAAR

PENSIOENPOLITIEK MOET RECHTVAARDIGER

BAREMABETAALT BETER!

Page 2: 2016 03 01onsrecht

2 |  MAART 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

INHOUD

© F

OTO:

PHO

TONE

WS

© F

OTO:

DAN

IËL

RYS

04 cOveRBarema betaalt beter

03 standPUntGraag écht overleg!

04 tien GOede Redenen OM lOOnbaReMa’s te GebRUiKen in Je bedRiJFWerknemers én werkgevers hebben er bij te winnen

07 OntHaalOUdeRs evalUeRen PROeF Met beteR statUUtGraag écht overleg!

08 sOciale veRKiezinGen“Goed zorgen voor collega’s en bewoners”

10 snaPsHOts

12 GRiJP tiJdiG Je Kans OP vORMinG in PaRitaiR cOMitÉ 200!

13 nieUWe GROte PaRade van HaRt bOven HaRd!Allemaal naar Brussel op zondag 20 maart

13 PRiJzen OPenbaaR veRvOeR veRHOOGd sinds 1 FebRUaRi

07

08

13ONS RECHT

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: Veerle VerleyenSudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen

HOOFDREDACTEUR: Denis BouwenREDACTIESECRETARIS: Jan DeceunynckVORMGEVING: Peer De MaeyerDRUKKERIJ: Corelio Printing

REDACTIE EN ADMINISTRATIE: Sudermanstraat 5- 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11 • Fax 03/[email protected]

Ons Recht wordt gedrukt op verbeterd krantenpapier. Dit papier wordt gemaakt op basis van gerecycleerd materiaal.

www.lbc-nvk.be

Page 3: 2016 03 01onsrecht

Ons Recht | 120ste jaargang | MAART 2016  |  3

STANDPUNT.

© F

OTO:

FON

DS D

ESAR

CY-R

OBYN

S, M

USÉE

DE

LA V

IE W

ALLO

NNE

GRAAG ÉCHT OVERLEG!Stefaan DecockAlgemeen Secretaris

De kloof tussen het reële, met idealisme doorspekte vakbondswerk op de werkvloer en het schijn-overleg in de Groep van Tien wordt pijnlijk uitge-diept. Het heeft helaas nog weinig te maken met waar het écht om gaat: respectvol sociaal overleg waarbij werkgevers en werknemersvertegenwoor-digers met elkaar overleggen om bedrijfsbelang en werknemersbelang op elkaar af te stemmen.

Het VBO tracht de handelingsvrijheid van vakbonden aan banden te leggen door een aantasting van het stakings-recht en het aansmeren van juridische aansprakelijkheid voor elke vorm van ‘schade’ die een actie met zich kan mee-brengen. Een stilstaande vrachtwagen is dan al genoeg voor werkgevers om een schadeclaim in te dienen.

De werkgevers doen dit naar aanleiding van een door de politiek opgedrongen update van het Herenakkoord, waar-mee werknemers en werkgevers zich in 2002 engageerden om correct sociaal overleg te organiseren. Wat een ernstig overleg moest worden is verworden tot de zoveelste bere-kende gok van het VBO om de politiek voor de kar te span-nen van de werkgevers. De LBC-NVK, het hele ACV en de andere vakbonden zullen ook in deze ferm van zich afb ijten.

Vakbondswerk gaat over het aanpakken van dagelijkse kleine en grote problemen. Over leefbare uurroosters, zekere en duurzame arbeidscontracten, inkomenszeker-heid, goede werkomstandigheden. Het gaat ook over een doordachte vakantieplanning, met oog voor de mens. Over arbeidsvreugde, werknemers motiveren, mensen via vor-ming ontwikkelen. Over teamgeest in de plaats van een heilloos individualisme, breed aanvaarde en faire loonsys-temen, afspraken rond thuis- en telewerk. Of nog, over het ondersteunen van werknemers die terugkeren na tijdkre-diet, ziekte of langdurige afwezigheid en over het beheer-sen van werkdruk.Al die thema’s zijn ook de inzet van de sociale verkiezingen in mei. Het gaat niet over de luttele incidenten bij sociale confl icten die sommigen graag uitvergroten om de sociale democratie op de helling te zetten.

De werkgevers en hun bondgenoten spelen een heel gevaarlijk spel door de vakbonden te willen kortwieken en hun rechtspersoonlijkheid te willen geven. Terug naar de Middeleeuwen dan maar? De vakbond rekent erop dat de federale minister van Werk, Kris Peeters, twee keer nadenkt voor hij een wals met de werkgevers inzet. Peeters kan beter ernstig onderzoeken hoe het sociaal overleg in alle secto-ren draait. Kwestie van goed te weten wat er écht op het terrein gebeurt.

Hoe dan ook is er reden genoeg om van de komende sociale verkiezingen een feest te maken. Zo kunnen we de sociale democratie versterken en bewijzen dat de vakbonden ‘very much alive and kicking’ zijn.   |

14 WaaRde landGenOten‘Machinevrouwen’ van FN Herstal zijn zeker niet vergeten

16 vRaaG van de Maand

17 bRUssels aiRlines MaG GÉÉn laGeKOstenbedRiJF WORdenLuft hansa moet troeven Belgische onderneming naar waarde schatten

18 MinisteR bacQUelaine laat laGe PensiOenen OPdRaaien vOOR HOGeAan onrechtvaardige ideeën nooit gebrek bij regering-Michel

19 activiteitenKalendeR

19 WanneeR Kan iK Met PensiOen?Surf naar www.mypension.be

20 vRiJe tiJd / UitGaanstiP / FilM

22 Wat de lezeRs eRvan denKen

23 UitbetalinG vaKbOndsPReMie

24 vanMOl

14

Page 4: 2016 03 01onsrecht

4 |  MAART 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

Tien goede redenen om LOONBAREMA’S te gebruiken in je bedrijfWERKNEMERS ÉN WERKGEVERS HEBBEN ER BIJ TE WINNEN

Diane Pardon

Loonbarema’s afschaff en? Laat je vooral niks wijsmaken! Barema’s op basis van leeft ijd of anciënniteit geven rust, perspectief en zeker-heid voor werknemers én werkge-vers. Ze zijn een legitiem middel om loonverschillen tussen werknemers te verklaren. En een instrument om goede werknemers aan te trekken, te behouden en hen gedurende de hele loopbaan te motiveren. Ons Recht geeft je 10 goede redenen om met loonbarema’s te blijven werken.

1 ZE ZIJN DUIDELIJK EN TRANSPARANT EN BIEDEN HOUVAST

Barema’s maken het loonbeleid in een bedrijf of instelling zo transparant mogelijk. In de loontabel en de omkaderende cao lees je wat je op een bepaald moment in je loop-baan moet krijgen. Voor elke functie is een duidelijk minimumloon bepaald, en ook een gegarandeerd maximum. De periodieke verhoging van je loon – jaarlijks of om de zoveel jaar – is ook duidelijk af te lezen in de tabel. Je weet vooraf of je loon stijgt en met hoeveel als je van functie verandert. Een

barema geeft je zekerheid over het loon en de opslag die je moet krijgen. De opslagen worden automatisch toegekend. Ze zijn niet afh ankelijk van de resultaten van de onder-neming of van je beoordelingsgesprek.

2 ZE ZIJN DE OBJECTIEFSTE PARAMETER OM LOONVERSCHILLEN TE VERANTWOORDEN

‘Gelijk loon voor gelijkwaardig werk’ is een belangrijk principe dat de vakbond verde-digt. Betekent dit dat elke werknemer het-zelfde loon moet krijgen? Niet per se. Maar verschillen in loon moet je wel kunnen ver-klaren en rechtvaardigen! Via een functie-classifi catie kan je de functiezwaarte meten en functies indelen in groepen van gelijke waarde. Elke functiegroep wordt dan gekop-peld aan een loongroep (de horizontale as in het barema). Je werkgever betaalt niet alleen voor de functie die je uitoefent. Hij wil ook rekening houden met je vaardig-heden, competenties, inzet enzovoort. Hij betaalt niet alleen voor wat je doet, maar ook voor de manier waarop je je functie uitoefent (hoe). Het ‘hoe’ meten is niet simpel en leidt vaak tot discussies en ongenoegen. In een barema gaan we ervan uit dat elke mede-werker zijn werk goed wil doen en goed wil presteren. We gaan er ook van uit dat

werknemers aan het begin van hun loop-baan de job nog moeten leren en nog niet alle taken en verantwoordelijkheden opne-men. Starters zullen iets minder productief zijn dan de collega die de job al volledig in de vingers heeft. Vandaar dat de beginlonen in het barema lager liggen dan de eindlonen. Maar we geven starters wel de zekerheid dat ze op basis van hun toegenomen ervaring of anciënniteit een gegarandeerde loonsver-hoging zullen krijgen.

3 ZE ZIJN EEN MIDDEL OM GOEDE WERKNEMERS TE BEHOUDEN

De gegarandeerde loonsverhoging, ook aan het einde van de loopbaan, mag niet (alleen) worden gezien als een vergoeding voor de steeds stijgende bekwaamheid of produc-tiviteit. Ze is ook een middel om goede en bekwame werknemers in het bedrijf te hou-den. En een middel om oudere werknemers tot aan het eind van de loopbaan te blijven motiveren. Niet iedereen heeft een job met voortdu-rend nieuwe uitdagingen of wordt gemoti-veerd door de inhoud van zijn job. Een regel-matige, gegarandeerde loonsverhoging is helaas voor sommige werknemers het enige middel om hen gemotiveerd langer aan het werk te houden.

4 ZE MAKEN HET MOGELIJK OM INDIVIDUELE COMPETENTIES EN PRESTATIES ‘BOVENOP’ TE VERGOEDEN

Tegenstanders van een barema zullen onge-twijfeld zeggen dat jongere collega’s even bekwaam, productief of gedreven kunnen zijn als oudere collega’s. Of dat ze hun job zelfs beter doen dan sommige oudere colle-ga’s. Dat is uiteraard perfect mogelijk. Maar we denken dat die persoonlijke prestaties het best ‘bovenop’ het barema worden ver-goed. In je onderneming kan je middelen bedenken om competenties en prestaties te meten. Maar op sectorvlak is het niet moge-lijk om individuele competenties en pres-taties mee te nemen in de opbouw van de verloning. Daarom blijven we op het niveau van de sectoren ijveren voor barema’s op basis van functiezwaarte, ervaring of anci-enniteit. Dit blijven voor ons de objectiefste

© F

OTO:

DAN

IËL

RYS

Page 5: 2016 03 01onsrecht

Ons Recht | 120ste jaargang | MAART 2016  |  5

parameters om verschillen in loon tussen ‘juniors’ en ‘seniors’ te verantwoorden. Individuele competenties en prestaties kun-nen een element zijn voor loonmodellen op ondernemingsvlak. Maar er zijn dan wel voorwaarden. Eerst en vooral een gegaran-deerde ‘enveloppe’. Je kan als werkgever niet zeggen: “Ik wil mijn bekwaamste mensen of beste presteerders meer betalen” en er dan aan toevoegen “maar ik weet niet of ik daar dit jaar of volgend jaar een budget voor heb”.Vakbonden en werkgevers moeten ook afspra-ken maken over de meetinstrumenten en pro-cedures: hoe zullen we meten en beoordelen? Op basis van welke criteria? Wie meet of beoor-deelt: de directe leidinggevende, de hogere leidinggevende? En hoe zorgen we ervoor dat dit eenvormig gebeurt voor alle medewerkers in de diverse afdelingen en departementen?Tenslotte moet ook duidelijk zijn hoe het beschikbare budget wordt verdeeld: wie krijgt wat en waarom? En onder welke vorm: is het een element in het vast loon? Of wordt het ver-goed als een vorm van variabel loon?

5 ZE MOTIVEREN IN PLAATS VAN TE DEMOTIVEREN

Loon kan een motivator zijn. Het kan mede-werkers aanmoedigen om beter of harder te werken, over te stappen naar een job met meer uitdagingen en verantwoordelijkheden, lan-ger aan het werk te blijven. Maar het loon kan ook demotiveren. Vooral als er geen transpa-rant loonbeleid is, als loonverschillen tussen medewerkers niet kunnen worden verklaard en objectief uitgelegd, als mensen het gevoel hebben dat de ene meer krijgt dan de andere

‘omdat de baas het zo wil’. Met een barema kan je een transparant loonbeleid organiseren en garanderen. Er worden immers vooraf goede afspraken gemaakt over wat je krijgt, waarvoor en wanneer.Een barema zorgt ook voor interne billijkheid en rechtvaardigheid. Je spreekt vooraf af hoe het loon van de laagste functie zich verhoudt tot het loon van de hoogste functie. En je garandeert ook wat de loonsverhoging zal zijn over de hele loopbaan en bij promotie. De minimum- en maximumlonen, het aantal stappen (‘periodieken’) in het barema en de grootte van elke stap vastleggen resulteert in een rechtvaardige verdeling van het loonbud-get over de werknemers en creëert een vorm van interne billijkheid bij de verdeling van de loonenveloppe en de toekenning van loons-verhogingen.

6 ZE VOORKOMEN DISCRIMINATIE

Barema’s zorgen ook voor meer ‘genderneu-traliteit’ in de verloning. Studies geven aan dat vrouwen minder geneigd zijn om over de hoogte van hun loon of loonsverhogingen te onderhandelen. Een gegarandeerd loon op diverse momenten in de loopbaan geeft hou-vast en zekerheid, niet alleen voor vrouwen, maar ook voor nieuwkomers zoals jonge star-ters én werknemers die van werkgever veran-deren. Maar ook voor tijdelijke werknemers en uitzendkrachten. Voor elke functie is bepaald wat het loon moet zijn en hoe dit over de jaren heen kan stijgen.

WAT IS DAT EIGENLIJK, EEN BAREMA?

Barema’s zijn tabellen waarin voor een sector of bedrijf af te lezen is hoeveel je op een bepaald moment in een bepaalde functie verdient. Op de verticale as zie je hoe het loon stijgt naarmate je meer ervaringsjaren of anciënniteit hebt opge-bouwd. Op de horizontale as zie je hoe je loon stijgt in relatie tot de zwaarte van je functie. De verticale stijging is de opslag die je krijgt als je altijd dezelfde job blijft doen. De horizontale stijging is de opslag die je krijgt als je promotie maakt of over-stapt naar een andere (hogere) functie.De stijging (verticaal en horizontaal) ligt voor elke werknemer vast. Ze wordt auto-matisch toegekend als je aan de voor-waarden voldoet: je oefent de functie van een bepaalde loongroep (klasse) uit en je hebt het aantal ervarings- of anciënni-teitsjaren in de functie, de onderneming of de sector bereikt. In de sector- of bedrijfscao wordt de loon-tabel vastgelegd maar wordt ook gede-fi nieerd wat er onder ervaringsjaren of anciënniteit moet worden verstaan. Ook de precieze toepassingsregels worden vastgelegd. Barema’s zijn dus collectieve afspraken die voor elke werknemer het gegarandeerde minimumloon voor een bepaalde functie op een bepaald tijdstip aangeven.

© F

OTO:

DAN

IËL

RYS

Page 6: 2016 03 01onsrecht

6 |  MAART 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

7 ZE ZIJN CONTROLEERBAAR EN AFDWINGBAAR

Zowel de individuele werknemer als de vak-bondsafgevaardigde kan op elk moment checken of het juiste loon wordt betaald. Omdat een barema ook verankerd is in een cao op sector- of ondernemingsvlak, zijn zowel het loon als de verwachte loonsver-hogingen afdwingbaar. Barema’s zijn een eenduidig en objectief middel om mogelijke geschillen rond loon te behandelen.

8 ZE CREËREN VOORSPELBAARHEID VOOR WERKGEVERS

Door te werken met een barema kunnen werk-gevers gemakkelijk berekenen wat de loonkos-ten zijn voor hun onderneming. Ze weten per-fect wat ze zullen moeten betalen.In de praktijk zal de theoretische stijging van het loon voor ‘oudere’ werknemers in het barema voor heel wat ondernemin-gen een nuloperatie zijn. De stijging van de lonen wordt immers gecompenseerd door de natuurlijke mobiliteit in de werknemers-groep: werknemers met hogere lonen verla-ten de onderneming en worden vervangen door jongere werknemers met lagere lonen. Duidelijk overeengekomen minimumlonen zorgen ervoor dat de lonen van de nieuwko-mers niet systematisch worden verlaagd als er nieuwe werknemers moeten worden aan-geworven.

9 ZE ZORGEN VOOR ADMINISTRATIEVE EENVOUD

Ondernemingen die werken met een barema hebben geen ingewikkelde struc-turen en processen nodig om elk jaar te bepalen wie opslag krijgt en hoe groot die opslag moet zijn. Voor de loonadmi-nistratie wordt het allemaal wat eenvou-diger om op te volgen en bij te houden. Personeelsverantwoordelijken en managers

hoeven geen ingewikkelde berekeningen te maken over de verdeling van de beschikbare enveloppe. Er moet geen tijd en geld wor-den uitgetrokken voor (dure) opleidingen en trainingen voor leidinggevenden die beoordelingsgesprekken moeten organi-seren om loonverschillen te rechtvaardigen. Er zijn evenmin extra inspanningen nodig om werknemers en vakbonden ervan te overtuigen dat individuele verschillen cor-rect en gegrond zijn.

10 ZE MAKEN HET MOGELIJK OM GOEDKOOP EN AUTOMATISCH TE VERGELIJKEN MET ‘DE MARKT’

Werkgevers willen correct belonen. Ze streven naar interne billijkheid maar ook naar externe rechtvaardigheid. Het loon mag niet te hoog maar zeker ook niet te laag zijn in vergelijking met andere werkgevers in dezelfde regio of sector. Het loonbeleid van de onderneming moet rekening houden met de hoogte van de lonen op de markt. Werkgevers kopen soms prijzige marktstudies of doen een beroep op externe consultants om hun lonen te vergelij-ken met ‘de markt’. Concurrentiële en markt-conforme sectorbarema’s zouden een enorme besparing kunnen zijn voor heel wat indivi-duele werkgevers! Als alle werkgevers hun bedrijfseigen barema’s zouden spiegelen aan die meer realistische en marktconforme sec-torbarema’s, zouden dure studies op het vlak van de onderneming niet meer nodig zijn. Het geld dat niet wordt besteed aan loonstudies of aanbevelingen van consultants kan wor-den gebruikt om werknemers beter te betalen. Iedereen gelukkig toch? En gelukkige werkne-mers presteren ook beter! Een zoveelste argu-ment pro loonbarema’s.   |

DE MANTRA VAN DE LOONMATIGING

Veerle VerleyenEen aanval op de anciënniteitsbarema’s is een uiting van de liberale mantra dat we ‘moeten besparen op loonkos-ten’, waardoor het perfect thuis hoort in het lijstje met onzalige ideeën rond loonmatiging. Wie de barema’s wil afvoeren, speelt perfect in de kaart van werkgeversorganisaties die het collec-tief loonoverleg willen onderuit halen om voorrang te geven aan individuele akkoorden.Barema’s zouden oudere werknemers uit de markt prijzen en niet langer beant-woorden aan de verwachtingen van jon-gere werknemers. Ze zouden te weinig rekening houden met persoonlijke vaar-digheden, individuele of teamprestaties. Ze zouden te duur en te rigide zijn. Ze zouden werkgevers verhinderen om zich flexibel aan te passen aan de economi-sche marktomstandigheden en rekening te houden met de financiële resultaten van de onderneming. Zouden!Ons motto luidt: barema betaalt beter! Voor jong en oud.Er zijn minstens 10 goede redenen om te pleiten voor het werken met loon-barema’s, zegt jouw vakbond LBC-NVK. Meteen geven we zo de aftrap voor onze campagne ‘Barema betaalt beter!’.De basislonen – lees: cao-lonen – ver-minderen zal de ongelijkheid alleen maar vergroten. Werken met anciënniteit, de lonen indexeren en om de twee jaar over de lonen onderhandelen in de sectoren zorgt ervoor dat iedereen meer koop-kracht krijgt. Ook als hij of zij werkt in een sector of bedrijf met weinig marge om te onderhandelen.

© F

OTO:

DAN

IËL

RYS

Page 7: 2016 03 01onsrecht

Ons Recht | 120ste jaargang | MAART 2016  |  7

ONTHAALOUDERS evalueren proef met beter statuutMEER DAN 100 GEÏNTERESSEERDEN WISSELEN ERVARINGEN UIT

Fatiha Dahmani

Een volwaardig werknemerssta-tuut voor onthaalouders kwam op 1 januari 2015 een flink stuk dich-terbij. Dankzij de jarenlange strijd van de vakbond LBC-NVK. Begin 2015 ging een project van start waar-bij zo’n 120 jobs met echte werkne-mersstatuten werden gecreëerd.

Op zaterdag 23 januari 2016 organiseerde de LBC-NVK in Elewijt (niet ver van Mechelen) een groot evenement voor onthaalouders. Het proefproject rond het werknemerssta-tuut was al één jaar bezig en de vakbond wilde graag van de onthaalouders zelf horen hoe zij het nieuwe statuut ervoeren. Nog voor de zomervakantie zal de evaluatie worden bezorgd aan de Vlaamse overheid.Wie (nog) geen werknemersstatuut had, kon hierover in Elewijt vragen stellen. Er werd ook gepraat over de problemen die samenhangen met het huidige, gebrekkige sociale statuut.Het evenement mikte op 75 deelnemers,

maar er daagden meer dan 100 onthaalou-ders op. Er werd ernstig gewerkt en soms pittig gedebatteerd. Over het algemeen oor-deelden de onthaalouders positief over het nieuwe statuut. Sabine uit Oostrozebeke is al 23 jaar lang onthaalouder. Zij stapte in het proefproject. “Als je zeker bent van je inkomen, neemt dat heel wat stress weg”, vertelde Sabine. “Het aantal kindjes dat je opvangt wordt goed in de gaten gehouden door mijn dienst. Zo vermijd je dat er over-bezetting optreedt.”Op de bijeenkomst werd ook gesleuteld aan een enquête om de ervaringen te bundelen van alle onthaalouders uit het proefproject. Voor de LBC-NVK was het proefproject een eerste belangrijke stap. De grondige evalu-atie moet resulteren in een verbetering en uitbreiding van het project. Alleen zo kun-nen we het voortbestaan van de gezinsop-vang garanderen. Zeker nu het aantal ont-haalouders blijft zakken en de campagnes om nieuwe onthaalouders te vinden niet veel uithalen.   |

WAAR ZIT DE VOORUITGANG?

Onthaalouders werken meer dan 50 uur per week. Zij krijgen geen loon maar een onkostenvergoeding per dag per kind. Met die vergoeding moeten ze ook bed-jes, parkjes, kinderstoelen, twee maaltij-den per dag en nog veel meer betalen. Omgerekend houden onthaalouders netto zo’n drie euro per uur over. Ze hebben geen recht op betaalde vakan-tie of vakantiegeld. Onthaalouders heb-ben maar een armzalig pensioen en een beperkt ziekteverlof. Ze krijgen geen der-tiende maand en geen eindejaarspremie.Dankzij het proefproject krijgt een eerste groep onthaalouders een werknemerssta-tuut. Als werknemer krijgen de onthaal-ouders niet langer alleen maar een onkos-tenvergoeding maar ontvangen ze ook een loon. Dat is het wettelijk minimum-loon. Onthaalouders in een werknemers-statuut genieten zo van een inkomens-zekerheid. Daarbovenop krijgen ze een onkostenvergoeding van 30 procent op dat loon. Vanzelfsprekend krijgen de deelnemers aan het project, net als alle andere werk-nemers, enkel en dubbel vakantiegeld en hebben ze recht op 20 dagen vakantie. Daarnaast krijgen ze een volledige ziekte-verzekering zodat ze, wanneer ze ziek zijn, geen loonverlies lijden. Ze hebben ook recht op een werkloosheidsvergoeding.

Als onthaalouders zeker zijn van hun inkomen, neemt dat heel wat stress weg.

© F

OTO:

PHO

TONE

WS

Page 8: 2016 03 01onsrecht

8 |  MAART 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

“Goed zorgen voor collega’s en bewoners”ANNELIES VERTELT OVER HAAR WEEK IN HET WOONZORGCENTRUM

Annelies Beyers

Annelies Beyers werkt in De Bijster, één van de woonzorgcentra van GZA. Ze is er ook vakbondsmili-tante namens de LBC-NVK. Annelies gunt een kijk op een week uit haar syndicale leven. Ons Recht laat haar graag aan het woord!Wie aan vakbondswerk doet in een woon-zorgcentrum, zet zich niet alleen in voor de collega’s maar ook voor de bewoners die er verblijven. “Als er wordt bespaard op personeel, wordt er afbreuk gedaan aan de zorg, aan de kwaliteit van die zorg en aan de levenskwaliteit van onze bewoners. Een goede zorg verzekeren betekent veel meer dan alleen maar een bewoner ochtendzorg geven, het is veel meer dan dat. Je moet ook zorg dragen voor het personeel want goed werk leveren is onmogelijk wanneer de werknemers overlopen van de stress omdat de werkdruk te hoog ligt. Wie uitgeput of uitgeblust is, kan zijn werk niet goed doen. Het is dan ook uitermate belangrijk dat de vakbond aanwezig is op de werkvloer.Vakbondswerk kan erg uiteenlopende vor-men aannemen. Soms moet je advies geven aan collega’s, op andere momenten moet je iemand syndicale bijstand geven tijdens een moeilijk gesprek. Als vakbondsmili-tante denk je ook samen met de werkgever na over wat er moet gebeuren om goede werkomstandigheden te hebben. Dat lukt natuurlijk niet altijd. Maar vakbondswerk is een toffe uitdaging die ik elke dag met veel goesting aan ga.”Graag neem ik jullie mee in mijn dagboek om te vertellen hoe zo’n syndicale week ver-loopt. Zo krijgen jullie een beter beeld van wat vakbondswerk eigenlijk is. In mei doen ook in jouw bedrijf of instelling heel wat col-lega’s mee aan de sociale verkiezingen. Net als ik willen ze op die manier inspanningen doen voor de werknemers. Zij kunnen het verschil maken, soms in het klein en soms in het groot.

MaandagDe dag begint met de vraag van een collega: ze heeft het moeilijk met de samenstelling van haar uurrooster en vraagt hoe het komt dat ze zo ingepland staat. Eerder had ze al laten weten dat ze op bepaalde dagen echt niet kon komen werken. Ik bespreek het even met de collega en tracht haar aan te moedigen om eerst zelf even de vraag te stellen; als ze geen gehoor vindt, kunnen we het samen verder aanpakken. Na acht jaar vakbondswerk heb ik geleerd dat je zo soms meer bereikt dan door meteen naar de chef te stappen. Dikwijls hebben collega’s gewoon een duwtje in de rug en wat raad nodig en vinden ze dan zelf de kracht om iets te vragen.

Tijdens mijn pauze zie ik een andere col-lega die me in een e-mail in ‘blind copy’ had gezet. In zijn e-mail aan zijn verantwoorde-lijke signaleerde hij dat het afval niet wordt opgehaald zoals het hoort. Het afval puilt uit de containers, dat stinkt niet alleen maar het trekt ook ongedierte aan. Wie naar de container wil gaan, riskeert ook te vallen door het rondslingerende vuil, zeker ’s avonds en tijdens nachtdiensten. Wordt het afval minder vaak opgehaald om te bezuini-gen? Of loopt er gewoon iets fout? Ik vraag aan de collega of hij al iets heeft gehoord. En of hij daarmee tevreden is. De collega heeft inderdaad uitleg gekregen en heeft nu meer duidelijkheid. We spreken af om even af te wachten. Als het probleem zich

blijft voordoen, kaart ik het aan in ons pre-ventiecomité (CPBW).In de namiddag stapt een ongeruste col-lega op me af. Vandaag is er een nieuwe collega gestart, maar met een contract van 6 maanden. De collega die me aanklampt maakt zich zorgen want het gaat om de ver-vanging van iemand die effectief vertrekt. Ik stel de vrouw gerust en leg haar uit dat er nu geen proefperiode meer is. Eigenlijk is het zo beter voor de nieuwe collega. Ik leg de voor- en nadelen van de nieuwe formule uit.Even later passeert de nieuwe collega zelf op de dienst waar ik werk. Ik stel me voor als vakbondsafgevaardigde en vertel haar dat ze altijd mag langskomen als er vragen zijn. Meteen zeg ik erbij dat ik in de komende weken zelf nog ’s bij haar zal passeren om wat uitleg te geven over de vakbondswer-king in onze instelling.

DinsdagVandaag pluk ik zelf de vruchten van vroe-ger vakbondswerk. Ik werk met een mede-werker uit de ‘mobiele equipe’. Het is een opluchting dat zieke werknemers nu wor-den vervangen door iemand uit die mobiele ploeg. Zo moeten anderen niet extra inspringen en worden ze niet extra belast: goed voor het evenwicht tussen werk en pri-véleven.In de voormiddag zie ik mijn leidingge-vende. We praten over het sociaal overleg, over de vergadering met het team de dag nadien en over de bijscholing rond con-flicthantering en agressie die ik heb voor-gesteld. Deze bijscholing, die wordt betaald via het Fonds van de Ouderenzorg, zal hel-pen om het team beter te kunnen begelei-den. Bij de collega’s is er waardering voor het feit dat we het probleem van agres-sieve bezoekers aankaarten: hiermee leren om te gaan is niet simpel. Wanneer bezoe-kers zich kwaad maken, leidt dat tot grote stress en een negatieve werksfeer. Het is dan bang afwachten wat er zal gebeuren. De

Soms moet je advies geven aan collega’s, op andere momenten moet je iemand syndicale bijstand geven tij-dens een moeilijk gesprek.

SOCIALE VERKIEZINGEN (5)

© F

OTO:

DAN

IËL

RYS

Page 9: 2016 03 01onsrecht

Ons Recht | 120ste jaargang | MAART 2016  |  9

werknemers moeten bijscholing en bege-leiding krijgen en meer ruimte hebben om hierover te praten.We zijn er nog niet, maar we zitten op de goede weg en dat geeft toch voldoening. Soms is het niet vanzelfsprekend om din-gen aan te kaarten omdat je er zelf dicht bij staat. Maar op zulke momenten heb je ook je medemilitanten en de LBC-NVK-secretaris: zij staan je bij en geven je steun, iets waar je enorm veel kracht uit haalt.

DonderdagVandaag is er een ‘gewestelijke belangen-groep’. Voor mij een heel aangename dag: op zo’n bijeenkomst word je ondergedom-peld in een bad van vakbondskennis. Er wordt uitgebreid gepraat over nieuwe wet-geving en over regels die er mogelijk zitten aan te komen. Wat vinden wij als vakbond van bepaalde plannen van de politiek? Hoe zullen wij ons opstellen? Er is ook een ronde waarbij iedereen over zijn onderneming ver-telt. De militanten wisselen ervaringen uit, wat erg leerrijk is. Zo leer je weer van elkaar. In de gewestelijke belangengroep kan je ook vertellen over problemen waar je tegenaan botst en advies vragen. We krijgen affiches en campagnemateriaal mee, nuttig om te verspreiden in onze instelling of organisatie.

ZaterdagEen collega komt even ‘ventileren’. Soms is de werkdruk zo zwaar dat mensen zich aan elkaars kleine kantjes gaan ergeren en de vaardigheden van de collega uit het oog verliezen. Op zulke momenten is het soms al genoeg om als vakbondsmilitante te luisteren en de ander zijn of haar ver-haal te laten doen. Maar het gaat niet altijd zo: soms dreigen de dingen te escaleren. In dat geval verwijs ik mensen door naar de vertrouwenspersoon, die is opgeleid voor zulke situaties. Vertrouwenspersonen zijn mee door de werknemersvertegenwoordi-gers aangewezen, in het preventiecomité. Samen met de directie zochten we naar per-sonen die geschikt waren om deze belang-rijke taak op zich te nemen. Hoe langer hoe meer zien we dat het personeel een beroep doet op deze vertrouwenspersonen.Oh ja, ik het zou bijna vergeten…Afgelopen dinsdag waren er ook extra bij-eenkomsten van de ondernemingsraad en het preventiecomité, naar aanleiding van de geplande sociale verkiezingen. Er stond nog een extra punt op de agenda van het pre-ventiecomité: het probleem dat er voor een collega geen aangepast werk meer is in onze groep. Na discussie blijkt, spijtig genoeg, dat aangepast werk niet meer te regelen is, ook

al heeft de werkgever alles correct gedaan. Helaas is er geen andere uitweg dan een ontslag om medische redenen.Op zo’n moment voel ik me slecht. We weten dat dit geen fijne boodschap is voor de bewuste collega maar kunnen niets meer doen. Oké, er is nog geprobeerd om een andere denkpiste te volgen maar ook dat leidde spijtig genoeg niet tot een oplossing.Dinsdagavond word ik aangesproken door een jongere, die zin heeft om aan te slui-ten bij onze vakbond. Ik krab even in mijn haar: hoe zat dat ook al weer met het nieuwe ACV-lidmaatschap? Ik vertel aan de vrouw dat ik de precieze informatie zal opzoeken maar wijs er ook op dat jonge werknemers nu in het eerste jaar kunnen kiezen voor de nieuwe formule ACV GO. Na de babbel bel ik met mijn ‘hulplijn’: mijn secretaris. Die geeft me alle informatie die ik nodig heb. Voilà, ik ben weer helemaal mee.Ziedaar een week uit mijn leven als vak-bondsafgevaardigde. De ene week is natuur-lijk drukker dan de andere. Voor mij valt dit werk ontzettend goed mee. Je kan je vakbondswerk tijdens je werkuren doen en je wordt flink gesteund door je secretaris. Hij of zij helpt een handje op allerlei vlak-ken. Als militante krijg je ook bijscholing en word je zelfzekerder. En zo kan je alleen maar groeien in je rol als vakbondsmens.   |

“Soms is het al genoeg om als vakbondsmilitante te luisteren en de ander zijn of haar verhaal te laten doen”, weet Annelies Beyers.

SOCIALE VERKIEZINGEN (5)

© F

OTO:

DAN

IËL

RYS

Page 10: 2016 03 01onsrecht

10 |  MAART 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

SNAPSHOTS

TEXTIELBEDRIJVEN IN BANGLADESH NOG NIET VEILIG

In Bangladesh was er op 24 april 2013 een grote industriële ramp bij het bedrijf Rana Plaza. Door een onveilige bouwsituatie stortte het bedrijf in. Gevolg: meer dan 1.100 doden en meer dan 2.000 gewonden. Deze ramp was geen alleenstaand feit. Bij tal van textielproducenten in Bangladesh werken werknemers in onveilige omstan-digheden. Bijna drie jaar later is dit nog altijd de rea-liteit. Op 2 februari 2016 brak een brand uit bij Matrix Sweaters. Net voor 6.000 werk-nemers aan hun shift zouden beginnen werd de brand ontdekt. Daardoor vielen er

‘maar’ 15 gewonden bij het blussen van het vuur. Heeft de tijd dan stilgestaan sinds 2013? Dat nu ook weer niet. 150 kledingmerken, waaronder groepen als H&M en Inditex, engageerden zich officieel om veiligheids-inspecties te doen bij hun 1.600 leveran-ciers en problemen te remediëren. Bijna al deze ondernemingen werden gecontroleerd. Indien nodig werd een actieplan opgesteld om aanpassingen uit te voeren. Zo werd bij het bedrijf waar de brand uitbrak bijvoor-beeld aanbevolen om een sprinklerinstal-latie te plaatsen en een automatisch bran-dalarm te voorzien. Verder moesten alle geblokkeerde deuren worden geopend. Het grote probleem blijft de uitvoe-ring van zulke actieplannen. Bij 1.182

ondernemingen is er op dat vlak nog altijd achterstand. Drie jaar na de ramp bij Rana Plaza lukt het nog altijd niet deze levens-noodzakelijke ingrepen te doen. De bedrijven in Bangladesh én de grote mer-ken die bij hen kopen moeten dringend een tandje bijsteken. De internationale vakbon-den zullen er alles aan doen om hen hieraan te herinneren.

Lees meer op www.uniglobalunion.org 

en www.industriall-union.org

ACV VOERT ACTIE ROND GELIJK LOON M/V

Het ACV voert in maart altijd actie rond gelijk loon voor vrouwen en mannen. Onder het motto ‘Maand maart, maand voor gelijk loon’. Dit jaar ligt de klemtoon op de loonkloof, deeltijds werk en de inkomensgarantie-uit-kering. Op 18 maart brengen ACV Gender en CSC Femmes een bezoek aan twee federale bewindslieden, staatssecretaris Elke Sleurs (Gelijke Kansen) en minister Kris Peeters (Werk). Elke Sleurs krijgt de boodschap dat de ‘wet gender mainstreaming’ (2007) meteen moet worden toegepast. Deze wet moet de gelijk-heid tussen vrouwen en mannen bevorderen door de ‘genderdimensie’ te integreren in de diverse beleidsdomeinen. Elke minister moet voor zijn beleidslijnen, maatregelen en acties een ‘gendertoets’ uitvoeren.Aan Kris Peeters zal het ACV vragen om af te zien van de halvering van de inkomensga-rantie-uitkering (IGU), die gepland is vanaf 1 januari 2018. Van deeltijdse werknemers wordt almaar meer flexibiliteit en beschik-baarheid verwacht. Het kan niet dat we hen dan ook nog eens straffen door een stuk van hun uitkering af te pakken! In de praktijk zijn het vooral vrouwen die deeltijds wer-ken. Zij dreigen dus de grootste tol te beta-len voor de kwalijke IGU-maatregel.

Meer over ‘gender mainstreaming’ lees je 

bij het expertisecentrum RoSa: 

http://goo.gl/yY2FUu

WERELDVROUWENMARS OP 8 MAART!

De nieuwe editie van de Wereldvrouwenmars vindt op 8 maart plaats in Brussel. Deze keer staat de mars in het teken van de bespa-ringspolitiek, migratie en de strijd tegen geweld. De deelnemers willen solidair zijn met de strijd van vrouwen, met het lot van vrouwelijke vluchtelingen en migranten en met vrouwenverenigingen die veel last ondervinden van bezuinigingen.Op 8 maart is er al vanaf 11.00u onthaal in de Infante Isabellastraat, naast het Brusselse Centraal Station. Tussen 11.00u en 12.00u zijn daar diverse activiteiten gepland. Om 12.00u gaat de mars van start. Er zijn acties op het Europaplein, in de Infante Isabellestraat en op het Albertinaplein, het Sint-Jansplein en het Rouppeplein.De LBC-NVK en het ACV steunen uiteraard de Wereldvrouwenmars! Jij toch ook?!

Meer info vind je  op 

www.facebook.com/MMF.WVM/en op Youtube: http://goo.gl/x56Jez ©

FOT

O: B

ELGA

IMAG

E

Page 11: 2016 03 01onsrecht

Ons Recht | 120ste jaargang | MAART 2016  |  11

DISCRIMINATIE? KLOP AAN BIJ HET INFOPUNT VAN HET ACV!

Mensen worden geregeld uitgesloten op de arbeidsmarkt én in de samenleving wegens hun leeftijd, hun huidskleur, hun afkomst of hun anders zijn. Discriminatie op de werkvloer heeft een grote impact op werknemers. Het ACV streeft naar een werkvloer waar iedereen telt, los van afkomst, geslacht, seksuele geaardheid en andere factoren. De vakbond wil discriminatie actief bestrijden op de werkvloer. Op de internationale dag tegen racisme en discriminatie (21 maart) staan we er ook nadrukkelijk bij stil. In 2016 is het dan ook nog eens 50 jaar geleden dat de VN hierover een resolutie hebben afge-sloten. ACV Diversiteit lanceert op 21 maart een filmpje dat de heersende vooroordelen op de werkvloer wil schetsen met als enige boodschap #Stopdiscriminatie want op de werkvloer telt iedereen.Het ACV heeft een eigen ‘infopunt discrimina-tie’ opgericht waar leden en militanten terecht kunnen met vragen en klachten over discrimi-natie. Het Infopunt discriminatie informeert, noteert klachten en geeft ook ondersteuning voor militanten rond diversiteit op de werk-vloer.

Hier lees je er meer over: 

www.acv-infopunt-discriminatie.be. 

Je kan ook bellen met één van de ACV-

diversiteitsconsulenten. Hun nummers 

vind je in de link onder de term ‘contact’.

ONGERUSTHEID OVER GEVANGENSCHAP TWEE TURKSE JOURNALISTEN

Een internationale vakbondsdelegatie bracht begin februari, samen met Turkse vakbonds-leiders, een bezoek Can Dündar en Erdem Gül. Twee journalisten en vakbondsactivisten die gevangen zitten in Istanbul. Ze worden van spionage en landverraad beschuldigd. Waarom? De twee hadden artikelen gepubli-ceerd over wapenhandel richting Syrië, uitge-voerd door de Turks geheime dienst. Ze riske-ren 30 jaar cel.De Turkse media spreken van een aanklacht die meer dan 470 pagina’s telt. Dat dossier is volledig gebaseerd op opiniestukken en arti-kelen uit kranten. Volgens de internationale vakbonden moe-ten beide Turken meteen worden vrijgelaten. De bonden zeggen dat de Turkse regering lak heeft aan het recht op vrije meningsuiting, de persvrijheid en de vrijheid van vereniging.

Turkije moet ermee ophouden om journalisten en vakbondsleden te bedreigen. Verder is het de plicht van de Europese Unie om nauwge-zet te onderzoeken wat er gebeurt in Turkije. Als Turkije ooit wil toetreden tot de EU, moet het de democratie ten volle willen toepassen.EU-commissaris Johannes Hahn, die over de toetredingsonderhandelingen gaat, zegt dat Turkije de rechten van de mens ten volle moet eerbiedigen. Dat geldt ook voor de vrijheid van meningsuiting. De internationale vakbondswereld blijft lob-byen om de journalisten vrij te krijgen. Wat de twee deden, gebeurde uitsluitend in het algemeen belang. Europa en de internationale gemeenschap moeten hierover een sterk sig-naal geven.

HANDIGE ACV-BROCHURE VOOR JOBSTUDENTEN!

Je bent jong, je zit op school en je zoekt een studentenjob. In de weekends of in de vakan-tieperiode. Heel wat studenten hebben een fijne werkervaring. Maar elk jaar zijn er ook jobstudenten die teleurstellingen oplopen. Het beloofde loon was er niet. Alle uren waren werkuren. Wie ziek werd, kreeg de bons.Het ACV bracht onlangs de editie 2016 uit van de superhandige brochure ‘Lonend studenten-werk’. Deze brochure bevat antwoorden op tal van vragen die jobstudenten zich kunnen stel-len. Ze geeft uitleg over de wetgeving en over de 50 dagen-teller.

Je vindt de brochure bij de ACV-

dienstencentra en in de LBC-NVK-

secretariaten. Wil je ze graag digitaal 

lezen of downloaden? Surf dan naar 

http://publicaties.acv-online.be en kijk 

in het luik over jongeren.

© F

OTO:

BEL

GAIM

AGE

Page 12: 2016 03 01onsrecht

12 |  MAART 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

Grijp tijdig je kans op VORMING in paritair comité 200!Peter Bakema

De cao van paritair comité 200 bepaalt dat de werknemers van zo’n 55.000 bedrijven uit de dien-stensector – groothandel, ICT, con-tactcenters, bouw, uitzendkantoren enzovoort – een individueel recht hebben op 4 dagen opleiding en vor-ming tijdens de werktijd. Dit recht moet worden uitgeoefend tussen 1 januari 2016 en 31 december 2017.

Je werkgever kan hiervoor een opleidings-plan opstellen in overleg met de vakbonds-afvaardiging en dit laten registreren bij het sociaal fonds. In zo’n opleidingsplan leggen werkgevers en werknemers afspraken vast, zoals de spreiding van de opleidingsdagen in de tijd en over de werknemers. Een oplei-dingsplan maakt duidelijk wie welke oplei-ding wanneer volgt. Werkgevers betalen 0,23 procent van hun loonmassa aan een sociaal fonds, dat de opleidingen van CEVORA financiert. CEVORA is de sectorale opleidingsinstelling

die zo’n 900 gratis opleidingen aanbiedt. Elk jaar volgen ruim 100.000 werknemers een opleiding bij deze instelling.Als je van de werkgever geen voorstel voor opleiding hebt gekregen, is er nu een kans om alsnog je opleidingsdagen aan te vragen. Dat kan tot 31 maart 2016. Breng je werk-gever op de hoogte dat je gebruik wil maken van je recht op vorming. Hij heeft dan tot 30 april de tijd om je een voorstel te doen. Krijg je geen voorstel, dan kan je zelf een keuze maken uit het aanbod van CEVORA of heb je recht op vier dagen extra vakantie. Maar dit recht vervalt als je niet op tijd een schrifte-lijk verzoek tot opleiding formuleert. Maak dus gebruik van je rechten!Opleiding is voor jouw vakbond LBC-NVK een prioriteit. Je hebt er als werknemer alleen maar voordeel van. Het vergroot je kansen, zowel in de onderneming als daar-buiten. Meer informatie over vorming in PC 200 vind je op www.lbc-nvk.be en op www.cevora.be. Je kan ook altijd terecht bij de vakbondsafgevaardigde in je onderne-ming of op je LBC-NVK-secretariaat.   |

Een rechtstreekse link naar de info op de 

LBC-NVK-site: https://goo.gl/HQAIsW

FLEXIBILITEITH.C. - PER E-MAIL

Ik ben bijna 54 jaar oud en werk nu al zo’n twaalf jaar als verkoopster, met een vol-tijds contract. Toen ik in Ons Recht van februari het verhaal over flexibiliteit las, kon ik dit alleen maar beamen. Zelfs met een voltijds contract heb je niet veel zeker-heid over je vaste uren tijdens de week. Ik werkte vroeger in een shoppingcenter: tot 20.00u, en één keer per week tot 21.00u.In de loop der jaren heb ik veel collega’s zien afvloeien. We moesten met minder volk even lang de winkel open houden. Kortom, we stonden vaker alleen in de winkel. In een shoppingcenter sluiten de winkels niet onder de middag. Je moet dus je boterhammen maar tussendoor opeten. Ik zag er veel meisjes alleen werken, van 10.00u tot 20.00u. Mij overkwam het ook een paar keer door een gebrek aan perso-neel.Tijdens de gouden jaren presteerde ik nog tien dagen aan één stuk, met de solden en op zondagen. Toen het slechter begon te draaien in de verkoop, werd ik gewoon bedankt voor bewezen diensten. Of beter, ik werd ontslagen met de smoes dat ik

‘niet flexibel genoeg’ was. Als je je flexi-bel opstelt, krijg je geen dankjewel. Als je eens een keer nee durft te zeggen, word je gestraft.Op een bepaalde donderdag was de shop-ping open tot 22.00u. Mijn normale werk-uren waren van 10.00u tot 18.00u, maar ik moest later beginnen, willen of niet. Zonder speciale vergoeding of wat dan ook. Aan de winkelverantwoordelijke en onze personeelsdienst maakte ik duidelijk dat zoiets écht niet kon. Destijds was ik jam-mer genoeg nog geen lid van het ACV.Nu werk ik in een winkel dichter bij huis, opnieuw voltijds maar met betere uren. Ik verdien wel een pak minder. Mijn drie anciënniteitsdagen ben ik kwijt: de nieuwe baas wilde die niet overnemen. Vroeger werkte ik in paritair comité 311, nu in pari-tair comité 201. In het nieuwe PC zijn de loonbarema’s bedroevend laag, zeker als je ziet welke flexibiliteit er wordt verwacht.Het gaat echt de foute kant op in de ver-koop. Toen ik ander werk zocht, botste ik op heel wat aanbiedingen van 15 uur per week, te verdelen over vier dagen. Met zo’n contract kan je onmogelijk een tweede job erbij pakken omdat je uren van week tot week wisselen. Flexibiliteit, weet je wel.

WAT ONZE LEZERS  ERVAN DENKEN

Page 13: 2016 03 01onsrecht

Ons Recht | 120ste jaargang | MAART 2016  |  13

Nieuwe Grote Parade van Hart boven Hard!ALLEMAAL NAAR BRUSSEL OP ZONDAG 20 MAART

Bij de eerste Grote Parade van Hart boven Hard, in maart 2015, trot-seerden we met 20.000 mensen een echt hondenweer. Twintigduizend verontwaardigde stemmen tegen het besparingsbeleid dat armoede en ongelijkheid voortbrengt. Twintigduizend keer de roep om een rechtvaardige en solidaire samenle-ving. Kom jij op 20 maart ook naar Brussel, voor de nieuwe editie?

Er zijn redenen te over voor een nieuw krachtig signaal. De grote maatschap-pelijke problemen verscherpen elke dag: burn-outs en depressies, klimaatopwar-ming, terreurdreiging, racisme, oorlogen en miljoenen mensen op de vlucht. Het beleid lijkt eerder de kwalen dan de remedies te versterken: jongeren zonder werk, beden-kelijke kerncentrales, duurdere elektrici-teit en water, een miskleun van een taxshift, nieuwe gevechtsvliegtuigen, besparingen in het openbaar vervoer, democratische rech-ten die onder druk staan, racisme tegenover vluchtelingen, nog meer druk op de sociale zekerheid en de kwetsbaren, het handelsak-koord TTIP, noem maar op.Maar velen willen niet gewoon lijdzaam toe-zien. Ze nemen de zaken steeds meer zelf in handen: Ringland, allerlei vormen van deeleconomie, burgers die vluchtelingen

opvangen en helpen, energiecoöperaties voor windmolens. Aan de basis groeien nieuwe modellen: verbinding en delen boven concurrentie en berekening.Hart boven Hard nodigt je uit voor een nieuwe Grote Parade op zondag 20 maart. Met de Parade maken we ons samen zicht-baar, als een kleurrijke stroom van alter-natieven: van bioboeren tot jeugdwerkers, van kunstenaars tot wereldwinkeliers, van openbare diensten tot vakbondsmilitanten en met alle vrijwilligers die de samenleving elke dag veerkracht geven. De politiek moet het roer omgooien voor een gezonder klimaat en een menselijker bestaan voor iedereen. Wij zijn er al mee bezig! Samen vormen we een stroom van solidariteit en dat willen we laten zien.Op deze editie van de Grote Parade zijn er 5 krachtlijnen. Democratie is de som waarin iedereen meetelt. De nieuwe economie maken we samen. We gaan voor een kli-maat in evenwicht. We halen onze rijkdom uit straffe basisvoorzieningen. Onze toe-komst stopt niet aan de grens.Het ACV stapt enthousiast mee op. Jij toch ook? Afspraak op 20 maart om 14.00u aan het treinstation Brussel-Noord.   |

Meer info over de Grote Parade en de 5 

krachtlijnen vind je op www.hartboven-hard.be of in de dienstencentra van het 

ACV.

Prijzen openbaar vervoer verhoogd sinds 1 februari

De openbaarvervoerbedrijven NMBS en De Lijn hebben hun prijzen verhoogd op 1 febru-ari 2016. In Brussel veranderde de MIVB zijn tarieven niet.

Net als in vorige jaren komt de prijs-verhoging volledig ten laste van de werknemers want de werkgevers pas-sen hun ‘tussenkomst’ niet aan. De bestaande forfaits blijven gelden. Dit betekent dat het aandeel van de werk-nemer in de kosten voor het woon-werkverkeer dit jaar gemiddeld meer dan 30 procent bedraagt. In 2009 lag dit gemiddelde op 25 procent.

Deze regeling geldt voor alle werkne-mers die niet behoren tot een sector, onderneming of instelling die bij cao een afwijkende regeling heeft. Zo kan bijvoorbeeld een tussenkomst worden berekend als percentage van de trein-tarieven, waardoor de tussenkomst vanaf 1 februari wel stijgt. Voor meer informatie over deze sectorale rege-lingen kan je als lid van de LBC-NVK je plaatselijke secretariaat aanspre-ken (de lijst vind je op p. 23) of onze website www.lbc-nvk.be raadplegen.

Een overzicht van de prijzen en tus-senkomsten in de algemene regeling zal je terugvinden in het aprilnum-mer van Ons Recht.

Page 14: 2016 03 01onsrecht

14 |  MAART 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

‘Machinevrouwen’ van FN Herstal zijn zeker niet vergetenEXPO ‘FEMMES EN COLÈRE’ SCHETST HELDHAFTIGE STRIJD VAN 3.000 ARBEIDSTERS

Denis Bouwen

De dramatische sluiting van de mijn van Zwartberg is niet het enige grote ‘syndicale feit’ van 50 jaar geleden. In 1966 legden namelijk bij de wapenfabriek FN in Herstal zo’n 3.000 arbeidsters het werk neer. Deze werkneemsters hielden hun sta-king wel twaalf weken lang vol. Een krachttoer die enorm veel respect afdwong in binnen- en buitenland. Ons Recht praat erover met Marie-Rose Fortuny en Florence Loriaux.

Marie-Rose Fortuny is de hoofdafgevaar-digde van de bediendebond CNE bij FN. Als zij aan het woord is, merk je het Catalaanse en Spaanse bloed dat door haar aderen stroomt. Géén man kan haar de mond snoe-ren bij FN. Historica Florence Loriaux werkt bij het documentatie- en onderzoekscen-trum CARHOP, de Franstalige pendant van het Vlaamse Kadoc.

ONS RECHT: Wat was voor de ‘femmes-machines’, de machinevrouwen van FN, de aanleiding om in februari 1966 het werk te staken?MARIE-ROSE: “Het Verdrag van Rome uit 1957 en een al iets oudere conventie van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) bepaalden dat werknemers gelijk loon voor gelijk werk moesten krijgen. En in 1962 had de werkgeversorganisatie Fabrimetal (nu Agoria) een nationale cao ondertekend waarin werd beloofd dat werkneemsters vanaf 1965 hun loon zouden zien stijgen naar 85 procent van het loon van de man-nen. Maar daar kwam dus niets van in huis.”

“Bij FN waren de lonen destijds zeker niet slecht maar de directie vertikte het om de loonkloof tussen mannen en vrouwen klei-ner te maken. In februari ’66 ontplofte de bom: de vrouwen sloegen de marmeren blokken stuk waarop de controleappara-tuur stond opgesteld. Een oudere werk-neemster, de communiste Germaine, had er genoeg van en stak het vuur aan de lont. ‘Tap d’ju’, zei ze, wat in het dialect zoveel wil zeggen als ‘We stoppen ermee, het is genoeg

geweest’. Op 9 februari viel het werk stil, en de vakbonden beloofden te zullen onder-handelen. Een week later waren de werk-neemsters het helemaal beu.”

VIJF FRANK EXTRA

ONS RECHT: Wat eisten de machinevrouwen eigenlijk?FLORENCE: “In wezen eisten ze gewoon een loonsverhoging van 5 frank per uur. Met dat bedrag kon je toen 1 kilo aardappelen kopen. Uiteindelijk kregen de staaksters de helft van de verlangde loonsverhoging. Maar ze hadden wel een immens respect afgedwon-gen, ook bij de mannen in de vakbonden.”

“Alle assemblees van de actievoersters speel-den zich af in La Ruche, het oude Volkshuis van Herstal dat nu niet meer bestaat. Op die bijeenkomsten werd Frans, Nederlands en Italiaans gepraat. Logisch want fl ink wat werknemers spraken in die tijd Nederlands of Italiaans. Er werkten hier toen veel men-sen uit Limburg.”

WAARDELANDGENOTEN

6

Page 15: 2016 03 01onsrecht

Ons Recht | 120ste jaargang | MAART 2016  |  15

Het zuiden des lands lijkt voor sommigen heel ver weg. Maar Wallonië ligt natuurlijk niet op een andere planeet.Ons Recht brengt onze landgenoten uit het zuiden graag een stukje dichterbij.

ONS RECHT: Tussen 1979 en 1991 kelderde het aantal personeelsleden van 12.000 naar 3.000. Tegenwoordig zijn er nog 1.500 werk-nemers. Wat is er gebeurd?MARIE-ROSE: “In de voorbije decennia vond er een waar bloedbad plaats. Al te vaak waren het de vrouwen die thuis ‘mochten’ blijven. Het is nog niet zo lang geleden dat het loon van de vrouw als een ‘extra’ voor het huishouden werd beschouwd.”

“Er was overigens nog een tweede staking, in augustus 1974. Maar daarover wordt veel min-der gepraat. Bij die staking eisten de vrouwen niet alleen een beter loon maar ook beter sanitair. FN haastte zich om in dat confl ict een akkoord te bereiken. Een herhaling van 1966 wilden ze te allen prijze voorkomen. De actie van ’74 resulteerde in de afschaffi ng van het stukloon. En de vrouwen kregen eindelijk het recht om opleiding te volgen aan de FN-school, die voordien alleen voor mannen was voorbe-houden.”

NOG VEEL WERK

ONS RECHT: Tegenwoordig heb je het liever over gelijke behandeling?MARIE-ROSE: “Inderdaad. In plaats van

‘gelijk loon’ eisen we nu tout court dat man-nen en vrouwen gelijk worden behandeld. Op dat vlak is er nog veel werk. De belang-rijkste functies bij FN zijn nog altijd in han-den van mannen. In de directie is er geen enkele vrouw. Alle numeriek bestuurde machines worden bediend door mannen,

alle wapens worden getest door mannen, alle diensthoofden zijn mannen. In de ate-liers zijn er geen vrouwelijke meestergasten. Arbeidsters vind je hier bijvoorbeeld bij de verpakking of aan de receptie. Vrouwelijke bedienden blijven maar zeer moeizaam pro-motie maken. ‘Een wapenfabriek, dat is toch niks voor vrouwen’, die mentaliteit heerst toch nog altijd hier en daar.”

ONS RECHT: Er is nu een mooie tentoonstel-ling over de strijd bij FN in 1966. Wat moeten we ons daarbij voorstellen?FLORENCE: “We hebben de expositie onder-gebracht in één van de hallen waar de fem-mes-machines vroeger werkten. In die hal ruik je nog altijd de oliegeur van vroeger. We gebruiken heel grote archiefdozen om de sfeer en de strijd van toen op te roepen. In één van die archiefdozen krijgt de bezoe-ker een goed beeld van de twaalf weken van de staking. Opmerkelijk is dat er bij die sta-king heel weinig geweld werd gebruikt. En de politie was alleen discreet aanwezig wan-neer de vrouwen op straat betoogden.”

“De staaksters ondervonden overigens een ongeloofl ijke solidariteit, uit Wallonië, uit het Vlaamse landsdeel en uit het buitenland. Na enige aarzeling werd de staking, die wild was begonnen, erkend door de bonden. De dag-bladen schreven erover. In de communistische krant ‘Le Drapeau Rouge’ verscheen er wel elke dag een artikel. En de vrouwen bij ACEC, Schréder en Westinghouse sloegen ook aan het staken. Sympatisanten stuurden brieven, geld en voedsel en er werden colli’s verdeeld om de actievoersters te steunen.”

“Natuurlijk was er ook onbegrip. Sommige vrouwenorganisaties verloren leden omdat er ongenoegen was over de staking. En ook bij de vakbonden zegden sommigen hun lid-maatschap op. Maar dat viel in het niet bij het grote elan van solidariteit rond de staking.”

ONS RECHT: Bij de CSC in Luik is er nog een tweede expositie?FLORENCE: “In het vakbondsgebouw van de CSC is er een kleine expo met 10 roll-ups die later ook zal rondreizen. Daar ligt de klemtoon op het belang van de syndicale strijd en op het engagement van vrouwe-lijke werknemers. Het is nog altijd actueel om op te komen voor gelijke behandeling van werknemers; denk alleen al maar aan de verschillen tussen mensen met een vast arbeidscontract en hun collega’s met een interimstatuut.”

CONFLICTEUZE RELATIES

ONS RECHT: Hoe zijn de sociale relaties nu bij FN?MARIE-ROSE: “Nogal confl ictueus. In een wapenfabriek wegen tradities heel zwaar. Er is een militair aandoende hiërarchie. ‘Bakkes toe, marcheren!’, zo gaat het er vaak aan toe. Het is dan ook geen wonder dat we hier heel assertieve vakbonden hebben. Dat is ook nodig. Er lijkt nu wel een frissere wind te waaien, sinds het aantreden van een nieuwe personeelsdirecteur die meer geneigd is om naar de werknemers te luis-teren.”

ONS RECHT: FN komt geregeld in het nieuws met omstreden wapenexporten. Wat vindt de vakbond in het bedrijf daarvan?MARIE-ROSE: “Samen met het Duitse Heckler & Koch is FN de enige degelijke fabrikant van lichte wapens in de wereld. Onze fabriek in Herstal voorziet in feite de VS van lichte wapens. De Amerikanen zou-den wat graag onze onderneming, en vooral onze kennis, in handen willen krijgen. Als de politiek problemen heeft met sommige van onze exporten, is er een simpele reme-die: de Europese ethische code die al bestaat. De politiek kan er perfect voor zorgen dat die ethische code juist wordt nageleefd.”   |

WAAR EN WANNEER

De tentoonstelling ‘Femmes en colère’ loopt van 16 februari tot 26 maart 2016 in het gebouw Pré-Madame, rue du Tige 13, 4040 Herstal. Ze is gratis toegankelijk. Geleide bezoeken zijn mogelijk, ook in het Nederlands. Meer informatie vind je op www.femmesencolere.be. In de entreehal van het CSC-gebouw in Luik (Boulevard Saucy 10) kan je terecht voor de kleine expo ‘A travail égal, salaire égal: quand les fem-mes partent à l’assaut de leurs droits, 1966-2016’. Ook hier kan je gratis binnen. Deze expo loopt van 8 maart (Wereldvrouwendag) tot 22 april. Meer inlichtingen: 04 / 340 76 10 of [email protected]. Je kan de ope-ningsuren ook lezen op www.cscliege.be.

De ‘machinevrouwen’ van FN spraken niet alleen Frans maar ook Nederlands en Italiaans. Hun langdurige sta-king kreeg steun uit alle hoeken van België.

© F

OTO:

FON

DS D

ESAR

CY-R

OBYN

S, M

USÉE

DE

LA V

IE W

ALLO

NNE

Page 16: 2016 03 01onsrecht

16 |  MAART 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

VRAAG VAN DE MAAND

June Geuens

JA, DAAR HEB JE RECHT OP.

Het loon van een uitzendkracht wordt uitbe-taald door het uitzendbureau. Het mag niet lager zijn dan het loon waarop hij recht zou hebben als hij tegen dezelfde voorwaarden als vaste werknemer door ‘de gebruiker’ zou zijn aangenomen. Met ‘vaste werknemer’ wordt niet alleen ver-wezen naar personen die met een arbeidsover-eenkomst voor onbepaalde duur bij de gebrui-ker werken, maar ook naar werknemers met een arbeidsovereenkomst voor bepaalde duur, duidelijk omschreven werk of zelfs een vervan-gingsovereenkomst. Van deze regel kan alleen worden afgewe-ken als er gelijkwaardige voordelen worden toegekend door een algemeen verbindend verklaarde sectorcao, afgesloten in het pari-tair comité voor de uitzendarbeid. Dat is bij-voorbeeld het geval voor de eindejaarspremie, maar niet voor het loon voor feestdagen.

Het begrip ‘loon’ moet ruim worden opgevat.

Het gaat over elke tegenprestatie voor arbeid verricht in het kader van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst. Dus niet alleen over het loon in de strikte zin van het woord, maar ook over alle andere voordelen waarop vaste werk-nemers in de onderneming van de gebruiker recht hebben. De uitzendkracht heeft dus recht op het loon voor de feestdagen die tij-dens de arbeidsovereenkomst voor uitzend-arbeid vallen. Maar de uitzendkracht heeft ook recht op het loon voor de feestdagen die vallen in de peri-ode van onderbreking tussen twee uitzend-opdrachten. Op voorwaarde dat die twee opdrachten bij dezelfde gebruiker worden gepresteerd en dat ze alleen maar worden onderbroken door de feestdag zelf, eventu-eel gecombineerd met de dagen waarop in de onderneming van de gebruiker gewoon-lijk niet wordt gewerkt (bijvoorbeeld tijdens het weekend). Hierdoor wordt vermeden dat arbeidsovereenkomsten voor uitzend-arbeid worden onderbroken om te vermij-den dat de feestdag aan de uitzendkracht moet worden uitbetaald.

NA HET EIND VAN HET CONTRACT

Uitzendkrachten met een bepaalde anciën-niteit hebben trouwens, net als alle andere werknemers, recht op loon voor feestdagen die binnen een bepaalde periode na het einde van de arbeidsovereenkomst vallen. Als de uit-zendkracht bij het uitzendbureau een anciën-niteit van 15 dagen heeft opgebouwd, heeft hij recht op het loon voor één feestdag die valt in de periode van 14 dagen na het einde van zijn contract. Als de uitzendkracht meer dan 1 maand anciënniteit bij het uitzendbu-reau heeft opgebouwd, heeft hij recht op het loon voor de feestdagen die vallen binnen de 30 dagen na het einde van zijn contract. Dit recht op betaling van het loon voor feestda-gen na het einde van het contract houdt wel op zodra de uitzendkracht bij een andere werkgever begint te werken.   |

Moet ik als uitzendkracht worden betaald voor feestdagen waarop ik niet heb gewerkt?

Page 17: 2016 03 01onsrecht

Ons Recht | 120ste jaargang | MAART 2016  |  17

Pol Buekenhout

Er zijn grote vraagtekens over de precieze toekomst van Brussels Airlines. De LBC-NVK is bang dat het bedrijf zal worden ondergebracht bij Eurowings, de lagekostenmaatschap-pij van het Duitse Luft hansa. Sinds 2008 bezit Luft hansa al een belang van 45 procent in Brussels Airlines.

De Duitsers betaalden destijds 65 miljoen euro om in het kapitaal te komen. Tussen 1 april en 15 mei hebben ze de mogelijkheid om de resterende 55 procent te kopen. Als dat gebeurt, wordt Brussels Airlines volle-dig opgenomen in de Lufthansa Group.Lufthansa wilde zijn belang alleen uitbreiden als Brussels Airlines winstgevend zou worden. Het boekjaar 2015 werd inderdaad met winst afgesloten. Daarmee is het pad geëff end om de overname uit te voeren in het tweede kwar-taal van 2016.Brussels Airlines behoort tot de ‘Star Alliance’, waarin Lufthansa de grootste spe-ler is. Door een overname van Brussels Airlines zou Lufthansa één van de grootste

luchtvaartgroepen in Europa worden, ook dankzij de lagekostendochter Eurowings, het Oostenrijkse Austria en het Zwitserse Swiss.Andere grote Europese spelers zijn de com-binatie Air France-KLM en de International Airlines Group (IAG), waarvan British Airways, Iberia, Aer Lingus en Vueling deel uitma-ken. Lufthansa, Air France-KLM en IAG staan tegenover de lagekostenbedrijven Ryanair en EasyJet.

JOBS STAAN OP HET SPEL

Ook in de luchtvaart is krachten bundelen de boodschap. Maar zoiets kan natuurlijk jobs vernietigen. Wie personeelsdiensten of techni-sche activiteiten centraliseert, bespaart. Goed voor de aandeelhouders, maar niet voor het personeel.De vakbond vindt het een slecht idee om Brussels Airlines te integreren in Eurowings. Zoiets kan alleen leiden tot slechtere loon- en arbeidsvoorwaarden. Van onze Duitse vakbondscollega’s weten we dat er bij onze oosterburen veel syndicale onvrede is omdat Lufthansa nogal wat van zijn vluchten overhe-velde naar Eurowings, met slechtere looncon-dities en arbeidstijden.

BELANGRIJK VOOR LUCHTHAVEN

Voor Brussels Airport, onze nationale lucht-haven, is het van levensbelang dat Brussels Airlines zijn winstgevende langeafstands-vluchten behoudt. Als Brussels Airlines zou vervellen tot een lagekostenmaatschappij, zou dat opnieuw druk zetten op de grondaf-handelingsbedrijven; die zouden dan in een negatieve spiraal terechtkomen met een prij-zenoorlog, slechtere arbeidsvoorwaarden en mini-jobs. De LBC-NVK is voorstander van de uitbouw van een volwaardige ‘hub’ op Zaventem zodat de jobs daar maximaal worden behouden. Lufthansa heeft er alle belang bij om de grote troeven van Brussels Airlines vast te houden: de vluchten naar Afrika en Amerika, gecombi-neerd met een sterk Europees netwerk. Brussel kan voor Lufthansa een derde volwaardige hub worden, naast Frankfurt en München. De vakbond wil dan ook dat de directie en de raad van bestuur van Lufthansa duidelijk kie-zen voor deze piste.   |

BRUSSELS AIRLINES mag géén lagekostenbedrijf wordenLUFTHANSA MOET TROEVEN BELGISCHE ONDERNEMING NAAR WAARDE SCHATTEN

Brussels Airlines integreren in Eurowings zou verkeerd zijn, zegt de LBC-NVK. Zoiets kan alleen leiden tot slechtere loon- en arbeidsvoorwaarden.

© F

OTO:

BEL

GAIM

AGE

Page 18: 2016 03 01onsrecht

18 |  MAART 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

MINISTER BACQUELAINE laat lage pensioenen opdraaien voor hogeAAN ONRECHTVAARDIGE IDEEËN NOOIT GEBREK BIJ REGERING-MICHEL

Stefaan Decock

Terwijl de LBC-NVK en het ACV voor de deuren van pensioenminister Daniel Bacquelaine (MR) actievoeren voor een beter wettelijk pensioen, lan-ceert de bewindsman zelf het voorstel om de bovengrens voor de hoogste pensioen af te schaffen. En dat zon-der dat de pensioenuitgaven zul-len stijgen. Met andere woorden: de andere pensioenen mogen inleveren.

De LBC-NVK was altijd al voorstander van hogere wettelijke pensioenen, de pensi-oenen die de overheid betaalt uit de soci-ale zekerheid. Wie bijdraagt tot de sociale zekerheid, moet daar ook iets substantieels voor terugkrijgen. De Belgische pensioenen behoren tot de laagste van Europa. Ze zijn tot 700 euro lager dan in onze buurlanden. Lagere pensioenen en hogere rekeningen voor huur, elektriciteit, water en andere basisbehoeften, dat wil maar één ding zeggen: nog méér gepensioneerden die in nauwe financiële schoentjes belanden. Het wettelijk pensioen mag geen minimum-bedrag zijn maar moet een volwaardig pen-sioen worden, zegt de vakbond. Alleen een

fatsoenlijk wettelijk pensioen – de zogehe-ten eerste pijler – voorkomt dat de ongelijk-heid bij onze senioren groeit. Voldoende hoge wettelijke pensioenen zijn noodzake-lijk om na de loopbaan genoeg welvaart te behouden. VOORAL VROUWEN DE DUPE De ‘oplossing’ van minister Bacquelaine treft vooral vrouwelijke werknemers. Om een volledig pensioen te krijgen, moet je meer jaren hebben gewerkt. Zeker nu de regering niet langer werkloosheid, tijdkre-diet en SWT (brugpensioen) als gelijkge-stelde periodes wil meetellen bij de bere-kening van je loopbaan. 75 procent van de vrouwen geraakt niet aan een ‘volledige loopbaan’. Vooral vrouwen werken deeltijds en blijven enkele jaren thuis om voor de kin-deren te zorgen. Daardoor heeft 58 procent van de vrouwen een pensioen van minder dan 1.000 euro per maand. Wil de minister misschien aan vrouwen vragen om een stuk van hun pensioen af te geven? MATTHEUSEFFECT De aanpak van Bacquelaine is asociaal. Alle pensioenen moeten stijgen, ook de hogere, maar het mag voor de vakbond nooit de bedoeling zijn om de hoogste pensioenen

te verbeteren door de laagste pensioenen te verminderen. Het is tekenend voor de rege-ring-Michel om telkens weer centen weg te halen bij de werknemers en groepen werk-nemers tegen elkaar uit te spelen. Het is mogelijk om de pensioenen te verho-gen zonder de laagste pensioenen daarbij te viseren. De LBC-NVK en het ACV zullen de regering onder druk blijven zetten om de wettelijke pensioenen voor iedereen te ver-hogen en de ongelijkheid te verkleinen.   |

De vakbonden ACV, ABVV en ACLVB stappen ondertussen naar het Grondwettelijk Hof om de verhoging van de wettelijke pensioenleeftijd van 65 naar 67 jaar te laten vernietigen. Tegelijk betwisten ze de verstrenging van het vervroegd pensioen en de ver-hoging van de leeftijd voor het overle-vingspensioen. Volgens de bonden zijn de regeringsmaatregelen strijdig met diverse grondwettelijke rechten, met name door een achteruitgang van het recht op sociale zekerheid. Ze zijn ook strijdig met het verbod op discriminatie want vrouwen worden veel zwaarder getroffen.

Page 19: 2016 03 01onsrecht

Ons Recht | 120ste jaargang | MAART 2016  |  19

ACTIVITEITENKALENDER

TENTOONSTELLING ‘FEMMES EN COLÈRE’

Gratis toegankelijke tentoonstelling over de syndicale strijd van de ‘femmes-machines’ bij FN in 1966. Deze tentoonstelling loopt van 16 februari tot 26 maart in het gebouw Pré-Madame, rue du Tige 13, 4040 Herstal. Geleide bezoeken zijn mogelijk, ook in het Nederlands. Meer informatie vind je op www.femmesencolere.be.

MINI-EXPO IN LUIK

In de entreehal van het CSC-gebouw in Luik (Boulevard Saucy 10) kan je terecht voor de kleine expo ‘A travail égal, salaire égal: quand les femmes partent à l’assaut de leurs droits, 1966-2016’. Ook hier kan je gratis binnen. Deze expo loopt van 8 maart tot 22 april. Meer inlichtingen: www.cscliege.be.

TE ZIEN IN BRUSSEL

Bij het ACV in Brussel (Pletinckxstraat 19) loopt van 8 tot 14 maart de expo ‘Vijftig jaar strijd om gelijkheid’. Deze expo gaat onder meer over de staking van de arbeidsters bij FN in Herstal (1966), de Wereldvrouwenmarsen en de strijd voor meer vrouwen in de politiek en voor het recht op abortus. Meer info: [email protected]

INFOMOMENT BURN-OUT

Wil je meer weten over burn-out en wat het allemaal inhoudt? Kom daar naar het infomoment hierover. Wie het bijwoont, kan zich ook inschrijven voor een vierdaags her-steltraject.rDonderdag 14 april 2016, van 18.00u tot

19.30ueLBC-NVK, Sudermanstraat 5,

2000 AntwerpenInschrijven aub via www.jeloopbaan.be

HERSTELTRAJECT BURN-OUT

Een vierdaagse voor werknemers die aan het herstellen zijn van een burn-out. Ook met oefeningen om meer inzicht in jezelf en meer zelfwaardering te ontwikkelen. Hoe moet je rationeel reageren en assertiever communiceren? De deelnemers stellen een haalbaar actieplan op. Deze vierdaagse kan ook de aanzet vormen voor loopbaanbege-leiding nadien.

rOp woensdag 11 mei, 25 mei, 8 juni en 22 juni, telkens van 13.30u tot 17.00u

eLBC-NVK, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen

Inschrijven aub via www.jeloopbaan.beVooraf de infosessie van 14 april volgen wordt aanbevolen.

Schrijf in via www.jeloopbaan.be. Meer info via 03 / 220 89 50 of [email protected]

INTENSIEVE LOOPBAANBEGELEIDING IN GROEP (DRIEDAAGSE)

Loopbaanprogramma voor werkende en werkzoekende ACV-leden. Je wisselt uit met andere groepsleden die net zoals jij beter willen omgaan met hun werksituatie of die willen uitzoeken of een andere werksituatie hen beter zou liggen.

rWoensdag 20 april 2016 Woensdag 4 mei 2016 Woensdag 18 mei 2016 9.30u - 16.30ueLBC-NVK, Sudermanstraat 5,

2000 Antwerpen

rWoensdag 11 mei 2016 Woensdag 25 mei 2016 Woensdag 8 juni 2016 9.30u - 16.30ueACV-verbond, President Kennedypark 16d, 8500 Kortrijk

WORKSHOPS

Workshop ‘visibility’:rvrijdag 18 maart 2016, 13.30u – 16.30ueACV-verbond, Mgr. Broekxplein 6, 3500

Hasselt

Er zijn ook startbijeenkomsten van het Centrum voor Loopbaanontwikkeling (CLO) in Antwerpen (vrijdag 4 maart, vrijdag 1 april en dinsdag 3 mei), Gent (maandag 14 maart), Hasselt (woensdag 13 april), Herentals (woensdag 13 april) en Leuven (woensdag 16 maart). Meer info op www.loopbaanontwikkeling.be

www.lbc-nvk.be

Wanneer kan ik met PENSIOEN?SURF NAAR WWW.MYPENSION.BE

Wanneer kan ik met pensioen gaan? Een vraag die menig werknemer (m/v) zich af en toe stelt. Sinds kort is het antwoord op deze vraag te vinden op www.mypension.be, het pensi-oenportaal van de federale overheid.

De website My Pension bestaat al langer dan vandaag maar ze wordt wel gaandeweg

voort uitgebouwd. In het verleden kon je op de site al sommige gegevens raadple-gen over loopbaan en pensioen. Sinds kort kan je daar dus ook de vroegst mogelijke pensioendatum berekenen. Om toegang te krijgen tot een aantal opties heb je de elek-tronische identiteitskaart (e-ID) of een aan te vragen ‘token’ nodig.Volgens de federale overheid zullen mensen nu vlugger worden geïnformeerd over hun pensioenrechten. Hoe hoog zal je wettelijk

pensioen zijn? Dat zou pas vanaf begin 2017 te vinden zijn op My Pension. De overheid heeft beloofd dat gegevens over aanvul-lende pensioenen al vanaf oktober dit jaar zullen te raadplegen zijn.En er is nog meer. Vanaf eind 2017 moet het via My Pension mogelijk worden om bij een

‘carrièreswitsch’ te berekenen wat het effect op het pensioen zou zijn.   |

Page 20: 2016 03 01onsrecht

20 |  MAART 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

    7 6     9 1 8

9 1 5       6    

2 6 8           3

4     7 3 8   9 6

7 9 6   5        

1 8 3 9   6     5

  3 4       2   7

8   9 4   2   5  

        8 7   6  

VRIJE TIJD1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

1

                     

2

          1          

3

    8                

4

          2          

5

      4              

6

                    5

7

                  9  

8

              10      

9

                     

10

  7                 3

11

11               6    

PRIJSVRAAG

De oplossing van de vorige prijsvraag was ‘BESPARINGSWOEDE’. M-J. T. uit Neerpelt werd door loting uit de juiste antwoorden getrokken en wint een boekenbon van 20 euro. Proficiat!

Stuur je antwoord naar [email protected], ten laatste op 15 maart 2016. Of stuur een briefje met de oplossing, naam, adres en lid-nummer naar Ons Recht, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen.De winnaar ontvangt een boekenbon van Standaard Boekhandel ter waarde van 20 euro.

Door deel te nemen aan de wedstrijd verklaar je je akkoord met het wedstrijdreglement. Dit reglement vind je hier online: bit.ly/wed-strijd-OR

Er was ook veel belangstelling voor het boek ‘Wat zoudt gij zonder ’t werkvolk zijn’, geschreven door Jaak Brepoels. De onschuldige hand trok M.D.B. uit Gent, D.V. uit Langemark-Poelkapelle en A.L. uit Sint Martens Bodegem uit alle inzendingen. Zij ontvangen eerstdaags een exemplaar van dit fraaie boek.

Met de letters van de genummerde vakjes kan je een woord vormen:

SUDOKU

347625918

915873642

268194573

452738196

796251834

183946725

634519287

879462351

521387469

OPLOSSINGEN SUDOKU OPLOSSINGEN

HORizOntaal1. Algemeen Christelijk Vakverbond (afk.);

Landelijke Bedienden Centrale (afk.)2. sociale verkiezingen (afk.); een goede werk-

plek is geen kwestie van ...; eenheid van zuur-tegraad

3. mij; muzieknoot4. ajuin; verbrandingsrest5. LBC-NVK en ACV hebben ... nummer 3;

koninklijk besluit (afk.); rund6. smaakversterker; op die manier; gek7. iets belangrijks dat men geeft of waarvan

men afziet; van u; mij8. oude lengtemaat; ploeg9. toilet; rondhout10. Europese Unie (afk.); vuurspuwer; muziek-

speler op een fuif11. het geld groeit niet op mijn ...; Nationaal

Verbond voor Kaderpersoneel (afk.)

veRticaal1. vluchteling2. curriculum vitae (afk.);

International Orienteering Federation (afk.); klank

3. lerares4. je (Vlaams); achtervoegsel om

van 1 een rangtelwoord te maken; digitale muziekschijf

5. do; muzieknoot (maar niet do)7. wij laten de mensen niet in de ...

staan8. schaaldier; uw job is ons ...9. loofboom; vertrek!10. British Petrolium (afk.); broer

van je vader; digital video (afk.)11. levensbeschouwing van ACV

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

V E R E N

D R U K

B O L

P L A A T S

Droedels1. tweeling2. ondersteboven

LogopuzzelPuzzelstukje D past niet

Ontbrekend woordwerk

DROEDELS

ZOEK HET WOORD

LOGOPUZZEL

2gl A

C

E

B

D

F

TS

1. 2.

Page 21: 2016 03 01onsrecht

Ons Recht | 120ste jaargang | MAART 2016  |  21

RoomKarin Seberechts

“Dag stoel 1, dag stoel 2, dag kast, dag tv, dag toilet”… Jack groet ’s morgens de dingen. Zijn wereld is groot:

“Hij gaat in elke richting, er komt geen eind aan”. En toch heeft die wereld slechts de omvang van één groe-zelige kamer, die hij deelt met zijn moeder, ‘Ma’. Hun enige zicht op de buiten-wereld krijgen ze via de tv (“Eén uur per dag, anders rotten je hersenen!”), en via een hoog dakraam, waar-door alleen een vierkantje lucht is te zien. Ondanks die gruwelijke begren-zing heeft ma voor haar kind een boeiend bestaan geschapen en hem een goede opvoeding gegeven.

Gaandeweg wordt duidelijk waarom dit harmonieuze stel op deze ruimte is aangewezen, en wie ‘old Nick’ is, die ’s nachts ma’s bed deelt… Wanneer Jack vijf wordt en groot genoeg is om bepaalde dingen te begrijpen, acht Ma de tijd rijp om hem meer over de wereld buiten hun kamer te vertellen. En om uit te breken.

Een jaar of vijf geleden gooide de Iers-Canadese schrijfster Emma Donoghue hoge ogen met ‘Room’, een verbluffend moeder-en-kindverhaal, vertrekkend vanuit

een soort Josef Fritzl-scenario en verteld vanuit het onbevan-gen oogpunt van de vijfjarige Jack. Donoghue bewerkte zelf haar roman tot een filmscript. Regisseur Lenny Abrahamson speelde optimaal in op de deli-cate toon van Donoghues fijn-zinnige en geschakeerde ver-kenning. Zijn ‘Room’ is een indringende kijkervaring gewor-den, die ondanks een akelig ver-trekpunt nergens in pure bleek-heid of horror verzeilt.

Abrahamson doorloopt met veel menselijkheid en nuance de drie stadia in Ma (haar echte naam is Joy) en Jacks hachelijke wederva-ren – gevangenschap, redding en aanpassing aan de vrijheid. Uit zijn zenuwslopend relaas flak-kert een intens drama op waarin hij omzichtig, minzaam bijna, noties zoals gevangenschap, mentale veerkracht en vrijheid, moederschap en familieverhou-dingen aftast.

Brie Larson en Jacob Tremblay zijn onthutsend sterk als moe-der en zoon die elkaar in de vrij-heid opnieuw moeten (uit)vin-den. Maar ook Tom McCamus, William H. Macy en vooral Joan Allen leveren authentiek weerwerk als getraumatiseerde ouders die, geconfronteerd met een bijna ondraaglijke realiteit, de draad van hun leven weer moeten oppakken. Een kleine, bezwerende fi lm…

‘Room’ is sinds 2 maart te zien in de Belgische cinema’s.

Intens en aangrijpend moeder-en-kindverhaal, met akelig vertrekpunt (Jacob Tremblay en Brie Larson).

UITGAANSTIP FILM

Met de letters van de genummerde vakjes kan je een woord vormen:

EXPO “DE HONGAARTJES”

“De Hongaartjes. Belgisch-Hongaarse kinderacties” is de naam van een tentoonstelling die van 7 maart tot 29 mei 2016 loopt in Leuven.Vandaag is het een vergeten geschiedenis, maar 90 jaar geleden was er in heel wat gemeenten in België wel een ‘Hongaartje’, zoals de kinderen met een gevoel van medeleven en een zweem van paternalisme vaak wer-den genoemd. Meer dan 20.000 Hongaarse kinderen verbleven in de jaren 1920 in het kader van een inter-nationaal humanitair project enkele maanden bij een Belgisch gastgezin om ‘aan te sterken’. Na de Tweede Wereldoorlog herhaalde de geschiedenis zich, zij het op een bescheiden schaal en in een veranderde context.Anno 2016 worden we in Europa geconfronteerd met de komst van heel wat vluchtelingen uit het Midden-Oosten, Afghanistan en Afrika. De expo in Leuven, die de thematiek van de Hongaarse vluchtelingenkinderen belicht, sluit zo in zekere zin ook aan bij de actualiteit.

Waar?Bij het KADOC, Documentatie- en Onderzoekscentrum voor Religie, Cultuur en Samenleving, Vlamingenstraat 39, 3000 Leuven.

Wanneer?Vrij toegankelijk van maandag tot vrijdag van 9.00u tot 17.00u en op zondag van 13.00u tot 17.00u.Gesloten op 27 en 28 maart en op 1, 5, 6, 15 en 16 mei.

Nog vragen?Bel naar 016 / 32 35 00. E-mailen kan naar [email protected].

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

V E R E N

D R U K

B O L

P L A A T S

1. 2.

Page 22: 2016 03 01onsrecht

22 |  MAART 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

WAT ONZE LEZERS ERVAN DENKEN

ALTERNATIEVE ENERGIE (1)P.M. - PER E-MAIL

Ons Recht van februari had het over de nood aan alternatieve energiebronnen. Maar de Bond Beter Leefmilieu hanteert slo-gans in plaats van argumen-ten. Iedereen weet dat wind en zon vandaag niet genoeg ener-gie kunnen leveren, wegens niet constant. Als Duitsland dan toch een ‘groen gidsland’ is, moeten ze er ook bij zeggen dat daar extra bruinkoolcentrales in dienst worden genomen om genoeg stroom te produceren.De BBL schiet op Electrabel, in plaats van op de politiek. Ik herinner me hoe een vroe-gere minister uit Oostende zijn windmolenproject eerst wou slijten aan Electrabel. Toen het bedrijf hiervoor bedankte, wilde diezelfde minister het kraken. Iedereen klaagt nu trouwens over de ‘turteltaks’ van Annemie Turtelboom: waarom moeten we nu die put delgen? Misschien een beetje te veel gesubsidieerd?En nu over de kern van de zaak. Misschien was het inderdaad geen goed idee om de oude kerncentrales langer open te houden. We kunnen beter een kerncentrale van de nieuwe generatie bouwen, één die op thorium werkt in plaats van op uranium. Veel efficiënter, meer rendement, winstgevend en vooral: minder afval. In lan-den als Zweden en Finland bou-wen ze al kerncentrales van de nieuwe generatie.Hier mag de discussie daar-o v e r z e l f s n i e t w o rd e n gevoerd als gevolg van groen

fundamentalisme, gebaseerd op slogans. Meer zelfs, er is geen debat over een langetermijnvisie. Zullen alle goedgelovige zielen dan hun smartphones en elektri-sche auto’s aan de kant schuiven wanneer Electrabel zijn centra-les sluit? Of zullen ze die opla-den met stroom die we duurder aankopen in het buitenland, bij-voorbeeld in Frankrijk, waar ze elektriciteit halen uit... juist ja, kernenergie.

VLUCHTELINGENW.B. - PER E-MAIL

Vluchtelingen zijn voor mij van harte welkom. Ik ontvang hen met open armen. Spijtig genoeg staan ze vaak oog in oog met het wrede gezicht van Europa. Ze worden geconfronteerd met een falend of afwezig beleid, over-bevolkte kampen, detentiecen-tra, oproepen tot ‘pushbacks’, prikkeldraad, situaties die hen dwingen om een beroep te doen op mensensmokkelaars. Alles wordt ondernomen om hen toch maar buiten te houden.Vluchtelingen worden uitge-maakt, uitgescholden, bestem-peld als ‘gelukzoekers’ of ‘pro-fiteurs’, soms als potentiële terroristen. Zulke woorden val-len zelfs in gemeentehuizen en op stadhuizen, in parlementen. Sommige politici hopen electo-raal garen te spinnen bij het doen van zulke uitspraken. Het debat staat bol van de veralgemenin-gen en wordt harder en harder.Ik onderschrijf deze gra-tuite uitlatingen niet maar hecht eerder geloof aan cij-fers van UNHCR. Volgens de

Wil jij graag je mening kwijt over één van de artikelen of berichten in jouw ledenblad? Of zijn er andere gebeurtenissen in de actualiteit die je sterk bezig houden? Alle interessante lezersreacties zijn erg welkom. We kunnen alleen brieven publiceren als we de naam en het adres van de schrijver (m/v) kennen. In principe vermelden we de initialen van de schrijver en zijn of haar woonplaats. Op uitdrukkelijk verzoek kunnen we die informatie weglaten. Soms moeten we een brief inkorten zonder aan de essentie ervan te raken. En als we een brief afdrukken wil dat niet automatisch zeggen dat de redactie het eens is met alles wat erin staat.Je lezersbrief wordt hier met interesse gelezen: Redactie Ons Recht, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen. E-mailen kan uiteraard ook: [email protected].

vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties komen 8 op de 10 vluchtelingen uit con-flictgebieden of uit landen waar de mensenrechten ernstig wor-den geschonden. Kan Europa de vluchtelingenstroom financieel niet aan? Loze praatjes! In België vertegenwoordigen de vluch-telingen slechts een minieme fractie van de totale bevolking. Trouwens, toen Europa in 2008 af te rekenen kreeg met de ban-kencrisis, werden er geen vra-gen gesteld over onze financi-ele draagkracht. Vele miljarden euro’s gingen naar de banken.Sommigen pleiten er nu voor om de Conventie van Genève, die vluchtelingen beschermt, en andere internationale afspraken te herdenken. Dat begrijp ik dus niet. Net in crisisperiodes moe-ten zulke verdragen en afspraken hun waarde bewijzen. We moeten niet terugkrabbelen maar voor-uitgaan.Aan de grote Europese leiders wil ik vragen om vluchtelingen soli-dair op te vangen in alle landen van de Unie. Op basis van een billijk spreidingsplan en zonder enig plafond. Ook is er (meer) steun nodig voor de landen in conflictgebieden. Europa moet uit één mond spreken, en niet langer proberen om zijn verant-woordelijkheid te ontlopen.Ooit hoop ik de vluchtelingen recht in de ogen te kunnen kij-ken. Want nu kan ik dat niet. Ik ben beschaamd om Europeaan te zijn, betrokken bij het huidige Europese falen.

Vluchtelingen, geef vooral de hoop niet op. In Calais. Op Lampedusa. Op Lesbos. Aan de grenzen van Hongarije, Oostenrijk, Slovenië. Samen met jullie hoop ik dat onze Europese leiders eindelijk het licht zullen zien en het geweer van schouder zullen veranderen. Zodat Europa jullie eindelijk welkom heet, zoals het hoort.

GROENE ENERGIEE.B. - PER E-MAIL

Ik las het artikel over groene energie in Ons Recht van febru-ari. Daarin lees ik dat je wind-molens soms zal moeten uit-schakelen wanneer er veel wind is. Reden: de bestaande kern-centrales ‘bezetten’ het stroom-net met een constante hoeveel-heid geproduceerde elektriciteit. Zou het geen goed idee zijn om met een teveel aan windenergie op zulke momenten waterstof te produceren? Dat product kan je dan gebruiken om voertuigen op waterstof te laten rijden. Je kan ook stroom maken op basis van waterstof wanneer er veel vraag is. De elektrische auto zal uiteinde-lijk het pleit niet winnen omdat er te weinig grondstoffen zijn om alle voertuigen van speciale bat-terijen te voorzien. Als we water-stof produceren, is dat voor 100 procent milieuneutraal. Als we batterijen moeten produceren en nadien recycleren, heeft dat een veel grotere impact op het milieu.

Page 23: 2016 03 01onsrecht

Missie van de lbc-nvKDe Landelijke Bediendecentrale – Nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (LBC-NVK) is een vakbond die als deel van het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) opkomt voor meer en sterkere rechten voor werkne-mers (m/v). De LBC-NVK is een onafhankelijke democra-tische organisatie met leden en militanten, die streeft naar solidariteit onder werknemers. Nationale en inter-nationale solidariteit is een belangrijk doel en bindmid-del. De LBC-NVK staat voor een democratische kijk op de samenleving. Samen met gelijkgezinde bewegingen wil ze een strijdbare tegenmacht zijn.

INTERNATIONALE HANDEL

Ben je tussen 1 januari 2016 en 30 juni 2016 aangesloten bij de LBC-NVK en ben je tijdens deze periode ook minstens 1 dag tewerkge-steld in een onderneming die valt onder pari-tair comité 226 (internationale handel, ver-voer en logistiek)? Dan heb je recht op een vakbondspremie van 135 euro.De premie aanvragen is heel eenvoudig. Het vereiste attest wordt naar je thuisadres opge-stuurd. Kijk even na of je gegevens op het attest, zoals adres en naam van de werkgever, nog kloppen. Pas de gegevens aan als er iets

is veranderd. Controleer ook of je rekening-nummer juist wordt vermeld.Teken dan het attest en bezorg het aan een vakbondsmilitant(e) in jouw onderneming. Is er geen militant beschikbaar? Stuur het attest dan op naar het LBC-NVK-secretariaat in je streek.Had je eind februari nog geen attest voor de vakbondspremie ontvangen? Laat dit dan even weten aan jouw vakbond LBC-NVK. De betaalperiode loopt van 1 maart tot 31 oktober 2016.

UITBETALING VAKBONDSPREMIE

ALTERNATIEVE ENERGIE (2)R.V.P. - PER E-MAIL

De Bond Beter Leefmilieu doet tendentieuze uitspraken over onze energiebevoorrading. Mooie leuzes, maar een visie die niet onder-bouwd is. Het is fout om grote stroomverbrui-kers af te doen als ‘slokoppen van elektriciteit zonder energiebewust beleid’. Willen sommi-gen dan niet weten wat bedrijven doen op het vlak van milieubewustzijn? En dan de elek-trische auto’s: mogen we die van de BBL dan alleen opladen wanneer er genoeg wind is?ENGIE Electrabel verhoogde zijn prijzen per kilowattuur niet. Wel werden andere posten uit de elektriciteitsrekening verhoogd, de schuld van de overheid die onrechtstreeks inkomsten zoekt bij gewone werknemers. De regering jaagt de energiefactuur de hoogte in door diverse maat-regelen.Voor het personeel van ENGIE Electrabel is het niet fijn dat er over energie wordt geschreven zonder de mening van de werknemers weer te geven. Die werknemers vin-den dat we voorzichtig met ons milieu moeten omgaan en moeten investeren in mili-euvriendelijk geproduceerde energie. Ze pleiten ook voor een bedrijfszekere bevoorra-ding op elk moment.Er wordt verwezen naar

‘akkoordjes tussen ENGIE Electrabel en de regering’. Fabeltjes die de sp.a al jaren verkondigt. Ondertussen deed het bewuster omsprin-gen met energie door consu-menten al zo’n 1.000 jobs

verdwijnen in de sector. Wie afvloeit, vindt geen werk in de ‘hernieuwbare energie’, want die sector is niet arbeidsintensief.Waarom is er altijd zoveel kritiek op de energiesector, en dan vooral op ENGIE Electrabel? Waarom horen we niet even veel kritiek op de chemie? Waarom geeft de vakbond zelf niet het goede voorbeeld door minder bedrijfswagens in te zetten en door minder energie te verbruiken?

LBC-NVK-SECRETARIATENEN -STEUNPUNTEN

• LBC-NVK AALST-OUDENAARDE  Hopmarkt 45 - 9300 Aalst  tel. 053/73.45.20 - fax 03/220.88.01  [email protected] Steunpunt:   Koningsstraat 5 - 9700 Oudenaarde  tel. 053/73.45.25 - fax 03/220.88.03  [email protected]• LBC-NVK ANTWERPEN  Nationalestraat 111-113 - 2000 Antwerpen  tel. 03/222.70.00 - fax 03/220.88.02  [email protected]• LBC-NVK BRUGGE-OOSTENDE  Kan. Dr. L. Colensstraat 7 - 8400 Oostende Steunpunt:   Oude Burg 17- 8000 Brugge  tel. 059/55.25.54 - fax 03/220.88.15  [email protected]• LBC-NVK BRUSSEL  Pletinckxstraat 19 - 1000 Brussel  tel. 02/557.86.40 - fax 03/220.88.05  [email protected]• LBC-NVK GENT  Poel 7 - 9000 Gent  tel. 09/265.43.00 - fax 03/220.88.08  [email protected]• LBC-NVK HALLE  Vanden Eeckhoudtstraat 11 - 1500 Halle  tel. 02/557.86.70 - fax 03/220.88.06  [email protected]• LBC-NVK HASSELT  Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt  tel. 011/29.09.61 - fax 03/220.88.09  [email protected]• LBC-NVK KEMPEN  Korte Begijnenstraat 20 - 2300 Turnhout  tel. 014/44.61.55 - fax 03/220.88.20  [email protected]• LBC-NVK KORTRIJK-ROESELARE-IEPER  President Kennedypark 16D - 8500 Kortrijk Steunpunten:  H. Horriestraat 31 - 8800 Roeselare St. Jacobsstraat 34 - 8900 Ieper  tel. 056/23.55.61 - fax 03/220.88.12  [email protected]• LBC-NVK LEUVEN  Martelarenlaan 8 - 3010 Kessel-Lo  tel. 016/21.94.30 - fax 03/220.88.13  [email protected]• LBC-NVK MECHELEN-RUPEL  Onder Den Toren 5 - 2800 Mechelen-Rupel  tel. 015/71.85.00 - fax 03/220.88.14  [email protected]• LBC-NVK VILVOORDE  Toekomststraat 17 - 1800 Vilvoorde  tel. 02/557.86.80 - fax 03/220.88.07  [email protected]• LBC-NVK WAAS & DENDER  H. Heymanplein 7 - 9100 Sint-Niklaas  tel. 03/765.23.70 - fax 03/220.88.18  [email protected]  Steunpunt:   Oude Vest 144/2 - 9200 Dendermonde  tel. 03/765.23.71 - fax 03/220.88.19  [email protected]

ALGEMEEN SECRETARIAAT

Sudermanstraat 5 - 2000 AntwerpenTel. 03/220.87.11, Fax 03/[email protected] | www.lbc-nvk.be

Page 24: 2016 03 01onsrecht

24 |  MAART 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht