Baum, L.frank - Tiktoko de Oz

8/14/2019 Baum, L.frank - Tiktoko de Oz

1/304


2/304


3/304


4/304


5/304


6/304


7/304


8/304


9/304


10/304


11/304


12/304

Tiktoko de OzDe Baum, L. Frank (Lyman Frank), 18561919Ilustrita de Neill, John R. (John Rea), 18771943Tradukita el la Angla al Esperanto de Broadribb, Donald (Donald Richard), 1933Unue eldonita en la Angla kiel Tik-Tok of Oz de Reilly & Britton, 1914.Unue eldonita en Esperanto de Bookleaf Publishing, 1996. Vidu http://www.poboxes.com/bookleaf/i tiu traduko kopirajta 1996 Donald Broadribb. i tiu eldono estas korektita versio, ju lio 2000.

La ilustraoj kaj arano de i tiu eldono laeble plej konformas al tiuj de la originala Angla eldono de1914. La litertipo estas 14 sur 18 pkt Elegant Garamond.
http://www.poboxes.com/bookleaf/http://www.poboxes.com/bookleaf/


13/304


14/304


15/304

AL MIAJ LEGANTOJ

LA ve r e r ima rk indasukceso de mia felibro del a pa s in t a j a ro , LaMiksifona Knabino deOz, konvinkas min kemiaj legantoj pleje amas

la Oz-rakontojn, la laletero de unu knabinetoskribinta al mi. Do jen,karaj, nova Oz-rakonto enkiu konias Kaj Ceter, laReino de Ugabuo, kiunTiktoko helpis konkerinian jaman konaton, la

Reon de la Knomoj. ianka rakon t a s p r iBetinjo Bobin kaj kiel,post multaj aventuroj, ifine a t ing i s l aeksterordinaran LandonOz.

Ekzistas dramo titolitaLa Tiktoka Viro de Oz,sed i ne similas i tiunrakonton Tiktoko deOz, kvankam kelkaj el la


16/304

aventuroj raportitaj en i tiu libro, kaj anka tiuj en pluraj aliajlibroj pri Oz, estas parto de la dramo. Personoj vidintaj la dramonkaj personoj legintaj la aliajn Oz-librojn trovos en i tiu rakontomultajn strangajn rolantojn kaj aventurojn pri kiuj ili antae neadis.

En la leteroj kiujn mi ricevas de infanoj estas ura peto ke miverku rakonton kiu kondukos Troton kaj Kaptanon Viljon al laLando Oz, kie ili renkontos Doroteon kaj Ozman. Anka ili

opinias ke Buton-Brilo devus konatii kun Oo la Bonfortuna. Kielvi scias, mi devas diskuti tiajn aferojn kun Doroteo per lasendrata, ar nur per i mi povas komuniki kun la Lando Oz.Kiam mi demandis al i pri la ideo, i respondis: Nu, u vi neinformiis? Mi diris Ne. Nu, diris la mesao per la sendrata,mi parolos al vi pri i, iam, kaj vi povos fari libron el tiu rakontokiun la infanoj povos legi.

Do, se Doroteo plenumos sian promeson kaj mi permesiosverki plian Oz-libron, verajne vi trovos kiel tiuj uloj renkontis unula alian en la fama Smeralda Urbo. Intertempe, mi volas diri aliuj miaj malgrandaj amikojkies kvanto pligrandias per multajmiloj iujareke mi multe dankas pro ilia amo al miaj libroj kajpro la tre plaaj leteretoj kiujn mi konstante ricevas. Mi estaspreska certa ke mi havas tiom da amikoj inter la infanoj deUsono kiel iu alia vivanta verkisto; kaj tio, kompreneble, multe

fierigas kaj feliigas min.L. F

RANK

B

AUM

.

OZCOTe HOLLYWOODen KALIFORNIO,

1914.


17/304

LISTO DE APITROJ

APITRO

P

AO

1La Kohorto de Kaj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132Unue Ugabuo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243Magio Mistifikas la Marantojn . . . . . . . . . . . . 284Betinjo Brave Boatas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39

5La Rozoj Repelas la Rifuantojn . . . . . . . . . . . 426Vilulo Vokas Veni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 487La Priplendinda Pozicio de Polikromo . . . . . . . 658Tiktoko Trovas Teruran Taskon . . . . . . . . . . . . 789La Rabio de Rugedo Rue Radias . . . . . . . . . . 92

10Tra Terura Tubo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10711La Fama Fratularo de Feoj . . . . . . . . . . . . . . 12012La Senkompara Sinjorino de la Suverenlumo . 12913La Jinjino Juste Juas . . . . . . . . . . . . . . . . . 136

14La Longorela Askultanto Lernas. . . . . . . . . . 14915La Drako Defias Daneron . . . . . . . . . . . . . . 15916La Kaprica Knomo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16817Tragika Transformo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17718Lerta Liberigo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19319Reo Kalikot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20220Drako Delikate Demisias. . . . . . . . . . . . . . . . 21321Falsmodesta Frato . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22122Komplezaj Kisoj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23323Rugedo Reformias . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 245

24Doroteo Delicas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25125La Am-Areo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263


18/304


19/304

13

APITRO 1

La Kohorto de Kaj

MI rifuzas! kriis Kaj; mi rifuzas balai la plankon. Estas

maldigne.Iu devas balai in, respondis la pli juna fratino de

Kaj, Salnje; se ne, ni balda vados en polvo. Kaj vi estasla plej aa, kaj la estro de la familio.

Mi estas la Reino de Ugabuo, diris Kaj, fiere. Sed,i pludiris emante, mia Relando estas la plej malgrandakaj plej malria en la tuta Lando Oz.

Tio estis tute vera. Tre for en la montaro, en malproksimaangulo de la bela felando Oz, kuas malgranda valo nomataUgabuo, kaj en tiu valo lois kelkaj personoj kiuj estiskutime feliaj kaj kontentaj kaj neniam esis vagadi trans la


20/304

Tiktoko de Oz

14

trairejon inter la montoj en la pli loatajn partojn de lalando. Ili sciis ke la tuta Oz, inkluzive de ilia proprateritorio, estas regata de bela Princino nomata Ozma, kiuloas en la belega Smeralda Urbo; sed la simpla popolo deUgabuo neniam vizitis Ozman. Ili havis propran reanfamilionne precipe por regi ilin sed nur kiel fierindaon.Ozma permesis ke la diversaj partoj de ia lando havu

proprajn Reojn kaj Reinojn kaj Imperiestrojn ktp, sed iujnregis la bela knabina Reino de la Smeralda Urbo.

La Reo de Ugabuo iam estis viro nomata ol emkifCeter, kiu dum multaj jaroj faris la tutan laboregon juidisputojn kaj diri al sia popolo kiam venis la sezono porplanti brasikojn kaj pekli cepojn. Sed la edzino de la Reohavis akran langon kaj malmultan respekton al la Reo, sia

edzo; sekve unu nokton Reo ol kae sekvis la vojon interla montoj en la Landon Oz kaj malaperis por iam deUgabuo. La Reino dum kelkaj jaroj atendis lian revenonkaj poste komencis seri lin, lasante sian plejaan filinon,Kaj Ceter, kiel agantan Reinon.

Nu, Kaj ne forgesis la datrevenon de sia naskitago, ar isignifis feston kaj festenon kaj dancadon, sed i ja pleneforgesis kiom da jaroj signifas tiuj datrevenoj. En lando kieoni vivas eterne, oni ne supozas tian forgeson kazo porbedaro, do ni prave rajtas diri ke Reino Kaj de Ugabuo estissufie aa por fari konfitaonkaj ne pli eni nin pri ia ao.


21/304

apitro Unu

15

Sed i ne faris konfitaon, a pli da endoma laboro olestis neevitebla. i estis ambiciulo kaj konstantemalplezuriis pro la fakto ke ia Relando estas tiommalgranda kaj ia popolo tiom stulta kaj neentreprenema.Ofte i demandis al si kio okazis al iaj patro kaj patrino,tre for preter la trairejo, en la mirinda Lando Oz, kaj ilianereveno suspektigis Kajon ke ili trovis pli bonan lolokon.

Do, kiam Salnje rifuzis balai la plankon de la salono enla palaco, kaj Kaj anka rifuzis balai in, i diris al siafratino:

Mi foriros. i tiu absurda Regno Ugabuo tedasmin.

Foriru se tion vi volas, respondis Salnje; sed estustre malsae foriri de i tie.

Kial? demandis Kaj.ar en la Lando Oz, kiu estas la lando de Ozma, vi

estos neniu, sed i tie vi estas Reino.Ho, jes! Reino de dekok viroj, dudek sep virinoj kaj

kvardek kvar infanoj! respondis Kaj amare.Nu, certe estas pli da homoj en la granda Lando Oz,

ridis Salnje. Kial ne estigi armeon kaj konkeri ilin kajesti Reino de la tuta Oz? i demandis, dezirante mokiKajon kaj tiel kolerigi in. Post tio i fimienis al sia fratinokaj iris en la malantaan ardenon por svingi sin en lahamako.


22/304

Tiktoko de Oz

16

iaj mokvortoj, tamen, estigis ideon en Reino Kaj. ienmensigis ke Oz ladire estas pacema lando kaj ke Ozmaestas nur knabino kiu regas iujn mildmaniere kaj estasobeata ar ia popolo amas in. E en Ugabuo oni rakontiske la ununura armeo de Oz konsistas el dudek sep belajoficiroj, kiuj portas belajn uniformojn sed neniujn armilojn,ar ekzistas neniu kontrabatalinda. Iam ekzistis ordinara

soldato, krom la oficiroj, sed Ozma promociis lin alKapitan-Generalo kaj forprenis lian pafilon ar i timis keakcidente i vundos personon.

Ju pli Kaj pripensis tion des pli i konvinkiis ke estusfacile konkeri la Landon Oz kaj fari sin Reino anstataOzma, se i havus Armeon por efektivigi tion. Poste ipovus eliri en la mondon kaj konkeri aliajn landojn, kaj

post tio eble i povus trovi rimedon iri al la luno kajkonkeri in. i havis militeman spiriton kiu preferasproblemojn ol senagadon.

io dependas de Armeo, Kaj decidis. i zorge kalkulisenmense iuj virojn de sia regno. Jes: precize dek ok,ensume. Ili ne konsistigus tre grandan Armeon, sed seili surprizus la nearmitajn oficirojn de Ozma iaj virojpovus facile venki ilin. Mildaj personoj iam timastempestemajn, Kaj diris al si. Mi ne volas elfluigisangon, ar tio okus miajn nervojn kaj mi eble svenus;sed se ni minacos kaj montros niajn armilojn mi estas


23/304

apitro Unu

17

certa ke la popolo de Oz surgenuios anta mi kajcedos.Tiu argumento, kiun i ripetis al si pli ol unufoje, fine

decidigis la Reinon de Ugabuo efektivigi la adacanentreprenon.

Negrave kio okazos, i pensis, i ne malfeliigos minpli ol resti fermita en i tiun mizeran valon kaj balai

plankojn kaj kvereli kun mia fratino Salnje; do mi vetosion, kaj gajnos kio ajn venos.

Tiun tagon mem i komencis organizi sian Armeon.i renkontis unue Jojon Pomon, kiu estis tiel nomata

ar li posedis pomarbaron.Jojo, diris Kaj, mi intencas konkeri la mondon, kaj

mi volas ke vi aniu al mia Armeo.

Ne petu min fari tian stultaon, ar mi devos entilerifuzi, Via Moto, diris Jojo Pomo.

Mi tute ne petos vin. Mi ordonas vin, kiel Reino deUgabuo, diris Kaj.

Tiuokaze, mi supozas ke mi devas obei, la virokomentis malfeliavoe. Sed mi petas ke vi konsideru kemi estas tre grava civitano, do mi rajtas havi altranganoficon.

Vi estos Generalo, promesis Kaj.Kun oraj epoletoj kaj glavo? li demandis.Kompreneble, diris la Reino.


24/304

Tiktoko de Oz

18

Poste i trovis la duan viron, kies nomo estis JojoBulko, ar li posedis arbaron sur kies arboj kreskis sekalajkaj tritikaj bulkoj, varmaj kaj malvarmaj.

Jojo, diris Kaj, mi konkeros la mondon, kaj miordonas ke vi aniu al mia Armeo.

Neeble! li kriis. Necesas rikolti la bulkojn.Viaj edzino kaj infanoj rikoltu, diris Kaj.

Sed mi estas tre grava viro, Via Moto, li protestis.Pro tio vi estos unu el miaj Generaloj, kaj sur via

kapo vi portos trikornan apelon kun ora brokato, kajfrizos viajn lipharojn kaj tintigos longan glavon, ipromesis.

Do li konsentis, kvankam ege malvolonte, kaj la Reinoplumaris al la sekva dometo. Tie lois Jojo Vafleto, tiel

nomita ar la arboj en lia arbaro kreskigis bonegajnglacia-vafletojn.

Jojo, diris Kaj, mi konkeros la mondon, kaj vi devasanii al mia Armeo.

Bonvolu pardoni min, diris Jojo Vafleto. Mi estasmalbona batalisto. Mia bona edzino konkeris min antajaroj, ar i batalas pli bone ol mi. Prenu in, Via Moto,anstata min, kaj mi benos vin pro tiu komplezo.

Mia Armeo devas konsisti el virojferocaj, fortegajbatalistoj, deklaris Kaj, rigardante severe la malgrandanmildaspektan viron.


25/304

apitro Unu

19

Kaj vi postlasos mian edzinon i tie en Ugabuo? lidemandis.Jes, kaj vi estos Generalo.Mi akceptas, diris Jojo Vafleto, kaj Kaj pluiris al la

dometo de Jojo Horloo, kiu havis horloarbaron. Tiuviro unue insistis ke ne li anios al la armeo, sed arReino Kaj promesis Generaligi lin li fine konsentis.

Kiom da Generaloj estas en via armeo? li demandis.Kvar, is nun, respondis Kaj.Kaj kiom granda estos la armeo? estis lia sekva

demando.Mi intencas anigi iun el la dek ok viroj en Ugabuo,

i diris.Do kvar Generaloj sufias, anoncis Jojo Horloo.

Mi konsilas ke la restantaj viroj estu koloneloj.Kaj provis obei lian konsilon. La sekvajn kvar virojn

vizititajnJojo Pruno, Jojo Ovo, Jojo Bano, kaj JojoFromao, nomitaj pro siaj arbaroji faris Koloneloj de siaregno; sed la kvina, Jojo Najloj, diris ke Koloneloj kajGeneraloj farias multe tro oftaj en la Armeo de Ugabuo kajke li preferas estii Majoro. Do Jojo Najloj, Jojo Kuko,Jojo inko kaj Jojo trumpoj iuj fariis Majoroj, kaj lasekvaj kvarJojo Sandvio, Jojo Seruro, Jojo Glaciao kajJojo Butonojnomumiis Kapitanoj de la Armeo.

Sed nun la Reino perpleksiis. Restis nur du pliaj viroj


26/304

Tiktoko de Oz

20

en la tuta Ugabuo, kaj se i farus ilin Letenantoj, dumla aliaj estas kvar Kapitanoj, kvar Majoroj, kvar Kolonelojkaj kvar Generaloj, verajne estus aluzo en la armeo, kajeble ribelo kaj dizertoj.

Sed unu el tiuj viroj estas Jojo Bombonoj, kaj li tuterifuzis partopreni. Neniu promeso tentis lin, neniu minacoinfluis lin. Li diris ke li devas resti hejme por rikolti vanilajn,

limonajn, okoladajn, kaj kremajn bombonojn. Ankanecesas tondi kaj drai la kampojn da krakmaizo-kun-sukerokaj buterumita krakmaizo, kaj li insistas ne trompi laesperon de la infanoj de Ugabuo per foriro por konkeri lamondon tiel lasante la sukera-rikolton perei.

Trovinte Jojon Bombonojn tiom obstina, Reino Kajdecidis cedi al li kaj i darigis sian veturon al la domo de la

dekoka kaj lasta viro en Ugabuo, kiu estis junulo nomata JojoFajliloj. Tiu Fajliloj havis dek du arbojn kiuj kreskigis talajnfajlilojn diversspecajn; sed li anka havis na librarbojn, surkiuj kreskis bela sortimento de rakontolibroj. Povas esti ke vineniam vidis librojn kreski sur arboj, do mi klarigos ke tiuj enla arbaro de Jojo Fajliloj estis kovritaj de laraj verdaj foliojkiuj, kiam plenmaturaj, fariis malhelruaj. Tiam oni rikoltisla librojn, deprenis la foliojn kaj ili estis legopretaj. Se onirikoltis ilin tro frue, la rakontoj montriis tro konfuzitaj kajmalinteresaj kaj kun fua literumado. Tamen, se oni lasis ilinperfekte maturii, la rakontoj estis bonegaj legaoj kaj la


27/304


28/304


29/304

apitro Unu

23

ludglobojn de la infanoj kaj fandos ilin kaj faros statuonpri mi por ke iuj rigardu kaj admiru in.Al Kaj multe plais Ordinarulo Fajliloj. Li ja ajnis esti

batalisto kian i bezonis por sia entrepreno, kaj ia esperosukcesi eksaltis kiam Fajliloj diris al i ke li scias kie kreskaspafilarbo, kaj ke li tuj iros al i kaj plukos la plej maturankaj grandan musketon kiu kreskas sur la arbo.


30/304

24

APITRO 2

Unue Ugabuo

TRI tagojn poste la Granda Armeo de Ugabuo grupiis

en la placo anta la rea palaco. La dek ses oficiroj estisvestitaj per belegaj uniformoj kaj portis akrajn, brilantajnglavojn. La Ordinara Soldato plukis sian pafilon kaj,kvankam i ne estis tre granda armilo, Fajliloj strebisaspekti feroca kaj tiom sukcesis ke iuj liaj komandantajoficiroj sekrete timis lin.

La virinoj eestis, protestante ke Reino Kaj Ceter nerajtas forpreni iliajn edzojn kaj patrojn; sed Kaj ordoniske ili silentu, kaj ili neniam ricevis pli malfacilanordonon.

La Reino aperis anta sia Armeo vestite per impona


31/304


32/304

Tiktoko de Oz

26

verda uniformo, kovrita per ora brokato. Sur sia kapo iportis verdan soldatoapon en kiu estis purpura plumo, kaji aspektis tiom reine kaj digne ke iu en Ugabuo ojiske i forirasescepte de la Armeo. La Armeo bedaris kei ne foriras sola.

Faru vicojn! i kriis per sia akra voo.Salnje rigardis tra la fenestro de la palaco kaj ridis.

Mi kredas ke via Armeo povas pli bone kuri ol batali,i komentis.

Kompreneble, respondis Generalo Bulko, fiere. Ni neseras konflikton, sciu, nur kaptaojn. Ju pli da kaptaojkaj ju malpli da batalado, des pli ni uos nian laboron.

Rilate al mi, diris Fajliloj, mi multe preferas militonkaj mortigon. Oni farias heroo nur per konkerado, kaj

la rakontolibroj senescepte diras ke oni plej facile konkerasper batalado.

Precize tiel, mia bravulo! konsentis Kaj. Batalisignifas konkeri kaj konkeri signifas akiri kaptaojn kajakiri kaptaojn signifas farii heroo. Apogate per tia noblafirma decidemo la mondo apartenos al mi! Adia, Salnje.Kiam ni revenos ni estos riaj kaj famaj. Venu, Generaloj;ni maru.

Je tio la Generaloj rektigis sin kaj etendis siajnbrustojn. Post tio ili svingis siajn brilantajn glavojn larapidaj cirkloj kaj kriis al la Koloneloj:


33/304

apitro Du

27

An-ta-en Maru!Post tio la Koloneloj kriis al la Majoroj: An-ta-enMaru! kaj la Majoroj kriis al la Kapitanoj: An-ta-enMaru! kaj la Kapitanoj kriegis al la Ordinara Soldato:

An-ta-en Maru!Do Fajliloj surultrigis sian pafilon kaj komencis mari,

kaj iuj oficiroj sekvis lin. Reino Kaj venis la lasta,

uante sian noblan armeon kaj demandante al si kial ine anta longe decidis konkeri la mondon.

La tiu ordo la procesio maris el Ugabuo tra lamallara vojo kondukanta inter la montoj en la belanFelandon Oz.


34/304

28

APITRO 3

Magio Mistifikas la Marantojn

PRINCINO OZMA tute ne konsciis ke la Armeo de

Ugabuo, estrate de sia ambicia Reino, firme intencaskonkeri ian Relandon. La bela knabina Reganto de Ozokupadis sin pri la bonstato de siaj regatoj kaj ne havistempon por pensi pri Kaj Ceter kaj iaj mallojalaj planoj.Sed unu persono konstante gardadis la pacon kaj felionde la Lando Oz, tiu persono estis la Oficiala Soristinode la Relando, Glinda la Bona.

En sia belega kastelo, kiu situas tre distance sude dela Smeralda Urbo kie Ozma havas sian kortegon, Glindaposedas mirindan magian Arkivo-Libron, en kiu presiasiu evento kiu okazas ie ajn, tuj kiam i okazas.


35/304

apitro Tri

29

La plej malgravaj kaj la plej gravaj eventoj iuj troviasen tiu libro. Kiam infano piedbatas la plankon, Glindalegas pri tio; kiam urbo brulas, Glinda trovas tiun faktonnotita en la libro.

La Soristino iam legas sian Arkivo-Libron iutage,sekve i sciis ke Kaj Ceter, Reino de Ugabuo, malsaegrupigis armeon de dek ses oficiroj kaj unu ordinara

soldato, kiun i intencas uzi por invadi kaj konkeri laLandon Oz.

Ne ekzistis dubo pri tio ke Ozma, apogate de la magiajartoj de Glinda la Bona kaj la potenca Soristo de Ozamba estis bonaj amikoj iajpovus facile venki multepli imponan armeon ol tiun de Kaj; sed estus domae seinterrompus la pacon de Oz iaspeca kverelado a batalado.

Do Glinda e ne menciis la aferon al Ozma, a al iualia. i nur eniris grandan ambron de sia kastelo,nomatan la ambron de Magio, kie i faris magian ritonkiu kazis ke la intermonta vojo kondukanta de Ugabuosin turnu plurfoje kaj tute malrekte konduku. La rezultoestis ke kiam Kaj kaj ia armeo atingis la finon de latrairejo ili ne estis en la Lando Oz sed en apuda teritoriokiu estis plene distingita disde la regno de Ozma kajapartigita forde Oz per nevidebla bariero.

Kiam la Ugabuanoj eliris en tiun landon, la trairejotrairita ekmalaperis malanta ili kaj ne estis verajne ke


36/304

Tiktoko de Oz

30

ili iam povos retrovi la vojon al la Ugabua valo. Ilin veretre perpleksis la pejzao kaj ili ne sciis kiudirekten iri.Neniu el ili iam vizitis Ozon, do necesis multe da tempopor ke ili trovu ke ili ja ne estas en Oz sed en nekonatalando.

Ne gravas, diris Kaj, strebante kai ke iaj esperojtrompiis; ni komencis konkeri la mondon, kaj jen parto

de la mondo. Post iom da tempo, dum ni faros nianvenkoplenan veturon, sendube ni trovos Ozon; sed, istiam, ni konkeru kiun ajn landon en kiu ni estas.

u ni konkeris i tiun landon, Via Moto?maltrankvile demandis Majoro Kuko.

Certe, diris Kaj. Ni ankora ne renkontis homojn,sed kiam ni renkontos ilin, ni informos ilin ke ili estas

niaj sklavoj.Kaj poste ni rabos de ili iujn iliajn posedaojn,

aldonis Generalo Pomo.Eble ili nenion posedos, kontrais Soldato Faljliloj;

sed mi esperas ke ili batalos nin, malgra tio. Pacakonkero tute ne plezurigus.

Ne enu vin, diris la Reino. Ni ja povos batali, ua ne batalos niaj malamikoj; kaj eble ni trovos ke estaspli komforte se la malamikoj cedas al ni rapide.

La lando estis dezerta kaj veturado tie ne estis treagrabla. Krome, estis malmulto manebla, kaj kiam la


37/304

apitro Tri

31

oficiroj malsatiis ili senpacienciis. Multaj dizertus se ilipovus retrovi la vojon al sia hejmo, sed ar la Ugabuanojnun estis senespere perditaj en nekonata lando ili opiniiske estas pli sekure resti kune ol apartii.

La humoro de Reino Kaj, neniam tre agrabla, fariisakra kaj kverelema dum i kaj ia armeo maradis sur larokoplenaj vojoj sen renkonti a homojn a kaptaojn. i

riproadis siajn oficirojn is ili fariis koleremaj, kaj kelkajel ili sufie mallojalis por diri it! al i. Aliaj komencisriproi in ar i kondukis ilin al enaoj kaj post trimalfeliaj tagoj iu viro lamentis sian foreston de siaarbaro en la bela Ugabua valo.

Fajliloj, tamen, montriis diferenca. Ju pli da enaoj lirenkontis des pli gaja li fariis, kaj la emojn de la oficiroj

respondis gaja fajfado de la Soldato. Lia agrabla humoromulte kuraigis Reinon Kajon, kaj post nelonge ikonsultis la Ordinaran Soldaton multe pli ofte ol liajnsuperajn oficirojn.

Dum la tria tago de la marado ili renkontis sianunuan aventuron. irka la vesperio la ielo subitemalheliis kaj Majoro Najloj kriis:

Nebulo proksimias.Mi kredas ke i ne estas nebulo, respondis Fajliloj,

rigardante interesate la alproksimiantan nubon. iaspektas pli simila al la spiro de Rako.


38/304

Tiktoko de Oz

32

Kio estas Rako? demandis Kaj, irkarigardantetimeme.Terura besto kun aa apetito, respondis la soldato,

fariante pli pala ol kutime. Mi neniam vidis Rakon, estasvere, sed mi legis pri ili en la rakontolibroj kiuj kreskisen mia arbaro, kaj se i tiu ja estas unu el tiuj timigajmonstroj, ni malverajne konkeros la mondon.

Adinte tion, la oficiroj tre maltrankviliis kaj pli densegrupiis irka sian soldaton.

Kia estas tiu besto? demandis unu.Mi vidis nur unu bildon de Rako, kaj la bildo estis

iom malklara, diris Fajliloj, ar la libro ne estis tutematura kiam mi plukis in. Sed la besto povas flugi tra laaero kaj kuri kiel cervo kaj nai kiel fio. Interne de ia

korpo estas ardanta fajroforno, kaj la Rako enspiras aeronkaj elspiras fumon, kiu senlumigas la irkaan ielon jedistanco de kilometroj, kien ajn i iras. i estas pli grandaol cent homoj kaj manas kian ajn vivantaon.

La oficiroj nun komencis emegi kaj tremi, sed Fajlilojstrebis feliigi ilin dirante:

Eble ni ja ne vidas aproksimiantan Rakon; kaj neforgesu ke ni estas civitanoj de Ugabuo, kiu estas partode la felando Oz, do ni ne estas mortigeblaj.

Malgrae, diris Kapitano Butonoj, se la Rako kaptosnin kaj dismaos nin kaj glutos ninkio okazos?


39/304

apitro Tri

33

iu peceto restos vivanta, deklaris Fajliloj.Mi ne komprenas kiel tio helpus nin, ploregis KoloneloBano. Hamburgro restas hamburgro u a ne i vivas!

Mi ripetas, eble i ne estas Rako, persistis Fajliloj. Niscios, kiam la nubo proksimios, u a ne i estas la spirode Rako. Se i tute ne odoros, verajne i estos nebulo;sed se i havos sal-kaj-pipran odoron, i estos Rako kaj ni

devos anticipi isfinan batalon.iuj rigardis la malhelan nubon timoplene. Post

nelonge i atingis la timantan grupon kaj komencis irkaiilin. iu nazo flaris la nubonkaj iu perceptis en i laodoron de salo-kaj-pipro.

La Rako! kriis Soldato Fajliloj, kaj ellasantesenesperian muon la dek ses oficiroj falis surteren, tordante

sin kaj emegante pro afliktio. Reino Kaj sidiis sur rokonkaj frontis la nubon pli kurae, kvankam ia koro batadisrapide. Kaj Fajliloj? Nu li trankvile argis sian pafilon kajstaris preta batali la malamikon, kiel bonkonduta soldato.

Ilin nun kovris absoluta mallumo, ar la nubo kovrantala ielon kaj la subiantan sunon estis nigra kiel inko.Subite tra la mallumo ekaperis du rondaj, ardantaj ruajgloboj, kaj Fajliloj tuj decidis ke sendube ili estas la okulojde la monstro.

Li levis sian pafilon, celis kaj pafis.Estis pluraj kugloj en la pafilo, iuj estis plukitaj el


40/304

Tiktoko de Oz

34

bonega kuglarbo en Ugabuo, kaj ili estis grandaj kajmalmolaj. Ili flugis cele la monstron kaj atingis in, kajsovae, kuriozege kriante la Rako ekfalis skuetante siajnflugilojn kaj ia giganta korpo falis rekte sur la formojn dela dek ses oficiroj, kiuj tiam ekkriegis pli late ol antae.

Ve! emis la Rako. Vidu kion vi faris per tiu danerapafilo via!

Mi ne povas vidi, respondis Fajliloj, ar la nubofarita de via spiro senlumigas miajn okulojn!

Ne pretekstu ke estis akcidento, pludiris la Rako,riproe, dum i ankora skuetis siajn flugilojn senhelpe.Ne pretendu ne sciinti ke la pafilo estis argita, bonvolu!

Mi ne intencas diri tion, respondis Fajliloj. u lakugloj grave vundis vin?

Unu rompis mian makzelon, tiel ke mi ne povasmalfermi mian buon. Rimarku ke mia voo sonas iommalglate kaj rake, ar mi devas paroli kun miaj dentojfirme kunfiksitaj. Alia kuglo rompis mian maldekstranflugilon, tiel ke mi ne povas flugi; kaj ankora alia rompismian dekstran kruron, tiel ke mi ne povas mari. Mineniam adis pri pli mallerta pafo!

u vi povos levi vian korpon de miaj komandantajoficiroj? demandis Fajliloj. Pro iliaj krioj mi suspektaske via grandega pezo dispremas ilin.

Mi esperas ke i dispremas ilin, grumblis la Rako. Mi


41/304


42/304

Tiktoko de Oz

36

volas dispremi ilin, se eble, ar mi estas malbonhumora. Semi povus malfermi mian buon, mi manus vin iujn,kvankam mia apetito suferas pro la varma vetero.

Dirinte tion la Rako komencis ruli sian gigantankorpon flanken, por pli facile dispremi la oficirojn; sedfarante tion i rulis sin tute forde ili, kaj iuj dek sessukcesis surpiedii kaj forkuris laeble plej rapide.

Soldato Fajliloj ne povis vidi ilin forkuri sed li sciisper la sono de iliaj vooj ke ili eskapis, do li esismaltrankvili pri ili.

Bonvolu pardoni ke mi nun adiaos vin, li diris al laRako. Necesas foriri ar ni deziras pluveturi. Se vi mortos,ne kulpigu min, ar mi devis pafi vin por protekti min.

Mi ne mortos, respondis la monstro, ar mi havas

bonfortunan vivon. Sed mi petegas ke vi ne foriru de mi.Kial? demandis Fajliloj.ar mia rompita makzelo resanios post proksimume

unu horo, kaj mi tiam povos mani vin. Mia flugiloresanios post unu tago kaj mia kruro resanios post unusemajno, kaj tiam mi estos tute sendifekta. ar vi pafismin kaj tiel enegis min, estas dece kaj juste ke vi restui tie kaj lasu ke mi manu vin tuj kiam mi povosmalfermi miajn makzelojn.

Mi devas malkonsenti, respondis la soldato firme. Mipromesis al Reino Kaj de Ugabuo ke mi helpos in


43/304

apitro Tri

37

konkeri la mondon, kaj mi ne rajtas nuligi promeson nurpor ke Rako manu min.Ho; mi komprenas, diris la monstro. Se vi promesis,

mi ne malhelpu vin.Do Fajliloj irkapalpadis en la mallumo kaj prenis

manon de la tremanta Reino, kiun li gvidis for de labatetanta, emanta Rako. Ili stumblis pro la tonoj sur

parto de la vojo sed balda ili komencis malklare vidi lavojon anta si, ju pli ili iris for de la timiga loko kiekuas la vundita monstro.

Post kelka tempo ili atingis malgrandan monteton kajpovis vidi la lastajn radiojn de la suno ilumini belanpreteran valon, ar nun ili preterpasis la nuban spiron dela Rako. Tie karis la dek ses oficiroj, ankora timantaj

kaj anhelantaj pro sia kurado. Ili haltis nur ar ili tutene povis pli kuri.

Reino Kaj severe riprois ilin pro ilia malkurao, kajsamtempe ladis la kuraon de Fajliloj.

Tamen, ni estas pli saaj ol li, murmuris GeneraloHorloo, ar pro nia forkuro ni nun povos helpi VianMoton konkeri la mondon; sed se Fajliloj estus manita,li dizertus vian Armeon.

Post nelonga ripozo ili subeniris en la valon, kaj tujkiam ili estis ekster la vidpovo de la Rako la humoro dela tuta grupo rapide altiis. Precize je krespuskio ili


44/304

Tiktoko de Oz

38

atingis rivereton, sur kies bordoj Reino Kaj ordonis keili kampadu por la nokto.iu oficiro kunportis en sia poo etan blankan tendon.

Kiam i estis metita sur la teron, i rapide grandiis isi estis sufie granda por ke la posedanto eniru in kajdormu inter iaj kanvasaj muroj. Fajliloj devis portidorsosakon, en kiu estis nur ne nur lia propra tendo sed

anka kompleksa paviliono por Reino Kaj, plus lito kajseo kaj magia tablo. Tiu tablo, metita sur la teron en lapaviliono de Kaj, fariis giganta, kaj en tirkesto de la tabloestis la stoko de ekstraj vestoj, manprizorgiloj, tualetaojkaj aliaj bezonaoj, de la Reino. La rea lito estis la solalito en la kampejo; la oficiroj kaj la soldato dormis enhamakoj ligitaj al la tendostangoj.

En la dorsosako anka estis standardo sur kiu estis larea emblemo de Ugabuo, kaj tiun standardon Fajlilojflirtigis de ia stango iunokte, por montri ke la landonen kiu ili estas konkeris la Reino de Ugabuo. is nunnur ili mem vidis la standardon, sed al Kaj plais vidiin flirti en la venteto kaj i opiniis sin jam famakonkeristo.


45/304

39

APITRO 4

Betinjo Brave Boatas

LA ondoj batis kaj la fulmo brilis kaj la tondro muis kaj

la ipo frapiis kontra rokon. Betinjo Bobin estis kurantatrans la ferdekon kaj la oko flugigis in tra la aero is ifalis plade en la malhele bluan akvon. La sama oko kaptisHanjon, maldikan malgrandan tristvizaan mulon, kaj etisanka lin en la maron, tre for de la flanko de la ipo.

Kiam Betinjo alsurfaciis, anhelegante ar la malsekaplono senaverte trafis in, i etendis manon en la mallumokaj kaptis aron da haroj. Unue i kredis ke temas pri la finode nuro, sed balda i adis malgajan Hi-ha! kaj ikomprenis ke i firme tenas la finon de la vosto de Hanjo.

Subite la maron lumigis giganta ardo. La ipo, nun tre


46/304

Tiktoko de Oz

40

tre for, ekbrulis, eksplodis kaj plonis sub la ondojn.Betinjo tremis vidante tion, sed uste tiam ia okuloekvidis aron da iprompaoj flosantaj proksime de i kaji lasis la voston de la mulo kaj kaptis la krudan floson,kaj tiris sin sur in tiel ke i veturis sekure sur i. AnkaHanjo vidis la floson kaj nais al i, sed li estis tremallerta kaj neniel povus grimpi sur in se Betinjo ne

helpus lin.Ili devis kunpremii, ar ilin subtenis nur lukokovrilo

irita el la ferdeko de la ipo; sed i flosigis ilin relativebone kaj la knabino kaj la mulo sciis ke i savos ilin dedrono.

La tormo ankora tute ne finiis, kiam la ipo pereis.Blindaj fulmoj flugis de nubo al nubo kaj la bruo de

profundaj tondroj eis alte super la maro. La ondoj etisla floseton tien kaj tien kiel infano etas kaukan pilkonkaj Betinjo havis solenan senton ke iudirekte, sur centojda akvaj kilometroj, ne ekzistas vivantao escepte de i kajla malgranda azeno.

Eble Hanjo same pensis, ar li milde frotis sian nazonkontra la timantan knabinon kaj diris Hi-ha! per siaplej milda voo, kvaza por komfortigi in.

Vi protektos min, Hanjo kara, u ne? i kriissenhelpe, kaj la mulo diris Hi-ha! denove, per promeso-signifaj tonoj.


47/304


48/304


49/304

apitro Kvar

41

Sur la ipo, dum la tagoj anta la iprompio, kiamla maro estis trankvila, Betinjo kaj Hanjo fariis bonajamikoj; do, kvankam la knabino eble preferus pli potencanprotektanton dum i tiu terura krizo, i sentis ke la mulofaros ion kion povas fari mulo por gardi in sekura.

Dum la tuta nokto ili flosis, kaj kiam la tormo lacigissin kaj forflugis farante kelkajn forajn muetojn, kaj la

ondoj malpligrandiis kaj estis pli facile surfloseblaj,Betinjo etendis sin sur la malseka floso kaj endormiis.

Hanjo neniom dormis. Eble li opiniis ke li devas gardiBetinjon. Nu, li karis sur la floso apud la laca dormantaknabino kaj gardis pacience is la unua matenia lumotrafis la maron.

La lumo vekis Betinjon Bobinon. i sidiis, frotis siajn

okulojn kaj rigardis trans la akvon.Ho, Hanjo; jen tero anta ni! i kriis.Hi-ha! respondis Hanjo per sia plendosona voo.La floso iris rapide direkte al tre bela lando kaj dum

ili proksimiis Betinjo povis vidi amasojn da belaj florojbrilantaj inter la altaj arboj. Sed tute neniu homo estisvidebla.


50/304

42

APITRO 5

La Rozoj Repelas la Rifuantojn

DELIKATE la floso gratiis sur la sabla plao. Betinjo

facile vadis al la bordo, la mulo proksime sekvis in. Lasuno nun briladis kaj la aero estis varma kaj arita perla odoro de rozoj.

Mi deziras iom da matenmano, Hanjo, komentis laknabineto, pli bonhumora ar i estas sur la seka tero; sedni ne povas mani la florojn, kvankam ili ja odoras tre alloge.

Hi-ha! respondis Hanjo kaj li trotis la vojeto al lasupro de la dekliveto.

Betinjo sekvis kaj de la altao irkarigardis. Iom for starisbelega granda forcejo, iaj miloj da kristalaj paneloj scintilisen la sunlumo.


51/304

apitro Kvin

43

Devas esti homoj ie, komentis Betinjo penseme;ardenistoj, a iuj. Ni iru vidi, Hanjo. Mi pli malsatasiun minuton.

Do ili maris cele la grandan forcejon kaj atingis ianenirejon sen renkonti iun ajn personojn. Pordo estis partemalferma, do Hanjo eniris la unua, supozante ke seekzistas danero li povos retrenmari kaj averti sian

kunulinon. Sed Betinjo estis tre proksima malanta li kajtuj kiam i eniris i komencis miregi pro kion i vidas.

La forcejo estis plena de belegaj rozarbustoj, iujkreskis en grandaj potoj. Sur la centra trunketo de iuarbusto floris belega Rozo, grandiozkolora kaj treplaodora, kaj en la centro de iu Rozo estis la vizaode bela knabino.

Dum Betinjo kaj Hanjo eniris, la kapoj de la Rozojpendis kaj iliaj palpebroj estis dorme fermitaj; sed lamulon tiom mirigis ke li kriis latan Hi-ha! kaj pro lasono de lia raka voo la rozfolioj movietis, la Rozojlevis la kapojn kaj cent alarmitaj okuloj tuj firme rigardisla entrudiintojn.

Mimi petas pardonon! balbutis Betinjo, ruiantekaj konfuzite.

H-o-o-o! kriis la Rozoj, la ia ema oro; kaj unuel ili pludiris: Kia bruao!

Nu, tio estis nur Hanjo, diris Betinjo, kaj kvaza


52/304

Tiktoko de Oz

44

por pruvi la verecon de iaj vortoj la mulo kriis novanlatan Hi-ha!Audante tion iuj Rozoj laeble plej sin turnis sur siaj

tigoj kaj tremis kvaza iu skuas la arbustojn. DelikataPortulako anhelis: Fi! Ae ae!

Tute ne estas ae, diris Betinjo, iom indigne. Kiamvi kutimios al la voo de Hanjo i endormigos vin.

La Rozoj nun rigardis la mulon malpli timeme kajunu el ili demandis:

u tiu sovaa besto nomias Hanjo?Jes; Hanjo estas mia kamarado, fidela kaj fidinda,

respondis la knabino, metante siajn brakojn irka la kolonde la muleto kaj premante lin al si. u ne, Hanjo?

Hanjo povis respondi nur: Hi-ha! kaj pro tiu muo

la Rozoj denove tremis.Bonvolu foriri! petegis unu. u vi ne vidas ke vi

fortimigas el ni semajnon da kreskado?Foriri! eis Betinjo. Sed, ni ne havas kien iri. Nia

ipo us pereis.ipo pereis? demandis la Rozoj la oro de konfuzio.Jes; ni estis en granda ipo kaj la tormo venis kaj

pereigis in, klarigis la knabino. Sed Hanjo kaj miekkaptis floson kaj flosis al la bordo de i tiu loko, kajni estas lacaj kaj malsataj. Kiu lando estas i tie, bonvoludiri?


53/304


54/304

Tiktoko de Oz

46

i tiu estas la Regno de Rozoj, respondis laPortulako, arogante, kaj i estas dediita al la kulturiode la plej raraj kaj belaj Rozoj kreskantaj.

Mi kredas tion, diris Betinjo, admirante la belajnflorojn.

Sed oni permesas nur Rozojn i tie, aldonis delikataTe-Rozo, fleksante siajn brovojn sulkigocele; sekve vi

devos foriri anta ol la Rea ardenisto trovos vin kajreetos vin en la maron.

Ho! u ekzistas do Rea ardenisto? demandisBetinjo.

Certe.Kaj u anka li estas Rozo?Kompreneble ne; li estas homomirinda homo, estis

la respondo.Nu, mi ne timas homon, deklaris la knabino, multe

pli trankvile, kaj e dum i parolis la Rea ardenistopais en la forcejonli tenis patforkon en unu mano kajakvumpoton en la alia.

Li estis kurioza vireto, vestita per rozkolora kostumo,kun bantoj e la genuoj kaj kubutoj, kaj banto en lahararo. Liaj okuloj estis malgrandaj kaj scintilantaj, lianazo akra kaj lia vizao multe faltoplena.

O-ho! li kriis, mirante pro trovio de fremduloj en liaforcejo, kaj kiam Hanjo late muis la ardenisto etis la


55/304

apitro Kvin

47

akvopoton sur la kapon de la mulo kaj irkadancis kunsia forkego, tiom agitite ke balda li stumblis pro la tenilode sia forkego kaj etendiis sur la teron.

Betinjo ridis kaj fortiris la akvopoton de la kapo deHanjo. La muleto koleris pro sia traktio kaj retrenpaiscele la ardeniston minace.

Evitu liajn kalkanojn! kriis Betinjo averte kaj la

ardenisto ekstariis kaj rapide kais sin malanta laRozoj.

Vi rompas la Leon! li kriis, elpuante sian kaponpor riproe rigardi la knabinon kaj la mulon.

Kiun Leon? demandis Betinjo.La Leon de la Regno de Rozoj. Oni malpermesas

fremdulojn en i tiu regiono.

E kvankam ili venis el ippereo? i demandis.La Leo ne esceptigas ippereojn, respondis la Rea

ardenisto, kaj li estis tuj dironta ion pli kiam subiteadiis bruplena disrompio de vitro kaj viro falis tra lategmenton de la forcejo plump! sur la teron.


56/304

48

APITRO 6

Vilulo Vokas Veni

LA subitalveninto estis kuriozaspekta viro, vestita per vestoj

tiom vilaj ke unue Betinjo supozis lin ia besto. Sed lafremdulo finis sian falon sidante kaj tiam la knabinokonstatis ke li ja estas homo. Li tenis pomon en la mano,kiun evidente li manadis dum sia falo, kaj tiom malmulteli skuiis a konfuziis per la akcidento ke li plu manistiun pomon dum li trankvile irkarigardis.

Jadi! kriis Betinjo, proksimiante al li. Kiu vi estas,kaj el kie vi venis?

Mi? Ho, mi estas Vilulo, diris li, denove mordantesian pomon. Mi rapidis viziti. Bonvolu pardoni lamalatendon.


57/304

apitro Ses

49

Nu, mi spozas ke vi ne kulpas pri la rapido, dirisBetinjo.Ne. Mi grimpis pomarbon, ekstere; brano rompiis

kajjen mi.Parolante la Vilulo finis sian pomon, donis la kernon al

Hanjokiu avide manis inkaj stariis por entileriverenci al Betinjo kaj la Rozoj.

La Rean ardeniston preska timfrenezigis la bruo dela rompianta vitro kaj la falo de la vila fremdulo en lalabon de Rozoj, sed nun li rigardetis el malanta arbustokaj kriis per sia grinca voo:

Vi rompas la Leon! Vi rompas la Leon!Vilulo fiksrigardis lin solene.u la vitro estas la Leo en i tiu lando? li demandis.

Rompi la vitron signifas rompi la Leon, grincis laardenisto, kolere. Anka, entrudii en iun parton de laRegno de Rozoj signifas rompi la Leon.

Kiel vi scias tion? demandis Vilulo.Nu, estas skribite en libro, diris la ardenisto, antaen

venante kaj prenante libreton el sia poo. Pao dek tri.Jen: Se fremdulo eniras la Regnon de Rozoj la Regantotuj kondamnu kaj mortigu lin. Do, komprenu, fremduloj,li pludiris triumfe, vi iuj devas morti, via horo alvenis!

Sed nun Hanjo ekpartoprenis. Li jam kae retrenpaadiscele la Rean ardeniston, kiun li malamis, kaj nun la


58/304

Tiktoko de Oz

50

kalkanoj de la mulo eletiis kaj batis la ventron de lavireto. Li duobliis kiel la litero U kaj flugis el la pordotiom rapidee ne tuante la teronke li estis for antaol Betinjo povis palpebrumi.

Sed la mulatako timigis la knabinon.Venu, i flustris, proksimiante al la Vilulo kaj

prenante lian manon; ni iru aliloken. Oni nepre mortigos

nin se ni restos i tie!Ne maltrankvilu, kara, respondis Vilulo, karesante la

kapon de la infano. Mi nenion timas, ne dum mi havasla Amo-Magneton*.

La Amo-Magneton? Kio estas tio? demandis Betinjo.i estas arma sorilo kiu kaptas la koron de iu

rigardanto, estis la respondo. La Amo-Magneto antae

pendis super la portiko de la Smeralda Urbo, en la LandoOz; sed kiam mi komencis i tiun veturon nia amataRegantino, Ozma de Oz, permesis ke mi kunprenu in.

Ho! kriis Betinjo, fiksrigardante lin; u vere vi estasel la mirinda Lando Oz?

Jes. u vi jam estis tie, kara?Ne; sed mi adis pri i. Kaj u vi konas Princinon

Ozman?Jes ja, tre bone.Kajkaj Princinon Doroteon?Doroteo estas malnova amiko mia, deklaris Vilulo.


59/304

apitro Ses

51

Jadi! kriis Betinjo. Kaj kial vi foriris el tiu belegalando Oz?Mi havis taskon, diris Vilulo, aspektante malfelia kaj

solena. Mi seras mian karan frateton.Ho! u li perdiis? demandis Betinjo, sentante

bedaron por la kompatindulo.Anta dek jaroj, respondis Vilulo, kiu elprenis

potukon kaj viis larmon de sia okulo. Mi nur lastatempetrovis tiun fakton, kiam mi vidis in menciita en la magia

Arkivo-Libro de la Soristino Glinda, en la Lando Oz.Do nun mi seras lin.

Kie li perdiis? demandis la knabino simpatie.En Kolorado, kie mi lois anta ol iri al Oz. Frajo

estis ministo, kaj forsis oron el mino. Unu tagon li eniris

sian minon kaj neniam elvenis. Oni seris lin, sed li neestis tie. Plene malaperis, Vilulo finis mizere.

Jadi! Kio do okazis al li? i demandis.Nur unu klarigo eblas, respondis Vilulo, prenante

novan pomon el sia poo kaj manante por kvietigi sianmaltrankvilecon. La Reo de la Knomoj verajne prenislin.

La Reo de la Knomoj! Kiu li estas?Nu, kelkfoje li nomias la Metal-Monarko, sed lia vera

nomo estas Rugedo. Loas en iu subtera kaverno.Pretendas posedi iujn metalojn kaitajn en la tero. Ne


60/304

Tiktoko de Oz

52

demandu al mi la kialon.Kial?ar mi ne scias. Sed tiu Rugedo ekkoleregas se iu

fosas oron el la tero, kaj private mi opinias ke li kaptisFrajon kaj portis lin al sia subtera regno. Nenedemandu la kialon. Mi vidas ke vi volegas demandi prila kialo. Sed mi ne scias.

Sedjadi!sekve vi neniam trovos vian perditanfraton! kriis la knabino.

Eble ne; sed mi devas provi, respondis Vilulo. isnun mi vagadis sen trovi lin, sed tio pruvas nur ke li neestas kie mi seris. Mi nun seras la kaitan enirejon dela subtera kaverno de la terura Metal-Monarko.

Nu, diris Betinjo dubeme, ajnas al mi ke se vi

ja sukcesos iri tien la Metal-Monarko anka kaptosvin.

Absurde! respondis Vilulo, senzorge. Ne forgesu laAmo-Magneton.

Kion pri i? i demandis.Kiam la feroca Metal-Monarko vidos la Amo-

Magneton, li ekamos min elkore kaj faros kion ajn mipetos.

i devas est i vere mir inda, dir is Bet injo ,respektoplene.

Jes, certigis la viro. u mi montru in al vi?


61/304

apitro Ses

53

Ho, jes! i kriis; do Vilulo seris en sia vila poo kajeltiris malgrandan arentan magneton, kun huffera formo.Tuj kiam Betinjo vidis in i komencis ami la Vilulon

pli ol antae. Hanjo anka vidis la Magneton kaj paetisal Vilulo por froti sian kapon ameme sur la genuo de laviro.

Sed ilin interrompis la Rea ardenisto, kiu puis sian

kapon en la forcejon kaj kriis kolere:Vi iuj estas mortokondamnitaj! Via sola oportuno

eskapi estas foriri tuj.Tio alarmis malgrandan Betinjon, sed la Vilulo nur

skuis la Magneton direkte al la ardenisto. i tiu, vidantein, antaenkuris kaj etis sin al la piedoj de la Vilulo,murmurante per mieldolaj vortoj:

Ho, kara, kara viro! Kiom mi amas vin! iu vilaokaj ero kiu ornamas vin estas kara por mimia tutahavao apartenas al vi! Sed jadi! foriru anta ol vi plenemortos.

Mi ne mortos, deklaris la Vilulo.Vi devos. La la Leo, kriis la ardenisto,

komencante plori per veraj larmoj. Rompas mian korondiri al vi tiun malplaan informon, sed la Leo diras keiuj fremduloj estas kondamnendaj fare de la Reganto kajdevos plene morti.

Ankora neniu Reganto kondamnis nin, diris Betinjo.


62/304

Tiktoko de Oz

54

Kompreneble ne, pludiris Vilulo. Ni ankora e nevidis la Reganton de la Regno de Rozoj.Nu, verdire, diris la ardenisto, per perplekstono, ni

ne havas veran Reganton, uste nun. Komprenu ke iujniaj Regantoj kreskas sur arbustoj en la Reaj ardenoj,kaj la lasta melduis kaj velkis tro frue. Do ni devis plantilin, kaj nuntempe neniu kreskas sur la Reaj Arbustoj kaj

sufie maturiis por ke ni pluku lin.Kiel vi scias? demandis Betinjo.Nu, mi estas la Rea ardenisto. Multaj reuloj

kreskas, mi agnoskas tion; sed uste nun ili iuj estasverdaj. is unu maturios, mi devas mem regi la Regnonde Rozoj, kaj obeigi ian Leojn. Tial, kvankam miamegas vin, Vilulo, mi devos mortigi vin.

Atendu momenton, petegis Betinjo. Mi volas viditiujn Reajn ardenojn anta ol morti.

Anka mi, pludiris Vilulo. Konduku nin tien,ardenisto.

Ho, mi ne povas fari tion, obetis la ardenisto. Sed Vilulo denove montris al li la Amo-Magneton kaj postunu rigardeto la ardenisto ne plu povis rezisti.

Li kondukis Vilulon, Betinjon kaj Hanjon al la finode la granda forcejo kaj zorge mallosis malgrandanpordon. Trairinte tion ili venis en la grandiozan Reanardenon de la Regno de Rozoj.


63/304

apitro Ses

55

in tute irkais alta heo kaj interne kreskis plurajgigantaj rozarbustoj kiuj havis densajn verdajn foliojnvelurecajn. Sur tiuj arbustoj kreskis la anoj de la ReaFamilio de la Regno de Rozojviroj, virinoj kaj infanojen iuj etapoj de maturio. iuj ajnis esti helverdaj,kvaza nematuraj a ne plene kreskintaj, iliaj karno kajvestoj estis same verdaj. Ili staris tute senvivaj sur siaj

branoj, kiuj balancis milde en la venteto, kaj iliaj plenemalfermaj okuloj rigardadis rekte antaen, senvidaj kajseninteligentaj.

Dum i ekzamenis tiujn kuriozajn kreskantajnhomojn, Betinjo pasis malanta granda centra arbustokaj tuj ekkriis pro surprizo kaj plezuro. ar tie, floranteperfektakolore kaj -forme, staris Rea Princino, kies

beleco mirigis.Nu, i estas matura! kriis Betinjo, forpuante kelkajn

larajn foliojn por observi in pli detale.Nu, povas esti, agnoskis la ardenisto, kiu venis al

la flanko de la knabino; sed i estas knabino, do ni nepovas uzi in kiel Reganton.

Tute ne! sonis oro de mallataj vooj, kaj irka-rigardante Betinjo trovis ke iuj Rozoj sekvis ilin el laforcejo kaj nun staras grupe anta la enirejo.

Sciu, klarigis la ardenisto, la regatoj de la Regnode Rozoj ne volas knabinan Reganton. Ili volas Reon.


64/304


65/304


66/304

Tiktoko de Oz

58

Reon! Ni volas Reon! ripetis la oro de Rozoj.u i ne estas Rea? demandis Vilulo, admirante labelan Princinon.

Kompreneble, ar i kreskas sur Rea Arbusto. TiuPrincino nomias Ozga, ar i estas prakuzino de Ozmade Oz; kaj se i estus viro, ni volonte oje aklamus innia Reganto.

La ardenisto tiam forturnis sin por paroli kun siajRozoj kaj Betinjo flustris al sia akompananto: Ni plukuin, Vilulo.

Bone, diris li. Se i estas Rea, i rajtas regi i tiunRegnon, kaj se ni plukos in nepre i protektos nin kajmalebligos ke oni damau a forpelu nin.

Do Betinjo kaj Vilulo amba prenis po brakon de la

bela Roza Princino kaj malgrada tordo de iaj piedojliberigis in de la brano sur kiu i kreskis. Tre gracie ipais de la arbusto al la tero, kie i riverencis antaBetinjo kaj Vilulo kaj diris per tre plae dola voo: Midankas vin.

Sed adinte la sonon de tiu vortoj la ardenisto kajla Rozoj turnis sin kaj trovis ke la Princino estas plukitakaj nun vivas. Sur iu vizao fulmis esprimo de rankorokaj kolero, kaj unu el la Rozoj late kriis:

Adacaj mortipovuloj! Kion vi faris?Plukis Princinon por vi, jen io, respondis Betinjo, gaje.


67/304


68/304

Tiktoko de Oz

60

Sed ni rifuzas in! Ni volas Reon! kriis ak-Rozon,kaj alia aldonis per malestima voo: Neniu knabino regosnin!

La nove plukita Princino rigardis de unu al alia el siajribelemaj regatoj miroplene. Esprimo de malplezuro kovrisian vizaon.

u neniu bonvenigo por mi i tie, belaj regatoj? i

demandis malsevere. u mi ne venis de mia Rea Arbusto por esti via Reganto?

Vin plukis mortipovuloj, sen nia konsento, respondisla ardena Portulako, malvarme; do ni rifuzas permesike vi regu nin.

Elpelu in, ardenisto, kun la aliaj! kriis la Te-Rozo.

Momenton, mi petas! vokis Vilulo, prenante la Amo-Magneton el sia poo. Mi kredas ke i tio instigos ilianamon, Princino. Jenprenu in per via mano kaj lasu kela rozoj vidu in.

Princino Ozga prenis la Magneton kaj tenis in antala okuloj de siaj regatoj; sed la Rozoj rigardis in pertrankvila malestimo.

Ho, kio fuas? demandis Vilulo surprizate. LaMagneto neniam malsukcesis anta nun!

Mi scias, diris Betinjo, kapjesante age. Tiuj Rozojne havas korojn.


69/304

apitro Ses

61

Vi pravas, akordis la ardenisto. Ili estas belaj, kajdolaj, kaj vivaj; sed ili restas rozoj. Iliaj tigoj havasdornojn, sed ne korojn.

La Princino emis kaj redonis la Magneton al laVilulo.

Kion mi faru? i demandis malfelie.Elpelu in, ardenisto, kun la aliaj! ordonis la

Rozoj. Ni rifuzas havi Reganton anta ol virrozoReoestos sufie matura por plukii.

Bone, diris la ardenisto obeeme. Pardonu min,kara Vilulo, ar mi oponas vian volon, sed vi kaj laaliaj, inkluzive de Ozga, devas eliri el la Regno de Rozojtuj, a e antatuje.

u vi ne amas min, arjo? demandis Vilulo,

senzorge montrante la Magneton.Mi ja amas, mi amegas vin! respondis la

ardenisto fervore; sed neniu vera viro akceptasneglekti sian devon pro amo. Mia devo estas elpelivin, doelen!

Dirinte tion li kaptis ardenforkegon kaj komencispikminaci la fremdulojn per i, por devigi ilin eliri. Lamulo Hanjo ne timis la forkegon kaj kiam li proksimigissiajn kalkanojn al la ardenisto la viro retrenfalis poreviti piedbaton.

Sed nun la Rozoj dense grupiis irka la


70/304

Tiktoko de Oz

62

malakceptitojn kaj ili balda trovis ke sub la drapiraoj deverdaj folioj estas multaj akraj dornoj kiuj estas plidaneraj ol la kalkanoj de Hanjo. Nek Betinjo nek Ozganek Vilulo nek la mulo kurais rezisti tiujn dornojn kajkiam ili fortiris sin ili trovis sin malrapide pelataj tra laardenpordon en la forcejon. De tie ili estis elpelataj ela enirejo kaj simile tra la teritorion de la florkovrita

Regno de Rozoj, kiu ne estis vere tre granda.La Roza Princino ploris amare; Betinjo estis indigna

kaj kolera; Hanjo kriadis defiajn Hi-ha!-ojn kaj la Vilulo fajfadis mallate al si.

La bordo de la Regno de Rozoj estis profunda abismo,sed ekzistis baskulponto unuloke kaj tion la Reaardenisto mallevis is la malakceptitoj transpasis in.

Tiam li relevis in kaj reiris kun siaj Rozoj al la forcejo,lasante la kvar kurioze diversajn kamaradojn vagi en ladezertan kaj nekonatan landon preteran.

Ne enas min, ne multe, komentis Vilulo, dum ligvidis ilin sur la tonoplena, malfekunda tero. Mi devasseri mian longe perditan frateton, do ne gravas kien miiras.

Hanjo kaj mi helpos vin trovi vian fraton, dirisBetinjo per sia plej gaja voo. Mi estas nun tiom distancade mia hejmo ke verajne mi neniam trovos rimedon reirial i; kaj, efektive, estas pli plezurige irkamaradi kaj


71/304


72/304

Tiktoko de Oz

64

aventuradi ol resti enhejme. u vi akordas, Hanjo?Hi-ha! diris Hanjo, kaj la Vilulo dankis ilin amba.Rilate al mi, diris Princino Ozga de Rozlando, kun

milda emo, mi devos resti por iam elpelita el miaRegno. Do anka mi volonte helpos la Vilulon trovi sianperditan fraton.

Vi estas vere kompleza, Srino, diris Vilulo. Sed se

mi ne povos trovi la subteran kavernon de Rugedo,* laMetala Monarko, mi neniam trovos karan Frajon.

u neniu scias kie i estas? demandis Betinjo.Nepre scias tion iu, estis la respondo de Vilulo. Sed

ne ni. Ni povos sukcesi nur se ni plu marados is nitrovis personon kiu povos gvidi nin al la kaverno deRugedo.

Eble ni mem trovos in sen helpo, proponis Betinjo.Kiu scias?

Neniu scias tion, escepte de la verkanto de i tiurakonto, diris Vilulo. Sed ni trovos nenione nevespermanonse ni ne plumaros. Jen vojo. Ni sekvuin kaj trovu kien i kondukas.

* La Reo antae nomiis Rokat, sed trinkinte la Akvon de Forgesoli forgesis sian nomon kaj devis renomii.


73/304

65

APITRO 7

La Priplendinda Pozicio de Polikromo

LA pelvo de la Reo de Pluvo tropleniis kaj akvo veriis

trans la randon. La rezulto estis pluvo en certa parto dela landovere densa pluvado, dum iom da tempokaj laielarko kuris al tiu loko por montri la belegajn kolorojnde sia arko tuj kiam la pluvnebulo forpasis kaj la ieloestis klara.

La alveno de la ielarko iam estas ojiga evento porla teruloj, sed malmultaj el ili vidas in apuda. Kutimela ielarko estas tiom distanca ke oni povas observi iajnbelajn kolorojn nur malklare, kaj tial ni malofte vidas ladancantajn filinojn de la ielarko.

En la malfekunda lando kie la pluvo us falis laajne


74/304

Tiktoko de Oz

66

tute ne estis homoj; sed la ielarko aperis, malgrae, kajdancadis gaje sur ia arko la filinoj de la ielarko, ekies kapo estis la feineca Polikromo, kiu estas tiom delikatakaj bela ke neniu knabino iam tute egalis in rilate albeleco.

Polikromo estis gajhumora kaj dancis lalonge de laarko al la tero, spitante siajn fratinojn sekvi in. Ridante

kaj gaje ili anka tuis la teron per siaj scintilantaj piedoj;sed iuj filinoj de la ielarko sciis ke tio estas daneraludo, do ili rapide regrimpis sur sian arkon.

Kun escepto de Polikromo. Kvankam la plej dola kajgaja, i anka estis la plej sentima. Krome, por i estisnekutima la sento tui la malvarman, malseketan teron persiaj rozkoloraj piedfingroj. Anta ol i rimarkis, la arko

leviis kaj malaperis en la ondantan bluan ielon, kaj jenPolikromo staranta senhelpe sur roko, kaj iaj gazajdrapiraoj flosadis irka i kvaza brilantaj araneaoj, kajneniunek fea nek mortipovapovus helpi in reatingisian perditan arkon!

Jadi! i kriis, sulkigante la brovon super sia belavizao, denove mi estas kaptita. Jam duafoje miasenzorgeco lasis min sur la tero dum miaj fratinoj reirisal niaj ielaj Palacoj. Unuafoje mi spertis kelkajn plaajnaventurojn, sed i tiu estas soleca, forlasita lando kaj mitre malfelios is mia ielarko revenos kaj mi povos


75/304

apitro Sep

67

regrimpi sur in. Mi pensu kion mi faru.i karis sur la plata roko, tiris siajn drapiraojn irkasin kaj klinis sian kapon.

Dum i estis en tiu pozicio Betinjo Bobin ekvidisPolikromon, venante lalonge de la tona vojo, sekvate deHanjo, la Princino kaj Vilulo. Tuj la knabino kuris al lalumradia filino de la ielarko kaj kriis:

Ho, kia bela, bela persono!Polikromo levis sian oran kapon. Larmoj estis en iaj

bluaj okuloj.Mi estas la plej mizera knabino en la tuta mondo!

i ploris.La aliaj grupiis irka in.Diru al ni viajn problemojn, belulino, uris la Princino.

Mimi perdis mian arkon! ploregis Polikromo.Mi muzikos por vi, kara, diris Vilulo simpatie,

kredante ke i volis diri aron anstata arkon.Mi ne volas vin! kriis Polikromo, arogante batante la

piedon per sia piedo; Mi volas mian ielarkon.Ho; tio estas io alia, diris Vilulo. Sed forgesu in.

Kiam mi estis juna anka mi volegis la ielarkon, sedmi ne povis atingi in. Evidente anka vi ne povas; dobonvolu ne plori.

Polikromo rigardis lin riproe.Mi ne atas vin, i diris.


76/304

Tiktoko de Oz

68

Ne? respondis Vilulo, tirante la Amo-Magneton el siapoo; neniom?eble iometete?Jes, jes! diris Polikromo, ekstaze kunpremante siajn

manojn dum i rigardis la soritan talismanon; mi amasvin, Vilulo!

Kompreneble vi amas min, diris li trankvile; sed mine respondecas. Tion kazas la potenca sorarto de la

Amo-Magneto. Sed laaspekte vi estas tute sola kajsenamika, ielarketo. u vi deziras esti parto de nia grupois vi retrovos viajn patron kaj fratinojn?

Kien vi iras? i demandis.Ni ne scias tion precize, diris Betinjo, prenante ian

manon; sed ni provas trovi la longe perditan fraton de Vilulo, kaptitan de la terura Metala Monarko. u vi

bonvolos akompani nin kaj helpi nin?Polikromo rigardis de unu al alia el la kurioza grupo

de marantoj kaj alloga rideto subite lumigis ian vizaon.Azeno, mortipova knabino, Roza Princino kaj Vilulo!

i kriis. Nepre vi bezonas helpon, se vi intencas frontiRugedon.

u, do, vi konas lin? demandis Betinjo.Neniel. La kavernoj de Rugedo estas sub la surfaco

de la tero, kien neniam povas iri ielarko. Sed mi adispri la Metala Monarko. Oni anka nomas lin la Reo dela Knomoj, sciu, kaj li kazis severajn problemojn por


77/304

apitro Sep

69

vere multaj personojmortipovuloj kaj feojsiatempe,diris Polikromo.u vi do timas lin? demandis la Princino, maltrankvile.Neniu povas damai filinon de la ielarko, diris

Polikromo fiere. Mi estas ielfeino.Sekve, diris Betinjo, rapide, vi povos informi nin kie

trovi la vojon al la kaverno de Rugedo.

Ne, respondis Polikromo, kapneante, tion mi nepovas fari. Sed mi volonte akompanos vin kaj helpos vintrovi la lokon.

Tiu promeso tre plais al iuj marantoj kaj post kiamla Vilulo retrovis la vojon ili komencis sekvi in plibonhumore. La filino de la ielarko dancis leere sur larokoplena vojo, ne plu malfelia, sed kun siaj belaj trajtoj

kovritaj per ridetoj. Vilulo venis la dua, marante regulekaj kelkfoje apogante la Rozan Princinon kiu sekvas lin.Betinjo kaj Hanjo venis lastaj, kaj kiam i laciis promarado la knabino suriris la dorson de Hanjo kaj lasisla fortan azeneton porti in iom.

Je noktio ili atingis kelkajn arbojn kreskantajn apudmalgranda rivereto kaj tie ili kampadis kaj ripozis is lamateno. Tiam ili formaris, trovante berojn kaj fruktojntie kaj tie kiuj satigis la apetiton de Betinjo, Vilulo kajHanjo, tiel ke ili estis bone kontentaj pri sia situacio.

Surprizis Betinjon vidi la Rozan Princinon kunmani,


78/304

Tiktoko de Oz

70

ar i supozis in feino; sed kiam i menciis tion alPolikromo, la filino de la ielarko klarigis ke kiam Ozgaelpeliis el sia Regno de Rozoj i esis esti feino kajneniam refarios pli ol normala mortipovulo. Polikromo,tamen, estas feino negrave kie i estas, kaj kvankam itrinketis kelkajn rosgutojn en la lunlumo por refreigisinnu, neniu vidis in fari tion.

Dum ili darigis sian vagan maradon, direktojmalmulton signifis al ili, ar ili estis senespere perditaj entiu nekonata lando. Vilulo diris ke plej bone estos iridirekte al la montoj, ar la natura enirejo de la subterakaverno de Rugedo verajne estas kaita en iu rokoplenadezerta loko; sed montoj ajne estis tute irka iliiudirekte escepte de la unusola direkto el kiu ili venis,

kiu kondukis al la Regno de Rozoj kaj la maro. Tialmalmulte gravis kiudirekten ili iros.

Post kelka tempo ili rimarkis malklarajn spurojn depado kaj sekvinte tion ili iom da tempo atingisvojkrucion. Tie estis multaj padoj, irantaj diversdirekten,kaj anka estis vojindikilo tiom malnova ke ne pluvideblis vortoj. Unuflanke estis malnova puto, kun enavino por erpi akvon, tamen nenie videblis domo aalia konstruao.

Dum la grupo haltis, perpleksaj pri kiudirekten iri, lamulo proksimiis al la puto kaj klopodis rigardi en in.


79/304

apitro Sep

71

Li soifas, diris Betinjo.i estas seka puto, komentis Vilulo. Verajne jamde multaj jaroj ne plu estas akvo en i. Sed, venu; nidecidu kiun vojon sekvi.

ajne neniu povis decidi tion. Ili sidiis grupe kaj proviskonsideri pri kiu vojo estas plej sekvinda. Sed Hanjo nepovis forteni sin de la puto kaj fine li levis sin sur siajn

malantaajn krurojn, transmetis sian kapon kaj diris lateHi-ha! Betinjo rigardis sian bestamikon scivoleme.

u eble li vidas ion en la fundo? i diris. Adinte tion Vilulo levis sin kaj iris al la puto por

rigardi, kaj Betinjo akompanis lin. La Princino kajPolikromo, kiuj jam fariis firmaj amikoj, tenis la brakojnunu de la alia kaj promenis lalonge de unu el la vojoj,

por trovi facilan padon.Efektive, diris Vilulo, ja ajnas esti io e la fundo

de tiu malnova puto.u ni povos suprentiri in kaj vidi kio i estas?

demandis la knabino.Ne estis sitelo e la fino de la vinoeno, sed ja estis

granda hoko kiu iam uziis por teni sitelon. Vilulosubenpendigis tiun hokon, trenis in sur la fundo kajrelevis in. Malnova ringoforma jupo venis kun i, kajBetinjo ridis kaj foretis in. Tiu ao timigis Hanjon, kiuneniam antae vidis ringoforman jupon, kaj li tenis sin


80/304

Tiktoko de Oz

72

bondistance for de i.Plurajn aliajn objektojn la Vilulo kaptis per la hokokaj relevis, sed neniu el ili estis grava.

i tiu puto ajne fariis ujo por la tuta rubo de lalando, li diris, resubenigante la hokon. Mi kredas ke mijam kaptis ion. Nela hoko denove kaptis ion. Helpumin, Betinjo! Mi ne scias kio i estas, sed i estas ege

peza!i alkuris kaj helpis lin turni la vinon kaj post multa

klopodado konfuzita amaso da kuprao vidiis.Jadi! kriis Vilulo. Vere jen surprizo!Kio i estas? demandis Betinjo, kroiante al la vino

kaj anhelegante.Responde la Vilulo prenis la kupraaron kaj faligis in

sur la teron, for de la puto. Tiam li turnis in per siapiedo, etendis in, kaj mirige al Betinjo la objektomontriis esti kupra homo.

uste tion mi supozis, diris Vilulo, rigardante fiksela objekton. Sed krom se ekzistas du kupruloj en lamondo jen la plej miriga afero kiun iam mi vidis.

Tiumomente la filino de la ielarko kaj la RozaPrincino proksimiis al ili, kaj Polikromo diris:

Kion vi trovis, Vila Viro?A malnovan amikon a nekonaton, li respondis.Ho, jen afio sur lia dorso! kriis Betinjo, kiu


81/304


82/304


83/304

apitro Sep

73

surgenuiis por ekzameni la homon. Jadi, tre kurioze! Askultu i tion.i latlegis la sekvajn vortojn, gravuritajn sur la kupraj

platoj de la korpo de la homo:

de SMITH & TINKERPatentita Duoble Aganta, Ekstre-Reagema,

Pensokrea, Perfekte Parolanta MEKANIKA VIRO

Kun Nia Speciala Horlofunkcia Mekanismo.Pensas, Parolas, Agas, kaj Perska Vivas.

Mirige! kriis la Princino.Jes; sed jen pli, diris Betinjo, legante alian gravuritan

platon:

INSTRUKCIOJ:Por PENSADO:Streu la risorton de la Mekanika

Viro, (truo sub la maldekstra brako, signita No. 1).Por PAROLADO:Streu la risorton de la Mekanika

Viro, (truo sub la dekstra brako, signita No. 2).Por MARADO kaj AGADO:Streu la risorton en la

centro de lia dorso, (signita No. 3).N. B.Ni garantias la perfektan funkciadon de i tiu

mekanismo dum mil jaroj.


84/304

Tiktoko de Oz

74

Se oni garantiis lin por mil jaroj, diris Polikromo,sendube li ankora povas funkcii.Kompreneble, respondis Vilulo. Ni streu liajn

risortojn.Por fari tion ili devis surpiedigi la kuprulon, por ke li

estu rekta, kaj tio ne estis facila tasko. Li emissenekvilibrii, kaj estis re- kaj re-apogenda. La knabinoj

helpis Vilulon, kaj fine Tiktoko ajnis bone ekvilibrii kajstaris sola sur siaj laraj piedoj.

Jes, diris Vilulo, atente rigardante la kuprulon, i tiunepre estas mia malnova amiko Tiktoko, kiu tiktakadis gajeen la Lando Oz kiam mi foriris. Sed estas tre perplekse kielli venis al i tiu soleca loko kaj eniris tiun malnovan puton.

Se ni streos la risortojn, eble li informos nin, sugestis

Betinjo. Jen la losilo, pendanta de hoko sur lia dorso.Kiun parton mi unue streu?

Liajn pensojn, kompreneble, diris Polikromo, ar onidevas pensi por povi paroli a movii inteligente.

Do Betinjo streis sub lia maldekstra brako, kaj tujlumfulmetoj komencis montrii en la supro de lia kapo,kio pruvis ke li komencis pensi.

Nun, diris Vilulo, streu lian gramofonon.Kio estas tio? i demandis.Nu, lian parolaparaton. Liaj pensoj eble estas interesaj,

sed ili nenion diras al ni.


85/304

apitro Sep

75

Do Betinjo streis la kuprulon sub lia dekstra brako,kaj tiam de la interno de lia kupra korpo venis malglatajvortoj: Mul-taj-n dan-koj-n!

Hura! kriis Vilulo, oje, kaj li frapis la dorson deTiktoko tiom elkore ke la kuprulo senekvilibriis kaj falissur la teron. Sed la horlomekanismo kiu ebligis ke liparolu estis streita kaj li diradis: Le-vu mi-n! Le-vu mi-n!

Le-vu mi-n! is ili relevis lin kaj ekvilibrigis lin sur liajpiedoj, kaj tiam li pludiris entile: Mul-taj-n dan-koj-n!

Li ne povos apogi sin uste anta ol ni streos lianagrisorton, komentis Vilulo; do Betinjo streis in, kiomeble plej firmear la losilo turniis iom rigidekaj tiamTiktoko levis siajn piedojn, cirkle maris kaj fine haltisanta la grupo kaj riverencis profunde al iuj.

Kiel vi eniris tiun puton? Mi lasis vin sekura en Oz,demandis Vilulo.

La ra-kon-to es-tas lon-ga, respondis Tiktoko, sed mimal-lon-gi-gos i-n. Post vi-a fo-ri-ro por ser-i vi-a-nfra-to-n, Oz-ma vi-dis vi-n va-ga-di en frem-daj lan-dojki-am ajn i ri-gar-dis si-a-n ma-gi-a-n bil-do-n, kaj ian-ka vi-dis vi-a-n fra-to-n en la ka-ver-no de la Re-ode la Kno-moj; do i sen-dis mi-n por di-ri al vi ki-etro-vi vi-a-n fra-to-n kaj or-do-nis ke mi hel-pu vi-n semi po-vos. La Sor-is-ti-no, Glin-da la Bo-na, trans-por-tismi-n al i ti-u lo-ko tuj-tu-je; sed i ti-e mi ren-kon-tis


86/304

Tiktoko de Oz

76

la Re-o-n de la Kno-moj memmal-ju-na Ru-ge-do,ki-u-n o-ni no-mas i-lo-ke la Me-ta-la Mo-nar-ko.Ru-ge-do sci-is por ki-o mi ve-nis, kaj li ti-om ko-le-riske li e-tis mi-n en la pu-to-n. Ki-am mi-aj ri-sor-tojmal-stre-i-is mi es-tis sen-hel-pa is vi ve-nis kaj el-ti-rismi-n. Mul-taj-n dan-koj-n.

Jen, vere, plezuriga informo, diris Vilulo. Mi

suspektis ke mia frato estas kaptito de Rugedo; sed nunmi scias. Diru al ni, Tiktoko, kiel ni atingu la subterankavernon de la Reo de la Knomoj?

Plej bo-ne ni mar-u, diris Tiktoko. A eb-le ram-pu,a sal-tu, a ru-li-u is a-tin-gi i-n; sed plej bo-nees-tas mar-i.

Mi scias; sed kiun vojon ni sekvu?

Mi-a me-ka-nis-mo ne es-tas kon-stru-i-ta por sci-iti-o-n, respondis Tiktoko.

Ekzistas pli ol unu enirejo al la subtera kaverno, dirisPolikromo, sed maljuna Rugedo lerte kais iun aperturon,por ke teruloj ne entrudiu en lian regnon. Se ni ja trovosvojon subteren, estos hazarde.

Sekve, diris Betinjo, ni elektu kiun ajn vojonhazarde, kaj ni vidu kien i kondukos nin.

Tio sonas bonsenca, deklaris la Princino. Eble nibezonos multan tempon por trovi Rugedon, sed ni havaspli da tempo ol da io alia.


87/304

apitro Sep

77

Si vi te-nos mi-n bo-ne stre-i-ta, diris Tiktoko, mita-gos dum mil jar-oj.Do la sola demando decidenda estas kiun vojon sekvi,

aldonis Vilulo, rigardante unue unu vojon, poste alian.Sed dum ili staris hezitante, kurioza sono atingis iliajn

orelojnsono kia de la marado de multaj piedoj.Kio venas? kriis Betinjo; kaj i kuris al la maldekstra

vojo kaj rigardis la la vojo. Sed estas armeo! i kriis.Kion ni faru: kau nin a kuru?

Staru senmove, ordonis Vilulo. Mi ne timas armeon.Se ili montrios amikemaj, ili povos helpi nin; se ili estasmalamikemaj, mi montros al ili la Amo-Magneton.


88/304

78

APITRO 8

Tiktoko Trovas Teruran Taskon

DUM Vilulo kaj liaj kunuloj staris grupe e unu flanko,

la Armeo de Ugabuo proksimiadis la la vojo, la sononde iliaj piedoj fojfoje akompanis mizera krieto kiam unuel la oficiroj pais sur akran tonon a lia humero frapiiskontra la glavtenilon de apudulo.

Nun el inter la arboj maris Soldato Fajliloj, portantela standardon de Ugabuo, kiu flirtis de longa stango. Tiunstangon li fiksis en la teron tuj anta la puto kaj li kriislatavoe:

Mi nun konkeras i tiun teritorion nome de ReinoKaj Ceter de Ugabuo, kaj iujn loantojn de i tiu landomi proklamas iaj sklavoj!


89/304

apitro Ok

79

Kelkaj oficiroj puis siajn kapojn el inter la arbustojkaj demandis:u libera Soldato Fajliloj?Nek bera nek leguma, estis la respondo, sen

disputo.Nu, disa a ne, puto sufias por mi, diris Generalo

Vafleto, kuraiante antaeniri al la puto; sed uste tiam

li ekvidis Tiktokon kaj Vilulon kaj tuj surgenuiis,tremante kaj timante kaj kriis:

Kompaton, afablaj malamikoj! Kompaton! Lasu ninvivi kaj ni estos viaj sklavoj poreterne!

La aliaj oficiroj, kiuj nun anka antaeniris en laliberan spacon, simile surgenuiis kaj petegis kompaton.

Fajliloj turnis sin kaj, vidante la nekonatojn unuafoje,

ekzamenis ilin tre scivoleme. Trovinte ke tri el la grupoestas knabinoj, li levis sian apon kaj entile klinis sin.

Kio estas? demandis severa voo, kiam Reino Kajatingis la lokon kaj vidis sian riverencantan armeon.

Permesu ke ni konigu nin, respondis Vilulo,antaenpaante. Jen Tiktoko, la Horlofunkcia Homokiufunkcias pli bone ol kelkaj viandaj homoj. Kaj jen PrincinoOzga de Rozlando, uste nun domae ekzilita el sia Regnode Rozoj. Post i mi prezentas Polikromon, ielfeinon, kiuakcidente perdis sian Arkon kaj ne povas trovi la vojonhejmen. La malgranda knabino estas Betinjo Bobin, el iu


90/304

Tiktoko de Oz

80

nekonata terparadizo nomata Oklahoma, kaj kun i vi povasvidi S-ron Hanjo, mulo longvosta kaj iritiema.Pu! diris Kaj, malestime; bela grupo de vagabondoj!

Perditaj kaj forvagintaj, mi supozas, kaj ne valorantajkaption fare de Reino. Mi bedaras esti konkerinta vin.

Sed vi ankora ne konkeris nin, vokis Betinjo indigne.Ne, konsentis Fajliloj, tio estas vera. Sed se miaj

oficiroj bonvole komandos ke mi konkeru vin, mi tuj farostion, kaj post tio ni povos esi kvereladi kaj pli plezurekonversacii.

La oficiroj jam levis sin de siaj genuoj kaj brosis lapolvon de siaj pantalonoj. Al ili la malamikoj ne aspektisferocaj, do la Generaloj kaj Koloneloj kaj Majoroj kajKapitanoj rekuraiis fronti ilin kaj komencis plej arogante

mari anta ili.Necesas kompreni, diris Kaj, ke mi estas la Reino

de Ugabuo, kaj i tiu estas mia nevenkebla Armeo. Niokupas nin per konkerado de la mondo, kaj ar ajne viestas parto de la mondo, kaj obstrukcas nian veturon,necesas ke ni konkeru vine kvankam vi ne meritas tianaltan honoron.

Ne gravas, diris Vilulo. Konkeru nin ladezire. Neenas nin.

Sed ni rifuzas esti sklavoj de iu ajn, aldonis Betinjo,pozitive.


91/304


92/304

Tiktoko de Oz

82

Ni decidos tion, respondis la Reino, kolere. Antaen,Soldato Fajliloj, kaj ligu la malamikojn emane kajepiede!

Sed Soldato Fajliloj rigardis belan Betinjon kaj fascinanPolikromon kaj la belan Rozprincinon kaj kapneis.

Estus malentile, kaj mi rifuzas, li asertis.Vi devas! kriis Kaj. Via devo estas obei ordonojn.

Mi neniujn ordonojn ricevis de miaj oficiroj, protestisla Soldato.

Sed la Generaloj nun kriis: Antaen kaj ligu lakaptitojn! kaj la Koloneloj kaj la Majoroj kaj laKapitanoj ripetis la ordonon, kriante in kiel eble plejlate.

La bruego enis Hanjon, kiu jam rigardadis la Armeon

de Ugabuo malaprobe. La mulo nun kuris antaen kajkomencis retrenpai cele la oficirojn kaj piedbati feroce kajdanere. La atako estis tiom subita ke la oficiroj diskuriskvaza polvo blovata de cikloneto, faligante siajn glavojndum ili kuris kaj serante trovi rifuon malanta la arbojkaj arbustoj.

Betinjo gaje ridis pro la komika forpelo de la noblaarmeo, kaj Polikromo dancis gajege. Sed Kaj furiozis protio malnobla venkio de ia brava armeo fare de unumalgranda mulo.

Soldato Fajliloj, mi ordonas ke vi plenumu vian


93/304

apitro Ok

83

devon! i rekriis, sed i mem devis faligi sin por eviti lakalkanojn de la muloar Hanjo tute ne esceptis virinonkiu deklaris sin malamiko. Tamen Betinjo kaptis sianampionon per antabuklo kaj firme tenis lin, kaj kiamla oficiroj vidis ke la mulo estas malhelpata plu ataki ilirampis timeme antaen kaj reprenis siajn foretitajnglavojn.

Soldato Fajliloj, prenu kaj ligu tiun kaptitojn! kriaisla Reino.

Ne, diris Fajliloj, foretante sian pafilon kaj demetantela dorsosakon ligitan al lia dorso per rimeno. Mi rezignasmian postenon de Armeo de Ugabuo. Mi aniis por batalila malamikojn kaj farii heroo, sed se vi volas ke iu ligusenhelpajn knabinojn vi devos dungi novan Soldaton.

Dirinte tion li maris al la aliaj kaj premis la manojnde Vilulo kaj Tiktoko.

Perfido! kriais Kaj, kaj iuj oficiroj eis ian krion.Absurdao, diris Fajliloj. Mi rajtas rezigni kiam mi

volas.Neniel! respondis la Reino. Se vi rezignos tio

nuligos mian Armeon, kaj mi ne plu povos konkeri lamondon. Nun i turnis sin al la oficiroj kaj diris: Midevas peti de vi komplezon. Mi scias ke estas maldigneke oficiroj batalas, sed se vi ne tuj kaptos SoldatonFajlilojn kaj devigos lin obei miajn ordonojn neniu el ni


94/304

Tiktoko de Oz

84

havos kaptaojn. Anka verajne vi iuj suferos malsaton,kaj kiam ni renkontos potencan malamikon vi riskoskaptii kaj sklavii.

Antavido de tiu terura fato tiom timigis la oficirojnke ili eltiris siajn glavojn kaj vere feroce kuris al Fajliloj,kiu staris apud Vilulo. Sed la postan momenton ili haltiskaj refalis sur siajn genuojn; ar jen, anta ili, estis la

brilanta Amo-Magneto, tenata de la mano de la ridetantaVilulo, kaj vidante tiun magian talismanon iu Ugabuo tujdonis sian koron. E Kaj vidis la Amo-Magneton, kajforgesante ian malamikecon kaj koleron i etis sin al

Vilulo kaj ame irkabrakumis lin. Alarmite pro tiu neanticipita efekto de la Magneto,

Vilulo liberigis sin de la irkaantaj brakoj de la Reino

kaj rapide kais la talismanon en sia poo. Laaventurantoj el Ugabuo nun estis liaj firmaj amikoj, kajoni ne plu parolis pri konkerio kaj ligio de anoj delia grupo.

Se vi insiste volas konkeri, diris Vilulo; vi povosmari kun mi al la subtera Regno de Rugedo. Porkonkeri la mondon, la via celo, vi devos konkeri iujnsub ia surfaco kiel anka tiujn sur ia surfaco, kajneniu en la mondo indas konkerion tiom kiomRugedo.

Kiu estas li? demandis Kaj.


95/304


96/304

Tiktoko de Oz

86

La Metala Monarko, la Reo de la Knomoj.u li estas ria? demandis Majoro trumpoj perfervora voo.

Kompreneble, respondis Vilulo. Li posedas iujnsubterajn metalojnoron, arenton, kupron, latunon kajstanon. Li kredas anka posedi iujn metalojn surterajn,ar li diras ke iuj metaloj iam estis parto de lia regno.

Do, se vi konkeros la Metalan Monarkon, vi akiros iujnriaojn de la mondo.

Ha! kriis Generalo Pomo, profunde emante, tiakaptao vere meritus nian agadon. Ni konkeru lin, ViaMoto.

La Reino rigardis riproe Fajlilojn, kiu nun sidadisapud la bela Princino kaj flustradis en ian orelon.

Ve, diris Kaj, mi ne plu havas Armeon. Mi havasmultajn kuraajn oficirojn, jes, sed neniun ordinaransoldaton kiun ili komandu. Sekve mi ne povos konkeriRugedon kaj akiri iujn liajn riaojn.

Kial ne promocii unu el viaj oficiroj al OrdinaraSoldato? demandis Vilulo, sed tuj iu oficiro komencisprotesti kaj la Reino de Ugabuo kapneis respondante:

Neeble. Ordinara soldato devas esti timiga batalisto,kaj miaj oficiroj ne kapablas batali. Ili estas treege kuraajkiam necesas komandi ke aliaj batalu, sed ili ne povusmem renkonti la malamikojn kaj venki.


97/304

apitro Ok

87

Tutvere, Via Moto, diris Kolonelo Pruno, fervore.Ekzistas multaj formoj de kurao, kaj unu persono nepovas posedi iujn formojn. Mi mem estas kuraa kielleono iumaniere escepte de batalado, sed kiam temas pribataloj mia naturo ribelas. Batalado estas malafabla kajpovas damai aliajn personojn; do, ar mi estas natureentila, mi neniam batalas.

Nek mi! kriis iu el la aliaj oficiroj.Vidu, diris Kaj, kiom senhelpa mi estas. Se

Ordinarulo Fajliloj* ne montrius perfidulo kaj dizertulo,mi volonte helpus konkeri tiun Rugedon; sed Armeo senordinara soldato estas kia abelo sen pikilo.

Mi ne estas perfidulo, Via Moto, protestis Fajliloj. Midece rezignis, ar ne plais al mi la laboro. Sed multaj

personoj povus anstatai min. Kial ne soldatigi la Vilulon?Eble li mortus, diris Kaj, rigardante Vilulon ameme,

ar li estas mortipovulo, kaj povus morti. Se io okazusal li, mia koro rompius.

Pli ol mia koro rompius, deklaris Vilulo. Agnosku,Via Moto, ke mi estas la komandanto de i tiu ekspedicio,ar ni seras mian fraton, ne kaptaojn. Sed mi kaj miajakompanantoj deziras la helpon de via armeo, kaj se vihelpos nin konkeri Rugedon kaj tiel savi mian fraton elkaptiteco ni permesos ke vi retenu iujn oron kaj juvelojnkaj aliajn kaptaojn trovotajn.


98/304

Tiktoko de Oz

88

Tiu propono estis tiom alloga ke la oficiroj komencisinterflustradi kaj balda Kolonelo Fromao diris: ViaMoto, kombininte niajn cerbojn ni us evoluigis veregrandiozan ideon. Ni soldatigu la HorlofunkcianHomon!

Ki-u-n? Mi-n? demandis Tiktoko. E ne u-nuse-kun-do-n! Mi ne po-vas ba-ta-li, kaj nep-re ne for-ge-su

ke Ru-ge-do e-tis mi-n en la pu-to-n.Tiutempe vi ne havis pafilon, diris Polikromo. Sed

se vi anios al la Armeo de Ugabuo vi portos la pafilonuzitan de Sinjoro Fajliloj.

Sol-da-to de-vas po-vi ku-ri kaj ne nur ba-ta-li,protestis Tiktoko, kaj se mi-a me-ka-nis-mo mal-stre-i-os,ki-el of-te o-ka-zas, mi nek po-vos ku-ri nek ba-ta-li.

Mi tenos vin bone streita, Tiktoko, promesis Betinjo.Nu, la ideo ne estas malbona, diris Vilulo. Tiktoko

estos ideala soldato, ar nenio povas damai lin esceptede martelego. Kaj ar simpla soldato ajne necesas por la

Armeo, Tiktoko estas la sola persono en nia grupo kiutagas por la tasko.

Ki-o-n mi de-vos fa-ri? demandis Tiktoko.Obei ordonojn, respondis Kaj. Kiam la oficiroj

ordonos ke vi faru ion, vi devos fari tion; jen io.Kaj tute sufice, diris Fajliloj.u mi ri-ce-vos sa-laj-ro-n? demandis Tiktoko.


99/304

apitro Ok

89

Vi ricevos vian porcion de la kaptaoj, respondis laReino.Jes, komentis Fajliloj, duono de la kaptaoj estos por

Reino Kaj, la alia duono dividios inter la oficiroj, kajla Soldato ricevos la restaon.

Ti-o kon-ten-ti-gos, diris Tiktoko, prenante la pafilonkaj ekzamenante in miroplene, ar li neniam antae vidis

tian aferon.Kaj ligis la dorsosakon al la kupra dorso de Tiktoko

kaj diris: Nun ni pretas mari al la Regno de Rugedokaj konkeri in. Oficiroj, komandu ke la Armeo maru.

Staru envice! kriis la Generaloj, elprenante siajn glavojn.Staru envice! kriis la Koloneloj, elprenante siajn glavojn.Staru envice! kriis la Majoroj, elprenante siajn glavojn.

Staru envice! kriis la Kapitanoj, elprenante siajn glavojn.Tiktoko rigardis ilin kaj poste irka sin surprizite.Sta-ru en vi-o? Ki-e es-tas la vi-o, u en la pu-to?Ne, diris Reino Kaj, vi devas stari en marordo.u la marbordo estas proksima? demandis la

Horlofunkcia Homo.Surultrigu vian pafilon kaj staru preta por mari,

konsilis Fajliloj, do Tiktoko tenis la pafilon rekta kaj starissenmove.

Nun kion? li demandis.La Reino turnis sin al Vilulo.


100/304

Tiktoko de Oz

90

Kiu vojo kondukas al la kaverno de la MetalaMonarko?Ni ne scias, Via Moto, estis la respondo.Sed tio estas absurda! diris Kaj sulkigante sian

frunton. Se ni ne povos atingi Rugedon, certe ni ne povoskonkeri lin.

Vi pravas, agnoskis Vilulo; sed mi ne diris ke ni ne

povos atingi lin. Ni nur trovu la vojon, kaj pri tio nidiskutadis kiam vi kaj via imponega Armeo alvenis.

Nu, do, rapidu trovi in, knalvois la Reino.Tio ne estis facila tasko. Ili iuj staris rigardante de

unu vojo al alia perpleksite. La vojoj radiadis el lamalgranda libera spaco kiel la radioj de la tagmeza suno,kaj iu vojo similis iun alian vojon.

Fajliloj kaj la Roza Princino, kiu jam fariis bonajamikoj, antaeniris iomete la unu el la vojoj kaj troviske in flankas belaj sovaaj floroj.

Kial ne peti la florojn informi vin pri la vojo? lidiris al sia akompanantino.

La florojn? respondis la Princino, surprizite pro tiudemando.

Kompreneble, diris Fajliloj. La kampofloroj estasgekuzoj de Roza Princino, kaj mi kredas ke ili informusvin se vi demandus.

i rigardis pli atente la florojn. Estis centoj da blankaj


101/304


102/304


103/304

apitro Ok

91

lekantetoj, oraj ranunkoloj, bluaj kampanuloj kaj dafodilojkreskantaj apud la vojo, kaj iu florkapo estis firme fiksitasur sia maldika sed fortika trunketo. E estis kelkaj sovaajrozoj disutitaj tie kaj tie kaj eble ar la Princino vidisilin i akiris kuraon por fari la gravan demandon.

i surgenuiis, frontante la florojn, kaj etendis ambabrakojn plede al ili.

Diru al mi, belaj gekuzoj, i diris per sia dola, mildavoo, kiu vojo kondukos nin al la Regno de Rugedo, laReo de la Knomoj?

Tuj iuj trunketoj kliniis gracie dekstren kaj laflorkapoj kapgestis unudutrifoje tiudirekten.

Jen i! kriis Fajliloj oje. Nun ni scias la vojon.Ozga surpiediis kaj rigardis miroplene la kampoflorojn,

kiuj nun rerektiis.u kazis tion la vento? i demandis per mallata

flustro.Neniel, respondis Fajliloj. E ne plej eta venteto

blovas. Sed tiuj belaj floroj ja estas viaj gekuzoj kaj tujrespondis vian demandon, kaj mi sciis ke tiel estos.


104/304

92

APITRO 9

La Rabio de Rugedo Rue Radias

LA vojo elektita de la aventurantoj kondukis surmonten

kaj envalen kaj turnadis sin tie kaj tie la ajne sencelamaniero. Sed konstante i pliproksimiis al aro da malaltajmontoj kaj Fajliloj diris pli ol unufoje ke li certas ke laenirejo al la kaverno de Rugedo trovias inter tiuj severajmontetoj.

Pri tio li tute pravis. Profunde sub la plej proksimamonto estis belega ambro izita el la solida roko, kiesmuroj kaj tegmento scintilis pro miloj da grandiozajjuveloj. Tie, sur trono el pura oro, sidis la fama Reo dela Knomoj, vestita per belaj roboj kaj portanta superbankronon izitan el unusola sangorua rubio.


105/304

apitro Na

93

Rugedo, la Monarko de iuj Metaloj kaj Valoraj tonojde la Subtera Mondo, estis ronda vireto kun fluantablanka barbo, rua vizao, brilantaj okuloj kaj severamieno kiu kovris lian tutan frunton. Oni supozus,rigardante lin, ke li sendube estas gaja; oni supozus, prolia enorma rieco, ke li sendube estas felia; sed tiel neestis. La Metala Monarko estis malagrabla kaj kolera ar

mortipovuloj elfosis tiom da trezoro el la tero kaj gardasin surtere, kie la tuta potenco de Rugedo kaj liaj knomojne povas repreni in. Li malamis ne nur la mortipovulojnsed anka la feojn loantajn sur la tero a super i,kaj anstata esti kontenta pro la riaoj kiujn li pluposedas li malfeliis ar li ne posedas iujn oron kajjuvelojn en la mondo.

Rugedo estis preska endorma, en sia seo, kiam lisubite rektiis, elsonigis koleran muon kaj komencisbatadi grandan gongon kiu staris apud li.

La sono plenigis la vastan kavernon kaj penetris ismultaj preteraj kavernoj, kie nenombreblaj knomojprilaboradis siajn senfinajn taskojn, martelante oron kajarenton kaj aliajn metalojn, a fandante ercojn en grandajfornoj, a polurante scintilantajn gemojn. La knomojtremis pro la sono de la gongo de la Reo kaj flustristimeme unu al alia ke io malagrabla nepre okazos; sedneniu adacis heziti dum sia laborado.


106/304

Tiktoko de Oz

94

La pezaj kurtenoj el ordrapo repuiis kaj Kalikot,la Alta ambelano de la Reo, eniris anta laReganton.

Kio estas, Via Moto? li demandis, lare oscedante,ar li us vekiis.

Estas? muis Rugedo, feroce batante la plankon persia piedo. Tiuj malsaaj mortipovuloj estas, jen kio! Kaj

balda il

Baum, L.frank - Tiktoko de Oz

Documents

Transcript of Baum, L.frank - Tiktoko de Oz