BL PATRIMOINE JUDÉO-ALSACIEN - alsaceavelo.fr · le-Bastbe rg Mittelschaeffolsheim...

5
Wic k ersheim- Wilshausen W altenheim- sur-Zorn Niedersoultzbach Schwind r atzheim Bosselshausen Pfaffenhoffen - Val de Moder Altec k endorf Bitschhoffen Morschwiller Schal k endorf Scherlenheim Issenhausen Menchhoffen Minversheim Mutzenhouse Wittersheim Bossendorf Bouxwiller Geiswiller Gottesheim Hochfelden Huttendorf Kirrwiller Mommenheim Obermodern Printzheim Ringeldorf Ringendorf Wilshausen Wilwisheim Zœbersdorf Zutzendorf Buswiller Dauendorf Ettendorf Lixhausen Uttwiller m Melsheim Riedheim Ube r ach A 4 D 421 D 421 33 D 419 D 919 D 919 D 17 D 24 D 6 D 6 D 7 D 100 D 105 D 108 D 110 D 227 D 2 D 232 D 241 D 632 D 669 D 735 D 59 D 72 D 91 Reiherwald Oberfeld Ebersbe r g C a n a l d e l a M a r n e a u R hi n L a Z o r n L a M o d e r L a Z o r n L a M od e r Wickersheim- Wilshausen Waltenheim- sur-Zorn Niedersoultzbach Schwindratzheim Bosselshausen Pfaffenhoffen - Val de Moder Alteckendorf Bitschhoffen Morschwiller Schalkendorf Scherlenheim Issenhausen Menchhoffen Minversheim Mutzenhouse Wittersheim Bossendorf Bouxwiller Geiswiller Gottesheim Hochfelden Huttendorf Kirrwiller Mommenheim Obermodern Printzheim Ringeldorf Ringendorf Wilshausen Wilwisheim Zœbersdorf Zutzendorf Buswiller Dauendorf Ettendorf Lixhausen Uttwiller m Melsheim Riedheim Uberach A 4 D 421 D 421 33 D 419 D 919 D 919 D 17 D 24 D 6 D 6 D 7 D 100 D 105 D 108 D 110 D 227 D 2 D 232 D 241 D 632 D 669 D 735 D 59 D 72 D 91 Reiherwald Oberfeld Ebersberg Ca n a l d e l a M a r n e a u R hi n L a Z o r n L a M o d e r L a Z o r n L a M od e r 1/5 BL 473 PATRIMOINE JUDÉO-ALSACIEN Jüdisch-elsässisches Kulturerbe The Jewish-Alsatian heritage Erfgoed van de joodse Elzas 44,9 km - 467 m BAS-RHIN HAUT-RHIN Colmar Strasbourg LORRAINE PFALZ BASEL (CH) BRINDISI (IT) BADEN-BADEN SCHWARZWALD (D) Fribourg (DE) Mulhouse LONDRES (UK) SAARBRUCKEN (DE) 0 1 km 169 L’ALSACE À VÉLO Radwandern im Elsass Cycling in Alsace Fietsen in de Elzas Sens du circuit / Richtung des Tour / Direction of trail / Rijrichting Route / Straße / Road / Verharde weg Voie à circulation restreinte / Straße mit eingeschränktem Verkehr / Restricted access road / Weg met beperkt verkeer Parcours cyclables en site propre/ Radweg im Gelände / Separate cycle track / Fietspad Bandes cyclables / Radweg auf der Straße / Cycle lanes / Fietsstroo EuroVelo 5 Départ du circuit / Start der Tour / Start of trail / Vertrekpunt 2017 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 310 170 240 100 m km Pfaffenhoffen - Val de Moder Hochfelden 0 5 10 15 20 25 30 35 40 Hochfelden 161 161 Dénivelé important / Groß Hohenunterschied / High height difference / Grote hoogtemeters Hochfelden

Transcript of BL PATRIMOINE JUDÉO-ALSACIEN - alsaceavelo.fr · le-Bastbe rg Mittelschaeffolsheim...

Page 1: BL PATRIMOINE JUDÉO-ALSACIEN - alsaceavelo.fr · le-Bastbe rg Mittelschaeffolsheim Niederschaeffolsheim Oberhoffen-sur-Moder Schaffhouse- ... D 227 D 227 D 227 D 230 D 231 D 232

Haguenau

Bischwiller

Marienthal

Schweighouse-sur-Moder

Wickersheim-Wilshausen

Griesbach-le-Bastberg

Mittelschaeffolsheim

Niederschaeffolsheim

Oberhoffen-sur-Moder

Schaffhouse-sur-Zorn

Waltenheim-sur-Zorn

Camp d'Oberhofen

Niedersoultzbach

Schwindratzheim

Obersoultzbach

Bosselshausen

Pfaffenhoffen - Val de Moder

Waldolwisheim

rswiller

Alteckendorf

Bitschhoffen

Friedolsheim

Hohatzenheim

Kurtzenhouse

Maennolsheim

Mittelhausen

Morschwiller

Saessolsheim

Schalkendorf

Scherlenheim

Wintershouse

Bernolsheim

Bietlenheim

Duntzenheim

Furchhausen

Geudertheim

Herrlisheim

Issenhausen

Krautwiller

Menchhoffen

Mertzwiller

Minversheim

Mutzenhouse

Rottelsheim

Wingersheim

Wittersheim

Batzendorf

Bilwisheim

Bossendorf

Bouxwiller

Dettwiller

Donnenheim

Geiswiller

Gottesheim

Gougenheim

Hochfelden

Huttendorf

Kindwiller

Kirrwiller

Kriegsheim

Littenheim

Mommenheim

Obermodern

Printzheim

Ringeldorf

Ringendorf

Rohrwiller

Schirrhein

enheim

bourg

Wahlenheim

Weyersheim

Wilshausen

Wilwisheim

Wolschheim

Zœbersdorf

Zutzendorf

Altenheim

Berstheim

Buswiller

Dauendorf

Ettendorf

Gingsheim

Hochstett

Ingenheim

Lixhausen

Offendorf

Olwisheim

Uhlwiller

Uttwiller

Weitbruch

Gimbrett

Hattmatt

Imbsheim

Lupstein

Melsheim

OhlungenRiedheim

Brumath

Uberach

Gries

Hœrdt

A 340

A 35

A 4

A 4

D 1063

D 1340

D 1062

D 1063

D 263

D 421

D 421

1

D 421

D 29

D 29

D 2

D 133

D 133

D 140

D 263

D 419

D 468

D 919

D 919

D 919

D 17D 24

D 25

D 27

D 37

D 41

D 94

D 6

D 6

D 6

D 6

D 7

D 100

D 101

D 105

D 108

D 110

D 112

116

D 116

D 139

D 223

D 227

D 227

D 227

D 230

D 231

D 232

D 233

D 236

D 241

D 241

D 326

D 329

D 632

D 667

D 669

D 683

D 735

D 14

D

D 32

D 37

D 47

D 48

D 56

D 58

D 58

D 59

D 59

D 60D 67

D 67

D 67

D 72

D 73

D 83

D 85

D 91

D 94

Niederwald Reiherwald

Oberholz

Bastberg

Oberfeld

Ebersberg

La Zo r n

Ca na l d e la M a r n e au Rhi n

La Zo rn

La M o d er

La Zo r n

La Zo rn

L a M od er

La M o der

Haguenau

Bischwiller

Marienthal

Schweighouse-sur-Moder

Wickersheim-Wilshausen

Griesbach-le-Bastberg

Mittelschaeffolsheim

Niederschaeffolsheim

Oberhoffen-sur-Moder

Schaffhouse-sur-Zorn

Waltenheim-sur-Zorn

Camp d'Oberhofen

Niedersoultzbach

Schwindratzheim

Obersoultzbach

Bosselshausen

Pfaffenhoffen - Val de Moder

Waldolwisheim

rswiller

Alteckendorf

Bitschhoffen

Friedolsheim

Hohatzenheim

Kurtzenhouse

Maennolsheim

Mittelhausen

Morschwiller

Saessolsheim

Schalkendorf

Scherlenheim

Wintershouse

Bernolsheim

Bietlenheim

Duntzenheim

Furchhausen

Geudertheim

Herrlisheim

Issenhausen

Krautwiller

Menchhoffen

Mertzwiller

Minversheim

Mutzenhouse

Rottelsheim

Wingersheim

Wittersheim

Batzendorf

Bilwisheim

Bossendorf

Bouxwiller

Dettwiller

Donnenheim

Geiswiller

Gottesheim

Gougenheim

Hochfelden

Huttendorf

Kindwiller

Kirrwiller

Kriegsheim

Littenheim

Mommenheim

Obermodern

Printzheim

Ringeldorf

Ringendorf

Rohrwiller

Schirrhein

enheim

bourg

Wahlenheim

Weyersheim

Wilshausen

Wilwisheim

Wolschheim

Zœbersdorf

Zutzendorf

Altenheim

Berstheim

Buswiller

Dauendorf

Ettendorf

Gingsheim

Hochstett

Ingenheim

Lixhausen

Offendorf

Olwisheim

Uhlwiller

Uttwiller

Weitbruch

Gimbrett

Hattmatt

Imbsheim

Lupstein

Melsheim

OhlungenRiedheim

Brumath

Uberach

Gries

Hœrdt

A 340

A 35

A 4

A 4

D 1063

D 1340

D 1062

D 1063

D 263

D 421

D 421

1

D 421

D 29

D 29

D 2

D 133

D 133

D 140

D 263

D 419

D 468

D 919

D 919

D 919

D 17D 24

D 25

D 27

D 37

D 41

D 94

D 6

D 6

D 6

D 6

D 7

D 100

D 101

D 105

D 108

D 110

D 112

116

D 116

D 139

D 223

D 227

D 227

D 227

D 230

D 231

D 232

D 233

D 236

D 241

D 241

D 326

D 329

D 632

D 667

D 669

D 683

D 735

D 14

D

D 32

D 37

D 47

D 48

D 56

D 58

D 58

D 59

D 59

D 60D 67

D 67

D 67

D 72

D 73

D 83

D 85

D 91

D 94

Niederwald Reiherwald

Oberholz

Bastberg

Oberfeld

Ebersberg

La Zo r n

Ca na l d e la M a r n e au Rhi n

La Zo rn

La M o d er

La Zo r n

La Zo rn

L a M od er

La M o der

1/5

BL473

PATRIMOINE JUDÉO-ALSACIEN Jüdisch-elsässisches Kulturerbe The Jewish-Alsatian heritage Erfgoed van de joodse Elzas

44,9 km - 467 m

BAS-RHIN

HAUT-RHIN

Colmar

Strasbourg

LORRAINE

PFALZ

BASEL (CH) BRINDISI (IT)

BADEN-BADEN SCHWARZWALD (D)

Fribourg (DE)

Mulhouse

LONDRES (UK) SAARBRUCKEN (DE)

0 1 km

169

L’ALSACE À VÉLO Radwandern im Elsass Cycling in Alsace Fietsen in de Elzas

Sens du circuit / Richtung des Tour / Direction of trail / Rijrichting

Route / Straße / Road / Verharde weg Voie à circulation restreinte / Straße mit

eingeschränktem Verkehr / Restricted access road / Weg met beperkt verkeer

Parcours cyclables en site propre/ Radweg im Gelände / Separate cycle track / Fietspad

Bandes cyclables / Radweg auf der Straße / Cycle lanes / Fietsstroo

EuroVelo 5

Départ du circuit / Start der Tour / Start of trail / Vertrekpunt

2017 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

310

170240

100

m

km

Pfaffenhoffen - Val de Moder

Hochfelden0 5 10 15 20 25 30 35 40

Hochfelden

161 161

Dénivelé important / Groß Hohenunterschied / High height difference / Grote hoogtemeters

Hochfelden

Page 2: BL PATRIMOINE JUDÉO-ALSACIEN - alsaceavelo.fr · le-Bastbe rg Mittelschaeffolsheim Niederschaeffolsheim Oberhoffen-sur-Moder Schaffhouse- ... D 227 D 227 D 227 D 230 D 231 D 232

2/5

BL473

PATRIMOINE JUDÉO-ALSACIEN Jüdisch-elsässisches Kulturerbe The Jewish-Alsatian heritage Erfgoed van de joodse Elzas

2017 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

Cette boucle vous fait découvrir le patrimoine alsacien authentique, à travers de nombreux villages pittoresques avec leurs grandes fermes à colombages et 4  musées complémentaires sur l’histoire et les traditions du pays de Hanau et de la Zorn. Les communautés juives ont laissé un héritage important qui peut se visiter, avec les synagogues de Hochfelden et de Bouxwiller ainsi que le cimetière israélite d’Ettendorf.

Bei dieser Tour entdecken Sie das historische Kulturerbe des Elsass. Sie führt durch malerische Dörfer mit großen Fachwerkbauernhäusern, wo Sie außerdem vier Museen erwarten, die der Geschichte und dem Brauchtum des Hanauerlandes und des Zorntals gewidmet sind. Mit den Synagogen in Hochfelden und Bouxwiller und dem jüdischen Friedhof in Ettendorf haben die jüdischen Gemeinden bedeutende Kulturdenkmäler hinterlassen. Synagogen und Friedhof sind für Besucher geöffnet.

This loop enables you to discover a slice of authentic Alsatian heritage as you cycle through picturesque villages with large half-timbered farmhouses and 4 museums providing complementary information on the history and traditions of the regions of Hanau and Zorn. Here, you can visit the vast heritage left by Jewish communities with synagogues in Hochfelden and Bouxwiller and the Jewish cemetery in Ettendorf.

Een rondtocht langs authentiek erfgoed uit de Elzas, via talloze schilderachtige dorpjes met grote vakwerkboerderijen en vier elkaar aanvullende musea over de geschiedenis en de tradities van het Land van Hanau en de Zorn. De joodse gemeenschap heeft hier een belangrijke erfenis nagelaten. De meeste plaatsen zijn te bezoeken, zoals de synagoges van Hochfelden en Bouxwiller en de joodse begraafplaats van Ettendorf.

LE PARCOURS / DER WEG / THE ROUTE / DE ROUTE

LocalitésOrte / Towns / Gemeentes •

Hochfelden ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Wickersheim-Wilshausen

Geiswiller

Bouxwiller ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Obermodern-Zutzendorf ◆ ◆ ◆ ◆

Pfaffenhoffen - Val de Moder ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Schalkendorf

Buswiller ◆

Ettendorf ◆

Alteckendorf ◆ ◆

Minversheim

Schwindratzheim ◆ ◆ ◆ ◆

Waltenheim-sur-zorn ◆

LES SERVICES PAR COMMUNE / SERVICEANGEBOTE DER GEMEINDEN / SERVICES IN EACH TOWN / DIENSTEN PER GEMEENTE

Réparation de bicyclettes / Fahrrad-Reparatur / Bicycle repairs / Fietsenmaker

Guichet automatique bancaire / Geldautomat / Cash dispenser / Geldautomaat

• Gare SNCF / Bahnhof / Railway station / Station

Hôtel-restaurant avec garage à bicyclette (H=hôtel, H/R=hôtel-restaurant, *,**,***,****=class. officiel, ch=nbre de chambres) / Hotel-Restaurant mit Fahrradgarage (H: Hotel, H/R: Hotel-Restaurant, *,**,***,****=offizielle Klassifizierung, ch=Zimmeranzahl / Hotel-restaurant with bicycle shed (h=hotel, h/r=hotel-restaurant, *,**,***,**** =official classif., ch=no. of rooms) / Hotel-restaurant met fietsenstalling

Chambre d’hôtes labéllisée / Gästezimmer mit label / Labeled Bed and Breakfast / B&B

Restaurant

Commerces alimentaires / Lebensmittel / Food shop / Lebensmittelgeschäft

Salon de thé / Bistro-Cafe / Bistro-café / Café

Office de Tourisme / Verkehrsbüro / Tourist office / VVV

Toilettes publiques / Öffentliche Toiletten / Public restroom / Openbare toiletten

Musée / Museum

Site patrimonial remarquable / Sehenswerte Kulturstätte / Remarkable heritage site / Opmerkelijk erfgoed

Piscine et lieux de baignade / Swimming pool Indoor swimming pool / Schwimmbad Hallenbad / Buitenbad Binnenbad

Point d’eau / Badeplätze / Bathing / Zwemmen toegestaan

Aire de pique-nique / Picknickplätze / Picnic area / Picknickplaatsen

Réparation et location de bicyclettes / Fahrrad Reparatur und Vermietung / Bicycle repairs and hire / Fietsenmaker en Fietsenverhuur

Page 3: BL PATRIMOINE JUDÉO-ALSACIEN - alsaceavelo.fr · le-Bastbe rg Mittelschaeffolsheim Niederschaeffolsheim Oberhoffen-sur-Moder Schaffhouse- ... D 227 D 227 D 227 D 230 D 231 D 232

3/5

BL473

PATRIMOINE JUDÉO-ALSACIEN Jüdisch-elsässisches Kulturerbe The Jewish-Alsatian heritage Erfgoed van de joodse Elzas

2017 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

OÙ SE LOGER ?  / UNTERKÜNFTE WHERE TO STAY ? / ACCOMMODATIE

HÔTELS AVEC GARAGE À VÉLO (+KITS DE RÉPARATION)Hotel mit Fahrradgarage (Werkzeuge für kleine Reparaturen)Hotel with bicycle shed (Tools for small repairs)Hotel met fietsenstalling (Reparatiekit)

■ BOUXWILLERHôtel La Cour du Tonnelier 84a Grand Rue +33 (0)3 88 70 72 57 www.courdutonnelier.fr

■ OBERMODERNHôtel-restaurant ERNENWEIN 11 rue de la Gare +33 (0)3 88 90 80 08 www.ernenwein.com

■ PFAFFENHOFFEN - VAL DE MODER

Hôtel-restaurant** À l’Agneau** +33 (0)3 88 07 72 38 www.hotel-restaurant-delagneau.com

CHAMBRES D’HÔTES LABÉLISÉES Gästezimmer mit labelLabeled Bed and breakfast B&B

■ HOCHFELDENVilla Béatrice (Chambres d’hôtes Clévacances 3 clés) 2A rue de Pfaffenhoffen +33 (0)3 88 71 91 72 +33 (0)6 81 80 30 62 www.villa-beatrice.fr

■ WALTENHEIM/ZORNMarguerite SCHEHRER (2 épis) 33 rue Principale +33 (0)3 88 51 64 79 +33 (0)3 88 50 75 93Alain FUCHS (2 épis) 22 rue de l’école +33 (0)3 88 51 64 57 www.ferme-auberge-fuchs.com

OÙ MANGER ? / WO ESSEN? / WHERE TO EAT? / UIT ETEN?

■ HOCHFELDENCaveau du Vieux Château 7 rue de l’église +33 (0)3 88 91 54 07 Restaurant De la Gare 14 rue de la gare +33 (0)3 88 91 98 15Café Le Foyer 4 rue Abbé Weisrock +33 (0)3 88 02 29 15Poivre et sel 27 rue du Gal Lebocq +33 (0)3 88 91 30 35Le Rendez-vous du Canal 2a quai du canal +33 (0)6 36 56 41 07Stammtisch Météor (Restaurant - brasserie) 13 rue Du Général Lebocq +33 (0)3 88 01 04 48

À l’Eckenthal 37 route de Strasbourg +33 (0)9 53 45 38 27

■ BOUXWILLERBrasserie de l’Ours 2 rue de Kirrwiller + 33(0)3 88 71 30 57 www.brasseriedelours.blogspot.comLa Cour du Tonnelier 84a Grand Rue +33 (0)3 88 70 72 57 www.courdutonnelier.frLa Fontaine de Hanau 2 rue de la Gare +33 (0)3 88 03 30 33 www.fontaine-de-hanau.com

La Petite Alsace 44 Grand Rue +33 (0)3 88 71 30 40 www.lapetitealsace.fr

■ OBERMODERNErnenwein 11 rue de la Gare +33 (0)3 88 90 80 08 www.ernenwein.com

■ PFAFFENHOFFEN - VAL DE MODER

À l’Agneau 3 rue de Saverne +33 (0)3 88 07 72 38 www.hotel-restaurant-delagneau.com

À l’étoile d’or 14 rue de la gare +33 (0)3 88 07 70 64L’orgelstubb 5 place du marché +33 (0)3 88 07 75 91Chez Drion 1 rue de la gare +33 (0)3 88 07 70 56Au Cerf 9 place Helmstetter +33 (0)3 88 72 56 40

■ ETTENDORFM. Gérard FOUQUART 9 rue Principale +33 (0)3 88 07 69 55

■ ALTECKENDORFRebstoeckel 42 rue Principale +33 (0)3 88 68 42 16

■ SCHWINDRATZHEIMAu Bœuf 18 rue de la Zorn +33 (0)3 88 91 51 14Le P’ti Plus 33 rue du Général Leclerc +33 (0)3 88 01 27 98

■ WALTENHEIM-SUR-ZORN À l’Ancre 2 rue du Moulin +33 (0)3 88 51 62 37

SERVICES PAR COMMUNES  SERVICEANGEBOTE DER GEMEINDEN SERVICES IN EACH TOWN DIENSTEN PER GEMEENTE

RÉPARATEURS DE VÉLOS Fahrrad-Reparatur Bicycle repairs Fietsenmake

■ HOCHFELDENVélo et Oxygen Fischer JMP Partenaire 3 rue du Général Lebocq +33 (0)3 88 91 50 51 www.velo-oxygen.fr

■ BOUXWILLERCycles Pierre 11 rue de Kirrwiller +33 (0)3 88 91 39 65

TOILETTES PUBLIQUES Öffentliche Toiletten Public washroomsOpenbare toiletten

■ HOCHFELDEN2 place de la gare10 rue du Général Leclerc

■ BOUXWILLER4, boulevard Christophe Guillaume KOCH4, rue de la chancellerie

Page 4: BL PATRIMOINE JUDÉO-ALSACIEN - alsaceavelo.fr · le-Bastbe rg Mittelschaeffolsheim Niederschaeffolsheim Oberhoffen-sur-Moder Schaffhouse- ... D 227 D 227 D 227 D 230 D 231 D 232

4/5

BL473

PATRIMOINE JUDÉO-ALSACIEN Jüdisch-elsässisches Kulturerbe The Jewish-Alsatian heritage Erfgoed van de joodse Elzas

2017 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

QUE VISITER ? / BESICHTIGUNGEN? / VISITS? / TE ZIEN?

■ HOCHFELDENVilla Météor 6 rue du Général Lebocq +33 (0)3 88 02 22 44 www.brasserie-meteor.fr

Étape touristique incontournable, la Villa Météor présente l’histoire de la plus ancienne brasserie de France encore en activité. À travers une expérience unique et ludique, grâce notamment à de nombreux témoignages de la famille et des employés, découvrez le système de fabrication de la bière ainsi que l’histoire de Météor avant de finir le parcours autour d’une dégustation.

Ein Besuch der Villa Meteor lohnt sich, dort wird die Geschichte der ältesten noch betriebenen Brauerei Frankreichs erläutert. Erfahren Sie auf spielerische Weise, u. a. durch die verschiedenen Berichte der Familie und der Mitarbeiter, mehr über die Bierherstellung und die Geschichte der Brauerei Meteor und machen Sie am Ende des Rundgangs eine Bierprobe.

An unmissable tourist destination, Villa Météor recounts the story of the oldest brewery in France still operating today. Through a unique, fun experience, spiced up with witness accounts by the family and employees, you will discover the story of Météor and how beer is made and finish your tour by sampling a glass of beer.

Absolute aanrader, Villa Météor. Hier komt de geschiedenis van de oudste nog actieve brouwerij van Frankrijk aan de orde. Ontdek het bierbrouwen en de geschiedenis van Météor op originele wijze via ervaringsverhalen van de familie en de werknemers, en eindig het bezoek met een fris pilsje.Musée du Pays de la Zorn / Museum des “Zorn” Gebiets / Museum of the “Zorn” area / Museum Land van de Zorn 12 place du Général Koenig Ancienne synagogue +33 (0)3 88 91 53 42

Le site comprend une synagogue, une école et un bain rituel. La synagogue abrite le musée d’histoire locale et d’arts et traditions populaires. Visites toute l’année uniquement sur RV (groupes de 10 personnes minimum) autour du patrimoine juif.

Das Museum umfaßt eine Synagoge, eine Schule und ein rituelles Bad. In der Synagoge befindet sich ein Volkskundemuseum.

The site includes a synagogue, a school and a ritual bath. The synagogue houses the local history and popular traditions museum.

Op deze locatie: synagoge, school en mikwe. In de synagoge is het museum voor plaatselijke historie en volkskunst en -tradities gevestigd.Piscine du Pays de la Zorn Atoo-o / Schwimmbad im Zorntal: das Atoo-o / Atoo-o swimming pool in the Zorn region / Zwembad Atoo-o in het Land van de Zorn Centre Aquatique ATOO-O Rue des Quatre Vents +33 (0)3 88 02 20 40 www.payszorn.com/centre-aquatique-atoo-o

Le Centre Aquatique Atoo-o du Pays de la Zorn possède de nombreux équipements (sportifs et ludiques) afin de satisfaire toute la famille !

Das im Zorntal gelegene Schwimmbad Atoo-o verfügt über viele Sport- und Spieleinrichtungen für die ganze Familie.

Atoo-o Aquatic Centre in the Zorn region has a range of facilities (for sport and fun) to keep the whole family happy!

Het zwembad Atoo-o is uitgerust met diverse baden (ludiek en sportief ) en voldoet aan de wensen van het hele gezin.

■ BOUXWILLERComplexe nautique « Hanautic » / Hanautic - Badekomplex / Hanautic swimming-pool / Zwempaleis Hanautic Rue de Babenhausen +33 (0)3 88 71 38 38 www.cc.pays-de-hanau.com/fr/hanautic/hanautic

Piscine avec bassins sportif et ludique, toboggan de 52 m, bains bouillonnants, bancs massants, pataugeoire, fauteuils de mise à l‘eau pour personnes à mobilité réduite. Espace détente avec sauna et hammam.

Schwimmbad mit Sport- und Planschbecken, 52 m lange Rutschbahn, Sprudelbäder, Sauna, Solarium und Erholungsraum.

Pool with sports and leisures area, a 52 m slide, spa baths, refreshment area - sauna, Turkish baths. Open all year for everyone‘s pleasure.

Hanautic is zo ontworpen dat elke leeftijdsgroep naar believen aan sport, recreatie en ontspanning kan doen.Musée de Bouxwiller et du Pays de Hanau / Museum von Bouxwiller und des Hanauer Landes / Bouxwiller and Hanau Regional Museum / Museum van het Land van Hanau 3 Place du Château +33 (0)3 88 00 38 39 www.museedupaysdehanau.eu

Le musée retrace la vie quotidienne paysanne et bourgeoise des XVIIIe et XIXe siècles. Il présente une belle collection de meubles polychromes (bancs, armoires, coffres, meuble d’angle) et d’objets usuels (moules à gâteaux et à gaufres, torréfacteur de café...). Il offre l’occasion de découvrir une magnifique alcôve à ciel polychrome de 1759, une chaise d’accouchement et un berceau de baptême, accompagnés des fameuses lettres de baptême (Göttelbrief ). Il présente également les costumes traditionnels du Pays de Hanau avec leurs coiffes, leurs plastrons et leurs robes de couleurs différentes selon l’appartenance religieuse. Par ailleurs, il évoque aussi le riche passé de Bouxwiller, tant par son château et les comtes de Hanau-Lichtenberg et de Hesse-Darmstadt qui y ont vécu, que par les mines de lignite et l’industrie chimique du XIXe s., représentées par l’illustre Charles Henri Schattenmann, ainsi que par la romancière et poétesse d’expression dialectale, Marie Hart (Marie-Anne

Hartmann), dont il expose du mobilier et divers objets.

Das Museum zeigt eine umfassende Sammlung von bemalten Möbeln (Bänke, Schränke, Truhen, Eckmöbel) und Gebrauchsgegenständen (Kuchen- und Waffelformen, Kaffeeröster...). Besonders entdeckenswert sind folgende Stücke: ein Alkoven mit bemaltem Himmel aus 1759, ein Gebärstuhl und eine Taufkrippe mit den berühmten Göttelbriefen. Zu sehen sind bezaubernde Trachten aus dem Hanauerland mit Kopfschmuck, Plastrons und Kleider, deren Farben je nach Religion unterschiedlich sind. Die reiche Vergangenheit von Bouxwiller lässt sich an der Burg nachvollziehen, in der die Grafen von Hanau-Lichtenberg und von Hessen-Darmstadt wohnten. Die Braunkohleminen und die chemische Industrie des 19. Jh. wurden von Charles Henri Schattenmann wunderschön gemalt und von der Dichterin Marie-Anne Hartmann ausdrucksvoll im Dialekt beschrieben. In der Burg befindet sich eine Sammlung von Möbeln und Objekten.

The museum is displaying a fine collection of painted furniture (benches, wardrobes, chests, corner pieces) and everyday artefacts (cake and waffle moulds, coffee roasters, etc.). You can also admire a magnificent alcove with painted sky dating

from 1759, a birthing chair and a Christening cradle, together with letters expressing Christening wishes (Göttelbrief ). Also on display are the traditional costumes from the Hanau region with their headdresses, blouse fronts and dresses in different colours signalling the wearer’s religion. And the rich history of Bouxwiller is also recounted with the castle and the Counts of Hanau-Lichtenberg and Hesse-Darmstadt who lived there, not to mention the lignite mines and chemical industry of the 19th century, as depicted by the famous Charles Henri Schattenmann and the authoress and poetess Marie Hart (Marie-Anne Hartmann) writing in the Alsatian dialect, many of whose belongings and furniture are on display here.

Gehuisvest in de Graanhalen de kasteelkapel (Historische Monument). Het museum beschrijft op de begane grond het leven vanhet hof van het kasteel ten tijde vanhet geslacht Van Hessen-Darmstadt. De eerste verdieping van de kapelis gewijd aan het grondgebied, demannen en de geschiedenis van het graafschap Hanau-Lichtenberg tussen de dertiende en achttiende eeuw, verdragen en rivaliteiten, de geslachten Lichtenberg, Hanau-Lichtenberg, en ten slotte Van Hessen-Darmstadt. Een andere ruimte is gewijd aan de Bastberg en omgeving, een bijzonder, vanwege de flora en fauna

Page 5: BL PATRIMOINE JUDÉO-ALSACIEN - alsaceavelo.fr · le-Bastbe rg Mittelschaeffolsheim Niederschaeffolsheim Oberhoffen-sur-Moder Schaffhouse- ... D 227 D 227 D 227 D 230 D 231 D 232

5/5

BL473

PATRIMOINE JUDÉO-ALSACIEN Jüdisch-elsässisches Kulturerbe The Jewish-Alsatian heritage Erfgoed van de joodse Elzas

2017 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

QUE VISITER ? / BESICHTIGUNGEN? / VISITS? / TE ZIEN?

beschermd natuurgebied, een land van legendes overheksen, en waarvan de bodem inde achttiende eeuw onderworpen werd aan wetenschappelijk onderzoek.Cultureel en maatschappelijk leven in het land van Hanau in de negentiende eeuw via twee verschillende en toch verwante werelden: boerenvolk en burgerij. Het museum heeft ook een ruimte voor tijdelijke exposities, leerruimtes, een boetiek en een toeristisch informatiepunt.Musée Judéo-Alsacien / Jüdisch-Elsässisches Museum / Judaic-Alsatian Museum / Joods-Elzassisch Museum 62a Grand’Rue +33 (0)3 88 70 97 17

Créé dans l’ancienne synagogue sauvée de la démolition, ce tout nouveau musée, unique en son genre, met en scène la culture et retrace l’histoire du judaïsme alsacien.

In einer vor der Zerstörung geretteten Synagoge eingerichtet zeigt das einzigartige Museum den Geist und die Geschichte des elsässischen Judentums.

Founded in the former synagogue saved from demolition, this new museum is unique, spotlighting the cultural aspects and ecounting the history of Judaism in Alsace.

Gevestigd in de van de sloop geredde voormalige synagoge. Dit nieuwe, unieke museum beschrijft de cultuur en de geschiedenis van het jodendom in de Elzas.

■ OBERMODERNEspace de la locomotive à vapeur (ELAV) / Modelldampflokomotive / Steam engine display area / Stoomlocomotiefmuseum ELAV 3 chemin du sable +33 (0)3 88 90 18 04

Espace d’exposition dédié à la locomotive à vapeur à échelle variable du 1/15e au 1/20e. Découverte, entre autres, d’une cabine de locomotive grandeur nature ainsi que la reconstitution complète d’un dépôt vapeur.

Dampflokomotiven im Maßstab 191 bis 1920. Besonders sehenswert ist eine Kabine in Naturgröße und ein komplettes Dampflager.

Exhibition space devoted to steam engines built to scale from 1:15 to 1:20. Among other activities, discovery of a life-size engine cabin with full reconstruction of a steam train depot.

Expositieruimte gewijd aan de stoomlocomotief (schaal 1:15 tot 1:20). U vindt er ook een cabine van een locomotief op waar formaat en een nauwkeurige nabootsing van een werkplaats voor stoomtreinen.

■ PFAFFENHOFFEN - VAL DE MODERMusée de l’Image Populaire / Museum der volkstümlichen Bildkunst / Museum of Popular Images / Volksprentenmuseum 24 rue du Dr Albert Schweitzer +33 (0)3 88 07 80 05 www.pfaffenhoffen.org/culture-loisirs/musee-de-l-image-populaire

La visite du musée permet de comprendre la vie d’autrefois grâce aux images échangées lors des événements ponctuant la vie des Alsaciens. Des imagiers peintres travaillent à la demande des habitants pour conserver, par l’image, ces moments de joie ou de peine. Visite passionnante présentant un véritable trésor : souhaits de baptême du XVIIe au XIXe siècle, souvenirs de confirmation, de conscription ou de régiment, de mariage et de décès, canivets du XVIIe siècle, peintures sous verre, églomisés.

Der Rundgang durch das Museum macht das damalige Leben der Elsässer anhand ihrer Bilder verständlich. Zeichner und Maler fertigten in Auftrag der Einwohner Bilder, die Momente der Freude oder Trauer festhielten. Das Museum zeigt wahre Schätze: Wünsche zur Taufe aus dem 17., 18. und 19. Jahrhundet, Konfirmationsurkunden, Wehrdienst- und Regimentsouvenirs, Bilder zu Hochzeiten und Beerdigungen, Votivbilder aus dem 17. Jh., Malereien unter Glas, Goldschriften.

The tour of the museum gives a clear picture of life in bygone times through images given at the major events in the lives of Alsatian people. Image painters worked by request to preserve these moments

of joy and sorrow in image form. It is a fascinating visit, presenting a real treasure trove with Christening wishes for the 17th to 19th centuries, Confirmation, conscription and regimental souvenirs, wedding and burial souvenirs, 17th century ex-votos, glass painting and “églomisé”.

Het museum beschrijft het leven van vroeger via prenten over evenementen uit het leven van de Elzassers. Prentenschilders werken in opdracht van de inwoners om via prenten heuglijke en verdrietige momenten in herinnering te houden. Boeiende rondleiding met een ware schat: doopprenten uit de zeventiende en negentiende eeuw, vormsel, indiensttreding, bruiloft, overlijden, bidprenten uit de zeventiende eeuw, schilderijen achter glas, verguld glas.Synagogue / Synagoge / Synagogue / Synagoge Passage du Schneeberg +33 (0)3 88 07 80 05 www.pfaffenhoffen.org/culture-loisirs/synagogue

Synagogue restaurée datant de 1791. Derrière une façade discrète, on trouve un lieu communautaire complet abritant la synagogue à l’étage, avec un remarquable encadrement d’Arche Sainte et au rez de chaussée une Kahlstub (salle communautaire) ainsi qu’un four à matzot, un mikvé et une chambre pour l’hôte de passage.

Restaurierte Synagoge aus 1791. Dezente Fassade, aber ein kompletter Gemeindesaal mit der Synagoge im ersten Stock, ein beeindruckender Rahmen der Arche, und im Erdgeschoß die Kahlstub, ein Matzot Backofen, eine Mikve und ein Gästezimmer.

Renovated synagogue dating from 1791. Behind the modest façade, is a community centre housing the synagogue on the first floor with a remarkable framing for the Holy Ark and a Kahlstub (community hall) on the ground floor, a matzot oven, a mikve (ritual bath) and a room for guests passing through.

Gerestaureerde synagoge uit 1791. Een compleet gemeenschapsgebouw achter een

bescheiden gevel, met boven een synagoge, een opmerkelijk kader van de aartsheilige, en op de begane grond een Kahlstub (gemeenschapsruimte), een matse-oven een mikwe en een gastenkamer voor reizigers.

■ ETTENDORFCimetière israélite / Jüdischer Friedhof / Jewish cemetery / Joodse begraafplaats 125 rue de la montée

Cimetière du XVIe s. s‘étendant sur 9 hectares. C‘est un des plus anciens d‘Alsace et il a été inscrit aux Monuments Historiques le 19 janvier 1995. Ce cimetière bien connu de la plus grande partie des habitants juifs de notre région, avait servi de nécropole à de nombreuses communautés de notre département ; encore de nos jours plus de douze communes des environs l‘utilisent pour y enterrer leurs morts.

Der im 16. Jh. angelegte Friedhof erstreckt sich über neun Hektar. Er ist einer der ältesten jüdischen Friedhöfe im Elsass und steht seit dem 19. Januar 1995 unter Denkmalschutz. Der Friedhof genießt große Bekanntheit unter den jüdischen Bewohnern unserer Region. Er wurde früher von vielen jüdischen Gemeinden des Départements Bas-Rhin genutzt und zwölf Gemeinden der Umgebung nutzen ihn auch heute noch als Begräbnisstätte.

A 16th-century cemetery covering 9 hectares. It is one of the oldest in Alsace and was listed as a Historical Monument on 19 January 1995. The cemetery, well known to most Jewish people living in our region, was used as a necropolis by several municipalities in our region. Today, it is still used for burials by more than 12 municipalities.

Begraafplaats van 9 hectaren uit de 16e eeuw. Dit is een van de oudste in de Elzas en staat sinds 19 januari 1995 op de monumentenlijst. Deze bij het merendeel van de joodse inwoners van onze streek bekende begraafplaats diende voor veel gemeenschappen in het departement. Op het ogenblik wordt de begraafplaats gebruikt door meer dan twaalf gemeentes uit de omgeving.

OFFICES DE TOURISME / VERKEHRSBÜRO TOURIST OFFICE / VVV

■ OFFICE DE TOURISME DE HANAU-LA PETITE PIERRE

Point information Musée du Pays de Hanau 3 place du Château 67340 BOUXWILLER +33 (0)3 88 00 38 30 www.tourisme.hanau-lapetitepierre.alsace

■ OFFICE DE TOURISME DU PAYS DE HAGUENAU

Point d’Information touristique au Musée de l’Image populaire 24 rue du Dr Albert Schweitzer 67350 PFAFFENHOFFEN - VAL DE MODER +33 (0)3 88 07 80 05 www.tourisme-haguenau-potiers.com