Debian an Wender Hand Buch

download Debian an Wender Hand Buch

of 715

description

Debian an Wender Hand Buch

Transcript of Debian an Wender Hand Buch

  • Debian GNU/Linux Anwenderhandbuch

    Frank [email protected]

  • Debian GNU/Linux Anwenderhandbuchvon Frank Ronneburg

    3.0.0-11 - 21.02.2003Verffentlicht 2000, 2001, 2002, 2003Copyright 1999, 2000, 2001, 2002, 2003 von Frank Ronneburg, Berlin, FRG

    VersionsgeschichteVersion 3.0.0-11 21. Februar 2003 Gendert durch: frVersion fr Debian GNU/Linux 3.0 r0 "woody" - Bugfix Release

  • Inhaltsverzeichnisber dieses Buch.................................................................................................................................................... iDownload / Lokale Kopie..................................................................................................................................... iiCopyright und Lizenz..........................................................................................................................................iiiUntersttzung....................................................................................................................................................... iv1. Linux, Debian, Freie Software?....................................................................................................................... 1

    1.1. Was ist GNU/Linux?............................................................................................................................. 11.1.1. Das GNU Projekt .................................................................................................................... 11.1.2. Free Software Foundation ....................................................................................................... 31.1.3. Geschichte des Linux Kernels................................................................................................. 31.1.4. Linux oder Minix?................................................................................................................... 61.1.5. Linux ................................................................................................................................... 81.1.6. Und dieser Pinguin...? ............................................................................................................. 8

    1.2. Was ist Debian GNU?......................................................................................................................... 101.2.1. Der Name Debian .............................................................................................................. 111.2.2. Die Geschichte von Debian................................................................................................... 111.2.3. Organisation .......................................................................................................................... 171.2.4. Codenamen............................................................................................................................ 181.2.5. Debian fr alle!...................................................................................................................... 181.2.6. Vorteile von Debian............................................................................................................... 201.2.7. Umfang der Distribution ....................................................................................................... 241.2.8. Auf Debian GNU basierende Distributionen ........................................................................ 241.2.9. Das Debian GNU Logo......................................................................................................... 25

    1.3. Debian GNU/Hurd .............................................................................................................................. 271.4. Freie Software / Open Source ............................................................................................................. 28

    1.4.1. Open Source Initiative (OSI)................................................................................................. 291.4.1.1. Geschichte der OSI.................................................................................................. 291.4.1.2. Die Definition quelloffener Software ("Open Source Software") ........................... 30

    1.5. SPI - Software in the Public Interest................................................................................................... 311.6. Wie und wo bekomme ich Debian GNU/Linux?................................................................................ 31

    1.6.1. Internet .................................................................................................................................. 311.6.2. CD-ROMs ............................................................................................................................. 321.6.3. Usergroups & Installationspartys .......................................................................................... 321.6.4. Bcher zu Debian GNU/Linux.............................................................................................. 32

    1.7. Informationen im Netz........................................................................................................................ 341.7.1. Mailinglisten ......................................................................................................................... 341.7.2. Webseiten .............................................................................................................................. 34

    1.7.2.1. debianHELP............................................................................................................. 341.7.2.2. debianPlanet............................................................................................................. 341.7.2.3. apt-get.org - inoffizielle Debian Pakete ................................................................... 35

    1.7.3. IRC ........................................................................................................................................ 351.7.4. Kommerzieller Support ......................................................................................................... 36

    2. Installation von Debian GNU/Linux ............................................................................................................. 372.1. Schnellinstallation in 10 Schritten ...................................................................................................... 372.2. Update von Debian GNU/Linux 2.1 (slink) auf 2.2......................................................................... 372.3. Update von Debian GNU/Linux 2.2 (potato) auf 3.0 ...................................................................... 382.4. Aktualisieren von Debian GNU/Linux 2.1 ......................................................................................... 392.5. Aktualisieren von Debian GNU/Linux 2.2 ......................................................................................... 392.6. Installation von Debian GNU/Linux 3.0............................................................................................. 40

    2.6.1. Vernderungen im Installations System ................................................................................ 402.6.2. Neues in der Distribution ...................................................................................................... 412.6.3. Ein erster Start....................................................................................................................... 42

    2.6.3.1. Bootmedium ............................................................................................................ 422.6.4. Das Debian-Installationsprogramm....................................................................................... 44

    2.6.4.1. Installation des Basissystems .................................................................................. 57

    iii

  • 2.6.5. Bootloader ............................................................................................................................. 692.6.6. Neustart ................................................................................................................................. 712.6.7. Fertigstellen der Installation.................................................................................................. 722.6.8. Paket Vorschlge und Empfehlungen.................................................................................... 87

    2.7. Installation von Debian/GNU Hurd .................................................................................................... 882.7.1. Die Installations-CD.............................................................................................................. 882.7.2. Vorbereitungen ...................................................................................................................... 892.7.3. Installation unter Linux ......................................................................................................... 892.7.4. Abschlu der Installation ...................................................................................................... 91

    3. Betrieb.............................................................................................................................................................. 933.1. Unix-Grundlagen ................................................................................................................................ 933.2. Allgemeines zum neuen System ......................................................................................................... 933.3. Ein Multiuser-, Multitasking-Betriebssystem..................................................................................... 933.4. Anmelden am System ......................................................................................................................... 933.5. Anmelden als Superuser (root) ......................................................................................................... 953.6. Benutzerverwaltung ............................................................................................................................ 95

    3.6.1. Benutzer hinzufgen ............................................................................................................. 963.6.2. Benutzer lschen ................................................................................................................... 97

    3.7. Virtuelle Konsolen .............................................................................................................................. 973.8. System herunterfahren ........................................................................................................................ 983.9. Kommandozeile und Dokumentation ................................................................................................. 983.10. Befehle wiederholen und ndern auf der Kommandozeile ............................................................... 99

    3.10.1. Beschreibung der Kommandozeile...................................................................................... 993.11. Dateien und Verzeichnisse .............................................................................................................. 1003.12. Gruppen und Zugriffsrechte............................................................................................................ 102

    3.12.1. Gruppen............................................................................................................................. 1023.12.2. Zugriffsrechte .................................................................................................................... 103

    3.12.2.1. Einige Beispiele................................................................................................... 1043.13. Orientierung innerhalb von Debian ................................................................................................ 1063.14. Arbeiten mit Dateien Mini-Workshop ......................................................................................... 106

    3.14.1. pwd print working directory ........................................................................................... 1063.14.2. ls list.............................................................................................................................. 1063.14.3. cd - change directory ........................................................................................................ 1073.14.4. mkdir - make directory..................................................................................................... 1073.14.5. cp - copy ........................................................................................................................... 1073.14.6. more - Anzeigen von Dateien ........................................................................................... 1073.14.7. mv - move .......................................................................................................................... 1073.14.8. rm - remove ....................................................................................................................... 1083.14.9. rmdir - remove directory ................................................................................................. 1083.14.10. Versteckte Dateien (.datei) .......................................................................................... 1083.14.11. find & locate - Finden von Dateien .......................................................................... 1093.14.12. gzip - gepackte Dateien ................................................................................................. 1103.14.13. split - geteilte Dateien ................................................................................................. 1113.14.14. tar - archivieren von Dateien......................................................................................... 112

    3.14.14.1. tar - packen von Dateien.................................................................................. 1143.14.14.2. tar - Entpacken von Dateien ............................................................................ 1143.14.14.3. tar - Komprimieren der Archive ...................................................................... 1153.14.14.4. tar - Benutzung von Bandlaufwerken / Streamer ............................................ 115

    3.14.15. file - Dateitypen ........................................................................................................... 1153.15. Einige bash-Funktionen................................................................................................................. 116

    3.15.1. help .................................................................................................................................... 1163.16. Pipes................................................................................................................................................ 1173.17. ps und /proc ................................................................................................................................. 1183.18. Links ............................................................................................................................................... 1193.19. vi .................................................................................................................................................... 120

    3.19.1. vi fr Fortgeschrittene ...................................................................................................... 1203.19.1.1. Programstart......................................................................................................... 120

    iv

  • 3.19.1.2. Einstellungen ....................................................................................................... 1213.19.1.3. Dateioperationen.................................................................................................. 1213.19.1.4. Cursorbewegungen .............................................................................................. 1213.19.1.5. Lschen................................................................................................................ 1223.19.1.6. Einfgen und ndern............................................................................................ 1233.19.1.7. Kopieren und einfgen ........................................................................................ 1233.19.1.8. Suchen und ersetzen ............................................................................................ 1233.19.1.9. Verschiedenes ...................................................................................................... 123

    3.20. Dateisysteme................................................................................................................................... 1243.20.1. cfdisk und mount - Einbinden eines Dateisystems........................................................ 1243.20.2. /etc/fstab - Dateisysteme automatisch einbinden ....................................................... 127

    3.20.2.1. /etc/fstab - im Detail ..................................................................................... 1273.21. Internationalisierung und Lokalisierung ......................................................................................... 128

    4. Installation weiterer Pakete ......................................................................................................................... 1324.1. Organisation der Pakete .................................................................................................................... 132

    4.1.1. Distribution.......................................................................................................................... 1324.1.2. Architektur .......................................................................................................................... 1334.1.3. Gruppen............................................................................................................................... 1344.1.4. Das Debian-Paketformat - .deb ......................................................................................... 135

    4.2. dselect ........................................................................................................................................... 1354.2.1. Access ................................................................................................................................ 1364.2.2. Update ................................................................................................................................ 1374.2.3. Select ................................................................................................................................ 1374.2.4. Install.............................................................................................................................. 1384.2.5. Config ................................................................................................................................ 1384.2.6. Remove ................................................................................................................................ 1384.2.7. Quit .................................................................................................................................... 1384.2.8. Beispiel: boot-floppies.................................................................................................. 138

    4.3. Apt..................................................................................................................................................... 1404.3.1. Apt konfigurieren ................................................................................................................ 1404.3.2. apt-setup ......................................................................................................................... 1424.3.3. apt-cdrom ......................................................................................................................... 1434.3.4. apt-get.............................................................................................................................. 143

    4.3.4.1. Status-Report ......................................................................................................... 1434.3.4.2. Status-Anzeige....................................................................................................... 1444.3.4.3. Optionen und Kommandos .................................................................................... 145

    4.3.5. apt - Offline nutzen ............................................................................................................ 1494.3.5.1. apt, auf beiden Rechnern...................................................................................... 1494.3.5.2. Die Konfigurationsdatei......................................................................................... 1504.3.5.3. Kopieren der Dateien mit wget ............................................................................. 150

    4.3.6. apt-cache ......................................................................................................................... 1514.3.7. apt-proxy ......................................................................................................................... 1554.3.8. apt-move............................................................................................................................ 1554.3.9. apt-ftparchive....................................................................................................................... 1564.3.10. apt-show-source .......................................................................................................... 1574.3.11. apt-show-versions ...................................................................................................... 1574.3.12. auto-apt.......................................................................................................................... 1584.3.13. apt-listchanges .......................................................................................................... 1584.3.14. apt-config........................................................................................................................... 1594.3.15. console-apt ................................................................................................................... 1594.3.16. aptitude.......................................................................................................................... 1614.3.17. gnome-apt ....................................................................................................................... 163

    4.4. APT Pinning ..................................................................................................................................... 1714.5. dpkg .................................................................................................................................................. 172

    4.5.1. -l......................................................................................................................................... 1724.5.2. -S......................................................................................................................................... 1734.5.3. --force-confnew ............................................................................................................ 173

    v

  • 4.5.4. dpkg-scanpackage .......................................................................................................... 1734.5.5. dpkg-scansources .......................................................................................................... 174

    4.6. netselect ....................................................................................................................................... 1744.7. apt-spy............................................................................................................................................... 1754.8. deborphan ....................................................................................................................................... 1754.9. debfoster ....................................................................................................................................... 1774.10. task-Pakete ................................................................................................................................... 178

    4.10.1. tasksel............................................................................................................................ 1794.11. Weitere wichtige Pakete.................................................................................................................. 180

    4.11.1. base-config ................................................................................................................... 1804.11.2. modconf............................................................................................................................ 1804.11.3. shadowconfig ................................................................................................................. 1804.11.4. tzconfig.......................................................................................................................... 1814.11.5. dlocate............................................................................................................................ 1824.11.6. gpm .................................................................................................................................... 1824.11.7. mc....................................................................................................................................... 1854.11.8. gmc .................................................................................................................................... 1864.11.9. screen .............................................................................................................................. 1874.11.10. ssh .................................................................................................................................. 187

    4.12. Euro Symbol ................................................................................................................................... 1884.13. Men-System .................................................................................................................................. 1884.14. Paketmanagement fr Umsteiger .................................................................................................... 1904.15. Installation von fremden Paketen.................................................................................................... 1914.16. alien.............................................................................................................................................. 191

    5. X11 ................................................................................................................................................................. 1935.1. Installation von XFree86 3.3.x.......................................................................................................... 193

    5.1.1. XF86Setup ......................................................................................................................... 1955.1.2. xf86config ....................................................................................................................... 2045.1.3. anXious.............................................................................................................................. 211

    5.2. Installation von XFree86 4.x............................................................................................................. 2265.2.1. dexconf ................................................................................................................................ 2445.2.2. xf86cfg ................................................................................................................................ 244

    5.2.2.1. Textmodus.............................................................................................................. 2455.2.2.2. Grafikmodus .......................................................................................................... 246

    5.3. Starten von X .................................................................................................................................... 2475.3.1. xdm ...................................................................................................................................... 2485.3.2. gdm - GNOME Display Manager................................................................................... 248

    5.3.2.1. Der GDM-Daemon................................................................................................ 2485.3.2.2. Der GDM Daemon ................................................................................................ 2495.3.2.3. Der Greeter......................................................................................................... 249

    5.3.2.3.1. Benutzername und Pawort ..................................................................... 2495.3.2.3.2. Men ........................................................................................................ 2495.3.2.3.3. Der Face Browser ................................................................................. 2505.3.2.3.4. Logo ......................................................................................................... 250

    5.3.2.4. Konfiguration......................................................................................................... 2505.3.2.4.1. Die Script-Verzeichnisse.......................................................................... 2505.3.2.4.2. Konfigurationsdatei - gdm.conf ............................................................. 2515.3.2.4.3. Daemon-Konfiguration ............................................................................ 2515.3.2.4.4. Sicherheitsoptionen.................................................................................. 2545.3.2.4.5. XDCMP Support...................................................................................... 2555.3.2.4.6. Optionen zur Benutzeroberflche ............................................................ 2565.3.2.4.7. Greeter-Konfiguration .............................................................................. 2565.3.2.4.8. XDCMP-Chooser-Optionen .................................................................... 2585.3.2.4.9. Konfiguration des lokalen X-Servers ....................................................... 259

    5.3.2.5. GDM in deutsch ....................................................................................................... 2595.3.3. login.app ......................................................................................................................... 260

    5.4. X11 Schriften .................................................................................................................................... 260

    vi

  • 5.4.1. Allgemeines zu Schriften .................................................................................................... 2615.4.2. xfs - X11 Font-Server ........................................................................................................ 2625.4.3. xfstt - X11 True Type Font-Server................................................................................... 263

    5.4.3.1. Microsoft Fonts...................................................................................................... 2645.5. Windowmanager ............................................................................................................................... 265

    5.5.1. Fvwm................................................................................................................................... 2655.5.2. Windowmaker ..................................................................................................................... 2665.5.3. Enlightenment ..................................................................................................................... 266

    6. GNOME......................................................................................................................................................... 2686.1. GNOME 1.4...................................................................................................................................... 268

    6.1.1. Windowmanager - Sawfish.................................................................................................. 2696.1.2. Desktop................................................................................................................................ 270

    6.1.2.1. Panel ...................................................................................................................... 2716.1.3. Nautilus ............................................................................................................................... 271

    6.2. GNOME 2.0...................................................................................................................................... 2746.3. Links ................................................................................................................................................. 279

    7. KDE ............................................................................................................................................................... 2807.1. KDE und Debian - die unendliche Geschichte... .............................................................................. 2807.2. KDE 2.2 ............................................................................................................................................ 2807.3. KDE 3.0.x ......................................................................................................................................... 286

    8. Internet .......................................................................................................................................................... 2948.1. Zugang zum Internet ......................................................................................................................... 294

    8.1.1. Modem ................................................................................................................................ 2948.1.1.1. Weitere Konfiguration............................................................................................ 299

    8.1.2. ISDN.................................................................................................................................... 2998.1.2.1. Kanalbndelung..................................................................................................... 303

    8.1.3. DSL ..................................................................................................................................... 3048.1.3.1. pppoeconf .............................................................................................................. 3048.1.3.2. pppstatus ................................................................................................................ 313

    8.2. Webbrowser ...................................................................................................................................... 3148.2.1. Netscape Communicator ..................................................................................................... 314

    8.2.1.1. Scrollmaus ............................................................................................................. 3158.2.1.2. Probleme beim Druck............................................................................................ 3158.2.1.3. Schaltflchen entfernen.......................................................................................... 3168.2.1.4. Schaltflchen hinzufgen....................................................................................... 316

    8.2.2. Mozilla ................................................................................................................................ 3168.2.3. Galeon ................................................................................................................................. 318

    8.2.3.1. Installation ............................................................................................................. 3198.2.3.2. Startzeit.................................................................................................................. 3228.2.3.3. Autovervollstndigung .......................................................................................... 3228.2.3.4. Zoom...................................................................................................................... 3238.2.3.5. Reiter ..................................................................................................................... 3238.2.3.6. Lesezeichen ........................................................................................................... 3238.2.3.7. Intelligente Lesezeichen ........................................................................................ 3238.2.3.8. Chronik (History) .................................................................................................. 3238.2.3.9. Cookie und Image Manager .................................................................................. 3238.2.3.10. SSL, JAVA, Flash................................................................................................. 324

    8.2.4. lynx...................................................................................................................................... 3248.2.5. Mehrsprachige Webseiten ................................................................................................... 325

    8.3. E-Mail ............................................................................................................................................... 3258.3.1. mutt ..................................................................................................................................... 329

    8.3.1.1. mutt und GnuPG.................................................................................................... 3308.3.1.2. Empfngerabhngige Signaturen........................................................................... 331

    8.3.2. fetchmail.............................................................................................................................. 3318.3.2.1. Konfiguration......................................................................................................... 333

    8.3.3. Netscape Mail...................................................................................................................... 336

    vii

  • 8.3.4. Evolution ............................................................................................................................. 3388.4. Dateitransfer...................................................................................................................................... 349

    8.4.1. ftp ........................................................................................................................................ 3498.4.2. ncftp..................................................................................................................................... 351

    8.4.2.1. ncftp ....................................................................................................................... 3518.4.2.2. ncftpput / ncftpget.................................................................................................. 3518.4.2.3. ncftpls .................................................................................................................... 351

    8.4.3. gFTP.................................................................................................................................... 3518.5. Eigene Homepage ............................................................................................................................. 352

    8.5.1. Bluefish ............................................................................................................................... 3528.5.2. Netscape Composer............................................................................................................. 3548.5.3. Screem................................................................................................................................. 354

    8.5.3.1. Editor ..................................................................................................................... 3558.5.3.2. Drag & Drop.......................................................................................................... 3568.5.3.3. Preview .................................................................................................................. 3568.5.3.4. External Browsers.................................................................................................. 3568.5.3.5. Dateibaum.............................................................................................................. 3568.5.3.6. Tagbaum............................................................................................................. 3568.5.3.7. Upload Wizard....................................................................................................... 3578.5.3.8. Image Wizard......................................................................................................... 3578.5.3.9. Gallery Wizard....................................................................................................... 357

    8.6. Verschlsselung................................................................................................................................. 3578.6.1. PGP ..................................................................................................................................... 3578.6.2. GnuPG................................................................................................................................. 357

    8.6.2.1. GnuPG Schlsselverwaltung ................................................................................. 3608.6.2.1.1. Austauschen von Schlsseln .................................................................... 3608.6.2.1.2. Exportieren eines ffentlichen Schlssels................................................ 3608.6.2.1.3. Importieren eines ffentlichen Schlssels................................................ 3618.6.2.1.4. Bearbeiten eines Schlssels ..................................................................... 3618.6.2.1.5. Schlsselverteilung .................................................................................. 362

    8.6.2.2. GnuPG und mutt.................................................................................................... 3639. Drucken ......................................................................................................................................................... 364

    9.1. CUPS ................................................................................................................................................ 3649.1.1. Pakete .................................................................................................................................. 364

    9.1.1.1. Treiber.................................................................................................................... 3659.1.1.2. Samba Integration.................................................................................................. 3659.1.1.3. Tips ........................................................................................................................ 365

    9.1.2. Design.................................................................................................................................. 3669.1.3. Scheduler............................................................................................................................. 3669.1.4. Konfigurationsdateien ......................................................................................................... 3669.1.5. Berkeley und System V Kommandos.................................................................................. 3679.1.6. Filter .................................................................................................................................... 3679.1.7. Administration..................................................................................................................... 367

    9.1.7.1. Kommandozeile..................................................................................................... 3679.1.7.1.1. Grundlagen............................................................................................... 3679.1.7.1.2. Drucker hinzufgen ................................................................................. 3679.1.7.1.3. Drucker verndern.................................................................................... 3689.1.7.1.4. Drucker lschen ....................................................................................... 3709.1.7.1.5. Standarddrucker festlegen........................................................................ 3709.1.7.1.6. Starten und stoppen von Druckern........................................................... 371

    9.1.7.2. Webbasiert ............................................................................................................. 3719.1.7.2.1. Administration ......................................................................................... 3729.1.7.2.2. Gruppen.................................................................................................... 3729.1.7.2.3. Dokumentation......................................................................................... 3739.1.7.2.4. Druckauftrge .......................................................................................... 3739.1.7.2.5. Drucker .................................................................................................... 3749.1.7.2.6. Software ................................................................................................... 378

    viii

  • 9.1.7.3. CUPS Konfigurationsdatei..................................................................................... 3789.1.7.3.1. Server Identitt......................................................................................... 3789.1.7.3.2. Server Optionen ....................................................................................... 3799.1.7.3.3. Verschlsselung........................................................................................ 3799.1.7.3.4. Filteroptionen........................................................................................... 3809.1.7.3.5. Netzwerkoptionen .................................................................................... 3809.1.7.3.6. Browsing .................................................................................................. 3809.1.7.3.7. Sicherheits Optionen................................................................................ 3819.1.7.3.8. Verzeichnisse............................................................................................ 381

    9.2. apsfilter.............................................................................................................................................. 3829.2.1. Einstellen der Papiergre................................................................................................... 393

    9.3. Drucken von True Type Fonts........................................................................................................... 3939.4. Netzwerkdrucker............................................................................................................................... 394

    9.4.1. Linux Linux...................................................................................................................... 39410. Grafik........................................................................................................................................................... 396

    10.1. The Gimp ........................................................................................................................................ 39610.1.1. Kommandozeile................................................................................................................. 397

    10.1.1.1. Version (-v) ......................................................................................................... 39710.1.1.2. Batch Modus (-b)................................................................................................ 39710.1.1.3. No Interface (-n) ................................................................................................. 39810.1.1.4. No Data (--no-data)......................................................................................... 39810.1.1.5. Display (--display).......................................................................................... 398

    10.1.2. Mens und Tastatur ........................................................................................................... 39810.1.2.1. Datei..................................................................................................................... 398

    10.1.3. Xtns (Extensions/Erweiterungen)-Men........................................................................... 40110.1.4. Symbole im Hauptmen.................................................................................................... 40410.1.5. Farbauswahl ...................................................................................................................... 40510.1.6. Pinsel, Muster, Farbverlauf ............................................................................................... 40510.1.7. Farbsysteme....................................................................................................................... 40710.1.8. ffnen einer Datei ............................................................................................................. 40710.1.9. Speichern einer Datei ........................................................................................................ 40710.1.10. Ebenen............................................................................................................................. 40810.1.11. Grafiktypen...................................................................................................................... 40810.1.12. Undo................................................................................................................................ 40910.1.13. Fenster ............................................................................................................................. 40910.1.14. Konfiguration................................................................................................................... 409

    10.1.14.1. Neues Bild ......................................................................................................... 40910.1.14.2. Anzeige.............................................................................................................. 41010.1.14.3. Oberflche.......................................................................................................... 41010.1.14.4. Umgebung ......................................................................................................... 41110.1.14.5. Sitzung ............................................................................................................... 41110.1.14.6. Monitor .............................................................................................................. 41110.1.14.7. Directory Preferences ........................................................................................ 411

    10.1.15. Auswahlen....................................................................................................................... 41210.1.15.1. Gemeinsamkeiten .............................................................................................. 41210.1.15.2. Rechteckige Auswahl ........................................................................................ 41310.1.15.3. Elliptische Auswahl........................................................................................... 41310.1.15.4. Freihandauswahl................................................................................................ 41310.1.15.5. Intelligente Schere.......................................................................................... 41410.1.15.6. Bezier-Auswahl ................................................................................................. 41410.1.15.7. Zauberstab-Auswahl ...................................................................................... 415

    10.2. Scanner............................................................................................................................................ 41510.2.1. SANE einrichten ............................................................................................................... 41610.2.2. xscanimage ........................................................................................................................ 41710.2.3. xsane.................................................................................................................................. 41910.2.4. Scannen mit The Gimp...................................................................................................... 421

    10.3. Digitalkameras ................................................................................................................................ 422

    ix

  • 10.3.1. gPhoto ............................................................................................................................... 42310.3.1.1. Einstellungen ....................................................................................................... 42310.3.1.2. Benutzung............................................................................................................ 42410.3.1.3. bertragung von Bildern/Thumbnails................................................................. 42410.3.1.4. Lschen von Bildern aus dem Kameraspeicher .................................................. 42510.3.1.5. Fotografieren........................................................................................................ 42510.3.1.6. Kamera konfigurieren .......................................................................................... 42510.3.1.7. Kamera-Informationen ........................................................................................ 42510.3.1.8. Bilder aus Verzeichnissen.................................................................................... 42510.3.1.9. Bearbeiten von Bildern ........................................................................................ 42510.3.1.10. Automatische Nachbearbeitung von Bildern..................................................... 42610.3.1.11. Speichern von geffneten Bildern ..................................................................... 42610.3.1.12. Drucken von Bildern.......................................................................................... 42610.3.1.13. Plugins ............................................................................................................... 42710.3.1.14. gPhoto auf der Kommandozeile ........................................................................ 42710.3.1.15. Weitere Informationen ....................................................................................... 427

    11. Office Pakete ............................................................................................................................................... 42811.1. OpenOffice.org................................................................................................................................ 428

    11.1.1. Installation......................................................................................................................... 42911.1.2. Konfiguration..................................................................................................................... 43011.1.3. Textverarbeitung................................................................................................................ 43111.1.4. Tabellenkalkulation ........................................................................................................... 43311.1.5. OpenOffice.org Links........................................................................................................ 434

    11.2. GNOME-Office............................................................................................................................... 43411.3. KDE Office ..................................................................................................................................... 434

    12. Text............................................................................................................................................................... 43512.1. AbiWord.......................................................................................................................................... 43512.2. xpdf ................................................................................................................................................. 43712.3. acroread........................................................................................................................................... 438

    13. Kalkulation.................................................................................................................................................. 44013.1. Gnumeric......................................................................................................................................... 440

    13.1.1. Eingeben von Daten .......................................................................................................... 44013.1.2. Zeichenketten und Zahlen ................................................................................................. 44013.1.3. Datumsfelder ..................................................................................................................... 44013.1.4. ndern von Zellen............................................................................................................. 44113.1.5. Formeln ............................................................................................................................. 44113.1.6. Bezge............................................................................................................................... 44213.1.7. Funktionen......................................................................................................................... 44213.1.8. Namen ............................................................................................................................... 442

    14. Multimedia .................................................................................................................................................. 44414.1. Sound .............................................................................................................................................. 444

    14.1.1. Soundkarte einrichten........................................................................................................ 44414.2. Xmms.............................................................................................................................................. 444

    14.2.1. Skins .............................................................................................................................. 44514.2.2. Hauptfenster ...................................................................................................................... 44514.2.3. Titelliste (Playlist) ............................................................................................................. 44714.2.4. Equalizer............................................................................................................................ 44814.2.5. Voreinstellungen................................................................................................................ 449

    14.2.5.1. Audio I/O............................................................................................................. 44914.2.5.2. Visualization Plugins ........................................................................................... 45014.2.5.3. Options ................................................................................................................ 450

    14.2.6. Xmms von der Kommandozeile........................................................................................ 45014.2.7. Features ............................................................................................................................. 45114.2.8. Xmms und Netscape.......................................................................................................... 451

    14.3. zinf .................................................................................................................................................. 45214.4. gqmpeg............................................................................................................................................ 453

    x

  • 14.5. Grip ................................................................................................................................................. 45414.6. Videobearbeitung ............................................................................................................................ 457

    14.6.1. iLink / Firewire / IEEE1394.............................................................................................. 45714.6.2. dvgrab................................................................................................................................ 45814.6.3. Kino................................................................................................................................... 458

    14.7. TV Karten ....................................................................................................................................... 45914.7.1. xawtv ................................................................................................................................. 46014.7.2. aletv ................................................................................................................................... 460

    14.8. Videoplayer ..................................................................................................................................... 46014.8.1. xine .................................................................................................................................... 460

    14.9. Videokonferenzen ........................................................................................................................... 46114.9.1. Gnomemeeting .................................................................................................................. 461

    15. CD brennen ................................................................................................................................................. 46715.1. Hardware......................................................................................................................................... 46715.2. Kernel.............................................................................................................................................. 467

    15.2.1. SCSI .................................................................................................................................. 46715.2.2. IDE .................................................................................................................................... 468

    15.3. Software .......................................................................................................................................... 46815.3.1. mkhybrid ........................................................................................................................... 46915.3.2. CDs aus der Shell .............................................................................................................. 46915.3.3. X-CD-Roast....................................................................................................................... 469

    15.3.3.1. Kopieren von CDs ............................................................................................... 47115.3.3.2. Erstellen von Daten-CDs ..................................................................................... 47215.3.3.3. Audio-CDs........................................................................................................... 473

    15.3.4. gcombust ........................................................................................................................... 47416. Netzwerk...................................................................................................................................................... 476

    16.1. Netzwerkkarte ................................................................................................................................. 47616.2. PCMCIA-Netzwerkkarte ................................................................................................................ 47716.3. TCP/IP ............................................................................................................................................ 479

    16.3.1. IP-Adressen ....................................................................................................................... 47916.3.2. IP-Interface-Konfiguration ................................................................................................ 48016.3.3. IP Routing ......................................................................................................................... 48116.3.4. Domain Name Server - DNS............................................................................................. 48316.3.5. resolv.conf ......................................................................................................................... 484

    17. Server-Dienste ............................................................................................................................................. 48517.1. Apache ............................................................................................................................................ 485

    17.1.1. Apache installieren & einrichten....................................................................................... 48517.1.2. Konfigurationsdateien ....................................................................................................... 48717.1.3. Logdateien......................................................................................................................... 48717.1.4. Starten & Stoppen ............................................................................................................. 48717.1.5. CGI-Programme................................................................................................................ 48717.1.6. Apache konfigurieren & optimieren.................................................................................. 488

    17.1.6.1. URL-Korrekturen ................................................................................................ 48817.1.6.2. Geschtzte Verzeichnisse .................................................................................... 48917.1.6.3. SSI - Server Side Includes ................................................................................... 48917.1.6.4. Umleitungen ........................................................................................................ 49117.1.6.5. Fehlermeldungen ................................................................................................. 491

    17.2. FTP-Server ...................................................................................................................................... 49117.3. DHCP.............................................................................................................................................. 494

    17.3.1. GNU/Linux Notebook als DHCP-Client........................................................................... 49517.3.2. MacOS als DHCP-Client .................................................................................................. 496

    17.4. Samba.............................................................................................................................................. 49717.4.1. Entstehung von Samba ...................................................................................................... 49717.4.2. Funktionen von Samba...................................................................................................... 49717.4.3. Samba-Werkzeuge............................................................................................................. 49817.4.4. SMB-Dateisysteme............................................................................................................ 499

    xi

  • 17.4.5. Konfiguration und Verwaltung .......................................................................................... 49917.4.6. SWAT ................................................................................................................................ 49917.4.7. gnosamba........................................................................................................................... 49917.4.8. gnomba.............................................................................................................................. 500

    17.5. netatalk............................................................................................................................................ 50117.5.1. tkchooser ........................................................................................................................... 503

    18. Exotische Hardware ................................................................................................................................... 50418.1. Notebook-Spezialitten................................................................................................................... 504

    18.1.1. divine ................................................................................................................................. 50418.1.2. wmbattery.......................................................................................................................... 50418.1.3. netenv ................................................................................................................................ 50518.1.4. cardinfo.............................................................................................................................. 505

    18.2. USB................................................................................................................................................. 50518.2.1. Kernel-Konfiguration ........................................................................................................ 50518.2.2. USB-Device-Dateisystem ................................................................................................. 50918.2.3. Human Interface Device (HID)-Konfiguration ................................................................. 509

    18.2.3.1. HID Maus-Konfiguration..................................................................................... 51018.2.3.2. HID Tastatur-Konfiguration................................................................................. 51118.2.3.3. HID Joystick- und Gamepad-Konfiguration........................................................ 511

    18.2.4. Scanner-Konfiguration ...................................................................................................... 51118.2.5. Modem-Konfiguration....................................................................................................... 51118.2.6. Drucker-Konfiguration ...................................................................................................... 51218.2.7. USB / Serielle Konfiguration ............................................................................................ 51218.2.8. CPiA Kamera-Konfiguration............................................................................................. 51218.2.9. OV511 Kamera-Konfiguration .......................................................................................... 51218.2.10. Massenspeicher-Konfiguration........................................................................................ 513

    18.3. PDA - Personal Digital Assistant.................................................................................................... 51318.3.1. pilot-link ............................................................................................................................ 513

    18.3.1.1. pilot-xfer .............................................................................................................. 51418.3.1.2. install-memo ........................................................................................................ 51418.3.1.3. memos.................................................................................................................. 51418.3.1.4. pilot-addresses ..................................................................................................... 514

    18.3.2. pi-address .......................................................................................................................... 51518.3.3. j-pilot ................................................................................................................................. 516

    18.3.3.1. Einstellungen ....................................................................................................... 51618.3.3.2. Kalender............................................................................................................... 51618.3.3.3. Adressen .............................................................................................................. 51718.3.3.4. Aufgaben ............................................................................................................. 51818.3.3.5. Suchen ................................................................................................................. 51918.3.3.6. Installation von Programmen............................................................................... 51918.3.3.7. Quit, Sync, Backup... ........................................................................................... 520

    18.4. Gerderte Muse.......................................................................................................................... 52018.4.1. Scrollrad unter XFree86 .................................................................................................... 521

    19. Systemadministration................................................................................................................................. 52319.1. Bootloader....................................................................................................................................... 523

    19.1.1. lilo (i386)........................................................................................................................... 52319.1.1.1. lilo einrichten....................................................................................................... 52319.1.1.2. lilo und fremde Betriebssysteme ......................................................................... 523

    19.1.2. GRUB................................................................................................................................ 52319.1.2.1. Installation ........................................................................................................... 52419.1.2.2. Konfiguration....................................................................................................... 525

    19.1.2.2.1. update-grub ............................................................................................ 52519.1.2.2.2. Manuelle Konfiguration ......................................................................... 525

    19.1.2.3. Hardwarebezeichnungen ..................................................................................... 52619.1.2.4. Kommandozeile................................................................................................... 52619.1.2.5. weitere Informationen.......................................................................................... 527

    xii

  • 19.2. Init Scripte....................................................................................................................................... 52719.2.1. rcconf................................................................................................................................. 52719.2.2. update-rc.d......................................................................................................................... 527

    19.3. alternatives ...................................................................................................................................... 52819.4. hdparm ............................................................................................................................................ 529

    19.4.1. Optionen ............................................................................................................................ 53019.4.2. Einbinden von hdparm...................................................................................................... 531

    19.5. Systemzeit ....................................................................................................................................... 53219.5.1. date .................................................................................................................................... 53319.5.2. rdate................................................................................................................................... 534

    19.6. Kernel erzeugen .............................................................................................................................. 53519.6.1. Debian Kernel (kernel-package) ....................................................................................... 53519.6.2. klassische Kernel............................................................................................................... 536

    19.6.2.1. Anpassen des Kernels von Hand ......................................................................... 53619.6.2.2. Bentigte Programme.......................................................................................... 53719.6.2.3. Entpacken der Sourcen ........................................................................................ 53719.6.2.4. Konfiguration des Kernels ................................................................................... 53719.6.2.5. bersetzen des Kernels........................................................................................ 53819.6.2.6. bersetzen der Module........................................................................................ 53819.6.2.7. Tips ...................................................................................................................... 538

    19.6.3. SMP - Linux mit mehreren Prozessoren ........................................................................... 53919.6.3.1. Kernel 2.0 ............................................................................................................ 53919.6.3.2. Kernel 2.2 ............................................................................................................ 539

    19.7. Kernel Pakete .................................................................................................................................. 54019.8. Webbasierte Administration mit Webmin....................................................................................... 541

    19.8.1. Installation......................................................................................................................... 54119.8.2. Zugriff auf Webmin........................................................................................................... 54219.8.3. Kategorie Webmin............................................................................................................. 542

    19.8.3.1. Webmin Actions Log........................................................................................... 54319.8.3.2. Webmin Benutzer ................................................................................................ 54419.8.3.3. Webmin Konfiguration ........................................................................................ 544

    19.8.3.3.1. Webmin Konfiguration - IP-Zugriffskontrolle ....................................... 54519.8.3.3.2. Webmin Konfiguration - Anschluss und Adresse .................................. 54619.8.3.3.3. Webmin Konfiguration - Protokollierung .............................................. 54719.8.3.3.4. Webmin Konfiguration - Proxyserver .................................................... 54719.8.3.3.5. Webmin Konfiguration - Benutzerschnittstelle...................................... 54819.8.3.3.6. Webmin Konfiguration - Webmin-Module ............................................ 54919.8.3.3.7. Webmin Konfiguration - Betriebssystem............................................... 55019.8.3.3.8. Webmin Konfiguration - Sprache........................................................... 55119.8.3.3.9. Webmin Konfiguration - Indexseitenoptionen ....................................... 55219.8.3.3.10. Webmin Konfiguration - Webmin aktualisieren................................... 55219.8.3.3.11. Webmin Konfiguration - Authentication.............................................. 55319.8.3.3.12. Webmin Konfiguration - Reassign Modules ........................................ 55419.8.3.3.13. Webmin Konfiguration - Edit Categories............................................. 55519.8.3.3.14. Webmin Konfiguration - Webmin Themes .......................................... 55619.8.3.3.15. Webmin Konfiguration - Trusted Referers........................................... 557

    19.8.3.4. Webmin Server Index .......................................................................................... 55719.8.4. Kategorie System .............................................................................................................. 558

    19.8.4.1. Benutzer und Gruppen......................................................................................... 55819.8.4.2. Change Passwords ............................................................................................... 56119.8.4.3. Geplante Cron-Jobs ............................................................................................. 56219.8.4.4. Laufende Prozesse ............................................................................................... 56319.8.4.5. NFS-Exporte........................................................................................................ 56419.8.4.6. PAM-Authentification.......................................................................................... 565

    19.8.5. Kategorie Server................................................................................................................ 56619.8.5.1. Apache Webserver ............................................................................................... 567

    19.8.5.1.1. Apache Webserver - Prozesse und Grenzwerte ..................................... 568

    xiii

  • 19.8.5.1.2. Apache Webserver - Netzwerk und Adressen........................................ 57019.8.5.1.3. Apache Webserver - Apache-Module .................................................... 57119.8.5.1.4. Apache Webserver - MIME-Typen........................................................ 57119.8.5.1.5. Apache Webserver - Verschiedenes ....................................................... 57219.8.5.1.6. Apache Webserver - CGI ....................................................................... 57319.8.5.1.7. Apache Webserver - Per-Verzeichniseinstellungen ............................... 57419.8.5.1.8. Apache Webserver - Apache-Module neukonfigurieren........................ 57519.8.5.1.9. Apache Webserver - Definierte Parameter bearbeiten ........................... 576

    19.8.5.2. Postfix .................................................................................................................. 57619.8.5.2.1. Postfix Mailserver - Allgemeine Einstellungen ..................................... 57719.8.5.2.2. Postfix Mailserver - Adressumschreibung und Maskierung .................. 57919.8.5.2.3. Postfix Mailserver - Mail-Aliases .......................................................... 57919.8.5.2.4. Postfix Mailserver - Kanonische Verknpfung ...................................... 58019.8.5.2.5. Postfix Mailserver - Virtuelle Domnen ................................................ 58119.8.5.2.6. Postfix Mailserver - Transportverknpfung ........................................... 58219.8.5.2.7. Postfix Mailserver - Neu eingerichtete Verknpfung............................. 58319.8.5.2.8. Postfix Mailserver - Lokale Lieferung................................................... 58319.8.5.2.9. Postfix Mailserver - Allgemeine Resourcenkontrolle............................ 58419.8.5.2.10. Postfix Mailserver - SMTP-Server-Einstellungen ............................... 58519.8.5.2.11. Postfix Mailserver - SMTP-Client-Einstellungen................................ 58619.8.5.2.12. Postfix Mailserver - Auslieferungsraten .............................................. 58719.8.5.2.13. Postfix Mailserver - Debugging-Funktionen........................................ 588

    19.8.5.3. DHCP .................................................................................................................. 58919.8.6. Kategorie Hardware .......................................................................................................... 594

    19.8.6.1. Festplatten Partitionen ......................................................................................... 59419.8.6.2. GRUB .................................................................................................................. 59719.8.6.3. Lilo ...................................................................................................................... 60019.8.6.4. Netzwerk.............................................................................................................. 60319.8.6.5. Systemzeit............................................................................................................ 606

    19.8.7. Andere ............................................................................................................................... 60719.8.7.1. Themes................................................................................................................. 609

    20. Systemsich