Fraud Risk Assessments - TCG ·...

18
การประเมินความเสี่ยงการทุจริต (Fraud Risk-Assessments) บรรษัทประกันสินเชื่ออุตสาหกรรมขนาดย่อม

Transcript of Fraud Risk Assessments - TCG ·...

Page 1: Fraud Risk Assessments - TCG · การประเมินความเสี่ยงการทุจริต (Fraud Risk-Assessments) หน้า 4 / 16 5. แนวทางปฏิบัติในการประเมินความเสี่ยงการทุจริต

หนา 0 / 16

การประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments)

บรรษทประกนสนเชออตสาหกรรมขนาดยอม

Page 2: Fraud Risk Assessments - TCG · การประเมินความเสี่ยงการทุจริต (Fraud Risk-Assessments) หน้า 4 / 16 5. แนวทางปฏิบัติในการประเมินความเสี่ยงการทุจริต

หนา 1 / 16

สารบญ

1. บทน า ............................................................................................................................................... 1

2. วตถประสงค ..................................................................................................................................... 1

3. ค าจ ากดความ ................................................................................................................................... 2

4. ขอบเขตการประเมนคณธรรมและความโปรงใสในการดาเนนงานของหนวยงานภาครฐ (ITA) ......... 3

5. แนวทางปฏบตในการประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments: FRAs) ................ 4

6. รายงานผลการประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments Report) ........................ 5

ภาคผนวก ก : เกณฑการประเมนความเสยง ......................................................................................... 13

ภาคผนวก ข: แผนภาพความเสยงและระดบความเสยงการทจรตทยอมรบได ........................................ 16

Page 3: Fraud Risk Assessments - TCG · การประเมินความเสี่ยงการทุจริต (Fraud Risk-Assessments) หน้า 4 / 16 5. แนวทางปฏิบัติในการประเมินความเสี่ยงการทุจริต

การประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments)

หนา 1 / 16

1. บทน า

ตามทส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงช าต (ส านกงาน ป.ป.ช.) ไดพฒนาเครองมอการประเมนเชงบวกเพอเปนมาตรฐานการปองกนการทจรตและเปนกลไกในการสราง ความตระหนกใหหนวยงานภาครฐ มการด าเนนงานอยางโปรงใส และมคณธรรม โดยใชชอวา “การประเมนคณธรรมและความโปรงใสในการด าเนนงานของหนวยงานภาครฐ ( Integrity and Transparency Assessment : ITA)” เพอให เกดความมนใจวาการด าเนนงานขององคกรจะปราศจากการทจรตใน ทกรปแบบหรอหากมการกระท าทจรตเกดขนองคกรกสามารถรบทราบและตอบโตไดอยางอยางทนทวงท รวมถงการสงเสรมพฒนาและปรบปรงมาตรการปองกนและปราบปรามการทจรตใหเหมาะสมและสอดคลองตามสภาพแวดลอมทางธรกจหรอรปแบบการกระท าทจรตทมการเปลยนแปลงไปอยางรวมเรวและซบซอน มากขน โดยใหถอเปนสวนหนงของการปฏบตงานประจ า

ดงนน บสย. จงไดจดท าการประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments: FRAs) ตามนโยบายและแนวปฏบตการควบคมภายในของ บสย. โดยอางองจากหลกเกณฑกระทรวงการคลงวาดวยมาตรฐานและหลกเกณฑปฏบตการควบคมภายใน ส าหรบหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2561 และแนวทางประเมนความเสยงทจรตของส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตในภาครฐ (ส านกงาน ป.ป.ท.) เพอใหมนใจไดวา บสย. มกลไกการบรหารจดการความเสยงทงในเชงปองกน การคนหาหรอตรวจจบ และการตอบสนองตอการทจรตของการด าเนนงานทอาจกอใหเกดการทจรตคอรรปชนหรอความขดแยงทางผลประโยชน ซงอาจสงผลกระทบตอภาพลกษณชอเสยง และความเชอมนของผมสวนไดสวนเสยของ บสย.

2. วตถประสงค

2.1 เพอใหการประเมนความเสยงการทจรต มความสอดคลองกบนโยบายความขดแยงทางผลประโยชน ของ บสย.และเปนไปตามแนวทางประเมนความเสยงทจรตของส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตในภาครฐ (ส านกงาน ป.ป.ท.)

2.2 เพอบรหารจดการความเสยงการทจรตใหอยในระดบทยอมรบได และไมสงตอการบรรลวตถประสงคและเปาหมายของ บสย. รวมถงไมสงผลกระทบตอชอเสยงภาพลกษณขององคกร และความเชอมนของผมสวนไดสวนเสย

2.3 เพอพฒนาและปรบปรงมาตรการควบคมความเสยงการทจรต โดยมการตดตามประเมนผลและการรายงานตอผบรหาร และคณะกรรมการทเกยวของอยางตอเนองและสม าเสมอ

2.4 เพอสงเสรมใหพนกงานทกระดบของ บสย. เกดความตระหนก และใหความส าคญตอการบรหารความเสยงการทจรต และรวมสรางวฒนธรรมทดในการตอตานการทจรตคอรรปชนในทกรปแบบ และหลกเลยงการกระท าทกอใหเกดความขดแยงทางผลประโยชน

Page 4: Fraud Risk Assessments - TCG · การประเมินความเสี่ยงการทุจริต (Fraud Risk-Assessments) หน้า 4 / 16 5. แนวทางปฏิบัติในการประเมินความเสี่ยงการทุจริต

การประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments)

หนา 2 / 16

3. ค าจ ากดความ

การทจรต หมายถง การปฏบต หรอละเวนการปฏบตในต าแหนงหนาท หรอการใชอ านาจในต าแหนงหนาทโดยมชอบในทกรปแบบ ไมวาจะเปนการใหหรอรบสนบน การน าเสนอ หรอการใหค ามนวาจะให การขอ หรอการเรยกรอง ทงทเปน ทรพยสนหรอผลประโยชนอนใด ทเปนการขดตอศลธรรม จรยธรรม และกฎหมาย กฎ ระเบยบ นโยบาย ตอเจาหนาทของรฐหรอบคคลอนใดทด าเนนธรกจกบองคกร เพอใหไดมาซงประโยชนอนมควรไดทงตอองคกร ตนเอง หรอผทเกยวของ

สนบน หมายถง ทรพยสนหรอประโยชน (สวนบคคล/สวนรวม) อนใด ทเสนอวาจะให สญญาวาจะให มอบใหการยอมรบ การให หรอการรองขอสงใดสงหนง อนสงผลตอการตดสนอยางใดอยางหนงในลกษณะ จงใจใหกระท าการหรอไมกระท าการทขดตอหนาทความรบผดชอบ

ทรพยสน หมายถง สงทมมลคาทมตวตน ไดแก เงนสด เชค ตราสารหน ตราสารทน ยานพาหนะ สนคา เครองจกร อาคาร ทดน เปนตน

ประโยชนอนใด หมายถง สงทมมลคาไมมตวตน ไดแก การลดราคา การรบความบนเทง การรบบรการ การรบการฝกอบรม ลขสทธ สทธบตร สมปทาน คานยม สญญาเชา หรอสงอนใดในลกษณะเดยวกน

ความขดแยงทางผลประโยชน หมายถง การขดแยงแหงผลประโยชนสวนตนกบผลประโยชนของ บสย. ไมวาทางตรงหรอทางออม เปนสถานการณทกรรมการ ผบรหาร หรอพนกงานมบาทบาทหนาทหรอความสมพนธอนทมวตถประสงคหรอผลประโยชนขดแยงกบบทบาทหนาทใน บสย. ท าใหการปฏบตงานของกรรมการ ผบรหาร หรอพนกงานผน นขาดความเปนอสระและเปนกลาง ความขดแยงอาจเกดขนจากผลประโยชนสวนตน ไมสอดคลองกบผลประโยชนของ บสย. จงท าใหกรรมการ ผบรหาร หรอพนกงานนนตองอยในสภาวการณทตองเลอกอยางใดอยางหนงซงอาจไมกอใหเกดประโยชนสงสดตอ บสย. และอาจน าไปสการทจรตและประพฤตมชอบ

การยกยอกทรพยสน หมายถง พฤตกรรมมชอบทกระท าการอยางใดอยางหนงเพอการครอบครองหรอใชประโยชนจากทรพยสนขององคกรอยางไมถกตอง หรอเปนเหตให บสย. สญเสยทรพยสน โอกาส หรอประโยชนอนใด โดยมเจตนาทจะหาประโยชนสวนตนและผอน (เชน คนในครอบครว ญาต พวกพอง เปนตน)

การทจรตในการรายงาน หมายถง การปรบปรงแกไขรายงานตางๆ ไมวาจะเปนรายงานทางการเงน เชน การบนทกการเงน งบการเงน การรายงานขอมลทางการเงน เปนตน และรายงานทไมใชทางการเงน เชน รายงานการบรหาร รายงานผลการปฏตงาน เปนตน เพอปดบงการยกยอกทรพยสน บดเบอนหรอปดบงขอมล หรอการกระท าทไมเหมาะสม หรอเพอหาประโยชนตอตนเอง และผอน ซงสงผลให รายงานนนขาดความถกตอง ครบถวน และเชอถอได

Page 5: Fraud Risk Assessments - TCG · การประเมินความเสี่ยงการทุจริต (Fraud Risk-Assessments) หน้า 4 / 16 5. แนวทางปฏิบัติในการประเมินความเสี่ยงการทุจริต

การประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments)

หนา 3 / 16

4. ขอบเขตการประเมนคณธรรมและความโปรงใสในการดาเนนงานของหนวยงานภาครฐ (ITA)

เกณฑการประเมนคณธรรมและความโปรงใสในการด าเนนงานของหนวยงานภาครฐ จ าแนกออกเปน 10 ตวชวด ดงน

1) การปฏบตหนาท 6) คณภาพการด าเนนงาน 2) การใชงบประมาณ 7) ประสทธภาพการสอสาร 3) การใชอ านาจ 8) การปรบปรงระบบการท างาน 4) การใชทรพยสนของราชการ 9) การเปดเผยขอมล 5) การแกไขปญหาการทจรต 10) การปองกนการทจรต

ดงนน รายงานฉบบน จงก าหนดใหประเมนตวชวดท 10 การปองกนการทจรต (ตวชวดยอยท 10.1 การด าเนนการเพอปองกนการทจรต ขอ O36 การประเมนความเสยงการทจรต)

ตวชวดท 10 การปองกนการทจรต

O34 เจตจ านงสจรตของผบรหาร

O35 การมสวนรวมของผบรหาร

O36 การประเมนความเสยงการทจรตประจ าป

O37 การด าเนนการเพอจดการความเสยง

O38 การเสรมสรางวฒนธรรมองคกร

O39 แผนปฏบตการปองกนการทจรต

O40 รายงานการก ากบตดตามการด าเนนการปองกนการทจรต รอบ 6 เดอน

O41 รายงานผลการด าเนนการปองกนการทจรตประจ าป

O42 มาตรการสงเสรมคณธรรมและความโปรงใสภายในหนวยงาน

O43 การด าเนนการตามมาตรการสงเสรม คณธรรมและความโปรงใสภายในหนวยงาน

เจตจ านงสจรตของผบรหาร

การประเมนความเสยง เพอการปองกนการทจรต

การเสรมสราง วฒนธรรมองคกร

แผนปฏบตการปองกน การทจรต

มาตรการภายในเพอ สงเสรมความโปรงใสและ

ปองกนการทจรต

ตวชวดยอยท 10.1 การด าเนนการเพอ ปองกนการทจรต

ตวชวดยอย 10.2 มาตรการภายใน

เพอปองกนการทจรต

Page 6: Fraud Risk Assessments - TCG · การประเมินความเสี่ยงการทุจริต (Fraud Risk-Assessments) หน้า 4 / 16 5. แนวทางปฏิบัติในการประเมินความเสี่ยงการทุจริต

การประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments)

หนา 4 / 16

5. แนวทางปฏบตในการประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments: FRAs)

ตามท บสย. ไดจดใหมระบบการควบคมภายใน โดยก าหนดใหทกหนวยงาน ด าเนนประเมนการควบคมภายในดวยตนเอง (Control Self Assessment: CSA) เพอส ารวจกจกรรม/ขนตอนการปฏบตงานทมโอกาสทอาจเกดการทจรต โดยครอบคลมทกกจกรรม/ทกขนตอนการปฏบตงาน เชน การบรหารงานและปฏบตงาน (ตามบทบาทและหนาท ) งานบญชและการเงน งานบรหารทรยากรบคคล งานเทคโนโลยสารสนเทศ และงานบรหารพสด เปนตน และภายหลงจากการประเมนการควบคมภายในดวยตนเองแลว กรณผลทไดจากการประเมนฯ พบวากจกรรม/ขนตอนการปฏบตงาน มความเสยงทอาจเกดการทจรตทม คาความเสยงอยในระดบทองคกรไมสามารถยอมรบได หนวยงานจะตองด าเนนการพฒนาหรอปรบปรงมาตรการควบคมเพมเตมเพอลดโอกาสเกดหรอผลกระทบจากความเสยงใหอยในระดบทองคกรยอมรบได รวมถงมการตดตามประเมนผลและการรายงานตามรอบระยะเวลาทก าหนดอยางสม าเสมอ ทงน การการประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments: FRAs) ประกอบดวย 4 ขนตอนหลก ดงน

ขนตอนท 1: การก าหนดเกณฑการวดความเสยงในดานผลกระทบ (Impact) และโอกาสทจะเกด (Likelihood) เพอใชในการประเมนคาความเสยง (ภาคผนวก ก) และก าหนดระดบความเสยงการทจรตทองคกรยอมรบได (Risk Appetite) เพอใชในการจดล าดบความส าคญในการจดการความเสยงการทจรต (ภาคผนวก ข)

ขนตอนท 2: การระบความเสยงการทจรตหรอเหตการณทมโอกาสเกดการทจรต และการประเมนความเสยงการทจรต โดยพจารณาจากโอกาสและผลกระทบเพอใหทราบคาความเสยงกอนทจะมการควบคม (Inherent Risk)

ขนตอนท 3: การระบการควบคมทมอยในปจจบน (Existing Control) และการพจารณาความเพยงพอของการควบคมทก าหนดไว การวเคราะหความรนแรง และการประเมนความเสยงการทจรต โดยพจารณาจากโอกาสและผลกระทบเพอใหทราบคาความเสยงทเหลออยหลงจากมการควบคม (Residual Risk)

ขนตอนท 4: การพฒนาหรอปรบปรงมาตรการควบคมเพมเตม หรอจดท าแผนบรหารความเสยงการทจรตเพอปองกนหรอลดความเสยงลงใหอยในระดบทองคกรยอมรบได

ขนตอนท 5: การตดตามประเมนผลมาตรการควบคมทมอยและมาตรการควบคมทไดจดท าเพมเตม โดยจดใหมการรายงานตอผบรหาร หรอคณะกรรมการทเกยวของ ตามรอบระยะเวลาทก าหนด

Page 7: Fraud Risk Assessments - TCG · การประเมินความเสี่ยงการทุจริต (Fraud Risk-Assessments) หน้า 4 / 16 5. แนวทางปฏิบัติในการประเมินความเสี่ยงการทุจริต

การประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments)

หนา 5 / 16

6. รายงานผลการประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments Report)

ความเสยงการทจรต

เหตการณความเสยงการทจรต ทอาจเกดขน

การวเคราะหความเสยง (กอนมการควบคม) มาตรการควบคมทมอย

(Existing Control) (ดเพมเตม ตารางท 1)

การประเมนผลการควบคม

(เพยงพอ/ไมเพยงอ)

การวเคราะหความเสยง (หลงการควบคม)

การปรปปรงการควบคม โอกาส ผลกระทบ

คาความเสยง

โอกาส ผลกระทบ คา

ความเสยง

1. การทจรตคอรรปชน (Corruption) 1.1 ผลประโยชน

ทบซอน (Conflict of Interest)

การถอครองหลกทรพยในกจการใดกจการหนงตงแตรอยละ 5 ขนไปของผบรหาร พนกงาน บสย. ทปฏบตงานดานการลงทนในหลกทรพย

3 (L2)

3 (I3)

9 (ปานกลาง)

มาตรการปองกน FP 1 – 6, FP 10 - 14

มาตรการคนหา/ตรวจจบ FD 2 – 4

มาตรการตอบสนอง FR 1 – 6

เพยงพอ 2 (L2)

1 (I3)

2 (ต า)

จากการประเมนคาความเสยง (หลงการควบคม) ซงอยในระดบความเสยงทองคกรสามารถยอมรบไดหรอยอมรบความเสยง (Accept / Take) ภายใตการควบคมทมอยในปจจบน ซงความเสยงในระดบนถอไดวามการจดวางระบบการควบคมไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล สอดคลองและครอบคลมถงสาเหตของความเสยง รวมถงจดใหมการเตรยมความพรอมในการรบมอตอผลกระทบทอาจเกดขนอยางเพยงพอและเหมาะสม

รายการระหวาง บสย. กบบคคลหรอกจการทเกยวของกน ไดแก - การใหการค าประกนแกบคคลหรอกจการท

เกยวของกน - การซอขายสนคาหรอบรการระหวาง บสย.

กบบคคล หรอกจการทเกยวของกน - การท าสญญาเชาระยะยาวระหวาง บสย.

กบบคคล หรอกจการทเกยวของกน

3 (L2)

3 (I3)

9 (ปานกลาง)

เพยงพอ 2 (L2)

1 (I3)

2 (ต า)

1.2 การรบ/ใหสนบน (Bribery)

การรบหรอใหของขวญหรอของก านลทเกนความเหมาะสม เพอเปนการจงใจใหมการกระท าาสงใดสงหนง

3 (L2)

3 (I1)

9 (ปานกลาง)

เพยงพอ 3 (L2)

1 (I1)

3 (ต า)

การรบหรอจดเลยงรบรองลกคา ผรบเหมา ผขายสนคา ผใหบรการทเกนความเหมาะสมหรอในสถานททไมเหมาะสม เชน ในสถานเรงรมย หรอสถานบรการตาง เปนตน

3 (L2)

3 (I1)

9 (ปานกลาง)

เพยงพอ 2 (L2)

1 (I1)

2 (ต า)

1.3 การขมข/เรยกรบผลประโยชน

การเรยกหรอรบผลประโยชนใดๆ ไมวาจะเปนเงนสดหรอวตถสงของทมมลคาจากลกคา นายหนา หรอตวแทน ผรบเหมา ผประกอบการ

3 (L2)

3 (I3)

9 (ปานกลาง)

เพยงพอ 2 (L2)

1 (I3)

2 (ต า)

Page 8: Fraud Risk Assessments - TCG · การประเมินความเสี่ยงการทุจริต (Fraud Risk-Assessments) หน้า 4 / 16 5. แนวทางปฏิบัติในการประเมินความเสี่ยงการทุจริต

การประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments)

หนา 6 / 16

ความเสยงการทจรต

เหตการณความเสยงการทจรต ทอาจเกดขน

การวเคราะหความเสยง (กอนมการควบคม) มาตรการควบคมทมอย

(Existing Control) (ดเพมเตม ตารางท 1)

การประเมนผลการควบคม

(เพยงพอ/ไมเพยงอ)

การวเคราะหความเสยง (หลงการควบคม)

การปรปปรงการควบคม โอกาส ผลกระทบ

คาความเสยง

โอกาส ผลกระทบ คา

ความเสยง

(Economic Exprotion)

ผขายสนคา ผใหบรการ บคคลหรอองคกรใดทมธรกจเกยวเนอง กบ บสย.

6. รายงานการประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments Report) (ตอ)

ความเสยงการทจรต

เหตการณความเสยงการทจรต ทอาจเกดขน

การวเคราะหความเสยง (กอนมการควบคม) มาตรการควบคมทมอย

(Existing Control) (ดเพมเตม ตารางท 1)

การประเมนผลการควบคม

(เพยงพอ/ไมเพยงอ)

การวเคราะหความเสยง (หลงการควบคม)

การปรปปรงการควบคม โอกาส ผลกระทบ

คาความเสยง

โอกาส ผลกระทบ คา

ความเสยง

2. การทจรตจากการยกยอกทรพยสน (Asset Misappropriation) 2.1 การแสวงหา

ผลประโยชนจากการรขอมลภายใน (Inside information)

การน าขอมลทเปนความลบของ บสย. ไปใชเพอแสวงหาผลประโยชนแกตนเองหรอหรอน าขอมลดงกลาวไปเผยแพรแกลกคา ผขายสนคา ผใหบรการ หรอบคคลภายนอก (ยกเวน แตวาเปนขอมลทสอสารกนหนการด าเนนงานตามปกต หรอเปนขอมลทใช เผยแพรตอสาธารณชน)

3 (L2)

3 (I4)

9 (ปานกลาง)

มาตรการปองกน FP 1 – 12 , FP 14 มาตรการคนหา/ตรวจจบ FD 2 – 4 มาตรการตอบสนอง FR 1 – 6

เพยงพอ 3 (L2)

1 (I4)

3 (ต า)

จากการประเมนคาความเสยง (หลงการควบคม) ซงอยในระดบความเสยงทองคกรสามารถยอมรบไดหรอยอมรบความเสยง (Accept / Take) ภายใตการควบคมทมอยในปจจบน ซงความเสยงในระดบนถอไดวามการจดวางระบบการควบคมไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล สอดคลองและครอบคลมถงสาเหตของความเสยง รวมถงจดใหมการเตรยมความพรอมในการรบมอตอผลกระทบทอาจเกดขนอยางเพยงพอและเหมาะสม

2.2 การใชทรพยสนขององคกรเพอประโยชนสวนตว (Using property for

พนกงานน าเอาทรพยสนของ บสย. ไปใชเพอประโยชนของตนเองหรอพวกพอง

3 (L2)

2 (I2)

6 (ปานกลาง)

มาตรการปองกน FP 1 – 6 , FP 14 มาตรการคนหา/ตรวจจบ FD 1 – 5 มาตรการตอบสนอง FR 1 – 2 , FR 5 – 6

เพยงพอ 2 (L2)

1 (I2)

2 (ต า)

Page 9: Fraud Risk Assessments - TCG · การประเมินความเสี่ยงการทุจริต (Fraud Risk-Assessments) หน้า 4 / 16 5. แนวทางปฏิบัติในการประเมินความเสี่ยงการทุจริต

การประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments)

หนา 7 / 16

ความเสยงการทจรต

เหตการณความเสยงการทจรต ทอาจเกดขน

การวเคราะหความเสยง (กอนมการควบคม) มาตรการควบคมทมอย

(Existing Control) (ดเพมเตม ตารางท 1)

การประเมนผลการควบคม

(เพยงพอ/ไมเพยงอ)

การวเคราะหความเสยง (หลงการควบคม)

การปรปปรงการควบคม โอกาส ผลกระทบ

คาความเสยง

โอกาส ผลกระทบ คา

ความเสยง

private advantage)

Page 10: Fraud Risk Assessments - TCG · การประเมินความเสี่ยงการทุจริต (Fraud Risk-Assessments) หน้า 4 / 16 5. แนวทางปฏิบัติในการประเมินความเสี่ยงการทุจริต

การประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments)

หนา 8 / 16

6. รายงานการประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments Report) (ตอ)

ความเสยงการทจรต

เหตการณความเสยงการทจรต ทอาจเกดขน

การวเคราะหความเสยง (กอนมการควบคม) มาตรการควบคมทมอย

(Existing Control) (ดเพมเตม ตารางท 1)

การประเมนผลการควบคม

(เพยงพอ/ไมเพยงอ)

การวเคราะหความเสยง (หลงการควบคม) มาตรการควบคมเพมเตม/แผน

บรหารความเสยงการทจรต โอกาส ผลกระทบ

คาความเสยง

โอกาส ผลกระทบ คา

ความเสยง

3. การทจรตในการรายงาน (Fraudulent Statements) 3.1 การปรบปรง

แกไขหรอบดเบอนรายงานทางการเงน

รายงานทางการเงนทไมโปรงใส เชน การบนทกสนทรพยหรอรายรบมากเกนไปหรอนอยเกนไป (Overstate or Understate) บนทกบญชตางงวด บนทกรายรบปลอม ปกปดหนสน/ รายจาย เปดเผยในหมายเหตไมครบถวน ประเมนสนทรพยไมถกตอง เปนตน

3 (L2)

3 (I3)

9 (ปานกลาง)

มาตรการปองกน FP 1 – 6 , FP 14 - 15 มาตรการคนหา/ตรวจจบ

FD 2 – 6 มาตรการตอบสนอง

FR 1 – 2 , FR 5 – 6

เพยงพอ 2 (L2)

1 (I3)

2 (ต า)

จากการประเมนคาความเสยง (หลงการควบคม) ซงอยในระดบความเสยงทองคกรสามารถยอมรบไดหรอยอมรบความเสยง (Accept / Take) ภายใตการควบคมทมอยในปจจบน โดยมการทบทวนและปรบปรงตามรอบระยะเวลาทก าหนด ซงความเสยงในระดบนถอไดวามการจดวางระบบการควบคมไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล สอดคลองและครอบคลมถงสาเหตของความเสยง รวมถงจดใหมการเตรยมความพรอมในการรบมอตอผลกระทบทอาจเกดขนอยางเพยงพอและเหมาะสม

เจตนาเปดเผยขอมลสารสนเทศทางการเงนทไมตรงตอความเปนจรง ขาดความครบถวน เพยงพอ และทนเวลา

3 (L2)

3 (I1)

9 (ปานกลาง)

เพยงพอ 2 (L2)

1 (I1)

2 (ต า)

3.1 การรายงานทางการบรหารทไมโปรงใส

การตบแตงขอมลผลการด าเนนงานหรอผลการปฏบตงานใหเปนไปตามผลลพธทตองการ

3 (L2)

2 (I3)

6 (ปานกลาง)

มาตรการปองกน FP 1 – 6 , FP 12 - 14 มาตรการคนหา/ตรวจจบ

FD 2 – 4 มาตรการตอบสนอง

FR 1 – 2 , FR 5 – 6

เพยงพอ 2 (L2)

1 (I3)

2 (ต า)

เจตนาเปดเผยขอมลสารสนเทศทางการบรหารทไมตรงตอความเปนจรง ขาดความครบถวน เพยงพอ และทนเวลา

3 (L2)

3 (I1)

9 (ปานกลาง)

เพยงพอ 2 (L2)

1 (I1)

2 (ต า)

Page 11: Fraud Risk Assessments - TCG · การประเมินความเสี่ยงการทุจริต (Fraud Risk-Assessments) หน้า 4 / 16 5. แนวทางปฏิบัติในการประเมินความเสี่ยงการทุจริต

การประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments)

หนา 9 / 16

ตารางท 1 แสดงความสมพนธของมาตรการควบคมทมอย (Existing Control) และความเสยงการทจรต (Fraud Risk)

ล าดบ

มาตรการควบคมทมอย (Existing Control)

ทจรตคอรรปชน ทจรตจากการยกยอกทรพยสน ทจรตในการรายงาน

ผลประโยชน ทบซอน

การรบ/ใหสนบน

การขมข/เรยกรบ

ผลประโยชน

การแสวงหาผลประโยชนจาก

การรขอมลภายใน

การใชทรพยสนขององคกรเพอ

ประโยชนสวนตว

การปรบปรงแกไขหรอ

บดเบอนรายงานทางการเงน

การรายงานทางการ

บรหารทไมโปรงใส

มาตรการเชงปองกนการทจรต (Fruad Prevention: FP)

FP1 ประกาศเจตจ านงสจรตในการบรหารงานและปฏบตตามภารกจดวยความซอสตย สจรต ยดถอหลกคณธรรมโปรงใส บรรษทประกนสนเชออตสาหกรรมขนาดยอม

/ / / / / / /

FP2 จรรยาบรรณของพนกงาน ผบรหาร ทปรกษา กรรมการ และเจาของ บรรษทประกนสนเชออตสาหกรรมขนาดยอม

/ / / / / / /

FP3 นโยบายการก ากบดแลกจการทด การแสดงความรบผดชอบตอสงคม และการตอตานการทจรตคอรรปชนและประพฤตมชอบและแนวปฏบตตามนโยบายการก ากบดแลกจการทด

/ / / / / / /

FP4 นโยบายปองกนความขดแยงทางผลประโยชน / / / /

FP5 นโยบายการบรหารความเสยงดานปฏบตการ / / / / / / / FP6 นโยบายการควบคมภายใน / / / / / / / FP7 นโยบายและแนวปฏบตดานความมนคงปลอดภยสารสนเทศ /

FP8 นโยบายและแนวปฏบตการจดชนความลบ /

FP9 นโยบายและแนวปฏบตการคมครองขอมลสวนบคคล /

FP10 นโยบายและแนวปฏบตการใชบรการจากผใหบรการภายนอก / / / /

FP11 นโยบายและแนวปฏบตการใชบรการจากผใหบรการภายนอกดานเทคโนโลยสารสนเทศ / / / /

FP12 ขนตอนการปฏบตงาน: กระบวนการจดซอ/จดจาง (อางองตามระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยการ จดซอจดจางและการบรหารพสดภาครฐ พ.ศ.2560)

/ / / /

/

FP13 ขนตอนการปฏบตงาน: กระบวนการบรหารสญญา (อางองตามระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยการ / / / /

Page 12: Fraud Risk Assessments - TCG · การประเมินความเสี่ยงการทุจริต (Fraud Risk-Assessments) หน้า 4 / 16 5. แนวทางปฏิบัติในการประเมินความเสี่ยงการทุจริต

การประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments)

หนา 10 / 16

ล าดบ

มาตรการควบคมทมอย (Existing Control)

ทจรตคอรรปชน ทจรตจากการยกยอกทรพยสน ทจรตในการรายงาน

ผลประโยชน ทบซอน

การรบ/ใหสนบน

การขมข/เรยกรบ

ผลประโยชน

การแสวงหาผลประโยชนจาก

การรขอมลภายใน

การใชทรพยสนขององคกรเพอ

ประโยชนสวนตว

การปรบปรงแกไขหรอ

บดเบอนรายงานทางการเงน

การรายงานทางการ

บรหารทไมโปรงใส

จดซอจดจางและการบรหารพสดภาครฐ พ.ศ.2560)

FP14 แนวปฏบตการแจงการกระท าผดและใหความคมครองผรองเรยน (Whistleblowing) / / / / / / / FP15 มาตรฐานการรายงานทางการเงน รวมถงแนวปฏบตทางการบญชทประกาศใชโดยสภาวชาชพบญช /

Page 13: Fraud Risk Assessments - TCG · การประเมินความเสี่ยงการทุจริต (Fraud Risk-Assessments) หน้า 4 / 16 5. แนวทางปฏิบัติในการประเมินความเสี่ยงการทุจริต

การประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments)

หนา 11 / 16

ตารางท 1 แสดงความสมพนธของมาตรการควบคมทมอย (Existing Control) และความเสยงการทจรต (Fraud Risk) (ตอ)

ล าดบ

มาตรการควบคมทมอย (Existing Control)

ทจรตคอรรปชน ทจรตจากการยกยอกทรพยสน ทจรตในการรายงาน

ผลประโยชน ทบซอน

การรบ/ใหสนบน

การขมข/เรยกรบ

ผลประโยชน

การแสวงหาผลประโยชนจาก

การรขอมลภายใน

การใชทรพยสนขององคกรเพอ

ประโยชนสวนตว

การปรบปรงแกไขหรอ

บดเบอนรายงานทางการเงน

การรายงานทางการ

บรหารทไมโปรงใส

มาตรการเชงคนหา/ตรวจจบการทจรต (Fraud Dectection)FD1 ขนตอนการปฏบตงาน: การจดการทรพยสน

- การตรวจนบทรพยสน (อางองตามระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยการ จดซอจดจางและการบรหารพสดภาครฐ พ.ศ.2560)

- การปฏบตเมอทรพยสนสญหายหรอกรณลกทรพย

/

FD2 แนวปฏบตการบรหารความเสยงดานปฏบตการ - การตดตามการการรายงานเหตการณหรอความเสยหายทเกดจากการปฏบตงาน

/ / / / / / /

FD3 แนวปฏบตการควบคมภายใน

- การประเมนการควบคมภายในดวยตนเอง (Control Self Assessment: CSA) / / / / / / /

FD4 ขนตอนการปฏบตงาน: การวางแผนและการปฏบตงานตรวจสอบ / / / / / / / FD5 ขนตอนการปฏบตงาน: การจายเงน – การรบเงน / /

FD6 ขนตอนการปฏบตงาน: การจดท างบการเงน /

มาตรการตอบสนองตอการทจรต (Fraud Respone)

FR1

ชองทางการแจงเบาะแสการทจรต - สายดวนส าหรบแจงเบาะแสหรอรองเรยนการทจรต : 0-2890-9977 และ 0-2890-9955 - ระบบรบเรองขอรองเรยน (Internet : www.tcg.or.th) - ระบบรบเรองรองเรยน@Online (Inranet)

/ / / / / / /

FR2 ชองทางการรายงานการทจรต (การรายงานเหตการณหรอความเสยหายทเกดจากการปฏบตงาน)

- ระบบ Operational Risk System / / / / / / /

FR3 แนวปฏบตและขนตอนการปฏบตการรายงานรายการความความขดแยงทาง / / / /

Page 14: Fraud Risk Assessments - TCG · การประเมินความเสี่ยงการทุจริต (Fraud Risk-Assessments) หน้า 4 / 16 5. แนวทางปฏิบัติในการประเมินความเสี่ยงการทุจริต

การประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments)

หนา 12 / 16

ล าดบ

มาตรการควบคมทมอย (Existing Control)

ทจรตคอรรปชน ทจรตจากการยกยอกทรพยสน ทจรตในการรายงาน

ผลประโยชน ทบซอน

การรบ/ใหสนบน

การขมข/เรยกรบ

ผลประโยชน

การแสวงหาผลประโยชนจาก

การรขอมลภายใน

การใชทรพยสนขององคกรเพอ

ประโยชนสวนตว

การปรบปรงแกไขหรอ

บดเบอนรายงานทางการเงน

การรายงานทางการ

บรหารทไมโปรงใส

FR4 ขนตอนการปฏบตงาน: จดการขอรองเรยนของลกคา / / /

FR5 ขนตอนการปฏบตงาน: การด าเนนการสอบสวนทางวนยและการลงโทษพนกงานทกระท าความผด / / / / / / / FR6 คมอพนกงาน: วนยและโทษทางวนย / / / / / / /

Page 15: Fraud Risk Assessments - TCG · การประเมินความเสี่ยงการทุจริต (Fraud Risk-Assessments) หน้า 4 / 16 5. แนวทางปฏิบัติในการประเมินความเสี่ยงการทุจริต

การประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments)

หนา 13 / 16

ภาคผนวก ก : เกณฑการประเมนความเสยง

เกณฑการประเมนความเสยงดานโอกาสเกด (Likelihood Assessment Criteria)

เกณฑการประเมนความเสยงดานโอกาสเกด เปนเกณฑทก าหนดขนเพอใชส าหรบพจารณาระดบของโอกาสหรอความเปนไปไดทเหตการณความเสยงหนงๆ จะเกดขนจรง โดยจะตองค านงถงสภาพแวดลอมจากปจจยภายในและปจจยภายนอกองคกรทมอทธพลตอความเสยง มรายละเอยดดงน

ตารางท 2 เกณฑการประเมนความเสยงดานโอกาสเกด (Likelihood Assessment Criteria)

เกณฑ โอกาสทจะเกด

เกดขนนอยมาก (1)

เกดขนนอย (2)

เกดขนปานกลาง (3)

เกดขนสง (4)

เกดขนสงมาก (5)

L1: ปรมาณของโอกาสทจะเกด (รอยละ)

นอยกวา 10%

อยระหวาง 10% - 25%

อยระหวาง 26% - 50%

อยระหวาง 51% - 75%

มากกวา 75%

L2: โอกาสเกดเหตการณกระท าผด

เกดขนยากมาก แมไมมมาตรการ

ควบคม

เกดขนยาก เนองจากม

มาตรการควบคมทรดกมเพยงพอ

มโอกาสเกด เนองจาก

มาตรการควบคมทมอยขาดการน าไปฏบตอยางสม าเสมอและ

ตอเนอง

มโอกาสเกดมาก เนองจาก

มาตรการทมอยมขอพกพรองหรอจดออนทเปนชองโหวใหเกดความ

เสยง

เกดขนงายมาก เนองจากไมม

มาตรการควบคม

L3: สถานะของเหตการณทเกดขนจรง

สาเหตทแทจรงของเหตการณ ไดจดใหมมาตรการเชงปองกน

เพอลดโอกาส ทจะเกดซ า

สาเหตทแทจรงของเหตการณ อยระหวางจดท ามาตรการเชง

ปองกน

เหตการณทเกด สามารถจดการ

แกไขไดแลว /เฝาตดตามอยาง

ใกลชด

เหตการณทเกด อยระหวางการ จดการแกไข

เหตการณทเกด ไดถกรายงาน และปจจบนอยระหวางการตรวจสอบจากหนวยงานทก ากบดแลทงภายในหรอ

ภายนอก

Page 16: Fraud Risk Assessments - TCG · การประเมินความเสี่ยงการทุจริต (Fraud Risk-Assessments) หน้า 4 / 16 5. แนวทางปฏิบัติในการประเมินความเสี่ยงการทุจริต

การประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments)

หนา 14 / 16

เกณฑการประเมนความเสยงดานผลกระทบ (Impact Assessment Criteria)

เกณฑการประเมนความเสยงดานผลกระทบ เปนเกณฑทก าหนดขนเพอใชส าหรบพจารณา ระดบความเสยหายหรอความรนแรงทอาจจะเกดขน เมอความเสยงทระบไวเกดขนจรง โดยการประเมนผลกระทบ ของความเสยง สามารถประเมนเปนมลคาความเสยหาย (ดานการเงน) เพอเปรยบเทยบกบเกณฑทก าหนดวา ระดบผลกระทบทจะเกดขนตอองคกรในภาพรวมอยในระดบใด กรณทการประเมนผลกระทบของความเสยงไมสามารถ ประเมนเปนมลคาความเสยหายได ผประเมนสามารถพจารณาเกณฑการประเมนผลกระทบในดานอนๆ เชน ตารางท 3 เกณฑการประเมนความเสยงดานผลกระทบ (Impact Assessment Criteria) เกณฑ ผลกระทบ

ไมมนยส าคญ (1)

ต า (2)

ปานกลาง (3)

สง (4)

สงมาก (5)

I1: ดานชอเสยงและภาพลกษณ

มการกระจายขาวในบรเวณทองถนระยะแคบ (หลายจงหวด) แตไมสงผลกระทบตอชอเสยงขององคกร

มการกระจายขาวในบรเวณทองถนระยะแคบ (หลายจงหวด) เปนเวลา 1 วน ซงอาจสงผลกระทบเชงลบตอชอเสยงขององคกร

มการกระจายขาวทวประเทศผานสอตางๆเชน หนงสอพมพ วทย โทรทศน หรอโซเชยลมเดย อยางรวดเรวเปนเวลา 1 วน ซงอาจสงผลกระทบเชงลบตอชอเสยงขององคกร

มการกระจายขาวทวประเทศผานสอตางๆ อยางรวดเรวเปนเวลา 2 วนตดตอกน ซงอาจสงผลกระทบเชงลบตอชอเสยงขององคกร

มการกระจายขาวทวประเทศผานสอตางๆ อยางรวดเรวเปนเวลามากกวา 2 วนตดตอกน หรอเผยแพรตามสอตางประเทศ ซงอาจสงผลกระทบเชงลบตอชอเสยงขององคกร

I2: ดานการเงน (ความเสยหายรายเหตการณ)

ระดบผลกระทบทางการเงน ต ากวา 100,000 บาท

ระดบผลกระทบทางการเงน มากกวา 100,000 แตไมเกน 150,000 บาท

ระดบผลกระทบทางการเงน มากกวา 150,000 แตไมเกน 200,000 บาท

ระดบผลกระทบทางการเงน มากกวา 200,000 แตไมเกน 250,000 บาท

ระดบผลกระทบทางการเงน มากกวา 250,000 บาท ขนไป

I3: ดานกฎหมาย ระเบยบ และขอบงคบทเกยวของ

มการละเมด/ไมปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบขอบงคบเลกนอย แตสามารถแกไขไดรวดเรว

มการละเมดกฎหมาย ระเบยบขอบงคบ แตสามารถแกไขเองภายในองคกร ไดโดยไมสงผลกระทบถงภาพลกษณชอเสยงขององคกร

มการละเมดกฎหมาย ระเบยบขอบงคบรนแรง โดยกระทบถงภาพลกษณชอเสยงขององคกร และ/หรอองคกรมโอกาสทองคกร จะถกเรยกรองคาเสยหาย / เปรยบเทยบปรบ/ ฟองรองด าเนนคด

มการฟองรอง ด าเนนคดทางกฎหมาย หรอเรยกรองคาเสยหาย / เปรยบเทยบปรบ

มการฟองรอง ด าเนนคดทางกฎหมาย หรอเรยกรองคาเสยหาย / เปรยบเทยบปรบ และถกสงใหระงบการท าธรกรรมใดๆ

I4: ดานลกคา

การใหบรการแกลกคาสามารถด าเนนการไดตามปกต

เกดขอรองเรยนจากลกคาแตแกไขและชแจงขอบกพรองไดรวดเรว

เกดขอรองเรยนจากลกคา และไมสามารถหาหาขอสรปจากขอบกพรองไดตาม

ลกคาขาดความเชอมนในการใชบรการ หรอสญเสยลกคาอยางมนยส าคญ

ลกคาขาดความเชอมน และ/หรอขอยกเลกใชบรการขององคกรซง สงผลรายแรงตอการ

Page 17: Fraud Risk Assessments - TCG · การประเมินความเสี่ยงการทุจริต (Fraud Risk-Assessments) หน้า 4 / 16 5. แนวทางปฏิบัติในการประเมินความเสี่ยงการทุจริต

การประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments)

หนา 15 / 16

เกณฑ ผลกระทบ

ไมมนยส าคญ (1)

ต า (2)

ปานกลาง (3)

สง (4)

สงมาก (5)

ระยะเวลาทก าหนด และเรมสงผลกระทบตอความสมพนธกบลกคา

เตบโตในอนาคต

Page 18: Fraud Risk Assessments - TCG · การประเมินความเสี่ยงการทุจริต (Fraud Risk-Assessments) หน้า 4 / 16 5. แนวทางปฏิบัติในการประเมินความเสี่ยงการทุจริต

การประเมนความเสยงการทจรต (Fraud Risk-Assessments)

หนา 16 / 16

ภาคผนวก ข: แผนภาพความเสยงและระดบความเสยงการทจรตทยอมรบได ตารางท 4 แผนภาพความเสยง (Risk Map)

ตารางการประเมน ความเสยงรวม (Risk Matrix)

ระดบโอกาสเกด เกดขน

นอยมาก เกดขนนอย

เกดขน ปานกลาง

เกดขนสง เกดขน สงมาก

1 2 3 4 5

ระดบ

ผลกร

ะทบ

สงมาก 5 5 10 15 20 25 สง 4 4 8 12 16 20

ปานกลาง 3 3 6 9 12 15 ต า 2 2 4 6 8 10

ไมมนยส าคญ 1 1 2 3 4 5

เสนแบงขอบเขตความเสยง (Risk Boundary)

ตารางท 5 ระดบความเสยงการทจรตทยอมรบได (Risk Appettie) คาระดบความเสยง ระดบความเสยง ความหมาย

20 - 25 คะแนน สงมาก

(Extreme)

เปนระดบความเสยงทองคกรไมสามารถยอมรบได และตองมแนวทางการควบคม/ลด ความเสยง (Treat/Reduce) และอาจจ าเปนตองไดรบการสนบสนนทรพยากรทเพยงพอและเหมาะสม เพอจดหา/จดท ามาตรการจดการความเสยงอยางทนทวงทหรอภายใตกรอบระยะเวลาทก าหนด ทงน หากองคกรคาดการณไดวาความเสยงนอาจไมสามารถจดการไดเอง อาจตดสนใจในการถายโอน/แบงปนความเสยงบางสวน (Transfer/Share) ไปยงบคคลหรอองคกรอนชวยรบผดชอบ เชน การวาจางผใหบรการภายนอกมาด าเนนการแทน การท าประกนภย เปนตน เพอลดโอกาสเกดหรอลดผลกระทบความเสยงลง

10 - 19 คะแนน สง

(High)

เปนระดบความเสยงทองคกรไมสามารถยอมรบได และตองมแนวทางการควบคม/ลด ความเสยง (Treat/Reduce) อยางเปนระบบ รวมถงการพฒนาหรอปรบปรงมาตรการจดการความเสยงใหมประสทธภาพและประสทธผลอยางเพยงพอและเหมาะสม เพอใหความเสยงลดลงใหอยในระดบความเสยงทองคกรสามารถยอมรบได

4 - 9 คะแนน ปานกลาง

(Medium)

เปนระดบความเสยงทองคกรไมสามารถยอมรบได ซงอาจมมาตรการจดการความเสยงทยงไมเหมาะสมเพยงพอ หรอเกดจดออน/ขอบกพรองบางสวนของการควบคมทมอย จงตองมการตดตามเฝาระวงและการรายงานอยางใกลชด หรอตองจดท ามาตรการ/กจกรรมควบคมเพมเตม เพอลดความระดบความเสยงใหอยในระดบทองคกรสามารถยอมรบได

1 - 3 คะแนน ต า

(Low)

เปนระดบความเสยงทองคกรสามารถยอมรบไดหรอยอมรบความเสยง (Accept / Take) ภายใตการควบคมทมอยในปจจบน ซงความเสยงในระดบนถอไดวามการจดวางระบบการควบคมไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล สอดคลองและครอบคลมถงสาเหตของความเสยง รวมถงจดใหมการเตรยมความพรอมในการรบมอตอผลกระทบทอาจเกดขนอยางเพยงพอและเหมาะสม