Giordano Bruno
description
Transcript of Giordano Bruno
Między nauką a religiąDr Małgorzata Klisowska, Instytut Fizyki, Uniwersytet Rzeszowski
Strzyżów16 czerwca 2005
http://[email protected]
Giordano Bruno
„Wiara i rozum są jak dwa skrzydła”
Jan Paweł II
Między nauką a religiąDr Małgorzata Klisowska, Instytut Fizyki, Uniwersytet Rzeszowski
Strzyżów16 czerwca 2005
http://[email protected]
Giordano Bruno
urodził się w 1548 r. w Naoli, koło Neapolu,
Fakty I
mając 17 lat wstąpił do dominikanów,
w 1572 r. przyjął święcenia kapłańskie,
w 1575 r. został doktorem teologii.
Między nauką a religiąDr Małgorzata Klisowska, Instytut Fizyki, Uniwersytet Rzeszowski
Strzyżów16 czerwca 2005
http://[email protected]
Giordano Bruno
Jego poglądy budzą zaniepokojenie; zaczyna je badać Święte Oficjum.
W 1576 r. – występuje z zakonu i wyjeżdża z Neapolu.
Fakty II
Dlaczego?
Rozpoczyna wędrówkę, podczas której naucza astronomii,a nade wszystko filozofii m.in. w Genui, Tuluzie, Paryżu,Oxfordzie, Wittenberdze, Pradze.
Między nauką a religiąDr Małgorzata Klisowska, Instytut Fizyki, Uniwersytet Rzeszowski
Strzyżów16 czerwca 2005
http://[email protected]
Giordano Bruno
1579 r. - uwięziony na 7 lat w Genewie przez kalwinów;
1592 r. - osądzony przez Inkwizycję Rzymską, skazany na więzienie;
1600 r. - skazany i spalony na stosie.
Fakty III
Dlaczego?
Między nauką a religiąDr Małgorzata Klisowska, Instytut Fizyki, Uniwersytet Rzeszowski
Strzyżów16 czerwca 2005
http://[email protected]
kontekst I – „religia” za porzucenie wiary i herezję
Wyrok
• religię uznał za uproszczoną wersję filozofii;• liturgię za wynik zabobonu i rytuał magiczny;• odrzucał koncepcje grzechu pierworodnego i objawienia;• odrzucał immanentną boskość Jezusa - uważał Go za człowieka wspartego szczególną łaską przez Boga;
Zarzut główny: Inkwizycja zarzucała myślicielowi panteizm.
Dlaczego?
Dlaczego?
Między nauką a religiąDr Małgorzata Klisowska, Instytut Fizyki, Uniwersytet Rzeszowski
Strzyżów16 czerwca 2005
http://[email protected]
Głosił, że: człowiek zna tylko skończoną część wszechświata,
ponieważ operuje głównie pojęciami skończonymi, ograniczenie naszego poznania nie może ograniczać
świata, Bóg i wszechświat pochodzą z tej samej substancji,
jak przyczyna i skutek, Bóg jest immanentną częścią wszechświata i materii
dającą jej życie, nie jest jego stworzycielem, lecz nim samym – I, Bóg jest nieskończony, zatem i wszechświat jest
nieskończony - II.
Panteizm Giordano Bruno
Między nauką a religiąDr Małgorzata Klisowska, Instytut Fizyki, Uniwersytet Rzeszowski
Strzyżów16 czerwca 2005
http://[email protected]
Implikacja II Wszechświat jest nieskończony
Giordano Bruno utożsamił Boga ze światem przyrody
Implikacja I Wszechświat jest jeden, nie rodzi się, nie ulega zniszczeniu.
Między nauką a religiąDr Małgorzata Klisowska, Instytut Fizyki, Uniwersytet Rzeszowski
Strzyżów16 czerwca 2005
http://[email protected]
kontekst – „nauka” za rozpowszechnianie dzieła Kopernika;
Wyrok
Dlaczego?
Między nauką a religiąDr Małgorzata Klisowska, Instytut Fizyki, Uniwersytet Rzeszowski
Strzyżów16 czerwca 2005
http://[email protected]
Kontekst historyczny
M. Kopernik 1473 – 1543
Tycho Brahe 1546 – 1601
Giordano Bruno 1548 – 1600
Osoby ‘dramatu’:
Między nauką a religiąDr Małgorzata Klisowska, Instytut Fizyki, Uniwersytet Rzeszowski
Strzyżów16 czerwca 2005
http://[email protected]
Dzieło Kopernika
M. Kopernik 1473 – 1543
opublikowane w 1543 r. zadedykowane ówczesnemu papieżowi
Źródło: Andreas Celerius ”Harmony of the Macrocosms“ (1660)
Między nauką a religiąDr Małgorzata Klisowska, Instytut Fizyki, Uniwersytet Rzeszowski
Strzyżów16 czerwca 2005
http://[email protected]
Źródło: http://media4.obspm.fr
Model Filaloasa (Filozofia Italska – pne)
Między nauką a religiąDr Małgorzata Klisowska, Instytut Fizyki, Uniwersytet Rzeszowski
Strzyżów16 czerwca 2005
http://[email protected]
Model Kopernika
Źródło: http://media4.obspm.fr
Między nauką a religiąDr Małgorzata Klisowska, Instytut Fizyki, Uniwersytet Rzeszowski
Strzyżów16 czerwca 2005
http://[email protected]
Źródło: http://www.ast.cam.ac.uk
Między nauką a religiąDr Małgorzata Klisowska, Instytut Fizyki, Uniwersytet Rzeszowski
Strzyżów16 czerwca 2005
http://[email protected]
Źródło: http://www.ast.cam.ac.uk Źródło: Andreas Celerius ”Harmony of the Macrocosms“ (1660)
Między nauką a religiąDr Małgorzata Klisowska, Instytut Fizyki, Uniwersytet Rzeszowski
Strzyżów16 czerwca 2005
http://[email protected]
Model Tycho Brahe
Źródło: http://media4.obspm.fr
Między nauką a religiąDr Małgorzata Klisowska, Instytut Fizyki, Uniwersytet Rzeszowski
Strzyżów16 czerwca 2005
http://[email protected]
Fakty IV
Dlaczego?
Dzieło Kopernika
uznane za szkodliwe, zostało wpisane na tzw. Indeks ksiąg zakazanych;
Nastąpiło to po procesie Galileusza (1616). 16 lat po śmierci Giordano Bruno (który
nigdy nie czytał tego dzieła w oryginale). wycofane z listy dopiero w 1835 przez Piusa VII
Między nauką a religiąDr Małgorzata Klisowska, Instytut Fizyki, Uniwersytet Rzeszowski
Strzyżów16 czerwca 2005
http://[email protected]
Giordano Bruno formułuje zasadę kosmologiczną
Implikacja III
Nie ma wyróżnionego centrum Wszechświata.
Nie ma wyróżnionych kierunków we Wszechświecie.
Wszechświat jest jednolity.
W języku fizyki:Wszechświat jest
izotropowy i jednorodny.
Między nauką a religiąDr Małgorzata Klisowska, Instytut Fizyki, Uniwersytet Rzeszowski
Strzyżów16 czerwca 2005
http://[email protected]
Skutki implikacji III
Słońce, jest jedną z wielu podobnych do siebie gwiazd.
Ziemia jest typowym obiektem we wszechświecie.
Nic nie wyróżnia Ziemi (?). Istnieją ‘światy’ zamieszkałe,
podobne do naszych (?).
Żródło: http://www.uranos.eu.orgl
Między nauką a religiąDr Małgorzata Klisowska, Instytut Fizyki, Uniwersytet Rzeszowski
Strzyżów16 czerwca 2005
http://[email protected]
Aleksander Wolszczan (ur. 1946) - polski astronom, odkrywca pierwszych planet spoza Układu Słonecznego.
Między nauką a religiąDr Małgorzata Klisowska, Instytut Fizyki, Uniwersytet Rzeszowski
Strzyżów16 czerwca 2005
http://[email protected]
Rewolucja kopernikańska
Wyprowadzone przez G. Bruno filozoficzne implikacje z dzieła Kopernika - to zasada kosmologiczna, zwana zasadą kopernikańską. Wszechświat dostępny obserwacjom nie różni się od jego pozostałych części. Żaden punkt we Wszechświecie nie jest niczym (nawet istnieniem życia) wyróżniony.
Teoria Kopernika wpłynęła na sposób patrzenia na miejsce Ziemi i człowieka we Wszechświecie i stała się podstawą rozwoju nauk ścisłych.
Między nauką a religiąDr Małgorzata Klisowska, Instytut Fizyki, Uniwersytet Rzeszowski
Strzyżów16 czerwca 2005
http://[email protected]
Działalność inkwizycji w większości krajów Europy trwała do XVIII wieku (w Portugalii, Hiszpanii i we Włoszech do XIX w.).
Do XX wieku przetrwała jedynie Inkwizycja Rzymska.
W 1908 Pius X przekształcił ją w Kongregację Świętego Oficjum, zaś w 1965 Paweł VI w Świętą Kongregację Doktryny Wiary.
Papież Jan Paweł II - w imieniu Kościoła Katolickiego przeprosił za wszelkie błędy Inkwizycji i inkwizytorów.
Między nauką a religiąDr Małgorzata Klisowska, Instytut Fizyki, Uniwersytet Rzeszowski
Strzyżów16 czerwca 2005
http://[email protected]
M.Klisowska, Skąd elementy filozofii w nauczaniu fizyki?, Fizyka w Szkole 2-3, 20 (1990).
M.Klisowska, Dzieje idei Wszechświata. Elementy kosmologii, REMARK Rzeszów 1995.
http://media4.obspm.fr
„Wiara i rozum są jak dwa skrzydła”
Jan Paweł II