Helmut Waibl, Elisabeth Mayrhofer, Ulrike Matis, Leo Brunnberg, … · 2020. 4. 3. · Helmut...

14
Helmut Waibl, Elisabeth Mayrhofer, Ulrike Mas, Leo Brunnberg, Roberto Köstlin Na podstawie Atlasu anatomii radiograficznej psa i kota autorstwa Horsta Schebitza i Helmuta Wilkensa Waibl Mayrhofer Mas Atlas anatomii radiograficznej kota ATLAS anatomii radiograficznej KOTA

Transcript of Helmut Waibl, Elisabeth Mayrhofer, Ulrike Matis, Leo Brunnberg, … · 2020. 4. 3. · Helmut...

  • Helmut Waibl, Elisabeth Mayrhofer,Ulrike Matis, Leo Brunnberg, Roberto Köstlin

    AtlAs anatomii radiograficznej kotA

    www.galaktyka.com

    Na podstawie Atlasu anatomii radiograficznej psa i kota autorstwa Horsta Schebitza i Helmuta Wilkensa

    Waibl M

    ayrhofer Matis

    Brunnberg KöstlinA

    tlas anatomii radiograficznej kota

    AtlAs anatomii

    radiograficznej kotA Atlas anatomii radiograficznej kota jest realizacją zapowiedzi wydawni-czych i kontynuacją dobrze przyjętego na polskim rynku Atlasu anatomii radiograficznej psa, a zarazem oczekiwanym uzupełnieniem dostępnej lite-

    ratury fachowej.W książce znajdują się praktyczne wskazówki techniczne, które pomogą pra-

    widłowo wykonać badanie radiologiczne. Jej atutem jest wzbogacenie opisów projekcji radiologicznych o dane anatomiczne, a także przedstawienie tradycyj-nych i nowoczesnych metod obrazowania radiologicznego. Dzięki temu czytel-nicy będą mogli samodzielnie porównać wartość systemów analogowych i cy-frowych. Znaczącą część atlasu poświęcono radiologii okresu rozwoju kośćca oraz radiologii czaszki i kręgosłupa, a przecież zwykle są to „diagnostycznie trudne obszary”, szczególnie w przypadku subtelnych tkanek kota.

    Z całym przekonaniem polecam tę książkę lekarzom weterynarii i studentom medycyny weterynaryjnej.

    dr hab. Roman Aleksiewicz, prof. nadzw.Przewodniczący Sekcji Diagnostyki Obrazowej PSLWMZ

    Atlas anatomii radiograficznej kota to książka o ogromnej wartości praktycznej. Znajduje się w niej około 50 radiogramów, przedstawiających stany prawidło-we i patologiczne, a także przydatne schematy ułożenia pacjenta do badania i przejrzyste ryciny anatomiczne, dzięki którym interpretacja samodzielnie wy-konanych zdjęć rentgenowskich, a tym samym właściwe rozpoznanie, staną się łatwiejsze.

    Cena: 120 zł (w tym 5% VAT)

  • Oryginalny tytuł wydania angielsko-niemieckiego: Atlas der Röntgenanatomie der Katze / Atlas of Radiographic Anatomy of the Cat by Helmut Waibl / Elisabeth Mayrhofer / Ulrike Matis / Leo Brunnberg / Roberto Köstlin© 2004 Parey Verlag in MVS Medizinverlage GmbH & Co.KG, Stuttgart, Niemcy

    Na podstawie Atlasu anatomii radiograficznej psa i kota autorstwa Horsta Schebitza i Helmuta Wilkensa

    ISBN wydania oryginalnego: 3-8304-4100-2All right reserved. Wszelkie prawa zastrzeżone.Żadna część niniejszej książki nie może być reprodukowana w żaden sposób bez wcześniejszej zgody na piśmie od oryginalnego właściciela praw autorskich.

    © for the Polish edition Galaktyka Sp. z o.o., Łódź 201690-562 Łódź, ul. Łąkowa 3/5tel.: 42 639 50 18, tel./fax 42 639 50 17e-mail: [email protected]

    ISBN 978-83-7579-554-7

    Ryciny: Anatomisches Institut, Tierärztliche Hochschule Hannover

    Przekładu na podstawie wydania z 2004 r. dokonali:dr n. wet. Renata Komsta (część dotycząca RTG) dr hab. n. wet. Aleksander Chrószcz (część anatomiczna)

    Redakcja naukowa: dr hab. n. wet. Roman Aleksiewicz (część dotycząca RTG), dr hab. n. wet. Maciej Janeczek (część anatomiczna)Redakcja językowa: Marta SobczakRedakcja techniczna: Marta SobczakKorekta: Marta PożarskaProjekt okładki: GaramondSkład: GaramondDruk: Białostockie Zakłady Graficzne S.A.Koordynacja projektu: Marta Sobczak

    Na okładce wykorzystano rycinę pochodzącą z niniejszej książki.

    UwagaMedycyna jest gałęzią nauki cechującą się stałym rozwojem wiedzy. Badania naukowe i trwały postęp w klinicznych metodach postępowania wywierają także wpływ na farmakoterapię. Autorzy niniejszego dzieła starali się przedstawić dokładne informacje i wskazówki dotyczące dawkowania różnych leków przy odpowiednim zastosowaniu oraz w zgodzie z aktualnym stanem wiedzy. Te wskazówki dawkowania są zgodne ze standardowymi przepisami i wskazaniami producentów. Mimo to, ani Autorzy, ani Wydawnictwo, nie mogą gwarantować prawidłowości dawkowania. Lekarzom praktykującym zaleca się, aby w każdym przypadku stosowania leków uwzględniali informacje producenta odnośnie dawkowania i przeciwwskazań.

    Podanie w niniejszej książce nazw użytkowych, nazw handlowych, oznakowań towarów itp. nie uprawnia do przypuszczeń, że takie

    nazwy można uznać za wolne w sensie ustawodawstwa o znakach fabrycznych i o ochronie prawnej znaków fabrycznych, czyli takie, które każdy może dowolnie używać. Niniejsze dzieło jest chronione prawem autorskim. Ugruntowane w ten sposób prawa, zwłaszcza prawo wykonywania przekładów, przedruków, wygłaszania wykładów i odczytów, wykorzystywania fotografii i tabel, przesyłania drogą radiową, mikrofilmowania lub powielania innymi sposobami oraz gromadzenia i magazynowania w zakładach przetwarzania danych, są zastrzeżone, z uwzględnieniem także wykorzystywania w postaci streszczenia. Powielanie niniejszego dzieła lub jego części jest, nawet w pojedynczym przypadku, dozwolone jedynie w granicach prawnych postanowień ustawy obejmującej prawo autorskie. Wykroczenia podlegają postanowieniom karnym wynikającym z ustawy o prawie autorskim.

  • AutorzyDr. Dr. h. c. H. SCHEBITZ †Univ.-Professorehem. Vorstand der Chirurgischen TierklinikLudwig-Maximilians-UniversitätMünchen

    Dr. H. WILKENSUniv.-Professorehem. Direktor des Anatomischen InstitutsTierärztliche HochschuleHannover

    Autorzy nowego wydaniaDr. H. WAIBLUniv.-ProfessorDirektor des Anatomischen InstitutsTierärztliche HochschuleHannover

    Dr. E. MAYRHOFERUniv.-ProfessorVorstand der Klinik für RöntgenologieVeterinärmedizinische UniversitätWien

    Dr. U. MATISUniv.-ProfessorVorstand der Chirurgischen TierklinikLudwig-Maximilians-UniversitätMünchen

    Dr. L. BRUNNBERGUniv.-ProfessorDirektor der Klinik und Poliklinik für kleine HaustiereFreie UniversitätBerlin

    Dr. R. KÖSTLINUniv.-ProfessorChirurgische TierklinikLudwig-Maximilians-UniversitätMünchen

  • 7

    Spis treści

    Wstęp do nowego wydania .......................................................................... 9

    Wprowadzenie ................................................................................................. 11

    Podstawowe zasady układania kota do badania rentgenowskiego ..................................................................... 13

    Komentarz do parametrów ekspozycji ................................................... 14

    1. Głowa1.1. Głowa,projekcjaboczno-boczna ............................................................... 161.2. Głowa,projekcjabrzuszno-grzbietowa ...................................................... 181.3. Głowa,projekcjagrzbietowo-brzuszna ...................................................... 201.4. Szczękagórna,projekcjabrzuszno-grzbietowa,skośna ............................. 221.5. Szczękagórna,projekcjagrzbietowo-brzuszna .......................................... 251.6. Szczękagórna,projekcjaprzyśrodkowo-boczna,skośna ........................... 261.7. Żuchwa,projekcjaprzyśrodkowo-boczna,skośna ..................................... 271.8. Puszkibębenkowe,projekcjabrzuszno-grzbietowa................................... 28

    2. Kręgosłup2.1. Odcinekszyjnykręgosłupa,projekcjaboczno-boczna ............................... 302.2. Pierwszyidrugikręgszyjny,projekcjadonosowo-doogonowa ................. 322.3. Odcinekszyjnykręgosłupa,projekcjabrzuszno-grzbietowa ...................... 34

    Podstawowe zasady mielografii ..................................................... 372.4. Odcinekpiersiowyilędźwiowykręgosłupa,projekcjaboczno-boczna, mielografia ................................................................................................. 382.5. Odcinekpiersiowyilędźwiowykręgosłupa,projekcja brzuszno-grzbietowa,mielografia.............................................................. 40

    3. Kończyna piersiowa 3.1. Prawystawramienny,projekcjaprzyśrodkowo-boczna ............................ 42 3.2. Lewystawramienny,projekcjadoogonowo-doczaszkowa ........................ 43 3.3. Leweramię,projekcjaprzyśrodkowo-boczna ............................................ 44 3.4. Leweramię,projekcjadoogonowo-doczaszkowa ...................................... 45 3.5. Prawystawłokciowy,projekcjaprzyśrodkowo-boczna ............................. 46 3.6. Prawystawłokciowy,projekcjadoczaszkowo-doogonowa ....................... 47 3.7. Prawepodramię,projekcjaprzyśrodkowo-boczna .................................... 48 3.8. Prawepodramię,projekcjadoczaszkowo-doogonowa .............................. 49 3.9.Lewaręka,projekcjaprzyśrodkowo-boczna .............................................. 503.10. Prawaręka,projekcjagrzbietowo-dłoniowa .............................................. 513.11. Prawystawramienny–okrespostnatalny ................................................ 543.12. Lewystawramienny–okrespostnatalny .................................................. 543.13. Prawystawłokciowy–okrespostnatalny ................................................. 553.14. Prawystawłokciowy–okrespostnatalny ................................................. 553.15. Prawystawnadgarstkowy–okrespostnatalny ......................................... 563.16. Prawaręka–okrespostnatalny ................................................................. 56

    4. Kończyna miedniczna 4.1. Miednica,projekcjaboczno-boczna .......................................................... 58 4.2. Miednica,projekcjaskośna,boczno-boczna .............................................. 60 4.3. Miednica,projekcjabrzuszno-grzbietowa ................................................. 62 4.4. Miednica,projekcjabrzuszno-grzbietowa,skośna .................................... 64 4.5. Leweudo,projekcjaprzyśrodkowo-boczna ............................................... 66 4.6. Leweudo,projekcjadoczaszkowo-doogonowa ......................................... 67 4.7. Lewystawkolanowy,projekcjaprzyśrodkowo-boczna .............................. 68 4.8. Prawystawkolanowy,projekcjadoczaszkowo-doogonowa ...................... 69 4.9. Prawepodudzie,projekcjaprzyśrodkowo-boczna ..................................... 704.10. Prawepodudzie,projekcjadoczaszkowo-doogonowa .............................. 714.11. Lewystawstępu,projekcjaprzyśrodkowo-boczna .................................... 724.12. Prawystawstępu,projekcjagrzbietowo-dłoniowa ................................... 744.13. Lewapołowamiednicyilewystawbiodrowy–okrespostnatalny ........... 784.14. Lewystawkolanowy–okrespostnatalny .................................................. 794.15. Prawystawkolanowy–okrespostnatalny ................................................ 794.16. Lewystawskokowy–okrespostnatalny ................................................... 804.17. Prawastopa–okrespostnatalny ............................................................... 80

    5. Klatka piersiowa5.1. Klatkapiersiowa,projekcjaboczno-boczna ............................................... 825.2. Klatkapiersiowa,projekcjabrzuszno-grzbietowa ...................................... 845.3 Angiokardiografia,projekcjaboczno-boczna,fazażylna, końcowafazaskurczu ................................................................................ 865.4. Angiokardiografia,projekcjaboczno-boczna,fazatętnicza, początekskurczu ........................................................................................ 88

    6. Jama brzuszna 6.1. Jamabrzuszna,projekcjaboczno-boczna .................................................. 90 6.2. Jamabrzuszna,projekcjabrzuszno-grzbietowa ......................................... 92

    Badanie kontrastowe przełyku, żołądka i jelit .......................... 95 6.3. Badaniekontrastoweżołądka,projekcjaboczno-boczna .......................... 96 6.4. Badaniekontrastoweżołądkaijelit,projekcjabrzuszno-grzbietowa ........ 98 6.5. Badaniekontrastowejelit,projekcjaboczno-boczna .............................. 100 6.6. Badaniekontrastowejelit,projekcjabrzuszno-grzbietowa ..................... 102 6.7. Badaniekontrastowepęcherzykażółciowego, projekcjaboczno-boczna ......................................................................... 104 6.8. Badaniekontrastowepęcherzykażółciowego, projekcjabrzuszno-grzbietowa ................................................................ 106

    Podstawowe zasady urografii wydzielniczej ........................... 109 6.9. Pielografia,projekcjaboczno-boczna ...................................................... 1106.10. Pielografia,projekcjabrzuszno-grzbietowa ............................................. 1126.11. Pęcherzmoczowy,badaniepodwójnymkontrastem, projekcjaboczno-boczna ......................................................................... 114

    Bibliografia ....................................................................................................... 117

  • 11

    Wprowadzenie

    Obecne wydanie atlasu różni się od poprzedniego (Schebitz, Wilkens, Atlas of radiogra-phic anatomy of the dog and cat, 5th edition, 1989).

    Nowości zawarte w obecnym wydaniu

    ZawartośćW książce znajdują się wyłącznie praktyczne informacje z zakresu anatomii radiograficznej kotów. Wprowadzono opisy nowych metod obrazowania radiograficznego (1.8, 2.4, 2.5).

    Ułożenie pacjentaW pierwszej części książki przedstawiono podstawowe zasady układania pacjenta do ba-dania (str. 13). Zilustrowano różne metody ułożenia, które są zgodne z obowiązującymi zasadami. Wybór metody należy do kompetencji lekarza weterynarii, który przeprowadza badanie.

    Dla lepszej orientacji do każdego radiogramu dołączono szkice przedstawiające ułoże-nie pacjenta. Rysunki uzupełniono użytecznymi spostrzeżeniami i sugestiami.

    Schematy radiogramówIstotne szczegóły (kości lub narządy) zostały podkolorowane. Ciemnymi kolorami ozna-czono struktury niemal płaskie, a jasnymi – rurowate. Niekiedy informację zawarto w opi-sie (np. A i A’– obok narządu rurowatego). Dla lepszej czytelności litery i liczby znajdujące się na szkicach radiogramów zostały o połowę zmniejszone. Oznaczono także mniejszą liczbę struktur (np. wybrany odcinek kręgosłupa) i zastosowano kodowanie kolorem. Zmo-dyfikowano schematy radiogramów przedstawiających rozwój postnatalny. Przy pomocy różnych kolorów zróżnicowano nasady, wyrostki oraz trzeszczki. Wszystko to powinno ułatwić interpretację radiogramów uzyskanych w trakcie badania młodych kotów.

    Podpisy schematów radiogramówPodkolorowane liczby przyporządkowane terminom anatomicznym w podpisach są zgod-ne z kolorami użytymi na schematach. Nazewnictwo zastosowane obecnie w atlasie zosta-ło oparte o Nomina Anatomica Veterinaria (NAV 1994).

  • 16

    Głowa

    Rycina 1.1. Głowa, projekcja boczno-boczna, kot (wycinek obrazu o wymiarach 13 × 18 cm)

    Rycina 1.1. Schemat ułożenia głowy, projekcja boczno-boczna

    CelZobrazowanie kości i jam czaszki. Promień główny pierwotnej wiązki promieniowaniaPowinien być skierowany prostopadle do kasety, na staw skronio-wo-żuchwowy.

    UwagaUstaw płaszczyznę pośrodkową głowy równolegle do kasety. W celu prawidłowego ustawienia głowy, podeprzyj jej donoso-wą część przy pomocy klina z pianki gumowej.

  • Głowa  Projekcja boczno-boczna

    17

    A Kości twarzy (ossa faciei)1 kośćsiekaczowa(os incisivum)2 wyrosteknosowykościnosowej(processus

    rostralis ossis nasalis)3 przewóddogrzbietowynosa(meatus nasi

    dorsalis)3’ grzebieńsitowy(crista ethmoidalis)4 małżowinanosowadogrzbietowa(concha nasalis

    dorsalis)5 małżowinanosowadobrzuszna(concha nasalis

    ventralis)6 otwórpodoczodołowy(foramen infraorbitale)7 przewóddobrzusznynosa(meatus nasi ventralis)8 podniebienietwarde(palatum durum)9 oczodół,brzegpodoczodołowy(orbita,margo

    infraorbitalis)10 brzegpodoczodołowy(margo infraorbitalis)11 wyrostekczołowykościjarzmowej(processus

    frontalis ossis zygomatici)12 łukjarzmowy(arcus zygomaticus)13 lemiesz(vomer)

    Cakieł(dens caninus)

    P3 ząbprzedtrzonowyIII(dens praemolaris III)

    B Kości czaszki (ossa cranii)14 kośćczołowa(os frontale)15 zatokaczołowa(sinus frontalis)16 wyrostekjarzmowykościczołowej(processus

    zygomaticus ossis frontalis)17 dółsitowy(fossa ethmoidalis)18 błędniksitowy(labyrinthus ethmoidalis)19 zatokaklinowa(sinus sphenoidalis)20 haczykskrzydłowaty(hamulus pterygoideus)21 podstawaczaszki,kośćprzedklinowa(basis cranii,

    os praesphenoidale)22 grzbietsiodełkatureckiego(dorsum sellae

    turcicae)23 częśćskalistakościskroniowej(pars petrosa ossis

    temporalis)24 otwórsłuchowywewnętrzny(porus acusticus

    internus)

    25 częśćbębenkowakościskroniowej(pars tympanica ossis temporalis)

    26 otwórsłuchowyzewnętrzny(porus acusticus externus)

    27 wyrostekzastawowy(processus retroarticularis)28 jamaczaszki(cavum cranii)29 namiotkostnymóżdżku(tentorium cerebelli

    osseum)30 grzebieńkarkowy(crista nuchae),dobocznie

    przechodzącywgrzebieńskroniowy(crista temporalis)

    31 łuskakościpotylicznej(squama ossis occipitalis)32 otwórwielki(foramen magnum)33 kłykiećpotyliczny(condylus occipitalis)34 częśćpodstawnakościpotylicznej(pars basilaris

    ossis occipitalis)

    C Żuchwa (mandibula)35 wyrostekdziobiasty(processus coronoideus)36 wyrostekkłykciowy(processus condylaris)37 wyrostekkątowy(processus angularis)38 otwórżuchwy(foramen mandibulae)

    Cakieł(dens caninus)

    j zębysieczne(dentes incisivi)

    P3 ząbprzedtrzonowyIII(dens praemolaris III)

    D Kręg szczytowy (atlas) C139 łukdogrzbietowy(arcus dorsalis)40 łukdobrzuszny(arcus ventralis)41 skrzydłoatlasu(ala atlantis)42 dołekstawowydoczaszkowy(fovea articularis

    cranialis)43 otwórkręgowyboczny(foramen vertebrale

    laterale)

    E Kręg obrotowy (axis) C244 ząbkręguobrotowego(dens axis)45 wcięciekręgowedoczaszkowe(incisura

    vertebralis cranialis)46 grzebieńkręguobrotowego(crista epistophei)47 wyrostekstawowydoogonowy(processus

    articularis caudalis)48 kanałkręgowy(canalis vertebralis)49 wcięciekręgowedoogonowe(incisura vertebralis

    caudalis)50 wyrostekpoprzeczny(processus transversus)

    F Kręg szyjny III (vertebra cervicalis III) C3

    G Gardło (pharynx)51 częśćustna(pars oralis)52 korzeńjęzyka(radix linguae)53 podniebieniemiękkie(palatum molle)54 częśćnosowa(pars nasalis)

    H Kość gnykowa (os hyoideum)55 częśćrylcowata(stylohyoideum)56 częśćspojeniowa(epihyoideum)57 rógjęzykowy(ceratohyoideum)58 trzonkoścignykowej(basihyoideum)59 rógkrtaniowy(thyreohyoideum)

    K Krtań (larynx)

    L Tchawica (trachea)

  • 18

    Głowa

    CelOtrzymanie symetrycznego, przeglądowego radiogramu głowy. Promień główny pierwotnej wiązki promieniowaniaPowinien być skierowany prostopadle do kasety, na linię środkową głowy na wysokości kątów żuchwy.

    UwagaUstaw dobrzuszne krawędzie kości żuchwy na tym samym po-ziomie, a podniebienie twarde równolegle do kasety. Nawet nie-znaczne odchylenie lub obrót głowy mogą spowodować duże zniekształcenie i efekt nakładania się obrazu. Aby prawidłowo ustawić grzbiet nosa, podeprzyj najbardziej doczaszkowe kręgi szyjne klinem z pianki gumowej.

    Rycina 1.2. Głowa, projekcja brzuszno-grzbietowa, kot (wycinek obrazu o wymiarach 13 × 18 cm)

    Rycina 1.2. Schemat ułożenia głowy z grzbietem nosa opartym o kasetę, projekcja brzuszno-grzbietowa

  • Głowa  Projekcja brzuszno-grzbietowa

    19

    A Kości twarzy (ossa faciei)1 szczelinapodniebienna(fissura palatina)2 szewpodniebiennyilemiesz(sutura palatina et vomer)3 otwórklinowo-podniebienny(foramen sphenopalatinum)4 oczodół(orbita)5 kolecnosowydoogonowy(spina nasalis caudalis)6 kośćszczękowa(os maxillare),krawędźdoogonowa7 wyrostekskroniowykościjarzmowej(processus temporalis ossis zygomatici)8 wyrostekczołowykościjarzmowej(processus frontalis ossis zygomatici)

    J zębysieczne(dentes incisivi)

    Ca kieł(dens caninus)

    P4 ząbprzedtrzonowyIV(dens praemolaris I)

    B Kości czaszki (ossa cranii)9 dółsitowy(fossa ethmoidalis)

    10 grzebieńoczodołowo-klinowy(crista orbitosphenoidalis)11 zatokaklinowa(sinus sphenoidalis)12 zatokaczołowa(sinus frontalis)13 kanałwzrokowy(canalis opticus)14 szczelinaoczodołowa(fissura orbitalis)15 otwórokrągły(foramen rotundum)16 otwórowalny(foramen ovale)17 haczykskrzydłowaty(hamulus pterygoideus)18 jamaczaszki(cavum cranii)19 wyrostekjarzmowykościczołowej(processus zygomaticus ossis frontalis)20 ujściebębenkowetrąbkisłuchowej(ostium tympanicum tubae auditivae)21 otwórsłuchowyzewnętrzny(porus acusticus externus)22 częśćchrzęstnaprzewodusłuchowegozewnętrznego(pars cartilaginea meatus

    acustici externi)23 kosteczkisłuchowe(ossicula auditus)24 otwórszyjny(foramen jugulare)25 grzbietsiodłatureckiego(dorsum sellae turcicae)26 puszkabębenkowakościskroniowej(bulla tympanica ossis temporalis)27 częśćskalistakościskroniowej(pars petrosa ossis temporalis)28 namiotkostnymóżdżku(tentorium cerebelli osseum)29 wyrostekzabębenkowykościskroniowej(processus retrotympanicus ossis

    temporalis)30 dółkłykciowydobrzuszny(fossa condylaris ventralis)31 kłykiećpotyliczny(condylus occipitalis)32 otwórwielki(foramen magnum)33 grzebieńkarkowy(crista nuchae),dobocznieprzechodzącywgrzebieńskroniowy

    (crista temporalis)34 wyrostekjarzmowykościskroniowej(processus zygomaticus ossis temporalis)

    C Żuchwa (mandibula)35 wyrostekkłykciowy(processus condylaris)36 wyrostekdziobiasty(processus coronoideus)37 wyrostekkątowy(processus angularis)38 trzonżuchwy(corpus mandibulae)

    Cakieł(dens caninus)

    J zębysieczne(dentes incisivi)

    M1ząbtrzonowyI(dens molaris I)

    D Kręg szczytowy (atlas) C139 łukdobrzuszny(arcus ventralis),krawędźdoczaszkowa40 łukdobrzuszny(arcus ventralis),krawędźdoogonowa41 łukdogrzbietowy(arcus dorsalis),krawędźdoogonowa42 otwórwyrostkapoprzecznego(foramen transversarium)43 skrzydłoatlasu(ala atlantis)44 wcięcieskrzydłowe(incisura alaris)45 dołekstawowydoogonowy(fovea articularis caudalis)

    E Kręg obrotowy (axis) C246 ząbkręguobrotowego(dens axis)47 wyrostekstawowydoczaszkowy(processus articularis cranialis)48 grzebieńkręguobrotowego(crista epistophei)49 wcięciekręgowedoczaszkowe(incisura vertebralis cranialis)50 nasadałukukręgowego(pediculus arcus vertebrae)51 koniecdoogonowy(extremitas caudalis)52 wyrostekpoprzeczny(processus transversus)

    F Kręg szyjny III (vertebra cervicalis III) C3

    G Kość gnykowa (os hyoideum)

  • 50

    Kończyna piersiowa

    Rycina 3.9. Lewa ręka, projekcja przyśrodkowo- -boczna, kot (wycinek obrazu o wymiarach 13 × 18 cm)

    Rycina 3.9. Schemat ułożenia ręki, projekcja przyśrodkowo-boczna

    CelUwidocznienie ręki razem z przyległymi częściami kości promie-niowej i łokciowej. Promień główny pierwotnej wiązki promieniowaniaPromień główny należy skierować prostopadle do kasety, na środek nadgarstka.

    UwagaPacjenta należy ułożyć tak, by na blacie stołu leżała badana kończyna wyciągnięta w kierunku doczaszkowym. Przeciwle-głą kończynę należy odciągnąć doogonowo, w kierunku stawu kolanowego leżącego na blacie stołu. Głowę i szyję kota należy odciągnąć w kierunku dogrzbietowym. Nie odwracaj ręki!

    A Kość promieniowa (radius)1 wyrostekrylcowatykościpromieniowej

    (processus styloideus radii)2 bruzdyścięgnowebloczkakościpromieniowej

    (sulci tendinei trochleae radii)

    B Kość łokciowa (ulna)3 wyrostekrylcowatykościłokciowej(processus

    styloideus ulnae)

    C Kość nadgarstka pośrednio-promieniowa (os carpi intermedioradiale)

    D Kość nadgarstka łokciowa (os carpi ulnare)

    E Kość nadgarstka dodatkowa (os carpi accessorium)

    F Kość nadgarstkowa I (os carpale I)

    G Kość nadgarstkowa II (os carpale II)

    H Kość nadgarstkowa III (os carpale III)

    J Kość nadgarstkowa IV (os carpale IV)

    K Kość śródręcza I (os metacarpale I)

    L Kość śródręcza II (os metacarpale II)

    M Kość śródręcza III (os metacarpale III)

    N Kość śródręcza IV (os metacarpale IV)

    O Kość śródręcza V (os metacarpale V)

    P, P, P, P, P Człon palcowy bliższy (phalanx proximalis)

    Q, Q, Q, Q Człon palcowy środkowy (phalanx media)

    R, R, R, R, R Człon palcowy dalszy (phalanx distalis)4 grzebieńpazurowypalcaIV(crista unguicularis

    digiti IV)5 guzekzginaczowypalcaIV(tuberculum flexorium

    digiti IV)

    S Trzeszczki członu palcowego bliższego (ossa sesamoidea phalangis proximalis)

    a staw przedramienno-nadgarstkowy (articulatio antebrachiocarpea)

    b staw śródnadgarstkowy (articulatio mediocarpea)

    c staw nadgarstkowo-śródręczny (articulatio carpometacarpea)

  • 51

    Prawa ręka  Projekcja grzbietowo-dłoniowa

    Rycina 3.10. Prawa ręka, projekcja grzbietowo--dłoniowa, kot (wycinek obrazu o wymiarach 13 × 18 cm)

    Rycina 3.10. Schemat ułożenia ręki, projekcja grzbietowo-dłoniowa

    CelUwidocznienie ręki razem z przyległymi częściami kości promie-niowej i łokciowej. Promień główny pierwotnej wiązki promieniowaniaPromień główny należy skierować prostopadle do kasety, na środek nadgarstka.

    UwagaGłowę i szyję pacjenta odciągnij w kierunku dogrzbietowym. Wyciągnij kończynę piersiową i staw łokciowy w kierunku do-czaszkowym. Nie odwracaj ręki!

    A Kość promieniowa (radius)1 wyrostekrylcowatykościpromieniowej

    (processus styloideus radii)2 bruzdaścięgnowa(sulcus tendineus)

    B Kość łokciowa (ulna)3 wyrostekrylcowatykościłokciowej

    (processus styloideus ulnae)

    C Kość nadgarstka pośrednio-promieniowa (os carpi intermedioradiale)

    D Kość nadgarstka łokciowa (os carpi ulnare)

    E Kość nadgarstka dodatkowa (os carpi accessorium)

    F Kość nadgarstkowa I (os carpale I)

    G Kość nadgarstkowa II (os carpale II)

    H Kość nadgarstkowa III (os carpale III)

    J Kość nadgarstkowa IV (os carpale IV)

    K Kość śródręcza I (os metacarpale I)

    L Kość śródręcza II (os metacarpale II)

    M Kość śródręcza III (os metacarpale III)

    N Kość śródręcza IV (os metacarpale IV)

    O Kość śródręcza V (os metacarpale V)

    P Człon palcowy bliższy (phalanx proximalis)

    Q Człon palcowy środkowy (phalanx media)

    R Człon palcowy dalszy (phalanx distalis)4 grzebieńpazurowy(crista unguicularis)5 guzekzginaczowy(tuberculum flexorium)

    S Trzeszczki członu palcowego bliższego (ossa sesamoidea phalangis proximalis)

    T Trzeszczka mięśnia odwodziciela długiego palca I (os sesamoideum musculi abductoris pollicis longi)

    a staw przedramienno-nadgarstkowy (articulatio antebrachiocarpea)

    b staw śródnadgarstkowy (articulatio mediocarpea)

    c staw nadgarstkowo-śródręczny (articulatio carpometacarpea)

    d staw śródręczno-członowy (articulatio metacarpophalangea)

    e staw międzyczłonowy bliższy (articulatio interphalangea proximalis)

    f staw międzyczłonowy dalszy (articulatio interphalangea distalis)

  • Helmut Waibl, Elisabeth Mayrhofer,Ulrike Matis, Leo Brunnberg, Roberto Köstlin

    AtlAs anatomii radiograficznej kotA

    www.galaktyka.com

    Na podstawie Atlasu anatomii radiograficznej psa i kota autorstwa Horsta Schebitza i Helmuta Wilkensa

    Waibl M

    ayrhofer Matis

    Brunnberg KöstlinA

    tlas anatomii radiograficznej kota

    AtlAs anatomii

    radiograficznej kotA Atlas anatomii radiograficznej kota jest realizacją zapowiedzi wydawni-czych i kontynuacją dobrze przyjętego na polskim rynku Atlasu anatomii radiograficznej psa, a zarazem oczekiwanym uzupełnieniem dostępnej lite-

    ratury fachowej.W książce znajdują się praktyczne wskazówki techniczne, które pomogą pra-

    widłowo wykonać badanie radiologiczne. Jej atutem jest wzbogacenie opisów projekcji radiologicznych o dane anatomiczne, a także przedstawienie tradycyj-nych i nowoczesnych metod obrazowania radiologicznego. Dzięki temu czytel-nicy będą mogli samodzielnie porównać wartość systemów analogowych i cy-frowych. Znaczącą część atlasu poświęcono radiologii okresu rozwoju kośćca oraz radiologii czaszki i kręgosłupa, a przecież zwykle są to „diagnostycznie trudne obszary”, szczególnie w przypadku subtelnych tkanek kota.

    Z całym przekonaniem polecam tę książkę lekarzom weterynarii i studentom medycyny weterynaryjnej.

    dr hab. Roman Aleksiewicz, prof. nadzw.Przewodniczący Sekcji Diagnostyki Obrazowej PSLWMZ

    Atlas anatomii radiograficznej kota to książka o ogromnej wartości praktycznej. Znajduje się w niej około 50 radiogramów, przedstawiających stany prawidło-we i patologiczne, a także przydatne schematy ułożenia pacjenta do badania i przejrzyste ryciny anatomiczne, dzięki którym interpretacja samodzielnie wy-konanych zdjęć rentgenowskich, a tym samym właściwe rozpoznanie, staną się łatwiejsze.

    Cena: 120 zł (w tym 5% VAT)

    atlas RTG_KOTA_okl1atlas_rtg_kota _issuuatlas RTG_KOTA_ok2l.pdf