IMF Untere Wupper · 2021. 2. 14. · Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Gewicht [g] 2 4 6 8 10 12...

18
www.WUPPERVERBAND.de IMF Untere Wupper Der Fisch im Multi Stressor Gefüge Kausalanalyse durch Messung, Experiment und Modell

Transcript of IMF Untere Wupper · 2021. 2. 14. · Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Gewicht [g] 2 4 6 8 10 12...

Page 1: IMF Untere Wupper · 2021. 2. 14. · Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Gewicht [g] 2 4 6 8 10 12 RUTENBECK LAAKEN Körperlängen BF 0+ (Juli 2010) Körperlänge [cm] 6 8 10 12 12 8

www.WUPPERVERBAND.de

IMF Untere Wupper

Der Fisch im Multi � Stressor � Gefüge

Kausalanalyse durch Messung, Experiment und Modell

Page 2: IMF Untere Wupper · 2021. 2. 14. · Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Gewicht [g] 2 4 6 8 10 12 RUTENBECK LAAKEN Körperlängen BF 0+ (Juli 2010) Körperlänge [cm] 6 8 10 12 12 8

www.WUPPERVERBAND.de

Gesamtindex

FIBS�Bewertung 2010

Ge

ss

era

bs

ch

nit

t

Ab 5

Ab 4

Ab 3

Ab 2

Ab 1

1 1,5 2 2,5 3

Längszonale Gliederung & FIBS 2010

HKW

KA

Page 3: IMF Untere Wupper · 2021. 2. 14. · Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Gewicht [g] 2 4 6 8 10 12 RUTENBECK LAAKEN Körperlängen BF 0+ (Juli 2010) Körperlänge [cm] 6 8 10 12 12 8

www.WUPPERVERBAND.de

Artenstruktur

Dominanzstruktur 2010

0%

20%

40%

60%

80%

100%

5 4 3 2 1Abschnitt

Do

min

an

z [%

]

Hasel

Nase

Barbe

Döbel

Stichling

Gründling

Schmerle

Elritze

Groppe

BF

Äsche

� Leit� (> 5%: Äsche, Bachforelle, Groppe, Döbel, Elritze, Schmerle)

� Begleitarten (> 1%: Barbe, Nase, Gründling, Hasel)

Page 4: IMF Untere Wupper · 2021. 2. 14. · Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Gewicht [g] 2 4 6 8 10 12 RUTENBECK LAAKEN Körperlängen BF 0+ (Juli 2010) Körperlänge [cm] 6 8 10 12 12 8

www.WUPPERVERBAND.de

KausalanalyseFischfauna im Multi � Stressor � Gefüge

guter Zustand

?

Page 5: IMF Untere Wupper · 2021. 2. 14. · Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Gewicht [g] 2 4 6 8 10 12 RUTENBECK LAAKEN Körperlängen BF 0+ (Juli 2010) Körperlänge [cm] 6 8 10 12 12 8

www.WUPPERVERBAND.de

Bachforelle im Stressorgefüge der Unteren Wupper

• Sauerstoff? pH?

• Struktur? Habitatangebot?

• Gewässersohle? Kolmation?

• Temperaturregime?

• Kormoran, Signalkrebs, Angler?

Indiv

iduendic

hte

>10cm

[in

d./ha]

km

Bachforelle

Mittlere Dichte >10 cm (2006�2010)

5,2

11,6

15,6

21,2

31,5

35,5

41,6

43,4

44,4

46,2 49

51,1 53

54,4

55,1

56,9

58,8

61,4

0

50

100

150

200

250

Page 6: IMF Untere Wupper · 2021. 2. 14. · Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Gewicht [g] 2 4 6 8 10 12 RUTENBECK LAAKEN Körperlängen BF 0+ (Juli 2010) Körperlänge [cm] 6 8 10 12 12 8

www.WUPPERVERBAND.de

Sauerstoff, pH�Wert & NH3

NH3N �Längsgradient

NH3N [<g/L]

5.3

10.7

24,8

31,8

36,7

41,6

52,4

53

57,3

62,9

66,8

0 4 8 12 16 20

km

� Kein Erklärungspotenzial

Page 7: IMF Untere Wupper · 2021. 2. 14. · Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Gewicht [g] 2 4 6 8 10 12 RUTENBECK LAAKEN Körperlängen BF 0+ (Juli 2010) Körperlänge [cm] 6 8 10 12 12 8

www.WUPPERVERBAND.de

Indiv

iduendic

hte

>10cm

[in

d./ha]

km

Bachforelle

Mittlere Dichte >10 cm (2006�2010)

5,2

11,6

15,6

21,2

31,5

35,5

41,6

43,4

44,4

46,2 49

51,1 53

54,4

55,1

56,9

58,8

61,4

0

50

100

150

200

250

Struktur: Habitatangebot

� Kein Erklärungspotenzial

Page 8: IMF Untere Wupper · 2021. 2. 14. · Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Gewicht [g] 2 4 6 8 10 12 RUTENBECK LAAKEN Körperlängen BF 0+ (Juli 2010) Körperlänge [cm] 6 8 10 12 12 8

www.WUPPERVERBAND.de

Temperaturregime Wupper

Te

mp. [°

C]

CL=17,18

Mittlere Sommertemperaturen

Längsgradient 2004�2010

Ab

l_W

uT

LA

AK

EN

Klu

sB

r

RU

TE

NB

OP

LA

DE

N

15

16

17

18

19

CL=3,17

Jahr

Te

mp

. [°

C]

Zunahme der mittleren Sommertemperaturen

Laaken / Rutenbeck

20

00

20

01

20

02

20

03

20

04

20

05

20

06

20

07

20

08

20

09

20

10

0

1

2

3

4

5

Indiv

iduendic

hte

>10cm

[in

d./ha]

km

Bachforelle

Mittlere Dichte >10 cm (2006�2010)

5,2

11,6

15,6

21,2

31,5

35,5

41,6

43,4

44,4

46,2 49

51,1 53

54,4

55,1

56,9

58,8

61,4

0

50

100

150

200

250

Page 9: IMF Untere Wupper · 2021. 2. 14. · Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Gewicht [g] 2 4 6 8 10 12 RUTENBECK LAAKEN Körperlängen BF 0+ (Juli 2010) Körperlänge [cm] 6 8 10 12 12 8

www.WUPPERVERBAND.de

20 25 30 35 40 45 50 55 60

2004

2006

2008

2010

�5

15

35

55

75

95

115

135

155

175

195

215

235

255

275

Bachforelle

20 25 30 35 40 45 50 55 60

2004

2006

2008

2010

0

0.25

0.5

0.75

1

1.25

1.5

1.75

2

2.25

2.5

Page 10: IMF Untere Wupper · 2021. 2. 14. · Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Gewicht [g] 2 4 6 8 10 12 RUTENBECK LAAKEN Körperlängen BF 0+ (Juli 2010) Körperlänge [cm] 6 8 10 12 12 8

www.WUPPERVERBAND.de

Temperaturmanagement & BF

Grenze Futteraufnahme

Beginn Hitzetod

Modell

Page 11: IMF Untere Wupper · 2021. 2. 14. · Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Gewicht [g] 2 4 6 8 10 12 RUTENBECK LAAKEN Körperlängen BF 0+ (Juli 2010) Körperlänge [cm] 6 8 10 12 12 8

www.WUPPERVERBAND.de

Temperaturregime & BF

Körperlängen [cm]

Körperlängen BF 0+ (Mai 2010)

2 4 6 8 10

20

15

10

5

0

5

10

15

20

25

frequency

Tagesmittel Wassertemperaturen

2009 / 2010

Okt Nov Dez Jan Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Okt

Te

mp

. [°

C]

0

5

10

15

20

25

30LAAKEN RUTENBECK

Wachstumsmodellierung Bachforellen Brütlinge

2010

Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep

Ge

wic

ht

[g]

2

4

6

8

10

12

RUTENBECKLAAKEN

Körperlängen BF 0+ (Juli 2010)

Körperlänge [cm]

6 8 10 12

12

8

4

0

4

8

12

frequency

Page 12: IMF Untere Wupper · 2021. 2. 14. · Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Gewicht [g] 2 4 6 8 10 12 RUTENBECK LAAKEN Körperlängen BF 0+ (Juli 2010) Körperlänge [cm] 6 8 10 12 12 8

www.WUPPERVERBAND.de

Gewässersohle: Repro�Gilden als Indikatoren

Reproduktionsgilden (2010)

0%

20%

40%

60%

80%

100%

5 4 3 2 1Abschnit t

psammophil

lithophil

speleophil

Page 13: IMF Untere Wupper · 2021. 2. 14. · Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Gewicht [g] 2 4 6 8 10 12 RUTENBECK LAAKEN Körperlängen BF 0+ (Juli 2010) Körperlänge [cm] 6 8 10 12 12 8

www.WUPPERVERBAND.de

ORT

Spezifische Feststoffeintragsraten < 2cm

Fe

sts

toffein

trag

sra

te [ g

/ c

* d

]

35.9 44.5 56,9 D_19,1 E_01,0

0

10

20

30

40

50

Feststoffeinträge in die Gewässersohle

?

Page 14: IMF Untere Wupper · 2021. 2. 14. · Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Gewicht [g] 2 4 6 8 10 12 RUTENBECK LAAKEN Körperlängen BF 0+ (Juli 2010) Körperlänge [cm] 6 8 10 12 12 8

www.WUPPERVERBAND.de

Gewässersohle

Dhünn Wupper

Page 15: IMF Untere Wupper · 2021. 2. 14. · Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Gewicht [g] 2 4 6 8 10 12 RUTENBECK LAAKEN Körperlängen BF 0+ (Juli 2010) Körperlänge [cm] 6 8 10 12 12 8

www.WUPPERVERBAND.de

Schmerle & Gewässersohle?

20 25 30 35 40 45 50 55 60

2004

2006

2008

2010

0

0.2

0.4

0.6

0.8

1

1.2

1.4

1.6

1.8

2

2.2

2.4

2.6

2.8

3

3.2

3.4

3.6

3.8

Modelliertes Wachstum Schmerle

Jahr

2004 2005 2006 2007 2008

Ge

wic

ht

[g]

(M

axi

mum

= 1

00 g

)

0

20

40

60

80

100

Laaken Rutenb Rut_2000�2003

Warum?

Page 16: IMF Untere Wupper · 2021. 2. 14. · Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Gewicht [g] 2 4 6 8 10 12 RUTENBECK LAAKEN Körperlängen BF 0+ (Juli 2010) Körperlänge [cm] 6 8 10 12 12 8

www.WUPPERVERBAND.de

BF & Schmerle

20 25 30 35 40 45 50 55 60

2004

2006

2008

2010

0

0.2

0.4

0.6

0.8

1

1.2

1.4

1.6

1.8

2

2.2

2.4

2.6

2.8

3

3.2

3.4

3.6

3.8

20 25 30 35 40 45 50 55 60

2004

2006

2008

2010

�5

15

35

55

75

95

115

135

155

175

195

215

235

255

275

Schmerle

Bachforelle

Temperatur & Sohle

& Biotische Interaktionen

Page 17: IMF Untere Wupper · 2021. 2. 14. · Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Gewicht [g] 2 4 6 8 10 12 RUTENBECK LAAKEN Körperlängen BF 0+ (Juli 2010) Körperlänge [cm] 6 8 10 12 12 8

www.WUPPERVERBAND.de

20 25 30 35 40 45 50 55 60

2004

2006

2008

2010

�5

15

35

55

75

95

115

135

155

175

195

215

235

255

275

Die Verstädterung von . . . BF, Äsche & Nase

20 25 30 35 40 45 50 55 60

2004

2006

2008

2010

�5

15

35

55

75

95

115

135

155

175

195

215

25 30 35 40 45 50 55 60

2004

2006

2008

2010

�10

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

110

120

130

140

150

160

170

180

BF

Äsche

Nase

Größenselektive

Entnahmen?

Page 18: IMF Untere Wupper · 2021. 2. 14. · Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Gewicht [g] 2 4 6 8 10 12 RUTENBECK LAAKEN Körperlängen BF 0+ (Juli 2010) Körperlänge [cm] 6 8 10 12 12 8

www.WUPPERVERBAND.de

Fischfauna im Multi � Stressor � Gefüge

BF, Äsche, Nase, ..

Kormoran, Fischerei, ..

Temperaturregime

Schmerle

Elritze

Feststoffeinträge

Gewässersohle

Groppe

Längsdurchgängigkeit