N amen- und Sachverzeichnis. - Springer978-3-662-25078-5/1.pdf · N amen- und Sachverzeichnis....

14
N amen- und Sachverzeichnis. abdicatio tutelae 75 ab epistulis 75 acceptilatio 190, 257, 292, 298 - litOOris 292 - pro parte 293 - verbis 292 accessio 209, 214 f., 217 accipere iudicium 118 f. accusatio suspecti tutoris 140 aclio 93, 98, 128, 130, 255, 260, 301 - ad exhibendum 99, 115, 214 f. - adiecticiae qualitatis 114, 144, 172 ff. - ad supplendam legitimam 383 f. - aedilicia 114 - annalis 117 - aquae pluviae arcendae 228 - arbitraria 115 - auctoritatis 220, 317 - bonae fidei 113, 314 - certae creditae pecuniae 302 - civilis 114 - commodati 303 - communi dividundo 116, 209, 219, 223, 339 - conducti 240, 322 .- confessoria 101, 234, 238 - constitutoria 287 - contraria 260 - de arboribus succisis 106, 344 - de effusis vel deiectis 348 - da eo quod certo loco 290 - de in rein verso 173 - - -- -- -- ntilis 174 - de modo agri 220 -- de pastu pecoris 344 -- de pauperie 175, 344 - de peculio 173 - de pecunia constituta 283, 287 - depositi 120, 304 f. -- de posito vel sllspenso 117, 348 - de rationibus distrahendis 140 - de sepulcro violato 113 -- de superficie 240 - de tigno iuncto 216 -- de vitibus succisis 106 -- directa 114, 260 - doli 115, 254, 267 actio empti 314 f., 318.f., 385 -- exercitoria 174 -- ex iure iurando 102 -- ex recepto 327 -- ex stipulatu 191,193 f., 227, 310 -- ex testamento 388 f. -- familiae herciscundae 116, 219, 223, 339, 361, 386, 339 -- ficticia 114 -- fiduciae 242, 247, 306 -- finium regundorum 116, 219, 223, 226, 339 -- funeraria 113 -- furti 218, 342 f. -- -- manifesti 342 -- -- non exhibiti 343 -- -- prohibiti 342 -- honoraria 114 -- hypothecaria 244, 250 -- in bonum et aequumconcepta 113 -- in factum concepta 46, 48, 115, 144, 302 -- iniuriarum 108, 113, 117 -- -- aestimatoria 347 -- in ius concepta 115 -- in personam 112, 119 -- in rem 112, 212, 224 -- -- -- scripta 112 -- institoria 174 -- institutoria 284 -- iudicati 98, 120, 125, 135 -- legis Aquiliae 114, 120, 345 f. -- -- - utilis 345 -- locati 322 -- mandati 286, 288 ff., 325 f. . utilis 245 -- mit subjektiver Umstellung 114 -- mixta 117 -- negatoria in rem 225· -- negotiorum gestorum 143, 209, 286, 336, 339 -- -- -- utilis 335 -- noxalis 115, 175 -- Pauliana 128 -- perpetua 117 -- pignoraticia 244, 249 f. -- poenalis 116, 118, 327, 341

Transcript of N amen- und Sachverzeichnis. - Springer978-3-662-25078-5/1.pdf · N amen- und Sachverzeichnis....

Page 1: N amen- und Sachverzeichnis. - Springer978-3-662-25078-5/1.pdf · N amen- und Sachverzeichnis. abdicatio tutelae 75 ab epistulis 75 acceptilatio 190, 257, 292, 298 - litOOris 292

N amen- und Sachverzeichnis. abdicatio tutelae 75 ab epistulis 75 acceptilatio 190, 257, 292, 298 - litOOris 292 - pro parte 293 - verbis 292 accessio 209, 214 f., 217 accipere iudicium 118 f. accusatio suspecti tutoris 140 aclio 93, 98, 128, 130, 255, 260, 301 - ad exhibendum 99, 115, 214 f. - adiecticiae qualitatis 114, 144, 172 ff. - ad supplendam legitimam 383 f. - aedilicia 114 - annalis 117 - aquae pluviae arcendae 228 - arbitraria 115 - auctoritatis 220, 317 - bonae fidei 113, 314 - certae creditae pecuniae 302 - civilis 114 - commodati 303 - communi dividundo 116, 209, 219,

223, 339 - conducti 240, 322

. - confessoria 101, 234, 238 - constitutoria 287 - contraria 260 - de arboribus succisis 106, 344 - de effusis vel deiectis 348 - da eo quod certo loco 290 - de in rein verso 173 - - -- -- -- ntilis 174 - de modo agri 220 -- de pastu pecoris 344 -- de pauperie 175, 344 - de peculio 173 - de pecunia constituta 283, 287 - depositi 120, 304 f. -- de posito vel sllspenso 117, 348 - de rationibus distrahendis 140 - de sepulcro violato 113 -- de superficie 240 - de tigno iuncto 216 -- de vitibus succisis 106 -- directa 114, 260 - doli 115, 254, 267

actio empti 314 f., 318.f., 385 -- exercitoria 174 -- ex iure iurando 102 -- ex recepto 327 -- ex stipulatu 191,193 f., 227, 310 -- ex testamento 388 f. -- familiae herciscundae 116, 219, 223,

339, 361, 386, 339 -- ficticia 114 -- fiduciae 242, 247, 306 -- finium regundorum 116, 219, 223,

226, 339 -- funeraria 113 -- furti 218, 342 f. -- -- manifesti 342 -- -- non exhibiti 343 -- -- prohibiti 342 -- honoraria 114 -- hypothecaria 244, 250 -- in bonum et aequumconcepta 113 -- in factum concepta 46, 48, 115, 144,

302 -- iniuriarum 108, 113, 117 -- -- aestimatoria 347 -- in ius concepta 115 -- in personam 112, 119 -- in rem 112, 212, 224 -- -- -- scripta 112 -- institoria 174 -- institutoria 284 -- iudicati 98, 120, 125, 135 -- legis Aquiliae 114, 120, 345 f. -- -- - utilis 345 -- locati 322 -- mandati 286, 288 ff., 325 f.

. utilis 245 -- mit subjektiver Umstellung 114 -- mixta 117 -- negatoria in rem 225· -- negotiorum gestorum 143, 209, 286,

336, 339 -- -- -- utilis 335 -- noxalis 115, 175 -- Pauliana 128 -- perpetua 117 -- pignoraticia 244, 249 f. -- poenalis 116, 118, 327, 341

Page 2: N amen- und Sachverzeichnis. - Springer978-3-662-25078-5/1.pdf · N amen- und Sachverzeichnis. abdicatio tutelae 75 ab epistulis 75 acceptilatio 190, 257, 292, 298 - litOOris 292

398 NalIlen- und Sachverzeichnis.

actio popularis 117 - praetoria 114 -- praescriptis verbis 307 1., 333 - principaIis 260 - privata 117 - pro socio 323 - PubUciana 111, 114 - quanti minoris 318 - quasi institoria 174 - quod iussu 173 - - metus causa 112, 115, 268 -- recepticia 287 - redhibitoria 115, 318 - rei persecutoria 116, 118 - rei uxoriae 108, 118, 191 ff. - rescissoria 128 - restitutoria 284 - sequestraria 305 - Serviana 243 f. - - utiUs 244 - suppletoria 384 - temporalis 117, 119 - tutelae 141, 339 f. - utiUs 46, 114, 234, 242, 279, 291 - - ad exemplum institoriae 174 - '- ex empto 291 - - rescissa capitis deminutione 256,

298, 349 f. - venditi 314 - vi bonorum raptorum 344 - vindictam spirans 117 I. addictio 100, 146 addictus 124 ademptio legati 393 aditio hereditatis 354, 358 adiudicatio 109, 116, 219, 223, 226, 233,

236 adsertor Iibertatis 97, 146 adstipulator 289 adulterium 184 adversaria 311 aediles curules 16 f., 35, 42, 65, 93 - plebis 13, 19 f. ädilizisclJe Klagen 117, 318 f. aerarium 39, 103, 160, 380 aestimatio 347, 389 affectio maritalis 176 f., 182 affinitas 163 Africanus Sextus CaeciliuB

66 ager colonicus 157 - privatus vectigalisque 157

ager pubIicus 51, 54, 154, 156 f., 1972,

198 - vectigalis 218, 241 - viritim adsignatus 157 agere eum compensatione 294 - - deductione 294 - per sponsionem 105 Agnaten 1394, 142 f., 162, 362, 364 f. agrimensores 226 Aktionenkonkurrenz 118 Alarieh 80 album 44 a libellis 75 alieno nomin8 agere 97 alienatio in fraudem creditorum 127 alluvio 216 Alternativobligation 253 Anastasius 280 amieitia 153 animus donandi 330 -. novandi 296 - rem sibi habendi 199. 202 Annalisten 2 Annuität der Ämter 15 annus utilis 128 antichresis tacita 248 Antinomien 87 A n ton i n u s P i u s 57 f., 65, 73, 139,

2i9, 359, 360, 3634

appellatio 135 Appendixmass8 87 A p P i u seI au d i u s (Censor) 13,

28, 41j"(Decemvir) 27,54 aqu& et igni interdictio 152, 165, 185,

359 A q u i I i u s Ga 11 u s 267, 2911 a rationibus 75 arbiter 121, 129, 226, 328, 386 arbitratus 267 . arbitrium de restituendo 95, 225 argentarius 294 arrha 281 f. arrogatio 11, 40, 162, 165 f., 362, 374 assignatio 219, 223 auctoritas 58 f., 61 f., 73, 139, 142, 202,

368 Auflage 272 f. Aufrechnung 293 augures 13 Au g u s t u s 39, 53, 56 f., 63 f., 73, 147,

157, 351, 394. Auspizien 36

Page 3: N amen- und Sachverzeichnis. - Springer978-3-662-25078-5/1.pdf · N amen- und Sachverzeichnis. abdicatio tutelae 75 ab epistulis 75 acceptilatio 190, 257, 292, 298 - litOOris 292

Namen- und Sachverzeichnis. 399

Aventin 8, 11, 26 avulsio 216, 336 Aymar du Rivall 34

Bedingung 269 Befristung 271 Beispruch 146 beneficium abstinendi 355 f. - cedendarum actionum 259, 287 f. - competentiae 126 f., 193 f., 292, 324,

328 - divisionis 259, 286 ff. - excussionis 287 f. - inventarii 356 - ordinis 287 - separationis 356 B e r y t 70, 81, 86 Besitz 197 ff. bis de eadem re ne sit actio 119 Blindentestament 378 bona adventicia 366 - caduca 371, 380 - materna 171 - materni generis 172 - vacantia 366 bonae fidei possessio 199 f. bonorum emptor 126 f., 294, 350 - possessio 47, 263, 349, 352, 358 !f.,

365, 368 f., 373 f., 375, 379, 381 - venditio 136, 356 breviarium Alaricianum 80 Brutus 14 Bürgschaft 285

caducorum vindicatio 380 caelebs 379 C a e s a r 3, 56, 157 Caligula 64 canon 241 capitis deminutio 237 ff., 256, 258, 297,

323, 350, 358, 362, 369, 379 ~ - maxima 148, 165, 184, 237, 350 - - media 151, 165, 184, 237 --. - mipima 189 C a p i t 0 C. A t e i u s 64 caput tralaticium de impunitate 35 C a ra c all a 68, 73, 331, 380 casus 274 f. C a toM. P 0 r c i u s 3, 52 Catilina 56 Caudium 16 caupo 327 causa 113

cautio 130 - damni infecti 130, 227 - de non amplius turbando 225, 234 -. iudicatum solvi 97 f. - iudicium sisti 133 - Muciana 271 - ratam rem dominum habiturum 97 f. - rei uxoriae 191 - rem pupilli salvam fore 140 - usufructua.ria 237 Celsus P. Iuventius GO censor 17 fl., 21, 38, 44, 125 ceiltumviri 122 Cer e s 7, 19, 39 ce;;sio 281 - bonorum 126, 136 chirographa 311 f. eie e r 0 2, 8, 18, 23, 42, 64, 113, 156 civitas sine suffragio 154 Cl au d i u s 64, 72, 131, l4lf., 179 clausula arbitraria 264 - codicillaris 378 codex accepti et expensi 311 - Gregorianus 76 f., 80 - Hermogen~anus 76 f., 80 - Iustinianus 89 f. - repetitae praelectionis 89 - Theodosianus 77, 80 - vetus 86 coemptio. 163, 167, 170, 220, 368 coercitio 17, 99, 130, 340 cognitio extra ordinem 131 ff., 394 cognitor 97 f., 110, 120, 279, 281, 395 Collatinus 14 collatio 363 collatio legum: Mosaicarum et Roma-

narum 78 c.olonia L~tina 154 - partiaria 320 - Romana 154 comes rerum privatarum 76 - sacrarum largitionum 76, 86 comitium 17, 36 commercium 143, 147, 153 ff., 368 commixtio 209, 214, 218, 336 commodatum 302 Commodus 68,72f. communio 208 - incidens 208, 334, 339 compensatio 293 f.

: computatio 272 i cofnpromissum 328

Page 4: N amen- und Sachverzeichnis. - Springer978-3-662-25078-5/1.pdf · N amen- und Sachverzeichnis. abdicatio tutelae 75 ab epistulis 75 acceptilatio 190, 257, 292, 298 - litOOris 292

400 Namen- und Sachverzeichnis.

concilium -plebis 13 concursus causarum 297 condemnatio 108, 110, 116, 294, 386 - certa 108 - incerta 108 - pecuniaria 95, 129 condicio 269, 312 condictio 112, 336, 343 f. - certae pecuniae 302 - - rei 302 - certi 113, 300, 310 - ex lege 113, 328, 339 - furtiva 343 - incerti 113 - indebiti 217, 337 f. - ob causam datorum 337 - - - finitam (causa finita) 337 - -:- iniustam causam 338 - - turpem causam 338 - sine causa 338 - triticaria 302, 310 confarreatio 40, 167, 169 f. confessio in iure 100 f. confinium 207, 212, 226 confusio 209, 218, 250, 297, 336 consanguinei 382 consilium 42 f" 63, 122 consolidatio 237 .constitutio60 f" 81, 85 - Antoniniana 151, 157 constitutum debiti alieni 287, 327 - - proprii 283, 327 - possessorium 223 consultatio 136 -~ veteris cuiusdam iurisconsulti 79 cantio 36 contractus' aestimatorius 307 - bilateralis aeqnalis 260 -,- - inaequalis 260 -...,; emphyteuticus 241 - mohatrae 300 contradictiü 133 controversia de loco 226 contravi1i.dicatio 224 contubernium 144 conubium 8, 153 ff., 161, 178; 184 ff. conventio in manum 166 ff., 350 corpus Christianorum 160 - ex cohaerentibus 196 - - distantibus 196 - iuris civilis 90 correus 199, 202

C 0 run c a n i u s T i b e r i u s 41 creditor pignoraticius 234, 248 cretio 353 ff" 372 crimen expilatae hereditatis 351 culpa 193, 274 - in concreto 274, 303, 323 -- in eligendo 274, 328 - lata 274, 304, 328 - levis 274, 303 - levissima 345 cura 127, 136, 140, 143, 221, 246, 280 - debilium personarum 143 - legum et morum 18, 58 cu ra tor bonorum 127 - honorarius 142 - 'Iegitiinus 143 -- minorum 141 f. - testamentarius 143

Damnationslegat 120" 289, 339, 388 ff. damnum emergens 275 - iniuria datum 344 Darlehen 299 ff. datio in solutum 291 f. debitor cesSus 279 dccemviri legibus scribundis 13, 15, 27,

29 -, plebejische Magistrate 19 - sacris faciundis 13 - stlitibus iudicandis 122 D e c i u il P., Zensor 13 decretum 48 f" 59 ff., 76, 93, 98, 107,

126, 130, 132 f. decurio 74 dedi'tiQ 152 1., 155 dediticii 155 ff. Defensionsverweigerung 98 f., 101 Defensivbibidnis 154 delatio 351; 379 f. delegatio 295 delictum 144, 340 !f. Deliktsfähigkeit 138, 161 demonstratio 107 1., 307 denegatio actionis 102, 253 denuntatio 280 detentio 201 deportatio 165, '185 Dt:positar 161 depositum 303, 305 ~ irre'gulare 304 - nAceSilarium 304 derelictio 210

Page 5: N amen- und Sachverzeichnis. - Springer978-3-662-25078-5/1.pdf · N amen- und Sachverzeichnis. abdicatio tutelae 75 ab epistulis 75 acceptilatio 190, 257, 292, 298 - litOOris 292

Namen- und Sachverzeichnis. 401

derivativer Eigentumserwerb 219 ff. D i an a 7 f. dicta tor 15 f. DienstbarkeiteJl 228 ff. dies legati cede'ns 390 - - veniEmS 223, 390 diffarreatio 170 Digesten 46, 65, 82 f., 86, 88 ff. diIigentia quam suis rebus 274 diIucida intervalla 143 dingliche Rechte 194 H. D i 0 ci e t i an 58, 71ff., 200, 277,

2936, 388 Diodor 2 D ion y s i 0 S von HaI i kar n a s-

sos 2, 12 distractio bonorum 127, 136 dissuasio 36 divisio parentis inter liberos 377 divortium Iö5 dolus 193, 267 f., 30·1, 323, 325, 328 Dominat 71, 73, 85, 206 dominium ex iure Quiritium 151 - directuIll 242 - utile 242 Don, i t i a n 72 d,.~llatio 3:30 ff. -- nJnrtis causa 262 _ propter nuptins in dotem redacta 189 - sub modo 333 dos 126, 187 ff., 246, 249 - adventicia 189, 192 f. _ profecticia 189, 192 f., 3634

-- recepticia 193 dotis datio 190 - dictio 190, 309 f. _ pollicitatio 190, 310 f., 329 - promissio 190

e~lictum 24, 44 f., 59 ff., 65, 127, 177 - provinciale 156 - Salvianum 47 - Theodorici 80 Erliktsmasse 87 editio actionis 96, 98 .. 132 f. Ehe 32, 168, 176 ff. Eheschließungsform 181 f. Ehescheidung 32, 185 f. Ehrenminderungen 161 f. Eid 283 Eigentum 205 ff. Eigentumserwerbsarten 209 ff.

Sc h w i n d, Römisches Re·,hl I.

Einlassungspflicht 98 emancipatio 45, 142, 165 f., 170, 363 emancipatus 362 ff., 381 emphyteuta 2011 234, 241 f., 246 emphyteuse 218, 240 f. emptio venditio 313 ff. endoplorare 342 Enteignung 206 ephemerides' 311 epistula 60, 63 Epitome UI~iani 69 equites 12, 52 Erfüllung 288 ff. Erfüll ungsübernahme 281 error 265 f. Ersitzung 211 r. E t ru s k e r 7, 9 f., 12, 14 f., 24, 29 Eviktion 317 f. exceptio 44, 109 f., 128, 130 f., 131, 134,

294, 327 - civilis 110 - dilatoria 110 - doli 111, 126, 253, 261 f., 267 r., 294

359, 393 - - generalis 111, 267 - - specialis 111, 267 - in factum 110 - in personam 11,1 - in rem 111 - iusti dominii 111, 126 - iusiurandi 102 . - legis Cinciae 330 f. - - Plactoriae 141 _ ne praeiudicium hereditati fiat 385 _ non numeralae pecuniae 291, 312 - pacti conventi 298 - - de non petendo 111 - peremptoria 110 - personae cohaerens 111 - perpetua 110, 337 f. - praetoria 110 --- quod metus causa 111, 228 - rei cohaerens 111 - rei iudicatae vel in iudicium deduc-

tae 119, 135 _ ._ venditae et traditae 112, 296 - SC. Macedoniani 1102

_ - Velleiani 1102, 111, 284 - temporalis 110 exercitor 174 expromissio 295

26

Page 6: N amen- und Sachverzeichnis. - Springer978-3-662-25078-5/1.pdf · N amen- und Sachverzeichnis. abdicatio tutelae 75 ab epistulis 75 acceptilatio 190, 257, 292, 298 - litOOris 292

402 Namen- und Sachverzeichnis.

extraordinaria cognitio 91, 93, 95, 131, Glossen 82 136 f., 164, 324, 380, 396 G r a c c h u s 54 f., 121, 153, 157

laenus nauticum 299, 301 Fakultativobligation 255 falsa demonstratio 266 familia 194, 206, 220 familiae. emptor 359, 369, 375 Fasten (k,apilolinische) 1 favot libertatis 144, 208 ferruminaÜo 2M fictio legis Corneliae 149, 369 {ictus possessor '224, 243 fideicommissuin 131, 334, 373, 396 :...... a debilore relictum 326 - familiae reUctum 373 fideikommissarische Substitution 373 fldei ussio 285 f. fidepromissio 285 lides 48, 213 fiducia 385 f., 309 - cum amico contracta 306, 375 '~ - creditore contracta 242, 247, 306 - manumissionis c~usa 306 fiduciarius 394 , fiscus 160, 246, 249, 380 flamen Dialis 14, 165, 161, 1691

Florontinus 89 foedus aequum 152 f. - Cassianum 152 - iniquum 152 ff. formula Octaviana 268 - Rutiliana, 126 - Serviana 126 fragmenta Vaticana 78 Freigelassene 53, 181, 185 f., 333 Freilassung 145 ff. Fruchtgenuß 220 fructus 196 f., 200, 218, 386 furiosus 127, 143 fur manifestus 343 furtum 304, 341 f., 344

Ga i u s 66 ff., 77, 80 f., 83, 156 G all u s C, A q u i I i u s 267, 293 Generalhypothek 249 gens 11, 162 gentiles 143, 362 Genusschulden 253 Geschäftsfähigkeit 138, 161 Geschäftsführung ohne' Auftrag 335 ff. e:estio 142

habitatio 234, 239 Hadrian 39,47,59, 65f., 72f., 75,

171, 211, 268, 286, 354, 368 Haftung 251 Handlung!!fähigkeit 138 Hausgewalt 162 hereditas 349, 351, 365 - iacens 160, 350 f. hereditatis petitio 384, 386 heres 145

, - domesticus 352 - extraneus 353, 356 f. - necessarius 350, 352, 355 f., 358 - sacrorum 374 -,suU,s vgl. suus heres honesta missio 157 honorarium 324 honor matrimonii 182 hostis 152, 155 hyperocha 247 hypotheca 244, 248, 306

Iavolenus Priscus 64f. ignominiosus 161 impens,ae' 197 imperium 9, 16 H., 41, 44. 49, 58, 60,

93, 99, 115, 128, 156 impetratio dominii 247 implantatio 336 impubes 139, 202, 368 inaedificatio 215 incapax 380 incapacitas 180, 334, 379 indignitas 380 infitiatio 117, 120 Infamie 127, 136, 1,40, 161, 180, 267,

304, 324 f., 343, 347 in fans 139 ingenuus 178 in iure cessio 33, 49, 100, HO, 1-12, 190,

195, 206, 219 ff" 232, 236 f" 242, 264, 279, 305 f., 358

- - - hereditatis 357 - - - tutelae 221 iniuria 346 t in ius vocatio 96, 125 in manum conventio 162, 165 fI., 379 Innominatrealkontrakte 306 H. institutiones 64, 67 f., 89 f., 312

Page 7: N amen- und Sachverzeichnis. - Springer978-3-662-25078-5/1.pdf · N amen- und Sachverzeichnis. abdicatio tutelae 75 ab epistulis 75 acceptilatio 190, 257, 292, 298 - litOOris 292

Namen- und Sachverzeichnis. 403

insinuatio 332 institutus 353, 372 insula in flumine nata 217 intentio 107 f., 110, 116, 119, 290, 294,

336, 384, 389 intercessio 17 f., 283 - tacita 284 institor 174, 263 interdictum 99, 128 f., 137, 201, 204,

243, 308 - adipiscendae possessionis 205, 243 - de aqua aestiva 234 -- - - quotidiana 234 - - clandestina possessione 204 - - itinere actuque private 234 - - liberis exhibendis item ducendis

163, 183 - - migrando 246 - dernolitorium 227 - de precario 205, 208 - - superficibus 240 - de vi 204 - - - armata 204 - duplex 203 -- fraudatorium 128 - ne vis fjat aedificanti 227 - quod vi aul clam 228 - quorum bonorurn 205, 358, 384, 386 - Salvianum 205, 243 - si uti frui prohibitus esse dicetur 204 - unde vi 204, 235, 284 - uti possidetis 203, 205, 235, 240 - utrubi 203 f., 235, 331 interpellatio 276 Interpolationen 67, 81 ff., 86, 88 f. interrex 11, 21 interrogatio in iure 334, 340 intestabilis 368 invecta el illata 243 ff. Irrtum 338 iudex 46, 92, 95, 101 ff., 225, 293 f., 348.

386 iudiciurn bonae fidei 305 - contrarium 141 - duplex 116, 386 - imperio continens 17, 93, 119, 123 - legitirnum 92, 98, 119, 123, 296 - secutorium 129 Judikationsbefehl 107 Juristische Personen 159 ius adcrescendi 371 -- agendi cum piehe 20

ius aureorum anulorum 145 - auxilii 20 - civile 38, 46, 49 f., 63, 91 ff., 106,

. 110, 113 f., 151, 177, 232, 239, 259, 298, 349, 351, 358, 360

- distrahendi 247 - Flavianurn 44 - edicendi 17, 59 -- emphyteuticum 241 - gentium 48 ff., 152, 286, 310, 312 - honorarium 46, 62 - bonorurn 145, 151, 153, 155, 16l - Latii 153 - intercedendi 20 - in re aliena 390 -- offerendi 218 - postliminii 148, 369 - postulandi 161 - praelationis 242 - protirniseos 241 - respondendi 64, 86 - sacrosanctitatis 20 -- suffragii 151, 153, 155, 161 - tollendi 200, 216 - tripertitum 376 - variandi 254 - vitae ac necis 31, 164 iusiurandum 101 - necessarium 101 f. - in litern 275 - - iure delatum 101, 257 - voluntarium 102, 122 iusta causa 212 I u s tin i a n 44 passim iustum matrimoniurn 138

Kar t hag 0 48, 52 Kauf 313 ff. Klienten 25 f., 3D, 53, 145 Kodizill 378, 387 Kodizillarklausel 378 Kognaten 1394, 162, 362 Kollegialität der Ämter 14 f., 18 Komitien 13 ff. König 11, 13 ff., 31 Konkubinat 177 f., 189 Konkurs 47, 126 f., 323 Konsensualkontrakte 299, 313 ff. Konstantin 85f., 132, 141,171,178,

187, 224, 247, 332, 370, 378, 380 Konsul 13 ff., 58, 65, 131, 140, 164, 394 Kontrakte 299 ff.

26*

Page 8: N amen- und Sachverzeichnis. - Springer978-3-662-25078-5/1.pdf · N amen- und Sachverzeichnis. abdicatio tutelae 75 ab epistulis 75 acceptilatio 190, 257, 292, 298 - litOOris 292

404 Namen- und Sachverzeichnis.

Konventionalstrafe 282 Korporationen 160 Korrealschuld 257 Kumulativschuld 257 Kuriatkomitien 11, 21, 166, 374 Kurien 11 kurulische Magistrate 16, 21, 44, 156,

318

Lab e 0 M. An t ist i u s 64 1. laesio enormis 315 Latini 9, 147, 151 ff. -'- Colonarii 147 - Iuniani 147, 380 laudatio auctoris 224 legat um 236 f., 2563, 334, 339, 378, 384,

387, 396 - annuum 387 - debiti 387 - generis 387 - liberationis 387 - nominis 387 f. - optionis 387 - per damnutionem 388 f. - ~ praeceptionem 389 - sinendi .modo 387 - speciei 387 legis actio 17, 46, 67, 92, 95, 97, 102 ff.,

105 f., 123 - - dam'1i infecti 227 - - per condictionem 10i f. - - - iudicis arbitrive pOiltulatio-

nem 104 _. - - manus iniectionem 124 - - - pignoris capionem 125 - .- sacramento 103, 105 lex 24, 34 f., 37, 45, 80, 92, 106, 157 - Acilia repetundarum 153 - Aebutia. 44, 91, 9-1, 96, 106, 122 - Aelia Sentia 38, 148, 151 - agraria 55, 157 - Apuleia 285 - Aquilia 53, 344 f. -- Atilia de dandis tutoribus 140, 142 - Atinia. 212 - Calpurnia 105 - Canuleia 8, 30, 178 - Cincia da donis et muneribus 330 f. - Claudia 52, 142 - commissoria 247, 319 - Cornelia. de edtttis 44 - curiata de iInperio 11

lex data 52 - dicta 52 - Falcidia 273, 334, 377, 392 - Fufia Caninia 147 - Furia da sponsu 285 - - testamentaria 273, 334, 391 - generalis 76 - Hortensia 37 f. - Hostilia 97 - Icilia da A ventino publicando 26, 30 - imperfeeta 273, 330 - Iulia da adulteriis coercendis 186,

190 - - - bonis cedendis 127 - - - fundo dotali 190 - - - maritandis ordinibus 179 ff.,

185, 356, 379 - - - vi 132 - - et Papia Poppaea 142, 178, 180,

379, 390 - Iulia et Plautia 212 - - iudiciaria 91, 106 -- lunia Norbana 147, 151 -- Licinia et Mucia 153 - Licinia Sextia 16, 54 - Licinnia 104 - metalli Vipascensis 52 - Minicia. 151 - minus quam perfecta 273 - Ovinia 21 - Papiria 37 - perfecta. 273 - Plaetoria 141 - Poetelia 124, 150, 252, 309 - Pompeia 156 - Publilia 285 _. Publilia Philonis 22, 37 - regia 25 --. Rhodia de iactu 322 - rogata 36, 38 - Romana Burgundionum 80 - - Visigothorum 80 - Rubria de Gallia cisalpina 100 - Rupilia 156 - sacrata. 26, 29 f. - Scribonia 198, 233 - Sempronia iudiciaria 121 - Silia 105 - Valeria Horatia 20, 37 - Vallia 124 - Voconia 334, 369, 391

Page 9: N amen- und Sachverzeichnis. - Springer978-3-662-25078-5/1.pdf · N amen- und Sachverzeichnis. abdicatio tutelae 75 ab epistulis 75 acceptilatio 190, 257, 292, 298 - litOOris 292

Namen- und Sachverzeichnis. 405

Iegitimatio per subsequens matrimo-ni um 183

- .- ublationem curiae 1832

- -- rescriptum principis 1832

libellus contradictorius 133 - dimissorius l35 liberta (Scheidungs verbot) 178, 186 libertas directa 146 - fideicommissaria 146 libertinus (libertus) 145, 178, 381 libri aureorum 68, 83 - pontificales 40 libripens 220, 260, 359, 375 lietor 11 lis infitiando crescit in duplum 125 Literalkontrakt 113, 292, 299, 314 litis aeslimatio 225, 267 litis contestatio 95, 107 fr., 116, 118 ff.,

133, 135, 200, 225, 254, 256, 275, 278, 281, 281, 290, 296 f., 385

- denuntiatio 132, 137 Litiskreszenz 120 littera dimissoria 135 Illcatio conductio 313, 320 f. Longinus Cassius 64 lucrativa pro herede usucapio 351 lucrum eeBsans 275

magister bonorum 126 - equitum 16 -- navis 174 - officiorum 76 Magistrat 21 f., 23, 27, 37, 43, 49, 56,

59, 63, 94, 114, 128 H., Majestätsklausel 154 Maiorian 77 malae fidei possessio 199 f. mancipatio 33, 49 f., 142, 175, 190, 195,

206, 219 ff., 232, 242, 279, 305 f., 309 313, 317, 375, 395

mandata der Kaiser 60 f. Mandatar 161 mandatum 279, 313, 324 - post mortem 325 - qualifieatum 287, 324 manumissio 145 ff. - censu 146 - in ecclesia 147 - inter amicos 146 - per epistulam 146 - - mensam 146 - testamento 146

manumisBio vindicta 146, 165, 221 manus 142, 151, 163 ff., 187, 191 f., 197,

220, 352 1\1 a r c A ure I 65 f., 68, 72 f., 132, 140,

246, 292, 294, 350 ff., Marcellus 66 M a r i u s 23, 56 matrimonium legitimum 151, 178 ff.,

364 Mentalreservation 264 Met t i u s Ruf u s 1961

metus 268 Militärtribun 16 Minderungsklage 318 missio ex; primo decreto 227 - - secunc10 decreto 228 - in bona 126 - - possessionem 128, 130, 246, 394 Miteigentum 208 M 0 des tin u s Her e n n i u s 67, 70,

77, 81 modus 272 mons sacer 11, 27 mora ereditoris 277 - debitoris 2i5 mos maiorum 23, 46, 49, 92 municipia H5, 154, 159, 240 f., 369 munera 143 mutuum 113, 299 :\Iündel 141 f.

N aehcrbsehaft 395 narratio 133 naseiturus 139 natalium restitutio 145 naturalis obligatio 255 f., 296 nauta 327 negotia bonae fidei 261 - iuris civilis 142 - per aes et librum 260, 289 - stricti iuris 261 negotiorum gestio 334 f. negotium claudicans 139, 143 Neutralitätsklausel 153 f. nexum 49, 251, 309 nexus 150, 252, 237 Nießbrauch 218, 235 f., 238 nomen transcripticium 311 non usus 237, 239 nota censoria 18, 161 Noterbreeht 352, 380

Page 10: N amen- und Sachverzeichnis. - Springer978-3-662-25078-5/1.pdf · N amen- und Sachverzeichnis. abdicatio tutelae 75 ab epistulis 75 acceptilatio 190, 257, 292, 298 - litOOris 292

406 Namen- und Sachverzeichnis.

Noterbrecht, formelles 381 -, materielles 382, 393 nova clausula Iuliani 363 novatio 279, 293, 295 - necessaria 296 Novellen Iustinians 90 - posttheodsianische 77 noxae deditio 150 Noxalklage 144 nuda. proprietas 235 nuncupatio 375

obligatio 251 - certa 261 - incerta 261 - naturalis 255 f., 296 obsequium 145 oe cu patio 209 I. operae 145, 234 - animalium 239 - liberales 321 - Rervorum 239 operis no vi nuntiatio 226 f. Oralfideikommiß 394 oratio des Kaisers 39 ordo iudiciorum 91, 95, 123, 131, 133 f.,

136, 396 originärer Eigentumserwerb 206 ff.

pactum 111, 152, 171, 277 1., 288, 302, 326 f.

- adiectum in continenti factum 261, 326

- de distrahendo 247 - de non distrahendo 247 - de non petendo 111, 298 - da retrovendendo 319 - de vendendo 247 - displicentiae 319 - fiduciae 242,' 306 - legitirnum 328 - praetorium 326 Pandekten 86 Papiniansmasse 87 P a p i n i an usA e m i I i u s 67, 73,

77 ff., 87 Paraphernalgut 189 pa rens manumissor 165 Passivlegitimation 98 pater adop!ans 166 - arrogans 166, 349 I

pater Iamilias 24, 45, 142, 151, 162 ff., 177, 183, 220, 255, 352, 362 I., 366

patria potestas 24, 45, 142, 151, 162 ff., 183, 220, 255, 352, 362 f., 366

Patrizier 6 ff., 16, 19, 22, 27, 30, 41, 50, 1673

Patron 30, 145, 168, 178, 333, 362, 381 Pa u 1 u s Iu 1 i u s 64, 66, 67, 69, 77 f.,

81" 87 Paulus Sentenzen 70, 80 peculium 144, 170, 173 f., 255, 363 - adventicium 171, 237 - - irregulare 172 - castrense 171, 351, 363, 368 - profecticium 171 f. - quasi castrense 171, 351, 368 Peg.asus 641. peregrini 98 - dediticii 148, 151, 155 f., 158 periculum emptoris 316 permutatio 307 perpetuatio abligationis 2752

persona alieni iuris 163, 352 - sui iuris 163, 170, 174 - turpis 382 Personalexekution 126 Perzeption 218, 236 Pertinenz 196 PIandrecht 24, 242 ff. pictura 215 pignoris capio 130, 328 pignus 243, 244, 247 f., 305 f. -- antichreticum 248 - in causa iudicati captum 136, 245 - nominis 245 - praetorium 246 - publicum 247 - quasi publicum 247 plantatio 215 Plebejer 6 If., 30, 38, 49 ff., 1673, 168,

178 plebiscitum 7, 13, 24, 26, 37 I., 59, 157 plumbatio 214 plus petitio 120, 135 pollicitatio 329 pomerium 17 Pomponius Sextus 66 pontifex maximus 40 f., 166, 374 possessio 197 ff. - civilis 201 - iuris 385 - iusta, iniusta 199

Page 11: N amen- und Sachverzeichnis. - Springer978-3-662-25078-5/1.pdf · N amen- und Sachverzeichnis. abdicatio tutelae 75 ab epistulis 75 acceptilatio 190, 257, 292, 298 - litOOris 292

Namen- und Sachverzeichnis. 407

possessio naturalis 201 - vitiosa 199 possessor pro derelicto 213 - - donato 212 - - dote 212 - - emptore 212 - - herede 213, 384 ff. -- - legato 213 - - possessore 384, 386 - - soluto 212 - - suo 213 postliminium 184 postulatio simplex 133 postumus 370 potestas 16 f., 19, 140, 142 praedes 103 ff. Prädialservituten 195, 198, 228 ff., 314 praefectus praetorio 68 f., 75, 76 praescriptio 109, 121 - longi temporis 211 ff. - pro actore 109 - - reD 109 - triginta annorum 118, 299 praesumptio 134 praetor 16 f., 19, 35, 41 ff., 59 f., 63 H.,

81, 93, 95 ff., 110, 118, 122 ff., 141, 143, 146 f., 166, 172, 206, 224, 227, 240, 243, 267 f., 287, 298, 301, 340, 342, 345, 349, 354 ff., 368, 373, 375, 379

- fideicommissarius 131, 394 - maximus 15 -- minor 16 - peregrinus 48, 106, 152 - tutelarius 140 -- urbanus 42, 1272 , 140 precarium 308 preces 136 - refutatoriae 138 predigesto 83 Prekarist 200 f., 205 princeps 57, 59, 62, 75, 160 Prinzipat 50, 58, 62, 64, 73, 76, 81, 85,

157, 167, 369 Prisci Latini 152 probatio diabolica 211 proconsul 18, 156 Pro c u I i an i 64, 139, 179, 217, 291,

358, 370, 3813, 3908

Proculus 64f. procurator 97 f., 202, 263, 279, 281.

317, 324

procurator in rem Buam 395 - omnium bonorum 222 pro herede gestio 353 ff. promissio iurata liberti 309, 311 propraetor 18, 156 proscriptio bonorum 126 Proskriptionen 55 Provinzen 156 provocatio 17 proximus agnatus 32, 361 Pupillarsubstitution 372 f. pupillus 140 purgatio morae 277 Putativtitel 213

quaestiones 63 - publicae 122 quaestor 17 - sacri palatii 76 quarta Falcidia 392 - Trebellianica 395 Quasidelikte 347 Quasikontrakte 334 quasi possessio 2013

Quasipupillarsubstitutio'n 372 quasi ususfructus 238 quattuorviri aedilicia potestate 155 - iure dicundo 155 querela inofficiosae donationis 379, 383 - - dotis 379, 383 - inofficiosi testamenti 117, 162, 379,

382 quinquaginta descilSiones 89

rapina 344 raudusculum 220, 260 Realexekution 126 Realkontrakte 299 ff. receptum arbitrii 328 - argentarii 287, 327 - nautarum cauponum et stabulario-

rum 263, 327 Rechtsfähigkeit 138 Rechtsgeschäft 259 ff. Rechtskraft 123 Rechtsschulen 81 recuperatores 121 redemptus ab hostibl1s 150 regula Catoniana 392 rei vindicatio 115, 203, 206, 224 ft, 241,

243, 267, 336, 344, 384 f.

Page 12: N amen- und Sachverzeichnis. - Springer978-3-662-25078-5/1.pdf · N amen- und Sachverzeichnis. abdicatio tutelae 75 ab epistulis 75 acceptilatio 190, 257, 292, 298 - litOOris 292

408 Namen- und Sachverzeichnis.

rei vindicatio 1:!ti1is 211 Rekuperatorengerichte 48 relatio 136 relocatio tacita 321 remaneipatio 170 remissio 227 renuntiatio 39 f. reparatio tempo rum 132 replicatio 111 - rei venditae et traditae 111, 226 repromissio 129 repudium 185, 187 f. res communes omnium 195 - corporales, incorporales 195, 198,

357, 387 - cottidianae 252, 302 - derelictae 210 - divini iuris 195 - extra commercium 195, 212,252,315,

323, 389 - furtivae 212 - habiles 212 - hostiles 210 - humani iurjs 195 - in commercio 195 - litigiosae 119 - mancipi(i) 111 f., 195, 206, 211,

220 ff., 226, 231, 313, 317, 331 - mobiles 196 -- nec mancipi(i) 195, 221, 313, 318,

331 - nullius 209 f. - publicae 195 - religiosae 195, 211, 315 - saerae 195, 211, 315 - sanctae 195 - vi possessae 212 regcriptum 60 f., 76 f. Reskriptsprozeß 136 Resolutivbedingung 270, 372 responsum 41, 63 restitutio in integrum 123, 127 f., 130,

141, 268 restipulatio 129, 395 retentio propter liberos 192 - - mores graviores 192 - - ~ leviores 193 - soluti 256 revocatio in servitutem 149 rex sacrorum 14 Rom u 1 u.s 6, 13, 169

Sabiner 7 S abi n i a n i 64, 139, 179, 217, 291,

350, 370, 3893 Sabinus Caelius 64f. - Masurius 64 Sabinusmasse 87 sacramentum 103 S a I v i u s I u I i a n u s 47 f., 59, 64 f.,

363 satio 215 satisdatio 129 salariuID 324 S c a e v 0 I aCe r v i d i u s 66, 68, 87 Schatz 210 Scheidung 177, 184 ff. Schenkung 141, 330 Scherzerklärung 264 schoUa Sinaitica 82 Schuldübernahme 281 scriptura 215, 336 scccssio p:eLi" 1 i. lJ .• '0. 2~ Seedarlehen ~ .': :. seHa curulis 16 Scnnt 6, 17, 21 fl'., 39, 54 H., 121, 143,

364 senatus auctoritas 39 senntus consultum (SC.) 24, 381., 46,

49, 59, 127 - - Claud •. tnum 149, 350 - - Iuventianum 65, 385 - - Libonianum 376 - - Macedonianum 301 - - Neronianum 390, 393 - - Orfitianum 68, 365 - - Pegasianum 395 - - Silanianum 39, 380 - - Tertullianum 365 - - Trebellianum 395 - - Velleianum 281 sententia 123, 135 separatio bonorum 357 Septimius Severus 68,72,141,

331, 334 sequester 201 servi poenae 149 - publici 149 servitus 24, 198, 205, 209, ~25, 229,

233, 244 - actus 230 - aquaeductus 230 - aquaeha1!.stus 231 - altius non tollendi 232

Page 13: N amen- und Sachverzeichnis. - Springer978-3-662-25078-5/1.pdf · N amen- und Sachverzeichnis. abdicatio tutelae 75 ab epistulis 75 acceptilatio 190, 257, 292, 298 - litOOris 292

Namen- und Sachverzeichnis. 409

servitus ealcis coquendae 231 - cloaeae 231 - cretae eximendae 231 - fluminis 231 - harenae fodiendae 231 - itineris 230 - ne luminibus officiatur 232 - - prospectui officiatur 232 - oneris ferendi 229, 231 -- pecoris ad aquam adpulsus 231 - - pasccndi 231 - persona rum 224, 234 - poenae 184 - praediorum 229 ff. - protegendi 232 -- proicendi 231 - rerum 229 - rustica 230 - 8tillicidii 231 - tigni immittendi 231, 233 - urbana 231 - viae 230 Sextus Aelius Paetus Catus

28 - Caecilius Africanus 66 Simulation 2M sirmondsehe Konstitutionen 77 Sklaven 8, 31, 51, 53, 71 f., 85, 98,

143 ff., 159, 170, 172, 175, 195, 220, 255 f., 296, 306, 345, 347, 350 ff., 368 f., 380, 390, 392

sobrinus 364 Bocietas 313, 322 - hercto non cito 322, 361 -- leonina 323 - omnium bonorum 322 - unius negotiationis 322 so<'ii 155 solarium 240 Solidarschuld 257 solutio 285 ff. Bolutionis causa adiectus 289 f. specificatio 209, 217, 336 Speciesschulden 253 sponsio 175, 285, 296, 309 stabularii 327 statuliber 146 status civitatis 150 - familiae 162, 165 - libertatis 143 ff. Stellvertretung 97, 174, .263

Stiftungen 160 stipulatio 96 f., 105, 193 f., 227, 277 1.,

282, 289, 292 ff.,309, 312, 395 - Aquiliana 293 - duplae 317 f. - poenae 129 - praetoria 128 f. - rem' habere lieere 318 subpignus 245 subscriptio 60 substitutus 353, 372 successio graduum 357, 364, 366 - in capita 365 - - stirpes 365 - legitima contra tabulas 352 - ordinum 357, 364, 366 S u 11 a 21, 53, 56, 155 suus her es 145, 163, 350, 352, 355, 358,

362, 367 summaria cognitio 137 superficies 240 Superfiziar 201, 234, 240 superfluum 247 supplicationes 136 Suspensivbedingung 270, 372 synallagmatische Verträge 260 syngrapha 311 syrisch-römisches Rechtsbuch 79

Teilpacht 320 Teilschuldverhältnis 256 tempus 213, 272 T e r t u ll i a n u s 3, 68, 70 Testament 139, 142, 151, 171, 351, 370,

376, 379 ff. testamenti factio activa 151, 334, 367,

369, 378 f. - -- passiva 151, 369 f., 387, 393 testamentum apud acta conditum 376 - destitutum 361, 379 - calatis c~JJ:litiis 40, 374 - ilJil1stum 379 - inofficiosum 379 - in procinctu 374 - irritum 379 - militis 376 f. -- mysticum 376 - non iure factum 358 - parentis inter liberos 377 - per aes et libram 374 - principi oblatum 376 - ruptum 379

Page 14: N amen- und Sachverzeichnis. - Springer978-3-662-25078-5/1.pdf · N amen- und Sachverzeichnis. abdicatio tutelae 75 ab epistulis 75 acceptilatio 190, 257, 292, 298 - litOOris 292

410 Namen- und Sachverzeichnis.

testamentum ruri conditum 377 usufructue,rius 236 - tempore pestis conditum 377 usurae 277 T h e ode r ich 80 usureceptio 242 ~ h e 0 d 0 ~ i u s 77, 118, 311, 371, 378 usus (Vorstufe der pOBflessio) 197 f 'I h (l 0 P h 11 u s 86 - (Dienstbarkeit) 234 238 tot gradus quot generationes 163 - (Erwerb der man~) 168 170 traditio 50, 111 f., 190, 195, 206, 211, ususfructus 1!)(), 234 ff., 244:314

219, 221 f., 226, 279, 313, 316 uterini 382 - brevi manu 222 f. - fieta 222 - longa manu 222 - symbolica 222 transactio 94, 308 translatio legati 394 - iudicii 120 Trebatius Testa 64 Tri bon i a n 83, 86, 89 tribuni aerarii 121 - plebis 19 ff., 38, 54 - militum 13 tribunicia potestas 58 tribus 12 f., 20, 36, 122 Tributkomitien 12 f., 36 tributum 50 trinoctium 168 Tryphoninus Claudiu8 70 turpitudo 162 tutela 32, 47, 142, 151, 334 - impuberum 142, 339 - legitima 142 - mulierum 142 tutor 97, 120; 140 ff., 222, 246, 280, 370 - Atilianus 140 - dativus 140

. - legitimus 140, 142, 368 - mulierum 142 - optivu8 142 - testamentarius 140, 142·

U 1 p i a n u s Dom i t i u s 64, 67 ff., 77 f., 81 f., 89

unechter Besitz 199 Universalfideikommiss 395 ,Universalsukzession 349, 387 Unmöglichkeit 273 Unmündigkeit 139 Usuar 239 usucapio 197 ff., 20J ff., 224 - libertatis- 233 - pro he rede 198, 351, 354, 385

vades 96 f. vadimonium 96 f. Val e n tin i an 67, 70, 77, 81 vectigal 240 venditio bonorum 126 f. - sub hasts 219, 223 Verbalkontrakte 113, 299, 309 ff. Vergleich 308 Verlöbnis 175 Vermächtnis 387 ff. VermögeJliSfäh~gkeit 138 Verschwender 32, 113 Verzug 194, 275 V e s pas i a n 65, 73 Veto 17 vidua inops 366 vindex 96, 124 f. Vindikationslegat 219, 223, 387 ff. vis maior 274 Vormund 145, 161 f. votum 329 Vulgarsubstitution 372

Wahlschuld 253 Wandelungsklage 318 Willensmängel 263 f.

Zedent 279 Zensusklasse 12 Zenturiatkomitien 11, 36 Zenturie 12, 36 Zession 280 ff. Zessionar 279 Zinsen 277 f., 301 f., 314 Zitiergesetz 196 Zwang 123 Zwangsvollstreckung 123 ff. Zwölftafeln 2, 8, 15, 25 ff., 40, 45, 50,

53, 64, 68, 96, 104, 106, 123, 125, 139 ff., 165, 185 f., 196, 207, 212 f., 216, 228 ff., 303, 342 H., 348, 361 f., 374