Editorial
Die vorlie ge nde Aus gabe
von Das z e rbroch e ne
Ge w e h r k onz e ntrie rt s ich auf
Krie gs profite ure . Be i de r
Konfe re nz „Ge w altfre ih e it
globalis ie re n!“ de r W ar
Re s is te rs ’ Inte rnational, die
vom 23. bis 27. Juli 2006 in
Eringe rfe ld (BRD) s tattfand,
gab e s e ine Th e m e ngruppe
z u Krie gs profite ure n, die
e ine n grundle ge nde n Sch ritt
z ur Entw ick lung de r „Global
Initiative Agains t W ar
Profite e rs “ (Globale Initiative
ge ge n Krie gs profite ure ) de r
W RI dars te llte . De r Großte il
de s h ie r
z us am m e nge trage ne n
Mate rials s tam m t von de r
Arbe it w äh re nd die s e r
W och e . In de r
Th e m e ngruppe e rfuh re n w ir
von ve rs ch ie de ne n
Organis atione n, die
Kam pagne n ge ge n
Krie gs profite ure durch füh re n.
Um die Mach t de r Konz e rne ,
durch die s ie Re gie runge n
be i Ve rtrags ve rh andlunge n
be e influs s e n, z u bre ch e n, is t
e in Grundw is s e n nötig, w o
und w ie die s e Unte rne h m e n
ge troffe n w e rde n k önne n.
De r e rs te Artik e l in Das
z e rbroch e ne Ge w e h r
be s ch re ibt, w ie Firm e n die
Re gie rung und
Ents ch e idungs träge r auf
de m Ge bie t von Militärpolitik
und Rüs tungs ve rträge n
be e influs s e n und w as w ir
dage ge n unte rne h m e n
k önne n. Ende Se pte m be r
finde t in Minne apolis (USA)
e ine Konfe re nz von
Gras w urz e lgruppe n s tatt, die
be i de r von de r W ar
Re s is te rs ’ Le ague
organis ie rte n Initiative „Stop
th e Me rch ants of De ath “
(Stoppt die H ändle r de s
Tode s ) ak tiv s ind. Ein Blick
auf die Falls tudie z um
H one yw e ll Proje ct m it
Aus gangs punk t in
Minne apolis z e igt uns , w ie
ge w altfre ie Kam pagne n
ge ge n Krie gs profite ure
e rfolgre ich s e in k önne n. Ich
w ill e uch h ie rm it daz u
e rm utige n, be im Le s e n
die s e r Aus gabe von Das
z e rbroch e ne Ge w e h r nach
Möglich k e ite n Aus s ch au z u
h alte n, w ie ih r s e lbs t in de r
Kam pagne narbe it ge ge n
Krie gs profite ure ak tiv w e rde n
k önnt.
Javie r Gárate
Krie gs ge w innle r h änge n
h aupts äch lich von
Re gie rungs aufträge n ab. Man
s te lle s ich vor, w as Lock h e e d
oh ne s e ine Ve rträge m it de m
Pe ntagon w äre ! Gle ich z e itig
brauch e n Re gie runge n e ine
Aus fluch t dafür, das s s ie
s olch e große n Ge lds um m e n
aus ge be n, z . B. “Krie g ge ge n
de n Te rror”, “Nationale
Sich e rh e it”,
“Frie de ns truppe n”, e tc. Da
Krie gs ge w innle r von
Re gie rungs aufträge n
abh änge n, m üs s e n s ie in de r
Lage s e in, s ie z u
be e influs s e n. Mit de n Jah re n
h abe n s ie s ich s o pos itionie rt,
das s s ie e ine unge h e ure
politis ch e Mach t inne rh alb de r
Re gie runge n h abe n, und s ie
e rfre ue n s ich be s onde re r
Kontak te z u
Ents ch e idungs träge rn, von
de ne n die allge m e ine
Ö ffe ntlich k e it nur träum e n
k ann.
Um ih re Produk te z u
ve rk aufe n, brauch e n die
Krie gs ge w innle r Z ugang z u
Inform atione n und de n
ve rs ch ie de ne n
Ents ch e idungs organe n. W ie
m ach e n s ie das ? Durch de n
s o ge nannte n Dre h türfak tor
und h e ftige Lobbyarbe it.
De r Be griff “Dre h tür”
be z ie h t s ich auf de n
Aus taus ch von Ange s te llte n
z w is ch e n Re gie rung und
Unte rne h m e n. Vorm alige
Ge ne räle ode r Mitglie de r von
Ve rte idigungs m inis te rie n
e rh alte n h oh e Pos itione n in
de r Krie gs indus trie . Da s ie z u
“Ve rte idigungs unte rne h m e n”
w e ch s e ln, bringe n s ie all ih re
Ve rbindunge n und
Ins ide rinform atione n darübe r
e in, w ie m an an die s e
k os tbare n Ve rträge ge langt.
Die Dre h tür funk tionie rt auch
in de r ande re n Rich tung,
w e nn h oh e Tie re aus de r
Rie ge de r Krie gs ge w innle r in
Abte ilunge n de s
Ve rte idigungs m inis te rium s
ode r in ande re Organe für die
Ents ch e idung von Ve rträge n
übe r Ve rte idigungs s ach e n
w e ch s e ln, w o s ie in de r
be s te n Pos ition s ind, Einflus s
darauf z u ne h m e n, w e lch e n
Ge s e lls ch afte n die Ve rträge
z uge s ch us te rt w e rde n.
Es gibt vie le Fälle von
Dre h türpolitik , Dick Ch e ne y
is t de r be rüh m te s te , als e r
vom
Ve rte idigungs m inis tärium z u
H alliburton und dann z ur
Pos ition de s
Viz e präs ide nte n de r USA
w e ch s e lte . Abe r e r is t nich t
de r e inz ige !
H ie r s e ie n nur z w e i in
Großbritannie n e rw äh nt:
Julian Scope s is t de r älte s te
politis ch e Lobbyis t von BAE
Sys te m s und e in früh e re r
Be am te r de s
Ve rte idigungs m inis te rium s .
Scope s te h t im Ruf, s e ine n
Aus w e is für de n Z ugang z u
alle n Be re ich e n de s
M inis te rium s be h alte n z u
h abe n, w o e r le ich t
ve rtraulich e Inform atione n
e ins e h e n k onnte . BEA h at
nich t be s tätigt ode r
ge le ugne t, ob ande re früh e re
M itglie de r de s Pe rs onals
e ine n äh nlich e n Z ugang
h abe n. In e ine m ande re n Fall
w urde Lord Inge , von 19 9 4 –
19 9 7 Ch e f de s
Ve rte idigungs aus s ch us s e s ,
Vors itz e nde r be i Ae gis
De fe nce Se rvice s .
H e ftige Lobbyarbe it finde t
s tatt, w e nn die Unte rne h m e n
e ine offiz ie lle Rolle be im
H e rs te lle n von Politik und
Ents ch e idunge n übe r
Ve rträge h abe n. Man
unte rs uch e die Europäis ch e
Union, um z u s e h e n, w ie das
funk tionie rt. Übe r vie le Jah re
lang ve rs uch te die
W affe nindus trie die
Ents ch e idungs träge r in
Brüs s e l z u be e influs s e n,
inde m s ie für das Konz e pt
w arb, das s e in m ilitäris ch
s tark e s Europa e ine s tark e
W affe nindus trie brauch e .
W äh re nd de r Te xt für die
Ve rfas s ung e ntw orfe n w urde ,
lud die Arbe its gruppe z um
Th e m a “Ve rte idigung in de r
e uropäis ch e n Ve rfas s ung”
e ine Anz ah l von “Expe rte n”
e in, Rats ch läge z u ge be n,
w as in de n Ve rtrags te xt
aufge nom m e n w e rde n s ollte .
Dre i de r dre iz e h n Expe rte n
ve rtrate n die Inte re s s e n de r
W affe nindus trie : Corrado
Antonini, Präs ide nt de r
Gruppe de r Europäis ch e n
Ve rte idigungs indus trie n,
Anth ony Parry von BAE
Sys te m s und Je an-Louis
Ge rgorin von EADS. Die
Bots ch aft e ine r s tark e n
e uropäis ch e n W affe nindus trie
für e in m ilitäris ch s tark e s
Europa w ar da.
Eine äh nlich e Situation
e xis tie rt in de n USA m it de m
Aus s ch us s für
Ve rte idigungs politik , de r 19 85
ge s ch affe n w urde und aus
e tw a 30 Ve rtre te rn von
Indus trie , Te ch nologie und
Militärunte rne h m e n be s tand.
De r Aus s ch us s für
Ve rte idigungs politik trifft s ich
vie rm al im Jah r, um de m
Ve rte idigungs m inis te rium
Rats ch läge z u ge be n, w e lch e
W affe ns ys te m e e s k aufe n
s oll, w e lch e Lände r
“Be droh unge n” dars te lle n, w o
s ie e ine n “pre e m ptive n
Sch lag” brauch e n, w e lch e s
Land s ie be s e tz e n s ollte n.
Z um Be is pie l w ar 2006 Jack
Sh e e h an Mitglie d de s
Aus s ch us s e s , de r z unäch s t
be im US Marine Corps w ar,
dann Ge ne ral be i de r Nato
und obe rs te r Kom m ande ur
de r Alliie rte n im Atlantik , und
de r das Militär ve rlie ß, um
Alte rs viz e präs ide nt be i
Be ch te l z u w e rde n. Be ch te l
is t e ine de r größte n
Unte rne h m e ns gruppe n in de r
W e lt und h at e ine n de r
größte n Ve rträge für de n
W ie de raufbau im Irak am
Laufe n.
In vie le n Lände rn k önne n
die Krie gs profite ure le gal
große Ge lds um m e n an
Eine H and w äs ch t die ande re -
e in e m pöre nde r Vorgang
W e m nutze n Krie ge w irk lich ?
Ph oto: Scott Sch ae ffe r
Forts e tz ung auf Se ite 2
Krie gs profite ure
Das Z e rbroch e ne Ge w e h r Nr. 71, Se pte m be r 2006
2
politis ch e Kandidate n s pe nde n, in de r
H offnung auf Loyalität, w e nn Stim m e n für
W affe ns ys te m e ge s uch t w e rde n.
Natürlich finde t auch Be s te ch ung s tatt. In
de n USA gibt e s vie le Be is pie le für
Abs tim m unge n im Kongre s s für Ve rträge ,
nach de ne n das Pe ntagon nich t e inm al
ve rlangt h at, abe r das Unte rne h m e n h atte
e ine n “s pe z ie lle n Fre und” im Kongre s s ,
de r de n Ve rtrag durch die Ins tanz e n
ge trie be n h at.
W affe nproduz e nte n s ind s o m äch tig
ge w orde n, das s s ie de r Re gie rung
vors ch re ibe n k önne n, w as s ie w olle n und
w as s ie nich t w olle n. Die Firm a BAE
Sys te m s (früh e r Britis h Ae ros pace ) h at
de r britis ch e n Re gie rung m itge te ilt, w e nn
s ie nich t von ih ne n k aufe , w ürde n s ie die
Ins e l ve rlas s e n und in die USA ge h e n.
Nach Aus k unft de s US-
Ve rte idigungs m inis te rium s w ar BAE
Sys te m s (s ie ve rz ich te te n auf das W ort
“Britis h ”, um trans nationale r z u w e rde n)
im Jah r 2005 de r s ie btgrößte Lie fe rant
de s Pe ntagon. Die Unte rne h m e n
be h aupte n, s ie übe rlie ße n die
m oralis ch e n Ents ch e idunge n de r
Re gie rung, und s ie “täte n nur ih re
patriotis ch e Pflich t”, inde m s ie das
h e rs te llte n, w as die Re gie rung brauch e .
W as k önne n w ir tun?
Ein w ich tige r Sch ritt, um die
Krie gs ge w innle r z u s toppe n, be s te h t
darin, ih re n m äch tige n Einflus s übe r
Re gie rungs aus gabe n für W affe n z u
be gre nz e n. W ie k önne n w ir das m ach e n?
Die Mach t von Krie gs ge w innle rn s ch e int
s o übe rw ältige nd, noch m äch tige r als die
de r m äch tige n Re gie runge n, de ne n s ie
e tw as ve rk aufe n.
Eine ge m e ins am e Anti-
Unte rne h m e ns s trate gie m it Boycotts is t
s ch w ie rig m it Krie gs ge w innle rn, w e il die
größte n Ge s e lls ch afte n k e ine z ivile n
Produk te h abe n. Die Produk te , die s ie
anbie te n – Flugz e uge ,
Kons truk tions proje k te – s ind k e ine
Produk te für de n Kons um , s onde rn
w e rde n von Unte rne h m e n ode r
Ve rw altunge n ge k auft.
Ann Fe lth am von de r Cam pagne ge ge n
W affe nh ande l s ch lug vor, w ir s ollte n das
“um die Eck e h e rum anpack e n”, und w ir
h abe n in de r Th e m e ngruppe auf de r
Konfe re nz de r W IR übe r die
Globalis ie rung von Ge w altfre ih e it vie le
die s e r Strate gie n dis k utie rt.
Be obach te t die Ge s e lls ch afte n und die
politis ch e n Kom ite e s und Aus s s ch üs s e ,
in de ne n s ie s itz e n. Sich tbark e it is t ih re
Ve rle tz lich k e it. Ste lle s ie als
Krie gs ge w innle r dar. Be s ch re ibt die
W irk unge n ih re W affe n und die
Ve rle tz unge n de r Me ns ch e nre ch te in de n
Lände rn, w oh in s ie s ie ve rk aufe n.
Klärt die Ste ue rz ah le r übe r die
Tats ach e auf, das s die Re gie rung ih r
Ge ld be nutz t, um Krie gs ge w innle r z u
finanz ie re n.
Bringt die Be s te ch unge n an die
Ö ffe ntlich k e it, die e s in de r W e lt de r
Krie gs ge w innle r gibt. Es gibt vie le Fälle
und s ie m üs s e n de r Ö ffe ntlich k e it
be k annt ge m ach t w e rde n. Das k ann in
k re ative r und dram atis ch e r W e is e
ge m ach t w e rde n.
Übt Druck auf Re gie runge n aus , um
die s e Unte rne h m e n z u re gulie re n,
Trans pare nz und ge m e ins ch aftlich e
H aftung z u forde rn. Krie gs ge w innle r
k önne n die s e n Standards nich t
e nts pre ch e n.
Se h t auf die Rolle , die Bank e n und
Age nture n für Exportk re dite be i de r
Unte rs tütz ung und Subve ntionie rung de r
Krie gs indus trie m it Anle ih e n und
Kre dite n, da s ie e s s o aus s e h e n las s e n,
als w e nn de r H ande l völlig s ich e r w äre
s ow oh l für die Re gie rung w ie für die
Indus trie . W ie de nk e n Ste ue rz ah le r und
Bank k unde n darübe r, das s ih r Ge ld für
W affe nproduk tion ve rw e nde t w ird?
Organis atione n und Einz e lpe rs one n
k önnte n Ak tie n die s e r Unte rne h m e n
k aufe n. Ak tie nbe s itz e r k önne n Druck auf
Unte rne h m e r durch Ak tionärs be s ch lüs s e
und be i Tre ffe n aus übe n.
Ode r re gt Pe ns ions fonds , Unive rs itäte n
und Stadtve rw altunge n an, s ich von
Ge s e lls ch afte n z u rück z uz ie h e n, die vom
Krie g profitie re n (alle Krie gs ge w innle r
e inge s ch los s e n, nich t bloß
W affe nproduz e nte n).
Um die Krie gs profite ure w irk s am
h e raus z uforde rn, brauch e n w ir
Kam pagne n, die die ve rs ch ie de ne n
Ve rbindunge n in de r K e tte de r
Militäraufträge anz ie le n, die die
Unte rne h m e n e rh alte n. Um das z u
e rre ich n, m üs s e n w ir uns m it Gruppe n
k oordinie re n, die ge ge n W affe nh ande l
arbe ite n, s ow ie m it Finanz ins titutione n
und Exportk re ditage nture n, die
W affe nve rk äufe unte rs tütz e n und m it de r
w e ite re n antim ilis taris ch e n und
ge w altfre ie n Be w e gung.
Ein Sch ritt zur Globalis ie rung de r Ge w altfre ih e it
Die 24. Dre ijah re s k onfe re nz de r W ar Re s is te rs ’ Inte rnational
Vom 23. bis 27. Juli fand in Eringe rfe ld (BRD) die 24. Dre ijah re s k onfe re nz de r W RI unte r de m Motto „Ge w altfre ih e it globalis ie re n!“
s tatt. Sich e rlich w ar m it übe r 200 Te ilne h m e rInne n von alle n Kontine nte n (auße r de r Antark tis ) und aus m e h r als 30 Lände rn die
Z us am m e ns e tz ung globale r als be i vie le n früh e re n W RI-Konfe re nz e n. Be s onde rs be de ute nd w ar e ine größe re Z ah l afrik anis ch e r
Te ilne h m e rInne n s ow ie late inam e rik anis ch e r W RI-Gruppe n. Alle rdings ve rh inde rte n de uts ch e Vis abe s tim m unge n e ine Re de von
Sam iira Jam a-Ebli aus Som aliland, w e il ih r die de uts ch e Bots ch aft in Addis Abe ba e in Vis um ve rw e ige rte . Einige w e ite re
Te ilne h m e rInne n aus Nige ria, Mali und Se ne gal k onnte n e be nfalls w e ge n Vis aproble m e n nich t z ur Konfe re nz k om m e n.
Die aus drück lich e n Z ie le de r Konfe re nz w are n,
- Ge w altfre ih e it z u e ine m z e ntrale re n Be s tandte il in de r globale n W ide rs tands be w e gung ge ge n Krie g und w irts ch aftlich e
Vorm ach ts te llung z u m ach e n,
- ge w altfre ie Analys e n und Strate gie n de n h e utige n Be droh unge n anz upas s e n und
- uns e r globale s antim ilitaris tis ch e s , ge w altfre ie s Ne tz w e rk z u fe s tige n und z u be le be n.
Es m ag fraglich s e in, ob w ir alle die s e – z uge ge be ne rm aße n h och ge s te ck te n – Z ie le e rre ich t h abe n, abe r die Konfe re nz w ar m it
Sich e rh e it e in Sch ritt in die s e r Rich tung und trug z um Ve rs tändnis de r W RI in die s e n Punk te n be i. Ein z e itge m äße s H igh ligh t de s
Tre ffe ns w ar be s tim m t das Ple num z u Is rae l – Paläs tina m it Doroth y Naor von „Ne w Profile “ (Is rae l), Sh e e rin Al-Ajab aus Paläs tina
und Angie Z e lte r vom „Inte rnational W om e n’s Pe ace Se rvice “. Die De batte z w is ch e n Jai Se n aus Indie n und de r früh e re n W RI-
Vors itz e nde n Joanne Sh e e h an, die die Be z ie h ung z w is ch e n de r Be w e gung für Globalis ie rung von unte n und de r Antik rie gs be w e gung
th e m atis ie rte , m ach te auf e ine große Bandbre ite von Me inunge n be im W e lts oz ialforum und Proble m e inne rh alb de r dortige n
Entw ick lunge n aufm e rk s am (vgl. de n Be rich t übe r das Alte rnative Soz ialforum im Z e rbroch e ne n Ge w e h r Nr. 69 ). Noch is t e s z u früh ,
um die Erge bnis s e de r Konfe re nz rich tig e ins ch ätz e n z u k önne n. Vie le ne ue Kontak te w urde n ge k nüpft, und e s w ar be e indruck e nd z u
be obach te n, w ie Me ns ch e n m it s e h r unte rs ch ie dlich e m (k ulture lle m und politis ch e m ) H inte rgrund k ons truk tiv übe r Ge w altfre ih e it und
Globalis ie rung dis k utie re n k onnte n. De nnoch k am e n be i de r Konfe re nz auch e inige s e h r k onk re te Pläne z us tande :
- Eine Pos itionie rung z u Is rae l und Libanon w ar das Erge bnis e ine s W RI-Rats tre ffe ns . Bis h e r is t das Papie r auf Englis ch , De uts ch ,
H e bräis ch , Spanis ch , Franz ös is ch , Nie de rländis ch /Fläm is ch und Türk is ch ve rfügbar und k ann be i h ttp://w ri-irg.org h e runte rge lade n
w e rde n
- Ge m e ins am e Ans tre ngunge n s olle n e ine s ich tbare Präs e nz de r W RI m it Se m inare n z u Ge w altfre ih e it und Antim ilitaris m us be im
W e lts oz ialforum in K e nia im Januar 2007 e rm öglich e n. Alle , die an e ine r Mitarbe it Inte re s s e h abe n, k önne n s ich m it de m W RI-Büro
unte r info@ w ri-irg.org in Ve rbindung s e tz e n.
- Auße rde m ge plant is t e ine ne ue Ne tz w e rk -Arbe its gruppe inne rh alb de r W RI z u Militärinte rve ntione n und de m W ide rs tand dage ge n
m it Sch w e rpunk t in Europa. Bitte m e lde t e uch be i H ans Lam m e rant vom Forum voor Vre de s actie , w e nn ih r te ilne h m e n w ollt
(h ans @ vre de s actie .be ).
Forts e tz ung von Se ite 1
Joanne Sh e e h an & Javie r Gárate
Krie gs profite ure
Das Z e rbroch e ne Ge w e h r Nr. 71, Se pte m be r 2006
3
Be i de r Inte rnationale n W RI Konfe re nz
„Ge w altfre ih e it globalis ie re n!“ gab e s e ine
Th e m e ngruppe z u Krie gs profite n. Be i
täglich e n Tre ffe n w äh re nd de r Konfe re nz
e rarbe ite te n w ir uns s ch rittw e is e W is s e n
übe r Krie gs profite ure und Kam pagne n
ge ge n s ie . Auße rde m lote te n w ir aus , w ie
die „Global Initiative Agains t W ar Profite e rs “
de r W RI ande re Gruppe n be i die s e r
w ich tige n Arbe it unte rs tütz e n k ann.
Die Z ie le die s e r Th e m e ngruppe w are n:
- von z u die s e m Th e m e nk om ple x
arbe ite nde n Gruppe n le rne n
- Ve rbindunge n z w is ch e n Gruppe n, die
be re its z u Krie gs profite ure n arbe ite n, und
ne u e ins te ige nde n Gruppe n und
Einz e lpe rs one n h e rs te lle n
- die Rolle e ins ch ätz e n, die die W RI be i
de r inte rnationale n Kam pagne narbe it ge ge n Krie gs profite ure
s pie le n k ann
- Strate gie n e rarbe ite n
- k onk re te Vors ch läge z u z uk ünftige r Arbe it e inbringe n
Z u Be ginn w urde n Krie gs profite ure be s ch rie be n und
s trate gis ch e Ans atz punk te ge ge n s ie analys ie rt. Ann Fe lth am
von de r „Cam paign Agains t th e Arm s Trade “ (UK) e rk lärte die
Z w e ite ilung de s W affe nh ande ls , be i de m z w is ch e n Kle in- bz w .
Le ich tw affe n und große n W affe ns ys te m e n unte rs ch ie de n w ird.
Dabe i k onz e ntrie rte s ie s ich auf die Konz e rne , die
W affe ns ys te m e und H igh te ch -Kom pone nte n h e rs te lle n. Vie le
die s e r tödlich e n Produk te w e rde n gar nich t be nutz t, abe r
unte rs tütz e n Me ns ch e nre ch ts ve rle tz unge n, s ch ädige n die
W irts ch aft und s pinne n die m ilitäris ch e n Myth e n fort. Solch e
W affe n w e rde n von alle n Re gie runge n ge k auft.
De r franz ös is ch e Ak tivis t Tik iri be rich te te übe r m ilitäris ch e s
Outs ourcing, be i de m private Firm e n Ge w inne durch
Die ns tle is tunge n m ach e n, die das Militär früh e r s e lbs t
übe rnah m . Die s e las s e n s ich in dre i Kate gorie n aufte ile n: 1)
allge m e ine Le is tunge n w ie W äs ch e s e rvice , Cate ring und
Trans porte (w as von Firm e n w ie Sode xh o und Se rco ange bote n
w ird), 2) te ch nologis ch e Entw ick lung, die W affe nh e rs te lle r w ie
Lock h e e d-Martin und North rup-Grum m an übe rne h m e n, 3)
private Se curity-Unte rne h m e n, die W ach pe rs onal und Söldne r
aus Elite k räfte n s te lle n; daz u z äh le n Black w ate r Se curity und
CACI.
W ie de raufbau is t e ine w e ite re und re ch t ne ue Form de s
Krie gs profits . In s e ine m Vortrag le gte Sim on H arak von de r „W ar
Re s is te rs ’ Le ague ’s Stop Me rch ants of De ath Cam paign“ (USA)
dar, w ie Konz e rne w ie Be ch te l und H alliburton e norm e Ge w inne
aus W ie de raufbauve rträge n für de n Irak z ie h e n, nach de m die
Bom be n ande re r Krie gs profite ure das Land z e rs tört h abe n.
Mich Crols vom „Forum voor Vre de s actie “, Jan Cape lle von
„Proye cto Gato“ und Marijn Pape rk am p von de r „Dutch
Cam paign Agains t Arm s Trade “ e rz äh lte n von ih re r Arbe it z u
private n Finanz e inrich tunge n und re gie rungs nah e n
Kre ditve rm ittlunge n (Export Cre dit Age ncie s , ECA), die in die
W affe nproduk tion ve rw ick e lt s ind. Bank e n be s itz e n Ante ile in de r
W affe nindus trie ode r unte rs tütz e n de re n Trans ak tione n m it
Darle h e n und Kre dite n. Export Cre dit Age ncie s s ind öffe ntlich
unte rs tütz te s taatlich e ode r h albs taatlich e Ins titutione n, die
Bürgs ch afte n für im Aus land ope rie re nde Unte rne h m e n
(e ins ch lie ßlich de s W affe nh ande ls ) ve rge be n. Auf die s e W e is e
unte rs tütz e n die Ste ue rz ah le rInne n in ge w altige m Aus m aß
Privatunte rne h m e n, die die finanz ie lle n Ris ik e n ih re r Ge s ch äfte
im Süde n und in Os te uropa de r Allge m e inh e it aufbürde n w olle n.
Alle Re fe re ntInne n be s ch rie be n die „Dre h tür“ als
e nts ch e ide nde n Fak tor für Krie gs profite ure , da die Unte rne h m e n
s o noch größe re Ge w inne von Re gie runge n
e rh alte n k önne n. Die Me ns ch e n, die übe r
W affe nve rträge e nts ch e ide n, ve rtre te n be i
die s e n Abk om m e n s tark e Firm e ninte re s s e n.
Durch Falls tudie n k önne n w ir
h e raus finde n, w e lch e Strate gie n ge ge n
Krie gs profite ure gut funk tionie re n, w e s h alb
m e h re re Studie n vorge s te llt w urde n. So
h örte n w ir von de r „Cam paign agains t th e
De fe nce Export Se rvice s Organis ation“ in
Großbritannie n, die s ich ge ge n e ine
Einrich tung w e nde t, die W affe nve rk äufe für
Firm e n abw ick e lt und Lobbyarbe it für
Exporte be i de r Re gie rung übe rnim m t. „My
Mone y Cle ar Cons cie nce “ is t e ine
be lgis ch e Kam pagne , die Bank e n daz u
drängt, Inve s titione n in Rüs tungs firm e n
z urück z uz ie h e n, w obe i de r e rs te Sch ritt auf
e in Ende de r Ve rbindunge n z u be s onde rs
um s tritte ne n W affe nproduz e nte n abz ie lt.
Z w e i nie de rländis ch e und be lgis ch e Kam pagne n ge ge n Export
Cre dit Age ncie s w olle n die finanz ie lle Unte rs tütz ung von
W affe ne xporte n be e nde n, da dadurch die Aus fuh r von große n,
te ure n W affe ns ys te m e n in Entw ick lungs lände r fas t unm öglich
w e rde n w ürde .
Auße rde m e rfuh re n w ir vom „H one yw e ll Proje ct“, e ine r
ge w altfre ie n Kam pagne in de n USA ge ge n e in Unte rne h m e n,
das die ge ge n die vie tnam e s is ch e Be völk e rung e inge s e tz te n
Stre ubom be n h e rs te llte .
Aus die s e n Falls tudie n le rnte n w ir, das s e ine e rfolgre ich e
Kam pagne k lar um ris s e ne Z ie le , gründlich e Nach fors ch unge n z u
de n Unte rne h m e n und e in Ve rs tändnis de r Situation m it e ine r
Vie lfalt von Tak tik e n k om binie re n m us s . Be s onde rs w ich tig is t,
s ich auf die z e rs töre ris ch e Natur de r W affe n z u k onz e ntrie re n
und die Ge s ch äfts prak tik e n de r Firm e n s ich tbar z u m ach e n
(Be e influs s ung von Ins ide rn, Be s te ch ung, e xtre m e Profite auf
Kos te n de r Ste ue rz ah le rInne n), um ih re n gute n Ruf in Frage z u
s te lle n. Dane be n m üs s e n Kam pagne n
Be te iligungs m öglich k e ite n bie te n, dam it vie le Me ns ch e n
ge m e ins am die Mach t de r Unte rne h m e n bre ch e n k önne n.
W äh re nd de r Th e m e ngruppe k am e n w ir darin übe re in, das s
die W RI e ine k oordinie re nde Rolle be im Inform ations aus taus ch
z w is ch e n ve rs ch ie de ne n Gruppe n e inne h m e n s ollte und de re n
Arbe it e ine m bre ite re n antim ilitaris tis ch -ge w altfre ie n Ne tz w e rk
be k annt m ach e n s ollte . Die W RI s ollte auch Que lle n w ie die
Falls tudie n z ur Ve rfügung s te lle n, um Gruppe n die Entw ick lung
von Strate gie n für ge w altfre ie Kam pagne n z u e rle ich te rn. Um
e ine e rfolgre ich e Initiative ge ge n Krie gs profite ure e inz ule ite n,
m us s die W RI e ure Be dürfnis s e und die Punk te k e nne n, an
de ne n ih r H ilfe be i de r Konz e ption de r Kam pagne brauch t. Falls
ih r s ch on z u die s e m Th e m a arbe ite t ode r ge rade dam it be ginnt,
ne h m t bitte Kontak t z u uns auf!
Joanne Sh e e h an & Javie r Gárate
Globale Initiative ge ge n Krie gs profite ure
Th e m e gruppe Krie gs profite ure
Krie gs profite ure
Das Z e rbroch e ne Ge w e h r Nr. 71, Se pte m be r 20064
Krie gs profite ure s ind nich t nur die , die
von de r W affe nindus trie profitie re n,
s onde rn auch die je nige n, die
M ilitärak tione n förde rn und Strate gie n
aus arbe ite n, w ie m an von e ine m Krie g
profitie re n k ann. In die s e n Kre is k önne n
w ir die folge nde n e ins ch lie ße n:
- Große private Firm e n
H ie r be z ie h e n w ir uns auf die
trans nationale n und m ultinationale n
Firm e n, die z ur Durch füh rung ih re r
h e ge m onis ch e n Proje k te die Kontrolle
übe r uns e re Bode ns ch ätz e und uns e re
Lände rn be nötige n, dam it w irts ch aftlich
und politis ch s olidaris ch e Be z ie h unge n
nich t ve rbe s s e rt w e rde n k önne n (w e lch e
e ine w irk lich e Entw ick lung de r
late inam e rik anis ch e n Lände r be de ute n
w ürde n).
Die s e Strate gie n die s e r Profite ure
bas ie re n auch auf de r Ve rs tärk ung
be w affne te r Konflik te und de r
Kons olidie rung m ilitäris ch e r und
param ilitäris ch e r Ak te ure m it de m Z ie l,
Me gaproje k te durch z us e tz e n, die e s
ih ne n w ie de rum e rlaube n, große Te ile
uns e re r Lände r und uns e re r politis ch e n
Mach t an s ich z u re iße n.
Nach folge nd e inige de r Firm e n, die in
uns e re m Land als Profite ure
inte rve nie re n:
Im Rah m e n de r Globalis ie rung k aufe n
die s e trans nationale n Firm e n
orts ans äs s ige Firm e n auf und ge w inne n
s o die Kontrolle übe r die Bode ns ch ätz e ,
w ie Erdöl, W as s e r, Luft, Nick e l, , Uran
und Que ck s ilbe r. Die le tz te n vie r w e rde n
in de r W affe nindus trie ve rw e nde t.
Die Kons e q ue nz e n aus die s e n
Me gaproje k te n s ind u. a. Ente ignung von
Lände re ie n de r örtlich e n Ge m e inde n,
Aus be utung de r örtlich e n Arbe its k räfte
und Ve rs tärk ung de r Konflik te , da s olch e
Proje k te die s truk ure lle n Gründe für
Arm ut und Ungle ich h e it ve rtie fe n.
- Die Ge ldins titute trage n auf z w e ie rle i
Art z u Krie ge n be i: (1) durch Kre dite an
die je nige n, die in Krie ge inve s tie re n und
(2) durch e norm e Anh äufung von
Re ich tüm e rn, w as w ie de rum die
s truk ture lle n Gründe für Krie g in
Kolum bie n ve rtie ft. 21,9 M illione n Le ute
ode r 49 ,2 % de r Be völk e rung Kolum bie ns
le be n in Arm ut. 14,7 % de r Be völk e rung
s ind als s e h r arm e inge s tuft. In die s e m
Z us am m e nh ang m uß m an die Bank e n
Santande r und die BBVA e rw äh ne n, die
h e ute im H ypoth e k e nge s ch äft füh re nd
und e ine s de r größte n Ge ldins titute
Kolum bie ns is t. Auf inte rnationale r Ebe ne
s ind die s e Ge ldins titute s ow oh l Partne r
de r W affe nindus trie in Europa als auch
Ge ldge be r für Militärinve s titione n.
- Staate n:
Die W e ltm äch te : durch w irts ch aftlich e ,
m ilitäris ch e und politis ch e n
Inte rve ntione n in ande re n Lände rn
s uch e n die m äch tigs te n Staate n die s e r
W e lt die Kontrolle übe r de n Re ich tum und
die Ge bie te von w e nige r m äch tige n
Re gione n. Im Falle Kolum bie n inve s tie rt
die USA m e h r als 350 Millione n US-Dollar
jäh rlich in de n Bürge rk rie g. Auße rde m
le ih e n m ultilate rale Organis atione n, w ie
die W e ltbank , de r Inte rnationale
W äh rungs fond, die Inte r-Am e rik anis ch e
Entw ick lungs bank und de r W TO Ge ld an
Entw ick lungs lände r und e rh öh e n dam it
de re n inte rne und e xte rne Sch ulde n und
z w inge n s ie s o, ih re W irts ch aft de m
ne olibe rale n W irts ch afts m ode ll
anz upas s e n.
Un die Lände r de r dritte n W e lt: durch
nationale Sich e rh e its - und
Ve rte idungs politik ve rtie fe n s ie die
Konflik te s ogar noch . Die öffe ntlich e
Ordnung w ird auf Kos te n de r
grundle ge nde n Me ns ch e nre ch te e rh alte n.
Anfang de r 19 9 0e r Jah re be s tand z ude m
Übe re ins tim m ung in W as h ington, daß die
Sch w äch ung von W oh lfah rts taat und
z ivile r Fre ih e ite n und gle ich z e itig e in im
w e s e ntlich e n pas s ive r Pro-Mark t-Staat
ge förde rt w e rde n s ollte n, de r vie le s e ine r
Sch lüs s e lrolle n an private und
trans nationale Firm e n gibt.
Ein w e ite re s Proble m s te llt die
Erz e ugung und Erh altung
param ilitäris ch e r Struk ture n – s e i e s
durch de n Staat (w ie in Kolum bie n) ode r
als Sum m e de r Inte re s s e n de s private n
Se k tors de r W e lt.
Ein paar Be is pie le für die Mach t von
Fim e n und Krie gs s pe k ulation in
Kolum bie n.
- Die Präs ide nts ch aft, die die Re ch te
als Die ns te ans ie h t
- Die Mafia, die durch Droge nh ande l
und Ve rbindunge n m it param ilitäris ch e n
Gruppe n in die m ilitäris ch e n Struk ture n
e indringt. Als Erge bnis de r Z unah m e
be w affne te r Ak te ure in Kolum bie n gibt e s
im m e r w e nige r Arbe it auf de m z ivile n
Se k tor und im m e r m e h r im
Z us am m e nh ang m it de m Militär.
- Die k olum bianis ch e und US-
Re gie runge n k äm pfe n m it de m Plan
"Kolum bie n" und de m Patriot-Plan ge ge n
Droge nh ande l und für die Be s e itigung de r
Gue rrillas . De r Droge nk rie g (de r auch
m ilitäris ch e Ak tione n und de n Ge brauch
von giftige n H e rbiz ide n be inh alte t) rich te t
s ich ge ge n das s ch w äch s te Glie d de r
Produk tions k e tte : die Kok a-Baue rn, die
Kok apas te n-H e rs te lle r und die
Z ivilbe völk e rung. Die w irk lich e n H ändle r,
Landbe s itz e r, Politik e r und Privatle ute ,
die de n Droge nm ark t m anage n, s ind oft
gar nich t das Z ie l.
- Die Ve rte idungs politik le gt m e h r W e rt
darauf, die Aus gabe n für das Militär z u
e rh öh e n, auf Kos te n de r grundle ge nde n
Me ns ch e nre ch te , von Ge s undh e it und
Bildung.
- Das Ve rte idungs m inis te rium be las te t
nich t nur de n H aus h alt de s Lande s s e h r
s tark , s onde rn h at auch e ine e ng
ange s ch los s e ne Gruppe von 21 Firm e n,
u. a. Indum il (W affe nh e rs te lle r), H ote l
Te q ue ndam a und die M ilitärunive rs ität.
Die s e Gruppe funk tionie rt als
alte rnie re nde r Fond, de s s e n Ge w inne in
de m ok ratis ch e Sich e rh e it inve s tie rt
w e rde n .... W as ge s ch ie h t m it de n
Ge w inne n aus die s e n Inve s titione n?
- Das Inne nm inis te rium und die
W ie de re inglie de rung von 43000
e ntlas s e ne n Soldate n in das z ivile Le be n:
m an gibt vor, m it die s e r
"Frie de ns "s trate gie Re s s ource n z u
e rs ch lie ße n, w äh re nd in de n e rs te n
be ide n Jah re n de r Am ts z e it von Uribe die
Arm e e und de r Krie gs ve rlauf s tärk e r
w urde n.
- Private Sich e rh e its firm e n s te lle n
e ntlas s e ne Param ilitärs als
Übe rw ach ungs pe rs onal e in, w om it s ie
Kolum bie n - Krie gs profite ure :
Firm a Me gaproje k t
Coca-cola:
Ne s tle :
Am oco :
Te xaco:
Exxon:
Drum m ond:
Mons ato:
H ydroe le k tris ch e r
Dam m im W as s e r- und
Arte ns ch utz ge bie t de s
m aciz o colom biano
Vie h z uch t und
Milch w irts ch aft in de n
Täle rn de s Cauca,
Caq ue tá and Putum ayo
(Um s ie dlung,
Ane ignung und
Ente ignung von Land)
Gas -Pipe line durch
Kolum bie n, Ve ne z ue la
und Panam á
Koh le - und
Me th angas aus be utung
in in La Lom a,
Magdale na
W as s e rre s s ource n in
Ve ga, Cauca (in de r
Näh e de r 3- Lände r-
Gre nz e in de r
Am az onas -Re gion)
Krie gs profite ure
Das Z e rbroch e ne Ge w e h r Nr. 71, Se pte m be r 2006
5
e ine de r be w affne te n Konfrontation ange glich e ne Arbe it
be k om m e n.
Um die Endgültigk e it die s e r Proje k te s ich e rz us te lle n,
w e rde n m it volle r Se lbs tz ufrie de nh e it de r k olum bianis ch e n
Re gie rung unte rs ch ie dlich e in de n USA aus ge arbe ite te
Strate gie n durch ge füh rt, w ie z . B.:
- de r Plan "Kolum bie n": das is t e ine m ilitäris ch e Strate gie ,
die in de m O k tobe r-Dok um e nt“le y de la e s tam pilla” be s tätigt
und durch die re gioniale Initiative in de n Ande n (IRA in
s panis ch ) ve rs tärk t w urde . Obgle ich s ie als e ine re gionale
Antidroge ns trate gie ge s ch affe n w urde , ve rs uch t die IRA die
Arm e e n de r Re gion z u ve re ine n.
- de r Patriot-Plan und th e IRA ve rs uch e n die
Kons olidie rung de r 3 Lände r (Ecuador, Kolum bie n und
Ve ne z ue la) z u s toppe n s ow ie die Ane rk e nnung de r
Am az onas -Re gion als Que lle biologis ch e r Pate nte
- de r Plan H ous ton, Pue bla – Panam á, Bogotá, de r das
Anle ge n von Euk alypus plantage n und die Inte gration von
Kolum bie n in die W e ltw irts ch aft übe r de n inte roz e anis ch e n
Kanal von Ch ocó, die Volle ndung de s panam e rik anis ch e n
H igh w ays in de r Re gion Darién und de r Gas pipe line durch
Panam á, Kolum bie n und Ve ne z ue la förde rt.
- Die Me die n:
Die Me die n s pie le n die Rolle de s Inform ations h ändle rs , die
m it Ge s ch ich te n übe r de n Krie g in Kolum bie n h ande ln und
davon profitie re n. Auße rde m te ndie re n die Me die n s e h r
daz u, de n s tatus q uo z u unte rs tütz e n, die Kons olidie rung de r
Stre itk räfte . Sie ve rs tärk e n die Vors te llung, daß je glich e Art
von Oppos ition e ine Form von Te rroris m us ode r Re be llion
dars te llt. Die Me die n ne ige n daz u, die Sich e rpläne de r
Re gie rung, die Förde rung private r Sich e rh e its k räfte und
aus ländis ch e Inve s titione n und Ane igung von
Bode ns ch ätz e n in e ine m pos itive n Lich t darz us te lle n.
Die k olum bianis ch e n Krie gs profite ure unte r de n
Mas s e nm e die n s ind:
- RCN, die k e ine obje k tive n Inform atione n lie fe rn,
s onde rn die Inte re s s e n von politis ch e n Parte ie n und
Pe rs one n favoris ie re n, die de n Krie g unte rs tütz e n. W äh re nd
de r le tz te n Präs ide nts ch afts w ah l be m üh te m an s ich nich t, e ine
öffe ntlich e De batte z w is ch e n de n Kandidate n
z us tande z ubringe n, s onde rn m an baute lie be r das Profil de s
"Big-Bus ine s s "-Kandidate n auf. Es is t k e in Z ufall, das s die s e
Me die ngruppe von de n Ardilla-Lule -Gruppe n k ontrollie rt w ird,
de re n Inte re s s e n auf de r Linie de s Uribe -Cam ps lie ge n.
Eine Re ih e von Program m e n unte rs tütz t die Arm e e , u. a. das
Radio de r Staats poliz e i, de r Arm e e , Fe rns e h program m e de s
Staats k anals , das "Im pacto"-Progrm m auf de m UNO-Kanal und
die "Eh re nm ann"-Sh ow , die e in pos itive s Bild de r Stre itk räfte
z e ich ne t und daz u füh rt, das s die Me ns ch e n die M ilitaris ie rung
als Mitte l z ur Lös ung inte rne r Konflik te be trach te n. Die s e
Kom m unik ations s trate gie n bringe n Staats re s s ource n e in und
e ige ne Eink ünfte , die ih ne n die Erw e ite rung ih re r s oz iale n
Militaris ie rungprogram m e e rlaube n.
Und s ch lie ßlich h abe n die Stre itk räfte und die
Staats ich e rh e its k räfte e ine Re ih e von Ve röffe ntlich unge n und
Kom m unik atione n, die die Be völk e rung in Sich e rh e it w ie ge n
s olle n. Sie s pe rre n auch Straße n in de r Näh e von Batallione n,
Kas e rne n und Kom m andos ab. Poliz e i- und Militärfah rz e uge
be s e tz e n die öffe ntlich e n Plätz e de r Stadt. Das alle s e rz e ugt
e ine Ge s e lls ch aft de r Kontrolle de s M ilitärs übe r das täglich e
z ivile Le be n in de n Städte n.
Man m üßte doch da z u de m Sch luß k om m e n, daß e s
e infach e r und luk rative r is t, e in Krie gs profite ur z u s e in, als Ak te ur
in e ine m be w affne te n Konflik t. Es is t auch offe ns ich tlich , daß
Krie gs profite ure Mach iave llis ch e r (s k rupe llos e r) s ind als die
e ige ntlich e n Soldate n. Die s e Krie gs profite ure z ie h e n die fe ine n
Fäde n de r Mach t und de s Tode s , abe r s ie m ach e n s ich nich t die
H ände s ch m utz ig, s ie s ind e s nich t, die das Töte n aus füh re n.
FOKA.
Klars te llung W e r s ind s ie ?
Karte von Kolum bie
Krie gs profite ure
Das Z e rbroch e ne Ge w e h r Nr. 71, Se pte m be r 2006
6
Die H one yw e ll-Ge s e lls ch aft h atte ih re n H aupts itz in
Minne apolis , M inne s ota, USA. H one yw e ll produz ie rte
Stre ubom be n (clus te r bom bs ), als o in e ine Stah lk aps e l
e inge s ch los s e ne Kuge l-Lage r m it Subm unition (bom ble ts ). Be i de r
Explos ion die s e r Anti-Pe rs one n-W affe n s ch ie ßt die Munition m it
e ine r Ge s ch w indigk e it von 670 Me te rn pro Se k unde h e raus .
H one yw e ll s te llte auch ande re W affe n und z ivile Produk te h e r.
Ve rs ch ie de ne Ere ignis s e re gte n die Ge gne rInne n de s
W affe nge s ch äfte s daz u an, s ich auf die s e n Konz e rn z u
k onz e ntrie re n. Das Be trand-Rus s e ll-Krie gs ve rbre ch e rtribunal, das
19 76 in Stock h olm s tattfand, ve rurte ilte die Ve rw e ndung von
Stre ubom be n ge ge n vie tnam e s is ch e Z ivilis te n. 19 86 ve rfas s te
Staugh ton Lynd e ine n Le itartik e l für die O k tobe raus gabe de s
Magaz ins „Libe ration“, in de m e r daz u aufrie f, s ich m it de n W affe n
produz ie re nde n Unte rne h m e n anz ule ge n - ins be s onde re m it
de ne n, die im Vie tnam k rie g e ine Rolle ge s pie lt h atte n.
Im De z e m be r 19 68 gründe te s ich in Minne apolis das H one yw e ll-
Proje k t. Die Be te iligte n m ach te n von Anfang an ih re Z ie le k lar:
1)Be e ndigung de r Fors ch ung, Entw ick lung und Produk tion von
Stre ubom be n und ande re n W affe n
2)Konve rs ion in e ine n frie dlich e n Be trie b oh ne Ve rlus t von
Arbe its plätz e n.
Von Be ginn an ve rpflich te te s ich die Gruppe z ur Ge w altfre ih e it.
Ih re Ge s e lls ch afts analys e brach te die Gründungs m itglie de r z u
de r Eins ich t, Druck auf die Profite ure und Ents ch e idungs träge r
s tatt auf die Arbe ite rInne n de s Unte rne h m e ns aus übe n z u
m üs s e n. Mary Davidov, e ine de r Gründe rInne n, appe llie rte an die
Gruppe : „W e nn w ir nich t m inde s te ns 5 Jah re durch h alte n,
brauch e n w ir gar nich t e rs t anz ufange n.“
Sie be ganne n m it e ine r s e ch s m onatige n Fors ch ungs ph as e , um
m öglich s t vie l Mate rial und Inform atione n z u s am m e ln. Sie
e rs te llte n Karte n de r Büros und Fabrik e n, trafe n s ich m it
Arbe ite rInne n und arbe ite te n de r Lüge e ntge ge n, Stre ubom be n
w ürde n nur ge ge n be fe inde te Stre itk räfte , nich t abe r ge ge n
Z ivilis tInne n e inge s e tz t.
Im Sinne de r Ge w altfre ih e it trafe n s ich die Organis atorInne n m it
de m Vors tands vors itz e nde n von H one yw e ll, Jim Be nge r, de r e ine
pe rs önlich e Be z ie h ung z um Koordinator de s H one yw e ll-
Proje k te s , Marv Davidov, aufbaute . Die Kam pagne be gann m it
de m Ve rte ile n von Flugblätte rn auf de n be ide n Fabrik ge lände n, w o
die Stre ubom be n h e rge s te llt w urde n.
Im April 19 69 de m ons trie rte n fünfz ig Ak tivis tInne n vor de r
jäh rlich e n H one yw e ll-Ak tionärs ve rs am m lung, um auf die
graus am e Re alität von Stre ubom be n aufm e rk s am z u m ach e n. Es
w urde ih ne n e ine z e h nm inütige Re de z e it vor de n Ak tionärInne n
z uge s tande n. Die Antw ort de s Unte rne h m e ns auf die
Ans ch uldigunge n: „Die Re gie rung ve rlangt das von uns , e s is t
uns e re s taats bürge rlich e Pflich t.“ Die öffe ntlich e W irk ung füh rte
daz u, das s e in Ge w e rk s ch afts füh re r und e tlich e forts ch rittlich e
Le ute s ich m it de m Proje k t in Ve rbindung s e tz te n.
Das H one yw e ll-Proje k t e rw e ite rte s ich z u e ine r Organis ation aus
14 lok ale n und re gionale n Gruppe n. Einige Mitglie de r k aufte n
Ante ile de s Unte rne h m e ns , um Z utritt z u de n
Ak tionärs ve rs am m lunge n z u e rh alte n. Im April 19 70 brach te das
H one yw e ll-Proje k t 3.000 Ge gne rInne n z us am m e n, die vor und in
de m Ge bäude , in de m die Ak tionäre s ich trafe n, de m ons trie rte n.
Die Ak tionärs ve rs am m lung m us s te nach nur 14 Minute n be e nde t
w e rde n. Ein H e e r von übe rre gionale n Journalis te n w ar anw e s e nd,
um übe r die s e ne ue Strate gie de r Antik rie gs be w e gung z u
be rich te n.
Vortrags re is e n ins pirie rte n ande re Kam pagne n. 19 71 s ch los s e n
s ich z w e i nationale Gruppe n de r Kam pagne an, um H one yw e lls
Produk tion von Stre ubom be n z u s toppe n. Marv Davidov: „W ir
organis ie rte n uns lok al und be trie be n Ö ffe ntlich k e its arbe it global.“
Z u de n lok ale n Organis ations form e n ge h örte n auch Stude ntInne n,
die ge ge n die Ste lle nve rm ittle r auf ih re m Cam pus de m ons trie rte n
und e in Profe s s or, de r übe r die Möglich k e it de r Rüs tungs -
Konve rs ion fors ch te .
De r Konz e ntration auf Stre ubom be n brach te e inige
Arbe ite rInne n daz u, ih re n Job be i H one yw e ll z u k ündige n. Das
Unte rne h m e n pas s te s e ine Ö ffe ntlich k e its arbe it an die Strate gie n
s e ine r Ge gne rInne n an: De r Konz e rn gab e ine vie rs e itige
Druck s ch rift z u alle n Kritik punk te n de s H one yw e ll-Proje k te s
h e raus , die an alle s e ine 100.000 Arbe ite rInne n auf de r ganz e n
W e lt ve rte ilt w urde . Er lie ß de n Be s ch äftigte n Mitte ilunge n
z uk om m e n, in de ne n s ie aufge forde rt w urde n, nich t m it de n
De m ons trantInne n z u s pre ch e n - ande re nfalls w ürde n s ie ih re n
Job ge fäh rde n. H one yw e ll be gann, m e h r Ge ld für ge m e innütz ige
Proje k te z u s pe nde n. Das Unte rne h m e n lie ß Anz e ige n m it de r
Aus s age druck e n, de r Konz e rn „tue Gute s “. H one yw e ll füh lte s ich
ganz offe ns ich tlich unte r Druck .
Im April 19 75 e nde te de r Vie tnam k rie g. Von 19 75-19 80 w ar die
Kam pagne inak tiv – m it Aus nah m e e ine s juris tis ch e n Ve rfah re ns .
Die Am e rican Civil Libe rtie s Union (ACLU) ve rk lagte H one yw e ll
und das FBI, w e il s ie k ons pirativ z us am m e nge arbe ite t und
Mitglie de rn de s H one yw e ll-Proje k te s und ande re r lok ale r
Frie de ns gruppe n ve rfas s ungs m äßige Re ch te ve rw e ige rte n h atte n.
Von 19 69 bis 19 72 w are n in de r Gruppe Inform ante n de s FBI tätig
ge w e s e n, w as die Erm ittlungs be h örde z ugab, oh ne je doch e in
Unre ch t e inz uge s te h e n. De r Fall w urde 19 85 e nts ch ie de n: Das
H one yw e ll-Proje k t e rh ie lt e ine Ents ch ädigung von 70.000 $. Mit
de m Ge ld unte rs tütz te die Organis ation de n Kauf von Sch aufe ln
für Baue rn in Laos . Die Ge räte e rm öglich te n e s de n Baue rn, ih re
Fe lde r langs am e r z u pflüge n und re ch tz e itig z u s toppe n, w e nn s ie
dabe i auf Me tallh üls e n nich t e xplodie rte r Stre ubom be n s tie ße n.
19 81 w urde das H one yw e ll-Proje k t w ie de r aufge nom m e n. In de r
Ak tionärs ve rs am m lung 19 82 dom inie rte die Able h nung de r MX-
Rak e te nve rträge die Dis k us s ion. Ebe nfalls 19 82 fand das
H one yw e ll-Proje k t h e raus , das s das Unte rne h m e n die Bom be n
h e rs te llte , m it de ne n die is rae lis ch e Arm e e Be irut be s ch os s . In
die s e m Jah r w urde n 36 Pe rs one n be i e ine r ge w altfre ie n Ak tion am
H aupts itz de s Unte rne h m e ns fe s tge nom m e n. Das H one yw e ll-
Proje k t s ch uf e ine partiz ipative Struk tur, um Großde m ons tratione n
z u organis ie re n. Trainings in Ge w altfre ih e it s pie lte n e ine w ich tige
Rolle . De m ons tratione n w urde n z um k ulture lle n Ere ignis . 19 83
w urde n vor de r Stationie rung von Cruis e - und Pe rs h ingrak e te n in
W e s te uropa 577 Me ns ch e n ve rh afte t und die H auptq uartie re für
e ine n Tag ge s ch los s e n. Die Ge rich ts ve rfah re n w are n Te il de r
politis ch e n Strate gie : Sie e rm öglich te n e s , die Ge fah r durch die s e
W affe n in de r Ö ffe ntlich k e it z u th e m atis ie re n und die Ge rich te für
e in Jah r z u be s ch äftige n.
Von 19 82 bis 19 9 0 organis ie rte das H one yw e ll-Proje k t z w e im al
jäh rlich ge w altfre ie Ak tione n z ivile n Unge h ors am s . Ak tionärs -
Re s olutione n ge ge n die Produk tion von Stre ubom be n und für e ine
frie dlich e ök onom is ch e W e nde w urde n ve rfas s t. Die Strate gie w ar
e ine lok ale Organis ation m it re gionale r, nationale r und
inte rnationale r Ve rne tz ung. Vor alle m de r Druck auf de n le tz te n
be ide n Ebe ne n w ar e nts ch e ide nd.
In de n 80e r Jah re n ge w ann die Organis ation durch die
Te ilnah m e be k annte r Pe rs önlich k e ite n an Ö ffe ntlich k e it. Die
Be rich te rs tattung in de n Me die n w ar um fangre ich , obw oh l s ie s ich
m e h r auf inte re s s ante Ge s ch ich te n übe r m e ns ch lich e Sch ick s ale
k onz e ntrie rte als auf die Frage nach e ine r w irts ch aftlich e n
Konve rs ion. Die populäre US-Nach rich te ns e ndung “60 Minute s ”
film te e ine n Be itrag übe r de n H one yw e ll-Konz e rn, m us s te auf
Druck je doch de n Fok us auf das H one yw e ll-Proje k t ve rringe rn.
Jim Be nge r w ar von 19 68 bis 19 75 Vors tands vors itz e nde r de r
H one yw e ll-Ge s e lls ch aft. Mit s e ine m Abgang e nde te n je doch auch
die Tre ffe n m it offiz ie lle n Re präs e ntantInne n de s Konz e rns . De r
FALLBEISPIEL
Krie gs profite ure
Das Z e rbroch e ne Ge w e h r Nr. 71, Se pte m be r 2006
7
ne ue CEO e rk annte , das s die jah re lange n Prote s te die
Arbe its m oral s e ine r Be s ch äftigte n ge s ch w äch t h atte n und
ve rw e ige rte je de s Tre ffe n m it de r Organis ation.
19 84 rich te te die H one yw e ll-Ge s e lls ch aft e in Forum m it de m
Th e m a “Aus s ich te n für die Frie de ns s ch affung” aus , um ih r
Inte re s s e an Frie de ns e ntw ick lung z u de m ons trie re n. In die s e m
Rah m e n traf s ie s ich m it ande re n Frie de ns gruppe n, ve rw e ige rte
s ich abe r e ine m Tre ffe n m it de m H one yw e ll-Proje k t.
Ein Boyk ott z ivile r H one yw e ll-Produk te w urde z w ar nich t
aus ge rufe n, vie le Kons um e ntInne n e nts ch ie de n s ich je doch
oh ne h in dafür, k e ine W are n von W affe nh e rs te lle rn z u k aufe n.
19 89 ve rs uch te H one yw e ll e rfolglos , s e ine W affe ns parte z u
ve rk aufe n. Da das Unte rne h m e n k e ine n Käufe r dafür fand,
gründe te e s 19 9 5 s e lbs t e ine ne ue Toch te r: Alliant Te ch
Sys te m s .
Als Be gründung gab H one yw e ll an, de r Ve rk auf s e ine r
W affe nproduk tions abte ilung e rfolge w e ge n e ine r Re ih e
ök onom is ch e r Fak tore n, darunte r “das Ende de s Kalte n
Krie ge s ”. Ans tatt das W affe nge s ch äft je doch ganz aufz uge be n,
gründe te e s e in e rfolgre ich e s ne ue s Unte rne h m e n: Alliant Te ch
is t de r größte Produz e nt von Landm ine n und Munition w e ltw e it.
Laut H one yw e ll h atte n die Ge ge nde m ons tratione n k e ine rle i
W irk ung – abe r die Unte rne h m e ns e nts ch e idunge n s pre ch e n
e ine ande re Sprach e . 19 9 5 w urde die „Alliant-Ak tion“ ge gründe t.
Das H one yw e ll-Proje k t k ann auf e ine Re ih e von Erfolge n
z urück blick e n – je de R w us s te , w as e ine Stre ubom be is t, die s e
W affe n blie be n nich t länge r uns ich tbar. Die s s tärk te die
Able h nung s olch e r W affe n und de r Krie ge , in de ne n s ie
e inge s e tz t w e rde n. Das H one yw e ll-Proje k t h at daz u be ige trage n,
die Rolle von Unte rne h m e n im Krie g s ich tbar z u m ach e n und
w urde – vor alle m durch s e ine n Eins atz ge w altfre ie r dire k te r
Ak tione n - e in Vorbild für ande re Kam pagne n ge ge n
Krie gs profite ure . Es ve rh alf auch e ine r s tark e n progre s s ive n
Be w e gung in Minne apolis z um Durch bruch , die bis h e ute anh ält.
Trotz die s e r Erfolge ge h t die Produk tion von Stre ubom be n
w e ite r. Uns e re H e raus forde rung is t e s , e rfolgre ich e W e ge z u
finde n, um die Krie gs h ändle r z u s toppe n. W ie H one yw e ll-Proje k t-
Gründe r Marv Davidov s agt: „Ange s ich ts de r pe rm ane nte n
Krie gs ök onom ie m us s uns e re Be w e gung lok al, re gional, national
und inte rnational s e in, um z um Z ie l z u füh re n.“
Joanne Sh e e h an
H ONEYW ELL-PROJEKT
W ie k ann an die W RI ge s pe nde t w e rde n?
► pe r Daue rauftrag, w as e s für uns e infach e r
m ach t, z u plane n – w e nn w ir davon w is s e n (bitte
um s e itig ank re uz e n). Es be s te h t die Möglich k e it e ine r
s te ue rabz ugs fäh ige n Spe nde ode r e ine r Spe nde dire k t
an die W RI.
► pe r Kre ditk arte – bitte ne be ns te h e nde s
Form ular aus fülle n ode r pe r Z ah lung auf uns e re r
Inte rne ts e ite unte r h ttp://w ri-irg.org/de .
► pe r Übe rw e is ung in Euros – s te ue rabz ugs fäh ig
inne rh alb de r BRD – an de n Förde rve re in W ar Re s is te rs '
Inte rnational e .V., Konto-Nr. 11787613, Kas s e le r
Spark as s e , BLZ 520 503 53
► pe r Übe rw e is ung in Euros dire k t an die W RI:
W ar Re s is te rs ' Inte rnational, Bank of Ire land, IBAN IE9 1
BOFI 9 000 9 240 41 35 47
► pe r Sch e ck , Ge ldanw e is ung ode r
Bank anw e is ung in britis ch e n Pfund, z ah lbar an die W ar
Re s is te rs ' Inte rnational
Z ah lung pe r Kre ditk arte
Bitte be las te t m e ine Kre ditk arte m it de m Be trag von
£/US$/€ .......... (bitte W äh rung de utlich m ark ie re n).
Kre ditk arte : Vis a/Acce s s /Mas te rcard
/Am e rican Expre s s
(unz utre ffe nde s s tre ich e n)
Karte nnum m e r:
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
Sich e rh e its code : ...............................
Gültig bis : _ _ _ / _ _ _
Karte ninh abe rIn: .............................................
Unte rs ch rift: ............................................
Re ch nungs ans ch rift (falls ve rs ch ie de n von um s e itig
ange ge be ne r Adre s s e ):
..........................................................................
..........................................................................
..........................................................................
Spe nde an die W ar Re s is te rs ' Inte rnational
Krie gs profite ure
Das Z e rbroch e ne Ge w e h r Nr. 71, Se pte m be r 2006
8
Das
Z e rbroch e ne
Ge w e h r
„Das Z e rbroch e ne
Ge w e h r“ is t das
Runds ch re ibe n de r W ar
Re s is te rs Inte rnational und
w ird auf Englis ch , Spanis ch ,
Franz ös is ch und De uts ch
ve röffe ntlich t. Die s is t
Aus gabe 71, Se pte m be r
2006. Die s e Aus gabe de s
z e rbroch e ne n Ge w e h rs
w urde von Javie r Gárate
produz ie rt. Be s onde re r Dank
ge h t an Joanne Sh e e h an
und die Acción Kole ctiva por
la Obje ción Fis cal FOKA aus
Kolum bie n s ow ie ande re , die
die Inform atione n z ur
Ve rfügung s te llte n, die in
die s e r Aus gabe ve rw e nde t
w urde n. W e nn du
Extrak opie n die s e r Aus gabe
de s z e rbroch e ne n Ge w e h rs
w üns ch s t, bitte s e tz e dich m it
de m W RI-Büro in Ve rbindung
ode r dow nloade e s von
uns e re r W e bs ite .
W ar Re s is te rs '
Inte rnational,
5 Cale donian Road,
London N1 9 DX, Britain
Te l. + 44-20-7278 4040
Fax + 44-20-7278 0444
info@ w ri-irg.org
h ttp://w ri-irg.org/pubs /br71-
e n.h tm
W RI-Mate rialie nbe s te llung
Mit die s e m Form ular k anns t Du Mate rialie n de r W ar Re s is te rs '
Inte rnational be s te lle n. Se nde das aus ge füllte Form ular an:
W ar Re s is te rs ' Inte rnational, 5 Cale donian Road, London
N1 9 DX, Gros s britannie n – zus am m e n m it e ine m Sch e ck
zah lbar an W ar Re s is te rs ' Inte rnational in €. Ode r be s te lle
online unte r h ttp://w ri-irg.org/s h op/s h op-de -e u.h tm .
Alle Pre is e e ins ch lie s s lich Ve rs andk os te n.
Anzah l Be s ch re ibung Einze lpre is
_ _ _ _ 1-9 Ans te ck e r 'Z e rbroch e ne s Ge w e h r' a €2,25
_ _ _ _ 10-9 0 Ans te ck e r pe r 10 €14,00
_ _ _ _ 100 und m e h r Ans te ck e r pe r 100 €117,50
_ _ _ _ H ous m ans Pe ace €12,00
Diary 2006 and H ous m ans
W orld Pe ace Dire ctory
ISSN 09 57-0126
ISBN 0 85283-261 3
_ _ _ Em ily Mile s : CO Guide to th e UN €19 ,00
H um an Righ ts Sys te m (W RI und
Quak e r UN Office Ge ne va, 2000)
_ _ _ Re s is tance and Re cons truction €7,25
(Ins titute for Total Re volution, Ve dcch i 19 88)
_ _ _ De vi Pras ad & Tony Sm yth e : €7,00
Cons cription: A W orld Surve y (W RI, London 19 68)
_ _ _ Pe te r Brock : Te s tim onie s of Cons cie nce €7,00
(Privatdruck , Toronto 19 9 7)
Anzah l Be s ch re ibung Einze lpre is
_ _ _ Brian Martin e t al: €10.50
Nonviole nt Struggle
and Social De fe nce
(W RI, London 19 9 1)
_ _ _ M itz i Bale s €7,00
(H rs g.): Ope ning Doors to
Pe ace : A Me m orial to
Myrtle Solom on
(W RI, London 19 9 1)
_ _ _ De vi Pras ad: W ar €47,00
is a crim e agains t
h um anity. Th e s tory
of W ar Re s is te rs '
Inte rnational
(W RI, London 2005)
_ _ _ Bitte füge e ine Spe nde h inz u € _ _ _ _
Ge s am ts um m e : € _ _ _ _
Nam e : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
Ans ch rift: _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
Datum : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Unte rs ch rift: _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
Ich m öch te die W RI unte rs tütze n:
(bitte m inde s te ns e ine Option ank re uz e n)
□ Ich le ge e ine Spe nde an die W RI übe r
£/US$/€ .......... be i.
□ Bitte s ch ick t m ir e ine
Em pfangs be s tätigung.
□ Ich h abe um s e itig das
Kre ditk arte nform ular aus ge füllt.
□ (nur in de r BRD) Ich h abe e ine n
Daue rauftrag an de n Förde rve re in
W ar Re s is te rs ' Inte rnational e .V. übe r
m onatlich /vie rte ljäh rlich /jäh rlich €
.......... e inge rich te t.
□ Ich be nötige e ine
Spe nde nbe s ch e inigung
□ Ich h abe e ine n Daue rauftrag auf das
Konto de r W RI be i de r Bank of Ire land
übe r m onatlich /vie rte ljäh rlich /jäh rlich €
.......... e inge rich te t.
Me ine Ans ch rift:
Nam e : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
Ans ch rift: _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
Land: _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
W oh in s oll die Spe nde ge s ch ick t w e rde n?
Nur in de r BRD:
Förde rve re in W ar Re s is te rs ' Inte rnational
e .V., c/o H e lga W e be r, Ste inbruch w e g 14,
34123 Kas s e l (für Spe nde nbe s ch e inigung)
Re s t de r W e lt:
W ar Re s is te rs ' Inte rnational, 5 Cale donian
Rd, London N1 9 DX, Gros s britannie n
W ar Re s is te rs ' Inte rnational
Unte rs tützung und Ve rne tzung von W ide rs tand
ge ge n Krie g w e ltw e it
Bitte s pe nde noch h e ute für die Arbe it de r W RI – Dank e !
Dank e für De ine Unte rs tützung!
Top Related