รายงานการศกษาคนควาอสระ

เรอง การนเทศกระบวนการจดการเรยนการสอนโดยใชสอการศกษาทางไกล ผานดาวเทยม (Distance Learning Television : DLTV)

โดยใชกระบวนการ PIDRE

โดย นายปยะ จะเฮง

ผฝกประสบการณนเทศการศกษา

รายงานการศกษาคนควาอสระน เปนสวนหนงของการฝกประสบการณนเทศการศกษา กอนแตงตงใหด ารงต าแหนงศกษานเทศก ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานาน เขต ๑

ฝศน.๒.๖

กตตกรรมประกาศ

ผฝกประสบการณนเทศการศกษา ในฐานะทจะด ารงต าแหนงศกษานเทศก สงกดส านกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษานาน เขต 1 มความสนใจ ศกษา คนควา การใชกระบวนการนเทศ แบบ PIDRE เพอพฒนารปแบบกจกรรมการนเทศการศกษาเชงบรณาการเพอใหสอดคลองกบธรรมชาตของกลมเปาหมายและบรบทของสถานศกษาซงเปนโรงเรยนขนาดเลก โดยมเปาหมายหลกคอ การนเทศใหครมความรและทกษะในการใชสอเทคโนโลยสารสนเทศ (DLIT) สอการศกษาทางไกลผานดาวเทยม (DLTV) ในการจดกจกรรมการเรยนรทสอดคลองกบความตองการจ าเปน ทนสมย สอดคลองกบทกษะในศตวรรษท 21 ดงนน การชแนะ หรอการนเทศการศกษาดวยวธการทเหมาะสม หลากหลายกจะแกไขปญหาใหส าเรจลลวงได ขอขอบพระคณ ผอ านวยการเขตพนทการศกษาประถมศกษานาน เขต 1 คณะกรรมการ ฝกประสบการณการนเทศการศกษาส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานาน เขต 1 ผอ านวยการกลมนเทศ ตดตามและประเมนผลการจดการศกษา และศกษานเทศกพ เลยง ทกทานทกรณาใหค าปรกษา แนะน า ตรวจสอบ แกไขขอบกพรอง และใหขอคดเหนอนเปนประโยชน ขอขอบพระคณ ผอานวยการโรงเรยนบานมวงใหม ฝายบรหารงานวชาการ ทแนะน าใหค าปรกษา ทเปนประโยชน ขอขอบคณครผสอนวชาวทยาศาสตร นกเรยนและผทเกยวของทกทาน ทมสวนสนบสนนในการศกษาคนควาอสระเรองนประสบผลส าเรจ ปยะ จะเฮง ผฝกประสบการณนเทศการศกษา

ก

ชอรายงานการศกษาคนควาอสระ การนเทศกระบวนการจดการเรยนการสอนโดยใช สอการศกษาทางไกลผานดาวเทยม (Distance Learning Television: DLTV) โดยใชกระบวนการ PIDRE

ชอผคนควา นายปยะ จะเฮง ป 2561 ค าส าคญ การนเทศ สอการศกษาทางไกลผานดาวเทยม (DLTV)

กระบวนการ PIDRE

บทคดยอ

การศกษาคนควาอสระครงนมวตถประสงคเพอ พฒนาครใหมความร ความเขาใจและสามารถพฒนาตนเอง โดยการใชสอการศกษาทางไกลดวยเทคโนโลยสารสนเทศ (DLTV) ไปใชในการจดกระบวนการเรยนการสอน ผลการศกษา พบวา 1. ครมความรความเขาใจเกยวกบการใชสอการศกษาทางไกลผานดาวเทยม (DLTV) และการใชเทคโนโลยสารสนเทศ (DLIT) มาผสมผสานในการจดกระบวนการเรยนการสอน 2. ผบรหารมความรความเขาใจการขบเคลอนการใชสอการศกษาทางไกลผานดาวเทยม (DLTV) และการใชเทคโนโลยสารสนเทศ (DLIT) กระตนใหครมการพฒนาตนเอง พฒนางาน พฒนาองคกร อนจะสงผลใหการจดการศกษาทมคณภาพในอนาคต

ข

สารบญ

เรอง หนา กตตกรรมประกาศ............................................................................................................ ก บทคดยอ..................................................................................................................... ...... ข สารบญ................................................................................................................... .......... ค บทท 1 บทน า............................................................................................................ 1 ความเปนมาและความส าคญ............................................................................ 1 วตถประสงค..................................................................................................... 4 ขอบเขตของการศกษา..................................................................................... 4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ............................................................................... 5 บทท 2 ทฤษฎและเอกสารทเกยวของ........................................................................ 6 กระบวนการนเทศการศกษาสาหรบสงคมไทย................................................. 6 กระบวนการ PIDRE.......................................................................................... 9 การขบเคลอนการพฒนาคณภาพการศกษาดวยเทคโนโลยการศกษาทางไกล. 10 บทท 3 วธด าเนนการศกษา....................................................................................... 12 การด าเนนการในการนเทศการศกษา โดยใชกระบวนการ PIDRE.................... 12 บทท 4 ผลการศกษา................................................................................................. 14 พฤตกรรมทเกดจากกระบวนการพฒนา........................................................... 14 ผลงาน/ชนงานจากกระบวนการพฒนา............................................................ 14 สะทอนผลความคดเหนตอกระบวนการ........................................................... 15 ปญหาอปสรรค และขอจ ากด........................................................................... 15 บทท 5 สรปผล อภปรายผล....................................................................................... 16 สรปผล............................................................................................................. 16 อภปรายผล....................................................................................................... 16 ขอเสนอแนะ..................................................................................................... 17 เอกสารอางอง........................................................................................................... 18 ภาคผนวก................................................................................................................. 19 แบบนเทศตดตามการจดการศกษา DLTV ส าหรบโรงเรยนขนาดเลก.............. 20

ค

สารบญภาพประกอบ

หนา ภาพท 1 กระบวนการนเทศการศกษาแบบ PIDRE....................................................... 7 ภาพท 2 แสดงความตอเนองของกระบวนการนเทศการศกษาในเรองตาง ๆ 9

ง

บทท 1 บทน า

ความเปนมาและความส าคญ

การจดการเรยนรตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ครผสอนตองวเคราะหมาตรฐานการเรยนร/ตวชวด สมรรถนะส าคญของผเรยนในการจดการเรยนรตามกลมสาระการเรยนรและคณลกษณะอนพงประสงคโดยมหลกการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ การจดการเรยนร ทค านงถงความแตกตางระหวางบคคล การจดการเรยนรทสอดคลองกบพฒนาการทางสมอง และการจดการเรยนรทเนนคณธรรม จรยธรรม ซงเขตพนทการศกษาและสถานศกษา อาจเพมเตมขนได ในการจดการเรยนร ท เนนผ เรยนเปนส าคญ ผสอนตองจดกระบวนการ ทหลากหลาย เพอใหผเรยนเกดการเรยนรไดดบรรลตามเปาหมายของหลกสตร กระบวนการเรยนร ทจ าเปนส าหรบผเรยน เชน กระบวนการเรยนรแบบบรณาการ กระบวนการสรางองคความร กระบวนการคด กระบวนการทางสงคม กระบวนการเผชญสถานการณและแกปญหา กระบวนการเรยนรจากประสบการณจรง กระบวนการปฏบต กระบวนการจดการกระบวนการวจย กระบวนการเรยนร การเรยนรของตนเอง และกระบวนการพฒนาลกษณะนสย เปนตน ทงนตองใหความส าคญกบการใชสอ การพฒนาสอ การใชแหลงเรยนร ภมปญญาทองถน และการวดและประเมนผลทหลากหลายเพอใหเกดการพฒนาผเรยนอยางตอเนองสอการเรยนรเปนเครองมอส าคญ ในการพฒนาผเรยนใหเกดการเรยนรตามความมงหวงของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ครผสอนมบทบาทส าคญย งในการจดทาหลกสตร ในการจดท า พฒนาและเลอกใชสอการเรยนรทดและมประสทธภาพเหมาะสมตามความแตกตาง ของผเรยน ดวยเหตนสถานศกษาควรใหการสงเสรม สนบสนนใหมการน าสอไปใชในการพฒนาการเรยนรทสงผลตอผเรยนอยางหลากหลายและเพยงพอ โดยการจดใหมแหลงเรยนรศนยการเรยนรระบบสารสนเทศ และเครอขายการเรยนรทมประสทธภาพทงในสถานศกษา และชมชน รวมทงการศกษา คนควาวจย พฒนาสอการเรยนรใหสอดคลองกบกระบวนการเรยนรตามศกยภาพ ของผเรยน ปจจบนเทคโนโลยสารสนเทศไดพฒนาไปอยางรวดเรว ทกคนสามารถเขาถงระบบอนเทอรเนต ไดงายซงมผใชงานทมจ านวนเพมมากขนทกวน ทกคนมอสระทจะเขาไปแบงปนความรและเลอกเครองมอทดทสดเพอนาไปเผยแพรความรดวยตวเอง ตองการสอสาร และเสนอความคดใหม ๆ ไดโดยไมถกปดกน นบเปนยคไทยแลนด 4.0 ทนกการศกษาตองตระหนกกบการเปลยนถาย ของ Content จาก Static Content เขาสยคของ Dynamic Content

การพฒนาคณภาพการศกษาดวยเทคโนโลยทางไกล (Distance Learning) เปนการจดการศกษาทใชเทคโนโลย ในการจดการเรยนการสอนในทกหองเรยน แกปญหาการขาดแคลนคร ในโรงเรยนขนาดเลก ครสามารถจดการเรยนรในทกสาระไดอยางมประสทธภาพ นกเรยนและคร ไดเขาถง สอเทคโนโลยททนสมย นกเรยนและครมเครอขายในการแลกเปลยนเรยนร และทกภาคสวนเขามามสวนรวม ในการจดการศกษา การน าเทคโนโลยการศกษาทางไกล (Distance Learning) มายกระดบคณภาพการศกษา เปน 2 รปแบบ ไดแก การจดการศกษาทางไกลผานดาวเทยม (Distance Learning Television ; DLTV) และการจดการศกษาทางไกลผานเทคโนโลยสารสนเทศ (Distance Learning via Information Technology ; DLIT) มาด า เ น น ง าน โ ดย เ ร ง ด ว น เ พ อแกปญหาคณภาพการศกษา โดยมการจดสภาพการสนบสนนการจด การเรยนการสอน ของคร อยางครบถวน ทงกระบวนการออกแบบกจกรรมการเรยนการสอนทเนน กระบวนการสรางความร จากการลงมอปฏบต เนอหา ตลอดจนสอและอปกรณทจ าเปนในการจดเรยน การสอน อนจะเปน การลดความเหลอมล าทางการศกษา ลดชองวางและเพมโอกาสในการเขาถงการศกษาทมคณภาพใหกบประชาชนไทยทกคน อนเปนการด าเนนการตามรอยเบองพระยคลบาทและสนองพระราชด ารในการทจะพฒนาการศกษาไทยใหเจรญกาวหนา จากการศกษาขอมลพนฐานของโรงเรยน บานมวงใหม พบวา ผลการประเมนคณภาพภายนอกสถานศกษา พบวา มาตรฐานท ๕ ผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนอยในระดบพอใช และจากขอเสนอแนะของ สมศ.ไดเสนอจดทควรพฒนา ดานผ เรยนพบวา ควรไดรบการพฒนาใหมความสามารถในการคดวเคราะห คดสงเคราะห มวจารณญาณ มความคดสรางสรรค คดไตรตรองและมวสยทศน รวมทงทกษะในการแสวงหาความรดวยตนเอง รกการเรยนรและพฒนาตนเองอยางตอเนอง” จงท าใหเกดคาถามเหลานขน 1. นกเรยนเกดทกษะการเรยนร (Learning Skill) หรอไม

2. มวธการสอนอยางไรใหนกเรยนสามารถแสดงหาความรดวยตนเองได 3. มวธการประเมนอยางไร ส าหรบแนวทางแกปญหาและเตรยมความพรอมในการจดการเรยนรเพอใหนกเรยนมส าหรบการออกไปด ารงชวตในโลกในศตวรรษท 21 ทส าคญทสด คอ การใหผเรยนเกดทกษะการเรยนร(Learning Skill) ซงสงผลใหมการเปลยนแปลงการจดการเรยนรเพอใหเดกในศตวรรษท 21 น ใหมความร ความสามารถ และทกษะจ าเปน ซงเปนผลจากการปฏรปเปลยนแปลงรปแบบการจดการเรยนการสอน ตลอดจนการเตรยม ความพรอมดานตาง ๆ ทกษะแหงศตวรรษท 21 (21 st Century Skills) วจารณ พานช (2555: 16-21) ไดกลาวถงทกษะเพอการด ารงชวตในศตวรรษท 21 ดงน สาระวชากมความส าคญ แตไมเพยงพอส าหรบการเรยนร เพอมชวตในโลกยคศตวรรษท 21 ปจจบนการเรยนรสาระวชา (content หรอ subject matter) ควรเปนการเรยนจากการคนควาเองของศษย โดยครชวยแนะน า และชวยออกแบบกจกรรมทชวยใหนกเรยนแตละคนสามารถประเมนความกาวหนาของการเรยนรของตนเองได

2

ดงนน การนเทศการศกษา จงเปนการสงเสรมใหครจดกจกรรมการเรยนการสอนทกอใหเกดประโยชนโดยตรงกบนกเรยน ผบรหารและบคลากรทเกยวของกบการนเทศ ควรไดรวมกนวเคราะหและด าเนนการพฒนาคณภาพนกเรยนรวมกน ครไดรบการสนบสนนสงเสรมในการพฒนางานและการแกปญหาการเรยน การสอนดวยตนเอง จากการสมภาษณผบรหารและหวหนางานบรหารวชาการ ครผสอนวชาวทยาศาสตร โรงเรยนบานมวงใหม ไดใหความคดเหนสอดคลองกนวา ปญหาการจดกระบวนการเรยนรเกดจาก ขาดการวางแผนการนเทศ ตดตามการปฏบตงานทเปนระบบและตอเนองและไมมแผนการตรวจสอบ ตดตาม และประเมนผลอยางเปนระบบ ดงนนจงควรจดใหมการนเทศตดตามการปฏบตงานใหเปนไปตามเปาหมายทก าหนดไวอยางตอเนอง ขอมลและสารสนเทศเพอการวางแผน จากสภาพดงกลาว ผฝกประสบการณการนเทศการศกษาซงมหนาทเกยวของกบงานวชาการโดยตรงในการตดตาม ตรวจสอบและประเมนผลการปฏบตงานตามแผนของหนวยงานในสงกด ฝายวชาการ และมสวนรวมรบผดชอบตอการจดการศกษาของโรงเรยน จงมความประสงคทจะการพฒนาสมรรถนะการจดการเรยนรโดยใชกระบวนการนเทศแบบ PIDRE มาชวยเหลอสนบสนนใหครไดมความสามารถในการจดการเรยนร อยางมประสทธภาพ อนจะสงผลใหโรงเรยนมคณภาพมาตรฐานการศกษาตามทก าหนด และสรางความมนใจใหกบผทมสวนเกยวของและรบประโยชน จากโรงเรยนทกฝาย ดงน ขนท 1 วางแผนการนเทศ (Planning – P) ผบรหาร ผนเทศ และผรบการนเทศประชมปรกษาหารอเพอใหไดปญหาและความตองการจ าเปนทจะตองมการนเทศ วางแผนเกยวกบขนตอนการปฏบตงานการนเทศ ขนท 2 ใหความรในสงทจะท า (Informing – I) ใหความรความเขาใจถงสงทจะด าเนนการวาจะตองอาศยความรความสามารถอยางไรบาง มขนตอนในการด าเนนการอยางไร ท าอยางไรจงจะใหไดผลงานทมคณภาพ ขนท 3 การปฏบตงาน (Doing – D) ม 3 ลกษณะ คอ 1. การปฏบตงานของผรบการนเทศ – ผรบการนเทศลงมอปฏบตงานตามความรความสามารถทไดรบมากจากการด าเนนการ ขนท 2 2. การปฏบตงานของผใหการนเทศ – ท าการนเทศ และควบคมคณภาพใหงาน ส าเรจตามก าหนดและมคณภาพสง 4. การปฏบตงานของผสนบสนนการนเทศ – ผบรหารใหความสนบสนนในเรองวสดอปกรณ ตลอดจนเครองมอเครองใชตาง ๆ ขนท 4 การสรางขวญและก าลงใจ (Reinforcing – R) เปนการเสรมก าลงใจของผบรหารเพอใหผรบการนเทศมความมนใจและพงพอใจ ซงอาจด าเนนการ ไปพรอมกบทผรบการนเทศก าลงปฏบตงานหรอ การปฏบตงานไดเสรจสนลงแลวกได

3

ขนท 5 ประเมนผลผลตของการด าเนนงาน (Evaluating – E) โรงเรยนบานมวงใหม โรงเรยนหนงทเปนโรงเรยนขนาดเลกทเนนทกษะกระบวนการจดการเรยนการสอนโดยใชสอการศกษาทางไกลผานดาวเทยม (DLTV) ตามนโยบายของ สพฐ.และ เมอพจารณาจากผลสอบ NT และO-NET ชนประถมศกษาปท 3 และชนประถมศกษาปท 6 ปการศกษา 2560 ผลคะแนนของทกวชามระดบคะแนนต ากวาระดบเขตพนทและเมอเปรยบเทยบกบระดบประเทศปรากฏวาระดบคะแนน ต ากวาเกณฑทกวชา ผศกษาจงสนใจทจะศกษาหวขอวจย “การนเทศกระบวนการจดการเรยนการสอนโดยใชสอการศกษาทางไกลผานดาวเทยม (DLTV) กลมสาระวทยาศาสตร เรอง น าและอากาศ ของครผสอนชนประถมศกษาปท 3 โดยใชเทคนค PIDRE” ผวจยไดเลงเหนความส าคญในการพฒนาคร ใหสามารถเขาถงเทคโนโลย Social Media และสามารถน ามาใชในการจดการเรยนร ตามแนวทางการจดการเรยนร ตามหลกสตรแกนกลางการศกษา ขนพนฐานพทธศกราช 2551 เพอตอบสนองกระบวนการจดการเรยนรและยงเปนการพฒนาสงเสรม สนบสนนใหครสามารถน าสอการศกษาทางไกลผานดาวเทยม (DLTV) และสอเทคโนโลยสารสนเทศ (คลงขอสอบจาก DLIT) มาประยกตใชในการจดกจกรรมการเรยนร ไดอยางเปนรปธรรม วตถประสงคการวจย พฒนาครใหมความร ความเขาใจและสามารถพฒนาตนเอง โดยการใชสอการศกษาทางไกลดวยเทคโนโลยสารสนเทศ (DLTV) ไปใชในการจดกระบวนการเรยนการสอน ขอบเขตของการศกษา 1. ดานเนอหาสาระ สาระการเรยนรวทยาศาสตร เรอง น าและอากาศ ชนประถมศกษาศกษาปท 3 2. กลมเปาหมาย ไดแก ครผสอนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ระดบชนประถมศกษา 3 โรงเรยนบานมวงใหม จ านวน 1 คน 3. ระยะเวลาในการเกบรวบรวมขอมล ระหวางวนท 9-12 เมษายน 2561 4. ตวแปร 4.1 ตวแปรตน ไดแก การจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยใชสอการศกษาทางไกลผานดาวเทยม (DLTV) ของครผสอนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชน ป.3 4.2 ตวแปรตาม ไดแก พฤตกรรมการสอนทเนนการใชสอการศกษาทางไกล ผานดาวเทยม (DLTV) ของครผสอนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชน ป.3

4

ค านยามศพทเฉพาะ 1. การจดการเรยนการสอน หมายถง กจกรรมตาง ๆ ทใชในกระบวนการจดการเรยน การสอนเพอกระตนใหผ เรยนสนใจ เขาใจ เกดการเรยนร และมพฒนาการ การเปลยนแปลง ตามเปาหมาย ของหลกสตร โดยใชเทคโนโลยการศกษาทางไกล (DLTV) 2. คร หมายถง ครผสอนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท ๓ โรงเรยนบานมวงใหม สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานาน เขต 1 ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 3. การพฒนาคณภาพการศกษาดวยเทคโนโลยการศกษาทางไกล (Distance Learning Technology for Educational Quality Development: DL) หรอโครงการ DL Thailand หมายถง การน าเอาเทคโนโลยการศกษาทางไกลผ านดาวเทยม และ จดการศกษาทางไกล ผานเทคโนโลยสารสนเทศ มาใชในการพฒนาคณภาพการจดการศกษาขนพนฐาน 4. การศกษาทางไกลผานดาวเทยม (Distance Learning Television: DLTV) หมายถง ระบบโทรทศนเพอการศกษาทใชเทคโนโลยการถายทอดสญญาณภาพและเสยงสงจากตนทางไปยงปลายทาง ผานระบบดาวเทยม 5.การจดการศกษาทางไกลผานเทคโนโลยสารสนเทศ (Distance Learning via Information Technology: DLIT) หมายถง การจดกจกรรมการเรยนการสอนทมการจดท า บนทก ถายทอด และเผยแพรสญญาณภาพและเสยงตลอดจนทรพยากรทเกยวของ จากตนทางไปยงปลายทางผานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารททนสมยทกชองทาง 6. รปแบบการจดการศกษาดวยเทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง การจดการศกษา ดวยเทคโนโลยสารสนเทศทประกอบดวยองคประกอบ 5 องคประกอบ ไดแก องคประกอบท 1 การก าหนดนโยบาย องคประกอบท 2 การขบเคลอนและสรางความเขมแขง องคประกอบท 3 การจดการเรยนร องคประกอบท 4 การนเทศและตดตาม องคประกอบท 5 การประเมนผลและปรบปรง ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. ครมความรความเขาใจเกยวกบการใชสอการศกษาทางไกลผานดาวเทยม (DLTV) และการใชเทคโนโลยสารสนเทศ (DLIT) มาผสมผสานในการจดกระบวนการเรยนการสอน 2. ผบรหารมความรความเขาใจการขบเคลอนการใชสอการศกษาทางไกลผานดาวเทยม (DLTV) และการใชเทคโนโลยสารสนเทศ (DLIT) กระตนใหครมการพฒนาตนเอง พฒนางาน พฒนาองคกร อนจะสงผลใหการจดการศกษาทมคณภาพในอนาคต

5

บทท 2 ทฤษฎและเอกสารทเกยวของ

การวจยครงนผวจยไดศกษาเอกสาร และงานวจยทเกยวของและไดน า เสนอตามหวขอตอไปน

1. กระบวนการนเทศการศกษาส าหรบสงคมไทย 2. กระบวนการ PIDRE 3. การขบเคลอนการพฒนาคณภาพการศกษาดวยเทคโนโลยการศกษาทางไกล

กระบวนการนเทศการศกษาส าหรบสงคมไทย

จากประสบการณของ ดร. สงด อทรานนท ทไดควบคมการฝกปฏบตงานทางการนเทศการศกษาของนสตปรญญามหาบณฑตสาขานเทศการศกษาและพฒนาหลกสตรเปนเวลาหลายป ไดน าเอาหลกการและแนวคดเกยวกบกระบวนการนเทศการศกษาของตางประเทศมาใช พบวา สภาพพนฐานเกยวกบความเขาใจในแนวคดทางการนเทศสมยใหมของบคลากรในประเทศไทยยงไมดพอจงท าใหการด าเนนงานสงเสรมการนเทศการศกษาใหเกดขนในโรงเรยนและสถานศกษาตาง ๆ ไมประสบผลส าเรจเทาทควรสาเหตทการสงเสรมและสนบสนนใหโรงเรยนและสถานศกษาตาง ๆ ใหการนเทศการศกษาดวยตนเองไมบรรลผลส าเรจนนพอสรปไดดงน (1) ค านยามของค าวา “การนเทศ” ทใชกนในประเทศไทยนนยงไมชดเจนพยงพอทจะชแนะน าไปสภาคปฏบตได ดงนน จงท าใหขาดกรอบความคดทจะน าไปเปนแนวทางในการปฏบตไดอยางถกตอง (2) ผบรหารโรงเรยนหรอหวหนาสถานศกษาไมเขาใจบทบาทหนาทเกยวกบการนเทศการศกษา โดยคดวาการนเทศการศกษาเปนงานของศกษานเทศกโดยเฉพาะ ดงนน ผบรหารจงไมไดใหความสนใจแกการจดการนเทศการศกษาอยางจรงจง (3) ขาดการเสรมแรงในการทางานผบรหาร สาเหตขอนมความส าคญอยางยงตอความคงทนถาวรของพฤตกรรมทไดรบการเปลยนแปลงจากการนเทศ ทงนเพราะ การเปลยนแปลงพฤตกรรมใด ๆ กตามผนเทศและ ผไดรบการนเทศตางกตองใชความมานะพยายามเปนอยางมากถาหากไมไดรบการสนบสนนจากผบรหารกยอมจะหมดก าลงใจในทสด จากจดออนดงกลาวมาแลว ดร.สงด อทรานนท จงไดพยายามพฒนากระบวนการนเทศการศกษาซงสะทอนแนวทางในการปฏบต โดยการกระท าตอไปน (1) เสนอรปแบบของการน เทศในลกษณะ ของ “กระบวนการ” ซงตองท าอยางเปนขนตอนท าเปนระบบ มความตอเนอง และไมมการหยดนง หากยตกระบวนการเมอใดกถอวาไดหยดการนเทศเมอนน (2) ใหผบรหารการศกษาตระหนกถง ความรบผดชอบตอการจดการจดนเทศการศกษาวาเปนงานของผบรหารโดยตรง ซงเรยกชอยอ ของกระบวนการนเทศการศกษาวา “PIDRE” (3) จากการวจยในตางประเทศ เชน ฟาวเลอร-ฟนน(Fowler Finn, 1980) และเฮดเลย (Hadley, 1982) ไดพบวา การใหแรงเสรมกาลงใจจะมสวนท าให

การนเทศประสบผลส าเรจสงกวาไมมการเสรมแรง หากจะพจารณาสภาพการทางานในสงคมไทย ซงเปนสงคมเกษตรกรรม มความผกพนฉนทมตรสงกวาสงคมตะวนตกกยอมจะมความตองการแรงเสรมก าลงใจในการทางานเปนอยางยง ดงนน จงเหนวาการเสรมก าลงใจของผบรหารจะท าใหผรบการนเทศรวมทงผใหการนเทศมก าลงใจในปฏบตงาน จงไดจดใหมการเสรมแรงหรอการสงเสรมก าลงใจ (Reinforcement) เปนขนตอนหนงในกระบวนการนเทศการศกษาสาหรบการศกษาสงคมไทย สาหรบกระบวนการนเทศการศกษาดงทกลาวมาแลว มขนตอนดงน ขนท 1 วางแผนการนเทศ (Planning-P) ขนท 2 ใหความรความเขาใจในการทางาน (Informing-I) ขนท 3 ลงมอปฏบตงาน (Doing-D) ขนท 4 สรางเสรมกาลงใจ (Reinforcing-R) ขนท 5 ประเมนการนเทศ (Evaluating-E) (สงด อทรานนท, 2557)

ภาพท 1 กระบวนการนเทศการศกษาแบบ PIDRE

7

จากรปแบบกระบวนการนเทศทเสนอมาน แสดงใหเหนวาการนเทศจะประสบผลส าเรจไดจากเปนจะตองด าเนนการอยางเปนขนตอนและตอเนองกนดงน คอ

ขนท 1 วางแผนการนเทศ (Planning-P) เปนขนทผบรหารผนเทศและผรบการนเทศ จะท าการประชมปรกษาหารอเพอใหไดมาซงปญหาและความตองการจ า เปนทจะตองมการนเทศ รวมทงวางแผนถงขนตอนการปฏบตงานเกยวกบการนเทศทจะจดขนอกดวย ขนท 2 ใหความรในสงทจะท า (Informing-I) เปนขนตอนของการใหความรความเขาใจถงสงทจะด าเนนงานวาจะตองอาศยความรความสามารถอยางไรบาง จะมขนตอนในการด าเนนการอยางไร และจะท าอยางไรจงจะท าใหไดผลงานออกมาอยางมคณภาพ ขนนจ าเปนทกครงส าหรบ การเรมการนเทศทจดขนใหมไมวาจะเปนเรองใดกตาม และกมความจ าเปนส าหรบงานนเทศทยง ไมไดผล หรอไดผลไมถงขนทพอใจซงจ าเปนจะตองท าการทบทวนใหความรในการปฏบตงานทถกตองอกครงหนง ขนท 3 การปฏบตงาน (Doing -D) ประกอบดวยงานใน 3 ลกษณะคอ 3.1 การปฏบตงานของผรบนเทศเปนขนทผรบการนเทศลงมอปฏบตงานตามความรความสามารถทไดรบมาจากด าเนนการในขนท 2 3.2 การปฏบตงานของผใหการนเทศ ขนนผใหการนเทศจะท าการนเทศและควบคมคณภาพใหงานส าเรจออกมาทนตามก าหนดเวลาและมคณภาพสง 3.3 การปฏบตงานของผสนบสนนการนเทศ ผบรหารกจะใหบรการสนบสนน ในเรองวสด อปกรณ ตลอดจนเครองใชตาง ๆ ทจะชวยใหการปฏบตงานเปนไปอยางไดผล ขนท 4 การสรางขวญและกาลงใจ (Reinforcing-R) ขนนเปนขนของการเสรมก าลงใจของผบรหารเพอใหผรบการนเทศมความมนใจและบงเกดความพงพอใจ ในการปฏบตงานขนนอาจจะด าเนนการไปพรอม ๆ กนกบผทรบการนเทศกาลงปฏบตงานหรอการปฏบตงานไดเสรจสนลงไปแลวกได

ขนท 5 ประเมนผลผลตของการด าเนนงาน (Evaluating-E) เปนขนทผนเทศท าการประเมนผลการด าเนนการซงผานไปแลววาเปนอยางไร หลงจากการประเมนผลการนเทศหาก พบวา มปญหาหรออปสรรคอยางหนงอยางใดทท าใหการด าเนนงานไมไดผลกสมควรจะตองท าการปรบปรงแกไข ซงการปรบปรงแกไขอาจจะท าไดโดยการใหความรในสงทท าใหมอกครงหนงสาหรบกรณทผลงาน ออกมายงไมถงขนทพอใจ หรอด าเนนการปรบปรงการด าเนนงานทงหมดส าหรบกรณการด าเนนงานเปนไปไมไดผล และถาหากการประเมนผลไดพบวาประสบผลส าเรจตามทไดตงไวหากจะไดด าเนนการนเทศตอไปกสามารถท าไปไดเลยโดยไมตองใหความรในเรองนนอก การด าเนนการนเทศตามวฏจกรนจะเปนไปอยางตอเนองและไมหยดนงจนกวาจะบรรลผลตามจดมงหมายทวางไวหรอพฒนาผรบการนเทศใหเปนไปตามตองการ หากบรรลส าเรจตามจดมงหมายแลวตองการจะหยดกระบวนการทางานกถอวาการนเทศไดสนสดลงแลว ครนตองการเรม

8

นเทศในสงใหมหรอตงเปาหมายใหมกจะตองด าเนนการตงแตเรมแรกอกดงแสดงใหเหนความตอเนองของกระบวนการนเทศการศกษาในภาพดงตอไปน

ภาพท 2 แสดงความตอเนองของกระบวนการนเทศการศกษาในเรองตาง ๆ

ดงนน วางแผนการท างาน ใหความรในสงทท า หลงจากนนจงลงมอปฏบตงานโดยมการนเทศควบคไปดวย ขณะเดยวกนผบรหารจะตองสรางขวญและก าลงใจระหวางการท างานและ หลงการท างานผานไปแลว และในขนสดทายกท าการประเมนผล ท าในลกษณะเชนน จนกระทงบรรลผลตามเปาหมายทวางไว หากบรรลผลแลวตองการจะหยดกถอวาการนเทศสนสดลงแลว ดงนเปนตน กระบวนการ PIDRE กระบวนการนเทศการศกษาเปนกจกรรมทจะตองปฏบตเปนล าดบขนตอน ซงมนกการศกษาไดน ากระบวนการนเทศการศกษาหลาย ๆ รปแบบมาประยกตใชในการนเทศภายในสถานศกษา ซงท าใหการนเทศการศกษามประสทธภาพ ดงน สงด อทรานนท สงด อทรานนท, 2557) ไดเสนอกระบวนการการนเทศการศกษาม 5 ขนตอนจะตองด าเนนการอยางเปนขนตอนและตอเนองกน ดงน ขนท 1 วางแผนการนเทศ (Planning –P) เปนขนทผบรหาร ผนเทศ และผรบการนเทศจะท าการประชมปรกษาหารอเพอใหไดมาซงปญหาและความตองการ จ าเปนจะตองมการนเทศรวมทงวางแผนถงขนตอนการปฏบตงานเกยวกบการนเทศทจะจดขนอกดวย ขนท 2 ใหความรในสงทจะท า (Informing - I) เปนขนตอนของการใหความรความเขาใจถงสงทจะด าเนนการวาจะตองอาศยความร ความสามารถอยางไรบาง จะมขนตอนในการด าเนนการ

9

อยางไร และท าอยางไรจงจะท าใหผลงานออกมาอยางมคณภาพขนท 3 การปฏบต (Doing – D) ประกอบดวยการปฏบตงานใน 3 ลกษณะ ดงตอไปน 1. การปฏบตงานของผรบการนเทศ เปนขนทผรบการนเทศลงมอปฏบตตามความรความสามารถทไดจากการด าเนนงานในขนท 2 2. การปฏบตงานของผใหการนเทศ ขนนผใหการนเทศจะท าการนเทศ และควบคมคณภาพใหงานส าเรจออกมาทนตามก าหนดเวลาและมคณภาพสง 3. การปฏบตงานของผสนบสนนการนเทศ ผบรหารจะใหบรการสนบสนนในเรองวสดอปกรณ ตลอดจนเครองใชตาง ๆ ทจะชวยใหการปฏบตงานเปนไปอยางไดผล ขนท 4 การสรางขวญ และก าลงใจ (Reinforcing – R) ขนนเปนขนตอนการเสรมก าลงใจของผบรหารเพอใหผรบการนเทศมความมนใจ และเกดความพงพอใจในการปฏบตงานขนนอาจจะด าเนนไปพรอม ๆ กนกบผรบการนเทศก าลงปฏบตงานหรอปฏบตงานไดเสรจสนลงไปแลว ขนท 5 ประเมนผลผลตของการด าเนนงาน (Evaluation - E) เปนขนทผนเทศท าการประเมนผลการด าเนนการซงผานไปแลววาเปนอยางไร หลงจากประเมนผลการนเทศหากพบวา มปญหา หรออปสรรคอยางหนงอยางใดทท าใหการด าเนนงานไมไดผลกสมควรจะตองท าการปรบปรงแกไข การขบเคลอนการพฒนาคณภาพการศกษาดวยเทคโนโลยการศกษาทางไกล

การขบเคลอนการพฒนาคณภาพการศกษาดวยเทคโนโลยการศกษาทางไกล (Distance Learning) สงผลตอการเปลยนแปลงการจดการเรยนรถงหองเรยนอยางแทจรง จ าเปนตองเปลยนกระบวนทศนการจดการเรยนรใหผเรยนสามารถคดวเคราะห คดสงเคราะห ประยกตใชจนสามารถสรางความรไดดวยตนเองเหมาะสมกบการเรยนร ในศตวรรษท 21 ซงเปนการพฒนาคณภาพการศกษาขนพนฐานทงระบบและลดความเหลอมล า ในทกพนทการศกษาทวประเทศ ประกอบดวย องคประกอบ 5 องคประกอบ ดงน องคประกอบท 1 : การก าหนดนโยบาย 1. สรางโอกาสแหงคณภาพไปใหถงหองเรยน ถงเดกทกคน ไมวาอยสวนไหน ของประเทศไทย 2. สรางระบบการจดการศกษาโดยมงเปาหมายการเปลยนแปลงคณภาพใหเกดขนอยางจรงจง และอ านวยความสะดวกใหแกการจดการเรยนการสอนใหเปนไปอยางมคณภาพ องคประกอบท 2 : การขบเคลอนและสรางความเขมแขง 1. พฒนากลไกเครอขายตามความตองการของพนทกลมบคคลอยางแทจรง 2. ผลตสอหลากหลายรปแบบเผยแพรผานระบบเทคโนโลยสารสนเทศ ทกลมสาระการเรยนร ทกชนป

10

3. พฒนาผนาการเรยนร Coach ในทกกลมสาระการเรยนร ทกเขตพนทใหสามารถเปนพเลยงไดอยางแทจรง 4. จดอบรมครผสอนผานทางไกลผาน DLTV ทงระดบจงหวด เขตพนท อ าเภอ กลมโรงเรยน และเครอขาย 5. สรางเครอขายคนปฏรปการเรยนรใหเกดในทกพนท องคประกอบท 3 : การจดการเรยนร 1. จดท าคมอครในทกกลมสาระการเรยนร ทกชนป ในลกษณะ Content Free เนนกจกรรม พฒนาทกษะการคด การสรางความร การประยกตใชทเหมาะสมกบการเรยนร ในศตวรรษท 21 เพอใหครเลอกและเลอก ประยกตใชไดตามความตองการ 2. จดท าแผนการเรยนรกลางรายชวโมง ทกกลมสาระการเรยนร ทกชนป ในลกษณะ Active Learning สอดคลองการเรยนรในศตวรรษท 21 ใหครสามารถเลอกใชได ตามความเหมาะสม องคประกอบท 4 : การนเทศและตดตาม 1. ปลกจตส านกการนเทศแบบระเบดจากขางใน ตามปรชญาพระบาทสมเดจ พระเจาอยหว แกบคลากรทเกยวของทกระดบ เกดความรบผดชอบไดดวยตนเอง รกษาภมสงคม ท างานเปนขนตอน เนนการมสวนรวม ประหยดเรยบงาย ไมตดต าราใชธรรมชาตชวยธรรมชาต 2. วางระบบการนเทศตดตามใหค าปรกษา แนะน าชวยเหลอ และตดตามถงหองเรยนทกหองเรยน ทงทางตรงกบเครอขาย ชมรม ฯลฯ การนเทศทางไกลโดยใช Social Network ทงในลกษณะ Chair and Learn 3. ก าหนดบทบาทหนาท บคคลผรบผดชอบในการนเทศ ตดตามในแตละระดบ ตงแต สพฐ. (ก ากบตดตาม) สพป./สพม. (นเทศ/ตดตาม) และ เครอขายการนเทศในลกษณะตาง ๆ 4. ใชเทคโนโลยเพอการนเทศในการชวยเหลอและพฒนางานวชาการ องคประกอบท 5 การประเมนผลและปรบปรง 1. จดระบบการวดผลประเมนผล สอบเพอสอน เพอนาผลมาพฒนาการเรยน การสอนอยางตอเนอง ในลกษณะ Formative Assessment และ Authentic Assessment 2. จดท าคลงขอสอบมาตรฐานตามตวชวด ทกกลมสาระการเรยนร ทกชนป เพอใหครน าไปพฒนาการเรยนร

11

บทท 3 วธการด าเนนการศกษา

การด าเนนการในการนเทศการศกษา โดยใชกระบวนการ PIDRE 1. ขนการวางแผน (Plan) 1.1 วางแผนการนเทศ จดท าปฏทน ก าหนดการนเทศ จดเตรยมเอกสารการนเทศ ศกษาขอมลสารสนเทศของโรงเรยน (SAR) 1.2 ใหความรความเขาใจแก ผบรหาร ครผสอน ถงการจดกจกรรม การเรยนรตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 หมวด 4 แนวการจดการศกษา มาตรา 23 เกยวกบ การจดการศกษา ตองยดหลกวาผเรยนทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดและถอวาผเรยน มความส าคญทสดกระบวนการจดการศกษาตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาตและเตมตามศกยภาพ 1.3 จดท าก าหนดการน เทศ เ พอใหความร และเกบขอมลในเรอง การสงเสรมการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชสอการศกษาทางไกลผานดาวเทยม (DLTV) 2. ขนใหการความรกอนการนเทศ (Informing) 2.1 จดการใหความรแกคณะคร ในเรองการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชสอการศกษาทางไกลผานดาวเทยม (DLTV) 2.2 ผฝกประสบการณก ากบ ดแล การด า เนนการการจดกจกรรม การเรยนรโดยใชสอการศกษาทางไกลผานดาวเทยม (DLTV) 3. ขนการด าเนนการนเทศ (Doing) 3.1 ครด าเนนการจดท าแผนการสอนตามรปแบบการศกษาทางไกลผานดาวเทยม (DLTV) ตามขนตอนทไดรบความรจากคมอการใชงาน โดยรวมกนวเคราะห 3.2 ครจดกจกรรมการสอนตามแผนการสอน 3.3 ผฝกประสบการณสงเกตการสอน สมภาษณ ตรวจผลงาน ตามแบบบนทกการนเทศ แบบสงเกตการณสอน แบบทกพฤตกรรมคร พฤตกรรมผเรยน ตามขนตอนทไดรบความร 3.4 รวมกนสรปผลการจดกจกรรมการสอนตามรปแบบ โดยใหคณคร ชวยสะทอนคดเกยวการจดกจกรรมการสอน ถงจดเดนและจดทควรพฒนาในครงตอไป

4. ขนการสรางขวญและกาลงใจแกผรบการนเทศ (Reinforcing) 4.1 ผฝกประสบการณชนชมผลงานนกเรยนท เกดจากการจดกจกรรม การเรยนรโดยใชสอการศกษาทางไกลผานดาวเทยม (DLTV) ตามขนตอนทไดรบความร และใหค า ชนชมยนดในความส าเรจ 4.2 ผฝกประสบการณตรวจผลงาน แนะน าใหความรแกครเพมเตมเกยวกบ การน าสอการศกษาทางไกลผานดาวเทยม (DLTV) น าไปใชกจกรรมสงเสรมผเรยน 5. ขนการประเมนผลการนเทศ (Evaluating) 5.1 ครน าผลการจดกจกรรมการเรยนร โดยใชสอการศกษาทางไกล ผานดาวเทยม ไปปรบปรง พฒนากจกรรมการเรยนการสอน

13

บทท 4 ผลการศกษา

1. พฤตกรรมทเกดจากกระบวนการพฒนา

ผฝกประสบการณ ผบรหาร/คร นกเรยน 1) ศกษา สรางองคความร/

ทกษะ กระบวนการ 1) ไดรบความร/ฝกทกษะ/

ไดแนวคด 1) ไดเรยนรดวยกจกรรมท

หลากหลาย 2) ออกแบบกระบวนการ

นเทศและสรางเครองมอการนเทศ

2) ครรแหลงการคนหาสอ/เครองมอวดผลการจดการเรยนร

2) ไดเรยนรดวยกจกรรมทมความหลากหลาย เกดความรวมมอ และเรยนรดวยตนเอง

3) ฝกกระบวนการนเทศและสะทอนคด

3) เกดความภมใจและน าแนวคดไปพฒนาการจดการเรยนการสอน ทตอเนอง

3) ไดทกษะการเรยน ทกษะการใช ICT และการท างานเปนกลม

2. ผลงาน/ชนงานจากกระบวนการพฒนา

ผฝกประสบการณ ผบรหาร/คร นกเรยน

1) แผนการนเทศ แบบสงเกตการสอน การสะทอนคด

1) สอการสอน DLTV, DLIT 1) ผลงานการท าแผนผงความคด (Mine Map)

2) คลงสอ DLIT, DLTV 2) เครองมอวดผล ประเมนผล

2) การน าเสนองาน

3) รายงานการศกษาคนควาอสระ (IS), รายงานการนเทศ

3) แผนการจดการเรยนรทองมาตรฐาน

3) การบนทกสรางองคความร

3. สะทอนผลความคดเหนตอกระบวนการ

3.1 ครมความรความเขาใจเกยวกบการใชสอการศกษาทางไกลผานดาวเทยม (DLTV) และการใชเทคโนโลยสารสนเทศ (DLIT) มาผสมผสานในการจดกระบวนการเรยนการสอน 3.2 ผบรหารมความรความเขาใจการขบเคลอนการใชสอการศกษาทางไกลผานดาวเทยม (DLTV) และการใชเทคโนโลยสารสนเทศ (DLIT) กระตนใหครมการพฒนาตนเอง พฒนางาน พฒนาองคกร อนจะสงผลใหการจดการศกษาทมคณภาพในอนาคต 4. ปญหาอปสรรค และขอจ ากด

4.1 ระยะเวลาในการนเทศมคอนขางจ ากด จงไมสามารถนเทศไดอยางครอบคลมและทวถงทงโรงเรยน 4.2 โรงเรยนทออกนเทศเปนโรงเรยนขนาดเลกซงครไมครบชน และสอนไมตรงเอก สอนหลายวชา จงมการจดการเรยนการสอนทไมครบตามแผนทวางไว

15

บทท 5 สรปผล อภปรายผลและขอเสนอแนะ

1. สรปผล

การพฒนาครวทยาศาสตรในจดการเรยนรโดยใชการศกษาทางไกลผานดาวเทยม (DLTV)

และการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการศกษา (DLIT) : โรงเรยนบานมวงใหม ส านกงานเขตพนท

การศกษาประถมศกษานาน เขต 1 ซงท าควบคไปกบการนเทศแบบ PIDRE จงท าใหการพฒนา

ครผสอนวทยาศาสตรชนประถมศกษาปท 3 จ านวน 1 คน ใหมความรและทกษะในการจดการเรยนร

ซงสะทอนผลจากแผนจดการเรยนรทพฒนาขน ใชสอการเรยนรจากการศกษาทางไกลผานดาวเทยม

(DLTV) และคลงสอเทคโนโลยสารสนเทศเพอการศกษา (DLIT) มาบรณาการกบการสอนปกต

และมจดกจกรรมใหนกเรยนฝกกระบวนคดอยางเปนระบบ รวมทงสรางเครองมอวดผลตามสภาพจรง

ไปใชในการประเมนผเรยนครอบคลมทงดานความร ทกษะ และเจตคต ส าหรบปจจยทสงผลให

งานประสบความส าเรจ คอ กระบวนการนเทศทกอใหเกดความไวใจ เปดใจ ใหใจ รวมใจ และภมใจ

ประกอบการสะทอนคดกบครหลงจากสอนจบบทเรยน ท าใหครทราบวาในบทเรยนทผานมานน

มจดบกพรองสวนใดทควรจดเพมเตมใหกบผเรยน ครมแหลงสอทจะชวยใหเตมเตมใหกบผเรยน

คลงสอทผนเทศแนะน าใหครไดเลอกใชอยางหลากหลายสอดคลองกบความตองการของคร

มการสาธตวธใช รวมทงการสรางเครอขายทสามารถใหค าปรกษาแนะน า ในกลมสาระและ

ศกษานเทศกผาน Social Network

2. อภปรายผล

จากการพฒนาครควบคกบกระบวนการนเทศแบบ PIDRE ในการจดกระบวนการเรยนร โดยใชการศกษาทางไกลผานดาวเทยม (DLTV) และการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการศกษา (DLIT) ท าใหครมความร ความสามารถและเกดทกษะในการจดการเรยนร เพอสงเสรมใหนกเรยนเกดกระบวนการคดอยางเปนระบบ ซงสะทอนผลไดจากแผนการจดการเรยนรทครพฒนาขน แสดงใหเหนวา รปแบบการนเทศในลกษณะของกระบวนการ PIDRE ตองท าอยางเปนขนตอนท าเปนระบบ มความตอเนอง และไมมการหยดนง สงผลใหผบรหารสถานศกษา และครตระหนกถงความรบผดชอบตอการจดการศกษา

3. ขอเสนอแนะ 3.1 ขอเสนอแนะเพอการนาไปใช 1) แผนการนเทศ และกระบวนการนเทศทมประสทธภาพตองมความยดหยนสามารถปรบใชในสถานการณทอาจเกดขนไดตามความเหมาะสม 2) คลงสอ DLIT ส าหรบคร เปนเครองมอส าคญทชวยใหกระบวนการพฒนาการศกษามประสทธภาพสงขน 3) กระบวนการพฒนาทยงยนตองใหครผรบการพฒนาสามารถส ารวจปญหา และความตองการจ าเปน รวมทงออกแบบนวตกรรมในการพฒนาดวยตนเองโดยมผเชยวชาญ คอยใหค าปรกษาชแนะอยาง เปนระบบ ซ งสามารถสงเสรมโดยการสรางเครอขายบคคล และเครอขาย Social Network 4) การสรางสมพนธภาพทด บคลกภาพ การสอสาร ความสภาพออนนอม ความจรงใจจะน าไปสความไววางใจ เปดใจ รวมมอ รวมใจ และภาคภมใจ ตอกระบวนการพฒนา โดยองครวม 3.2 ขอเสนอแนะเพอการพฒนาครงตอไป

1) ในการพฒนาครในโรงเรยนขนาดเลกและขนาดกลางควรมการพฒนาอยางตอเนองและควรมการฝกทกษะการใช สอ ICT ควบคไปกบการนเทศ 1) ควรมขยายผลการการศกษาการพฒนาครในกลมสาระการเรยนร อน ๆ ตามแนวทางจด การเรยนรโดยใช DLIT เปนฐาน เพอยกระดบผลสมฤทธทางการเรยนใหไปพรอมกน 3) ควรมการคดคนกระบวนการนเทศแบบอน ๆ ทมความเหมาะสมกบสถานการณ เหตการณ อนจะผลตอการพฒนาคณภาพการศกษาใหมคณภาพยงขน

17

เอกสารอางอง กดานนท มะลทอง. (2558). เทคโนโลยและการสอสารเพอการศกษา. กรงเทพฯ : ภาควชาอดมศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย. เฉลม ฟกออน (2552). หนวยการเรยนรองมาตรฐาน. ศกษานเทศก ส านกงานเขตพนทการศกษา ล าพน เขต 1. พฤศจกายน 2552. ทศนา แขมมณ. (2448). 14 วธสอนส าหรบครมออาชพ. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ปรยาพร วงศอนตรโรจน. (2548). การนเทศการสอน. กรงเทพฯ : ศนยสอเสรมกรงเทพ. สมล อมรววฒน. (2547). กลยาณมตรนเทศส าหรบผบรหารกลยทธในการนเทศเพอสรางโรงเรยน ใหเขมแขง. กรงเทพฯ : ส านกนโยบายและแผนการศกษา สกศ. สพกตร พบลย. (2556). การยกระดบคณภาพการสอบระดบชาต (ONET). [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : https://www.facebook.com/notes/suphak-pibool/) ส านกทดสอบทางการศกษา ส านกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐาน. (ม.ป.ป). : การพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน และยกระดบคณภาพการสอยระดบชาต (ONET). กรงเทพ ฯ : ส านกทดสอบทางการศกษา ส านกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐาน. ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2550). ยทธศาสตรการพฒนาคณภาพการศกษาของกระทรวง ศกษาธการ. กรงเทพ ฯ : ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. อญชล ธรรมะวธกล. (2552). กลยาณมตรนเทศ. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http://panchalee.wordpress.com/2009/03/30/supervision-3/

18

ภาคผนวก

แบบนเทศตดตามการจดการศกษา DLTV ส าหรบโรงเรยนขนาดเลก ปการศกษา ๒๕๖๐

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานาน เขต ๑ โรงเรยน............................................. กลมโรงเรยน..................................................

ค าชแจง ใหผนเทศ/คณะกรรมการนเทศ ตดตามฯ ด าเนนการสงเกต สอบถาม สมภาษณ ตรวจสอบเอกสารรองรอย แลวปฏบต ดงน

1. ตรวจสอบตามรายการแลวเขยนเครองหมาย ลงในชองระดบการปฏบต ๔ ระดบ คอ ดมาก (๔) หมายถง มการด าเนนการครอบคลมกลมเปาหมายอยางชดเจน มเอกสารหลกฐานรองรอยการด าเนนงานครบถวน จดท าขอมลสารสนเทศการด าเนนงานอยางเปนระบบ เปนตวอยางได ด (๓) หมายถง มการด าเนนการครอบคลมกลมเปาหมายอยางชดเจน มเอกสารหลกฐานรองรอยการด าเนนงานครบถวน จดท าขอมลสารสนเทศการด าเนนงานอยางเปนระบบ พอใช (๒) หมายถง มการด าเนนการครอบคลมกลมเปาหมายอยางชดเจน ม เอกสารหลกฐานรองรอยการด าเนนงานและการจดท าขอมลสารสนเทศการด าเนนงาน ขาดความสมบรณเพยงเลกนอย ปรบปรง (๑) หมายถง มการด าเนนการยงไมครอบคลมกลมเปาหมาย มเอกสารหลกฐานรองรอยการด าเนนงานและการจดท าขอมลสารสนเทศการด าเนนงานขาดความสมบรณเปนสวนใหญ

ไมมการปฏบต (๐) หมายถง ไมมการปฏบตแตอยางใด

20

การจดการเรยนรทางไกลผานดาวเทยม (DLTV) แบบนเทศผบรหารสถานศกษา ชอผบรหารสถานศกษา..................................................................โรงเรยน.................................................... กลมโรงเรยน............................................................ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานาน เขต ๑ ( ) ไมสอน ( ) สอน ชนประถมศกษาปท..................................................................................... ค าชแจง ผนเทศศกษารายละเอยดตวชวดและเกณฑการนเทศของรายการตางๆ แลวพจารณาผล การปฏบตหรอพฤตกรรม รองรอย แลวเขยนเครองหมาย √ ในชองผลการนเทศ

ท ตวชวด คะแนนผลการนเทศ ขอเสนอแนะ/ ขอคนพบ ๑ ๒ ๓ ๔

๑ วางแผนการบรหารจดการอยางเปนระบบ สงเสรม สนบสนน การจดการเรยนการสอนทางไกลผานดาวเทยมอยางจรงจง

๒ อ านวยความสะดวกใหการจดการเรยนการสอนเปนไปอยางมประสทธภาพ

๓ เปนผน าดวยความมงมน ตงใจ ตระหนก เหนความส าคญและด าเนนการอยางตอเนอง

๔ บ ารงรกษาเครองรบสญญาณดาวเทยมและโทรทศนใหพรอมใชงานอยเสมอ

๕ จดหาคมอครพระราชทานสอนทางไกลผานดาวเทยมอยางครบถวนสมบรณ

๖ นเทศตดตาม การจดการเรยนการสอนทางไกลผานดาวเทยมอยางสม าเสมอ

รวม

สรประดบคณภาพ

หมายเหต สรปผลการนเทศแบงเปน ๔ ระดบ ดมาก ๑๘-๒๔ คะแนน ด ๑๒-๑๗.๙๙ คะแนน พอใช ๖-๑๑.๙๙ คะแนน ปรบปรง ๐-๕.๙๙ คะแนน

21

บนทกขอคดเหน/ขอเสนอแนะเพมเตม ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

22

แบบนเทศการด าเนนงานพนฐาน

โรงเรยน....................................................กลมโรงเรยน............................................................

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานาน เขต ๑ ค าชแจง ผนเทศศกษารายละเอยดตวชวดและเกณฑ แลวพจารณาประเมนผลการปฏบตหรอพฤตกรรม รองรอย แลวเขยนเครองหมาย √ ในชองผลการนเทศ

หมายเหต สรปผลการนเทศผาน ๗ ขอ ไดระดบคณภาพ ๔ ดมาก ผาน ๕-๖ ขอ ไดระดบคณภาพ ๓ ด ผาน ๓-๔ ขอ

ไดระดบคณภาพ ๒ พอใช ผาน ๒ ขอ ลงมา ไดระดบคณภาพ ๑ ปรบปรง

ท ตวชวด ผลการนเทศ ขอเสนอแนะ/ ขอคนพบ ผาน ไมผาน

๑ ความสะอาดและเปนระเบยบและสภาพแวดลอมของหองเรยนเออตอการเรยนร

๒ การตดตงจอโทรทศนเหมาะสมกบระดบสายตาระหวาง ๑.๒๐-๑.๕๐ เมตร

๓ ระยะหางระหวางจอโทรทศนกบทนงนกเรยนในแถวแรก ระหวาง ๑.๕๐-๒.๐๐ เมตร

๔ นกเรยนทกคนสามารถมองเหนจอโทรทศนไดอยางชดเจน

๕ ระดบความดงของเสยงโทรทศนไดยนชดเจนและไมรบกวนหองอน

๖ ครเอาใจใส ดแลชวยเหลอนกเรยน ๗ นกเรยนมสวนรวมกจกรรมและตงใจเรยนพรอมกบ

นกเรยนโรงเรยนตนทาง

รวม สรประดบคณภาพ

23

บนทกขอคดเหน/ขอเสนอแนะเพมเตม ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

24

แบบนเทศครผสอน ชอครผสอน .................................................... สกล.............................................................................. สอนชนประถมศกษาปท............................กลมสาระการเรยนร........................................................... โรงเรยน........................................................... ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานาน เขต ๑ ชวงเวลานเทศ ตงแต เวลา ..............น. ถงเวลา ..................น ค าชแจง ผนเทศศกษารายละเอยดตวชวด พจารณาและนเทศการปฏบตหรอพฤตกรรมของผถกนเทศ แลวบนทกเครองหมาย / ในชองผลการนเทศ

ท ตวชวด คะแนนผลการนเทศ ขอเสนอแนะ/ ขอคนพบ ๑ ๒ ๓ ๔

๑ จดหองเรยนไดเหมาะสมและเออตอการเรยนร (จดตามลกษณะหองเรยน DLTV)

๒ เตรยมการสอนลวงหนา

๒.๑ มแผนการจดการเรยนรของวงไกลกงวลในชวโมงทเรยน

๒.๒ ครท าก าหนดการสอนในชวโมงนน ๒.๓ ครเตรยมใบงานไวใหนกเรยนลวงหนา (ในกรณทตอง

มใบงาน /ใบกจกรรม/ใบความรฯลฯ)

๒.๔ ครเตรยมสอ วสด อปกรณ ไวใหนกเรยนพรอม (ในกรณตองเตรยม)

๓ รวมจดการเรยนการสอนไปพรอมกบครตนทาง ๔ สรปส าระส าคญรวมกบนกเรยน

มการมอบหมายงานครงตอไป (ในกรณทตองม) ๕ มการวดผลและประเมนผลหลงการจดการเรยนการสอน

แตละหนวยการเรยนร

๕.๑ ครเตรยมแบบวดและประเมนผล (ในกรณทตองเตรยม) ๕.๒ มการตรวจและบนทกผลหลงการวดและประเมนผล

๖ มการบนทกผลหลงการจดการเรยนการสอนในชวโมง การสงเกต

25

ท ตวชวด คะแนนผลการนเทศ ขอเสนอแนะ/ ขอคนพบ ๑ ๒ ๓ ๔

๗ จดกจกรรมสอนซอมเสรมนอกตารางออกอากาศ (ในเนอหาของชวโมงนน หากมนกเรยนตองสอนซอมเสรม)

รวม สรประดบคณภาพ

หมายเหต สรปผลการนเทศแบงเปน ๔ ระดบ ดมาก ๒๒ – ๒๘ คะแนน ด ๑๕ – ๒๑ คะแนน พอใช ๘ – ๑๔ คะแนน ปรบปรง ๐ – ๗ คะแนน บนทกขอคดเหน/ขอเสนอแนะเพมเตม ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

26