Alkane และ Cycloalkane เคมอนทรย

การอานชอสารประกอบแอลเคน (โซตรง) ตามระบบ IUPAC เรยกชอตามจ านวนอะตอมของคารบอน โดยใชจ านวนนบในภาษากรกระบจ านวน อะตอมของคารบอน แลวลงทายดวย เ-น (-ane) 1 = meth – (เมท–) 6 = hex – (เฮกซ–) 2 = eth – (เอท–) 7 = hept – (เฮปท–) 3 = prop – (โพรพ–) 8 = oct – (ออกท–) 4 = but – (บวท–) 9 = non – (โนน–) 5 = pent – (เพนท–) 10 = dec – (เดค–)

Alkane และ Cycloalkane เคมอนทรย

จ านวน C สตรโมเลกล prefix ชอแอลเคน ชอหมแอลคล 1 CH4 Meth- methane methyl 2 C2H6 Eth- ethane ethyl 3 C3H8 Prop- propane propyl 4 C4H10 But- butane butyl 5 C5H12 Pent- pentane pentyl 6 C6H14 Hex- hexane hexyl 7 C7H16 Hept- heptane heptyl 8 C8H18 Oct- octane octyl 9 C9H20 Non- nonane nonyl 10 C10H22 Dec- decane decyl

Alkane และ Cycloalkane เคมอนทรย

การอานชอสารประกอบแอลเคน (โซกง) ระบบ IUPAC มขนตอน ดงน

1. เลอกโซคารบอนทยาวทสดเปนโซหลก ถาสามารถเลอกโซหลกทมอะตอมของคารบอนตอกนยาวทสดไดหลายแบบใหเลอกแบบทมจ านวนหมแอลคลมากกวาเปนโซหลก

Alkane และ Cycloalkane เคมอนทรย

การอานชอสารประกอบแอลเคน (โซกง) ระบบ IUPAC มขนตอน ดงน 2. หมแทนทตออยกบต าแหนงใดของคารบอนอะตอมในโซหลกการอานชอกจะ

ระบต าแหนงของคารบอนอะตอมนน แลวตามดวยชอของหมแทนท โดยจ านวนคารบอนของหมแทนทจะลงทายดวย อล (–yl) และในการเรยกชอจะเรมดวยชอของหมแทนท เรยงตามล าดบตวอกษรแลวตามดวยชอหลก

Alkane และ Cycloalkane เคมอนทรย

การอานชอสารประกอบแอลเคน (โซกง) ระบบ IUPAC มขนตอน ดงน 3. ถาในโมเลกลมหมแทนทชนดเดยวกนมากกวา 1 หม ใหเตมค าวา di, tri,

tetra, … เพอบอกถงจ านวนของหมแทนทดวย และถาหมแทนทชนดเดยวกนแทนทอยท คารบอนอะตอมเดยวกนทง 2 หมใหระบตวเลขของต าแหนงนนซ าดวย เชน

*** The prefixes di-, tri-, tetra-, sec-, and tert- are ignored in alphabetizing substituent groups, but the prefixes iso-, neo-, and cyclo- are not ignored.***

Alkane และ Cycloalkane เคมอนทรย

ตวอยางการอานชอสารประกอบแอลเคน

Alkane และ Cycloalkane เคมอนทรย

ตวอยางการอานชอสารประกอบไซโคลแอลเคน

ปฏกรยาของ Alkane และ Cycloalkane เคมอนทรย

1. ปฏกรยาการเผาไหม(Combustion)

CH4 + 2O2 CO2 + 2H2O

2C6H14+ 19O2 12CO2 + 14H2O

+ 9O2 6CO2 + 6H2O

ปฏกรยาของ Alkane และ Cycloalkane เคมอนทรย

2. ปฏกรยาฟอกจางสโบรมน (Halogenation) เกดไดในทสวาง

เปนปฏกรยาแบบแทนท และไดกรดเปนผลตภณฑ

ปฏกรยาของ Alkane และ Cycloalkane เคมอนทรย

2. ปฏกรยาฟอกจางสโบรมน (Halogenation)

Alkene และ Cycloalkene เคมอนทรย

2. แอลคน (Alkene)

แอลคน (Alkenes) มสตรทวไป CnH2n

เปนสารประกอบไฮโดรคารบอนประเภทไมอมตว (Unsaturated hydrocarbon)

พนธะระหวางคารบอนอะตอมในโมเลกลมพนธะค (C=C)

มทงโครงสรางทเปนโซเปด (โซตรงและโซกง) และโซปด

โครงสรางทเปนโซปดเรยกวาไซโคลแอลคน (Cycloalkene) มสตรทวไป CnH2n-2

Alkene และ Cycloalkene เคมอนทรย

การอานชอสารประกอบแอลคน

1. เลอกโซคารบอนอะตอมทตอกนยาวทสดและมพนธะคอยดวยเปนโซหลก 2. การก าหนดเลขต าแหนงของคารบอนอะตอมในโซหลกจะตองใหพนธะค อยในต าแหนงทต าทสด 3. ถาสารประกอบนนมพนธะคมากกวา 1 พนธะ ใหเลอกโซคารบอนทม พนธะคมากทสดเปนโซหลก แมวาจะไมใชโซทยาวทสด 4. การเรยกชอใชหลกการเรยกเชนเดยวกบแอลเคน แตลงเสยงทายชอดวย –อน (–ene)

Alkene และ Cycloalkene เคมอนทรย

ตวอยางการอานชอสารประกอบแอลคน

Alkene และ Cycloalkene เคมอนทรย

ตวอยางการอานชอสารประกอบไซโคลแอลคน