43 47 49 - WordPress.com · 2011. 8. 10. · sapyrobileSi eklesiis kurTxevasa zeda 1871 welsa...

50
3 sarCevi sarCevi sarCevi sarCevi sarCevi Tavisufleba Tavisufleba Tavisufleba Tavisufleba Tavisufleba politkoreqtuloba da politkoreqtuloba da politkoreqtuloba da politkoreqtuloba da politkoreqtuloba da Semoqmedis (rogorc Semoqmedis (rogorc Semoqmedis (rogorc Semoqmedis (rogorc Semoqmedis (rogorc adamianis) uflebebi adamianis) uflebebi adamianis) uflebebi adamianis) uflebebi adamianis) uflebebi samoqalaqo samoqalaqo samoqalaqo samoqalaqo samoqalaqo daumorCilebloba da daumorCilebloba da daumorCilebloba da daumorCilebloba da daumorCilebloba da araZaladobrivi aqciebi araZaladobrivi aqciebi araZaladobrivi aqciebi araZaladobrivi aqciebi araZaladobrivi aqciebi evTanazia - mowyaleba evTanazia - mowyaleba evTanazia - mowyaleba evTanazia - mowyaleba evTanazia - mowyaleba Tu mkvleloba Tu mkvleloba Tu mkvleloba Tu mkvleloba Tu mkvleloba giorgi gvaxaria giorgi gvaxaria giorgi gvaxaria giorgi gvaxaria giorgi gvaxaria N7(19), ivlisi, 2003 N7(19), ivlisi, 2003 N7(19), ivlisi, 2003 N7(19), ivlisi, 2003 N7(19), ivlisi, 2003 8 30 30 30 30 30 39 39 39 39 39 sasjeli da sinanuli sasjeli da sinanuli sasjeli da sinanuli sasjeli da sinanuli sasjeli da sinanuli 46 presa presis qveS presa presis qveS presa presis qveS presa presis qveS presa presis qveS fridon sayvareliZe fridon sayvareliZe fridon sayvareliZe fridon sayvareliZe fridon sayvareliZe nugzar papuaSvili nugzar papuaSvili nugzar papuaSvili nugzar papuaSvili nugzar papuaSvili sityva Tqmuli quTaisis sityva Tqmuli quTaisis sityva Tqmuli quTaisis sityva Tqmuli quTaisis sityva Tqmuli quTaisis sapyrobileSi eklesiis sapyrobileSi eklesiis sapyrobileSi eklesiis sapyrobileSi eklesiis sapyrobileSi eklesiis kurTxevasa zeda kurTxevasa zeda kurTxevasa zeda kurTxevasa zeda kurTxevasa zeda 1871 welsa ianvris 3-sa 1871 welsa ianvris 3-sa 1871 welsa ianvris 3-sa 1871 welsa ianvris 3-sa 1871 welsa ianvris 3-sa 43 43 43 43 43 gabriel episkoposi gabriel episkoposi gabriel episkoposi gabriel episkoposi gabriel episkoposi 47 47 47 47 47 Tu `baTumelebi~ Tu `baTumelebi~ Tu `baTumelebi~ Tu `baTumelebi~ Tu `baTumelebi~ gqvia saxelad gqvia saxelad gqvia saxelad gqvia saxelad gqvia saxelad 49 49 49 49 49 `qaTamaZe saqarTvelos `qaTamaZe saqarTvelos `qaTamaZe saqarTvelos `qaTamaZe saqarTvelos `qaTamaZe saqarTvelos winaaRmdeg~ winaaRmdeg~ winaaRmdeg~ winaaRmdeg~ winaaRmdeg~

Transcript of 43 47 49 - WordPress.com · 2011. 8. 10. · sapyrobileSi eklesiis kurTxevasa zeda 1871 welsa...

  • TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba 1111199999/0/0/0/0/077777/////200320032003200320032

    33333

    s a r C e v is a r C e v is a r C e v is a r C e v is a r C e v i

    TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba

    politkoreqtuloba dapolitkoreqtuloba dapolitkoreqtuloba dapolitkoreqtuloba dapolitkoreqtuloba da

    Semoqmedis (rogorcSemoqmedis (rogorcSemoqmedis (rogorcSemoqmedis (rogorcSemoqmedis (rogorc

    adamianis) uflebebiadamianis) uflebebiadamianis) uflebebiadamianis) uflebebiadamianis) uflebebi

    samoqalaqosamoqalaqosamoqalaqosamoqalaqosamoqalaqo

    daumorCilebloba dadaumorCilebloba dadaumorCilebloba dadaumorCilebloba dadaumorCilebloba da

    araZaladobrivi aqciebiaraZaladobrivi aqciebiaraZaladobrivi aqciebiaraZaladobrivi aqciebiaraZaladobrivi aqciebi

    evTanazia - mowyalebaevTanazia - mowyalebaevTanazia - mowyalebaevTanazia - mowyalebaevTanazia - mowyaleba

    Tu mkvlelobaTu mkvlelobaTu mkvlelobaTu mkvlelobaTu mkvleloba

    giorgi gvaxariagiorgi gvaxariagiorgi gvaxariagiorgi gvaxariagiorgi gvaxaria

    N7(19), ivlisi, 2003N7(19), ivlisi, 2003N7(19), ivlisi, 2003N7(19), ivlisi, 2003N7(19), ivlisi, 2003

    88888

    3030303030

    3939393939sasjeli da sinanulisasjeli da sinanulisasjeli da sinanulisasjeli da sinanulisasjeli da sinanuli

    444446presa presis qveSpresa presis qveSpresa presis qveSpresa presis qveSpresa presis qveS

    fridon sayvareliZefridon sayvareliZefridon sayvareliZefridon sayvareliZefridon sayvareliZe

    nugzar papuaSvilinugzar papuaSvilinugzar papuaSvilinugzar papuaSvilinugzar papuaSvili

    sityva Tqmuli quTaisissityva Tqmuli quTaisissityva Tqmuli quTaisissityva Tqmuli quTaisissityva Tqmuli quTaisis

    sapyrobileSi eklesiissapyrobileSi eklesiissapyrobileSi eklesiissapyrobileSi eklesiissapyrobileSi eklesiis

    kurTxevasa zedakurTxevasa zedakurTxevasa zedakurTxevasa zedakurTxevasa zeda

    1871 welsa ianvris 3-sa1871 welsa ianvris 3-sa1871 welsa ianvris 3-sa1871 welsa ianvris 3-sa1871 welsa ianvris 3-sa 4343434343

    gabriel episkoposigabriel episkoposigabriel episkoposigabriel episkoposigabriel episkoposi

    4747474747Tu `baTumelebi~Tu `baTumelebi~Tu `baTumelebi~Tu `baTumelebi~Tu `baTumelebi~

    gqvia saxeladgqvia saxeladgqvia saxeladgqvia saxeladgqvia saxelad

    4949494949`qaTamaZe saqarTvelos`qaTamaZe saqarTvelos`qaTamaZe saqarTvelos`qaTamaZe saqarTvelos`qaTamaZe saqarTvelos

    winaaRmdeg~winaaRmdeg~winaaRmdeg~winaaRmdeg~winaaRmdeg~

  • 3TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba1111199999/0/0/0/0/077777/////20032003200320032003

    giorgi

    gvaxaria

    politkoreqtuloba

    (rogorc adamianis)

    1988 wlis dasawyisSi, Tbilissa da erevanSi sergo

    farajanovis ukanaskneli filmis, `aSuR yaribis~

    premiera gaimarTa. Tbilisis kinos saxlSi gamosvlisas

    farajanovma, am namdvilma `saiaTnovam kinoSi~,

    romelsac `kavkasiuri kulturebis Semrigebelsac~

    uwodebdnen, ganacxada: Tbilisuri kultura somxebma

    Seqmnes, qarTvelebma mxolod miiTviseT yvelaferio...

    ori kviris Semdeg farajanovi erevanSi Cavida, `aSuR

    yaribis~ pirveli Cvenebis win scenaze avida da brZana:

    somxebi uniWo xalxi xarT, kavkasiaSi WeSmarit

    kulturas mxolod qarTvelebi qmniano.

    orive saRamos, ZiriTadad, farajanovis Semoqmedebis

    Tayvanismcemlebi eswrebodnen. amitom Tbilissa da

    erevanSi darbazma karga magrad moilxina didi

    reJisoris am morig oinbazobaze. yvelam icoda, rom

    `aSuR yaribis~ avtors uyvarda publikumis

    provocireba, gaRizianeba, misi farisevlobis

    `gaSiSvleba~. kinematografiuli sazogadoeba

    `ar avarda~ Tbiliseli somexis qilikze. Tumca, Zneli

    warmosadgeni araa, rogori iqneboda xalxis reaqcia,

    farajanovs es sityvebi TbilisSi, an erevanSi

    romelime xalxmraval mitingze rom eTqva.

    daSemoqmedis

    uflebebi

  • TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba 1111199999/0/0/0/0/077777/////200320032003200320034

    sxvaTa Soris, `aSuR yaribis~ gadaReba

    sul ramdenime TviT rom

    gaWianurebuliyo, somxeTsa da

    azerbaijanSi sergo farajanovi xalxis

    risxvas ver gadaurCeboda. `aSuR yaribis~

    ramdenime scena xom baqoSia gadaRebuli,

    yarabaxis konfliqtis dawyebamde

    ramdenime TviT adre, moxetiale aSuRisa

    da mdidari feodalis uiRblo

    siyvarulis ambavi, Turqulenovan xalxTa

    folkloria, romlis ekranizacias omis

    pacifistebis xalxmraval demonstra-

    ciebs evropaSi. frangi kinematografis-

    tebis absoluturi umravlesoba omis

    winaaRmdegi iyo. `Satles~ TeatrSi

    `sezarebiT~ dajildoveba daemsgavsa

    jorj buSis politikis winaaRmdeg

    mimarTul aqcias, romelSic frangebma

    holivudis sagangebod mowveuli

    varskvlavebic CarTes _ magaliTad,

    meril stripi. man bevri ilaparaka omis

    saSinelebaze, `mSvidobi-ani dialogis”

    `xulignoba~

    Semoqmedis stiqiaa.

    igi hgavs Carlis

    mawanwalas,

    romelsac yovelTvis

    ori mteri hyavs _

    policieli

    da umravlesoba.

    dawyebis Semdeg somxeTis mosaxleoba

    uTuod gaaprotestebda, azerbaijanSi ki

    veRar gamarTavdnen somexi reJisoris

    filmis premieras.

    ar aris gamoricxuli, rom did reJisors

    gulma ugrZno, rom am regionSi sazareli

    omi mzaddeboda. amitom misi gamosvlebi

    TbilisSi, baqosa da erevanSi, iyo ara

    oinbazoba, aramed ukanaskneli cda,

    SeeCerebina sisxlisRvra kavkasiaSi... es

    iyo `mesiji~, romelsac igi SemoqmedebiT

    sazogadoebas ugzavnida, TiTqos sTxovda:

    gaaCereT es brbo, gaaCereT

    umravlesoba, Tqven mainc nu

    SegeSindebaT arapopularuli

    lozungebis.

    `aSuR yaribis~ kavkasiuri premierebi am

    zamTars gamaxsenda, roca parizSi

    franguli kinoakademiis premiebis,

    `sezarebis~ gadacema moewyo. `sezaris

    saRamo~ daemTxva eraySi dawyebul oms da

    aucileblobaze da Sesabamisad, frangebis

    aRfrTovaneba da ovaciebi daimsaxura.

    ramdenime kviris Semdeg, roca eraySi omi

    daiwyo, imave meril strips los-anJelesSi,

    `oskariT~ dajildovebis ceremonialze

    mouxda gamosvla. bunebrivia, yvela

    eloda, rom amerikeli varskvlavi aqac

    Seutevda omis momxreebs... magram ara.

    meril stripi ostaturad `Caewera~

    ceremonialis organizatorTa mier

    mogonil formatSi. omis winaaRmdeg erTi

    sityvac ar dacdenia.

    es ori magaliTi garkveulwilad

    adasturebs, rom `yofiereba yovelTvis

    ar qmnis cnobierebas~ da rom Tavisufali

    xelovanisTvis ar unda hqondes

    mniSvneloba, Tu sad, romel garemoSi, an,

    Tu gnebavT, romel sistemaSi uxdeba mas

    moRvaweoba. xelovani, Tuki mas

    Tavisuflebaze aqvs pretenzia,

    umravlesobis diqtats ar unda

    damorCildes. piriqiT, umravlesobasTan

    ~

    `

  • 5TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba1111199999/0/0/0/0/077777/////20032003200320032003

    konfliqti garkveuli TvalsazrisiT

    `siamovnebasac~ unda aniWebdes da

    rogorc pazolini ityoda,

    sistematiurad,

    yoveldRe unda

    dgamdes Tavis sikvdils,

    sakuTar jvarcmas.

    es ki imas niSnavs, rom `xulignoba~

    Semoqmedis stiqiaa. igi hgavs Carlis

    mawanwalas, romelsac yovelTvis ori

    mteri hyavs _ policili da umravlesoba.

    kanoni, rogorc wesi, umravlesobis

    xelSia. amitom sityva `kanonmorCili~

    didi SemoqmedisTvis yvelgan da

    yovelTvis nonsensia, fiziologiurad

    autanelia. es ukve tradiciaa, romelic

    xelovans uqmnis `giJis~, `paTologis~,

    `damnaSavis~, `maniakis~ imijs... romelmac

    araerTi didi mwerali, mxatvari

    gamoamwyvdia cixeSi da suliT

    avadmyofTa dawesebulebebSi, romelmac

    Seqmna ufskruli Semoqmedsa da

    sazogadoebas Soris.

    niSnavs Tu ara es, rom didi

    xelovanisTvis miuRebelia samoqalaqo

    sazogadoebis faseulobebi?

    rusi kinematografistebi ganuwyvetliv

    qilikoben berlinis saerTaSoriso

    kinofestivalze, romelic Tavis

    memarcxene orientacias arasdros

    malavda. yofil sabWoTa kavSirSi sakmaod

    gavrcelebulia azri, rom Tu

    kinoreJisori gadaiRebs films

    holokostze, erovnuli da religiuri

    umciresobebis Cagvraze, seqsualur

    diskriminaciaze, misi suraTi

    aucileblad moxvdeba `berlinales~

    konkursSi maSinac ki, Tu films

    araviTari mxatvruli Rirebuleba ara

    aqvs. rusma politikosebma bevri

    imxiarules arizonas Statis

    gubernatoris TanaSemwis, joana raitis

    cnobil werilze, romelSic es qalbatoni

    kategoriulad sTxovda xelisuflebas,

    aekrZalaT saskolo programebSi jon

    tolkienis nawarmoebebis CarTva. raiti

    miiCnevs, rom tolkienis wignebSi

    SeimCneva `nacionaluri, rasobrivi,

    seqsualuri da religiuri

    arasrulfasovnebis propaganda...

    mis dadebiT personaJebs evropuli

    garegnoba aqvT, uaryofiT gmirebs ki _

    monRoloiduri da afro-amerikuli...~,

    rom `qalebs mxolod aTi procenti

    eTmobaT tolkienis nawarmoebebSi~.

    cxadia, joana raitis `kalkulacia~

    marTlac rom Rimilis momgvrelia, iseve

    rogorc Rimilismomgvrelia, magaliTad,

    `tolerantobis testi~, romelsac

    amsterdamSi, ana frankis muzeumSi

    utareben damTvalierebels.

    sazogadoebis `gamosworeba~ aRzrdiT

    (romelic jer kidev platonma daiwyo),

    mosaxleobis zombirebis es ZvelTaZveli

    forma, romelic ase Zalian uyvarT

    dasavlel memarcxeneebs, politkoreqtu-

    loba – isev da isev doqtrinaa, romelic

    aiZulebs cocxal arsebas, jer kidev

    skolaSi daizepiros ukve Camoyalibebu-

    li sqemebi da axali stereotipebiT

    SeizRudos azrovnebis sivrce.

    politkoreqtuloba – pirovnuli,

    individualuri Tvisebebis dakargviT

    emuqreba adamians, faqtobrivad

    avtoritaruli azrovnebis axali formaa,

    radgan akviatebuli azri, raoden

    sazizRaric, raoden miuRebelic ar unda

    iyos, yovelTvis moicavs pirovnuls.

    adamiani, rogori sazizRaric ar unda

    iyos igi CemTvis, cocxali arsebaa.

    amitom yovelTvis unda gvaxsovdes, rom

    masac SeiZleba hqondes safuZveli,

    aRmiqvas me `sazizRrobad~. sqemebiTa da

    doqtrinebiT akviatebuli azris

    daTrgunva ki arafers mogvcems agresiis

    da, rac mTavaria, `humanuri sqemebis~

    diskreditaciis garda.

    erTxelac imave berlinis festivalze,

    sadac xSirad, seqsualuri umciresobebis

    Temaze gadaRebul usaSvelod primitiul

    films didi zar-zeimiT uCveneben da

    asaReben rogorc `movlenas~, kinodar-

    bazSi viRac wamoxteba da ityvis: `ratom

    gviburRavT tvins, ra gagviWireT saqme

    Tqveni pederastebiT?”

    ~

    `

  • TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba 1111199999/0/0/0/0/077777/////200320032003200320036

    da es `viRac~ marTali iqneba; radgan

    primitiuli, mxatvrulad ususuri filmi

    Tu wigni yovelTvis tovebs `propagandis~

    STabeWdilebas; radgan Semoqmedi

    arasdros araa iq, sadac umravlesobaa.

    jerjerobiT am `viRacis~ rols

    `berlinaleze~ da ara marto berlinis

    kinoforumze, presaSi, nair-nair

    internet-saitebze, specialur kvleviT

    institutebSi, rusi kulturologebi,

    politikosebi, sociologebi asruleben.

    bolo dros ruseTSi dasavlur

    faseulobebTan brZolisTvis axali

    taqtika airCies _ dasavlur liberalizms

    Tavad liberalizmis poziciidan uteven.

    Tu demokratia `saukeTeso wyoba~ ar

    aris, ratom ar SeiZleba, SevutioT mas da

    samoqalaqo sazogadoeba _ farisevlobaSi,

    siyalbeSi, aragulwrfelobaSi vamxiloT?

    rusebs mxari aubes qarTvelma

    qsenofobebmac, romlebic adamianis

    uflebebisTvis brZolas kulturul Tu

    religiur TviTmyofadobaze agresiad

    naTlaven. maTi umravlesoba fariTa da

    maxviliT icavs kulturul Tu religiur

    mravalferovnebas am planetaze, sZuls

    globalizacia, duJmoreuli laparakobs

    masonur SeTqmulebebze, magram imis

    gagonebac ki ar unda, rom kulturuli

    Tu religiuri mravalferovneba SeiZleba

    arsebobdes (da unda arsebobdes) erTi

    kulturis, an erTi qveynis `SigniTac~,

    rom samoqalaqo sazogadoebam Tavad

    unda Seuwyos xeli azris, poziciis

    mravalferovnebas, rom igive joana

    raitis werili amerikis sazogadoebas

    diskusiis, da e.i ganviTarebis sababs

    aZlevs... da rom tolkienis wignebs iq

    aravin wvavs.

    ra Tqma unda, Rimilis momgvrelia, roca

    rusi politikosi, romelic CeCneTSi,

    mTeli xalxis genocids uWers mxars,

    amerikis administracias militarizmSi

    amxels erayis omis dawyebis pirvelive

    dReebSi. ra Tqma unda, is xalxi, vinc

    zamTarSi, mravalaTasian pacifistur

    demonstraciebSi monawileobda parizsa

    Tu berlinSi, ar aris is xalxi, romelmac

    moskovSi, SeerTebuli Statebis saelCos

    win antisaomari mitingi gamarTa sabWoTa

    kavSiris droSebiTa da stalinis

    portretebiT xelSi.

    sergo farajanovisnamuSevari`romuli da remi~.fragmenti

  • 7TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba1111199999/0/0/0/0/077777/////20032003200320032003

    saqarTvelosa da ruseTSi, sadac

    sazogadoeba qsenofoburi

    doqtrinebisgan ver gaTavisuflebula,

    sadac is xalxi, vinc adamianis

    uflebebisTvis ibrZvis, jer kidev

    umciresobaSia, `politkoreqtuloba~

    ar aris `dasavluri

    politkoreqtulobis~ identuri.

    amitom joana raiti, romelmac

    mxatvruli nawarmoebis `kalkulacias~

    mimarTa, mere ki misi akrZalva moiTxova

    da qarTveli qsenofobebi, romlebic

    wignebis (maT Soris, ukve `hari poteris~)

    dawvisken mogviwodeben, erTnairad

    iqcevian, magram sazogadoebisTvis maT

    qcevas ara aqvs erTnairi mniSvneloba.

    adamianis uflebaTa damcvelebi yofil

    komunistur sivrceSi garkveuli

    TvalsazrisiT unda hgavdnen im

    adamianebs, romlebic dasavleTSi

    adamianis uflebebis `doqtrinad~

    gadaqcevas ewinaaRmdegebian... radgan

    adamianis uflebebis damcveli _

    adamianis, rogorc Semoqmedis uflebis

    damcvelia, igi sazogadoebis

    ganviTare-bisTvis, maT Soris kanonis

    ganviTarebisa da daxvewisTvis iRwvis.

    igi ufro Carlis mawanwalaa,

    vidre policieli... igi ar uyvars

    umravlesobas, amitom igi ar SeiZleba

    iyos `eris sindisi~, e.i. is,

    rac SemoqmedebiT inteligencias

    daarqves CvenSi.

    qarTulma inteligenciam

    cnobil Sexvedraze parlamentis

    TavmjdomaresTan, nino burjanaZesTan,

    siamovnebiT `SeiTvisa~ es termini,

    Semdeg ki, Cveni Semoqmedebis

    umravlesobam arc mwvadi dawva da

    arc Samfuri, verc prezidenti

    moixsenia augad da verc parlamentis

    Tavmjdomare. sainteresoa, ra

    moxdeboda am Sexvedraze, mas sergo

    farajanovi, an dasavluri kulturis

    romelime saxelganTqmuli `xuligani~

    rom daswreboda?

  • TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba 1111199999/0/0/0/0/077777/////200320032003200320038

    samoqalaqodaumorCilebloba

    daaraZaladobrivi

    aqciebi

    winaaRmdegoba Zaladobis

    gareSe... emyareba rwmenas,

    rom samyaro

    samarTlianobis mxaresaa.

    aqedan gamomdinare,

    araZaladobrivi meTodebis

    momxreebs momavlis Rrma

    rwmena aqvT.

    es rwmena kidev erTi

    safuZvelia imisa, rom

    aramoZalade

    mowinaaRmdegem aitanos

    tkivili da tanjva

    SurisZiebis survilis

    gareSe, radganac icis,

    rom samarTlianobisaTvis

    brZolaSi mas kosmiuri

    Zalebi uWeren mxars.

    martin luTer kingi

    am statiaSi mahaTma gandis, martin

    luTer kingis, henri torosa da

    sxvaTa gamocdilebas gagiziarebT

    da istoriuli magaliTebis

    moSveliebiT SevecdebiT, avxsnaT

    araZaladobrivi aqciebis arsi.

    visaubrebT moqmedebis iseT

    formaze, romlis meSveobiTac

    SesaZloa, opozicia Sinaganad

    gardaiqmnas, Tuki Tqven Tavadve

    SeicvlebiT. Tqven unda moaxdinoT

    zewola opoziciaze sakuTar Tavze

    zewolis meSveobiT.

    qvemoTmoyvanili citatebis

    gacnobisas, vfiqrob, gagaocebT

    yvela is problema, romelTac

    zemoTxsenebuli liderebi TavianTi

    ideebis adamianebamde mitanis

    procesSi awydebodnen. gagakvirvebT

    isic, Tu ramdenad exmaureba maTi

    ideebi da midgomebi dRevandelobas!~

    `

    istoria

  • 9TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba1111199999/0/0/0/0/077777/////20032003200320032003

    konferenciaze, romelic araZaladobrivi

    aqciebis mokle prezentacias mieZRvna da

    sadac gandisa da ieso qristes magaliTebi

    moiyvanes, erT-erTma oratorma

    aucileblad CaTvala, eTqva: `gijobT,

    moeSvaT iesosaviT qadagebas da ufro

    adamianurad dagvelaparakoT!~. am

    sityvebze dafiqreba uTuod Rirs.

    bibliis axleburi xedva

    Tu Tqven `rwmenaSi daeWvebuli~

    qristiani xarT, gamonaxeT dro imisaTvis,

    raTa xelaxla aRmoaCinoT Tqveni rwmenis

    Zala. sxvas Tu arafers moimoqmedebT,

    scadeT, waikiTxoT iobis wigni. ueWvelia,

    yvelas SeaZrwunebs is tanjva, romelic

    man gamoiara da gauCndeba

    sasowarkveTili SekiTxva: `ratom?~

    `araZaladoba,

    rogorc meTodi,

    mCagvrelis guls

    umalve ar Secvlis.

    Tavdapirvelad is

    Tavad ideis erTgulTa

    gulebsa da sulze

    axdes gavlenas.

    is sakuTari Tavisadmi

    pativiscemiT

    ganawyobs maT,

    mobilizacias ukeTebs

    adamianebis im Zlier

    da mamac resursebs,

    romelTa arsebobis

    Sesaxeb maT SesaZloa,

    arc ki icodnen.

    da bolos, igi aRwevs

    oponentamde da ise

    aRviZebs mis sindiss,

    rom Tanxmoba realuri

    xdeba~.martin luTer kingi

    ieso nazareveli

    wminda francisk asizeli

    henri devid toro

    mahaTma gandi

    doqtori martin luTer kingi

    konstanca litoni qalTa uflebebisaTvismoZraobis aqtivisti

    siuzan b. entoni da elizabet qeidi stentoni

    araZaladobrivi aqciebi _

    filosofia

    btcjyfpfhtdtkb

  • TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba 1111199999/0/0/0/0/077777/////2003200320032003200310

    CaxedeT biblias (an sxva romelime

    religiur literaturas). es aris

    istoria, Tu rogor aRiqvamdnen

    sxvadasxva xalxebi TavianT RmerTs

    kacobriobasTan mimarTebaSi. yvela

    TaobisaTvis mniSvnelovania es

    gakveTilebi: ganmeorebadi Temebi,

    romlebic Semoqmedis Zaxilia, krebuli

    monaTxrobebisa, Tu rogor reagirebdnen

    adamianebi am Zaxilze...

    davubrundeT rwmenis moTxovnilebis

    sakiTxs. ifiqreT Zveli bibliuri

    moTxrobebis Sesaxeb: patara daviTze,

    romelic Zlieri goliaTis gasanadgu-

    reblad miemarTeba; dabrmavebul

    samsonze; ebrael xalxze, romelic

    iZulebulia 40 weli udabnoSi ixetialos

    imis gamo, rom ar irwmuna, RmerTis mier

    aRTqmul miwaze cxovrebas Tu SeZlebda...

    SesaZloa, yvelaze mniSvnelovani ideebi

    wminda werilSia, sadac naTqvamia: vidre

    uflis nebis Zalas davinaxavdeT, jer

    Tavad am Zalis Sesabamisad unda vimoq-

    medoT. vidre mTeli israelis mama

    gaxdeboda, abraami mzad unda yofiliyo

    Tavisi mxolodSobili Ze Seewira

    msxverplad.

    cxovreba rwmeniT, siyvaruliTa

    da msxverplSewirviT

    gaixseneT iesos yvelaze Zlieri sityvebi,

    romliTac cnobili locva `mamao Cveno~

    iwyeba. es sityvaa `abba~ (ebraulad _ mama,

    rogorc bavSvebi eZaxian sakuTar mamebs).

    am sityvebiT israelis yovlisSemZle

    RmerTi mosiyvarule mSoblad iqca

    (amaze ufro adamianurad rogorRa unda

    miemarTa misTvis iesos!).

    SegviZlia ki, SevcvaloT qveyanaSi

    arsebuli saojaxo samarTlis saocrad

    korumpirebuli da fesvgadgmuli

    sistema? naklebad savaraudoa. magram

    Cven ubralod unda gvaxsovdes, rom

    mamas, RmerTs, marTlac SeuZlia,

    dagvexmaros da gagvamarjvebinos. Cven

    mxolod pirveli nabijebi unda

    iyo Tu ara is

    RmerTis

    erTaderTi Ze?

    aRsdga ki igi

    mkvdreTiT?

    es piradi rwmenis

    sakiTxebia. magram iyo ki igi

    realuri pirovneba? ueWvelia,

    iyo. gasaocaria, ramdeni

    adamiani fiqrobs, rom ieso

    nazareveli mxolod miTia.

    is realuri istoriuli

    pirovnebaa, romelic

    moxseniebulia ara mxolod

    imdroindeli ebraeli

    istorikosebis, aramed

    romaelebis naSromebSic.

    es naSromebi ar moicavs bevr

    cnobebs nazarevelis Sesaxeb

    garda imisa, rom is iyo

    religiuri lideri, romelic

    jvars acves. realobas

    Seesabameba misi

    gamonaTqvamebi `kontr-

    kulturis~ Sesaxebac. kargiT,

    erTi wuTiT davuSvaT, rom is

    mxolod xorcieli arsebaa..

    magram gana misi cxovreba da

    ideebi mxolod adamianur

    ganzomilebaSi gamoixateba?

    30 wlis asakSi is uars ambobs

    Cveulebriv cxovrebaze da

    gadis xalxSi, raTa

    daarwmunos isini, rom:

    `RmerTs vuyvarvarT,

    rogorc Tavisi Svilebi,

    Cven erTmaneTi da-

    ZmaniviT unda gviyvardes.”

    aseTia Zala kacisa, romelsac

    marTla swams.

  • 11TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba1111199999/0/0/0/0/077777/////20032003200320032003

    gadavdgaT, adgilidan daviZraT da

    virwmunoT, rom is gvixsnis.

    ieso mzad iyo, yvelaferi ukan

    moetovebina, radganac mas marTlac

    swamda. es cxadi xdeboda masTan

    urTierTobisas an misi namoqmedaris

    xilvisas. zogs afrTxobs erTi ram _

    nazarevels unda scodnoda, rom

    `xelisufleba~ apirebda mosvlas da mis

    ganadgurebas. mas xom SeeZlo,

    gaqceuliyo da kidev ebrZola...

    magram qriste ewama, gaborotebisa da

    SurisZiebis gareSe. ratom aris ukvdavi

    is 2000 wlis Semdegac. `is cxovrobda

    imave principebiT, romelTac qadagebda.”

    yuri ugdeT mTaze warmoTqmul qadagebas,

    romelic, albaT, adrec gsmeniaT:

    Tu vinmem marjvena loyaSi

    gagawnas, meore loyac miuSvire;

    vinc moisurvebs Sens gankiTxvas

    da Seni mosasxamis waRebas,

    samoselic Tan gaatane mas;

    vinc erT milze wayola

    gaiZulos, orze gahyevi.

    maTes saxareba 5:39-41

    ras gvaswavlis ieso: rogor unda

    vimoqmedoT, roca saqme

    usamarTlobasTan gvaqvs?

    bevri adamiani qristes ideebs ubralod

    `morCilebisaken~ mowodebad aRiqvams,

    Tumca, es sulac ar aris ase. mTavaria

    ara imdenad miteveba, aramed moqmedeba.

    Cven unda davupirispirdeT Cvens

    mowinaaRmdegeebs. magram mogviwodebs ki

    ieso, umowyalod moviTxovdeT dasjas?

    cxadia, ara.

    `...da Tu vinme Tqveni Svilis wayvanas

    ganizraxavs, maSin...~ ra?

    iqneb pasuxi aseTia: `maSin sakuTari

    Tavisuflebac SesTavazeT maT.~

    es daexmareba Tqvens `mCagvrels~,

    dainaxos sakuTari Secdoma. is

    iZulebuli gaxdeba, sakuTar Tavs

    hkiTxos, `ratom moiqca es adamiani

    amgvarad?~. SesaZloa, Tqvenma

    mowinaaRmdegem umalve ara, magram mainc

    gaanalizos rogorc sakuTari qmedeba,

    aseve Cveni reaqcia. `mCagvrelisadmi~

    siyvarulisa da Tanadgomis gamovleniT,

    Cven met tanjvas viRebT sakuTar Tavze.

    giyvardeT Tqveni mtrebi,

    daloceT Tqveni mawyevrebi,

    raTa iyveT Tqveni zeciuri mamis

    Zeni, visac Tavisi mze amohyavs

    borotTa da keTilTa Tavze da

    wvimas ugzavnis marTlebsa da

    usamarTloebs.

    maTes saxareba, 5:44,45

    ~

    `

    im SemTxvevaSi, Tu Cven davaSaveT _ da

    SesaZloa, loyaSi gartymac davimsaxureT

    _ Cven ubralod maT Sansi miveciT, kidev

    erTxel gagvartyan da ziani aravis

    miadges, Cvens garda.

    sxva meTodebi

    reformebis gasatareblad didi samuSaos

    gaweva mogvixdeba. zogierTi

    TqvenganisTvis misaRebia iseTi

    tradiciuli meTodebi, rogoricaa

    lobireba da mSvidi aqciebi, muSaoba

    sistemis SigniT, sasamarTlosa da

    sazogadoebaSi. yvelaferi es kargia.

    magram Cven vimedovnebT, rom Tqven

    saTanadod daafasebT im pozitiursac,

    rasac nebismier samoqalaqo moZraobas

    araZaladobrivi aqciebi SesZens.

    Tqven udaod karg kampaniaSi

    igrZnobT Tavs!

    bevri adamiani qristes

    ideebs ubralod

    `morCilebisaken~

    mowodebad aRiqvams,

    Tumca, es sulac ar aris

    ase. mTavaria ara

    imdenad miteveba,

    aramed moqmedeba.

    ~

    `

  • TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba 1111199999/0/0/0/0/077777/////2003200320032003200312

    Tanamedrove adamianebis umetesobisTvis

    wmnida franciskis saxeli `cxovelTa

    moyvarulTan~ asocirdeba (mas

    yovelTvis mxarze mjdomi CitiT

    gamosaxaven). is, rac toros Sesaxeb iTqva,

    kidev ufro metad Seefereba wminda

    francisks –

    Rirseuli adamianis nimuSi,

    tradiciebis mqone pirovneba,

    romelsac aqvs unari,

    gamoafxizlos mTvlemare

    Tanamemamuleni da moraluri

    principebiT cxovreba

    aswavlos maT.

    is mudam gvaxsenebs, rom vinc

    araZaladobriv qmedebebze amyarebs

    imeds, mosiyvarule RmerTisadmi rwmeniT

    unda ganimsWvalos.

    iloceT mudmivad, sityvebi ki

    maSin warmoTqviT, roca es

    aucilebelia.

    wminda franciski

    man sakuTar Tavze itvirTa adamianebSi

    qristianuli ideebis gamoRviZebis

    urTulesi misia. is Seecada am misiis

    ganxorcielebas ara sxvaTa qcevis

    gakontrolebis, aramed sakuTari Tavis

    gardaqmnis gziT. bevri adamiani, romelic

    reformebisaken iswrafvis, xSirad

    problemis masStaburobis gamo vardeba

    depresiaSi. `ras Secvlis Cems mier

    gaRebuli mciredi msxverpli?~

    franciski gvaxsenebs, rom siyvaruliTa

    da rwmeniT ganmsWvalul moqmedebas

    CvenTvis yovelTvis kargi Sedegi moaqvs.

    magram sakmarisia ki es sxvebisaTvis da

    mTlianad samyarosaTvis? amis marTva

    Cvens Zalebs aRemateba. gandic im azrzea,

    rom rodesac zedmetad did aqcents

    vakeTebT Sedegebze, Cven vkargavT unars,

    vimoqmedoT sakuTari mrwamsis mixedviT.

    wminda franciskma mogvca morCilebisa da

    siduxWireSi cxovrebis magaliTi. uari

    Tqva yvelaferze, rac gaaCnda. mzad iyo

    etanja imisaTvis, rom Tavisi mrevli

    moeqcia. qvemoT moyvanilia nawyveti

    ovbylfahfywbcr

    fcbptkb

    francisk asizeli adreul

    Sua saukuneebSi, sakmaod

    SeZlebul ojaxSi daibada.

    es iyo Zaladobis epoqa,

    roca adgilobrivi

    qalaqebi erTmaneTs

    `Rirsebis~ dasacavad

    eomebodnen, TiTqos yvela

    simdidresa da

    Zalauflebaze nadirobda.

    ~`

    ~

    `

  • 13TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba1111199999/0/0/0/0/077777/////20032003200320032003

    romanidan, romelic ar aris

    biografiuli, Tumca asizelis

    cxovrebiseul gamocdilebas efuZneba

    (`sakuTar cxovrebaze sqolastikuri

    muSaobisaTvis~). aq moTxrobili

    SesaZloa, fantastikadac ki mogeCvenoT,

    magram es SemTxvevebi sruliad

    Seesabameba wmindanis realur cxovrebasa

    da miseul meTodebs _ is marTlac

    unikaluri iyo. RvTis es patara

    `masxara~ gaxda mizezi imisa, rom

    realur cxovrebiseul siameTa Ziebis

    procesSi, araerTma `mcodne~ da

    `mdidarma~ adamianma, uari Tqva

    yvelaferze, rac gaaCnda.

    nawyveti `berZeni zorba~-s

    avtoris, nikolas kazanZakisis

    Sesavlidan

    adrec damiweria, rom am wmindanis

    uxilav arsebobas yvelgan

    vgrZnobdi. radganac CemTvis

    wminda franciski nimuSia

    adamianisa, romelsac aqvs

    pasuxismgeblobis grZnoba;

    adamianisa, romelmac SesZlo,

    moexada Cveni upirvelesi vali,

    romelic gacilebiT aRmatebulia,

    vidre zneoba, WeSmariteba Tu

    mSveniereba: esaa valdebuleba,

    RvTis mier boZebuli xorcieli

    sxeuli gardavqmnaT sulier

    sxeulad.

    `axali sigiJis~ qadageba

    francisks mosasxami aekeca,

    moednis napiras xtoda da cekvavda.

    `modiT, modiT yvelani,~_

    gahyviroda is, _ `modiT, Zmano,

    moismineT axali sigiJe!~

    ukan adevnebuli bavSvebi siciliT

    uSendnen mas qvebs... mSvidi da

    momRimari drodadro ukan

    brundeboda, bavSvebisken xels

    iwvdida da gahyviroda: `vinc erT

    qvas mesvris, RmerTma dalocos

    erTxel mainc; vinc or qvas

    mesvris, RmerTma orjer dalocos;

    vinc sams mesvris, RmerTma samjer

    dalocos,~ – amis Tqmaze misken

    qvebis mTeli jeri midioda.

    Sublidan da nikapidan ukve sisxli

    gadmodioda... sisxlSi gasvrili

    aRfrTovanebuli xtunavda da

    cekvavda. `ismineT, Zmano~, _

    mReroda is, _ `ismineT axali

    sigiJe!~...

    `gviTxari, gviTxari, gviTxari!~ _

    ismoda yoveli mxridan xalxis

    xarxari.

    franciski taZris kibeebze adioda,

    damcinavi brbos winaSe

    xelebgaSlili gahyviroda:

    siyvaruli!

    siyvaruli!

    siyvaruli!

    Semdeg is moednis erTi bolodan

    meorisken garboda, xtunavda,

    cekvavda da gahyviroda... `mSvidoba

    Tqvenda!~ _ eubneboda saTiTaod

    masTan misul adamianebs. rodesac

    bevri adamiani Sejgufdeboda da

    skveric gaivseboda, is xelebs

    aRapyrobda da gahyviroda _

    `mSvidoba~, `mSvidoba Tqvens

    gulebSi, Tqvens saxlebSi, mSvidoba

    Tqvens mtrebs. mSvidoba qveyanasa

    zeda! samoTxe sul axlosaa!~

    is mudam gvaxsenebs, rom

    vinc araZaladobriv

    qmedebebze amyarebs

    imeds, mosiyvarule

    RmerTisadmi rwmeniT

    unda ganimsWvalos.

    ~`

  • TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba 1111199999/0/0/0/0/077777/////2003200320032003200314

    SegiZlia simdidris gaReba?

    ...erTxel franciskTan mivida

    vaWari, saxelad bernard

    kanitavaleli, romelic

    franciskos mamis, sinior

    bernardinos msgavsad qsoviliT

    vaWrobda... mas smenoda franciskis

    Sesaxeb da Tavdapirvelad Rimilis

    momgvrelad eCveneboda

    bernardinos ganebivrebuli

    vaJiSvilis iseTi gamoxtomebi,

    rogoricaa keTrovanTa kocna,

    sajarod gaxda da sakuTari

    mamisaTvis Tavisi tansacmlis

    dabruneba. bernards ar SeeZlo

    zustad aReqva, Tu raSi

    mdgomareobda franciskis es

    `axali sigiJe~... marTla RmerTi

    xom ar aZlevda mas Zalas, aetana

    SimSili, siSiSvle da damcireba?..

    `erTi azri mtanjavs~, _ mimarTa

    bernardma franciskos, _

    `Semiwyale da gaanaTle Cemi suli.~

    franciskom bernards xeli

    mouWira da wamoayena is.

    `gismen, Zmao bernard. Sens suls

    me ki ara, RmerTi gaanaTlebs.

    miambe Seni gasaWiri.”

    `erTma keTilSobilma didi ganZi

    momabara Sesanaxad. am ganZs me

    mravali weli vicavdi, magram axla

    xangrZliv da saxifaTo

    mogzaurobaSi vapireb wasvlas.

    ra unda vuyo am ganZs?~

    `unda daubruno im kacs, vinc

    mogabara. vin aris is keTilSobili?~

    `qriste. mTeli Cemi simdidre mas

    ekuTvnis. rogor davubruno is

    mas?~

    ...rogorc ki wminda jorjos

    moedans mivaRwieT, bernardma

    Tavisi maRazia gaaRo da zRurblze

    mdgarma daiyvira: `vinc ki Raribi

    da Caucmelia, modiT CemTan!

    qristes saxeliT me gavcem mTels

    Cems saqonels.~

    ...rogor morboda xalxi! qalebi,

    gogonebi, moxuci kacebi,

    maTxovrebi: rogori

    gabrwyinebuli iyo maTi Tvalebi,

    rogor xarbad epotinebodnen

    yvelafers am kvira dRes! bernardi

    RimiliTa da kmayofilebiT xan

    erTs eoxunjeboda, xan _ meores,

    didi makratliT Wrida qsovils da

    arigebda Tavis simdidres.

    drodadro bernardi francisks

    eubneboda: `ra sixarulia Zmao

    francisk! ra Svebaa!~

    am dros gzad mama silvesterma

    Caiara. imis xilvaze, Tu rogor

    aniavebda bernardi Tavis qonebas,

    mRvdels guli gauskda.

    `ra sircxvilia aseTi simdidris

    gaflangva!~ CaiCurCula

    TavisTvis... franciski miuxvda,

    ras fiqrobda is.

    `mama silvester, gaxsovT, ras

    ambobs ieso qriste? bodiSs

    gixdiT, rom gaxsenebT:

    `Tu ginda, rom srulyofili iyo,

    wadi, Seni qoneba gayide da mieci

    Raribebs da geqneba saunje

    zecaSi~. (maTe, 19:20)

    maS, raRatomRa aqnevT Tavs?~

    mama silvesterma Caaxvela,

    wamowiTlda da Tavisi gza

    ganagrZo. franciskma Zlier

    ganicada, rom mas tkivili miayena.

    `mama silvester, mama silvester!~ _

    daiyvira man. mRvdeli Semobrunda.

    `me Tqven qristes sityvebi

    SegaxseneT. momiteveT. Tqven,

    rogorc RvTismsaxurma, es

    sityvebi xom Cemnair codvilze

    ukeT uwyiT.~

    franciski mama silvesteris

    gverdiT rom mdgariyo, mis

    Tvalebze or did cremls

    SeamCnevda.

  • 15TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba1111199999/0/0/0/0/077777/////20032003200320032003

    SegiZliaT inteleqtis gaReba?

    sinior pietro boloniis universitetis

    samarTlis fakultetis saxelovani

    profesori iyo... Tavisi sayvareli

    studentis sikvdilis gamo man bolonia

    ramodenime dRis win datova. is ver

    moeria wuxils, mamiseul saxlSi

    gamoiketa da aravis naxva ar surda...

    SuaRamemde kiTxvis gamo mas loyebi

    Caucvivda, saxe gamouSra da iseTi

    yviTeli gauxda, rogorc is ZviradRire-

    buli pergamentia, romelsac qristes

    vnebaTa Casawerad iyenebdnen berebi.

    `mapatieT~, _ Tqva man, _ `Tavidan rom

    viwyeb. me myavda studenti saxelad

    gvido, romelic sakuTari vaJiSviliviT

    miyvarda... oci wlis asakSi mas ukve

    xandazmuli kacis cnobiereba da

    erudicia hqonda. ramodenime dRis win

    is gardaicvala.~

    qviTinis Sesakaveblad man tuCebi

    moikvnita.... `bolos, roca is agoniaSi

    iyo, mis baliSTan daviCoqe da vuTxari:

    `gvido, Svilo Cemo, Tu RmerTi TavisTan

    mogixmobs... msurs, rom erT Rames sizmrad

    mewvio da miambo, ra xdeba im qveynad.~

    `...is movida. dRes gamTeniisas... ucnauri

    mosasxami emosa. ara, es ar iyo mantia, es

    iyo aseulobiT qaRaldis furceli,

    romelic misi sxeulis garSemo erTad iyo

    akinZuli, es iyo yvela misi

    swavlisdroindeli xelnaweri. aq iyo

    yvela problema, SekiTxva, filosofiuri

    da iuridiuli dilemebi, Teologiuri

    sakiTxebi... is imdenad iyo damZimebuli am

    qaRaldebiT, rom miuxedavad didi

    survilisa, siaruli ar SeeZlo. `gvido,

    Svilo Cemo~, _ davuyvire mas, _ `ra aris

    es... ra giSlis xels, rom iaro?~

    `me axlaxan movbrundi jojoxeTidan~, _

    mipasuxa man, _ `da viRwvi, rom mivaRwio

    salxineblamde, magram amaod. qaRaldebis

    es grova mabrkolebs...~

    sinior pietro wamodga. `axla yvelaferi

    dasrulebulia~, Tqva man. `aq mosvlamde

    yvela Cemi xelnaweri, yvela Cemi wigni

    cecxls miveci da davwvi. me gadavrCi...

    CemTvis axali cxovreba iwyeba, dideba,

    ufalo!~

    SegiZliaT, uari TqvaT

    Zaladobaze?

    `Cemi saxelia francisk asizeli. me RvTis

    patara sayvarel glaxasac meZaxian da mis

    masxarasac...~

    `me var beri espaneTidan. cxra mTa

    imisTvis gadmoviare, rom papis nebarTva

    miviRo iseTi ordenis dafuZnebaze,

    romelic eretikosebisa da urwmunoebis

    winaaRmdeg gailaSqrebs. Cemi saxelia

    domeniki~.1

    `mec viTxove papisagan nebarTva, Semeqmna

    ordeni da meqadaga.~

    `ra unda geqadaga, Zmao francisk?~

    `srulyofili siduxWire da WeSmariti

    siyvaruli.~

    `Tqven ar apirebT eretikosebis,

    codvilebisa da urwmunoebis dasawvavad

    yvela sofelSi koconis danTebas?~

    `ara, ara~, _ SekrTa franciski, _

    1 wm. domeniki, dominikanelTa ordenis da wminda

    inkviziciis damaarsebeli. avtoriseul teqstSi

    wm. domenikis Sexedulebebi sakmaod

    hiperbolizirebuladaa warmodgenili da

    gaigivebulia inkviziciis sisastikesTan.

    sinamdvileSi, wm. domeniks inkviziciis funqcia sul

    sxvanairad hqonda warmodgenili sulac ar iyo

    adamianebis koconze dawvis momxre (red. SeniSvna).

  • TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba 1111199999/0/0/0/0/077777/////2003200320032003200316

    me ar vapireb codvilebis

    mokvliT codvis mospobas, me ar

    vapireb omis gaCaRebas

    borotebisa da urwmunoebis

    winaaRmdeg. me siyvaruli unda

    viqadago da amavdroulad me unda

    miyvardes; me Tanxmoba unda

    viqadago da am qveyanad yvela

    ZmasaviT unda miyvardes...

    `adamiani bunebiT borotia _ boroti,

    cbieri da demonuri,~ _ braziT wamoiZaxa

    TeTri mantiiT Semosilma domenikma.

    `sikeTe, romelzec Sen saubrob, sakmarisi

    ar aris; aq iZulebaa saWiro. Tu sxeuli

    xels giSlis, is unda ganadgurdes sulis

    gadasarCenad. me espaneTSi SeSas cecxli

    unda wavukido, sulebi sxeulebs miwas

    miabareben, ferflad aqceven da Tavad

    zecas miswvdebian.~

    siyvaruli!

    Zala!

    miteveba!

    `Zmao, francisk, cxovreba ar aris

    adgili, sadac xelgayrili wyvilebi

    siyvarulze RiRineben da daseirnoben.

    cxovreba omi, mZime Sroma da

    Zaladobaa!... wylis daleva Tu gsurs,

    Wa amoTxare; Tu borotebis damarcxeba

    gsurs, Tavs daesxi borotebas...

    nu miyureb SeSinebuli, sacodao,

    Zvirfaso bero. Tavad bibliac igives

    ambobs: `moZaladem sasufevelSic

    ZaliT SeaRwia.~

    franciskma amoioxra. `me ar vicodi,

    Zaladobac Tu RmerTis Seqmnili iyo.

    Sen gaafarTove Cemi Tvalsawieri,

    magram Cemi guli sxvas ambobs da

    mosTqvams: `siyvaruli! siyvaruli!~

    magram vin icis, iqneb Cveni gzebi erT

    dRes Seiyreba da erTmaneTs uflisken

    mimaval gzaze SevxvdebiT.~

    `hqmeni ese, ufalo~, _ upasuxa ucnobma, _

    `magram vSiSob, rom Sen kacTa Soris

    dacemuli kravi xar _ mgelTa Soris

    dacemuli kravi. isini manam SegWamen,

    vidre Sens mizans miaRwev. momiteve, Tu

    gulwrfelad geubnebi imas, rasac

    vfiqrob: Sen yvelaferi ici siyvarulis

    Sesaxeb, magram es ar aris sakmarisi. Sen

    isic unda icode, rom siZulvilic

    RmerTisagan modis da isic RmerTis

    samsaxurSia. da aseT droebaSi, maSin

    rodesac es qveyana dacemulia, RmerTs

    siZulvili ufro emsaxureba, vidre

    siyvaruli.~ is adga, raTa wasuliyo.

    `mSvidobiT, Zmao domenik. minda icode,

    rom lomebi da kravebi, siyvaruli da

    Zala, sinaTle da cecxli, keTili da

    boroti _ yvelani RvTisaken iltvian,

    Tumca, amis Sesaxeb ara uwyian.

    siZulvilma es ar icis, ueWvelia,

    magram siyvarulma es namdvilad icis...

    me Sen erT sasixarulo saidumlos

    gagandob: erT dRes yvela erTad

    Seiyreba iq, sadac ufali dgas

    gamowvdili xelebiT.~

    ~

    `

    ~`

    ~`

    ~`

  • 17TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba1111199999/0/0/0/0/077777/////20032003200320032003

    henri devid toros esse _ `samoqalaqo

    daumorCilebloba~ _ swored msgavsi

    gamocdilebis Sedegad daiwera.

    `monoba da omi miuRebelia aTasobiT

    adamianis SexedulebisTvis ... Tumca,

    arafers akeTebs imisaTvis, rom yovelive

    amas bolo moeRos .... isini meryeoben,

    wuxils gamoTqvamen, zogjer peticiebsac

    adgenen, magram suliT da guliT arafers

    akeTeben da arc raime Sedegi moaqvs maT

    aqtivobas. isini mSvidad daelodebian,

    rom sxvam aRmofxvras es boroteba da

    aRar mouxdeT amaze wuxili...

    erT Rirseul adamianze 999 Rirsebis

    qomagi modis.

    maSinac ki, roca xmas aZlevT

    samarTlianobas, bevrs arafers akeTebT

    misi damkvidrebisaTvis. Tqven mxolod

    mokrZalebiT gamoxatavT Tqvens survils,

    rom samarTlianobam unda gaimarjvos.

    keTilgonieri adamiani samarTals marto

    bedis anabara ar miatovebs da arc

    umravlesobas gadaulocavs mis

    aRsrulebas. masebis qmedebaSi arc Rirs

    raime saTnoebis Zieba...~

    im qveyanaSi, sadac xelisufleba

    adamians usamarTlod apatimrebs,

    patiosani adamianis adgili

    mxolod cixeSia.

    ...magram mdidrebi... maT yovelTvis

    moisyidis is dawesebuleba, romelic maT

    amdidrebs. pirdapir rom vTqvaT, rac

    metia fuli, miT ufro naklebia Rirseba,

    radganac fuli adamiansa da mis miznebs

    Soris dgas... ase, rom moraluri

    safuZveli mas fexqveS ecleba...

    Cems erTob Tavisuflebismoyvare

    mezoblebs rom vesaubrebi, CemTvis

    naTeli xdeba, ramdenic ar unda

    ilaparakon sakiTxis mniSvnelobasa da

    sirTuleze... mTavari mainc isaa, rom...

    maT aSfoTebT imaze fiqric ki, Tu ra

    bedi ewevaT maT ojaxebsa da qonebas

    daumorCileblobis SemTxvevaSi... Tu me

    ugulvebelvyof saxelmwifos moTxovnas,

    rodesac gadasaxadis qviTars

    warmomidgens, is dauyovnebliv

    /tyhbltdblnjhj

    henri devid toro

    daibada 1816 wels

    masaCusetsSi,

    SeZlebul ojaxSi.

    man harvardis

    koleji daamTavra,

    ris Semdegac

    adgilobriv sko-

    laSi daiwyo

    maswavleblad muSaoba. Tumca,

    skolaSi torom mxolod

    2 kvira dahyo, radganac

    adgilobriv xelisuflebasTan

    uTanxmoeba mouvida. amis

    Semdeg man garkveuli periodi

    kerZo maswavleblad da

    daqiravebul muSad imuSava,

    Semdeg ki weras Seudga. is

    uaRresad SeaSfoTa iman, rom

    misma erma dasaSvebad miiCnia

    monoba da meqsika-amerikis omi.

    1845 wlis 4 ivliss Tavisi

    xelmokle sacxovreblidan is

    gadasaxlda qoxSi, romelic

    uoldenis gubis maxlobel

    tyeSi aaSena. axdenda ra mTav-

    robisagan sakuTari damouki-

    deblobis demonstrirebas, ori

    weli is iq cxovrobda.

    swored aq daapatimres toro

    adgilobrivi suladobrivi

    gadasaxadis gadauxdelobis

    gamo. am nabijiT torom imis

    demonstrireba moaxdina, rom

    is ar aRiarebda mTavrobas,

    `romelic rogorc saqonels,

    ise yidulobs da hyidis

    qalebs, kacebsa da bavSvebs...~

    man cixeSi mxolod erTi Rame

    dahyo, radganac es gadasaxadi

    misi ojaxis wevrma gadaixada.

    ~

    `

  • TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba 1111199999/0/0/0/0/077777/////2003200320032003200318

    CamomarTmevs mTels qonebas da amis

    Semdegac mosvenebas ar mogvcems arc

    me da arc Cems Svilebs.

    es Zneli gadasatania...

    ase rom, saxelmwifo ganzrax arasdros

    ewinaaRmdegeba adamianis cnobierebas,

    inteleqtualursa Tu moralurs, aramed

    mxolod mis sxeuls ebrZvis. igi

    aRWurvilia ara gansakuTrebuli

    sibrZniTa da patiosnebiT, aramed

    aRmatebuli fizikuri ZaliT.

    mahaTma gandi 1869 wels indoeTSi,

    SeZlebul ojaxSi daibada. mamamiss

    adgilobriv provinciaSi maRali

    Tanamdeboba ekava. is principul

    adamianad iyo cnobili. gandi misi

    meoTxe vaJi gaxldaT, romelic

    meoTxe colisagan SeeZina (pirvel

    sami gardaecvala). yvelaze Tbili

    grZnobebi mas dedasTan akavSirebda,

    romelsac im `uwmindess~ da

    `Rrmad religiur pirovnebad~

    moixseniebda, romelic daTqmul

    sityvas ar gadavidoda.

    mozardobis periodSi igi qurdobda,

    rasac sakuTar ojaxs ar umxelda,

    Tumca sakuTari rwmenis karnaxiT, is

    yovelTvis aRiarebda danaSauls da

    patiebas iTxovda. mas axsovs, mamis

    pativiscema da siyvaruli, romelic

    man ara SiSis, aramed siyvarulis

    karnaxiT, gulwrfeli aRiarebisa da

    sinanulis gamo daimsaxura.

    inglisSi samarTlis skolaSi

    swavlisas man bhagavatgitas kiTxva

    daiwyo. es iyo hindus enaze dawerili

    teqsti, romelic Tavisi mniSvnelobiT

    musulmanuri yuranisa da qristianuli

    bibliis analogiuria. orTodoqsi

    indoelebi gitas im istoriuli

    brZolis aRmwer nawarmoebad aRiqvamdnen,

    romelSic moTxrobilia, Tu rogor

    Seecada lideri sisxlisRvris

    Tavidan acilebas, magram rodesac

    RmerTma mas sakuTari movaleoba

    Seaxsena, igi daTanxmda, Zaladobrivi

    qmedebebisTvis miemarTa. gandim,

    romelic araZaladobrivi meTodebis

    momxre iyo, am `brZolaSi~ im duelis

    alegoria dainaxa, romelic mudmivad

    mimdinareobs adamianis sulSi. ase Tu

    ise, is eTanxmeboda umoqmedobis

    `gita~-seul dagmobas da amavdroulad

    Tavad aridebda Tavs im borotebas,

    romelic qmedebebs sdevs Tan.

    vf/fsvfufylb

  • 19TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba1111199999/0/0/0/0/077777/////20032003200320032003

    is, vinc Sedegebze fiqrobs, xSirad

    sakuTari movaleobis Sesrulebis unars

    kargavs. is sulswrafi xdeba da brazs

    anTxevs ... erTi saqmidan meoreze

    gadaerTveba da arcerTis erTguli ar

    aris... vinc Sedegebze zedmetad fiqrobs

    ...yuradReba efanteba, sindisze xels

    iRebs, misi SefasebiT, yvelaferi

    marTebulia da amitomac, miznis

    miRwevas is yvela patiosani da

    amoraluri saSualebiT cdilobs.

    saboloo miznis misaRwevad saWiro

    Sinagani simSvidis mopoveba

    SesaZlebelia ara `Sedegebze~

    orientirebiT, aramed TviTuaryofiT...

    qristianuli `Zveli aRTqmis~ pirveli

    wignebi mas mosawyeni eCvena, magram

    `axali aRTqma~, rogorc Tavad aRniSnavs,

    “pirdapir gulSi Caswvda”. iseTma ideebma,

    rogoricaa `meore loyac miuSvire... da

    giyvardeT Tqveni mtrebi~, suliT

    xorcamde SeZra.

    24 wlis asakSi, axalbeda iuristi samxreT

    afrikaSi gaemgzavra. sazogadoebaSi,

    romelic mkveTrad iyo dayofili kanis

    feris, mrwamsisa da profesiis mixedviT,

    calkeul jgufebs Soris Surisa da

    undoblobis atmosfero mefobda. gandim

    matarebelze pirveli klasis bileTi

    SeiZina. miuxedavad imisa, rom

    konduqtorma gaafrTxila, yvela

    indoeli mesame klasiT mgzavrobso _

    man vagonis datovebaze uari ganacxada.

    incidentis aRsakveTad policiels

    mouxmes da igi bargTan erTad

    matareblidan gadmoagdes. mTeli Rame is

    eklebze ijda da fiqrobda, Tu rogor

    moqceuliyo: indoeTSi dabrunebuliyo

    Tu... gadawyvita, ebrZola. is gaxda

    araformaluri lideri, romelic

    mouwodebda indoelebs, nebismier saqmeSi

    (biznesis CaTvliT) ar daekargaT

    TavianTi Rirseba, daeviwyebinaT

    gansxvavebuli mrwamsi da eswavlaT

    inglisuri. man rkinigzas werilobiT

    mimarTa da `kargad Cacmuli~

    indoelebisaTvis pirveli klasiT

    mgzavrobis organizeba moiTxova.

    am incidentma didi gavlena moaxdina

    mis Semdgom cxovrebaze.

    araZaladobrivi aqciebi

    _ satiagraha

    gandis ar moswonda arc Tavad termini

    `pasiuri winaaRmdegoba~, arc amgvari

    winaaRmdegobis idea. termini satiagraha,

    ori sityvis – satias (simarTlis

    siyvaruli) da agrahas (simtkice, Zala)

    kombinacias warmoadgens.

    simarTlis dacva tanjvis

    miyenebiT ara

    mowinaaRmdegisaTvis, aramed

    sakuTari TavisaTvis.

    satiagraha mSvidobiani meTodia,

    romelic iTvaliswinebs mowinaaRmdegeTa

    moqcevas siwmindis, Tavmdablobisa da

    patiosnebis demonstrirebis gziT.

    es aris gardaqmna da ara ganadgureba.

    Zaladoba da agresia msxverplSi _ mware

    grZnobebs, xolo moZaladeSi

    daundoblobas aRviZebs.

    mTavari iyo, moexmoT mowinaaRmdegis

    saRi azrisa da zneobisaTvis. `CemTvis

    yovelTvis warmoudgeneli iyo, rogor

    SeuZlia adamianma Tavi igrZnos

    Rirseulad, sxvaTa damcirebiT.~

    mowinaaRmdegeTa Soris saboloo

    Serigebis misaRwevad satiagraha

    dasaSvebad miiCnevs mudmiv dialogs.

    Seuracxyofa, daSineba da propaganda am

    miznis miRwevas mxolod xels uSlis.

    cixe

    SemoTavazebuli kanoniT, indoelebs

    sakanonmdeblo organos arCevnebSi xmis

    micema ekrZalebodaT. igive kanoni maT

    registraciis gavlasa da piradobis

    damadasturebeli mowmobebis tarebasac

    avaldebulebda. vinc kanonis moTxovnebs

    ar daemorCileboda, patimroba da

    SesaZlo deportacia eloda. kanonma

    indoelTa sazogadoeba aRaSfoTa, erT-

    erT Sekrebaze bevrma RmerTs Sehfica,

    rom arasdros daemorCileboda am kanons.

    gandim maT mimarTa:

    ~

    `

  • TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba 1111199999/0/0/0/0/077777/////2003200320032003200320

    mTavrobam Rirsebis yovlgvari

    grZnoba dakarga. Tu Cven ar

    gavriskavT, mxolod sakuTar

    ususurobasa da silaCres

    gamovavlenT.

    gandim uTxra xalxs, Tu risi tolfasi

    iyo es riski: SesaZloa, isini cixeSi

    CaesvaT, ecemaT, Seuracxyofac ki

    mieyenebinaT maTTvis, daekargaT samuSao

    da sakuTari qoneba. `magram me

    danamdvilebiT SemiZlia giTxraT~, _

    warmosTqva man, _

    rom vidre sakuTari sityvis

    erTguli Tundac erTi muWa

    adamiani iarsebebs, am saqmes

    mxolod erTi dasasruli

    eqneba da es dasasruli

    gamarjvebaa.

    es ar iyo martivi gza. mTavrobis

    sadamsjelo RonisZiebebma moZraobas

    bevri adamiani CamoaSora. zogierT

    aqtivists CamoarTves qoneba da

    moaxdines maTi indoeTidan deportireba.

    transvaalSi mcxovrebi 13 aTasi

    indoelidan erTdroulad 2500 cixeSi

    ijda, xolo 6 aTasi provinciidan iyo

    gaqceuli. winaaRmdegobis moZraobis

    zogierTi aqtivisti cixeSi zedized

    xuTjer ijda da sasjelis moxdis

    momentisTvis sasamarTlos axali

    ganaCenebis molodinSi iyo. xelisufleba

    zogierT aqtivists sastikad epyroboda,

    zogs fizikuradac ki anadgurebda.

    cnobebi am movlenebis Sesaxeb indoeTsa

    da inglisSi gavrcelda, rasac

    sayovelTao aRSfoTeba mohyva.

    xelisufleba SiSma moicva. masobrivi

    demonstracia maSin daigegma, rodesac

    TeTri rkinigzis TanamSromlebi sul sxva

    mizeziT gaificnen. gandim dauyovnebliv

    moiTxova demonstraciis gadadeba.

    satiagraha xom ar iyo mowodebuli

    mowinaaRmdegis ganadgurebis, ngrevisa

    da damcirebisaken. winaaRmdegobis

    moZraobis monawileebi imedovnebdnen,

    rom gulwrfelobiT, raindobiTa da

    TviTgvemiT mowinaaRmdegis cnobierebasa

    da sulze moaxdendnen gavlenas.

    maT arasdros usargebliaT mTavrobis

    problemebiT da arc arabunebrivi

    aliansebi daumyarebiaT. amgvari

    Jesti bevrma daafasa.

    mTavrobam TandaTan Secvala Tavisi

    damokidebuleba. `Tqven ar SegiZliaT,

    20 aTasi indoeli cixeSi

    gamoamwyvdioT~, _ am sityvebiT

    generalma smatma Tavisi axali,

    Semrigebluri damokidebulebis

    deklarireba moaxdina. kanonebi

    Seicvala. ocdaaTi wlis Semdeg smati

    ixsenebda:

    bedma marguna, vyofiliyavi

    iseTi kacis mowinaaRmdege,

    romelsac adrec udides pativs

    vcemdi... mas arasodes daviwyebia

    adamianuri mxare, ar gamosula

    wyobilebidan da arc siZulvils

    damorCilebia. iumoris daxvewili

    grZnoba ki yvelaze eqstremalur

    situaciaSic ki SeinarCuna. misi

    qmedebaTa xasiaTi da sulieri

    Tvisebebi maSinac da Semdgomac

    absoluturad gansxvavdeboda im

    sisastikisa da Zaladobisagan,

    romelic dRes ase moduria...

    misi meTodi iyo, kanonis ganzrax

    darRveva, mimdevarTa

    mxardaWeris masobriv

    moZraobaSi gadazrda...

    kanondaumorCileblobis gamo

    didi odenobiT indoelebis

    sapatimroSi aRmoCena...

    oqsfordis universitetis profesori

    jilbert mari ase afasebs mas:

    ufrTxildiT adamians, romelic

    ar iRwvis materialuri

    keTildReobis, komfortis,

    aRiarebis Tu dawinaurebisaTvis,

    aramed ubralod akeTebs imas,

    rasac sworad miiCnevs.

    is saSiSi da mouxelTebeli

    mowinaaRmdegea, radganac

    misi sxeuli, romlis daTrgunvac

    Tqven yovelTvis SegiZliaT,

    mis sulTan SedarebiT naklebad

    Rirebulia.

    ~

    `

    ~

    `

    ~

    `

    ~

    `

  • 21TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba1111199999/0/0/0/0/077777/////20032003200320032003

    reidi marilis sawarmoSi

    problemis aRwera

    indoeTi britaneTis kolonia iyo.

    miuxedavad imisa, rom inglisi indoeTss

    mravali TvalsazrisiT keTilganwyo-

    bilad marTavda, es mainc erTi qveynis

    mier meores marTva iyo. indoel xalxs

    damoukidebloba surda. damoukideblo-

    bisTvis saxalxo moZraobis egidiT

    araerTi aqcia ganxorcielda. erT-erTi

    maTganis Sesaxeb qvemoT giambobT.

    gegma

    erT-erTi sakiTxi, romelzec gandim

    fokusireba moaxdina, iyo britanuli

    `marilis aqtebi~. am dokumentis

    Tanaxmad, danaSaulad gamocxadda

    indoeTSi, britaneTis mTavrobis garda,

    vinmesgan marilis Sesyidva. es ki niSnavda

    monopoliis gamocxadebas iseT

    nivTierebaze, romelic cxel klimatur

    pirobebSi gadasarCenad adamianebsa da

    cxovelebs erTnairad esaWiroebodaT.

    marilis damzadeba kanonsawinaaRmdego

    qmedebad iTvleboda. britanelebze

    zewolis moxdenis mizniT, gandim am

    kanonis ganzrax darRveva dagegma.

    dasawyisi

    aqciis dawyebamde gandim weriliT

    mimarTa britanel mefisnacvals.

    `Zvirfaso megobaro, vidre

    samoqalaqo daumorCileblobas

    gamovacxadebde da im riskze

    wavidode, romlis gawevac mTeli am

    wlebis ganmavlobaSi SiSs mgvrida,

    iZulebuli var, mogmarToT Tqven da

    veZio gamosavali. Cemi piradi mrwamsi

    absoluturad naTelia. ar SemiZlia

    ganzrax mivayeno ziani sulier

    arsebas... miuxedavad imisa, Tu rogor

    momeqcevian isini me da Cemianebs...

    wyeulad vacxadeb britanul wess...

    eqspluataciis gaZlierebiTa da

    damangrevelad ZviradRirebuli

    samxedro da samoqalaqo adminis-

    traciis SeqmniT, romlis Senaxvis

    fufunebac qveyanas ara aqvs,

    milionobiT adamiani gaRatakda. man

    Cven politikurad dagvamona. Ziri

    Seuryia Cveni kulturis safuZvlebs...

    man Cven sulierad dagvaknina...

    samoqalaqo daumorCilebloba

    araZaladobriv aqciebSi gamoixateba...

    Cemi ambiciaa, araZaladobrivi

    meTodebiT gardavqmna britaneli

    xalxi da davanaxo maT is

    usamarTloba, rac maT indoeTs

    damarTes. me ar vapireb, Tqveni

    xalxisaTvis zianis miyenebas. me msurs,

    vemsaxuro maT iseve, rogorc sakuTar

    xalxs...

    da Tu indoeli xalxi me gamomyveba,

    vfiqrob, rom is asec moiqceva,

    tanjva, romelsac isini gaivlian...

    sakmarisi iqneba yvelaze gulqva

    gulebis mosalbobadac ki~.

  • TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba 1111199999/0/0/0/0/077777/////2003200320032003200322

    mefisnacvalma gandis mxolod mokled

    upasuxa: `misi udidebulesoba... wuxils

    gamoTqvams imis gamo, rom Tqven airCieT

    kursi, romelic kanonis darRvevas da

    sazogadoebrivi wesrigisaTvis safrTxis

    Seqmnas isaxavs miznad.~ razec Tavis

    mxriv, gandim upasuxa:

    muxlmodrekilma gTxoveT puri

    da sanacvlod miviRe qva.

    ra moxda

    gandim da misma 75 mimdevarma msvleloba

    moawyves 250 miliT daSorebuli zRvisken

    da es manZili 24 dReSi gaiares. aqciis

    monawileebs sixaruliT xvdebodnen

    soflebSi, sadac gandi xalxs mimarTavda.

    1930 wlis 5 aprils maT zRvamde miaRwies.

    gandim aiRo wylisgan gamoxdili marili

    da amiT kanoni daarRvia. ase daiwyo

    ajanyeba iaraRis gareSe. sxvadasxva

    mxaris soflis macxovreblebi tafebiT

    xelSi zRvisken miemarTebodnen da

    marils amzadebdnen. erT TveSi 60 aTasi

    adamiani gisosebs miRma aRmoCnda _

    indoelebs winaaRmdegoba ar gauweviaT.

    daapatimres gandic.

    moZraobam dharasanas marilis sawarmoSi

    specialuri `reidi~ ganaxorciela.

    demonstrantebis rigi dadga 400

    mcveliTa da ekliani mavTulebiT dacul

    marilis sabadoebis misadgomebTan.

    isini Cumad miuaxlovdnen Robes.

    ubrZanes ukan daexiaT. policia Tavs

    daesxa demonstrantebs da xelketebiT

    cema isini _ miuxedavad amisa, aqciis

    arc erT monawiles xeli ar aRumarTavs,

    Tundac Tavdacvis mizniT. Tavis qalaze

    dartymis xmebsac ki gaigonebdiT.

    300-ze meti demonstranti, romelmac

    dazianeba miiRo, saavadmyofoSi

    gadaiyvanes. ori adamiani gardaicvala.

    britanelebi indoelebs xelketebiTa da

    iaraRis kondaxiT scemdnen. es incidenti

    britaneTis administraciisaTvis did

    sircxvilad iqca, isini sindisma Seawuxa.

    indoelebs qedi ar mouxriaT da arc ukan

    dauxeviaT. inglisi dauZlurda, xolo

    indoeTi uZleveli gaxda.

    ~`

    ljmnjhvfhnby

    kesthrbyub

    kingi 1929 wels `Sav~ atlantaSi

    jorjiis Statis dedaqalaqSi

    daibada, saSualo fenis ojaxSi.

    mamamisi Zlieri nebisyofis

    adamiani iyo, romelmac

    damoukideblad gaikvlia

    cxovrebaSi gza da baptistTa

    cnobili sasuliero piri gaxda.

    dedamisi mSvidi da

    windaxeduli adamiani iyo,

    romelic wonasworobas

    iSviaTad kargavda. samxreTuli

    cxovrebis wesis Sesaxeb man

    5 wlis asakSi Seityo, rodesac

    TeTrkanian megobars mxolod

    imitom daaSores, rom am

    ukanasknels TeTrebisaTvis

    gankuTvnil skolaSi calke

    unda eswavla. maSin dedam mas

    uTxra: `sxvaze naklebad Tavi

    arasodes igrZno. yovelTvis

    unda gqondes imis SegrZneba,

    rom pirovneba xar.~

  • 23TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba1111199999/0/0/0/0/077777/////20032003200320032003

    Tu gvsurs, ar gavimeoroT warsulis

    Secdomebi da sxvaTa `warmoudgeneli~

    warmatebebi Cvenive STagonebis wyarod

    vaqcioT – gavecnoT doqtor martin

    luTer kingis cxovrebas da mis brZolas

    samxreTSi segregaciis (rasobrivi

    dayofis) winaaRmdeg. Znelia moiZebnos

    kingis ukeTesi biografia, vidre stiven

    b. outsis bestseleri `dae, igugunon

    dafdafebma~.

    gansakuTrebiT sainteresoa imis xilva,

    Tu rogor icvleboda politikuri

    fortuna, da rogor iqca erT dros

    warmoudgenlad miCneuli `samoqalaqo

    uflebaTa aqti~ kanonad. waikiTxeT

    prezident kenedis mimarTva xalxisadmi,

    romelic Cven, rogorc mSoblebs, dResac

    bevrs gveubneba.

    erTxel kingi Tavis maswavlebelTan

    erTad avtobusiT Sin brundeboda. roca

    avtobusi TeTrkanianiebiT gaivso,

    mZRolma maT ukan gadajdoma mosTxova.

    Tavdapirvelad is uarze iyo, Tumca

    bolos mainc gadavida ukan. mogvianebiT

    am epizods kingi ase ixsenebda:

    is Rame arasdros waiSleba Cemi

    mexsierebidan. cxovrebaSi ase

    Zlier arasdros

    gavbrazebulvar.

    kingma swavla murhauzis kolejSi

    gaagrZela da ZiriTad sagnad sociolo-

    gia airCia. zafxulSi is Sav muSad

    muSaobda, raTa adamianebTan urTierToba

    daemyarebina, `gaego maTi mdgomareoba da

    ganecada maTi gasaWiri.~ man daiwyo imis

    gacnobiereba, rom kapitalizmi eqsplu-

    atacias uwevda Savebs da rasizms

    aRvivebda. Tavisi agresia kingma TeTrka-

    nianebis nacvlad sistemis winaaRmdeg

    mimarTa. koleji 1948 wels sociologiis

    bakalavris xarisxiT daamTavra.

    Semdeg swavla pensilvaniaSi, qveyanaSi

    erT-erT saukeTeso krozeris seminariaSi

    gaagrZela. miuxedavad imisa, rom

    RvTismetyvelebis doqtoris kurss

    gadioda, mas surda, daufleboda

    socialuri usamarTlobis aRmofxvris

    sakiTxebs. 90-iani wlebis Teologis,

    uolter rauSenbaxis Sromebidan man

    gaacnobiera aqtiuri qristianuli

    rwmenis mniSvneloba, romelic vrceldeba

    rogorc amqveynad, aseve imqveynadac.

    man uaryo karl marqsis Sromebi,

    romelic ewinaaRmdegeboda mis rwmenas

    imis Sesaxeb, rom: `realobis centrSi

    guli Zevs, cocxali mama, romelic mTeli

    sicocxle Tavisi Svilebis gadarCeni-

    saTvis iRwvis.~ marqsi am sulier sawyiss

    uaryofda. is arc im midgomas eTanxme-

    boda, romlis Tanaxmadac `mizani

    amarTlebs saSualebas~. Tumca,

    kapitalizmis sisastikis marqsiseul

    kritikas isic iziarebda.

    buker t. vaSingtoni Savkanianebs

    mouwodebda, daeviwyebinaT segregaciis

    winaaRmdeg brZola, romelsac aSS-s

    uzenaesma sasamarTlom saqmeSi `plesi

    fergiusonis winaaRmdeg~ (1896) mxari

    dauWira. vaSingtoni urCevda Savkanianebs,

    ezrunaT sakuTari Tavis srulyofasa da

    TeTrebis pativiscemis moxveWaze,

    romlebic maT, rogorc Zmebs, ise

    moepyrobodnen. am gziT ki rasobrivi

    simSvide daisadgurebda. nebayoflobiT

    segregacias sxvebic emxrobodnen. bevri

    Savkaniani sasuliero piri mouwodebda

    Tavis mrevls, Segueboda arsebul

    status qvos im imediT, rom aRTqmul

    miwaze yvelani Tanaswori iqnebodnen.

    kingma amgvari midgomis winaaRmdeg

    gailaSqra: `SavkanianTa goneba da suli

    damonebulia.~ rogor SeiZleba,

    Savkanianebma raime ufleba moipovon im

    qveyanaSi, romelsac TeTrkaniani

    umravlesoba marTavs. man waikiTxa

    henri devid toro, da aRfrTovanda

    im ideiT, rom:

    erT patiosan adamians

    SeuZlia, moraluri

    revolucia aagoros!

    seminariaSi swavlobda erTi samxreTeli

    studenti, romelic saSinlad ver itanda

    Savkanianebs. erTxel is kings oTaxSi

    ~

    `

    ~`

  • TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba 1111199999/0/0/0/0/077777/////2003200320032003200324

    Seuvarda da datenili pistoletiT

    daemuqra. kingma situacia mSvidi saubriT

    ganmuxta. saerTo sacxovrebelSi am

    ambavs didi aJiotaJi mohyva, magram

    kingma am kacis winaaRmdeg sarCelis

    Setanaze uari Tqva. Tavdamsxmelma kings

    bodiSi mouxada, ris Semdegac isini

    damegobrdnen. am SemTxvevam kings aswavla,

    Tu rogor unda aqcio mteri megobrad.

    kingi arc ise gulubryvilo adamiani iyo,

    eWvis Setana rom ar daewyo qristianuli

    siyvarulis SesaZleblobaSi _ gamoewvia

    realuri socialuri gardaqmnebi.

    istoriam mas daanaxa, Tu rogori uZluri

    SeiZleba iyos zogjer siyvaruli.

    siyvarulma ver SesZlo samxreTSi

    monobis aRmofxvra, verc meore msoflio

    omis SeCereba. is daafiqra sakuTari

    Tavis pacifistad warmodgenis SesaZleb-

    lobam. nicSes Sromebis gacnobisas, misi

    rwmena Searyia gamonaTqvamma, rom RmerTi

    mokvda da adamians mxolod umdablesi

    emocia _ gadarCenisaTvis brZola

    amoZravebda. `giyvardes moyvasi Seni~

    SesaZloa, amarTlebdes kerZo

    SemTxvevebSi, magram ara erebsa da

    adamianTa jgufebs Soris urTierTobaSi.

    is eswreboda seminarebs mahaTma gandis

    moZRvrebis Sesaxeb da ecnoboda, Tu

    rogor iyenebda gandi socialuri

    cvlilebebis misaRwevad WeSmaritebisa

    da siyvarulis Zalas. gandim daanaxa mas,

    rom SesaZlebeli iyo agresiis pozitiuri

    mimarTulebiT gardaqmna. araZaladoba

    borotebasTan TanamSromlobaze uaris

    Tqmas niSnavs. gandis istoriam kings

    daanaxa, Tu rogor SeiZleboda

    gaficvebisa da saprotesto aqciebis

    Catareba mowinaaRmdegis siZulvilis

    gareSe – RvTiuri samarTlis Rrma

    rwmeniT. termini satiagraha Tavis TavSi

    swored siyvarulisa da Zalis erTianobas

    moicavda. es sulac ar niSnavda borote-

    bisaTvis winaaRmdegobis argawevas,

    aramed borotebis winaaRmdeg pozitiur

    araZaladobriv aqciebs warmoadgenda.

    indoeTSi gandis warmateba kingisaTvis

    iyo stimuli da cocxali magaliTi imisa,

    Tu ra gavlena SeiZleba moaxdinos

    siyvarulis Zalam radikalur socialur

    cvlilebebze iseT garemoSi, sadac

    zangebi iseve itanjebian, rogorc

    samxreTSi. qristianuli siyvarulis,

    `agapes~ meSveobiT kingma dainaxa, rom

    cxovrebaSi yvelaferi

    urTierTkavSirSia, yvela adamiani

    erTmaneTis Zmaa da rom kacobrioba

    saerTo procesSia CarTuli.

    avtobusis ukana adgilebi,

    montgomeri, alabama (1955 weli)

    problemis aRwera

    qveynis Savkaniani mosaxleobisTvis

    avtobusi gadaadgilebis ZiriTad

    saSualebas warmoadgenda. zogierTi

    TeTrkaniani mZRoli Seuracxyofas

    ayenebda zangebs da maT `nigerebs~,

    `maimunebsa~ da `Sav Zroxebs~ uwodebda.

    zangebs ar hqondaT pirvel oTx rigSi

    jdomis ufleba (molod TeTrebisaTvis

    aseTi warwera iyo gamokruli am

    adgilebze). Tu avtobusSi gacilebiT

    meti TeTrkaniani amovidoda, vidre

    maTTvis gaTvaliswinebuli adgili iyo,

    Savkanianebi unda amdgariyvnen da

    maTTvis sakuTari adgili

    SeeTavazebinaT. Tu TeTrkaniani

    Savkanianis gverdiT dajdeboda,

    Savkaniani unda amdgariyo. Tu avtobusSi

    SavkanianTaTvis gankuTvnili nawili

    gaivseboda, magram TeTrkanianTa

    adgilebi carieli darCeboda –

    Savkanianebs iq dajdomis ufleba mainc

    ar hqondaT. es politika qalaqis

    xelisuflebis brZanebiT iyo

    damkvidrebuli da am wesebis darRveva

    patimrobiT isjeboda.

    dasawyisi (1955 weli)

    mkeravis zangi asistenti, q-ni roza

    parksi avtobusiT saxlSi brundeboda.

    mas SavebisTvis gankuTvnili adgili

    ekava. avtobusi gaivso da

    TeTrkanianebisTvis adgili aRar darCa,

    amitomac misis parks uTxres, amdgariyo

    da TeTrkanianisTvis adgili daeTmo,

    magram Savkaniani qalbatoni daRlili iyo

  • 25TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba1111199999/0/0/0/0/077777/////20032003200320032003

    da am sityvebs ar daemorCila. mZRoli

    mas policiaSi darekviT daemuqra.

    `wadi da dareke,~ – upasuxa qalma. am

    incidentis gamo misis parks brali

    kanonis darRvevaSi dasdes da patimroba

    miusajes. amis Sesaxeb satelefono

    zarebis saSualebiT Seityves SavkanianTa

    liderebma da samoqmedo gegmac dasaxes.

    gegma

    40-50 RvTismsaxuri da sxva samoqalaqo

    lideri erTad Seikriba. maT organizeba

    gaukeTes qalaqis avtobusebSi Savkaniani

    mosaxleobis boikots, magram amave dros

    akrZales Zaladobrivi mogeriebis

    yovelgvari SesaZlebloba, radganac

    ramodenime Savkaniani imuqreboda, rom

    TeTrkanian mZRolebs Tavs gautexavda.

    ra moxda

    `sandi feiferma~ (kviris gazeTi)

    Savkanianebi problemebis SeqmnaSi

    daadanaSaula. gazeTi werda, rom misis

    parksi ganzrax dasves im avtobusSi da

    rom zangebs apirebdnen miemarTaT imave

    taqtikisTvis, romelsac `TeTri

    sabWoebi~ Savi biznesebis boikotirebisas

    iyenebdnen. kingi daibna, xom ar iyo es

    araswori gadawyvetileba? xom ar iyo

    boikoti araeTikuri? bevri gansjis

    Semdeg kingi mixvda, rom sinamdvileSi es

    `boikots~ ki ara, im sistemis

    ugulvebelyofas niSnavda, romelic maT

    uflebebs bRalavda. isini sulac ar

    isaxavdnen miznad saavtomobilo

    kompaniebisaTvis zianis miyenebas.

    kingi toros sityvebze fiqrobda:

    vinc borotebas protestis

    gareSe iRebs,

    sinamdvileSi borotebasTan

    TanamSromlobs.

    Savkanianebi TanamSromlobdnen am

    borotebasTan.

    boikotis wina RamiT kingi SiSma da

    dardma aitana – vai Tu xalxi Zalzed

    daSindeba an aqciis mimarT gulgrilobas

    gamoavlens? isini imedovnebdnen, rom

    aqciaSi SavkanianTa 60% mainc miiRebda

    monawileobas, magram ra moxdeboda maSin,

    Tu boikotSi naklebi xalxi CaerTveboda

    – maT dascinebdnen da es moZraobisTvis

    didi dartyma iqneboda? gamTeniisas is

    Zalzed gaakvirva im faqtma, rom

    Savkaniani mosaxleobis TiTqmis 100%

    aqciis monawile gaxda!

    amis Semdeg araerTi Sekreba gaimarTa,

    romlebzec kings iwvevdnen da

    gamosvlebs Txovdnen:

    Cven amerikis moqalaqeebi varT da

    gvsurs, movipovoT moqalaqeoba

    am sityvis sruli mniSvnelobiT...

    Cven aq imitom SevikribeT, rom gvsurs

    situacia gamoswordes.... dadga dro,

    roca adamianebi daiRalnen. am saRamos

    Cven aq imisTvis SevikribeT, raTa

    vuTxraT Cvens mCagvrelebs, rom

    Cven daviRaleT – segregaciiTa da

    damcirebiT, fexqveS gaTelviT.

    protestis garda Cven sxva gza ar

    dagvrCenia... Cven am RamiT imisaTvis

    SevikribeT, raTa gadavrCeT, davZlioT

    is Tmenis unari, romelic gvaiZulebs,

    SeveguoT yvelafers, SeveguoT

    usamarTlobasa da Tavisuflebis arqonas

    ...minda vTqva, rom nebismieri qmedebis

    dros Cven erTad unda vidgeT. Cven

    kanonisa da samarTlianobis umaRlesi

    principebiT unda vimoqmedoT. erTianoba

    dRevandelobis udidesi moTxovnaa, da

    Tu Cven erTad vidgebiT, Cven ara

    mxolod sasurvelis, aramed imis

    miRwevasac SevZlebT, rasac

    samarTlianad vimsaxurebT.

    Tu Cven ara varT marTalni, maSin qveynis

    uzenaesi sasamarTloc usamarTlo

    yofila. Tu Cveni qmedeba arasworia,

    maSin aSS-s konstituciac usamarTlo

    yofila... Tu Cven ara varT marTalni,

    maSin ieso nazarevelic ubralo

    utopisti meocnebe yofila, romelic

    dedamiwaze arasdros mosula.

    Tu Cven ara varT marTalni, maSin

    samarTali tyuili yofila.

    Cveni protesti... muqarisa da daSinebis

    ~

    `

  • TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba 1111199999/0/0/0/0/077777/////2003200320032003200326

    gareSe. Cven kanonisa da samarTlianobis

    umaRlesi principebiT

    vixelmZRvanelebT... Cven qmedebebs

    mxolod qristianuli rwmenis yvelaze

    Rrma principebi gansazRvravs...

    giyvardeT mteri Tqveni, daloceT

    Tqveni mawyevrebi, da iloceT maTTvis,

    vinc Tqven giyenebT. Tu Cven amas ver

    SevZlebT, Cveni winaaRmdegoba

    dasruldeba, rogorc istoriis

    umniSvnelo drama da misi xsovna

    samarcxvino saburveliT daifareba...

    istoriaSi daiwereba... cxovrobda

    adamianTa rasa, SavkanianTa rasa,

    xalxi, romelsac gaaCnda moraluri

    Zala, sakuTari uflebebi daecva.

    da maT axali furceli Caweres istoriisa

    da civilizaciis labirinTebSi.

    intrigebi

    isini mersa da iuristebs Sexvdnen,

    romelTac ramodenime miuRebeli

    winadadeba SesTavazes. maTi interesi iyo

    mxolod erTi ramis – rasobrivi status

    kvos SenarCuneba. kingi mixvda, Tu

    ramdenad rTuli iyo privilegirebulTa

    gadarwmuneba, uari eTqvaT sakuTar

    privilegiebze. isini unda iaZulo,

    ase moiqcnen. unda gaagrZelo

    winaaRmdegobis gaweva manam, vidre isini

    Tavadve ar daTmoben. Savkanianebi

    ganagrZobdnen masobrivi mitingebis

    Catarebas, rac maT udrekobas da

    mizandasaxulobas aZlierebda.

    am moZraobas zogierTi TeTrkaniani

    TanaugrZnobda da mxars uWerda,

    rogorc Riad, aseve farulad.

    erT-erT molaparakebaze meri Seecada,

    moZraoba gaexliCa, xolo kingisTvis

    iseTi adamianis iarliyi miekra, romelsac

    `didi mada~ aqvs da SeTanxmebis

    miuRwevloba swored misTvis daebralebina.

    meri Seecada, moZraobis sxvadasxva

    liderebis siamayis grZnobaze eTamaSa.

    ianvarSi kingi muqaris zarebsa da

    siZulviliT aRsavse werilebsac ki

    iRebda. misi meuRle da mcirewlovani

    Svili daSinebulni iyvnen, magram mas

    brZola ar Seuwyvetia. 30 ianvris Sekrebaze

    man Seityo, rom misi saxli aafeTqes!

    garkveuli periodi mis saxls SeiaraRe-

    buli megobrebi darajobdnen, ris gamoc

    kingi Tavs uxerxulad grZnobda da male

    aseTi samsaxuris gawevaze uari uTxra.

    nebismier Zaladobas kingi mxolod

    RmerTis rwmeniTa da siyvarulis ZaliT

    upirispirdeboda.

    sasamarTlo, sajarooba

    da gadawyvetileba

    martSi is daapatimres da boikotisaTvis

    gaasamarTles. miuxedavad imisa, rom

    moZraobas sasamarTloSi kargi advokati

    warmoadgenda, kingi mainc damnaSaved

    cnes. man ganaCeni gaasaCivra. es saqme

    yvela axali ambisa da gazeTis mTavar

    Temad iqca. moZraobis saqmianoba Zalzed

    farTod gaSuqda televiziiTa da presiT.

    saqmem uzenaes sasamarTlosac miaRwia.

    1956 wlis noemberSi uzenaesma sasamarT-

    lom gamoitana gadawyvetileba, romliTac,

    avtobusebze dawesebuli segregaciuli

    kanonmdebloba arakonstituciurad cnes.

    erTi wlis Semdeg, 1956 wlis dekemberSi

    TeTrkanianebsa da Savkanianebs avtobu-

    sebSi erTad jdomis ufleba hqondaT.

    samoqalaqo uflebaTa aqti

    (1961 weli)

    montgomeriSi miRweuli warmatebis

    Semdeg moZarobis politikuri gavlena

    kidev ufro gaizarda. Tumca, moZraobis

    wevrebs arwmunebdnen, rom jer kidev ar

    iyo `Sesaferisi dro~ samoqalaqo

    uflebaTa aqtis kongresSi gasatanad.

    kingsa da prezident jon kenedis Soris

    situacia daiZaba, radganac kingi

    `moralis kiTxvis toniT saubrobda, rac

    miuRebeli iyo kenedisaTvis~.

    prezidentma ganacxada, rom is ar

    apirebda kongresSi samoqalaqo

    uflebaTa aqtis gatanas, rogorc es

    kings surda, radganac es aqti

    kapitoliumis mimarT gavleniani

    samxreTelebis gaucxoebas gamoiwvevda

    da safrTxes Seuqmnida sxva aucilebel

    socialur kanonmdeblobas.

  • 27TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba1111199999/0/0/0/0/077777/////20032003200320032003

    olbani, jorjia _

    warumatebloba (1961-1962 wlebi)

    problemis aRwera

    olbaniSi (jorjiis Stati) Zalian mkacri

    segregaciuli kanonebi moqmedebda.

    xalxma kings qalaqSi Casvla da maTTan

    saubari sTxova. zogierTi olbaniSi

    kingis Casvlis winaaRmdegi iyo, radganac

    isini adgilobrivi moZraobis adgilze

    gakontrolebis momxreebi iyvnen.

    ra gegma iyo da ra moxda

    xalxi nebayoflobiT arRvevda

    segregaciul kanonmdeblobas,

    daapatimres aseulobiT adamiani.

    saprotesto moZraobas kingic SeuerTda

    da Canda, rom 1961 wlis dekemberisTvis

    maT gamarjvebisTvis unda mieRwiaT.

    kingma uari ganacxada Tavdebis Tanxis

    sanacvlod cixidan gamosvlaze da

    patimrobaSi darCa. iseTi STabeWdileba

    Seiqmna, TiTqos qalaqis xelisufleba

    mzad iyo cvlilebebis gasatareblad,

    magram dapirebebi dapirebad darCa _

    kingi cixidan gamovida, magram realurad

    araferi Secvlila... 1962 wlis

    gazafxulze moZraoba kvlav Seecada,

    gaaqtiurebuliyo. kingma fici dado, rom

    sasurveli Sedegis miRwevas

    araZaladobrivi kampaniis meSveobiT

    SeZlebda. am moZraobaSi bevri adamiani

    aqtiurad iyo Cabmuli, magram Sedegi

    kvlav ar Canda. adgilobrivi policiis

    ufrosi priCeti aqtivistebs Tavazianad

    istumrebda satusaRoSi. rodesac

    demonstrantebi policiis Senobis win

    muxlebze daCoqili loculobdnen,

    policiis ufrosic maTTan erTad

    loculobda. Tumca am movlenebis

    gaSuqeba Zalzed rTuli iyo.

    1962 wlis 20 ivliss federalurma sasa-

    marTlom qalaqSi saprotesto aqciebis

    Catareba akrZala. kingi da sxva liderebi

    orWofobdnen. ar icodnen, ra moemoqmedaT,

    daerRviaT sasamarTlos brZaneba (manamde

    federaluri sasamarTlo adamianis

    uflebebis mimarT kargad iyo ganwyobili)

    Tu brZola gaegrZelebinaT. gadawyda,

    droebiT SeCerebuliyvnen da brZanebis

    gauqmebisaTvis mieRwiaT.

    warumatebloba

    liderTa gadawyvetilebam moqmedebebis

    gaWianurebis Sesaxeb azrTa sxvadasxvaoba

    gaamZafra da Zaladoba gaaRviva.

    sabolood sasamarTlos gadawyvetileba

    gaauqmes, magram ukve Zalzed gvian iyo.

    kingma mogvianebiT aRiara, rom

    moqmedebis dayovneba Secdoma iyo, ramac

    mTeli Zalisxmeva xerxemalSi gadatexa.

    birmingemi, alabama – warmateba

    (Tebervali, 1963 weli)

    problemis aRwera

    es iyo siZulviliT damuxtuli da

    rasobrivad Zalzed dapirispirebuli

    qalaqi. policiis ufross, `buRa~ konors,

    Savkaniani demonstrantebis mimarT

    uxeSobis demonstrirebis sulac ar

    eSinoda.

    ra gegma iyo da ra moxda

    gaimarTa mSvidobiani marSi. kingi da

    bevri sxva aqtivisti daapatimres da

    cixeSi Casves. swored aq dawera kingma

    Tavisi cnobili `werili birmingemis

    cixidan~, romliTac man im sasuliero

    pirebs mimarTa, vinc samoqalaqo

    uflebebis moTxovnas ar SeuerTdnen. es

    werili mTels qveyanaSi farTod

    gavrcelda da klasikad iqca.

    mogvianebiT kingi cixidan gamouSves,

    magram rogorc Canda, moZraoba sakmaod

    dasustebuli iyo. gaCnda axali idea _

    moZraobaSi moswavleebi CaebaT. bavSvebis

    quCaSi gasvlisaken mowodeba sakmaod

    rTuli gadawyvetileba iyo, radganac

    oponentTa mxridan mwvave kritikas

    gamoiwvevda, magram aqtivistebs ukan ar

    dauxeviaT.

    meore dRes 1000-ze meti mozardi,

    romelTagan zogierTi mxolod 6 wlis

    iyo, quCaSi gamovida. im dRes policiam

    900 demonstranti daapatimra da cixeSi

    maT gadasayvanad saskolo avtobusebi

    gamoiyena. am scenam policiis erT-erTi

    kapitani SeZra:

  • TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba 1111199999/0/0/0/0/077777/////2003200320032003200328

  • 29TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba1111199999/0/0/0/0/077777/////20032003200320032003

    10-15 wlis Semdeg, roca ukan

    movixedavT da yvelafers

    axleburad SevxedavT, albaT

    vityviT, ra suleli SeiZleba

    iyos adamiani?

    meore dRes moZraoba kidev ufro

    gaZlierda. am movlenebs Jurnalistebi

    farTod aSuqebdnen. policia bavSvebs

    wylis WavliTa da germanuli nagazebiT

    daupirispirda. sami bavSvi mZimed iyo

    dakbenili. meore dRes nacionalurma

    gazeTebma gamoaqveynes aqciis amsaxveli

    fotoebi _ qveyana SeZrwunebuli iyo

    momxdariT. ramodenime dRis Semdeg kidev

    erTi demonstracia Catarda.

    demonstrantebi policiis kordons

    miuaxlovdnen, konorma policielebs

    ubrZana, `Slangebi CaerToT.~

    policielebma brZaneba ar Seasrules.

    xalxi policias Seeria.

    ityodiT, rom demonstraciaSi

    RmerTis xeli eria.

    xalxi policiis kordonSi

    ise gadioda, rom maT

    aravin cemda.

    kingma isic ki Tqva, rom

    cxovrebaSi pirvelad swored

    aq vigrZeni araZaladobrivi

    moqmedebiT mogvrili

    siamayis Zala.

    warmateba

    adgilobrivma mewarmeebma mTavrobisagan

    cvlilebebis gatareba moiTxoves da

    sasadilo daxlebis, sapirfareSoebisa da

    sasmeli wylis Sadrevnebis segregacia

    SeaCeres.

    samoqalaqo uflebaTa aqtis

    statusi (1963 wlis ivnisi)

    birmingemSi mimdinare movlenebisadmi

    sazogadoebis udidesma mxardaWeram

    ganapiroba is, rom prezidentma kenedim

    mizanSewonilad CaTvala sazogadoebriv

    obieqtebze segregaciis kanonis gauqmeba.

    11 ivniss prezidentis mier samoqalaqo

    uflebebis Sesaxeb warmoTqmuli sityva

    mTels qveyanaSi televiziiT gadaica:

    Cven, upirveles yovlisa,

    moraluri sakiTxis winaSe

    vdgavarT. es sakiTxi iseTive

    Zvelia, rogorc biblia da

    iseTive Zvirfasi, rogorc

    amerikis konstitucia. sakiTxis

    arsi aris is, unda mieniWos Tu

    ara yvela amerikels Tanaswori

    uflebebi da SesaZleblobebi...

    vis surs Cven Soris, Seicvalos

    kanis feri da maT adgilze

    aRmoCndes? romeli Cvengani

    iqneboda kmayofili, Tu aseT

    SemTxvevaSi mas moTminebasa da

    lodinisaken mouwodebdnen?

    me minda amerikis kongress

    vTxovo, Seasrulos is dapireba,

    romelic am saukuneSi mas

    bolomde ar miuyvania da romlis

    Tanaxmadac, amerikis cxovrebasa

    da kanonmdeblobaSi rasobrivi

    dayofis adgili ar aris.

    kanonproeqti kongresSi 1963 wlis

    19 ivniss Sevida. qveda palataSi misi

    miReba uproblemod moxda, Tumca,

    1964 wels senatSi gadawyvetilebis

    miReba Zalzed gaWianurda. SavkanianTa

    winaaRmdeg Zaladoba ufro masStaburi

    gaxda, ramac senati aiZula,

    gadawyvetilebis miReba daeCqarebina.

    prezidentma aqts xeli

    1964 wlis 2 ivliss moawera.

    gagrZeleba Semdeg nomerSi

    ~

    `

    ~

    `

    ~

    `

    ~

    `

  • TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba 1111199999/0/0/0/0/077777/////2003200320032003200330

    evTanazia_ mowyalebaTu

    ÓÉÝÏÝáËÉÓ Ö×ËÄÁÉÓÓÉÝÏÝáËÉÓ Ö×ËÄÁÉÓÓÉÝÏÝáËÉÓ Ö×ËÄÁÉÓÓÉÝÏÝáËÉÓ Ö×ËÄÁÉÓÓÉÝÏÝáËÉÓ Ö×ËÄÁÉÓ

    ÀÓÐÄØÔÄÁÉÀÓÐÄØÔÄÁÉÀÓÐÄØÔÄÁÉÀÓÐÄØÔÄÁÉÀÓÐÄØÔÄÁÉ

    ÓÉÝÏÝáËÉÓ Ö×ËÄÁÀ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ

    ×ÖÍÃÀÌÄÍÔÖÒÉ Ö×ËÄÁÀÀ, ÒÏÌËÉÓ ÂÀÒÄÛÄ

    ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÚÅÄËÀ ÓáÅÀ Ö×ËÄÁÀ ÚÏÅÄËÂÅÀÒ

    ÀÆÒÓÀ ÃÀ ÃÀÓÀÁÖÈÄÁÀÓ ÃÀÊÀÒÂÀÅÃÀ.

    ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÓÉÝÏÝáËÉÓ áÄËÛÄÖáÄÁËÏÁÀ

    ÐÉÒÅÄËÀà 1215 ßÄËÓ, ÉÍÂËÉÓÉÓ ÌÄ×ÉÓ ÌÉÄÒ

    áÄËÌÏßÄÒÉË ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÃÉÀÃ

    ØÀÒÔÉÀÛÉ ÃÀ×ÉØÓÉÒÃÀ. ÈÖÌÝÀ ÃÙÄÓ,

    ÏÝÃÀÌÄÄÒÈÄ ÓÀÖÊÖÍÉÓ ÃÀÓÀßÚÉÓÛÉ, ÜÅÄÍÃÀ

    ÓÀÌßÖáÀÒÏÃ, ÖÍÃÀ ÅÀÙÉÀÒÏÈ, ÒÏÌ

    ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ Ö×ËÄÁÀÈÀ ÀÒÝ ÄÒÈ ÄÅÒÏÐÖË

    ÃÏÊÖÌÄÍÔÛÉ ÀÒ ÀÒÉÓ ÃÄÁÖËÄÁÀ, ÒÏÌÄËÉÝ

    ÓÉÝÏÝáËÉÓ Ö×ËÄÁÉÓ ÂÀÒÀÍÔÉ ÉØÍÄÁÏÃÀ.

    ÀÌÂÅÀÒÀÃ, ÓÉÝÏÝáËÄ ÃÙÄÌÃÄ ÀÒ ÀÒÉÓ

    ÌÉÜÍÄÖËÉ ÀÁÓÏËÖÔÖÒ Ö×ËÄÁÀÃ.

    ÓÀÍÀÌ ÓÉÝÏÝáËÉÓ Ö×ËÄÁÉÓ ÝÀËÊÄÖË

    ÀÓÐÄØÔÄÁÆÄ ÅÉÓÀÖÁÒÄÁÃÄÈ, ÓÀÓÀÒÂÄÁËÏ

    ÉØÍÄÁÀ ÉÌÉÓ ÂÀÍÓÀÆÙÅÒÀ, ÈÖ ÒÀ

    mkvleloba

    ÊÀÒÂÉ áÄËÉÓÖ×ËÄÁÉÓ

    ÐÉÒÅÄËÉ ÃÀ

    ÄÒÈÀÃÄÒÈÉ ÊÀÍÏÍÉÄÒÉ ÌÉÆÀÍÉ

    ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÓÉÝÏÝáËÉÓÀ ÃÀ

    ÁÄÃÍÉÄÒÄÁÉÓ ÃÀÝÅÀÀ

    ÃÀ ÀÒÀ ÌÀÈÉ ÂÀÍÀÃÂÖÒÄÁÀ.

    ÈÏÌÀÓ ãÄ×ÄÒÓÏÍÉ

    ÓÉÊÅÃÉËÉ

    ÚÅÄËÀ ÐÒÏÁËÄÌÀÓ

    ÀÂÅÀÒÄÁÓ...

    ÀÒ ÀÒÉÓ ÀÃÀÌÉÀÍÉ,

    ÀÒ ÀÒÉÓ ÐÒÏÁËÄÌÀ.

    ÉÏÓÄÁ ÓÔÀËÉÍÉ

    ~

    `

    ~

    `

    fridon

    sayvareliZe

  • 31TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba1111199999/0/0/0/0/077777/////20032003200320032003

    ÉÂÖËÉÓáÌÄÁÀ ÓÉÝÏÝáËÉÓ Ö×ËÄÁÀÛÉ:

    Ö×ËÄÁÀ ÈÖ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀ? ÀÍ ÉØÍÄÁ

    ÏÒÉÅÄ ÄÒÈÀÃ?

    Ö×ËÄÁÄÁÉ, ÒÏÌÄËÈÀÝ ÓáÅÀÂÅÀÒÀÃ

    ÐÏÆÉÔÉÖÒ Ö×ËÄÁÄÁÓÀÝ ÖßÏÃÄÁÄÍ,

    ÂÖËÉÓáÌÏÁÓ áÄËÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÀØÔÉÖÒ

    ÌÏÅÀËÄÏÁÄÁÓ ÈÉÈÏÄÖËÉ ÜÅÄÍÂÀÍÉÓ

    ÌÉÌÀÒÈ. ÌÀÂÀËÉÈÀÃ, ÂÀÍÀÈËÄÁÉÓ Ö×ËÄÁÀ

    áÄËÉÓÖ×ËÄÁÀÓ ÉÌ ÓÊÏËÄÁÉÓ ÛÄØÌÍÀÓ

    ÀÅÀËÃÄÁÖËÄÁÓ, ÒÏÌÄËÛÉÝ ÚÅÄËÀ ÁÀÅÛÅÓ

    ÛÄÄÞËÄÁÀ ÓßÀÅËÀ. ÆÖÓÔÀà ÀÓÄÅÄ,

    ÓÀÌÀÒÈËÉÀÍÉ ÓÀÓÀÌÀÒÈËÏ ÐÒÏÝÄÓÉÓ

    Ö×ËÄÁÀ áÄËÉÓÖ×ËÄÁÀÓ ÀÊÉÓÒÄÁÓ

    ÓÀÓÀÌÀÒÈËÏ ÃÀßÄÓÄÁÖËÄÁÄÁÉÓ ØÓÄËÉÓ

    ÛÄØÌÍÉÓ ÌÏÅÀËÄÏÁÀÓ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÛÄÖÞËÉÀ,

    ÌÉÌÀÒÈÏÓ ÈÉÈÏÄÖËÌÀ ÀÃÀÌÉÀÍÌÀ ÌÉÓÈÅÉÓ

    ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍ ÓÀÊÉÈáÈÀ ÂÀÃÀÓÀßÚÅÄÔÀÃ.

    ÓÉÝÏÝáËÉÓ Ö×ËÄÁÀ, ÀÌ ÓÉÔÚÅÉÓ

    ÐÉÒÃÀÐÉÒÉ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÁÉÈ, ÈÉÈØÏÓ ÖÍÃÀ

    ÍÉÛÍÀÅÃÄÓ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓ ÌÏÅÀËÄÏÁÀÓ,

    ÌÀÜÖØÏÓ ÖÊÅÃÀÅÄÁÀ, ÌÀÂÒÀÌ ÄÓÄÝ ÒÏÌ

    ÌÏÀáÄÒáÏÓ, ÈÅÉÈÌÊÅËÄËÏÁÀÓ áÏÌ ÅÄÒ

    ÀÌÉÊÒÞÀËÀÅÓ? ÓÉÍÀÌÃÅÉËÄÛÉ ÓÉÝÏÝáËÉÓ

    Ö×ËÄÁÉÓ ÀÌÂÅÀÒÉ ÂÀÂÄÁÀ ÉÌÀÓ ÂÖËÉÓáÌÏÁÓ,

    ÒÏÌ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÅÀËÃÄÁÖËÉÀ,

    ÃÀÌÄáÌÀÒÏÓ ÓÉÝÏÝáËÉÓ ÛÄÍÀÒÜÖÍÄÁÀÛÉ.

    ÆÏÂÓ ÌÉÀÜÍÉÀ, ÒÏÌ ÄÓ ÍÉÛÍÀÅÓ

    ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓ ÅÀËÃÄÁÖËÄÁÀÓ – ÚÏÅÄËÉ

    ÀÃÀÌÉÀÍÉ ÂÀÒÊÅÄÖËÉ ÌÉÍÉÌÖÌÉÈ

    ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏÓ, ÈÏÒÄÌ ÈÖ ÀÃÀÌÉÀÍÌÀ

    ÀÒÓÄÁÏÁÀ ÅÄÒ ÛÄÓÞËÏ ÃÀ ÛÉÌÛÉËÉÈ ÃÀËÉÀ

    ÓÖËÉ, ÒÀÙÀ ÓÉÝÏÝáËÉÓ Ö×ËÄÁÀÆÄÀ ÓÀÖÁÀÒÉ.

    ÓÉÝÏÝáËÉÓ Ö×ËÄÁÀ ÉÌÀÓÀÝ ÍÉÛÍÀÅÓ, ÒÏÌ

    ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÌ ÖÍÃÀ ÛÄÌÉØÌÍÀÓ ÝáÏÅÒÄÁÉÓ

    ÖÓÀ×ÒÈáÏ ÐÉÒÏÁÄÁÉ, ÒÀÈÀ ÀÒÝ ÓÀáËÛÉ

    ÛÄÌÏÌÉÅÀÒÃÄÓ ÁÀÍÃÉÔÉ ÃÀ ÀÒÝ ØÖÜÀÛÉ

    ÂÀÌÏÓÅËÉÓ ÌÄÛÉÍÏÃÄÓ. ÀÌÂÅÀÒÀÃ, ÂÀÌÏÃÉÓ,

    ÒÏÌ ÓÉÝÏÝáËÄ ÓßÏÒÄÃÀÝ ÒÏÌ

    ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ Ö×ËÄÁÀ ÚÏ×ÉËÀ.

    ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÄÁÉ, ÒÏÌÄËÓÀÝ ÍÄÂÀÔÉÖÒ

    Ö×ËÄÁÄÁÓÀÝ ÖßÏÃÄÁÄÍ, ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓ

    ÐÀÓÉÖÒÏÁÀÓ ÂÖËÉÓáÌÏÁÓ. ÒÏÃÄÓÀÝ ÅÀÌÁÏÁÈ,

    ÒÏÌ ÌÄ ÌÀØÅÓ ÒÏÌÄËÉÌÄ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀ,

    ÄÓ ÍÉÛÍÀÅÓ, ÒÏÌ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓ ÀÒÀ ÀØÅÓ

    Ö×ËÄÁÀ, ÖáÄÛÀà ÒÏÌ ÅÈØÅÀÈ, ÝáÅÉÒÉ

    ÜÀÚÏÓ ÜÄÌÓ ÓÀØÌÄÄÁÛÉ. ÓÉÔÚÅÉÓ ÀÍ ÓÉÍÃÉÓÉÓ

    ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀ ÖÊÒÞÀËÀÅÓ áÄËÉÓÖ×ËÄÁÀÓ

    ÀÌ ÓÀÊÉÈáÄÁÛÉ ÜÀÒÄÅÀÓ. ÓÉÝÏÝáËÉÓ

    Ö×ËÄÁÉÓ ÀÌÂÅÀÒÉ ÂÀÂÄÁÀ ÍÉÛÍÀÅÓ, ÒÏÌ

    ÜÄÌÉ ÓÉÝÏÝáËÄ ÜÄÌÓ áÄËÛÉÀ ÃÀ ÌÉÓÉ

    ßÀÒÈÌÄÅÉÓ Ö×ËÄÁÀ ÀÒÀÅÉÓ ÀØÅÓ, ÓáÅÀ

    ÃÀÍÀÒÜÄÍÉ ÊÉ ÜÄÌÉ ÓÀÆÒÖÍÀÅÉÀ. ÀÌÂÅÀÒÀÃ,

    ÓÉÝÏÝáËÄ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀÝ ÚÏ×ÉËÀ.

    ÓÀÌßÖáÀÒÏÀ, ÒÏÌ ÐÏÆÉÔÉÖÒÉ ÃÀ

    ÍÄÂÀÔÉÖÒÉ Ö×ËÄÁÄÁÉÓ ÃÀÚÏ×À ÄÍÏÁÒÉÅÀÃ

    ÚÏÅÄËÈÅÉÓ ÆÖÓÔÀÃ ÅÄÒ ÂÀÃÌÏÉÝÄÌÀ.

    ÒÏÃÄÓÀÝ ÓÉÝÏÝáËÉÓ Ö×ËÄÁÀÆÄ ÅÓÀÖÁÒÏÁÈ,

    ÒÀ ÈØÌÀ ÖÍÃÀ, ÜÅÄÍÓ ÂÏÍÄÁÀÛÉ, ÐÉÒÅÄË

    ÒÉÂÛÉ, ÓÉÊÅÃÉËÉÈ ÃÀÓãÀ ÀÌÏÔÉÅÔÉÅÃÄÁÀ

    áÏËÌÄ ÃÀ ÄÓ ÂÀÓÀÂÄÁÉÝÀÀ. ÌÀÂÒÀÌ

    ÓÉÝÏÝáËÉÓ Ö×ËÄÁÀ ÁÄÅÒ ÓáÅÀ ÌÍÉÛÅÍÄ-

    ËÏÅÀÍ ÀÓÐÄØÔÓÀÝ ÌÏÉÝÀÅÓ. ÌÀÈ ÛÏÒÉÓÀÀ

    ÀÖÝÉËÄÁÄËÉ ÈÀÅÃÀÝÅÉÓ ÐÒÏÁËÄÌÀ.

    ÌÀØÅÓ ÈÖ ÀÒÀ Ö×ËÄÁÀ,

    ÈÀÅÃÀÝÅÉÓ ÌÉÆÍÉÈ ÌÏÅÊËÀ

    ÈÀÅÃÀÌÓáÌÄËÉ, ÒÏÌÄËÉÝ ÈÀÅÀÃ

    ÌÉÐÉÒÄÁÓ ÌÏÊÅËÀÓ, ÀÍ ÊÉÃÄÅ

    ÌÀØÅÓ Ö×ËÄÁÀ ÌÏÅÊËÀ ØÖÒÃÉ,

    ÒÏÌÄËÌÀÝ ÜÄÌÉ ØÏÍÄÁÀ áÄËÚÏ ÃÀ

    ÒÀÌÃÄÍÉÌÄ ßÀÌÛÉ ÖÀáËÏÄÓ

    ÌÏÓÀáÅÄÅÓ ÌÉÄÌÀËÄÁÀ?

    ÓáÅÀ ÀÒÀÍÀÊËÄÁ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ

    ÓÀÊÉÈáÉÀ ÏÌÉ, ÒÏÌÄËÉÝ, ÒÏÂÏÒÝ

    ßÄÓÉ, ÌÀÛÉÍ ÉßÚÄÁÀ, ÒÏÃÄÓÀÝ

    ÐÏËÉÔÉÊÏÓÄÁÉ ÄÒÈÌÀÍÄÈÛÉ ÅÄÒ

    ÒÉÂÃÄÁÉÀÍ. ÀØÅÓ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓ

    Ö×ËÄÁÀ, ÂÀÌÂÆÀÅÍÏÓ ÌÉÓ ÌÉÄÒ

    ÃÀßÚÄÁÖË ÏÌÛÉ ÃÀ ÌÏÌÀÍÉàÏÓ

    ÓáÅÀ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÌÏÊÅËÉÓ

    Ö×ËÄÁÀ?

    ÀÍ ÖÍÃÀ ÌÏÅÀÊÅËÄÅÉÍÏ ÈÖ ÀÒÀ ÌÄ

    ÈÀÅÉ ÌáÏËÏà ÉÌÉÔÏÌ, ÒÏÌ

    ÐÏËÉÔÉÊÏÓÄÁÌÀ ßÀÉÜáÖÁÄÓ?

    ÈÉÈÏÄÖËÉ ÄÓ ÓÀÊÉÈáÉ ÀÒÀÄÒÈÉ ÌßÅÀÅÄ

    ÃÉÓÊÖÓÉÉÓ ÓÀÂÀÍÉ ÂÀÌáÃÀÒÀ ÃÀ ÊÅËÀÅÀÝ

    ÀÓÄ ÉØÍÄÁÀ. ÌÀÂÒÀÌ ÓÉÝÏÝáËÉÓ

    Ö×ËÄÁÀÓÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉ ÞÀËÆÄÃ

  • TavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisuflebaTavisufleba 1111199999/0/0/0/0/077777/////2003200320032003200332

    ÓÄÒÉÏÆÖËÉ ÐÒÏÁËÄÌÄÁÉ ÌÀÛÉÍ ÉÜÄÍÓ ÈÀÅÓ,

    ÒÏÃÄÓÀÝ ÓÀØÌÄ ÓÉÝÏÝáËÉÓ ÃÀÓÀßÚÉÓÈÀÍ

    ÃÀ ÌÉÓ ÃÀÓÀÓÒÖËÈÀÍ ÂÅÀØÅÓ. ÐÉÒÅÄËÉ

    ÀÁÏÒÔÄÁÉÓ ÐÒÏÁËÄÌÀÓ ÄáÄÁÀ, ÌÄÏÒÄ ÊÉ –

    ÄÅÈÀÍÀÆÉÀÓ. ÌÊÉÈáÅÄËÉÓ ÚÖÒÀÃÙÄÁÉÓ

    ÌÉÐÚÒÏÁÀ ÀÌãÄÒÀà ÓßÏÒÄà ÀÌ

    ÖÊÀÍÀÓÊÍÄËÆÄ ÂÅÓÖÒÓ.

    ÒÀ ÀÒÉÓ ÃÀÒÀ ÀÒÉÓ ÃÀÒÀ ÀÒÉÓ ÃÀÒÀ ÀÒÉÓ ÃÀÒÀ ÀÒÉÓ ÃÀ

    ÒÀ ÀÒ ÀÒÉÓ ÄÅÈÀÍÀÆÉÀ?ÒÀ ÀÒ ÀÒÉÓ ÄÅÈÀÍÀÆÉÀ?ÒÀ ÀÒ ÀÒÉÓ ÄÅÈÀÍÀÆÉÀ?ÒÀ ÀÒ ÀÒÉÓ ÄÅÈÀÍÀÆÉÀ?ÒÀ ÀÒ ÀÒÉÓ ÄÅÈÀÍÀÆÉÀ?

    ÌÉÖáÄÃÀÅÀà ÉÌÉÓÀ, ÒÏÌ ÌÄÃÉÝÉÍÀÌ

    ÀÒÍÀáÖË ßÀÒÌÀÔÄÁÄÁÓ ÌÉÀÙßÉÀ, ÄØÉÌÄÁÉ

    ÙÌÄÒÈÄÁÉ ÀÒ ÀÒÉÀÍ. ÆÏÂÉÄÒÈÉ ÐÀÝÉÄÍÔÉ

    ÂÀÍßÉÒÖËÉÀ. ÒÏÂÏÒ ÖÍÃÀ ÌÏÉØÝÄÓ ÄØÉÌÉ

    ÀÓÄÈÉ ÀÅÀÃÌÚÏ×ÉÓ ÌÉÌÀÒÈ? ÅÀËÃÄÁÖËÉÀ

    ÈÖ ÀÒÀ ÉÓ, ÁÏËÏÌÃÄ ÉÁÒÞÏËÏÓ

    ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÓÉÝÏÝáËÉÓ ÛÄÍÀÒÜÖÍÄÁÉÓÀÈÅÉÓ

    ÃÀ ÀÌÀÓÈÀÍ ÂÀÀáÀÍÂÒÞËÉÅÏÓ ÌÉÓÉ ÔÀÍãÅÀ,

    ÈÖ ÄØÉÌÓ ÀØÅÓ Ö×ËÄÁÀ, ÂÀÀÈÀÅÉÓÖ×ËÏÓ

    ÀÃÀÌÉÀÍÉ ÔÀÍãÅÉÓÀÂÀÍ ÃÀ ÌÀÓ “ÔÊÁÉËÉ

    ÓÉÊÅÃÉËÉ” ÀÜÖØÏÓ?

    ÔÄÒÌÉÍÉ ÄÅÈÀÍÀÆÉÀ (ÁÄÒÞÍÖËÉÃÀÍ:

    “eu” – ÊÀÒÂÀÃ ÃÀ “tha’natos” – ÓÉÊÅÃÉËÉ)

    ÐÉÒÅÄËÀà 70-ÉÀÍÉ ßËÄÁÉÓ ÃÀÓÀßÚÉÓÛÉ,

    äÏËÀÍÃÉÀÛÉ ÂÀÜÍÃÀ. ÄÅÈÀÍÀÆÉÀ ÍÉÛÍÀÅÓ

    ÀÅÀÃÌÚÏ×ÉÓ ÓÉÊÅÃÉËÉÓ ÃÀÜØÀÒÄÁÀÓ, ÀÍÖ

    ÌÉÓ ÌÏÊÅÃÉÍÄÁÀÓ, ÌÉÓÉÅÄ ÈáÏÅÍÉÈ,

    ÂÀÒÊÅÄÖËÉ ØÌÄÃÄÁÄÁÉÈ ÀÍ ÖÌÏØÌÄÃÏÁÉÈ,

    ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ ÓÉÝÏÝá�