บทท 1 บทน ำ

1.1 หลกกำรและเหตผล จากสภาวะสงคมปจจบนทเตมไปดวยกระแสวตถนยมและความฟมเฟอย ฟงเฟอ จนท าให

คนไทยหลงเดนทางผดไปตามกระแสนยมจนกลายเปนปญหาโดยเฉพาะปญหาหนสนทไมมวนจบ

สน อยางไรกตามคนไทยยงมทางออกซงการจะด ารงชวตใหอยรอดภายใตสงคมในปจจบน

แนวทางหนงทประชาชนชาวไทยควรยดถอคอการพงตนเอง รจกความพอประมาณ และไม

ประมาท ตามแนวปรชญา “เศรษฐกจพอเพยง” ของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวททรงมองเหนถง

ความส าคญของการสรางภมคมกนใหกบตวเอง รจกความพอมพอกน พอมพอใช ค านงถงหลก

เหตผลและการประมาณตนเอง พรอมกบทรงเตอนสตประชาชนคนไทยไมใหประมาท โดยเฉพาะ

การใชจายเงนอนเปนปจจยส าคญในการด าเนนชวต

หมบานปางไมแดงถอวามสวนส าคญในการน าหลก ปรชญา “เศรษฐกจพอเพยง”มาใชใน

การด าเนนชวต เพอใหประชาชนในหมบานปางไมแดงรแนวทางในการด าเนนชวตและจากการ

ส ารวจประชาชนในหมบานปางไมแดง ต. บานชาง อ.แมแตง จ.เชยงใหม พบวายงขาดการท า

ระบบบญชอยางเปนระบบ เอกสารขอมลทางการเงนหรอเอกสารบญชยงไมชดเจน อาท เชน

รายรบรายจายของประชาชนในหมบานปางไมแดง หรอ รายไดคาใชจายของประชาชนในหมบาน

ปางไมแดง

วทยาลยเทคโนโลยพายพและบรหารธรกจเลงเหนคณคาความสามารถและสมรรถนะของ

นกศกษาทางวทยาลยจงเปดโอกาสใหนกศกษาเรยนรผานการปฏบตเพอใหเกดประสทธภาพสงสด

โดยผานการเรยนรในรายวชาโครงการ (Project) เพอตรงตามเปาหมายทวทยาลยไดตงไว คอ “ให

ปลำฉนหนงตว ฉนมปลำกนแคหนงวน สอนใหฉนหำปลำ ฉนมปลำกนตลอดไป” และน าความรท

ไดเรยนมาบรณาการ เพอใหเปนประโยชนตอชมชน ซงจะเปนการจดประกายใหนกศกษาไดเหน

และสามารถสรางองคความรใหมๆ ตลอดเวลาอนเพอผลใหนกศกษาสามารถน าไปประยกตใชใน

การเรยนการประกอบวชาชพไดอยางเปนจรงและมประสทธภาพ ตามปรชญาของวทยาลยคอ

“บรณำกำรทำงกำรศกษำ วฒนธรรมทำงปญญำ กำรศกษำเพอชวต”

ดงนนคณะผจดท าในระดบประกาศนยบตรวชาชพ( ปวช )ปท 3 วทยาลยเทคโนโลยพายพและบรหารธรกจ จงไดจดท า โครงการพฒนาระบบบญชครวเรอน เพอพฒนาระบบบญชและจดท าเอกสารบญชเพอลดรายจายรจกการออมใชเงนอยางประหยด คมคา ไมฟมเฟอยและเพอ บรณาการ การเรยนรผานการปฏบตจรง เกดประโยชนสงสดตอชมชนตามหลกสตรสมรรถนะและนโยบายของวทยาลยเทคโนโลยพายพและบรหารธรกจทกลาววา “ใหปลำฉนหนงตว ฉนมปลำกนแคหนงวน สอนใหฉนหำปลำ ฉนมปลำกนตลอดไป” 1.2 วตถประสงค 1.2.1 เพอใหผเขารวมโครงการทราบถงการบนทกรายรบ-รายจายใน แตละวนไดอยาง ถกตอง 1.2.2 เพอใหผเขารวมโครงการมความตระหนกถงความส าคญในการออม 1.3 ผลทคำดวำจะไดรบ

1.3.1 ท าใหผเขารวมโครงการมความรในการบนทกบญชรายรบ-รายจายในแตละ วนไดอยางถกตอง 1.3.2 ท าใหผเขารวมโครงการมเงนเกบออมใชในอนาคต

1.4 ขนตอนและวธกำรปฏบตงำน 1.4.1 โครงงานนเรมปฏบตงานเมอวนท 3 มถนายน 2556 สนสด วนท 31 มกราคม 2557

1.4.2 ขนตอนการด าเนนงาน 1.4.2.1 ออกไปส ารวจขอบเขตพนทและประชากรของหมบานปางไมแดง 1.4.2.2 จดท าโครงรางของโครงการ 1.4.2.3 จดท าแบบส ารวจเขารวมโครงการ 1.4.2.4 แนะน าและใหความรเกยวกบการบนทกรายรบ-รายจายของแตละครวเรอน 1.4.2.5 จดท าสมดรายรบ-รายจายของโครงการ 1.4.2.6 สอนบนทกรายได-คาใชจายในแตละสปดาหลงสมดบญชรายรบ-รายจาย 1.4.2.7 ตดตามผลการบนทกรายรบ-รายจายของแตละสปดาห จ านวน 8 สปดาห ตงแตวนท 1 พฤศจกายน 2556 ถงวนท 31 ธนวาคม 2556 1.4.2.8 ด าเนนงานทวางไว

1.4.2.9 สรปผลการด าเนนงาน

1.5 ระยะเวลำด ำเนนงำน

1.6 ขอบเขตของโครงกำร 1.6.1 ขอบเขตดานเนอหา 1.6.1.1 หลกการบนทกบญชเบองตนไดพฒนาการบนทกบญช รายได-รายจาย 1.6.1.2 การจดท าเอกสารทางบญชครวเรอนไดมการพฒนาจดท าเอกสารบญช ให

เปนระบบและสามารถตรวจสอบขอมลไดงาย 1.6.1.3 สมดรายวนรบ-จายสามารถบนทกการใชจายเงน-รบเงนเพอใหทราบ แหลงทมา

ของรายไดและรายจาย 1.6.2 ขอบเขตดานประชากร หมบานปางไมแดง ต. บานชาง อ. แมแตง จ. เชยงใหม 50150 หมวดท 3 จ านวน 30 ครวเรอน

1.7 เครองมอและอปกรณ 1.7.1 กระดาษ A4 1.7.2 สนแฟม 1.7.3 กระดาษPhoto 1.7.4 แผนไวนล

1.8 สถำนทในกำรด ำเนนงำน 1.8.1 วทยาลยเทคโนโลยพายพและบรหารธรกจ 262 หม 6 ต.หนองจอม

อ.สนทราย จ.เชยงใหม 50210 1.8.2 หมบานปางไมแดง หม 3 ต.บานชาง อ.แมแตง จ.เชยงใหม 50150

บทท 2

ทฤษฎและเนอหำทเกยวของ

2.1 ทฤษฎทเกยวของ 2.1.1 ทฤษฏกำรจดท ำบญช บญชครวเรอน มไดหมายถง การท าบญชหรอบนทกรายรบรายจายประจ าวนเทานน แตอาจหมายถงการบนทกขอมลดานอน ๆ ในชวต ในครอบครว เปนตน ของเราไดดวย เชน บญชทรพยสน พนธพช พนธไม ในบานเราในชมชนเรา บญชความรความคดของเรา บญชผทรงคณ ผรในชมชนเรา บญชเดกและเยาชนของเรา บญชภมปญญาดานตาง ๆ ของเรา เปนตน หมายความวา สงหรอเรองราวตาง ๆ ในชวตของเรา เราจดบนทกไดทกเรอง หากประชาชนทกคนจดบนทกจะมประโยชนตอตนเอง ครอบครว ชมชนและประเทศ จะเปนแหลงเรยนร ครอบครวเรยนร ชมชนเรยนร และประเทศเรยนรการเรยนรเปนทมาของปญญา ปญญาเปนทมาของความเจรญทงกาย สงคม ใจ และจตวญญาณของมนษยจะเหนวา การท าบญช หรอการจดบนทกนส าคญยงใหญมาก บคคลส าคญในประเทศหลายทานเปนตวอยางทดของการจดบนทก เชน ทานพทธทาส ในหลวง และสมเดจพระเทพ ลวนเปนนกบนทกทงสน การบนทก คอ การเขยน เมอมการเขยนยอมมการคด เมอมการคดยอมกอปญญา แกไขปญหาไดโดยใชเหตผลวเคราะหพจารณา ไดถกตอง นนคอ ทางเจรญของมนษย

การท าบญชครวเรอนในดานเศรษฐกจ หรอการบนทกรายรบรายจายททางราชการพยายามสงเสรมใหประชาชนไดท ากน นน เปนเรองการบนทกรายรบรายจายประจ าวนประจ าเดอนวา มรายรบจากแหลงใดบาง จ านวนเทาใด มรายจายอะไรบาง จ านวนเทาใด ในแตละวน สปดาห เดอน และ ป เพอจะไดเหนภาพรวมวา ตนเองและครอบครวทรายรบเทาใด รายจายเทาใด คงเหลอเทาใด หรอ เงนไมพอใชเทาใด คอ รายจายมากกวารายรบ และส ารวจวารายการใดจายนอยจายมาก จ าเปนนอยจ าเปนมาก จ าเปนนอย อาจลดลง จายเฉพาะทจ าเปนมาก เชน ซอกบขาว ซอยา ซอเสอผา ซอมแซมบาน การศกษา เปนตน สวนรายจายทไมจ าเปนใหลด ละ เลก เชน ซอบหร ซอเหลา เลนการพนน เปนตน เมอน ารายรบ รายจาย มาบวกลบกนแลวขาดดลเกนดลไปเทาใด เมอเหนตวเลข จะท าใหเราคดไดวาสงไมจ าเปนนนมมากหรอนอยสามารถลดไดหรอไม เลกไดไหม ถาไมลดไมเลกจะเกดอะไร กบตวเอง ครอบครว ชมชน และประเทศ หากเราวางแผนการรบการจายเงนของตนเองได เทากบวา รจกความเปนคนไดพฒนาตนเอง ใหเปนคนมเหตมผล เปนคนรจกพอประมาณ เปนคนรกตนเอง รกครอบครว รกชมชน และรกประเทศชาตมากขนจงเหนไดวา การท าบญชครวเรอน ในเรองรายรบรายจาย กคอวถแหงการเรยนรเพอพฒนาชวต ตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยง นนเอง เพราะปรชญาเศรษฐกจพอเพยง คอ ปรชญาชวตทถกตองเหมาะสม พอด สอดคลองถกตองตามกฎธรรมชาตทมทงความเปนเอกภาพและดลยภาพอยเสมอ

การท าบญชครวเรอนเปนการจดบนทกรายรบรายจายประจ าวนของครวเรอน และสามารถน าขอมลมาวางแผนการใชจายเงนในอนาคตไดอยางเหมาะสม ท าใหเกดการออม การใชจายเงนอยางประหยดคมคา ไมฟมเฟอย ดงนนการท าบญชชครวเรอนมความส าคญดงน

1. ท าใหตนเองและครอบครวทราบรายรบ รายจาย หนสน และเงนคงเหลอในแตละวน รายรบ หรอ รายได คอ เงน หรอสนทรพยทวดมลคาได ทไดรบจากการประกอบอาชพ หรอผลตอบแทนทไดรบจากการใหผอนใชสนทรพย หรอ ผลตอบแทนจากการลงทนในรปแบบตางๆ เชน รายไดจากคาจางแรงงาน เงนเดอน ดอกเบยรบจากเงนฝากธนาคาร หรอ จากเงนใหกยม รายไดจากการขายสนคาหรอบรการ เปนตน รายจาย หรอ คาใชจาย คอ คอ เงน หรอสนทรพยทวดมลคาได ทจายออกไปเพอใหไดสงตอบแทนกลบมา สงตอบแทนอาจเปนสนคาหรอบรการ เชน คาอาหาร คาน าคาไฟฟา (คาสาธารณปโภค) คาน ามน คาหนงสอต ารา เปนตน หรอรายจาย อาจไมไดรบสงตอบแทนคอสนคาหรอบรการกได เชน เงนบรจาคเพอการกศล เงนท าบญทอดกฐน ทอดผาปา เปนตน หนสน คอ ภาระผกพนทตองชดใชคนในอนาคต การชดใชอาจจายเปนเงนหรอของมคาทครอบครวหรอตนเองมอย หนสนเปน เงนหรอสงของทมคาทครอบครวหรอตนเองไดรบมาจากบคคลหรอแหลงเงนภายนอก เชน การกยมเงนจากเพอนบาน การกยมเงนจากกองทนตางๆ การซอสนคาหรอบรการเปนเงนเชอ การซอสนทรพยเปนเงนผอนช าระ หรอการเชาซอ เปนตน เงนคงเหลอ คอ เงน หรอ ทรพยสนทวดมลคาได หลงจากน ารายรบลบดวยรายจายแลวปรากฏรายรบมากกวารายจายจะท าใหมเงนคงเหลอ หรอในหลกทางบญชเรยกวา ก าไร แตหากหลงจากน ารายรบลบดวยรายจายแลวปรากฏวารายจายมากกวารายรบจะท าใหเงนคงเหลอตดลบหรอทางบญชเรยกวาขาดทน นนเอง 2. น าขอมลการใชจายเงนภายในครอบครวมาจดเรยงล าดบความส าคญของรายจาย และวางแผนการใชจายเงน โดยพจารณาแตละรายการในแตละวนมรายจายใดทมความส าคญมาก และรายจายใดไมจ าเปนใหตดออก เพอใหการใชจายเงนภายในครอบครวมพอใชและเหลอเกบเพอการออมทรพยส าหรบใชจายสงทจ าเปนในอนาคต บญชครวเรอนถอเปนสวนส าคญในการปฏบตตามแนวเศรษฐกจพอเพยง โดยยดหลก 3 ขอคอ กำรพอประมำณ ถารรายรบรายจาย กจะใชแบบพอประมาณ แต มเหตผล รวารายจายใดจ าเปนไมจ าเปน และเมอเหลอจากใชจายกเกบออม นนคอภมคมกน ทเอาไวคมกนตวเราและครอบครว บญชครวเรอนสามารถจดไดหมด จงนบวามประโยชนมาก ขอควรระวงในการจดท าบญชครวเรอน คอ ลมบนทกบญช ท าใหขาดความตอเนองในการบนทก และสงผลใหไมอยากบนทก ผจดท าเขาใจผดในรายการบญช ไมเขาใจรายการทเปนรายรบ จงไมไดบนทกบญช เชน ลกสงเงนมาใหพอแมส าหรบใชจายทกวนสนเดอน แตพอแม

ไมไดบนทกบญชรายรบเนองจากเขาใจวาเงนทไดรบมานนมไดเกดจากการประกอบอาชพของตนเองหรอ เขาใจผดรายการหนสนแตบนทกวาเปนรายรบ ท าใหมไดเกบเงนไวส าหรบจายช าระหนในอนาคต เชน ยมเงนจากเพอนบานมาใชจายภายในครอบครว ถงแมจะไดรบเงนมาแตรายการดงกลาวไมถอวาเปนรายรบเนองจากตนเองมภาระผกพนทตองชดใชในอนาคต ซงอาจตองชดใชเงนตนพรอมดวยดอกเบยดวย จากสาเหตดงกลาวอาจท าใหครอบครววางแผนการใชจายเงนผดพลาด สวนขอผดพลาดอกประการหนงคอ การเขยนชอรายการผด การบนทกตวเลขผด การบวกหรอการลบจ านวนเงนผดอาจเกดจากการลมจดบนทกรายการบญช หรอบนทกรายการซ าๆ กนหลายรายการ ปญหาดงกลาวแกไขโดยการค านวณจ านวนเงนกระทบยอดเงนคงเหลอในบญชกบยอดเงนฝากธนาคารทครอบครวมอยจรง หรอยอดเงนทเกบไวส าหรบใชจายจรง หากพบวายอดเงนคงเหลอในบญชเทากบยอดเงนคงเหลอในบญชเงนฝากธนาคาร แสดงวาการจดท าบญชถกตอง แตหากกระทบยอดแลวยอดเงนทงสองไมเทากนอาจเกดจากการบนทกบญชผดพลาด หรอเงนสดของครอบครวสญหาย นะคะ มาถงตอนนแลวทานผฟงหลายทานอาจนกในใจแลววาการจดบนทกเปนสงทส าคญและจ าเปนมากส าหรบการด ารงชวตในปจจบน ยงเศรษฐกจไมด การเงนขาดสภาพคลองดวยแลวละกคดวาหลายทานคงอยากจะหนมาจดบนทกรายรบและรายจายกนบาง การวางแผนการใชจายเงนใหเหมาะสมระหวางรายรบและรายจาย ครอบครวตองมรายรบมากกวารายจาย หากพบวารายรบนอยกวารายจาย ตองหาแนวทางน าเงนมาใชจายใหเพยงพอ โดยอาจตองกยมเงนมาใชจาย แตการกยมเงนไมใชแนวทางแกไขปญหาดงกลาวได เพยงแตชวยใหการใชจายมสภาพคลองชวขณะเทานน และในระยะยาวยงสงผลใหครอบครวมภาระหนสนจ านวนมาทงเงนตนและดอกเบยซงจะเพมจ านวนมากขนตามระยะเวลาทยาวนานในการกยมเงน เปนปญหาทแกไขไดยาก ส าหรบการแกไขปญหาการขาดสภาพคลองในการใชจายเงนหรอปญหารายรบไมเพยงพอกบรายจายนนมแนวทางดงน 1. การตดรายจายทไมจ าเปนออก เพอลดภาระการจายเงนออกจากครอบครว เชน รายจายเกยวกบ การพนน สงเสพตดของมนเมา รายจายฟมเฟอย เปนตน เปนการสรางนสยมใหใชจายฟมเฟอย 2. การลดรายจายทจ าเปนลง เพอสรางนสยการประหยด อดออม การใชทรพยากรทมอยจ ากด อยางคมคา เชน การปลกผก ผลไมไวรบประทานเอง เพอชวยลดคาอาหาร และคาเดนทางไปตลาด อกทงท าใหสขภาพดอกดวย ลดการใชน ามนเชอเพลงแลวหนมาออกก าลงกายโดยการปนจกรยาน หรอ การเดน การวงแทนการขบรถจกรยานยนต หรอรถยนต เปนตน

3. การเพมรายรบ หารายไดเสรมนอกเวลาท างานปกต เชน การใชเวลาวางรบจางตด เยบเสอผา การขายอาหารหลงเลกงาน การปลกผก หรอเลยงสตวไวขาย เปนตน

4. การท าความเขาใจกนภายในครอบครวเพอใหทกคนรวมมอกนประหยด รจกอดออม

การใชทรพยากรตางๆ ลด ละ เลก รายจายหรอสงทไมจ าเปน และชวยกนสรางรายรบใหเพยงพอ เหมาะสมกบเศรษฐกจปจจบน

2.1.2 ทฤษฎเศรษฐกจพอเพยง “การพฒนาประเทศจ าเปนตองท าตามล าดบขนตองสรางพนฐานคอ ความพอม พอกน

พอใชของประชาชนสวนใหญเบองตนกอนโดยใชวธการและอปกรณทประหยดแตถกตองตามหลกวชาการ เมอไดพนฐานความมงคงพรอมพอสมควรและปฏบตไดแลวจงคอยสรางคอยเสรมความเจรญและฐานะทางเศรษฐกจ ขนสงขนโดยล าดบตอไป” (๑๘ กรกฎาคม ๒๕๑๓) เศรษฐกจพอเพยง เปนแนวพระราชด ารในพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทพระราชทานมานานกวา ๓o ปเปนแนวคดทตงอยบนรากฐานของวฒนธรรมไทยเปนแนวทางการพฒนาทตงบนพนฐานของทางสายกลาง และความไมประมาท ค านงถงความพอประมาณ ความมเหตผล การสรางภมคมกนในตวเอง ตลอดจนใชความรและคณธรรม เปนพนฐานในการด ารงชวต ทส าคญจะตองม “สต ปญญา และความเพยร” ซงจะน าไปส “ความสข” ในการด าเนนชวตอยางแทจรง “คนอนจะวาอยางไรกชางเขา จะวาเมองไทยลาสมย วาเมองไทยเชย วาเมองไทยไมมสงทสมยใหม แตเราอยพอมพอกน และขอใหทกคนมความปรารถนาทจะใหเมองไทย พออยพอกน มความสงบ และท างานตงจตอธษฐานตงปณธาน ในทางนทจะใหเมองไทยอยแบบพออยพอกน ไมใชวาจะรงเรองอยางยอด แตวามความพออยพอกน มความสงบ เปรยบเทยบกบประเทศอนๆถาเรารกษาความพออยพอกนนได เรากจะยอดยงยวดได” (๔ ธนวาคม ๒๕๑๗) พระบรมราโชวาทน ทรงเหนวาแนวทางการพฒนาทเนนการขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศเปนหลกแตเพยงอยางเดยวอาจจะเกดปญหาได จงทรงเนนการมพอกนพอใชของประชาชนสวนใหญในเบองตนกอน เมอมพนฐานความมนคงพรอมพอสมควรแลว จงสรางความเจรญและฐานะทางเศรษฐกจใหสงขน ซงหมายถง แทนทจะเนนการขยายตวของภาคอตสาหกรรมน าการพฒนาประเทศ ควรทจะสรางความมนคงทางเศรษฐกจพนฐานกอน นนคอ ท าใหประชาชนในชนบทสวนใหญพอมพอกนกอน เปนแนวทางการพฒนาทเนนการกระจายรายได เพอสรางพนฐานและความมนคงทางเศรษฐกจโดยรวมของประเทศ กอนเนนการพฒนาในระดบสงขนไปทรงเตอนเรองพออยพอกน ตงแตป ๒๕๑๗คอ เมอ ๓o กวาปทแลวแตทศทางการพฒนามไดเปลยนแปลง “เมอป ๒๕๑๗ วนนนไดพดถงวา เราควรปฏบตใหพอมพอกน พอมพอกนนกแปลวา เศรษฐกจพอเพยงนนเอง ถาแตละคนมพอมพอกน กใชได ยงถาทงประเทศพอมพอกนกยงและ

ประเทศไทยเวลานนกเรมจะเปนไมพอมพอกน บางคนกมมาก บางคนกไมมเลย” (๔ ธนวาคม ๒๕๔๑) เศรษฐกจพอเพยง เปนปรชญาชถงแนวการด ารงอยและปฏบตตนของประชาชนในทกระดบ ตงแตระดบครอบครว ระดบชมชน จนถงระดบรฐ ทงในการพฒนาและบรหารประเทศใหด าเนนไปในทางสายกลาย โดยเฉพาะการพฒนาเศรษฐกจ เพอใหกาวทนตอโลกยคโลกาภวตน ความพอเพยง หมายถง ความพอประมาณ ความมเหตผล รวมถงความจ าเปนทจะตองมระบบภมคมกนในตวทดพอสมควร ตอ การกระทบใดๆ อนเกดจากการเปลยนแปลงทงภายในภายนอก ทงน จะตองอาศยความรอบร ความรอบคอบ และความมดระวงอยางยงในการน าวชาการตางๆ มาใชในการวางแผนและการด าเนนการทกขนตอน และขณะเดยวกน จะตองเสรมสรางพนฐานจตใจของคนในชาต โดยเฉพาะเจาหนาทของรฐนกทฤษฏ และนกธรกจในทกระดบ ใหมส านกในคณธรรม ความซอสตยสจรต และใหมความรอบรทเหมาะสม ด าเนนชวตดวยความอดทน ความเพยร มสต ปญญา และความรอบคอบ เพอใหสมดลและพรอมตอการรองรบการเปลยนแปลงอยางรวดเรวและกวางขวาง ทงดานวตถ สงคม สงแวดลอม และวฒนธรรมจากโลกภายนอกไดเปนอยางด พระรำชด ำรสทเกยวกบเศรษฐกจพอเพยง “เศรษฐศาสตรเปนวชาของเศรษฐกจ การทตองใชรถไถตองไปซอ เราตองใชตองหาเงนมาส าหรบซอน ามนส าหรบรถไถ เวลารถไถเกาเราตองยงซอมแซม แตเวลาใชนนเรากตองปอนน ามนใหเปนอาหาร เสรจแลวมนคายควน ควนเราสดเขาไปแลวกปวดหว สวนควายเวลาเราใชเรากตองปอนอาหาร ตองใหหญาใหอาหารมนกน แตวามนคายออกมา ทมนคายออกมากเปนปย แลวกใชไดส าหรบใหทดนของเราไมเสย” พระราชด ารส เนองในพระราชพธพชมงคลจรดพระนงคลแรกนาขวญ ณ ศาลาดสดาลย วนท ๙ พฤษภาคม ๒๕๒๙ “เราไมเปนประเทศร ารวย เรามพอสมควร พออยได แตไมเปนประเทศทกาวหนาอยางมาก เราไมอยากจะเปนประเทศกาวหนาอยางมาก เพราะถาเราเปนประเทศกาวหนาอยางมากกจะมแตถอยกลบ ประเทศเหลานนทเปนประเทศอตสาหกรรมกาวหนา จะมแตถอยหลงและถอยหลงอยางนากลว แตถาเรามการบรหารแบบเรยกวาแบบคนจน แบบทไมตดกบต ารามากเกนไป ท าอยางสามคคนแหละคอเมตตากน จะอยไดตลอดไป” พระราชด ารสเนองในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดสดาลย วนท ๔ ธนวาคม ๒๕๓๔ “ตามปกตคนเราชอบดสถานการณในทางด ทเขาเรยกวาเลงผลเลศ กเหนวาประเทศไทย เรานกาวหนาด การเงนการอตสาหกรรมการคาด มก าไร อกทางหนงกตองบอกวาเราก าลง

เสอมลงไปสวนใหญ ทฤษฎวา ถามเงนเทานนๆ มการกเทานนๆ หมายความวาเศรษฐกจกาวหนา แลวกประเทศกเจรญมหวงวาจะเปนมหาอ านาจ ขอโทษเลยตองเตอนเขาวา จรงตวเลขด แตวาถาเราไมระมดระวงในความตองการพนฐานของประชาชนนนไมมทาง” พระราชด ารส เนองในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดสดาลย วนท ๔ ธนวาคม ๒๕๓๖ “เดยวนประเทศไทยกยงอยดพอสมควร ใชค าวา พอสมควร เพราะเดยวมคนเหนวามคนจน คนเดอดรอน จ านวนมากพอสมควร แตใชค าวา พอสมควรน หมายความวาตามอตภาพ” พระราชด ารส เนองในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดสดาลย วนท ๔ ธนวาคม ๒๕๓๙ “ทเปนหวงนน เพราะแมในเวลา ๒ ป ทเปนปกาญจนาภเษกกไดเหนสงทท าใหเหนไดวา ประชาชนยงมความเดอดรอนมาก และมสงทควรจะแกไขและด าเนนการตอไปทกดาน มภยจากธรรมชาตกระหน า ภยธรรมชาตนเราคงสามารถทจะบรรเทาไดหรอแกไขได เพยงแตวาตองใชเวลาพอใช มภยทมาจากจตใจของคน ซงกแกไขไดเหมอนกน แตวายากกวาภยธรรมชาต ธรรมชาตนนเปนสงนอกกายเรา แตนสยใจคอของคนเปนสงทอยขางใน อนนกเปนขอหนงทอยากใหจดการใหมความเรยบรอย แตกไมหมดหวง” พระราชด ารส เนองในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดสดาลย วนท ๔ ธนวาคม ๒๕๓๙ “การจะเปนเสอนนไมส าคญส าคญอยทเรามเศรษฐกจแบบพอมพอกนแบบพอมพอกนนน หมายความวาอมชตวเองไดใหมพอเพยงกบตนเอง ความพอเพยงนไมไดหมายความวาทกครอบครวจะตองผลตอาหารของตวเองจะตองทอผาใสเองอยางนนมนเกนไปแตวาในหมบานหรอในอ าเภอจะตองมความพอเพยงพอสมควร บางสงบางอยางผลตไดมากกวาความตองการกขายได แตขายในทไมหางไกลเทาไรไมตองเสยคาขนสงมากนก” พระราชด ารส เนองในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดสดาลย วนท ๔ ธนวาคม ๒๕๓๙ “เมอป ๒๕๑๗ วนนนไดพดถงวา เราควรปฏบตใหพอมพอกน พอมพอกนนกแปลวา เศรษฐกจพอเพยงนนเอง ถาแตละคนมพอมพอกน กใชได ยงถาทงประเทศพอมพอกนกยงด และประ เทศไทยเวลานนก เ รมจะ เปนไมพอมพ อกน บางคนกมม าก บางคนกไมม เลย ” พระราชด ารส เนองในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดสดาลย วนท ๔ ธนวาคม ๒๕๔๑ “พอเพยง มความหมายกวางขวางยงกวานอก คอค าวาพอ กพอเพยงนกพอแคนนเอง คนเราถาพอในความตองการกมความโลภนอย เมอมความโลภนอยกเบยดเบยนคนอนนอย ถาประเทศใดมความคดอนน มความคดวาท าอะไรตองพอเพยง หมายความวาพอประมาณ ซอตรง ไมโลภอยางมาก คนเรากอยเปนสข พอเพยงนอาจจะม มมากอาจจะมของหรหรากได แตวาตองไมไปเบยดเบยนคนอน” พระราชด ารส เนองในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดสดาลย วนท ๔ ธนวาคม ๒๕๔๑

“ไฟดบถามความจ าเปน หากมเศรษฐกจพอเพยงแบบไมเตมท เรามเครองปนไฟกใชปนไฟ หรอถาขนโบราณกวา มดกจดเทยน คอมทางทจะแกปญหาเสมอ ฉะนนเศรษฐกจพอเพยงกมเปนขนๆ แตจะบอกวาเศรษฐกจพอเพยงน ใหพอเพยงเฉพาะตวเองรอยเปอรเซนตนเปนสงท าไมได จะตองมการแลกเปลยน ตองมการชวยกน ถามการชวยกน แลกเปลยนกน กไมใชพอเพยงแลว แตวาพอเพยงในทฤษฎในหลวงน คอใหสามารถทจะด าเนนงานได” พระราชด ารส เนองในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดสดาลย วนท ๒๓ ธนวาคม ๒๕๔๒ “โครงการตางๆ หรอเศรษฐกจทใหญ ตองมความสอดคลองกนดทไมใชเหมอนทฤษฎใหม ทใชทดนเพยง ๑๕ ไร และสามารถทจะปลกขาวพอกน กจการนใหญกวา แตกเปนเศรษฐกจพอเพยงเหมอนกน คนไมเขาใจวากจการใหญๆ เหมอนสรางเขอนปาสกกเปนเศรษฐกจพอเพยงเหมอนกน เขานกวาเปนเศรษฐกจสมยใหม เปนเศรษฐกจทหางไกลจากเศรษฐกจพอเพยง แตทจรงแลว เปนเศรษฐกจพอเพยงเหมอนกน” พระราชด ารสเนองในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดสดาลย วนท ๒๓ ธนวาคม ๒๕๔๒ “ฉนพดเศรษฐกจพอเพยงความหมายคอ ท าอะไรใหเหมาะสมกบฐานะของตวเอง คอท าจากรายได ๒๐๐-๓๐๐ บาท ขนไปเปนสองหมน สามหมนบาท คนชอบเอาค าพดของฉน เศรษฐกจพอเพยงไปพดกนเลอะเทอะ เศรษฐกจพอเพยง คอท าเปน Self-Sufficiency มนไมใชความหมายไมใชแบบทฉนคด ทฉนคดคอเปน Self-Sufficiency of Economy เชน ถาเขาตองการดทว กควรใหเขามด ไมใชไปจ ากดเขาไมใหซอทวด เขาตองการดเพอความสนกสนาน ในหมบานไกลๆ ทฉนไป เขามทวดแตใชแบตเตอร เขาไมมไฟฟา แตถา Sufficiency นน มทวเขาฟมเฟอย เปรยบเสมอนคนไมมสตางคไปตดสทใส และยงใสเนคไทเวอรซาเช อนนกเกนไป” พระต าหนกเปยมสข วงไกลกงวล ๑๗ มกราคม ๒๕๔๔ เศรษฐกจพอเพยง สามารถน าไปสเปาหมายของการสรางความมนคงในทางเศรษฐกจได เชน โดยพนฐานแลว ประเทศไทยเปนประเทศเกษตรกรรม เศรษฐกจของประเทศจงควรเนนทเศรษฐกจการเกษตร เนนความมนคงทางอาหาร เปนการสรางความมนคงใหเปนระบบเศรษฐกจในระดบหนง จงเปนระบบเศรษฐกจทชวยลดความเสยง หรอความไมมนคงทางเศรษฐกจในระยะยาวไ ด เศรษฐกจพอเพยง สามารถประยกตใชไดในทกระดบ ทกสาขา ทกภาคของเศรษฐกจ ไมจ าเปนจะตองจ ากดเฉพาะแตภาคการเกษตร หรอภาคชนบท แมแตภาคการเงน ภาคอสงหารมทรพย และการคาการลงทนระหวางประเทศ โดยมหลกการทคลายคลงกนคอ เนนการเลอกปฏบตอยางพอประมาณ มเหตมผล และสรางภมคมกนใหแกตนเองและสงคม

ประโยชนของทฤษฎใหม จากพระราชด ารสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ ทไดพระราชทานในโอกาสตาง ๆ นน พอจะสรปถงประโยชนของทฤษฎใหม ไดดงน - ใหประชาชนพออยพอกนสมควรแกอตภาพในระดบทประหยด ไมอดอยากและเลยง ตนเองได ตามหลกปรชญาของ "เศรษฐกจพอเพยง" - ในหนาแลงมน านอย กสามารถเอาน าทเกบไวในสระมาปลกพชผกตาง ๆ ทใชน านอยได โดยไมตองเบยดเบยนชลประทาน - ในปทฝนตกตามฤดกาลโดยมน าตลอดป ทฤษฎใหมนกสามารถสรางรายไดใหร ารวยขนได - ในกรณทเกดอทกภยกสามารถจะฟนตว และชวยตวเองไดในระดบหนง โดยทางราชการไมตองชวยเหลอมากเกนไป อนเปนการประหยดงบประมาณดวย

2.1.3 กำรออมบญชครวเรอน ปจจบนการด ารงชวตของคนไทยเปลยนแปลงไป มการแขงขนกนอยตลอดเวลา ท าให

ทกคนตองปรบเปลยนตนเองใหเขากบยคสมยเพอความอยรอดในสงคม สงผลใหการด าเนนชวตของผคนสวนใหญตองสวนทางกบแนวคดดาน เศรษฐกจพอเพยง และสงดๆ ทสบทอดกนมาตงแตสมยบรรพบรษ เศรษฐกจพอเพยง เปนปรชญาทเนนความพอด บางคนเรยกวาปรชญาเศรษฐกจแบบมชฌมา คอ ยดทางสายกลาง ทงน ถาทกคนตระหนกถงความส าคญของแนวคดดงกลาว และนอมรบน าไปปฏบตตามปรชญาทพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ไดมพระราชด ารสไว สงคมไทยกจะมความเขมแขงอยางยงยน สงผลใหประชาชนมคณภาพชวตทด มอาชพเพยงพอทจะพงพาตนเองและสามารถยกระดบคณภาพความเปนอยได โดยกำรด ำเนนชวตในแบบเรยบงำยภำยใตกระแสโลกำภวฒนตลอดจนควำมเปลยนแปลงตำงๆ ทเกดขน

ปจจบนองคการสหประชาชาตไดกลาวกบประเทศ ตำงๆ วา ปรชญำเศรษฐกจพอเพยง เปนตวอยางทควรปฏบตตาม เพราะเปนแนวทางในการด าเนนชวตทมความพอเพยง ซง

หมายถง ความพอประมาณ ความมเหตผลและความจ าเปนทตองมระบบภมคมกนทดตอผลกระทบตาง ๆ ทเกดจากการเปลยนแปลงทงภายในและภายนอก โดยอาศยความรอบร รอบคอบและความระมดระวงในการน าวชาการตางๆ มาใชเพอวางแผนและด าเนนการนอกจากน ตองเสรมสรางพนฐานทางดานจตใจของคนในชาต โดยเฉพาะเจาหนาทรฐ นกทฤษฎและนกธรกจในทกระดบใหมจตส านกในคณธรรม ความซอสตยสจรต และความรอบรในการด าเนนชวตเพอใหเกดความสมดลและเตรยมพรอมกบการ เปลยนแปลงตางๆทจะเกดขนจากแนวพระราชด า รของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดชมหาราช (รชกาลท 9) ททรงใหแนวทางการด าเนนชวตแกพสกนกรชาวไทยตลอดนานกวา 30 ป คอ ใชจาย 3 สวน และเกบออม 1 สวน ไดน ามาปฏบตท าใหมความเปนอยดขนภายใตปรชญาเศรษฐกจพอเพยง คอ กำรน ำไปใชในชวตประจ ำวน ครอบครวของฉนอยแบบเศรษฐกจพอเพยงตามแนวพระราชด ารทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรง ดงน

1. พอมพอกน ปลกพชสวนครวไวกนเองบาง ปลกไมผลไวหลงบาน 2-3 ตน พอทจะมไว

กนเองใน ครวเรอน แบงใหเพอนบานบาง เหลอจงขายไป 2. พออยพอใช ท าใหบานนาอย ปราศจากสารเคม กลนเหมน ใชแตของทเปน

ธรรมชาต รายจายลดลง สขภาพจะดขน (ประหยดคารกษาพยาบาล) คณพอของฉนและฉนมกเนนเกยวกบเรองไฟฟาและน าประปา ทานใหพวกเราชวยกนประหยด ไมวาจะอยทบานหรอโรงเรยน กควรปดน า ปดไฟ เมอเลกใชงานทกครง 3.พออกพอใจ เราตองรจกพอ รจกประมาณตน ไมใครอยากใครมเชนผอน เพราะเราจะหลงตดกบวตถ ชวต โดยจะอยในกจกรรม “ออมวนน เศรษฐวนหนา” 4.เมอมรายไดแตละเดอน จะแบงไวใชจาย 3 สวน เปนคาน า คาไฟ คาโทรศพท คาจปาถะ ทใชในครวเรอน รวมทงคาเสอผา เครองใชบางอยางทช ารด เปนตน 5.ฉนจะยดความประหยด ตดทอนรายจายในทกๆ วนทไมจ าเปน ลดละควาฟมเฟอย กำรปฏบตตำมแนวทำงเศรษฐกจพอเพยง

ยดหลก พออย พอกน พอใช ยดความประหยด ตดทอนคาใชจาย ลดความฟมเฟอย ในการด ารงชพ

"ความเปนอยทตองไมฟงเฟอตองประหยดไปในทางทถกตอง" ยดถอการประกอบอาชพดวยความถกตองและสจรต

"ความเจรญของคนทงหลายยอมเกดมาจากการประพฤตชอบ และการหาเลยงชพชอบเปนส าคญ" ละเลกการแกงแยงผลประโยชนและแขงขนในการคาขาย ประกอบอาชพแบบตอส

กนอยางรนแรง "ความสขความเจรญอนแทจรง หมายถง ความสข ความเจรญ ทบคคลแสวงหามาไดดวยความเปนธรรมทงในเจตนาและการกระท า ไมใชไดมาดวยความบงเอญหรอดวยการแกงแยงเบยดบงจากผอน"

มงเนนหาขาวหาปลา กอนมงเนนหาเงนหาทอง ท ามาหากนกอนท ามาคาขาย ภมปญญาชาวบานและทดนท ากน คอทนทางสงคม ตงสตทมนคง รางกายทแขงแรงปญญาทเฉยบแหลม

ดงนน คนไทยทกคนจงควรตระหนกและหนมาด าเนนชวตโดยยดหลกเศรษฐกจพอเพยง ซงเปนปรชญาทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงมพระราชด ารสชแนะแนวทางการด าเนนชวตแกพสกนกรชาวไทยมาโดยตลอดนานกวา ๒๕ ป ตงแตกอนวกฤตการณทางเศรษฐกจและเมอภายหลงไดทรงเนนย าแนวทางการแกไขเพอใหรอดพนและสามารถด ารงอยไดอยางมนคงและยงยนภายใตกระแสโลกาภวฒน ตลอดจนความเปลยนแปลงตาง ๆ ของโลก 2.1.4 ทฤษฏการบญช

การพบหลกฐานวา การบญชเกดขนมากวา 4,000 ปแลว สมยนนไดมการจดท าบญชสนคา บญชคาแรง และคาภาษอากร ในเมโสโปเตเมย ตอมากอนครสตศตวรรษท 14 พอคาชาวอตาเลยนไดพฒนาระบบบญชคขนใชเปนครงแรก แตหลกเกณฑตาง ๆ ทเขาคดขนนนไมไดรวบรวมไวจนกระทงในป ค.ศ. 1494 นาย FRA LUCA PACIOLI ชาวอตาเลยน ไดแตงหนงสอชอ เรยกสน ๆ วา "Summa" เปนต าราวาดวยการค านวณเกยวกบเลขคณต พชคณต การแลกเปลยนเงนตรารวมทงการบญช ซงเขาไดรวบรวมกฎเกณฑตาง ๆ ของหลกการบญชคไวอยางสมบรณ จนไดรบการยกยองวาเปน "บดาแหงวชาการบญช" ตอมาราวครสตศตวรรษท 18 เกดการปฏวตทางอตสาหกรรมขนในยโรป ท าใหเกดการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจครงใหญ มการลงทนกนมากขน โดยเฉพาะมการลงทนรวมกน ท าใหเกดความคดทจะบนทกบญชกจการแยกตางหากจากเจาของ เพอจะไดทราบวาใครลงทนเทาใด และมสทธสวนได สวนเสยในกจการเทาใด นอกจากนนยงมการจดท างบการเงนเพอรายงานถงผลการด าเนนงานและฐานะของธ รกจใหผรวมลงทนไดทราบ ซงแนวความคดนเปนทยอมรบและใชกนอยจนถงปจจบน วฒนธรรมหนในสงคมไทยเรมเปลยนแปลงคณคา ความหมาย ความส าคญ ภมปญญา เงอนไข ปจจยแบบแผนพฤตกรรม ผลผลต ผลลพธไปจากเดม เมอสงคมไทยเรมรบวฒนธรรมหนสมยใหมเขามาใชมากขน เนองจากวฒนธรรมหนสมยใหมไมไดถกน ามาใชในนยามของการพงพาอาศยกนและกนอยางพอเพยง สมดล และเปนธรรมตามแบบพนฐาน หากแตถกน ามาใชเพอการคาก าไร

แสวงหาผลประโยชนทกดขเอารดเอาเปรยบใหดทสดเทาทจะท าได ทงหนบญคณและหนสน และเชอมโยงภาวะหนเหลานนสการถอครองสทธทผกขาดอ านาจตางๆ ทางเศรษฐกจ การเมอง การปกครอง การบรหารจดการ และการใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางไมเปนธรรม โดยน าเขาภมปญญา เงอนไข ปจจย แบบแผนพฤตกรรม ระเบยบกฎเกณฑ กฎหมาย ระบบและกลไกวฒนธรรมหนสมยใหมเขามาใช ซงมความสลบซบซอนแตกตางจากวฒนธรรมหนแบบพนบาน จนยากทชาวบานจะเรยนร เขาใจ และรเทาทนได ท าใหสงคมเกดการพงพาอาศยกนและกนในลกษณะทไมพอด ไมพอเพยง ไมสมดลและไมเปนธรรม สงผลใหเกดเหตการณส าคญตางๆ ท เ ป น ป ญ ห า ส ง ค ม ข น เ ป น ร ะ ย ะ ๆ การท าบญชครวเรอนหรอการจดบญช จะท าใหเราทราบวา มรายไดมากนอยแคไหนสามารถลดคาใชจายรายการใดออกไปไดบาง นาจะท าใหสรางความสมดลระหวางรายไดและคาใชจายใหเหมาะสมแกฐานะทางการเงนเฉพาะตวไดดพอสมควร ผลพวงของการท าบญชครวเรอนยงปลกฝงใหเกดการเกบออม เรยนรทจะใชจายอยางประหยด และการพงพาตนเองอยางยงยนกจะเกดขนตลอดไป บญชครวเรอน มไดหมายถง การท าบญชหรอบนทกรายรบรายจายประจ าวนเทานน แตอาจหมายถงการบนทกขอมลดานอน ๆ ในชวต ในครอบครว เปนตน ของเราไดดวย เชน บญชทรพยสน พนธพช พนธไม ในบานเราในชมชนเรา บญชความรความคดของเรา บญชผทรงคณ ผรในชมชนเรา บญชเดกและเยาชนของเรา บญชภมปญญาดานตาง ๆ ของเรา เปนตน หมายความวา สงหรอเรองราวตาง ๆ ในชวตของเรา เราจดบนทกไดทกเรอง หากประชาชนทกคนจดบนทกจะมประโยชนตอตนเอง ครอบครว ชมชนและประเทศ จะเปนแหลงเรยนร ครอบครวเรยนร ชมชนเรยนร และประเทศเรยนรการเรยนรเปนทมาของปญญา ปญญาเปนทมาของความเจรญทงกาย สงคม ใจ และจตวญญาณของมนษยจะเหนวา การท าบญช หรอการจดบนทกนส าคญยงใหญมาก บคคลส าคญในประเทศหลายทานเปนตวอยางทดของการจดบนทก เชน ทานพทธทาส ในหลวง และสมเดจพระเทพ ลวนเปนนกบนทกทงสน การบนทก คอ การเขยน เมอมการเขยนยอมมการคด เมอมการคดยอมกอปญญา แกไขปญหาไดโดยใชเหตผลวเคราะหพจารณา ไดถกตอง นนคอ ทางเจรญของมนษยการท าบญชครวเรอนในดานเศรษฐกจ หรอการบนทกรายรบรายจายททางราชการพยายามสงเสรมใหประชาชนไดท ากน นน เปนเรองการบนทกรายรบรายจายประจ าวนประจ าเดอนวา มรายรบจากแหลงใดบาง จ านวนเทาใด มรายจายอะไรบาง จ านวนเทาใด ในแตละวน สปดาห เดอน และ ป เพอจะไดเหนภาพรวมวา ตนเองและครอบครวทรายรบเทาใด รายจายเทาใด คงเหลอเทาใด หรอ เงนไมพอใชเทาใด คอ รายจายมากกวารายรบ และส ารวจวารายการใดจายนอยจายมาก จ าเปนนอยจ าเปนมาก จ าเปนนอย อาจลดลง จายเฉพาะทจ าเปนมาก เชน ซอกบขาว ซอยา ซอเสอผา ซอมแซมบาน การศกษา เปนตน สวนรายจายทไมจ าเปนใหลด ละ เลก เชน ซอบหร ซอ

เหลา เลนการพนน เปนตน เมอน ารายรบ รายจาย มาบวกลบกนแลวขาดดลเกนดลไปเทาใด เมอเหนตวเลข จะท าใหเราคดไดวาสงไมจ าเปนนนมมากหรอนอยสามารถลดไดหรอไม เลกไดไหม ถาไมลดไมเลกจะเกดอะไร กบตวเอง ครอบครว ชมชน และประเทศ หากเราวางแผนการรบการจายเงนของตนเองได เทากบวา รจกความเปนคนไดพฒนาตนเอง ใหเปนคนมเหตมผล เปนคนรจกพอประมาณ เปนคนรกตนเอง รกครอบครว รกชมชน และรกประเทศชาตมากขนจงเหนไดวา การท าบญชครวเรอน ในเรองรายรบรายจาย กคอวถแหงการเรยนรเพอพฒนาชวต ตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยง นนเอง เพราะปรชญาเศรษฐกจพอเพยง คอ ปรชญาชวตทถกตองเหมาะสม พอด สอดคลองถกตองตามกฎธรรมชาตทมทงความเปนเอกภาพและดลยภาพอยเสมอ การท าบญชครวเรอนเปนการจดบนทกรายรบรายจายประจ าวนของครวเรอน และสามารถน าขอมลมาวางแผนการใชจายเงนในอนาคตไดอยางเหมาะสม ท าใหเกดการออม การใชจายเงนอยางประหยดคมคา ไมฟมเฟอย ดงนนการท าบญชชครวเรอนมความส าคญ น าขอมลการใชจายเงนภายในครอบครวมาจดเรยงล าดบความส าคญของรายจาย และวางแผนการใชจายเงน โดยพจารณาแตละรายการในแตละวนมรายจายใดทมความส าคญมาก และรายจายใดไมจ าเปนใหตดออก เพอใหการใชจายเงนภายในครอบครวมพอใชและเหลอเกบเพอการออมทรพยส าหรบใชจายสงทจ าเปนในอนาคต บญชครวเรอนถอเปนสวนส าคญในการปฏบตตามแนวเศรษฐกจพอเพยง โดยยดหลก 3 ขอคอ กำรพอประมำณ ถารรายรบรายจาย กจะใชแบบพอประมาณ แต มเหตผล รวารายจายใดจ าเปนไมจ าเปน และเมอเหลอจากใชจายกเกบออม นนคอภมคมกน ทเอาไวคมกนตวเราและครอบครว บญชครวเรอนสามารถจดไดหมด จงนบวามประโยชนมาก 2.2 นยำมค ำศพทเฉพำะ 2.2.1 เงนก (Lond) หมายถง การท ผกไดไปขอกเงนจ านวนหนงกบผใหกและมการท าสญญาก าหนดระยะเวลาทจะช าระหนอยางแนนอนโดยจะตกลงวาจะผอนช าระเปนงวด ๆ หรอจายเตมจ านวนเลยกได ซงผใหกจะสามารถคดดอกเบยไดตามอตราทตกลงกนจ านวนเงนทใหกจะมากมายเทาใดนนจะขนอยกบหลกทรพยทน ามาค าประกน หรอถาหากไมมหลกทรพยค าประกนกจะมการคดดอกเบยคอนขางสงเพราะมความเสยงสง 2.2.2 เงนสด (Cash) หมายถง เงนสดในมอหรอเงนฝากทกประเภทไมรวมเงนฝากธนาคารประเภททตองจาย คนจายคนเมอสนระยะเวลาทก าหนดไว เชน บตรเงนสด 2.2.3 เงนฝากธนาคาร (Cash at Bank)

หมายถง บญชเงนฝากธนาคารทกจการมอยไมวาจะเปนบญชเงนฝากกระแสรายวน บญชเงนฝากออมทรพย บญชเงนฝากประจ าคา

2.2.4 หนสน (Liability) หมายถง จ านวนเงนทกจการเปนหนบคคลหรอกจการอน ซงมภาระผกพนทจะตอง ช าระคนใหกบบคคลหรอกจการเหลานนในอนาคตขางหนา

2.2.5 คาใชจาย (Expense) หมายถง มลคาเงนทใชเปนคาบรการหรอสนคาตองจายเมอท ากจกรรมใด ๆ โดย อาจจายในรปแบบเงนสดหรอเครดต 2.2.6 รายได (Revenues) หมายถง ผลตอบแทนทกจการไดรบจากการขายสนคาหรอบรการตามปกตของ กจการรวมทง ผลตอบแทนอนๆ ทไมไดเกดจากการด าเนนงานตามปกต

2.2.8 รายไดอนๆ (Other incomes) หมายถง รายไดทมไดเกดจากการด าเนนงานตามปกตของกจการซงเปนรายไดท

ไมใชจากการขายสนคาหรอบรการ 2.2.9 ภาษ (Vat)

หมายถง เปนเงนหรอสงของอนทรฐหรอสถาบนปฏบตหนาทเทยบเทารฐเรยกเกบจาก

ผเสยภาษ 2.2.10 ลกหน (Account Receivable)

หมายถง สทธเรยกรองอยางหนงของเจาหนในการทจะใหช าระหนดวยเงนสด หรอทรพยสนอยางอน

บทท 3 วธกำรด ำเนนงำน

3.1 ศกษำขอมล

คณะผจดท าไดรวมกนเสนอความคดเหนในการจดท าโครงการเกยวกบการพฒนาระบบบญชครวเรอนซงจะท าเกยวกบการบนทกรายรบ-รายจายของแตละวนไดอยางถกตองและตะหนกถงความส าคญในการออมวธการหาผลก าไรหรอผลขาดทนในกจการโดยเลงเหนวาถาหากท าโครงการนจะกอใหเกดประโยชน คอสามารถบนทกบญชไดอยางถกตองและ เหมาะสมและกจการจะไดทราบถงตนทนการผลตและผลก าไร/ขาดทนในกจการทเกดขนและสามารถวางแผนการใชจายในเดอนตอไปไดเหมาะสมและบรรลเปาหมาย

3.2 น ำเสนอโครงกำร คณะผจดท าไดรวมกนเสนอชอโครงการใหกบอาจารยทปรกษาโครงการเพอจดท าโครงการพฒนาระบบบญชครวเรอน กรณศกษา : หมบานปางไมแดง หมวดท 3 ต.บานชาง อ.แมแตง จ.เชยงใหม 5015

3.3 ด ำเนนกำรจดท ำโครงกำร 3.3.1 จดตงคณะกรรมกำรด ำเนนงำน

ในเดอนมถนายนไดออกแบบวางแผนโครงการและแบงหนาทความรบผดชอบใหสมาชกแตละคน ดงน

1) นางสาวอฐชฎา ศรอ าภา หนาท ออกแบบเอกสารตางๆ

2) นางสาวนภาพร พวงแกว หนาท ออกส ารวจในพนทชมชนและหาขอมล

3) นางสาวจรรตน หมองนาน หนาท เรยบเรยงเอกสารและหาขอมล 3.3.2 ประสำนงำนเกยวกบสถำนทกำรจดท ำโครงกำร คณะผจดท าไดเขาไปตดตอประสานงานกบชมชนเพอส ารวจความตองการในการเขารวมโครงการ โดยการจดท าแบบส ารวจโครงการเกยวกบการบนทกบญช รายรบ-รายจาย การจดท างบบญช การจดหมวดหมของสนทรพยตางๆ

3.3.3 กำรจดท ำสอทเกยวของ แบบสมภาษณแบงออกเปน 5 สวน ดงน สวนท 1 ขอมลพนฐาน เชน ชอ-สกล อาย ทอย สวนท 2 ขอมลรายได เชน รายไดประจ า เงนได สวนท 3 ขอมลคาใชจาย เชน จายใชจาย การซอของ สวนท 4 ขอมลการออม เชน แบบการออม จ านวนเงนทออม สวนท 5 ขอมลหนสน เชน ภาระหนสนทตองรบผดชอบ 3.3.4 ตวอยำงแบบสมภำษณ

แบบสมภาษณ

โครงการพฒนาระบบบญชครวเรอน

กรณศกษา หมบานปางไมแดง หมวด 3 ต.บานชาง อ.แมแตง จ.เชยงใหม 50150

สวนท 1 ขอมลพนฐาน

ชอหวหนาครอบครว นาย/นาง/นางสาว............................................................

สถานภาพ โสด สมรส อยาราง อนๆ

อาย อยในชวง 25-35 ป 36-45 ป

46-55 ป 56 ปขนไป

ทอยปจจบน...............................................................................................................

เบอรโทรศพทบาน...............................เบอรโทรศพทมอถอ..............................

สมาชกภายในครวเรอน..............คน

บตรชาย..............คน บตรสาว................คน

บตรทก าลงศกษา....................คน

บตรทก าลงท างาน...................คน

อนๆ.............................................

สวนท 2 รายได

ปจจบนประกอบอาชพ คาขาย คาราชการ เกษตร

รบจาง ธรกจสวนตว อนๆ

รายไดหลก/เดอน 0-5,000

5,001-8,000

8,001-12,000

12,001 ขนไป

รายไดอนๆตอเดอน(โปรดระบ).....................................................................................................

0-5,000

5,001-8,000

8,001-12,000

12,001 ขนไป

สวนท 3 คาใชจายในครวเรอน

คาสาธารณปโภค ประมาณ...........................บาท/เดอน

คาใชจายเบดเตลด ประมาณ...........................บาท/เดอน

คาเทอมบตร ประมาณ...........................บาท/เดอน

คาขนสง ประมาณ...........................บาท/เดอน

คาอาหาร ประมาณ...........................บาท/เดอน

อนๆ........................................................................................................

....................................................................................................................

สวนท 4 การออมในครวเรอน

รายวน รายสปดาห รายเดอน รายป

1-300 301-600

601-1,200 1,201-1,700

1,701 ขนไป อนๆ.........................................

สวนท 5 ภาระหนสนในครวเรอน

ม

กธนาคาร

การจ านองทดน

ก (กยศ.)ของบตร

อนๆ................................................................................................

ไมม

21

แบบประเมนความพงพอใจ สวนท 1 ประเมนความพงพอใจตอตวนกศกษา เชน การแตงกาย รกษาเวลา สวนท 2 ประเมนความพงพอใจตอการบญชครวเรอน เชน การวางแผน 3.3.5 ตวอยำงแบบประเมนควำมพงพอใจ

แบบประเมนความพงพอใจ

โครงการพฒนาระบบบญชครวเรอน

กรณศกษา หมบานปางไมแดงหม หมวด 3 ต.บานชาง อ.แมแตง จ.เชยงใหม 50150

ชอ…………………………………………………นามสกล…………..……………………………………………

ทอย……………………………………………………………เบอรโทรศพท……….……………….…………..

สวนท 1 ประเมนความพงพอใจตอตวนกศกษา

รายละเอยด ระดบความพงพอใจ

5 4 3 2 1

1. การแตงกายสภาพ เรยบรอยเหมาะสมกบสถานท

2. การตรงตอเวลา

3. การใชวาจาสภาพไพเราะ

4. การใชเวลาการถามทเหมาะสม

5. การสอสารถกตองและชดเจนเขาใจไดงาย

สวนท 2 ประเมนความพงพอใจตอการบญชครวเรอน

รายละเอยด ระดบความพงพอใจ

5 4 3 2 1

1. ครวเรอนมการวางแผนรายรบ-รายจายและมการบนทก

2. หลงจากบนทกบญชครวเรอนรานคาเกดการออมมากขน

3. ครวเรอนมการท าบญชครวเรอนถกตอง ถกหมวดหม

4. ครวเรอนสามารถน าความรทไดรบไปปฏบตไดจรง

5. ความพงพอใจตอการท าบญชครวเรอน

สวนท 3 ขอเสนอแนะ

………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ………………………………..…ผใหประเมน ลงชอ……………………………………ผประเมน

(………………………………..…) (…………………………………..)

…………../…………/………… .………../…………./………

22

3.3 ปฏบตตำมแผนทวำงไว ในชวงเดอนมถนายนคณะผจดท าไดน าแบบสมภาษณขอมลไปลงพนทชมชน ต.บานชาง อ.แมแตง จงหวดเชยงใหม จนไดขอมลทจ าเปนเพอน ามาออกแบบและวางแผนการท าบญชครวเรอนทสอดคลองกบสภาพของชมชน โดยคณะผจดท าไดเขาไปแนะน าการท าบญชครวเรอนใหกบสมาชกทเขารวมโครงการ จ านวน 30 ครวเรอน ในเปนระยะเวลา 8 เดอน จงกลบเขาไปตรวจสอบ และใหค าแนะน าเพมเตมแกสมาชกทเขารวมโครงการ จากนนจงน าเอาขอมลดงกลาวมาสรปผล