Ate ve Döküntülü Hastalıklar › wp-content › uploads › 2016 › 11 › Ateş-ve... ·...
Transcript of Ate ve Döküntülü Hastalıklar › wp-content › uploads › 2016 › 11 › Ateş-ve... ·...
Ateş ve Döküntülü Hastalıklar
Doç.Dr.Aysel Kocagül Çelikbaş Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği
2016
KİDOK-2016 KİDOK-2016
KİDOK-2016 KİDOK-2016
KİDOK-2016 KİDOK-2016
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Döküntü (Rash)
Enfeksiyon etkenleri
Deride çoğalması
Salgıladığı toksinler
Damarlarda neden olduğu dilatasyonlar
Kendisi ya da toksinlerine karşı oluşan immün,
inflamatuvar yanıtın sonucu deride meydana gelen
lezyonlar
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Döküntünün Özellikleri
Tüm deri yüzeyi (saçlı deri, tırnaklar, kasıklar, koltuk altları,
oral ve genital bölgeler dahil ) aydınlık bir ortamda gözden geçirilir
Bazı deri lezyonları bulaştırıcı olabildiğinden muayene eldiven ile yapılmalıdır
Görünüm ve palpasyon
Şekil, büyüklük
Dağılım şekli
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Döküntü Çeşitleri Makül:Deriden kabarıklık yapmayan genellikle 1 cm. den küçük kırmızı
lekeler
Papül: Deriden kabarık 1 cm. den küçük kırmızı döküntüler
Eritem: Deri damarlarındaki genişlemelerden ileri gelen ve basmakla
kaybolmayan geniş alanlardaki kızarık lekeler
Nodül: Dermis veya subkutan yerleşimli 1 cm den büyük hücre
infiltrasyonu nedeniyle sert olarak palpe edilebilen lezyonlardır. Eğer
hassas ve eritematöz görünümde ise eritema nodozum adını alır
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Vezikül: deriden kabarık 1. cm’den küçük epidermiste gelişen içi
berrak bir sıvı ile dolu lezyonlar
Bül: Deriden kabarık, 1 cm’ den büyük epidermiste gelişen içi
berrak sıvı ile dolu lezyonlar
Püstül: Vezikül büyüklüğünde içinde iltihabi hücre infiltrasyonu
olan lezyonlar
Purpura: Eritrosit ekstravazasyonuna bağlı olarak gelişen
basmakla kaybolmayan, deriden kabarıklığı olmayan döküntüler
3.mm den küçükleri peteşi , daha büyükleri ise ekimoz olarak
adlandırılır.
Döküntü Çeşitleri
KİDOK-2016 KİDOK-2016
eritem
papül makül
purpura
püstül
vezikül bül
nodül
Döküntü Çeşitleri
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Peteşi
KİDOK-2016
Tanımlar
Monomorf döküntü
Polimorf döküntü
Ekzantem Enantem
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Enantemler
•Atipik kızamık (çilek dili)
•EBV enf( yumuşak damakta peteşi)
•Kızamık (koplik lekeleri)
•Kızıl ( çilek dili)
•Toksik şok sendromları (çilek dili)
•Suçiçeği ( ağız içi veziküller)
•Kandida enfeksiyonları
•Kawasaki hastalığı (çilek dili)
Enantemlerin Görüldüğü Enfeksiyon Hastalıkları
KİDOK-2016 KİDOK-2016
El ve ayak tabanında döküntü görülen enfeksiyon hastalıklarıEnfeksiyon Hastalıkları
El ve ayak tabanlarında döküntü
•Akut meningokoksemi
•Koksaki virus
•Stafilokok endokarditi
•Toksik şok sendromu
•Sekonder sifiliz
•Riketsiyoz
•Kawasaki sendromu
•Kızamık
•İlaçlara bağlı döküntü, (Eritema multiforme)
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Anamnez
Yaşadığı yer
Meslek anamnezi,
Daha önce geçirdiği döküntülü enfeksiyon hastalıkları,
Aşıları,
Ateşli bir hasta ile aynı ortamda bulunma,
İlaç kullanımı,
Seyahat anamnezi,
Güneşe maruz kalma,
Şüpheli cinsel temas, IV ilaç
Bilinen kalp kapak hastalıkları,
Splenektomi,
Hayvan ve artropod teması (kene)
Allerji öyküsü
Döküntü öncesi prodromal dönemdeki belirtiler
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Döküntü Anamnezi
Ne zaman ve vücudun neresinden başladı?
Vücuda yayılımı var mı? Lokalize mi?
Ateşle döküntü arasında bir ilişki var mı?
Döküntü morfolojisinde bir değişiklik var mı?
Döküntü dışında bir semptom ve bulgu var mı?
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Hastanın Özellikleri
Yaş grupları
Pediatrik Erişkin Geriatrik
Gebelik İmmünosüpresyon
İlaç
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Ateş
Gözlerde yanma batma, şaşılık
Denge bozukluğu
Burun akıntısı
Boğaz ağrısı
Öksürük
Eşlik Eden Semptomlar
Baş ağrısı
Baş dönmesi
Bilinç değişikliği
Nefes darlığı
Çarpıntı
Bulantı kusma
İshal kabızlık
İdrar şikayeti
Kanama
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Fizik Muayene
Genel bakı ( konjunktivit, rinit,strabismus)
Vital bulgular (takipne, taşikardi, aritmi,tansiyon)
Lenfadenopati
Hepatosplenomegali
Artrit
Cilt ve mukoza muayenesi (genital bölge dahil)
Ense sertliği, nörolojik bulgular
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Nelere Dikkat Edelim?
Hastanın durumu nasıl?
Hızla tedaviye başlamak gerekli mi?
Takip nasıl olmalı? Ayaktan
Yatırılarak Serviste
Yoğun bakımda
İzolasyon gerekli mi?
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Enfeksiyon Hastalıkları
Enfeksiyon Dışı Nedenler
KİDOK-2016
Ateş ve Döküntü Etiyolojisinde Enfeksiyonlar
Bakteriyel
Riketsiyoz
Toksik şok sendromu
Erizipel
Sellülit
Lenfanjit
Leptospiroz
Bruselloz
Tifo
Pyoderma gangrenosum
Kızıl
Viral
Kızamık
Kızamıkcık
Suçiçeği
Varisella zoster
Herpes simpleks tip 1 ve 2
Eritema enfeksiyozum
Ekzantema subitum
Chikungunya ateşi
Enfeksiyöz Mononükleoz
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi
Enteroviral ensefalitler
KİDOK-2016
İlaç reaksiyonları İlaç erüpsiyonu
Toksik epidermal nekroz
Stevens Johnson Sendromu
Bağ Dokusu Hastalıkları Erişkin Still Hastalığı
Behçet hastalığı
Dermatomiyozit
Ateş ve Döküntü Etiyolojisinde Enfeksiyon Dışı Nedenler
Diğer
Küçük damar vasküliti
Ürtiker
Eritema nodozum
Septal lobuler pannikülit
Sweet sendromu
Graft-Versus-Host hastalığı
Piyoderma gangrenosum
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Deri Döküntüleri ve Görüldüğü Enfeksiyon Hastalıkları
Makül ve Papül Eritem Vezikül ve bül
•Kızamık •Kızamıkcık •Suçiçeği •EBV •Echovirüs enf •HIV •Eritema enfeksiyozum •Sifiliz •Tifo •Riketsiyoz •Gonore •Meningokoksemi •Leptospiroz •Lyme •Kandidiyaz •Histoplazmoz
•Kızıl
•Toksik şok sendromu
•Kawasaki sendromu
•Suçiçeği
•Çiçek
•Zona
•Herpes simpleks
•Enterovirus
•Vibrio vulnifikus
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Püstül Nodül Purpura
•Streptokok enfeksiyonu
•Stafilokok enfeksiyonu
•Pseudomonas enfeksiyonu
•Şarbon
•Meningokoksemi
•Kandida sepsisi
•Nokardia enfeksiyonu
•Atipik mikobakteri enf
•Eritema nodozum:
* Streptokoklar
* Tüberküloz
* Lepra
* Yersinia enfeksiyonu
* C.Trachomatis
•N. Meningitis
•Riketsiya enfeksiyonları
•Stafilokok enfeksiyonları
•Dissemine gonokok
•Bakteriyel endokardit
•Coxsackie A 9
•Echovirus 9
•EBV
•CMV
•Atipik kızamık
•Viral hemorajik ateşler
Deri Döküntüleri ve Görüldüğü Enfeksiyon Hastalıkları
KİDOK-2016 KİDOK-2016
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Kızamık
Paramyxoviridae ailesi
Genus Üyeler Glikoproteinler
Paramyxovirus Parainfluenza v. Tip 1 HN,F
Parainfluenza v. Tip 2 HN,F
Parainfluenza v. Tip 3 HN,F
Parainfluenza v. Tip 4 A, B HN,F
Mumps virüs(kabakulak virüsü) HN,F
Morbillivirus Measles(kızamık) H,F
Pneumovirus Respiratory syncytial virus (RSV) F
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Kızamık Virüsünün Özellikleri ve Bulaş Kızamık virüsü asite, proteolitik enzimlere, ışığa ve kuruluğa
dayanıksız
Virüs özellikle nemli ortamlarda havada birkaç saat canlı kalabilir
Bu nedenle kış ve ilkbahar aylarında insidans artar
Kızamık, solunum ve damlacık yolu ile bulaşır
Prodromal devrenin sonuna doğru öksürük ve nezlenin pik yaptığı
sırada bulaşıcılık artar. Bulaştırıcılık döküntü ortaya çıktıktan
birkaç gün sonrasına kadar sürer
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Kızamık Epidemiyoloji
Kızamık virüsünün doğal konakçısı insandır
Aşılanmamış veya bağışıklığı yeterli düzeyde olmayan veya immün
sistemi baskılanmış kişilerde 20 yaş üzerinde de görülebilir
1963
Aşı ile pek çok ülkede
kontrol altına alınmıştır
Gelişmekte olan ülkelerde
çocuk ölümlerinin önemli bir
sebebidir
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Ateş
Öksürük
Burun akıntısı
Kızarık ve ıslak gözler,
fotofobi
3-5 gün sonra saç çizgisi,
yüz ve boyunda başlayan
makülopapüler döküntü
Semptomlar
KİDOK-2016
30
Koplik lekeleri
Islak ve kırmızı gözler Nezle hali Öksürük
Kulak arkasından başlayan Makülopapüler döküntü 3 günde tüm vücuda yayılır
•Döküntü gövdede daha yoğun ekstremitelerde daha az •Basmakla solar •5-6 günde deskuamasyon ile iyileşir
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Hastalık Dönemleri ve Klinik Tablo
Bulaştırıcı
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Kızamık Tanısı için Gerekli Laboratuvar Kriterleri
Kızamığa özgü IgM antikoru saptanması veya
Kızamık virüs izolasyonu veya
RT -PCR ile kızamık viral RNA saptanması veya
2-4 hafta arayla alınan serum örneklerinde
kızamığa özgü Ig G antikor titresinde belirgin
(en az 4 kat) artış
KİDOK-2016 KİDOK-2016
33
KOMPLİKASYONLAR
Ateş döküntünün 2. günü en yüksek düzeye ulaşır. 3-4 günden
sonra düşer
4. günü geçen ateş komplikasyon açısından şüphe uyandırmalıdır. Kızamık, direkt olarak krup, bronşiolit ve bronkopnömoniye neden olabilir
Solunum yollarında meydana gelen ödem ve silia kaybı gibi hasarlar, bakteriyel otitis media ve pnömoni gibi sekonder komplikasyonlara yol açar
KOMPLİKASYON
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Komplikasyonlar Streptokoklar,
Pnömokoklar ,
Stafilokoklar
Haemophilus influenzae
Otitis media Pnömoni Laringotrakeobronşit (krup), Bronşiolit , Bronşektezi
Jinjivostomatit, İshal, Gastroenterit, Hepatit, Mezenter lenfadenit, Apandisit
Ensefalit Akut disemine ensefalomiyelit (ADEM) SSPE: 1/10.000-100.00
Keratit, Kornea ülserleri
Miyokardit, perikardit
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Tedavi Destek tedavisi
Ateşi - Antipiretik
Sıvı replasmanı
Bakteriyel süperenfeksiyon- Antibiyotik
Gerekirse solunum desteği
Vitamin A düşüklüğü olan hastalarda daha ciddi seyir riski
1- 2 gün süreyle 200000 IU/gün A vitamini
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Kızamıkçık (Rubella)
Arbo virüs grubu bir RNA virüsü
Togavirüs ailesi / Rubivirüs genusu
Tek konak insan
Sıklıkla 5-10 yaş arasında aşısız çocuklar
(Aşılı toplumlarda olguların %70’ i 15 yaş üstü)
4-9 yılda bir epidemiler yapar
Bulaş yolu damlacık ve transplasental yol
İnkubasyon süresi 14-21 gün
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Kızamıkçık - Patogenez Virüs bulaş sonrası nazofarenks
ve bölgesel lenf nodlarında
çoğalır
Temas sonrası 5-7 günde viremi
yapar ve dokulara yayılır
Kişi gebe ise viremi sırasında
transplasental yolla geçiş olur ve
fetus infekte olur
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Kızamıkçık (Rubella):Klinik
Semptomatik olgularda
Ateş
Gripal enfeksiyonu taklit eden bulgular
Postauricular lenf nodlarında büyüme
Karakteristik olarak yüzden başlayıp göğüs ve ekstremitelere
yayılan makülo-papüler döküntüler 3 gün kadar
sürer
Theodor bulgusu
Forscheimer bulgusu
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Kızamıkçık (Rubella):Komplikasyon
Artrit (parmak bilek diz eklemi)
Trombositopeni,
Purpura,
Ensefalit
Konjenital rubella
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Konjenital Rubella
1. trim %90
2. trim %10
Katarakt
Mikroftalmi
Glakom
Retinit
Patent duktus arteriosus
Atrial septal defekt
Ventriküler septal defekt
Periferal pulmoner arter
trombozu
Sensorinöral
işitme kaybı
Klasik triat
20. Haftadan sonra anomali nadir İntrauterin ölüm Erken doğum olabilir
KİDOK-2016
Konjenital Rubella
Diğer bulgular
Gelişme geriliği
Mental retardasyon, mikrosefali,
panensefalit
Hepatosplenomegali
Sarılık
Döküntü
Purpura
Osteopati
Hipogamaglobulinemi
Pnömonit
İnsülin bağımlı diyabet
Tiroidit
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Konjenital Rubella -Tanı
Doğum sonrası virüs, bebeğin orofarenks
sekresyonları, idrar ve konjunktival sıvısından kültür ile
izole edilebilir
PCR ile virüs saptanabilir
Viral salınım 12 aya kadar devam edebilir
Erken dönemde kanda Ig M antikorların gösterilmesi
Ig G antikorların 6 aydan uzun süre kanda gösterilmesi
KİDOK-2016 KİDOK-2016
46 yaşında erkek
Mühendis
5 gün önce Tayvan’dan dönmüş
Ekstremitelerde sinek ısırığına ait kaşıntılı lezyonlar
Ateş,
Eklem ağrısı
Makülopapüler döküntüler
Dr. Şebnem Eren Gök koleksiyonu
Dr. Şebnem Eren Gök koleksiyonu
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Chikungunya Ateşi
Toga viridae ailesinden RNA virüsü
Alfa virüs
Afrika ve Asya’da endemik
Vektör Aedes cinsi sivri sinekler
(Aedes aegypti, aedes albopictus)
Endemik bölgeye seyahat öyküsü
KİDOK-2016 KİDOK-2016
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Chikungunya- Klinik İnkubasyon 3-7 gün (1-12 gün)
Olguların çoğu asemptomatik
Ateş
Başağrısı, miyalji, konjunktivit
İştahsızlık, bulantı, kusma
Makülopapüler döküntü
Poli artralji, artrit (haftalarca sürebilir)
Eklem bulguları genellikle el ve ayakta olup genellikle simetriktir.
Akut semptomlar genellikle 7-10 günde geçer
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Chikungunya- Komplikasyonlar Uveit,
Retinit,
Miyokardit,
Hepatit,
Nefrit,
Büllöz cilt lezyonları, hemoraji
Meningoensefalit, miyelit
Guillain Barre sendromu
Kranial sinir paralizisi
Aylarca, yıllarca sürebilen
Poliartralji
Poliartrit
Tenosinovit
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Tanı- Tedavi ELISA anti Chikungunya Ig M ve G antikorları
(hastalığın 1. haftasının sonunda)
Kanda virüs izolasyonu ( ilk üç gün)
RT-PCR ile viral RNA(ilk 8 gün)
Tedavi semptomatik (uzun süreli analjezik ve
antiinflamatuvar tedavi gerekebilir (ibuprofen,
naproksen, asetaminofen, parasetamol)
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Zika Virüs Flaviviridae ailesinden, bir RNA virusü
Flavivirus genusuna üye
Zika virus
Vektör Aedes türü sinekler (Ae. aegypti ve Ae. albopictus)
Bulaş: Sinek ısırığı,
Transplasental,
Cinsel temas,
Kan transfüzyonu
KİDOK-2016 KİDOK-2016
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Zika virüs - Klinik Zika virus ile enfekte olanların çoğu asemptomatik
Septomatik olgularda semptom süresi 3-5 gün
Semptomlar
Akut başlayan ateş
Makülopapüler döküntü
Artralji, miyalji, başağrısı
Konjunktivit
KİDOK-2016 KİDOK-2016
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Zika Virüs -Komplikasyon
Nöbet
Gelişme geriliği
(oturma, ayakta durma, yürüme)
Entellektüel yetersizlik
(öğrenme ve günlük fonksiyonlar )
Hareket ve denge kusuru
Yutma güçlüğü-beslenme problemleri
İşitme kaybı
Görme problemleri
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Tanı- Tedavi Seyahat öyküsü ( gidilen bölge, aktiviteler ve tarih)
Klinik bulgular
Laboratuvar tanı:
Serum veya plazmada virüsün gösterilmesi, viral nükleik asidin
gösterilmesi
Virus-spesifik immunoglobulin M ve nötralizan antikorların
saptanması
Semptomatik tedavi
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Parvo virüs B 19 Enfeksiyonu Etken Parvoviridae ailesinden
Parvovirüs B 19 (DNA virüsü)
Parvovirus B19 replikasyonu
Sadece eritrosit prekürsörleri içinde gerçekleşir.
Kaynak: Solunum sekresyonları ve kan
Bulaş yolu : Damlacık,
Kan transfüzyonu
Transplasental
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Parvovirüs B 19 reseptörü P antijeni
taşıyan hücre ve dokularda yerleşir
1.Olgun eritrositler
2.Eritrosit öncü hücreleri
3.Megakaryositler
4.Endotel hücreleri
5. Plasenta,
6.Fetal kalp ve karaciğer
Viral replikasyon
1. Erişkin kemik iliği
2. Fetal karaciğer hücrelerinde
Parvo virüs B 19 Enfeksiyonu
KİDOK-2016 KİDOK-2016
İmmünokompetan bireyler: Çocuk: Eritema infeksiyozum
Erişkin: Poliartralji, artrit
İmmünokompromize hastalar:
Pür kırmızı hücre aplazisi kronik anemi
Hematolojik hastalıklar:
Geçici aplastik kriz
İntrauterin enfeksiyon:
Fetal enfeksiyon
Fetal anemi
Hidrops fetalis ve ölüm
Parvo virüs B 19 Enfeksiyonu
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Sıklıkla 5-15 yaş arasında görülür
İnkubasyon süresi 1-2 hafta
Belirgin bir prodrom bulgusu yoktur
Ateş, başağrısı, halsizlik, miyalji, yüzde
kelebek tarzında makülopapüler döküntü başlar.
Gövde ve ekstremitelere yayılır
Artralji ve artrit yapabilir
Eritema İnfeksiyozum- 5. Hastalık
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Etken: Human Herpes Virüsü
Betaherpesvirüs alt ailesinde
HHV -6 ve -7 (roseolovirüs)
Bulaş yolu: Solunum sekresyonları (Damlacık yolu),
Vertikal bulaş
Primer enfeksiyon genellikle 6 ay 2 yaş arası bebeklerde
2 yaş altı bebeklerin % 90’ı enfekte olmuştur
Roseola İnfantum- Egzantema subitum (6. Hastalık)
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Ani başlayan 39- 40 oC’ ye ulaşan
3-5 gün süren ateş
Nezle hali
Huzursuzluk
Ateş düşerken başlayan 1-3 gün süren makülopapüler döküntü
Döküntü öncesi periorbital ödem görülebilir
Döküntü gövdede yoğundur. Hızla kol, ense, yüz ve bacaklara yayılır. 24 saat içinde solar
Roseola İnfantum- Egzantema subitum (6. Hastalık)
KİDOK-2016 KİDOK-2016
6. Hastalık Komplikasyonları Febril konvülsiyondur (% 6-15)
Ensefalit
Fulminan hepatit
Hemofagositik sendrom
İlk karşılaşmadan sonra vücutta kemik iliği ve
periferik kan mononükleer hücrelerinde latent kalan
virüs zaman zaman reaktive olarak tükürük ile yayılır
KİDOK-2016 KİDOK-2016
6. Hastalık- Tanı ve Tedavi
Tanı klinik bulgular
Virüs izolasyonu
Serolojik tanı
Nükleik asit amplifikasyon testleri: Serum,
plazma, tükürük
Tedavi semptomatik
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Enteroviral Hastalıklar
ECHO virüs 2,4,5,6,9,16,17,25
Coxsackie virüs A2, A4, A9,A16, B3, B4, B5
Ateş ve döküntü ile seyreden hastalık yapabilir
Genellikle kızamıkcık benzeri yaygın veya el
ayası ve ayak tabanını tutan makülopapüler
döküntüler oluştururlar
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Coxsachie virüs A 16 İnkubasyon süresi 3-5 gün
Kreş, anaokulu ve bakımevlerinde yaz ve sonbahar
aylarında salgın yapar
Sert damak, dil, yanak mukozası, diş etleri el içi ve ayak
tabanında ağrılı 2-10 mm. çaplı veziküler lezyonlar
Hafif seyirlidir 5-8 günde skarsız iyileşir
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Suçiçeği – (Varicella Zoster Virüs)
Herpesviridae ailesi üyesi (DNA virusü)
Tek konağı insan
Suçiçeği (Varicella, Chickenpox)
ve
Zona (Herpes zoster, Shingles) etkeni
Isıya duyarlı, 56-60 derecede inaktive olur
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Suçiçeği-Epidemiyoloji
Primer infeksiyon suçiçeği
Olguların %90’ı 13 yaş altında
Kış sonu-sonbahar aylarında epidemilere neden olur
Aile içi temasta bulaş olasılığı %90
2. kez suçiçeği geçirme olasılığı nadir
Bulaşma;
Vezikül sıvısının direkt teması
Damlacık enfeksiyonu
Hava yolu İzolasyon önlemleri Temas
Solunum Damlacık
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Vücuda girişten 15 gün sonra deriye ulaşır
Bulaş: Solunum sekresyonu/infekte vezikül sıvıyla temas
Suçiçeği tipik belirtilerinden 24-48 saat önce bulaşıcı
Kuluçka dönemi sonundan→kabuk düşene dek infekte edebilir
Okul çağı çocuklar arasında salgın yapar
Hastalığı geçiren bir çocuk okula gönderilmemelidir
Suçiçeği-Epidemiyoloji
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Suçiçeği- Klinik İnkübasyon süresi ortalama 14-15 gün
Prodromal belirtiler:
Ateş,(38-39 C°)
Halsizlik,
Başağrısı,
İştahsızlık
Döküntü (Kaşıntılı)
Döküntü gövdeden başlar→baş, yüz, kol ve bacaklar
Ağız mukozası, kornea, vulva, konjonktivada döküntü olabilir
Çocuklarda hafif seyirlidir
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Suçiçeği- Klinik
Döküntüler: Makulopapüler → papül →vezikül → püstül
KARAKTERİSTİK polimorfizm: makül, papül, vezikül, püstül ve
kabuklar tüm lezyonlar birarada görülür
Vezikülerin içindeki sıvı önce berraktır, sonra bulanıklaşır,
kabuklanır
Kabuk 1-2 haftada düşer
İz bırakmadan iyileşir
Hastalığı geçirenlerde
Virüs dorsal ganglionlarda latent kalır
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Veziküller iyileşirken streptokok, stafilokoklar ile sekonder
infeksiyonlar gelişebilir
Ensefalit, menenjit
Serebellar ataksi
Trombositopeni
Nadiren glomerulonefrit, artrit, uveit, orşit, miyokardit,
pankreatit, retinal nekroz,
Varicella pnömonitisi: yetişkin ve immun yetmezliği olanlarda
Gebeler 2-3. trimesterde geçirirse fatal seyredebilir
Suçiçeği-Komplikasyonlar
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Suçiçeği -Tanı
Tanı klinik tablonun görülmesi ile konur
Virus izolasyonu zordur, rutinde çalışılmaz
Serolojik testler: ELISA ile IgM, IgG
Akut ve konvalesan serumlar arasında: 4 kat titre artışı
Genellikle suçiçeği aşısından yararlanacak kişileri
belirlemek için kullanılır
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Suçiçeği- Tedavi
Tedavi genellikle semptomatiktir
Hastalık kendiliğinden iyileşir
Lisanslı antiviraller:(nükleozid analogları)
Asiklovir
Famsiklovir
Valasiklovir
KİDOK-2016 KİDOK-2016
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Herpes zoster-Zona
Primer infeksiyon sonrası arka sinir köklerinde latent
kalan virüsün aktivasyonu ile oluşur
Primer VZV enfeksiyonu geçiren kişilerin
%10-20 sinde görülebilir
Risk faktörleri; Maligniteliler
Sistemik steroid tedavisi
Organ transplantasyonu
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Herpes zoster-Zona Reaktivasyon ile duyu sinirlerinin dağıldığı bölgede
(dermatomda) unilateral lokalize şiddetli ağrı ile başlar
Bunu eritem ve veziküler döküntüler izler, ateş ve
halsizlik eşlik eder 60 yaş üzeri olgularda % 50
postherpetik nevralji gelişir
% 50 oranında torakal dermatomlar T5 ve T 12,
% 16 lumbosakral dermatomlar,
% 14-20 kranial dermatomlar
özellikle V. sinir bölgesi tutulur
KİDOK-2016 KİDOK-2016
İmmun yetmezlikli hastalarda kutanöz belirti
olmaksızın visseral yayılım
HIV’ li hastada retinit nedeni olabilir
Lezyonlarda canlı virus mevcuttur, duyarlı kişide
suçiçeği için infeksiyon kaynağı olabilir
Mevsimle ilişkili değil
Herpes zoster-Zona
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Zona Komplikasyonları:
Ensefalit
Trigeminal sinir oftalmik dal tutulumu
Pnömoni
Hepatit
Yaygın koagülopati
İmmunsupresyon morbidite/mortaliteyi arttırır
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Varisella zoster enfeksiyonlarında asiklovir kullanma endikasyonları
İntravenöz asiklovir 3x 10 mg/kg Suçiçeği:
İmmünkompromize olgular
Neonatal suçiçeği
Sistemik komplikasyonlar ile seyreden suçiçeği
Erişkinlerde ağır seyirli olgular ve gebelik (3x 5mg/kg)
Zona :
İmmünkompromize olgular ağır seyirli zona
Multidermatomal tutulum
Okuler, motor, otonomik tutulumlu veya sistemik seyirli zona
Oral asiklovir 5x 800 mg/gün 45 yaş üzeri olguda komplike olmayan zona
İmmünkompromize olguda komplike zona
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Kanamalı Ateş Virüsleri
Filoviridae
• Marburg Kanamalı Ateşi
• Ebola Kanamalı Ateşi
Arenaviridae
• Lassa ateşi
• Arjantin Kanamalı Ateşi
• Bolivya Kanamalı Ateşi
• Venezuela Kanamalı Ateşi
• Brezilya Kanamalı Ateşi
Flaviviridae
• Sarı humma
• Dang Kanamalı Ateşi
• Kyasanur Ormanı hastalığı
Bunyaviridae
• Hanta virüs RS
• Hanta virüs PS
• Rift vadisi ateşi
• Kırım Kongo Kanamalı ateşi
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Başlangıç semptomları
Ateş
Halsizlik
Baş ağrısı
Bulantı
Kusma
İshal
Miyalji
Ciddi olgularda:
Kanamalar ön planda;
Cilt altı
Ağız boşluğu
GIS
Genitoüriner sistem
Göz
Burun
Viral Hemorajik Ateşlerde Ortak Klinik Bulgular
Mortalite etken virüse göre değişken
Çoğunda yüksek
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Bakteriyel Enfeksiyonlar-1 -Kızıl-
Eritrojenik Toksin üreten Streptococcus pyogenes
(grup A beta hemolitik streptokok) enfeksiyonları
Streptococcus pyogenes ilişkili farenjit, tonsillit,
deri enfeksiyonları ve diğer invaziv enfeksiyonları takiben
oluşabilir. İnkubasyon periyodu 1–7 gün (ortalama 3 gün)
Titreme, ateş (39-40 C), bulantı, kusma, başağrısı, farenjit,
boyunda LAP gelişir. Takiben 12–48 saat içinde başlayan diffüz,
makülopapüler – eritematöz döküntü (kırmızı çuha)
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Boyundan başlayıp yüze ve tüm gövdeye yayılır. Basmakla solar
Ağız çevresinde (peroral) solukluk mevcuttur
Eklem flesör yüzlerinde çizgi şeklinde yoğun döküntü gözlenir
(Pastia çizgileri)
Damakta küçük peteşial döküntüler görülür
Dil üzeri beyaz bir tabaka ile kaplanır ve dil papillaları kırmızı
benekler şeklinde görülür( beyaz çilek dili)
Daha sonra dilde beyaz tabaka kaybolur (kırmızı çilek dili)
Bakteriyel Enfeksiyonlar-1 -Kızıl-
KİDOK-2016 KİDOK-2016
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Döküntü birkaç günde solarak kaybolur
genellikle el ve ayak parmaklarında,
kulaklarda, nadiren göğüs ve
ekstremitelerde soyulma ile iyileşir
Bakteriyel Enfeksiyonlar-1 -Kızıl-
KİDOK-2016 KİDOK-2016
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Bakteriyel Enfeksiyonlar-1 -Kızıl-
Tanı ve Tedavi Tanı: Klinik bulgular, lökositoz, boğaz kültüründe grup
A beta hemolitik streptokok üremesi (%30) (hızlı
antijen testi)
Tedavi almayan olgularda Streptokokkal farenjitten
3–6 hafta sonra ASO pozitifliği (% 60)
Tedavi : Penisilin veya Eritromisin 10 gün
KİDOK-2016 KİDOK-2016
38 yaşında bayan hasta
400C ateş
Tüm vücutta makülopapüler döküntü
Lökositoz
Renal fonksiyon bozukluğu
Karaciğer enzim yüksekliği
Tampon kullanım öyküsü
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Streptococcus pyogenes ve Staphylococcus aureus’ un
neden olduğu toksin-ilişkili akut hayatı tehdit eden bir
klinik tablo
STSS sıklıkla genellikle deri enfeksiyonunu takiben
gelişir
Toksik bulguların eşlik ettiği durumda
olgu fatalite hızı % 50 ye ulaşabilir
Bakteriyel Enfeksiyonlar-2 Toksik Şok Sendromu
TSS
KİDOK-2016 KİDOK-2016
TSS- Patogenez Toksik şok sendromu
Staphylococcus aureus Streptococcus pyogenes
TSST-1 Staphylococcal enterotoxin B.
SPEA SPEB M1 ve M3 protein
T hücre reseptörleri ile direkt etkileşim
TNF-alpha, IL-1-beta, IL-6
MODS
Bulgular hastalığın
ilk 48 saati içinde
açığa çıkar
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Yüksek ateş, döküntü, hipotansiyon (SB ≤90 mm Hg)
Aşağıda tanımlanan iki veya daha fazla organın etkilendiği multi
organ yetmezliği
Renal yetmezlik: Kreatinin 2 mg/dL. yada böbrek fonksiyonları
normal olan bir bireyde yaşa göre normal kabul edilen değerin iki kat
üzerinde, renal hastalığı olan bir bireyde bazal değerin iki kat
üzerinde olması
Koagulopati: trombosit düzeyinin <100,000/mm3 veya pıhtılaşma
zamanında uzama, fibrinojende azalma, fibrin yıkım ürünlerinde
artma ile karekterize dissemine intravasküler koagülasyon
Bakteriyel Enfeksiyonlar-2 Toksik Şok Sendromu
TSS
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Karaciğer tutulumu: Alanin aminotransferaz, aspartate
aminotransferaz, total bilirubin düzeyinin normalin iki kat üzerinde
olması
Akut respiratuvar distres sendromu: kalp yetmezliği veya akut
jeneralize ödem, hipoalbümineminin eşlik ettiği plevral veya
peritoneal effüzyonla kendini gösteren diffüz kapiller kaçak
bulguları olmadan akut başlayan diffüz pulmoner infiltratlar ve
hipoksemi
Jeneralize eritamatöz maküler döküntü ve soyulma
Yumuşak doku nekrozu (nekrotizan fasiitis, miyozit,veya gangren)
Bakteriyel Enfeksiyonlar-2 Toksik Şok Sendromu
TSS
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Tanı: grup A Streptococcus izolasyonu
Olası vaka: Vücudun steril olmayan bir bölgesinden
grup A Streptococcus izolasyonu
Kesin vaka: Vücudun steril bir bölgesinden (BOS, kan, eklem,
plevra ve perikart sıvısı) A Streptococcus izolasyonu
Tedavi: Penisilin yada klindamisin
Bakteriyel Enfeksiyonlar-2 Toksik Şok Sendromu
TSS
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Stafilokoksik Haşlanmış Deri Sendromu (Ritter hastalığı)
Bazı S. aureus suşları tarafından salgılanan eksfoliatin A ve B
ekzotoksinleri lokalize (büllöz impetigo) ya da jeneralize
(haşlanmış deri sendromu) deri belirtilerine yol açar
Haşlanmış deri sendromu;
Ateş, tüm deriyi tutabilen yaygın eritem oluşur
Kıvrımlarda eritem daha belirgindir
Birkaç saat veya bir iki gün içerisinde epidermisin üst tabakası
hafif basınçta buruşarak Nikolsky işareti pozitifleşir. Hızla
rüptüre olup geniş erozyonlar bırakan gevşek büller gelişir
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Genellikle fleksural alanlarda gözlenen büller giderek genişler ve
epidermisin yüzeyel katmanları geniş tabakalar şeklinde ayrılarak
alttan nemli, kırmızı ve parlıyan yüzey ortaya çıkar. Soyulan
bölgeler 48 saat içinde kurur
Stafilokoksik Haşlanmış Deri Sendromu (Ritter hastalığı)
KİDOK-2016 KİDOK-2016
38 yaşında erkek
Akkiz immün yetmezlik sendromu tanısı ile
hospitalize edildi
Tüm vücutta el ve ayak tabanında makülopapüler
eritemato döküntüler
Ateş 38.60C
Dispneik,
PA akciğer: sol akciğer tabanında buzlu cam
Karaciğer enzimleri yüksek
Pansitopenik
Ultrasonografi: karaciğer ve dalakta nodüler
lezyonlar
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Etken Treponema pallidum Cinsel yolla ve anneden bebeğe bulaşan bir hastalık
Hastalığın 4 dönemi var
1. Primer sifilis: İnkubasyon periodu 9-90 gün,
Genital bölge ve ağız bölgesinde ağrısız tek ülserler,
(6 haftada kendiliğinden iyileşir)
Bölgesel LAP
Karanlık alan
mikroskopisi pozitif
Seroloji negatif
Bakteriyel Enfeksiyonlar-3 -Sifiliz-
KİDOK-2016 KİDOK-2016
2. Sekonder sifiliz: Primer ülserden 6 hafta- 6 ay sonra
Ateş, halsizlik, başağrısı, boğaz ağrısı, miyalji, artralji
Jeneralize LAP
El ve ayak tabanlarınıda tutan yaygın eritematöz
döküntü, kondilomata lata
Bakteriyel Enfeksiyonlar-3 -Sifiliz-
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Hepatit (% 10)
İmmün kompleks nefropatisi
İritis, anterior uveit
Periostit
BOS pleositozu % 10-30 (%1 semptomatik menenjit)
Özellikle akkiz immün yetmezlikli olgularda sifiliz
tanısı konuldu ise mutlaka LP yapılmalıdır
Bakteriyel Enfeksiyonlar-3 -Sifiliz-
KİDOK-2016 KİDOK-2016
3. Latent Sifiliz
Klinik bulgu yok
Seroloji pozitif
4. Geç sifiliz (tersiyer sifiliz)
- Nörosifiliz
(tabes dorsalis, genel parezi, meningomiyelit)
- Aortit (anevrizma,Aort yetmezliği)
- Gom: Deri, kemik ve diğer organlarda
Bakteriyel Enfeksiyonlar-3 -Sifiliz-
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Tanı:
Anamnez, klinik tablo
Karanlık alan mikroskopisi (1. dönem)
VDRL –RPR (2. dönemden itibaren)
TPHA
Tedavi:
Penisilin, seftriakson, kinolon, tetrasiklin
Bakteriyel Enfeksiyonlar-3 -Sifiliz-
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Konjenital Sifiliz Erken semptomlar (2 yaş altında):
Anemi,
Makulopapüler döküntü,
Hepatosplenomegali,
Periostit,
Rinit
Geç semptomlar (2 yaşından sonra):
Hutchinson dişleri
Semer burun, kısa maksilla
Kılıç kını tibia
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Etken: Borrelia burgderferi
Vektör: Ixodes cinsi keneler
Evre 1 - Akut, lokalize hastalık
Evre 2 - Subakut, dissemine hastalık
Evre 3 – Kronik veya geç persistan enfeksiyon
Bakteriyel Enfeksiyonlar-4 -Lyme-
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Tedavisiz 3-4 haftada kendiliğinden iyileşir
Olguların % 50 sinde soğuk algınlığı benzeri
semptomlar; titreme, ateş,
halsizlik ve kas ağrısı oluşur
Bakteriyel Enfeksiyonlar-4 -Lyme-
Akut lokalize hastalık
Eritema migrans:
Kene tutunmasını takiben 1-4 hafta içinde olur
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Dissemine Hastalık:
Tedavisiz olgularda haftalar veya aylar sonra oluşur
Cilt, kas- iskelet sistemi, santral sinir sistemi ve kalp ile
ilişkili semptomlar oluşur
Dermatolojik bulgular
Başlangıçtakinden daha küçük daha az yayılan yeni cilt lezyonları
Eritem ve ürtiker görülebilir
Bakteriyel Enfeksiyonlar-4 -Lyme-
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Dissemine Hastalık:
Nörolojik komplikasyonlar
Tedavi edilmeyen olguların %15-20’sinde haftalar
aylar sonra görülür
Lyme menenjiti
Ensefalopati
Tek taraflı veya bilateral Bell’s paralizisi
Periferal nörit
Bakteriyel Enfeksiyonlar-4 -Lyme-
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Dissemine Hastalık:
Kas iskelet sistemi bulguları
Enfeksiyonun başlamasından ortalama 6 ay sonra
tedavisiz olguların %60 kadarında artrit görülür
Semptomlar Gezici eklem, kas, ve tendon ağrısı
En sık tutulan eklem dizdir
Tutulan eklem sayısı 3 ü geçmez
Birkaç gün veya hafta süren bulgular sonra normale döner
Bakteriyel Enfeksiyonlar-4 -Lyme-
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Dissemine Hastalık:
Kardiak tutulum
Yaklaşık %5 –10 olguda infeksiyondan birkaç hafta sonra başlar
Geçici kalp bloğu görülür
Blok başlangıçta asemptomatik olabilir Daha sonra tam blok
gelişebilir
Kardiak faz 3-6 ayda sonlanır
Bakteriyel Enfeksiyonlar-4 -Lyme-
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Bakteriyel Enfeksiyonlar-4
-Lyme-
Kas-iskelet tutulumu
Enfeksiyonun başlangıcından
aylar yıllar sonra başlar
Olguların % 60- 80’ inde
Sıklıkla diz, bunu takiben
ayak bileği, el bileği, kalça,
omuz
Nörolojik tutulum
Distal parestezi
radiküler ağrı
Hafıza kaybı
Güçsüzlük
Kronik veya geç persistan enfeksiyon
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Tanı Hastalığın ipuçları;
EPİDEMİYOLOJİK
Son birkaç ay içinde endemik bölgeye seyahat öyküsü
Özellikle son iki hafta içinde kene ısırığı öyküsü
İlkbahar sonu yaz başında olmak (Haziran, Temmuz, Ağustos)
LABORATUVAR
ELISA veya IFA pozitifliği durumunda Western blot çalışılmalıdır
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Erken dönem Doksisiklin, 2x 100 mg 21 -18 gün
Amoksicillin, 3x 500 mg 21 - 28 gün
Sefuroksim, 2x 500 mg 21 gün
Bakteriyel Enfeksiyonlar-4 -Lyme-
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Bakteriyel Enfeksiyonlar-5 -Salmonella Enfeksiyonu-
Etken: Enterobactericae familyasından
Salmonella typhi,
Salmonella enteriditis,
Salmonella typhimurium ve diğer salmonella türleri
Gram negatif, hareketli, aerob basil
Bulaş kaynağı: Kontamine su ve gıdalar,
Enfeksiyonu akut olarak geçirenler
Asemptomatik taşıyıcılardır
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Bakteriyel Enfeksiyonlar-5 -Salmonella Enfeksiyonu-Klinik
İnkubasyon: 10-14 gün
Semptomlar
Ateş
Halsizlik
Miyalji
Başağrısı
İştahsızlık
Karın ağrısı, bulantı, kusma,
Kabızlık /ishal
Klinik bulgular
Yüksek ateş
Rölatif bradikardi
Dikrot nabız
Hepatosplenomegali
Paslı ve titrek dil
Batında hassasiyet
Uykuya meyil, şuur bulanıklığı
Tache rose
Tedavisiz olgularda hastalık ortalama 4 hafta sürer
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Rose lekeleri Tache rose
Olguların %25’inde görülür
Genellikle hastalığın ilk haftasının sonunda oluşur
Cilt altı kılcal damarlarda oluşan bakteriyel embolilerdir
Karın üst bölümü ve göğüste daha nadiren kollar ve bacaklarda görülür
2-4 mm boyutunda makülopapüler döküntülerdir
Enterik ateşde (tifo) 5-10 adet
Paratifo enfeksiyonlarında daha fazla sayıda ve daha büyük döküntüler
Bakteriyel Enfeksiyonlar-5 -Salmonella Enfeksiyonu- Döküntü
KİDOK-2016 KİDOK-2016
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Tanı :
Lökopeni, rölatif lenfositoz, anemi, trombositopeni,
ALT, AST yüksekliği
İlk 2 hafta kan kültürü pozitif
Gruber widal tüp aglutinasyonu: İkinci haftadan itibaren
pozitifleşmeye başlar
Dışkı ve idrar kültürleri: Genellikle 2. haftadan sonra pozitif
saptanır
Tedavi: Tedavi süresi 10-14 gün
Osteomiyelit, spondilodiskit, kardiak tutulum vb
durumlarda tedavi süresi daha uzundur
Bakteriyel Enfeksiyonlar-5 Salmonella Enfeksiyonu- Tanı- Tedavi
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Etken: Neisseria meningitidis Rezervuar: İnsan
Menenjit ve meningokoksemi etkeni
Gram negatif kapsüllü diplokok,
Hareketsiz
Sporsuz
Ekzotoksini yok
Endotoksini ile DİK’e
yol açar
Bakteriyel Enfeksiyonlar-6 -Meningokoksemi-
KİDOK-2016 KİDOK-2016
İnkubasyon periyodu: 2-10 gün (ort 3-4 gün)
Bulaştırıcılık süresi: Enfekte bir kişinin nasal ve oral
sekresyonlarında etkin tedavi başlandıktan 24 saat
sonrasına kadar bulunur
Bulaş yolu:Solunum sekresyonlarından damlacık yoluyla
Riskli temas: Yakın ve uzamış temas ( 1 metreden yakın)
Bakteriyel Enfeksiyonlar-6 -Meningokoksemi-
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Ateş
Öksürük, boğaz ağrısı
Bulantı
Kusma
Mental durumda değişiklik
Deliryum
Ense sertliği
Konvülsiyon
Septik şok bulguları (DİK)
İskemik doku hasarı
Menenjit
Bakteriyel Enfeksiyonlar-6 -Meningokoksemi-Klinik
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Endotoksinleri damar duvarlarına etkisi oluşan cilt altı
kanamalar, basmakla solmaz
Noktasal tarzda yok başlayan daha sonra genişleyerek yayılan
kollarda bacaklarda ekimotik döküntüler
Bu döküntüler harita gibi yayılır
Deri lezyonları gangrene olabilir
Bakteriyel Enfeksiyonlar-6 -Meningokoksemi-Klinik
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Neisseria meningitidis’in kan, BOS eklem sıvısı plevra
perikart gibi steril vücut sıvılarında üremesi
Mikroorganizma katalaz ve oksidaz pozitif
BOS ‘da latex aglütinasyon
DNA testleri
Bakteriyel Enfeksiyonlar-6 -Meningokoksemi-Tanı
KİDOK-2016 KİDOK-2016
N. gonorrhoeae
Gram negatif diplokok
Hareketsiz
Oksidaz ve katalaz pozitiftir
Dış ortam şartlarına dayanıksız
Sadece insanda patojen
Belirti vermese de bireyde N. gonorrhoeae
saptanırsa, kesinlikle patojen kabul edilir
Bakteriyel Enfeksiyonlar-7 Dissemine Gonokok Enfeksiyonları
KİDOK-2016 KİDOK-2016
DGI Klasik tablosu artritis dermatitis sendromu olarak adlandırılır
Erken dönemde
Ateş 39 C
Eklem veya tendon ağrısı ön plandadır
Hastaların çoğunda özellikle diz, el bileği ve distal eklemleri tutan gezisi
artrit vardır % 25 inde tek eklem tutulur
El bileği fleksör tendonları ve aşil tendonu tenosinoviti olur
Olguların % 25’inde deri döküntüsü ilk bulgudur. Ense, avuç içi ve ayak
tabanını tutar. Eritem, makulopapüler, püstüler lezyonlar görülür ve sıklıkla
hemorajik komponenti vardır. 5- 40 arasında lezyon olabilir
Lezyonlar çıkmadan önce ağrılıdır
Bakteriyel Enfeksiyonlar-7 Dissemine Gonokok Enfeksiyonları
KİDOK-2016 KİDOK-2016
DGI Klasik tablosu artritis dermatitis sendromu olarak adlandırılır
İkinci dönem:
Deri lezyonları kaybolur septik artrit tablosu ortaya çıkar
Sıklıkla dizi tutar
Nadir komplikasyonlar:
Gonococcal meningitis
Endokardit( aort kapağı), perikardit
Bakteriyel Enfeksiyonlar-7 Dissemine Gonokok Enfeksiyonları
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Deri lezyonları: yüz, kafa ve ağızda olabilir
Sıklıkla hemorajik lezyonlar, eritema nodozum,
ürtiker, eritema multiforme görülür
Bakteriyel Enfeksiyonlar-7 Dissemine Gonokok Enfeksiyonları
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Kültür Üretral akıntı
İdrar Rektal sürüntü Boğaz sürüntüsü
Kan
Bakteriyel Enfeksiyonlar-7 Dissemine Gonokok Enfeksiyonları
KİDOK-2016 KİDOK-2016
73 yaşında erkek
2 aylık öykü
40 0C’ ye ulaşan ateş
Kilo kaybı (20 kg)
Döküntü (1 haftalık)
Makülopapüler döküntüler
Sırt ve karın ön duvarında
Hepatosplenomegali
Çiftçi
Hayvan besliyor
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Bakteriyel Enfeksiyonlar -8 Bruselloz
Bulaş kaynağı
Enfekte hayvanların
Eti
Sütü
Salyaları
İdrarı
Dışkısı
Düşük materyali
Bulaş yolu
Sindirim sistemi
İnhalasyon
Kontamine ürünlere ve materyallere çıplak elle temas
Brucella melitensis Brucella abortus
Brucella suis
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Veterinerler,
Hayvan çiftliklerinde çalışanlar,
Hayvancılık yapan aile bireyleri,
Hayvansal gıda üretiminde ve hazırlanmasında çalışanlar
(kasaplar, et paketi yapanlar, süt ve süt ürünleri hazırlama işinde
çalışanlar),
Yün ve deri ile uğraşanlar
Bakteri izolasyonu ile uğraşan laboratuarlarda çalışan hekim ve
teknisyenler
Bakteriyel Enfeksiyonlar -8 Bruselloz- Riskli Gruplar
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Ateş,
Terleme,
Halsizlik,
Baş ağrısı,
Sırt ağrısı,
Hastalık ilerledikçe
Karın ağrısı,
Bulantı,
Kusma,
Sarılık,
İshal ve/veya kabızlık
Depresyon
Bakteriyel Enfeksiyonlar -8 Bruselloz - Klinik
Artralji: %85
Lenfadenopati: %10-20
Splenomegali veya
Hepatomegali: %20-30
KİDOK-2016 KİDOK-2016
KİDOK-2016 KİDOK-2016
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Cilt tutulumu % 5-10
Papül
Peteşi
Purpura
Granülomatöz vaskülit
Eritema nodozum
Bakteriyel Enfeksiyonlar -8 Bruselloz – Cilt Tutulumu
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Tanı:
Kültür
Seroloji
Rose bengal
Tüp aglutinasyonu
ELISA
PCR
Tedavi
Makrofajlara penetre olan ilaç
İntrasellüler ve asidik ortamda aktif
ilaç
Relapsları önlemek için kombine
tedavi
Optimal tedavi süresine uyum önemli
Bakteriyel Enfeksiyonlar -8 Bruselloz – Tanı -Tedavi
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Rickettsiales takımı
Cinsi Hastalık Vektör
Rickettsiaceae ailesi
Rickettsia R. rikettsii Kayalık dağlar benekli ateşi
Kene
Rickettsia R. conori Benkli ateş Kene
Rickettsia R. australis Avustralya kene tifüsü Kene
Rickettsia R. siberica Sibirya kene tifüsü Kene
Rickettsia R. akari Riketsia çiçeği Akar
Rickettsia R. typhi Endemik tifüs Pire
Rickettsia R. prowazekii Epidemik tifüs Vücut biti
Orientia O. Tsutsugamushi Çalılık tifüsü Mite(akar)
Anaplasmataceae ailesi
Ehrlichia E. chaffeensis Human monocytotrophic ehrlichiosis
Kene
Anaplasma A.phagocytophilum Kene
Bakteriyel Enfeksiyonlar-9 Riketsiya Hastalıkları
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Bakteriyel Enfeksiyonlar-9 Riketsiya Hastalıkları
Etken:Enerji bağımlı, hücre içi, gram negatif, kokobasil
Rezervuar:Memeliler
Vektör: Artropodlar (bit, pire, kene, akar)
Vasküler endoteli tutar: Vaskülit
Rickettsia akari
Orientia tsutsugamushi Monosit tutulumu
Ehrlichia chaffeensis
Anaplasma phagocytophilum Polimorfonükleer lökosit
Ehrlichia ewingii
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Boutonneuse Fever
Etken R. Conorii
Vektör Rhipicephalus sanguineus (köpek kenesi)
Akdeniz ülkeleri ve Afrika’nın akdenize kıyısı olan
bölgelerinde görülüyor
İnkubasyon süresi: 4-15 gün
Bakteriyel Enfeksiyonlar-9 Riketsiya Hastalıkları
Akdeniz Benekli Ateşi (Marsilya humması)
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Semptomlar: Ateş, başağrısı, artralji, miyalji,bulantı,
kusma,öksürük, dispne
Bulgular: 39-40 0C ateş, bradikardi, ateşin 3-5. gününde diffüz
makülopapüler döküntü, konjunktivit, hepatomegali, sarılık,
pnömoni, stupor, menenjizm bulguları, “Tache noire”, lokal LAP,
orşit, retinopati, sensoronöral işitme kaybı, fasial paralizi,
GIS kanaması
Bakteriyel Enfeksiyonlar-9 Riketsiya Hastalıkları
Akdeniz Benekli Ateşi (Marsilya humması)
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Tache noire: Kenenin tuttuğu bölgede çevresi eritemli merkezi
siyah kabukla örtülü, çevre dokudan kabarık 5 mm çapında bir eskar
“epidermo-dermal nekroz ve endotel tutulumuna bağlı gelişir”
Ateşin 3-5. gününde ekstremitelerden başlayıp gövde akut içi ve
ayak tabanlarına yayılan diffüz makülopapüler döküntü
Bakteriyel Enfeksiyonlar-9 Riketsiya Hastalıkları
Akdeniz Benekli Ateşi (Marsilya humması)
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Laboratuvar bulguları:
Trombositopeni (< 100 X 109/L)
Renal yetmezlik (kreatinin düzeyi > 150 mmol/L)
Hiponatremi (< 130 mmol/L)
Hipokalsemi (< 2.1 mmol/L)
Hipoksemi (arteriyel oksijen basıncı < 80 mm Hg)
Bakteriyel Enfeksiyonlar-9
Riketsiya Hastalıkları Akdeniz Benekli Ateşi (Marsilya humması)
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Mikrobiyolojik tanı:
Riketsiya izolasyonu - Hayvan inokülasyonu, Embriyonlu yumurta
Hücre kültürü
PCR :Kan, Deri biyopsisi , eskar, makülopapüler döküntüden
Serolojik tanı: Weil Felix testi – özgüllüğü ve duyarlılığı düşük, Referans
yöntem: İndirek immünfloresan antikor testi (IFA):Tek serum örneğinde
İgG >1/128, İgM >1/64
İki hafta ara ile alınan iki serum örneğinde 4 kat titre artışı
Kompleman fiksasyon testi , ELISA, Lateks aglütinasyon testi
Bakteriyel Enfeksiyonlar-9 Riketsiya Hastalıkları
Akdeniz Benekli Ateşi (Marsilya humması)
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Bakteriyel Enfeksiyonlar-9 Riketsiya Hastalıkları
Akdeniz Benekli Ateşi (Marsilya humması)
Tedavi: doksisiklin
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Kawasaki Hastalığı Akut, ateşli, kendini sınırlayan, sistemik vaskülit
Etiyolojisi bilinmiyor
İnfant ve erken çocukluk döneminde görülür
Tanı karekteristik klinik bulgular ile konur
Dr. Tomisaku Kawasaki 1967
“febrile ocullo--oro--cutaneo--acrodesquamatous
syndrome with or without nonsuppurative cervical
lymphadenitis” şeklinde tanımlamış
KİDOK-2016 KİDOK-2016
En sık 1 - 5 yaş
Rekurens oranı: % 1.3 - 3
Amerika’da kış ve ilkbahar başında kümelenme görülmekte
Riskli durumlar
Genellikle bir solunum hastalığı sonrasında görülmekte
Halı, paspas temizleme sıvıları ile temas
Egzema
Nemlendirici kullanmak
Su kenarında yaşamak
Chang et al. Epidemiologic Features of Kawasaki Disease in Taiwan,
1996-2002. Pediatrics. 2004 Dec; 114 (6):e678-82.
Kawasaki Hastalığı
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Kawasaki Hastalığı
Tanı kriterleri Persistan ateş (>5 gün)= > 38.3 oC (%100)
+ aşağıdaki 5 kriterden 4’ünün bulunması Bilateral konjunktivit (pürülan olmayan) (%92)
Oral mukoza tutulumu: şiş veya çatlak dudaklar, farenkste kızarıklık, çilek dili (%100)
Periferal ekstremite değişiklikleri (%72)
Döküntü (polimorfik) (%100)
Servikal lenfadenopati (%72)
Pediatrics. 2004; 114 :1708-1733.
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Ekstremite değişiklikleri(aşağıdakilerden en az biri)
Akut faz:
El ve ayak tabanlarında diffüz eritem (%80)
El ve ayaklarda ağrılı şişlikler,artrit
Subakut faz: (ateşin başlangıcından 2 – 3hafta sonra)
El ve ayak parmaklarında soyulma (%29)
Periungual bölgede soyulma
Konvalesan faz: (ateşin başlangıcından 1 – 2 aysonra)
Beau’s çizgileri (tırnaklarda derin transvers çizgiler)
Kawasaki Hastalığı
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Polimorfizm gösteren eksantem (%92)
5 günlük ateşli dönem içinde olur
Formları:
Nonspesifik, diffüz, makülopapüler (ensık)
Ürtikerial eksantem
Kızıl benzeri döküntü
Eritrodermi
Eritema multiforme benzeri döküntü
Mikropüstüler döküntü
Büllöz , vesiküler
Yüz, göğüs, ekstremiteler, perineal
döküntüler
Kawasaki Hastalığı
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Kardiyovasküler bulgular
Kongestif kalp yetmezliği, miyokardit perikardit,
pulmoner regürjitasyon
Koroner arter anomalileri
Nonkoroner arter anevrizması
(subklaviyan, brakial, aksiller, iliak, femoral, abdominal
aorta renal arterler
Raynaud’’s fenomeni
Periferal gangren
Kawasaki Hastalığı
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Kawasaki Hastalığı Kas iskelet sistemi
Artrit ve artralji
Gastrointestinal sistem
İshal, kusma, karın ağrısı
Hepatik disfonksiyon,
tıkanma sarılığı
Hidrops kese
Santral sinir sistemi
Fasial paralizi
İşitme kaybı
Menenjit
Laboratuvar bulguları Lökositoz
Sedimentasyon yüksekliği
C-reaktif protein yüksekliği
Anemi
Anormal plazma lipidleri
Hipoalbuminemi
Hiponatremi
trombositoz
Steril piüri
Serum transaminaz yüksekliği
Serum GGT transpeptidaz
BOS pleositozu
Sinovial sıvıda lökositoz
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Erişkin Still hastalığı
Yüksek ateş,
Geçici deri döküntüsü
Artrit ve birçok organ tutulumuyla karakterize, nadir
görülen sistemik inflamatuar bir hastalık
Görülme sıklığı 1-10/1.000.000
Kadınlarda daha fazla
Olguların dörtte üçü 16-35 yaş grubunda
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Ateş ≥ 390C
Artralji-artrit
Cilt döküntüsü
Boğaz ağrısı farenjit
Miyalji
Lenfadenopati
Splenomegali
Lökositoz ≥ 10000, Parçalı ≥ %80
Anemi≤ 10g/dl
Karaciğer enzim yüksekliği
Ferritin yüksekliği (normalin 4 katı veya daha fazla)
Romatoid faktör ve ANA negatif
Erişkin Still hastalığı
KİDOK-2016 KİDOK-2016
18 yaşında Erkek Ateş 390C N:92/d. TA: 100/70 mmHg Tüm vücut ve mukozalarda makülopapüler ve veziküler
döküntü ve soyulma Yutma güçlüğü, dudaklar şiş, erode Dizüri 10 gün önce boğaz ağrısı şikayeti ile doktora
başvurmuş Antibiyotik tedavisi başlanmış 2 gün sonra döküntü başlamış Sepsis ve suçiçeği ön tanıları ile sevk edilmiş
BK: 32000/ mm3 Trombosit 277000 / mm3 Sedimentasyon: 8 mm/s CRP: 10 mg/L
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Eozinofil: %18
IG E: 273 IU/L
Cilt biyopsisi: TEN
Neden : Telithromycine
Tedavi: Steroid+ antihistaminik
BK: 32000/ mm3
Trombosit: 277000 / mm3
Sedimentasyon: 8 mm/s
CRP: 10 mg/L
KİDOK-2016 KİDOK-2016
İlaç İlişkili Döküntüler
İlaç ilişkili döküntü ve ateş
Sorumlu ilaç Döküntü tipi
Ampisilin
Ampisilin sülbaktam
Setriakson
Sefepim
Levofloksasin
Ofloksasin
Siprofloksasin
Trimetoprim sülfametaksasol
Etoposid
Karbamazepin
Mesoridazin
Fenitoin sodyum
Lamotrijin
Metoprolol
İnfliksimab
Propiltiyourasil
Makulopapüler, lokalize purpura
Dissemine eritem, bül
Makülopapüler
Makülopapüler
Makülopapüler, eritem, bül (TEN)
Makülopapüler
Makülopapüler, bül
Ürtiker, papül, peteşi, bül
Dissemine eritem
Dissemine eritem, bül, purpura,
Makülopapüler, urtiker plakları
Makülolapüler, bül, purpura (SJS)
Papüler
Dissemine eritem(TEN)
Makülopapüler
Purpura fulminans
SJS: Stevens-Johnson’s sendr. TEN: Toksik Epidermal Nekroz
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Beta laktamlar Penisilin
Sefalosporin
Beta laktamaz inhibitörlü kombinasyonlar
Karbapenemler
Monobaktamlar
Ani, hızlanmış ve geç reaksiyonlar görülebilir
Makülopapüler döküntülerden Eksfoliyatif dermatit Stevens Johnson sendromu Serum hastalığı Hipersensivite vasküliti
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Trimethoprim sulfamethoxazole
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Doksisiklin
İlk 24 saat içinde tüm vücutta makülopapüler döküntü
KİDOK-2016 KİDOK-2016
Glikopeptitler (redneck syndrome)
KİDOK-2016 KİDOK-2016