f ff - Landschaftsverband Westfalen-Lippeduclum ab omnibus cl es icl eratam tranquillitatem et...

VIII.

~cten~ucte tlOm

wett f äf i f d) t•u ij.- ie ben e" 011 gre ff e.

~ue bem ~~igi'fcf)cn ~rcf)ibe ött Sfom mitget~eirt

uon

Dr. Jloren1 'Qlourtual

m orbemerfung.

~ie .Panbf d1riftenbönbe bei: !Bed)anblungen bell ttJeftfalif dien ~rieben s im llrd)i\ie ~f)igi in ffiom ftel!en, f o ltlett id) fie un terfudJt f)abe, ein niabres ~bao6 bar. m3eber uon einer dJronotogif~en, nodJ uon einer fadJlid)en Drbnung fonn l)ier bie ffiebe fein, fo ttJenig im eirioelnen !Banbe, rnie in bei: gan3en ®ammtung. Ulleß f d)eint mef)r ober 1veniger, wie eu ber ßufal! mit fiel) brad)te ,- gefammett unb gel)eftet 3u fein. Wer3eid)= nijfc bes Snf)alt6 ber ei1wtnen !Bönbe im Ul!gemdnen ober ber dn0el= nen Uftenflltde gibt e6 nid)t. 0:6 1virb freilidJ ein aUg~ meines !Berheid): niii becl Snbalte6 al!er !Banbe bes Urd)itJ6 ausgearbeitet; al!ein baffelbe ift bi6 je~t erft bis 3um !Bud)jlaben C. tlOtgeriicft 1 waf)rcnb bie l)ier in ffiebe ftel)mbrn !Banbc mit Q. R. u. f. 1v , alfo ben fpaterrn !Budiftaben be6 1(lpf)a&et6 br3eid)uet finb. Xuf meine ~rage 1 mann ba6 !Ber3eid)ni§ bi6 bal)in uorrticfe, antwortete mir ber liebenstvürbige 3weite !Bibliotf)e: for be6 2Crd)iti6 1 .Perr sprof. ~ u g n 0 n i: bas rönne nod) eine &roigfdt tiauern. Sd) l)abe ba{Jer ben Unfan g mit unferen !Banben felbft gemad)C.

&6 jlel)en nun aber aucf) gan3 frembartige Xt'tenftücfe in bm !Ban, ben 1 o· !B. etn ®d)reiben be6 0 ultan6 u. f. ltJ. 1 anbmrfeits finben fiel) Ucftenftiicte au6 bem ro?ittetarter, f o 3. !B. m3al)lafün ~ubwig ' 6 be6 !Baiern 1 '!lOt Unb Überl)aupt ltJitb 3ttm Oftern ttber bie ßeit be6 30 ja{Jr. Jtriege6 weit aurticfgegriffen 1 ttm ben ®toff fur einen @etlenfianb 3u: fammen3ufi•l!m . ~n mand)rn ~allen fM,1t bann natörlidi b116 @(eidJ: fioffige 3ufammen. '..Sm gan3en muji man fagen: ~abiut'l ~!Jigi f)at dne gtopartige :3'.f)atigfrit entwicfelt, um alle mog!id)en 2fttrnjllicfe fidi 5u ucrfd)affen, unb htnar attd) red)t uie!r ge~rime. :Die ~· prn die biefrr Ufünjlticte bietet Mt ba6 ~ilb eines &uropciifdJen CTongr~ ffe6 ; fie fin b lateinifdJ, itlllicnifd), fpanifdJ, fran06fifdJ unb bcutfd).

Quelle: Westfälische Zeitschrift 28, 1869 / Internet-Portal "Westfälische Geschichte" URL: http://www.westfaelische-zeitschrift.lwl.org

349

Unter ben >Drucffad)en aud) ,PoUanbifd)e; &nglifd)e erinnere id) midi riidit gefeten 3u taben. >Das ein3i9e, was nun gefdJeten ifl, ifl, bafj tnan bte einodnen mlattet: mif bttrd)!aufenben ßatCen lJetfetrn tat / lt>abr: f d)einlid) auc!J 3ti bem ßrned'.e, um &ntwenbungen f d)11>ieri9et 3ti mad)eri ; bann tat ~abiu6 ~Qigi f elrfl gellJÖQnlid) oben linr6 ba6 >Datum bes 2(f, tenfhid'.e6 tinJef dJrieben. 0o mag bann brr ~orf d)er fe9en, ltiie er fid) gumlitfinbe; in 0prad)en mufj er 11>0Ql bewanbett fein, bor aUem aber aucl) eine 3iemiid)e Sfenntnifj ber bamaligen ßeit mit teranbringen. >Die erflc unb 9auptiCicl)lid)fle 0c{Jroicrigfeit bleibt aber immer bcr @:intrift in ba6 Urd)it>, dne au6gebctntere ~rlaubnifj 3u freiem 2Crbeiten.

~l o re 113 1868, .;:sanuar 21.

Dr . .1. ~o ur tu al.

1.

Cod. Chis. Q. II. 52, fol. 4 t.

Copia literarum Salvii ad Civitatem Ratisbonensem. Ilarnbw·gi1

'20. Aprilii 1643 1) .

2. Cod. Chis. Q. II, 52. fol. 42.

Illustrissimo Princips, Demine observandissime ! ·ij '

1) :Diefe6 Wottffration6fd)reiben b<6 fd)rvebifd)en @cfanbten finbet fid)

in bem an mranbenburqo~ulmbad) gerid)teten Q:;cemplare 1 ltlflcl)e~

fafl nur in ben Unrebcformeln abweicht, gebrud'.t bei lJ . ID1 eiern m3eflptalifcl)e ~riebem'ltanblun~en I, 11 f. ffi um p.

'l) ;tliefe6 ~c!Jrdben be6 !tQ al1Jiu 6 d. d. Hamburgi die 5 Maij 1643, bejfen @:mpfCinger nid)t na9er genannt 11>irb 1 ifl bi6 auf wenige m3enbungen mit bem lJorigen gleid)Iautenb, ;Der abwdd)enbe ~d)lufj lautet 11>ie folgt: Hoc vero Celsitudini Vestrae in antecessum significare debui, ut si pro laudabili suo in Religionis patriaeque libertatem zelo placuerit, sua donms statusque Vota et suffragia spei publicae pacis jungere, et diem sciat, et suos interim ad eum tractatum paret, aliisque, quorum interest, Protestantes Imperij ordines ad idem faciendum benevole cohortetur, pro certo statuens, nisi externa pax Imperij simul et pazi passu cum interna tractetur et coa-


350

3. Cod. Chis. Q. II. 52, fol. 45.

IDer l))apfl bNuftrogt uorlaufig brn ~untiu6 ~~igi mit feiner mertre: tung bei brn ~riebrn6iler~anblungen 0u IDHinfhr.

mom 1 23. iDec. 16'13. Urbanus PP. VIII.

Venerabilis frater, salutem et A postolicam benedictionem. Cum sicut accepimus Civitas Monasteriensis in Westphalia quo conveniatur pro_ tractanda inter charissimos filios nostros Ferdinandum Regem Romanorum in Imperatorem electum ac utrumque Regem aliosque Principes Christianos pace destinata sit et ideo Dilectus filius noster Martius S. Angeli in foro Piscium Diaconus Cardinalis Ginethus nuncupatus, quem alias ad eosdem Ferdinandum Regem in Irnperatorem electum ac utrumque Regem, nec non ad alios Reges et Dilectos filios Kobiles Viros Reipublicae aliosque Principes maioris potentiae eorumque Regna, Provincias, Dorninia et loca eis adjacentia coeterasque ad quae eundem Martiurn declinare contigisset, nostrum et Apostolicae Sedis de Latere Legatum constituimus, ut tractatibus pacis huiusmodi ':l) nostro nomine et seu uti mediator (sie) interveniret, ad prefatam Civitatem Monasteriensem ut tractatibus dae Pacis ut praefertur, interveniat, propecliem profecturus sit: hoc ut interim, donec ipse Martius Carclinalis illuc appulerit, non desit

lescat, non moclo neutrum solida.ri secl et hoc insuper a separationis auctoribus peractum iri, ut utraque convulsa Imperium cum exteris acriori bello committatur. Sitne vero bellum novum verus modus mediumque sedandi yeteris, decidant hactenus experti. Sac. Regia Matas Sueciae sicut hactenus pro omni bono strenue fortiterque pugnavit, ita imposterumque tractando nihil operae stuclijque omittet, ut quantum in se fuerit honesta securaque pace Universi potiamur. Deus auctor pacis coepta secundet, ut cuncta cedant Ecclesiae et Reipublicae christianae bono, cujus divinae protectioni Celsnem vestram devote cm:~mendamus. Hamburgi die 5a Maij A. 164::3.

3) IIs . huius moi.

Celsnis Vestrae obsequentissimus Servitor

J. H. Salvius.


351

qui tractatibus huiusmodi nostro nomine interveniat, pro ingenti quo tenemur stabiliendae pacis praefatae desiderio providere volentes ac de fraternitatis tuae fide, prudentia , et in gravibus rebus agendis dexteritate plurimum in Domino confisi motu proprio ac ex certa scientia maturaque deliberatione nostris, deque Apostolicae potestatis plenitudine eitlem fraternitati tuae per praesentes committimus et mandamus, ut ad praenominatam Civitatem Monasteriensem te conferas et tractatibus pacis praenominatae nostro nomine et seu uti Mediator intervenias t equo interponas, donec et quousque dominus Martins Cardinalis Legatus ad eandem Civitatem appulerit. Nos enim tibi ad praemissa necessariam et quomodolibet opportunam facultatem earundem tenore praesentium concedimus et impartimur (sie). In contrarium facientibus non obstantibus quibuscumque. Datum Romae apud S. Petrum sub Annulo Piscatoris die XXIII. Decembris MDCXLlII. Pontificatus nostri Anno vigesimo Primo.

M. A. Maraldus. Venerabili fratri Epo N eritonensi nostro et Apostolicae Sedis

ad tractum Rheni et inferioris Germaniae partes Nuncio.

4. Cod. Chis. Q. II, 52 , fol. 46.

Amelia Elisabeth D. G, Landgravia Hassiae, vidua et tutrix an die Deputirten der Reichstände. Castell 1644, Apr. 30.

Illustres Admodum R<li Praenobiles Consultissimi etc.

Salute praevia. Innotuit Dnoibus vestris, qualiter ad Tractatus universalis pacis Deputati Plenipotentiarij Regnorum Galliae et Sueciae, resolutis ex nunc impedimentis, jam turn Monasterium et Osnabrugum, uti ad hµnc tractatum deputatos locos feliciter appulerint, adeo ut ibiaem realiter ad rem progrediendum sit, Deus optimus conceclat gratiam, ut recta intentione hoc negotium inchoetur, et fomes tam cliurturni ac crudelis belli penitus extinguatur, et n_on solum in ,Irnius nostrae patriae Germanicae N ationis, quam etiam totius christiani Orbis optatam pacem et tot Affl.ictormn gemitibus et suspirijs di\l clesideratam tranquillitat~m .cedat, Nostra.rum quocl est et 4) erit virium, Ol)l·

4) Hs. e.


352

ilimodo ad hoc conatum (sie) impendemus, prout Dnoibus· vestris nostram pronam et sinceram inclinationem desuper novissimis literis nostris fusius explicavimus, eurnque in finem nostros Deputatos cum sufficienti instructione et commissione illac obligare constituimus. Hac fretae confidentia, quod Dnoes vestrae, huic tam necessario et urgenti pacis negotio (unde salus et conservatio S. R. Imperij dependit) eo lubentiori aRimo adesse studebunt, Siquidem ex patte Regnorum Galliae et Sueciae Dnes vestras ad hoc literis datis humaniter admonitas' gaudio recepi; Quod quidem, uti divina proviclentia factum , mihi eo maiorem Spem parit, tractatum hunc non absque fructu et sperato effectu successurllm, si Franchfurdij modo praesentes congregati DD; Deputati una cum r eliquis Statibus isti Tractatui adesse et pru~ clenter cooperari possunt.

Supervacaneum cluxerimus , Dnoibus vestris, in quantum ipsarum -~) praesentia et cooperatio in hoc tractatu tarn necessaria quam utilis foret, latioribus significare, N ostro interim exigno juditio, haec singulariter consiclerancla venient: t . Si Status Imperij hanc praesentem occasionem Tractatus pa-'

cis negligerent eique non interessent, utrum ejus modi conditio in futurum unquam accidere posset?

2; Utrum Status, tali separatione facta, vel ob emansionem seipsos jure pacis et belli privare sibique periculose praeiudicare velint?

3, Si hae Coronae E xtraneae, seu ipso rum Deputati, non praesentibus sen assentientibus Statibus, Tractatum pacis inire sive eitlem sese imrniscer e nolint, Utrum non, hoc casu, omnis Spes consequenclae pacis recedet et consequenter plurimi, hac spe frustrati, desperationis ansam accepturi sint.

Vel, utrum non antedictae Extrane·ae Coronae ( quorum proc positum semper in eo funclatum fuit et in hoc substitit, quod in utilitatem et pro bono publico S. R. Imperij, et in ejus . laudabiIis fundamentalis constitutionis ac ordinum pristinae libertatis conservationem, usque nunc armis usi fuerint et pronunc utantur) in illnm_ eventum, se omnino hoc negotio abdicabunt, vel saltem, pro assecuratione ipsorum Status, in quo principaliter se fundant, ut Imperium in pristino suo libero Statu restituatur7 ad alia duriora media aggreclienda animum adjicient?

b) Um manbe ~ingefugt: et reliquorum ordinum.


353

Quibus Extremitatibus et inde subscquentibus damnis (quapropter tandem posteritas, in perpetuum forsan, quamvis sero nimis dolere et lugere passet) omni meliore modo obviare, quihuscunque Imperij Statibus et ficlelibus patriotis incumbit, prae omnibus autem Divina bonitas exoranda, ut dignetur omnium animos taliter inclinare et clisponere, quatenus celeriori ac unanimi congressu, hie tam n ecessar ius et toto Christiano Orbi summe utilis pacis Tractatus maturetur, et recto fervore clesuper proDeclatur, Extra clubium ponens, Si acl plenarium progressum et Tractatum realiter perventum fuerit, unus in alterum sincere sese declararit 6) . Et Errores suos quisquc sine affectione perpenclerit, simul ac qualiter, praeclictis clamnosis incommoclitatibus et prae oculis versantibus tarn praesentibus quam futuris calamitatibus, r emeclienclum, N ec non, qua ratione, damnosa S. R. Imperij cliscorclia reparanda, vera unio et concorclia redintegranda, Inter Caput et Membra, ac inter ipsa Membra synccra unitas et antiqua germana conficlcntia stabilienda et quomoclo ad 1

duclum ab omnibus clesicleratam tranquillitatem et universalem · perfectam pacem i1erveniri possit, seposito omni r espectu bene perponcleretur, non abfuturum, quin acccclente diYina gratia ad hoc ipsum media aderunt. (~uandoquidem Des V1'.ae super hac consolidatione hamonia uni versali et t ranquillitate instituenrla, litte~is suis, de dato Franckofurtj 23 l\Iaij Anni pr o:ximi praetcri ti nobiscum communicare dignatae sint (quihus etiam Regiae (sie) Gallicae litterae acl hoc nos invitantes 7

) accesserunt) Sie occasionem nactae sumus sollicitam hanc nostram considerationem et exignam rncntis intentionem, in hoc tarn necessario et arduo negotio denuo remonstrandj, petendo hanc nostram fidelem et sinceram declarationem aeque interpretari clignentur. Cum recommenclatione. Signatum Cast ell 30. Aprilis 6H ..

D. Vestrarum Amelia Elisabeth.

Copia letterarum a dna landegravia Hassiae ad DDuos Deputatos Collegij E lectoralis et r eliquos Statuum Imperij Francofurti praesentis directarum (auf d. Umschlag).

6) :Die \fierte unus - deelararit mit brtfelben ,Panb am fflanbe. ') Ad hoc nos invitrmtes an ben fflanb tion berfrlben ,Panb ge ~

f dJrirben.

XXVIII. 2. 23


354

5. Cod. Chis. Q. II. 5 ; , fol. 50.

~m1e bc5 spapfl:e5 3nnocen0 X. an ~abio (§~igi

:October 5. 9 )

6. Cod. Chis. Q. II. 52 , fol. 52.

~fom 16441

ln(ormatio qua ration e Dioecesis Neuhausen ad Episcopalcm Dioecesin Wormatiensem pertinens per Dnum Fridericum Comitem Palatinum ante!tac violenter occupata et qua titulo rursum dicto Episcopatui restituta sit. Datum Monasterij West/aliae

1646' , Jun. 15.

Imprimis ex publicis S. Rom. Imperij actis et conclusis notorium est, qua ratione Ser enissimus felicis recordationis Princeps, Dominus Fridericus Comes Palatinus et Elector, Anno 1.56.5 9. Maij , Regiam Dioecesim Neuhausen, in Confinibus Civitatis ·w ormatiensis eoque loci si tam, ubi quondam Imperatores ac Reges Romanorum Aulam seu Residentiam suam habuerunt, una cum Pagis ad eandem Dioecesin p ertinentibus , nec non Superioritate, Jurisdictione, Reditibus, Censibus, alij sque Juribus , bonis et appertinentijs, post conclusam in Imperio Pacem religiosam et publicam, violenter ac de facto invaserit (sie), Unde postquam tum temporis r egens Episcopus Wormatiensis tarn Irnperatori Maximiliano gloriosissimae r ecordationis, quam universis S Rom. Imperij Electoribus, Principibus ac Statibus, in Comitijs Augustae Vindelicorum Ao. 1566 habit is, violent.am ejusmodi invasionem humillime conquestus fui sset , decreta dicto Dno Electori Friderico communicatione, auditisque ejusdem allegationibus, et ulterius ab utraque parte insecutis deductionibus, Remonstrationibus et Probationum momentis rite instructis , Causa haec decisioni Juris submissa atque Electorali Collegio examinanda commissa fuit, qua quidem examinatione facta, porrectoque Caesareae Mti

dicti Collegij Electoralis voto , hac super r e in supradictis Comitijs Imperialibus concluso, per decisionem Imperialem publi-

8) ~inbet fid) bfi t> o n ~Jl eiern IV. Sfit f. mon ben 2Jarianten brr 2{bf d)rift QU5 bem (§~igi'fd)en manbe moqm bemerft ltlerben: avertendis ftir evertendis (filleiem 862, ß. 2) unb jam p e n e Eu· ropam ftir jam Europam (fill. 862, ß. 3). m um p.


355

cam, Sacri Rom. Imperij Electoribus, Principibus ac Statibus Eorundemve Legatis, ac ipsomet Dno Reo (sie) praesentibus, in Consessu Imperij publico, Partibus, uti dictum, sufficienter auditis plenissimaque causae cognitione praevia, restitutio plenaria per dictum Dnum Fridericum Electorem Palatinum, tarn in Ecclesiasticis quam in politicis facienda serio injuncta, praetereaque inhibitum fuit , ne Dioecesi Episcopali vVormatiensi et Capitulo Neuhausensi, in suis bonis mobilibus et immobili.bus, Superioritate alijsque Juribus, Censibus, Reditibus, Decimis et quibuscumque appertinentijs, ulla imposterum inferretur turbatio aut molestia, sed potius possessio vel quasi semper quieta ac pacifica ijs relinqueretur, juxta tenorem sententiae super hoc promulgatae , ipsorumque actorum Imperialium quorum Copia ex: Aula seu Cancellaria Caesarea in casum exigentiae facile depromi atque ad manus haberi potest. Quae quidern sententia restitutoria et respective inhibitoria, etsi siue ulla interposita appellatione, Revisione, Supplicatione, aliove remedio suspensivo vel devolutivo, in rem judicatam transierit, vimque ac robur perfectissimum exinde consecuta sit; Attamen eo non attento, subsequentes in Ordine Episcopi, quanquam in omnibus et singulis, ex post facto habitis Comitijs, desuper protestati fuerint, Mandataque executorialia, iteratis vicibus , petiverint et obtinuerint, quin imo et ipse Dnus Elector Palatinus, erga rem1ss10nem fructuum perceptorum et percipiendorum ad faciendam restitutionem paratum sese declaraverit, ad Executionis e:ffectum pervenire non potuerunt. Quamobrem cum postmodurn ingruentibus motibus Palatinianis, Unionis et Mansfeldicis occupatoque per Exercitum Burgundicum Palatinatu Inferiore, Comites Palatini detentione tam clictae Dioecesis Neuhausen quam Jure super Rhenum a rivulo Roxheimensi (vulgo hie ffio;t~eimer ffiin r.e) usque ad Torrentem, $um ,:::;tein, Episcopatui Wormatiensi competente, nec non alijs de facto antea occupatis appertinentijs exciclissent, Dnus Georgius Fridericus piae memoriae Episcopus W ormatiensis, conspecta eiusmocli apertura, ex officij sui debito impulsus nec minus ex permissione et instinctu Juris naturalis, Gentium et positivi tam Canonici quam Civilis, Constitutionumque Imperia· lium Pacis item publicae et religiosae, ad recuperandam animo• que et corpore (quantum in ipso fuit, atque extra casum vis majoris licuit [sie]) continuandam possePsionem dichte Dioecesis Neuhausem, aliorumque Jurium et pertinentiarum, ad Episcopatum vVormatiensem spectantium, merito inductus fuit, Quamvis

23*


356

autcm cleim1e ccssis Regimini Ilispanico in rnodurn sequestri per

Ferclinanc1um II. Irnperatorem gfol'iss imac memoriac, terris ac Di

tionibus Inferioris Palatinatus Supcrintendens pro temporc Clan

dius de I-Iumge, sub ej usmodi sequestro saepeclictam Dioeccsin

Neuhausen, quasi in confuso comprchensam esse volnerit; Atta

men ideo Jus illucl ex scntentia in r em juclicatam prolapsa; semel

q uaesitum et radicatum, possessioque saepedictac Dioecesis Neuhauscn ad Palatinatum minime pertinentis, jam ante legitime

r ccuperata, hac ratione tolli atquc anfferri non potuit, Attento,

quod per Sequestrum possessio non amittitur, notante G ailli o

de Arrest i e. l'.2. n. 6. Et Tcrtius Executionem ejusdcm rei

super qua semcl lata es t sentcntia in possessorio, praesertim et

privilegiato Spolij Judieio, imp cdire non possit, ut per eundem

Gaillium s. obs. 70. Quin imo jussu Mtis suae Caesareae ad factam

humillimam implorationcm, acta onmia dcnuo in Consilio Imperiali Aulico accuratc dcliberata suacqne l\'J:ti desuper rclatum fuit, Quae proinde summa huius rci acquitatc perspccta , Caesarearn Executionis et Rcstitutionis Commissioncm aü Serenissimam Jn

fantam Isabellam Cbram E ugeniam sub dato 13a. Februarij A.

16'.27 emanari fe eit, snb hisce formalibus: Quanüoquidem sane r es isthacc ex Capite Spolij privilegiata,

per sententiam decisa sit, indeque ex honoris divini et Conscien

tiae illaesa conservat.ionc vel maximc dependeat, stante praesertim re judicata ex parte Episcopatus vVormatiensis, Idco Mtcm

suam tarn ex Juris qnam Conscientiae dictamine nihil a.lincl hac

in re facere aut statnere posse, quam ut mododicta sententia Executioni mandctur, et praefatus Dnus Georgius Fridericus Epus

·w orrnatiensis in possessionem Dioecesium. Neuhausen et Sinzheim

immittatur ac restituatnr, Attento vel maxime, quod revisio a bli sententia nunquam petita fuerit, sed nec Juüicio revisorio

locus esse possit eo quod omninm Electorum, Principum ac Statuum Imperij, tmn Religioni Catholicac, quam Augustanae Confessioni aüclictorum, Vota et Consilia super decreta hac rcstitutione

sentcntiaquc, per Imperatorem Maximilianum II. uti profertur, prornulgata, intervcncrint Quocirca alte memorata Dna Infanta,

in vim emanatae Commissionis Caesareae, serio scduloque in hoc

incurnbat, quatenus supraclictae Diocceses , una cum universis suis

appertinentijs, absque mora reddantur ac restituantur atque ita sententia Imperialis (sie) tanclem aliquando ad Executionis effectum deducatur et Episcopatus Wormatiensis in Jure suo quaesito stabiliatur et manuteneatur.


357

Verum cnim vcro practer haec cLimn ::i. D. N. Urba11us Papu. VIII sub dato Romac apud S. :M:ariam lVIaiorem Auno i11ear-11ationis Dominicae 1626 Konis Noveml>r. saepedidain Dioece:;iin N euhauscn, cum orrrnibus :mis attinen tij s , Dioecesi Episcopali Worrnatieusi, vigore Bull<10 Apostolicae dcsuper erectae, coutnlit atque incorporavit, ac tali rationc viam apprehendendae possessionis Dno Epo Ejusdcmque Dioecesi planam fecit, sevcrissimis Censuris Ecclesiasticis contra quoscunque turbatores praestitutis. Itaque haucl longo interiecto temporis spatio, ncmpe Anno 1634 motiLus Suecici'!l, per Praelium Norcllingcnsc, insecutamque Pacem Pragenscin, paulisper conquiescentibus, modcrnus Dns Episcopus temporc quinquennalis sui Exilij, mm cum aliis fülis l rnpcrij Proceribus Coloniac Agrippinae exantlati ( sir:), realem et actualem possessionem saepedicti Dioccesis Neuhausen Auno 16:15 eoram Notario et testilms per suos ad hoc Dcputatos, norni11c suo, secundum Juris cornmunis, Constitutionum Impcrialium, Paeis<1ue rcligiosae ac publicae praescripta apprchemli fceit, ut in Lustrumento dcsupei· crecto latius coutinctur, Iclque praevio consensu Gcncralis Comrnissarii Caesarei Dni Baranis de °"\Valmeroclc, Cui turn temporis udministratio PalaLiuatw:; Infcrimis concrcdita crat, facta Renovatori bonorum Ecclesiasticornm Georgio Vogelio, ne Ipse, quo ad hanc Dioecesin et supradicturn Jus Rhcnanum Roxheimensc scse irnrnisceret, expressa ac seria inhibitione, praeterca etiam Caesa 1\l[tas praedictam possessionis recuperationem suL dato Vienna 20. Oe tob. A 0 161.5 clemeutissillle ratifi.cavit, couflrmavit in eaque Episcopum et Dioecesin vVormaLien scrn, sub rtrctis:;ü11i» Clausulis inhibitorijs manuteneri jussit, quocl Decrctum Caesareum Regimini Hispanico rite insinuatum, inque omnem cventum Jura Episcopatui \!Vormaticnsi iu rebus supra<lictis ac alias qnoquo modo compctentia, jamque realiter possessa, omni mcliori modo protestanclo, appcllanLlo, et provocando, quatenus opus, sarta (sie) tecta rcservata sunt. Ex qnibns omnibus lucu leuter constat, Dominum Episcopum "\VonnaLienscm in possessione sua rite ac legiLi111e rccupcrata , inque Juril >us sibi indubitato compctentibus , cum omnihus eL siugulis suis a,ppertinentijrs, nnllo dempLo, quod et quanturn aute tempus deicctionis posses,; um fuit, jnxta tcnorem sente11 tiao Imperialis , vigore Jurium i1raetactorum, et uominatim Paeis Pragensü: §. 3rboch nrnmn '3f)re .5te1;1ferl. IDlai)tt et §. bic Hcst itution betrrffenb lC. tuenclus ac uwuutenendus, et respective in ornnium eorum, quae tempore deiectionis possiclebantur , et pro nunc forsan desiderari possent , plene


358

ac integre restituendus et immutendus (sie) sit, prout Illustrissimus et Reverendissimus Dominus Nuncius Apostolicus nomine benememorati Dni Episcopi, debita cum obtestatione rogatur, quatenus praepollentem suam operam eo conferre dignetu'r, ut saepedicta Dioecesis Neuhausen cum omnibus suis appertinentijs apud Episcopatum Wormatiensem permaneat, modernus Dnus Episcopus in sua possessione legitime recuperata manuteneatur, nullatenus vero in ea, sub specie restitutionis integralis Palatinatus inferioris turbetur, aut molestetur, nec praejudicij quicquam, quo adhoc eitlem inferri permittatur. Hec ipsum bene-. memoratus Dominus Episcopus erga Reverendissimam et Illustrissimam Dominationem suam, omni paratissimorum officiorum genere nullo non tempore studebit demereri. Datum Monasterij Westphaliae 15a. Junij Anno 1646.

(~ortfe~ung folgt. )


f ff - Landschaftsverband Westfalen-Lippeduclum ab omnibus cl es icl eratam tranquillitatem et...

Documents

Transcript of f ff - Landschaftsverband Westfalen-Lippeduclum ab omnibus cl es icl eratam tranquillitatem et...