Stand vd Industrie - augustus 2015

17
Stand van de Industrie Trends, Ontwikkelingen, Cijfers & Prognoses augustus 2015 Economisch Bureau NL Casper Burgering Senior sector econoom 020 383 26 93 [email protected] @CasperBurgering

description

 

Transcript of Stand vd Industrie - augustus 2015

Page 1: Stand vd Industrie - augustus 2015

Stand van de Industrie Trends, Ontwikkelingen, Cijfers & Prognoses

augustus 2015

Economisch Bureau NL

Casper Burgering

Senior sector econoom

020 – 383 26 93

[email protected]

@CasperBurgering

Page 2: Stand vd Industrie - augustus 2015

2

‘Stand van de Industrie’ is positief in augustus

Sheet 3 Sheet 5 Sheet 6 Sheet 7

Sheet 9

Sheet 11 Sheet 12 Sheet 13 Sheet 14

Sheet 8

Ongunstige

omstandigheden

Neutrale

omstandigheden Gunstige

omstandigheden

Mondiale BBP

(2015)

3,2%

Global PMI Man.

(juli)

51,0

PMI man. NL

(juli)

56,0

BBP NL

(2015)

2,3%

Export NL

(2015)

4,4%

Producenten

vertrouwen NL

(juli)

3,7

Omzetgroei

(juni)

3,7%

PMI

bezettingsgraad

NL (jul/K2)

PMI vs CBS

Vacature

Indicator (juli)

0,78

Sheet 7 Investeringen

NL (2015)

5,0%

Economisch Bureau

Verwachting

ABN AMRO

Actuele stand

van zaken

Faillissementen

(t/m juli, joj)

-33%

-15%

0%

15%

Oranje lijn = LT-gemiddelde

Groene lijn = actueel verloop

Grijze stippellijn = neutrale grens

48

50

52

54

2013 2014 2015

46485052545658

2013 2014 2015

-8-6-4-20246

2013 2014 2015

-1

0

1

2013 2014 20150

50

100

2013 2014 2015

-5%

0%

5%

19

96

20

00

20

04

20

08

20

12

20

16-6%-3%0%3%6%

19

96

20

00

20

04

20

08

20

12

20

16

-12%

0%

12%

19

96

20

00

20

04

20

08

20

12

20

16

-12%

0%

12%1

996

20

00

20

04

20

08

20

12

20

16

82,3% 56,0

74788286

20

13

20

14

20

15

Sheet 10 Productie groei

NL (2015)

3,0%

-10%

0%

10%

20

06

20

08

20

10

20

12

20

14

20

16

-20%

-10%

0%

10%

2014 2015

binnenland

buitenland

5052545658

2014 2015

Page 3: Stand vd Industrie - augustus 2015

BBP Nederland boven 2% en eurozone gemiddelde

De Amerikaanse economie

staat er goed voor. Het BBP

groeide in het tweede kwartaal

met 2,3% k-o-k geannualiseerd.

De groei van de consumptieve

bestedingen versnelde naar 2,9%

en het aantal uitkeringsaanvragen

nam verder af. Maar de uiterst

zwakke productiviteitsgroei in de

laatste kwartalen is een punt van

zorg.

De groeivertraging van de

Chinese economie zet door. De

recente aandelencrash heeft

vooral het sentiment geraakt,

maar staat los van de economie.

Veel indicatoren duiden op een

meer stabiele trend. De Chinese

autoriteiten beschikken over de

middelen en de capaciteiten om

een harde landing van de

economie te voorkomen.

Cijfers over de EU-economie

stemmen positief. De

vertrouwensindicatoren in de

eurozone zijn de laatste tijd aan

de beterende hand, terwijl diverse

variabelen consistent een beeld

van een aantrekkende economie

schetsen. De winkelverkopen en

de uitgifte van nieuwe kentekens

groeide verder en ook de Duitse

IFO-index steeg in juli.

De Lat-Am. economie heeft te

maken met groeivertragingen. De

economische ontwikkelingen in

de eerste helft van het jaar zijn

voor de meeste landen

teleurstellend. Lage grondstof-

prijzen hebben niet alleen een

drukkend effect op de export,

maar in toenemende mate ook op

de investeringen en de

consumentenbestedingen.

Voor de mondiale economie is

het jaar slecht begonnen. In de

welvarende economieën komt de

vraag nu echter beter op gang en

waarschijnlijk gaat dit ook gelden

voor de wereldwijde industriële

productie. Uiteindelijk wordt de

groei bepaald door de vraag van

eindgebruikers. De binnenlandse

vraag in welvarende economieën

lijkt er goed voor te staan.

Economisch Bureau Bron: ABN AMRO Economisch Bureau

3

Australia

Brazil

China

France

Greece

India

Indonesia

Italy Japan

Mexico

Netherlands Norway

Poland

Russia South Africa

EUROZONE

S.Korea

Spain

Switzerland

Turkey

UAE

UK

US

Vietnam

Ireland

Belgium

EMERGING ASIA

EMERGING EUROPE

LATIN AMERICA

Germany

Czech Rep.

Argentina

Colombia

0%

1%

2%

3%

4%

5%

6%

7%

8%

-6% -4% -2% 0% 2% 4% 6% 8% 10%

GD

P %

gro

wth

(yo

y) 2

01

6

GDP % growth (yoy) 2015

World GDP % growth 2015: 3.2%

World GDP % growth 2016:

3.8%

Page 4: Stand vd Industrie - augustus 2015

4

Wereldhandel zwakt af in het derde kwartaal

Economisch Bureau Bron: Thomson Reuters Datastream, CPB, CBS

De mondiale industriële productie stel

nog steeds teleur en de groei neemt af…

De groei van de productie in de VS zwakt

af, terwijl de groei in de EU aantrekt…

De nieuwe industriële orders stabiliseren

in juli en zitten in een dalende trend…

Mo

nd

iale

pro

du

cti

e

De wereldhandel wil in 2015 nog niet

vlotten en de groei verdampt in K2…

Glo

bal P

MI

…en de mondiale output volgt de trend in

de nieuwe orders…

…de werkgelegenheid blijft redelijk

stabiel en schommelt rond de 51 punten.

51.6

49

50

51

52

53

54

55

2014 2015

neutraal

51.2

49

50

51

52

53

54

55

2014 2015

neutraal

-15%

-10%

-5%

0%

5%

10%

15%

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Mondiale industriele productie

LT-gemiddelde

% g

roei

(jo

j)

-5%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

2010 2011 2012 2013 2014 2015

VS LatAm

Europe Asia%

gro

ei (

joj)

-25%

-20%

-15%

-10%

-5%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Wereldhandel

LT-gemiddelde

% g

roei

(jo

j)

Wereldhandel groeit volgens

ABN AMRO met 5% joj in 2015 en

6% joj in 2016

50.7

49

50

51

52

53

54

55

2014 2015

neutraal

Page 5: Stand vd Industrie - augustus 2015

5

Bedrijvigheid Griekenland ingestort, China onder druk

Bron: Thomson Reuters Datastream, NEVI, Markit Economics Economisch Bureau

De PMI in Griekeland stort in en kwam met 30,2 punten uit op het laagste punt ooit. Ook de deelindicator op nieuwe orders daalde sterk. Door de aanhoudende

zorgen over de Griekse economie en de kapitaalrestricties hadden veel industriële bedrijven het moeilijk om grond- en hulpstoffen in te kopen. De Nederlandse

industrie vindt met een PMI van 56 punten aansluiting bij de top 5 landen, ook wat betreft output en nieuwe orders. In China staat de industriële bedrijvigheid weer wat

verder onder druk en daalde de index met 3,2% ten opzichte van juni. Het toont de afkoeling van de Chinese economie.

Cijfers gecorrigeerd voor seizoensinvloeden

0

10

20

30

40

50

60

70

Output neutraal

PMI output - juli (index, 50 = neutraal)

0

10

20

30

40

50

60

70

Nieuwe orders neutraal

PMI nieuwe orders - juli (index, 50 = neutraal)

Juli PMIs verwerkende industrie

Wereld: 53.6

51.4 51.0 VS 53.8

51.9 51.0 0.4%

1.0% 0.0%

56.2

54.6 56.0 Japan 50.1

56.7 -0.4% 51.23.8% 2.2%

51.9 51.2

51.8 52.4 46.5

Europa:-0.2% 2.3%

Brazilie 47.252.6 1.5%

52.6 50.7

0.0% 49.6 48.7

-2.2% 54.1 Rusland 48.3

55.3 -0.8%

2.2%

54.5

53.6 50.6

-1.7% India 52.53.8%

Eurozone:

52.5 49.4

52.4 China 47.8-0.2% -3.2%

Page 6: Stand vd Industrie - augustus 2015

6

PMI industrie Nederland neemt in juli licht af

Bron: NEVI, Thomson Reuters Datastream, ABN AMRO Economisch Bureau

De Purchasing Managers’ Index (PMI) van het NEVI is een verzamelingsindex gebaseerd op 5 individuele indexen met de volgende zwaarte verdeling: nieuwe orders (0,3), productie

(0,25), werkgelegenheid (0,2), levertijden (0,15), voorraad ingekocht materiaal (0,1), met de levertijden index omgekeerd zodat de cijfers zich in een vergelijkbare richting bewegen.

De PMI voor de verwerkende industrie is ten opzichte van juni slechts licht afgenomen. De index kwam uit op 56,0 en dat is 0,2

indexpunten lager dan de registratie in juni. De index staat daarmee 25 maanden op rij boven de neutrale grens van 50 indexpunten.

In juli nam voor de deelindex ‘nieuwe orders’ het sterkst af, maar desondanks staat deze deelindex nog robuust op 56,3 punten, ruim

boven de neutrale grens van 50. Ook de deelindexen ‘voorraad ingekocht materiaal’ en werkgelegenheid zwakte licht af.

2015 zal de boeken in gaan als een goed jaar, na het zwakke ‘overgangsjaar’ 2014. De export zal weer de aanjager zijn van groei

voor de verwerkende industrie, met de zwakkere euro als katalysator. ABN AMRO gaat ervan uit dat de euro (tegen de dollar) dit jaar

verder afzwakt (pariteit eind 2015), om vervolgens in het voorjaar van 2016 weer licht aan te trekken.

42

44

46

48

50

52

54

56

58

-03

-02

-01

00

01

02

03

2013 2014 2015

PMI - werkgelegenheid PMI - nieuwe orders

PMI - productie PMI - levertijden

PMI - voorraad ingekocht materiaal PMI - Industrie (r.as)

bijd

rage

in in

dex

pn

tn v

an o

nd

erd

elen

PM

I aan

d

e w

ijzig

ing

van

PM

I to

taal

PM

I - in

du

stri

e (t

ota

al)

Page 7: Stand vd Industrie - augustus 2015

7

Recente conjunctuurcijfers stemmen positief

Economisch Bureau Bron: ABN AMRO Economisch Bureau (Nico Klene/Philip Bokeloh)

- Het gaat alsmaar beter met de Nederlandse economie. Volgens herziene cijfers blijkt het BBP in het eerste kwartaal harder te zijn gegroeid dan gedacht. De

cijfers voor het derde en vierde kwartaal van 2014 zijn eveneens naar boven bijgesteld. Wij vinden dat de aanpassingen aanleiding vormen om de BBP-

ramingen te verhogen. Ook de meest recente conjunctuurindicatoren rechtvaardigen volgens ons deze stap.

- Ondernemers zien de toekomst met vertrouwen tegemoet. Gegeven de hoge bezettingsgraad zien zij weer reden om te investeren. Het herstel van de

bedrijfsinvesteringen is het best zichtbaar in de woningbouw. Dankzij de hogere investeringen verbetert de situatie op de arbeidsmarkt. De daling van de

werkloosheid en de grotere kansen op een baan stemmen consumenten positief.

- Het optimisme van consumenten wordt nog eens versterkt door het aanhoudende herstel van de woningmarkt. De hogere binnenlandse vraag vormt de

opmaat voor een stijging van de inflatie. De opleving van de economische activiteit zorgt bovendien voor extra belastinginkomsten. Omdat hier lagere

aardgasbaten tegenover staan, blijft de afname van het begrotingstekort echter beperkt. Dit neemt niet weg dat de overheidsschuld voor het eerst sinds 2007

weer daalt als percentage van het BBP.

(zie voor meer achtergrond en analyse de ‘Nederlandse Economie in Zicht’ op ABN AMRO Insights)

2013 2014 2015 2016 % mutaties

BBP -0,4 1,0 2,3 2,2

Particuliere consumptie -1,4 0,0 1,8 1,5

Overheidsconsumptie 0,2 0,3 -0,3 0,5

Investeringen -4,5 3,5 5,0 4,1

Uitvoer 2,4 4,0 4,4 5,4

Invoer 1,1 4,0 4,2 5,9

Consumentenprijsindex 2,5 1,0 0,6 1,8

Lonen (part.) 1,3 1,1 1,3 1,7 niveaus

Werkloosheid (% ber.bev. - CBS) 7,3 7,4 7,0 6,6

Lopende rekening (% BBP) 11,0 10,8 10,4 10,0

Saldo overheid (% BBP) -2,4 -2,4 -2,0 -1,0

-12%

-8%

-4%

0%

4%

8%

12%

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

BBP OverheidsconsumptieParticuliere consumptie InvesteringenUitvoer Invoer

Page 8: Stand vd Industrie - augustus 2015

Vertrouwen buitenland geeft gemengd beeld

8 Economisch Bureau

Bron: Thomson Reuters Datastream

Duitsland: Het ondernemersvertrouwen is volgens het Ifo

is verbeterd in juli. Ook is het industriële

vertrouwen gestabiliseerd in juli.

Verenigd Koninkrijk: Het vertrouwen in het VK is in juli verbeterd,

maar of daarmee de trend gekeerd is, blijft de

vraag. De sterke pond druk de export.

Verenigde Staten: Het sentiment in de VS is nog gunstig en de

orders neme toe. Maar ook de VS wordt

geplaagd door goedkopere import.

Frankrijk: Goedkope euro en lage olieprijs blijken nog

geen verlichting te brengen. Het vertrouwen is

nog laag en industriële outputgroei is beperkt.

Italië: Het algemene sentiment is nog goed, maar

het industriële ondernemersvertrouwen zwakt

sterk af in juli.

België: Vertrouwen in België stijgt verder, maar een

merendeel van de ondernemers blijkt nog

negatief gestemd over de bedrijfsactiviteiten.

100

105

110

115

-15

-10

-5

0

5

2014 2015

Duitsland - Industrial confidence (l.as)

Duitsland - Business confidence (r.as)

-5

0

5

10

15

2014 2015

VK - Business confidence

VK - Industrial confidence

45

50

55

60

0

5

10

15

20

2014 2015

VS - Industrial confidence (l.as)

VS - Business confidence (r.as)

-25

-20

-15

-10

-5

0

5

2014 2015

Frankrijk - Business confidence

Frankrijk - Industrial confidence

94

96

98

100

102

104

106

-10

-8

-6

-4

-2

0

2

2014 2015

Italie - Industrial confidence (l.as)

Italie - Business confidence (r.as)

-15

-10

-5

0

5

2014 2015

Belgie - Business confidence

Belgie - Industrial confidence

Page 9: Stand vd Industrie - augustus 2015

9

Optimisme onder ondernemers blijft goed

Bron: CBS, NEVI, ABN AMRO Economisch Bureau Economisch Bureau

Veel vertrouwensindicatoren zijn in de zomermaanden verder verstevigd en het algemene sentiment onder ondernemers is goed. Het

producentenvertrouwen en de PMI voor de verwerkende industrie staan nog steeds op een relatief hoog niveau en duiden erop dat de grondhouding

onder ondernemers een wat betere basis krijgt. Beide indicatoren staan immers óf al geruime tijd in expansie óf op recordhoogte sinds lange tijd. Het

oordeel over het economisch klimaat is echter nog niet in alle branches van de industrie positief. In de chemie en basismetaalindustrie is de

stemming over het economisch klimaat licht negatief. De ontwikkeling van het economisch sentiment in deze branches kan deels terug worden

geleidt naar de volatiliteit in de grondstofprijzen. Het oordeel in de meubelindustrie blijft vooralsnog hoog, mede dankzij de opleving in de

huizenmarkt, de aantrekkende verhuisbewegingen en het toegenomen vertrouwen van consumenten.

PMI - industrie Vertrouwen, oordeel economisch klimaat en sentiment

56

42

44

46

48

50

52

54

56

58

2012 2013 2014 2015

PMI

Neutraal

LT gem. = 51,8

-10

0

10

20

30

juni juli

Oordeel economisch klimaat

(saldo (%) ondernemers positief/negatief)

-15

-10

-5

0

5

10

2012 2013 2014 2015

Ontwikkeling orderportefeuille

Verwachting toekomstig productie niveau

saldo (%) ondernemers positief/negatief

40.3

52.8

56.3

58.3

55.9

50.1

00

10

20

30

40

50

60

70

Langetermijn gem. Niveau juli

neutraal

-50

-40

-30

-20

-10

0

10

2013 2014 2015

Consumentenvertrouwen

Producentenvertrouwen

Industrie vertrouwen

Koopmoment duurz. goederen

80

85

90

95

100

105

110

2012 2013 2014 2015

Economisch sentiment

LT-gemiddelde

Page 10: Stand vd Industrie - augustus 2015

10

Industriële productie groeit verder

Bron: CBS, ABN AMRO Economisch Bureau Economisch Bureau

Chemie Rubber-kunststof Basismetaal

Metaalproducten Elektrotechnisch Elektrische apparaten

Machines Transportmiddelen Meubels

-20

-10

0

10

20

2011 2012 2013 2014 2015

% jo

j

-12

-8

-4

0

4

8

12

2011 2012 2013 2014 2015

% jo

j -12

-8-4048

121620

2011 2012 2013 2014 2015

% jo

j

-12

-8

-4

0

4

8

12

16

2011 2012 2013 2014 2015

% jo

j

-36

-24

-12

0

12

24

36

2011 2012 2013 2014 2015

% jo

j

-16-12

-8-4048

121620

2011 2012 2013 2014 2015%

joj

-16

-8

0

8

16

24

2011 2012 2013 2014 2015

% jo

j

-20

0

20

40

2011 2012 2013 2014 2015

% jo

j

-14-10

-6-226

101418222630

2011 2012 2013 2014 2015

% jo

j

Legenda:

Groei gemiddelde dagproductie

industriële branches (in % joj). - = productie ontwikkeling

- = 3-maands voortschr. gem.

- = lange termijn gemiddelde

De industriële productie in de

Nederland houdt zijn stijgende lijn

vast. In juni steeg de totale

industriële productie met

3,6% op jaarbasis (incl. food).

De groei van de totale productie

wordt nog steeds gedempt door

de afname van de productie in de

tabaksindustrie (door de sluiting

van sigarettenfabriek Philip

Morris). Maar ook de chemische

industrie en de textiel-, kleding- &

lederindustrie laten nog

teleurstellende productiecijfers

zien. Hier speelt internationale

concurrentiedruk een voorname

rol. Daartegenover hebben de

hout-, meubel- en transport-

middelenindustrie sterke meewind

met dubbele groeicijfers. Voor de

totale industrie (excl. food) gaat

ABN AMRO uit van een groei van

3% in 2015.

Page 11: Stand vd Industrie - augustus 2015

11

Omzetgroei industrie trekt eindelijk aan

Bron: CBS, ABN AMRO Economisch Bureau Economisch Bureau

Chemie Rubber-kunststof Basismetaal

Metaalproducten Machines Transportmiddelen

Meubels

Legenda:

Groei totale omzet industriële

branches (in % joj). - = productie ontwikkeling

- = 3-maands voortschr. gem.

- = lange termijn gemiddelde

-40

-20

0

20

40

2011 2012 2013 2014 2015

% jo

j

-10

0

10

20

30

2011 2012 2013 2014 2015

% jo

j

-40

-20

0

20

40

60

2011 2012 2013 2014 2015

% jo

j

-20

-10

0

10

20

30

40

2011 2012 2013 2014 2015

% jo

j

-40

-20

0

20

40

60

80

2011 2012 2013 2014 2015

% jo

j

-20

-10

0

10

20

30

40

2011 2012 2013 2014 2015%

joj

-20

-10

0

10

20

2011 2012 2013 2014 2015

% jo

j

Omzet totale industrie

Er zijn voldoende indicatoren aan

te wijzen die erop duiden dat het

weer goed gaat in de industrie.

Veel staan al boven hun lange

termijn gemiddelde en een aantal

heeft zelfs nieuwe records

verbroken. De omzetontwikkeling

binnen de industriële branches is

eigenlijk de enige die tot mei

onder de maat presteerde. In

juni is de omzet binnen de

industrie sterk aangetrokken,

en ook de omzet uit het

binnenland vindt weer

aansluiting. Maar niet in elke

branche gaat het alweer voor de

wind. De omzetgroei in de

metaalsector en de chemie zijn

daar een voorbeeld van. De

meubelindustrie is de grote

uitschieter, met een acceleratie

van de groei in 2015. Met name

ingegeven door de aantrekkende

woningmarkt.

-15

-10

-5

0

5

10

15

2012 2013 2014 2015

Totale omzetindustrie

Omzet binnenland

Omzet buitenland

% jo

j

Page 12: Stand vd Industrie - augustus 2015

12

Bezettingsgraad neemt licht toe in K3

Bron: Thomson Reuters Datastream, NEVI, Markit Economics Economisch Bureau

De bezettingsgraad in de industrie (volgens het CBS) staat in het derde kwartaal op 82,3% en dat is een verbetering van 0,5%-punt ten opzichte van voorgaand kwartaal.

De PMI index voor de bezettingsgraad is een weergave van de situatie bij 300 (voornamelijk) grote industriële bedrijven in Nederland. Deze index nam in juli weer toe met 1,2 indexpunten naar 56 en dit duidt op verdere uitbreidingen in de bezettingsgraad. De bezettingsgraad van de totale industrie volgt de ontwikkeling van de Nederlandse economie nauwgezet.

In de basismetaalindustrie zwakte de bezettingsgraad af met 0,7 indexpunten. Een dergelijke afzwakking vond ook plaats in de machine-industrie en de meubelindustrie. In de overige branches van de industrie nam de bezettingsgraad verder toe, met de sterkste toename in de elektrotechnische industrie.

PMI bezettingsgraad stijgt door Bezettingsgraad per branche

80.6

83.6

81.8

83.6

81.9

81.2

82.5

82.5

86.0

82.8

80.9

81.8

82.3

82.7

82.8

82.9

83.5

84.2

85.3

86.4

76 78 80 82 84 86 88

Elektrische apparaten

Meubels

INDUSTRIE, totaal

Machines

Metaalproducten

Chemie

Rubber/kunststof

Transportmiddelen

Basismetaal

Elektrotechnisch

Bezettingsgraad K3 (in %) Bezettingsgraad K2 (in %)

56.0

52.7

50

30

35

40

45

50

55

60

65

PMI Bezettingsgraad LT-gemiddelde

neutraal 3 mnds voortschr. gem.

Page 13: Stand vd Industrie - augustus 2015

13

Arbeidsmarkt industrie blijft verbeteren

Bron: CBS, ABU, NEVI, Markit Economics

Vacature-indicator trekt weer aan Uitzenduren industrie nemen toe

De vacature-indicator is in juli licht toegenomen en staat nu 10 maanden op het optimistische gebied. Ondernemers zijn daarmee nog steeds positief over de vacature-ontwikkeling. In de bouwsector is de indicator iets afgevlakt, terwijl het sentiment over de vacatures onder ondernemers in de industrie en dienstensector is verbeterd.

De PMI voor de werkgelegenheid kwam in juli uit op 52,8, een lichte afname van 0,4 indexpunten ten opzichte van juni. Het aantal uitzenduren in de industriële sector nam weer toe in periode 7, maar de piek uit periode 5 werd lang niet gehaald.

Met de toename van de productie en het aantal orders in de industrie, leeft de arbeidsmarkt ook op. Maar dit uit zich nog niet direct in een toename van het aantal vaste contracten. De groei van het aantal uitzenduren in de industrie heeft vooral betrekking op productiebanen, maar ook het aantal logistieke banen groeit.

Het uitbouwen van de flexibele schil is voor veel ondernemers in de industrie belangrijk. Door het nog onzekere economisch klimaat willen ondernemers de risico’s beperken en daardoor neemt het aantal tijdelijke contracten voor flexwerkers toe. Het is eveneens een manier voor sommige ondernemers om aan piekvraag te kunnen voldoen.

Economisch Bureau

-3

-2

-1

0

1

2

3

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Totaal Industrie

Bouwnijverheid Commerciële dienstverlening

(max. is 3 en min is -3)

ondernemers

ondernemers pessimistisch

44

46

48

50

52

54

56

58

60

62

-10

-5

0

5

10

15

20

2011 2012 2013 2014 2015

Uitzenduren industrie (l.as, % joj) PMI-werkgelegenheid (r.as)

uit

zen

du

ren

in %

PM

I wer

kgel

egen

hei

d (

>50

= e

xpan

sie)

Page 14: Stand vd Industrie - augustus 2015

14

Faillissementen industrie blijft laag

Bron: CBS

In juli zijn 25 industriële bedrijven failliet gegaan, 16 minder dan een maand geleden. Op maandbasis betekent dit een afname van 39% en ten

opzichte van juli 2014 is dit ook een daling van 39%. Het totaal aantal industriële bedrijven dat failliet is gegaan tot dusver in 2015 is 247, en dit is

33% minder dan in dezelfde periode vorig jaar.

Met slechts 25 failliete bedrijven blijft het aantal faillissementen op een laag niveau.

Tot en met juli 2015 is de daling in het totaal aantal faillissementen in Nederland (over alle sectoren) 20% op jaarbasis. Voor heel 2015 gaat ABN

AMRO uit van een verdere daling van het aantal faillissementen en naar verwachting zal het aantal in 2015 dalen met 10-15% op jaarbasis.

Aantal faillissementen in de industrie daalt weer scherp

Economisch Bureau

0

20

40

60

80

100

120

2012 2013 2014 2015

Overig

Meubelindustrie

Overige transportmiddelenind.

Transportmiddelenindustrie

Machine-industrie

Elektrische apparatenindustrie

Elektrotechnische industrie

Metaalproductenindustrie

Basismetaalindustrie

Rubber- en kunststofindustrie

Chemische industrie

Voedingsmiddelenindustrie

aan

tal

Industrie, totaal (juli 2015):

- maandbasis: -39%

- jaarbasis: -39%

- jan. t/m juli 2015 (joj): -33%

50

113

19

0

20

40

60

80

100

120

19

93

19

94

19

95

19

96

19

97

19

98

19

99

20

00

20

01

20

02

20

03

20

04

20

05

20

06

20

07

20

08

20

09

20

10

20

11

20

12

20

13

20

14

20

15

Totaal faillissementen industrie Lange termijn gemiddelde

Hoog Laag

12 mnds voortschr. gem. (faillissementen)

aan

tal b

edri

jven

Page 15: Stand vd Industrie - augustus 2015

15

Nervositeit en valuta treffen grondstofprijzen hard

Bron: Thomson Reuters Datastream, ABN AMRO Economisch Bureau Economisch Bureau

Negatief marktsentiment, olieproductie op

recordhoogte en tegenvallende vraag

hebben olieprijzen gedrukt.

Het mondiale staalaanbod is ruim

voldoende en dit brengt prijsdruk. De

vraag is nog zwak, m.n. uit de bouw.

De koperprijs is ten prooi gevallen aan

zwak markt sentiment. Vanuit funda-

menteel oogpunt is de markt nog gunstig.

Kunststofprijzen volgen de neerwaartse

lijn in olie, maar de verliezen in PET en

PVC vallen dit jaar nog mee.

De voorraden zijn nog steeds voldoende

vanwege de milde winter zijn en dat zet

druk op gasprijzen in de VS en Europa.

Overaanbod en hoge exporten uit China

voeren de druk op. Aluminium prijs heeft

het daardoor zwaar te verduren.

380

400

420

440

460

480

500

520

01-jan-15 01-apr-15 01-jul-15

Mondiale staalprijs (HRC, USD/t)

5,100

5,300

5,500

5,700

5,900

6,100

6,300

6,500

6,700

01-jan-15 01-apr-15 01-jul-15

LME-Copper (Grade A, USD/Mt)

1,500

1,600

1,700

1,800

1,900

2,000

01-jan-15 01-apr-15 01-jul-15

LME-Aluminium (99.7%, USD/Mt)

40

45

50

55

60

65

70

01-jan-15 01-apr-15 01-jul-15

Crude Oil-Brent (USD/bbl)

18

19

20

21

22

23

24

25

01-jan-15 01-apr-15 01-jul-15

EU/NL aardgasprijs (TTF, Euro/KwH)

80

90

100

110

120

130

1-jan-15 1-apr-15 1-jul-15

PolystyrenePVCPETOlie

Kunststof & olieprijs (index)

Page 16: Stand vd Industrie - augustus 2015

Totale buitenlandse orderpositie (industrie)

(saldo pos./neg. ondernemers)

> 5%

tussen 1-5%

neutraal

tussen min 1 en min 5%

< -5%

-1,1%

-4,7%

-5,9%

-6,6%

1,5%

10,4%

-9,7%

9,1% -4,8%

1,7%

1,0%

-5,7%

Nederland:- juli: -2,6%- juni: -4,1%

Totale orderpositie (industrie)

(saldo pos./neg. ondernemers)

> 5%

tussen 1-5%

neutraal

tussen min 1 en min 5%

< -5%

-6,0%

-0,5%

-5,9%

-5,3%

-5,4%

4,2%

-3,8%

3,2% -5,9%

-0,3%

0,1%

-3,9%

Nederland:- juli: -3,6%- juni: -5,3%

Personeelssterkte NL (industrie)

(saldo pos./neg. ondernemers)

> 5%

tussen 1-5%

neutraal

tussen min 1 en min 5%

< -5%

Bron: CBS

-2,6%

-0,9%

-0,7%

6,1%

-3,1%

8,7%

-0,9% -0,8%

3,6%

-14,1%

-7,7%

Nederland:- juli: -1,7%- juni: -3,3%

-15,7%

Economisch klimaat NL (industrie)

(saldo pos./neg. ondernemers)

> 5%

tussen 1-5%

neutraal

tussen min 1 en min 5%

< -5%

5,4%

9,1%

1,3%

5,4%

0,4%

2,2

1,5%

2,1% 5,8%

4,7%

5,7%

-0,5%

Nederland:- juli: 3,4%- juni: 3,9%

Bezettingsgraad Nederland:

- Kwartaal 3: 82,3%

> 83%

tussen 83 en 82%

< 82%

80,6%

85,0%

79,3%

81,1%

84,1%

80,3%

83,9%

83,5%

81,8%

82,0%

82,9%

81,1%

Totale buitenlandse orderpositie (industrie)

(saldo pos./neg. ondernemers)

> 5%

tussen 1-5%

neutraal

tussen min 1 en min 5%

< -5%

-9,6%

-11,4%

-0,2%

-5,0%

-1,2%

2,5%

-4,4%

7,3% -5,3%

1,4%

-1,1%

-6,8%

Nederland:- april: -4,2%- mei: -2,7%

Totale orderpositie (industrie)

(saldo pos./neg. ondernemers)

> 5%

tussen 1-5%

neutraal

tussen min 1 en min 5%

< -5%

-18,6%

-4,8%

-4,2%

-7,2%

-3,5%

0,3%

-7,8%

2,1% -6,3%

-3,3%

-8,5%

-8,3%

Nederland:- april: -7,7%- mei: -5,7%

Economisch klimaat NL (industrie)

(saldo pos./neg. ondernemers)

> 5%

tussen 1-5%

neutraal

tussen min 1 en min 5%

< -5%

0,6%

9,2%

1,5%

3,6%

1,4%

-0,6

0,9%

8,1% 6,1%

5,4%

1,1%

-1,4%

Nederland:- april: 8,0%- mei: 3,2%

Bezettingsgraad Nederland:

- Kwartaal 2: 81,8%

> 81,8%

= 81,8%

< 81,8%

80,1%

85,0%

77,7%

81,4%

81,2%

80,1%

81,7%

85,2%

82,9%

81,9%

83,7%

81,0%

Annex: oordeel industriële ondernemers naar regio’s

Economisch Bureau

mei: mei:

mei: mei: mei:

kwartaal 2:

Bron: CBS

16

Personeelssterkte NL (industrie)

(saldo pos./neg. ondernemers)

> 5%

tussen 1-5%

neutraal

tussen min 1 en min 5%

< -5%

Bron: CBS

-6,1%

2,4%

0,5%

1,7%

-2,8%

1,6%

3,1% -3,1%

-1,5%

-14,5%

-13,1%

Nederland:- april: -2,6%- mei: -3,5%

-17,2%

Orders in maanden werk NL (industrie)

> 5 maanden

4-5 maanden

3-4 maanden

2-3 maanden

0-2 maanden

3,0

3,2

3,2

3,7

4,7

3,0

4,32,6

5,5

3,8

3,0

Nederland:- april: 3,7 maanden- mei: 3,7 maanden

2,6

Orders in maanden werk NL (industrie)

> 5 maanden

4-5 maanden

3-4 maanden

2-3 maanden

0-2 maanden

3,1

3,3

5,4

3,8

4,6

3,1

4,32,8

5,5

3,8

3,0

Nederland:- juli: 3,9 maanden- juni: 3,7 maanden

2,6

Page 17: Stand vd Industrie - augustus 2015

17

Overige informatie & disclaimer

Casper Burgering Senior sector econoom

Industrie & industriële metalen

ABN AMRO Economisch Bureau

tel: 020 383 26 93

e-mail: [email protected]

ABN AMRO Economisch Bureau op internet

www.abnamro.nl/economischbureau

Voor meer informatie over deze sector, neem contact op met:

Disclaimer: Copyright 2015 ABN AMRO and affiliated companies (“ABN AMRO”), Gustav Mahlerlaan 10, 1082 PP Amsterdam / PO Box 283, 1000 EA Amsterdam, The Netherlands. All right reserved.

This material is provided to you for information purposes only. Before investing in any product of ABN AMRO Bank NV, you should inform yourself about various consequences that you may

encounter under the laws of your country. ABN AMRO Bank NV has taken all reasonable care to ensure that the information contained in this document is correct but does not accept liability

for any misprints. ABN AMRO Bank NV reserves the right to make amendments to this material.

This material which is subject to change without notice is provided for informational purposes and should not be construed as a solicitation or offer to buy or sell any securities or related

financial instruments. While ABN AMRO makes reasonable efforts to obtain information from sources, which it believes to be reliable, ABN AMRO makes no representation or warranty of any

kind, either express or implied as to the accuracy, reliability, up-to-dateness or completeness of the information contained herein. Nothing herein constitutes an investment, legal, tax or other

advice nor is it to be relied on in any investment or decision. Certain services and products are subject to legal restrictions and therefore may not be available for residents of certain countries.

You should obtain relevant and specific professional advice before making any investment decision. The past performance is not necessarily a guide to the future result of an investment. The

value of investments may go up or down due to various factors including but not limited to changes in rates of foreign exchange and investors may not get back the amount invested. ABN

AMRO disclaims any responsibility and liability whatsoever in this respect.

Economisch Bureau

http://nl.linkedin.com/in/casperburgering

https://twitter.com/CasperBurgering