02.03.2013 Dokter mijn been doet pijn: een diagnostisch en...

44
02.03.2013 Huisartsensymposium anno 2013 Dokter mijn been doet pijn: een diagnostisch en therapeutisch landschap RADIOLOGIE Özkan ÖZSARLAK RADIOLOGIE Antoon Rigaux (Diensthoofd) Bernard Lepoutre Eva Mortelmans Özkan Özsarlak Jef Peeters Bart Serrien Linus Swinnen Peter Vossen

Transcript of 02.03.2013 Dokter mijn been doet pijn: een diagnostisch en...

02.03.2013

Huisartsensymposium anno 2013

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap

RADIOLOGIE

Özkan ÖZSARLAK

RADIOLOGIE Antoon Rigaux (Diensthoofd)

Bernard Lepoutre

Eva Mortelmans

Özkan Özsarlak

Jef Peeters

Bart Serrien

Linus Swinnen

Peter Vossen

02.03.2013 HAS AZ Monica

2

Vasculaire oorzaken

Vasculaire claudicatio

Diepe veneuze thrombose (DVT)

Thromboflebitis

Varices

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

02.03.2013 HAS AZ Monica

3

Neurogene oorzaken

Cauda equina syndrome

Claudicatio

Fibromyalgie

Periphere neuropathie

Sciatalgie

Spinalkanaalstenose

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

02.03.2013 HAS AZ Monica

4

MSK - FISIO

Baker's cyste

Bottumoren

Bursitis

Chondromalacie

patella

Compartment

syndrome

Degeneratieve wervel

Discus herniatie

Facetaire arthrose

Fracture

Jicht

Lage rugpijn

Legg-Calve-Perthes

Meniscusscheur

Osgood-Schlatter

Osteoarthritis

Osteomyelitis

Patella tendinitis

Peesontsteking

Peesrupture

PCL ruptuur

Rheumatoide arthritis

Shin splints

Spierkramp

Spinaal stenose

Spondylolysis

Sprains and strains

Stressfractuur

VKB ruptuur

Weke delen tumor

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

02.03.2013 HAS AZ Monica

5

RX

ECHOGRAFIE – DUPPLEX – DOPPLER

CT – CT Angiografie (CTA)

MR – MR Angiografie (MRA)

CONVENTIONELE ANGIOGRAFIE (DSA)

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

02.03.2013 HAS AZ Monica

6

RX

Bot +

Weke delen –

Bloedvaten –

geen wachtlijst

goedkoop

ioniserende stralen

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

7

RX

PRO's

fractuur

spondylolysis/spondylolisthesis

facet arthrose, SIG arthrose, heup/knie

arthrose

bot letsels

verkalkingen (pees, tumoraal..)

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

8

RX

PRO's

fractuur

spondylolysis/spondylolisthesis

facet arthrose, SIG arthrose, heup/knie

arthrose

bot letsels

verkalkingen (pees, tumoraal..)

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

9

RX

PRO's

fractuur

spondylolysis/spondylolisthesis

facet arthrose, SIG arthrose, heup/knie

arthrose

bot letsels

verkalkingen (pees, tumoraal..)

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

10

RX

PRO's

fractuur

spondylolysis/spondylolisthesis

facet arthrose, SIG arthrose, heup/knie

arthrose

bot letsels

verkalkingen (pees, tumoraal..)

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

11

RX

CON's

afwijkingen bij al gevorderde stadia

(arthrose, bot letsels,

peesverkalkingen etc)

neuroforaminale beoordeling, maar

geen rechtstreekse visualisatie van

zenuwweefsel

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

12

RX

Trauma

Screening

Chronische gewrichtsklachten

Chronische rugklachten

Chronische beenpijn

geen claudicatio

geen vasculair verhaal

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

13

ECHOGRAFIE – DUPPLEX – DOPPLER

Bot –

Weke delen ++

Bloedvaten ++

korte wachtlijst

goedkoop

niet invasief

geen contrast

geen stralen

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

14

ECHOGRAFIE – DUPPLEX – DOPPLER

PRO's

collectie

hematoom

spierscheur

peesscheur/tendinitis

bursa/bursitis

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

15

ECHOGRAFIE – DUPPLEX – DOPPLER

PRO's

steno-occlusieve arteriele afwijkingen

aantonen van de oorzaak: plaque/calc etc

quantificatie van lumenstenose (doppler)

aneurysma, AV fistel

veneuze afwijkingen

thrombose (DVT)

varices/veneuze insufficiëntie

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

16

ECHOGRAFIE – DUPPLEX – DOPPLER

PRO's

steno-occlusieve arteriele afwijkingen

aantonen van de oorzaak: plaque/calc etc

quantificatie van lumenstenose (doppler)

aneurysma, AV fistel

veneuze afwijkingen

thrombose (DVT)

varices/veneuze insufficiëntie

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

17

ECHOGRAFIE – DUPPLEX – DOPPLER

CON's

intra- en interobserver variability (vasculair)

ervaring

weefsel karakterisatie, extrinsieke pathologie, anatomische

varianten

diep gelegen structuren (gewricht, botrand)

lange onderzoekstijden

lagere sensitiviteitswaarden (46 - 88%)

beinvloed door arithme, hypertensie etc.

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

18

ANDERE VASCULAIRE TECHNIEKEN

DSA

goudstandaard, maar ook met beperkingen

arteriele punctie

ioniserende stralen

nefrotoxisch contrast

'slow flow' detectie steeds beperkt

geen extriensieke afwijkingen

duurder

meer complicaties

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO - DSA

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

19

ANDERE VASCULAIRE TECHNIEKEN

MRA

vooral ideaal voor 'run-off' onderbeen arterieen

korte onderzoekstijden

gemakkelijk

hogere sensitiviteit

tandem letsels

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO - MRA

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

20

ANDERE VASCULAIRE TECHNIEKEN

MRA

maar,

geen bot beoordeling

claustrofobie

overschatting van de graad van stenose (DSA

onderschatting)

gevoelig voor bewegingsartefakten

verkalkingen zijn niet direct zichtbaar

veneuze contaminatie !

gadolinium nephrogenic sytemic fibrosis

NON-CONTRAST technieken zijn opmaak !!

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO - MRA

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

21

ANDERE VASCULAIRE TECHNIEKEN

CTA

geen veneuze contaminatie

ook extraluminele beoordeling

follow-up 'endoleaks', 'stent patency'

snel en accuraat

bloedwand informatie (soft plaque-calcium)

zeer hoge sensitiviteit > DSA

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO - CTA

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

22

ANDERE VASCULAIRE TECHNIEKEN

CTA

post-processing

ioniserende stralen = DSA (10-12 mSv)

iodum contrast: nefrotoxiciteit, contrast allergie

moeilijke beoordeling bij extreme verkalkingen MRA

overschatting van stenose: blooming (ca+, metaal)

onderschatting van stenose: bewegingsartefakten

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO - CTA

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

23

ANDERE VASCULAIRE TECHNIEKEN

CTA

kinderen en oudere patienten Doppler of

MRA

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO - CTA

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

24

CT

Bot +++

Weke delen -/+ (discus afwijkingen +++)

Bloedvaten ++

kortewachtlijst

ioniserende stralen

iodium houdende contrastmiddelen:

nieren? allergie?

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

25

CT

Bot +++

Weke delen -/+ (discus afwijkingen +++)

Bloedvaten ++

kortewachtlijst

ioniserende stralen

iodium houdende contrastmiddelen:

nieren? allergie?

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

26

CT

Bot +++

Weke delen -/+ (discus afwijkingen +++)

Bloedvaten ++

kortewachtlijst

ioniserende stralen

iodium houdende contrastmiddelen:

nieren? allergie?

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

27

CT

Bot +++

Weke delen -/+ (discus afwijkingen +++)

Bloedvaten ++

kortewachtlijst

ioniserende stralen

iodium houdende contrastmiddelen:

nieren? allergie?

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

28

CT

Bot +++

Weke delen -/+ (discus afwijkingen +++)

Bloedvaten ++

kortewachtlijst

ioniserende stralen

iodium houdende contrastmiddelen:

nieren? allergie?

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

29

CT

CON's

bursa/bursitis

kraakbeen/labrum CT arthrografie

kruisbanden/ligamenten/pezen/spieren

wekedelentumoren

beoordeling van de bloedvaten bij extreme

verkalkingen

individualiseren van periphere zenuwen

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

30

MR

Bot ++/+++

Weke delen +++

Bloedvaten +++

langere wachtlijst

claustrofobie

minder nefrotoxisch contrast

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

31

MR

PRO's

inflammatie/infectie/tumor

pees/spier/weke delen

degeneratieve

rug/spinaalkanaal/cauda/filum

terminale

MR angiografie

arteriele afwijkingen

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

32

MR

PRO's

inflammatie/infectie/tumor

pees/spier/weke delen

degeneratieve

rug/spinaalkanaal/cauda/filum

terminale

MR angiografie

arteriele afwijkingen

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

33

MR

PRO's

inflammatie/infectie/tumor

pees/spier/weke delen

degeneratieve

rug/spinaalkanaal/cauda/filum

terminale

MR angiografie

arteriele afwijkingen

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

34

MR

PRO's

inflammatie/infectie/tumor

pees/spier/weke delen

degeneratieve

rug/spinaalkanaal/cauda/filum

terminale

MR angiografie

arteriele afwijkingen

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

35

MR

PRO's

inflammatie/infectie/tumor

pees/spier/weke delen

degeneratieve

rug/spinaalkanaal/cauda/filum

terminale

MR angiografie

arteriele afwijkingen

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

36

MR

CON's

verkalkingen

veneuze structuren

(timing/contrast contaminatie)

groetere regio's

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

02.03.2013 HAS AZ Monica

37

Locale pees/spier afwijkingen, sportletsels (bv

scheur, tedinitis, cyste, bursitis)

Echo = MR

geen CT

Intraarticulaire beoordeling

(kraakbeen/kruisbanden, labrum, meniscus)

MR arthro > CT arthro

MR (vooral voor de knie)

geen CT, geen echo

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

CONCLUSIE

02.03.2013 HAS AZ Monica

38

Arthrose, botspoor, exostose, fractuur

RX CT

Focaal botletsel, bottumor, botscan +

CT MR

Botodeem, AVN, osteomyelitis, maligniteit

MR

Wekedelentumoren

MR (CT)

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

CONCLUSIE

02.03.2013 HAS AZ Monica

39

Oudere patieneten met chronische degeneratieve

rug probelemen, spinaal stenose, NF stenose

screening: RX CT ≤ MR

Kinderen met rug problemen

bot: RX

weke delen/ discus: MR (geen CT, geen echo)

Iscialgie, lumboischialgie, discus problemen

volwassenen: CT ≤ MR

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

CONCLUSIE

02.03.2013 HAS AZ Monica

40

Post-op, follow up

MR

Medullapathie, MS, tumor, infectie

MR

Neuropathie, zenuwcompressie, neurinoom

MR

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

CONCLUSIE

02.03.2013 HAS AZ Monica

41

Vasculaire claudicatio

arteriele steno-occlusieve problemen

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

CONCLUSIE

acuut chronisch

Doppler DSA

+

behandeling

+

CTA of MRA

negatief

?

02.03.2013 HAS AZ Monica

42

Varices, veneuze insufficientie

Doppler (geen CT, geen MR)

DVT

Doppler (geen MR)

(vena cava inferior CTV)

(in combinatie met CT longembolen CTV liezen

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

CONCLUSIE

02.03.2013 HAS AZ Monica

43

Alle aanvragen worden voor het onderzoek gezien door een radioloog: vermelding van gebruik van het contrast is niet noodzakelijk

anamnese, klinische bevindingen

nierinsufficientie (creatinine indien gekend)

contraindicaties of allergieen (bv, iodoium allergie, claustrofobie, neurostimulator, pace-maker enz.)

Neem gerust contact op met de radioloog om het ideaal onderzoek te bepalen of voor verdere inlichtingen

Dokter mijn been doet pijn: een

diagnostisch en therapeutisch

landschap. RADIOLOGIE

RX

ECHO

CT

MR

CONCLUSIE

02.03.2013

Bedankt

Özkan ÖZSARLAK

03-320 59 96

02.03.2013

Huisartsensymposium anno 2013