รายวิชา༛༛ED14201 Leaning Assessment and...

เอกสารประกอบการสอน

รายวชา ED14201 การวดและประเมนผลการเรยนร

Leaning Assessment and Evaluation

อ.ดร.บษวรรษ แสนปลม

คณะครศาสคร

มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน

2560

เอกสารประกอบการสอน

รายวชา ED14201 การวดและประเมนผลการเรยนร

Leaning Assessment and Evaluation


กศ.ด. (การทดสอบและวดผลการศกษา)

คณะครศาสคร

มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน

2560

ค ำน ำ

เอกสารประกอบการสอน รายวชา ED14201 การวดและประเมนผลการเรยนร Leaning

Assessment and Evaluation น ไดแบงเนอหาในการเรยนการสอนไว 12 เรอง มงเนนใหผเรยน มความรความสามารถในการวดและประเมนผลการศกษาทงในภาคทฤษฎและการปฏบต โดยผเขยนไดรวบรวมขอมลจากเอกสาร ต ารา วารสาร และงานวจยแลวน ามาเขยนเรยบเรยง และจดหมวดหมตามล าดบอยางตอเนอง มการสรปประเดนส าคญในแตละบท พรอมกบมประเดนค าถามทก าหนดขนเพอใหนกศกษาไดใชเปนเครองมอในการทบทวนความรในแตละบทเพอหาค าตอบทถกตอง ผเขยนขอขอบพระคณผเขยนเอกสาร ต ารา บทความ และงานวจยทไดน าเนอหามาเรยบเรยงในการเขยนเอกสารประกอบการสอนฉบบน หากเอกสารประกอบการสอนฉบบนมขอบกพรองประการใดผเขยนยนดนอมรบค าแนะน า เพอน าไปปรบปรงแกไขเอกสารประกอบการสอนฉบบนใหมความถกตองและสมบรณมากยงขน และหากเอกสารประกอบการสอนฉบบนมคณงามความด ผเขยนขอใชเปนเครองสกการบชาพระคณของบดา-มารดา นายถวล แสนปลม นางสณย แสนปลม และครอาจารย และขอขอบคณ รศ.ดร.สมชาย วรกจเกษมสกล ผศ.ดร.กฤตวรรณ ค าสม ผศ.ดร.พวงทอง เพชรโทน นางสาวลนน แสนปลม นายจราย แสนปลม นายไพรวลย ชยรตน นายยทธศกด บวแกว ทชวยใหค าแนะน าปรกษา ผลกดนจนเอกสารเลมนส าเรจดวยด หวงวาเอกสารประกอบการสอนนจะอ านวยประโยชนตอการเรยนการสอนตามสมควร หากมขอเสนอแนะผเขยนยนดนอมรบและขอขอบพระคณมาในโอกาสนดวย


4 มกราคม 2559

2

สารบญ

หนา

ค าน า…………………………………………………………………………………………………………………………… (1) สารบญ....................................................................................................................... ................. (2) สารบญตาราง............................................................................................................................. . (8) สารบญรปภาพ................................................................................................................. ............ (11) แผนบรหารการสอน .................................................................................................................. .. (14)

แผนบรหารการสอนประจ าบทท 1 ....................................................................................... 1

บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวดและประเมนผลการศกษา …………………………………… 5

องคประกอบของการเรยนการสอน ……………………………………………………………………… 6

การทดสอบ การวดผล และการประเมนผล ……………………………………………………….. 13

ปรชญาของการวดและประเมนผลการศกษา ………………………………………………………… 19

ความมงหมายของการวดและประเมนผลการศกษา ..................................................... 20

ธรรมชาตของการวดผลการศกษา ………………………………………………………………………. 21

หลกการของการวดและประเมนผลการศกษา .............................................................. 22

ขอควรค านงเกยวกบการวดและประเมนผลการศกษา …………………………………………. 23

กระบวนการวดและประเมนผลการศกษา ………………………………………………………… 24

ประโยชนของการวดและประเมนผลการศกษา …………………………………………………… 25

คณธรรมของครผสอนในการวดและประเมนผลการศกษา ………………………………… 27

สรปสาระส าคญประจ าบทท 1 …………………………………………………………………………. 28

ค าถามเชงปฏบตการประจ าบทท 1 ………………………………………………………………….. 30

หนงสออางองประจ าบทท 1 ……………………………………………………………………………. 31

3

สารบญ

หนา แผนบรหารการสอนประจ าบทท 2 ………………………………………………………………… 33

บทท 2 พฤตกรรมทางการศกษา …………………………………………………………………… 37

มาตรฐานการเรยนรและตวชวด …………………………………………………………….. 37

พฤตกรรมทางการศกษา ……………………………………………………………………….. 42

จดประสงคเชงพฤตกรรม ……………………………………………………………………… 58

การวเคราะหหลกสตร ………………………………………………………………………….. 62

ผงแบบทดสอบ (Test Blueprint) ………………………………………………………… 69

สรปสาระส าคญประจ าบทท 2 ………………………………………………………………. 72

ค าถามเชงปฏบตการประจ าบทท 2 ……………………………………………………….. 72

หนงสออางองประจ าบทท 2 ………………………………………………………………….. 75

แผนบรหารการสอนประจ าบทท 3 ………………………………………………………………… 77

บทท 3 เครองมอวดผลการศกษาดานพทธพสย ……………………………………………… 79

เครองมอวดพฤตกรรมทางการศกษาดานพทธพสย ………………………………….. 79

แบบทดสอบวดผลสมฤทธ …………………………………………………………………….. 81

สรปสาระส าคญประจ าบทท 3 ………………………………………………………………. 108

ค าถามเชงปฏบตการประจ าบทท 3 ……………………………………………………….. 110


แผนบรหารการสอนประจ าบทท 4 ………………………………………………………………… 113

บทท 4 เครองมอการวดผลการศกษาดานจตพสย ……………………………………………. 115

พฤตกรรมทางการศกษาดานจตพสย ………………………………………………………. 115

คณลกษณะอนพงประสงค …………………………………………………………………….. 138

สรปสาระส าคญประจ าบทท 4 ……………………………………………………………….. 150

ค าถามเชงปฏบตการประจ าบทท 4 ………………………………………………………… 151


4

สารบญ

หนา

แผนบรหารการสอนประจ าบทท 5 ……………………………………………………………………… 155

บทท 5 เครองมอวดผลการศกษาดานทกษะพสย ………………………………………………….. 157

พฤตกรรมทางการศกษาดานทกษะพสย ……………………………………………………….. 157

ทกษะการปฏบต ………………………………………………………………………………………… 159

สรปสาระส าคญประจ าบทท 5 ……………………………………………………………………… 186

ค าถามเชงปฏบตการประจ าบทท 5 ………………………………………………………………. 187

หนงสออางองประจ าบทท 5 ………………………………………………………………………… 188

แผนบรหารการสอนประจ าบทท 6 ………………………………………………………………………. 189

บทท 6 คณภาพของเครองมอวดผลการศกษา ………………………………………………………. 193

คณภาพของแบบทดสอบ …………………………………………………………………………….. 193

คณภาพของแบบสอบถาม ……………………………………………………………………………. 229

คณภาพของแบบสงเกต ………………………………………………………………………………. 233

คณภาพของการสมภาษณ …………………………………………………………………………… 234





บทท 7 สถตเบองตนส าหรบการวดและประเมนผลการศกษา …………………………………. 245

ขอมล ……………………………………………………………………………………………………….. 245

การแจกแจงความถ ……………………………………………………………………………………. 249

การวดแนวโนมเขาสสวนกลาง ……………………………………………………………………… 252

การวดการกระจาย …………………………………………………………………………………….. 262

การวดต าแหนงและการเปรยบเทยบ ……………………………………………………………. 269

5

สารบญ

หนา



หนงสออางองประจ าบทท 7 …………………………………………………………………………. 274

แผนบรหารการสอนประจ าบทท 8 ……………………………………………………………………….. 275

บทท 8 การบรหารการสอบ …………………………………………………………………………………. 277

การด าเนนการทดสอบ …………………………………………………………………………………. 277

ธนาคารขอสอบ …………………………………………………………………………………………… 289


ค าถามเชงปฏบตการประจ าบทท 8 ………………………………………………………………... 293

หนงสออางองประจ าบทท 8 ………………………………………………………………………….. 294

แผนบรหารการสอนประจ าบทท 9 ………………………………………………………………………… 295

บทท 9 คะแนนและการตดเกรด …………………………………………………………………………….. 297

คะแนน ………………………………………………………………………………………………………… 297

การก าหนดระดบผลการเรยน …………………………………………………………………………. 305

ระดบผลการเรยนเฉลย …………………………………………………………………………………. 311

สรปสาระส าคญประจ าบทท 9 ……………………………………………………………………….. 313

ค าถามเชงปฏบตการประจ าบทท 9 …………………………………………………………………. 314

หนงสออางองประจ าบทท 9 …………………………………………………………………………… 316


บทท 10 การประเมนตามสภาพจรง ……………………………………………………………………… 321

ความหมายของการประเมนตามสภาพจรง ……………………………………………………… 322

เหตผลในการประเมนผลตามสภาพจรง ………………………………………………………….. 323

แนวคดเบองตนของการประเมนตามสภาพจรง …………………………………………………. 325

ความส าคญของการประเมนตามสภาพจรง ………………………………………………………. 326

6

สารบญ

หนา

ลกษณะของการประเมนตามสภาพจรง ………………………………………………………… 326

ลกษณะงานทน ามาประเมนในการประเมนตามสภาพจรง ………………………………. 327

กระบวนการในการประเมนตามสภาพจรง ……………………………………………………. 327

รปแบบการประเมนผลตามสภาพจรง …………………………………………………………… 328

สงทควรค านงในการประเมนตามสภาพจรง …………………………………………………… 329

ประโยชนของการประเมนตามสภาพจรง ………………………………………………………. 330

ระดบของสภาพจรง …………………………………………………………………………………….. 331

เครองมอในการประเมนผลตามสภาพจรง ……………………………………………………… 334

การใชบนทกการเรยนรในการประเมนผลตามสภาพจรง ………………………………….. 335

ตวอยางแผนการจดการเรยนรตามสภาพจรง …………………………………………………. 337

ขอดและขอจ ากดของการประเมนตามสภาพจรง …………………………………………… 343

สาระส าคญประจ าบทท 10 ………………………………………………………………………….. 344

ค าถามเชงปฏบตการประจ าบทท 10 …………………………………………………………….. 345

หนงสออางองประจ าบทท 10 ……………………………………………………………………….. 347

แผนบรหารการสอนประจ าบทท 11 ……………………………………………………………………… 349

บทท 11 แฟมสะสมผลงาน …………………………………………………………………………………. 353

ความหมายของแฟมสะสมผลงาน ………………………………………………………………….. 353

จดประสงคของแฟมสะสมผลงาน …………………………………………………………………… 354

ลกษณะของแฟมสะสมผลงาน ………………………………………………………………………. 354

ประเภทของแฟมสะสมผลงาน ………………………………………………………………………. 355

แนวทางในการประเมนดวยแฟมสะสมผลงาน …………………………………………………. 356

องคประกอบในแฟมสะสมผลงาน ………………………………………………………………….. 357

ประโยชนของการใชแฟมสะสมผลงาน ……………………………………………………………. 358

การประเมนแฟมสะสมผลงาน ……………………………………………………………………….. 358

เกณฑในการประเมนคณภาพของผลงาน ………………………………………………………… 359

แนวคดการจดท าแฟมสะสมผลงาน ………………………………………………………………… 363

7

สารบญ

หนา

ขอแนะน าในการเลอกหลกฐานหรอชนงานในแฟมสะสมผลงาน ……………………….. 365

การสะทอนภาพตนเอง ………………………………………………………………………………… 366

ตวอยางการประเมนดวยแฟมสะสมผลงาน …………………………………………………….. 367

สรปสาระส าคญประจ าบทท 11 ……………………………………………………………………. 375

ค าถามเชงปฏบตการประจ าบทท 11 …………………………………………………………….. 377

หนงสออางองประจ าบทท 11 ………………………………………………………………………. 377

แผนบรหารการสอนประจ าบทท 12 …………………………………………………………………….. 379

บทท 12 การวดและประเมนผลการเรยนตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 …………………………………………………………………………………. 383

หลกการทควรปฏบตในการประเมนผลการศกษา …………………………………………….. 383

ระดบของการวดและประเมนผลการเรยนรตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ………………………………………………………………………………………… 388

ระเบยบวาดวยการวดและประเมนผลการเรยนรตามหลกสตร

แกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 ของสถานศกษา …………............. 390

การประเมนการเรยนรของผเรยนโดยผทเกยวของ …………………………………………… 414

แนวโนมของการประเมน ………………………………………………………………………………. 414

สรปสาระส าคญประจ าบทท 12 …………………………………………………………………….. 415

ค าถามเชงปฏบตการประจ าบทท 12 ……………………………………………………………… 416


บรรณานกรม ………………………………………………………………………………………………………. 419

8

สารบญตาราง

หนา

ตารางท 2.1 การเปลยนแปลงของพฤตกรรมทางการศกษาดานพทธพสย …………………….. 43

ตารางท 2.2 รายละเอยดการเปลยนแปลงของจดประสงคทางการศกษาดานพทธพสย ...... 44

ตารางท 2.3 มตของพฤตกรรมดานพทธพสย ……………………………………………………………… 48

ตารางท 2.4 ค าส าคญและพฤตกรรมทางการศกษาดานพทธพสยทง 6 ขน …………………… 49

ตารางท 2.5 มตของความรและมตของพฤตกรรมดานพทธพสย ………………………………….. 52

ตารางท 2.6 เปาหมายของการวเคราะหหลกสตรจ าแนกตามชวงเวลา .............................. 63

ตารางท 2.7 วเคราะหหลกสตรแสดงการก าหนดน าหนกของเนอหา/ จดประสงคและพฤตกรรม …………………………………………………………………….. 64

ตารางท 2.8 ผลการวเคราะหหลกสตรของผสอนคนท 1 ……………………………………………… 65

ตารางท 2.9 ผลการวเคราะหหลกสตรของผสอนคนท 2 ……………………………………………… 65

ตารางท 2.10 ผลการวเคราะหหลกสตรของผสอนคนท 3 …………………………………………… 65

ตารางท 2.11 ผลการวเคราะหหลกสตรของผสอนคนท 4 …………………………………………… 66

ตารางท 2.12 ผลการวเคราะหหลกสตรของผสอนคนท 5 ……………………………………………. 66

ตารางท 2.13 ผลการวเคราะหหลกสตรโดยเฉลยของครผสอนทง 5 คน ………………………… 67

ตารางท 2.14 ผลการวเคราะหหลกสตรจดท าเปนตาราง 1000 หนวย ………………………….. 67

ตารางท 2.15 ผลการวเคราะหหลกสตรจดท าเปนตาราง 100 หนวย ………………………….. 68

ตารางท 2.16 ตวอยางผงการทดสอบ (Test Map) ……………………………………………………. 70

ตารางท 2.17 ตวอยางผงแบบทดสอบ (Test Blueprint) ………………………………………….. 71

ตารางท 3.1 ขอดและขอจ ากดในการใชแบบทดสอบแบบอตนย ………………………………….. 93

ตารางท 3.2 ขอดและขอจ ากดแบบทดสอบแบบถก-ผด ……………………………………………… 99

ตารางท 3.3 ขอดและขอจ ากดของแบบทดสอบแบบจบค …………………………………………… 102

ตารางท 3.4 ขอดและขอจ ากดของแบบทดสอบแบบเตมค า หรอแบบตอบสน ๆ …………… 104

ตารางท 3.5 ขอดและขอจ ากดของแบบทดสอบแบบเลอกตอบ ………………………………….. 108

ตารางท 4.1 ขอด-ขอจ ากดของแบบตรวจสอบรายการ ………………………………………………. 119

ตารางท 4.2 ขอด-ขอจ ากดของการสงเกต ………………………………………………………………… 123

ตารางท 4.3 ขอด-ขอจ ากดของการสมภาษณ …………………………………………………………… 125

ตารางท 4.4 ขอด-ขอจ ากด และขอเสนอแนะของการถามตอบในชนเรยน ………………….. 133

ตารางท 4.5 ขอด-ขอจ ากดและขอเสนอแนะของการสนทนากบนกเรยน ……………………… 135

9


หนา

ตารางท 4.6 ขอดและขอจ ากดในการสอสารสวนบคคล ………………………………………….. 137

ตารางท 4.7 การวเคราะหตวชวดคณลกษณะอนพงประสงคกบ

กระบวนการพฒนาและประเมนในสถานศกษา …………………………………… 140

ตารางท 5.1 ความสมพนธระหวางการปฏบตงานกบ

วธการวดทกษะการปฏบตงาน ………………………………………………………….. 160

ตารางท 6.1 ตารางประกอบการค านวณความเชอมน .................................................... 203

ตารางท 6.2 รปแบบของแบบตรวจสอบทใหผเชยวชาญพจารณา

ความเทยงตรงเชงเนอหา …………………………………………………………………. 213

ตารางท 6.3 จ านวนผสอบกอนสอนและหลงสอนทจ าแนกตาม

การผานเกณฑกบไมผานเกณฑ …………………………………………………………. 217

ตารางท 6.4 รปแบบของแบบตรวจสอบทใหผเชยวชาญพจารณา

ความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบสอบถาม ………………………………………… 231

ตารางท 8.1 การทดสอบโดยสถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต .............................. 286

ตารางท 9.1 สญลกษณ คาและความหมายของระดบผลการเรยน ……………………………. 306

ตารางท 9.2 ขดจ ากดลางของระดบผลการเรยน A ตามความสามารถ

ของกลม และตวอยาง ………………………………………………………………………. 308

ตารางท 9.3 ระดบคะแนนเฉลย และขดจ ากดลางตามระดบ

ความสามารถของผเรยน …………………………………………………………………… 310

ตารางท 10.1 เกณฑและการใหคะแนนการประเมนคณภาพบนทกการเรยนร …………… 336

ตารางท 11.1 ตวอยางแบบตรวจสอบรายการทกษะพนฐานทสงเสรมการอาน ………….. 359

ตารางท 11.2 มาตราสวนประมาณคาเชงตวเลขในการประเมน

คณลกษณะการเรยนรแบบกลม ………………………………………………………. 360

ตารางท 11.3 เกณฑการประเมนแฟมสะสมผลงาน ………………………………………………… 361

ตารางท 11.4 มาตราสวนเชงพรรณนา ………………………………………………………………….. 362

ตารางท 11.5 มาตราสวนเชงประเมน …………………………………………………………………… 362

ตารางท 12.1 สรปการวดและประเมนผลระดบประถมศกษา ........................................ 385 ตารางท 12.2 สรปการวดและประเมนผลระดบมธยมศกษา …………………………………….. 387

10


หนา

ตารางท 12.3 การมอบหมายภารกจการวดและประเมนผลการเรยนร ใหบคลากรฝายตาง ๆ ของสถานศกษารบผดชอบ …………………………………… 392

ตารางท 12.4 การเปรยบเทยบระดบผลการเรยนระบบทแตกตาง …………………………………. 405

ตารางท 12.5 เกณฑการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยน ...................................... 405 ตารางท 12.6 เกณฑการประเมนคณลกษณะอนพงประสงค และกจกรรมพฒนาผเรยน ……………………………………………………………………... 406

ตารางท 12.7 การเปลยนแปลงจดเนนของการประเมน ......................................................... 415

11

สารบญภาพ

หนา

ภาพท 1.1 บทบาทของการประเมนระหวางเรยนและการประเมนผลสรป …………………….. 6

ภาพท 1.2 ความสมพนธระหวางองคประกอบของการเรยนการสอน

ตามแนวคดของไทเลอร …………………………………………………………………………… 7

ภาพท 1.3 ทกษะศตวรรษท 21 ของเดกไทย ……………………………………………………………… 8

ภาพท 1.4 ลกษณะครไทยและเดกไทยทพงประสงคในศตวรรษท 21 ……………………………. 10

ภาพท 1.5 ความสมพนธระหวางการทดสอบ การวดผลและการประเมนผล …………………… 19

ภาพท 2.1 องคประกอบของพฤตกรรมทางการศกษาของผเรยน ………………………………….. 43

ภาพท 2.2 พฤตกรรมดานจตพสยตามล าดบขน ………………………………………………………….. 55

ภาพท 2.3 พฤตกรรมดานทกษะพสยตามล าดบขน ……………………………………………………… 57

ภาพท 2.4 จดประสงคทวไป และจดประสงคเชงพฤตกรรม …………………………………………. 59

ภาพท 3.1 การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทมคณภาพ …………………………………………... 86

ภาพท 4.1 แผนผงสงคมมตในหองเรยนหองหนง ................................................................. 128

ภาพท 4.2 แผนผงสงคมมต ………………………………………………………………………………………. 129

ภาพท 4.3 แผนภาพความคดโดยก าหนดใหผเรยนเปนศนยกลาง ………………………………….. 131

ภาพท 4.4 วธบนทกผลการประเมนเพอการรายงานคณลกษณะอนพงประสงค ................ 143

ภาพท 5.1 ปฏสมพนธของจดมงหมายทางการศกษา …………………………………………………… 157

ภาพท 5.2 เสนแหงความตอเนองของการวดทกษะการปฏบต ……………………………………… 163

ภาพท 6.1 ขนตอนการสรางแบบทดสอบและการหาคณภาพแบบทดสอบ ……………………. 195

ภาพท 6.2 ความเชอมนของเครองมอในการวด …………………………………………………………... 196

ภาพท 6.3 วธการทดสอบซ า …………………………………………………………………………………….. 197

ภาพท 6.4 วธการทดสอบแบบสมมล …………………………………………………………………………. 198

ภาพท 6.5 วธการทดสอบแบบซ าและสมมล ……………………………………………………………….. 199

ภาพท 6.6 วธการทดสอบการแบงครงแบบทดสอบ …………………………………………………….. 200

ภาพท 6.7 ความสมพนธระหวางความเชอมนกบความเทยงตรง …………………………………… 209

ภาพท 6.8 การตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา …………………………………………………….. 210

ภาพท 6.9 การตรวจสอบความเทยงตรงเชงสภาพ ………………………………………………………. 211

ภาพท 6.10 การตรวจสอบความเทยงตรงเชงพยากรณ ……………………………………………….. 211

12


หนา

ภาพท 6.11 การตรวจสอบความเทยงตรงเชงโครงสราง …………………………………………….. 212

ภาพท 6.12 การจ าแนกกลมสงและกลมต าโดยใชเทคนค 27% ………………………………….. 219

ภาพท 6.13 ความเปนปรนยของแบบทดสอบ ………………………………………………………….. 227

ภาพท 6.14 ความมประสทธภาพของเครองมอทใชในการวจย …………………………………… 228

ภาพท 7.1 ความสมพนธของระดบขอมล …………………………………………………………………. 249

ภาพท 7.2 การแจกแจงเปนโคงปกต .................................................................................. 261

ภาพท 7.3 การแจกแจงเปนเบซาย ………………………………………………………………………….. 261

ภาพท 7.4 การแจกแจงเปนเบขวา …………………………………………………………………………… 261

ภาพท 8.1 แผนผงทนงสอบของนกเรยนจ านวน 30 คน ……………………………………………… 280

ภาพท 9.1 การแจกแจงแบบโคงปกต ……………………………………………………………………….. 301

ภาพท 10.1 การเรยนรตามสภาพจรงและการประเมนตามสภาพจรง ………………………….. 322

ภาพท 10.2 แนวคดและความหมายของการประเมนตามสภาพจรง ……………………………. 323

ภาพท 10.3 ความสมพนธระหวางหลกสตร การเรยนการสอน และการประเมน

แบบดงเดม แบบปรบปรง และแบบทควรจะเปน ……………………………………… 324

ภาพท 10.4 การปรบเปลยนวธการวดและการประเมนใหมความสอดคลองกบ

การวดกระบวนการคดในระดบสง ……………………………………………………………. 324

ภาพท 10.5 รปแบบการประเมนผลตามสภาพจรง ………………………………………………………. 328

ภาพท 10.6 การพจารณาระดบสภาพจรงจากสถานการณการทดสอบ ................................ 331

ภาพท 10.7 การพจารณาระดบสภาพจรงจากรปแบบค าตอบ ………………………………………. 332

ภาพท 10.8 การพจารณาระดบสภาพจรงจากวธการเกบรวบรวมขอมล ………………………… 333

ภาพท 10.9 การพจารณาระดบสภาพจรงจากความถในการทดสอบ ……………………………… 333

ภาพท 11.1 ความสมพนธระหวางประเภทของแฟมสะสมผลงาน …………………………………. 356

ภาพท 11.2 กระบวนการการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมผลงานของ หนวยศกษานเทศก …………………………………………………………………………………. 363

ภาพท 11.3 กระบวนการการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมผลงาน

ของบรค โฟการท และเบลการด ………………………………………………………………. 364

13


หนา


ตามรปแบบ COSDE ของชยฤทธ ศลาเดช ……………………………………………….. 365

ภาพท 12.1 แสดงองคประกอบการวดและประเมนผลการเรยนร …………………………………. 396

ภาพท 12.2 องคประกอบการวดและประเมนผลการเรยนรตามกลมสาระการเรยนร ………. 397

ภาพท 12.3 กระบวนการทตอเนองของการอาน คดวเคราะห และเขยน ……………………….. 398

ภาพท 12.4 ขนตอนการพฒนาและประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยนของสถานศกษา ……………………………………………………………………….. 399

ภาพท 12.5 องคประกอบการวดและประเมนคณลกษณะอนพงประสงค ……………………….. 400

ภาพท 12.6 ขนตอนการด าเนนการประเมนคณลกษณะอนพงประสงค ของสถานศกษา ……………………………………………………………………………………. 401

ภาพท 12.7 กจกรรมพฒนาผเรยน …………………………………………………………………………….. 402

ภาพท 12.8 ขนตอนการประเมนกจกรรมพฒนาผเรยน ………………………………………………… 402

ภาพท 12.9 ระเบยนแสดงผลการเรยน (ใบ ปพ.1) ……………………………………………………….. 410

14

แผนบรหารการสอน

รายวชา ED14201 การวดและประเมนผลการเรยนร Leaning Assessment and Evaluation

ค าอธบายรายวชา ศกษาทฤษฎการวดและประเมนผลการศกษา พฤตกรรมทางการศกษา เครองมอการวดผลการศกษา สถตเบองตนส าหรบการวดและประเมนผล การบรหารการสอบ การประเมนผลตามสภาพจรง การประเมนจากแฟมสะสมผลงาน การประเมนภาคปฏบต คะแนนและการใหผล การเรยน ปฏบตการวดและประเมนผลการเรยนรของผเรยน

จ านวนหนวยกต : (ทฤษฎ : ปฏบต : อสระ) : 3(2-2-5)

จดประสงคทวไป เมอนกศกษาเรยนจบบทเรยนนแลว

1. เพอใหนกศกษามความรเขาใจทฤษฎการวด ความหมายของการทดสอบ การวดผลและการประเมนผลการศกษา 2. เพอใหนกศกษามความรเขาใจปรชญา ความมงหมาย ธรรมชาตของการวดผลการศกษาหลกการเบองตน กระบวนการและประโยชนของการวดและการประเมนผล 3. เพอใหนกศกษามความรเขาใจคณธรรมและจรยธรรมของการวดและการประเมนผล

4. เพอใหนกศกษามความรเขาใจพฤตกรรมตามจดมงหมายทางการศกษา

5. เพอใหนกศกษามความรเขาใจเครองมอวดพฤตกรรมการเรยนร 6. เพอใหนกศกษามความร เขาใจการสรางและหาคณภาพเครองมอวดผลแบบทดสอบ แตละชนด

7. เพอใหนกศกษามความรเขาใจสถตเบองตนส าหรบการวดและการประเมนผล

8. เพอใหนกศกษามความรเขาใจการบรหารการสอบ คะแนน และการใหระดบผลการเรยน

9. เ พอใหนกศกษามความร ความร เขาใจและวเคราะหการประเมนตามสภาพจรง การประเมนผลจากแฟมสะสมผลงาน การประเมนภาคปฏบต และการฝกปฏบต 10. เพอใหนกศกษาวเคราะหและประยกตใชความรในการวดผลและประเมนผลการศกษากระบวนการและประโยชนของการวดและการประเมนผล

11. เพอใหนกศกษามเจตคตทดตอการวดผลและประเมนผลทางการศกษา

15

เนอหา บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวดและประเมนผลการศกษา 4 ชวโมง 1. องคประกอบของการเรยนการสอน

2. การทดสอบ การวดผล และการประเมนผล

3. ปรชญาของการวดและประเมนผลการศกษา

4. ความมงหมายของการวดและประเมนผลการศกษา

5. ธรรมชาตของการวดผลการศกษา

6. หลกการของการวดและประเมนผลการศกษา

7. ขอควรค านงเกยวกบการวดและประเมนผลการศกษา

8. กระบวนการวดและประเมนผลการศกษา

9. ประโยชนของการวดและประเมนผลการศกษา

10. คณธรรมของครผสอนในการวดและประเมนผลการศกษา

บทท 2 พฤตกรรมทางการศกษา 8 ชวโมง 1. มาตรฐานการเรยนรและตวชวด

2. พฤตกรรมทางการศกษา

3. จดประสงคเชงพฤตกรรม

4. การวเคราะหหลกสตร

5. ผงแบบทดสอบ (Test Blueprint)

บทท 3 เครองมอวดผลการศกษาดานพทธพสย 4 ชวโมง 1. เครองมอวดพฤตกรรมทางการศกษาดานพทธพสย

2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธ บทท 4 เครองมอการวดผลการศกษาดานจตพสย 4 ชวโมง 1. พฤตกรรมทางการศกษาดานจตพสย

2. คณลกษณะอนพงประสงค บทท 5 เครองมอวดผลการศกษาดานทกษะพสย 4 ชวโมง 1. พฤตกรรมทางการศกษาดานทกษะพสย

2. ทกษะการปฏบต

16

บทท 6 คณภาพของเครองมอวดผลการศกษา 8 ชวโมง 1. คณภาพของแบบทดสอบ

2. คณภาพของแบบสอบถาม 3. คณภาพของแบบสงเกต

4. คณภาพของการสมภาษณ

บทท 7 สถตเบองตนส าหรบการวดและประเมนผลการศกษา 8 ชวโมง 1. ขอมล

2. การแจกแจงความถ 3. การวดแนวโนมเขาสสวนกลาง 4. การวดการกระจาย

5. การวดต าแหนงและการเปรยบเทยบ

บทท 8 การบรหารการสอบ 4 ชวโมง 1. การด าเนนการทดสอบ

2. ธนาคารขอสอบ

บทท 9 คะแนนและการตดเกรด 4 ชวโมง 1. คะแนน

2. การก าหนดระดบผลการเรยน

3. ระดบผลการเรยนเฉลย

บทท 10 การประเมนตามสภาพจรง 4 ชวโมง 1. ความหมายของการประเมนตามสภาพจรง 2. เหตผลในใชการประเมนผลตามสภาพจรง 3. แนวคดเบองตนของการประเมนตามสภาพจรง 4. ความส าคญของการประเมนตามสภาพจรง 5. ลกษณะของการประเมนตามสภาพจรง 6. ลกษณะงานทน ามาประเมนในการประเมนตามสภาพจรง 7. กระบวนการในการประเมนตามสภาพจรง 8. รปแบบการประเมนผลตามสภาพจรง 9. สงทควรค านงในการประเมนตามสภาพจรง 10. ประโยชนของการประเมนตามสภาพจรง 11. ระดบของสภาพจรง 12. เครองมอในการประเมนตามสภาพจรง

17

13. การใชบนทกการเรยนรในการประเมนผลตามสภาพจรง 14. ตวอยางแผนการจดการเรยนรตามสภาพจรง 15. ขอดและขอจ ากดของการประเมนตามสภาพจรง บทท 11 แฟมสะสมผลงาน 4 ชวโมง 1. ความหมายของแฟมสะสมผลงาน

2. จดประสงคของแฟมสะสมผลงาน

3. ลกษณะของแฟมสะสมผลงาน

4. ประเภทของแฟมสะสมผลงาน

5. แนวทางในการประเมนดวยแฟมสะสมผลงาน

6. องคประกอบในแฟมสะสมผลงาน

7. ประโยชนของการใชแฟมสะสมผลงาน

8. การประเมนแฟมสะสมผลงาน

9. เกณฑในการประเมนคณภาพของผลงาน

10. แนวคดการจดท าแฟมสะสมผลงาน

11. ขอแนะน าในการเลอกหลกฐานหรอชนงานในแฟมสะสมผลงาน

12. การสะทอนภาพตนเอง 13. ตวอยางการประเมนดวยแฟมสะสมผลงาน

14. ขอดและขอจ ากดของแฟมสะสมผลงาน

บทท 12 การวดและประเมนผลการเรยนตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน 4 ชวโมง พทธศกราช 2551

1. หลกการทควรปฏบตในการประเมนผลการศกษา

2. ระดบของการวดและประเมนผลการเรยนรตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

3. ระเบยบวาดวยการวดและประเมนผลการเรยนรตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 ของสถานศกษา

4. การประเมนการเรยนรของผเรยนโดยผทเกยวของ 5. แนวโนมของการประเมน

18

กจกรรมการเรยนการสอน

1. ผสอนชแจงจดประสงคและอธบายเนอหา

2. ผสอนใหนกศกษาจดกลม กลมละ 3 คน แบบคละความสามารถ เพอใหความชวยเหลอซงกนและกนในระหวางจดกจกรรมการเรยนการสอน

3. สมตวแทนนกศกษาออกมาน าเสนอ

4. ผสอนและนกศกษารวมกนสรปบทเรยน

5. ใหนกศกษาตอบค าถามเชงปฏบตการประจ าบททายบทเปนรายบคคล

6. มอบหมายใหนกศกษาศกษาเอกสารประกอบการสอนมาลวงหนา

สอการเรยนการสอน

1. การน าเสนอเนอหาบทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวดและประเมนผลการศกษา ดวย Microsoft PowerPoint

2. เอกสารประกอบการเรยนการสอน 3. แหลงการเรยนรทางอนเตอรเนตเกยวกบการวดและประเมนผล ไดแก 3.1 วดผลจดคอม www.watpon.com

3.2 ครบานนอก.คอม www.kroobannok.com

4. ต าราหรอหนงสอเรยนเกยวกบการวดและประเมนผลการศกษา

การวดและประเมนผล 1. การวดผล

1.1 สงเกตพฤตกรรมการเรยนในระหวางเรยน

1.2 การถาม-ตอบระหวางบคคล

1.3 การท าค าถามเชงปฏบตการประจ าบทเปนรายกลม

1.4 การท าค าถามเชงปฏบตการประจ าบทเปนรายบคคล

1.5 การทดสอบระหวางเรยน

1.6 การทดสอบปลายภาคเรยน

2. การประเมนผล ใชเกณฑการประเมนของมหาวทยาลยราชภฏอดรธาน ดงน ไดคะแนนตงแตรอยละ 80 ขนไป ไดระดบผลการเรยน A

ไดคะแนนระหวางรอยละ 75 - 79 ไดระดบผลการเรยน B+

ไดคะแนนระหวางรอยละ 70 - 74 ไดระดบผลการเรยน B

ไดคะแนนระหวางรอยละ 65 - 69 ไดระดบผลการเรยน C+

http://www.watpon.com/

http://www.kroobannok.com/

19

ไดคะแนนระหวางรอยละ 60 - 64 ไดระดบผลการเรยน C

ไดคะแนนระหวางรอยละ 55 - 59 ไดระดบผลการเรยน D+

ไดคะแนนระหวางรอยละ 50 - 54 ไดระดบผลการเรยน D

ไดคะแนนต ากวารอยละ 50 ไดระดบผลการเรยน F

ขาดการสงงาน/ขาดการทดสอบยอยได I

แผนบรหารการสอนประจ าบทท 1

ความรเบองตนเกยวกบการวดและประเมนผลการศกษา

จดประสงคเชงพฤตกรรม เมอนกศกษาเรยนจบบทเรยนนแลว นกศกษาสามารถ

1. ระบองคประกอบของการเรยนการสอนได 2. บอกความหมายของการทดสอบ การวดผล และการประเมนผลไดถกตอง 3. ระบปรชญาของการวดและประเมนผลทส าคญทสดไดอยางถกตอง 4. บอกจดมงหมายของการวดและประเมนผลไดอยางถกตอง 5. อธบายธรรมชาตของการวดการศกษาได 6. อธบายหลกการของการวดและประเมนผลไดอยางถกตอง 7. บอกขอควรค านงถงเกยวกบการวดและประเมนผลได 8. อธบายกระบวนการวดและประเมนผลไดอยางถกตอง 9. บอกประโยชนของการวดและประเมนผลไดอยางถกตอง

10. บอกคณธรรมของครผสอนในการวดและประเมนผลไดอยางถกตอง

เนอหาสาระ

1. องคประกอบของการเรยนการสอน


3. ปรชญาของการวดและประเมนผลการศกษา

4. ความมงหมายของการวดและประเมนผลการศกษา 5. ธรรมชาตของการวดผลการศกษา 6. หลกการของการวดและประเมนผลการศกษา


8. กระบวนการวดและประเมนผลการศกษา


10. คณธรรมของครผสอนในการวดและประเมนผลการศกษา

2


สปดาหท 1 1. ปฐมนเทศนกศกษาดวยการอธบายแผนบรหารการสอนรายวชา ED14201 การวดและประเมนผลการเรยนร นกเรยนจะตองเรยนรเนอหาสาระเกยวกบทฤษฎการวดและประเมนผลการศกษา พฤตกรรมทางการศกษา เครองมอการวดผลการศกษา สถตเบองตนส าหรบการวดและประเมนผล การบรหารการสอบ การประเมนผลตามสภาพจรง การประเมนจากแฟมสะสมผลงาน การประเมนภาคปฏบต คะแนนและการใหผลการเรยน ปฏบตการวดและประเมนผลการเรยนรของผเรยน จากนนใหนกศกษารวมก าหนดเกณฑการวดและประเมนผล ผสอนแนะน าการอานหนงสอเพมเตม ขอปฏบตในการเรยน และใหนกศกษาซกถามในประเดนทสงสย

2. ผสอนชแจงจดประสงคเชงพฤตกรรมใหนกศกษาทราบ

3. ผสอนอธบายเนอหาบทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวดและประเมนผลการศกษา ดวย Microsoft PowerPoint ผสอนชแจงจดประสงคเชงพฤตกรรมใหนกศกษาทราบ

4. ใหนกศกษาจดกลม กลมละ 3 คน แบบคละความสามารถเพอใหความชวยเหลอซงกนและกน

5. ใหนกศกษารวมกนอภปรายในประเดน “การวดและประเมนผลอยในสวนใดบางของ การจดการเรยนการสอน” เพอหาขอสรปรวมกน

6. สมตวแทนกลมออกมาน าเสนอขอสรป

7. ผสอนและนกศกษาชวยกนสรปบทเรยน

8. ใหนกศกษาตอบค าถามเชงปฏบตการประจ าบทท 1 เปนรายบคคล แลวสงในสปดาหหนา 9. มอบหมายใหนกศกษาศกษาเอกสารประกอบการสอนบทท 2 พฤตกรรมทางการศกษามาลวงหนา


1. การน าเสนอเนอหาบทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวดและประเมนผลการศกษา ดวย Microsoft PowerPoint

2. เอกสารประกอบการเรยนการสอนบทท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวดและประเมนผลการศกษา 3. แหลงการเรยนรทางอนเตอรเนตเกยวกบการวดและประเมนผล ไดแก 3.1 วดผลจดคอม www.watpon.com




3

4. ต าราหรอหนงสอเรยนเกยวกบการวดและประเมนผลการศกษา ไดแก

ชวาล แพรตกล. (2518). เทคนคการวดผล. พมพครงท 6. กรงเทพฯ: วฒนาพานช. พชต ฤทธจรญ. (2557). หลกการวดและประเมนผลการศกษา. พมพครงท 9. กรงเทพฯ: เฮาส ออฟ

เคอรมสท. ศรชย กาญจนวาส. (2556). ทฤษฎการทดสอบแบบดงเดม (Classical Test Theory). พมพครง

ท 7. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. สมชาย วรกจเกษมสกล . (2559). การวดและประเมนผลการศกษา. พมพครงท 7. อดรธาน:

โรงพมพอกษรศลป. สมนก ภททยธน. (2558). การวดผลการศกษา. พมพครงท 10. กาฬสนธ: ประสานการพมพ. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน . (2553). ชดฝกอบรมการวดและประเมนผล

การเรยนรหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

สวมล วองวานช. (2546). การประเมนผลการเรยนรแนวใหม. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

การวดและประเมนผล

จดประสงค เครองมอ/วธการ การประเมนผล

1. ระบองคประกอบของการเรยนการสอนได 2. บอกความหมายของการทดสอบ การวดผล และการประเมนผลไดถกตอง 3. ระบปรชญาของการวดและประเมนผลทส าคญทสดไดอยางถกตอง 4. บอกจดมงหมายของการวดและประเมนผลไดอยางถกตอง 5. อธบายธรรมชาตของการวดการศกษาได 6. อธบายหลกการของการวดและประเมนผลไดอยางถกตอง 7. บอกขอควรค านงถงเกยวกบการวดและประเมนผลได

1. สงเกตพฤตกรรมการเรยนในระหวางเรยน

2. ตอบค าถามเชงปฏบตการประจ าบทท 1 เปนรายบคคล

1. นกศกษามสวนรวมในการอภปรายกลมในระหวางเรยน

2. ตอบค าถามเชงปฏบตการประจ าบทท 1 เปนรายบคคลถกตองไมนอยกวารอยละ 75

4


8. อธบายกระบวนการวดและประเมนผลไดอยางถกตอง 9. บอกประโยชนของการวดและประเมนผลไดอยางถกตอง 10. บอกคณธรรมของครผสอนในการวดและประเมนผลไดอยางถกตอง

5

บทท 1

ความรเบองตนเกยวกบการวดและประเมนผลการศกษา

“การวดและประเมนผล เพอคนหาและพฒนาสมรรถภาพของมนษย”

ชวาล แพรตกล (2518: 34)

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 มการก าหนดเกณฑการวดและการประเมนผลกลางขน ประกอบดวย การตดสนผลการเรยน การใหระดบผลการเรยน การรายงานผลการเรยน เกณฑการจบระดบประถมศกษา เกณฑการจบระดบมธยมศกษาตอนตน เกณฑการจบระดบมธยมศกษาตอนปลาย การพจารณาเลอนชน การจดใหเรยนซ าชน เอกสารหลกฐานการศกษา และการเทยบโอนผลการเรยน ดงนนครจงตองศกษาแนวปฏบตการวดและประเมนผล เพอใหครสามารถก าหนดระเบยบวาดวยการวดและประเมนผลการเรยนใหสอดคลองและเปนไปตามเกณฑของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2553: 14-15) การวดและประเมนผลการเรยนตองอยบนพนฐาน 2 ประการ คอ การประเมนเพอพฒนาและการประเมนเพอสรปประเมนผลการเรยนหรอใหคะแนน ภาพท 1.1 น าเสนอแนวคดของกสคยและไบเลย (Guskey & Bailey, 2001 อางองใน ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2553: 14) ทกลาวถงบทบาทของการประเมนระหวางเรยน (Formative Assessment) และ การประเมนผลสรป (Summative Assessment) โดยแสดงกระบวนการเรยนการสอน และ การประเมนผลการเรยนในหนวยการเรยนรหนงทมงเนนการพฒนาผเรยนเปนส าคญ ซงสอดคลองกบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 การประเมนเพอการพฒนาเกดขนตลอดเวลาในหนวยการเรยนรซ าแลวซ าอกจนกระทงนกเรยนจะบรรลตามเปาหมายทก าหนด

6

สอน

ภาพท 1.1 บทบาทของการประเมนระหวางเรยนและการประเมนผลสรป

ตามแนวคดของกสคยและไบเลย (Guskey & Bailey, 2001) ทมา : ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2553: 14)

1. องคประกอบของการเรยนการสอน

ในการจดกจกรรมการเรยนการสอนใด ๆ มองคประกอบทส าคญ 3 สวน ไดแก จดประสงคการเรยนร (Learning Objective) กจกรรมการเรยนการสอน (Learning Experience) และการวดและประเมนผล (Evaluation) กลาวคอ ในการจดกจกรรมการเรยนการสอนใด ๆ ครผสอนจะตองเรมตนทการก าหนดจดประสงคการเรยนรเพอเปนเปาหมายใหผเรยน หลงจากนนจะตองด าเนนการจดกจกรรมการเรยนการสอนทสอดคลองเพอใหบรรลจดประสงคการเรยนรนน ๆ และทายทสดจะตองมการวดและประเมนผลวาผเรยนไดบรรลจดประสงคการเรยนรหรอไม เพอทจะไดน าไปปรบปรงจดประสงคการเรยนรและกจกรรมการเรยนการสอน กลาวไดวา การวดและประเมนผลจะตองเกดขนระหวางการเรยนการสอน โดยทองคประกอบทง 3 สวนจะมความสมพนธกนในลกษณะมปฏสมพนธซงกนและกนตามแนวคดของไทเลอร ดงภาพท 1.2

การประเมน

ระหวางเรยน

(Formative

Assessment)


ผลสรป (Summative

Assessment)

- ขนหนวยใหม - ไดหลกฐานเพอตดสนผล/ใหคะแนน

สอนตอไป

แกไข

บรรลผล

บรรลผล

ตองปรบปรง ตองปรบปรง

เสรมเพม

7

ภาพท 1.2 ความสมพนธระหวางองคประกอบของการเรยนการสอนตามแนวคดของไทเลอร ทมา : Stanley & Hopkin (1972: 6)

ในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มาตรา 26 ไดก าหนดวา ใหสถานศกษาไดจดการประเมนผลผเรยน โดยพจารณาจากพฒนาการของผเรยน ความประพฤต การสงเกตพฤตกรรมการเรยน การรวมกจกรรม และการทดสอบควบคกนไปในกระบวนการเรยนการสอนตามความเหมาะสมของแตละระดบและรปแบบการศกษา ดงนนครผสอนจงตองด าเนนการวดและประเมนผลใหไดแกนแทของศกยภาพ และพฒนาการของผเรยนโดยใหค านงถงหลกการดงน (ชศร ตนพงศ, 2546: 8-9) 1. เนนกระบวนการประเมนเพอพฒนาผเรยนและการประเมนเพอตดสนการเรยนใหมความครอบคลมทงดานความรทกษะและกระบวนการ รวมทงคณธรรมจรยธรรมหรอคณลกษณะ อนพงประสงค

2. เนนการประเมนดวยวธการทหลากหลายสอดคลองกบกระบวนการเรยนรทจดใหแกผ เรยนเกดการเรยนรตามสภาพจรง หรอใกลเคยงกบสถานการณจรงทสะทอนถงความรความสามารถ และการปฏบตจรงของผเรยนไดอยางชดเจน

3. เนนการบรณาการการประเมนผลควบคไปกบการเรยนการสอนและกระบวน การเรยนรของผเรยน โดยการประเมนจากคณภาพของงานและกระบวนการท างานของผเรยน

4. เนนการใหผเรยนมสวนรวมในการก าหนดเกณฑการประเมนสงเสรมใหมการประเมนตนเอง ประเมนโดยเพอนหรอกลมเพอน และประเมนโดยผทมสวนเกยวของ 5. เนนการประเมนผเรยนดวยการพจารณาอยางครอบคลมจากพฒนาการของผเรยนความประพฤต การสงเกตพฤตกรรมการเรยน การรวมกจกรรม และการทดสอบตามความเหมาะสม

จดประสงคการเรยนร

กจกรรมการเรยนการสอน การวดและประเมนผล

8

เดกด เดกเกง เดกมความสข เปนคณลกษณะของเดกไทยทชาตตองการ เมอเยาวชนไทยเตบโต คนไทยกจะเตบโตดวยความเปนคนเกงคด เกงงาน เกงคน เกงเรยน อนเปนก าลงของชาต ในปจจบนนประเทศไทยกาวเขาสศตวรรษท 21 เปนสงคมทมการเปลยนแปลงทงเรองการเมอง เศรษฐกจ วถชวต วฒนธรรม รวมทงสงแวดลอมบรบทรอบตว เปนยคทตองสามารถสรางเดกไทยใหยนอยในเวทบานเรา และเวทโลกไดอยางมความสข และอยรอดปลอดภยกบภยธรรมชาตและอบตภยตางๆ ได (พมพนธ เดชะคปต และ พเยาว ยนดสข, 2558: 1) แนวคดเกยวกบทกษะศตวรรษท 21 ของเดกไทย ดงแสดงในภาพท 1.3

ทกษะศตวรรษท 21 ของเดกไทย = E ( 4R + 7C)

1. Literacy

2. Numeracy

ภาพท 1.3 ทกษะศตวรรษท 21 ของเดกไทย

ทมา : พมพนธ เดชะคปต และ พเยาว ยนดสข (2558 : 1)

ภาพลกษณทส าคญคอ เดกไทยยคนตองเปนพลเมองไทย พลเมองอาเซยน และพลเมองโลกทมคณภาพ และตองมทกษะส าคญทจะสามารถด ารงชวตอยในโลกยคปจจบนอยางมความสขดวยความมคณธรรมและจรยธรรม เปน Ethical Person ดวยทกษะ 2 กลมตอไปนทมความสมพนธกน

Ethical Person

(ผมคณธรรม จรยธรรม)

(R) Reasoning

Read

Write

Arithmetic

Creative Problem

Solving Skills

Critical Thinking Skills

Collaborative Skills

Communicative Skills

Computing Skills

Career and Life Skills

Cross-Cultural Skills

9

1. กลม 4R เมอมการจดกลมยอย จะแบงออกเปน 3 ทกษะหลกทควรเนน คอ

1.1 Literacy (การรหนงสอ) คอ ความสามารถอานอยางเขาใจ (Read) และเขยนอยางมคณภาพ (Write) การเขยนรายงานวชาการ รายงานโครงงาน บทความ ตลอดจน การน าเสนอดวยวาจา 1.2 Numeracy (การรเรองจ านวน) คอ ทกษะการใชตวเลข ความนาจะเปน สถต ทกษะการชง ตวง วด รวมทงการวเคราะหเชงปรมาณ

1.3 Reasoning (การใชเหตผล) คอ ความสามารถในการอปนย นรนย การใหค าตอบแบบคาดคะเน การอปมาอปมย และการใชเหตผลเชงจรยธรรม อนเปนปจจยของ การท างาน การด าเนนชวต และการอยอยางพอเพยง 2. กลม 7C คอ ทกษะหลก ดงน 2.1 Creative Problem Solving Skills (ทกษะการแกปญหาอยางสรางสรรค) คอ ความสามารถของบคคลผมปญญาในการคนควา การแกปญหาและผลตงานเชงสรางสรรค สรางสงประดษฐทางวทยาศาสตร สรางผลผลตทมความส าคญตอการด าเนนชวต

2 . 2 Critical Thinking Skills ( ท กษะกา รค ด อย า ง ม ว จ า รณ ญา ณ ) ค อ ความสามารถอยางช านาญในการคดทจะท าหรอไมท า เชอหรอไมเชอในเหตการณของกจกรรมชวตประจ าวนและชวตการท างาน

2.3 Collaborative Skills (ทกษะการท างานอยางรวมพลง) คอ ความสามารถอยางเชยวชาญในการท างานเปนกลม เปนทม แบบรวมมอ รวมใจ แบบรวมพลงท าใหงานส าเรจ และผท ามความสข เปนกระบวนการทท าใหเสรมสรางความเปนผน า การรจกบทบาทผน า บทบาทสมาชก และกระบวนการกลม

2.4 Communicative Skills (ทกษะการสอสาร) คอ ทกษะการรหนงสอ ความสามารถในการอาน ฟง เขยน พด คอ อานอยางเขาใจ ฟงอยางเขาใจ เขยนอยางมคณภาพ พดสอสารไดตรงและงายตอความเขาใจ

2.5 Computing Skills (ทกษะการใชคอมพวเตอร) คอ ความสามารถอยางเชยวชาญในการใชคอมพวเตอรเปนเครองมอในการคนหาความร ตลอดจนใชเพอการออกแบบและการผลตเชงนวตกรรม

2.6 Career and Life Skills (ทกษะอาชพและทกษะการใชชวต) คอ ความสามารถอยางเชยวชาญในอาชพทตนสนใจและถนด ซงมฐานมาจากการเรยนในระดบพนฐานมากอน การมอาชพท าใหชวตมความสข จงน าไปสความเชยวชาญในการใชชวตอยางมคณภาพ

10

2.7 Cross-Cultural Skills (ทกษะการใชช ว ต ในวฒนธรรมข ามชาต ) คอ ความสามารถอยางช านาญในการใชชวตอยางเปนสขทจะอยรวมกน รเรา รเขา ในวถชวต การเมอง เศรษฐกจ และสงคม รวมทงประเพณ และวฒนธรรมของตางชาต ทงประชาสมาคมอาเซยนและประชาสมาคมโลก โดยสรปคอ มทกษะทงในระดบทองถน (Local) ชาต (Nation) อาเซยน (ASEAN) และระดบโลก (Global) ครไทยตองมลกษณะดงตอไปน คอ มคณธรรมและเปนนกใชเทคโนโลยสารสนเทศกอรปดวยการเปน นกเรยนร (Learner) เปนผน า (Leader) ตลอดจนเปนนวตกร ( Innovator) ผสรางนวตกรรมการเรยนร ถาระบบการพฒนาศกยภาพครใหมลกษณะขางตน ครกสามารถผลตเดกไทยใหเปนผมลกษณะเชนเดยวกน คอ เปนเดกไทยทเปนนกเรยนร (Learner) เปนผน า

(Leader) และเปนเดกผสรางผลงานใหมหรอเปนนวตกร (Innovator) ดงนนลกษณะครไทยและเดกไทยทพงประสงคในศตวรรษท 21 จงไดลกษณะดงภาพท 1.4

Ethics Character Innovator

Electronic Person Leader

Learner

ภาพท 1.4 ลกษณะครไทยและเดกไทยทพงประสงคในศตวรรษท 21

ทมา : พมพนธ เดชะคปต และ พเยาว ยนดสข (2558 : 7)

เมอพจารณาลกษณะของเดกไทยในศตวรรษท 21 คอ E2 (L+L+I) เพอใหสามารถพฒนาเดกไทยใหไดลกษณะดงกลาวจงตองมการพฒนาครใหมศกยภาพ E2 (L+L+I) เชนกน อนเปนลกษณะทสอดคลองกบผลการวเคราะหแนวทางการจดการศกษาของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต คอครตองมทกษะส าคญ 7 ประการ เรยกสนๆ "ทกษะ 7 C" เปนทกษะเพอการเปน ครมออาชพ ไดแก

ลกษณะครไทยและเดกไทย

ทพงประสงคในศตวรรษท 21 = E1 x E2 ( L + L + I ) = E2 ( L + L + I )

11

1. ทกษะ C1 : Curriculum Development (พฒนาหลกสตร) 2. ทกษะ C2 : Child-Centered Approach (การเรยนรเนนเดกเปนศนยกลาง) 3. ทกษะ C3 : Classroom Innovation Implementation (การน านวตกรรมไปใช) 4. ทกษะ C4 : Classroom Authentic Assessment (การประเมนตามสภาพจรง) 5. ทกษะ C5 : Classroom Action Research (การวจยปฏบตการในชนเรยน) 6. ทกษะ C6 : Classroom Management (การจดการชนเรยน) 7. ทกษะ C7 : Character Enhancement (การเสรมสรางลกษณะ)

ทกษะ 7C ของครมออาชพนนเมอน าไปปฏบตจะไดผลอยางมคณภาพ ตองไดรบ ความรวมมอรวมใจจากผปกครองและชมชน ในยคปฏรปการศกษาสถานศกษามบทบาทส าคญ คอ พฒนาหลกสตรเพอใหสอดคลองกบบรบทชมชนเรยกวา หลกสตรสถานศกษา และเปนหลกสตรทใชนโยบายและแนวทางของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และหลกสตรในอนาคต ดงนนจงตองมการพฒนาศกยภาพครใหมทกษะ 7C คอ มทกษะในการสรางหลกสตรรายวชา ทงรายวชาพนฐานและรายวชาเพมเตม ตลอดจนสรางหลกสตรระดบแผนประเภทตาง ๆ คอ แผนระยะยาว แผนรายหนวย และแผนการจดการเรยนรรายวน ซงเปนทกษะ C1 ในการเขยนแผนการจดการเรยนร ครตองสามารถออกแบบและเขยนแผนการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ คอ สามารถเนนทงครเปนศนยกลางและเดกเปนศนยกลางโดยใชนวตกรรมการเรยนร แหลงการเรยนรตาง ๆ พรอมทงสามารถจดการประเมนผลการเรยนรตามสภาพจรงไปใชในหองเรยน ครกตองสามารถจดการชนเรยน รวมทงเสรมสรางบคลกภาพของครใหเปนไปตามทกษะ C2 C3 C4 C6 และ C7 จากบนทกหลงการสอนครพบปญหาของเดกทสมรรถนะไมเปนไปตามตวชวด ครตองมความสามารถวจยปฏบตการในชน เรยนตามทกษะ C5 เ พอสร างนวตกรรมการเร ยนร (พมพนธ เดชะคปต และ พเยาว ยนดสข, 2558: 7-10) ในการพฒนาทกษะดานการจดการเรยนรในชนเรยนเปนจดส าคญทตองท าใหครปรบ วธเรยนเปลยนวธสอนโดยใหเดกมสวนรวมในการคด ท า พดมากขน เพอคนหา สรางความรดวยตนเอง สวนครตองสอนใหนอยลง แตกลบไปเปนผเตรยมประสบการณการเรยนรใหมากขน กระตนใหเดกแสวงหาสารสนเทศ สรางความร ประยกตความร ซงเปนไปตามค ากลาวของนายกรฐมนตรการศกษาของสงคโปรทกลาววา Teach Less Learn More ในการพฒนาศกยภาพใหครไดมทกษะ 7C ของครมออาชพนนขอเสนอทส าคญ คอ การใชระบบการชแนะ (Coaching) และกระบวนการ พเลยง (Mentoring) โดยผานการศกษาผานบทเรยน (Lesson Study) การพฒนาครไทยในศตวรรษท 21 กตองเปนการพฒนาใหครไทยมทกษะ 7C ของครมออาชพควบคการเปนครผมจตวญญาณคร

12

มคณธรรมและจรรยาบรรณคร หรอรวมเรยกวา ความเปนครผมคณธรรมจรยธรรม หรอเปน Ethics

Character และทกษะส าคญอยางยงส าหรบครยคใหมเพอสรางเดกยคใหมอนเปนยคเทคโนโลยสารสนเทศ คอ ครตองเปนผมสมรรถนะดานคอมพวเตอร หรอเปน Electronics Person ทกษะ 7C เมอไดมการจดกลมใหมไดลกษณะดงน (พมพนธ เดชะคปต และ พเยาว ยนดสข, 2558: 11)

ทกษะ C1 Curriculum Competency

ทกษะ C2 + C3 Instructional Competency

ทกษะ C4 + C5 Assessment Competency

ทกษะ C6 + C7 Classroom Management Competency

การประเมนผลการจดการเรยนรตามสภาพจรงนนเปนการประเมนผลตามสภาพทเกดกบผเรยนจรง ๆ ผเรยนท าจรง ผเรยนปฏบตจรง ผสอนใชการประเมนผลตามสภาพจรง หรออาจกลาวไดวา ถามการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลาง กควรตองประเมนผลแบบทผเรยนเปนศนยกลาง ในการจดการเรยนการสอนเพอใหเกดการเรยนรนนเปนกระบวนการสอน (Teaching

Process) ของผสอนรวมกบกระบวนการเรยน (Learning Process) ของผเรยน ท าใหเกดการเรยนร (Learning) คอ มการเปลยนแปลงพฤตกรรมของผเรยนเปนผมความร ความเขาใจ มทกษะการคด และทกษะปฏบต และเปนผมคณธรรมจรยธรรม หรอมคณลกษณะอนพงประสงค ซงรวมเรยกวา เกดผลการเรยนร (Learning Outcome) ดงนนการเรยนรกคอการใชกระบวนการเรยนรท าใหเกดผลการเรยนรในตวผเรยน สมรรถนะส าคญของผสอนในการจดการเรยนรนอกจากจะตองมสมรรถนะการพฒนาหลกสตรและสมรรถนะการจดการเรยนการสอนแลวผสอนจะตองมสมรรถนะการประเมนผลการเรยนรเพอเปนแนวทางประเมนผลผเรยนวาไดบรรลตามวตถประสงค ตวชวดและมาตรฐานการเรยนรของหลกสตรมากนอยเพยงใด ผมสมรรถนะการประเมนผลการเรยนรจงตองมทงความร ทกษะ จรรยาบรรณ และเจตคต ดงน 1. มความร เรองธรรมชาตของความหมายของการประเมนผลการเรยนร วธการประเมนผลการเรยนรอยางหลากหลาย การสรางเครองมอการประเมนผล การก าหนดเกณฑ ใน การประเมนผลตลอดจนแนวทางปรบปรงแกไขพฒนาผลการเรยนรของผเรยน

เปน

รวมเปน

รวมเปน

รวมเปน

13

2. มทกษะ ในการประเมนผลการเรยนร การจดการเรยนรในปจจบนเปนการจด การเรยนรตามสภาพจรง (Authentic Learning) ดงนนการประเมนผลการเรยนรตองสอดคลองกบการจดการเรยนรจงเปนการประเมนผลการเรยนรตามสภาพจรง (Authentic Assessment) โดยมทกษะการประเมนผลในเรองตอไปน 2.1 ผลการเรยนรดานวชาการ (Academic Learning Outcome) 2.1.1 ความรและความเขาใจ หรอสาระการเรยนรตามตวชวดและมาตรฐาน การเรยนรของหลกสตร

2.1.2 ทกษะการคดและทกษะปฏบต คอ ทกษะการสอสาร ทกษะการคดระดบพนฐานและระดบสง ทกษะการแกปญหา ทกษะชวต ทกษะการใชเทคโนโลยสารสนเทศ รวมทงทกษะศตวรรษท 21 2.2 ผลการเรยนรดานไมเปนวชาการ (Non-Academic Learning Outcome) ผลการเรยนรดานทไมเปนวชาการ มดงน 2.2.1 คณลกษณะอนพงประสงค เชน ใฝเรยนร อยอยางพอเพยง มจตสาธารณะ เปนตน

2.2.2 นสยการท างาน เชน ท างานส าเรจตรงตามเวลา มความตรงตอเวลา ใชเวลาอยางมคา ความรบผดชอบ ความอดทนใหงานมคณภาพ การท างานอยางตอเนอง 3. มจรรยาบรรณและเจตคต คอ เปนผมจรรยาบรรณในการสรางเครองมอประเมนผลการเรยนร การประเมนผลตามเกณฑทก าหนด ตลอดจนเปนผมเจตคตเชงบวกตอ การสรางเครองมอประเมนผลการเรยนร เจตคตตอการประเมนผลการเรยนรเปนระยะ ๆ เพอน าผลไปปรบแกไขผเรยน และประเมนเพอตดสนผลการเรยนรของผเรยน


ในการวดและประเมนผลการศกษาครผสอนควรเขาใจกบความหมายและความสมพนธของ 3 ค า คอ การทดสอบ การวดผล และการประเมนผล โดยมรายละเอยดดงน 2.1 การทดสอบ (Testing)

2.1.1 ความหมายของการทดสอบ ไดมนกวชาการใหความหมายของการทดสอบ ดงน การทดสอบ เปนกระบวนการทมมาตรฐานและก าหนดไวลวงหนาแลวเปนอยางด เพอใหคะแนนนนน าไปสการอธบายคณลกษณะทตองการ (Gruijter & Van der Kamp, 2008: 1)

14

การทดสอบ เปนการน าเสนอสงเราชดใดชดหนงใหผทเกยวของตอบสนองตามวธการมาตรฐานทก าหนดไวเพอน าผลการตอบสนองมาก าหนดเปนคะแนนซงโดยทวไปจะเปนตวเลขทแสดงปรมาณบอกลกษณะของพฤตกรรม (เยาวด วบลยศร, 2556: 5)

การทดสอบ เปนกระบวนการใชแบบทดสอบส าหรบก าหนดหรอบรรยายคณลกษณะหรอคณภาพเฉพาะอยางของบคคลหรอกลมบคคลเพอใชเปนสารสนเทศส าหรบการตดสนใจ (ศรชย กาญจนวาส, 2556 : 9)

สรปไดวาการทดสอบ เปนกระบวนการการใชชดของสถานการณหรอแบบทดสอบเพอกระตนใหผเรยนแสดงพฤตกรรมทตองการวดตามจดประสงคทก าหนดไว 2.1.2 ประเภทของการทดสอบ (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 5-6) 2.1.2.1 จ าแนกตามจ านวนผสอบ จ าแนกได 2 ประเภทดงน 1) การทดสอบเปนรายบคคล ( Individual Testing) เปนการตรวจสอบความรความสามารถของผสอบเปนรายบคคลทมความเฉพาะเจาะจงและแตกตางกนโดยสวนมากจะใชส าหรบการทดสอบความรดานสตปญญา 2) การทดสอบเปนกลม (Group Testing) เปนการตรวจสอบความรความสามารถของผสอบเปนกลมทใชความสามารถของแตละบคคลรวมกนในการด าเนนการใหบรรลความส าเรจโดยสวนมากจะใชส าหรบการทดสอบเกยวกบการปฏบตงาน

2.1.2.2 จ าแนกตามลกษณะการตอบ จ าแนกได 3 ประเภทดงน 1) การทดสอบดวยการเขยนตอบ (Paper-Pencil Testing) เปนการตรวจสอบความรความสามารถโดยก าหนดค าถามแลวใหผสอบไดเขยนอธบายค าตอบเพอน าไปตรวจสอบ ความถกตองหลงจากด าเนนการสอบเสรจสนแลว

2) การทดสอบปากเปลา (Oral Testing) เปนการตรวจสอบความรความสามารถในลกษณะของการสนทนาโดยใหผสอบไดอธบายค าตอบดวยค าพดใหพจารณาความถกตองตามเกณฑในระหวางการทดสอบหรอมการจดบนทกทผสอบไดตอบแลวน ามาพจารณาภายหลง การด าเนนการการทดสอบสนสดลง 3) การทดสอบการปฏบต (Performance Testing) เปนการตรวจสอบความรความสามารถโดยการก าหนดสถานการณจ าลองแลวใหผสอบไดแสดงพฤตกรรมในการปฏบตงานตามสถานการณนน ๆ โดยน าขอมลทไดจากกระบวนการปฏบตงานและผลงานมาพจารณาเปรยบเทยบกบเกณฑในการใหคะแนน

15

2.1.3 ทฤษฎการทดสอบ

ในการวดใด ๆ มทฤษฎการทดสอบทนกวชาการเกยวกบการวดไดน าเสนอไวเกยวกบรปแบบการวด ขอตกลงเบองตน การพฒนาเครองมอ การวเคราะหและการน าไปใชเพอแกปญหา การวดและพฒนาแบบทดสอบใหมคณภาพจ าแนกออกเปน 2 แนวทางตามพฒนาการ (ศรชย กาญจนวาส, 2556: 35-37) ดงน 2.1.3.1 ทฤษฎการทดสอบแบบดงเดม (Classical Test Theory)

เปนทฤษฎการทดสอบทใชตรวจสอบความสมพนธระหวางคะแนนทไดจากคะแนนทแทจรงและวเคราะหคณภาพโดยสวนรวมของขอสอบและแบบทดสอบทใชส าหรบแตละบคคลในสภาพการทดสอบเฉพาะโดยมขอตกลงเบองตนทส าคญวาความคลาดเคลอนจากการวดมแบบแผนคงทเหมอนกนส าหรบกลมบคคลทท าแบบทดสอบในภาพรวมโดยไมสนใจพฤตกรรมการตอบเปน รายขอของแตละบคคลและไมใชการสรปอางองไปยงความสามารถหรอคะแนนจรงทวไปของบคคล

2.1.3.2 ทฤษฎการทดสอบแนวใหม (Modern Test Theory) จ าแนกเปน 2 ทฤษฎยอย ๆ ดงน 1) ทฤษฎการสรปอางองทางการทดสอบ (Generalizability Theory) มแนวคดวาความคลาดเคลอนจากการวดจะมความแตกตางกนไปตามสถานการณของการวดเพอศกษา ความเชอมนโดยทวไปของแบบทดสอบภายใตเงอนไขตาง ๆ ของการวด

2) ทฤษฎการตอบสนองข อสอบ ( Item Response Theory) มแนวคดว าความคลาดเคลอนทเกดจากการวดมความแตกตางกน ขนอยกบระดบความสามารถของแตละบคคลและคณลกษณะของขอสอบแตละขอ พรอมทงพยายามวดคณลกษณะภายในหรอความสามารถทแทจรงของแตละบคคล

ในปจจบนทฤษฎการทดสอบแนวใหมไดรบการยอมรบวาใหผลการวดทชดเจนตรงประเดนทจะสามารถน าไปใชพฒนาขอสอบและแบบทดสอบใหสามารถน าไปใชในสถานการณทแตกตางกนได สามารถระบนยทวไปของคะแนนจรง คณภาพของแบบทดสอบตามเงอนไขของ การทดสอบ รวมทงประเมนความสามารถทแทจรง และบรรยายพฤตกรรมการตอบสนองขอสอบของผสอบไดเปนอยางด

2.2 การวดผล (Measurement)

2.2.1 ความหมายของการวดผล นกวชาการใหความหมายของการวดผลดงน การวดผล เปนหวใจของกระบวนการทางวทยาศาสตรเปนการวดทางจตวทยาอยภายใตบรบทและเปาหมายทางวทยาศาสตร (Netemeyer et.al, 2003: 1)

16

การวดผล เปนการประเมนคาความเจรญกาวหนาของนกเรยนตอจดประสงคของวชานน ๆ อยางมหลกเกณฑ (บญเชด ภญโญอนนตพงษ, 2526: 4)

การวดผล เปนกระบวนการทางวทยาศาสตรทพยายามคนหาระดบทแสดงปรมาณของคณลกษณะใดลกษณะหนงในตวบคคลสงของหรอเหตการณ (เยาวด วบลยศร, 2556: 8) การวดผล เปนกระบวนการก าหนดตวเลข (Assignment of Numerals) ใหแกสงตาง ๆ ตามกฎเกณฑ (ศรชย กาญจนวาส, 2556: 9)

สรปไดวาการวดผลการศกษา เปนกระบวนการในการก าหนดตวเลขเพอแทนความหมายในสงทตองการวด เพอน าผลการวดนนไปใชประโยชนในการเปรยบเทยบกบเกณฑใน การประเมนผลตอไป

2.2.2 หลกการเบองตนส าหรบการวด

ในการด าเนนการวดมหลกการเบองตนทจะตองท าความเขาใจอยางชดเจนเพอใหเปนการวดทมประสทธภาพดงน (ศรชย กาญจนวาส, 2556: 27-28)

2.2.2.1 สงทมงวดคออะไร เปนการพจารณาแนวคดและทฤษฎเกยวกบคณลกษณะของสงทมงวด เพอเชอมโยงความคดรวบยอดเชงนามธรรมของสงของหรอเหตการณนนสความเปนรปธรรมของขอมลหลกฐานทจะตองเกบรวบรวม เพอใชเปนตวบงชคณลกษณะของสงทมงวดนน ๆ

2.2.2.2 ควรวดสงของหรอเหตการณนนอยางไร โดยจะตองพจารณาวาควรจะใชเครองมอวดประเภทใด แนวค าถามอยางไร จงจะมความสอดคลองกบคณลกษณะทมงวดและมความเหมาะสมกบผ ใหขอมล และจะตองมการก าหนดนยามเชงปฏบตการ (Operational

Definition) ของแตละคณลกษณะในลกษณะของพฤตกรรมทจะน าไปใชเปนแนวทางก าหนดค าถามทเปนเครองมอไปใชในการสงเกตพฤตกรรมในสถานการณมาตรฐาน เพอทจะน าขอมลไปท า การวเคราะหและสรปผลสคณลกษณะทมงศกษา 2.2.3 ความคลาดเคลอนจากการวด เปนความคลาดเคลอนทเกดจากความผดพลาดในการด าเนนการวด จ าแนกดงน (ส าเรง บญเรองรตน, ม.ป.ป.: 108-109) 2.2.3.1 ความคลาดเครองอยางสม (Random Error) เปนความคลาดเคลอนทเกดขนโดยบงเอญ เชน ผสอบเกดอาการไมสบายอยางกะทนหน หรอมสาเหตบางประการท าใหเตรยมตวสอบไมเตมท ท าใหคะแนนลดลง หรออานหนงสอสอดคลองกบเนอหาทออกขอสอบพอดท าใหไดคะแนนทสงขน

2.2.3.2 ความคลาดเคลอนอยางเปนระบบ (Systematic Error) เปนความคลาดเคลอนทเกดขนกบผสอบทกคนเหมอนกนหมด เชน ขอสอบ 2 ขอในแบบทดสอบไมสมบรณ โดยเปนความคลาดเคลอนทมผลตอความเชอมนของแบบทดสอบ

17

2.3 การประเมนผล (Evaluation)

2.3.1 ความหมายของการประเมนผล ไดมนกวชาการใหความหมายของการประเมนผลดงน การประเมนผล เปนกระบวนการพจารณาตดสนคณภาพและคณคาทไดในการสงเกตจากขอมลวานกเรยนอยระดบใดเมอเปรยบเทยบกบมาตรฐานทตงไว (Sax & Newton, 1997: 66)

การประเมนผล (Evaluation) เปนกระบวนการทท าตอจากการวดแลวตดสนใจ ลงสรปคณคาอยางมกฎเกณฑ การประเมนผลจงเปนผลการตดสนใจจากผประเมน ไมใชผล จากการวดโดยตรงแตการประเมน (Assessment) หมายถงกระบวนการรวบรวมและเรยบเรยงขอมลสารสนเทศทเปนระบบส าหรบใชในการตดสนใจเกยวกบผเรยน ใหขอมลยอนกลบไปยงผเรยนเกยวกบความกาวหนาจดเดนจดดอย ใชในการตดสนประสทธภาพในการจดกจกรรมการเรยนรและความเพยงพอของหลกสตร และใชชแนะนโยบาย (บญเชด ภญโญอนนตพงษ, 2545: 9)

การประเมนผล เปนเปนการตดสนคณคา (Value Judgment) ของสงตาง ๆ ตามเกณฑมาตรฐาน (ศรชย กาญจนวาส, 2556: 9)

สรปไดวาการประเมนผล เปนกระบวนการในการเกบรวบรวมขอมลจากการวดเพอตดสนวาคณลกษณะทตองการวด ด-ไมด ผาน-ไมผาน หรอควรไดผลการเรยนอยในระดบใด แลวน าเสนอเปนขอมลยอนกลบใหแกผสอนทจะสามารถน าไปใชเปนแนวทางในการพฒนาตนเองตอไป

2.3.2 ประเภทของการประเมนผล ในการประเมนผลทางการศกษาจ าแนกไดดงน 2.3.2.1 จ าแนกตามจดประสงคของการประเมนจ าแนกได 3 ประเภท ดงน 1) การประเมนผลกอนเรยน (Pre Evaluation) เปนการประเมนเพอใชตรวจสอบพนฐานความรหรอทกษะวามอยางพอเพยงทจะเรยนรในรายวชาใหมหรอไม และหาวธการเพอปรบพนฐานความรนน ๆ จนกระทงผเรยนมความรอยางพอเพยง หรอเปนการประเมนเพอใชวนจฉยผเรยนในการน าขอมลมาใชวางแผนการจดการเรยนการสอนหรอเลอกวธการ/เทคนคการสอนทเหมาะสมกบผเรยน

2) การประเมนผลระหวางเรยน (Formative Evaluation) เปนการประเมนเพอใชตรวจสอบการบรรลจดประสงคยอยทก าหนดไวของผเรยน วามจดประสงคใดบางทผเรยนไมบรรลจดประสงค เพอทครผสอนจะไดจดกจกรรมการสอนซอมเสรม เพอใหความชวยเหลอหรออาจน าขอมลดงกลาวไปใชในการปรบปรงพฒนาการเรยนการสอนในจดประสงคนน ๆ ในอนาคตใหมประสทธภาพมากยงขน

3) การประเมนผลสรป (Summative Evaluation) เปนการประเมนเพอใชสรปผลสมฤทธหรอตดสนผลการเรยนเมอสนสดการเรยนการสอนในแตละรายวชาตามเกณฑวาผเรยน

18

สอบได-ตก, สอบผาน-สอบไมผาน หรอควรไดระดบผลการเรยนในระดบใด และอาจใชขอมลใน การประเมนผลการจดการเรยนการสอนของครผสอนในภาพรวมวามประสทธภาพหรอไม 2.3.2.2 จ าแนกตามเกณฑอางองของผลการประเมนจ าแนกได 2 ประเภทดงน 1) การประเมนผลแบบองกลม (Norm Reference Evaluation) เปนการประเมนตดสนคณคาผลตามเกณฑอางองทใชผลของผเรยนในกลมเดยวกนตามแนวคดของบเนตและไซมอน ทไดระบวาแบบทดสอบทดจะสามารถจ าแนกผเรยนทมความสามารถทมากหรอนอยแตกตางกนออกจากกนไดใชในการพจารณาเพอจดจ าแนกหรอจดล าดบกอน-หลงของบคคลในกลมนน ๆ วาเปนอยางไร เชน การสอบคดเลอกเขาศกษาตอ หรอการประกวดการคดลายมอ เปนตน แตจะตองระมดระวงวาผลการประเมนในระดบด ผเรยนอาจมความสามารถไมถงระดบมาตรฐานและไมทราบขอบกพรองทเกดขน

2) การประเมนผลแบบอง เกณฑ (Criterion Reference Evaluation) เปน การประเมนตดสนคณคาของผลตามเกณฑอางองทใชเกณฑทก าหนดขนหรอเกณฑมาตรฐานตามหลกการของการเรยนรแบบรอบร (Master Learning) เพอใชระบสถานภาพของผ เรยน เมอเปรยบเทยบกบเกณฑวาผานเกณฑในระดบนน ๆ มากหรอนอยเพยงใด เชน การประเมนผลสมฤทธทางการเรยนแบบองเกณฑ เปนตน แตจะมความยงยากในการก าหนดจดตดหรอเกณฑมาตรฐาน

2.3 กา รประ เ ม น ผล แบ บ อ ง ตน เ อ ง ( Self Reference Evaluation) เ ป น การประมวลผลทตดสนผลทไมเนนการแขงขน โดยการเปรยบเทยบระดบความรอบรของบคคลนนเมอไดเรยนรแลวกบระดบความรอบรเดมทมอยทแสดงพฒนาการในการเรยนรของบคคลนน ผลการประเมนผเรยนแตละคนจงขนอยกบระดบความรอบรทเพมขนจากเดมของบคคล แตจะตองระมดระวงวาบคคลมความรความสามารถตามเกณฑมาตรฐานหรอไม 2.3.3 หลกการประเมนผลผเรยน การประเมนผลผเรยนมหลกการทส าคญดงน 2.3.3.1 เปนการประเมนผลทสะทอนจดประสงคการเรยนรและการบรณาการกบ การสอน

2.3.3.2 การประเมนมความตอเนองและเปนประโยชน 2.3.3.3 ความคาดหวงผลจากการประเมนตองก าหนดใหชดเจนตงแตเรมตน การประเมน พอแม/ผปกครอง และผเรยนตองมสวนรบรจดประสงคการเรยนร 2.3.3.4 การประเมนผลจะตองยตธรรมและเทาเทยมกน

2.3.3.5 การประเมนตองเปนการสรางสรรคใหขอมลยอนกลบทเปนประโยชนทางบวกสงเสรมการเรยนรและจดเนนทตองการพฒนา 2.3.3.6 การประเมนจะตองสมดลและครอบคลม

19

2.4 ความสมพนธของการทดสอบ การวด และการประเมนผล จากการสงเคราะหของนกวชาการ พบวาการทดสอบจะเปนสวนหนงของการวดผลและในการวดผลในบางสวนนนจ าเปนจะตองมการน าผลทไดจากการวดผลไปด าเนนการประเมนพจารณาเพอตดสนคณคาหรอตดสนใจตามเกณฑทก าหนดขน หรอเกณฑมาตรฐานอยางใดอยางหนง ดงแสดงในภาพท 1.6

ภาพท 1.6 ความสมพนธระหวางการทดสอบ การวดผลและการประเมนผล

ทมา: Wirema & Jurs (1990: 10)

3. ปรชญาของการวดและประเมนผลการศกษา ชวาล แพรตกล (2518: 34) ไดน าเสนอวาปรชญาของการวดและประเมนผล ดงน 3.1 การวดและการประเมนผลเปนสวนหนงของการเรยนการสอน

3.2 การวดและประเมนผลควรก าหนดจดประสงคทมงเนนทศกยภาพ/สมรรถนะของผเรยนมากกวาความจ า 3.3 การวดและประเมนผลเพอวนจฉยแลวน าผลไปปรบปรงแกไขในการเรยนการสอน

3.4 การวดและประเมนผลเพอประเมนคาในความเหมาะสมในความสามารถของครผสอนหลกสตร และการจดการเรยนการสอน

3.5 การวดและประเมนผลเพอคนหาและพฒนาสมรรถภาพของมนษยทจ าแนกออกเปน 2 ขนตอนดงน 3.5.1 การวดและประเมนผลใชเพอคนหาหรอตรวจสอบวาผเรยนมสมรรถภาพในระดบใด หรอมจดบกพรองทตองไดรบการสงเสรมหรอแกไขกอน 3.5.2 หลงจากนนครผสอนจงน าขอมลดงกลาวมาวางแผนเพอทจะพฒนาผเรยนใหบรรลจดมงหมายทก าหนดไวไดอยางมประสทธภาพตอไป แตในปจจบนการวดและประเมนผลไดน ามาใช

การประเมนผล

การวดผล

การทดสอบ

20

เปนเครองมอทใชในการตดสน ได-ตก หรอ ผาน-ไมผานเทานน แตไมไดน ามาวเคราะหเพอตอบสนองตอปรชญาดงกลาวอยางแทจรง

4. ความมงหมายของการวดและประเมนผลการศกษา ในการวดและประเมนผลแตละครงจะมการก าหนดความมงหมายในการวดและประเมนผลทแตกตางกน ดงน (บญธรรม กจปรดาบรสทธ , 2535: 32-34; วรช วรรณรตน , 2539: 23-27; สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 15)

4.1 การจดต าแหนง (Placement) เปนการวดผลเพอน าผลมาระบวาผเรยนมความรในระดบหรอต าแหนงใดของกลมไดถกตองชดเจน หรออาจจะพจารณาตดสนโดยใชเกณฑมาตรฐานเพอทจะระบวาผเรยน รอบร-ไมรอบร หรอ เกง-ปานกลาง-ออน เปนตน

4.2 การคดเลอก (Selection) เปนการวดความรทกษะและเจตคตเพอน าผลมาใชพจารณาในการคดเลอกเพอการด าเนนการตามวตถประสงค เชน การคดเลอกเขาศกษาตอเขารบทนการศกษาหรอการเขาท างาน เปนตน

4.3 การวนจฉย (Diagnosis) เปนการวดผลเพอน าผลมาใชในการพจารณาจดเดน-จดดอย เกง-ออนของผเรยนในการหาวธการหรอแนวทางการจดกจกรรม เพอซอมเสรมหรอสงเสรมไดตรงประเดนและมประสทธภาพมากยงขน

4.4 การเปรยบเทยบ (Assessment) พฒนาการเปนการวดผลเพอน าผลมาใชพจารณาพฒนาการทเกดขนของผเรยนคนเดยวกนในชวงเวลาทแตกตางกน หรอไดรบเงอนไขทแตกตางกนตามจดประสงคการเรยนรทก าหนดไว เชน การทดสอบกอน-หลง แลวน าผลการทดสอบมาพจารณาเปรยบเทยบกน เปนตน

4.5 การพยากรณ (Prediction) เปนการวดผลเพอน าผลมาใชคาดคะเนความส าเรจทจะเกดขนของผเรยน หรอใชเพอระบสงทจะตองศกษาตอแลวประสบความส าเรจในอนาคต เชน การทดสอบวดแววความเปนคร หรอการทดสอบความถนดทางวศวกรรมศาสตร เปนตน

4.6 การประเมนคา (Evaluation) เปนการวดผลเพอน าผลไปประเมนผลในภาพรวม วาผเรยนมความส าเรจมากหรอนอยเพยงใด เชน การทดสอบปลายภาคเรยน หรอการประเมนผลความส าเรจในการจดการศกษาในระดบชาต/จงหวด เปนตน

4.7 เพอจงใจการเรยน (Motivating Learning) โดยการวดผลทดจะเปนแรงจงใจใหผเรยนเกดนสยการเรยนรทด และท าใหรสถานภาพของตนเองแลวหาแนวทางหรอวธการแกไขปรบปรงตนเองตามค าแนะน าของครผสอน

21

4.8 เพอรกษามาตรฐาน (Maintaining Standard) เปนการวดผลเพอน าผลไปใชตรวจสอบคณภาพของผเรยนวามมาตรฐานตามทก าหนดไวหรอไม อยางไร 5. ธรรมชาตของการวดผลการศกษา

การวดผลการศกษาเปนกระบวนการก าหนดตวเลขใหแกคณลกษณะของผเรยนทมความเปนนามธรรมสง ดงนนการด าเนนการน าไปใชจะตองมความละเอยดรอบคอบ ซงครผสอนจะตองมความรความเขาใจเกยวกบธรรมชาตของการวดผลทางการศกษาวาเปนอยางไร เพอทจะสามารถน าไปใชไดอยางมประสทธภาพ โดยทธรรมชาตของการวดผล มดงน (บญธรรม กจปรดาบรสทธ, 2535: 35-37; พชต ฤทธจรญ, 2557: 7-11; สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 16)

5.1 การวดผลการศกษาเปนการวดทางออม ( Indirect) หมายถง การวดผลเปนกระบวน การวดคณลกษณะทเปนตวแทนของพฤตกรรมนน ๆ มมากหรอนอยเพยงใดโดยใชเครองมอใน การวดผลทมประสทธภาพทสามารถวดพฤตกรรมนน ๆ ไดไปกระตนใหผเรยนไดแสดงพฤตกรรมหรอคณลกษณะนน ๆ ออกมาโดยทในการด าเนนการวดจ าเปนจะตองมการนยามพฤตกรรมนน ๆ ใหมความชดเจนเพอทจะวดและสงเกตไดในลกษณะของนยามเชงปฏบตการ

5.2 การวดผลเปนการวดผลสมพทธ (Relative) หมายถง การวดผลเปนกระบวนการทจะตองน าผลไปเปรยบเทยบกบกลมหรอเกณฑทก าหนดไว จงจะท าใหผลทไดจากการวดเปนสงทมความหมาย เชน ผเรยนทดสอบไดคะแนน 80 คะแนนจากคะแนนเตม 100 คะแนนโดยมเกณฑ การพจารณาตดสนวา 80 คะแนนขนไปจะไดระดบคะแนน A แสดงวาผเรยนคนนไดระดบคะแนน A

เปนตน

5.3 การวดผลเปนการวดทไมสมบรณ (Uncompleted) หมายถง ในการวดผลแตละครงนนจะไมสามารถวดพฤตกรรมหรอเนอหาสาระทตองการไดอยางครบถวน อนเนองจากขอจ ากดทาง ดานเวลา งบประมาณ ฯลฯ ดงนนครผสอนจะตองมการสมเนอหาสาระหรอพฤตกรรมทเปนตวแทนมาใชวดผลเทานน

5.4 การวดผลเปนการวดทไดผลการวดไมละเอยด หมายถง การวดผลเปนวธการทไดผลจากการวดเปนขอมลในระดบอนตรภาค ทมขอจ ากดในเรองของการไมมศนยแททไมสามารถระบไดวาผเรยนทไดศนยคะแนน หมายถงผเรยนคนนนไมมความรในวชานนใชหรอไม อยางไร แตจะสามารถระบไดเพยงแตวาผเรยนท าแบบทดสอบในครงนน ๆ ไมถกหรอผดหมดทกขอเทานน

5.5 การวดผลมความคลาดเคลอนเกดขนเสมอ ๆ (Error) หมายถง ในการวดผลแตละครงคะแนนทไดรบของผเรยนแตละคน (Obtained Score) จะประกอบดวยคะแนนทเกดขนจากความรความสามารถทแทจรง (True Score) กบความคลาดเคลอนจากการวด (Error Score) ทเกดขน

22

เนองจากเครองมอทใชวดไมมคณภาพ หรอความไมพรอมของการด าเนนการสอบหรอการสมเนอหาหรอพฤตกรรมทขาดความเปนตวแทนทด สามารถเขยนสมการแสดงความสมพนธของคะแนนทผเรยนแตละคนไดรบ ดงแสดงในสมการ

คะแนนทไดรบ (X) = คะแนนทเกดจากความรทแทจรง (T) + คะแนนความคลาดเคลอนจากการวด (E)

5.6 การวดผลเปนการวดทตองใชวธการวดทหลากหลาย หมายถง การวดพฤตกรรมมนษยเปนสงทซบซอนหรอซอนเรนอยภายในหรอมความแตกตางกนในแตละบคคลหรอแตละสถานการณ ดงนนในการวดผลจ าเปนจะตองใชวธการวดทหลากหลาย หรอใชวดหลาย ๆ ครง หลาย ๆ สถานการณ เพอใหไดผลของการวดพฤตกรรมทถกตองชดเจนและมความครอบคลม

5.7 การวดผลเปนการวดทเปนระบบ หมายถง ในการวดเพอใหเกดความครบถวนใน การด าเนนการใด ๆ จะตองมการวดทงกระบวนการในระหวางด าเนนการ และผลลพธหลงจากสนสดการด าเนนการทจะน ามาใชพจารณาตดสนความสอดคลองของผลการวดทไดอยางแทจรง 5.8 การวดผลเปนการวดทใชวธการทางสถต หมายถง ในการวดเปนการวดทใชวธ การทางสถตในการควบคมตวแปรการวเคราะหสงเคราะหและเปรยบเทยบ เนองจากในการวดบางครงไมสามารถควบคมการออกแบบการวดอยางครอบคลมได ท าใหเกดความคลาดเคลอนทไมตองการ ดงนนเมอไดรบขอมลจากการวดแลวจะตองใชวธการทางสถตในการควบคมตวแปร วเคราะหสงเคราะหเพอใหผลการวดมความเทยงตรงภายใน

6. หลกการของการวดและประเมนผลการศกษา

การวดและประเมนผลพฤตกรรมการเรยนรของผเรยนทเกดขนไดอยางมประสทธภาพนนตองมหลกการทจะตองน าไปปฏบต ดงน (วรช วรรณรตน, 2535: 15-16)

6.1 ก าหนดจดประสงคของการวดและประเมนผลใหชดเจนในลกษณะของจดประสงค เชงพฤตกรรมทไดระบพฤตกรรมของผเรยนทตองการใหเกดขน และจะสามารถวดไดหรอสงเกตไดเมอสนสดการเรยนการสอนแลวทงในดานพทธพสย จตพสย หรอทกษะพสย

6.2 เลอกใชวธการวดหรอเครองมอใหเหมาะสมและสอดคลองกบจดประสงคนน ๆ เพราะจะท าใหผลทไดจากการวดมความนาเชอถอมากยงขน

6.3 เลอกใชเครองมอการวดผลทมคณภาพเนองจากผลทไดจากการวดจะตองน าไปใชใน การประเมนเพอตดสนคณคาหรอตดสนใจ ดงนนจ าเปนตองมความมนใจวาผลนน ๆ เกดจากเครองมอทมคณภาพอยางแทจรง

23

6.4 ในการวดผลแตละครงครผสอนควรจะเลอกใชวธการหรอเครองมอวดผลทหลากหลาย เพอชวยลดความคลาดเคลอนทเกดจากขอบกพรองของวธการหรอเครองมอนน ๆ

6.5 ใชผลจากการวดทมความคมคา กลาวคอการวดผลจะไดรบขอมลทแสดงใหเหนวาผเรยนไดบรรลจดประสงคทก าหนดไวหรอไมเพอน าขอมลดงกลาวไปใชในการปร บปรงการจดกจกรรมการเรยนการสอน หรอการแนะแนวการศกษาตอ หรอการพฒนาระบบการบรหาร การเรยนการสอนในโรงเรยน เปนตน

6.6 เลอกใชเครองมอทมความยตธรรม ไมเปดโอกาสใหผสอบไดเปรยบและเสยเปรยบกน

6.7 มวธการด าเนนการสอบทมคณภาพ เชน ไมแนะค าตอบ หรอควบคมดแลผสอบอยางใกลชดไมใหมการคดลอกค าตอบซงกนและกน เปนตน


หากยดหลกการวดผลทวาวดผลเพอคนและพฒนาสมรรถภาพของนกเรยนยอมหมายถงตองศกษาวเคราะหหาขอบกพรองตาง ๆ ของนกเรยน จากนนจงพฒนาสงเสรมใหนกเรยนไดเจรญ งอกงามตามทตองการ ดงนนอยาแยกกจกรรมการเรยนการสอนกบการทดสอบออกจากกน การทดสอบทดจะสะทอนผลไปยงนกเรยนใหมความรความส าเรจเพมขน โดยครตองค านงถงสงตอไปน (สมนก ภททยธน, 2558: 17-18) 7.1 การทดสอบ การวดผล และประเมนผล ไมควรท าเฉพาะปลายภาคหรอสนป เพอตดสนวาสอบไดหรอสอบตก หรอเพยงเพอการเลอนชน ไมน าผลนนมาปรบปรงแกไขการเรยน การสอน หรอการบรหารการศกษาใหดขน นบวาเปนการลงทนทไมคมคา 7.2 ไมควรใชการทดสอบเพอการไลหรอคดออก แตควรเปนไปเพอคนหาสมรรถภาพของผเรยน และหาทางแนะแนวสงเสรมใหนกเรยนมความสามารถ เจรญงอกงาม ประสบความส าเรจในการเรยนและการท างานเพมขน

7.3 ครอยาสอนเพอสอบหรอสอนเพอใหตรงกบแบบทดสอบ เพราะเปนการใชการทดสอบหรอวดผลน าการเรยนการสอน น าหลกสตร จงไมควรสอนแบบกวดวชา ตว เกง ซงการกระท าเหลานเปนอนตรายอยางยงตอการศกษา เปนการท าลายคนและอนาคตของชาต เปนคนเหนแกตว เอาแตได ขาดสตปญญา ขาดความคดรเรมทางวชาการ

7.4 ครควรใชการวดผลเพอกระตนใหนกเรยนใชความคดหรอสตปญญา คนควา หาค าตอบและน าไปสการปฏบต พยายามอยาใหการทดสอบไปท าลายการสอน เพราะการสอบเปนเพยง การวดสมรรถภาพของผเรยนโดยทางออม ผลผลตทางการศกษาขนสดทายคอการเปลยนแปลงพฤตกรรม ความคด และสามารถปฏบตได

24

7.5 การเขยนแบบทดสอบตองเขยนตามความส าคญของผลการวเคราะหหลกสตร หรอตามตารางความสมพนธระหวางเนอหาสาระ ความคดรวบยอด และจดประสงคการเรยนร ไมควรเขยนแบบทดสอบโดยลอกขอความจากเอกสาร ต ารา เทากบไมค านงถงสภาพความเปนจรง สภาพของผเรยนและสถานการณทแตกตางกนไปแตละชมชน จะท าใหไมสามารถเขยนแบบทดสอบไดครอบคลมเนอหาทงหมด และถอวาเปนการไมยตธรรมตอผเรยน ผลทวดไดจะขนอยกบความชอบ และความพอใจของผสอน

7.6 ครและผบรหารการศกษาตองระวง อยาใชผลการทดสอบของนกเรยนแตละชนไปประเมนผลงานในการพจารณาความดความชอบของครแตละคน เพราะจะมผลตอการเรยนการสอนท าใหการทดสอบผดเปาหมาย ครกจะหาทางสอนแบบกวดวชา ชวยเหลอนกเรยนในการท าแบบทดสอบ เพราะผบรหารเอาการวดผลการเรยนของนกเรยนไปเกยวของกบผลประโยชนของคร จงท าใหเกดปญหาทเปนอนตรายอยางยงตอการศกษา 7.7 การทดสอบ การวดผล จะตองเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนการสอนอยางแยกกนไมออก จะตองทดสอบบอย ๆ อยางสม าเสมอ ใชเครองมอในการวดผลหลายชนด อยางเหมาะสมกบจดมงหมาย ลกษณะเนอหาวชา สภาพของนกเรยนและสงแวดลอม อยาออกขอสอบแบบสกเอาเผากน อยาท าอยางสบาย พอใกลเวลาจะสอบปลายภาค หรอปลายปจงคอยคดจดท าอยางเรงรบ คณภาพทางการศกษาจะไมไดรบการพฒนาไปเทาทควร

8. กระบวนการวดและประเมนผลการศกษา ในการวดและประเมนผลแตละครงจะตองมการด าเนนการทเปนระบบทมความเชอมโยง ซงกนและกนระหวางจดประสงค กจกรรมการเรยนการสอนและการวดและประเมนผลไดก าหนดขนตอนการด าเนนการ ดงน (พชต ฤทธจรญ, 2557: 18-20)

ขนตอนท 1 ก าหนดวตถประสงครวมกนระหวางครผสอนและผเรยน เปนขนตอนของ การวางแผนในการเรยนการสอนรวมกนระหวางครผสอนกบผเรยน โดยเรมตงแตการก าหนดจดประสงควธการจดการเรยนการสอน หรอเกณฑทใชในการพจารณาตดสนผลการเรยน เปนตนเพอใหผเรยนยอมรบขอตกลงรวมกน และเกดแรงจงใจทจะเรยนรในสงทตนเองไดมสวนรวม

ขนตอนท 2 ก าหนดจดประสงคเชงพฤตกรรม เปนขนตอนของการปรบจดประสงครายวชาใหเปนจดประสงคเชงพฤตกรรมทสามารถวดสงเกตและประเมนได เพอใหครผสอนไดมความเขาใจในพฤตกรรมและคณลกษณะทตองการใหเกดขน

25

ขนตอนท 3 สรางเครองมอวดผลการเรยนร เปนขนตอนของการน าความรความเขาใจเกยวกบการสรางเครองมอวดการเรยนรทหลากหลายมาใชสรางเครองมอวดการเรยนรใหม ความสอดคลองกบจดประสงคเชงพฤตกรรมนน ๆ

ขนตอนท 4 ทดสอบและเกบรวบรวมขอมล เปนขนตอนของการน าเครองมอวดการเรยนรทสรางขนไปใหผเชยวชาญสาขาทเกยวของไดพจารณา/ตรวจสอบ/ปรบปรง แลวจงไปทดลองใชกบผเรยนในสถานการณตาง ๆ เพอทจะน าขอมลทไดรบไปวเคราะหเพอหาคณภาพของเครองมอวด การเรยนรตอไป

ขนตอนท 5 การวเคราะหคณภาพ เปนขนตอนของการน าขอมลทไดจากการทดสอบและการรวบรวมขอมลมาวเคราะหดวยวธการทางสถต เพอหาดชนบงชคณภาพของเครองมอวด การเรยนร ขนตอนท 6 เกณฑ/ตดสนผลการเรยน เปนขนตอนของการน าผลทไดรบจากการทดสอบจรงของผเรยนมาพจารณาตดเกรดหรอใหระดบผลการเรยนตามเกณฑมาตรฐานหรอเกณฑทครผสอนสรางขนกได ซงการด าเนนการอาจกระท าเมอสนสดการเรยนการสอนแลว หรอในระหวางการเรยนการสอนด าเนนการอยกได


ในการวดและประเมนผลแตละครงจะเกดคณประโยชนอยางมากมายถาผทเกยวของไดน าผลจากการวดและประเมนผลมาด าเนนการอยางตอเนองและชดเจน จ าแนกคณประโยชนตามผทเกยวของ ดงน (พชต ฤทธจรญ, 2557: 23-25)

9.1 ประโยชนตอผเรยน

9.1.1 กอใหเกดการพฒนาตนเองในแนวทางทเหมาะสมโดยจะใชผลจากการประเมนความสามารถของตนเอง 9.1.2 กอใหเกดแรงจงใจในการเรยนเพอทจะรกษามาตรฐานและสงผลใหมผลการเรยนทดขนตามล าดบ

9.1.3 กอใหเกดความรความเขาใจในเนอหาสาระเพมขน เพราะการวดและประเมนผลในแตละครงนนผเรยนจะตองมการทบทวนเนอหาสาระเพมเตมเสมอ ๆ

9.1.4 กอใหเกดการรบทราบจดประสงคทางการเรยนทชดเจน เนองจากจะไดรบการแจงจดประสงคกอนเรยนทกครงสงผลตอการก าหนดแนวทางในการเรยนรไดอยางมประสทธภาพ

26

9.2 ประโยชนตอครผสอน

9.2.1 ไดรบทราบผลการเรยนของผเรยนแตละคนวา เกง-ออน หรอ ได-ตก เพอทจะไดแสวงหาวธการเพอแกไขทถกตอง 9.2.2 ไดรบทราบการบรรลจดประสงคของผเรยนวา มาก-นอย เพอใชเปนดชนบงชทสะทอนใหเหนประสทธภาพในการจดกจกรรมการเรยนการสอนของครผสอนวาเปนอยางไร อนจะน าไปใชเปนขอมลพนฐานในการแสวงหาและพฒนาวธการและเทคนคการสอน 9.2.3 ไดรบทราบขอมลพนฐานของผเรยน ทครผสอนอาจใชเปนแรงกระตนใหผเรยนเกดความสนใจในการเรยนมากยงขน 9.2.4 น าขอมลมาด าเนนการดวยวธการทางสถตเพอหาดชนบงชคณภาพของเครองมอวดการเรยนรวาเปนอยางไร ควรมการปรบปรงหรอแกไขในสวนใดเพอใหเครองมอมประสทธภาพมากยงขน

9.3 ประโยชนตอผบรหาร

9.3.1 ไดรบทราบขอมลทเปนดชนบงชมาตรฐานการศกษาของโรงเรยนทงในสวนของผเรยนและครผสอน 9.3.2 ไดรบขอมลในการน าไปประชาสมพนธโรงเรยนใหผปกครองและผทสนใจใน การด าเนนงานของโรงเรยนไดรบทราบ 9.3.3 ไดรบขอมลในการน ามาพจารณาประกอบการตดสนใจ แกไขปญหา พฒนาและด าเนนงานบรหารโรงเรยนใหมความเจรญกาวหนาไดอยางมประสทธภาพ

9.4 ประโยชนตอผปกครอง 9.4.1 ไดรบทราบขอมลเกยวกบความรความสามารถสมรรถภาพหรอคณลกษณะของ บตรหลานของตนเอง 9.4.2 ไดรบทราบขอมลในการท าความเขาใจหรอแกไขพฤตกรรมทเกดขนของบตรหลานไดอยางถกตองรวดเรว

9.5 ประโยชนตอครแนะแนว

ผลจากการวดใชเปนขอมลพนฐานใหค าปรกษาแนะน าผเรยนในการเลอกเพอศกษาตอหรอการประกอบอาชพตามความสามารถ หรอการแกไขปญหาทเกดขนไดอยางมประสทธภาพ

27

10. คณธรรมของครผสอนในการวดและประเมนผลการศกษา ในการด าเนนการวดและประเมนผลทถกตองนาเชอถอและมประสทธภาพในการน าผลทไดมาใชนนครผสอนทท าหนาทในการวดและประเมนผลจะตองเปนบคคลทมคณธรรม ดงน (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 22) 10.1 มความรบผดชอบ เปนความสามารถในการควบคมตนเองใหสามารถปฏบตหนาทใหส าเรจไมละทงงานในหนาทใหเปนภาระแกผอนในการปฏบตงาน มการวางแผนอยางรอบคอบ และไมปฏเสธผลลพธจากการปฏบตทเกดจากตนเองหรอเพอนรวมงาน

10.2 มความซอสตยสจรต เปนความสามารถในการควบคมตนเองทไมน าความสามารถไปใชในทางททจรต หรอกอใหเกดผลทางดานลบในการปฏบตงานเพอเออประโยชนใหแกตนเองและ ผทเกยวของ 10.3 มวนยในตนเอง เปนความสามารถในการควบคมตนเองใหประพฤตปฏบตแตในสงท ดงามโดยไมเปลยนแปลงความตงใจทจะปฏบตดอยางงาย ๆ เมอมผลประโยชนมาเปนสงเรากระตนใหปฏบตในสงทไมถกตอง 10.4 มความขยน อดทน เปนความสามารถในการควบคมตนเองใหเกดความเพยรพยายามในการทมเทก าลงกายและก าลงใจในการปฏบตงานวดผลทเปนงานทมรายละเอยดทซบซอนและเงอนไขในการปฏบตทหลากหลาย

10.5 มความยตธรรม เปนความสามารถในการควบคมตนเองในการพจารณาตดสนสมรรถภาพเชงเปรยบเทยบหรอการใหคะแนนในพฤตกรรมทเกดจากการใชเครองมอทหลากหลายโดยไมเหนแกผลประโยชนทตนเองจะไดรบหรอผลประโยชนของผสอบคนใดคนหนงเปนส าคญ

10.6 มเจตคตทดตอการวดผล เปนความรสกทมตอการวดผลวาเปนเครองมอเชงบวกทชวยในการพฒนาการจดการเรยนการสอนหรอเปนการประเมนคณภาพและมาตรฐานความรของผสอบ ไมใชเปนวธทใชเพอจดประสงคทมผลทางดานลบตอผสอบ

10.7 มความใจกวาง เปนพฤตกรรมทยอมรบในความคดเหนของบคคลอนทแสดง ความคดเหนทงในเชงบวกและเชงลบ เพอน ามาใชเปนแนวทางในการพฒนาแกไขและปรบปรง การปฏบตงานใหเกดผลทดขน และเปนผทเผยแพรความรการวดผลและประเมนผลของตนเองใหแกบคคลอนเพอกอใหเกดการพฒนาในการวดและประเมนผลทถกตองและชดเจนอยางแพรหลาย

10.8 มมนษยสมพนธ เปนพฤตกรรมทจะตองน ามาใชในการประสานการท างานรวมกบผอนทสอดคลองกบธรรมชาตของงานวดและประเมนผล ทจ าเปนจะตองไดรบความรวมมอและม ความเขาใจเปนอยางดจากผทเกยวของ

28

10.9 แสวงหาความร และใชหลกวชาใหเกดการพฒนาในวชาชพเปนพฤตกรรมทจะตองใชตลอดเวลาเนองจากในการวดและประเมนผลจะมความรและหลกวชาทเกดขนใหม ๆ อยางตอเนองและหลากหลาย ดงนนผทปฏบตงานทเกยวกบการวดและประเมนผลควรไดศกษาทจะน าความรและหลกวชาเหลานนมาใชใหเกดประโยชนตอผสอบ และเผยแพรใหแกผทเกยวของไดรบทราบ

10.10 รกษาความลบ เปนพฤตกรรมในการรกษาหรอปกปดขอมลในเครองมอทใชในการวดและผลการประเมนของผสอนทกคน เพอปองกนไมใหเกดผลกระทบตอบคคลเหลานน

สรปสาระส าคญประจ าบทท 1

ในการเรยนรบทนมเนอหาสาระทส าคญ ดงน 1. ในการจดกจกรรมการเรยนการสอนใด ๆ มองคประกอบทส าคญ 3 สวน ไดแก จดประสงคการเรยนร (Learning Objective) กจกรรมการเรยนการสอน (Learning Experience)

และการวดและประเมนผล (Evaluation)


2.1 การทดสอบ เปนชดของสถานการณทใชเปนสงกระตนใหผเรยนแสดงพฤตกรรมทตองการตามจดประสงคทก าหนดไว 2.2 การวดผล เปนกระบวนการในการก าหนดตวเลขเพอแทนความหมายในสงทตองการวด เพอน าผลการวดนนไปใชประโยชนในการเปรยบเทยบกบเกณฑในการประเมนผลตอไป

2.3 การประเมนผล เปนกระบวนการในการเกบรวบรวมขอมลจากการวดเพอตดสนวาคณลกษณะทตองการวด ด-ไมด ผาน-ไมผาน หรอควรไดผลการเรยนอยในระดบใด

2.4 การทดสอบจะเปนสวนหนงของการวดผลและในการวดผลในบางสวนนนจ าเปนจะตองมการน าผลทไดจากการวดผลไปด าเนนการประเมนพจารณาเพอตดสนคณคาหรอตดสนใจตามเกณฑทก าหนดขน หรอเกณฑมาตรฐานอยางใดอยางหนง 3. ปรชญาของการวดและประเมนผล มดงน 1) การวดและการประเมนผลเปนสวนหนงของการเรยนการสอน 2) การวดและประเมนผลควรก าหนดจดประสงคทมงเนนทศกยภาพ/สมรรถนะของผเรยนมากกวาความจ า 3) การวดและประเมนผลเพอวนจฉยแลวน าผลไปปรบปรงแกไขใน การเรยนการสอน 4) การวดและประเมนผลเพอประเมนคาในความเหมาะสมในความสามารถของครผสอนหลกสตรและการจดการเรยนการสอน และ 5) การวดและประเมนผลเพอคนหาและพฒนาสมรรถภาพของมนษย

29

4. ความมงหมายในการวดและประเมนผล มดงน 1) การจดต าแหนง 2) การคดเลอก 3) การวนจฉย 4) การเปรยบเทยบพฒนาการ 5) การพยากรณ 6) การประเมนคา 7) การจงใจ การเรยน และ 8) การรกษามาตรฐาน

5. ธรรมชาตของการวดผล มดงน 1) การวดผลการศกษาเปนการวดทางออม 2) การวดผลเปนการวดผลสมพทธ 3) การวดผลเปนการวดทไมสมบรณ 4) การวดผลเปนการวดทไดผลการวดไมละเอยด 5) การวดผลมความคลาดเคลอนเกดขนเสมอ ๆ 6) การวดผลเปนการวดทตองใชวธการทหลากหลาย 7) การวดผลเปนการวดทเปนระบบ และ 8) การวดผลเปนการวดทใชวธการทางสถต 6. หลกการของการวดและประเมนผลการศกษา มดงน 1) ก าหนดจดประสงคของการวดและการประเมนผลใหชดเจน 2) เลอกใชวธการวด/เครองมอใหเหมาะสมและสอดคลองกบจดประสงคนน 3) เลอกใชเครองมอการวดผลทมคณภาพ 4) เลอกใชวธการหรอเครองมอวดผลทหลากหลาย 5) ใชผลจากการวดใหมความคมคา 6) เลอกใชเครองมอทมความยตธรรมไมเปดโอกาสใหผสอบไดเปรยบและเสยเปรยบกน และ 7) มวธการด าเนนการสอบทมคณภาพ

7. ขอควรค านงเกยวกบการวดและประเมนผลทางการศกษา มดงน 1) การทดสอบ วดผล และประเมนผล ไมควรท าเฉพาะปลายภาคหรอสนป 2) ควรใชการทดสอบเพอคนหาสมรรถภาพของผเรยน 3) ครอยาสอนเพอสอบหรอสอนเพอใหตรงกบแบบทดสอบ 4) ครควรใชการวดผลเพอกระตนใหนกเรยนใชความคดหรอสตปญญา คนควา หาค าตอบและน าไปสการปฏบต 5) การเขยนแบบทดสอบตองเขยนตามความส าคญของผลการวเคราะหหลกสตร 6) อยาใชผลการทดสอบของนกเรยนแตละชนไปประเมนผลงานในการพจารณาความดความชอบของคร และ 7) การทดสอบ การวดผล จะตองเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนการสอนอยางแยกกนไมออก

8. กระบวนการวดและประเมนผล มขนตอนดงน 1) ก าหนดวตถประสงครวมกนระหวางครผสอนและผเรยน 2) ก าหนดจดประสงคเชงพฤตกรรม 3) สรางเครองมอวดผลการเรยนร 4) ทดสอบและเกบรวบรวมขอมล 5) การวเคราะหคณภาพ 6) เกณฑ/ตดสนผลการเรยน

9. ประโยชนของการวดและประเมนผล จ าแนกเปน 1) ตอผเรยน 2) ตอครผสอน 3) ตอผบรหาร 4) ตอผปกครอง และ 5) ตอครแนะแนว

10. คณธรรมของครผสอนในการวดและประเมนผล มดงน 1) มความรบผดชอบ 2) ม ความซอสตยสจรต 3) มวนยในตนเอง 4) มความขยนอดทน 5) มความยตธรรม 6) มเจตคตทดตอ การวดผล 7) มความใจกวาง 8) มมนษยสมพนธ 9) แสวงหาความรและใชหลกวชาใหเกดการพฒนาในวชาชพ และ 10) รกษาความลบของผลการประเมน

30

ค าถามเชงปฏบตการประจ าบทท 1

ค าชแจง ใหตอบค าถามจากประเดนทก าหนดใหอยางถกตองและชดเจน

1. ใหอธบายจดเดนของการจดการเรยนรในศตวรรษท 21

2. เพราะเหตใดในการวดและประเมนผลการเรยนตองอยบนพนฐาน 2 ประการ คอ การประเมนเพอพฒนาและการประเมนเพอสรปตดสนผลการเรยนหรอใหคะแนน

3. ใหอธบายความสมพนธของ "การทดสอบ" "การวดผล" และ "การประเมนผล" 4. ใหอธบายความสมพนธระหวาง "การวดผลและการประเมนผล" ในการจดกจกรรม การเรยนการสอน

5. ครผสอนตองใช "หลกการในการวดและประเมนผลทด" อะไรบาง พรอมใหเหตผล

6. จะตองด าเนนการอยางไรใหกระบวนการด าเนนการวดและประเมนผลมประสทธภาพสงสด

7. ใหอธบายวาคดอยางไรกบปรชญาในการวดและการประเมนผลทางการศกษาทไดระบวา "เพอคนหาและพฒนาสมรรถภาพของมนษย" 8. ใหระบคณธรรมของครในฐานะนกวดและประเมนผลทส าคญทสดททานจะสามารถน าไปปฏบตในการประกอบวชาชพคร 9. การประเมนคณลกษณะ "เดกเกง เดกด และเดกมความสข" จะตองใชหลกการใด

10. ใหสรางผงความคดใน 10 หวขอตอไปนพรอมทงระบายส

ยกตวอยางเชน 10.1 แนวคดเบองตนในการวดและประเมนคณลกษณะของมนษย

10.2 ความหมายของการประเมนผล

10.3 ปรชญาของการวดและประเมนผล

10.4 ความมงหมายของการวดและประเมนผล

แนวคดเบองตนในการวดและประเมนคณลกษณะของ

มนษย

มนษยมความแตกตาง

มนษยมความซบซอน

พฤตกรรมมนษยอยในกฎเกณฑของสงคม

พฤตกรรมมนษยมลกษณะเปนสากล

มนษยทกคนมคณคาและศกดศร

31

10.5 ธรรมชาตของการวดผล

10.6 สงทควรค านงถงในการวดและประเมนผล

10.7 หลกการวดและประเมนผล

10.8 กระบวนการวดและประเมนผล

10.9 ประโยชนของการวดและประเมนผลตอครผสอน

10.10 คณธรรมของครผสอนในการวดและประเมนผล

หนงสออางองประจ าบทท 1

ชวาล แพรตกล. (2518). เทคนคการวดผล. พมพครงท 6. กรงเทพฯ: วฒนาพานช. ชศร ตนพงษ. (2546). ประเมนพฒนาการ : มตใหมแหงการพฒนาศกยภาพผเรยน. กรงเทพฯ:

มลนธสดศร-สวสดวงศ. บญเชด ภญโญอนนตพงษ. (2526). การวดและประเมนผลการศกษาทฤษฎและการประยกต.

พมพครงท 2. กรงเทพฯ: อกษรเจรญทศน. . (2545). การประเมนการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ : แนวคดและวธการ. กรงเทพฯ:

วฒนาพานช. บญธรรม กจปรดาบรสทธ. (2535). การวดและประเมนผลการเรยนการสอน. กรงเทพฯ: สามเจรญ

พานช. พชต ฤทธจรญ. (2557). หลกการวดและประเมนผลการศกษา. พมพครงท 9. กรงเทพฯ: เฮาส ออฟ

เคอรมสท. พมพนธ เดชะคปต และ พเยาว ยนดสข. (2558). การจดการเรยนรในศตวรรษท 21. พมพครงท

2. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. ภทรา นคมานนท. (2543). การประเมนผลการเรยน. กรงเทพฯ: หางหนสวนจ ากดทพยวสทธ. เยาวด วบลยศร. (2556). การวดผลและการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ . พมพครงท 11.

กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

วรช วรรณรตน. (2535). “จดประสงคการสอนและการสอบ” ในวารสารการวดผลการศกษา. ปท 17 ฉบบท 51. มกราคม-เมษายน.

. (2539). “หนวยท 1 แนวคดของการวดและการประเมนผลระดบประถมศกษา” ในเอกสารประกอบการสอนชดวชาการวดและประเมนผลกลมวชาทกษะและสรางเสรมประสบการณ หนวยท 1-7. นนทบร: โรงพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

32

ศรชย กาญจนวาส. (2556). ทฤษฎการทดสอบแบบดงเดม (Classical Test Theory). พมพครงท 7. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สมชาย วรกจเกษมสกล. (2559). การวดและประเมนผลการศกษา. พมพครงท 7. อดรธาน: โรงพมพอกษรศลป.

สมนก ภททยธน. (2558). การวดผลการศกษา. พมพครงท 10. กาฬสนธ: ประสานการพมพ. สมพร สทศนย . (2545). การทดสอบทางจตวทยา. กรงเทพฯ : ส านกพมพแหงจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน . (2553). ชดฝกอบรมการวดและประเมนผล


ส าเรง บญเรองรตน. (ม.ป.ป.). “ความคลาดเคลอน” ในสารานกรมศกษาศาสตร : การวดและประเมนผลการศกษา. กรงเทพฯ: กอปป แอนด พรนท.


เอมอร จงศรพรปกรณ. (2546). “การประเมนผลการเรยนรแนวใหม” ในการประเมนผลการเรยนรแนวใหม. บรรณาธการโดย สวมล วองวานช. กรงเทพฯ : โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Gruijter,Dato N.M. de & Leo J. Th. van der Kamp. (2008). Statistical test theory for the

behavioral sciences. Boca Raton: Chapman & Hall.

Netemeyer,R.G. & Bearden,W.O. & Sharma,S. ( 2 0 03 ) . Scaling Procedures. California:

Sage Publications,Inc.

Sax,G. & Newton,J.W. ( 1 9 9 7 ) . Principle of Educational and Psychological

Measurement and Evaluation. California: Wadsworth Publishing Company.

Wirema,W & Jurs.S. ( 1 9 9 0 ) . Educational Measurement and Testing. 2nd ed.

Massachusetts: A Division of Simon & Schuster,Inc.

Stanley,J.C. & Hopkin,K.D. (1972). Educational and Psychological Measurement and

Evaluation. New Jersey: Hall,Inc.

33


พฤตกรรมทางการศกษา


1. บอกความหมายของมาตรฐานการเรยนรและตวชวดได 2. จ าแนกระดบของพฤตกรรมทางการศกษาได 3. บอกองคประกอบของจดประสงคเชงพฤตกรรมได 4. ระบค าทบงบอกระดบของพฤตกรรมทางการศกษาได 5. บอกความหมายของการวเคราะหหลกสตรได 6. ค านวณตารางวเคราะหหลกสตรได 7. อธบายประเดนในการวเคราะหหลกสตรได 8. อธบายความหมายของผงการทดสอบและผงแบบทดสอบได 9. อธบายการสรางผงการทดสอบและผงแบบทดสอบได


1. มาตรฐานการเรยนรและตวชวด




5. ผงแบบทดสอบ (Test Blueprint)


สปดาหท 2 1. ผสอนชแจงจดประสงคเชงพฤตกรรมใหนกศกษาทราบ

2. ผสอนอธบายเนอหาบทท 2 พฤตกรรมทางการศกษา ดวย Microsoft PowerPoint


34

4. ใหนกศกษารวมกนอภปรายในประเดน “ความสมพนธของพฤตกรรมทางการศกษากบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551” เพอหาขอสรปรวมกน



7. ใหนกศกษาตอบค าถามเชงปฏบตการประจ าบทท 2 ขอท 1-5 เปนรายบคคล แลวสงในสปดาหหนา 8. มอบหมายใหนกศกษาศกษาเอกสารประกอบการสอนมาลวงหนา


2. ผสอนอธบายเนอหาบทท 2 พฤตกรรมทางการศกษา ดวย Microsoft PowerPoint


4. ใหนกศกษารวมกนอภปรายในประเดน “ความสมพนธระหวางจดประสงคเชงพฤตกรรม การวเคราะหหลกสตร และผงแบบทดสอบ” เพอหาขอสรปรวมกน



7. ใหนกศกษาตอบค าถามเชงปฏบตการประจ าบทท 2 ขอท 6-10 เปนรายบคคล แลวสงในสปดาหหนา 8. มอบหมายใหนกศกษาศกษาเอกสารประกอบการสอนมาลวงหนา


1. การน าเสนอเนอหาดวย Microsoft PowerPoint

2. เอกสารประกอบการเรยนการสอนเรอง “พฤตกรรมทางการศกษา”

3. แหลงการเรยนรทางอนเตอรเนตเกยวกบการวดและประเมนผล ไดแก 3.1 วดผลจดคอม www.watpon.com



พชต ฤทธจรญ. (2557). หลกการวดและประเมนผลการศกษา. พมพครงท 9. กรงเทพฯ: เฮาส ออฟ เคอรมสท,



35

ลวน สายยศ และ องคนา สายยศ. (2539). เทคนคการวดผลการเรยนร. กรงเทพฯ: ชมรมเดก.

วทวฒน ขตตยะมาน และ ฉตรศร ปยะพมลสทธ. (ม.ม.ป.). “การปรบปรงจดมงหมายทางการศกษาของบลม Revised Bloom’s Taxonomy”

http://www.watpon.com/journal/bloom.pdf. ศรชย กาญจนวาส. (2556). ทฤษฎการทดสอบแบบดงเดม (Classical Test Theory). พมพครง

ท 7. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. สมนก ภททยธน. (2558). การวดผลการศกษา. พมพครงท 10. กาฬสนธ: ประสานการพมพ.

สมชาย วรกจเกษมสกล. (2559).การวดและประเมนผลการศกษา. พมพครงท 6. อดรธาน: โรงพมพอกษรณศลป.

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน . (2553). ชดฝกอบรมการวดและประเมนผลการเรยนรหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

36



1. บอกความหมายของมาตรฐานการเรยนรและตวชวดได 2. จ าแนกระดบของพฤตกรรมทางการศกษาได 3. บอกองคประกอบของจดประสงคเชงพฤตกรรมได 4. ระบค าทบงบอกระดบของพฤตกรรมทางการศกษาได 5. บอกความหมายของการวเคราะหหลกสตรได 6. ค านวณตารางวเคราะหหลกสตรได 7. อธบายประเดนในการวเคราะหหลกสตรได 8. อธบายความหมายของผงการทดสอบและผงแบบทดสอบได 9. อธบายการสรางผงการทดสอบและผงแบบทดสอบได ทดสอบและผงแบบทดสอบได





37

บทท 2

พฤตกรรมทางการศกษา

ในการวดและประเมนผลการศกษาใหมคณภาพนน ครผสอนจ าเปนตองวางแผนการวดและประเมนผลลวงหนา ซงในการวางแผนการวดและประเมนนนครผสอนจะตองค านงถงหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 โดยทมาตรฐานและตวชวดจะมค าส าคญทจะน าไปสในพฤตกรรมทางการศกษา แนวทางการประเมน หลกฐานการเรยนร และการวเคราะหหลกสตรจะท าใหครผสอนเขาใจการวางแผนการสรางเครองมอเพอวดและประเมนผล และ การวางแผนการสรางแผนการจดการเรยนรตอไป


มาตรฐานและตวชวดจากหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 มความหมายและความส าคญ ดงน 1.1 ความหมายของมาตรฐานการเรยนรและตวชวด

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ไดใหความหมายของมาตรฐานการเรยนรและตวชวดไวดงน (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2553) มาตรฐานการเรยนร หมายถง สงทผเรยนพงรและปฏบต มคณธรรม จรยธรรมและคานยมอนพงประสงคทตองการใหเกดแกผเรยนเมอจบการศกษาขนพนฐาน นอกจากนนมาตรฐาน การเรยนร ยงเปนกลไกส าคญในการขบเคลอนพฒนาการศกษาทงระบบ เพราะมาตรฐานการเรยนรสะทอนใหทราบวาตองการอะไร ตองสอนอะไร จะสอนอยางไร และประเมนอยางไร รวมทงเปนเครองมอในการตรวจสอบเพอการประกนคณภาพทางการศกษา

ตวชวด หมายถง สงทผเรยนพงรและปฏบตได รวมทงคณลกษณะของผเรยนในแตละระดบชน ซงสะทอนถงมาตรฐานการเรยนร มความเฉพาะเจาะจงและมความเปนรปธรรม น าไปใชในการก าหนดเนอหา จดท าหนวยการเรยนร จดการเรยนการสอน และเปนเกณฑส าคญส าหรบ การวดและประเมนผลเพอตรวจสอบคณภาพผเรยน ซงประกอบดวย

ตวชวดชนป : เปนเปาหมายในการพฒนาผ เรยนแตละชนปในระดบการศกษา ภาคบงคบ

ตวชวดชวงชน: เปนเปาหมายในการพฒนาผเรยนในระดบมธยมศกษาตอนปลาย

38

1.2 ความส าคญของตวชวดในฐานะเปาหมายการเรยนร หากถามวาตองการใหผเรยนเกดการเรยนรอะไร ครทสอนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 จะไมลงเลทจะชไปทมาตรฐานและตวชวด และหากถามตอวาตวชวดเหลานนจดอยในประเภทใดบาง หลายทานคงจดกลมตวชวดดวยความช านาญ เปนดานความร ดานกระบวนการ และดานเจตคต และถงแมจะมการจดประเภทเชนนแตกเขาใจกนอยแลววาไมใชการจดแบงทตายตว เพราะในความเปนจรงเปาหมายการเรยนรหนงอาจเหลอมซอนอยในหลายประเภท เชน ความรเปนสงทตองมมากอนทกเปาหมาย

ตวชวดสอสารใหทราบถงสงทคาดหวงใหเกดการเรยนรทคอนขางเจาะจง ตวชวดจงเปนพนฐานในการจดการเรยนรและสรางภาระงานการประเมน สะทอนวาสงทจะวดและประเมนผลนนจดเปนเปาหมายประเภทใด ฉะนนการรและเขาใจอยางถองแทวาตวชวดนนเปนเปาหมายการเรยนรประเภทใด จะท าใหผสอนสามารถออกแบบหนวยการเรยนรหรอแผนการสอน ก าหนดกจกรรม การเรยนร กจกรรมการประเมนผลไดอยางมประสทธภาพ เพราะผสอนจะไดภาพทบงชชดเจนขนวาผเรยนควรท าอะไร ท าอะไรได ซงสตกกนส (Stiggins, 2005 อางองใน ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2553) ไดจดเปาหมายการเรยนรทละเอยดกวา ไว 3 ดาน (ดานความร ดานกระบวนการ และดานเจตคต) โดยเปาหมายการเรยนรของสตกกนส ประกอบดวย

1.2.1 เป าหมายด านความร ค ว าม เข า ใจ ( Knowledge and Understanding

Targets) เปนเปาหมายเกยวกบความรความเขาใจ ไดแก ขอเทจจรง เหตการณ กรอบความคด กฎเกณฑ หลกการ ตลอดจนความรวากระบวนการ วธการ ขนตอน กลาวไววาอยางไร ค าส าคญทบงบอกเปาหมายดานน ไดแก อธบาย เขาใจ พรรณนา ระบ บอก (บอกชอ บอกรายการ) นยาม จบค เลอก จ า ระลกได เปนตน

1.2.2 เปาหมายดานการคดอยางเปนเหตเปนผล (Reasoning Targets) เปนเปาหมายทเกยวกบความสามารถในการคด โดยก าหนดใหตองน าความรมาแกปญหา ความรนจะไดมาจาก การคดอยางลกซง คดดวยรปแบบตาง ๆ ไดแก การวเคราะห เปรยบเทยบความเหมอน ความแตกตาง สงเคราะห จดประเภท อปนย นรนย ตดสน ประเมนคา เมอคดแลวตองแสดงออกมาใหเหนวาร โดยผานผลผลตทเปนไดทงชนงาน หรอการกระท า หรอผลผลตทเปนชนงาน เชน ประเดนค าถามปลายเปดทผสอนสรางขนเพอสอบถามความคดเหน หรอการกระท าหรอสาธตใหด ฉะนนเครองมอประเมนประเภทเลอกตอบ เชน แบบทดสอบแบบเลอกตอบจงไมเพยงพอทจะบอกไดถงกระบวนการคดรปแบบตาง ๆ ขางตน

1.2.3 เปาหมายดานทกษะการปฏบต (Performance Skills) เปนเปาหมายทเกยวกบความสามารถในการปฏบตหรอใชวธการตาง ๆ ไดด เพอใหเกดการเรยนรทยงยน การประเมนการปฏบตมกประเมนผานการเหนหรอไดยน ค าส าคญทบงบอกเปาหมายดานน ไดแก

39

สงเกต ทดลอง แสดง ตงค าถาม ปฏบต ท างาน ฟง อาน พด ปฏบต ใช สาธต วด ส ารวจ เปนแบบอยาง รวบรวม การจะมทกษะการปฏบตไดจะตองผานเปาหมายดานความรมากอนเสมอ และในหลายกรณตองผานเปาหมายดานการคดอยางเปนเหตเปนผล

1.2.4 เปาหมายดานผลผลต (Ability to Create Products) เปนเปาหมายทเกยวกบความสามารถในการใชความร การคด ทกษะ เพอสรางผลผลตสดทายทมคณภาพและเปนรปธรรม เชน งานเขยน ชนงาน ศลปะ รายงาน แบบจ าลอง เปนตน ค าส าคญทบงบอกเปาหมายน ไดแก ออกแบบ สราง ผลต พฒนา เขยน วาด จดนทรรศการ จดแสดง 1.2.5 เปาหมายดานจตนสย (Disposition Targets) เปนเปาหมายทมใชผลสมฤทธทางวชาการแตเปนสถานะทางอารมณความรสก เชน ทศนคตตอสงตาง ๆ ความมนใจในตนเอง แรงจงใจ เปนตน

1.3 การก าหนดหลกฐานการเรยนร หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 มงเนนใหผเรยนไดแสดงความรความสามารถผานการปฏบต หลกฐานการเรยนรจงเปนสงทแสดงใหเหนถงผลการเรยนรของผเรยนทเปนรปธรรม และมความสมพนธโดยตรงกบมาตรฐาน/ตวชวด หลกฐานการเรยนรจ าแนกเปน 2 ประเภท คอ

1.3.1 ผลผลต ไดแก สงประดษฐ แบบจ าลองแผนภม ค าตอบจากการประเมนรายงาน โครงงาน เปนตน

1.3.2 ผลการปฏบต ไดแก การสาธต การน าเสนอ การอภปราย การแสดง เปนตน

1.4 วธการวเคราะหตวชวด

การวเคราะหตวชวดเพอการวดและประเมนผลการเรยนร ตองพจารณามาตรฐาน การเรยนร ตวชวดชนป ตวชวดชวงชน และสาระการเรยนรแกนกลางของชนปนน ๆ การวเคราะหตวชวดแตละตวชวดใหพจารณาองคประกอบส าคญ (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2553 : 63-66) ดงน

1.4.1 ค าส าคญ (Key Word) เปนค าแสดงพฤตกรรมทก าหนดไวในตวชวด เชน เขาใจ อธบาย บอก ระบ วเคราะห วจารณ สงเคราะห ปฏบต แสดงความคดเหน บนทก แสดง เลน เปนตน

1.4.2 หลกฐานการเรยนร พจารณาวาตวชวดนน ๆ จะมรองรอยหลกฐานการเรยนรอะไรทจะท าใหทราบวาผเรยนรเรองนน มผลผลตหรอการปฏบตไดแลวตามค าส าคญทปรากฏในตวชวด เชน ตอบค าถาม รายงาน คะแนนการทดสอบ เปนตน

40

1.4.3 วธการวดและประเมน พจารณาค าส าคญ (Key Word) ประกอบกบสาระ การเรยนรแกนกลางของชนปนน ๆ วาควรจะใชวธการวดและประเมนวธใด จงจะท าใหทราบวาผเรยนเกดพฤตกรรมหรอปฏบตไดตามค าส าคญตามสาระการเรยนรนน ๆ การก าหนดวธการวดและประเมนผลตองค านงถงความเปนไปไดในการปฏบต ตลอดจนพฒนาการของผเรยนและบรบทของการจดการเรยนรในการประเมนครงหนงอาจวดไดหลายตวชวด หรอตวชวดเดยวอาจวดหลาย ๆ ครงได ขนอยกบลกษณะตวชวด เชน ตวชวดทเนนทกษะควรมการวดและประเมนผลหลาย ๆ ครง ทงนตวชวดหลาย ๆ ตวทสอดคลองและสมพนธกน อาจก าหนดวธการวดและประเมนผลรวมกนได

1.4.4 เครองมอทใชในการวดและประเมนผล พจารณาจากวธการประเมนทก าหนดวาจะใชเครองมอชนดใดจงจะสอดคลองและสมพนธกบหลกฐานการเรยนร วธการวดและประเมนผล มแบบบนทกใดบางเปนสวนประกอบ มเกณฑการใชคะแนน (Rubrics) หรอไม

1.4.5 ตวอยางการว เคราะหตวชวดกลมสาระภาษาไทย สาระท ๑ การอาน มธยมศกษาปท 2 มาตรฐาน ท ๑.๑ ใชกระบวนการอานสรางความรและความคดเพอน าไปใชตดสนใจ แกปญหาในการด าเนนชวต และมนสยรกการอาน ดงแสดงในตวอยางท 2.1 และการวเคราะหตวชวดกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร สาระท ๓ เรขาคณต ชนประถมศกษาปท 3 มาตรฐาน ค ๓.๒ ใชการนกภาพ (Visualization) ใชเหตผลเกยวกบปรภม (Spatial Reasoning)

และใชแบบจ าลองทางเรขาคณต (Geometric Model) ในการแกปญหา ดงแสดงในตวอยางท 2.1

ตวอยางท 2.1 การวเคราะหตวชวดกลมสาระภาษาไทย

ตวชวด ค าส าคญ แนวทางการ

ประเมน

หลกฐานการเรยนร


วธการ เครองมอ

1. อานออกเสยงบทรอยแกวและบทรอยกรองไดถกตองและเหมาะสมกบเรองทอาน

- อานออกเสยง

ใหผเรยนอานออกเสยงบทรอยแกวและบทรอยกรอง

- ผลการประเมนการอานออกเสยง

- การประเมนการอานออกเสยง

- แบบประเมนการอานออกเสยง

41

ตวอยางท 2.1 การวเคราะหตวชวดกลมสาระภาษาไทย (ตอ)


ประเมน




2. ระบความแตกตางของค าทมความหมายโดยตรงและความหมายโดยนย

- ระบความแตกตางของค า

ใหผเรยนระบ (พด/เขยน) ความแตกตางของค าทมความหมายโดยตรงและความหมายโดยนย จากการอานสอประเภทตาง ๆ

- ผลการระบความแตกตางของค าทมความหมายโดยตรงและความหมายโดยนย

- การตรวจผลงาน

- แบบตรวจสอบรายการ

3. ระบใจความส าคญและรายละเอยดของขอมลทสนบสนนจากเรองทอาน

-ระบใจความส าคญและรายละเอยด

ใหผเรยน (พด/เขยน) ระบใจความส าคญและรายละเอยดของขอมลทสนบสนนจากเรองทอาน (รายละเอยดตามสาระการเรยนรแกนกลาง)

- ผลการระบใจความส าคญและรายละเอยดของขอมลทสนบสนน


- แบบตรวจสอบรายการ

ตวอยางท 2.2 การวเคราะหตวชวดกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร


ประเมน




1. เขยนรปเรขาคณตสองมตทก าหนดใหในแบบตาง ๆ

- เขยนรปเรขาคณตสองมต

ใหผเรยนเขยนรปเรขาคณตสองมตทก าหนดใหในแบบตาง ๆ

- ผลงานการเขยนรปเรขาคณตสองมตทก าหนดใหในแบบตาง ๆ


- แบบส ารวจรายการ

42

ตวอยางท 2.2 การวเคราะหตวชวดกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร (ตอ)


ประเมน




2. บอกรปเรขาคณตตาง ๆ ทอยในสงแวดลอมรอบตว

- บอกรปเรขาคณตตางๆ

ใหผเรยนบอกรปเรขาคณตตาง ๆ ทอยในสงแวดลอมรอบตว

- ผลการบอกรปเรขาคณตตาง ๆ ทอยในสงแวดลอมรอบตว

- การใชค าถาม

- แบบบนทกการตอบค าถาม

ทมา: (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2553 : 70)

จากความหมายและวธการวเคราะหตวชวดทกลาวมาแลวขางตนจะเหนไดวาการก าหนดจดประสงคและหลกฐานการเรยนรจะขนอยกบค าส าคญทปรากฏในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ซงเปาหมายในการจดการศกษาดงกลาวตอไปนจะเรยกวาพฤตกรรม ทางการศกษา


2.1 ทมาของพฤตกรรมทางการศกษา

ในการจดการศกษาเพอใหบรรลความส าเรจนนจ าเปนจะตองมการก าหนดเปาหมายของ การจดการศกษาทชดเจน โดยเฉพาะในสวนของการจดการเรยนการสอนนนจะตองก าหนดพฤตกรรมทางการศกษาทตองการใหเกดขนแกผเรยนอยางชดเจนเชนกน เพอใหครผสอนจะไดน าไปใชเปนแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนการสอนใหบรรลพฤตกรรมทางการศกษาดงกลาวไดอยางมประสทธภาพตอไป บลมและคณะ (Bloom et.al., 1956) ไดจ าแนกพฤตกรรมทางการศกษาในการวดและประเมนผลของผเรยนเปน 3 ดาน ไดแก ดานสตปญญาหรอพทธพสย (Cognitive

Domain) ดานความรสกหรอจตพสย (Affective Domain) และดานทกษะการปฏบตหรอทกษะพสย (Psycho-Motors Domain) ดงแสดงในภาพท 2.1

43

ภาพท 2.1 องคประกอบของพฤตกรรมทางการศกษาของผเรยน

ทมา : Bloom et.al. (1956) จาก http://www.harapnuik.org/?p=5461

2.2 พฤตกรรมทางการศกษาดานพทธพสย

บลมและคณะ ได เสนอระบบจ าแนกจดประสงคทางการศกษา (Taxonomy of

Educational Objective) ในป 1956 เปน 6 ระดบ ตอมาไดม การ เปล ยนแปลงใหม โ ดย เดวด แครทโวทล (David Krathwohl) ซงเปนหนงในคณะทไดรวมสรางจดมงหมายการศกษาเดม และโลรน แอนเดอรสน (Lorin Anderson) ลกศษยคนหนงของบลม ไดรวบรวมนกจตวทยา นกทฤษฎหลกสตร นกวจยทางดานการเรยนการสอน และผเชยวชาญทางดานวดและประเมนผล เพอปรบปรงจดมงหมายการศกษาดานพทธพสยของบลม สวนตวบลมเองนนไดปวยและตายไปกอนทจะมการตพมพในป 2001 (วทวฒน ขตตยะมาน และ ฉตรศร ปยะพมลสทธ, ม.ป.ป.) ซง ผลของการปรบปรงจดมงหมายทางการศกษาดานพทธพสยใหมน ไดเกดการปรบเปลยนทส าคญทงในสวนโครงสรางและค าศพททใชเปนชอของระดบพฤตกรรมดานพทธพสย ดงแสดงในตารางท 2.1

ตารางท 2.1 การเปลยนแปลงของพฤตกรรมทางการศกษาดานพทธพสย

พฤตกรรมพทธพสยตามแนวคดของบลม (Original)

พฤตกรรมพทธพสยตามแนวคดของบลม (Revised)

Higher Order Thinking Skills Higher Order Thinking Skills

การประเมนคา (Evaluation) คดสรางสรรค (Creating)

การสงเคราะห (Synthesis) ประเมนคา (Evaluating)

การวเคราะห (Analysis) วเคราะห (Analyzing)

การน าไปใช (Application) ประยกตใช (Applying)

ความเขาใจ (Comprehension) เขาใจ (Understanding)

ความร (Knowledge) จ า (Remembering)

Lower Order Thinking Skills Lower Order Thinking Skills

44

2.2.1 การปรบปรงจดมงหมายทางการศกษาดานพทธพสยของบลม การปรบปรงในเรองของการใชค าศพทและการนยามค าศพทใหม โดยสามารถสรป

การเปลยนแปลงได ดงน (วทวฒน ขตตยะมาน และ ฉตรศร ปยะพมลสทธ, ม.ป.ป.) 2.2.1.1 ความแตกตางระหวางค าศพทเดมกบค าศพทใหมกคอ ชอของพฤตกรรมดานพทธพสยทง 6 ขนนน จะเปลยนจากการใชค านามเปนค ากรยา เนองจากจดมงหมายของการศกษาทปรบปรงใหมนตองการทจะสะทอนใหเหนถงการคด และการคดเปนกระบวนการของการกระท า ดงนนจดมงหมายทางการศกษาทปรบปรงใหมน จงใชค ากรยาเพออธบายระดบพทธพสยในลกษณะของการกระท า 2.2.1.2 ค าอธบายหรอค านยามของพทธพสยในแตละล าดบขนจะถกแทนทดวยค ากรยา และมการปรบปรงค าอธบายหรอค านยามในบางล าดบขนดวย

2.2.1.3 ในขนของความร (Knowledge) ไดถกเปลยนชอใหมเนองจากความรคอผลลพธหรอผลผลตของการคด ไมใชรปแบบของการคด ดงนนค าวาความรจงแทนทดวยค าวา “จ า” (Remembering) 2.2.1.4 พทธ พสย ในขนความเขาใจ (Comprehension) และการสง เคราะห (Synthesis) ไดถกน าเขาไปรวมไวในขน “เขาใจ” (Understanding) และ “คดสรางสรรค” (Creating) ตามล าดบ เพอใหสามารถสะทอนธรรมชาตของการคดทนยามไวในแตละล าดบขน

รายละเอยดการเปลยนแปลงของจดมงหมายทางการศกษาดานพทธพสย ดงแสดงในตารางท 2.2

ตารางท 2.2 รายละเอยดการเปลยนแปลงของจดประสงคทางการศกษาดานพทธพสย

พฤตกรรมพทธพสยตามแนวคดของบลม (Original) พฤตกรรมพทธพสยตามแนวคดของบลม (Revised) 1.00 ความร (Knowledge) เปนความสามารถของผเรยนในการจดจ าระลกไดของเนอหาสาระทไดเรยนรผานมาแลวถายทอดสผอนไดอยางถกตองแมนย าและชดเจนจ าแนกได ดงน 1.10 ความรดานเนอหา (Knowledge of

Specifics) เปนความสามารถในการจดจ าเนอหาสาระในเรองทไดเรยนร

1. จ า (Remembering) หมายถง ความสามารถในการระลกได แสดงรายการได บอกได ระบ บอกชอได ตวอยางเชน นกเรยนสามารถบอกความหมายของทฤษฎได - จ า (Recognizing) ความรทมอยในความจ า

- ระลกได (Recalling) สามารถเรยกความรทไดเรยนรไปนานแลวกลบมา

45

ตารางท 2.2 รายละเอยดการเปลยนแปลงของจดประสงคทางการศกษาดานพทธพสย (ตอ) พฤตกรรมพทธพสยตามแนวคดของบลม (Original) พฤตกรรมพทธพสยตามแนวคดของบลม (Revised) 1.20 ความรเกยวกบวธด าเนนการในเนอหา (Knowledge of Ways and Means of Dealing

with Specifics) เปนความสามารถในการจดจ าวธการล าดบขนตอน เกณฑ หรอการจ าแนกประเภท 1.30 ความรเกยวกบความคดรวบยอด (Knowledge of Universals and Abstraction

in a Field) เปนความสามารถในการจดจ าขนสง

2.00 ความเขาใจ (Comprehension) เปนความ สามารถในการแปลความตความและขยายความจากสอความหมายทไดพบเหนไดอยางสมเหตสมผลจ าแนกได ดงน 2.10 การแปลความ (Translation) เปนความ สามารถในการถายโยงความหมายจากภาษาทเขาใจยากในเรองหรอประเดนนน ๆ ใหเปนภาษาทสามารถเขาใจไดงายขน 2.20 การตความ (Interpretation) เปนความสามารถในการสรปความหรอพจารณาในภาพรวมใหเปนประโยคใจความสน ๆ ทมความหมาย

2.30 การขยายความ (Extrapolation) เปนความสามารถในการคาดคะเนขอเทจจรงลวงหนาโดยใชแนวโนมของสถานการณทเกดขนแลว

2. เขาใจ (Understanding) หมายถง ความสามารถในการแปลความหมาย ยกตวอยาง สรปอางอง - แปลความหมาย (Interpreting) การเปลยนจากรปแบบหนงไปเปนอกรปแบบหนง - ยกตวอยาง (Exemplifying) การคนหาตวอยางของแนวคดหรอทฤษฎ - จดประเภท (Classifying) การจดสงของเขาพวกโดยใชหลกเกณฑตาง ๆ

- การสรปอางอง (Summarizing) การยนยอหรอสรปจากขอมลทมอย - การอางอง (Interring) การยนยอประเดนหลก

- เปรยบเทยบ (Comparing) การคนหาความสอดคลองระหวางสองแนวคด

3.00 การน าไปใช (Application) เปนความสามารถในการน าความรหลกวชาหรอทฤษฎไปใชแกปญหาในสถานการณใหมทไมเคยเรยนหรอไมคนเคยโดยจ าแนกลกษณะค าถามทใช 5

ลกษณะดงน

3. ประยกตใช (Applying) หมายถง ความสามารถในการน าไปใช ประยกตใช แกไขปญหา ยกตวอยางเชน นกเรยนสามารถใชความรในการแกไขปญหาได

46

ตารางท 2.2 รายละเอยดการเปลยนแปลงของจดประสงคทางการศกษาดานพทธพสย (ตอ) พฤตกรรมพทธพสยตามแนวคดของบลม (Original) พฤตกรรมพทธพสยตามแนวคดของบลม (Revised) 1) ถามความสอดคลองกนระหวางหลกวชาและการปฏบตนน ๆ 2) ถามขอบเขตของการใชหลกวชาและการปฏบต 3) ถามใหอธบายหลกวชาวาเหตการณ นนเกดจากอะไร เพราะเหตใด

4) ถามใหแกปญหา เปนการแกปญหาใหมโดยใชหลกการเดยวกบปญหาเดมทเคยแกแลว 5) ถามเหตผลของการปฏบต เปนการตรวจสอบเหตผลทแทจรงวาจะปฏบตอยางไร เพราะเหตใด

- น าไปใช (Executing) ประยกตใชความรในงานประจ า

- น าไปใช (Implementing) ประยกตใชความรในงานทไมใชงานประจ า

4.00 การวเคราะห (Analysis) เปนความสามารถในการจ าแนกแยกแยะเพอหาสวนประกอบยอย ๆ ของเหตการณวามประเดนทส าคญคออะไรแตละประเดนมความสมพนธกนอยางไรและใชหลกการอะไรจ าแนกได ดงน 4.10 การวเคราะหความส าคญ (Analyzing of

Elements) เปนความสามารถในการจ าแนกความส าคญของประเดนในเหตการณ เหตและผล

4.20 การวเคราะหความสมพนธ (Analyzing of Relationships) เปนความสามารถในการจ าแนกความสมพนธหรอความเกยวของของเหตการณยอยๆ เพอน ามาอปมาอปมย

4.30 การวเคราะหหลกการ (Analyzing of Organizational Principles) เปนความสามารถในการระบหลกการทใชเชอมโยงเหตการณยอย ๆ ใหอยกนเปนระบบ

4. วเคราะห (Analyzing) หมายถง ความสามารถในการเปรยบเทยบ อธบายลกษณะ การจดการ ยกตวอยางเชน นกเรยนสามารถบอกความแตกตางระหวาง 2 ทฤษฎได - บอกความแตกตาง (Differentiating) เปรยบเทยบความแตกตางของสวนตาง ๆ ของสงทก าหนด

- จดการ (Organizing) ก าหนดสถานการณทเหมาะสมหรอหนาทภายในโครงสราง - คณลกษณะ (Attributing) ก าหนดจดทพบ ความล าเอยง คณคา หรอแนวโนมของสงทสนใจศกษา

47

ตารางท 2.2 รายละเอยดการเปลยนแปลงของจดประสงคทางการศกษาดานพทธพสย (ตอ) พฤตกรรมพทธพสยตามแนวคดของบลม (Original) พฤตกรรมพทธพสยตามแนวคดของบลม (Revised) 5.00 การสงเคราะห (Synthesis) เปนความสามารถในการผสมผสานสวนยอย ๆ เพอใหเกดองคประกอบใหมทมโครงสรางใหมจ าแนกได ดงน 5.10 การสงเคราะหขอความ (Production of

Unique Communication) เปนความสามารถในการสงเคราะหขอความเพอหาขอสรปรวมกนโดย การพด การเขยน การวพากษวจารณ

5.20 การสงเคราะหแผนงาน (Production of Plan and Proposed Set of Operations) เปนความสามารถในการก าหนดแนวทางและขนตอนการปฏบตงานใหมหรอการสงเคราะหแผนงานเดม เพอจดท าแผนงานใหมทชวยใหการด าเนนงานสอดคลองกบเกณฑและมาตรฐานไดดกวาเดม

5.30 การสงเคราะหความสมพนธ (Derivation

of a Set of Abstract Relations) เปนความสามารถในการน าแนวคดยอย ๆ มาสมพนธกนอยางสมเหตสมผลจนเปลยนเปนสมมตฐาน กฎ หรอทฤษฎ

5. ประเมนคา (Evaluating) หมายถง ความสามารถในการตรวจสอบ วจารณ ตดสน ยกตวอยางเชน นกเรยนสามารถตดสนคณคาของทฤษฎได - ตรวจสอบ (Checking) คนหาความไมสอดคลองหรอความขดแยงภายในกระบวนการหรอผลผลต

- วจารณ (Critiquing) คนหาความไมสอดคลองระหวางผลผลตและเกณฑภายนอก คนหาความเหมาะสมของกระบวนการทมปญหา

6.00 การประเมนคา (Evaluation) เปนความสามารถในการพจารณาตดสนคณคา เชน ด-เลว เหมาะ-ไมเหมาะ ฯลฯ โดยการน ามาเปรยบเทยบกบเกณฑมาตรฐานจ าแนกได ดงน 6.10 การประเมนคาโดยใชเกณฑภายใน (Judgment in terms of Internal Evidence)

เปนความสามารถในการพจารณาความถกตอง ความสมเหตสมผล หรอ ความสอดคลองโดยใชเกณฑภายในของประเดนนน ๆ เปนส าคญ

6. คดสรางสรรค (Creating) หมายถง ความสามารถในการออกแบบ (Design) วางแผน ผลต ยกตวอยางเชน นกเรยนสามารถน าเสนอทฤษฎใหมทแตกตางไปจากทฤษฎเดมได - ท าใหเกดขน (Generating) การไดทางเลอกหรอสมมตฐานทอยบนพนฐานของกฎเกณฑหรอเหตผล

- วางแผน (Planning) การด าเนนการตามกระบวนการจนไดรบผลส าเรจ

48

ตารางท 2.2 รายละเอยดการเปลยนแปลงของจดประสงคทางการศกษาดานพทธพสย (ตอ) พฤตกรรมพทธพสยตามแนวคดของบลม (Original) พฤตกรรมพทธพสยตามแนวคดของบลม (Revised) 6.20 การประเมนคาโดยใชเกณฑภายนอก (Judgment in terms of External Evidence) เปนความสามารถในการพจารณาความถกตอง ความสมเหตสมผล หรอ ความสอดคลองโดยใชเกณฑภายนอกทสงคม หรอระเบยบประเพณทก าหนดไว

- ผลผลต (Producing)

2.2.2 การเปลยนแปลงโครงสรางของจดมงหมายของการศกษา นอกจากการปรบปรงในสวนของการใชค าศพทแลว การปรบปรงจดมงหมาย ทางการศกษาดานพทธพสยของบลม ยงไดมการปรบเปลยนในสวนของโครงสราง อกดวย ดงน (วทวฒน ขตตยะมาน และ ฉตรศร ปยะพมลสทธ, ม.ป.ป.) จากจดมงหมายของการศกษาเดมทมเพยง 1 มต ไดมการเปลยนแปลงใหกลายเปน 2 มต พรอมทงมการเพมเขามาของผลผลตของการคดซงเปนรปแบบของความรทหลากหลาย ประกอบดวยความรในดานขอเทจจรง (Factual) ความคดรวบยอด (Conceptual) กระบวนการ (Procedural) และอภปญญา (Meta-Cognitive) มตของพฤตกรรมดานพทธพสย ดงแสดงในตารางท 2.3

ตารางท 2.3 มตของพฤตกรรมดานพทธพสย

มตของความร มตของพฤตกรรมดานพทธพสย

จ า เขาใจ ประยกตใช วเคราะห ประเมนคา คดสรางสรรค ความรในขอเทจจรง

(Factual Knowledge)

ความรในความคดรวบยอด

(Conceptual Knowledge)

ความรในกระบวนการ

(Procedural Knowledge)

ความรในอภปญญา

(Meta-Cognitive Knowledge)

49

2.2.3 การเปลยนแปลงในจดเนนของจดมงหมายทางการศกษา

การปรบปรงจดมงหมายทางการศกษาครงน จะเนนไปทการอธบายถงพฤตกรรมการศกษาดานพทธพสยในแตละขน ค าส าคญและพฤตกรรมทางการศกษาดานพทธพสยทง 6 ขน ดงแสดงในตารางท 2.4

ตารางท 2.4 ค าส าคญและพฤตกรรมทางการศกษาดานพทธพสยทง 6 ขน

พทธพสย ค าส าคญ พฤตกรรมและผลผลต

จ า (Remembering) - จ า (Recognizing) ความรทมอยในความจ า

- ระบ

- สามารถเลาเหตการณหรอเรองราวได - บอกไดวามสตวอะไรอยในเนอเรองบาง

- ระลกได (Recalling) สามารถเรยกความรทไดเรยนรไปนานแลวกลบมา

- ระลก (Retrieving)

- เขยนรายการขอมลทอยในความทรงจ าได - ทองบทกวทชนชอบได

เขาใจ (Understanding) - แปลความหมาย (Interpreting) การเปลยนจากรปแบบหนงไปเปนอกรปแบบหนง

- อธบาย

- น าเสนอ

- แปล

- ถอดความ

- แสดงความคดหลกของขอความน

- ยกตวอยาง (Exemplifying) การคนหาตวอยางของแนวคดหรอทฤษฎ

- ยกตวอยาง - วาดภาพประกอบ

- แสดงภาพประกอบความหมายของสงน

- จดประเภท (Classifying) การจดสงของเขาพวกโดยใชหลกเกณฑตาง ๆ

- จดกลม (Categorizing) - จดหมวดหม (Subsuming)

- เลาเรองราวจากกลมค าทก าหนดให

50

ตารางท 2.4 ค าส าคญและพฤตกรรมทางการศกษาดานพทธพสยทง 6 ขน (ตอ) พทธพสย ค าส าคญ พฤตกรรมและผลผลต

- การสรปอางอง (Summarizing) การยนยอหรอสรปจากขอมลทมอย

- ยอความ

- ลงความเหน

- เขยนสรปเหตการณทเกดขน

- การอางอง (Interring) การยนยอประเดนหลก

- สรป

- เตมค า - ท านาย

- ใชตวอยางทก าหนดใหแลวสรปอางองไปยงหลกการหรอทฤษฎ

- เปรยบเทยบ (Comparing) การคนหาความสอดคลองระหวางสองแนวคด

- เปรยบเทยบ

- จบค - แสดงแผนผง

- เขยนเรองสนแสดงล าดบขนตอนของเหตการณ

ประยกตใช (Applying) - น าไปใช (Executing) ประยกตใชความรในงานประจ า

- ด าเนนการใหส าเรจ

- เขยนสรปรายงานประจ าเดอน

- น าไปใช (Implementing) ประยกตใชความรในงานทไมใชงานประจ า

- ใช - เขยนเอกสารเกยวกบหวขอทนาสนใจ

วเคราะห (Analyzing) - บอกความแตกตาง (Differentiating) เปรยบเทยบความแตกตางของสวนตาง ๆ ของสงทก าหนด

- จ าแนก

- บอกความแตกตาง - คดเลอก

- จดเนน

- บอกความแตกตางระหวางจ านวน ตรรกยะและอตรรกยะดวยหลกคณตศาสตร

- จดการ (Organizing) ก าหนดสถานการณทเหมาะสมหรอหนาทภายในโครงสราง

- สรปความ

- ปะตดปะตอเรองราว

- สรางตารางน าเสนอขอมล

- เขยนแผนภาพแสดงความสมพนธของหลายสง

- คณลกษณะ (Attributing) ก าหนดจดทพบ ความล าเอยง คณคา หรอแนวโนมของสงทสนใจศกษา

- หาสงเหมอน - เขยนชวประวตของบคคลทสนใจศกษา

51

ตารางท 2.4 ค าส าคญและพฤตกรรมทางการศกษาดานพทธพสยทง 6 ขน (ตอ) พทธพสย ค าส าคญ พฤตกรรมและผลผลต

ประเมนคา (Evaluating) - ตรวจสอบ (Checking) คนหาความไมสอดคลองหรอความขดแยงภายในกระบวนการหรอผลผลต

- คนหา - ทดสอบ

- เขยนขอเสนอแนะเพอใหเกดการปรบปรงเปลยนแปลง

- วจารณ (Critiquing) คนหาความไมสอดคลองระหวางผลผลตและเกณฑภายนอก คนหาความเหมาะสมของกระบวนการทมปญหา

- ตดสน - ตดสนวธการ 2 วธวาวธไหนชวยแกปญหาไดดทสด

คดสรางสรรค (Creating) - ท าใหเกดขน (Generating) การไดทางเลอกหรอสมมตฐานทอยบนพนฐานของกฎเกณฑหรอเหตผล

- สมมตฐาน

- จากปรากฏการณทเกดขนสามารถตงสมมตฐานไดอยางไร

- วางแผน (Planning) การด าเนนการตามกระบวนการจนไดรบผลส าเรจ

- ออกแบบ - ออกแบบสรางบานในฝน

- เขยนบทละครโทรทศน

- ผลผลต (Producing) - กอตง - สราง

- น าเสนอแนวคดใหม ๆ

- ประดษฐชนงานทสนใจ

ทมา: วทวฒน ขตตยะมาน และ ฉตรศร ปยะพมลสทธ (ม.ป.ป.)

2.2.4 แนวทางการน าตารางมตของความรและมตของพฤตกรรมดานพทธพสยไปใช การน าตารางทไดจากการปรบปรงจดมงหมายทางการศกษาไปใชในการจดการศกษาสามารถท าไดโดยการก าหนดจดประสงคการเรยนรใหอยในดานใดดานหนงของ 4 มตดานการเรยนร และในขณะเดยวกนกอยภายในระดบหนงใน 6 ระดบของมตดานพทธพสย เชน จดประสงค การเรยนรเปนการเรยนรในเรองความรในขอเทจจรง (Factual Knowledge) ความรในเรองความคดรวบยอด (Conceptual Knowledge) ความรในเรองกระบวนการ (Procedural Knowledge) หรอ

52

ความรในอภปญญา (Metacognitive Knowledge) และในขณะเดยวกนจดประสงคการเรยนรกตองการใหผเรยนใชพทธพสยในระดบใดระดบหนง เชน จ า เขาใจ ประยกตใช วเคราะห ประเมนคา หรอคดสรางสรรค (วทวฒน ขตตยะมาน และ ฉตรศร ปยะพมลสทธ, ม.ม.ป.) ดงแสดงในตารางท 2.5

ตารางท 2.5 มตของความรและมตของพฤตกรรมดานพทธพสย

มตของความร มตของพฤตกรรมดานพทธพสย

จ า เขาใจ ประยกตใช วเคราะห ประเมนคา คดสรางสรรค ความรในขอเทจจรง

(Factual Knowledge)

ความรในความคดรวบยอด

(Conceptual Knowledge)

ความรในกระบวนการ

(Procedural Knowledge)

ความรในอภปญญา

(Metacognitive Knowledge)

ทมา: วทวฒน ขตตยะมาน และ ฉตรศร ปยะพมลสทธ (ม.ป.ป.)

ถาเราก าหนดจดประสงคการเรยนรวา “นกเรยนสามารถประยกตใชกระบวนการลดตนทนการผลต การน ากลบมาใชใหมและการน าสงของใชแลวมาผลตใหม เพอการอนรกษทรพยากรธรรมชาตได” จดตดของมตดานความรและมตดานพทธพสยซงเปนพนทสเทากจะเปนจดตดของมตดานความรในเรองกระบวนการ และมตของพทธพสยในระดบประยกตใช ซงหมายความวานกเรยนทเรยนบทเรยนนจะไดรในเรองกระบวนการลดตนทนการผลต การน ากลบมาใชใหม และการน าสงของใชแลวมาผลตใหม ในขณะเดยวกนกไดใชพทธพสยในระดบประยกตใช นอกจากน เรายงสามารถใชเทคนคน ในการวเคราะหจดประสงคการเรยนร ถาจดประสงคการเรยนรนนไมชดเจน และไมสามารถก าหนดจดตดกนของมตดานความร และมตดานพทธพสยได จดประสงคขอนนกจะเปนจดประสงคทมปญหา ซงจ าเปนทจะตองเขยนจดประสงคนนใหม

53

2.3 พฤตกรรมทางการศกษาดานจตพสย

2.3.1 ความหมายของพฤตกรรมทางการศกษาดานจตพสย

จตพสย (Affective Domain) เปนการกระท าทเปนกระบวนการภายในของมนษยเชน อารมณความรสก ความสนใจ เจตคต คานยม การพฒนาคณลกษณะและแรงจงใจ จตพสยเปนความรสกหรออารมณของบคคลมากกวาความเขาใจ เปนความชอบ/ไมชอบ ความชนชม/ ไมชนชม ความพงพอใจ/ไมพอใจ ความเชอมน/ไมเชอมน ความภมใจ/ไมภมใจ อดมคตและคานยม (Ebel & Frisbie, 1986) จตพสย เปนคณลกษณะแฝงภายในบคคลเกยวของกบอารมณ ความรสก และจตใจ ไดแก ความสนใจ เจตคต คานยม จรยธรรม ฯลฯ ทเปนคณลกษณะทสงเกตไดยากเนองจากการทบคคลมความคดความรสกแบบเดยวกนอาจจะแสดงออกในพฤตกรรมทแตกตางกนหรอเหมอนกนเนองจากสภาพในจตใจทแตกตางกน (ณฏฐภรณ หลาวทอง, 2546: 196)

2.3.2 ระดบพฤตกรรมทางดานจตพสย

จตพสยเปนวตถประสงคหนงของการวดผลทางดานการศกษา นกวชาการ (Hopkins

& Antes, 1990; ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ, 2543: 12-18; สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559:

33) ไดจ าแนกระดบจตพสย 5 ระดบโดยเรยงจากระดบต าสดถงระดบสงสด ดงน 1. ระดบท 1.0 การรบร (Receiving) เปนขนการสรางความตระหนกของบคคลเมอมสงเรามากระตนหรอทแสดงความตงใจทจะรบรและการเลอกสงทสนใจทการรบร จ าแนกเปน 3 ขนตอน ดงน 1.1 การตระหนก (Awareness) เปนขนทบคคลเรมมความรสกใหความสนใจตอสงเราทเขามาแตยงไมเหนความส าคญในสงนน ๆ

1.2 การเตมใจท จะรบ (Willingness to Receive) เปนขนทบคคลจ าแนก ความแตกตางระหวางสงเราทหลากหลายและมความพงพอใจ/เตมใจตอสงเราทตนเองสนใจเทานน

1.3 การควบคมหรอคดเลอกรบร (Controlled or Selected Attention) เปนขนทบคคลจะเลอกสรร/คดเลอกตอสงเราทตนเองสนใจ/ไมพอใจ

2. ระดบท 2.0 การตอบสนอง (Responding) เปนขนทบคคลจะแสดงปฏกรยาโตตอบทจะตอบสนองและคนหาสงทพงพอใจในระดบตน ๆ ทจะตอบสนองดวยการตอบสนองจ าแนกเปน 3 ขนตอน ดงน 2.1 การยนยอมตอบสนอง (Acquiescence in Responding) เปนขนทบคคลแสดงออกในลกษณะของความยนยอมทจะท าตามเงอนไขหรอระเบยบ

54

2.2 การเตมใจตอบสนอง (Willingness to Response) เปนขนทบคคลไดแสดงการตอบสนองตอเงอนไขดวยความเตมใจ/ตงใจของตนเอง 2.3 การพงพอใจตอบสนอง (Satisfaction to Response) เปนขนทบคคลแสดงออกทางอารมณในลกษณะของความพงพอใจ/เตมใจตอเงอนไขทตนเองไดปฏบต 3. ระดบท 3.0 การสรางคณคา (Valuing) เปนขนตอนการแสดงการยอมรบคณคาในวตถสงของ (Object) บคคล (Person) หรอสถานการณ (Situation) ยอมรบและเชอมนในคณคาของสงนน ๆ ในทางบวกทการสรางคณคา จ าแนกเปน 3 ขนตอน ดงน 3.1 การยอมรบคณคา (Acceptance for a Value) เปนขนการพจารณาวาสงทปฏบตมความส าคญและเปนสงทดตอตนเอง 3.2 การชนชอบในคณคา( Preference for a Value) เปนขนการแสดงความพอใจเอาใจใสสงทปฏบตในขนการยอมรบคณคา (ขน 3.1) 3.3 การเชอถอ (Commitment or Conviction) ในคณคาเปนขนการปฏบตในสงทยอมรบและชนชอบอยสม าเสมอและมความพยายามทจะชกชวนใหบคคลอนปฏบตตามตนเอง 4. ระดบท 4.0 การจดระบบคณคา (Organization) เปนขนการน าคณคายอย ๆ ทหลากหลายมาจากระบบความซบซอนของคณคารวมทงจดระบบความสมพนธ/เชอมโยงของคณคาใหเปนหมวดหมการจดระบบคณคา จ าแนกเปน 2 ขนตอนดงน 4.1 การสรางความคดรวบยอดของคณคา (Conceptualization of a Value) เปนขนทบคคลจะสรางหลกการ/แนวคดของคณคาใหมทไดจากการวเคราะห/สงเคราะหระบบหมวดหมของคณคายอย ๆ ใหมความชดเจน

4.2 การจดระบบคณคา (Organization of a Value System) เปนขนการน าหลกการ/แนวคดของคณคามาจดระบบสรางเปนลกษณะภายในตนทคงท หรอเปนอดมการณของความคด

5. ระดบท 5.0 การสรางลกษณะนสย (Characterization) เปนขนการจดระบบคณคาทจะกลายเปนลกษณะนสยหรอบคลกภาพของแตละบคคลในการด าเนนชวต ดวยการสรางลกษณะนสย จ าแนกได 2 ขนตอน ดงน 5.1 การสรปนยทวไปของคณคา (Generalized Set) เปนขนการแสดงลกษณะนสยหรอบคลกภาพคณคาบางประการทตนเองใชปฏบตอยไปใชในสถานการณใหม ๆ

5.2 การสรางลกษณะนสย/บคลกภาพ (Characterization) เปนขนทแสดงลกษณะหรอบคลกภาพทแทจรงตามคณคา/อดมการณ/ปรชญาชวตทตนเองก าหนดขนอยางสมบรณ แครทโวทล และคณะ (Krathwohl et.al., 1964 อางองใน ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ, 2543: 13) ไดล าดบคณลกษณะดานจตพสย โดยเรมจากการเกดความสนใจ

55

ความซาบซง เจตคต คานยม และการปรบตว ทมบางสวนเกดขนรวมกน ทแสดงพฤตกรรมดานจตพสยตามล าดบขน ดงแสดงในภาพท 2.2

การรบร การรจก

การเตมใจทจะรบร

การควบคมหรอคดเลอกการรบร

การตอบสนอง การยนยอมตอบสนอง

การเตมใจตอบสนอง

การพงพอใจตอบสนอง

การสรางคณคา การยอมรบคณคา

การชนชอบในคณคา

การเชอถอในคณคา

การจดระบบคณคา การสรางความคดรวบยอดของคณคา

การจดระบบคณคา

การสรางลกษณะนสย การรวมระบบคณคา

การสรางลกษณะนสย

ภาพท 2.2 พฤตกรรมดานจตพสยตามล าดบขน

ทมา: Krathwohl et.al. (1964) อางองใน ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ (2543: 13)

2.4 พฤตกรรมทางการศกษาดานทกษะพสย

2.4.1 ความหมายของพฤตกรรมทางการศกษาดานทกษะพสย

ทกษะพสย (Phycho-Motor Domain) เปนพฤตกรรมทางดานการเคลอนไหว (Movement) เชน การวง การกระโดด การเดน การขบรถ การเตนร า การเปดประต เปนตน (Harrow, 1972 Citting in Kubiszyn & Borich, 1990: 72-73)

ทกษะพสย เปนความสามารถในการท างานของผเรยนวาจะสามารถปฏบตไดตามทก าหนดวตถประสงคอยางมประสทธภาพ และประสทธผลเพยงใด

2.4.2 ระดบพฤตกรรมทางดานทกษะพสย

ระดบของทกษะพสยโดยเรยงจากระดบต าสดถงระดบสงสด 6 ระดบม ดงน (Hopkins

& Antes, 1990: 498-500; เยาวด วบลยศร, 2545: 192-194)

ควา

มสนใ

จ

ควา

มซาบ

ซง

เจต

คต

คาน

ยม

การป

รบตว

56

1. การเคลอนทสะทอนกลบ (Reflex Movement) จ าแนกได ดงน 1.1 การสะทอนกลบทสงการจากประสาทไขสนหลงสวนใดสวนหนง (Segmental

Reflexes) เชน การเคลอนไหวของแขนหรอขา เปนตน

1.2 การสะทอนกลบทสงการจากประสาทไขสนหลงมากกวาหนงสวน ( Interseg-mental Reflexes) เชน การเคลอนไหวของแขนและขาในเวลาเดนหรอวง เปนตน

1.3 การสะทอนทส งการจากการรวมกนของประสาทไขสนหลงและสมอง (Segmental Reflexes) เชน การทรงตวของรางกายใหอยในสภาพทสมดลในขณะก าลงเคลอนไหว เปนตน

2. การเคลอนทเบองตนขนพนฐาน (Basic-Fundamental Movement) จ าแนกเปน

2.1 การเคลอนไหวจากทหนงไปอกทหนง (Locomotors Movement) เชน การเดน การวง และการกระโดด เปนตน

2.2 การเคลอนไหวอยกบท (Non-Locomotors Movement) เชน การเคลอนไหวของนวมอ หรอนวเทา เปนตน

2.3 การเคลอนไหวโดยการจดกระท า (Manipulative Movement) เชน การเลนเปยโน การพมพดด เปนตน

3. ความสามารถในการรบร (Perceptual Abilities) จ าแนกไดดงน 3.1 การจ าแนกความแตกตางของการเคลอนไหวของรางกาย (Kinesthetic

Discrimination) เชน การรบรจากการก ามอ การงอเขา หรอ การกระพรบตา เปนตน

3.2 การจ าแนกความแตกตางดวยการมองเหน (Visual Discrimination) เชน ความสามารถในการพจารณาเหนความแตกตางของวตถทสงเกตได เปนตน

3.3 การจ าแนกความแตกตางดวยการฟง (Auditory Discrimination) เชน ความสามารถในการจ าแนกความแตกตางของระดบเสยง หรอทศทางของเสยงทไดฟง เปนตน

3.4 การจ าแนกความแตกตางดวยการสมผส (Tactile Discrimination) เชน ความสามารถในการระบถงลกษณะของวตถทไดสมผสวามผวหยาบ เรยบ แขง หรอออน เปนตน

3.5 ความสามารถในการใชประสาทรบรรวมกน (Coordinated Discrimination)

เชน ความสามารถในการใชประสาทหลาย ๆ สวนรวมกนในการเลอกหาวตถทตองการ เปนตน

4. ความสามารถทางรางกาย (Physical Abilities) จ าแนกเปน

4.1 ความอดทน (Endurance) เชน ความอดทนของรางกายในการว งแขงมาราธอน เปนตน

4.2 ความแขงแรง (Strength) เชน ความแขงแรงของกลามเนอทแขนในการยกน าหนก เปนตน

57

4.3 ความยดหยน (Flexibility) เชน ความยดหยนของกลามเนอแขน/ขา ในการเตนร า เปนตน

4.4 ความคลองตวในการเคลอนไหว (Agility) เชน ความฉบไวในการเปลยน ทศทางการเคลอนไหว เปนตน

5. การเคลอนไหวทตองใชทกษะ (Skilled Movement)

5.1 ทกษะการปรบตวในการเคลอนไหวอยางงาย (Simple Adaptive Skill) เชน ทกษะการเลอยไม เปนตน

5.2 ทกษะการปรบตวในการเคลอนไหวทท าไปพรอม ๆ กน (Compound

Adaptive Skill) เชน ทกษะในการตแบดมนตน เทนนส เปนตน

5.3 ทกษะการปรบตวในการเคลอนไหวทซบซอน (Complex Adaptive Skill)

เชน ทกษะการเลนยมนาสตก เปนตน

6. การส อสารท ต อ ง ใช ท กษะระดบส ง ในการแสดงออก ( Non-Discursive

Communication) จ าแนกได ดงน 6.1 การเคลอนไหวในเชงแสดงออก (Expressive Movement) เชน การแสดง ออกทางหนาตา หรอกรยาทาทางตาง ๆ

6.2 การเคลอนไหวในเชงตความ (Interpretative Movement) เชน การเคลอนไหว ในเชงสนทรยภาพ หรอการเคลอนไหวในเชงสรางสรรค เปนตน

รายละเอยดพฤตกรรมดานทกษะพสยตามล าดบขน ดงแสดงในภาพท 2.3

ภาพท 2.3 พฤตกรรมดานทกษะพสยตามล าดบขน

ทมา : Hopkins & Antes (1990: 498-500)

ระดบสงสด

ระดบต าสด

6. การสอสารทใชทกษะขนสงในการแสดงออก

5. การเคลอนไหวทตองใชทกษะ

4. ความสามารถทางกาย

3. ความสามารถในการรบร

2. การเคลอนทขนพนฐาน

1. การเคลอนทแบบสะทอนกลบ

58


จดมงหมายทางการศกษามความส าคญมาก เปนตวก าหนดความตองการไวอยางชดเจนวาจะใหคนในสงคมเกดพฤตกรรมทพงประสงคอะไรบาง จงเปรยบจดมงหมายทางการศกษาเสมอน หางเสอทคอยควบคมทศทางของเรอใหไปสเปาหมายทตองการ ถาจะพจารณาถงจดมงหมายของการศกษาแลวควรแบงเปน 3 ระดบ (สมนก ภททยธน, 2558: 158-159) ดงน

ระดบท 1 จดมงหมายทวไป เปนจดมงหมายทกวางและครอบคลมลกษณะทตองการไวทงหมด การจดการศกษาเพอใหบรรลถงเปาหมายในระดบน ตองใชเวลานานในการผสมผสานของสงทตองการใหเรยนร จดมงหมายทวไปนจะก าหนดไวในแผนการศกษาแหงชาตหรอหลกสตรระดบตางๆ ซงเปนสงทก าหนดขนจาก ปรชญา เปาประสงค หรอหลกการ เชน จดมงหมายของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

ระดบท 2 จดมงหมายประจ าวชา เปนจดมงหมายทแยกออกจากจดมงหมายทวไป โดยก าหนดไวเฉพาะวชา ขอความจงบงบอกสงทตองการใหผเรยนไดรบประสบการณตรงกบรายวชา

ระดบท 3 จดมงหมายการเรยนการสอน เปนจดมงหมายทแบงยอยจากจดมงหมายประจ าวชาหรอกลมวชา โดยก าหนดไวประจ าบทเรยน หรอประจ าหนวยเรยนยอยโดยระบวาเมอสนสดกจกรรมการเรยนการสอนในหนวยยอยนนแลวผเรยนตองมพฤตกรรมอยางไร

บางครงจดมงหมายระดบท 3 นยมเขยนใหอยในรป จดประสงคเชงพฤตกรรม คอเขยนใหอยในรปขอความทไดก าหนดไวอยางชดเจน โดยบงถงพฤตกรรมทบอกใหทราบวานกเรยนสามารถท าอะไรไดบางทสามารถวดและสงเกตพฤตกรรมได

3.1 ความหมายของจดประสงคเชงพฤตกรรม

จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objective) หมายถง ขอความทระบเกณฑขนต าทเฉพาะเจาะจง วาหลงจากจบการเรยนบทเรยนเนอหาสาระนน ๆ แลวผเรยนจะสามารถแสดงพฤตกรรมการเรยนร หรอการกระท าทครผสอนจะสามารถวดไดและสงเกตไดอยางไร ภายใตเงอนไขและเกณฑทก าหนด (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 47) การเปรยบเทยบจดประสงคทวไปและจดประสงคเชงพฤตกรรม ดงแสดงในภาพท 2.4

59

จดประสงคทวไป จดประสงคเชงพฤตกรรม

ภาพท 2.4 จดประสงคทวไป และจดประสงคเชงพฤตกรรม

ทมา: สมชาย วรกจเกษมสกล (2559: 47)

3.2 หลกการในการก าหนดจดประสงคเชงพฤตกรรม

ในการก าหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมมหลกการทควรปฏบต ดงน 3.2.1 ใชประโยคสน ๆ ไดใจความทสมบรณ 3.2.2 แตละจดประสงคจะระบพฤตกรรมทคาดหวงเพยง 1 พฤตกรรมเทานน

3.2.3 พฤตกรรมทคาดหวงจะตองเปนพฤตกรรมของผเรยนทสามารถแสดงออก 3.2.4 พฤตกรรมทคาดหวงจะตองมความเปนรปธรรมทครผสอนจะตองวดและสงเกตได 3.2.5 ค าท ใชระบพฤตกรรมตองมความชดเจน เฉพาะเจาะจงทไมจ าเปนตองใช การตความ

3.3 องคประกอบของจดประสงคเชงพฤตกรรม

ในการก าหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมใหมความสมบรณจะตองประกอบดวยองคประกอบทง 3 สวน ดงน (ลวน สายยศ และองคนา สายยศ, 2539: 59) 3.3.1 พฤตกรรมทคาดหวง (Expected Behavioral) เปนพฤตกรรมทระบใหผเรยนไดแสดงออกหลงจากเกดการเรยนรในบทเรยนเรองนน ๆ ทตองเปนพฤตกรรมทวดและสงเกตได เชน

ผเรยนระบ

ผเรยนเปรยบเทยบ

ผเรยนอธบาย หรอวพากษ เปนตน

3.3.2 เงอนไขหรอสถานการณ (Condition or Situation) เปนสงเราหรอสถานการณหรอเงอนไขทครผสอนก าหนดขนเพอใชพจารณาวาถาผเรยนอยในสถานการณนน ๆ ผเรยนจะแสดงพฤตกรรมอยางไรแตในบางกรณกไมจ าเปนตองระบไว เพราะละเวนในฐานทเขาใจแลว เชน เมอก าหนดสมการมาให

เมอก าหนดชอสตวมาให เปนตน

60

3.3.3 เกณฑ (Criterion or Performance Standard) เปนปรมาณหรอคณภาพทเปนมาตรฐานของพฤตกรรมทผเรยนแสดงออกมาในขนต าทยอมรบได (เวลา/ความถ/สดสวนของงานทท าไดตองานทก าหนดใหทงหมด/ปรมาณของงาน) ทเกณฑจะตองสอดคลองกบวยวฒ/ความสามารถของผเรยน เชน

ภายใน 10 นาท 8 ขอใน 10 ขอ

รอยละ 80

ในการก าหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมแตละขอจะตองประกอบดวยองคประกอบทง 3 สวน แตในบางกรณอาจจะพบวาในการก าหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมจากก าหนดขนโดยมองคประกอบเพยง 2 สวน ไดแก พฤตกรรมทคาดหวง และเกณฑ เทานนกใชได 3.3.4 ตวอยางการก าหนดจดประสงคเชงพฤตกรรม มดงน การเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรมตองพจารณาตวชวดในหลกสตรแกนกลางดวยทกครง หรอกลาวไดอกอยางหนงวาใหน าตวชวดมาเขยนเปนจดประสงคเชงพฤตกรรมเสมอ เชน

ตวชวดในหลกสตรแกนกลาง

สาระท ๓ เรขาคณต

มาตรฐาน ค ๓.๑ อธบายและวเคราะหรปเรขาคณตสองมตและสามมต ๑. บอกชนดของ รปเรขาคณตสองมตทเปนสวนประกอบของรปเรขาคณตสามมต ๒. บอกสมบตของเสนทแยงมมของรปสเหลยมชนดตาง ๆ ๓. บอกไดวาเสนตรงคใดขนานกน

มาตรฐาน ค ๓.๒ ใชการนกภาพ (Visualization) ใชเหตผลเกยวกบปรภม (Spatial

Reasoning) และใชแบบจ าลองทางเรขาคณต (Geometric Model) ในการแกปญหา ๑. ประดษฐทรงสเหลยมมมฉากทรงกระบอก กรวย ปรซมและพระมดจากรปคล

หรอรปเรขาคณตสองมตทก าหนดให ๒. สรางรปสเหลยมชนดตาง ๆ

จดประสงคเชงพฤตกรรม

1. นกเรยนสามารถบอกชนดของรปเรขาคณตสองมตทเปนสวนประกอบของรปเรขาคณตสามมตจากรปทก าหนดใหไดถกตองรอยละ 80

2. นกเรยนสามารถบอกสมบตของเสนทแยงมมของรปสเหลยมชนดตาง ๆ จากโจทยทก าหนดใหไดถกตองรอยละ 80

3. นกเรยนสามารถบอกไดวาเสนตรงคใดขนานกนจากรปทก าหนดใหไดถกตองรอยละ 80

61

มาตรฐาน ค ๓.๒ ใชการนกภาพ (Visualization) ใชเหตผลเกยวกบปรภม (Spatial Reasoning)

และใชแบบจ าลองทางเรขาคณต (Geometric Model) ในการแกปญหา 1. นกเรยนสามารถประดษฐทรงสเหลยมมมฉากทรงกระบอก กรวย ปรซมและ

พระมดจากรปคล หรอรปเรขาคณตสองมตทก าหนดให จากโจทยทก าหนดใหไดถกตองรอยละ 80

2. นกเรยนสามารถสรางรปสเหลยมชนดตาง ๆ จากโจทยทก าหนดใหไดถกตอง รอยละ 80

3.4 ประโยชนของจดประสงคเชงพฤตกรรม

ในการก าหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมของการเ รยนการสอนมประโยชนดงน (ปราณ ไวดาบ, 2538: 53)

3.4.1 เปนแนวทางในการสรางหลกสตร โดยทผสรางหลกสตรจะสรางจดประสงคทวไปและจดประสงคเชงพฤตกรรมทเจาะจงขน ขนตอนการสรางจดประสงคเชงพฤตกรรมจะชวยใน การก าหนดและประเมนจดประสงคทวไป ก าหนดเนอหา และคดเลอกจดประสงคเชงพฤตกรรมทเหมาะสมกบรายวชาและผเรยน

3.4.2 เปนแนวทางในการสรางและพฒนาวสดประกอบหลกสตร เชน ต ารา แบบเรยน คมอครและแผนการสอนวาควรมลกษณะอยางไร เนอหาเทาไร มวธการน าเสนออยางไร รวมทงเปนแนวทางในการสรางวสดอปกรณ เอกสารประกอบการสอนอน ๆ เชน บทเรยนโปรแกรม แบบทดสอบ หรอแบบฝกหด เปนตน

3.4.3 เปนแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนการสอน แนวการสอนวาควรจดกจกรรมอยางไรเพอใหบรรลจดประสงคทก าหนดไว โดยเฉพาะจะชวยพฒนาการเรยนการสอนในการพฒนาสมรรถภาพระดบสงไดดขน เพราะการก าหนดจดประสงคทชดเจนจะชวยใหเหนแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนการสอน

3.4.4 เปนแนวทางการเรยนของผ เรยนในการเรยนร ใด ๆ ถาผ เรยนไดรบทราบจดประสงคเชงพฤตกรรมแลว จะท าใหผเรยนไดปรบปรงตนเองในทศทางและระดบความมงมนของหลกสตรดกวาการไมรบทราบจดประสงค 3.4.5 เปนแนวทางในการประเมนผลการเรยน การก าหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมอยางสมบรณ จะมการก าหนดสถานการณเพอการประเมนผลไว ชวยใหการสรางแบบทดสอบม ความครอบคลมและตรงตามจดประสงคไดดกวา 3.4.6 เปนแนวทางในการปรบปรงการเรยนการสอนตลอดเวลา เนองจากผลการวดทไดชวยใหรผลของการเรยนร จะท าใหผสอนไดรบขอมลยอนกลบในการน ามาปรบปรงระบบการสอนวา จดประสงคทก าหนดไวเหมาะสมหรอยง และจะตองมการปรบปรงการเรยนการสอนในสวนใด

62


ในการวดและประเมนผลการศกษาใหมคณภาพนน การวเคราะหหลกสตรจะท าใหครผสอนเขาใจการวางแผนการสรางเครองมอเพอวดและประเมนผล และการวางแผนเพอจดการเรยน การสอนเนองจากการวเคราะหหลกสตรเปนกระบวนการทมระบบ เปนเหตเปนผล และมหลกในการคดวเคราะหทมาจากคาเฉลยของความคดของครผสอนในเรองนน ๆ

4.1 ความหมายของการวเคราะหหลกสตร นกวชาการใหความหมายของการวเคราะหหลกสตร ดงน การวเคราะหหลกสตร เปนกระบวนการทจ าแนกแยกแยะใหทราบวาในวชานนๆ มจดประสงคทจะใหเกดพฤตกรรมอะไร โดยอาศยเนอหาสาระอะไรบาง ประกอบไปดวยการวเคราะหจดประสงคและวเคราะหเนอหาวชา (บญเชด ภญโญอนนตพงษ, 2526: 159) การวเคราะหหลกสตร เปนการแยกแยะใหเหนความสมพนธระหวางองคประกอบยอยทเกยวของกน ซงประกอบดวยจดมงหมาย เนอหา กจกรรม/ประสบการณ และพฤตกรรมทเปนจดมงหมายปลายทางของหลกสตรซงจะชวยใหผสอนมความเขาใจวา สอน/สอบไปท าไม ควรสอน/สอบอะไรบาง และควรด าเนนการสอน/สอบอยางไร (ศรชย กาญจนวาส, 2556: 173)

สรปไดวา การวเคราะหหลกสตร เปนการจ าแนกหลกสตรออกเปนเนอหายอย ๆ ทแสดงความสมพนธระหวางเนอหา และระดบพฤตกรรมทตองการวด เพอน าไปสการวางแผนการสอนและ การสรางผงแบบทดสอบทมคณภาพและตรงกบสงทตองการจะวดตอไป

4.2 ประเดนการวเคราะหหลกสตร การวเคราะหหลกสตรส าหรบการก าหนดจดมงหมาย เนอหา และการสรางแบบทดสอบ (ศรชย กาญจนวาส, 2556: 174) มขนตอนดงน 4.2.1 วเคราะหจดมงหมาย 1) วเคราะหจดมงหมายของหลกสตร จดมงหมายของการเรยนร และระบคณลกษณะ หรอสมรรถภาพทตองการวด (Measure) ในการทดสอบ

2) แปลงคณลกษณะหรอสมรรถภาพทตองการวดใหมลกษณะเปนรปธรรม (Operational Term) โดยปกตแลวนยมเขยนเปนโดเมนของพฤตกรรม หรอพฤตกรรมทเปนจดมงหมายปลายทางทตองการใหเกดขนกบผเรยนหลงจากเรยนวชานนแลว

63

4.2.2 วเคราะหเนอเรอง 1) วเคราะหเนอหาของหลกสตร เนอหาของการเรยนการสอน เพอจ าแนกเนอหา และจดรวมหนวยยอยทมความสมพนธกน เชน จดหมวดหมของเนอหาเปนบทตอน และหนวย การสอน

2) เรยงล าดบความส าคญของเนอหา และจดล าดบการสอนวาสงใดควรจะสอน กอน-หลง 4.2.3 วเคราะหกจกรรม/ประสบการณ เปนการวเคราะหกจกรรม/ประสบการณของ การเรยนร เพอเปนแนวคดในการก าหนดรปแบบวธการสอน และวธการทดสอบทเหมาะสมกบจดมงหมายและเนอหาของการเรยนรนน

4.3 เปาหมายของการวเคราะหหลกสตร

ในการวเคราะหหลกสตรมเปาหมายของการวเคราะหหลกสตรจ าแนกตามชวงเวลา ดงแสดงในตารางท 2.6

ตารางท 2.6 เปาหมายของการวเคราะหหลกสตรจ าแนกตามชวงเวลา เวลา เปาหมาย

กอนสอน

สอนท าไม : จดมงหมายของการเรยนร สอนอะไร : เนอหาทสอนและน าหนกความส าคญ

สอนอยางไร : วธสอน สอ และเวลาทใช

กอนสอบ

สอบท าไม : จดมงหมายของการสอบ

สอบอะไร : เนอหาสาระทสอบและน าหนกความส าคญ

สอบอยางไร : วธการสอบ ชนดและรปแบบของแบบทดสอบและเวลาทใช ทมา: ศรชย กาญจนวาส (2556: 174)

4.4 ขนตอนการวเคราะหหลกสตร ในการวเคราะหหลกสตรมขนตอนการด าเนนการ ดงน (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559:

57-61)

4.4.1 ก าหนด/แตงตงคณะกรรมการวเคราะหหลกสตร จ านวน 5-10 คน จากบคคลทมความเชยวชาญในรายวชา/ศาสตรเดยวกน

64

4.4.2 รวมกนวเคราะหเนอหาโดยการจ าแนกรายละเอยดของเนอหาเปนเนอหายอย ๆ ทเรยงล าดบกอนหลง 4.4.3 สรางตารางส าหรบวเคราะหทแสดงความสมพนธระหวางเนอหายอย ๆ กบพฤตกรรมทตองการใหเกดขนทงดานพทธพสย จตพสย และทกษะพสย ดงแสดงในตารางท 2.7

ตารางท 2.7 วเคราะหหลกสตรแสดงการก าหนดน าหนกของเนอหา/จดประสงคและพฤตกรรม

วชา................................................. ชอผวเคราะห……………………………………………

พฤตกรรม

เนอหา/จดประสงค

พทธพสย

จตพสย

ทกษะพสย

รวม ล าดบ

ท จ า

เขาใจ

ประย

กตใช

วเครา

ะห

ประเม

นคา

คดสร

างสรร

ค

1……………………………

2………………………….. 3…………………………...

รวม

ล าดบท

ทมา: ปรบจาก สมชาย วรกจเกษมสกล (2559: 57)

4.4.4 ใหกรรมการแตละคนไดใหน าหนกคะแนนความสมพนธระหวางเนอหากบพฤตกรรมโดยใหก าหนดน าหนกคะแนนเตมชองละ 10 คะแนน ทมเกณฑในการพจารณาใหคะแนนในแตละขอ ดงน ให 9-10 คะแนน แสดงวา เนอหาและพฤตกรรมนนมความส าคญมาก

ให 7-8 คะแนน แสดงวา เนอหาและพฤตกรรมนนมความส าคญคอนขางมาก

ให 4-6 คะแนน แสดงวา เนอหาและพฤตกรรมนนมความส าคญปานกลาง ให 2-3 คะแนน แสดงวา เนอหาและพฤตกรรมนนมความส าคญคอนขางนอย

ให 0-1 คะแนน แสดงวา เนอหาและพฤตกรรมนนมความส าคญนอย

ตวอยางผลการวเคราะหหลกสตรของกรรมการจ านวน 5 คน แสดงในตารางท 2.8-2.12 ดงน

65

ตารางท 2.8 ผลการวเคราะหหลกสตรของผสอนคนท 1

วชา A ผวเคราะห ผสอนคนท 1



พทธพสย

จตพส

ย

ทกษะ

พสย


ท จ า

เขาใจ

ประย

กตใช

วเครา

ะห

ประเม

นคา

คดสร

างสรร

ค

เนอหาท ๑๑๑ 5 6 6 0 0 0

เนอหาท ๒๒๒ 6 6 5 1 0 0

เนอหาท ๓๓๓ 8 7 8 1 1 0





พทธพสย

จตพส

ย

ทกษะ

พสย


ท จ า

เขาใจ

ประย

กตใช

วเครา

ะห

ประเม

นคา

คดสร

างสรร

ค

เนอหาท ๑๑๑ 6 8 8 0 0 0

เนอหาท ๒๒๒ 5 5 5 0 0 0

เนอหาท ๓๓๓ 7 7 8 0 0 0





พทธพสย

จตพส

ย

ทกษะ

พสย


ท จ า

เขาใจ

ประย

กตใช

วเครา

ะห

ประเม

นคา

คดสร

างสรร

ค

เนอหาท ๑๑๑ 4 5 5 1 1 1

เนอหาท ๒๒๒ 7 7 7 0 0 0

เนอหาท ๓๓๓ 8 8 8 0 0 0

66





พทธพสย

จตพส

ย

ทกษะ

พสย


ท จ า

เขาใจ

ประย

กตใช

วเครา

ะห

ประเม

นคา

คดสร

างสรร

ค

เนอหาท ๑๑๑ 5 7 8 0 0 0

เนอหาท ๒๒๒ 4 5 5 0 0 0

เนอหาท ๓๓๓ 6 7 8 0 0 0





พทธพสย จต

พสย

ทกษะ

พสย


ท จ า

เขาใจ

ประย

กตใช

วเครา

ะห

ประเม

นคา

คดสร

างสรร

ค

เนอหาท ๑๑๑ 6 6 6 0 0 0

เนอหาท ๒๒๒ 8 8 8 0 0 0

เนอหาท ๓๓๓ 9 8 9 0 0 0

4.4.5 น าตารางวเคราะหหลกสตรของกรรมการแตละคนมาสรางตารางวเคราะหหลกสตรเฉลยโดยการหาคาเฉลย ของน าหนกคะแนนทไดในแตละชองของกรรมการทกคน ดงแสดงในตารางท 2.13

67

ตารางท 2.13 ผลการวเคราะหหลกสตรโดยเฉลยของครผสอนทง 5 คน

วชา A การวเคราะห ตารางโดยเฉลย



พทธพสย

จตพส

ย ทก

ษะพส

ย


ท จ า

เขาใจ

ประย

กตใช

วเครา

ะห

ประเม

นคา

คดสร

างสรร

ค

เนอหาท ๑๑๑ 5.20 6.40 6.60 0.20 0.20 0.20 18.80

เนอหาท ๒๒๒ 6.00 6.20 6.00 0.20 0.00 0.00 18.40

เนอหาท ๓๓๓ 7.60 7.40 8.20 0.20 0.20 0.00 23.60

รวม 18.8 20.0 20.8 0.60 0.40 0.20 60.80

4.4.6 น าตารางวเคราะหหลกสตรโดยเฉลยมาสรางตารางวเคราะหหลกสตร 1,000 หนวยเพอใหงายและสะดวกตอการน าไปใชในการค านวณจ านวนชวโมงและการสรางแบบทดสอบดวยการเทยบสดสวน มวธการค านวณโดยการน าคะแนนเฉลยในชองนนคณดวย 1000 แลวหารดวยผลรวมของคะแนนเฉลย ดงตวอยาง ตวอยาง จากเนอหา/จดประสงคท 1 ในชอง จ า เทากบ 5.20 และคะแนนเฉลยรวม เทากบ 60.80 ดงนนในจ านวนในชองคะแนนของตาราง 1,000 หนวย จะเทากบ 5.20×100060.80 ≈ 85.53

ผลการวเคราะหหลกสตรจดท าเปนตาราง 1000 หนวย ดงแสดงในตารางท 2.14

ตารางท 2.14 ผลการวเคราะหหลกสตรจดท าเปนตาราง 1000 หนวย

วชา A การวเคราะห ตาราง 1,000 หนวย



พทธพสย


ท จ า

เขาใจ

ประย

กตใช

วเครา

ะห

ประเม

นคา

คดสร

างสรร

ค

เนอหาท ๑๑๑ 85.53 105.26 108.55 3.29 3.29 3.29 309.21 2

เนอหาท ๒๒๒ 98.68 101.97 98.68 3.29 0.00 0.00 302.63 3

เนอหาท ๓๓๓ 125.00 121.71 134.87 3.29 3.29 0.00 388.16 1

รวม 309.21 328.95 342.11 9.87 6.58 3.29 1000

68

4.4.7 น าตารางวเคราะหหลกสตรโดยเฉลยมาสรางตารางวเคราะหหลกสตร 100 หนวย การแปลความหมายจากตารางวเคราะหหลกสตร 1000 หนวย มตวอยางดงน

ตวอยาง ในเนอหา/จดประสงคท 1 จ า ถาตองการสรางแบบทดสอบทงหมด 1000

ขอจะตองสรางแบบทดสอบในเนอหา/จดประสงคน เทากบ 136 ขอ แตถาตองการสรางแบบทดสอบเพยง 100 ขอจะสรางแบบทดสอบในเนอหา/จดประสงคนเทากบ 85.53×1001000 = 8.5 ≈ 9 ขอ

ผลการวเคราะหหลกสตรจดท าเปนตาราง 100 หนวย ดงแสดงในตารางท 2.15

ตารางท 2.15 ผลการวเคราะหหลกสตรจดท าเปนตาราง 100 หนวย

วชา A การวเคราะห ตาราง 100 หนวย



พทธพสย

จตพส

ย ทก

ษะพส

ย


ท จ า

เขาใจ

ประย

กตใช

วเครา

ะห

ประเม

นคา

คดสร

างสรร

ค

เนอหาท ๑๑๑ 9 11 11 0 0 0 31 2

เนอหาท ๒๒๒ 10 10 10 0 0 0 30 3

เนอหาท ๓๓๓ 13 12 14 0 0 0 39 1

รวม 32 33 35 0 0 0 100

4.5 ประโยชนของตารางวเคราะหหลกสตร การสรางตารางวเคราะหหลกสตรมประโยชนตอครผสอน ดงน (พชต ฤทธจรญ , 2557: 58) 4.5.1 ท าใหครผสอนทราบวาในการสอนแตละรายวชาตองสอนเนอหาใดบางมเนอหาใดทจะตองเนนและมงใหเกดพฤตกรรมใดบาง 4.5.2 ท าใหครผสอนสามารถก าหนดเวลาในการสอนไดอยางเหมาะสมตามจดมงหมายของหลกสตรโดยการน าน าหนกของคะแนนในสวนเนอหามาเทยบสดสวนกบเวลาทงหมดทใชสอนกจะไดทราบวาจะใชเวลาในแตละเนอหามากหรอนอยเพยงไร

4.5.3 ท าใหครผสอนทราบวาควรเลอกใชสอ/วธการสอนใดจงจะเหมาะสมกบเนอหาและพฤตกรรมทมงใหเกดขนโดยพจารณาจากน าหนกของคะแนนรวมในสวนของพฤตกรรมทมงใหเกดขนเปนหลก

69

4.5.4 ท าใหครผสอนทราบวาจะตองวดและประเมนผลในเนอหาและพฤตกรรมใดบางกอใหเกดการสรางเครองมอในการวดผลทมประสทธภาพ โดยเฉพาะการสรางแบบทดสอบจะไดแบบทดสอบทมความเทยงตรงตามเนอหา (Content Validity) และความเทยงตรงตามโครงสราง (Construct Validity)

4.5.5 ท าใหครผสอนหลายคนในรายวชาเดยวกนไดใชเปนแนวทางในการจดกจกรรม การเรยนการสอนในแนวเดยวกนเนนพฤตกรรมทเกดขนเหมอนกนและสามารถใชเครองมอวดและประเมนผลรวมกนได

5. ผงแบบทดสอบ (Test Blueprint) 5.1 ความหมายของผงแบบทดสอบ

ผงแบบทดสอบ (Test Blueprint) หรออาจเรยกวาตารางก าหนดแผนผงการสรางแบบทดสอบ (Table of Specification) เปนตารางทสรางขนเพอเสนอรายละเอยดของการทดสอบแตละครงวาจะวดเนอหา (Content) อะไร วดจดมงหมายของการเรยนร (Objective) อะไร ซงกคอวดจดประสงคเชงพฤตกรรมนนเอง ขอบเขตเนอหาของวชา อาจเปนหวขอยอย หนวยการสอน หรอบทกได ตลอดจนมการก าหนดน าหนกความส าคญหรอสดสวนของจ านวนแบบทดสอบ

(ศรชย กาญจนวาส, 2556: 178)

การก าหนดน าหนกความส าคญของจดประสงคการเรยนรนน ครผสอนสามารถใชผลจาก การวเคราะหหลกสตรทค านวณไดจากตารางท 2.15 มาใชไดตามสดสวนทเหนสมควร

5.2 เปาหมายของการสรางผงการทดสอบ การสรางผงการทดสอบมเปาหมายส าคญเพอใหจดมงหมายการเรยนรกจกรรมการเรยน การสอนและการสรางแบบทดสอบมความสมพนธและสอดคลองกนอยางเปนระบบ การสรางผง การทดสอบ (Test Map) มความจ าเปนอยางยง เพราะจะท าใหการจดกจกรรมยนอยบนหลกการและเหตผลของการจดการทดสอบไดอยางเหมาะสม ชวยใหมองเหนจดมงหมายทตองการวด การใหน าหนกความส าคญ ความถบอยของการสอบ ตลอดจนรปแบบของแบบทดสอบทได (ศรชย กาญจนวาส, 2556: 176)

70

5.3 การสรางผงการทดสอบ (Test Map) หลงจากทวเคราะหหลกสตรแลวครสามารถน าผลจากการค านวณมาใสรายละเอยด

เพมเตมเพอใหมองเหนภาพรวมในการสรางแบบทดสอบใหดขน คอ ผงการทดสอบ (Test Map) ดงแสดงในตารางท 2.16 และหลงจากนนน าผงการทดสอบมาสรางผงแบบทดสอบ (Test Blueprint) ดงแสดงในตารางท 2.17

ตารางท 2.16 ตวอยางผงการทดสอบ (Test Map) วชา AAAAA จ านวนหนวยกต X

ระดบ ชนประถมศกษาปท B สาขา Y

วางแผนเมอ 16 มกราคม 2559 ผวางแผน บษวรรษ แสนปลม

หนวย

ท จดประสงคการเรยนร

ระดบ

ความ

ส าคญ

ทดสอบยอย 1 ทดสอบยอย 2 สอ

บกลา

งภาค

ทดสอบยอย 3

ทดสอ

บปลา

ยภาค

ขอเขยน ปฏบต ขอเขยน ปฏบต ขอเขยน ปฏบต

1 เนอหาท ๑ 2 # # ##

เนอหาท ๒ 3 # # # # #

เนอหาท ๓ 1 # # ##

รปแบบของแบบทดสอบ

สปดาหทสอน

100 MC

25

PT

6

MC

20

PT

10

MC

30

MC

30

PT

9

MC+ET

30

1-4 5-8 9 10-15 16

*หมายเหต ระดบความส าคญ 1=นอย, 2=ปานกลาง, 3=คอนขางมาก, 4=มาก

รปแบบของแบบทดสอบ MC=แบบหลายตวเลอก, PT=แบบทดสอบการปฏบต, ET=แบบอตนย

จดประสงคการเรยนร #=จดประสงคทน ามาทดสอบ, ##=จดประสงคทเนน

ทมา: ปรบมาจาก ศรชย กาญจนวาส (2556: 178)

71

ตารางท 2.17 ตวอยางผงแบบทดสอบ (Test Blueprint) วชา AAAAA จ านวนหนวยกต X

ระดบ ชนประถมศกษาปท B สาขา Y

หนวยท 1-3 การสอบ ทดสอบยอย

วางแผนเมอ 22 ตลาคม 2559 ผวางแผน บษวรรษ แสนปลม

หนวยท จดประสงคเชง

พฤตกรรม ระดบความส าคญ

ทดสอบยอย ขอเขยน ปฏบต

1 เนอหาท ๑ ปานกลาง

1.1 บอกความหมาย 3 9R

1.2 บอกความส าคญ 2 11U 11A

เนอหาท ๒ นอย

2.1 จ าแนกประเภท 1 10R

2.2 บอกเหตผล 3 10U 10A

เนอหาท ๓ มาก

3.1 สรางโครงสรางใหม

4 13R 7A

3.2 บอกแนวโนม 4 12U 7A

รปแบบของการวด MC EX

ความส าคญ 60% 40%

เกณฑการผาน 70% 70%

*หมายเหต ระดบความส าคญ 1=นอย, 2=ปานกลาง, 3=คอนขางมาก, 4=มาก

ระดบพฤตกรรม R = จ า, U = เขาใจ, A = ประยกตใช รปแบบของแบบทดสอบ MC=แบบหลายตวเลอก, EX=แบบฝกหด

ทมา: ปรบมาจาก ศรชย กาญจนวาส (2556: 179)

72



1.1 มาตรฐานการเรยนร หมายถง สงทผเรยนพงรและปฏบต มคณธรรม จรยธรรมและคานยมอนพงประสงคทตองการใหเกดแกผเรยนเมอจบการศกษาขนพนฐาน 1.2 ตวชวด หมายถง สงทผเรยนพงรและปฏบตได รวมทงคณลกษณะของผเรยนใน แตละระดบชน

1.3 การก าหนดหลกฐานการเรยนร หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 จ าแนกเปน 2 ประเภท คอ ผลผลต และผลการปฏบต

1.4 การวเคราะหตวชวดเพอการวดและประเมนผลการเรยนร ใหพจารณาองคประกอบส าคญ ดงน 1) ค าส าคญ (Key Word) 2) หลกฐานการเรยนร 3) วธการวดและประเมน และ 4) เครองมอทใชในการวดและประเมนผล

2. พฤตกรรมทางการศกษา บลมและคณะ ไดจ าแนกพฤตกรรมทางการศกษาในการวดและประเมนผลของผ เรยนเปน 3 ดาน ไดแก ดานพทธพสย (Cognitive Domain) ดานจตพสย (Affective Domain) และดานทกษะพสย (Psycho-Motors Domain)

3. จดประสงคเชงพฤตกรรม (Behavioral Objective) หมายถง ขอความทระบเกณฑขนต าทเฉพาะเจาะจง วาหลงจากจบการเรยนบทเรยนเนอหาสาระนน ๆ แลวผเรยนจะสามารถแสดงพฤตกรรมการเรยนรหรอการกระท าทครผสอนจะสามารถวดไดและสงเกตไดอยางไร ภายใตเงอนไขและเกณฑทก าหนด

4. การวเคราะหหลกสตร เปนการจ าแนกหลกสตรออกเปนเนอหายอย ๆ ท แสดงความสมพนธระหวางเนอหาและระดบพฤตกรรมทตองการวด เพอน าไปสการวางแผนการสอน และการสรางผงแบบทดสอบ

5. ผงแบบทดสอบ (Test Blueprint) หรออาจเรยกวาตารางก าหนดแผนผงการสรางแบบทดสอบ (Table of Specification) เปนตารางทสรางขนเพอเสนอรายละเอยดของการทดสอบแตละครงวาจะวดเนอหา (Content) อะไร วดจดมงหมายของการเรยนร (Objective) อะไร



1. ใหเขยนขอสอบทวดพฤตกรรมทางการศกษาดานพทธพสยของบลม (Revised) ระดบสตปญญาละ 1 ขอ พรอมเฉลยค าตอบ โดยใหระบรายละเอยดอยางชดเจนวาเปนพฤตกรรมยอยใด

73

2. ใหระบวาสถานการณทก าหนดใหเปนพฤตกรรมทางการศกษาดานจตพสยในระดบใด

2.1 ใบบอนจะไปวดเพอฟงธรรมและนงสมาธเสมอ ๆ

2.2 ใบบวจะปดไฟฟา/พดลมในหองเรยนหลงจากเลกเรยนแลว

2.3 ใบหมอนจะชวนเพอนรวมสงสรรคทกปลายเดอน

2.4 ใบปอไปนงสมาธเนองจากเหนวาเปนการปฏบตทบคคลทวไปก าลงนยม 2.5 ใบนางจะเฝาสงเกตพฤตกรรมบคคลทไปฟงธรรมและนงสมาธ

3. ใหระบ/อธบายคณลกษณะยอย/พฤตกรรมบงชของ "ความซอสตย" ทจะสามารถวดไดและสงเกตไดจากผเรยนมา 3 ลกษณะ

4. ใหก าหนดสถานการณทเปนขอความหรอรปภาพเพอวดทกษะพสย เรอง "ความสามารถในการรบร" มา 2 ขอ

5. ใหเขยนจดประสงคเชงพฤตกรรมจากตวชวดทก าหนดให 5.1 หาพนทของรปสเหลยม

5.2 แกปญหาเกยวกบพนทความยาวรอบรปของรปสเหลยมและรปวงกลม 5.3 เขยนแผนผงแสดงต าแหนงของสงตาง ๆ 5.4 วเคราะหขอเทจจรง ขอคดเหน และความนาเชอถอของขาวสารจากสอตาง ๆ

5.5 ส ารวจตนเองเพอวางแผนในการเลอกอาชพ

6. เพราะเหตใดการวเคราะหหลกสตรจงตองก าหนดใหครผสอนไดรวมกนวเคราะหหลกสตร

7. ใหอธบายเหตผลวาเพราะเหตใดผงแบบทดสอบจงมความส าคญตอการจดกจกรรม การเรยนร

8. ใหอธบายเหตผลวาเพราะเหตใดการวเคราะหหลกสตรจงมความส าคญตอการจดกจกรรมการเรยนร

9. ใหสรางผงความคดใน 8 หวขอตอไปนพรอมทงระบายส 9.1 มาตรฐานการเรยนรและตวชวด

9.2 พฤตกรรมทางการศกษาของผเรยนดานพทธพสย (Cognitive Domain)

9.3 พฤตกรรมทางการศกษาของผเรยนดานจตพสย (Affective Domain)

9.4 พฤตกรรมทางการศกษาของผเรยนดานทกษะพสย (Psychomotor Domain)

9.5 องคประกอบของจดประสงคเชงพฤตกรรม

9.6 การวเคราะหหลกสตร

9.7 ผงการทดสอบ

9.8 ผงแบบทดสอบ

74

10. ใหค านวณตาราง 100 หนวย ของวชา BBB เมอก าหนดใหเทอมนนมเนอหาทสอน 3 เนอหา และมกรรมการในการใหคะแนนความส าคญ 3 คน ดงน

วชา BBB ของนกเรยนชน XX



พทธพสย

จตพส

ย

ทกษะ

พสย


ท จ า

เขาใจ

ประย

กตใช

วเครา

ะห

ประเม

นคา

คดสร

างสรร

ค

ผเชยวชาญวชา BBB คนท 1

เนอหาท ๑๑๑

เนอหาท ๒๒๒

เนอหาท ๓๓๓

6

7

2

7

3

3

0

0

5

0

0

5

0

0

0

0

0

0





5

5

4

6

4

2

0

0

5

0

0

3

0

0

0

0

0

0





8

7

3

6

3

4

2

0

5

0

0

5

0

0

0

0

0

0

75


ณฏฐภรณ หลาวทอง. (2546). “การประเมนจตพสย” ในการประเมนผลการเรยนรแนวใหม . บรรณาธการโดย สวมล วองวานช. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

บญเชด ภญโญอนนตพงษ. (2526). การวดและประเมนผลการศกษาทฤษฎและการประยกต. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: อกษรเจรญทศน.

ปราณ ไวดาบ. (2538). การประเมนผลการเรยน . กรงเทพฯ: คณะครศาสตร สถาบนราชภฏ พระนคร.

พชต ฤทธจรญ. (2557). หลกการวดและประเมนผลการศกษา. พมพครงท 9. กรงเทพฯ: เฮาส ออฟ เคอรมสท,

เยาวด วบลยศร. (2545). การวดผลและการสรางแบบสอบผลสมฤทธ. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.


ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ. (2543). การวดดานจตพสย. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน.


http://www.watpon.com/journal/bloom.pdf. ศรชย กาญจนวาส. (2556). ทฤษฎการทดสอบแบบดงเดม (Classical Test Theory). พมพครง

ท 7. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. สมชาย วรกจเกษมสกล . (2559).การวดและประเมนผลการศกษา . พมพครงท 7. อดรธาน:

โรงพมพอกษรศลป. สมนก ภททยธน. (2558). การวดผลการศกษา. พมพครงท 10. กาฬสนธ: ประสานการพมพ.


Bloom,E.S. et. al. (1956). Taonomy of Educational Objectives Handbook I : Cognitive

Domain. New York: Mckay, Ebel,R.L. & Frisbie,D.A. (1986). Essentials of Educational Measurement. New Jersey:

Printice-Hall,Inc.

76

Hopkins,D.C. & Antes,C.R. (1990 ) . Classroom Measurement and Evaluation. Illinois:

Publishers,Inc.,

Kubiszyn,T. & Borich,G. (1990 ). Educational Testing and Measurement : Classroom

Application and Practice. 6th ed. New York: John Wiley & Sons,Inc.

77


เครองมอวดผลการศกษาดานพทธพสย


1. บอกความหมายของพทธพสยได 2. ระบเครองมอทใชในการวดพทธพสยได

3. บอกความหมายของแบบทดสอบได 4. จ าแนกประเภทของแบบทดสอบได 5. บอกหลกการของการสรางแบบทดสอบได 6. อธบายเกณฑทใชในการจ าแนกแบบทดสอบได 7. บอกขอดและขอจ ากดของแบบทดสอบแตละชนดได


1. เครองมอวดพฤตกรรมทางการศกษาดานพทธพสย

2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธ



2. ผสอนอธบายเนอหาบทท 3 เครองมอวดผลการศกษาดานพทธพสย ดวย Microsoft

PowerPoint


4. ใหนกศกษารวมกนอภปรายในประเดน “สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธอยางไรใหตรงกบจดประสงคเชงพฤตกรรม” เพอหาขอสรปรวมกน



7. ใหนกศกษาตอบค าถามเชงปฏบตการประจ าบทท 3 เปนรายบคคล แลวสงในสปดาหหนา


78



2. เอกสารประกอบการเรยนการสอนเรอง “เครองมอวดผลการศกษาดานพทธพสย”




องคณา สายยศ. (ม.ป.ป. ). ขอสอบเลอกตอบแบบถกผด (Multiple True-False : MTF).

http://www.watpon.com/journal/mtf.pdf.

สมชาย วรกจเกษมสกล. (2559). การวดและประเมนผลการศกษา. พมพครงท 6. อดรธาน : โรงพมพอกษรศลป.

สมนก ภททยธน. (2558). การวดผลการศกษา. พมพครงท 10. กาฬสนธ: ประสานการพมพ. สสวท. (2556). ตวอยางแบบทดสอบ PISA 2012.

http://www.myfirstbrain.com/student_view.aspx?ID=87016

องอาจ นยพฒน. (2548). วธวทยาการวจยเชงปรมาณและเชงคณภาพทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. กรงเทพฯ: สามลดา.



1. บอกความหมายของพทธพสยได 2. ระบเครองมอทใชในการวดพทธพสยได 3. บอกความหมายของแบบทดสอบได 4. จ าแนกประเภทของแบบทดสอบได 5. บอกหลกการของการสรางแบบทดสอบได 6. อธบายเกณฑทใชในการจ าแนกแบบทดสอบได 7. บอกขอดและขอจ ากดของแบบทดสอบแตละชนดได







79

บทท 3

เครองมอวดผลการศกษาดานพทธพสย

แบบทดสอบวดผลสมฤทธเปนเครองมอวดพฤตกรรมทางการศกษาดานพทธพสยทใชมากทสดในการวดและประเมนผลการศกษา เนองจากมลกษณะเฉพาะคอสามารถวดระดบพฤตกรรม ดานพทธพสยทเกดขนกบนกเรยนภายหลงทมการจดการเรยนการสอนเสรจสน ภายใตเนอหา ทก าหนดในมาตรฐานการเรยนรและตวชวด หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน นอกจากน ในปจจบนครยงมบทบาทเปนนกวจยทตองพฒนาการสอนของตนเองและพฒนาการเรยนรของนกเรยนดวยการวจยในชนเรยน ดงนนจะเหนไดวาครผสอนจะตองใหความส าคญกบแบบทดสอบวดผลสมฤทธเปนอยางยง


1.1 ความหมายของพทธพสย

พทธพสย หมายถง พฤตกรรมทเนนความส าเรจในการจ าหรอการพฒนาความรและสตปญญา โดยทหวขอทน ามาตองมาจากการเรยนการสอน (Sax & Newton, 1987: 63)

พทธพสย หมายถง พฤตกรรมทเกยวกบสมรรถภาพทางสมองหรอสตปญญาของบคคล ทแสดงถงความเกงมากนอยเพยงใด (สมนก ภททยธน, 2558: 20) สรปไดวา พฤตกรรมทางการศกษาดานพทธพสย หมายถง ความสามารถในการแสดงความรทไดจากการเรยนการสอน

1.2 เครองมอวดพฤตกรรมดานพทธพสย

เครองมอวดพฤตกรรมการเรยนร หมายถง รปแบบ ยทธวธ และเครองมอประเภท ตาง ๆ ทใชในเกบรวบรวมขอมลเกยวกบการจดการเรยนร (ส านกงานคณะกรรมการการศกษา ขนพนฐาน, 2553 :97) เครองมอหรอเทคนคในการวดผลการศกษามหลายชนด มลกษณะการใชแตกตางกน ตามโอกาสหรอสถานการณ ในปจจบนจะเนนการวดจากสภาพจรงครผสอนตองเลอกใชเครองมอวดทหลากหลายไมใชเฉพาะแบบทดสอบ (สมนก ภททยธน, 2558: 34) สรปไดวา เครองมอวดพฤตกรรมดานพทธพสย เปนเครองมอทใชในการวดความรของนกเรยนทไดจากการเรยนการสอน

80

1.3 ประเภทของเครองมอวดพฤตกรรมดานพทธพสย

เครองมอประเภทตาง ๆ ทใชในการเกบรวบรวมขอมลเกยวกบการจดการเรยนร โดยทวไปมจดมงหมาย 3 ประการคอ เพอรจกผเรยน เพอประเมนวธเรยนของผเรยน และ เพอประเมนพฒนาการของผเรยน แบงออกเปน 2 ประเภท คอ (ส านกงานคณะกรรมการการศกษา ขนพนฐาน, 2553 :97) 1.3.1 เครองมอวดและประเมนผลแบบเปนทางการ (Formal Assessment) เปน การไดมาซงขอมลผลการเรยนรทนยมใชกนมาตงแตดงเดม เชน แบบทดสอบวดผลสมฤทธทครสรางขน ผลจากการเกบขอมลคอคะแนนใชในการเปรยบเทยบ เชน การเปรยบเทยบระหวางกอนเรยนและหลงเรยนเพอดพฒนาการ หรอใชเพอประเมนผลสมฤทธเมอสนสดการสอนในแตละหนวยหรอรายวชา วธการและเครองมอทเปนทางการเหมาะส าหรบการประเมนเพอตดสนมากกวาจะใชเพอประเมนพฒนาการผเรยน หรอเพอหาจดบกพรองส าหรบน าไปปรบปรงการจดการเรยนการสอน 1.3.2 เครองมอวดและประเมนผลแบบไมเปนทางการ ( Informal Assessment) เปน การไดมาซงขอมลผลการเรยนรทเนนผเรยนเปนรายบคคล จากแหลงขอมลทหลากหลายทผสอนเกบรวบรวมตลอดเวลา วเคราะหขอมล ศกษาความพรอมและพฒนาการของผเรยน ปรบการเรยน การสอนใหเหมาะสม และแกไขปญหาการเรยนรของผเรยน

1.4 เครองมอทใชในการวดพทธพสย มดงน (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2553 :97-112) 1.4.1 การสงเกตพฤตกรรม เปนการเกบขอมลจากการสงเกตการปฏบตกจกรรมของผเรยนโดยไมขดจงหวะการท างานหรอการคดของผเรยน การสงเกตพฤตกรรมเปนสงทท าไดตลอดเวลา แตควรมกระบวนการและมจดประสงคทชดเจนวาตองการประเมนอะไรโดยใชเครองมอ เชน แบบประเมนคา แบบตรวจสอบรายการ สมดจดบนทกเพอประเมนผเรยนตามตวชวด และควรสงเกตหลายครงเพอความไมล าเอยง 1.4.2 การสอบปากเปลา เปนการใหผเรยนไดแสดงออกดวยการพด ตอบประเดนเกยวกบการเรยนรตามมาตรฐาน แลวผสอนเกบขอมลโดยการจดบนทก

1.4.3 การพดคย เปนการสอสาร 2 ทางระหวางครผสอนกบผ เรยน สามารถด าเนนการเปนกลมหรอรายบคคลกได โดยทวไปมกใชเพอตดตามตรวจสอบวาผเรยนเกดการเรยนรเพยงใด เปนขอมลเพอการพฒนา วธการนอาจใชเวลามากแตจะมประโยชนตอการคนหา วนจฉยขอปญหา ตลอดจนเรองอน ๆ ทอาจเปนปญหา

1.4.4 การใชค าถาม เปนเรองปกตมากในการจดการเรยนร แตมขอมลวจยบงชวาค าถามทครใชสวนใหญเปนดานความจ า

81

1.4.5 การเขยนสะทอนการเรยนร (Journals) เปนรปแบบการบนทกการเขยนอกรปแบบหนงทผเรยนเขยนตอบกระทหรอค าถามของครผสอน ซงจะตองสอดคลองกบความร ทกษะท เกดในตวชวด การเขยนสะทอนการเรยนรนนอกจากใหครผสอนทราบความกาวหนาใน ผลการเรยนรแลวยงใชเปนเครองมอประเมนพฒนาการดานทกษะการเขยนอกดวย

1.4.6 การประเมนการปฏบต (Performance Assessment) เปนวธการประเมนงานหรอกจกรรมทผสอนใหผเรยนปฏบตงาน เพอใหทราบถงผลการพฒนาของผเรยน

1.4.7 การประเมนดวยแฟมสะสมผลงาน (Portfolio Assessment) แฟมสะสมผลงานเปนการรวบรวมชนงานของผเรยนเพอสะทอนความกาวหนาและความส าเรจของผเรยน

1.4.8 การใชแบบทดสอบ เปนการประเมนตวชวดดานการรบรขอเทจจรง ครผสอนควรเลอกใชแบบทดสอบใหตรงตามวตถประสงคของการวดและประเมนนน ๆ 1.4.9 การประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) เปนการประเมนดวยวธการทหลากหลายเพอใหไดผลประเมนทสะทอนความสามารถทแทจรงของผเรยน

1.4.10 การประเมนตนเองของผเรยน (Student Self-Assessment) การประเมนตนเองนบเปนทงเครองมอเพอประเมนและเพอพฒนาการเรยนร เพราะท าใหผเรยนไดคดใครครวญวาไดเรยนรอะไร เรยนรอยางไร และผลงานทท านนดแลวหรอยง 1.4.11 การประเมนโดยเพอน (Peer Assessment) เปนเทคนคการประเมนอกรปแบบหนงทน ามาใชเพอพฒนาผเรยนใหเขาถงคณลกษณะของงานทมคณภาพ เพราะกอนทผเรยนจะประเมนวาชนงานนนเปนอยางไร ผเรยนตองมความชดเจนกอนวาเขาก าลงตรวจสอบอะไรใน งานของเพอน

จะเหนไดวาเครองมอทใชในการวดพฤตกรรมดานพทธพสยมหลากหลายชนด ซงครผสอนไมควรใชเครองมออยางใดอยางหนงในการประเมนพฤตกรรมดานพทธพสยของผเรยน แตมเครองมอทครผสอนตองใชเปนหลกเสมอ คอ แบบทดสอบวดผลสมฤทธ

2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธ 2.1 ความหมายของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ นกวชาการไดใหความหมายของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ดงน แบบทดสอบวดผลสมฤทธ (Achievement Test) เปนกระบวนการเชงระบบทใชวดพฤตกรรมหรอผลการเรยนรทคาดวาจะเกดขนจากกจกรรมการเรยนการสอนของคร เพอน ามาใชในการปรบปรงและพฒนาการเรยนรของนกเรยน (Gronlund, 1977: 1)

82

แบบทดสอบวดผลสมฤทธ (Achievement Test) เปนแบบทดสอบทมงวดความรอบรในเนอหาสาระทไดจากการศกษาเลาเรยนหรอไดรบการฝกอบรมมา คะแนนทไดจากแบบทดสอบบงชระดบคณสมบตหรอลกษณะเฉพาะของผสอบภายหลงจากทไดศกษาหรอฝกอบรมในหนวยการเรยนร (Learning Unit) ใดๆ (องอาจ นยพฒน, 2548: 160) แบบทดสอบวดผลสมฤทธ (Achievement Test) เปนแบบทดสอบทใชวดความรทกษะและสมรรถภาพทางสมองทผเรยนจะไดรบจากประสบการณทงจากทางบานและโรงเรยน ส าหรบโรงเรยนแลวแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนม งทจะวดความส าเรจในเ ชงวชาการ (เยาวด วบลยศร, 2556: 16)

แบบทดสอบวดผลสมฤทธ (Achievement Test) เปนเครองมอทนยมใชในการวจย เชงทดลอง การวจยและพฒนาเพอใชเกบรวบรวมขอมลตวแปรตามทเปนผลมาจากการเรยน การสอนหรอนวตกรรมทางการศกษา (ณฏฐภรณ หลาวทอง, 2559: 35) สรปไดวา แบบทดสอบวดผลสมฤทธ (Achievement Test) เปนแบบทดสอบทสรางขนเพอวดสงทผเรยนไดเรยนรหลงจากการจดการเรยนการสอน หรอเพอใชเกบรวบรวมขอมลตวแปรตามทเปนผลมาจากการเรยนการสอนหรอนวตกรรมทางการศกษา

2.2 ประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 110-111) จ าแนกไดดงน 2.2.1 จ าแนกตามการสราง มดงน 2.2.1.1 แบบทดสอบวดผลสมฤทธท ครสร างขน (Teacher-Made Test) เปนแบบทดสอบวดผลสมฤทธทครผสอนไดสรางขนเองเพอใชกบนกเรยนทตนเองไดสอน เนองจากจะสามารถสรางแบบทดสอบทสอดคลองกบจดประสงคและเนอหาทก าหนดไวไดอยางมประสทธภาพ และจะมความยากงายทเหมาะสมกบกลมผสอบ

2.2.1.2 แบบทดสอบมาตรฐาน (Standardize Test) เปนแบบทดสอบวดผลสมฤทธทมการสรางเกบไวโดยไดผานการตรวจสอบคณภาพ มมาตรฐานในการด าเนนการทดสอบและม การแปลความหมายของคะแนนทไดรบอยางชดเจน ทจะท าใหคะแนนทไดรบจากแบบทดสอบประเภทนสามารถน าไปเปรยบเทยบระหวางกลมผ เรยนได แตอาจจะไมเหมาะสมส าหรบ ทกสถานศกษาทมจดมงหมายการเรยนการสอน หรอหลกสตรสถานศกษาทแตกตางกน

83

2.2.2 จ าแนกตามรปแบบค าถาม มดงน 2.2.2.1 แบบทดสอบแบบอตนย (Subjective Test) เปนแบบทดสอบวดผลสมฤทธทก าหนดใหผเรยนไดเขยนตอบโดยแสดงความรความเขาใจ เจตคตไดอยางอสระ เหนความสามารถของตนเองในการทดสอบครงหนง ๆ อาจมค าถามเพยง 5-10 ขอเทานน

2.2.2.2 แบบทดสอบแบบปรนย (Objective Test) เปนแบบทดสอบทก าหนดใหตอบสน ๆ หรอใหเลอกค าตอบทถกตองเพยงค าตอบเดยวจากค าตอบทก าหนดให จ าแนกเปน

1) แบบทดสอบแบบถก-ผด (True-false Test)

2) แบบทดสอบแบบเตมค า (Completion Test)

3) แบบทดสอบแบบจบค (Matching (Test Test)

4) แบบทดสอบแบบเลอกตอบ (Multiple Choice Test)

2.2.3 จ าแนกตามการแปลผล มดงน 2.2.3.1 แบบทดสอบองกล ม (Norm-Referenced Test) เปนแบบทดสอบทมวตถประสงคเ พอเปรยบเทยบความแตกตางระหวางความรความสามารถของผสอบ ดงนนแบบทดสอบองกลมจงสรางและน ามาใชเพอจ าแนกระดบความรความสามารถของผสอบทแตกตางกน คะแนนสอบทไดจงน าไปแปลผลโดยการเปรยบเทยบความรความสามารถระหวางกลมผสอบดวยกน

2.2.3.2 แบบทดสอบองเกณฑ (Criterion-Referenced Test) เปนแบบทดสอบท มงวดระดบการเรยนร/ความรอบรของผเรยนวามความรความสามารถอะไรบาง ดงนนแบบทดสอบแบบองเกณฑจงสรางอยางครอบคลมความรความสามารถทส าคญของการเรยนรทตองการใหเกดขนคะแนนทไดจงน ามาแปลผลโดยเปรยบเทยบกบเกณฑหรอมาตรฐานทก าหนด

2.3 ประโยชนของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ แบบทดสอบวดผลสมฤทธมการใชประโยชนใน 3 ดาน คอ ดานการสอน (Instructional

Function) ดานการบรหาร (Administrative Function) และดานการแนะแนว (Guidance

Function) โดยบทบาทในดานการแนะแนวและดานการบรหารจะใชแบบทดสอบมาตรฐาน แต ในดานการเรยนการสอนแลวแบบทดสอบทครสรางขนมบทบาทมาก (บญเชด ภญโญอนนตพงษ, 2526: 95-96) โดยในดานการสอนแบบทดสอบวดผลสมฤทธมประโยชน ดงน 2.3.1 กระบวนการสรางแบบทดสอบจะเปนตวกระตนใหครไดศกษาวเคราะหจดประสงครายวชาใหไดความหมายทถกตอง เมอครสามารถท าความเขาใจกบจดประสงคของการสอนได แจมชดแลวกสามารถทจะเลอกใชวธการสอนใหสอดคลองกบจดประสงคนน ๆ ไดเหมาะสมถกตองยงขน

84

2.3.2 ผลจากการทดสอบจะสะทอนไปย งคร (Feedback to Teacher) ให เหนขอบกพรองตาง ๆ ในการสอนได ซงจะชวยใหครไดเลอกวธการสอนและปรบปรงการสอน ใหเหมาะสมกบนกเรยนแตละคนและทงชนเรยน แบบทดสอบทออกแบบมาเปนอยางดยงมคณคาตอตวนกเรยนในการวนจฉยตนเองไดดวย ส งเหลานจะชวยใหครไดทราบจดบกพรองนกเรยนได เปนอยางด

2.3.3 การทดสอบสามารถสรางแรงจงใจในการเรยนได โดยทวไปแลวถานกเรยน ไดเรยนรวาจะมการสอบแลวนกเรยนจะเอาใจใสและขยนมากกวา

2.4 หลกในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนใหเปนแบบทดสอบทมคณภาพตามทตองการ มหลกการทจะน ามาใชในการด าเนนการสราง ดงน (Gronlund, 1993: 8-11)

2.4.1 ก าหนดจดประสงคการเรยนรทระบพฤตกรรมทชดเจน สามารถวดและสงเกตได 2.4.2 สรางแบบทดสอบใหมความครอบคลมพฤตกรรมการเรยนรทางดานสตปญญาทกระดบ

2.4.3 สรางแบบทดสอบทวดพฤตกรรมหรอผลการเรยนรทเปนตวแทนของกจกรรม การเรยนรโดยก าหนดตวชวดและขอบเขต แลวเขยนแบบทดสอบตามตวชวดจากขอบเขตทก าหนดขน

2.4.4 สรางแบบทดสอบทหลากหลายประเภท เพอใหเหมาะสมและสอดคลองกบพฤตกรรมการเรยนร 2.4.5 สรางแบบทดสอบทค านงถงการใชประโยชนจากผลการทดสอบไปใช เชน สรางแบบทดสอบระหวางเรยน (Formative Test) เพอน าผลไปใชในการปรบปรงการเรยนการสอน หรอสรางแบบทดสอบหลงการเรยน (Summative Test) เพอน าผลไปใชในการตดสนผลการเรยน

2.4.6 ก าหนดเกณฑการใหคะแนนค าตอบทมความชดเจน และมความเชอมน

2.5 ขนตอนการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ จากการสงเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของ การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ทมคณภาพมขนตอนในการด าเนนการ ดงน 2.5.1 ศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และหนงสอประกอบการเรยนการสอนในวชาทสอน เพอใหทราบวามมาตรฐานการเรยนรและตวชวดใดบาง ทนกเรยนตองเรยนร

85

2.5.2 วเคราะหหลกสตรและสรางผงแบบทดสอบ

2.5.3 สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธตามผงทวางไวใหครอบคลมตามระดบพฤตกรรม ทก าหนด ในจ านวนทมากกวาทตองการใชประมาณ 1.5 เทา เชน ตองการใชแบบทดสอบ 10 ขอ ใหสรางแบบทดสอบ 15 ขอ เปนตน

2.5.4 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทสรางขนไปหาความเทยงตรง โดยใหผเชยวชาญจ านวน 3 ทาน พจารณาวาแบบทดสอบทสรางขนในแตละขอสามารถวดไดในสงทตองการจะวดหรอไม

2.5.5 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทมความเทยงตรงไปทดลองใชกบนกเรยนทไมใช กลมตวอยาง อยางนอยจ านวน 30 คน ทเคยเรยนในเนอหานนมาแลว 2.5.6 วเคราะหแบบทดสอบเปนรายขอ โดยค านวณหาคาความยาก และอ านาจจ าแนก

2.5.7 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธขอทมคาความยากและคาอ านาจจ าแนกผานเกณฑ ในจ านวนทตองการใชไปหาคาความเชอมนรายฉบบ เชน สรางแบบทดสอบ 15 ขอ ผเชยวชาญใหแบบทดสอบมความเทยงตรง 14 ขอ เมอน าไปทดลองใชพบวามคาความยากและอ านาจจ าแนกผานเกณฑ 12 ขอแตครตองการใชแบบทดสอบเพยง 10 ขอ ดงนนใหเลอกแบบทดสอบมา 10 ขอจาก 12 ขอ ไปหาคาความเชอมนรายฉบบ แตถามแบบทดสอบผานเกณฑไมถงจ านวน 10 ขอ ครควรเรมขนตอนขอ 3 ถงขอ 7 ใหมอกครง 2.5.8 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทสรางขนไปใชกบกลมตวอยางทก าหนดไว 2.5.9 น าคะแนนทไดมาแปลความหมายและประเมนผลตามจดประสงคทตองการ

2.5.10 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทสรางขนมาจดท าธนาคารขอสอบเพอน าไปใช ใหเกดประโยชนตอไป

การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทมคณภาพ มขนตอนในการด าเนนการ ดงแสดงในภาพท 3.1

86

ภาพท 3.1 การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทมคณภาพ

ศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และหนงสอประกอบการเรยนการสอนในวชาทสอน

วเคราะหหลกสตรและสรางผงแบบทดสอบ

สรางแบบทดสอบตามผงทวางไวใหครอบคลมตามระดบพฤตกรรมทก าหนด ในจ านวนทมากกวาทตองการใชประมาณ 1.5 เทา

น าแบบทดสอบทสรางขนไปหาความเทยงตรง

น าแบบทดสอบทมความเทยงตรงไปทดลองใชกบนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง อยางนอยจ านวน 30 คน

วเคราะหแบบทดสอบเปนรายขอ โดยค านวณหาคาความยาก และอ านาจจ าแนก

น าแบบทดสอบไปหาคาความเชอมนรายฉบบ

น าแบบทดสอบทสรางขนไปใชกบกลมตวอยางทก าหนดไว

น าคะแนนทไดมาแปลความหมายและประเมนผลตามจดประสงคทตองการ

น าแบบทดสอบทสรางขนมาจดท าธนาคารขอสอบเพอน าไปใชใหเกดประโยชนตอไป

87

2.6 การสรางแบบทดสอบแบบอตนย

ตามประวตศาสตรการวดผลการศกษา แบบทดสอบในการเขยนตอบดวยกระดาษและดนสอครงแรกคอแบบทดสอบแบบอตนย ซงยงคงมใชอยในปจจบน เนองจากนกวดผลไดพฒนาแบบทดสอบแบบอน ๆ ทสามารถก าหนดคะแนนไดอยางปรนยมากกวาขนมา แบบทดสอบแบบอตนยจงมแนวโนมทจะใชนอยลง (บญเชด ภญโญอนนตพงษ, 2526: 108) แตการวดผลในศตวรรษ ท 21 นนแบบทดสอบแบบอตนยไดเขามามบทบาทเพมขน เนองจากแบบทดสอบแบบอตนย มจดมงหมายใหผสอบไดแสดงความสามารถดานความคดสรางสรรค และเขยนบรรยายความคด ไดอยางอสระ และใหผสอบไดตอบโดยใชความคดในระดบสงทมความลกซง เชน ประยกตใช วเคราะห ประเมนคา หรอความคดสรางสรรค 2.6.1 ความหมายของแบบทดสอบแบบอตนย

แบบทดสอบแบบอตนย (Subjective Test) เปนแบบทดสอบทก าหนดใหนกเรยนไดเขยนค าตอบดวยตวเอง โดยนกเรยนจะตองเรยบเรยงความคดจากความรหรอประสบการณเพอตอบโจทยทมลกษณะเปนโจทยปญหาหรอสถานการณ 2.6.2 ประเภทของแบบทดสอบแบบอตนย

แบบทดสอบแบบอตนย สามารถจ าแนกไดโดยขอบเขตของการใหค าตอบ มดงน (พขต ฤทธจรญ, 2557: 101-102)

2.6.2.1 แบบไมจ ากดค าตอบ (Extended Response) เปนแบบทดสอบทเปดโอกาสใหผสอบไดเขยนบรรยาย อธบาย แสดงความคดเหน วพากษวจารณ หรอวเคราะห อยางอสระและเตมความสามารถ โดยค าถามทก าหนดใหสวนมากจะมค าวา จงอธบาย อภปราย เปรยบเทยบ วเคราะห แสดงความคดเหน สรปผล หรอ ขอเสนอแนะ ฯลฯ โดยการก าหนดเวลาส าหรบการตอบทเหมาะสมแตในการใหคะแนนจะมความยงยากในการพจารณา เนองจากจะมค าตอบทถกตองอยางหลากหลาย เชน ใหอภปรายการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ หรอใหวเคราะห ขอด-ขอเสยของโครงการ 30 บาทรกษาทกโรค เปนตน

2.6.2.2 แบบจ ากดค าตอบ (Restricted Response) หรอแบบตอบสน ๆ เปนแบบทดสอบทก าหนดใหผสอบไดแสดงความสามารถในการตอบ โดยการเรยงความคดใหเปนระเบยบเพอใหไดค าตอบภายในขอบเขตทก าหนดใหอยางเฉพาะเจาะจงทจะสามารถใหคะแนนไดงายกวาแบบไมจ ากดค าตอบ เชน จงอธบายขนตอนการตอนกง เปนตน

88

2.6.3 หลกในการสรางแบบทดสอบแบบอตนย

ในการสรางแบบทดสอบแบบอตนย มหลกการทครผสอนทสรางแบบทดสอบ ควรค านง ดงน (พชต ฤทธจรญ, 2557: 102-105)

2.6.3.1 เขยนค าชแจงในการทดสอบใหชดเจนวา ตองการใหนกเรยนเขยนตอบอยางไร และมกฎเกณฑในการใหคะแนนอยางไร

2.6.3.2 ก าหนดค าถามในประเดนทส าคญ และวดพฤตกรรม/สมรรถภาพการเรยนรในระดบสง/ซบซอน เชน ประยกตใช วเคราะห ประเมนคา หรอคดสรางสรรค เปนตน

2.6.3.3 ระบประเภทของแบบทดสอบ เพอใหนกเรยนไดมการวางแผนการตอบทถกตอง

2.6.3.4 ก าหนดระดบความยากงายและจ านวนแบบทดสอบใหเหมาะสมกบเวลาทก าหนดให

2.6.3.5 ก าหนดขอบเขตของค าถาม เพอใหผตอบเขาใจจดมงหมายในการวดและสามารถตอบไดตรงประเดน

2.6.3.6 ก าหนดค าถามทเปนประเดนหรอปญหาในสถานการณใหม ๆ เพอใหนกเรยนไดน าความรไปใชในการแกปญหา

2.6.3.7 ก าหนดค าถามทเหมาะสม โดยใหนกเรยนไดตอบทกขอไมควรใหเลอกตอบเปนบางขอ เนองจากแบบทดสอบแตละขอมความยากงายทไมเทากน

2.6.3.8 ก าหนดประเดนค าถามทแตกตางจากประเดนหรอสถานการณเดมทนกเรยนเคยไดเรยนมาแลวมฉะนนจะเปนค าถามทถามความจ ามากกวาการประยกตใช 2.6.3.9 ในกรณทเปนค าถามทยงไมสามารถหาขอสรปได ไมควรใหนกเรยนแสดง ความคดเหนวาถกหรอผด แตควรจะเนนใหนกเรยนไดคดหาเหตผลมาอธบาย หรอสนบสนนใน การพจารณา

2.6.3.10 ก าหนดค าถามทเนนการวดสมรรถภาพขนสง เชน ท าไม อยางไร อภปราย เปรยบเทยบ วเคราะห หรอ ประเมนคา ฯลฯ

2.6.3.11 ก าหนดค าถามทชดเจน ตรงประเดนทตองการใหตอบ

2.6.3.12 ก าหนดค าถามใหมจ านวนมาก ๆ ขอ โดยเนนการตอบสน ๆ จะท าใหแบบทดสอบมความครอบคลมเนอหา และมความเชอมนสงขน

2.6.3.13 หลงจากก าหนดค าถามแลว ควรเขยนค าตอบดวยเพอเปนการตรวจสอบความชดเจนของค าถามในการปรบปรงแกไขกอนน าไปใชจรง

2.6.3.14 เรยงล าดบค าถามจากงายไปหายาก เพอเปนการกระตน ยวยหรอสรางแรงจงใจใหนกเรยนเกดความตองการตอบค าถามเพมขน

89

2.6.3.15 ลกษณะของค าถามทควรใชในการก าหนดค าถาม มดงน (Gronlund, 1981:

231 อางถงใน สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 118-119) 1) ใหนยามหรออธบายความหมาย

2) ใหเรยงล าดบเหตการณทเกดขน

3) ใหจ าแนกประเภทของสงของหรอเรองราวตาง ๆ 4) ใหอธบาย หรอบรรยายคณลกษณะของสงของ เหตการณ หรอกระบวนการ

ตางๆ 5) ใหเปรยบเทยบสงของหรอเหตการณในประเดนใดประเดนหนง 6) ใหระบความแตกตางความคลายคลงของสงของหรอเหตการณ

7) ใหระบสาเหต หรอคาดคะเนผลทเกดขนของปรากฏการณ 8) ใหออกแบบ เขยนเคาโครง หรอวางแผนการด าเนนงานตาง ๆ 9) ใหอธบายเหตผลทขดแยง หรอใหการสนบสนน

10) ใหวเคราะหเหตการณ หรอความสมพนธ 11) ใหสรปหรอยอความของเหตการณ 12) ใหชแจงหลกการหรอจดประสงค

13) ใหอภปรายเพอแสดงความคดเหนหรอวพากษวจารณอยางอสระ

14) ใหน าหลกการหรอกฎเกณฑไปใชในการแกปญหาในสถานการณใหม 15) ใหแสวงหาวธการแกปญหา หรอพฒนาการปฏบตงาน

2.6.4 การตรวจใหคะแนนแบบทดสอบแบบอตนย

2.6.4.1 เกณฑการตรวจใหคะแนน (Rubrics)

ในการตรวจใหคะแนนแบบทดสอบแบบอตนยนนตามหลกการครผสอนจะตองสรางเกณฑการตรวจใหคะแนนกอนทจะน าแบบทดสอบไปใชจรง เกณฑการใหคะแนน (Rubrics) คอ ชดของแนวทางในการใหคะแนนผลการปฏบตเรองใดเรองหนง ส าหรบใชประเมนคณภาพการปฏบตงานของผเรยน ประกอบดวยประเดนตางๆ (Criteria) ทจะใชพจารณางานหนง ๆ และค าอธบายระดบคณภาพของแตละประเดนประเมน ซงเกณฑการใหคะแนนจะเนนการแสดงความสามารถของนกเรยนในดานความเขาใจในความคดรวบยอด ความรเกยวกบกระบวนการหรอขนตอน ทกษะในการแกปญหา การใชเทคโนโลยใหม ๆ ในการประมวลผลขอมล และการสอความหมายกบผอน

90

2.6.4.2 ประเภทของเกณฑการตรวจใหคะแนนแบบทดสอบแบบอตนย

มการแบงประเภทของเกณฑการตรวจใหคะแนนเปน 3 แบบ คอ

1) การตรวจใหคะแนนแบบแยกองคประกอบ (Analytic Scoring Rubrics) เพอให การมองคณภาพของงานหรอความสามารถของนกเรยนไดอยางชดเจน จงไดมการแยกองคประกอบของ การใหคะแนน และอธบายคณภาพของงานในแตละองคประกอบเปนระดบ

2) การตรวจใหคะแนนแบบรวมองคประกอบ (Holistic Scoring Rubrics) คอ การใหคะแนนงานชนใดชนหนง โดยดภาพรวมของชนงานวามความเขาใจในความคดรวบยอด การสอความหมาย กระบวนการทใชและผลงาน แลวเขยนอธบายคณภาพของงาน หรอความส าเรจของงานเปนชน ๆ 3) การตรวจใหคะแนนแบบผสมผสาน (Annotated Scoring Rubrics) เปนการตรวจ ใหคะแนนทเพมขนมาใหม (Nitko, 1996) จะรวม Holistic และ Analytic ไวดวยกน เรมดวยการใหคะแนนในภาพรวมของการปฏบตงานดวย Holistic แลวเลอกใหคะแนนอกเพยงบางคณลกษณะของงาน แบบ Analytic ซงการใหคะแนนเพยงบางคณลกษณะนจะไมมผลตอการเปลยนแปลงคะแนนทประเมน แบบ Holistic ประโยชนกคอจะมความรวดเรวในการใหคะแนนและเปนการใหผตรวจใหคะแนนไดเลอกเฉพาะบางคณลกษณะทโดดเดนเพยงไมกองคประกอบ เพอเปนผลสะทอน (Feedback) ใหแกผเรยน แตไมมประโยชนในการวนจฉยผเรยนวาบกพรองในคณลกษณะใด เพราะหลาย ๆ คณลกษณะไมไดถกประเมน

2.6.4.3 ขนตอนการสรางเกณฑการตรวจใหคะแนน

ในการสรางเกณฑการตรวจใหคะแนนแบบทดสอบอตนยแบบรวมองคประกอบ (Holistic Scoring Rubrics) ผเขยนขอน าเสนอขนตอนในการสราง 9 ขนตอน ตามล าดบดงน

ขนตอนท 1 ก าหนดสมรรถนะทตองการวด ผลลพธ กระบวนการ สมรรถนะทตองการวดในทนหมายถงสงทตองการวดซงอาจเปนความร ทกษะ ความสามารถของผเรยน เมอก าหนดสมรรถนะแลวใหตอบตอไปวาสงทตองการวดนนครผตรวจตองการดแคค าตอบ (ผลลพธ) หรอดกระบวนการคด (กระบวนการ) หรอดทงสองอยาง ขนตอนท 2 ก าหนดองคประกอบทจ าเปน เมอก าหนดสมรรถนะทตองการวดไดแลวจากนนก าหนดองคประกอบทจ าเปนซงตองเชอมโยงและเปนเหตเปนผลกบขนตอนท 1 เชน ความถกตองของค าตอบ การแสดงวธท า การใหเหตผล การเชอมโยง การคดแกปญหา การคดวเคราะห เปนตน

91

ขนตอนท 3 ก าหนดจ านวนระดบของสเกล

การก าหนดจ านวนระดบของสเกลตองค านงถงคะแนนทผตรวจตองการ เชน ถาตองการคะแนนเตม 3 คะแนน ใหก าหนดเปน 4 เสกล (0–1–2-3) หรอ 3 สเกล (1–2-3) กได ขนตอนท 4 อธบายสมรรถนะทไดคะแนนสงสดวามลกษณะอยางไร

เขยนค าตอบทจะท าใหไดคะแนนเตม

ขนตอนท 5 อธบายสมรรถนะทไดคะแนนต าสดวามลกษณะอยางไร เขยนค าตอบทท าใหไมไดคะแนน เชน ไมเขยนค าตอบ ค าตอบทผด เปนตน

ขนตอนท 6 อธบายสมรรถนะทไดคะแนนปานกลางวามลกษณะอยางไร เขยนอธบายวาค าตอบแบบไหนทไดคะแนนปานกลาง

ขนตอนท 7 พจารณาวาในแตละเกณฑทสรางขนควรมการถวงน าหนกหรอไม ไมถวงน าหนก ถวงน าหนก

ในการใหคะแนนในบางครงเราอาจจะตองการใหคะแนนในสวนใดสวนหนง มากเปนพเศษ เชน ในแบบทดสอบขอนนครผตรวจตองการทราบวาผเรยนคดค าตอบถกตองมากกวาใหเหตผลถกตอง ครผตรวจอาจจะใหคะแนนแบบถวงน าหนก โดยใหคะแนนค าตอบมากกวาใหเหตผล

ขนตอนท 8 น าเกณฑทสรางขน ไปใหเพอนครหรอนกเรยนพจารณาสอบถาม ความคดเหน

ขนตอนท 9 น าไปทดลองใชจรงและปรบปรง 2.6.4.4 ตวอยางการสรางเกณฑการตรวจแบบทดสอบแบบอตนย

การสรางเกณฑการตรวจใหคะแนนแบบทดสอบแบบอตนยวชาคณตศาสตร ดงแสดงในตวอยางท 3.1 ดงน

ตวอยางท 3.1 การสรางเกณฑการตรวจใหคะแนนวชาคณตศาสตรเรอง : ตนฝรง (สสวท. ตวอยางแบบทดสอบ PISA 2012, 2556)

ชาวสวนปลกฝรงในแปลงปลกรปสเหลยมจตรส นอกจากนยงปลกตนสนไวรอบ ๆ แปลงฝรง เพอปองกนลมดวย แผนผงในรปตอไปนแสดงแปลงฝรงดงกลาว โดย n คอ จ านวนแถวของ ตนฝรง

92

ขนตอนท 1 ก าหนดสมรรถนะทตองการวด ผลลพธ กระบวนการ

ขนตอนท 2 ก าหนดองคประกอบทจ าเปน ค าตอบและการแสดงวธท า

ขนตอนท 3 ก าหนดจ านวนระดบของสเกล 3 ระดบ (2 – 1 - 0)

ขนตอนท 4 อธบายสมรรถนะทไดคะแนนสงสดวามลกษณะอยางไร 2 คะแนน ค าตอบถก คอ n= 8 และแสดงวธคดถก ดงน n2 = 8n, n2 - 8n = 0 , n(n-8)=0 , n = 0 และ 8 ดงนน n = 8

n2 = 82 = 64 , 8n = 8 . 8 = 64

n2 = 8n ดงนน n = 8

8 x 8 = 64 , n = 8

8 x 8 = 82

ใชวธคดตางออกไป ไดค าตอบ 2 ค าตอบ คอ n = 8 และ n = 0

n2 = 8n , n2 - 8n = 0, n(n-8) = 0 , n= 0 และ n = 8

อาจใชวธเขยนรปขยายออกไป และไดค าตอบ n = 8 กได ขนตอนท 5 อธบายสมรรถนะทไดคะแนนต าสดวามลกษณะอยางไร

0 คะแนน ค าตอบผด : n = 0 ตอบค าตอบเดยว หรอไมเขยนค าตอบ

93

ขนตอนท 6 อธบายสมรรถนะทไดคะแนนปานกลางวามลกษณะอยางไร 1 คะแนน ค าตอบอนๆ รวมทงค าตอบ n = 0 อยางเดยว

n2 = 8n (เขยนประโยคซ ากบค าถาม) ขนตอนท 7 พจารณาวาในแตละเกณฑทสรางขนควรมการถวงน าหนกหรอไม

ไมถวงน าหนก ถวงน าหนก ขนตอนท 8 น าเกณฑทสรางขน ไปใหเพอนครหรอนกเรยนพจารณาสอบถาม

ความคดเหน ขนตอนท 9 น าไปทดลองใชจรงและปรบปรง

2.6.5 ขอดและขอจ ากดของแบบทดสอบแบบอตนย ขอดและขอจ ากดของแบบทดสอบแบบอตนย แสดงในตารางท 3.1 ดงน (บญเชด ภญโญอนนตพงษ, 2526: 121)

ตารางท 3.1 ขอดและขอจ ากดในการใชแบบทดสอบแบบอตนย

ขอด ขอจ ากด

1. สามารถวดกระบวนการคด เชน การจดระเบยบและโครงสราง การคดเลอกความคดส าคญทเกยวของกบความสามารถในการเขยนไดด 2. สามารถวดความคดสรางสรรคความสามารถในการคดประเมนคาไดด 3. สามารถวดเจตคต ขอคดเหนตาง ๆ ไดด มความสะดวกและงายตอการออกแบบทดสอบ ผตอบมอสระทจะแสดงความคดเหนไดเตมท

1. การใหคะแนนไมแนนอน คะแนนทไดขนอยกบผตรวจ เชน ความร อารมณ เจตคตของผตรวจ และลายมอของผตอบอาจสงผลตอคะแนน

2. ขาดความเทยงตรงตามเนอหา เพราะสามารถออกแบบทดสอบไดนอยขอ ไมครอบคลม

3. ตรวจแบบทดสอบยากและเสยเวลามาก

2.7 การสรางแบบทดสอบแบบปรนย นกวดผลไดตระหนกถงขอบกพรองของแบบทดสอบแบบอตนยทไมสามารถคาดเดา

ค าตอบไดแนนอนมผลท าใหคณภาพของการทดสอบลดลง ดงนนจงพยายามปรบปรงแบบทดสอบใหมค าตอบทแนนอนขน ตรวจงายขน และครอบคลมเนอหาทตองการจะวด ดงนนจงมการทดสอบโดยใชแบบทดสอบแบบปรนยเกดขนมา

94

2.7.1 ความหมายของแบบทดสอบแบบปรนย

แบบทดสอบแบบปรนย (Objective Test) เปนแบบทดสอบทมงวดความสามารถของนกเรยนเพยงประเดนใดประเดนหนงในแบบทดสอบแตละขอ และใหพจารณาเลอกค าตอบถกจากค าตอบทก าหนดใหแตละขอ ครผตรวจแตละคนสามารถใหคะแนนผลการตอบไดตรงกนไมวาจะตรวจซ ากครง 2.7.2 ประเภทของแบบทดสอบแบบปรนย

แบบทดสอบแบบปรนย สามารถจ าแนกเปนประเภทตามลกษณะของวธการตอบ (สนทร ค าโตนด, 2531: 37) ดงน

2.7.2.1 แบบถก-ผด (True-False Test)

2.7.2.2 แบบเตมค าหรอแบบตอบสน ๆ (Completion Test or short Answer Test)

2.7.2.3 แบบจบค (Matching Test)

2.7.2.4 แบบเลอกตอบ (Multiple Choice Test)

2.7.3 การสรางแบบทดสอบแบบปรนย

2.7.3.1 แบบทดสอบแบบถก-ผด 1) ความหมายของแบบทดสอบแบบถก-ผด

แบบทดสอบแบบถก-ผด (True-False Test) เปนแบบทดสอบทก าหนดค าถามในลกษณะของประโยคบอกเลาแลวใหผเรยนไดพจารณาเลอกตอบทม 2 ตวเลอก วาประโยคทก าหนดให ถกหรอผด, ใชหรอไมใช หรอ จรงหรอเทจ

2) รปแบบของค าถาม

รปแบบค าถามของแบบทดสอบแบบถก-ผดนน มลกษณะเหมอนแบบทดสอบแบบเลอกตอบ คอประกอบดวย 3 รปแบบ คอ ประเภทค าถามโดด ๆ (Single Item) แบบตวเลอกคงท (Constant Choice) และแบบสรางสถานการณ (Situation Test) ซงมรายละเอยดดงน (องคณา สายยศ, ม.ป.ป.) 2.1 ประเภทค าถามโดด ๆ รปแบบนเปนการเขยนแบบทดสอบแตละขอทมอสระไมจ าเปนตองใชแหลงค าถามแหลงเดยวกน เชน

วชาสงคมศกษา (1) งานคลองชางจดทจงหวดอะไร

ก. ชยนาท

ข. สรนทร ค. บรรมย ง. ชยภม

95

2.2 ประเภทตวเลอกคงท ตวเลอกคงทเกดจากตวเลอกแตละขอในค าถาม โดด ๆ ซ ากนอยบอย ๆ ดงนนเพอใหค าถามและตวเลอกมประสทธภาพขน จงเอาตวเลอกทซ ามาเปนตวเลอกคงทแลวเขยนค าถามเปนขอ ๆ รปแบบนค าชแจงในการเขยนแบบทดสอบมความส าคญมากจะตองเขยนใหชดเจนทสด ไมเชนนนแลวผตอบจะสบสน ไมสามารถท าแบบทดสอบไดตามจดประสงค เชน

ค าชแจง : ใชเครองหมายทางคณตศาสตรทก าหนดใหจาก ก. ถง จ. นตอบค าถามตงแตขอ 1 ถง ขอ 7 วาสมพนธกบตวเลอกใดบาง ก. บวก (+) ข. ลบ (-) ค. คณ (X) ง. หาร (÷) จ. เทากบ (=)

ก,ค 1) แมใหเงน 10 บาท ขายขนม 5 ชน ชนละ 5 บาท ไดเงนรวมกบทมอยอก 120

บาท

ก,ข,จ 2) บานฉนถกไฟไหม แตฉนมประกนวนาศภย จงไดเงนชดใชมาและไดรบเงนชวยเหลออกสวนหนงเทากบเงนประกน

ก,ข,จ 3) ฉนไดเงนมาเทากบพ แตของฉนถกขโมยไป สวนของพยงไดเพมอก 5 บาท

ก,ข,ง 4) ทรพยสมบตของพอแบงใหลก 5 คนเทา ๆ กน แตคนพแมใหอกสวนหนงพไดมากกวาคนอน ๆ

ก,ข,ง 5) แดงมเงนมากกวาเขยว 10 บาท ไดรบเงนแบงมาจากพเทา ๆ กนอกคนละ 8 บาท ขายไขไดอก 20 บาท

ข,ง,จ 6) พมเงนเทากนกบนองคนละ 20 บาท ขายหนงสอพมพไป 15 กโลกรม กโลกรมละ

2 บาท ตองแบงใหนองไป 7 บาท

ข,จ 7) แดงมเงนจ านวนมากกวาด า ถาแดงใหเงนด า 10 บาท ทงสองคนมเงน 100 บาท เหมอนกน

การเขยนแบบทดสอบแบบตวเลอกนนจ านวนขอค าถามจะตองมมากกวาจ านวนตวเลอกคงทอยางนอย 2 ขอ เชน ถามตวเลอกคงท 5 ตวเลอกแลว ขอค าถามจะตองมอยางนอย 7

ขอ เปนตน

2.3 การสรางสถานการณ การเขยนแบบทดสอบแบบนจะตองเลอกสถานการณจ าลอง ซงอาจจะเปนขอความ โคลง กลอน กราฟ หรอภาพมากอนแลวผออกแบบทดสอบจะตองเขยนค าถามทวด การแปลความ ตความ ขยายความ ตลอดจนจบเลศนยใจความขอสถานการณนน

96

การตอบจะตองตอบโดยยดสถานการณนนเปนหลก ไมใชอาศยหลกการภายนอกมาตอบ และ ในสถานการณหนง ๆ ควรจะมแบบทดสอบอยางนอย 2 ขอ เชน

ค าชแจง : อานขอความทก าหนดให แลวตอบค าถามขอ 1) ถง 2) ดงน “ขาพเจาไดยนพอเจาดาขา ตวเจาตองเปนผรบผดชอบ ในความผดและหนสนอนนแทนพอของเจา”

1) ขอความนผพดมนสยอยางไร

ก. ดราย

ข. คดโกง ค. ปาเถอน

ง. พาลเกเร

จ. พดเอาแตได

2) ขอความนใหขอคดอะไร

ก. คนทเหนอกวารงแกคนต ากวา ข. ความโงเปนมลเหตใหท าชว

ค. คนดไมควรไปเกยวของกบคนเลว

ง. คนโงยอมเปนเหยอของคนฉลาด

จ. ผออนแอยอมถกผแขงแรงขมเหง จะเหนวารปแบบของแบบทดสอบแบบถก-ผดมลกษณะเชนเดยวกนกบแบบทดสอบแบบเลอกตอบ ตลอดจนหลกเกณฑในการเขยนแบบทดสอบกเหมอนกน

3) หลกการในการสรางแบบทดสอบแบบถก-ผด ในการสรางแบบทดสอบ แบบถก-ผด มหลกการดงน (Ebel & Frisbie, 1986: 149-150) 3.1 ก าหนดประโยคใหมความชดเจนในการใชภาษาทงาย ๆ และถกตอง 3.2 ไมคดลอกประโยคจากหนงสอ ต ารา หรอแบบเรยนมาโดยตรง เพราะจะเปนการทองจ ามากกวารวาถก-ผดตามหลกการ

3.3 ไมควรใชประโยคปฏเสธซอนกน เพราะอาจท าใหเกดความสบสน หรอเกดความเขาใจคลาดเคลอน

3.4 ประโยคทก าหนดใหจะตองถกหรอผดทงประโยคอยางชดเจน

3.5 ขอความทถกหรอผดในประโยคควรเนนทเนอหาสาระส าคญไมใชการใชไวยากรณไมถกตอง หรอเตม “ไม” ในขอความทถกใหผด

3.6 ไมควรใชค าขยายในประโยคทชวยใหการพจารณาวาประโยคนนถกหรอผดอยางชดเจน เชน เสมอ ๆ, บอย ๆ ครง, ไมแนใจ เปนตน

3.7 หลกเลยงประโยคค าสง หรอค าขอรอง เนองจากอาจจะระบไมไดวาถกหรอผด

3.8 ประโยคทก าหนดใหในแตละขอตองไมสมพนธกน หรอแนะค าตอบซงกนและกน

3.9 ประโยคทก าหนดใหควรมความยาวของประโยคทใกลเคยงกน หรอจดเรยงล าดบประโยคตามความยาว

97

3.10 จ านวนประโยคทถกหรอผดในแบบทดสอบแตละฉบบควรจะมจ านวนทใกลเคยงกน

4) การตรวจใหคะแนนแบบทดสอบแบบถก-ผด ในการตรวจใหคะแนนแบบทดสอบแบบถก-ผด (องคณา สายยศ, ม.ป.ป.) มวธการดงน 4.1 วธ 0 -1 เปนวธทตรวจใหคะแนนเชนเดยวกบแบบทดสอบแบบเลอกตอบธรรมดา นนคอ ถานกเรยนกาเครองหมาย และ ถกตองทกตวจะไดคะแนนเปน 1 คะแนน ถากาเครองหมายทไมถกตองเพยงตวเลอกเดยวจะไดคะแนน 0 ทนท วธนเรยกวาวธใหคะแนนแบบ MC (Multiple Choice Method) วธนเปนวธทไมคอยเหมาะสมตรงทคนทท าไดคะแนน 0 เหมอนกนแตมความสามารถไมเทากน เพราะบางคนกกาตวเลอกผด 1 ตวเลอก บางคนกกาผดมากกวา 1

ตวเลอกกไดคะแนน 0 เทากน จงไมยตธรรมแกผเรยน

4.2 วธใหคะแนนตามตวเลอกทกาไดถกตอง วธนจะใหคะแนนทกตวเลอก ตวเลอกใดทนกเรยนกาไดถกตองจะได 1 คะแนน ถากาผดจะไดคะแนน 0 ดงนนถาแบบทดสอบม 5

ตวเลอก กจะไดคะแนนอยระหวาง 0 ถง 5 คะแนน วธนเปนวธทใหคะแนนทถกตองของแบบทดสอบแบบถก-ผด จงเรยกวธนวา วธ MTF (Multiple True-False Method) 4.3 วธ Count 3 เปนวธทใหคะแนนตามสตรดงน

คะแนนแตละขอ = i−2k−2

เมอ i ≥ 2 และถาแตละขอ i เทากบ 0 หรอ 1 จะไดคะแนนเปน 0

โดยท I คอ จ านวนตวเลอกทกาไดถกตอง K คอ ก าหนดตวเลอก

ดงตวอยางแบบทดสอบดงน 0) การวดการกระจายทนยมใชคออะไร

ก. พสย

ข. ความเบยงเบน

ค. ความแปรปรวน

ง. ความเบยงเบนมาตรฐาน

จ. สมประสทธของการกระจาย

ขอนค าตอบถกคอ ค และ ง ค าตอบผดคอ ก, ข และ จ ถานกเรยนกาขอ ค ผดไปแตตวเลอกอนกาไดถกตองแลว จะไดคะแนนดงน

คะแนน = 4−25−2 =

23 = 0.67 คะแนน

98

ดงนน ถากาไดถกทกตวเลอกจะไดคะแนน 1 คะแนน และถากาผดทกตวเลอกจะไดคะแนน 0 คะแนน นนคอแตละขอจะไดคะแนนอยระหวาง 0 ถง 1 คะแนน

4.4 วธ Count 2 วธนใหคะแนนตามสตรดงน

คะแนนแตละขอ = i−1k−1

เมอ i ≥ 2 และถาแตละขอ i เทากบ 0 หรอ 1 จะไดคะแนนเปน 0

ดงตวอยางการใหคะแนนขอ 0) ถากาผดไป 1 ตวเลอก ดงนนจะไดคะแนนดงน

คะแนน = 4−15−1 =

34 = 0.75 คะแนน

ดงนน ถากาไดถกตองทกตวเลอกจะไดคะแนน 1 แตถากาผดทกตวเลอกจะไดคะแนน 0 นนคอ แตละขอจะไดคะแนนอยระหวาง 0 ถง 1 คะแนน

4.5 วธใหคะแนนแบบแกการเดา

คะแนนแตละขอ = i (K−i)K เมอ K ≥ i ≥ 0

ดงตวอยางการใหคะแนนขอ 0) ถากาผดไป 1 ตวเลอก คะแนนขอนนจะมคา ดงน

คะแนน = 4−(5−4)5 =

35 = 0.60 คะแนน

ดงนนถากาไดถกตองทกตวเลอกจะไดคะแนน 1 คะแนน แตถากาผดทกตวเลอกจะไดคะแนน -1 คะแนน

4.6 วธตรวจใหคะแนนแบบค านงตวเลอกทเวน เปนการใหคะแนนโดยค านวณจากสตรดงน

ค านวณแตละขอ = i−(K−i−j)K เมอ K ≥ I, j ≥ 0

โดยท J คอ จ านวนตวเลอกทเวน

ดงตวอยางการใหคะแนนขอ 0) ถากาผดไป 1 ตวเลอกและเวน 1 ตวเลอก คะแนนขอนนจะมคา ดงน

คะแนน = 4−(5−4−1)5 =

45 = 0.80 คะแนน

ดงนนถากาไดถกตองทกตวเลอกจะไดคะแนน 1 คะแนน และกาผดทกตวเลอกจะไดคะแนน -1 คะแนน นนคอแตละขอจะไดคะแนนอยระหวาง -1 ถง +1 คะแนน

นอกจากวธใหคะแนนทง 6 วธทกลาวมาแลว ยงมการใหคะแนนวธ Lord วธ ของ Reid และวธของ Hamdan ซงในแตละวธดงกลาวนนจะมคณภาพพอ ๆ กน

99

5) ขอดและขอจ ากดแบบทดสอบแบบถก-ผด ขอดและขอจ ากดของแบบทดสอบแบบถก-ผด แสดงในตารางท 3.2 ดงน (Gronlund, 1977: 165-167)

ตารางท 3.2 ขอดและขอจ ากดแบบทดสอบแบบถก-ผด


1. สรางไดงายทกสาระเนอหาวชา 2. ใชเวลานอยในการสรางและการตรวจใหคะแนน

3. สรางจ านวนขอไดมาก มความครอบคลมเนอหา 4. ตรวจใหคะแนนไดงาย รวดเรว และชดเจน

5. มความเทยงตรง ยตธรรมและมความเปนปรนยในการตรวจใหคะแนน

1. มโอกาสการเดาค าตอบทถกตองได 50%

2. ไมสามารถใชวนจฉยขอบกพรองของผสอบไดเนองจากจะมโอกาสในการคาดคะเนค าตอบไดถกตองมคอนขางมาก

3. ไมไดใชความคดทลกซงในการตอบค าถาม

4. ในบางรายวชาอาจไมมขอความทถกหรอผดอยางสมบรณในการน ามาก าหนดประโยคค าถาม

5. มกจะเนนการตรวจสอบความรความจ าในเนอหามากกวาความคดในระดบสง

2.7.3.2 แบบทดสอบแบบจบค 1) ความหมายของแบบทดสอบแบบจบค

แบบทดสอบแบบจบค (Matching Test) เปนแบบทดสอบทประกอบดวยขอความ 2 ชด ทสมพนธกน โดยทวไปจะใหขอความทางซายมอเปนตวยนหรอค าถาม และขอความทางขวามอเปนค าตอบหรอขอเลอกทนกเรยนจะตองจบคระหวาง 2 รายการนทมความสมพนธกน

2) รปแบบค าถาม แบบทดสอบแบบจบค จ าแนกรปแบบค าถามเปน 3 ลกษณะ ดงน (บญเชด ภญโญอนนตพงษ, 2526: 131-133) 2.1 แบบหาความสมพนธระหวางกน ประกอบดวยขอความสองชดทมความสมพนธสอดคลองกนโดยเขยนไวชดละสดมภ ดงตวอยาง

100

ค าชแจง ใหพจารณาวาเหตการณทเกดขนทางซายมอเกดขนเมอใด โดยน าตวอกษรหนา ป พ.ศ. ใสตวเลอกหนาเหตการณทเกดขน

เหตการณ พ.ศ. .....(ก) 1. ตรากฎส าหรบสงฆ .....(ข) 2. จดตงการไปรษณยขน

.....(ค) 3. เรมใชแผนการศกษาแหงชาตฉบบท 1

.....(ง) 4. ออก พ.ร.บ. เกณฑทหาร

ทวพระราชอาณาจกร

ก. 2332

ข. 2424

ค. 2443

ง. 2459

จ. 2488

ฉ. 2503

2.2 แบบตวเลอกคงท ประกอบดวยขอความสองชด โดยชดของตวเลอกจะมความคงท เปนหมวดหม หรอประเดนหลกทมจ านวนไมมาก และสามารถเลอกตวเลอกทซ ากนได ดงตวอยาง

ค าชแจง ใหพจารณาวาสารทก าหนดใหเปนสารประกอบประเภทใดน าตวเลอกทางขวามอมาใสหนาขอทางซายมอ และสามารถเลอกตวเลอกทางขวามอไดมากกวา 1 ครง

สารประกอบ ประเภทของสารประกอบ

..........1. H2O

..........2. CO

..........3. HCI

..........4. KOH

..........5. HNO

..........6. NaOH

ก. กรด

ข. ดาง ค. เกลอ

ง. ออกไซด

2.3 แบบจดเรยงใหม เปนการก าหนดเหตการณใหแลวใหเรยงล าดบเหตการณตามการเกดขน ความส าคญ ฯลฯ เชน

ตวอยาง ใหเรยงล าดบเหตการณทเกดขนในสมยพระเจาตากสนมหาราช โดยใสหมายเลข 1,2,3,… หนาเหตการณทก าหนดใหตามล าดบ

......1. ยกทพไปตกมพชาได ......2. ยกทพไปตเมองเชยงใหมได ......3. ยกทพไปตคายโพธสามตนของพมาได

101

......4. ขาวลอวาพระเจาตากสวรรคตทเมองนครสวรรค ……5. ยกทพไปตเมองเวยงจนทนเพราะลวงละเมดอ านาจของไทย

3) หลกในการสรางแบบทดสอบแบบจบค หลกในการสรางแบบทดสอบแบบจบค มดงน (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 129)

3.1 พจารณาวาสงทจะวดคออะไร มเนอหาอยางไร และตองการจะใหจบคความสมพนธระหวางสงใด เชน

3.1.1 สาเหต กบผลทเกดขน

3.1.2 นกประดษฐกบผลงาน

3.1.3 นกเขยนกบผลงาน

3.1.4 เหตการณกบวนทเกดเหตการณนน ๆ 3.1.5 ปญหากบวธการแกปญหา 3.1.6 โรคกบอาการของโรค

3.1.7 วตถ กบหนาท 3.1.8 ตวอยางกบประเภทของสงนน ๆ 3.1.9 กราฟกบตวเลข

3.1.10 สญลกษณกบความหมาย

3.1.11 แผนทกบชอประเทศ

3.1.12 ค ากบความหมายของค า

3.1.13 ชนสวนของอปกรณกบชอ

3.2 ตองก าหนดรายการใหอยในเนอหาเรองเดยวกน เพอปองกนการคาดคะเน ขอความมความสนยาวของรายการเทา ๆ กน และใชภาษาทงาย ๆ มความชดเจน

3.3 ก าหนดจ านวนรายการตวเลอกมากกวารอยละ 50 หรอใชสดสวน 3 : 5 และไมควรมจ านวนรายการเกน 12 ขอ เพราะจะท าใหเกดความสบสนในการอาน

3.4 เรยงล าดบรายการขอค าถามโดยการสม แตเรยงล าดบรายการของตวเลอกตามล าดบตวอกษร เวลา หรอจ านวนจากนอยไปมาก

3.5 เขยนค าชแจงในการจบคความสมพนธใหชดเจน เชน ใหเลอกรายการ ในตวเลอกซ าขอไดหรอไม เปนตน

102

4) การตรวจใหคะแนนแบบทดสอบแบบจบค ในการตรวจใหคะแนนแบบทดสอบแบบจบค มวธการดงน (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 132)

4.1 ควรเฉลยค าตอบไวลวงหนา 4.2 ควรก าหนดใหคะแนนทเทา ๆ กนทกขอ โดยจบคไดถกตองให 1 คะแนน และจบคผด ให 0 คะแนน

4.3 น าค าเฉลยมาเทยบกบค าตอบแลวใหคะแนนเฉพาะขอทถกตองเทานน

5) ขอดและขอจ ากดของแบบทดสอบแบบจบค ขอดและขอจ ากดของแบบทดสอบแบบจบค แสดงในตารางท 3.3 ดงน (Gronlund, 1977: 171-172)

ตารางท 3.3 ขอดและขอจ ากดของแบบทดสอบแบบจบค ขอด ขอจ ากด

1. สามารถตรวจใหคะแนนไดงาย และรวดเรวเพราะมเฉลยชดเจน

2. สามารถสรางแบบทดสอบไดจ านวนมาก มความครอบคลมเนอหา มความเชอมนสง 3. สรางไดงาย

1. เปนการยากทจะใหรายการตวเลอกสามารถใชรวมกนได 2. โอกาสของการคาดคะเนค าตอบทถกตองไมเทากน ขอแรก ๆ จะมรายการตวเลอกจ านวนมากและจะลดลงไปเรอยๆ

3. สรางใหวดความสามารถระดบสงไดคอนขางยาก

2.7.3.3 แบบทดสอบแบบเตมค า หรอแบบตอบสน ๆ 1) ความหมายของแบบทดสอบแบบเตมค า หรอแบบตอบสน ๆ

แบบทดสอบแบบเตมค า (Completion Test) หรอแบบตอบ สน ๆ (Short

Answer) เปนแบบทดสอบทก าหนดใหเขยนเตมค า หรอขอความลงในชองวางทก าหนดใหเพอใหไดใจความทถกตองสมบรณ ค าตอบทมาเตมนนอาจเปนค าสน ๆ วล ประโยค เครองหมาย สญลกษณ ฯลฯ

2) รปแบบของค าถามของแบบทดสอบแบบเตมค า หรอแบบตอบสน ๆ รปแบบของค าถามแบบทดสอบแบบเตมค า หรอแบบตอบสน ๆ มดงน (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559:

133) 2.1 แบบประโยคค าถาม เปนการก าหนดประโยคค าถามแลวเวนชองวางใหเตมค าตอบททายประโยค

103

2.2 แบบประโยคทมาสมบรณ เปนการก าหนดประโยคบอกเลาทไมสมบรณ โดยการเวนชองวางใหเตมค า วล ขอความหรอจ านวน ฯลฯ เพอใหไดประโยคบอกเลาทมใจความ ทสมบรณ 2.3 แบบใชค าถาม หรอค าชแจงชดเดยวกน เปนการก าหนดค าถามหรอค าชแจงรวมกนแลวใหเตมค าตอบลงในชองวางในแตละขอทก าหนดให 2.4 แบบใชการเปรยบเทยบ หรออปมาอปมย เปนการเขยนสงทมความสมพนธกนเปนคในประโยค/คหนา แลวใหเตมสงทมความสมพนธกบสงทก าหนดใหในคหลงในชองวาง 2.5 แบบใหเตมค าประพนธ เปนการก าหนดค าประพนธมาใหบางสวนแลวให เตมค าประพนธใหสมบรณ

3) หลกการในการสรางแบบทดสอบแบบเตมค า หรอแบบตอบสน ๆ

ในการสรางแบบทดสอบแบบเตมค า หรอแบบตอบสน ๆ มหลกในการสรางดงน (พชต ฤทธจรญ, 2557: 112-113; วเชยร เกตสงห, 2530: 22-23; ลวน สายยศ และองคณา สายยศ,

2539: 89-91) 3.1 ก าหนดค าชแจงในการตอบค าถามอยางชดเจนวาตองการใหตอบอยางไร

3.2 ก าหนดค าถาม/ประโยคบอกเลาทตองการใหตอบทมความชดเจน และ มค าตอบเพยงค าตอบเดยวเทานน

3.3 ก าหนดชองวางทใหเตมค าตอบเพยง 1 หรอ 2 แหงเทานน มฉะนนจะท าใหเกดความสบสนในการเตมค าตอบทถกตอง 3.4 ค าตอบทก าหนดใหเตมควรเปนประเดนหรอสาระทส าคญ

3.5 ค าถามทตองการใหเตมเกยวกบจ านวน/ตวเลขทมหนวย ตองใสหนวยก ากบไว เพอทผสอบจะไดเตมค าตอบทตองการเพยงค าตอบเดยว

3.6 ค าตอบทตองการเตมควรก าหนดชองวางใหอยทายประโยค

3.7 ไมคดลอกประโยคจากหนงสอ ต ารา โดยน ามาตดขอความบางสวนออกแลวใหเตมค าตอบ เพราะจะเปนการสงเสรมการทองจ ามากกวาการสงเสรมกระบวนการคด

3.8 การเวนชองวางใหเตมค าตอบควรมอยางพอเพยงส าหรบค าตอบทเตม และควรมขนาดของชองวางทเทา ๆ กน เพอปองกนการชแนะค าตอบ

4) การตรวจใหคะแนนแบบทดสอบแบบเตมค า หรอแบบตอบสน ๆ ในการตรวจใหคะแนนแบบทดสอบแบบเตมค า หรอแบบตอบสน ๆ มวธการดงน (พชต ฤทธจรญ, 2557: 113) 4.1 ควรเฉลยค าตอบไวลวงหนา หรอค าตอบทอาจเปนไปได 4.2 ในแบบทดสอบขอใดทมค าตอบทถกตองไดหลายค าตอบ จะตองใหคะแนนแกทกค าตอบทตอบไดถกตอง

104

4.3 ค าตอบทเตมในแตละชองวางควรก าหนดใหคะแนนทเทา ๆ กน ทกค าตอบ

4.4 ไมควรน าความถกผดของการใชภาษาหรอไวยากรณมาเปนประเดนในการเพมหรอลดคะแนน

4.5 เพอความสะดวกในการตอบ และการตรวจใหคะแนน อาจใหน าค าตอบทเตมเขยนในกระดาษค าตอบทก าหนดให 5) ขอดและขอจ ากดของแบบทดสอบแบบเตมค า หรอแบบตอบสน ๆ ขอดและขอจ ากดของแบบทดสอบแบบเตมค า หรอแบบตอบสน ๆ แสดงในตารางท 3.4 ดงน (Gronlund,

1977: 158-159)

ตารางท 3.4 ขอดและขอจ ากดของแบบทดสอบแบบเตมค า หรอแบบตอบสน ๆ


1. สรางและพฒนาไดงายกวาแบบทดสอบ แบบปรนยประเภทอน

2. คาดคะเนค าตอบไดยากเพราะจะตองคดหาค าตอบดวยตนเอง 3. สรางไดจ านวนมากขอในการสอบแตละครงท าใหมความครอบคลมในเนอหาสาระ

4. สามารถวดความรไดด เกยวกบขอเทจจรง ค าศพท กฎเกณฑ หรอความสามารถทจะหาค าตอบโดยการค านวณ การตความหรอ การขยายความจากแผนภม

1. ถาการสรางและพฒนาแบบทดสอบทไมด อาจไดแบบทดสอบทวดเพยงความรความจ าเทานน

2. การเตมค าตอบโดยการตอบสน ๆ ไมจ าเปนตองใชความสามารถในระดบ การวเคราะห การสงเคราะห หรอการประเมนคา 3. การก าหนดใหเตมค าตอบหลายแหง เพราะบางแหงทใหเตมอาจจะชแนะค าตอบแหงอน ๆ ได 4. ถาค าถามทก าหนดใหไมชดเจน อาจจะท าใหไดค าตอบทหลากหลายเนองจากเกด ความเขาใจทแตกตางกน

5. การตรวจใหคะแนนมความยงยากมากกวา การตรวจใหคะแนนของแบบทดสอบแบบปรนยอน ๆ

105

2.7.3.4 แบบทดสอบแบบเลอกตอบ

1) ความหมายของแบบทดสอบแบบเลอกตอบ

แบบทดสอบแบบเลอกตอบ (Multiple Choice Test) เปนแบบทดสอบทจะก าหนดขอค าถาม (Stem) และตวเลอกให (Choice) แลวผสอบไดพจารณาเลอกตวเลอกทเปนค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยวเทานน

2) สวนประกอบของแบบทดสอบแบบเลอกตอบ ใ นก า รส ร า ง แบบท ด ส อ บ แบบเลอกตอบ มสวนประกอบทส าคญ 2 สวน ดงน 2.1 สวนท เปนขอค าถาม (Stem) เปนประโยค/รปภาพ แผนภาพหรอสญลกษณทกระตนใหผสอบคนหาค าตอบทถกตอง 2.2 ตวเลอก (Choice) เปนค าตอบทก าหนดใหทจ าแนกเปน ตวเลอกทถกตอง (Correct Choice) และตวเลอกทเปนตวลวง (Distracter) ทจะม 3-5 ตวเลอก ขนอยกบวย และระดบชนเรยน

3) ประเภทของแบบทดสอบแบบเลอกตอบ แบบทดสอบแบบเลอกตอบ จ าแนกออกเปน 3 ลกษณะ ดงน 3.1 ประเภทมขอค าถามแลวตามดวยตวเลอก (Single Question) เปนแบบทดสอบทก าหนดขอค าถามให 1 ค าถามแลวจงก าหนดตวเลอกให 1 ชดทสอดคลองกบขอค าถามนน เชน

(0) 35 + 27 เทากบเทาไร ก. 52

ข. 62

ค. 502

ง. 612

3.2 ประเภทแบบตวเลอกคงท (Constant Choice) เปนแบบทดสอบทก าหนดขอค าถามมากกวา 1 ค าถามแตจะก าหนดใหใชตวเลอกชดเดยวกน โดยจะตองมค าชแจงทชดเจนวาตวเลอกชดนจะก าหนดใหใชตอบขอค าถามขอใดไดบาง เชน

ค าชแจง ก าหนดให ก. ศลขอท 1

ข. ศลขอท 2

ค. ศลขอท 3

ง. ศลขอท 4

จ. ศลขอท 5

106

ใหพจารณาวาค าถามขอ 1-2 วาขอใดมความสอดคลองกบหลกการของศลทง 5 ขอทก าหนดให 1) สมชายจะไปตกปลาในวนหยดเสมอ ๆ 2) สมพรชอบสบบหรในหองน า 3.3 ประเภทแบบก าหนดสถานการณ (Situation Test) เปนแบบทดสอบทก าหนดสถานการณจ าลองในลกษณะของรปภาพ ตาราง แผนภมหรอขอความ แลวจงก าหนด ขอค าถามและตวเลอกทสอดคลองกบรปภาพ หรอขอความนน ๆ ดงภาพท 3.2

ทมา: แฟนเพจ องคการบรหาร องคการนสต มหาวทยาลยเกษตรศาสตร บางเขน

https://www.facebook.com/kusab.bk

จากภาพท 3.2 สะทอนใหเหนปญหาอะไรทเกดขนในสงคม

(ก.) การทจรต

ข. อาชญากรรม

ค. ความยากจน

ง. ความแตกแยก

จ. ความรวมมอกน

4) หลกการสรางแบบทดสอบแบบเลอกตอบ

4.1 หลกการเขยนขอค าถามในแบบทดสอบแบบเลอกตอบ มดงน (พชต ฤทธจรญ,

2557: 129-132; ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ, 2539: 94-107) 4.1.1 เขยนขอค าถามใหอยในลกษณะของประโยคค าถามทสมบรณ

https://www.facebook.com/kusab.bk

107

4.1.2 เขยนขอค าถามใหสอความหมายทชดเจนและตรงประเดนทตองการค าตอบ

4.1.3 เลอกใชภาษาเขยนทเหมาะสมกบวยวฒของผสอบ

4.1.4 พยายามหลกเลยงการใชขอค าถามปฏเสธ หรอปฏเสธซอนปฏเสธ เพอปองกนความสบสน หรอการไมเหน ถามควรใชการขดเสนใตหรอท าตวหนาทปฏเสธนน ๆ 4.1.5 ควรก าหนดขอค าถามทมคณภาพตอการน าผลไปใชเพอพฒนาการเรยนการสอน

4.1.6 ควรก าหนดขอค าถามทตองการถามในประเดนทส าคญ/หลกวชาของวชานน ๆ 4.1.7 พยายามหลกเลยงขอค าถามทมลกษณะแนะค าตอบทถกตอง 4.1.8 ควรก าหนดขอค าถามในลกษณะของประเดนทใหผสอบไดใชความคดระดบสงมากกวาเปนเรองทจดจ าหรอเคยชนได 4.1.9 ควรก าหนดขอค าถามทเปนรปภาพ ตารางหรอแผนภม เพอกระตน ความสนใจทจะใหผสอบตองการทจะตอบค าถาม

4.2 หลกการเขยนตวเลอก มดงน 4.2.1 ก าหนดตวเลอกใหมความสอดคลองกน หรอลกษณะเดยวกน

4.2.2 ก าหนดตวเลอกใหเปนแนวทางเดยวกน เพอใหผสอบไดพจารณางายขน

4.2.3 ก าหนดตวเลอกท “ถกทกขอ” หรอ “ผดทกขอ” ใหเหมาะสมกบ ขอค าถาม

4.2.4 ก าหนดตวเลอกในแตละขอมค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยวเทานน

4.2.5 ก าหนดตวเลอกทเปนตวถกใหถกตองตามหลกวชาและตวลวงทสามารถลวงใหผสอบเลอกตอบได 4.2.6 ก าหนดตวเลอกแตละขอใหมความเปนอสระจากกน เพอไมใหเกด ความสบสนในการพจารณาวาจะเปนค าตอบทถกตองดวย

4.2.7 ก าหนดล าดบของตวเลอกจากประโยคสน ๆ ไปประโยคยาว ๆ หรอประโยคยาว ๆ ไปประโยคสน ๆ หรอเรยงล าดบตวเลขจากตวเลขทมคานอยไปคามาก

4.2.8 ก าหนดตวเลอกทใชขอความหรอประโยคสน ๆ โดยตดค าซ าออกหรอน าไปก าหนดในขอค าถาม

4.2.9 ก าหนดการกระจายของตวเลอกทถกตองโดยใชการสมใหมจ านวนท เทา ๆ กน และไมเรยงล าดบกนอยางเปนระบบทผสอบจะสามารถคาดคะเนค าตอบได

108

4.2.10 ก าหนดตวเลอกทเปนตวถกทถกตองและตวลวงทไมถกตองโดยไมใหมความแตกตางกนมาก ทแสดงถงความถกตองและความผดพลาดอยางชดเจน

4.2.11 จ านวนตวเลอกในระดบเดกเลก ๆ ควรใชเพยง 3 ตวเลอก ชนประถมศกษา 4 ตวเลอก และระดบมธยมศกษาขนไป จ านวน 5 ตวเลอก

5) ขอดและขอจ ากดของแบบทดสอบแบบเลอกตอบ ขอดและขอจ ากดของแบบทดสอบแบบเลอกตอบ แสดงในตารางท 3.5 ดงน (บญธรรม กจปรดาบรสทธ, 2535: 128;

ลวน สายยศ และ องคนา สายยศ, 2539: 108-109)

ตารางท 3.5 ขอดและขอจ ากดของแบบทดสอบแบบเลอกตอบ


1. สามารถวดไดครอบคลมเนอหา

2. มความเปนปรนย

3. ประหยดเวลาในการตรวจใหคะแนนหรอใชเครองจกรกลในการตรวจใหคะแนน

4. สามารถน ามาวเคราะหแปลความหมายไดด 5. ควบคมความยากของแบบทดสอบแตละขอได 6. ถาก าหนดตวเลอกไดด สามารถใชเปนแบบทดสอบวนจฉย

7. มความยตธรรม

8. สงเสรมปรชญาของการตดสนใจ

9. ใชกบผสอบจ านวนมาก

1. สรางใหมคณภาพดไดยาก ผสรางแบบทดสอบตองมทกษะการเขยนแบบทดสอบสง 2. สวนมากเปนแบบทดสอบวดความรความจ า มากกวาความคดระดบสง 3. ไมสามารถใชวดความคดสรางสรรค หรอทกษะการเขยนได 4. คาดคะเนค าตอบไดงาย ผสอบทไมมความรกสามารถท าแบบทดสอบได



1.1 พฤตกรรมทางการศกษาดานพทธพสย หมายถง ความสามารถในการแสดงความรทไดจากการเรยนการสอน

1.2 เครองมอวดพฤตกรรมดานพทธพสย เปนเครองมอทใชในการวดความรของนกเรยนทไดจากการเรยนการสอน

109

1.3 ประเภทของเครองมอวดพฤตกรรมดานพทธพสย ม 2 ประเภท คอ 1) เครองมอวดและประเมนผลแบบเปนทางการ (Formal Assessment) และ 2) เครองมอวดและประเมนผล แบบไมเปนทางการ (Informal Assessment)

1.4 เครองมอทใชในการวดพทธพสย มดงน 1) การสงเกตพฤตกรรม 2) การสอบ ปากเปลา 3) การพดคย 4) การใชค าถาม 5) การเขยนสะทอนการเรยนร (Journals) 6) การประเมนการปฏบต (Performance Assessment) 7) การประเมนดวยแฟมสะสมผลงาน (Portfolio Assessment) 8) การใชแบบทดสอบ 9) การประเมนตามสภาพจรง (Authentic

Assessment) 10) ก า ร ป ร ะ เ ม น ต น เ อ ง ข อ ง ผ เ ร ย น ( Student Self-Assessment) แ ล ะ 11) การประเมนโดยเพอน (Peer Assessment)

2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธ (Achievement Test) เปนแบบทดสอบทสรางขนเพอวดสงทผเรยนไดเรยนรหลงจากการจดการเรยนการสอน หรอเพอใชเกบรวบรวมขอมลตว แปรตามทเปน ผลมาจากการเรยนการสอนหรอนวตกรรมทางการศกษา 2.1 แบบทดสอบแบบอตนย (Subjective Test) เปนแบบทดสอบทก าหนดใหนกเรยนไดเขยนค าตอบดวยตวเอง โดยนกเรยนจะตองเรยบเรยงความคดจากความรหรอประสบการณเพอ ตอบโจทยทมลกษณะเปนโจทยปญหาหรอสถานการณ

2.2 แบบทดสอบแบบปรนย เปนแบบทดสอบทมงวดความสามารถของผเรยนเพยงประเดนใดประเดนหนงในแบบทดสอบแตละขอ และใหผตอบพจารณาเลอกค าตอบถกจากค าตอบทก าหนดให แตละขอทผตรวจแตละคนสามารถใหคะแนนผลการตอบไดตรงกนไมวาจะตรวจซ ากครง 2.2.1 แบบทดสอบแบบถก-ผด (True-False Test) เปนแบบทดสอบทก าหนดค าถามในลกษณะของประโยคบอกเลาแลวใหผเรยนไดพจารณาเลอกตอบทม 2 ตวเลอก วาประโยคทก าหนดใหถก หรอผด, ใชหรอไมใช หรอ จรงหรอเทจ

2.2.2 แบบทดสอบแบบจบค (Matching Test) เปนแบบทดสอบทประกอบดวยขอความ 2 ชด ทสมพนธกน โดยทวไปจะใหขอความทางซายมอเปนตวยนหรอค าถาม และขอความทางขวามอเปนค าตอบหรอขอเลอกทผเรยนจะตองจบคระหวาง 2 รายการนทมความสมพนธกน

2.2.3 แบบทดสอบแบบเตมค า (Completion Test) หรอแบบตอบสนๆ (Short

Answer) เปนแบบทดสอบทก าหนดใหเขยนเตมค า หรอขอความลงในชองวางทก าหนดใหเพอ ใหไดใจความทถกตองสมบรณ ค าตอบทมาเตมนนอาจเปนค าสนๆ วล ประโยค เครองหมาย สญลกษณ ฯลฯ

2.2.4 แบบทดสอบแบบเลอกตอบ (Multiple Choice Test) เปนแบบทดสอบทจะก าหนดขอค าถาม (Stem) และตวเลอกให (Choice) แลวผสอบไดพจารณาเลอกตวเลอกทเปนค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยวเทานน

110


ค าชแจง ใหตอบค าถามจากประเดนทก าหนดใหอยางถกตอง และชดเจน

1. จากขอความ “แบบทดสอบแบบเลอกตอบจะท าใหผเรยนขาดทกษะการคด และ การเขยนวเคราะห” นกศกษามความคดเหนอยางไร

2. ใหอธบายวธการตรวจใหคะแนนแบบทดสอบแบบอตนยทยตธรรม

3. ใหอธบายวธการในการท าแบบทดสอบใหมความเปนปรนย

4. แบบทดสอบอตนย ควรน ามาใชในกรณใด และก าหนดขอบเขตในการใชอยางไร

5. ในการสรางแบบทดสอบแบบอตนยทด จะตองค านงถงอะไรบาง ใหอธบาย

6. ใหเขยนขอสอบแบบอตนยทวดความคดในระดบสง มาจ านวน 5 ขอ พรอมเฉลย

7. ถาตองการสรางแบบทดสอบแบบปรนย 1 ฉบบ นกศกษาจะเลอกสรางแบบทดสอบประเภทใด เพราะเหตใด

8. ใหสรางผงความคดใน 5 หวขอตอไปนพรอมทงระบายส 8.1 เครองมอทใชในการวดพทธพสย

8.2 แบบทดสอบแบบอตนย (Subjective Test)

8.3 แบบทดสอบแบบถก-ผด (True-False)

8.4 แบบทดสอบแบบเตมค า (Completion)

8.5 แบบทดสอบแบบจบค (Matching)

8.6 แบบทดสอบแบบเลอกตอบ (Multiple choice)

111


ณฏฐกรณ หลาวทอง. (2559). การสรางเครองมอการวจยทางการศกษา. กรงเทพฯ: โรงพมพ แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

บญเชด ภญโญอนนตพงษ. (2526). การวดและประเมนการผลการศกษา: ทฤษฎประยกต. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

. (2545). การประเมนการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ : แนวคดและวธการ. กรงเทพฯ: วฒนาพานช.

บญธรรม กจปรดาบรสทธ. (2535). การวดและประเมนผลการเรยนการสอน. กรงเทพฯ: สามเจรญพานช.

พชต ฤทธจรญ. (2557). หลกการวดและประเมนผลการศกษา. พมพครงท 9. กรงเทพฯ: เฮาส ออฟ เคอรมสท.

เยาวด วบลยศร. (2556). การวดผลและการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ . พมพครงท 11. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ลวน สายยศ และ องคนา สายยศ. (2539). เทคนคการวดผลการเรยนร. กรงเทพฯ: ชมรมเดก. องคณา สายยศ. (ม.ป.ป. ). ขอสอบเลอกตอบแบบถกผด (Multiple True-False : MTF).


สมชาย วรกจเกษมสกล . (2559). การวดและประเมนผลการศกษา. พมพครงท 7. อดรธาน: โรงพมพอกษรศลป.

สมนก ภททยธน. (2558). การวดผลการศกษา. พมพครงท 10. กาฬสนธ: ประสานการพมพ. สสวท. (2556). ตวอยางแบบทดสอบ PISA 2012.



สนทร ค าโตนด. (2531). การสรางแบบทดสอบ. อดรธาน: คณะวชาครศาสตร วทยาลยครอดรธาน. องอาจ นยพฒน. (2548). วธวทยาการวจยเชงปรมาณและเชงคณภาพทางพฤตกรรมศาสตรและ

สงคมศาสตร. กรงเทพฯ: สามลดา. Ebel,R.L. & Frisbie,D.A. (1986 ). Essentials of Educational Measurement. New Jersey:

Printice-Hall,Inc.

112

Gronlund ,N.E. (1977). Measurement and Evaluating in Teaching. 3rd ed. New York:

McMillan Publishing Co.,Inc. . (1981). Measurement and Evaluation in Teaching. 4th ed. New York: McMillan

Publishing Co.Inc. . (1993). Measurement and Evaluation in Teaching. 5th ed. New York: McMillan

Publishing Co.Inc. Nitko, A.J. (1996). Educational Assessment of Students. 2nd ed. N.J.: Merrill.



113


เครองมอการวดผลการศกษาดานจตพสย


1. บอกความหมายของจตพสยได 2. ระบค าทบงบอกระดบของพฤตกรรมทางการศกษาดานจตพสยได 3. อธบายการวดพฤตกรรมการศกษาดานจตพสยได 4. บอกความหมายของคณลกษณะอนพงประสงคได 5. อธบายการวดและประเมนผลคณลกษณะอนพงประสงคได


1. พฤตกรรมทางการศกษาดานจตพสย

2. คณลกษณะอนพงประสงค



2. ผสอนอธบายเนอหาบทท 4 เครองมอการวดผลการศกษาดานจตพสย ดวย Microsoft

PowerPoint


4. ใหนกศกษารวมกนอภปรายในประเดน “สรางแบบประเมนคณลกษณะอนพงประสงคอยางไรใหตรงกบจดประสงคเชงพฤตกรรม” เพอหาขอสรปรวมกน



7. ใหนกศกษาตอบค าถามเชงปฏบตการประจ าบทท 4 เปนรายบคคล แลวสงในสปดาหหนา 8. มอบหมายใหนกศกษาศกษาเอกสารประกอบการสอนมาลวงหนา

114



2. เอกสารประกอบการเรยนการสอนเรอง “เครองมอการวดผลการศกษาดานจตพสย”




ภทรา นคมานนท. (2543). การประเมนผลการเรยน. กรงเทพฯ: หางหนสวนจ ากดทพยวสทธ. บญเชด ภญโญพงษอนนต. (2545). การประเมนการเรยนรทเนนนกเรยนเปนส าคญ: แนวคดและ

วธการ. กรงเทพฯ: วฒนาพานช. บญธรรม กจปรดาบรสทธ. (2535). การวดและประเมนผลการเรยนการสอน. กรงเทพฯ: สามเจรญ

พานช. สมชาย วรกจเกษมสกล. (2559). การวดและประเมนผลการศกษา . พมพครงท 6. อดรธาน:

โรงพมพอกษรณศลป. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน . (2553). ชดฝกอบรมการวดและประเมนผล




1. บอกความหมายของจตพสยได 2. ระบค าทบงบอกระดบของพฤตกรรมทางการศกษาดานจตพสยได 3. อธบายการวดพฤตกรรมการศกษาดานจตพสยได 4. บอกความหมายของคณลกษณะอนพงประสงคได 5. อธบายการวดและประเมนผลคณลกษณะอนพงประสงคได







115

บทท 4

เครองมอการวดผลการศกษาดานจตพสย

พฤตกรรมทางการศกษาม 3 ดาน คอ พทธพสย จตพสย และทกษะพสย ครผสอนควรด าเนนการวดและประเมนผลดานจตพสยควบคกบการเรยนการสอนอยางสม าเสมอโดยเรมจากการศกษานยาม ความหมาย และพฤตกรรมบงชของคณลกษณะอนพงประสงคทง 8 ประการ ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 วเคราะหตวชวด และพฤตกรรมบงชเพอก าหนดแนวทางการพฒนาคณลกษณะอนพงประสงคแตละคณลกษณะ ทงนควรศกษาขอมลพนฐานของผเรยนรายบคคลกอนการพฒนา เพอก าหนดแนวทางการพฒนาใหสอดคลองและเหมาะสมกบพฤตกรรมของผเรยนพรอมสรางหรอเลอกเครองมอในการวดและประเมน ก าหนดวตถประสงคและวธการพฒนา ด าเนนการพฒนาผเรยนตามแนวทางทก าหนดไว และประเมนผเรยนเปนระยะ ๆ อยางตอเนอง เพอตรวจสอบความกาวหนา และด าเนนการประเมนผเรยนหลงการพฒนา

1. พฤตกรรมทางการศกษาดานจตพสย

จตพสย (Affective Domain) เปนการกระท าทเปนกระบวนการภายในของมนษย เชน อารมณความรสก ความสนใจ เจตคต คานยม การพฒนาคณลกษณะและแรงจงใจ จตพสยเปนความรสกหรออารมณของบคคลมากกวาความเขาใจ

1.1 หลกการวดดานจตพสย ในการวดจตพสยมหลกการในการวด ดงน (ภทรา นคมานนท, 2543: 178) 1.1.1 วดใหครอบคลมคณลกษณะทตองการวด โดยครผสอนจะตองจ าแนกวเคราะหรายละเอยดของคณลกษณะทตองการใหเปนคณลกษณะยอย ๆ ทชดเจน แลวใชเครองมอการวดทหลากหลายในการวดคณลกษณะนน ๆ

1.1.2 วดหลาย ๆ ครง ในการแสดงออกของคณลกษณะแตละคณลกษณะของผเรยนเมอเวลา/สถานทเปลยนแปลงอาจจะไมเหมอนกน ดงนนเพอใหไดผลสรปเกยวกบคณลกษณะทแทจรงครผสอนอาจจะตองใชการวดคณลกษณะดงกลาวหลาย ๆ ครงโดยการสมเวลาหรอสถานทในการวด

1.1.3 วดอยางตอเนอง ในการวดจตพสยจะตองใชการวดอยางตอเนองหลาย ๆ ครง เพอตรวจสอบความคงทของคณลกษณะทนกเรยนไดแสดงออก จนกระทงเปนลกษณะนสย

116

1.1.4 วดโดยเนนความรวมมอของผเรยน ในการแสดงคณลกษณะของผเรยนบางคณลกษณะทเปนคณลกษณะทปกปด ดงนนครผสอนจะตองแสดงใหผเรยนเกดความมนใจวาขอมลจะเปนความลบจะท าใหผเรยนใหความรวมมอในการใหขอมลทแทจรงออกมา 1.1.5 วดจตพสยเพอการพฒนา ครผสอนควรน าผลจากการวดคณลกษณะมาเปนขอมลในการท าความเขาใจหรอพฒนาผเรยนใหมคณภาพทดขน มากกวาน ามาใชเพอการประเมนหรอพจารณาตดสนได-ตก

1.2 เครองมอวดดานจตพสย ในการวดดานจตพสยเปนการใชผลการวดเพอพฒนาผเรยนมากกวาใชตดสนใจประเมน กลาวคอเมอผลการวดพบวาผเรยนมความบกพรองในเรองทเกยวกบคณลกษณะอนพงประสงคหรอคณธรรมจรยธรรมทก าหนดใหแลว ครผสอนและผทเกยวของจะไดรวมมอกนปรบปรงแกไขอยางรวดเรว ซงการวดเจตคตเปนเรองทมความซบซอน และเพอใหไดขอมลทสอดคลองกบสภาพเปนจรงจะตองใชเครองมอทหลากหลายและเปนการรวมมอกนจากหลายฝายทเกยวของ และมการวด อยางตอเนองโดยมเครองมอทใชในการวดจตพสย ดงน (ภทรา นคมานนท, 2543: 179)

1.2.1 แบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) เปนแบบฟอรมทก าหนดขอความประเดนหรอสถานการณใหผเรยนไดประเมนตนเองหรอใหผทเกยวของไดประเมนคณลกษณะของผเรยนเปนระดบมากหรอนอยตามทก าหนดให เชน มาตราสวนของเทอรสโตน ลเค รท ออสกด เปนตน

ในการวดพฤตกรรมการเรยนรนน แบบประเมนแบบมาตราสวนประมาณคา เปนเครองมอทจะชวยท าใหครไดรบขอมลของผเรยนวามระดบพฤตกรรมการเรยนรทตองการใหเกดขนหรอแสดงออก โดยทค าถามทจะตองตอบคอมพฤตกรรมนนในระดบใด ดงน 1.2.1.1 แบบประเมนแบบมาตราสวนประมาณคาแบบบรรยาย เปนการก าหนด ขอค าถามและตวเลอกทระบระดบความคดเหนทผเรยนจะเลอกตอบ ดงแสดงในตวอยางท 4.1

ตวอยางท 4.1 วธการสอนทครใชมความเหมาะสมเพยงใด

(....) มากทสด (....) มาก (....) ปานกลาง (....) นอย (....) นอยทสด

117

1.2.1.2 แบบประเมนแบบมาตราสวนประมาณคาแบบตวเลขเปนการก าหนด ขอค าถามและตวเลอกทระบตวเลขแสดงระดบความคดเหนทผเรยนจะเลอกตอบ ดงแสดงในตวอยางท 4.2

1.2.1.3 แบบประเมนแบบมาตราสวนประมาณคาแบบเสน เปนการก าหนดขอความและตวเลอกทเปนเสนแสดงระดบความคดเหนทผเรยนจะเลอกตอบ ดงแสดงในตวอยางท 4.3

ตวอยางท 4.3 ผเรยนมความรสกตอกจกรรมการเรยนการสอนอยางไร

มากทสด

นอยทสด

1.2.1.4 แบบประเมนแบบมาตราสวนประมาณคาแบบสญลกษณ เปนการก าหนด ขอค าถามและตวเลอกทเปนสญลกษณแสดงระดบความคดเหนทผเรยนจะเลอกตอบ ดงแสดงในตวอยางท 4.4

ตวอยางท 4.4 นกเรยนมความรสกอยางไรตอการเขาคายในครงน (...) (...) (...)

1.2.1.5 แบบประเมนแบบมาตราสวนประมาณของลเครท เปนแบบก าหนดค าตอบระดบ (แบบ 0,1,2,3,4 หรอแบบ 1,2,3,4,5) ทแสดงระดบความคดเหนทสนบสนนหรอไมสนบสนนตอพฤตกรรม/คณลกษณะทก าหนดให ดงแสดงในตวอยางท 4.5

ตวอยางท 4.2 ทานมความรสกตอกจกรรมเกมการศกษาอยางไร (....) 5 (....) 4 (....) 3 (….) 2 (....) 1

(ให 5 หมายถง พงพอใจมากทสด, 4 หมายถง พงพอใจมาก,

3 หมายถง พงพอใจปานกลาง, 2 หมายถง พงพอใจนอย และ 1 หมายถง พงพอใจนอยทสด)

118

ตวอยางท 4.5 แบบประเมนแบบมาตราสวนประมาณของลเครท

รายการประเมน

ระดบความคดเหน

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

1. ทานคดวาเวลาทใชในการปฏบตกจกรรมมความเหมาะสม

2. ทานคดวากจกรรมนท าใหทานกระตอรอรน

3. ทานคดวากจกรรมนท าใหทานไดแสดงความคดเหนอยางอสระ

4. ทานคดวากจกรรมนแสดงใหเหนความรวมมอภายในกลม

5. ทานคดวากจกรรมโดยรวมประสบความส าเรจ

1.2.2 แบบส ารวจรายการ (Checklist) เปนตวแบบทครผสอนก าหนดคณลกษณะของผเรยนทตองการใหส ารวจวาผเรยน มหรอไมม , ใชหรอไมใช, จรงหรอเทจ ฯลฯ ในคณลกษณะดงกลาว

ในการวดพฤตกรรมการเรยนร แบบตรวจสอบรายการจะเปนเครองมอวดทจะชวยท าใหครไดรบทราบขอมลวาผเรยนมพฤตกรรมการเรยนรทเกดขนตามทก าหนดไวในจดประสงค การเรยนรหรอไม โดยแบบตรวจสอบรายการจะตอบค าถามในสองประเดนเทานน เชน ผาน-ไมผาน ถก-ผด ใช-ไมใช จรง-เทจ เปนตน ซงตวเลอกทงสองนนมความหมายตรงกนขามกน

1.2.2.1 ตวอยางแบบตรวจสอบรายการ ในตอนทายของแผนการสอนจะพบวามแบบสงเกตพฤตกรรม ซงแบบสงเกตนอาจจะวดพทธพสย จตพสย หรอทกษะพสยกได โดยทรายการทตองการประเมนจะม ผลการพจารณาแค 2 ระดบเทานน ดงแสดงในตวอยางท 4.6

119

ตวอยางท 4.6 ตวอยางแบบสงเกตการท างานรวมกน

ขอ พฤตกรรมทสงเกต การปฏบต

ขอสงเกต* ม ไมม

1 มการประชมวางแผนรวมกน

2 มการแบงหนาทกนในกลมเพอรบผดชอบ

3 ทกคนมสวนรวมในการแสดงความคดเหน

4 มการรวมกนแกปญหา

5 มการยอมรบความเหนซงกนและกน

* เปนขอสงเกตทครผสอนเปนผบนทกเกยวกบพฤตกรรมของผเรยน เมอพบวาผเรยน มพฤตกรรมทตองแกไขครควรบนทกและใหขอมลยอนกลบแกผเรยนเพอปรบปรงแกไขไดทนทวงท 1.2.2.3 ขอด-ขอจ ากดของแบบตรวจสอบรายการ ขอด-ขอจ ากดของแบบตรวจสอบรายการ แสดงในตารางท 4.1 ดงน

ตารางท 4.1 ขอด-ขอจ ากดของแบบตรวจสอบรายการ ขอด ขอจ ากด

1. สรางไดงาย และสะดวกในการน าไปใช 2. ขอมลจากการตรวจสอบสามารถน าไปใชเปนแนวทางในการพฒนาผเรยนเปนรายบคคลไดอยางมประสทธภาพ

3. ใชเปนเครองมอในการสงเกตพฤตกรรมทตองการของผเรยนไดอยางละเอยด

1. ในการก าหนดรายละเอยดของพฤตกรรมจะตองมความชดเจนเพอใหเกดความเขาใจทสอดคลองกน

2. ครผสอนใชแบบตรวจสอบรายการจะตองเปนบคคลทมความใกลชดกบผเรยน จะท าใหขอมลทไดจากแบบตรวจสอบรายการมความนาเชอถอ

3. เหมาะสมส าหรบใชพจารณาคณลกษณะหรอพฤตกรรมทมการพจารณาเปน 2 ระดบ เชน ม-ไมม, ผาน-ไมผาน, จรง-เทจ เปนตน ถามผลการพจารณาอยางละเอยดตงแต 3 ระดบ ขนไปควรใชแบบมาตราสวนประมาณคา

120

ตารางท 4.1 ขอด-ขอจ ากดของแบบตรวจสอบรายการ (ตอ)


4. ไมเหมาะสมทจะใชในการตรวจสอบคณลกษณะดานจตวทยา เชน บคลกภาพ เจตคต ความสนใจ เปนตน เนองจากเปนคณลกษณะ หรอพฤตกรรมทสงเกตไดคอนขางยาก

1.2.3 แบบวดเชงสถานการณ (Situation Form) เปนแบบวดทไดก าหนดสถานการณ เพอใหผเรยนไดแสดงความคดเหนหรอความรสกในการพจารณาตดสนทอาจจะก าหนดเฉพาะค าถามทใหผเรยนไดตอบเพอแสดงความคดเหน หรอความรสกอยางอสระ หรอก าหนดทงค าถามและค าตอบทใหผเรยนไดเลอกค าตอบโดยในการก าหนดค าถามนน อาจจะก าหนดเปนขอความทระบรายละเอยดของสถานการณหรอเปนรปภาพทแสดงเหตการณทเกดขน 1.2.4 แบบสงเกต เปนแบบฟอรมส าหรบจดบนทกในการสงเกตทไดก าหนดพฤตกรรมทเปนรายละเอยดของคณลกษณะทสามารถสงเกตได และวดไดหรอระบความถของการเกดพฤตกรรมนน ๆ ได

ในการวดพฤตกรรมการเรยนรนน การสงเกต มกจะน ามาเปนสวนประกอบหนงของการวดผลรวมกบเครองมอวดผลอนๆ เพราะการวดพฤตกรรมใด ๆ นน เครองมอวดจ าเปนตองหลากหลาย โดยการสงเกตเปนวธการทจะชวยใหครไดรบทราบขอมลเฉพาะบคคลของผเรยนวามพฤตกรรมการเรยนรทบรรลวตถประสงคหรอตองการใหชวยเหลอมากหรอนอยเพยงไร หรอ มพฤตกรรมกลมทเกดขนในระหวางจดการเรยนรอยางไร 1.2.4.1 ความหมายของการสงเกต

การสงเกต (Observation) เปนวธการเกบรวบรวมขอมลโดยใชประสาทสมผส ทงหาของผสงเกตจากผถกสงเกต โดยการเฝาดพฤตกรรมในสภาวะแวดลอมตาง ๆ เพอท าความเขาใจหรอประเมนผลวาเปนอยางไร (บญธรรม กจปรดาบรสทธ, 2535: 41)

1.2.4.2 ประเภทของการสงเกต

ในการสงเกตพฤตกรรมหรอคณลกษณะของบคคลใด ๆ สามารถจ าแนกประเภทของการสงเกต ดงน 1) จ าแนกตามพฤตกรรมของผสงเกต จ าแนกไดดงน (ธระวฒ เอกะกล, 2544:

170)

121

1.1 การสงเกตแบบมสวนรวม (Participant) เปนการสงเกตโดยตรงทผสงเกตจะตองมสวนรวมในกจกรรมทตองการสงเกตกบผถกสงเกตเพอทความใกลชดจะท าใหไดรบขอมลทถกตอง ชดเจนทจ าแนกได ดงน 1.1.1 การสงเกตแบบมสวนรวมโดยสมบรณ (Complete Participant

Observation) เปนการสงเกตทผถกสงเกตเขาไปเปนสมาชกของกลมทถกสงเกตไมรตวและ ผถกสงเกตไมระบสถานภาพของตนเอง 1.1.2 การสงเกตแบบมสวนรวมโดยไมสมบรณ (Incomplete Participant)

เปนการสงเกตทผสงเกตเขารวมหรอไมเขารวมกจกรรมตามโอกาสทเหมาะสมและกลมทถกสงเกตรตว และระมดระวงการแสดงพฤตกรรม

1.2 การสง เกตแบบไมมสวนรวม (Non-Participant Observation) เปน การสงเกตโดยทางออมทผถกสงเกตไมไดเขาไปมสวนรวมในกจกรรมนน ๆ แตจะคอยเฝาดพฤตกรรมอยหาง ๆ ทอาจจะมการใชอปกรณในการชวยเกบขอมลเพอน าไปประกอบการพจารณาในภายหลง เชน กลองถายรป หรอกลองถายวดทศน เปนตน

2) จ าแนกตามลกษณะของการสงเกต จ าแนกไดดงน 2.1 การสงเกตแบบมโครงสราง (Structured Observation) เปนการสงเกตทไดมการก าหนดประเดนหรอรายละเอยดของพฤตกรรมหรอคณลกษณะไวลวงหนาเพอจดเตรยมเครองมอทใชประกอบการสงเกตไวลวงหนา 2.2 ก า ร ส ง เ กตแบบ ไม ม โ ค ร ง ส ร า ง ( Unstructured Observation) เ ป น การสงเกตทไมไดก าหนดประเดน หรอรายละเอยดของพฤตกรรมหรอคณลกษณะไวลวงหนา แตจะเปนการสงเกตตามสถานการณทเกดขนตามธรรมชาต และจดบนทกขอมลทงหมดเพอน าไปวเคราะห 1.2.4.3 หลกการของการสงเกตท มประสทธภาพ หลกการของการสงเกตทมประสทธภาพ มแนวการด าเนนการดงน (วเชยร เกตสงห, 2530: 90-91)

1) วางแผนและก าหนดเปาหมาย ขอบเขต และรายละเอยดของการสงเกตอยางชดเจน 2) มความตงใจในการสงเกต โดยการสงเกตรายละเอยดของพฤตกรรมหรอคณลกษณะทเกดขนใหมากทสด 3) จดบนทกพฤตกรรมหรอคณลกษณะทสงเกตพบทนทเพอปองกนการหลงลม 4) มประสาทการรบรทสมบรณ และมสขภาพทแขงแรง 5) ตองไมมอคตใด ๆ ตอผถกสงเกต 6) มการฝกการสงเกตใหช านาญ มความไวในการรบร และมความคลองแคลวใน การจดบนทกขอมลจากการสงเกต

122

7) ใหจดบนทกขอมลตามสภาพจรงไมตความหมาย เพราะอาจจะท าให เกด ความคลาดเคลอนระหวางการสงเกตเนองจากกงวลกบการตความ 8) สงเกตตามชวงเวลาทแตกตางกนหรอใชผสงเกตหลายคนเพอใหเกดความนาเชอถอของผลจากการสงเกต

9) มเครองมอประกอบการสงเกตตามความเหมาะสมกบพฤตกรรมและคณลกษณะทตองการ 1.2.4.4 เครองมอทใชประกอบการสงเกต

ในการสงเกตจ าเปนจะตองมการจดบนทกพฤตกรรมการแสดงออกหรอคณลกษณะตาง ๆ จงมเครองมอทใชประกอบการสงเกต ดงน (วเชยร เกตสงห, 2530: 91-94)

1) แผนภมการมสวนรวม เปนการสงเกตพฤตกรรมทเกดขนตามธรรมชาตในการเขารวมกจกรรมของสมาชกในกลมเลก ๆ โดยทผสงเกตเปนผสงเกตการณภายนอกเพอปองกน ความล าเอยงและจดบนทกทนทเมอไดสงเกตพบพฤตกรรมหรอในคณลกษณะทตองการเพอปองกนการลม แลวจงน าผลการบนทกมาแปลความหมายตามจดมงหมายอกครง ดงแสดงในตวอยางท 4.7

ตวอยางท 4.7 แบบจดบนทกแผนภมการมสวนรวมในการสงเกต

แนวความคดทน าเสนอ

ในการอภปราย

ผเรยนทรวมอภปราย

สมชาย โฆษต นครชย มณญา

มความส าคญมาก

มความส าคญ

นาสงสย-ไมชดเจน

อภปรายไมตรงประเดน

ทมา: ปรบจาก วเชยร เกตสงห (2530: 91)

2. แบบตรวจสอบรายการ ในตอนทายของแผนการสอนจะพบวามแบบสงเกตพฤตกรรม โดยทรายการทตองการประเมนจะมผลการพจารณาแค 2 ระดบเทานน ดงแสดงในตวอยางท 4.6

123

1.2.4.5 ขอดและขอจ ากดของการสงเกต ขอดและขอจ ากดของการสงเกต แสดงในตารางท 4.2 ดงน

ตารางท 4.2 ขอด-ขอจ ากดของการสงเกต


1. ไดขอมลจากแหลงปฐมภมทใหรายละเอยดทชดเจน

2. ใชกบผถกสงเกตทไมสามารถใหขอมลโดยตรง เชน พดหรอเขยนไมไดหรอม การตอตาน/ละอายในการใหขอมล

3. ใชเปนขอมลทใชพจารณาประกอบหรอตรวจสอบกบวธการเกบขอมลดวยวธการอนเพอเพมความถกตองและชดเจน

1. ใชเวลาและคาใชจายคอนขางสงเมอเปรยบเทยบกบผลทไดรบจากการเฝาสงเกต

2. ในกรณผถกสงเกตรตวจะท าใหไดขอมลทไมสอดคลองกบพฤตกรรมตามปกตทเคยเกดขน

3. ในขณะทเฝาสงเกตนนอาจจะไมเกดพฤตกรรมทตองการกได 4. ผสงเกตตองมประสาทการรบรทด/รวดเรว มฉะนนจะไมไดผลทถกตองและชดเจนตามทตองการ

5. อารมณของผสงเกตจะมสวนในการเกด ความคลาดเคลอนของการสงเกต

1.2.5 แฟมสะสมผลงาน (Portfolio) เปนแฟมเกบสะสมผลงานทอาจใชขอมลทเกบรวบรวมไวใชในการตรวจสอบแสดงคณลกษณะทพงประสงค หรอการมคณธรรมจรยธรรม

1.2.6 แบบสมภาษณ ในการวดพฤตกรรมการเรยนรนนการสมภาษณ เปนวธ การพดคยซกถามระหวางบคคลทจะชวยใหครจะไดรบทราบขอมลเฉพาะบคคลหรอกลมของผเรยนวามพฤตกรรมการเรยนรทบรรลวตถประสงคหรอตองการใหชวยเหลอมากหรอนอยเพยงไร ซง การสมภาษณจะเปนเครองมอหนงในการเสรมการวดใหมเครองมอวดทหลากหลาย มรายละเอยดดงน 1.2.6.1 ความหมายของการสมภาษณ การสมภาษณ (Interview) เปนวธการเกบรวบรวมขอมลโดยใชการสนทนาโตตอบอยางมจดหมายระหวางผสมภาษณ (Interviewer) และผใหสมภาษณ (Interviewees) เพอใหไดความรความจรงเกยวกบพฤตกรรมคณลกษณะทตองการบางประการทหาไมไดจากวธการอน ๆ (บญธรรม กจปรดาบรสทธ, 2535: 42)

124

1.2.6.2 ประเภทของแบบสมภาษณ ในการสมภาษณเพอใหไดขอเทจจรงทถกตองชดเจนไดจ าแนกการสมภาษณออกเปน 2 ลกษณะ ดงน 1. แบบสมภาษณแบบมโครงสราง (Structured Interview) เปนการสมภาษณทใชแบบสมภาษณทสรางขนเพอใชเปนกรอบของค าถามในการสมภาษณทเหมอนกนกบผ ใหสมภาษณแตละคน/กลมหรอเปนแบบใหเลอกตอบ เปนวธการทงายส าหรบการน าผลทไดมาวเคราะหขอมลและเหมาะสมกบผสมภาษณทยงไมมประสบการณมากเพยงพอ แตจะตองระมดระวงการมตวเลอกทไมสอดคลองกบตวเลอกทก าหนดให ท าใหจ าเปนตองตอบตามตวเลอกทก าหนดให ดงนนอาจจ าเปนตองมการก าหนดตวเลอกแบบปลายเปด เชน อน ๆ ใหระบ.................. เปนตน

2. แบบสมภาษณแบบไมม โครงสร าง (Unstructured Interview) เปน การสมภาษณทใชเพยงประเดน/หวขอเปนแนวทางในการตงค าถามโดยทผสมภาษณสามารถเปลยนแปลงไดตามสถานการณ ท าใหไดขอมลทหลากหลาย และลกซงในการน ามาพจารณาประกอบการวเคราะหขอมลแตผสมภาษณจะตองเปนผทมประสบการณและความเชยวชาญมาก ทงในการเกบรวบรวมขอมลและการวเคราะหขอมล

1.2.6.3 ตวอยางแบบสมภาษณ ตวอยางของแบบสมภาษณแบบมโครงสราง ดงแสดงในตวอยางท 4.8 และแบบสมภาษณแบบไมมโครงสราง ดงแสดงในตวอยางท 4.9

ตวอยางท 4.8 แบบสมภาษณแบบมโครงสราง แบบสมภาษณคณะกรรมการการประกนคณภาพการศกษา

ตอนท 1 ขอมลสวนตว

1.1 เพศ ( ) ชาย ( ) หญง 1.2 อาย ………. ป 1.3 ประสบการณเกยวกบการประกนคณภาพการศกษา ………. ป 1.4 งานทรบผดชอบเกยวกบการประกนคณภาพการศกษา คอ …………………………

ตอนท 2 การด าเนนการประกนคณภาพการศกษา

2.1 คณะกรรมการไดเตรยมการในเรองใดบาง ( ) การจดท าคมอการประกนคณภาพ

( ) การฝกอบรมครและบคลากร

( ) การเตรยมงบประมาณ

( ) อน ๆ ……………………………………………………….

125

2.2 คณะกรรมการไดด าเนนการในเรองใดบาง ( ) การวางแผนการประกนคณภาพการศกษา

( ) การศกษาวเคราะหมาตรฐานและตวชวด

( ) การแตงตงคณะกรรมการผรบผดชอบ

( ) การฝกอบรมผประเมนภายใน

( ) การฝกอบรมการเขยนรายงาน

( ) อน ๆ ……………………………………………………….

ตวอยางท 4.9 แบบสมภาษณแบบไมมโครงสราง แบบสมภาษณคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน

1. บทบาทหนาทของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานทก าหนดไว มความเหมาะสม และมความเปนไปไดในทางปฏบตหรอไม อยางไร

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน สามารถด าเนนงานตามบทบาทหนาทไดหรอ ไม อยางไร ………………………………………………………………..……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………..………………………………………………………………………

1.2.6.4 ขอด และข อจ าก ดของการสมภาษณ ขอด และขอจ าก ดของ การสมภาษณ แสดงในตารางท 4.3 ดงน

ตารางท 4.3 ขอด-ขอจ ากดของการสมภาษณ


1. ใชกบบคคลทไมสามารถใหขอมลโดยการอานเขยนหนงสอได

2. ไดขอมลทมรายละเอยดชดเจน และไดขอมลเกยวกบพฤตกรรมของผใหสมภาษณในระหวางการใหสมภาษณ ใชในการประกอบการวเคราะหขอมล

1. ใชเวลา แรงงาน และคาใชจายใน การด าเนนการคอนขางสง 2. ตองใชผสมภาษณทมประสบการณและมมนษยสมพนธสงจงจะไดขอมลทถกตอง และชดเจน

126

ตารางท 4.3 ขอด-ขอจ ากดของการสมภาษณ (ตอ) ขอด ขอจ ากด

3. ผสมภาษณและผใหสมภาษณสามารถซกถามประเดนในขอค าถามหรอค าตอบทไมชดเจนระหวางกนและกนได

3. ในการสมภาษณใด ๆ กรณใชแบบสมภาษณแบบไมมโครงสรางท าใหไดขอมลทหลากหลายทยงยากตอการวเคราะหเพอสรปผล

1.2.7 เทคนคสงคมมต ในการวดพฤตกรรมสวนบคคล/กลมของผเรยนนนการใชเทคนคสงคมมต ใชในกรณทครยงไมรจกนกเรยนและตองการทราบความสมพนธระหวางกนของนกเรยน มรายละเอยดดงน

1.2.7.1 ความหมายของเทคนคสงคมมต เทคนคสงคมมต (Sociometric Techniques) เปนเทคนควธการในการวดผลทใชศกษาโครงสรางของการสอสารและปฏสมพนธในกลม โดยใชขอมลจากการสอบถามโดยตรงเกยวกบการเลอกหรอปฏเสธในการทจะปฏสมพนธกบสมาชกคนใด (ผองพรรณ ตรยมงคลกล, 2543:

150)

1.2.7.2 วธการของสงคมมต 1) ใชค าถามหรอประโยคบอกเลาใหผเรยนไดเลอกเพอน ๆ ตามเงอนไขทครผสอนไดก าหนดอยางชดเจน เชน ผเรยนตองการนงเรยนกบใครในหองเรยน หรอเพอนคนใด ทเรยนเกง เปนตน 2) น าค าตอบทไดรบจากผเรยนทกคนมาแจกแจงรายละเอยด เพอสะทอนผลใหเหนความสมพนธของกลมเพอนภายในหองเรยนในลกษณะของการจดท าแผนผงสงคมมตทม ความเปนรปธรรมในการน ามาพจารณา

1.2.7.3 เสนความสมพนธ เสนความสมพนธเปนเสนทแสดงความสมพนธในแตละคของบคคลในการเขยนแผนผงสงคมมตใหเกดความชดเจนในการพจารณา มดงน (McKernan, 1996: 156)

1) คความสมพนธเปนเสนทแสดงวาไดเลอกซงกนและกน

A B

127

2) กลมสมพนธเปนเสนทแสดงวาสมาชกในกลมยอย ๆ ไดเลอกกนเอง C

A B

D

3) โซสมพนธเปนเสนทแสดงวาสมาชกไดเลอกตอ ๆ กน

A B C

4) ปฏเสธเปนเสนทแสดงวาสมาชกไมยอมรบ

A

C

B

5) โดดเดยวเปนเสนทแสดงวาสมาชกไมเลอก แตกไมมใครปฏเสธ E A

C D และ E เปนผโดดเดยว

D B

6) สะพานเชอมเปนเสนทแสดงวาเปนสมาชกทมความสมพนธระหวางกลมยอย

C G

A B E F H

D J

128

1.2.7.4 แผนผงสงคมมต แผนผ งส งคมมต (Sociogram) เปนแผนผ งท ใชแจกแจงรายละ เ อยดความส าคญของผเรยนในกลมเพอน โดยน ามาก าหนดเปนสญลกษณแทนบคคลแลวใหลกศรเชอมโยงความสมพนธระหวางผเรยนตามค าตอบทไดรบจากการก าหนดค าถาม ท าใหภาพโครงสรางของสงคมในกลมในการน ามาใชประโยชนไดอยางชดเจน ดงแสดงในภาพท 4.1

เปนนกเรยนชาย

เปนนกเรยนหญง เปนการเลอกแบบทางเดยว

เปนการเลอกซงกนและกน

ภาพท 4.1 แผนผงสงคมมตในหองเรยนหองหนง ทมา : McKernan (1996: 157)

จากภาพท 4.1 ในหองเรยนมผเรยนทงหมด 10 คนเปนนกเรยนชาย 5 คนและนกเรยนหญง 5 คนโดยนกเรยนชายหมายเลข 1 จะเปนผทไดรบการเลอกมากทสด (Star) นกเรยนชายหมายเลข 5 และนกเรยนหญงหมายเลข 6 จะแยกออกเปนกลมเลก (รายค) สวนนกเรยนหญงหมายเลข 10 จะแยกตนเองจากเพอน (Isolate) ทอาจจะตองน าไปศกษาเปนรายกรณ ในสภาพหองเรยนจรงจะเหนไดวาความสมพนธมความซบซอน แตไมยากเกนกวาความสามารถของคร ดงแสดงในภาพท 4.2

6

7

8

10 9

5

2

3

1

4

129

ภาพท 4.2 แผนผงสงคมมต ทมา: สณย แสนปลม (2539)

1.2.7.5 ประโยชนของสงคมมต ในการจดท าสงคมมต มประโยชน ดงน 1) ท าใหครผสอนเหนภาพความสมพนธของผเรยนไดชดเจนทจะน ามาใชใน การจดกจกรรมการเรยนการสอนเพอพฒนาโดยเฉพาะในการแบงกลมยอยท ากจกรรมรวมกน 2) ใหความชวยเหลอแกผเรยนทมปญหาในการปรบตวใหสอดคลองกบเพอน ๆ ไดอยางมความสข

3) เปนขอมลในการจดกจกรรมพฒนาความรสก และสมพนธภาพทดระหวางเพอน ๆ ในชนเรยน ทจะกอใหเกดวธการของผเรยนทจะสามารถน าไปใชในการอยรวมกนในส งคมอยางมความสข

130

1.2.7.6 ขอจ ากดของสงคมมต ในการจดท าสงคมมต มขอจ ากด ดงน (McKernan, 1996: 159)

1) ไมเหมาะสมกบเดกเลกเพราะขอมลมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวเชอถอไมไดมาก

2) ขอมลไมระบเหตผลการเลอกไมเลอก

3) ศกษาไดเฉพาะสถานการณทก าหนดขนไมอาจศกษาไดทกสถานการณเพราะจะมขอมลมากและวเคราะหไดยาก

4) การใชสงคมมตแตละครงเพอใหเกดความชดเจนในการแสดงความสมพนธทไมซบซอนมกจะมสมาชกของกลมระหวาง 10 - 50 คน มฉะนนจะท าใหการน าขอมลทไดจากสงคมมตมาใชประโยชนไดอยางไมมประสทธภาพ

1.2.8 การศกษารายกรณ ในการวดพฤตกรรมสวนบคคล/กลมของผเรยนนนการใชการศกษารายกรณ เปนวธการในการศกษาเฉพาะบคคลหรอกลมแบบเจาะลกเฉพาะกรณ ทจะชวยใหครผสอนจะไดรบทราบขอมลเฉพาะบคคล หรอกลมของผเรยนอยางลกซง ทจะสามารถน าไปใชเปนขอมลในการแกไขปรบปรงพฤตกรรมทไมพงประสงคไดอยางมประสทธภาพตอไป มรายละเอยดดงน 1.2.8.1 ความหมายของการศกษารายกรณ การศกษารายกรณ (Case Study) เปนการศกษาทมงเนนกรณใดกรณหนงอยางละเอยดลกซง เพอใหไดค าตอบทจะอธบายไดวาเพราะเหตใดจงตองเกดปรากฏการณอยางนน รวมทงเปนการศกษาคณลกษณะเฉพาะของหนวยใดหนวยหนง เชน นกเรยนคนหนง หรอนกเรยนกลมหนง หรอนกเรยนหองหนง เปนตน

1.2.8.2 เทคนคการศกษารายกรณ ในการศกษารายกรณเพอใหเกดความเขาใจตอผเรยนหรอกลมผเรยนในพฤตกรรมทเกดขนอยางชดเจน จะตองมเทคนคการศกษารายกรณ ดงน 1) การสงเกต เปนวธการศกษาทเขาถงแหลงขอมลโดยตรง ทครผสอนไดจากการสงเกตพฤตกรรมของผเรยนทเกดขนในหองเรยนทเรยกวาการสงเกตแบบมสวนรวม กลาวคอเปนการสงเกตพฤตกรรมไปพรอม ๆ กบการจดกจกรรมการเรยนการสอน 2) การสมภาษณ เปนวธการสนทนาทครผสอนใชกบผ เรยนท เกยวกบความรสก ความคดทใชการสมภาษณแบบไมมโครงสราง แตจะไดรบขอมลตามจดประสงคทก าหนดไวอยางชดเจนเนองจากครผสอนเปนผทใกลชด และรบทราบขอมลเบองตนของผเรยนมากทสด 3) การฉายภาพความคด เปนการเกบรวบรวมขอมลเกยวกบความรสกทแฝงเรนในใจของผเรยนทจะตองก าหนดสงเราเพอใหผเรยนไดสะทอนความรสกนน ๆ จ าแนกไดดงน

131

3.1 การฉายภาพความคดผานภาพทก าหนดให เชน ภาพครอบครวทอบอนหรอภาพเหตการณทเกดขนในระหวางการจดกจกรรมการเรยนการสอน เปนตน

3.2 การฉายภาพความคดผานการเขยนในประเดนทก าหนดให เชน ฉนรสกกงวลใจเมอ............... หรอ ในการท างานกลมฉนจะเปน................เปนตน

3.3 การเขยนแผนภาพความคดของตนเองโดยก าหนดใหผ เรยนเปนศนยกลาง ดงแสดงในภาพท 4.3

ภาพท 4.3 แผนภาพความคดโดยก าหนดใหผเรยนเปนศนยกลาง ทมา: สมชาย วรกจเกษมสกล (2559: 97)

4) ผลงานของผเรยน เปนการพจารณาจากการจดท าเกบรวบรวมผลงานและประเมนตนเองของผเรยน ทจะแสดงความรสกความคดของผเรยนตามสภาพจรงอยางชดเจนทจะสามารถใชตรวจสอบความสอดคลองของขอมลของผเรยนกบขอมลจากแหลงอน ๆ 5) การบนทกสวนตว เปนการก าหนดของครผสอนทใหผเรยนไดจดบนทกสวนตวเปนรายวนเกยวกบเหตการณตาง ๆ ทเกดขน เพอน ามาสงเคราะหความชอบหรอไมชอบ ความตองการหรอเกดปญหาอะไรตอผเรยนคนนน ๆ

1.2.9 การสอสารสวนบคคล

ในการวดพฤตกรรมสวนบคคลหรอกลมของผเรยนนน การสอสารสวนบคคล เปนแหลงขอมลทจะชวยใหครผสอนจะไดรบทราบขอมลเฉพาะบคคล หรอกลมของผเรยนอยางลกซงทเกดขนจากการสอสารระหวางนกเรยนดวยกน หรอนกเรยนกบครผสอน ทจะสามารถน าไปใชเปนขอมลในการแกไขปรบปรงการเรยนรหรอพฤตกรรมทไมพงประสงคไดอยางมประสทธภาพตอไป มรายละเอยดดงน

ผเรยน

ประทบใจ

วชาทไมชอบ วชาทชอบ

งานทชอบ

132

1.2.9.1 ความหมายการประเมนดวยการสอสารสวนบคคล

การสอสารสวนบคคล เปนการตดตอสอสารและแลกเปลยนขอมลท เปนประโยชนตอผลสมฤทธทางการเรยนและตอบสนองตอจดมงหมายการเรยนรทหลากหลายระหวางผสอนและผเรยน หรอโดยใหความสนใจสารสนเทศ ของผเรยนเปนรายบคคลและรายกลมเพอเปนการสนบสนนใหผ เรยนไดมการพฒนาปรบปรงการเรยนร ใหสามารถเรยนร ได เตมศกยภาพ (เอมอร จงศรพรปกรณ, 2546: 153-156)

1.2.9.2 เครองมอในการสอสารสวนบคคล

1) การถามตอบในชนเรยน เปนการก าหนดค าถามอยางเหมาะสมของครผสอน เพอถามใหนกเรยนไดตอบในระหวางการจดกจกรรมการเรยนการสอนทท าใหเกดการคดไตรตรอง และการเรยนรหรอรบทราบและแกไขความเขาใจทคลาดเคลอนของนกเรยนใหมความถกตองไดอยางรวดเรว โดยทครผสอนจะตองรบฟงค าตอบและแปลความหมายของค าตอบเหลานน เพอสรปผล แลวใหขอมลยอนกลบทมประสทธภาพ (Rawan & Robles, 1998 อางองใน พรอมพรรณ อดมสน,

2547: 155)

ในการถามตอบในชนเรยนครผสอนควรจะมแนวทางการปฏบต ดงน 1.1 วางแผนถามค าถามหลกไวลวงหนาทมความสอดคลองกบจดมงหมายของการเรยนการสอนและความสามารถของนกเรยน

1.2 ใชค าถามทสน ๆ ชดเจนทจะชวยใหนกเรยนใหค าตอบทตรงประเดน

1.3 ซกถามความคดเหน เหตผลอยางหลากหลาย ไมเฉพาะ ความจ าและขอเทจจรงเทานน

1.4 ก าหนดค าถามแลวจงก าหนดนกเรยนทใหค าตอบ ทจะท าใหนกเรยน ทกคนมสมาธในการฟงและสนใจประเดนค าถาม

1.5 ใหนกเรยนทงทสมครใจและไมสมครใจเปนผใหค าตอบ เพอเนนการมสวนรวมของนกเรยนทกคน

1.6 ถามนกเรยนจ านวนนอยใหใชวธการจดจ าได แตถานกเรยนจ านวนมากควรมการจดบนทกขอมล ดงแสดงในตวอยางท 4.10

133

ตวอยางท 4.10 ตารางบนทกขอมลจากการถามตอบนกเรยนรายบคคล

ถาม-ตอบเรอง............ นกเรยน

ความรพนฐาน

ทกษะ

การแสวงหาความร พฒนา

การทางความร 1…………………………….. 2…………………………….. .

.

n……………………………..

…………………………. …………………………. …………………………. …………………………. ………………………….

……………………………

……………………………

……………………………

……………………………

……………………………

……………………….. ………………………. …………………………

……………………….. ………………………..

ทมา : Rawan & Robles (1998) อางองใน พรอมพรรณ อดมสน (2547: 155)

1.7 ใหค าชมเชยแกนกเรยนทใหค าตอบทถกตอง และซกถามเพมเตมนกเรยนทใหค าตอบทคลาดเคลอนเพอแกไขแตจะตองระมดระวงความรสกของนกเรยนคนนน 1.8 หลงจากก าหนดค าถามแลวครผสอนจะตองทงชวงเวลา 2-3 นาท เพอ รอคอยค าตอบทไดจากการคดของนกเรยน

1.9 ขอด-ขอจ ากด และขอเสนอแนะของการถามตอบในชนเรยน ดงแสดงในตารางท 4.4

ตารางท 4.4 ขอด-ขอจ ากด และขอเสนอแนะของการถามตอบในชนเรยน

ขอด ขอจ ากด ขอเสนอแนะ

1. สามารถพจารณาตดสนความคดและความกาวหนาของนกเรยนในระหวาง การเรยนการสอน

2. สามารถใหขอมลยอนกลบทนท 3. สามารถตงค าถามเพอใหไดค าตอบทตองใชความคดชนสง

1. เกดความวตกกงวล เมอตองพดตอหนาคนอน

2. ครผสอนจะตองมความสามารถในการก าหนดค าถามและตองมการวางแผนไวลวงหนา 3. ใชเวลาคอนขางมากแตจะไดรบผลการประเมนทคอนขางนอย

1. ควรใหโอกาสแกนกเรยนทกคนไดมสวนรวม

2. ใหเวลาในการตอบนกเรยนแตละคนประมาณ 5-10 วนาท 3. หลกเลยงการใชค าถามทถามเฉพาะขอเทจจรงหรอมค าตอบทชดเจนแลว

4. ไมลงโทษนกเรยนทตอบผดหรอไมไดรวมในการถามตอบ

134

ตารางท 4.4 ขอด-ขอจ ากด และขอเสนอแนะของการถามตอบในชนเรยน (ตอ)


4. สามารถประเมนปฏสมพนธระหวางนกเรยนได 5. ประเมนความสามารถของนกเรยนในการอภปรายปญหากบนกเรยนคนอน ๆ

5. ค าตอบทไดไมไดบงบอกทศนคตหรอคานยมทแทจรงของนกเรยน

ทมา : บญเชด ภญโญอนนตพงษ (2545: 50)

2) การสนทนากบนกเรยนเปนการก าหนดนดหมายระหวางครผสอนและนกเรยนในการสนทนาในประเดนทเกยวกบการเรยนรเพอใหนกเรยนเกดแรงจงใจ เกดพฒนาความร ทกษะคณธรรม เกดพลงความรบผดชอบในการประเมนผลความกาวหนาของตนเอง มความมงมน ตอความส าเรจ ดงนน นกเรยนและครผสอนจะตองสนทนากนอยางตรงไปตรงมาตามจดมงหมายของการสนทนามเวลาทเพยงพอและมแนวทางในการปฏบตดงน 2.1 ทงครผสอนและนกเรยนจะตองสนทนาดวยความจรงใจ ตรงไปตรงมา และใหขอมลในการตรวจสอบคณลกษณะส าคญของการเรยนการสอน

2.2 ค าถามทก าหนดจะตองมความเฉพาะเจาะจงสอดคลองตามจดมงหมาย

2.3 ก าหนดค าถามทผานการพจารณาและไตรตรองไวลวงหนาหรออาจใหนกเรยนไดมสวนรวม

2.4 จดเวลาใหเพยงพอในการสนทนาจนสนสดกระบวนการ 2.5 มการจดบนทกสรปผลการสนทนาไวใชเปนบทเรยน และแนวทางปฏบตรวมกนตอไปดงแสดงการจดบนทกผล ดงแสดงในตวอยางท 4.11

ตวอยางท 4.11 ตวอยางแบบบนทกผลการสนทนากบนกเรยน

แบบบนทกผลการสนทนากบนกเรยน

ชอนกเรยน......................................วน / เดอน / ป........................สถานท............................ สรปผลการสนทนา ................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ...................


135

2.6 ขอด-ขอจ ากด และขอเสนอแนะของการสนทนากบนกเรยน ดงแสดงในตารางท 4.5

ตารางท 4.5 ขอด-ขอจ ากดและขอเสนอแนะของการสนทนากบนกเรยน


1. ไดขอมลแบบไมเปนทางการและมบรรยากาศทดในการสนทนา

2. ไดรบขอมลทนกเรยนอาจไมแสดงออกในชนเรยน

1. ในใจของนกเรยนอาจไมไดตงใจกบจดมงหมายทก าลงประเมน

2. การสมตวอยางของความรนกเรยนทน ามาประเมนอาจจะนอยเกนไป

3. การพดคยของนกเรยนขาดประสทธภาพอาจจะไมสอดคลองกบสงทตองการประเมน

1. ซกถามนกเรยนให มาก ๆ

2. ระมดระวงอยารบรทศนคตของนกเรยนทคลาดเคลอน


3) การอภปรายในชนเรยน เปนการจดกจกรรมการเรยนรใหนกเรยนไดแลกเปลยนความคดเหนความรและประสบการณ โดยทนกเรยนจะตองจดระบบความคดใหการโตแยงอยางมเหตผลการใชทกษะทางอารมณและสงคม เพอใหไดขอมลและสารสนเทศทสะทอนความร ทกษะ และคณธรรมไดโดยการอภปรายในชนเรยนทดควรมการเตรยม/ก าหนดประเดนไว ลวงหนาทใหนกเรยนมสวนรวมมากทสดใหโอกาสแกนกเรยนทกคนอยางเทาเทยมกนในการน าเสนอความคดเหน และมการจดบนทกผลการอภปรายดงตวอยางตารางบนทกผลการอภปราย ดงแสดงในตวอยางท 4.12

ตวอยางท 4.12 แบบจดบนทกผลการอภปรายของนกเรยนในชนเรยน

แบบจดบนทกผลการอภปรายในชนเรยน

นกเรยน ประเดนการอภปรายหรอแสดงความคดเหน

1………………………………………………….. 2………………………………………………….

……………………………………………………………….. ………………………………………………………………..

136

4) การจดบนทกการเรยนรของนกเรยน เปนการสอสารในรปแบบการเขยน ของนกเรยนโดยก าหนดใหนกเรยนไดเขยนบนทกการเรยนรหรอการแกปญหา การบนทกความด ทครผสอนสามารถใชเปนขอมลสารสนเทศในการประกอบการประเมนผลทงในดานความร ทกษะและคณธรรม และผสอนสามารถเขยนตอบในบนทกเพอชวยสงเสรมหรอสะทอนพฒนาการ ท าใหนกเรยนสามารถปรบปรงแกไขตนเองไดอยางมประสทธภาพ ดงตวอยางแบบจดบนทกเหตการณของนกเรยน ดงแสดงในตวอยางท 4.13 และจดบนทกการท าความดของนกเรยน ดงในตวอยางท 4.14

ตวอยางท 4.13 แบบจดบนทกการเรยนรของนกเรยน

แบบบนทกการเรยนร ชอนกเรยน..............................ชน..........................วน / เดอน /....................

บนทกการเรยนรของนกเรยน บนทกของผสอน

1. วนนไดเรยนรอะไรบาง 2. ตองการใหชวยเหลอในเรอง

............................................................ ……………………………………………………

1…………………………………………………………………

2…………………………………………………………………

……………………………………………………. …………………………………………………….


ตวอยางท 4.14 แบบจดบนทกการท าความดประจ าวนของนกเรยน

แบบบนทกความด ชอนกเรยน............................ ชน…………………………………………….

วน / เดอน / ป ความดทท า ผเหน / ผไดรบ / หลกฐาน


5) การตรวจแบบฝกหด เปนการตดตอสอสารระหวางนกเรยนกบครผสอนทชวยใหนกเรยนทราบวาตนเองมขอผดพลาดอยางไร และประเดนทถกตองคออะไร ท าใหนกเรยนสามารถน าไปปรบปรงการเรยนรไดและกอใหเกดนสยการท างาน ความรบผดชอบ ความตรงตอเวลา ความมระเบยบวนย ความเรยบรอย และทกษะการเขยนทเปนขอมลยอนกลบใหครผสอนไดพจารณาพฒนาการของนกเรยน

137

6) การสอบปากเปลา เปนการประเมนผลการเรยนรทลกซงทครผสอนจะตองมการจดเตรยมค าถามทใหนกเรยนไดแสดงความคดเหนโดยการโตตอบดวยค าพด แตจะตองพจารณาขอมลทไดรบวาเปนความสามารถดานเนอหาสาระและกระบวนการคดออกจากความสามารถใน การพด และมการจดบนทกเพอน าผลไปพจารณาประเมนผลเพมเตม ตารางบนทกการสอบปากเปลา แสดงในตวอยางท 4.15

ตวอยางท 4.15 แบบบนทกสอบปากเปลา

แบบบนทกสอบปากเปลาเรอง ชอนกเรยน...................................... ชน...........................วน / เดอน / ………………………

ค าถาม ค าตอบ

ค าถามท 1………………………………………

ค าถามท 2………………………………………

………………………………………………………….. …………………………………………………………..

ทมา: บญเชด ภญโญอนนตพงษ (2545: 61)

1.2.9.3 ขอดและขอควรค านงในการสอสารสวนบคคล ในการสอสารสวนบคคลมขอดและขอควรค านงในการด าเนนการดงแสดงในตารางท 4.6

ตารางท 4.6 ขอดและขอจ ากดในการสอสารสวนบคคล


1. ท าไดรวดเรวและมประสทธภาพ

2. เชอมโยงการประเมนกบการเรยนการสอนไดทนท 3. มโอกาสไดใชในระหวางการเรยนการสอน

4. เปนวธการทมความยดหยน

5. สามารถน าไปใชกบค าตอบทไมตองใชภาษาได

1. ใชภาษาทสอสารอาจไมเขาใจ

2. นกเรยนใชภาษาพดไดคลองแคลวอยางดหรอไม 3. นกเรยนมบคลกลกษณะทจะเปดเผยผลสมฤทธทแทจรงของเขาหรอไม 4. มเวลาในการประเมนเพยงพอหรอไม 5. นกเรยนเหนสงแวดลอมปลอดภยทจะเปดเผยความจรงหรอไม 6. นกเรยนมความเขาใจในความจ าเปนตองเปดเผยผลส าเรจทแทจรงของตนหรอไม 7. จดบนทกผลสมฤทธไดอยางแมนย าหรอไม

138

2. คณลกษณะอนพงประสงค หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 มงพฒนาผ เรยนใหมคณลกษณะอนพงประสงค เพอใหสามารถอยรวมกบผอนในสงคมไดอยางมความสข ในฐานะพลเมองไทยและพลเมองโลก (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2553: 248) ซงในทนจะเหนไดวาคณลกษณะอนพงประสงคคอพฤตกรรมดานจตพสยนนเอง จ าแนกได ดงน

1. รกชาต ศาสน กษตรย 2. ซอสตยสจรต

3. มวนย

4. ใฝเรยนร 5. อยอยางพอเพยง 6. มงมนในการท างาน

7. รกความเปนไทย

8. มจตสาธารณะ

2.1 ความส าคญของคณลกษณะอนพงประสงค การประเมนคณลกษณะอนพงประสงคเปนหนาทของสถานศกษาทตองด าเนนการปลกฝง

คณธรรมจรยธรรมใหกบนกเรยนผานกจกรรมการเรยนการสอน/การจดกจกรรมพฒนาผเรยนตลอดจนสอดแทรกในกจวตรประจ าวนของนกเรยน ซงการพฒนาคณลกษณะอนพงประสงคของสถานศกษาจะบรรลผลอยางมประสทธภาพ ตองอาศยการบรหารจดการและการมสวนรวม จากทกฝาย ไดแก ผบรหารสถานศกษา คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ครทปรกษา ครผสอน ผปกครอง และชมชน ทตองมงขดเกลา บมเพาะ ปลกฝงคณลกษณะอนพงประสงคใหเกดขนกบผเรยน เพอใหสถานศกษามแนวทางในการด าเนนการประเมนคณลกษณะอนพงประสงค ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไดก าหนดนยาม ตวชวด พฤตกรรมบงช และเกณฑ การใหคะแนนของคณลกษณะอนพงประสงคไว แตทงนสถานศกษาสามารถปรบเปลยนไดตามความเหมาะสม ในการประเมนไดก าหนดเกณฑการประเมนเปนรายพฤตกรรมบงชตามระดบการศกษาดงน

1) ระดบประถมศกษา (ป.1-ป.3) 2) ระดบประถมศกษา (ป.4-ป.6) 3) ระดบมธยมศกษา (ม.1-ม.3) 4) ระดบมธยมศกษา (ม.4-ม.6)

139

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ก าหนดใหการประเมนคณลกษณะอนพงประสงคเปนเกณฑในการเลอนชนและจบระดบการศกษา การประเมนและรายงานคณลกษณะอนพงประสงคแยกเฉพาะออกจากการประเมนผลการเรยนรในรายวชา จ าเปนทผรบผดชอบหรอผท าหนาทประเมนคณลกษณะอนพงประสงคมความเขาใจรวมทตรงกน (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2553: 259) คอ

1. การประเมนคณลกษณะอนพงประสงค ไมใชเปนสวนหนงของสดสวนการใหคะแนนระหวางเรยนกบคะแนนปลายป/ปลายภาค เพราะในตวชวดชนประบคณลกษณะทตองการอยแลวส าหรบคณลกษณะอนพงประสงค 8 ประการนเปนเปาหมายการพฒนาทตดสนและรายการ แยกเฉพาะ แตพฤตกรรมทผ เรยนแสดงออกถงคณลกษณะตาง ๆ ทเกดขนขณะจดกจกรรม การเรยนร กจกรรมพฒนาผเรยน กจกรรม/โครงการตาง ๆ และในกจวตรประจ าวนของผเรยนนน ครสามารถประเมนดวยการสงเกตแลวบนทกไวและรายงานผลเฉพาะ ไมรวมอยในการตดสนรายวชาตามกลมสาระการเรยนร

2. หลกฐาน/รองรอยการแสดงออกถงคณลกษณะอนพงประสงค อาจเปนแหลงทมาทเดยวกนกบการประเมนในรายวชา แตไมใชสวนหนงของคะแนนในรายวชา 3. การประเมนคณลกษณะอนพงประสงคตองใชขอมลจากการสงเกตพฤตกรรม สถานศกษาควรจดใหมการประเมนเปนระยะ ๆ โดยอาจประเมนผลเปนรายสปดาห รายเดอน รายภาค หรอรายป เพอใหมการสงสมและพฒนาอยางตอเนอง 4. การสรปผลการประเมนด าเนนการเมอจบปสดทายของแตละระดบการศกษา โดยแบงระดบผลการประเมน เปน 4 ระดบ คอ ดเยยม ด ผาน และไมผาน

2.2 หลกการสรางเครองมอวดคณลกษณะอนพงประสงค 2.2.1 การพฒนาตองอาศยความรวมมอจากหลายฝาย ไดแก ผเรยน ผสอน ผปกครองและชมชน

2.2.2 การประเมนตองอาศยขอมลหลายดาน ซงเกดจากการสงเกตพฤตกรรมในและนอกหองเรยน ซงเกดจากการทผเรยนปฏสมพนธหรอท ากจกรรมรวมกบผอน ขอมลทไดจงมไดจากหลายทาง เชน ครผสอน เพอน ผเรยนประเมนตนเอง ผปกครองตลอดจนชมชน

2.2.3 การประเมนเนนการพฒนา โดยครผสอนตองศกษาขอมลเดมของผเรยนเพอเปนขอมลพนฐานในการวางแผนและจดกจกรรมใหสอดคลองกบคณลกษณะของผเรยน ซงการประเมนตองด าเนนการเปนระยะ ๆ และเกบขอมลอยางตอเนอง เพอดพฒนาการและสงตอขอมลตอผเกยวของอยางเปนระบบ

140

2.3 แนวทางการพฒนาผเรยนใหมคณลกษณะอนพงประสงค การพฒนาผเรยนใหมคณลกษณะอนพงประสงคนน สามารถพฒนาไดโดยผานการจดกจกรรมการเรยนรตามกลมสาระการเรยนร กจกรรมพฒนาผเรยน โครงการตาง ๆ และกจวตรประจ าวนของผเรยน ซงเกดขนตลอดเวลา มพฒนาการและการสงสมพฤตกรรม ผานการขดเกลาผานกจกรรมตาง ๆ ดงกลาว ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษาไดน าคณลกษณะและตวชวดมาวเคราะหแลวเหนวาคณลกษณะทง 8 ประการสามารถสงเกตไดในทกกระบวนการพฒนา ทงนขนอยกบระบบการจดการเรยนการสอนของแตละสถานศกษาวามจดเนนในการพฒนาคณลกษณะ อนพงประสงคประการใด ดงแสดงในตารางท 4.7 ดงน

ตารางท 4.7 การวเคราะหตวชวดคณลกษณะอนพงประสงคกบกระบวนการพฒนาและประเมนในสถานศกษา

คณลกษณะ ตวชวด*

กระบวนการพฒนา

กลมสาระฯ

กจกรรมพฒนาผเรยน

โครงการ

กจวตรประจ า

วน

1. รกชาต ศาสน กษตรย

1.1 เปนพลเมองดของชาต * *

1.2 ธ ารงไวซงความเปนชาตไทย

1.3 ศรทธายดมนและปฏบตตนตามหลกศาสนา

* *

1.4 เคารพเทดทนพระมหากษตรย

2.ซอสตยสจรต

2.1 ประพฤตตรงตามความเปนจรงตอตนเองทงทางกาย วาจา ใจ

2.2 ประพฤตตรงตามความเปนจรงตอผอนทงทางกาย วาจา ใจ

3.มวนย 3.1 ปฏบตตามขอตกลง กฎเกณฑระเบยบขอบงคบของครอบครว โรงเรยน และสงคม

141

ตารางท 4.7 การวเคราะหตวชวดคณลกษณะอนพงประสงคกบกระบวนการพฒนาและประเมนในสถานศกษา (ตอ)

คณลกษณะ ตวชวด*

กระบวนการพฒนา

กลมสาระ

ฯ


โครงการ

กจวตรประจ า

วน

4.ใฝเรยนร 4.1 ตงใจเรยน เพยรพยายามใน การเรยนและเขารวมกจกรรม

4.2 แสวงหาความรจากแหลงเรยนรตาง ๆ ทงภายในและภายนอกโรงเรยนดวยการเลอกใชสออยางเหมาะสมสรปเปนองคความร สามารถน าไปใชในชวตประจ าวนได

5.อยอยางพอเพยง

5.1 ด าเนนชวตอยางพอประมาณ มเหตผล รอบคอบ มคณธรรม

5.2 มภมคมกนในตวทด ปรบตวเพออยในสงคมไดอยางมความสข

6.มงมนในการท างาน

6.1 ตงใจและรบผดชอบในหนาท การงาน

6.2 ท างานดวยความเพยรพยายามและอดทนเพอใหงานส าเรจตามเปาหมาย

7.รกความเปนไทย

7.1 ภาคภมใจในขนบธรรมเนยมประเพณ ศลปวฒนธรรมไทยและมความกตญญกตเวท

* *

7.2 เหนคณคาและใชภาษาไทยใน การสอสารไดอยางถกตองเหมาะสม

7.3 อนรกษและสบทอดภมปญญาไทย

8.มจตสาธารณะ

8.1 ชวยเหลอผอนดวยความเตมใจโดยไมหวงผลตอบแทน

8.2 เขารวมกจกรรมทเปนประโยชนตอโรงเรยน ชมชน และสงคม

หมายเหต ประเมน เกบขอมลคณลกษณะผานกจกรรมนน

142

*บางสถานศกษาผเรยนอาจไมแสดงพฤตกรรมตามตวชวดผานกจกรรมนน

ทมา: ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2553: 250-252)

การวดและประเมนผลดานคณลกษณะอนพงประสงคนน มความละเอยดออน เพราะเปนเรองของการพฒนาคณลกษณะทตองการใหเกดในตวผเรยน การวดและประเมนผลจงตองค านงถงผลทเกดขนในตวผเรยนเมอไดรบการพฒนาเปนระยะ หรอเมอสนปการศกษา ดงนนเพอใหมแนวทางการสรปผลการประเมนทชดเจน เปนธรรมส าหรบผเรยน ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษาไดเสนอแนวทางการก าหนดเกณฑพจารณาสรปผลการประเมนในแตละขนตอนไวในเอกสารแนวทางการพฒนาการวดและประเมนผลคณลกษณะอนพงประสงค ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 หนา 135-141 (ส านกงานคณะกรรมการการศกษา ขนพนฐาน, 2553: 253)

2.4 วธการรายงานผลคณลกษณะอนพงประสงค 2.4.1 น าผลการประเมนทสรปจากคณะกรรมการประเมนมาบนทกลงในแตละ ภาคเรยนของแตละปการศกษา 2.4.2 ในชองสรปของแตละปการศกษา ใหน าผลการประเมนทแสดงพฒนาการสดทายนนคอ ผลจากภาคเรยนท 2 บนทกลงในชองสรปของปการศกษานน ๆ 2.4.3 เมอเสรจสนการบนทกในแตละปการศกษา ใหน าผลในชองสรปไปบนทกลงในแบบบนทกการพฒนาคณลกษณะอนพงประสงคของแตละระดบชน คอ ระดบประถมศกษา มธยมศกษาตอนตน และมธยมศกษาตอนปลาย 2.4.4 การพจารณาตดสนผลการประเมนคณลกษณะอนพงประสงคของแตละระดบการศกษามแนวการพจารณาตดสนผลการประเมน ดงน 2.4.4.1 คณะกรรมการประเมนคณลกษณะอนพงประสงค พจารณาผลการตดสนในแตละชนป ถาผลการประเมนในปสดทายไดระดบใดใหถอวาผเรยนไดคณลกษณะอนพงประสงคระดบนน เชน

เดกชายด มคณธรรม ไดรบการประเมนคณลกษณะชนประถมศกษาปท 6 ไดระดบดเยยม การสรปผลในระดบประถมศกษา ถอวาไดระดบดเยยม

143

2.4.4.2 ถามกรณทผลการประเมนในปกอน ๆ ไดระดบด หรอดเยยม แตปสดทายของระดบการศกษาไดระดบผาน/หรอไมผาน ใหคณะกรรมการประเมนใชดลยพนจ อยางรอบคอบและเปนไปตามสภาพจรง โดยน าขอมลจากประวตทผานมาประกอบการพจารณาวาจะใหระดบใด

วธบนทกผลการประเมนเพอการรายงานคณลกษณะอนพงประสงค ดงแสดงในภาพท 4.4

ภาพท 4.4 วธบนทกผลการประเมนเพอการรายงานคณลกษณะอนพงประสงค ทมา : ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2553: 255)

144

2.5 ตวอยางการประเมนคณลกษณะอนพงประสงค กรณศกษา ครปทมาเปนหนงในคณะกรรมการประเมนคณลกษณะอนพงประสงคของสถานศกษาไดเขาไปมสวนรวมในการก าหนดแนวทางการพฒนา แนวทางการประเมน และแนวทางการปรบปรงแกไขพฤตกรรมของผเรยน ครปทมาเปนครประจ าชนและครสอนวชาคณตศาสตร ไดรบมอบหมายใหรบผดชอบการประเมนคณลกษณะอนพงประสงคของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 หลงจากไดรบมอบหมายแลวครปทมาไดนยามศพทและระดมสมองกบเดกนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 เพอสรางเครองมอในการวดคณลกษณะอนพงประสงค ผลจากการระดมสมองไดแสดงในตวอยางท 4.16 (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2553: 255-259)

ตวอยางท 4.16 รปแบบวธการประเมนคณลกษณะอนพงประสงคของนกเรยนชนประถมศกษา ปท 4

คณลกษณะ

อนพงประสงค วธการประเมน

เครองมอ ผประเมน เวลาทประเมน

1. รกชาต ศาสน กษตรย

สงเกตพฤตกรรม

แบบสงเกต - ครปทมา - นกเรยนประเมน ตนเอง - ผปกครอง - สงเกตเปน

ระยะ อยางนอยสปดาหละ 1 ครง - สรปผล การประเมนภาคเรยนละ 1 ครง

2. ซอสตยสจรต

- สงเกตพฤตกรรม

- สอบถาม

-สมภาษณ

- แบบสงเกต

- แบบสอบถาม

- แบบสมภาษณ

- ครปทมา - นกเรยนประเมนตนเอง - เพอน

- ผปกครอง 3. มวนย


แบบสงเกต - ครปทมา - นกเรยนประเมนตนเอง - เพอน

- ผปกครอง

145

ตวอยางท 4.16 รปแบบวธการประเมนคณลกษณะอนพงประสงคของนกเรยนชนประถมศกษา ปท 4 (ตอ)


อนพงประสงค วธการประเมน

เครองมอ ผประเมน เวลาทประเมน

4. ใฝเรยนร - สงเกตพฤตกรรม


-สมภาษณ




- ครปทมา - ผปกครอง

- สงเกตเปนระยะ อยางนอยสปดาหละ 1 ครง - สรปผลการประเมนภาคเรยนละ 1 ครง

5. อยอยางพอเพยง



-สมภาษณ




- ครปทมา - เพอน


6. มงมนในการท างาน


แบบสงเกต - ครปทมา - นกเรยนประเมนตนเอง - ผปกครอง

7. รกความเปนไทย


แบบสงเกต - ครปทมา - เพอน

- ผปกครอง 8. มจตสาธารณะ


-สมภาษณ



- ครปทมา - นกเรยนประเมนตนเอง - เพอน


เมอครปทมารวบรวมขอค าถามแตละคณลกษณะแลวไดสงใหคร ผบรหาร ครแนะแนว และครผสอนวชาสงคมศกษาพจารณาความสอดคลอง ( IOC: Index of Objective Congruence) ของขอค าถามกบคณลกษณะอนพงประสงค

146

ตวอยางแบบสงเกตพฤตกรรมนกเรยนทครปทมาใชในการประเมนคณลกษณะอนพงประสงค ดานความมวนย

ตวอยางแบบสงเกตพฤตกรรมนกเรยน : ดานความมวนย

นกเรยนทถกสงเกต................................ชน..............ภาคเรยนท..........ปการศกษา................. ค าชแจง การบนทกใหกาเครองหมาย ลงในชองทตรงกบพฤตกรรมทเกดขนจรง

ท พฤตกรรม ระดบการปฏบต

เปนประจ า (3)

บางครง (2)

นอยครง (1)

ไมท าเลย

(0) 1 จดเกบสงของเปนทเปนทาง

2 แตงกายถกตองตามระเบยบของโรงเรยนเหมาะสมตามกาลเทศะ

3 เขาแถวซออาหารหรอใชหองน า

4 ทงขยะในททจดเตรยมไว

5 ท ากจวตรของตนตามเวลา

6 ท างานเสรจตามเวลาทก าหนด

7 ท าตามกฎระเบยบของหองเรยน

8 ไปโรงเรยนทนเวลา/เขารวมกจกรรมตามเวลาทนดหมาย

บนทกเพมเตม.............................................................................................................. ................ ............................................................................................................................. ........................ ผประเมน คร ผปกครอง นกเรยนประเมนตนเอง เพอน

เนองจากแบบประเมนเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 4 ระดบ ครปทมาจงก าหนดใหนกเรยนผานคณลกษณะตงแต 8 คะแนนขนไป แตมเงอนไข ตองไดผลการประเมนรายขอทกขออยางนอย 1 คะแนน

วธการค านวณเกณฑการประเมน

1. น าคะแนนสงสด (3 คณ 4 เทากบ 24 คะแนน) ลบดวยคะแนนต าสด (คะแนนต าสดทยอมใหผานคอ 8 คะแนน) แทนคา 24-8=16

147

2. น าผลลพธในขอท 1 มาหารดวยจ านวนชวงทตองการ คอ 3 ชวง เพอใหสอดคลองกบเกณฑการผานการประเมนคณลกษณะทม 3 ระดบ คอ ดเยยม ด และผาน แทนคา 16/3=5 คะแนน เพราะฉะนนชวงหางคะแนนแตละระดบคณภาพเทากบ 5 คะแนน จงไดชวงคะแนน ดงเกณฑตอไปน

เกณฑการประเมน

ระดบคณภาพ เกณฑการตดสน

ดเยยม ไดคะแนนรวมระหวาง 20-24 คะแนน และไมมผลการประเมนขอใดต ากวา 2 คะแนน

ด ไดคะแนนรวมระหวาง 14-19 คะแนน และไมมผลการประเมนขอใดได 0 คะแนน

ผาน ไดคะแนนรวมระหวาง 8-13 คะแนน และไมมผลการประเมนขอใดได 0 คะแนน

ไมผาน ไดคะแนนรวมระหวาง 0-8 คะแนน

เนองจากครปทมาออกแบบการประเมนคณลกษณะอนพงประสงค ใหผประเมน ประกอบดวย คร ผปกครอง นกเรยนประเมนตนเอง และเพอน ครปทมาจงแจงใหนกเรยนน าหนงสอแจงใหผปกครองทราบ และแนบแบบสงเกตพฤตกรรมใหผประเมนทกคนหมนสงเกตพฤตกรรมนกเรยนเปนระยะๆ แลวคอยสงผลสรปของแตละคนใหครปทมากอนปดภาคเรยน 1 สปดาห ครปทมาด าเนนการเชนนกบการประเมนทกคณลกษณะ กอนปดภาคเรยน 1 สปดาห ครปทมาไดรบแบบบนทกพฤตกรรมของผประเมนทงหมด และไดน ามาสรปผลเปนรายบคคล ดงตวอยางผลการประเมนของ เดกชายกองเกยรต ส าเรจทกประการ ดงน

148

แบบสรปผลการประเมนคณลกษณะอนพงประสงค นกเรยนทถกสงเกต เดกชายกองเกยรต ส าเรจทกประการ ชนประถมศกษาปท 4 ภาคการเรยนท 1 ปการศกษา 2552

ท คณลกษณะอนพงประสงค ผประเมน

สรป คร ผปกครอง นกเรยน เพอน

1 รกชาต ศาสน กษตรย ด ด ด ด

2 ซอสตยสจรต ด ดเยยม ด ด ด

3 มวนย ด ผาน ด ด ด

4 ใฝเรยนร ด ด ด

5 อยอยางพอเพยง ผาน ผาน ผาน ผาน

6 มงมนในการท างาน ด ด ด ด

7 รกความเปนไทย ด ผาน ผาน ผาน

8 มจตสาธารณะ ดเยยม ดเยยม ดเยยม ด ดเยยม

สรปผลการประเมนคณลกษณะอนพงประสงค ภาคเรยนท 1/2552

ไมผาน ผาน ด ดเยยม

ลงชอ...............................ผสรปผลการประเมน

(นางสาวปทมา รกการด) ครประจ าชนประถมศกษาปท 4

บนทกเพมเตม

เดกชายกองเกยรต ส าเรจทกประการ เปนนกเรยนทมความดโดดเดนเรอง การชวยเหลอผอนทกเมอจนบางครงลมนกถงตวเอง แตเนองจากกองเกยรตมาจากครอบครวทฐานะคอนขางด จงยงไมเหนคณคาของการออม การประหยด หรอใชสงของใหคมคา ครและผปกครองแกปญหาโดยการใหกองเกยรตและเพอนๆ ด YouTube เกยวกบเดกยากจนดอยโอกาส เพอเปนการสอนและกระตนใหมความตระหนกเรองการประหยดและใชสงของอยางคมคา เพอเปนพนฐานน าไปส การปลกฝงคณลกษณะการอยอยางพอเพยงในสงคมไทยและสงคมโลกตอไป

149

เกณฑการประเมนรายคณลกษณะ

ระดบ เกณฑการพจารณา

ดเยยม ไดผลการประเมนระดบดเยยมมากกวาหรอเทากบรอยละ 60 ของจ านวนผประเมน และไมมผลการประเมนใดต ากวาระดบด

ด ไดผลการประเมนระดบดขนไปมากกวาหรอเทากบรอยละ 60 ของจ านวนผประเมน และมผลการประเมนคณลกษณะทเหลอระดบผาน

ผาน ไดผลการประเมนระดบผานมากกวารอยละ 60 ของจ านวนผประเมน และไมมผลการประเมนคณลกษณะใดไมผาน

ไมผาน มผลการประเมนระดบไมผาน จากผประเมน 1 คนขนไป

เกณฑการสรปรายภาคเรยน

ระดบ เกณฑการพจารณา

ดเยยม ไดผลการประเมนระดบดเยยม จ านวน 5-8 คณลกษณะ และไมมผลการประเมนใดต ากวาระดบด

ด ไดผลการประเมนระดบดขนไปมากกวาหรอเทากบ 4 คณลกษณะ และไมมผล การประเมนใดอยในระดบไมผาน

ผาน มผลการประเมนระดบผานมากกวาหรอเทากบ 4 คณลกษณะ และไมมผล การประเมนคณลกษณะใดอยในระดบไมผาน

ไมผาน มผลการประเมนระดบไมผาน ตงแต 1 คณลกษณะขนไป

แบบสรปผลการประเมนเมอครปทมาด าเนนการเสรจสนแลว ไดสงใหผปกครองและนกเรยนรบทราบผลการประเมน และรวมกนเสนอแนวคดเพอการพฒนานกเรยน แลวสงกลบเพอใหโรงเรยนวางแผนในการพฒนาตอไป

150


1. จตพสย (Affective Domain) เปนการกระท าทเปนกระบวนการภายในของมนษยเชน อารมณความรสก ความสนใจ เจตคต คานยม การพฒนาคณลกษณะและแรงจงใจ จตพสยเปนความรสกหรออารมณของบคคลมากกวาความเขาใจ เครองมอวดดานจตพสย ไดแก แบบมาตราสวนประมาณคา แบบส ารวจรายการ แบบวดเชงสถานการณ แบบสงเกต แฟมสะสมผลงาน แบบสมภาษณ เทคนคสงคมมต การศกษารายกรณ และการสอสารสวนบคคล

2. คณลกษณะอนพงประสงค หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 จ าแนก ดงน 1) รกชาต ศาสน กษตรย 2) ซอสตยสจรต 3) มวนย 4) ใฝเรยนร 5) อยอยางพอเพยง 6) มงมนในการท างาน 7) รกความเปนไทย และ 8) มจตสาธารณะ

151



1. ใหตรวจสอบพฤตกรรมผเรยนกบคณลกษณะอนพงประสงค โดยใหเตมเครองหมาย ลงในชองคณลกษณะทพจารณาแลววาเปนพฤตกรรมทแสดงออกในคณลกษณะนน

1) รกชาต ศาสน กษตรย 2) ซอสตยสจรต 3) มวนย 4) ใฝเรยนร 5) อยอยางพอเพยง 6) มงมนในการท างาน 7) รกความเปนไทย และ 8) มจตสาธารณะ

พฤตกรรม คณลกษณะ

1 2 3 4 5 6 7 8

1. ปฏบตตามกฎระเบยบของโรงเรยนอยางเครงครด

2. ท าการบานดวยตนเองไมลอกเพอน

3. ไมพดคยเลนในเวลาเรยน

4. ชวยเหลอผอนเมอมโอกาส

5. กลาวค าวา ขอโทษ เมอกระท าผดตอผอน

6. ใชตวเลขไทยในการเขยน

7. อานหนงสอ วารสาร นตยสาร หนงสอพมพเปนประจ า

8. ชวยเหลอผอนดวยความเตมใจโดยไมตองรองขอ

9. อาสาเขารวมกจกรรมบ าเพญประโยชนเพอชมชน

10. ตงใจเรยนและปฏบตกจกรรมทงในและนอกหองเรยน

11. ตกอาหารเทาทตนรบประทานหมด

12. ปฏบตงานทไดรบมอบหมายเสรจทนเวลาทกครง

152

พฤตกรรม คณลกษณะ

1 2 3 4 5 6 7 8

13. ซอของเฉพาะทจ าเปนและมประโยชนเทานน

14. ชวยเหลอผอนดวยความเตมใจโดยไมตองถกรองขอใหชวยเหลอ

15. พยายามแกไขปญหาเพอท างานใหส าเรจ

16. ใหเพอนยมอปกรณการเรยนหรอสงของอนๆ

17. เกบอปกรณสงของทใชแลวเขาทหลงเลกใช

18. ไมน าทรพยสนหรอสงของหรอผลงานผอนมาเปนของตน

19. รบประทายอาหารไทยเปนประจ า

20. ไมพดโกหก

21. ไมซอสนคาฟมเฟอย

22. รวมรองเพลงชาตไทย

23. ปฏบตตามหลกธรรมเบองตนของศาสนาทตนนบถอ

24. กลาวค าทกทายวา สวสด

25. รวมท ากจกรรมในวนส าคญทางศาสนา

26. รวมกจกรรมกจกรรมถวายความเคารพพระเจาอยหวในพระบรมโกศ

27. ถามคร/ผปกครองเมอเกดความสงสย

28. บ ารงดแลรกษาทรพยสนของโรงเรยน

29. ใชอนเทอรเนตเพอศกษาคนควา

30. ยนตรงทกครงเมอไดยนเพลงชาตไทย

153

2. ใหสรางการประเมนคณลกษณะอนพงประสงคมา 3 ดาน พรอมทงเกณฑและการแปลความหมาย

3. เพราะเหตใดจงกลาววา คณลกษณะอนพงประสงค เปนพฤตกรรมดานจตพสย

4. บทบาทในการพฒนาคณลกษณะอนพงประสงคเปนหนาทของใคร เพราะเหตใด

5. ใหสรางผงความคดใน 10 หวขอตอไปนพรอมทงระบายส 5.1 ธรรมชาตของจตพสย

5.2 หลกการวดจตพสย

5.3 เครองมอวดจตพสย

5.4 หลกการสรางเครองมอวดจตพสย

5.6 คณลกษณะอนพงประสงค 5.7 หลกการสรางเครองมอวดคณลกษณะอนพงประสงค 5.8 บทบาทของสถานศกษาในการพฒนาผเรยนใหมคณลกษณะอนพงประสงค 5.9 บทบาทของครในการพฒนาผเรยนใหมคณลกษณะอนพงประสงค 5.10 วธการรายงานผลคณลกษณะอนพงประสงค

154


ธระวฒ เอกะกล. (2544). ระเบยบวธวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 2 . อบลราชธาน: วทยาการพมพ.

บญเชด ภญโญพงษอนนต. (2545). การประเมนการเรยนรทเนนนกเรยนเปนส าคญ: แนวคดและวธการ. กรงเทพฯ: วฒนาพานช.


ผองพรรณ ตรยมงคลกล. (2543). การวจยในชนเรยน. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. พรอมพรรณ อดมสน. (2547). “การประเมนผลการเรยนรคณตศาสตรดวยทางเลอกใหม” ใน

ประมวลบทความหลกการและแนวทางการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร. บรรณาธการโดยพรอมพรรณ อดมสน และอมพร มาคะนอง. กรงเทพ: บรษท บพธการพมพ จ ากด.

ภทรา นคมานนท. (2543). การประเมนผลการเรยน. กรงเทพฯ: หางหนสวนจ ากดทพยวสทธ. วเชยร เกตสงห. (2530). หลกการสรางและวเคราะหเครองมอทใชในการวจย . กรงเทพฯ: บรษท

โรงพมพไทยวฒนาพานช. สมชาย วรกจเกษมสกล. (2559). การวดและประเมนผลการศกษา . พมพครงท 6. อดรธาน:

โรงพมพอกษรณศลป. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน . (2553). ชดฝกอบรมการวดและประเมนผล


สณย แสนปลม. (2539). แบบเสนอขอก าหนดต าแหนงและแตงตงขาราชการครใหด ารงต าแหนงอาจารย 3 เลม 2. สรนทร: โรงเรยนบานเสมด (ประชารฐนเคราะห).


McKeman.J. (1996). Curiculum Action Research. 2nd ed. London: Kogan Page.

155


เครองมอวดผลการศกษาดานทกษะพสย


1. บอกธรรมชาตของการวดดานทกษะพสยได 2. อธบายหลกการวดทกษะพสยได

3. บอกจดมงหมายในการวดทกษะการปฏบตได 4. บอกหลกการของการวดทกษะการปฏบตได 5. จ าแนกระดบของการวดทกษะการปฏบตได 6. บอกหลกการในการสรางเครองมอวดการปฏบตได 7. บอกขอดและขอจ ากดของการวดทกษะการปฏบตได


1. พฤตกรรมทางการศกษาดานทกษะพสย

2. ทกษะการปฏบต


สปดาหท 6


2. ผสอนอธบายเนอหาบทท 5 เครองมอวดผลการศกษาดานทกษะพสย ดวย Microsoft

PowerPoint


4. ใหนกศกษารวมกนอภปรายในประเดน “สรางแบบวดทกษะการปฏบตอยางไรใหตรงกบจดประสงคเชงพฤตกรรม” เพอหาขอสรปรวมกน



7. ใหนกศกษาตอบค าถามเชงปฏบตการประจ าบทท 5 เปนรายบคคล แลวสงในสปดาหหนา


156



2. เอกสารประกอบการเรยนการสอนเรอง “เครองมอวดผลการศกษาดานทกษะพสย”




กมลวรรณ ตงธนกานนท. (2557). การวดและประเมนทกษะการปฏบต. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.


ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน . (2553). ชดฝกอบรมการวดและประเมนผล การเรยนรหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.




1. บอกธรรมชาตของการวดดานทกษะพสยได 2. อธบายหลกการวดทกษะพสยได 3. บอกจดมงหมายในการวดทกษะการปฏบตได 4. บอกหลกการของการวดทกษะการปฏบตได 5. จ าแนกระดบของการวดทกษะการปฏบตได 6. บอกหลกการในการสรางเครองมอวด การปฏบตได 7. บอกขอดและขอจ ากดของการวดทกษะ การปฏบตได







157

จตพสย ทกษะพสย

(ความรสก) (การปฏบต)

พทธพสย การปฏบตงาน

(สตปญญา)

บทท 5

เครองมอวดผลการศกษาดานทกษะพสย

จดมงหมายทางการศกษา ไดจ าแนกเปน 3 ดาน ไดแก พทธพสย (Cognitive Domain) จตพสย (Affective Domain) และทกษะพสย (Psychomotor Domain) แตจะพบวาในการวดและประเมนผลในปจจบนโดยสวนมากเนนแตการวดและประเมนผลทางพทธพสย (สตปญญา) คอ การวดความรในเนอหามากกวาทจะมการวดทางจตพสย (จตใจ) และทกษะพสย (การปฏบต) หรอการปฏบตงานทเกดจากปฏสมพนธของจดมงหมายทางการศกษาทง 3 ดาน (สนนท ศลโกสม, ม.ป.ป:

78) ดงแสดงในภาพท 5.1

ภาพท 5.1 ปฏสมพนธของจดมงหมายทางการศกษา

ทมา : สมชาย วรกจเกษมสกล (2559: 281)

1. พฤตกรรมทางการศกษาดานทกษะพสย

1.1 ธรรมชาตของการวดดานทกษะพสย ในการวดดานทกษะพสยมธรรมชาตของการวด ดงน (ภทรา นคมานนท, 2543: 200-202)

1.1.1 การวดทกษะพสยเปนการวดทสามารถวดกระบวนการปฏบตและคณภาพของผลงานทงเปนรายบคคลและรายกลม

1.1.2 การวดทกษะพสยเปนการวดทจะตองเลอกใชวธการวดทเหมาะสมและสอดคลองกบธรรมชาตของวชาแตละวชาทแตกตางกน

1.1.3 การวดทกษะพสยเปนการวดทสามารถวดไดทงกระบวนการหรอคณภาพผลงานจ าแนกทละสวนหรอวดพรอม ๆ กนในภาพรวม โดยใหพจารณาจากผลงานทไดปฏบตส าเรจแลว

158

1.1.4 การวดทกษะพสยจ าแนกการวดออกเปน 3 ระดบดงน 1.1.4.1 ระดบพฤตกรรม เปนการวดทกษะพสย โดยการสงเกตพฤตกรรมในระหวางการปฏบตงาน เชน ความคลองแคลว หรอทกษะการใชอปกรณ เปนตน

1.1.4.2 ระดบผลลพธ เปนการวดผลของคณภาพของผลงานท พจารณาทง ใน เชงปรมาณและเชงคณภาพ

1.1.4.3 ระดบประสทธผล เปนการวดผลงานในภาพรวมทเกยวของกบวตถประสงคหรอเปาหมายของการวดโดยตรง

1.2 หลกการวดทกษะพสย

ในการวดทกษะพสยมหลกการในการวด ดงน (ภทรา นคมานนท, 2543: 202-204)

1.2.1 ก าหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมในการวดทกษะใหชดเจนทครผสอนสามารถวดและสงเกตไดเพอทจะสามารถด าเนนการวดใหสอดคลองกบจดประสงคทก าหนด

1.2.2 ก าหนดงานหรอสถานการณในการปฏบตใหมความสอดคลองกบจดประสงคความรความสามารถของผเรยน และใชเวลาทเหมาะสม

1.2.3 ก าหนดวธการด าเนนการไดเหมาะสมกบลกษณะของงานหรอสถานการณทก าหนดวาจะวดเปนรายบคคล หรอรายกลม และขอบขายของการปฏบตงาน

1.2.4 ก าหนดวธการด าเนนการวดผลทมความยตธรรม โดยก าหนดขอบเขตของ การปฏบตงาน หรอเงอนไขในการปฏบตงานทชดเจน และในการมอบหมายใหปฏบตจะตองมสภาพแวดลอมทคลายคลงกน โดยวธการเขยนตอบ ก าหนดสถานการณจ าลอง หรอปฏบตจรง เปนตน

1.2.5 ก าหนดเครองมอทจะใชวดการปฏบต เชน แบบทดสอบ แบบสงเกต แบบสมภาษณ ทจะน ามาใชอยางหลากหลายทสอดคลองกบพฤตกรรมทตองการวด

1.2.6 ก าหนดการใหคะแนนทชดเจนและมความครอบคลมทงในสวนของกระบวนการ (ขนตอนการท างาน การเลอกใชเครองมอ ความคลองแคลว) และคณภาพของผลงาน (ประโยชน ความคงทน ความถกตอง และประสทธภาพของผลผลต) 1.2.7 ก าหนดการประเมนผลจ าแนกเปน

1.2.7.1 การประเมนแบบองกลมทน าผลการวดเปรยบเทยบความสามารถกบเพอนในกลมเดยวกน

1.2.7.2 การประเมนแบบองเกณฑ ทน าผลการวดเปรยบเทยบกบเกณฑมาตรฐานเพอรบทราบจดเดนทควรชมเชยและจดบกพรองทควรแกไขปรบปรงของผเรยน

159

1.2.7.3 การประเมนแบบพฒนาการ ทน าผลการวดเปรยบเทยบระหวางกอนปฏบตหรอหลงการปฏบตเพอพจารณาความกาวหนา 1.2.8 ก าหนดจ านวนครงในการวดทกษะหลาย ๆ ครง เพอใชตรวจสอบความสอดคลองของทกษะทเกดขนดวยความมนใจ

2. ทกษะการปฏบต 2.1 ความหมายของทกษะการปฏบต ทกษะการปฏบต หมายถง การเคลอนไหวทางกายภาพ การควบคมการเคลอนไหวของรางกาย และการใชทกษะทเกยวของกบการเคลอนไหว ซงประกอบดวยการเคลอนไหวของรางกายและการประสานสมพนธของทกษะตาง ๆ ซงอาจเปนการเคลอนไหวแบบพนฐาน (Fundamental

Movement) หรอเปนการแสดงการปฏบตงานตามกระบวนการตาง ๆ กได การพฒนาทกษะ การปฏบตตองอาศยการฝกฝน อยางไรกตามเอกสารทเกยวของกบทกษะการปฏบตมกกลาวถงค าศพท 3 ค า ไดแก “Psychomotor Skill” ค าวา “Practical Skill” และค าวา “Performance” ซงมความหมายเกยวของกบทกษะการปฏบตงานเหมอนกน แตมนยแตกตางกนเลกน อยในรายละเอยด (กมลวรรณ ตงธนกานนท, 2557: 1)

Psychomotor Skill เนนการเคลอนไหวทางรางกายแบบพนฐานทเปนกลไกของอวยวะกลามเนอ ซงอาจเปนการเคลอนไหวแบบเคลอนท (Locomotors Movement) การเคลอนไหวแบบอยกบท (Nonlocomotors) และการเคลอนไหวประกอบอปกรณ (Manipulative Movement) Practical Skill เนนการปฏบตทอาศยความสามารถทางสมองรวมดวย และมกเปนทกษะทตองฝกฝนเปนประจ า เชน ทกษะการอาน ทกษะการเขยน ทกษะการคดค านวณ ทกษะการวดและประเมนผล

Performance เนนการแสดงออกหรอการท างานตามกระบวนการตาง ๆ ทอาศยความสามารถทางสมองรวมกบจตใจเพมขนมานอกเหนอจากการเคลอนไหวทางรางกาย เชน การเลนดนตร การวาดภาพ

2.2 ธรรมชาตของการวดทกษะการปฏบต ในการวดทกษะการปฏบต ธรรมชาตของการวดทกษะการปฏบตทควรศกษาและ ท าความเขาใจ ดงน (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 285)

160

2.2.1 เปนกระบวนการวดทใชวดพฤตกรรมทแสดงออกเพอตอบสนองตอสงเราในลกษณะของกระบวนการปฏบตงาน หรอคณภาพของผลงาน โดยทสงเรานนจะเปนการทดสอบทใชภาษา (Verbal) หรอไมใชภาษา (Non-Verbal) กได 2.2.2 เปนการวดทก าหนดสถานการณเพอทดสอบการปฏบตงานของรายบคคลทมงเนนการวดพฤตกรรมในการปฏบตงานทละคนตามชนงานทไดรบมอบหมาย หรอรายกลม โดยจ าแนก การวดออกเปน 2 ลกษณะ คอ การวดกระบวนการปฏบตงาน (Process) และการวดคณภาพ ของผลงาน (Product) 2.2.3 เปนการวดทตองค านงถงธรรมชาตของการปฏบตงานดวยเสมอ ๆ เนองจากจะมความแตกตางของการปฏบตงานนน ๆ ดงแสดงความสมพนธระหวางการปฏบตงานกบวธการวดทกษะการปฏบตในตารางท 5.1

ตารางท 5.1 ความสมพนธระหวางการปฏบตงานกบวธการวดทกษะการปฏบตงาน

การปฏบต วธการวด

ดานภาษา ดานศลปะ

ดานดนตร การออกแบบสงประดษฐ

ดานกฬา ดานวทยาศาสตร

การฟง พด อาน และเขยน กระบวนการปฏบต/ผลงาน

ผลงาน

กระบวนการปฏบต (รายงาน)/ผลงาน

การแสดงออกในการเลนกฬาประเภทนน ๆ ทกษะทางวทยาศาสตรและผลการทดลอง

2.2.4 กรณทสามารถจ าแนกกระบวนการปฏบตงานและคณภาพของผลงานไดอยางชดเจนในสวนของการวดกระบวนการปฏบตงาน จะตองมการจดบนทกขอมลจากการปฏบตใหถกตองและใกลเคยงกบความเปนจรงใหมากทสด

2.2.5 กรณทไมสามารถจ าแนกกระบวนการปฏบตงานและคณภาพของผลงานไดอยางชดเจน จะตองสรปผลในภาพรวมอยางชดเจนทงกระบวนการปฏบตและคณภาพของผลงานพรอม ๆ กน

2.2.6 ความเปนปรนย (Objective) ของการทดสอบการปฏบต ทขนอยกบผด าเนน การสอบ สถานการณทก าหนด และการปฏบตของผสอบ รวมทงความซบซอนในการด าเนนการสอบและการใหคะแนนทถกตอง ชดเจน มความเทยงตรง และมความเชอมน

2.2.7 ความหลากหลายในเทคนควธการ หรอขนตอนการปฏบตงาน ทท าใหการวด การปฏบตในงานแตละอยางมความแตกตางกน มดงน

161

2.2.7.1 ความแตกตางของเวลาในการตรวจผลงาน ทการปฏบตงานแตละชนงานจะใชเวลาทแตกตางกนใหบรรลวตถประสงค เชน การพมพดดทใชเวลา 1-2 ชวโมง แตในการตอนกงไมอาจจะตองใชเวลา 1-2 เดอน เปนตน

2.2.7.2 ความแตกตางของผลการปฏบต การปฏบตงานบางอยางมผลงานทชดเจนบางอยางไมชดเจน เชน การวงแขงขน 100 เมตรใชเวลาเปนสงพจารณาตดสนทมความเปนปรนยสงแตการแขงขนฟตบอลไมสามารถใชผลการแขงขนเปนสงพจารณาตดสนผลการปฏบตทชดเจนได

2.2.7.3 จดเนนของการวด การปฏบตงานทแตกตางจะมการวดในสงทมงวดแตกตางกน เชน การท าขนมเคกทมรสชาตอรอยอาจพจารณาตดสนทผลผลต แตในการใชเครองจกรกลจะตองเนนกระบวนการในการปฏบตงาน เปนตน

2.2.7.4 ความยตธรรมของการวดทกษะการปฏบตบางประเภทจะมขอจ ากดของ การก าหนดสถานการณทจะตองมความซ าซอน มฉะนนจะมการไดเปรยบเสยเปรยบระหวางผสอบทสอบกอนและสอบหลงทจะทราบขอสอบแลวมการเตรยมตวลวงหนา

2.3 เพราะเหตใดจงตองมการวดทกษะการปฏบต สวมล วองวานช (2546: 217-219) ไดน าเสนอเกณฑทใชในการพจารณางานวาจะตองมการวดทกษะการปฏบต ดงน 2.3.1 สงทจะวดจะตองมการปฏบตอยางแทจรง โดยน าสถานการณเปนสงเราใหผเรยนแสดงพฤตกรรมการท างานโดยใชมอหรอสวนตาง ๆ ของรางกาย เชน หยบจบสงของการเคลอนไหว การอาน หรอรองเพลง เปนตน

2.3.2 ความสามารถทจะวดนนจ า เปนตองวดกระบวนการปฏบตงานทจะตองใช การสงเกตพฤตกรรมทแสดงออกในระหวางการปฏบตงานของผเรยนทสอดคลองกบจดมงหมายของหลกสตรทก าหนดใหมการปฏบตงาน

2.3.3 ผลงานจะตองอยในลกษณะทสามารถวดได มความสอดคลองกบวธการทใชหรอธรรมชาตของพฤตกรรมหรอผลงานทตองวด

2.3.4 สงทวดเปนผลมาจากการเรยนรทกษะทตองใชการฝกปฏบต ดงนนการวดควรใหมการปฏบตหรอการแสดงออกทางกาย

2.3.5 สงทวดเปนพฤตกรรมหรอผลงานรายบคคลหรอกลมทเปนพฤตกรรมหรอผลงานทจะตองจ าแนกใหไดวาเปนพฤตกรรมหรอผลงานรายบคคลหรอกลมในการแสดงออกมากกวาให เขยนตอบ

2.3.6 สงทวดเปนการวดความเขาใจในการประยกตใชเปนพฤตกรรมหรอผลงานทผเรยนไดรบการฝกฝนจนกระทงมทกษะทสามารถปฏบตงานไดอยางอตโนมต

162

2.4 จดมงหมายในการวดทกษะการปฏบต ในการวดทกษะการปฏบตงานมจดมงหมายเพอใหผเรยนไดเกดทกษะการปฏบตงาน ความรความคดและเจตคต ดงน (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 283-284) 2.4.1 ใหผเรยนไดรจกและคนเคยกบเครองมอและอปกรณทส าคญ

2.4.2 ใหผเรยนไดคนเคยกบการวางแผนเตรยมการ และทดลองใชเครองมอฝกปฏบตการในสถานการณตาง ๆ

2.4.3 ฝกฝนและพฒนาความสามารถในการสงเกตรวบรวมและตความขอมลทไดจาก การฝกปฏบตการ 2.4.4 ฝกฝนและพฒนาความสามารถในการเสนอรายงาน ผลการฝกปฏบต 2.4.5 พฒนาความสามารถของผเรยนในการบรณาการแนวความคด หลกการ และความรประสบการณเขาดวยกน เพอมองเหนภาพรวมของวชานน ๆ 2.4.6 ประยกตใชหลกการทวไปเขากบสถานการณจรงในการปฏบตงานภาคสนาม

2.4.7 ใหเหนปญหาและพจารณาทางเลอกในการด าเนนงานการปฏบต 2.4.8 ใหรจกวเคราะหผลของการฝกกบการปฏบตจรงในชวตประจ าวน

2.4.9 สงเสรมและพฒนาเจตคตทด กอใหเกดความภาคภมใจในงานอาชพ

2.4.10 สงเสรมการฝกฝนการท างานรวมกนเปนหมคณะอยางมประสทธภาพ

2.5 หลกการของการวดทกษะการปฏบต ในการวดทกษะการปฏบตใด ๆ ทมประสทธภาพ มหลกการในการด าเนนการ ดงน 2.5.1 ก าหนดจดประสงคของการวดทกษะการปฏบตใหชดเจน และด าเนนการวดผลตามจดประสงคทก าหนดไว 2.5.2 การปฏบตงานทก าหนดใหจะตองมความสอดคลองกบจดประสงคอยางแทจรง 2.5.3 ก าหนดวธการด าเนนการวดผลไดอยางเหมาะสมทงในลกษณะของรายบคคลทตองแสดงความสามารถเฉพาะบคคล หรอรายกลมทตองใชความรวมมอหรอความรบผดชอบรวมกนของสมาชกกลม

2.5.4 มความยตธรรมในการประเมนผล มดงน 2.5.4.1 ก าหนดลกษณะหรอระดบของผลงานทปฏบตใหชดเจน

2.5.4.2 ก าหนดเงอนไขในการปฏบตงานทชดเจน

2.5.4.3 งานทปฏบตทมอบหมายใหผเรยนควรมลกษณะเดยวกน

163

2.5.5 มวธการตรวจใหคะแนนทเปนปรนยและเทยงตรง ดงน 2.5.5.1 มแบบตรวจใหคะแนนทชดเจน

2.5.5.2 ก าหนดการใหคะแนนในสวนของกระบวนการปฏบตงาน หรอผลงานไดอยางถกตอง เหมาะสม

2.5.5.3 การใหคะแนนมความครอบคลมในทกประเดนทตองการวด

2.5.6 มเกณฑการประเมนผลทชดเจนทงในสวนของวธการด าเนนงานหรอผลงาน ดงน 2.5.6.1 กระบวนการปฏบตงาน ควรพจารณาการด าเนนการในแตละขนตอนวาม

ความถกตองหรอไม อยางไร เพอใหไดผลงานทมคณภาพ มประสทธผล

2.5.6.2 ผลงาน จ าแนกเปน

1) เกณฑดานปรมาณ เปนความสามารถในการปฏบตงานไดอยางคลองแคลวหรอไดปรมาณผลงานทมากกวาโดยใชเวลาทนอยกวา

2) เกณฑดานคณภาพ เปนความสามารถในการสรางผลงานทมคณภาพทด สวยงามและสามารถน าไปใชงานไดอยางมประสทธภาพ

2.6 ระดบของการวดทกษะการปฏบต ระดบของการวดทกษะการปฏบตจ าแนกเปนระดบต า ปานกลาง และสงทมการใชเครองมอในการวดทแตกตางกน ดงแสดงในภาพท 5.2 (ส.วาสนา ประวาลพฤกษ, 2544)

ภาพท 5.2 เสนแหงความตอเนองของการวดทกษะการปฏบต ทมา : ส.วาสนา ประวาลพฤกษ (2544)

มความเปนจรงต า

การประยกตขนแรก:

การใชความร

มความเปนจรงปานกลาง การประยกตขนกลาง: การพฒนากระบวนการ

มความเปนจรงสง การประยกตขนสง: การพฒนาระบบ

การทดสอบโดยใชแบบทดสอบ

การทดสอบเฉพาะสวนทส าคญ

การปฏบตงานในสถานการณจ าลอง

ตวอยางผลงาน

การปฏบตงานจรง

164

จากภาพท 5.2 สามารถจ าแนกการวดทกษะการปฏบต ไดดงน 2.6.1 การวดทกษะการปฏบตโดยการตอบค าถาม (Paper and Pencil Performance) เปนการทดสอบทก าหนดใหผเรยนวางแผนการปฏบตงาน/การทดลองโดยทยงไมไดลงมอปฏบตหรอน าเสนอโครงการทจะประเมนโดยใชเกณฑรอบดาน (Rubric) แบบแบงสวน (Analytic Rubric) มดงน

2.6.1.1 ความรอบรเกยวกบงานหรอโครงการ

2.6.1.2 ความคดรเรมสรางสรรค หรอความคดรวบยอด

2.6.1.3 แผนการด าเนนการ/วธการ

2.6.1.4 การตรงตอเวลา ฯลฯ

2.6.2 การทดสอบลกษณะเฉพาะสวน (Identification Test) เปนการวดทกษะการปฏบตแตละทกษะเพอใหเกดความมนใจวาพฤตกรรมหรอทกษะนนสามารถปฏบตไดหรอไม หรอความสามารถในการเลอกหรอใชเครองมอใหเหมาะสมกบงาน เชน ใหฟงเสยงดนตรแลวระบวาเปนเสยงตวโนตใดหรอใหเลอกประเภทของมดทใชหนผก หรอใหแสดงทาเรมตนในการวงระยะสน เปนตน

2.6.3 การปฏบต ในสถานการณจ าลอง (Simmulated Performance Test) เปน การสรางสถานการณจ าลองทใหผเรยนไดปฏบตตามทเคยเรยนมาแลวในลกษณะของการเลยนแบบโดยเฉพาะงานทมลกษณะเสยงอนตรายสง เชน การหดขบเครองบนทตองฝกฝนใหม ความช านาญการปฏบตขนตอนเหมอนก าลงไดขบเครองบนจรง ๆ หรอ กรณนกศกษาแพทยทตองฝกฉดยา/ผาตดกบหนจ าลองใหเกดความช านาญแลวจงเปนผชวยแพทยแลวพฒนาเปนแพทยทสามารถฉดยา/ผาตดไดเอง

2.6.4 ตวอยางงาน (Work Sample Performance) เปนการใหปฏบตจากตวอยางงานหรอสถานการณจรงทมผ เ ชยวชาญใหการดแลอยางใกลชด อาจจะมความคลายคลงกบ การปฏบตงานในสถานการณจ าลอง โดยมวตถประสงคเพอใหผเรยนเกดทกษะในการท างาน เชน การขบรถยนตโดยมผฝกสอนขบรถยนตนงประกบ หรอการปฏบตการในการทดลองวทยาศาสตรทจะตองมการใหค าแนะน าของครผสอน เปนตน

2.6.5 การปฏบตในสถานการณจรง (Authentic Performance) เปนการใหโอกาสผ เรยนไดปฏบตงานในสภาพจรง เพอฝกใหผ เรยนมทกษะในการปฏบตอยางมศลปะหรอม ความสอดคลองกบการน าไปใชในชวตประจ าวน โดยเฉพาะการไดมโอกาสเลอกแนวทางปฏบตดวยตนเองตามเงอนไขทก าหนดให หรอผเรยนจะตองประยกตความรในระดบสงหรอซบซอนมาใชปฏบตงานในลกษณะของการบรณาการความร

165

2.7 ประเภทของการวดทกษะการปฏบต ในการวดทกษะการปฏบต จ าแนกการวดทกษะการปฏบต ดงน (สวมล วองวาณช, 2546: 4) 2.7.1 ในการวดทกษะการปฏบตดานกระบวนการปฏบตงาน (Process) เปนการวดโดยการพจารณาจากขนตอนในการปฏบตงานแตละขนตอนวามความถกตองตามหลกเกณฑของ การด าเนนงานนน ๆ หรอไม ดงน

2.7.1.1 การท างานเปนขนตอน

2.7.1.2 ความคลองแคลวในการท างาน

2.7.1.3 การเลอกใชเครองมอ (การเลอกเครองมอใหเหมาะสมกบงาน/วธใช) 2.7.1.4 การรกษาความปลอดภย (การเลอกใชเครองมอและสถานท) 2.7.1.5 การเกบรกษาและท าความสะอาดเครองมอและสถานท 2.7.1.6 ความสนเปลองทรพยากร (แรงงาน/วสดอปกรณ)

ขอควรระวงในการวดกระบวนการปฏบตงาน คอการก าหนดมาตรฐานของการปฏบตทจะตองค านงถงวาผเรยนยอมปฏบตไดไมเหมอนกบผช านาญการทมประสบการณในการปฏบต

2.7.2 การวดทกษะการปฏบตดานคณภาพของผลงาน (Product) เปนการวดโดยพจารณาคณภาพของผลงานโดยมการก าหนดเกณฑทตกลงรวมกนระหวางผประเมน เนองจากเกณฑในการตดสนใจของผประเมนแตละคนจะไมเหมอนกนเพราะมประสบการณสวนบคคลทแตกตางกน ผประเมนจะตองเปนผช านาญการในงานนนจรง ๆ มหลกเกณฑทใชพจารณา ดงน

2.7.2.1 คณภาพของผลงานทจะตองเปนไปตามมาตรฐาน เชน มความประณต สวยงามหรอมประโยชนใชสอย

2.7.2.2 ความเรวหรออตราในการปฏบตงาน ในการวดผลงานจะพจารณาตามลกษณะของงานทแตกตางกน บางงานอาจพจารณาในภาพรวมแลวเรยงล าดบคณภาพในการใหคะแนน แตบางงานอาจจะตองพจารณาในองคประกอบยอยแลวน าคะแนนมารวมกน เปนการวดผลทมความเปนอตนยมากกวาการวดกระบวนการปฏบตงานและแตละงานจะมเกณฑในการประเมนทแตกตางกน แตจะตองมมาตรฐานทสามารถยอมรบได

2.7.3 การวดคณลกษณะการท างาน เปนการพจารณาคณลกษณะทพงประสงคใน การท างานคณธรรมจรยธรรมในการปฏบตงาน เชน ความรบผดชอบ ความชวยเหลอ หรอการแตงกายทเหมาะสมในการปฏบตงาน เปนตน

2.8 ประเภทของเครองมอการวดทกษะการปฏบต เครองมอทใชในการวดทกษะ การปฏบตจ าแนกเปน 2 ลกษณะ ดงน (สวมล วองวาณช, 2546: 18-20)

166

2.8.1 เครองมอทใชในการทดสอบ มดงน 2.8.1.1 แบบทดสอบขอเขยน ใชส าหรบการทดสอบความรความสามารถเปนรายบคคล สะดวกรวดเรวในการเกบขอมล และมความเปนปรนยสง แตมจดออนคอใชวด การปฏบตงานไดเพยงบางสวนเทานน จ าแนกออกเปน 2 ลกษณะ ดงน 1) แบบทดสอบเพอวดความรในเนอหาทเกยวกบการปฏบต (Test items) เปนแบบทดสอบทใชวดความรทางทฤษฎทมความสมพนธกบความสามารถในการปฏบตทอาจจะเปน การทดสอบความรขนพนฐานกอนการปฏบตหรอหลงจากเสรจสนการปฏบตงานแลว

2) แบบทดสอบท ใหอธบายกระบวนการท างานหรอแกปญหา (Practical

Examination) เปนแบบทดสอบทใหผเรยนไดอธบายประสบการณ หรอวธการปฏบตงานทเนน การวดกระบวนการท างาน

2.8.1.2 แบบทดสอบปากเปลา ใชวดความสามารถของผเรยนในสวนท เกยวกบกระบวนการปฏบตงานโดยการใหผเรยนไดอธบายเปนรายบคคลกบครผสอน ทใชเวลาคอนขางมาก มความเปนปรนยคอนขางนอย เนองจากความหลากหลายของค าถามทถามผเรยนแตละคน และผเรยนทสอบทหลงจะไดเปรยบผเรยนทเขาสอบกอนเนองจากมเวลาเตรยมตวจากแนวค าถามทไดรบจากผเรยนทเขาสอบกอน แตจะน ามาใชไดอยางมประสทธภาพในประเดน ดงน 1) การตรวจสอบการมสวนรวมในการท างานโดยเฉพาะการท างานกลม

2) การตรวจสอบการปฏบตงานของผเรยนดวยตนเอง 3) การตรวจสอบทกษะการท างานในกรณทงานทไดรบมอบหมายใหปฏบตนนมความหลากหลาย และการใชแบบทดสอบชดเดยวทดสอบทกษะไดยาก

2.8.2 เครองมอทไมใชการทดสอบ

การวดทกษะการปฏบตทเหมาะสมทสด คอการใหผเรยนไดปฏบตงานในสถานการณจรงนน ๆ เปนรายบคคล โดยครผสอนจะเปนผสงเกตพฤตกรรมทเกดขน ในระหวางการปฏบตงานนน ๆ ด งนนขอมลท ไดจ ง เปนขอมลท ม ความเท ยงตรง แต เน องจากประเดนท ส ง เกตจะม ความหลากหลายและผเรยนไมไดเกดพฤตกรรมในลกษณะเดยวกนภายใตสถานการณเดยวกน ท าใหความเปนปรนยของการวดและประเมนผลจงมนอยกวาวธการใชแบบทดสอบ จ าแนกไดดงน (สวมล วองวาณช, 2546: 226-232)

2.8.2.1 แบบตรวจสอบรายการ (Checklist) เปนเครองมอทใชในการวดพฤตกรรมทตองการโดยมงเนนทการบนทกขอมลทแสดงพฤตกรรมการปฏบตวาไดปฏบตตามขอรายการทก าหนดไวตามล าดบขนตอนหรอไม แลวใชเปนขอมลยอนกลบใหผเรยนใชในการปรบปรงแกไขทกษะ การปฏบตงานใหถกตอง ดงแสดงในตวอยางท 5.1

167

ตวอยางท 5.1 แบบตรวจสอบรายการส าหรบประเมนทกษะการขบรถยนต

ชอ................................................. .................................หมายเลขบตรประชาชน.................................. วนเดอนป.....................................................ผประเมน...........................................................................

ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ในชอง “ปฏบต” เมอผรบการประเมนสามารถปฏบตได และท าเครองหมาย ในชอง “ไมปฏบต” เมอผรบการประเมนไมปฏบตหรอไมสามารถปฏบตได

รายการปฏบต ปฏบต ไมปฏบต 1. คาดเขมขดนรภย

2. ขบรถเพอเคลอนไปทขางหนาภายในชองทางเดนรถทก าหนด

3. ใหสญญาณไฟแกรถคนอน ๆ เมอเลยว

4. ปฏบตตามสญญาณไฟจราจร

5. ถอยหลงเขาจอดรถในชองจอดรถทก าหนด

6. จอดรถขนานเสนขอบทางตามระยะหางทก าหนด

ทมา : กมลวรรณ ตงธนกานนท (2557: 37)

2.8.2.2 ระเบยนพฤตการณ (Anecdotal Record) เปนเครองมอทใชจดบนทกขอมลจากการสงเกตแบบไมเปนทางการเกยวกบขอเทจจรงในการพฒนาการของผเรยนทเกดขนในหองเรยนมากกวาการประเมนผลพฤตกรรม เพอน าผลจากการบนทกมาชวยปรบแกทกษะ การปฏบตงานมากกวาน ามาใชประเมนผลสรป เพราะมความเปนปรนยนอยและไมเปนมาตรฐานเดยวกนของผเรยนแตละคน

2.8.2.3 มาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) เปนเครองมอทใชในการประเมนคณภาพของกระบวนการปฏบตหรอผลงานทเกดขนวาถกตองหรอไม และมดชนบงชคณภาพทก าหนดมาตราสวนตวเลขทแสดงระดบคณภาพของกระบวนการปฏบตหรอผลงานทตองม การก าหนดเกณฑการพจารณาตดสนทชดเจนเพอปองกนอคตทเกดขน ดงแสดงในตวอยางท 5.2

168

ตวอยางท 5.2 แบบมาตราสวนประเมนคาส าหรบประเมนทกษะการตลกเหนอศรษะในกฬาแบดมนตน

ชอ................................................................................ .......................ระดบชน...................................... วนเดอนป.....................................................ผประเมน...........................................................................

ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ในชองทแสดงระดบการปฏบตทสอดคลองกบพฤตกรรม การแสดงออกของนกเรยนในการตลกเหนอศรษะในกฬาแบดมนตน

พฤตกรรม ระดบการปฏบต

ตองปรบปรง พอใช ด ดมาก

1. เคลอนไหวเทาอยางคลองแคลวไปจดทจะตลก

2. ไหลตงฉากกบเนต

3. หนไมเพอเตรยมตลกเหนอศรษะ

4. ไมสมผสลกขนไกในขณะทแขนอยเหนอศรษะ

5. สะบดขอมอเมอลกขนไกสมผสไม

6. ปรบสมดลการทรงตวของรางกาย

ทมา: กมลวรรณ ตงธนกานนท (2557: 38)

2.8.2.4 แผนภมการมสวนรวม (Participation) เปนเครองมอทใชสงเกตกระบวนการปฏบตงานทงรายบคคลและรายกลม โดยเนนการมสวนรวมในการปฏบตงานในลกษณะของความถในการปฏบตตามประเดนทก าหนด

2.9 ตวอยางเครองมอทใชวดทกษะการปฏบต ตวอยางเกณฑการใหคะแนนทกษะการปฏบตจะน าเสนอใน 2 ตวอยาง คอ เกณฑ การใหคะแนนทกษะการปฏบตงานส าหรบประเมนคณภาพการเขาใจขอมล คณภาพ การปฏบตงาน และคณภาพการคดประเภทตาง ๆ ของผเรยน แสดงในตวอยางท 5.3 และเกณฑการใหคะแนน การวดทกษะการปฏบตการอาน คดวเคราะห และเขยน แสดงในตวอยางท 5.4 ดงน

169

ตวอยางท 5.3 เกณฑการใหคะแนนส าหรบประเมนคณภาพการเขาใจขอมล คณภาพการปฏบตงาน และคณภาพการคดประเภทตาง ๆ ของผเรยน

ในการประเมนสภาพจรงทงครและนกเรยนมกสงสยวาตองท าไดดเพยงใดจงจะยอมรบได การใชเกณฑการประเมน (Rubrics) จะชวยใหเหนภาพความส าเรจของภาระงานทมอบหมาย มาซาโน (Marzano, 2000 อางองใน ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2553: 139) ไดเสนอ Rubrics เพอใชในการประเมนคณภาพการเรยนรประเภทตาง ๆ ทครผสอนสามารถน าไปปรบใชใหเหมาะสมกบบรบทการจดการเรยนร Rubrics เหลานมอย 4 ระดบ ดงน คณภาพการเขาใจขอมล มองคประกอบส าคญทใชในการพจารณา คอ ความถกตอง และความครบถวนของขอมล ดงแสดงในตาราง

ประเดน/คะแนน 4 3 2 1 0

คณภาพการเขาใจขอมล

ผเรยนเขาใจขอมลส าคญพรอมรายละเอยดของเรองนนอยางถกตองและครบถวน

ผเรยนเขาใจขอมลส าคญของเรองนนแตรายละเอยดบางสวนยงสบสนหรอขาดหายไป

ผเรยนมความเขาใจขอมลพนฐานของเรองนน แตยงมบางสวนทเขาใจผดหรอยงไมเขาใจ

ผเรยนมความเขาใจผดมากจนท าใหไมเขาใจแมแตขอมลพนฐานของเรองนน ไม

มขอม

ลเพอก

ารปร

ะเมน

คณภาพการปฏบตงาน ใชในการพจารณาคณภาพการปฏบต ทกษะหรอขนตอนกระบวนการ มองคประกอบส าคญทใชในการพจารณา คอ ความถกตอง ความคลองแคลว ความเขาใจคณลกษณะส าคญของกระบวนการ ดงแสดงในตาราง

170

ประเดน/คะแนน

4 3 2 1 0

คณภาพการปฏบตงาน

ผเรยนปฏบตทกษะหรอกระบวนการทส าคญของเรองนนดวยความคลองแคลวและไมมขอผดพลาดในเรองทส าคญนอกจากนยงมความเขาใจลกษณะของกระบวนการทางทกษะนน ๆ

ผเรยนปฏบตทกษะหรอกระบวนการทส าคญของเรองนนโดยไมมขอผดพลาดในเรองส าคญ

ผเรยนปฏบตทกษะหรอกระบวนการทส าคญของเรองนนไดเสรจแบบหยาบ ๆ และมขอผดพลาดในเรองทส าคญ

ผเรยนปฏบตผดพลาดมากจนไมสามารถท าเรองนนไดเสรจ

ไมมข

อมลเพ

อการ

ประเม

น

คณภาพการคด สถาบน Mc REL ไดศกษาทกษะการคดทปรากฏในทกกลมสาระ จนกลาวไดวาเปนทกษะการคดทวไปทก าหนดในการพฒนาผเรยน ประกอบดวย 10 ทกษะ และไดจดประเภททกษะเหลานเปน 2 กลมใหญ ไดแก ทกษะการประมวลผลขอมล และทกษะการใชความร (Marzano, 2000 อางองใน ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2553: 140) ดงน ทกษะการประมวลผลขอมล (General Information Processing Skills) ประกอบ ดวย 5 ทกษะยอยตอไปน 1. การเปรยบเทยบความเหมอนความแตกตาง (Comparing and Contrasting)

2. การวเคราะหความสมพนธ (Analyzing Relationships)

3. การจดประเภท (Classifying)

4. การอปนย (Making Induction)

5. การนรนย (Making Deduction)

ตวอยางเกณฑการใหคะแนนทกษะการประมวลผลขอมลทง 5 ทกษะยอย แสดงในตารางตอไปน

171


4 3 2 1 0

1. การเปรยบเทยบความเหมอนความแตกตาง

ผเรยนน าคณสมบตส าคญทงหมดของสงนนมาเปรยบเทยบไดครบทงประเดนและรายละเอยด

ผเรยนน าคณสมบตส าคญทสดมาเปรยบเทยบแตไมครอบคลมทงหมด

ผเรยนเปรยบเทยบโดยขาดประเดนส าคญ/จ าเปนบางขอ

ผเรยนเปรยบ เทยบในสงทไมส าคญ/จ าเปน

ไมมข

อมลเพ

อการ

ประเม

น

2. การวเคราะหความสมพนธ

ในบรบทของขอมลนน ผเรยนสามารถระบความสมพนธหลกและความสมพนธรองทสนบสนนขอมลหลกได

ในบรบทของขอมลนน ผเรยนสามารถระบรปแบบความสมพนธหลกได

ในบรบทของขอมลนน ผเรยนบอกคณลกษณะบางอยางของรปแบบความสมพนธหลกไดแตขาดสวนทส าคญจ าเปน

ในบรบทของขอมลนน ผเรยนไมสามารถระบรปแบบความ สมพนธหลกได ไม

มขอม

ลเพอก

ารปร

ะเมน

3. การจดประเภท

ผเรยนสามารถจดระบบของรายการตาง ๆ จ าแนกตามประเภทและอธบายคณลกษณะแตละประเภทได

ผเรยนสามารถจดระบบรายการตาง ๆ จ าแนกตามประเภทแตอธบายคณลกษณะของแตละประเภทไดไมครบถวน

ผเรยนจ าแนกประเภทรายการตาง ๆ ยงไมเปนระบบทชดเจนแตอธบายคณลกษณะเดน ๆ ของบางรายการได

ผเรยนจ าแนกประเภทรายการ ตาง ๆ ไมเปนระบบ

ไมมข

อมลเพ

อการ

ประเม

น

172


4 3 2 1 0

4. การอปนย

จากองคประกอบทพจารณาผเรยนสามารถสรางกฎเกณฑหรอสรปผลไดชดเจนถกตอง และสามารถอธบายความสมเหต สมผลของ การสรปนนไดชดเจน

จากองคประกอบทพจารณาผเรยนสามารถสรปผลไดถกตอง แตยงอธบาย ความสมเหต สมผลของ การสรปนนไมชดเจน

จากองค ประกอบทพจารณาผเรยนสามารถสรปผลทเชอมโยงกบสาระทพจารณานนไดแตยงไมสมเหตสมผล

จากองค ประกอบทพจารณาผเรยนไมสามารถสรปผล หรอสรปผด ไมเชอมโยงกบสาระทพจารณานน

ไมมข

อมลเพ

อการ

ประเม

น

5. การ นรนย

จากหลกการ/ขอก าหนดนน ๆ ผเรยนสามารถน ามาใชคาดการณผลหรอหาผลสรปไดถกตอง ตลอดจนสามารถอธบายความสมพนธระหวางผลทคาดการณ หรอขอสรปกบหลกการ/ขอก าหนดทใช

จากหลกการ/ขอก าหนดนน ๆ ผเรยนสามารถน ามาใชคาดการณผลหรอหาผลสรปไดถกตอง แต การอธบายความสมพนธระหวางผลทคาดการณกบหลกการ/ขอก าหนดทใชไมสมบรณ

จากหลกการ/ขอก าหนด ผเรยนสามารถน ามาใชคาดการณผลหรอหาขอสรปทสนบสนนหลกการ/ขอก าหนดทใชเพยงบางสวน

ผเรยนไมสามารถน าหลกการ/ขอก าหนดมาใชคาดการณหรอหาผล สรปได/หรอคาดการณหรอหาผล สรปทไมตรงกบหลกการ/ขอก าหนดทใช

ไมมข

อมลเพ

อการ

ประเม

น

173

ทกษะการใชความร (Knowledge Utilization Skills) ประกอบดวย 4 ทกษะยอยตอไปน

1. การสบเสาะ (Experimental Inquiry)

2. การส ารวจตรวจสอบ (Investigation)

3. การแกปญหา (Problem Making)

4. การตดสนใจ (Decision Making)

ตวอยางเกณฑการใหคะแนนทกษะการใชความรทง 4 ทกษะยอย แสดงในตารางตอไปน

ตวอยางเกณฑการใหคะแนนทกษะการใชความร


4 3 2 1 0

1. การสบเสาะ

ผเรยนออกแบบและด าเนนการทดลองโดยมการทดสอบขอสมมตฐานอยางเพยงพอขอสมมตฐานเขยนอยางชดเจน เมอการทดสอบเสรจสมบรณ ผเรยนสามารถอธบายผลไดอยางละเอยดและถกตอง

ผเรยนออกแบบและด าเนนการทดลองโดยมการทดสอบขอสมมตฐานอยางเพยงพอขอสมมตฐานเขยนอยางชดเจน แตผเรยนไมไดอธบายผลทเกดอยางเพยงพอ

ผเรยนออกแบบและด าเนนการทดลองตามขอสมมตฐาน แตขาดการทดสอบขอสมมตฐานทเพยงพอ

ผเรยนไมไดออกแบบและด าเนนการทดลองทไมเชอมโยงกบขอสมมตฐาน

ไมมข

อมลเพ

อการ

ประเม

น

174


4 3 2 1 0

2. การส ารวจตรวจสอบ

ผเรยนระบสงทรเกยวกบเรองทจะตรวจสอบไดอยางครบถวนและถกตอง และน าเสนอแนวทางแกไขความยงยากหรอความขดแยงของสถานการณนนไดอยางเปนระบบ

ผเรยนระบสงทรเกยวกบเรองทจะตรวจสอบไดอยางครบถวนและถกตอง แตแนวทางแกไขยงไมตอบสนองความยงยากหรอขอขดแยงของสถานการณนนมากนก

ผเรยนน าเสนอสงทรเกยวกบเรองทจะตรวจสอบไดบางสวน

ผเรยนน าเสนอสงทผเรยนรเกยวกบเรองทจะตรวจสอบยงไมถกตอง

ไมมข

อมลเพ

อการ

ประเม

น

3. การแกปญหา

ผเรยนสามารถเลอกวธการทมประสทธภาพทสดเหมาะสมทสดในการแกปญหาขอจ ากดตาง ๆ และอธบายไดสมบรณถกตองวาท าไมแนวทางทใชจงมประสทธภาพทสด

ผเรยนสามารถเลอกวธการทมประสทธภาพมากทสดเหมาะสมทสดในการแกปญหาขอจ ากดตาง ๆ แตอธบายไดไมครบถวนวาท าไมแนวทางทใชจงมประสทธภาพทสด

ผเรยนเลอกวธการทสามารถแกปญหาขอจ ากดตาง ๆ แตยงไมเปนวธการทมประสทธภาพทสด เหมาสมทสด

ผเรยนเลอกวธการทไมสามารถแกปญหาขอจ ากด ตาง ๆ ได

ไมมข

อมลเพ

อการ

ประเม

น

175


4 3 2 1 0

4. การ ตดสนใจ

ผเรยนใชเกณฑทเกยวของเชอมโยงกบบรบทในการเลอกทเหมาะสมทสดตอการตดสนใจ และสามารถอธบายไดวาท าไมทางเลอกนนจงเหมาะสมทสด

ผเรยนใชเกณฑทเกยวของเชอมโยงกบบรบทในการเลอกทเหมาะสมทสดตอการตดสนใจ แตไมสามารถอธบายไดวาท าไมทางเลอกนนจงเหมาะสมทสด

ผเรยนใชเกณฑทเกยวของเชอมโยงกบสถานการณแตยงไมเปนเกณฑทเกยวของทสดกบบรบทในสถานการณหรอใชทางเลอกทยงไมเหมาะสมทสดกบเกณฑทให

ผเรยนใชเกณฑทไมเชอมโยงกบสถานการณ

ไมมข

อมลเพ

อการ

ประเม

น

ตวอยางท 5.2 การวดทกษะการปฏบตการอาน คดวเคราะห และเขยน

ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไดเสนอแนวทางการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยน ไวในเอกสารประกอบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 เรอง แนวปฏบตการวดและประเมนผล การเรยนรไวดงน (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2553: 228) ซงกอนทจะยกตวอยางการวดทกษะปฏบต จะตองกลาวถงขอบเขตการวดและตวชวดทเกยวของ โดยขอบเขตการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยน ทถกก าหนดไวในตวชวดความสามารถในการอาน คดวเคราะห และเขยน มดงน

176

ป.1-ป.3 ป.4-ป.6 ม.1-ม.3 ม.4-ม.6

การอานจากสอสงพมพและ/หรอสอประเภทตาง ๆ ทใหความเพลดเพลนความร ประสบการณและมประเดนใหคดเยอะและเขยนบรรยาย ถายทอด ประเดนทคดดวยภาษาทถกตองเหมาะสม เชน อานสาระความรทน าเสนออยางสนใจ นยาย เรองสน นทาน นยายปรมปรา

การอานจากสอสงพมพและ/หรอสอประเภทตาง ๆ ทใหขอมลสารสนเทศความร ประสบการณทเออใหผอานน าไปคดวเคราะห แสดงความคดเหนตดสนใจ แกปญหาและถายทอดโดยการเขยนเปนความเรยงเชงสรางสรรคดวยถอยค าทถกตองชดเจน เชน อานหนงสอพมพ วารสาร หนงสอเรยน บทความ สนทรพจน ค าแนะน า ค าเตอน

การอานจากสอสง พมพและสออเลก- ทรอนกสทใหขอมลสารสนเทศ ขอคดความรเกยวกบสงคมและสงแวด ลอมทเออใหผอานน าไปคดวเคราะหวจารณ สรป แนวคดคณคาทได น าไปประยกตใชดวยวจารณญาณและถายทอดเปนขอเขยนเชงสรางสรรค หรอรายงานดวยภาษาทถกตองเหมาะสม เชน อานหนงสอ พมพ วารสาร บท ความ สนทรพจน ค าเตอน แผนภม ตาราง แผนท

การอานจากสอสงพมพและสออเลกทรอนกสทใหขอมลสารสนเทศ ความร ประสบการณแนวคดทฤษฎ รวมทงความงดงามทางภาษาทเออใหผอานน าไปคดวเคราะห วพากษ วจารณแสดงความคด เหนโตแยงหรอสนบสนน ท านาย คาดการณ ตลอดจนประยกตใชในการตดสน ใจแกปญหา และถาย ทอดเปนขอ เขยนเชงสรางสรรค รายงาน บทความทางวชาการอยางถกตองตามหลกวชาการ เชน อานบทความวชาการวรรณกรรมประเภทตาง ๆ

177

ป.1-ป.3 ป.4-ป.6 ม.1-ม.3 ม.4-ม.6

1.สามารถอานเพอหาประสบการณจากสอทหลากหลาย

1.สามารถอานเพอหาขอมลสารสนเทศเสรมประสบการณจากสอประเภท ตาง ๆ

1.สามารถคดสรรสอทตองการอานเพอหาขอมลสารสนเทศไดตามวตถประสงค สามารถสรางความเขาใจและประยกตใชความรจากการอาน

1.สามารถอานเพอการศกษาคนควา เพมพนความร ประสบการณ และการประยกตใชในชวตประจ าวน

2.สามารถอานจบประเดนส าคญขอเทจจรง ความคดเหนเรองทอาน

2.สามารถจบประเดนส าคญเปรยบเทยบ เชอมโยงความเปนเหตเปนผลจากเรองทอาน

2.สามารถจบประเดนส าคญและประเดนสนบสนน โตแยง

2.สามารถจบประเดนส าคญ ล าดบเหตการณจากการอานสอทมความซบซอน

3.สามารถเปรยบเทยบแงมมตาง ๆ เชน ขอด ขอเสย ประโยชน โทษ ความเหมาะสม ไมเหมาะสม

3.สามารถเชอมโยงความสมพนธของเรองราวเหตการณของเรองทอาน

3.สามารถวเคราะห วจารณ ความสมเหต สมผล ความนาเชอถอ ล าดบความและความเปนไปไดของเรองทอาน

3.สามารถวเคราะหสงทผเขยนตองการสอสารกบผอาน และสามารถวพากยใหขอเสนอแนะในแงมมตาง ๆ

4.สามารถแสดงความคดเหนตอเรองทอานโดยมเหตผลประกอบ

4.สามารถแสดงความคดเหนตอเรองทอานโดยมเหตผลสนบสนน

4.สามารถสรปคณคาแนวคด แงคดทไดจากการอาน

4.สามารถประเมนความนาเชอถอ คณคา แนวคดทไดจากสงทอานอยางหลากหลาย

178

ป.1-ป.3 ป.4-ป.6 ม.1-ม.3 ม.4-ม.6

5.สามารถถายทอดความคดเหนความรสกจากเรองทอานโดยการเขยน

5.สามารถถายทอดความเขาใจ ความคดเหน คณคาจากเรองทอานโดยการเขยน

5.สามารถสรป อภปรายขยายความแสดงความคดเหน โตแยง สนบสนน โนมนาว โดยการเขยนสอสารในรปแบบ ตาง ๆ เชน ผงความคด เปนตน

5.สามารถเขยนแสดงความคดเหน โตแยง สรป โดยมขอมลอธบายสนบสนนอยางเพยงพอและสมเหตสมผล

เกณฑการตดสนคณภาพการอาน คดวเคราะห และเขยน

การตดสนผลการประเมนเพอเลอนชน ใชผลการประเมนปลายป (ระดบประถมศกษา) ใชผลการประเมนภาคเรยนสดทายของปการศกษา (ระดบมธยมศกษา)

การตดสนผลการประเมนเพอจบระดบการศกษา ใชผลการประเมนปลายปสดทายของระดบการศกษา

เกณฑการตดสนคณภาพการอาน คดวเคราะหและเขยน ม 4 ระดบ ดงน ดเยยม หมายถง มผลงานทแสดงถงความสามารถในการอาน คดวเคราะห และ

เขยนทมคณภาพดเลศอยเสมอ

ด หมายถง มผลงานทแสดงถงความสามารถในการอาน คดวเคราะห และเขยนทมคณภาพเปนทยอมรบ

ผาน หมายถง มผลงานทแสดงถงความสามารถในการอาน คดวเคราะห และเขยนทมขอบกพรองบางประการ

ไมผาน หมายถง ไมมผลงานทแสดงถงความสามารถในการอาน คดวเคราะห และเขยนหรอถามผลงาน ผลงานนนยงมขอบกพรองทตองไดรบการปรบปรงแกไขหลายประการ

รปแบบการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยน

แนวทางการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยน ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไดเสนอรปแบบการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยนไว 4 รปแบบ ดงน

179

รปแบบท 1 การบรณาการตวชวดของการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยนรวมกบการประเมน 8 กลมสาระการเรยนร

รปแบบท 2 การใช เครองมอหรอแบบทดสอบประเมนการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยน

รปแบบท 3 การก าหนดโครงการ/กจกรรมสงเสรมความสามารถในการประเมน การอาน คดวเคราะห และเขยนใหผเรยนปฏบตโดยเฉพาะ

รปแบบท 4 การบรณาการตวชวดของการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยนรวมกบการประเมนกจกรรมพฒนาผเรยน

ตวอยาง การประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยน

ในทน เปนตวอยางรปแบบท 1 การบรณาการตวชวดของการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยนรวมกบการประเมน 8 กลมสาระการเรยนร

วธการ 1. ในแตละรายวชาใหวเคราะห/ตรวจสอบวาตวชวดความสามารถในการอาน

คดวเคราะห และเขยน ปรากฏในหนวยการเรยนรใดบาง หากไมมใหน าตวชวดความสามารถในการอาน คดวเคราะห และเขยนเขาไปบรณาการในหนวยการเรยนรของรายวชานน

2. น าหนวยการเรยนรไปจดกจกรรมการเรยนร 3. ประเมนผลการเรยนรของหนวยการเรยนร 4. น าผลการประเมนรวบยอดของหนวยการเรยนร เปนผลความสามารถในการอาน

คดวเคราะห และเขยน เปนรายวชา

5. น าผลการประเมนความสามารถในการอาน คดวเคราะห และเขยนท ง 8 กลมสาระการเรยนร สรปผลการประเมนในภาพรวม โดยใชคาสถตทเหมาะสม เชน ฐานนยม (Mode)

หรอคาเฉลย (Mean)

180

ขนตอนการด าเนนการ (รปแบบท 1)

ขนตอนท 1 ตรวจสอบตวชวดความสามารถในการอาน คดวเคราะห และเขยน รหสวชา..................................................................รายวชาคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4

การตรวจสอบตวชวดความสามารถในการอาน คดวเคราะหและเขยน

หนวยการเรยนร/ตวชวดความสามารถในการอาน คดวเคราะห และเขยน

ตวชวดท

1 2 3 4 5

1.จ านวนนบ

2.การบวกและการลบ

3.เรขาคณต

4.การคณ

5.การหาร

6.สถตและความนาจะเปน

7.การวด

8.พนท

9.เงน

10.เศษสวน

11.เวลา

12.ทศนยม

13.การบวก ลบ คณ หารระคน

รวมจ านวนครงทประเมน 12 6 5 7 9

ขนตอนท 2 น าหนวยการเรยนรไปจดกจกรรมการเรยนร ขนตอนท 3 ประเมนผลการเรยนรของหนวยการเรยนร ซงมผรบผดชอบประกอบดวย

ผบรหาร คร และคณะกรรมการประเมน ควรด าเนนการดงน 1) ศกษาขอบเขตและตวชวดการประเมน

2) เลอกวธการประเมนทเหมาะสม

3) วางแผนรวมกนวาจะใหมการประเมนผลและรายงานกครง 4) เลอกรปแบบการประเมนทเหมาะสมกบสภาพความพรอมและบรบทของสถานศกษา

181

5) ก าหนดระดบคณภาพ หรอเกณฑในการประเมนเปน 4 ระดบ คอ ดเยยม ด ผาน และไมผาน เพอใชในการตดสนผลรายป (ระดบประถมศกษา) รายภาค (ระดบมธยมศกษา) และจบการศกษาแตละระดบ

ขนตอนท 4 น าผลการประเมนของแตละหนวยการเรยนร มาสรปเปนผลการประเมนความสามารถในการอานคดวเคราะห และเขยนเปนรายวชา โดยมแนวทาง การสรปผล ดงน

1) การสรปผลการประเมนใหสรปจากหนวยการเรยนร เปนรายตวชวด โดยแตละตวชวดสรปเปน 4 ระดบ คอ ดเยยม ด ผาน และไมผาน โดยใชคาสถตทเหมาะสม เชน ฐานนยม (Mode) หรอคาเฉลย (Mean)

2) การสรปผลการประเมนในแตละรายวชา ใหน าผลการประเมนรายตวชวดทง 5 ตวชวดสรปเปน 4 ระดบ ไดแก ดเยยม ด ผาน และไมผาน โดยใชคาสถตทเหมาะสม เชน ฐานนยม (Mode) หรอคาเฉลย (Mean)

3) สรปผลการประเมนความสามารถในการอาน คดวเคราะห และเขยนในแตละรายวชาโดยใชคาสถตทเหมาะสม เชน ฐานนยม (Mode) หรอคาเฉลย (Mean)

การบนทกและสรปผลการประเมนผลการอาน คดวเคราะห และเขยน โดยใชฐานนยม (Mode) ของรายวชาคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4

หนวยการเรยนร/ตวชวดความสามารถในการอาน คดวเคราะห และเขยน

ตวชวดท 1 2 3 4 5

1. จ านวนนบ ดเยยม ดเยยม ดเยยม ดเยยม

2. การบวกและการลบ ด ดเยยม

3. เรขาคณต ด ด ด

4. การคณ ด ผาน ด

5. การหาร ผาน ผาน ด

6. สถตและความนาจะเปน ด ด ผาน ผาน ด

7. การวด ด ด ด

8. พนท ผาน ผาน ผาน

9. เงน ด ด

10. เศษสวน ด ดเยยม ดเยยม

182

การบนทกและสรปผลการประเมนผลการอาน คดวเคราะห และเขยน โดยใชฐานนยม (Mode) ของรายวชาคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4 (ตอ)

หนวยการเรยนร/ตวชวดความสามารถในการอาน คดวเคราะห และ

เขยน

ตวชวดท

1 2 3 4 5

11. เวลา ดเยยม ดเยยม

12. ทศนยม ด ดเยยม ผาน

13. การบวก ลบ คณ หารระคน ด ผาน ด

ผลการประเมน

ดเยยม 2 1 1 4 2

ด 9 2 2 1 5

ผาน 1 3 2 2 2

ไมผาน 0 0 0 0 0

รวม 12 6 5 7 9

สรป ด ผาน ด ดเยยม ด

สรปผลการประเมนความสามารถในการอาน คดวเคราะห และเขยนในรายวชาคณตศาสตรไดระดบด ทงนหากนกเรยนมผลการประเมนในตวชวดใดในระดบไมผาน ครผรบผดชอบและคณะกรรมการประเมนควรเรงจดกจกรรมเพอสงเสรมและพฒนานกเรยนใหมความกาวหนาในตวชวดทยงมจดบกพรอง ควรไดรบการแกไขในระยะเวลาพอสมควรทนกเรยนเกดการเรยนร และสามารถสรางผลงานสะทอนความสามารถอยางแทจรงดวยวธการหลากหลายเหมาะสม กอนสรปผลการประเมน

ขนตอนท 5 น าผลการประเมนความสามารถในการอาน คดวเคราะห และเขยนทง 8 กลมสาระการเรยนร สรปในภาพรวมเปนผลการประเมนความสามารถในการอาน คดวเคราะห และเขยน โดยใชคาสถตทเหมาะสม เชน ฐานนยม (Mode) หรอคาเฉลย (Mean) ดงตาราง

183

การสรปผลการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยน ทง 8 กลมสาระการเรยนรกรณใช ฐานนยม (Mode)

วชา/ระดบคณภาพ ดเยยม ด ผาน ไมผาน

สรปผลการประเมนในภาพรวม

ภาษาไทย

ด

คณตศาสตร

วทยาศาสตร

สงคมศกษาฯ

สขศกษา

ศลปะ

การงานฯ

ภาษาตางประเทศ

สรป 3 4 1 0 8

หมายเหต หากผลการประเมนสรปมจ านวนระดบคณภาพเทากน ใหเลอกสรปผล การประเมนทสงสด แตตองไมมผลการประเมนในรายวชาใดนอยกวา หรอเทากบระดบผาน

5. การรายงานผลการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยน

การรายงานผลการประเมนเปนสงส าคญ ครหรอผรบผดชอบควรด าเนนการอยางรวดเรวและเชอถอได มความถกตอง ครบถวน ซงรปแบบการรายงานขนอยกบการออกแบบการจดการเรยนรการวางแผนรวมกนของผบรหาร คร และคณะกรรมการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยนวาจะจดใหมการประเมนผลกครง รายงานกครง ทงนครผรบผดชอบตองศกษาขอบเขตของตวชวดการประเมนกอนจงจะชวยใหเลอกวธการทจะใชในการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยน ไดอยางเหมาะสม

ทงนวธการหรอรปแบบการบนทกผลการประเมนขนอยกบรปแบบทสถานศกษาเลอกใช บทนน าเสนอตวอยางแบบรายงานผลการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยน กรณสถานศกษาใชรปแบบการบรณาการในรายวชา และการบรณาการกบโครงการ/กจกรรมหรอกจกรรมพฒนาผเรยน แยกเปนระดบประถมศกษา และมธยมศกษา มรายละเอยดดงน

184

ตวอยาง แบบรายงานผลการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยน: บรณาการในรายวชา

ชน................................ปการศกษา............................................วชา............................... . ชอนกเรยน.........................................เลขประจ าตว........................เลขท.........................

ตวชวด

รวมจ านวนครงท

ประเมน

ภาคเรยนท 1 ภาคเรยนท 2

สรป ด

เยยม

(3)

ด

(2) ผาน

(1) ไม

ผาน

(0)

ดเยยม

(3)

ด

(2) ผาน

(1) ไม

ผาน

(0) 1...........................................

2...........................................

3...........................................

4...........................................

5...........................................

สรปรวม

ผลการตดสนการประเมนความสามารถในการอาน คดวเคราะห และเขยน

3 ดเยยม 2 ด 1 ผาน 0 ไมผาน

ความสามารถในการอาน คดวเคราะห และเขยนทควรไดรบการพฒนา

.................................................................................................................... ............................................

............................................................................................... .................................................................

.............................................................................................................. .................................................. (ลงชอ)............................................................... (................................................................)

ครประจ าชน/ครทปรกษา หมายเหต ใชไดกบระดบประถมศกษา

185

ตวอยาง แบบรายงานผลการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยน

ระดบมธยมศกษา................................ โรงเรยน................................................................................................................................................. เขต/อ าเภอ.......................................................จงหวด.......................................................................... ชอนกเรยน...............................................................เลขประจ าตว....... ........ฬ......................................

ตวชวด

ปการศกษา..... ปการศกษา..... ปการศกษา..... สรป ภาค

1

ภาค2

สรป ภาค 1

ภาค2

สรป ภาค 1

ภาค2

สรป

1......................................

2......................................

3......................................

4......................................

5......................................

สรปรวม

ผลการตดสนการประเมนความสามารถในการอาน คดวเคราะห และเขยนระดบมธยมศกษา

3 ดเยยม 2 ด 1 ผาน 0 ไมผาน

ความสามารถในการอาน คดวเคราะห และเขยนทควรไดรบการพฒนา

............................................................................................................................. ..................................

................................................................................................ ...............................................................

............................................................................................................................. .................................. (ลงชอ)............................................................... (................................................................)

ครประจ าชน/ครทปรกษา

หมายเหต ใชไดกบระดบมธยมศกษา

186

2.10 ขอดและขอจ ากดของการวดทกษะการปฏบตงาน

ในการใชวธการวดทกษะการปฏบตงานมขอดและขอจ ากดของการใช ดงน 2.10.1 ขอดของการวดทกษะการปฏบตงาน มดงน

2.10.1.1 ไดรบขอมล/ผลลพธทเปนความรความสามารถทแทจรงในสภาพจรงของผเรยนสอดคลองกบแนวคดการประเมนผลตามสภาพจรง

2.10.1.2 ใชวดพฤตกรรม/ทกษะการน าไปใชไดอยางมประสทธภาพ

2.10.1.3 อาจจะเกดกระบวนการเรยนรในระหวางการทดสอบการปฏบตงาน

2.10.2 ขอจ ากดของการวดทกษะการปฏบตงาน มดงน 2.10.2.1 ใชเวลาในการด าเนนการทดสอบมาก เนองจากจะตองทดสอบทละคน หรอ

เปนกลมเลก ๆ กลมละ 2-3 คนเทานน

2.10.2.2 ใชงบประมาณในการด าเนนการสง เนองจากจะตองใชวสดสนเปลองใน การทดสอบ

2.10.2.3 การใหคะแนนมความเปนอตนยสง ดงนนจ าเปนจะตองมการก าหนดเกณฑการใหคะแนนทชดเจน เพอความเปนปรนยของคะแนน


1. ธรรมชาตของการวดดานทกษะพสย มดงน 1) เปนการวดทสามารถวดกระบวนการปฏบตและคณภาพของผลงานทงเปนรายบคคลและรายกลม 2) เปนการวดทจะตองเลอกใชวธการวดทเหมาะสมและสอดคลองกบธรรมชาตของวชาแตละวชาทแตกตางกน3) เปนการวดทสามารถวดไดทงกระบวนการหรอคณภาพผลงาน และ 4) จ าแนกการวดออกเปน ระดบพฤตกรรม ระดบผลลพธ และระดบประสทธผล

2. ในการวดทกษะพสยม หลกการดงน 1) ก าหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมใหชดเจนทสามารถวดและสงเกตได 2) ก าหนดงานหรอสถานการณในการปฏบต ใหมความสอดคลองกน 3) ก าหนดวธการด าเนนการไดเหมาะสมกบลกษณะของงานหรอสถานการณ 4) ก าหนดวธ การด าเนนการวดผลทมความยตธรรม 5) ก าหนดเครองมอทจะใชวดการปฏบต 6) ก าหนดการใหคะแนนทชดเจนและมความครอบคลม 7) ก าหนดการประเมนผลจ าแนกเปนแบบองกลมหรอแบบ องเกณฑ หรอแบบพฒนาการ และ 8) ก าหนดจ านวนครงในการวดทกษะหลาย ๆ ครง 2. ทกษะการปฏบต หมายถง การเคลอนไหวทางกายภาพ การควบคมการเคลอนไหวของรางกาย และการใชทกษะทเกยวของกบการเคลอนไหว ซงประกอบดวยการเคลอนไหวของรางกายและการประสานสมพนธของทกษะตาง ๆ ซงอาจเปนการเคลอนไหวแบบพนฐาน (Fundamental

187

Movement) หรอเปนการแสดงการปฏบตงานตามกระบวนการตาง ๆ กได การพฒนาทกษะ การปฏบตตองอาศยการฝกฝน อยางไรกตามเอกสารทเกยวของกบทกษะการปฏบตมกกลาวถงค าศพท 3 ค า ไดแก “Psychomotor Skill” ค าวา “Practical Skill” และค าวา “Performance” ซงมความหมายเกยวของกบทกษะการปฏบตงานเหมอนกน แตมนยแตกตางกนเลกนอยในรายละเอยด



1. ธรรมชาตของการวดดานทกษะพสยมอะไรบาง 2. หลกการวดทกษะพสยขอใดส าคญทสด เพราะเหตใด

3. การวดทกษะการปฏบต หมายถงอะไร จงอธบายและยกตวอยาง 4. เพราะเหตใดในการจดกจกรรมการเรยนการสอนจงตองมการวด "ทกษะการปฏบต" 5. ธรรมชาตของการวดทกษะการปฏบตทครผสอนควรค านงถงมากทสดคออะไร

6. ในการวดทกษะการปฏบตทมประสทธภาพ มหลกการในการปฏบตอยางไร

7. ใหอธบายวธการสรางเครองมอการวดทกษะการปฏบตตามจดประสงคการเรยนรในรายวชาทรบผดชอบ

8. ครจะทราบไดอยางไรวาเครองมอวดการปฏบตทสรางขนนนมคณภาพ

9. ปญหาทเกดขนจากการวดทกษะการปฏบตทจะตองระมดระวงมากทสดคออะไร

10. ใหสรางผงความคดใน 9 หวขอตอไปนพรอมทงระบายส 10.1 เหตผลในการวดทกษะการปฏบต 10.2 ลกษณะการด าเนนการวดทกษะการปฏบต 10.3 จดมงหมายในการวดทกษะการปฏบต 10.4 หลกการของการวดทกษะการปฏบต 10.5 ระดบของการวดทกษะการปฏบต 10.6 การเลอกใชเครองมอในการวดทกษะการปฏบต 10.7 ขนตอนในการวดทกษะการปฏบต 10.8 หลกการในการสรางเครองมอวดทกษะการปฏบต

10.9 ขอดและขอจ ากดของการวดทกษะการปฏบต

188


กมลวรรณ ตงธนกานนท. (2557). การวดและปนะเมนทกษะการปฏบต . กรงเทพฯ: โรงพมพ แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ภทรา นคมานนท. (2543). การประเมนผลการเรยน. กรงเทพฯ: หางหนสวนจ ากดทพยวสทธ. สวมล วองวานช. (2546). การประเมนผลการเรยนรแนวใหม. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย.

ส.วาสนา ประวาลพฤกษ. (2544). คมอการอบรมเชงปฏบตการเพอพฒนาบคลากรทางการศกษาเรอง หลกการและเทคนคการประเมนทางการศกษา. กรงเทพฯ: บรษท เดอะมาสเตอรกรป แมเนจเมนต จ ากด.

สนนท ศลโกสม. (ม.ป.ป). “การทดสอบภาคปฏบต” ในการวดผลและประเมนผลการศกษา สารานกรมศกษาศาสตร อนดบ 3. โดยบรรณาธการ ส าเรง บญเรองรตน. กรงเทพ :

กอปป แอนด ปรนท. สมชาย วรกจเกษมสกล. (2559). การวดและประเมนผลการศกษา. พมพครงท 7. อดรธาน:

โรงพมพอกษรศลป. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน . (2553). ชดฝกอบรมการวดและประเมนผล


189


คณภาพของเครองมอวดผลการศกษา


1. บอกจดประสงคในการวเคราะหขอสอบได 2. อธบายความหมายของคณภาพของเครองมอวดผลได 3. ค านวณคณภาพของเครองมอวดผลได 4. อธบายองคประกอบทมผลตอความเทยงตรงได 5. อธบายองคประกอบทมผลตอความเชอมนได

6. อธบายคณภาพของแบบสงเกตได 7. อธบายคณภาพของแบบสมภาษณได


1. คณภาพของแบบทดสอบ

2. คณภาพของแบบสอบถาม 3. คณภาพของแบบสงเกต

4. คณภาพของการสมภาษณ




2. ผสอนอธบายเนอหาบทท 6 คณภาพของเครองมอวดผลการศกษา ดวย Microsoft

PowerPoint


4. ใหนกศกษารวมกนอภปรายในประเดน “อะไรคอคณภาพจ าเปนเพอใชในการแสดงหลกฐานวาแบบทดสอบเปนแบบทดสอบทด” เพอหาขอสรปรวมกน



190

7. ใหนกศกษาตอบค าถามเชงปฏบตการประจ าบทท 6 ขอ 1-9 เปนรายบคคล แลวสงในสปดาหหนา 8. มอบหมายใหนกศกษาศกษาเอกสารประกอบการสอนมาลวงหนา



2. ผสอนอธบายเนอหาบทท 6 คณภาพของเครองมอวดผลการศกษา ดวย Microsoft

PowerPoint


4. ใหนกศกษารวมกนอภปรายในประเดน “อะไรคอคณภาพจ าเปนเพอใชในการแสดงหลกฐานวาเครองมอเปนแบบสอบถามทด แบบสมภาษณทด และแบบสงเกตทด” เพอหาขอสรปรวมกน



7. ใหนกศกษาตอบค าถามเชงปฏบตการประจ าบทท 6 ขอ 10 เปนรายบคคล แลวสงในสปดาหหนา 8. มอบหมายใหนกศกษาศกษาเอกสารประกอบการสอนมาลวงหนา



2. เอกสารประกอบการเรยนการสอนเรอง “คณภาพของเครองมอวดผลการศกษา”

3. แหลงการเรยนรทางอนเตอรเนตเกยวกบการวดและประเมนผล ไดแก

3.1 วดผลจดคอม www.watpon.com




191


ณฏฐภรณ หลาวทอง. (2559). การสรางเครองมอการวจยทางการศกษา. กรงเทพฯ: โรงพมพ แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.




สมพร สทศนย. (2545). การทดสอบทางจตวทยา. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.


192



1. บอกจดประสงคในการวเคราะหขอสอบได 2. อธบายความหมายของคณภาพของเครองมอวดผลได 3. ค านวณคณภาพของเครองมอวดผลได 4. อธบายองคประกอบทมผลตอความเทยงตรงได 5. อธบายองคประกอบทมผลตอความเชอมนได 6. อธบายคณภาพของแบบสงเกตได 7. อธบายคณภาพของแบบสมภาษณได





193

บทท 6

คณภาพของเครองมอวดผลการศกษา

การตรวจสอบคณภาพของแบบทดสอบวดผลสมฤทธเปนหนาทของคร ครตองสามารถแสดงหลกฐานวาแบบทดสอบทสรางขนมคณภาพ โดยการวเคราะหคณภาพของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ไดแก ความเทยงตรง ความเชอมน คาความยาก และอ านาจจ าแนก การวเคราะหขอสอบรายฉบบ ไดแก ความเชอมน การวเคราะหขอสอบรายขอ ไดแก ความเทยงตรง ความยากและอ านาจจ าแนก นอกจากนแบบสอบถาม แบบสงเกต และแบบสมภาษณตองมหลงฐานทแสดงวามคณภาพเชนกนกบแบบทดสอบ ดงน

1. คณภาพของแบบทดสอบ

คณภาพของแบบทดสอบแสดงไดจากการวเคราะหขอสอบ ดงน 1.1 ความหมายของการวเคราะหขอสอบ

การวเคราะหขอสอบ (Item Analysis) เปนเทคนคของการตรวจสอบคณภาพของแบบทดสอบรายขอ ตวบงชคณภาพของแบบทดสอบทส าคญไดแก คาความยากของขอสอบ และคาอ านาจจ าแนกของขอสอบ ผลการวเคราะหจะท าใหทราบวาแบบทดสอบแตละขอไดท าหนาทอยางเหมาะสมหรอไม (ศรชย กาญจนวาส, 2556 : 221)

1.2 ขนตอนการสรางแบบทดสอบและการหาคณภาพแบบทดสอบ

ในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทมคณภาพ จากการสงเคราะหมขนตอนใน การด าเนนการดงน 1.2.1 ศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และหนงสอประกอบการเรยนการสอนในวชาทสอน เพอใหทราบวามมาตรฐานการเรยนรและตวชวดใดบางทนกเรยนตองเรยนร 1.2.2 วเคราะหหลกสตรและสรางผงแบบทดสอบ

1.2.3 สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธตามผงทวางไวใหครอบคลมตามระดบพฤตกรรมทก าหนด ในจ านวนทมากกวาทตองการใชประมาณ 1.5 เทา เชน ตองการใชแบบทดสอบ 10 ขอ ใหสรางแบบทดสอบ 15 ขอ เปนตน

194

1.2.4 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทสรางขนไปหาความเทยงตรง โดยใหผเชยวชาญจ านวน 3 ทาน พจารณาวาแบบทดสอบทสรางขนในแตละขอสามารถวดไดในสงทตองการจะวดหรอไม

1.2.5 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทมความเทยงตรงไปทดลองใชกบนกเรยนทไมใชกลมตวอยางอยางนอยจ านวน 30 คน ทเคยเรยนในเนอหานนมาแลว 1.2.6 วเคราะหแบบทดสอบเปนรายขอ โดยค านวณหาคาความยาก และอ านาจจ าแนก

1.2.7 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธขอทมคาความยากและคาอ านาจจ าแนกผานเกณฑ ในจ านวนทตองการใช ไปหาคาความเชอมนรายฉบบ เชน สรางแบบทดสอบ 15 ขอ ผเชยวชาญใหแบบทดสอบมความเทยงตรง 14 ขอ เมอน าไปทดลองใชพบวามคาความยากและอ านาจจ าแนกผานเกณฑ 12 ขอแตครตองการใชแบบทดสอบเพยง 10 ขอ ดงนนใหเลอกแบบทดสอบมา 10 ขอจาก 12 ขอ ไปหาคาความเชอมนรายฉบบ แตถามแบบทดสอบผานเกณฑไมถงจ านวน 10 ขอ ครควรเรมขนตอนขอ 3 ถงขอ 7 ใหมอกครง 1.2.8 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทสรางขนไปใชกบกลมตวอยางทก าหนดไว 1.2.9 น าคะแนนทไดมาแปลความหมายและประเมนผลตามจดประสงคทตองการ

1.2.10 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทสรางขนมาจดท าธนาคารขอสอบเพอน าไปใชใหเกดประโยชนตอไป ดงแสดงในภาพท 6.1

195

ภาพท 6.1 ขนตอนการสรางแบบทดสอบและการหาคณภาพแบบทดสอบ

ศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และหนงสอประกอบการเรยนการสอนในวชาทสอน

วเคราะหหลกสตรและสรางผงแบบทดสอบ

สรางแบบทดสอบตามผงทวางไวใหครอบคลมตามระดบพฤตกรรมทก าหนด ในจ านวนทมากกวาทตองการใชประมาณ 1.5 เทา

น าแบบทดสอบทสรางขนไปหาความเทยงตรง

น าแบบทดสอบทมความเทยงตรงไปทดลองใชกบนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง อยางนอยจ านวน 30 คน

วเคราะหแบบทดสอบเปนรายขอ โดยค านวณหาคาความยาก และอ านาจจ าแนก

น าแบบทดสอบไปหาคาความเชอมนรายฉบบ

น าแบบทดสอบทสรางขนไปใชกบกลมตวอยางทก าหนดไว

น าคะแนนทไดมาแปลความหมายและประเมนผลตามจดประสงคทตองการ

น าแบบทดสอบทสรางขนมาจดท าคลงแบบทดสอบเพอน าไปใชใหเกดประโยชนตอไป

ผาน ไม

ผาน

196

1.3 การวเคราะหขอสอบรายฉบบ

การวเคราะหขอสอบแบบรายฉบบจะอยในขนตอนสดทายของการว เคราะหขอสอบ คอความเชอมน มรายละเอยดดงน

1.3.1 ความเชอมน

1.3.1.1 ความหมายของความเชอมน

นกวชาการไดน าเสนอความหมายของความเชอมน ดงน ความเชอมน หมายถง เปนความนาเชอถอของขอมลทไดจากเครองมอการวจย ซงสามารถตรวจสอบไดจากความสอดคลองของขอมล (ณฏฐภรณ หลาวทอง, 2559 : 107) ความเชอมน เปนคาสมประสทธสหสมพนธระหวางคะแนนสองชดจากแบบทดสอบทมความเทาเทยมกนของคนกลมเดยวกน (Ebel & Frisbie, 1986: 71) สรปไดวา ความเชอมน เปนคณภาพของเครองมอในการวดผล ทสามารถใชวดหลาย ๆ ครง แลวไดผลของการวดมความคลายคลงกน “วดไดอยางคงเสนคงวา” ภาพท 6.2 แสดงวาในการทดสอบครงท 1 นาย B ไดล าดบท 1 นาย A ไดล าดบท 2 และ นาย C ไดล าดบท 3 และในการทดสอบครงท 2,3… ซงผลการทดสอบยงคงมล าดบทคลาย ๆ เดม (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 169)

ภาพท 6.2 ความเชอมนของเครองมอในการวด

1.3.1.2 วธการประมาณคาความเชอมน

1) ความเชอมนแบบวดความคงท (Measure of Stability) ทเปนวธการทดสอบซ า (Test-Retest Method) โดยใชแบบทดสอบฉบบเดยวกนไปทดสอบกบผสอบกลมเดยวกน 2 ครงทใชชวงเวลาทตางกนแลวน าคะแนนทไดมาค านวณหาคาสมประสทธสหสมพนธแบบ เพยรสน (Pearson Product Moment Correlation Coefficient) ถาเปนขอมลในระดบอนตรภาค แตถาเปนขอมลในระดบเรยงอนดบ จะค านวณหาคาสมประสทธสหสมพนธแบบสเปยรแมน ดงแสดงในภาพท 6.3

ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3

A

A A B B B C C

C

197

ใชเวลาทตางกน

ใชแบบทดสอบฉบบเดยวกน

rXY

ภาพท 6.3 วธการทดสอบซ า


โดยมสตรค านวณ คาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน ดงน

rXY = N ∑ XY− ∑ X ∑ Y√[∑ X2− (∑ X)2][∑ Y2− (∑ Y)2]

โดยท rXY เปน คาสมประสทธสหสมพนธระหวางคะแนนครงท 1 และครงท 2

∑ X เปน ผลรวมของคะแนนสอบในครงท 1

∑ Y เปน ผลรวมของคะแนนสอบในครงท 2

∑ X2 เปน ผลรวมของคะแนนสอบในครงท 1 ของผสอบแตละคนยกก าลงสอง ∑ Y2 เปน ผลรวมของคะแนนสอบในครงท 2 ของผสอบแตละคนยกก าลงสอง ∑ XY เปน ผลรวมของผลคณของคะแนนสอบในครงท 1 และครงท 2

N เปน จ านวนผสอบ

สตรค านวณหาคาสมประสทธสหสมพนธแบบสเปยรแมน ดงน

ρ = 1 − 6 ∑ D2N(N2− 1)

โดยท ρ เปน สมประสทธสหสมพนธสเปยรแมนระหวางคะแนนครงท 1 และครงท 2

N เปน จ านวนค D เปน ผลตางของอนดบทแตละค

แบบทดสอบ A

แบบทดสอบ B

คะแนน X คะแนน Y

198

โดยทคาสมประสทธความเชอมนทไดจากการค านวณจะมคาตงแต -1.00 ถง 1.00 แตเนองจากเปนการค านวณจากคะแนนเดมและคะแนนใหมของผสอบกลมเดยวกน ดงนนจะได ความเชอมนมคาสมประสทธอยระหวาง 0 ถง 1 เทานน แตประเดนทควรระมดระวงในการใชวธการน คอ คณลกษณะทจะวดจะตองมความคงท และระยะเวลาททดสอบซ าจะตองมความเหมาะสม กลาวคอ ไมเรวเกนไปเนองจากมผลตกคาง (การจดจ า) จากการทดสอบครงแรก และไมชาเกนไปทจะมตวแปรแทรกซอน เชน วฒภาวะ หรอการเรยนรทเพมขน

2) ความเชอมนแบบสมมลหรอคขนาน (Measure of Equivalence) หรอวธการทดสอบโดยใชแบบทดสอบทสมมลกนหรอคขนาน (Equivalent-Form Method) เปนการน าแบบทดสอบ 2 ฉบบทมความสมมลกนไปทดสอบกบผสอบกลมเดยวกน (ท าไดคอนขางยาก) แลวน าคะแนนทไดจากแบบทดสอบทง 2 ฉบบมาหาคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน ดงแสดงในภาพท 6.4

แบบทดสอบทสมมลกน

(คขนานกน)

rXY

ภาพท 6.4 วธการทดสอบแบบสมมล


แบบทดสอบทสมมลกน/คขนานกน หมายถง แบบทดสอบ 2 ฉบบทคลายคลงกนหรอเทาเทยมกนโดยมโครงสรางการวดและเนอหาเดยวกนมคาเฉลยและความแปรปรวน ความเชอมนและความคลาดเคลอนมาตรฐานของคะแนนทไดจะใกลเคยงกนและเพอใหเกดความสมดลใน การน าไปใช อาจจะแบงใหรอยละ 50 ท าแบบทดสอบฉบบ A กอนฉบบ B และอกรอยละ 50 ท าแบบทดสอบฉบบ B กอนฉบบ A โดยทคาสมประสทธสหสมพนธทไดจะมคาอยระหวาง 0 ถง 1

3) ความเชอมนแบบวดความคงทและสมมลกน (Measure of Stability and

Equivalence) หรอวธทดสอบซ าดวยแบบสอบทสมมล (Test-Retest with Equivalent Form) เปนการทดสอบผสอบกลมเดยวกน 2 ครงในเวลาทตางกนโดยใชแบบทดสอบทมความสมมลกนแลวน า




199

คะแนนทไดจากแบบทดสอบทง 2 ฉบบหาคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน ดงแสดงในภาพท 6.5

แบบทดสอบทสมมลกน

ใชเวลาตางกน

rXY

ภาพท 6.5 วธการทดสอบแบบซ าและสมมล


ส าหรบองคประกอบทสงผลตอวธการนกคอ คณลกษณะทจะวดตองคงท การใชชวงเวลาสอบซ าทเหมาะสม และความสมมลกนของแบบทดสอบ และวธการทสมดลในการจด การทดสอบทง 2 ฉบบ

4) ความ เช อม น แบบว ดความสอดคล อ งภาย ใน ( Measure of Internal

Consistency) หรอวธการตรวจสอบความสอดคลองภายใน (Internal Consistency Method) เปนวธการประมาณคาความเชอมนของแบบทดสอบทใชการทดสอบเพยงครงเดยว แบบทดสอบฉบบเดยวและผสอบกลมเดยวแลวน าผลไปวเคราะหความเปนเอกพนธเนอหา (Homogeneity) ของแบบทดสอบวาวดเนอหาสาระเดยวกนเพยงใด โดยถาวดเนอหาสาระเดยวกนเมอท าการวดซ าจะไดผลการวดทสอดคลองกน โดยมวธการตรวจสอบความสอดคลองภายในดงน

4.1 วธการทดสอบแบบแบงครงแบบทดสอบ (Split-Half Method) เปน การน าแบบทดสอบฉบบเดยวไปตรวจสอบกบผสอบกลมเดยว และแบงแบบทดสอบออกเปน 2 สวนทมความสมมลกนมากทสด (จ าแนกตามขอค-ขอค, จบสลาก, จบคตามเนอหาแลวแยกเปน 2 ฉบบ) น ามาตรวจใหคะแนนแลวน าคะแนนทไดจากแบบทดสอบทง 2 สวน มาหาคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสนไดคาสมประสทธ เชอมนครงฉบบ จะตองน าคาท ไดไปค าน วณหาสมประสทธ ความเชอมนทงฉบบของสเปยรแมน-บราวน (Spearman-Brown) ดงแสดงในภาพท 6.6




200

คะแนนครงฉบบ

r12XY (สมประสทธความเชอมนครงฉบบ)

rXY (สมประสทธความเชอมนทงฉบบ)

ภาพท 6.6 วธการทดสอบการแบงครงแบบทดสอบ


การหาคาความเชอมนทงฉบบของสเปยรแมน-บราวน ค านวณคาสมประสทธ ความเชอมนไดดงสตรค านวณ (Gronlund, 1976: 111 อางองใน สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559:

185) rXY =

2r12XY1+ r12XY

เมอ rXY เปน สมประสทธความเชอมนทงฉบบ

r12XY เปน สมประสทธความเชอมนครงฉบบ

4.2 วธของคเดอร-รชารดสน (Kuder-Richardson Method) เปนวธการทพฒนาโดยคเดอรและรชารดสน ทเปนการแกปญหาของการประมาณคาความเชอมนทใชวธการแบงครงแบบทดสอบทแตกตางกนจะใหคาความเชอมนทแตกตางกน และใชส าหรบแบบทดสอบทใหคะแนนแบบ 0,1 เทานนจ าแนก ใชสตรของคเดอร-รชารดสน 20 (K-R20) โดยแบบทดสอบแตละขอ ไมจ าเปนตองมความยากงายเทากน แตควรมจ านวนแบบทดสอบอยางนอย 20 ขอ โดยมสตรค านวณ

แบบทดสอบ

คะแนน

คะแนน Y คะแนน X

201

K-R20 = [ kk−1] [1 − ∑ PiqiSt2 ]

เมอ K-R20 เปน สมประสทธความเชอมนของของคเดอร-รชารดสน 20

pi เปน สดสวนของผตอบถกในขอท i qi เปน สดสวนของผตอบผดในขอท I = 1-p

St2 เปน ความแปรปรวนของคะแนนรวม

K เปน จ านวนแบบทดสอบ

โดยทสตรการค านวณ K-R20 จะมความคลายกบสตรการหาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค เนองจาก pi qi ของ K-R20 กคอความแปรปรวนของคะแนนรายขอ (St2) ของสมประสทธแอลฟาของครอนบาคนนเอง สตร K-R21 เปนสตรการค านวณคาสมประสทธ ความเชอมนทมขอตกลงเบองตนวาแบบทดสอบแตละขอตองมความยากงายเทากน/ใกลเคยงกน และสตรการค านวณมความซบซอนนอยลงแตสตรการค านวณ K-R21 จะใหคาความเชอมนทต ากวา การค านวณดวยสตร K-R20 ใชในกรณคะแนนของแบบทดสอบไมใชแบบ 0,1 เหมาะกบแบบทดสอบแบบอตนย มสตรค านวณ

K-R21 = [ kk−1] [1 − X(k− X)kSt2 ]

เมอ K-R21 เปน สมประสทธความเชอมนของคเดอร-รชารดสน 21

X เปน คาเฉลยของคะแนนรวม



4.3 วธสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Method) ใชกบแบบทดสอบทการใหคะแนนไมใชแบบ 0,1 ทไดจากการปรบขยายสตร K-R20 โดยการแบงแบบทดสอบออกเปน k สวน และเมอค านวณความแปรปรวนของคะแนนแตละสวนและ ความแปรปรวนของคะแนนรวมสามารถน าไปใชประมาณคาความเชอมนแบบความสอดคลองภายในทน าเสนอในชอ สมประสทธแอลฟาของครอนบาค (α - Coefficient) มสตรค านวณดงน

202 α = [ kk−1] [1 − ∑ σi2σx2 ]

เมอ σ เปน สมประสทธแอลฟาของครอนบาค

σi2 เปน ความแปรปรวนของขอทหรอองคประกอบท σX2 เปน ความแปรปรวนของคะแนนรวม

K เปน จ านวนแบบทดสอบ/องคประกอบของทงฉบบ

แตถาเปนการค านวณคาความเชอมนโดยใชสมประสทธแอลฟาจากกลมตวอยางจะใชสตรค านวณ

α = [ kk−1] [1 − ∑ Si2Sx2 ]

เมอ 𝛼 เปน สมประสทธแอลฟาของครอนบาค

Si2 เปน ความแปรปรวนของขอทหรอองคประกอบท SX2 เปน ความแปรปรวนของคะแนนรวม

K เปน จ านวนแบบทดสอบ/องคประกอบของทงฉบบ

การหาสมประสทธแอลฟาจะใหคาความเชอมนของแบบทดสอบไดด กตอเมอแบบทดสอบฉบบนนไดวดคณลกษณะเพยงคณลกษณะเดยวเทานน และจ านวนขอหรอองคประกอบแตละองคประกอบในฉบบมคาเทาเทยมกนจะท าใหไดคาความเชอมนทใกลเคยงกบความเชอมนทแทจรงของแบบทดสอบ และเปนวธการทไดรบความนยมเนองจากทดสอบกลมผสอบครงเดยวและใชไดอยางหลากหลายทงแบบทดสอบแบบ 0-1 หรอแบบการใหคะแนนแบบถวงน าหนกหรอก าหนดคะแนนแบบมาตราสวนประมาณคาหรอแบบทดสอบแบบอตนย เปนตน

5. วธการตรวจสอบความเชอมนของแบบทดสอบแบบองเกณฑ เปนความเชอมนแบบหาความคงทของความร (Stability Reliability) เปนการตรวจสอบความเชอมนโดยน าแบบทดสอบมาสอบซ า 2 ครง แลวน าคะแนนมาหาความคงทของการรอบร และไมรอบรทไดจากการก าหนดจดตดทเหมาะสม โดยใชตารางท 6.1 และสตร Phi Coefficient (∅) (พศษฐ ตณฑวณช, 2543: 278-279)

203 ∅ =

AD−BC√(A+B)(C+D)(A+C)(B+D)

ตารางท 6.1 ตารางประกอบการค านวณความเชอมน

ผลการสอบ การทดสอบครงท 1

รวม รอบร ไมรอบร

ครงท 2 รอบร

ไมรอบร A

C

B

D

A+B

C+D

รวม A+C B+D A+B+C+D

ทมา : พศษฐ ตณฑวณช (2543: 278-279)

1.3.1.3 การประมาณคาความเชอมนของแบบทดสอบแบบอตนย การประมาณคาความเชอมนของแบบทดสอบทมวธการใหคะแนนทไมใช 0,1 มวธการวเคราะหทหลากหลายวธ โดยพจารณาวาคะแนนทไดจากการตรวจประเมนของครมความสอดคลองกนหรอไม ดงน 1) วธสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Method) ใชกบแบบทดสอบทการใหคะแนนไมใชแบบ 0,1 โดยการแบงแบบทดสอบออกเปน k สวน และเมอค านวณความแปรปรวนของคะแนนแตละสวนและความแปรปรวนของคะแนนรวมสามารถน าไปใชประมาณคาความเชอมนแบบความสอดคลองภายในทน าเสนอในชอ สมประสทธแอลฟาของ ครอนบาค (α - Coefficient) มสตรค านวณดงน α = [ kk−1] [1 − ∑ σi2σx2 ]

แตถาเปนการค านวณคาความเชอมนโดยใชสมประสทธแอลฟาจากกลมตวอยางจะใชสตรค านวณ α = [ kk−1] [1 − ∑ Si2Sx2 ]

การค านวณหาคาความเชอมนโดยใชสมประสทธแอลฟาของครอนบาค แสดงในตวอยางท 6.1

204

ตวอยางท 6.1 ใหหาความเชอมนของแบบทดสอบโดยใชสมประสทธแอลฟาของครอนบาคเมอก าหนดให ∑ 𝑆𝑖2= 1.35 และ SX = 2.02

วธท า

สตรการค านวณสมประสทธแอลฟาของครอนบาค α = [ kk−1] [1 − ∑ Si2Sx2 ]

แทนคา α = [ 66−1] [1 − (1.35)(2.02)2] = 0.80

ดงนนความเชอมนของแบบทดสอบฉบบนเทากบ 0.80

2) ดชนความสอดคลองระหวางผประเมน (Rater Agreement Index: RAI) เปนการหาคาความเชอมนชนดหนงของแบบประเมนทมการใหคะแนนเปนชวงสเกล I สเกลซงคา RAI ทไดมพสยต งแต 0 - 1 ถ า RAI คาเข าใกล 1 แสดงว าผ ประเมนมความเหนสอดคลองกนมาก

(ฉตรศร ปยะพมลสทธ, ม.ป.ป.) ให Rmnkแทนการใหคะแนนของผประเมนคนท m บนพฤตกรรมท k ในกลมตวอยางคนท n ให ��nk เปนคาเฉลยของการประเมนจ านวน M คน นนคอ ��nk= 1𝑀 ∑ 𝑅𝑚𝑘𝑀

𝑅𝐴𝐼 = 1 − ∑ ∑ ∑ |𝑅𝑚𝑛𝑘 − �� nk|𝑀𝑁𝐾𝐾𝑁(𝑀 − 1)(𝐼 − 1)

วธการหาความเชอมนจากแบบทดสอบแบบอตนย แสดงในตวอยางท 6.2

205

ตวอยางท 6.2 มครผประเมน 3 ทาน ตรวจประเมนนกเรยน 3 คน คนละ 4 พฤตกรรม โดยแบบประเมนเปนมาตรประมาณคา 5 ระดบ

𝑅𝐴𝐼 = 1 − ∑ ∑ ∑ |𝑅𝑚𝑛𝑘 − �� nk|𝑀𝑁𝐾𝐾𝑁(𝑀 − 1)(𝐼 − 1)

= 1 − 284 × 3(3 − 1)(5 − 1) = .708

คา RAI ทค านวณได .708 บงชถงความสอดคลองกนสงระหวางผประเมน

3) ความสอดคลองระหวางครผทประเมนใหคะแนนแบบทดสอบแบบอตนยโดยค านวณจากสตรสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน โดยมสตรค านวณคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 171) ดงแสดงในตวอยางท 6.3 แบบทดสอบจ านวน 1 ขอ คะแนนเตม 10 คะแนน ของนกเรยนจ านวน 5 คน ตรวจใหคะแนนโดยครผประเมน 2 คน มวธการค านวณ ดงน

206

ตวอยางท 6.3 จากผลการตรวจใหคะแนนโดยครผประเมน 2 คน แบบทดสอบจ านวน 1 ขอ คะแนนเตม 10 คะแนน ของนกเรยนจ านวน 5 คน ใหหาความเชอมนของแบบทดสอบฉบบนโดยใชสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน

วธท า

นกเรยน

คนท ครคนท 1

(X)

ครคนท 2

(Y) X2 Y2 XY

1 5 4 25 16 20

2 6 6 36 36 36

3 7 8 49 64 56

4 5 6 25 36 30

5 8 9 64 81 72

รวม ∑ X = 31 ∑ Y = 33 ∑ X2 = 199 ∑ Y2 = 233 ∑ XY = 214

จากสตร สมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน rXY = N ∑ XY− ∑ X ∑ Y√[∑ X2− (∑ X)2][∑ Y2− (∑ Y)2]

แทนคา rXY = 5(214)− (31)(33)√[5(199)− (31)2][5(233)− (33)2] = 0.925

แสดงวาแบบทดสอบฉบบนมความความสอดคลองระหวางครผประเมนเทากบ 0.925

1.3.1.4 ความเชอมนของแบบทดสอบแบบปรนย

แบบดสอบแบบปรนยมลกษณะการใหคะแนน 0,1 ดงนนความเชอมนของแบบทดสอบแบบปรนยควรใชสตรของคเดอร-รชารดสน 20 (K-R20) โดยแบบทดสอบแตละขอไมจ าเปนตองมความยากงายเทากน แตควรมจ านวนแบบทดสอบอยางนอย 20 ขอ โดยมสตรค านวณ

K-R20 = [ kk−1] [1 − ∑ PiqiSt2 ]

เมอ K-R20 เปน สมประสทธความเชอมนของของคเดอร-รชารดสน20

pi เปน สดสวนของผตอบถกในขอท i qi เปน สดสวนของผตอบผดในขอท I = 1-p

207



การค านวณหาคาความเชอมนของแบบทดสอบแบบปรนยดวยสตร K-R20 แสดงในตวอยางท 6.4

ตวอยางท 6.4 จากตารางแสดงรายละเอยดการตอบแบบทดสอบจ านวน 6 ขอ ของผเรยนจ านวน 10 คน ทมคะแนนเฉลยเทากบ 2.90 และสวนเบยงเบนทงฉบบเทากบ 2.02 ใหหาความเชอมนของแบบทดสอบโดยใชสตร K-R20 และ K-R21

วธท า

ผเรยน

คนท ขอท

1 2 3 4 5 6

1 0 1 0 1 0 1

2 0 0 0 0 0 0

3 1 0 1 1 1 0

4 1 1 1 1 1 1

5 0 0 1 0 0 0

6 0 0 1 1 1 0

7 0 0 0 1 0 0

8 1 0 1 1 1 0

9 0 0 0 0 1 0

10 1 1 1 1 1 1

pi 0.4 0.3 0.6 0.7 0.6 0.3

qi 0.6 0.7 0.4 0.3 0.4 0.7

Pi qi 0.24 0.21 0.24 0.21 0.24 0.21 ∑ piqi = 1.35

สตรการค านวณหา K-R20 = [ kk−1] [1 − ∑ PiqiSt2 ]

แทนคา K-R20 = [ 66−1] [1 − 1.35(2.02)2] = 0.80

ดงนน ความเชอมนของแบบทดสอบฉบบนทค านวณดวย K-R20 เทากบ 0.80

208

1.3.1.5 องคประกอบทมผลตอสมประสทธความเชอมน

การหาสมประสทธของความเชอมนใด ๆ ทไดคาสมประสทธต า หรอสง จะขนอยกบองคประกอบตอไปน (Crocker & Algina, 1986 อางองใน ศรชย กาญจนวาส , 2556: 84-89;

Gronlund, 1981: 104-111 อางองใน สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 179-180) 1) ความเปนเอกพนธของกลมผสอบ (Group Homogeneity) ในกลมผสอบทม

ความรความสามารถทใกลเคยงกนเมอน าคะแนนมาหาคาสมประสทธความเชอมนจะไดคาสมประสทธทต ากวาสมประสทธความเชอมนทไดจากกลมผสอบววธพนธ (Group Heterogeneity) ทมความสามารถทหลากหลายคละกน และขนาดของกลมผสอบควรมประมาณ 6-10 เทาของจ านวนแบบทดสอบจงจะไดความเชอมนทเปนจรง

2) ความยาวของแบบทดสอบ (Test Length) การเพมจ านวนแบบทดสอบทมความคขนานกบแบบทดสอบเดมทมอยจะท าใหคาสมประสทธความเชอมนของแบบทดสอบฉบบนน มคาทสงขน แตจะตองไมยาวมากเกนไปจนท าใหผสอบเหนอยลา

3) ความสมพนธระหวางแบบทดสอบ (Interitem Correlation) แบบทดสอบฉบบใดทมความเปนเอกพนธของคณลกษณะหรอเนอหาแสดงวาแบบทดสอบฉบบนนมความสมพนธระหวางแบบทดสอบสงอนจะสงผลตอคาสมประสทธความเชอมนของแบบทดสอบฉบบนน

4) ก าหนดเวลาทใชในการท าแบบทดสอบ (Time Limit) แบบทดสอบทสรางและพฒนาเปนอยางดและไดก าหนดเวลาทใชในการทดสอบทเหมาะสมกบแบบทดสอบจะไดคาสมประสทธความเชอมนทสง แตถาใหเวลาทจ ากดหรอมากจนเกนไปจะท าใหคาสมประสทธ ความเชอมนมแนวโนมลดลง

5) วธการท ใช ในการประมาณคาสมประสทธ ความเช อมน ( Method of

Estimating Reliability) ในการเลอกใชวธการประมาณคาสมประสทธความเชอมนมหลายวธและ แตละวธจะมความเหมาะสมกบแบบทดสอบทมลกษณะและจดมงหมายทแตกตางกน เชน แบบทดสอบความเรวไมควรใชวธการแบงครงแบบทดสอบหรอวธตรวจสอบความสอดคลองภายใน เพราะจะไดคาความเชอมนทสงกวาปกต และวธสมประสทธแอลฟาควรใชกบแบบทดสอบทวดเพยงคณลกษณะเดยวมากกวาหลากหลายคณลกษณะ เปนตน

6) ความยาก ถาแบบทดสอบฉบบใดทมความยากมาก หรองายมากจะท าให ความเชอมนของแบบทดสอบคอนขางต า

7) ความเปนปรนยในการใหคะแนน ถาแบบทดสอบมความเปนปรนยจะท าใหแบบทดสอบมความเชอมนสง

8) อ านาจจ าแนกของแบบทดสอบสงท าใหความเชอมนของแบบทดสอบสงดวย

9) ก าหนดสถานการณและสงแวดลอมในการสอบใหมความคลายคลงกน

209

1.3.2 ความสมพนธระหวางความเทยงตรงและความเชอมน

ความเทยงตรงและความเชอมนของเครองมอวดผลมความสมพนธกน ดงแสดงในภาพท 6.7 ดงน (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 182) 1.3.2.1 เครองมอวดผลทไมมความเทยงตรงยอมไมมความเชอมน (ดงรปท 1)

1.3.2.2 เครองมอวดผลมความเทยงตรงสงขนยอมจะมความเชอมนสงขน (ดงรปท 2)

1.3.2.3 เครองมอวดผลบางประเภทมความเชอมนปานกลาง แตจะมความเทยงตรงต า (ดงรปท 3)

1.3.2.4 เครองมอวดผลบางประเภทมความเชอมนสง แตจะมความเทยงตรงต า (ดงรปท 4)

1.3.3.5 เครองมอวดผลทตองการคอเครองมอทมความเทยงตรงสง และมความเชอมนสง (ดงรปท 5)

รปท 1

ไมมความเชอมนและไมมความ

เทยงตรง

รปท 2

มความเชอมนและมความ

เทยงตรงปานกลาง

รปท 3

มความเชอมนปานกลางและมความเทยงตรงต า

รปท 4

มความเชอมนสง แตมความเทยงตรงต า

รปท 5

มความเชอมนและมความเทยงตรงสง

ภาพท 6.7 ความสมพนธระหวางความเชอมนกบความเทยงตรง ทมา : สมชาย วรกจเกษมสกล (2559: 182)

1.4 การวเคราะหขอสอบรายขอ ในการวเคราะหขอสอบรายขอครตองวเคราะหคาความเทยงตรง คาความยาก และ คาอ านาจจ าแนก ซงมวธการทน ามาใชวเคราะหแตกตางกน 2 วธการตามการแปลผล คอ แบบ องกลมและแบบองเกณฑ ดงน

210

1.4.1 ความเทยงตรง 1.4.1.1 ความหมายของความเทยงตรง นกวชาการไดน าเสนอความหมายของความเทยงตรง (Validity) ดงน

ความเทยงตรง เปนคณสมบตส าคญทสดของเครองมอวดผล ซงเกยวของกบคณภาพดานความถกตองของผลทไดจากการวด ท าใหสามารถน าคะแนนทไดไปแปลความหมายถงสงทตองการวดอยางเหมาะสม (ศรชย กาญจนวาส, 2556: 99) ความเทยงตรง เปนหลกฐานทแสดงถงความถกตองในการวดตวแปรทสนใจ สะทอนสภาพทแทจรงของสงทตองการวด และสอดคลองกบทฤษฎหรอแนวคดทสนใจศกษา (ณฏฐภรณ หลาวทอง, 2559 : 94) สรปไดวา ความเทยงตรง คอ “การวดในสงทตองการวดไดอยางถกตอง” หมายถง เครองมอวดในสงทตองการวด ไมใชตองการวดอยางหนงแลวไดสงอนมาแทน หรอวดแลวไดผลทสอดคลองสภาพทเปนจรง 1.4.1.2 ประเภทของความเทยงตรง

ในเครองมอวดผลใด ๆ จ าแนกประเภทของความเทยงตรง ดงน 1) ความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) เปนการสรปอางองถง มวล

เนอหาสาระ ความรหรอประสบการณ ทแบบทดสอบมงวดวามความครอบคลม หรอเปนตวแทนมวลความรหรอประสบการณไดดเพยงไร สามารถตรวจสอบไดโดย 1) ใหผเชยวชาญในศาสตรนน ๆ ตรวจสอบความเหมาะสมของนยามขอบเขตของเนอหาหรอประสบการณทมงวด 2) ตรวจสอบเนอหาหรอพฤตกรรมบางสวนวามความสอดคลองกบเนอหาหรอพฤตกรรมทงหมดหรอไม และ 3) เปรยบเทยบสดสวนของขอค าถามวามความสอดคลองกบน าหนกความส าคญของแตละเนอเรองทมงวดมากนอยเพยงไร (Bailey, 1987: 67 อางองใน สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 160) ดงแสดงในภาพท 6.8

ผเชยวชาญตรวจสอบ

ภาพท 6.8 การตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา ทมา : Bailey (1987: 67) อางองใน สมชาย วรกจเกษมสกล (2559: 160)

เนอหาสาระ/จดประสงค

ขอมลเชงประจกษ/ตรรกะ

211

2) ความเทยงตรงเชงเกณฑสมพนธ (Criterion Related Validity) เปนการสรปอางองสมรรถนะการด าเนนงานของสงทมงวดวาการวดไดผลสอดคลองกบการด าเนนงานนนเพยงใด ทจ าแนกเปนความเทยงตรงเชงสภาพ (Concurrent Validity) ทใชเกณฑเทยบความสมพนธทเปนสถานภาพการด าเนนการทเปนอยในปจจบน ทตรวจสอบไดโดยค านวณคาสมประสทธสหสมพนธระหวางคะแนนทวดไดจากเครองมอนนกบคะแนนทวดไดจากเครองมอมาตรฐานอน ๆ ทวดสงนนไดในปจจบน ดงแสดงในภาพท 6.9 หรอความเทยงตรงเชงพยากรณ (Predictive Validity) ทใชเกณฑเทยบความสมพนธเปนผลส าเรจของการปฏบตงานนนในอนาคต ทตรวจสอบไดโดยค านวณคาสมประสทธสหสมพนธระหวางคะแนนทวดไดจากเครองมอนนกบคะแนนทวดไดจากเครองมอมาตรฐานอน ๆ ทวดสงนนไดในอนาคต ดงแสดงในภาพท 6.10

เวลา

ภาพท 6.9 การตรวจสอบความเทยงตรงเชงสภาพ

ทมา : Bailey (1987: 68) อางองใน สมชาย วรกจเกษมสกล (2559: 161)

เวลา

ภาพท 6.10 การตรวจสอบความเทยงตรงเชงพยากรณ ทมา : Bailey (1987: 68) อางองใน สมชาย วรกจเกษมสกล (2559: 161)

3) ความเทยงตรงเชงโครงสราง (Construct Validity) เปนการสรปอางองโครงสรางของสงทมงวดวาการวดไดผลตรงตามทฤษฎของโครงสรางนน ๆ ไดดเพยงไร ทตรวจสอบได

คะแนนจากแบบทดสอบ : X

คะแนนจากแบบทดสอบมาตรฐาน

rXY

คะแนนจากแบบทดสอบ : X คะแนนเกณฑ : Y

rXY

212

โดยศกษาความสมพนธระหวางผลทไดจากเครองมอนนกบโครงสรางและความหมายทางทฤษฎของสงทมงวดดวยวธตดสนโดยผเชยวชาญ เปรยบเทยบคะแนนกบกลมทไดผล วธวเคราะหเมตรก พหลกษณะ-พหวธ หรอการวเคราะหองคประกอบ เปนตน ดงแสดงในภาพท 6.11

ผเชยวชาญตรวจงาน

ภาพท 6.11 การตรวจสอบความเทยงตรงเชงโครงสราง ทมา : ศรชย กาญจนวาส (2556: 122)

1.4.1.3 การตรวจสอบความเทยงตรง 1) วธการตรวจสอบความเทยงตรงของแบบทดสอบแบบองกลม มดงน

1.1 วธการตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา เปนการตรวจสอบแบบทดสอบมความเปนตวแทน หรอครอบคลมเนอหาหรอไม โดยพจารณาจากตารางวเคราะหหลกสตร คอ ตรวจสอบความสอดคลองของเนอหากบจดประสงคทก าหนด จ าแนกเปน

1.1.1 วธท 1 จากการพจารณาของผเชยวชาญในสาขาวชานน ๆ โดยใชดชนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบจดประสงค (Index of Item-Object Congruence : IOC) ทมเกณฑในการพจารณาใหคะแนน ดงน ให 1 คะแนน เมอแนใจวาขอค าถามมความสอดคลองกบเนอหาและจดประสงค

ทฤษฎ/แนวคด/หลกการ

นามธรรม

ลกษณะทมงวด : แนวคดและโครงสราง

ลกษณะทคาดหมาย

สมมตฐานหรอค าท านาย

รปธรรม

ตวบงชคณลกษณะ

เครองมอ

ผลการวดเชงประจกษ

ทฤษฎ/แนวคด/หลกการ

213

0 คะแนน เมอไมแนใจวาขอค าถามมความสอดคลองกบเนอหาและจดประสงคหรอไม -1 คะแนน เมอแนใจวาขอค าถามไมมความสอดคลองกบเนอหาและจดประสงค หลงจากนนน าคะแนนของผเชยวชาญมาหาคาดชนความสอดคลอง โดยใชสตรของ โรวเนลล และแฮมเบลตน มสตรการค านวณดงน (Rowinelli & Hambleton, 1977 อางถงใน ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ, 2539: 249)

IOC = ∑ RN

โดย IOC เปน คาดชนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบจดประสงค ∑ 𝑅 เปน ผลรวมของคะแนนจากการพจารณาของผเชยวชาญ

N เปน จ านวนผเชยวชาญ

โดยก าหนดเกณฑการพจารณาระดบคาดชนความสอดคลองของขอค าถามทไดจาก การค านวณจากสตรทจะมคาอยระหวาง 0.00 ถง 1.00 มรายละเอยดของเกณฑการพจารณา ดงน มคา IOC ตงแต 0.5 ขนไป คดเลอกแบบทดสอบขอนนไวใชได ต ากวา 0.5 ควรพจารณาแกไขปรบปรง หรอตดทง การก าหนดรปแบบของแบบตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบทดสอบ แสดงในตารางท 6.2

ตารางท 6.2 รปแบบของแบบตรวจสอบทใหผเชยวชาญพจารณาความเทยงตรงเชงเนอหา

จดประสงคท ขอค าถาม ผลการพจารณา

+1 0 -1

1…………………………….

2…………………………….

1………………………………………

2………………………………………

3………………………………………

4………………………………………

………………. ………………. ………………. ……………….

………………. ………………. ………………. ……………….

………………. ………………. ………………. ……………….

214

1.1.2 วธท 2 วธการหาดชนความเทยงตรงเชงเนอหา เปนวธการทประยกตจากแฮมเบลตนและคณะ (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 164) มดงน (1) ขนท 1 น าแบบทดสอบพรอมเนอหาสาระ/โครงสรางทตองการวดไปใหผเชยวชาญไดพจารณาความสอดคลองระหวางขอค าถามกบเนอหาสาระ/โครงสรางทก าหนดเกณฑเพอแสดงความคดเหน ดงน ให 1 เมอพจารณาวา ขอค าถามไมสอดคลองกบเนอหาสาระ/โครงสราง 2 เมอพจารณาวา ขอค าถามจะตองไดรบการปรบปรงแกไขอยางมาก

3 เมอพจารณาวา ขอค าถามจะตองไดรบการแกไขปรบปรงเลกนอย

4 เมอพจารณาวา ขอค าถามมความสอดคลองกบเนอหาสาระ/โครงสราง (2) ขนท 2 รวบรวมความคดเหนของผเชยวชาญมาท าการแจกแจงเปนตาราง (3) ขนท 3 รวมจ านวนขอค าถามทผเชยวชาญทกคนใหความคดเหนในระดบ 3 และ 4 (4) ขนท 4 หาดชนความเทยงตรงเชงเนอหาจากสตรค านวณ

CVI = ∑ R34N

เมอ CVI เปน ดชนความเทยงตรงเชงเนอหา ∑ R34 เปน จ านวนขอทผเชยวชาญทกคนใหระดบ 3 และ 4

N เปน จ านวนแบบทดสอบทงหมด

โดยมเกณฑการพจารณาความเทยงตรงเชงเนอหาทใชได ตงแต 0.80 ขนไป และควรน าขอค าถามทได 1 และ 2 ไปปรบปรงแกไขเพอใหมความครอบคลมตวแปรทตองการศกษา

1.1.3 ตวอยางการตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบทดสอบแบบอตนย เปนการพจารณาวาแบบทดสอบมความเปนตวแทน หรอครอบคลมเนอหาหรอไม โดยพจารณาจากตารางวเคราะหหลกสตร คอ ตรวจสอบความสอดคลองของเนอหากบจดประสงคทก าหนด มวธการ 2 วธ คอ การหาคาดชนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบจดประสงค ( IOC) แสดงในตวอยางท 6.5 และการหาคาดชนความเทยงตรงเชงเนอหา/โครงสรางของแบบทดสอบ (CVI) แสดงในตวอยางท 6.6

215

ตวอยางท 6.5 การหาความสอดคลองระหวางแบบทดสอบกบจดมงหมายของผเชยวชาญจ านวน 3

คน ในการพจารณาขอสอบท 1-4 กบจดประสงคท 1 มดงน วธท า

ขอท

คนท 1 คนท 2 คนท 3 ผลรวม ∑ 𝐑

IOC

= ∑ 𝐑𝐍

ผลการวเคราะห 1 0 -1 1 0 -1 1 0 -1

1 3 = 33 = 1 น าไปใชได

2 0 = 03 = 0 ใชไมได

3 -1 = −13 = −0.33 ใชไมได

4 2 = 23 = 0.67 น าไปใชได

จากตาราง แสดงวามแบบทดสอบทสอดคลองกบจดมงหมายผานเกณฑ จ านวน 2 ขอ คอ ขอท 1 และขอท 4 ทสามารถน าไปใชได

ตวอยางท 6.6 การหาคาดชนความเทยงตรงเชงเนอหา/โครงสรางของแบบทดสอบ

วธท า

ขอ

ท

ระดบความคดเหนของผเชยวชาญ

คนท 1 คนท 2 คนท 3 คนท 4 คนท 5

1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4

1

2

3

4

5

6

จากตารางวเคราะหพบวาขอทผเชยวชาญแสดงความคดเหนในระดบ 3 และ 4 ไดแก 1,2,4,5,6 เปนจ านวน 5 ขอ ดงนน

CVI = ∑ R34N

216

แทนคา CVI = 56 ≈ 0.83

แสดงวาแบบทดสอบฉบบนมคาความเทยงตรงเชงเนอหาเทากบ 0.83 ผานเกณฑ การพจารณา

1.1.4 การตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบทดสอบแบบปรนย เปนการพจารณาวาแบบทดสอบมความเปนตวแทน หรอครอบคลมเนอหาหรอไม โดยพจารณาจากตารางวเคราะหหลกสตร คอ ตรวจสอบความสอดคลองของเนอหากบจดประสงคทก าหนด มวธการ 2 วธ คอ การหาคาดชนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบจดประสงค ( Index of Item-Object

Congruence : IOC) และการหาคาดชนความเทยงตรงเชงเนอหา/โครงสรางของแบบทดสอบ (CVI) โดยวธการหาความเทยงตรงเหมอนกนกบการวเคราะหขอสอบแบบอตนย

1.2 วธการตรวจสอบความเทยงตรงเชงโครงสราง มวธการตรวจสอบ ดงน 1.2.1 ใชคาสมประสทธสหสมพนธ โดยการน าคะแนนทไดจากแบบทดสอบทสรางขน กบคะแนนจากแบบทดสอบมาตรฐานทมจดประสงคเดยวกน หาคาสมประสทธสหสมพนธโดยทคาทไดจะตองมคาสง และมคาเปนบวก จงจะสรปไดวาแบบทดสอบทสรางขนมความเทยงตรงเชงโครงสราง 1.2.2 ใชกลมทมลกษณะตามตองการ (Known Group Technique) เปน การน าแบบทดสอบทสรางขนไปใชกบกลมทมลกษณะทตองการกบกลมทไมมลกษณะทตองการแลวน าคะแนนเฉลยทไดมาเปรยบเทยบความแตกตางกนโดยการทดสอบท (t-test) ถาผลเปรยบเทยบพบวาแตกตางอยางมนยส าคญทางสถต โดยทคะแนนเฉลยของกลมทมลกษณะทตองการมคาสงกวา แสดงวาแบบทดสอบฉบบนนมความเทยงตรงเชงโครงสราง ซงการตรวจสอบความเทยงตรงวธนบางครงเรยกวธการตรวจสอบความเทยงตรงเชงจ าแนก (Discriminant Validity) 1.3 วธการตรวจสอบความเทยงตรงตามเกณฑทจ าแนกเปนความเทยงตรง ตามสภาพ ความเทยงตรงตามพยากรณ มดงน (บญธรรม กจปรดาบรสทธ, 2535: 156)

1.3.1 ความเทยงตรงตามสภาพ เปนการเปรยบเทยบความแตกตางระหวางกลมโดยการน าแบบทดสอบไปใชกบกลม 2 กลมทมลกษณะตามทตองการ แลวจงน าคะแนนเฉลยและความแปรปรวนของแตละกลมไปเปรยบเทยบกนโดยใชการทดสอบท ( t-test) ถาผล การเปรยบเทยบพบวาแตกตางอยางมนยส าคญ โดยทกลมเปาหมายไดคะแนนสงกวาอกกลมหน งแสดงวา แบบทดสอบฉบบนนมความเทยงตรงตามสภาพ

1.3.2 ความเทยงตรงตามพยากรณ เปนการหาคาสมประสทธสหสมพนธระหวางคะแนนของแบบทดสอบกบเกณฑทก าหนดโดยใชสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน หรอ ไบซเรยล

217

2) วธการตรวจสอบความเทยงตรงของแบบทดสอบแบบองเกณฑ มดงน 2.1 การตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาใชดชนของความสอดคลองระหวางขอค าถามกบจดประสงค (IOC) เชนเดยวกบแบบทดสอบแบบองกลม

2.2 การตรวจสอบความเทยงตรงเชงโครงสราง เปนการตรวจสอบวาแบบทดสอบนนสามารถจ าแนกกลมผรอบร และไมรอบรไดหรอไม มวธการดงน 2.2.1 วธการของคารเวอร (Carver, 1970 อางองใน สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 167) เปนการตรวจสอบโดยใชสดสวนระหวางผลรวมของจ านวนผสอบกอนสอนแลวไมผานเกณฑกบผทสอบหลงสอนแลวผานเกณฑตอจ านวนคนทงหมด จ านวนผสอบกอนสอนและหลงสอนทจ าแนกตามการผานเกณฑกบไมผานเกณฑ และสตรค านวณ แสดงในตารางท 6.3

ความเทยงตรง (r) = a+cn

โดยท a เปน จ านวนผสอบกอนสอนแลวไมผานเกณฑ b เปน จ านวนผสอบหลงสอนแลวผานเกณฑ n เปน จ านวนผสอบทงหมด

ตารางท 6.3 จ านวนผสอบกอนสอนและหลงสอนทจ าแนกตามการผานเกณฑกบไมผานเกณฑ ผลการสอบ กลมสอบกอนสอน กลมสอบหลงสอน รวม

ไมผานเกณฑ

ผานเกณฑ a

d

b

c

a+b

c+d

รวม a+d b+c a+b+c+d = n

2.2.2 สหสมพนธแบบฟ (Phi-Correlation) เปนการตรวจสอบโดยใชขอมลจากตารางท 6.3 แสดงจ านวนผสอบกอนสอนและหลงสอนทจ าแนกตามการผานเกณฑกบไมผานเกณฑและสตรค านวณ

ความเทยงตรงจากสหสมพนธแบบฟ (r) = ac−bd√(a+b)(c+d)(a+d)(b+c)

218

1.4.1.4 องคประกอบทมผลตอความเทยงตรง ในการวดผลใหมความเทยงตรง มองคประกอบทควรพจารณาด าเนนการเพอใหเกด ความเทยงตรง ดงน

1) องคประกอบจากแบบทดสอบ แบบทดสอบทมความเทยงตรง จะตองมกระบวนการสรางทดและมค าชแจงทชดเจน มโครงสรางการใชภาษาทงาย ๆ ไมก ากวม ไมมค าถามน า มความยากทเหมาะสม มรปแบบการสอบทเหมาะสมและไมมจ านวนแบบทดสอบทนอยเกนไป

2) องคประกอบจากการบรหารการสอบและการตรวจใหคะแนน ในการทดสอบจะตองก าหนดเวลาทเหมาะสม มสภาพแวดลอมในการทดสอบทด มมาตรฐานการคมสอบทด มแนวค าตอบทเปนระบบและมการตรวจใหคะแนนทเปนปรนย

3) องคประกอบจากผสอบ แบบทดสอบทมความเทยงตรงกลมผสอบตองม ความแตกตางกน หามเดาหรอคาดคะเนค าตอบ รปแบบของแบบทดสอบ และความไมพรอมทงทางดานรางกาย และจตใจของผสอบ

4) องคประกอบจากเกณฑทใชอางอง ในการใชเกณฑอางองจะตองมความเช อถอไดตามประเภทความเทยงตรง เชน ความชดเจนของเนอหาทมงวดเปนเกณฑในการตรวจสอบ ความเทยงตรงเชงเนอหา ความเหมาะสมของการคดเลอกเกณฑสมรรถนะท เปนเกณฑใน การตรวจสอบความเทยงตรงเชงเกณฑสมพนธและความเหมาะสม/การยอมรบของทฤษฎ/แนวคด/หลกการทเกยวของกบลกษณะทมงวดทเปนเกณฑในการตรวจสอบความเทยงตรงเชงโครงสราง 1.4.2 ความยากและอ านาจจ าแนก จ าแนกตามการแปลผล ดงน

1.4.2.1 การวเคราะหขอสอบแบบองกลม เปนการวเคราะหโดยใชกลมผสอบเปนฐานใน การน าขอมลมาวเคราะหและแบบทดสอบมการใหคะแนนแบบ 0-1 โดยทตอบไดถกตองให 1

คะแนนและตอบผดให 0 คะแนน มเทคนคทนยมใชในกรณทกลมผทดสอบมจ านวนมากและคะแนนม การแจกแจงแบบปกต คอ ใชเทคนค 25% หรอเทคนค 27% ของจงเตฟาน (แตถากลมผทดสอบมจ านวนนอย อาจเลอกใชเทคนค 33% หรอ 50% แทน) 1) ขนตอนการวเคราะหขอสอบแบบองกลม มดงน (ศรชย กาญจนวาส, 2556:

224-226) 1.1 น าแบบทดสอบไปตรวจใหคะแนน

1.2 เรยงล าดบคะแนนจากสงไปหาคะแนนต าสด แลวแบงเปน 2 กลมคอ กลมสงเปน 27% ของผสอบทไดคะแนนสงสดเรยงลงมา และกลมต าทเปน 27% ของผสอบทไดคะแนนต าสดเรยงขนไป ดงแสดงในภาพท 6.12

219

สงสด } กลมสง 27%

กลมปานกลาง 46% (ไมตองน ามาวเคราะห) ต าสด } กลมต า 27%

ภาพท 6.12 การจ าแนกกลมสงและกลมต าโดยใชเทคนค 27%

ในท านองเดยวกนเมอตองการใชเทคนคอนจ านวนนกเรยนกลมสงกลมต าจะเปนดงน ผสอบ 100 คน

เทคนคทใช 25%

ผสอบ 50 คน


ผสอบ 30 คน


25 กลมสง 10 กลมสง

50

ทง

50%

25

25

กลมสง

50%

กลมต า

10

ทง

33%

25 กลมต า 10 กลมต า

1.3 หาจ านวนผสอบทตอบถกในแตละขอในกลมสงและกลมต า

1.4 น าจ านวนผสอบทไดจากขอ 1.3 ไปค านวณหาคาความยาก และอ านาจจ าแนกของแบบทดสอบแตละขอจากสตรการค านวณ

2) ความยาก (Difficulty: p) หมายถง สดสวนของผสอบทตอบขอนนไดถกตอง ตอผสอบทงหมด ตามความมงหมายและหลกเกณฑ ดงสตรค านวณ (สนทร ค าโตนด, 2531: 100)

p = จ านวนผสอบทตอบขอนนถก

จ านวนผสอบทตอบขอนนทงหมด

หรอในกรณทจ าแนกเปนกลมสงกลมต าจะค านวณไดจากสตร p = RH + RLNH + NL

220

โดยท P เปน คาความยากของแบบทดสอบแตละขอ

RH เปน จ านวนผสอบทตอบถกในกลมสง RL เปน จ านวนผสอบทตอบถกในกลมต า

NH เปน จ านวนผสอบทตอบในกลมสง NL เปน จ านวนผสอบทตอบในกลมต า

โดยทเกณฑการพจารณาระดบคาความยากของแบบทดสอบแตละขอทไดจากการค านวณจากสตร ทจะมคาอยระหวาง 0.00 ถง 1.00 ทมรายละเอยดของเกณฑในการพจารณาตดสน ดงน 0.80 < P < 1.00 เปนแบบทดสอบทงายมาก ควรตดทง หรอน าไปปรบปรง 0.60 < P < 0.80 เปนแบบทดสอบทงาย ใชได 0.40 < P < 0.60 เปนแบบทดสอบทความยากงายปานกลาง ดมาก

0.20 < P < 0.40 เปนแบบทดสอบทยาก ใชได P < 0.20 เปนแบบทดสอบทยากมาก ควรตดทงหรอน าไปปรบปรง โดยทแบบทดสอบทจะสามารถน าไปใชในการวดผลทมประสทธภาพจะมคาความยากอยระหวาง 0.20 ถง 0.80

3) อ านาจจ าแนก (Discrimination) หมายถง คณภาพของเครองมอทสรางขน แลวสามารถจ าแนกกลม/บคคลแยกออกจากกนเปนกลมตามลกษณะทตนเองเปนอย/เกณฑขอ ง ความรอบรไดอยางมประสทธภาพ (บญเชด ภญโญอนนตพงษ, มปป.: 35-139) อ านาจจ าแนก เปนคาทแสดงประสทธภาพของแบบทดสอบแตละขอ ในการจ าแนกกลมผสอบออกเปน กลมเกง กลมออน ค านวณหาไดดงสตรค านวณ

r = RH− RLNH หรอ r = RH− RLNL

โดยท r เปน คาอ านาจจ าแนกของแบบทดสอบ

RH เปน จ านวนผสอบทตอบถกในกลมสง RL เปน จ านวนผสอบทตอบถกในกลมต า

NH NL เปน จ านวนผสอบทตอบในกลมสงกลมต า (มจ านวนเทากน) โดยมเกณฑการพจารณาระดบคาอ านาจจ าแนกของแบบทดสอบแตละขอทไดจาก การค านวณจากสตรทจะมคาอยระหวาง -1.00 ถง +1.00 มรายละเอยดของเกณฑการพจารณาตดสน ดงน (Ebel, 1978: 267)

221

0.40 < r เปนแบบทดสอบทมอ านาจจ าแนกดมาก

0.30 < r < 0.39 เปนแบบทดสอบทมอ านาจจ าแนกด 0.20 < r < 0.20 เปนแบบทดสอบทมอ านาจจ าแนกพอใช r < 0.19 เปนแบบทดสอบททอ านาจจ าแนกต า ควรตดทง

ถาอ านาจจ าแนกทไดมคาเปนลบ จะเปนแบบทดสอบทไมดไมสามารถจ าแนกกลมผสอบได หรอมลกษณะกลมเกงตอบผดและกลมต าตอบถก อาจเนองมาจากค าถามทไมชดเจน/เฉลยค าตอบผด/ตรวจใหคะแนนทคลาดเคลอน หรอแบบทดสอบยากมาก ดงนนแบบทดสอบทดจะสามารถน าไปใชในการวดผลทด จะมคาอ านาจจ าแนกอยตงแต 0.20 ขนไป และแบบทดสอบทมอ านาจจ าแนกทดจะมสดสวนของคนเกง ปานกลาง และออน เทากบ 16 : 80 : 16

4) ประสทธภาพของตวลวง สามารถพจารณาไดดงน 4.1 สดสวนของผเลอกตวลวง (PW) หมายถง สดสวนของจ านวนคนทเลอกตวลวงตอผสอบทงหมด เชน แบบทดสอบขอหนงมจ านวนผสอบ 100 คน แตมผเลอกตวลวงตวหนงจ านวน

10 คน แสดงวาสดสวนของตวลวง 10100 เทากบ 0.10 % ซงคาสดสวนของผเลอกตวลวงจะมคาตงแต 0 ถง 1 และส าหรบตวลวงทดจะมคาตงแต 0.05 ขนไป หรอ ค านวณหาไดจากสตรค านวณ

Pw = WH + WLNH + NL

เมอ PW เปน สดสวนของผเลอกตวลวง

WH เปน จ านวนคนในกลมสงทเลอกตวลวงนน

WL เปน จ านวนคนในกลมต าทเลอกตวลวงนน

NH เปน จ านวนคนในกลมสง NL เปน จ านวนคนในกลมต า

4.2 อ านาจจ าแนกของตวลวง (rw) หมายถง ผลตางระหวางสดสวนของคนในกลมออนทเลอกตอบตวลวงกบสดสวนของคนในกลมเกงทเลอกตอบตวลวงนน เชน มคนเกงและคนออนกลมละ 10 คน โดยคนออนตอบตวลวงจ านวน 3 คน และคนเกง ตอบ 1 คน แสดงวาตวลวงนม

อ านาจจ าแนกเทากบ 310 − 110= 0.2 ซงคาอ านาจจ าแนก ของตวลวงจะมคาตงแต -1 ถง +1 และส าหรบตวลวงทดจะมคาอ านาจจ าแนกตงแต 0.05 ขนไป หรอสามารถค านวณหาไดจากสตรค านวณ

222 rw = WL −WHNL orNH

เมอ PW เปน สดสวนของผเลอกตวลวง

WH เปน จ านวนคนในกลมสงทเลอกตวลวงนน

WL เปน จ านวนคนในกลมต าทเลอกตวลวงนน

NH เปน จ านวนคนในกลมสง NL เปน จ านวนคนในกลมต า

การหาคาความยากและอ านาจจ าแนกของแบบทดสอบแบบปรนย แสดงในตวอยางท 6.7

ตวอยางท 6.7 การหาคาความยากและอ านาจจ าแนกของแบบทดสอบแบบปรนย

ผลจากการทดสอบ คาความยาก อ านาจจ าแนก ผลการคดเลอก

กลมสง 16 คน

กลมต า 12 คน

ผสอบทงหมด 100 คน


𝑝 = 16 + 1225 + 25= 0.56 𝑟 = 16 − 1225= 0.16 ตดทง





𝑝 = 8 + 213 + 13= 0.38 𝑟 = 8 − 213= 0.46 คดเลอกไว





𝑝 = 20 + 1227 + 27= 0.59 𝑟 = 20 − 1227= 0.30 คดเลอกไว





𝑝 = 10 + 710 + 10= 0.85 𝑟 = 10 − 710= 0.30 ตดทง





𝑝 = 14 + 825 + 25= 0.44 𝑟 = 14 − 825= 0.24 คดเลอกไว

223

*แตในการค านวณคาความยากและคาอ านาจจ าแนกในสถานการณจรง ครผสอนใชเพยงเทคนคเดยวในการค านวณทงฉบบ

1.4.2.2 การวเคราะหแบบทดสอบรายขอแบบองเกณฑ มวธการว เคราะหดงน (ศรชย กาญจนวาส, 2556: 236) 1) ความสอดคล อ งร ะห ว า งแบบทดสอบกบจ ด ม งหมาย ( Item-Objective

Congruence: IOC) หมายถง ลกษณะของแบบทดสอบทมความเปนตวแทนของความร ตามขอบเขตของสาระการเรยนรทก าหนดเปาหมายไวอยางชดเจน หรอความเปนตวแทนของจดมงหมาย การเรยนรทก าหนดไว สามารถหาไดโดยการพจารณาตดสนใจของผเชยวชาญ ดงน 1.1 วธท 1 ก าหนดใหผ เชยวชาญไดพจารณาความสอดคลองของแบบทดสอบ แตละขอกบจดประสงคของการเรยนร ตามมาตราสวนประมาณคา เชน 5=สอดคลองอยางยง,

4 =สอดคลอง, 3 =ไมแนใจ, 2 =ไมสอดคลอง และ 1 =ไมสอดคลองอยางยง แลวน ามาหาคาคะแนนเฉลยผล การตดสนเพอเปรยบเทยบกบเกณฑความสอดคลอง โดยในกรณก าหนดคะแนนเปน 5

ระดบนน คาเฉลย จะตองเทากบ 4.00 จงจะพจารณาตดสนวาแบบทดสอบมความสอดคลอง 1.2 วธท 2 ก าหนดใหผ เชยวชาญไดพจารณาความสอดคลองของแบบทดสอบ แตละขอกบจดประสงคการเรยนร โดยก าหนดให +1 = สอดคลอง, 0 = ไมแนใจ และ -1 = ไมสอดคลอง จากนนจงน ามาค านวณ IOC จากสตรค านวณ

IOC = ∑ RN

เมอ IOC เปน คาความสอดคลองของแบบทดสอบกบจดประสงคการเรยนร ∑ R เปน ผลรวมของความคดเหนของผเชยวชาญ

N เปน จ านวนผเชยวชาญ (ตงแต 3 คนขนไป)

โดยมเกณฑส าหรบพจารณาความสอดคลองของการพจารณาตดสนใจของผเชยวชาญ จะตองมคาไมต ากวา 0.50 หรอรอยละ 50 ของความคดเหน ถามฉะนนจะตองน าแบบทดสอบไปปรบปรงแกไข แลวน ามาใหผเชยวชาญไดพจารณาอกครงหนง 2) ดชนความไวของการวดผล (Sensitivity Index: S) เปนคาของสดสวนของ ความแตกตางระหวางจ านวนผสอบทตอบขอนนไดถกตองกอนเรยนกบหลงเรยนตอจ านวนผเขาสอบ

224

ทงหมด ดงสตรค านวณ (Gronlund, 1985: 265-266 อางองใน สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559:

152) S = RA − RBT

โดยท S เปน คาดชนความไวของแบบทดสอบแตละขอ

RA เปน จ านวนผตอบถกในขอนนหลงเรยน

RB เปน จ านวนผตอบถกในขอนนกอนเรยน

T เปน จ านวนผตอบทงหมด

โดยมเกณฑการพจารณาระดบคาดชนความไวของแบบทดสอบแตละขอทไดจาก การค านวณจากสตรทจะมคาอยระหวาง -1.00 ถง +1.00 มรายละเอยดของเกณฑการพจารณา ดงน ไดคาดชนความไว เทากบ 1.00 เปนแบบทดสอบทดมาก เปนไปตามทฤษฎ อยระหวาง 0.80 ถง 1.00 เปนแบบทดสอบทดมาก

อยระหวาง 0.20 ถง 0.79 เปนแบบทดสอบทสามารถน าไปใชได อยระหวาง 0.00 ถง 0.19 เปนแบบทดสอบทสมควรปรบปรงแกไข

อยระหวาง -1.00 ถง 0.00 เปนแบบทดสอบทไมด สมควรตดทง ดงนน แบบทดสอบทจะสามารถน าไปใชในการวดผลทด จะมคาดชนความไวตงแต 0.20 ขนไป ดงตวอยางการวเคราะหใชดชนความไวของขอสอบแบบองเกณฑ ดงแสดงในตวอยางท 6.8

225

ตวอยางท 6.8 จากผลการทดสอบแบบทดสอบ 5 ขอ กบผเรยน 5 คน จงหาดชนความไวของแบบทดสอบแตละขอ

ขอท 1 2 3 4 5 หมายเหต

คนท RB RA RB RA RB RA RB RA RB RA

1 0 1 0 1 1 0 0 0 1 1 RB ผตอบถกกอนเรยน RA ผตอบถกหลงเรยน

0 = ตอบผด

1 = ตอบถก

2 0 1 1 1 1 0 0 0 1 1

3 0 1 0 1 1 0 0 0 1 1

4 0 1 1 1 1 0 0 0 1 1

5 0 1 0 0 1 0 0 0 1 1

รวม 0 5 2 4 5 0 0 0 5 5

S 5 − 15 = 1 4 − 25 = 0.4

0 − 55 = −1 0 − 05 = 0

5 − 55 = 0

สรปผลการวเคราะหแบบทดสอบโดยใชดชนความไว มดงน ขอท 1 แบบทดสอบมดชนความไวเทากบ 1 เปนแบบทดสอบทด ตามทฤษฎ ขอท 2 แบบทดสอบมดชนความไวเทากบ 0.4 เปนแบบทดสอบทสามารถน าไปใชได ขอท 3 แบบทดสอบมดชนความไวเทากบ –1 เปนแบบทดสอบทไมด ควรตดทง ขอท 4 แบบทดสอบมดชนความไวเทากบ 0 เปนแบบทดสอบทไมด ควรตดทงเนองจากมความยากมาก

ขอท 5 แบบทดสอบมดชนความไวเทากบ 0 เปนแบบทดสอบทไมด ควรตดทงเนองจากมความงายมาก

3) ความยากของแบบทดสอบแบบองเกณฑ จะพจารณาคาทแตกตางจากแบบองกลม กลาวคอ จะตองมคานอยกวา 0.40 กอนทจะไดรบการเรยนการสอน และมคามากกวา 0.75 หลงจากทจะไดรบการเรยนการสอน โดยค านวณคาจากสตรค านวณ

p = RN

โดยท p เปน คาความยาก

R เปน จ านวนผสอบทท าแบบทดสอบขอนนถก

N เปน จ านวนผสอบทงหมด

226

4) อ านาจจ าแนกของแบบทดสอบแบบองเกณฑ หาไดโดยใชวธการหาคาอ านาจจ าแนกของเบรนเนน (Brennan, 1974 อางองใน ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ , 2539:

198-199) เปนการค านวณโดยการทดสอบเพยงครงเดยวหลงจากผสอบไดผานการเรยนร แลวน ามาหาความแตกตางระหวางสดสวนของขอถกของกลมทสอบผานเกณฑ กบกลมทสอบไมผานเกณฑ ดงสตรค านวณ

B = Un1 − Ln2

โดยท B เปน คาอ านาจจ าแนกของแบบทดสอบ

U เปน จ านวนผสอบทท าแบบทดสอบถกของกลมทสอบผานเกณฑ L เปน จ านวนผสอบทท าแบบทดสอบถกของกลมทสอบไมผานเกณฑ

n2 เปน จ านวนผสอบทสอบผานเกณฑ n1 เปน จ านวนผสอบทสอบไมผานเกณฑ

5) ประสทธภาพของตวลวง ในการว เคราะหประสทธภาพของตวลวงของแบบทดสอบแบบองเกณฑ ท าไดโดยการตรวจสอบความถของผเรยนทเลอกตวลวงตวนนกอนเรยน ตวลวงตวใดทมผสอบตอบในสดสวนทสง แสดงวาเปนตวลวงทด แตถาตวลวงตวใดทมผสอบเลอกตอบนอยหรอไมม แสดงวาเปนตวลวงทไมมประสทธภาพ จะตองปรบปรง แกไข หรอเปลยนแปลงใหดขน

1.5 คณภาพของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ในแบบทดสอบใด ๆ นอกจากจะตรวจสอบความยาก อ านาจจ าแนก ความเทยงตรงและความเชอมนแลว คณภาพของแบบทดสอบทควรพจารณาเพอใหมคณภาพดงน 1.5.1 ความเปนปรนยของแบบทดสอบ

ความเปนปรนย (Objectivity) หมายถง ความชดเจน ถกตองตามหลกการ/หลกวชา และมความเขาใจทสอดคลองกน โดยใหผเชยวชาญดานการวดและประเมนผลและผเชยวชาญทางภาษาเปนผพจารณา ทจ าแนกลกษณะของความเปนปรนย 3 ลกษณะ ดงน (นงลกษณ วรชชย, 2543:

186-187)

227

1.5.1.1 ความชดเจนของขอค าถาม กลาวคอ ในการก าหนดขอค าถามจะตองม ความชดเจน ใชภาษาทงายและเหมาะสมกบวยวฒผสอบในการสอความหมายทสอดคลองกนวาตองการถามอะไร หรอตองการค าตอบอะไร

1.5.1.2 ความชดเจนในการใหคะแนน กลาวคอ ในการตรวจใหคะแนนค าตอบทถกตองจะตองมความสอดคลองระหวางผตรวจใหคะแนน ทจะตองรวมกนในการก าหนดค าเฉลย วธการตรวจ และเกณฑ การพจารณาใหคะแนนทถกตองและชดเจน

1.5.1.3 ความชดเจนในการแปลความหมายของคะแนน กลาวคอ เมอไดคะแนนจากการตรวจค าตอบแลวผทน าคะแนนไปแปลความหมายของคะแนนแลวจะมความหมายในลกษณะเดยวกน หรอใชใน การเปรยบเทยบ เชน ผสอบทคะแนนเทากน แสดงวาเปนผสอบทมความรความสามารถเทากน เปนตน ความหมายของความเปนปรนยของเครองมอวดผล ดงแสดงในภาพท 6.13

ภาพท 6.13 ความเปนปรนยของแบบทดสอบ


1.5.2 การน าไปใชได

แบบทดสอบทมคณภาพในการน าไปใชได (Useability) จะมคณลกษณะทใชพจารณา ดงน (สมพร สทศนย, 2545: 60)

1.5.2.1 การด าเนนการสอบ เปนการน าแบบทดสอบไปใชไดสะดวก ไมยงยาก ซบซอน มค าสงและค าชแจงทงาย และชดเจนทผสอบอานแลวมความเขาใจ

1.5.2.2 ก าหนดชวงเวลาการสอบ ในการก าหนดเวลาในการทดสอบจะตองเหมาะสมกบแบบทดสอบทตองไมก าหนดเวลามากเกนไปท าใหเกดความเบอหนาย และไมนอยเกนไปท าใหเกดความวตกกงวลและความเครยดทสงผลตอการทดสอบโดยมชวงเวลาทเหมาะสมส าหรบ การทดสอบ คอ ประมาณ 20-60 นาท

ความเปนปรนยของแบบทดสอบ

ขอค าถามทชดเจน การแปลความหมายคะแนนทชดเจน การใหคะแนนทชดเจน

228

1.5.2.3 การใหคะแนน เปนวธการตรวจใหคะแนนทไมยงยาก ซบซอน มค าชแจง ค าแนะน าในการใหคะแนน มแบบฟอรมการใหคะแนน กระดาษค าตอบทแยกออกจากแบบทดสอบและสามารถใชเครองคอมพวเตอรตรวจใหคะแนนได

1.5.2.4 การแปลความหมายและการน าไปใช มคมอในการแปลความหมายของผลและการน าไปใชตารางแปลงคะแนน เกณฑทใชกบผลการวด หรอค าแนะน าเพมเตมเพอกอใหเกดความเขาใจการวดทดและสามารถน าไปใชไดอยางถกตอง

1.5.2.5 การสรางแบบทดสอบคขนานไดงาย เพอน ามาใชแทนกนหรอสามารถจะน าผลมาเปรยบเทยบกนไดงาย

1.5.2.6 ประหยดคาใชจายในการทดสอบตงแตการสราง การน าไปใช การตรวจใหคะแนน และสามารถน ามาใชไดอก

1.5.3 ประสทธภาพ

ประสทธภาพ (Efficiency) หมายถง คณภาพของเครองมอทใชในการวจยทมจ านวนขอหรอประเดนทนอยกวา หรอใชเวลาทนอยกวา เพอใชวดสงทตองการไดอยางมประสทธภาพเทา ๆ กน กบการใชจ านวนขอหรอประเดนทมากกวา หรอเปรยบเทยบการใชงบประมาณ/เวลาทใชทนอยกวา แสดงวา เครองมอทใชในการวจยชดนนมประสทธภาพมากกวา ดงแสดงในภาพท 6.14

ความมประสทธภาพ

ภาพท 6.14 ความมประสทธภาพของเครองมอทใชในการวจย


1.5.4 ความลกซง ความลกซง (Searching) หมายถง ลกษณะของแบบทดสอบทสามารถก าหนดค าถาม

ไดอยางครอบคลมพฤตกรรมทตองการตามจดประสงค เชน ดานพทธพสย (สตปญญา) ควรก าหนดให

ขอมล/ประเดนเดยวกน

ฉบบ A

จ านวน 10 ขอ

ใชเวลา/งบประมาณจ านวนนอย

ฉบบ B

จ านวน 20 ขอ

ใชเวลา/งบประมาณจ านวนมาก

229

มความครอบคลมระดบสตปญญาทง 6 ดาน ไดแก ความจ า ความเขาใจ การน าไปใช การวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคา เปนตน

1.5.5 ความยตธรรม

ความยตธรรม (Fairness) หมายถง ลกษณะของแบบทดสอบทมความครอบคลมเนอหาสาระและจดมงหมาย โดยไมเปดโอกาสใหผสอบคนใดคนหนงไดเปรยบผสอบคนอน ๆ นอกจากมความรความสามารถทแตกตางกนเทานน

1.5.6 ความเปนมตเดยว

ความเปนมต เดยว (Unidimentionality) หมายถง คณภาพของแบบทดสอบทสามารถวดมตตาง ๆ ของตวแปรทศกษาออกเปนมตยอย ๆ ไดอยางชดเจน

1.5.7 ความเฉพาะเจาะจง ความเฉพาะเจาะจง (Definition) หมายถง ลกษณะของแบบทดสอบทก าหนด

ประเดนค าถามเพยงประเดนเดยวใน 1 ขอค าถาม มความชดเจนไมคลมเครอ และไมกวางเกนไป

1.5.8 การกระตนยแหย

การกระตนยแหย (Exemplary) หมายถง ลกษณะของแบบทดสอบทมการยวย โดยน าแบบทดสอบทงาย หรอมความซบซอนในการใชความคดนอยไวในตอนตน แลวจงคอย ๆ ยากขน หรอใชความคดทซบซอนมากขนเพอกระตนใหผสอบไดเกดความพยายามทจะท าแบบทดสอบใหได

1.5.9 ความเปนมาตรฐาน

ความเปนมาตรฐาน (Standardization) เปนสงระบรปแบบการวดทแนนอนใน การทดสอบ และการใหคะแนนทชดเจนทจะสามารถน าคะแนนมาเปรยบเทยบกนได

2. คณภาพของแบบสอบถาม เมอสรางแบบสอบถามและแกไขดวยตนเองขนตนเรยบรอย ขนตอไปเปนการตรวจสอบคณภาพเชงเนอหาโดยผ เชยวชาญ ( IOC) เพอตรวจสอบคณภาพ ประสทธภาพและปญหาใน การน าไปใช การน าไปทดลองใชควรแบงแบบสอบถามเปน 2 สวน คอ สวนหนงน าไปทดลองใชแบบกงสมภาษณ กบอกสวนหนงน าไปทดลองใชเหมอนกบใชจรง การทดลองใชแบบกงสมภาษณเปนการน าแบบสอบถามไปใหกลมตวอยางทใชทดลองจ านวนหนงประมาณ 6-12 คนชวยตอบให โดยสงแบบสอบถามใหกลมตวอยาง 1 ชด และผเกบขอมล 1 ชด ใหอานและตอบไปพรอม ๆ กน ถาสงสยขอใดใหถาม และอธบายใหเขาใจ พรอมกบจดขอสงสย ค าถามและค าตอบทเขาใจไวดวย เพอน าไปใชแกไขปรบปรงตอไป สวนการน าไปทดลองใชเหมอนจรงคอการสงใหตอบ ผเกบขอมลไมตองอยดวยก

230

ได การทดลองใชจรงใชกบกลมตวอยางขนาดเลก ไมควรนอยกวา 30 คน หลงจากน าไปทดลองใชแลวจะน าไปตรวจสอบคณภาพดงตอไปน 2.1 ความเทยงตรง คณภาพของแบบสอบถามทส าคญคอ ตองมความเทยงตรงโดยเฉพาะความเทยงตรงตามเนอหา ค าถามแตละขอในแบบสอบถามจะตองวดไดตรงตามเนอหาและพฤตกรรมทตองการใหวด การตรวจสอบความเทยงตรงตามเนอหาของแบบสอบถามจะอาศยความเหน ของผเชยวชาญทางดานเนอหาเปนส าคญ โดยน าค าถามแตละขอไปตรวจสอบดความสอดคลองกบเนอหาตามวตถประสงค วาสอดคลองตรงตามขอมลและตวชวดทก าหนดหรอไม ผเชยวชาญควรมจ านวนค และไมควรนอยกวา 3 คน โดยก าหนดใหคะแนนผลการพจารณาตดสน ดงน ให +1 = แนใจวาสอดคลองกบเนอหาและวตถประสงคการวจย

ให 0 = ไมแนใจวาสอดคลองกบเนอหาและวตถประสงคการวจย

ให -1 = แนใจวาไมสอดคลองกบเนอหาและวตถประสงคการวจย

จากผลการตดสนของผเชยวชาญทไดน าไปหาความเทยงตรงตามเนอหา จากนนจงน ามาค านวณ IOC จากสตรค านวณ

N

RIOC

เมอ IOC เปน คาความสอดคลองของขอสอบกบจดประสงคการเรยนร R เปน ผลรวมของความคดเหนของผเชยวชาญ

N เปน จ านวนผเชยวชาญ(ตงแต 3 คนขนไป) โดยมเกณฑส าหรบพจารณาความสอดคลองของการพจารณาตดสนใจของผเชยวชาญ จะตองมคาไมต ากวา 0.5 มฉะนนจะตองน าขอสอบไปปรบปรงแกไข แลวน ามาใหผเชยวชาญไดพจารณาอกครงหนง การก าหนดรปแบบของแบบตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบสอบถาม แสดงในตารางท 6.4

231

ตารางท 6.4 รปแบบของแบบตรวจสอบทใหผเชยวชาญพจารณาความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบสอบถาม

ขอค าถาม ผลการพจารณา

+1 0 -1

1………………………………………………………………………. 2………………………………………………………………………. 3………………………………………………………………………. 4……………………………………………………………………….

………………. ………………. ………………. ……………….

………………. ………………. ………………. ……………….

………………. ………………. ………………. ……………….

2.2 อ านาจจ าแนก เปนคณภาพของขอความทแสดงถงความสามารถในการจ าแนกกลมผตอบออกเปนทางบวกและทางลบออกจากกนได ค าถามขอมลสวนบคคล หรอค าถามทมลกษณะถามตวแปรละหนงขอ โดยทวไปไมตองหาอ านาจจ าแนกดวยการวเคราะหทางสถต ตรวจสอบดวยการวเคราะหทางเหตผลโดยผเชยวชาญดานการสรางแบบสอบถามกพอ แตถาเปนค าถามแบบประเมนคา หรอแบบทสามารถใหเปนคะแนนซงตวแปรหนงวดหลายขอ ตองตรวจสอบโดยอาศยการวเคราะหทางสถต

2.3 ความเชอมน การหาความเชอมนของแบบสอบถามจงตองแบงตามตวแปรทใชถาม ตวแปรทตองตรวจสอบความเชอมนดวยการอาศยการวเคราะหทางสถต ตวแปรนนตองมตวชวดหลายตว และถามในลกษณะทใหคะแนนได เชน ถามแบบใหเลอกตอบ ก าหนดตวเลอกเปน ถก หรอ ผด ตามหลกวชาการ ใหคะแนนไดเหมอนกบการวดความร หรอถามเปนแบบประเมนคา ก าหนดค าตอบใหมน าหนกมากนอยเรยงกนตามล าดบเหมอนกบการวดเจตคต การหาคาความเชอมนท าไดหลายวธขนอยกบประเภทของแบบสอบถาม โดยคาความเชอมนของแบบสอบถามนยมวธหาคาสมประสทธสหสมพนธแอลฟาของครอนบาค ดงแสดงในตวอยางท 6.9

232

ตวอยางท 6.9 จากตารางแสดงรายละเอยดการตอบแบบสอบถามวดความพงพอใจของนกเรยนตอการสอนของคร จ านวน 5 ขอ เปนมาตรประมาณคา 5 ระดบ มากทสด =5, มาก = 4, ปานกลาง = 3, นอย = 2, นอยทสด = 1 ของผ เรยนจ านวน 10 คน ใหหาความเชอมนของแบบสอบถามโดยใชสตรสมประสทธสหสมพนธแอลฟาของครอนบาค วธท า

นกเรยน

คนท ขอท

1 2 3 4 5

1 4 5 4 5 5

2 4 5 4 5 5

3 4 5 4 5 5

4 4 5 4 5 5

5 4 5 3 5 5

6 4 5 4 5 5

7 4 5 4 5 5

8 4 5 4 5 5

9 4 5 4 5 5

10 4 5 4 5 5

วธท า

สตรการค านวณสมประสทธแอลฟาของครอนบาค α = [ kk−1] [1 − ∑ Si2Sx2 ]

แทนคา α = [ 55−1] [1 − 0.100.29] = 0.818

ดงนนความเชอมนของแบบสอบถามฉบบนเทากบ 0.818

233

3. คณภาพของแบบสงเกต

ในการวดพฤตกรรมการเรยนรนน การสงเกต มกจะน ามาเปนสวนประกอบหนงของ การวดผลรวมกบเครองมอวดผลอนๆ เพราะการวดพฤตกรรมใด ๆ นนเครองมอวดจ าเปนตองหลากหลาย โดยการสงเกตเปนวธการทจะชวยใหครไดรบทราบขอมลเฉพาะบคคลของผเรยนวามพฤตกรรมการเรยนรทบรรลวตถประสงคหรอตองการใหชวยเหลอมากหรอนอยเพยงไร หรอมพฤตกรรมกลมทเกดขนในระหวางจดการเรยนรอยางไร

3.1 ความเทยงตรง คณภาพของแบบสงเกตทส าคญคอ ตองมความเทยงตรงโดยเฉพาะความเทยงตรงตามเนอหา ค าถามแตละขอในแบบสงเกตจะตองวดไดตรงตามเนอหาและพฤตกรรมทตองการใหวด การตรวจสอบความเทยงตรงตามเนอหาของแบบสงเกตจะอาศยความเหนของผเชยวชาญทางดานเนอหาเปนส าคญ โดยน าค าถามแตละขอไปตรวจสอบดความสอดคลองกบเนอหาตามวตถประสงควาสอดคลองตรงตามขอมลและตวชวดทก าหนดหรอไม

3.2 วธการหาความเชอมนของการสงเกต ในการสงเกตใด ๆ มวธการหาความเชอมนของการสงเกต ดงน (วเชยร เกตสงห, 2530: 124-125)

3.2.1 ใชผสงเกตคนเดยวการสงเกตในเวลาทแตกตางกนแลวน าผลทไดมาหาคาสมประสทธสหสมพนธระหวางขอมลสองชดนน 3.2.2 ใชผสงเกตหลายคนสงเกตพฤตกรรมเดยวกนของผถกสงเกตกลมเดยวกนอยางอสระแลวน าผลทไดมาหาความสมพนธเพอพจารณาความสอดคลองของผลการสงเกต 3.2.3 ใชเพอตอบสนองตอจดประสงคการเรยนรทหลากหลายทแสดงความสามารถของผ เรยนวธการหาคาดชนความสอดคลอง ( Intra and Inter Observer Reliability) ของสกอต ดงสตรค านวณ

π = 𝑃𝑜−𝑃𝑒1−𝑃𝑒

โดยท π เปน ดชนความสอดคลองระหวางผสงเกต

PO เปน ความแตกตางระหวาง 1.00 กบผลรวมของสดสวนของความแตกตาง ระหวางผสงเกต 2 คน (รวมทงขอหรอทกลกษณะของการสงเกต) Pe เปน ผลบวกของก าลงสองของคาสดสวนของคะแนนจากลกษณะทสงเกตได สงสดกบคาทสงรองลงมาโดยจะเลอกเอาจากผลของการสงเกตคนใดคน

หนงกได

234

ดงแสดงการหาความเชอมนของการสงเกตในตวอยางท 6.10

ตวอยางท 6.10 จากการสงเกตคณลกษณะ 4 คณลกษณะของผเรยนในหองหนง ของครผสอน 2 คนดงปรากฏผลในตาราง


ท ครคนท 1

ครคนท 2

ความแตกตางระหวาง

สดสวนของคร คะแนน สดสวน คะแนน สดสวน

1

2

3

4

9

13

2

3

0.333

0.482

0.074

0.111

8

15

3

5

0.258

0.484

0.097

0.161

0.075

0.002

0.023

0.050

27 1.000 31 1.000 0.150

วธท า P0 = 1 - 0.150 = 0.850

Pe = (0.482)2 + (0.333)2 = 0.343

จากสตร π = 𝑃𝑜−𝑃𝑒1−𝑃𝑒

แทนคา = 0.850−0.3431−0.343 = 0.772

ดงนนดชนความสอดคลองของการสงเกต (ความเชอมน) เทากบ 0.77

4. คณภาพของการสมภาษณ ในการวดพฤตกรรมการเรยนรนน การสมภาษณ เปนวธการพดคยซกถามระหวางบคคลทจะชวยใหครจะไดรบทราบขอมลเฉพาะบคคลหรอกลมของผเรยนวามพฤตกรรมการเรยนรทบรรลวตถประสงคหรอตองการใหชวยเหลอมากหรอนอยเพยงไร ซงการสมภาษณจะเปนเครองมอหนงในการเสรมการวดใหมเครองมอวดทหลากหลาย มรายละเอยดดงน

4.1 ความเทยงตรง คณภาพของแบบสมภาษณทส าคญคอ ตองมความเทยงตรงโดยเฉพาะความเทยงตรงตามเนอหา ค าถามแตละขอในแบบสมภาษณจะตองวดไดตรงตามเนอหาและพฤตกรรมทตองการใหวด การตรวจสอบความเทยงตรงตามเนอหาของแบบสมภาษณจะอาศย

235

ความเหนของผ เชยวชาญทางดานเนอหาเปนส าคญ โดยน าค าถามแตละขอไปตรวจสอบด ความสอดคลองกบเนอหาตามวตถประสงค วาสอดคลองตรงตามขอมลและตวชวดทก าหนดหรอไม

4.2 การหาความเชอมนของการสมภาษณ ในการสมภาษณใด ๆ มวธการหาความเชอมนของการสมภาษณเพอใหผลการสมภาษณมความถกตอง แมนย า และเชอถอไดม ดงน (วเชยร เกตสงห, 2530: 124-125)

4.2.1 ใชการสมภาษณเปนการน าผลการสมภาษณทงสองครงมาหาสหสมพนธหรอ รอยละของความคงทของขอมลถาไดคาสงแสดงวาการสมภาษณมความเชอมนสง 4.2.2 การสมภาษณโดยใชผสมภาษณหลายคนเปนการสมภาษณโดยใชผสมภาษณหลายคนเกบขอมลโดยใชขอมลชดเดยวกน แลวน าขอมลมาหาความสอดคลองระหวางขอมลทได จ าแนกไดดงน 4.4.2.1 วธการของแคลดอล (Kendall) โดยใชสตร

W = 12 ∑ D2m2N(N2−1)

โดยท W เปน สมประสทธความสอดคลอง D เปน ผลตางระหวางผลรวมของอนดบทของคนแตละคนทไดจาก

การจดอนดบทกชดกบคาเฉลยของผลรวมของอนดบทเหลานน

m เปน จ านวนชดของอนดบท N เปน จ านวนกลมตวอยาง

ดงแสดงการหาสมประสทธความสอดคลองในตวอยางท 6.11

236

ตวอยางท 6.11 จากผลการสมภาษณของผสมภาษณ 5 คนในการสมภาษณผใหสมภาษณ 6 คน

ผใหสมภาษณ ผสมภาษณคนท ผลรวม

อนดบท D D2

1 2 3 4 5

1

2

3

4

5

6

2

4

6

3

1

5

1

3

5

2

4

6

2

5

6

4

3

1

1

2

4

3

5

6

3

4

5

2

1

6

9

18

26

14

14

24

8.5

-0.5

-8.5

3.5

3.5

6.5

72.25

0.25

72.25

12.25

12.25

42.25

105 211.25

วธท า

1. หาคาเฉลยของอนดบท = 1056 = 17.5

2. คา D ของผใหสมภาษณคนท 1 = 17.5-9 = 8.5

คา D ของผใหสมภาษณคนท 2 = 17.5-18 = -0.5

คา D ของผใหสมภาษณคนท 3 = 17.5-26 = -8.5

คา D ของผใหสมภาษณคนท 4 = 17.5-14 = 3.5



3. ดงนนสมประสทธของความสอดคลอง

W = 12 ∑ D2m2N(N2−1) =

12(211.25)52(6)(62−1) = 25355250 = 0.48

ดงนนแบบสมภาษณฉบบนมความเชอมนเทากบ 0.48 ซงถอวามความสอดคลองปานกลาง

4.2.2.2 วธการวเคราะหความแปรปรวนของฮอยส (Hoyt's Analysis of Variance)

โดยการแปลผลการสมภาษณของผสมภาษณมาเปนคะแนนทไดแลวน ามาแจกแจงเปนตาราง 2 ทางระหวางผสมภาษณกบผใหสมภาษณและวเคราะหความแปรปรวนและหาค าความเชอมนจาก สตรค านวณ

237

Rtt = 1 - MSeMSp

โดยท r เปน ความเชอมนของการสมภาษณ

MS เปน Mean Square ของผสมภาษณ = SSpk−1

MS เปน Mean Square ของความคลาดเคลอน = SSen(k−1)

ดงแสดงการวเคราะหความแปรปรวนของฮอยสในตวอยางท 6.12

ตวอยางท 6.12 จากผลการสมภาษณผใหสมภาษณจ านวน 5 คนของผสมภาษณ 3 คน ผใหสมภาษณ

ผสมภาษณคนท รวม

1 2 3

1

2

3

4

5

9

7

6

8

5

7

8

5

9

6

8

9

6

7

5

26

22

17

24

16

∑X

∑X2

35

255

35

255

35

255

105

765

วธท า มขนตอนดงน

1. SSt = ∑ xt2 - (∑ Xt)2nt = 765 -

(105)23×5 = 30

2. SSc = ∑(∑ Xc)2n -

(∑ Xt)2nt = 352+352+3525 -

(105)23×5 = 0

3. SSP = ∑(∑ Xr)2n -

(∑ Xt)2nt = 262+222+172+162+2423 -

(105)23×5 = 25

3. SSe = SSt - SSe - SSP = 30 - 0 - 25 = 5

4. MSP = SSPk−1 =

253−1 = 12.5

5. MSe = SSen(k−1) =

55(3−1) = 0.5

6. rtt = 1 - MSeMSp = 1 -

0.512.5 = 0.96

ดงนนในการสมภาษณครงนมความเชอมนเทากบ 0.96

238

สรปสาระส าคญประจ าบทท 6 1. การวเคราะหแบบทดสอบ เปนเทคนควธการวนจฉยทใชตรวจสอบคณภาพแบบทดสอบแตละขอ/รายฉบบวามคณลกษณะตามวตถประสงค/เกณฑทก าหนดหรอไม จ าแนกเปน ความเทยงตรง ความเชอมน ความยาก คาอ านาจจ าแนก ดชนความไวของการทดสอบความเหมาะสม และการน าไปใช และถาเปนแบบทดสอบแบบเลอกตอบจะตองมการวเคราะหตวเลอกทเปนค าตอบถกตองและตวลวงวามประสทธภาพหรอไม 1.1 ความเทยงตรง เปนลกษณะของเครองมอทเรยกวา “การวดในสงทตองการวด” หมายถง เครองมอวดในสงทตองการวด ไมใชตองการวดอยางหนงแลวไดสงอนมาแทน หรอวดแลวไดผลทสอดคลองสภาพทเปนจรงทงในปจจบนหรออนาคต

1.2 ความเชอมน เปนคณภาพของเครองมอในการวดผล ทสามารถใชวดไดหลาย ๆ ครงแลวไดผลของการวดคลายคลงกน “การวดไดอยางคงเสนคงวา”

1.3 วธการวเคราะหแบบทดสอบแบบองกลม เปนการวเคราะหโดยใชกลมผสอบเปนฐานในการน าขอมลมาวเคราะหและแบบทดสอบมการใหคะแนนแบบ 0-1 เทคนคทนยมใชในกรณทกลมผทดสอบมจ านวนมาก และคะแนนมการแจกแจงแบบปกต คอ ใชเทคนค 25% หรอเทคนค 27% ของจงเตฟาน มขนตอน ดงน 1) น าแบบทดสอบไปตรวจใหคะแนน 2) เรยงล าดบคะแนนจากคะแนนสงสดไปหาคะแนนต าสดแลวแบงเปน 2 กลม 3) หาจ านวนผสอบทตอบถกในแตละขอของกลมสงและกลมต า 4) น าจ านวนผสอบทไดไปค านวณหาคาความยาก และอ านาจจ าแนก

1.4 วธการว เคราะหแบบทดสอบรายขอแบบองเกณฑ มวธการว เคราะห ดงน 1) ความสอดคลองระหวางแบบทดสอบกบจดมงหมาย (IOC) โดยพจารณาตดสนใจของผเชยวชาญ 2) ดชนความไวของการวดผล ทเปนคาของสดสวนความแตกตางระหวางจ านวนผสอบทตอบแบบทดสอบขอนนไดถกตองกอนเรยนกบหลงเรยนตอจ านวนผเขาสอบทงหมด 3) ความยากของแบบทดสอบทเปนสดสวนของผสอบทตอบขอนนไดถกตองตอผสอบทงหมด ตามความมงหมายและหลกเกณฑ และ 4) อ านาจจ าแนก ทเปนคณภาพของเครองมอทสรางขนแลวสามารถจ าแนกกลม/บคคลแยกออกจากกนเปนกลมตามลกษณะทตนเปนอย/เกณฑของความรอบรไดอยางมประสทธภาพ 2. คณภาพของแบบสอบถาม ตองหาคาดงน 1) ความเทยงตรง 2) อ านาจจ าแนก และ 3) ความเชอมน 3. คณภาพของแบบสงเกต มดงน 1) ความเทยงตรง คณภาพของแบบสงเกตทส าคญคอ ตองมความเทยงตรงโดยเฉพาะความเทยงตรงตามเนอหา และ 2) วธการหาความเชอมนของ การสงเกตดวยวธการหาคาดชนความสอดคลอง (Intra and Inter Observer Reliability) ของสกอต

239

4. คณภาพของการสมภาษณ มดงน 1) ความเทยงตรง คณภาพของแบบสมภาษณทส าคญคอ ตองมความเทยงตรงโดยเฉพาะความเทยงตรงตามเนอหา และ 2) การหาความเชอมนของ การสมภาษณดวยวธการของแคลดอล (Kendall) และวธการวเคราะหความแปรปรวนของฮอยส (Hoyt's Analysis of Variance)

240



1. เพราะเหตใด ครผสอนจ าเปนตองมการวเคราะหขอสอบ

2. จากพฤตกรรมหรอคณลกษณะตอไปน แสดงวาแบบทดสอบมคณลกษณะใด

2.1 นกเรยนสอบไดคะแนนทไมแตกตางจากเดมในการทดสอบ 2 ครง 2.2 นกเรยนสามารถท าแบบทดสอบไดถกตองตามเนอหาสาระทไดเรยนร 2.3 นกเรยนท าขอสอบไดถกตองตอผเรยนทงหมด

2.4 นกเรยนไดรบการจ าแนกวาเปนคนเรยนเกง/คนเรยนออนไดอยางถกตอง 3. การวเคราะหขอสอบแบบองเกณฑ และองกลม มแนวคดทใชในการวเคราะหทแตกตาง

กนอยางไร

4. “ความเทยงตรง” มความส าคญอยางไรตอแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

5. ความเทยงตรงประเภทใดทส าคญทสดในการสรางและพฒนาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

6. “ความเทยงตรง” มความส าคญอยางไรตอแบบสอบถาม

7. เพราะเหตใด เครองมอในการวดผลจงตองม “ความเชอมน”

8. ในการเพมความเชอมนของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน จะตองด าเนนการอยางไร

9. ใหพจารณาวา “ความเทยงตรง” กบ “ความเชอมน” ของแบบทดสอบวาคณสมบตใดมความส าคญมากกวากน เพราะเหตใด

10. ใหสรางผงความคดใน 15 หวขอตอไปนพรอมทงระบายส 10.1 ความเทยงตรง (Validity) ของขอสอบ

10.2 องคประกอบทมผลตอความเทยงตรง 10.3 ความเทยงตรงเชงเนอหา 10.4 ความเทยงตรงเชงสภาพ

10.5 ความเทยงตรงเชงโครงสราง 10.6 ความเทยงตรงเชงพยากรณ 10.7 ความเทยงตรงเชงเกณฑสมพนธ 10.8 คาความยาก (P)

10.9 คาอ านาจจ าแนก (r) 10.10 ความเชอมน (Reliability) ของขอสอบ

241

10.11 องคประกอบทมผลตอความเชอมน

10.12 จดประสงคในการวเคราะหขอสอบ

10.13 คณภาพของแบบสอบถาม

10.14 คณภาพของแบบสงเกต

10.15 คณภาพของแบบสมภาษณ


ณฏฐภรณ หลาวทอง. (2559). การสรางเครองมอการวจยทางการศกษา. กรงเทพฯ: โรงพมพ แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย

นงลกษณ วรชชย. (2543). พรมแดนความรดานการวจยและสถต. บรรณาธการโดย เนาวรตน พลายนอย,ชยยนต ประดษฐศลป และจฑามาศ ไชยรบ. ชลบร: วทยาลยการบรหารรฐกจ มหาวทยาลยบรพา.

บญเชด ภญโญอนนตพงษ. (ม.ป.ป.). การวดและประเมนผลการศกษา : ทฤษฎและการประยกต . กรงเทพฯ: ส านกพมพอกษรเจรญทศน.



พศษฐ ตณฑวณช. (2543). สถตเพอการวจยทางการศกษา. กรงเทพฯ: เธรดเวฟเอดดเคชน.

ลวน สายยศ และองคนา สายยศ. (2539). เทคนคการวดผลการเรยนร. กรงเทพฯ: ชมรมเดก.

วเชยร เกตสงห. (2530). หลกการสรางและวเคราะหเครองมอทใชในการวจย. กรงเทพฯ: บรษท โรงพมพไทยวฒนาพานช.



สมพร สทศนย. (2545). การทดสอบทางจตวทยา. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

242

สนทร ค าโตนด. (2531). การสรางแบบทดสอบ. อดรธาน: คณะวชาครศาสตร วทยาลยครอดรธาน. Ebel, R. L. (1978). “The Ineffectiveness of Multiple True-False Test Items,” Educational

and Psychological Measurement. 38: 37-44.

Ebel,R.L. & Frisbie,D.A. (1986). Essentials of Educational Measurement. New Jersey:

Printice-Hall,Inc.

243


สถตเบองตนส าหรบการวดและประเมนผลการศกษา


1. บอกความหมายของระดบขอมลได 2. จ าแนกระดบของขอมลได 3. อธบายความหมายของ การแจกแจงความถ การวดแนวโนมเขาสสวนกลาง การวด

การกระจาย การวดต าแหนงและการเปรยบเทยบได 4. ค านวณการวดแนวโนมเขาสสวนกลาง การวดการกระจาย การวดต าแหนง และ

การเปรยบเทยบได


1. ขอมล

2. การแจกแจงความถ 3. การวดแนวโนมเขาสสวนกลาง

4. การวดการกระจาย




2. ผสอนอธบายเนอหาบทท 7 สถตเบองตนส าหรบการวดและประเมนผลการศกษา ดวย Microsoft PowerPoint

3. ใหนกศกษารวมกนค านวณการวดแนวโนมเขาสสวนกลาง และการวดการกระจาย


244

5. ใหนกศกษาตอบค าถามเชงปฏบตการประจ าบทท 7 ขอ 1-4 เปนรายบคคล แลวสงในสปดาหหนา 6. มอบหมายใหนกศกษาศกษาเอกสารประกอบการสอนมาลวงหนา



2. ผสอนอธบายเนอหาบทท 7 สถตเบองตนส าหรบการวดและประเมนผลการศกษา ดวย Microsoft PowerPoint

3. ใหนกศกษารวมกนค านวณการวดต าแหนงและการเปรยบเทยบ


5. ใหนกศกษาตอบค าถามเชงปฏบตการประจ าบทท 7 ขอ 5 เปนรายบคคล แลวสงในสปดาหหนา 6. มอบหมายใหนกศกษาศกษาเอกสารประกอบการสอนมาลวงหนา



2. เอกสารประกอบการเรยนการสอนเรอง “สถตเบองตนส าหรบการวดและประเมนผลการศกษา”








245

Babbie,E.R. ( 1 9 92 ) . The Practice of Social Research. 6 th ed. California: Wadsworth

PublishingCompany.

Nachmias,F.C. & Nachmias,D. (1993). Research Methods in Social Sciences. 4th ed.

London: St.Martin Press Inc.

246



1. บอกความหมายของระดบขอมลได 2. จ าแนกระดบของขอมลได 3. อธบายความหมายของ การแจกแจงความถ การวดแนวโนมเขาสสวนกลาง การวดการกระจาย การวดต าแหนงและ การเปรยบเทยบได 4. ค านวณการวดแนวโนมเขาสสวนกลาง การวดการกระจาย การวดต าแหนง และการเปรยบเทยบได





247

บทท 7

สถตเบองตนส าหรบการวดและประเมนผลการศกษา

ในการวดผลจะไดขอมลทงในลกษณะของขอมลเชงปรมาณทเปนตวเลขแสดงระดบคะแนนทไดรบ หลงจากทไดคะแนนมาล าดบตอไปครตองการบรรยายผลของระดบพฤตกรรมหรอคณลกษณะทเกดขนตามจดประสงคการเรยนร โดยทในสวนของขอมลเชงปรมาณนนครผสอนจะตองน ามาด าเนนการดวยวธการทางสถตเพอค านวณขอมลทจะน ามาพจารณาตดสนประเมนผลตามเกณฑทก าหนดไว โดยในบทนจะกลาวถงขอมล คะแนน และสถตทใชในการแปลความหมายขอมลทไดจากการเกบรวบรวมขอมล ซงเปนสถตเบองตนในการน าไปสการท าความเขาใจกบคะแนนและตดเกรดตอไป

1. ขอมล

1.1 ความหมายของขอมล

ขอมล (Data) เปนตวเลข ตวอกษร สญลกษณ ภาพหรอเสยงทบอกรายละเอยดเกยวกบขอเทจจรงของปรากฏการณใดปรากฏการณหนงทนกวจยสนใจใครร (องอาจ นยพฒน, 2548: 194) ขอมล (Data) เปนขอเทจจรงทครผสอนไดจากการเกบรวบรวมคณลกษณะทตองการจากกลมเปาหมายตามจดประสงคทก าหนดไว ทงในลกษณะขอมลเชงปรมาณ (คะแนนทได) และ เชงคณภาพ (พฤตกรรมทเกดขน) (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 191)

สรปไดวา ขอมล (Data) เปนผลจากการวดทเราตองการ ไดมาจากจดประสงคทไดตงไว 1.2 ระดบของขอมล

ในการวดผลไดก าหนดขอมลเชงปรมาณทเปนตวเลขในการน ามาวเคราะหเพอประเมนผลท จ า แ น ก ไ ด 4 ร ะ ด บ ด ง น ( Babbie, 1992: 140-144; Nachmias et.al., 1993: 151;

สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 192) 1.2.1 ขอมลระดบนามบญญต (Nominal Scale) เปนขอมลทใชก าหนดชอ คณลกษณะ/

พฤตกรรมทไดจากการวด เชน ชอ-นามสกล หมายเลขประจ าตว ศาสนา อาชพ เปนตน ซงตวเลขทใชเปนสงจ าแนกหรอจดกลมสงของ/บคคลเทานน แตจะไมมความหมายในเชงปรมาณทจะน าไปด าเนนการดวยวธการทางคณตศาสตรได (บวก ลบ คณ หาร) หรอไมสามารถระบความมากนอยทจะ

248

น าไปเปรยบเทยบกนได เชน ใหเพศชาย แทนดวน “1” และเพศหญงแทนดวย “2” ซงในกรณน “2” ไมไดมคามากกวา “1” ในการเปรยบเทยบเชงปรมาณ เปนตน คาสถตทน ามาใชกบขอมลน ไดแก การแจกแจงความถ รอยละ หรอฐานนยม เปนตน

1.2.2 ขอมลระดบเรยงล าดบ (Ordinal Scale) เปนขอมลทสามารถน ามาเรยงล าดบจากมากไปหานอยหรอจากนอยไปหามากตามเกณฑ เชน ความสวย ความเขมขน ความหนาแนน ความแขงแรง มสแกรนดอนเตอรเนชนแนล เปนตน แตจะไมสามารถระบไดวาแตละล าดบแตกตางกนเทาไร และความแตกตางนนเทากนหรอไม และยงไมสามารถน ามาด าเนนการดวยวธการทางคณตศาสตรได (บวก ลบ คณ หาร) เชน การตรวจผลงานของนกเรยนทครผสอนสามารถเรยงล าดบของผลงานตามเกณฑทก าหนดไดตงแตล าดบท 1, 2, 3 ถง n แตจะไมสามารถระบชวงความแตกตางระหวางล าดบท 1 กบ 2 หรอ 2 กบ 3 และความแตกตางระหวางล าดบทเทากนหรอไม โดยทคาสถตทใชกบขอมลน ไดแก การแจกแจงความถ รอยละ ฐานนยม มธยฐาน และเปอรเซนไทล เปนตน

1.2.3 ขอมลระดบชวง หรออนตรภาค ( Interval Scale) เปนขอมลทสามารถน ามาเรยงล าดบได และระบความแตกตางระหวางล าดบทได และความแตกตางในแตละชวง (หนวย การวด) มคาเทากนทก ๆ ชวงจงสามารถเปรยบเทยบความแตกตางกนได และเปนขอมลทสามารถน ามาบวกและลบกนได แตจะยงไมสามารถน ามาคณหรอหาร หรอเปรยบเทยบเปนจ านวนเทา เนองจากไมมระดบศนยแท (Absolute Zero) (ศนยแท หมายถง การไมม/ปราศจาก/วางเปลา) หรอไมมจดเรมตนทแนนอน เชน การทนกเรยนสอบไดคะแนน 0 คะแนน ไมไดหมายความวานกเรยนไมไดมความรในวชานน แตหมายถงนกเรยนท าแบบทดสอบฉบบนนไมได และนกเรยนทไดคะแนน 50 คะแนน กไมไดหมายความวานกเรยนคนนนมความรเปนสองเทาของนกเรยนทไดคะแนน 25

คะแนน หรอ วนนมอณหภม 0 องศาเซลเซยส ไมไดหมายความวา วนนไมมอณหภม แตหมายถง อณหภมถงระดบ 0 องศาเซลเซยสตามระดบมาตรฐานทก าหนดเทานน และอณหภม 60 องศาเซลเซยสกไมไดหมายความวาจะมความรอนเปนสองเทาของอณหภม 30 องศาเซลเซยส โดยคาสถตทใชกบขอมลระดบน ไดแก การแจกแจงความถ รอยละ ฐานนยม มธยฐาน เปอรเซนไทล คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน เปนตน

1.2.4 ขอมลระดบอตราสวน (Ratio Scale) เปนขอมลทมคณสมบตทางกายภาพทสมบรณทสดทสามารถระบความแตกตางระหวางล าดบท หรอเปรยบเทยบความมากหรอนอย และมศนยแทแลวสามารถน าขอมลมาด าเนนการดวยวธการทางคณตศาสตร บวก ลบ คณ หาร ไดทกวธโดยคาสถตทใชกบขอมลระดบนจะไมเหมอนกบขอมลระดบชวงทเปนขอมลระดบ 3

โดยทขอมลท 4 ระดบน สามารถเปลยนแปลงระดบขอมลได โดยระดบทสงกวาไปสระดบทต ากวา คอจากระดบอตราสวนไปสระดบนามบญญต แตจะมความยงยากในกรณทจะปรบเปลยนขอมลจากระดบต ากวาไปสระดบทสงกวาดงแสดงในภาพท 7.1

249

เปลยนแปลงได

ภาพท 7.1 ความสมพนธของระดบขอมล

2. การแจกแจงความถ 2.1 ความหมายของการแจกแจงความถ (Frequency Distribution) การแจกแจงความถ (Frequency Distribution) เปนวธการจดระเบยบของขอมลใหอยในรปแบบกะทดรด และงายตอการเขาใจสาระส าคญ (องอาจ นยพฒน, 2548: 194) การแจกแจงความถ (Frequency Distribution) เปนการน าขอมลมาจดหมวดหม ประเภท หรอสรางตารางแจกแจงความถ เพอแสดงจ านวนของขอมลวาแตละขอมลนนมกจ านวน ทเปนระเบยบงายตอการน าไปใช และนาสนใจในการศกษา (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 193)

สรปไดวา การแจกแจงความถ (Frequency Distribution) เปนการจดหมวดหมวดหมของขอมลใหเขาใจงาย เปนระเบยบ และนาสนใจ

2.2 ประเภทของการแจกแจงความถ 2.2.1 การแจกแจงความถทไมไดจดหมวดหม (Ungroup Data) เปนการแจกแจงความถ

ทมขนตอนในการด าเนนการงาย ๆ ดงน 1) เรยงล าดบขอมลทกตวจากขอมลทมคาสงไปต า 2) พจารณาขอมลแลวขดรอยขด (Tally) แทนขอมลแตละตวในขอมลนน ๆ แลวให

นบจ านวนรอยขดใสจ านวนในชองความถ

ดงแสดงการแจกแจงความถทไมไดจดหมวดหม แสดงในตวอยางท 7.1

ขอมลระดบอตราสวน

ขอมลระดบชวง

ขอมลระดบเรยงล าดบ

ขอมลระดบนามบญญต

250

ตวอยางท 7.1 ในการทดสอบวชาคณตศาสตรของนกเรยนจ านวน 22 คน ไดคะแนน ดงน 4 5 4 6 5 7 8 9 5 6 8

7 9 9 8 7 5 6 4 8 7 6

ใหสรางตารางแจกแจงความถของคะแนนวชาคณตศาสตรของนกเรยน

วธท า สามารถแสดงไดดงตารางแจกแจงความถ

ขอมลx รอยขด ความถf 4 /// 3

5 //// 4

6 //// 4

7 //// 4

8 //// 4

9 /// 3

รวม 22 22

2.2.2 การแจกแจงความถทจดหมวดหม (Grouped Data) เปนการแจกแจงความถของขอมลทมจ านวนมาก ๆ โดยทนยมจดแบงขอมลเปนชวงของคะแนน มขนตอนในการด าเนนการ ดงน

1) ค านวณหาพสย (Range) ของขอมลทเปนความแตกตางระหวางขอมลทมคาสงสดกบขอมลทมคาต าสด จากสตรค านวณ

พสยของขอมล = คาของขอมลสงสด - คาของขอมลต าสด

2) ก าหนดจ านวนชนของคะแนนทตองการสราง 3) หาอนตรภาคชน หรอชวงกวางของแตละชน จากสตรค านวณ

อนตรภาคชน = พสย

จ านวนชน

4) ก าหนดชวงของขอมลแตละชนใหมความครอบคลมขอมล จากมากไปนอยหรอจากนอยไปมาก

251

5) ขดรอยขดแทนขอมลแตละตวในขอมลนน ๆ แลวใหนบจ านวนรอยขดใสจ านวนในชองของความถ

การแจกแจงความถทจดหมวดหม ดงแสดงในตวอยางท 7.2

ตวอยางท 7.2 จากขอมลการทดสอบคะแนนความสามารถทวไปของนกเรยน มผลดงน 39 38 44 45 36 43 47 49 36 43 50

41 44 43 36 42 41 44 43 45 49 35

39 48 41 40 40 45 48 43 44 46 45

ใหสรางตารางแจกแจงความถแบบจดหมวดหมของขอมล

วธท า วธการสรางตารางแจกแจงความถ มดงน 1) ค านวณหาพสยของขอมล

พสยของขอมล = คาของขอมลสงสด - คาของขอมลต าสด

= 50 - 35 = 15

2) ก าหนดจ านวนชนของคะแนน เปน 6 ชน

3) หาอนตรภาคชน หรอชวงกวางของอนตรภาคแตละชน จากสตรค านวณ

อนตรภาคชน = พสย

จ านวนชน

= 156 = 2.5 ≈ 3 (ปดเศษขน)

4) ก าหนดชวงขอมลของแตละชนใหมความครอบคลมขอมล จากมากไปนอยหรอจากนอยไปมาก โดยเรมตนทขอมลทมากทสดแลวลดลงชวงละ 3 ไดแก ชวงขอมล 50-48,

47-45, 44-42, 41-39, 38-36, 35-33

5) พจารณาแลวขดรอบขดแทนขอมลแตละตวในขอมลนน ๆ แลวใหนบจ านวนรอยขดใสจ านวนในชองของความถ

252

ดงแสดงตารางแจกแจงความถคะแนนความสามารถทวไปของนกเรยน ดงน คะแนนทได รอยขด จ านวนนกเรยน

35-33 / 1

38-36 //// 4

41-39 //// // 7

44-42 //// //// 10

47-45 //// / 6

50-48 //// 5

รวม 33

3. การวดแนวโนมเขาสสวนกลาง 3.1 ความหมายของการวดแนวโนมเขาสสวนกลาง (Measure of Central Tendency) การวดแนวโนมเขาสสวนกลาง (Measure of Central Tendency) เปนการหาคากลางทเปนตวแทนของขอมลแตละชด เพอใชสรปผลของขอมลในภาพรวม โดยคากลางทนยมใช ม 3 คา ไดแก คาเฉลยเลขคณต คามธยฐาน และฐานนยม (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 196)

การวดแนวโนมเขาสสวนกลาง (Measure of Central Tendency) เปนการสบคนหาตวเลขเพยง 1 คาจากขอมลทอยในรปคะแนนหรอคาสงเกตทงหมดในชดทสนใจ เพอท าหนาทเปนต วว ดหรอส งบ งช แนว โนมของขอมล ในการ เข าส ต าแหน งศนย กลางของการแจกแจง (องอาจ นยพฒน, 2548: 194) สรปไดวา การวดแนวโนมเขาสสวนกลาง (Measure of Central Tendency) เปน การหาคากลางทเปนตวแทนของขอมลชดทสนใจเพยง 1 คา

3.2 การวดแนวโนมเขาสสวนกลาง 3.2.1 ค า เฉล ย เลขคณต (Arithematic Mean หร อ Mean: 𝝁 (ค า เฉล ยของประชากร), �� (คาเฉลยของกลมตวอยาง)) เปนคาทไดจากการน าขอมลทกตวมารวมกนแลวหารเฉลยดวยจ านวนขอมลทงหมดทจ าแนกรายละเอยด ดงน

3.2.1.1 คาเฉลยเลขคณตทไมแจกแจงความถ (Ungroup) เปนการหาคาเฉลยจากขอมลดบของแตละบคคล โดยใชสตรค านวณ

X = ∑ Xn

253

เมอ X เปน คาเฉลยเลขคณต

∑ X เปน ผลรวมของขอมลทกตว

n เปน จ านวนของขอมล

การค านวณคาเฉลยเลขคณตทไมแจกแจงความถ ดงแสดงในตวอยางท 7.3

ตวอยางท 7.3 จงหาคะแนนเฉลยของการสอบซอมเสรมวชาคณตศาสตร มคะแนนดงน 25 26 27 29 24 26 25

วธท า

จากสตรค านวณหาคาเฉลยเลขคณต X = ∑ Xn

แทนคา X = 25+26+27+29+24+26+257

X = 1827 = 26

ดงนนคะแนนเฉลยของคะแนนการสอบซอมเสรมครงนเทากบ 26 คะแนน

3.2.1.2 คาเฉลยเลขคณตทแจกแจงความถ (Group) จ าแนกเปน 2 ลกษณะ ดงน 1) การหาคาเฉลยจากขอมลทไมมการจดหมวดหม จากสตรค านวณ

X = ∑ fXn

เมอ X เปน คาเฉลยเลขคณตของขอมล

∑ fX เปน ผลรวมของผลคณระหวางความถกบขอมล

n เปน จ านวนของขอมล

การค านวณคาเฉลยเลขคณตทแจกแจงความถไมมการจดหมวดหม แสดงในตวอยางท 7.4

254

ตวอยางท 7.4 จงหาคะแนนเฉลยของวชาคณตศาสตรจากตารางคะแนนของนกเรยนทก าหนดให ขอมล รอยขด ความถ fx

4 /// 3 12

5 //// 4 20

6 //// 4 24

7 //// 4 28

8 //// 4 32

9 /// 3 27

รวม 22 22 143

วธท า จากสตรการหาคาเฉลย X = ∑ fXn

แทนคา X = 14322 = 6.5

จะไดคะแนนเฉลยของวชาคณตศาสตรเทากบ 6.5 คะแนน

2) การหาคาเฉลยจากขอมลทมการจดหมวดหม ใชสตรค านวณเดยวกบการหาคาเฉลยทไมมการจดหมวดหม แตคาขอมลแตละตวเปนคาจากจดกงกลางชนของแตละชนโดยหาจดกงกลางชนจากสตรค านวณ

จดกงกลางชน = ขดจ ากดบน+ขดจ ากดลาง2

โดยทขดจ ากดบน หมายถง คาเฉลยระหวางผลบวกของคาสงสดของชวงขอมลนนกบ

คาต าสดของชวงขอมลทมคาสงกวา

ขดจ ากดลาง หมายถง คาเฉลยระหวางผลบวกของคาต าสดของชวงขอมลนนกบคาสงสดของชวงขอมลทมคาต ากวา

การค านวณคาเฉลยเลขคณตทแจกแจงความถและมการจดหมวดหม แสดงในตวอยางท 7.5

255

ตวอยางท 7.5 จงหาคะแนนเฉลยของการทดสอบความสามารถทวไปของนกเรยนจากตารางขอมลทก าหนดให

คะแนน จ านวนคน จดกงกลางชน fx

1-5

6-10

11-15

16-20

21-25

26-30

3

8

12

10

4

3

3

8

13

18

23

28

9

64

156

180

92

84

รวม 40 585

วธท า

จากสตรการหาคาเฉลยเลขคณต X = ∑ fXn

แทนคา X = 58540 = 14.63

ไดคะแนนเฉลยความสามารถทวไปของนกเรยนกลมนเทากบ 14.63 คะแนน

3.2.2 คามธยฐาน (Median: Me) เปนคาของขอมลทมต าแหนงอยกงกลางของขอมล เมอไดเรยงล าดบขอมลแลว โดยสวนมากจะใชกบขอมลในระดบเรยงล าดบ หรอขอมลทมการแจกแจงในลกษณะเบ มรายละเอยด ดงน

3.2.2.1 กรณขอมลไมไดแจกแจงความถ มวธการขนตอน ดงน 1) เรยงล าดบขอมลทมคาจากมากไปหานอยหรอจากนอยไปหามาก

2) หาต าแหนงของขอมลจากสตรค านวณ

ต าแหนงของมธยฐาน = N+12

เมอ N เปนจ านวนของขอมล

3) หาคาของขอมลทอยในต าแหนงทค านวณได ถาคาของขอมลอยกงกลางของขอมล 2 ตวจะตองน าคาของขอมลทงสองมาเฉลยเปนคามธยฐาน

การหาคามธยฐานของขอมลไมไดแจกแจงความถ ดงแสดงในตวอยางท 7.6 และ 7.7

256

ตวอยางท 7.6 คะแนนสอบซอมเสรมของนกเรยนหองท 1

6 5 8 7 10 9

ใหหาคามธยฐานของคะแนนสอบซอมเสรมของนกเรยน

วธท า 1) เรยงล าดบขอมล

5 6 7 8 9 10

2) หาต าแหนงของคามธยฐาน จากสตร N+12

แทนคาหาต าแหนงของคามธยฐาน 6+12

ดงนนหาต าแหนงของคามธยฐาน เทากบ 3.5

3) ต าแหนงท 3.5 อยระหวางขอมลต าแหนงท 3 เทากบ 7 และต าแหนงท 4

เทากบ 8 ดงนนคามธยฐานของคะแนนสอบซอมเสรม (Me) = 7+82 = 7.5

ตวอยางท 7.7 คะแนนสอบซอมเสรมของนกเรยนหองท 3

6 5 8 7 10 9 11

จงหาคามธยฐานของคะแนนสอบซอมเสรม

วธท า 1) เรยงล าดบขอมล

5 6 7 8 9 10 11

2) หาต าแหนงของคามธยฐาน จากสตรค านวณ = N+12

แทนคา หาต าแหนงของคามธยฐาน = 7+12 = 4

3) ต าแหนงท 4 ของขอมลมคาเทากบ 8 ดงนนคามธยฐาน (Me) = 8

3.2.2.2 กรณขอมลแจกแจงความถ มรายละเอยด ดงน 1) กรณขอมลแจกแจงความถทไมไดจดหมวดหม มวธการหา ดงน

1.1 หาความถสะสมของแตละชนจากขอมลทมคานอยไปหาคามาก

1.2 หาต าแหนงของขอมลจากสตรค านวณ

ต าแหนงของมธยฐาน = N+12

เมอ N เปนจ านวนขอมล

1.3 หาคาของขอมลทต าแหนงมธยฐาน

การหามธยฐานของขอมลทแจกแจงความถไมไดจดหมวดหม แสดงในตวอยางท 7.8

257

ตวอยางท 7.8 ใหหาคามธยฐานของคะแนนของวชาภาษาไทยจากตารางขอมลทก าหนดให ขอมล รอยขด ความถ fx ความถสะสม

4 /// 3 12 3

5 //// 4 20 7

6 //// 4 24 11

7 //// 4 28 15

8 //// 4 32 19

9 /// 3 27 22

รวม 22 22 143

วธท า 1) หาความถสะสมของขอมลจากขอมลทมคานอยไปหาคามาก

2) หาต าแหนงของคามธยฐาน = 22+12 = 11.5

3) หาคาของมธยฐานจะอยระหวางต าแหนงท 11 และ 12

ดงนนคามธยฐาน (Me) เทากบ 6+72 = 6.5

จะไดคามธยฐานของคะแนนวชาภาษาไทย เทากบ 6.5 คะแนน

2) กรณขอมลแจกแจงความถทจดหมวดหม มวธการหา ดงน

2.1 ค านวณหาต าแหนงของคามธยฐาน จากสตร N+12

2.2 ค านวณหาคามธยฐานโดยใชสตรค านวณ

Me = L + i [N2−Ff ]

เมอ Me เปน ลางของชนทมคามธยฐานอย i เปน ความกวางของอนตรภาคชน

F เปน ความถสะสมกอนถงชนทมมธยฐานอย f เปน ความถของคะแนนในชนทมมธยฐานอย N เปน จ านวนขอมลทงหมด

การหามธยฐานของขอมลทแจกแจงความถไมไดจดหมวดหม ดงแสดงในตวอยางท 7.9

258

ตวอยางท 7.9 ใหหาคามธยฐานของคะแนนการทดสอบวชาคณตศาสตรของนกเรยน

คะแนน จ านวนคน จดกงกลางชน fx ความถสะสม

1-5

6-10

11-15

16-20

21-25

26-30

3

8

12

10

4

3

3

8

13

18

23

28

9

64

156

180

92

84

3

11

23

33

37

40

รวม 40 585

วธท า

1) ค านวณหาต าแหนงของคามธยฐาน จากสตร N+12 = 40+12 = 20.5

2) ค านวณหาคามธยฐานโดยใชสตรค านวณ

Me = L + i [N2− Ff ]

แทนคา = 41.5 + 3 [20−1112 ] = 14.25

จะไดคามธยฐานของคะแนนคณตศาสตร เทากบ 14.25

3.2.3 คาฐานนยม (Mode: Mo) เปนคาของขอมลทมคาซ ากนมากทสด หรอขอมลทมขอมลความถสงทสดในขอมลชดนน ๆ จะใชกบขอมลระดบนามบญญตขนไป มรายละเอยด ดงน

3.2.3.1 กรณทขอมลไมไดแจกแจงความถ จะใชวธการพจารณาขอมลทซ ากนมากทสด เปนคาฐานนยม 2 คา แตถาขอมลทกตวไมซ ากนเลยแสดงวาขอมลชดนนไมมคาฐานนยม

การหาฐานนยมของขอมลทไมไดแจกแจงความถ ดงแสดงในตวอยางท 7.10

ตวอยางท 7.10 วธการหาฐานนยมของขอมลแตละชด

ขอมลคะแนนชดท 1 ม ดงน 5 6 7 8 4 5 6 5 7

ดงนน คาฐานนยม คอ 5 (ขอมลซ ากนมากทสด) ขอมลคะแนนชดท 2 ม ดงน 5 6 7 8 7 5 6 5 7

ดงนน คาฐานนยม คอ 5 และ 7 (จ านวนขอมลซ ากนทเทากน)

ม 5 ซ ากน 3 ตว

ม 5 และ 7 ซ ากน 3 ตว

259

ขอมลคะแนนชดท 3 ม ดงน 5 6 9 8 4 3 1 2 7

ดงนนขอมลชดน ไมมคาฐานนยม (ไมมขอมลทซ ากน)

3.2.3.2 กรณทขอมลแจกแจงความถ จ าแนกเปน 2 ลกษณะ ดงน 1) กรณทขอมลแจกแจงความถทไมไดจดหมวดหม จะใชวธการพจารณาขอมลทม

ความถสงสด เปนคาฐานนยม

การหาฐานนยมของขอมลทแจกแจงความถไมไดจดหมวดหม ดงแสดงในตวอยางท 7.11

ตวอยางท 7.11 จงหาคาฐานนยมของคะแนนสอบวชาภาษาไทย

วธท า

ขอมล (x) รอยขด ความถ (f) 4 /// 3

5 //// 4

6 //// 4

7 //// 4

8 //// 4

9 /// 3

รวม 22 22

ดงนน คาฐานนยม (Mo) ของคะแนนวชาภาษาไทยของนกเรยน เทากบ 5 6 7 8

2) กรณทขอมลแจกแจงความถทจดหมวดหมแลว มวธการหา ดงน 2.1 พจารณาเลอกชวงขอมล

2.2 ค านวณคาฐานนยมโดยใชสตรค านวณ

Mo = L + i [ d1d1+ d2]

เมอ Mo เปน คาฐานนยมของขอมล

L เปน ขดจ ากดลางของชนทมคามธยฐานอย i เปน ความกวางของอนตรภาคชน

260

d1 เปน ผลตางของความถของชนทคาฐานนยมอยกบความถของชน

คะแนนทต ากวา d2 เปน ผลตางของความถของชนทคาฐานนยมอยกบความถของชน

คะแนนทสงกวา การหาฐานนยมของขอมลแจกแจงความถทจดหมวดหม ดงแสดงในตวอยางท 7.12

ตวอยางท 7.12 จงหาคาฐานนยมของคะแนนการทดสอบคณตศาสตรของนกเรยน

คะแนน จ านวนคนf จดกงกลางชน fx ความถสะสม

1-5

6-10

11-15

16-20

21-25

26-30

3

8

12

10

4

3

3

8

13

18

23

28

9

64

156

180

92

84

3

11

23

33

37

40

รวม 40 585

วธท า

1) ชวงของขอมลทมความถสงสด คอ 11-15

2) ค านวณคาฐานนยมจากสตร

Mo = L + i [ d1d1+ d2]

แทนคา = 10.5 + 5 [402 −1112 ] =10.5 + 5 [20−1112 ]

ดงนนฐานนยมของคะแนนชดน (Mo) = 14.25

3.2.4 ขอสงเกตในการใชคาเฉลย มธยฐาน และฐานนยม

3.2.4.1 ในกรณทชดขอมลชดเดยวกน มคาเฉลย มธยฐาน และฐานนยม เทากน แสดงวาขอมลมการแจกแจงเปนโคงปกต ดงภาพท 7.2 (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 207-208)

d1 = 12 - 8

d2 = 12 - 10

261

คาเฉลย

มธยฐาน

ฐานนยม

ภาพท 7.2 การแจกแจงเปนโคงปกต

3.2.4.2 ในกรณทขอมลชดเดยวกน มคาเฉลย มธยฐาน ฐานนยม แสดงวาขอมลม การแจกแจงแบบเบซาย ดงแสดงในภาพท 7.3

คาเฉลย มธยฐาน ฐานนยม

ภาพท 7.3 การแจกแจงเปนเบซาย

3.2.4.3 ในกรณทขอมลชดเดยวกน มคาเฉลย มฐยฐาน ฐานนยม แสดงวาขอมลม การแจกแจงแบบเบขวา ดงแสดงในภาพท 7.4

ฐานนยม มธยฐาน คาเฉลย

ภาพท 7.4 การแจกแจงเปนเบขวา

262

3.2.4.4 ในกรณทมขอมลมาก ๆ ตองการหาคากลางใหใชฐานนยม แตถาขอมลชดนนม ความแตกตางกนมากหรอเบไปทางใดทางหนงควรเลอกใชมธยฐาน

3.2.4.5 ในกรณทขอมลมการแจกแจงแบบเบ ควรน าเสนอคากลางทกคาใหพจารณา แตถาขอมลมการแจกแจงใกลเคยงแบบโคงปกต ควรจะเลอกใชคาเฉลยเพราะเปนคาทมเสถยรภาพมากทสด

ซงจากตวอยางท 7.1–7.2 จะพบวาคะแนนภาษาไทยจะมลกษณะของขอมลเปน โคงปกต แตคะแนนวชาคณตศาสตรขอมลจะมลกษณะเบขวาเลกนอย

4. การวดการกระจาย

4.1 ความหมายของการวดการกระจาย การวดการกระจาย (Measure of Variability) เปนตวบงลกษณะการแจกแจงของขอมลเพมขนอก 1 มต เพอชวยพรรณนาสภาพลกษณะของขอมลเปนไปอยางครอบคลมย งขน (องอาจ นยพฒน, 2548: 196) การวดการกระจาย (Measure of Variability) เปนวธการหาคาทใชแสดงความแตกตางของขอมลในแตละชด ทท าใหเปรยบเทยบผลคากลางของขอมลระหวางชดมความชดเจนมากยงขนโดยเฉพาะกรณทคากลางมคาเทากนจะตองน าคาจากการวดการกระจายมาเปรยบเทยบกน เพอใหพจารณาความแตกตาง โดยวธวดการกระจายทนยมใช ไดแก พสย สวนเบยงเบนควอไทล สวนเบยงเบนเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความแปรปรวน และคาสมประสทธความผนแปร (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 209)

สรปไดวา การวดการกระจาย (Measure of Variability) เปนวธการหาคาทใชแสดง ความแตกตางของขอมลในแตละชด ทท าใหเปรยบเทยบผลคากลางของขอมลระหวางชดม ความชดเจนมากยงขน เพอชวยพรรณนาสภาพลกษณะของขอมลเปนไปอยางครอบคลม

4.2 คาทแสดงการวดการกระจาย

4.2.1 พสย (Range) เปนคาทแสดงความแตกตางระหวางคาสงสดและคาต าสดของขอมลชดนน ๆ ดงสตรค านวณ

พสยของขอมล = คาสงสดของขอมล - คาต าสดของขอมล

263

พสย เปนคาทวดความแตกตางของขอมลอยางหยาบ ๆ ทใชขอมลเพยง 2 คาของขอมลในชดนน ๆ ท าใหมการเปลยนแปลงไดงาย ดงนนควรจะใชพสยระบความแตกตางของขอมลทตองการอยางรวดเรว หรอใชในการสรางตารางแจกแจงความถของขอมลเทานน

ตวอยางการค านวณหาคาพสยของขอมล ดงแสดงในตวอยางท 7.13

ตวอยางท 7.13 จงหาพสยของขอมลชดหนง มดงน 5 6 7 8 4 5 6 5 7

วธท า พสยของขอมล = คาของขอมลสงสด - คาของขอมลต าสด

= 8 - 4

= 4

4.2.2 สวนเบยงเบนควอไทล (Quartile deviation : Q.D.) เปนคาทไดจากคาเฉลยของความแตกตางระหวางควอไทลท 3 และควอไทลท 1 ทจ าแนกวธการหา ไดดงน

4.2.1.1 กรณขอมลไมไดแจกแจงความถ มขนตอนดงน 1) เรยงล าดบขอมลจากนอยไปหามาก แลวหาคา Q1 และ Q3

2) น าคา Q1 และ Q3 มาแทนคาในสตรค านวณ

Q.D. = Q3− Q12

เมอ Q.D. เปน สวนเบยงเบนควอไทลของขอมล

Q1 เปน คาทแบงขอมลชดนนเปน 14 หรอ 25%

Q3 เปน คาทแบงขอมลชดนนเปน 34 หรอ 75%

3.2.3.2 กรณขอมลแจกแจงความถแลว มขนตอนดงน 1) ท าตารางความถสะสมจากขอมลทมคาต าไปหาขอมลทมคาสง

2) หาต าแหนงของควอไทลท 1 จากสตร N4

ต าแหนงของควอไทลท 3 จากสตร 3N4

เพอหาชวงขอมลทควอไทลท 1 และ 3

3) หา Q1 และ Q3 จากสตรค านวณ

264

Q1 = L + i [14N−Ff ] และ Q3 = L + i [34N−Ff ]

เมอ Q1 และ Q3 เปน คาควอไทลท 1 และ 3 ของขอมล

L เปน ขดจ ากดลางของชนทมคาควอไทลอย i เปน ความกวางของอนตรภาคชน

F เปน ความถสะสมกอนถงชนทคาควอไทลอย f เปน ความถของคะแนนในชนทคาควอไทลอย N เปน จ านวนขอมลทงหมด

4.2.3 คาสวนเบยงเบนเฉลย (Average Deviation: A.D.) เปนคาเฉลยของผลรวมของความเบยงเบนของคะแนนแตละตวจากคาเฉลย (X - X) ของขอมลชดเดยวกน ทจ าแนกวธการหา ดงน

4.2.3.1 กรณขอมลไมไดแจกแจงความถ มขนตอนดงน 1) หาคาเฉลยของขอมล

2) ค านวณคาสวนเบยงเบนเฉลยจากสตรค านวณ

A.D. = ∑|X − X|N

เมอ A.D. เปน คาสวนเบยงเบนเฉลยของขอมล

X เปน ขอมลแตละตว

X เปน คาเฉลยของขอมล

N เปน จ านวนของขอมล

4.2.3.2 กรณขอมลแจกแจงความถแลว มขนตอน ดงน 1) หาคาเฉลยของขอมล, เพมชองตารางจดกงกลางชน, ความถคณจดกงกลางชน

(fx), จดกงกลางชนลบคาเฉลย (X - X) และความถคณคาสมบรณของจดกงกลางชนลบคาเฉลย (f|X − X|)

2) ค านวณคาสวนเบยงเบนเฉลยจากสตรค านวณ

265

A.D. = ∑ f(X−X)N

เมอ A.D. เปน คาสวนเบยงเบนเฉลยของขอมล



N เปน จ านวนของขอมล

f เปน ความถของขอมล

4.2.4 สวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) และความแปรปรวน (Variance)

4.2.4.1 สวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation : 𝝈 หรอ S.D) เปนคาของการวดการกระจายทหาไดจากรากทสองของผลรวมคะแนนทกคาทเบยงเบนไปจากคาเฉลย (X - X) ของขอมลยกก าลงสอง เพอท าใหเครองหมายเปนบวก มรายละเอยด จ าแนกตามลกษณะของขอมล (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 215) ดงน

1) กรณทขอมลไมมการแจกแจงความถ มดงน 1.1 กรณทขอมลมาจากประชากร มสตรค านวณ

σ = √∑(X− μ)2N หรอ σ = √N ∑ X2− (∑ X)2N2

1.2 กรณทขอมลมาจากกลมตวอยาง มสตรค านวณ

S.D. = √∑(X− X)2n−1 หรอ S.D. = √nX2− (∑ X)2n(n−1 )

เมอ S.D., σ เปน สวนเบยงเบนมาตรฐานของขอมลจากกลมตวอยางและประชากร

ตามล าดบ

X, μ เปน คาเฉลยของขอมลจากกลมตวอยางและประชากรตามล าดบ


n, N เปน จ านวนขอมลจากกลมตวอยางและประชากรตามล าดบ

266

การค านวณหาคาสวนเบยงเบนมาตรฐานของขอมลทไมไดแจกแจงความถ ดงแสดงในตวอยางท 7.14

ตวอยางท 7.14 ผลการทดสอบในรายวชาคณตศาสตร (คะแนนเตม 10) ของนกเรยนจ านวน 5 คน ไดคะแนน ดงน 2 4 6 6 7

จงหาคาสวนเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนชดน

วธท า 1) หาคาเฉลยของคะแนนชดน X = ∑ 𝑋𝑛 =

2 + 4 + 6 + 6 + 75 = 5

2) ค านวณหาคาสวนเบยงเบนมาตรฐานจากสตรค านวณ

S.D. = √∑(X−X)2n−1

S.D. = √(2−5)2+ (4−5)2+ (6−5)2+ (6−5)2+ (7−5)25−1

จะไดสวนเบยงเบนมาตรฐานวชาคณตศาสตร เทากบ 2.00

หรอ ค านวณคาสวนเบยงเบนมาตรฐานจากสตรค านวณ

จากขอมล : 2 4 6 6 7 ดงนน ∑ X = 25

4 16 36 36 49 ดงนน ∑ X2 = 141

S.D = √nX2− (∑ X)2n(n−1 ) = √5(141)− 2525(5−1 )

S.D. = 2.00

2) กรณขอมลทแจกแจงความถแลว

2.1 กรณทขอมลมาจากประชากร มสตรค านวณ

σ = √∑ f(X− μ)2N หรอ σ = √N ∑ fX2− (∑ fX)2N2

2.2 กรณทขอมลมาจากกลมตวอยาง มสตรค านวณ

S.D. = √∑ f(X− X)2n−1 หรอ S.D. = √n ∑ fX2− (∑ fX)2n(n−1)

267

เมอ S.D., σ เปน สวนเบยงเบนมาตรฐานของขอมลจากกลมตวอยางและประชากร

X, μ เปน คาเฉลยของขอมลจากกลมตวอยางและประชากร


f เปน ความถของขอมล

n, N เปน จ านวนขอมลจากกลมตวอยางและประชากรตามล าดบ

การค านวณหาคาสวนเบยงเบนมาตรฐานของขอมลทแจกแจงความถไมไดจดหมวดหม ดงแสดงในตวอยางท 7.15

ตวอยางท 7.15 จงหาคาสวนเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนวชาคณตศาสตร ขอมล (x) รอยขด ความถf fx ความถสะสม fX2

4 /// 3 12 3 48

5 //// 4 20 7 100

6 //// 4 24 11 144

7 //// 4 28 15 196

8 //// 4 32 19 256

9 /// 3 27 22 243

รวม 22 22 143 987

วธท า ค านวณหาคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน จากสตรค านวณ

S.D. = √n ∑ fX2− (∑ fX)2n(n−1)

สวนเบยงเบนมาตรฐาน = √22(987) −(143)222(22−1) =√21714−20449462

=√1265462 =√2.738 = 1.65

จะไดสวนเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนของวชาคณตศาสตร เทากบ 1.65

การค านวณหาคาสวนเบยงเบนมาตรฐานของขอมลทแจกแจงความถ แสดงในตวอยาง ท 7.16

268

ตวอยางท 7.16 จงหาคาสวนเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนของวชาคณตศาสตร คะแนน จ านวนคน จดกงกลางชน fx ความถสะสม X2 fX2

1-5

6-10

11-15

16-20

21-25

26-30

3

8

12

10

4

3

3

8

13

18

23

28

9

64

156

180

92

84

3

11

23

33

37

40

9

64

169

324

529

784

27

512

2028

3240

2116

2352

รวม 40 585 1879 10275

วธท า ค านวณหาคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน จากสตรค านวณ

S.D. = √n ∑ fX2− (∑ fX)2n(n−1)

สวนเบยงเบนมาตรฐาน =√40(10275)−(585)240(40−1) =√41100−3422251560

=√687751560

= 6.63

จะไดสวนเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนของวชาคณตศาสตร เทากบ 6.63

4.2.4.2 การแปลความหมายของคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 218-219) 1) คาสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบศนย (0 หรอ S.D = 0) แสดงวาขอมลชดนนไมม การกระจาย หรอขอมลมคาเทากนทกตว

2) คาสวนเบยงเบนมาตรฐานเขาใกลศนย แสดงวาขอมลชดนนมคาทใกลเคยงกน

3) คาสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 1 แสดงวาการแจกแจงของขอมลมลกษณะเปน โคงปกต (Normal Curve) ทจะใชคาเฉลยเปนตวแทนของขอมล แตถาคาสวนเบยงเบนมาตรฐานมากกวาคาเฉลย ควรใชฐานนยมหรอมธยฐานเปนตวแทนของขอมล

269

4) ในกรณการเปรยบเทยบคาสวนเบยงเบนมาตรฐานระหวางกลมจะไดวา กลมทมคาสวนเบยงเบนมาตรฐานต ากวา แสดงวามการกระจายของขอมลต ากวาหรอขอมลมคาใกลเคยงกนมากกวากลมทมคาสวนเบยงเบนมาตรฐานสงกวา

4.2.4.2 ความแปรปรวน (Variance) เปนคาเฉลยของผลรวมของขอมลทกตวทเบยงเบนไปจากคาเฉลยของขอมลยกก าลงสอง หรอ เปนคาสวนเบยงเบนมาตรฐานยกก าลงสอง ใชสญลกษณ (S.D)2 แทนความแปรปรวนของขอมลทไดจากกลมตวอยาง และ แทนความแปรปรวนของขอมลทไดจากประชากร แตในการวดการกระจายของขอมลโดยทวไปจะนยมใชสวนเบยงเบน-มาตรฐานมากกวาใชความแปรปรวน เนองจากคาสวนเบยงเบนมาตรฐานแสดงการกระจายของขอมลทอยในหนวยเดยวกบขอมลเดมทน ามาวเคราะห (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 219)

4.2.5 สมประสทธ ความผนแปร (Coefficient Variance : C.V.) เปนการว ด การกระจายของขอมลทค านวณหาไดจากอตราสวนทคดเปนรอยละระหวางสวนเบยงเบนมาตรฐานตอคาเฉลยของขอมลดงสตรค านวณ

C.V. = S.D.X X 100

เมอ C.V. เปน สมประสทธความผนแปร

S.D. เปน คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน


สมประสทธความผนแปรจะใชในกรณทตองการเปรยบเทยบความแตกตางของขอมล 2

ชดทมหนวยไมเหมอนกน


5.1 ความหมายของการวดต าแหนงและการเปรยบเทยบ

การวดต าแหนงและการเปรยบเทยบ เปนวธการหาคาทระบต าแหนงของขอมล หรอแสดงการเปรยบเทยบระหวางขอมล เชน อตราสวน รอยละ และเปอร เซนไทล เปนตน (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 220)

270

5.2 การวดต าแหนงและการเปรยบเทยบ

5.2.1 อตราสวน (Ratio) เปนการน าขอมลเชงปรมาณ 2 ตว/กลม มาเปรยบเทยบในลกษณะของขอมลหนงเปนก เทาของขอมลอกสงหนง หรอ ขอมลทสนใจตอขอมลท งหมด ดงสตรค านวณ

อตราสวน = ขอมลท 1ขอมลท 2 หรอ

ขอมลทสนใจขอมลทงหมด

การค านวณหาอตราสวนของขอมล ดงแสดงในตวอยางท 7.17

ตวอยางท 7.17 จ านวนนกเรยนในหองทงหมด 30 คน เปนเพศชาย 12 คน เปนเพศหญง 18 คน จงหาอตราสวนของเพศหญงตอเพศชาย หรออตราสวนของเพศหญงหรอเพศชายตอนกเรยนทงหมด

วธท า อตราสวนของเพศชายตอเพศหญงเทากบ 1218 = 23 หรอ 2 : 3

อตราสวนของเพศชายตอนกเรยนทงหมดเทากบ 1230 = 25 หรอ 2 : 5

อตราสวนของเพศหญงตอนกเรยนทงหมดเทากบ 1830 = 35 หรอ 3 : 5

5.2.2 รอยละ (Percentage) เปนอตราสวนทเทยบจ านวนทสนใจกบจ านวนทงหมดทเปนจ านวนเตมรอย โดยสามารถใชไดกบขอมลในระดบอตราสวน ดงสตรค านวณ

รอยละ = จ านวนทสนใจจ านวนทงหมด

X 100

การค านวณหารอยละของขอมล ดงแสดงในตวอยางท 7.18

ตวอยางท 7.18 จ านวนนกเรยนในหองทงหมด 30 คน เปนเพศชาย 12 คน เปนเพศหญง 18 คน ใหหารอยละของนกเรยนเพศหญงหรอเพศชายตอนกเรยนทงหมด

วธท า รอยละของเพศชายตอนกเรยนทงหมด เทากบ 1230 X 100 = 40% หรอ รอยละ 40

รอยละของเพศหญงตอนกเรยนทงหมด เทากบ 1830 X 100 = 60% หรอ รอยละ 60

271

5.2.3 เปอรเซนไทล (Percentile) เปนต าแหนงของขอมลทระบใหทราบวามขอมลทต ากวาขอมลนนคดเปนรอยละเทาไหร เชน สมศกด สอบวชาคณตศาสตรไดคะแนน 75 คะแนนคดเปนเปอรเซนไทลท 80 หมายความวา ในจ านวนนกเรยน 100 คนมนกเรยนทไดคะแนนต ากวาสมศกดอย 80 คน มขนตอนวธการค านวณหาเปอรเซนไทล ดงน (Ebel & Frisbie, 1986: 59)

1) เรยงล าดบคะแนนจากมากไปหานอย

2) แจกแจงความถของคะแนนแตละคะแนน

3) หาความถสะสม (cf) ของคะแนนแตละคะแนนจากคะแนนต าสดขนสคะแนนสงสด โดยความถสะสมทงหมดจะเทากบจ านวนทงหมด

4) ค านวณหา cf + 12 f โดยเรมตนท 0 จากชองความถสะสม แลวน าไปบวกครงหนง

ของความถ

5) หาคาเปอรเซนไทลโดยน า cf + 12 f คณดวย N (เปนจ านวนคนทงหมด)

การวเคราะหหาเปอรเซนไทล ดงแสดงในตวอยางท 7.19

ตวอยางท 7.19 ตวอยางแสดงการวเคราะหหาเปอรเซนไทล

ค าแนน จ านวน ความถสะสม

(cf) cf + 12 f

เปอรเซนไทล

(cf + 12 f) X

100N

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

3

3

4

4

8

5

3

4

4

2

3

6

10

14

22

27

30

34

38

40

1.5

4.5

8.0

12.0

18.5

24.5

28.5

32.0

36.0

39.0

3.75

12.25

20.00

30.00

40.00

61.25

72.25

80.00

90.00

97.50

N = 40 0

272

ความหมายของเปอรเซนไทลจากตาราง เชน คะแนน 45 คะแนน ตรงกบเปอรเซนไทลท 4.00 ความหมายวา ในจ านวน 100 คน

มคนทไดคะแนนต ากวา 45 คะแนนเทากบ 40 คน

คะแนน 49 คะแนน ตรงกบกบเปอรเซนไทลท 90.0 ความหมายวา ในจ านวน 100 คน มคนทไดคะแนนต ากวา 49 คะแนนเทากบ 90 คน


1. ขอมล (Data) เปนผลจากการวดทเราตองการ ไดมาจากจดประสงคทไดตงไว จ าแนกขอมลเชงปรมาณได 4 ระดบ ดงน 1) ขอมลระดบนามบญญต 2) ขอมลระดบเรยงล าดบ 3) ขอมลระดบชวง หรออนตรภาค และ 4) ขอมลระดบอตราสวน

2. การแจกแจงความถ (Frequency Distribution) เปนการจดหมวดหมของขอมลใหเขาใจงาย เปนระเบยบ และนาสนใจ จ าแนกเปน 1) การแจกแจงความถทไมไดจดหมวดหม และ 2) การแจงแจงความถทจดหมวดหม

3. การวดแนวโนมเขาสสวนกลาง (Measure of Central Tendency) เปนการหาคากลางท เปนตวแทนของขอมลชดทสนใจเพยง 1 คา ทนยมใชมคา 3 คา ไดแก คาเฉลยเลขคณต คามธยฐาน และคาฐานนยม

4. การวดการกระจาย (Measure of Variability) เปนวธการหาคาทใชแสดงความแตกตางของขอมลในแตละชด ทท าใหเปรยบเทยบผลคากลางของขอมลระหวางชดมความชดเจนมากยงขน เพอชวยพรรณนาสภาพลกษณะของขอมลเปนไปอยางครอบคลม โดยวธวดการกระจายทนยมใช ไดแก พสย สวนเบยงเบนควอไทล สวนเบยงเบนเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความแปรปรวน และคาสมประสทธความผนแปร

5. การวดต าแหนงและการเปรยบเทยบ เปนวธการหาคาทระบต าแหนงของขอมลหรอแสดงการเปรยบเทยบระหวางขอมล เชน อตราสวน รอยละ และเปอรเซนไทล เปนตน



1. ใหพจารณาวาขอมลทก าหนดใหอยในระดบใด

1.1 ความงามของมสทนไทยแลนด 1.2 ความหวานของน าตาล

1.3 แรงจงใจใฝสมฤทธ

273

1.4 ความพงพอใจในการรบบรการหองสมด

1.5 ผลสมฤทธจากการเรยนเทอมท 1

1.6 ความคงทนของการเรยนร 1.7 ความยาก

1.8 ความเขมขนของกาแฟ

1.9 คานยม 12 ประการ

1.10 ทกษะการเลนดนตร 2. จากการทดสอบวชาวทยาศาสตรของนกเรยนกลมหนงไดคะแนน ดงน

43 45 46 43 42 44 46 45 44 44 46

42 41 45 43 45 46 43 42 40 43 45

44 46 43 44 45 41 40 45 43 42 46

ใหสรางตารางแจกแจงความถ/รอยละของคะแนนทนกเรยนไดรบ

3. จากขอมลในขอท 2 ใหค านวณหาคะแนนเฉลย มธยฐาน ฐานนยม พสย สวนเบยงเบน-ควอไทล สวนเบยงเบนเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน และความแปรปรวน

4. จากผลการทดสอบในรายวชาหนง ปรากฏคะแนนทนกเรยนหองหนง มดงตารางขอมล

คะแนนทได จ านวนนกเรยน (f) 33-35 1

36-38 4

39-41 7

42-44 10

45-47 6

48-50 5

จากตารางขอมลของคะแนนทนกเรยนจากการทดสอบใหค านวณหาคะแนนเฉลย มธยฐาน ฐานนยม พสย สวนเบยงเบนควอไทล สวนเบยงเบนเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และรอยละ

5. ใหสรางผงความคดใน 8 หวขอตอไปนพรอมทงระบายส 5.1 ขอมลทางสถต (Statistical Data)

5.2 การวดแนวโนมเขาสสวนกลาง 5.3 คาเฉลย (Mean) ของขอมล

274

5.4 คามธยฐาน (Median) ของขอมล 5.5 คาฐานนยม (Mode) ของขอมล 5.6 พสย (Range) ของขอมล 5.7 สวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) ของขอมล 5.8 ความแปรปรวน (Variance) ของขอมล




Babbie,E.R. ( 1 9 92 ) .The Practice of Social Research. 6 th ed. California: Wadsworth

PublishingCompany.

Ebel,R.L. & Frisbie,D.A. ( 1986 ) .Essentials of Educational Measurement. New Jersey:

Printice-Hall,Inc.



275


การบรหารการสอบ


1. บอกความหมายของวธด าเนนการสอบได 2. อธบายความส าคญของวธการด าเนนการสอบได 3. อธบายหลกการด าเนนการทดสอบได 4. อธบายการจดระเบยบขอสอบได 5. อธบายขนตอนการด าเนนการทดสอบได 6. อธบายสวนประกอบของบตรขอสอบได 7. อธบายประโยชนของธนาคารขอสอบได


1. การด าเนนการทดสอบ




2. ผสอนอธบายเนอหาบทท 8 การบรหารการสอบ ดวย Microsoft PowerPoint


4. ใหนกศกษารวมกนอภปรายในประเดน “การบรหารการสอบทมความยตธรรมเปนอยางไร” เพอหาขอสรปรวมกน




276



2. เอกสารประกอบการเรยนการสอนเรอง “การบรหารการสอบ”




พชต ฤทธจรญ. (2557). หลกการวดและประเมนผลการศกษา . พมพครงท 9. กรงเทพฯ: เฮาส ออฟ เคอรมสท.

สมชาย วรกจเกษมสกล. (2559). การวดและประเมนผลการศกษา . พมพครงท 6. อดรธาน: โรงพมพอกษรศลป.

ส านกทดสอบทางการศกษา. (ม.ป.ป.). คมอการจดสอบประเมนคณภาพการศกษาขนพนฐาน เพอการประกนคณภาพผเรยน ปการศกษา ๒๕๕๘.

http://kmcha1.net/supervisor/news1/590307.pdf.



1. บอกความหมายของวธด าเนนการสอบได 2. อธบายความส าคญของวธการด าเนนการสอบได 3. อธบายหลกการด าเนนการทดสอบได 4. อธบายการจดระเบยบขอสอบได 5. อธบายขนตอนการด าเนนการทดสอบได 6. อธบายสวนประกอบของบตรขอสอบได 7. อธบายประโยชนของธนาคารขอสอบได







http://kmcha1.net/supervisor/news1/590307.pdf

277

บทท 8

การบรหารการสอบ

ในการทดสอบใด ๆ ครจะตองมการบรหารการสอบทชดเจน เปนระบบระเบยบ นอกจากนครยงตองมหนาทในการคมสอบอยเสมอทงในการคมสอบในหองเรยนและการคมสอบในระดบชาต ครผท าหนาทคมสอบจะตองจดสถานการณเพอชวยอ านวยความสะดวกใหนกเรยนไดแสดงความรความสามารถอยางเตมศกยภาพ และมความยตธรรมแกนกเรยนทก ๆ คน ในการบรหารการสอบ จะเรยกอกอยางหนงวา การด าเนนการทดสอบ ซงจะกลาวถง 2 สถานการณ คอ การด าเนนการทดสอบในหองเรยน และการด าเนนการทดสอบระดบชาตโดยสถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต (องคการมหาชน) และเมอด าเนนการทดสอบเสรจสนกน าแบบทดสอบมาหาคณภาพทงรายขอและรายฉบบอกครง แลวครสามารถเกบแบบทดสอบทมคณภาพไวในธนาคารขอสอบตอไป

1. การด าเนนการทดสอบ

1.1 ความหมายของการด าเนนการทดสอบ

วธการด าเนนการทดสอบ เปนขนตอนการด าเนนการเพอใหไดผลจากการทดสอบท จะน าไปประเมนผลการเรยน และรายงานผลตอผ เรยน ผปกครอง ผบรหารและผ เกยวของ (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 227) วธด าเนนการทดสอบ หรอการบรหารการสอบ เปนกลไกทชวยใหการด าเนนการสอบมความเปนระบบ เรยบรอย ยตธรรม และไดผลสอบทถกตอง เทยงตรง (พชต ฤทธจรญ, 2557:

243) สรปไดวา วธการด าเนนการทดสอบ เปนขนตอนการด าเนนการเพอใหไดผลจาก การทดสอบทเรยบรอย ยตธรรม และถกตอง

1.2 ความส าคญของวธการด าเนนการทดสอบ

วธการด าเนนการทดสอบมความส าคญ ดงน (พชต ฤทธจรญ, 2557: 167) 1.2.1 ท าใหการทดสอบมระบบระเบยบ ทสอดคลองกบแผนการทดสอบ และบรรล

วตถประสงคทก าหนดไว

278

1.2.2 ท าใหไดรบผลการทดสอบทมความเทยงตรง และเชอถอได กอใหเกดความมนใจใน การน าผลการทดสอบไปใชในการประเมนผลมากยงขน

1.2.3 ท าใหผเรยน ครผสอน ผบรหารสถานศกษา ผปกครองและผทเกยวของไดม ความพรอมในการด าเนนการทดสอบตามบทบาทหนาทของแตละบคคล

1.2.4 ท าใหการน าผลการทดสอบทไดไปใชประโยชนอยางคมคา ทงแกไข พฒนาผเรยน ครผสอน ครทเกยวของ ผบรหารสถานศกษา และรายงานผลตอผปกครองและผเกยวของไดรบทราบ

1.2.5 ท าใหมกระบวนการในการสงเสรมและสนบสนนใหผ เรยนไดแสดงความรความสามารถของตนเองไดอยางเตมศกยภาพ

1.3 หลกการของวธการด าเนนการทดสอบ

เพอใหวธการด าเนนการสอบสามารถด าเนนการอยางมประสทธภาพใหโอกาสแกนกเรยนไดแสดงความรความสามารถอยางเตมศกยภาพ มหลกการของวธการด าเนนการสอบ ดงน (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 228)

1.3.1 ก าหนดจดมงหมายในการทดสอบใหมความชดเจน เพอใหครผคมสอบและผทเกยวของน ามาใชเปนแนวทางในการด าเนนการทดสอบใหมประสทธภาพ

1.3.2 วางแผนการด าเนนการทดสอบใหมรายระเอยดอยางครบถวน และเหมาะสมวา สอบวชาอะไร สอบอยางไร ใชเวลาเทาไหร สอบเมอไหร สอบทไหน และใครเปนผรบผดชอบใน การคมสอบ

1.3.3 ก าหนดแนวปฏบตในการด าเนนการสอบทชดเจนและมความยดหยนในการน าไปปฏบตและจะตองแจงใหผทเกยวของไดรบทราบและปฏบตตามอยางเครงครด

1.3.4 มการจดเตรยมความพรอม โดยก าหนดใหครผสอน ครผคมสอบ และผเกยวของไดมความพรอม ดงน

1.3.4.1 การสรางและพฒนาแบบทดสอบ จะตองสรางพฒนาแบบทดสอบใหมคณภาพทจะน าไปใชมขนตอนในการสรางและพฒนาแบบทดสอบ ดงน (Stanley & Hopkin, 1972

อางองใน พชต ฤทธจรญ, 2557: 228) 1) การวางแผนการสรางแบบทดสอบ โดยเรมตงแตการแตงตงคณะกรรมการ การก าหนดจดมงหมาย การวเคราะหหลกสตร และรายละเอยดของเนอหาเพอเปนกรอบในการสรางและพฒนา 2) การเขยนแบบทดสอบฉบบรางตามกรอบเนอหา 3) การทดลองใชแบบทดสอบฉบบราง เพอน าขอมลมาวเคราะหเพอปรบปรงและพฒนาแบบทดสอบ

279

4) การวเคราะหขอสอบรายขอ เพอคดเลอกและปรบปรงขอสอบ และวเคราะหรายฉบบเพอตรวจสอบความเทยงตรงและความเชอมน

1.3.4.2 จดเตรยมวสดอปกรณการทดสอบ เชน จดแบบทดสอบและกระดาษค าตอบใสซองบรรจใหเรยบรอยใหมจ านวนมากกวานกเรยนประมาณรอยละ 5-10 เพอปองกนการพมพทไมชดเจนหรอไมสมบรณ พรอมจดชดอปกรณประกอบ เชน ใบรายงานผล ใบเซนชอ หรอเครองเยบกระดาษ ฯลฯ และอปกรณส ารองส าหรบใหนกเรยนไดยมใชในกรณฉกเฉน เชน ดนสอ ปากกา ยางลบ เปนตน

1.3.4.3 สถานทในการทดสอบ ควรค านงถงสงตอไปน 1) ความสะดวก ควรเลอกสถานททสามารถจดการใหมความสะดวกในการสอบ หรอการประสานงานในระหวางการด าเนนการสอบ

2) ความสงบเงยบ ควรเลอกสถานททมความสงบเงยบ ปราศจากกลนและเสยงรบกวนหรอสามารถขจดสงรบกวนใหมเหลอนอยทสด หรอตดปาย “หามสงเสยงดง” เพอปองกน การเกดสภาวะทสงผลกระทบตอสมาธของนกเรยนในการท าแบบทดสอบ

3) ความปลอดโปรง ควรเลอกสถานททสามารถจดการใหมบรรยากาศทเอออ านวยตอการทดสอบ มอากาศทปลอดโปรงเยนสบาย มแสงสวางอยางเพยงพอ หรอมหลอดไฟฟาทให แสงสวางทกดวง 4) ความเพยงพอของทนงสอบ ควรจดทนงสอบใหเพยงพอส าหรบนกเรยนทหองหนง ๆ ควรมประมาณ 30-40 คน ตอครผคมสอบ 1 คน และผชวยอก 1 คน และจะตองเพม ครผคมสอบอก 1 คน ตอนกเรยนทเพมขน 20-25 คนในการทดสอบหองสอบทมขนาดใหญ 5) ความเหมาะสมของโตะและเกาอส าหรบนงทดสอบ ตองมความเหมาะสมกบวยวฒของนกเรยนทสามารถนงท าแบบทดสอบไดอยางสะดวก และเหมาะสม

6) ความเปนระบบ ควรก าหนดทนงของนกเรยนใหเปนระเบยบเรยงล าดบตามหมายเลขจากหนาไปหลงและวนจากหลงไปหนาจนกระทงครบถวนตามจ านวนนกเรยน เพอใหเกดความสะดวกในการแจก/เกบแบบทดสอบ และปองกน/ตรวจสอบการทจรตในการคดลอกค าตอบ ซงกนและกน ตลอดจนการด าเนนการสอบใหมประสทธภาพ ทมแผนผงการจดทนงสอบของนกเรยนจ านวน 30 คน ดงแสดงในภาพท 8.1

280

ภาพท 8.1 แผนผงทนงสอบของนกเรยนจ านวน 30 คน


1.3.4.4 ก าหนดตารางสอบ ทจะตองมการระบวน-เวลาทใชในการทดสอบทชดเจนและเหมาะสมก าหนดรายวชาทครบถวน แลวประกาศแจงใหนกเรยนและครผคมสอบทราบลวงหนาโดยใหพจารณาความเปนไปไดและมความยดหยนในการปฏบต 1.3.4.5 การเตรยมครผคมสอบ ควรจดใหพอเพยง และควรมการประชมชแจง แนวปฏบตหรอจดท าคมอการด าเนนการสอบใหครผคมสอบไดศกษาลวงหนาและใชเปนแนวปฏบต ไดอยางถกตอง

1.3.5 มการเอออ านวยความสะดวกสบายในการทดสอบ และใหเกดสงรบกวนเกดขนนอยทสดเพอใหนกเรยนไดแสดงความรความสามารถในการท าแบบทดสอบอยางเตมศกยภาพ

1 12 13 24 25

2

3

4

11 14 23

10

9

15

16

22

26

27

21

5

6

8

30

29

19

28

20

18

17

7

จดเรมตน

281

1.3.6 ใหความยตธรรมในการด าเนนการสอบแ กนกเรยนทก ๆ คน ท งในการแจก เกบแบบทดสอบ และกระดาษค าตอบ การชแจงในการท าแบบทดสอบ การใชเวลาในการทดสอบ และการดแลหองสอบ

1.3.7 มประสทธผล โดยจดใหมการตดตาม ดแลใหมการด าเนนการทดสอบตามแผนการใน การด าเนนการทดสอบและแนวปฏบตอยางถกตอง ชดเจน ทจะชวยให บรรลจดมงหมายใน การทดสอบ

1.4 การจดระเบยบขอสอบ

คบสไซนและบอรช (Kubiszyn & Borich, 1996: 122 อางองใน พชต ฤทธจรญ, 2557:

228) ไดน าเสนอแนวทางการจดชดของแบบทดสอบ ดงน 1.4.1 ใหจดเรยงแบบทดสอบประเภทเดยวกนไวในตอนเดยวกน

1.4.2 ใหจดเรยงล าดบประเภทแบบทดสอบจากงายไปหายาก ดงน แบบถ ก-ผด, แบบจบค, แบบตอบสน ๆ, แบบเลอกตอบ และแบบอตนย

1.4.3 ควรจดรปแบบการพมพขอสอบใหสามารถอานไดงาย ๆ 1.4.4 ควรจดใหขอค าถามและตวเลอกอยในหนาเดยวกน

1.4.5 จดท าแผนภม รปภาพ หรอค าอธบาย อยกอนหนาขอค าถามและตวเลอกอยในหนาเดยวกน

1.4.6 จดเรยงแบบสมในตวเลอกทเปนค าตอบทถกตอง 1.4.7 ควรมค าชแจงวธการตอบทชดเจนวาใหตอบในแบบทดสอบหรอกระดาษค าตอบทแยกจากแบบทดสอบ

1.4.8 ก าหนดต าแหนงทเขยนชอ-นามสกล, เลขประจ าตว หรอรายละเอยดทตองการของนกเรยนใหมความเพยงพอ

1.4.9 ตรวจสอบความชดเจนของค าชแจง ทควรประกอบดวย จ านวนตอน/จ านวนขอของแบบทดสอบ วธการตอบ และเกณฑการใหคะแนน

1.4.10 ตรวจสอบอยางละเอยดตนฉบบของแบบทดสอบใหมความสมบรณทงรปแบบ การเรยงขอสอบ การใชภาษาเขยนทถกตองกอนจดพมพ/ส าเนาแบบทดสอบฉบบทจะน าไปใชทดสอบ

282

1.5 การด าเนนการทดสอบในหองเรยน ในการด าเนนการสอบแตละครง ครผคมสอบจะตองจดสถานการณเพอชวยอ านวย ความสะดวกใหนกเรยนไดแสดงความรความสามารถอยางเตมศกยภาพ และมความยตธรรมแกนกเรยนทก ๆ คน ดงนนจะตองมวธการด าเนนการสอบทชดเจน ทจ าแนกวธการด าเนนการสอบเปนการปฏบต 3 ระยะ ดงน (พชต ฤทธจรญ, 2557: 235-237; สมพร สทศนย, 2545: 174-184; สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 232 - 233)

1.5.1 การปฏบตกอนท าการทดสอบ เปนขนตอนของการปฏบตกอนการด าเนนการสอบทงนกเรยนและครผคมสอบ ดงน

1.5.1.1 การเตรยมตวนกเรยน ซงสถานศกษาหรอครผสอนควรแจงใหนกเรยนไดรบทราบขอมล ดงน

1) ก าหนดตารางสอบ โดยก าหนด วน/เดอน/ป เวลา (เกณฑการก าหนดเวลาให 30 นาทส าหรบระดบปฐมวยและประถมศกษาตอนตน, ให 60 นาท ส าหรบประถมศกษาตอนปลาย และให 90 นาทส าหรบระดบมธยมศกษา) วชา และสถานทสอบ แลวประกาศแจงใหนกเรยนไดทราบลวงหนาอยางนอย 1 สปดาห เพอเตรยมตว และครผสอนอาจจะชแจงจดมงหมายหรอขอบเขตของเนอหาทจะทดสอบใหชดเจน

2) การใชวสดอปกรณการเขยน/การสอบทนกเรยนจะตองใชใหจดเตรยมมาใหพรอมส าหรบท าการทดสอบ เพอไมใหมการยมซงกนและกนในระหวางท าการสอบ ทอาจจะท าใหมการทจรตในการสอบเกดขนได และถาในบางรายวชาใหมการน าอปกรณบางอยาง เชน เครองคดเลข วงเวยน ฯลฯ เขาหองสอบได จะตองระบใหชดเจน

1.5.1.2 การเตรยมตวของครผคมสอบ เปนการเตรยมความพรอมของครผคมสอบใน การก ากบดแล เพอใหการด าเนนการสอบด าเนนการไปดวยความเรยบรอย และยตธรรม โดยทคร ผคมสอบจะตองมการเตรยมการ ดงน

1) ตรวจสอบวน/เดอน/ป เวลา วชา และสถานทสอบจากตารางก าหนด การทดสอบใหชดเจน

2) ตรวจสอบความเรยบรอยของสถานทสอบกอนถงเวลาสอบประมาณ 10-15

นาท เชน การจดโตะทนงสอบ แสงสวาง เสยง การระบายอากาศ ฯลฯ และถาพบวาสถานทสอบ ไมเรยบรอยอาจจะตองมการเปลยนแปลงสถานทสอบใหม

3) ส ารวจซองแบบทดสอบและกระดาษค าตอบวาซองอยในสภาพทเรยบรอย หรอมจ านวนครบถวนตามจ านวนของผเรยนทเขาสอบหรอไม (ควรมจ านวนทมากกวาจ านวนนกเรยน 5%) และใหศกษาค าชแจงทระบหนาซองในการด าเนนการสอบ เพอทครผคมสอบจะสามารถปฏบตตามไดอยางถกตอง

283

4) การจดเตรยมนาฬกาของตนเอง ไวส าหรบจบเวลาทใชในการด าเนนการสอบเพอใหเกดความเทยงตรงของเวลาทก าหนดใหตามทระบในแบบทดสอบ ไมควรใชสญญาณของสถานศกษาเพยงอยางเดยว

5) จดเตรยมวสดอปกรณการเขยนส ารอง เชน ปากกา ดนสอ ยางลบ ฯลฯ เพอส ารองใหนกเรยนไดยมใชชวคราวส าหรบนกเรยนทมปญหากะทนหน

6) การแตงกายของครผคมสอบควรใหเหมอนกบเวลาปกต ไมควรแตงกายโดยใชส หรอลวดลายทแปลกตา เพราะจะท าใหนกเรยนแอบมองจนกระทงไมมสมาธในการทดสอบและ ไมควรสวมแวนตาด าในขณะคมการทดสอบ เพราะจะท าใหนกเรยนเกดความรสกวตกกงวลวาตนเองก าลงถกจบผดอยตลอดเวลา

1.5.2 การปฏบตระหวางการทดสอบ เปนขนตอนของการปฏบตตนในระหวาง การด าเนนการสอบของครผคมสอบทตองใหเกดความเรยบรอย และยตธรรม ทสงผลตอการแสดงความร ความสามารถของนกเรยน มดงน

1.5.2.1 จดใหนกเรยนเขานงตามทนงสอบตามเลขทของนกเรยนแตละคนกอนจะถงเวลาสอบประมาณ 5-10 นาท เพอใหนกเรยนไดจดเตรยมวสดอปกรณในการทดสอบอยาง พรอมเพรยง

1.5.2.2 สรางบรรยากาศในการทดสอบทด โดยครผคมสอบควรยมแยม ไมควร ดดาวากลาวทจะท าใหนกเรยนเกดความรสกเครยดหรอวตกกงวล แตควรใชค าพดทกระตนใหนกเรยนเกดก าลงใจและความมนใจในการท าแบบทดสอบ และดแลใหเกดความเงยบ สบาย ๆ และเปนกนเอง

1.5.2.3 ครผคมสอบควรแจกแบบทดสอบและกระดาษค าตอบใหนกเรยนดวยตนเอง และถานกเรยนไมมาใหเกบแบบทดสอบและกระดาษค าตอบไวกอน และถาแบบทดสอบมหมายเลขแบบทดสอบใหแจกแบบทดสอบตามล าดบสอดคลองกบทนงสอบ และจะตองแจงใหนกเรยนทราบวาจะตองไมเปดแบบทดสอบกอนไดรบอนญาตจากครผคมสอบ หรอใหเรมลงมอท าแบบทดสอบ เมอนกเรยนทกคนมความพรอม

1.5.2.4 ใหนกเรยนไดตรวจสอบความเรยบรอยของแบบทดสอบ จากจ านวนหนา/จ านวนขอ ความชดเจนของตวอกษร และใหนกเรยนไดกรอกขอมลของตนเองในกระดาษค าตอบอยางครบถวน เชน ชอ-นามสกล, เลขท และหมายเลขแบบทดสอบ (ถาม) เปนตน

1.5.2.5 ครผคมสอบอานหรอใหนกเรยนอานค าชแจงในการท าแบบทดสอบอยางชดเจน แลวสอบถามความเขาใจ ถานกเรยนยงไมเขาใจใหอธบายพรอมยกตวอยางจนกระทงเขาใจ ดแลวจงอนญาตใหนกเรยนลงมอท าแบบทดสอบพรอมกน

284

1.5.2.6 ครผคมสอบควรเรมจบเวลาเมอนกเรยนไดเรมท าการทดสอบพรอม ๆ กน และจะสงสญญาณเตอน 2 ครง โดยประโยคสน ๆ แตไดใจความทชดเจน คอ ครงทหนง เมอหมดเวลาทดสอบไปแลวครงหนงของเวลาทก าหนดให และครงทสอง เมอเหลอเวลา 3-5 นาทกอนจะหมดเวลาส าหรบการทดสอบ เพอใหนกเรยนไดตรวจทานความเรยบรอยของรายละเอยดขอมลทบนทก และรบใหค าตอบทยงเสรจไมสมบรณ

1.5.2.7 การเดนหรอการยนของครผคมสอบควรยนในบรเวณมมหอง หางจากนกเรยนพอสมควรเพอจะไดดแลความเรยบรอยของนกเรยนไดอยางทวถง และไมควรเดนไปเดนมาในระหวางแถวของนกเรยนตลอดเวลาทอาจจะเปนการรบกวนสมาธของนกเรยนทก าลงท าแบบทดสอบ แตอาจจะตองเดนในชวงเรมตนการทดสอบ เพอตรวจพจารณาความเรยบรอยและความถกตองใน การปฏบตตามค าชแจงของนกเรยนทก าหนดไวในแบบทดสอบ

1.5.2.8 กรณทพบวาในการทดสอบไดมการทจรต ครผคมสอบควรใชการเดนไปหานกเรยนแลววากลาวตกเตอนเบา ๆ เพอไมใหรบกวนสมาธของนกเรยนคนอน ๆ ซงวธการทดทสดในการท าการทดสอบ แตถาเปนการทจรตทรายแรงใหเกบแบบทดสอบและกระดาษค าตอบ แลวใหนกเรยนออกจากหองสอบ หลงจากนนจงบนทกรายงานตอผบรหารสถานศกษาใหพจารณาตดสนเปนรายกรณ

1.5.2.9 ครผคมสอบควรจดเกบแบบทดสอบและกระดาษค าตอบของนกเรยนทไดท าเสรจแลวเพอปองกนการสญหาย และจะตองไมเรงรดเวลาใหนกเรยนทยงท าแบบทดสอบไมส าเรจใหรบสงขณะทยงไมหมดเวลาท าการทดสอบ แมวาในหองสอบจะเหลอนกเรยนเพยงคนเดยวกตาม

1.5.2.10 ครผคมสอบจะเดนไปหานกเรยนในกรณทนกเรยนไดยกมอขนเมอพบวาแบบทดสอบมปญหาตองการใหครผคมสอบแกไข และครผคมสอบจะตองไมน างานทตองใชสมาธไปท าในระหวางนงดแลหองสอบ เชน การตรวจแบบฝกหด/การบาน อานหนงสอพมพ หรออน ๆ ทจะท าใหนกเรยนไดมโอกาสทจรต/คดลอกค าตอบกนได

1.5.2.11 ครผคมสอบควรมความยดหยนในการด าเนนการสอบโดยเฉพาะส าหรบนกเรยนทเปนเดกพเศษ ดงน

1) ใหเวลาแกนกเรยนทจะท าขอสอบไดครบถวนทกขอ

2) ใหมการฝกการตอบจากตวอยางทก าหนดใหอยางเพยงพอ

3) จดเตรยมอปกรณพเศษส าหรบนกเรยนทมความบกพรองทางกาย

4) ไมบงคบใหนกเรยนท าขอสอบในกรณทนกเรยนไมตองการท าขอสอบ

1.5.3 การปฏบตหลงจากเสรจสนการทดสอบ

1.5.3.1 ก าหนดใหนกเรยนไดวางอปกรณทใชในการทดสอบทนท โดยไมเปดโอกาสใหนกเรยนไดท าตอหลงจากนนจงจดเกบแบบทดสอบ และกระดาษค าตอบของนกเรยนทกคน

285

1.5.3.2 ตรวจสอบจ านวนแบบทดสอบและกระดาษค าตอบใหครบถวนตามจ านวนของนกเรยน แลวจดเรยงแบบทดสอบและกระดาษค าตอบตามหมายเลขประจ าตวนกเรยน พรอมแนบเอกสารทระบรายละเอยดทเกยวกบการทดสอบหรอแบบทดสอบและกระดาษค าตอบ แลวบรรจลงในซองแบบทดสอบ เพอน าซองแบบทดสอบสงคนแกคณะกรรมการด าเนนการสอบ

1.5.4 การตรวจใหคะแนน

ในการตรวจใหคะแนนของขอสอบแตละประเภทมวธการใหคะแนน ดงน 1.5.4.1 การตรวจใหคะแนนขอสอบแบบเลอกตอบ ควรใชการเจาะรกระดาษแขง/

แผนพลาสตกแผนพลาสตกเฉลยค าตอบทถกตองทเปนแบบพมพเดยวกนกบกระดาษค าตอบของนกเรยน โดยใหรท เจาะมขนาดทใหญเพยงพอท จะเหนค าตอบของนกเรยน แลวน าไปทาบกระดาษค าตอบของนกเรยนทขอทตอบไดถกตองจะโผลใหเหนบรเวณทเจาะร แลวใชปากกาสแดงหรอสทแตกตางจากนกเรยนท าเครองหมาย เพอทจะสามารถน าตรวจสอบการตอบทจรตทตอบหลายตวเลอกหรอน าผลการตอบไปใชวเคราะหขอสอบ และถาขอสอบมจ านวนมาก ควรนบคะแนน ทละคอลมน เพอชวยลด/ปองกนความคลาดเคลอนทเกดจากการนบคะแนนและเสยเวลาทจะตองนบคะแนนใหม

1.5.4.2 การตรวจใหคะแนนขอสอบแบบถก-ผด ใหท าเฉลยค าตอบในกระดาษค าตอบแบบเดยวกบกระดาษค าตอบทใหผ เรยนตอบ เพอทจะน าไปเทยบกบค าตอบท นกเรยนตอบ ถาค าตอบทนกเรยนตอบมความสอดคลองกบค าเฉลยใหคะแนนขอละ 1 คะแนน โดยระบเปน 1, 2,

3, 4,…….ทจะตองไมเสยเวลานบใหม และไมควรตรวจไปนบคะแนนไปทอาจกอใหเกดความคลาดเคลอนไดงายหรอถาจะปรบวธการตอบเปนแบบเลอกตอบ โดยถาเปนค าตอบทตอบถกใหท าเครองหมายทขอ “ก” แตถาเปนค าตอบทผดใหท าเครองหมายทขอ “ง” แลวมการตรวจใหคะแนนเหมอนขอสอบแบบเลอกตอบ

1.5.4.3 การตรวจขอสอบแบบจบค ใหเขยนเฉลยค าตอบทถกตองในกระดาษค าตอบแบบเดยวกบกระดาษค าตอบทใหนกเรยนตอบ เพอทจะน าไปเทยบกบค าตอบทนกเรยนตอบ ถาค าตอบมความสอดคลองกบค าเฉลยใหคะแนนขอละ 1 คะแนน โดยระบเปน 1, 2, 3, 4,…….ทจะตองไมเสยเวลานบใหม และไมควรตรวจไปนบคะแนนไปทอาจกอใหเกดความคลาดเคลอนไดงาย

1.5.4.4 การตรวจใหคะแนนขอสอบแบบเตมค าหรอตอบสน ๆ ใหจดท าเฉลยค าตอบทถกตองลงในกระดาษค าตอบทเหมอนกระดาษค าตอบของนกเรยน เพอน าไปพจารณาการใหคะแนนไดถกตองและรวดเรวมากขน

286

1.6 วธการด าเนนการทดสอบระดบชาต สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต (องคการมหาชน) ไดกลาวถงความโปรงใสและ

ความนาเชอถอในการจดสอบนกเรยน ซงสถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต (องคการมหาชน) เปนสถาบนทางวชาการ และวชาชพ และเปนแหลงอางองระดบชาตและ นานาชาตทเชยวชาญดานการทดสอบ และการประเมนผลทางการศกษา เพอใหคนไทยมคณภาพตามมาตรฐานการศกษาในทกระดบและทกประเภทการศกษาสระดบสากล ซงครจะไดเปนผคมสอบเสมอ

1.6.1 การทดสอบทางการศกษาระดบชาตของสถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต การทดสอบทางการศกษาระดบชาต สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาตมการจดสอบดงน าเสนอในตารางท 8.1 (สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต, ม.ป.ป.)

ตารางท 8.1 การทดสอบโดยสถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต ชอยอ ชอเตมภาษาองกฤษ ชอเตมภาษาไทย

O-Net Ordinary National Education Test การทดสอบทางการศกษาระดบชาตขนพนฐาน

I-Net Islamic National Education Test การทดสอบทางการศกษาระดบชาตดานอสลามศกษา

N-Net Non-Formal National Education Test การทดสอบทางการศกษาระดบชาตการศกษานอกระบบโรงเรยน

V-Net Vocational National Education Test การทดสอบทางการศกษาระดบชาตดานการอาชวศกษา

U-Net University National Education Test การทดสอบทางการศกษาระดบชาตดานอดมศกษา

GAT General Aptitude Test การทดสอบความถนดทวไป

PAT Professional and Academic Aptitude

Test

การทดสอบความถนดทางวชาการและวชาชพ

U-DAT University Direct Access Test การทดสอบวชาสามญ 7 วชา รองรบระบบรบตรง

287

1.6.2 ขนตอนของระบบในการจดการทดสอบการศกษาขนพนฐาน O-NET

1.6.2.1 ประชาสมพนธ เรองการสอบของนกเรยน

1.6.2.2 สทศ. จดประชมชแจงศนยสอบ

1.6.2.3 โรงเรยนสงขอมลนกเรยนและขอมลหองเรยนผานเวบไซต www.nirts.or.th

1.6.2.4 ศนยสอบก ากบตดตามการสงขอมลของโรงเรยนผานเวบไซต www.nirts.or.th

1.6.2.5 ศนยสอบสงขอมลสนามสอบ หองสอบผานระบบ O-NET

1.6.2.6 โรงเรยนแจงลด เพมรายชอนกเรยนผานระบบ O-NET

1.6.2.7 สทศ. สงคมอการคมสอบ และ DVD ใหศนยสอบเพอกระจายใหสนามสอบ

1.6.2.8 สทศ. ประกาศเลขทนงสอบและสนามสอบ ผานระบบ O-NET

1.6.2.9 ศนยสอบแตงตงคณะกรรมการระดบสนามสอบ

1.6.2.10 ศนยสอบจดประชมชแจงตวแทนสนามสอบ

1.6.2.11 สทศ. สงเอกสารการจดสอบและอปกรณใหศนยสอบเพอกระจายใหสนามสอบ

1.6.2.12 สทศ. สงแบบทดสอบและกระดาษค าตอบใหศนยสอบ

1.6.2.13 สนามสอบรบแบบทดสอบและกระดาษค าตอบจากศนยสอบ

1.6.2.14 สนามสอบบรหารการจดสอบ

1.6.2.15 สนามสอบสงกลองบรรจกระดาษค าตอบและแบบทดสอบคนศนยสอบ

1.6.2.16 สทศ. รบกลองบรรจกระดาษและเอกสารการจดสอบจากศนยสอบ

1.6.2.17 สทศ. รบกลองบรรจแบบทดสอบจากศนยสอบ

1.6.2.18 สทศ. ตรวจกระดาษค าตอบ

1.6.2.19 สทศ. ประกาศคะแนน ผาน www.nirts.or.th

1.6.2.20 สทศ. บรการใหดกระดาษค าตอบ

1.6.2.21 สทศ. รายงานผลการวเคราะหคะแนน ผาน www.nirts.or.th

1.6.3 แนวปฏบตเพอความโปรงใสในการบรหารการทดสอบทางการศกษา

1.6.3.1 ระดบศนยสอบ

1) แตงตงคณะท างานระดบศนยสอบ และคณะกรรมการระดบสนามสอบ

2) รบกลองแบบทดสอบและกระดาษค าตอบจากสถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต และน าไปจดเกบรกษาในหองมนคงกอนกระจายใหสนามสอบในตอนเชาวนสอบ

3) หวหนาสนามสอบพรอมตวแทนศนยสอบเปนผรบ-สงกลองแบบทดสอบและกระดาษค าตอบ

4) แตงตงตวแทนศนยสอบ และสงไปประจ าทกสนามสอบ

http://www.nirts.or.th/

288

5) หลงจากเสรจสนการสอบรบกลองกระดาษค าตอบและกลองแบบทดสอบจดเกบรกษาในหองปลอดภยกอนสงมอบใหสถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต

6) ด าเนนการตามนโยบายศนยสอบสขาว

1.6.3.2 ระดบสนามสอบ

1) เตรยมความพรอมกอนการสอบ เกยวกบสถานทและหองสอบ ประชาสมพนธ 2) หวหนาสนามสอบ รบ-สง แบบทดสอบ กระดาษค าตอบ และเอกสารการจดสอบ

กบศนยสอบในเชาวนสอบ

3) หวหนาสนามสอบเปดกลองบรรจแบบทดสอบกอนเวลาสอบไมเกน 1 ชวโมงกอนการสอบตามตารางสอบตอหนาตวแทนศนยสอบหรอผทศนยสอบมอบหมาย

4) กรรมการกลางตองแจกแบบทดสอบและกระดาษค าตอบใหตรงตามตารางสอบ หามไมใหกรรมการคมสอบน าไปเกบเพอรอการสอบ

5) กอนกรรมการคมสอบเปดซองแบบทดสอบตองมการตรวจสอบความเรยบรอยและมตวแทนผเขาสอบ 2 คน ลงชอรบรองในสถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต

6) หลงเสรจสนการสอบของแตละวชากรรมการคมสอบตองตรวจนบกระดาษค าตอบใหครบแลวน าสงกรรมการกลางทนท

7) กรรมการกลางตองตรวจนบจ านวนกระดาษค าตอบใหถกตองอกครง บรรจและปดผนกซองกระดาษค าตอบและปดทบดวยสตกเกอรแบบท าลายตนเอง ตอหนากรรมการคมสอบ

8) หวหนาสนามสอบและกรรมการกลางเดนตรวจความเรยบรอยระหวางการสอบทกอาคารและทกหองสอบ

9) หวหนาสนามสอบบรรจซองกระดาษค าตอบลงกลองปรบขนาดและปดผนกใหเรยบรอยตอหนาตวแทนศนยสอบ

10) หวหนาสนามสอบตอง ก ากบ ตดตาม ตรวจสอบ การจดสอบใหเปนไปดวยความเรยบรอยตามคมอการจดสอบฯ

1.6.3.3 ระดบสถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต 1) จดท าคมอการจดสอบระดบสนามสอบและกรรมการคมสอบ และ DVD

2) แบบทดสอบและกระดาษค าตอบสงไปถงศนยสอบใกลวนสอบ

3) สทศ. จะรบกลองกระดาษค าตอบกลบจากศนยสอบอยางเรวทสดหลงเสรจสน การสอบ

4) สทศ. จะรบกลองแบบทดสอบกลบจากศนยอยางเรวทสดหลงเสรจสนการสอบ

5) ซองแบบทดสอบทกซองปดผนกแนนสนทและถกปดทบดวยสตกเกอรแบบท าลายตนเอง

289

6) กอนกรรมการคมสอบเปดซองแบบทดสอบตองมการตรวจสอบความเรยบรอยและมตวแทนผเขาสอบ 2 คน ลงชอรบรองใน สทศ.2

7) แบบทดสอบทกฉบบจะถกเยบปดดานขางเพอปองกนการเปดอาน

8) ใหมการจดสนามสอบขนาดใหญประกอบดวยหลายโรงเรยน

9) ในหนงหองสอบคละนกเรยนตางโรงเรยนกน

10) กรรมการคมสอบไมคมสอบนกเรยนตนเอง 11) กรรมการคมสอบนงประจ าโตะคมสอบ

12) หากผลการตรวจคะแนนของโรงเรยนใดมความนาสงสยหรอถกแจงเบาะแส การทจรต สทศ. จะยงไมประกาศคะแนนของโรงเรยนนน และท าหนงสอแจงศนยสอบใหตรวจสอบและรายงานผลให สทศ. ทราบ


ในปจจบนมการใชแบบทดสอบในระบบคอมพวเตอรเพมมากขนเพราะครผสอนสามารถใชภาพและสสนในแบบทดสอบได มความสะดวกในการตรวจใหคะแนน และนอกจากนการใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธในคอมพวเตอรเปนการลดการใชกระดาษลงอกดวย กอนทจะมาเปนแบบทดสอบทใชในระบบคอมพวเตอรออนไลนนนแบบทดสอบจะตองมการหาคณภาพมาแลว ดงนนครผสอนควรตองมธนาคารขอสอบทสะสมแบบทดสอบทมคณภาพจ านวนมากพอทจะสามารถเลอกแบบทดสอบทมไวขอใดกไดทตรงกบจดประสงคมาสอบไดทนท

2.1 ความหมายของธนาคารขอสอบ

ธนาคารขอสอบ ( Item Bank) เปนแหลงส าหรบเกบรวบรวมแบบทดสอบท ไดวเคราะหแลววามคณสมบตทดของแบบทดสอบ ทจะเปนประโยชนตอการน าไปใช โดยจะจดท าในลกษณะของบตรขอสอบ (Item Card) ทมขนาดกวาง 4-6 นว และยาว 6-8 นว และ 1 บตรจะใชส าหรบแบบทดสอบ 1 ขอเทานน (สมบญ ภนวล, 2525; อทย บญประเสรฐ, 2540 อางองใน สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 238)

2.2 ลกษณะของบตรขอสอบ

2.2.1 รายละเอยดในบตรขอสอบแตละใบจะมสวนประกอบของบตร ดงน 2.2.1.1 สถานศกษา 2.2.1.2 เลขทของค าถาม

2.2.1.3 รายวชา 2.2.1.4 ระดบชน

290

2.2.1.5 ค าถาม/ค าตอบ

2.2.1.6 จดประสงคหรอพฤตกรรมทวด

2.2.1.7 ผออกแบบทดสอบ ดงแสดงในตวอยางท 8.1

ตวอยางท 8.1 บตรขอสอบ

โรงเรยนถวลวทยา

ขอท 80 กลมสาระคณตศาสตร เศษสวน ชนมธยมศกษาปท 1

เดมมน ามนในแกว 23 ของแกว ถาแดงเตมน ามนลงไปจนกระทงมน ามนในแกวเปน 56 ของแกว อยากทราบวาน ามนในแกวเพมขนเทาไร

ความมงหมาย 3.00 การน าไปใช ผออกขอสอบ ถวล ดเสมอ

2.2.2 รายละเอยดในบตรขอสอบแตละใบจะมสวนประกอบทบนทกดานหลง ของบตร ดงน

2.2.2.1 ครงทใช 2.2.2.2 วน/เดอน/ป ทใช 2.2.2.3 ระดบชน

2.2.2.4 วตถประสงคของการใช 2.2.2.5 ความยากและอ านาจจ าแนก

2.2.2.6 สรปผลการวเคราะห 2.2.2.7 ลงชอผใช ดงแสดงในตวอยางท 8.2

291

ตวอยางท 8.2 ดานหลงของบตรขอสอบ

ครงท 1 2 หมายเหต วน/เดอน/ป ทใช

ระดบชน

จ านวนผสอบ

วตถประสงค (เพอ)

13 ก.พ. 2559

ป. 3

100

สอบปลายภาค

11 ก.พ. 2559

ป. 3

120

สอบปลายภาค

ตวเลอก p p p r p r

ก*

ข

ค

ง

.50

.07

.20

.40

.56

.03

.20

.40

.52

.04

.21

.08

.76

-.01

.18

-.03

ความยาก/ อ านาจจ าแนก

ความยาก

ปานกลาง/จ าแนกไดด

ความยาก

ปานกลาง/ จ าแนกไดด

ลงชอ ถวล ดเสมอ ถวล ดเสมอ

ทมา : ปรบมาจาก สมชาย วรกจเกษมสกล (2559: 239)

2.3 ขนตอนการสรางธนาคารขอสอบ

ในการสรางธนาคารขอสอบมขนตอนในการด าเนนการสราง ดงน 2.3.1 ขนการวางแผน เปนการจดประชมชแจงใหเกดความเขาใจในการด าเนนการ

ระหวางผบรหารสถานศกษา นกวดผล และครผสอนในรายวชาตาง ๆ 2.3.2 ขนการสรางขอสอบ เปนการเขยนขอสอบรวมกนในแตละรายวชาทก าหนดไว

พรอมทงก าหนดค าชแจงคมอการด าเนนการสอบ แลวน าไปใหนกวดผล/ผเชยวชาญในวชานน ๆ ไดพจารณาความสอดคลองของขอสอบกบเนอหา/จดประสงค การใชภาษา หรอความชดเจนของ ขอค าถาม เปนตน

2.3.3 ขนการน าแบบทดสอบไปทดลองใช เปนการน าแบบทดสอบทจดท า ไปทดลองใชกบผเรยน (จ านวน 300 คน) เพอน าผลการวเคราะหหาคณภาพของขอสอบ เชน ความยาก อ านาจจ าแนก

292

2.4 ประโยชนของธนาคารขอสอบ

ในการสรางธนาคารขอสอบ มประโยชน ดงน (สนทร ค าโตนด, 2531: 113) 2.4.1 เปนการสะสมขอสอบทมคณภาพดไว ชวยใหประหยดเวลา แรงงาน และ

งบประมาณ

2.4.2 น าขอสอบทมจ านวนมากมาจดท าเปนแบบทดสอบวนจฉยเรองใดเรองหนงไดอยางมประสทธภาพ

2.4.3 น ามาพฒนาเปนแบบทดสอบคขนาน หรอแบบทดสอบมาตรฐานได หลงจากครมแบบทดสอบทมคณภาพแลวการจดชดขอสอบใหเปนไปตามจดประสงค เชงพฤตกรรมตามผงแบบทดสอบทก าหนดไวกจะมความหลากหลายยงขน ครสามารถเลอกแบบทดสอบทมไวขอใดกไดทตรงกบจดประสงคมาสอบไดทนท


1. วธการด าเนนการทดสอบ เปนขนตอนการด าเนนการเพอใหไดผลจากการทดสอบทเรยบรอย ยตธรรม และถกตอง 1.1 หลกการของวธการด าเนนการสอบ มดงน 1) ก าหนดจดมงหมายในการทดสอบใหมความชดเจน 2) วางแผนการด าเนนการทดสอบใหมรายละเอยดอยางครบถวน 3) ก าหนดแนวปฏบตในการด าเนนการสอบทชดเจนและมความยดหยน 4) มการจดเตรยมความพรอม (สรางและพฒนาแบบทดสอบ จดเตรยมวสดอปกรณและสถานทในการทดสอบ ก าหนดตารางสอบ การเตรยมครผคมสอบ) 5) มการเอออ านวยความสะดวกสบายในการทดสอบ 6) ใหความยตธรรมในการด าเนน การสอบ และ 7) มประสทธผล

1.2 วธด าเนนการทดสอบในหองเรยน ม 3 ระยะดงน 1.2.1 การปฏบตกอนการทดสอบ 1.2.2 การปฏบตระหวางการทดสอบ

1.2.3 การปฏบตหลงจากเสรจสนการทดสอบ 1.3 วธการด าเนนการทดสอบระดบชาต ขนตอนของระบบในการจดการทดสอบการศกษาขนพนฐาน O-NET มขนตอนดงน 1) ประชาสมพนธ เรองการสอบของนกเรยน 2) สทศ. จดประชมชแจงศนยสอบ 3) โรงเรยนสงขอมลนกเรยนและขอมลหองเรยน 4) ศนยสอบก ากบตดตามการสงขอมลของโรงเรยน 5) ศนยสอบสงขอมลสนามสอบ หองสอบผานระบบ O-NET 6) โรงเรยนแจงลด เพมรายชอนกเรยนผานระบบ O-NET 7) สทศ. สงคมอการคมสอบ และ DVD ใหศนยสอบเพอกระจายใหสนามสอบ 8) สทศ. ประกาศเลขทนงสอบและสนามสอบ ผานระบบ O-NET 9) ศนยสอบแตงตงคณะกรรมการระดบ

293

สนามสอบ 10) ศนยสอบจดประชมชแจงตวแทนสนามสอบ 11) สทศ. สงเอกสารการจดสอบและอปกรณใหศนยสอบ เพอกระจายใหสนามสอบ 12) สทศ. สงแบบทดสอบและกระดาษค าตอบให ศนยสอบ 13) สนามสอบรบแบบทดสอบและกระดาษค าตอบจากศนยสอบ 14) สนามสอบบรหารการจดสอบ 15) สนามสอบสงกลองบรรจกระดาษค าตอบและแบบทดสอบคนศนยสอบ 16) สทศ. รบกลองบรรจกระดาษและเอกสารการจดสอบจากศนยสอบ 17) สทศ. รบกลองบรรจแบบทดสอบจากศนยสอบ 18) สทศ. ตรวจกระดาษค าตอบ 19) สทศ. ประกาศคะแนน 20) สทศ. บรการใหดกระดาษค าตอบ และ 21) สทศ. รายงานผลการวเคราะหคะแนน 2. ธนาคารขอสอบ เปนแหลงส าหรบเกบรวบรวมขอสอบทไดวเคราะหแลววามคณสมบตทดของแบบทดสอบ โดยจะจดท าในลกษณะของบตรขอสอบ

2.1 ลกษณะของบตรขอสอบ

2.1.1 รายละเอยดในบตรขอสอบแตละใบจะมสวนประกอบทบนทกดานหนา ของบตร ดงน 1) สถานศกษา 2) เลขทของค าถาม 3) รายวชา 4) ระดบชน 5) ค าถาม/ค าตอบ 6) จดประสงคหรอพฤตกรรมทวด และ 7) ผออกแบบทดสอบ

2.1.2 รายละเอยดในบตรขอสอบแตละใบจะมสวนประกอบทบนทกดานหลงของบตร ดงน 1) ครงทใช 2) วน/เดอน/ป ทใช 3) ระดบชน 4) วตถประสงคของการใช 5) ความยากและอ านาจจ าแนก 6) สรปผลการวเคราะห และ 7) ลงชอผใช



1. วธการด าเนนการสอบ มความส าคญอยางไรตอการทดสอบ

2. ใหระบวธการหรอขนตอนอยางไรในการด าเนนการสอบใหมความยตธรรมแกนกเรยน

3. ขณะทก าลงคมหองสอบถาไดพบกรณทนกเรยนก าลงลอกค าตอบของเพอน ทานในฐานะครผคมสอบจะด าเนนการอยางไร

4. ใหอธบายวาเพราะเหตใดครผคมสอบตองเดนแจกแบบทดสอบดวยตนเอง 5. สถานททเหมาะสมส าหรบใชในการทดสอบ ควรมลกษณะอยางไร

6. สงทควรจะปฏบตในฐานะของครผคมสอบในแตละระยะเวลาเปนอยางไร

6.1 กอนการทดสอบ

6.2 ระหวางการทดสอบ

6.3 หลงเสรจสนการทดสอบ

294

7. ผลจากการทดสอบจะสามารถน าไปใชใหเกดประโยชนตอผเรยนไดอยางไร

8. ธนาคารขอสอบ มความส าคญตอการจดกจกรรมการเรยนการสอนอยางไร

9. ในกรณเปนผคมสอบหองสอบทมเดกพเศษเขารบการทดสอบ จะมวธการด าเนนการทดสอบอยางไร

10. ใหสรางผงความคดใน 10 หวขอตอไปนพรอมทงระบายส 10.1 ความหมายของวธด าเนนการทดสอบ

10.2 ความส าคญของวธด าเนนการทดสอบ

10.3 หลกการของวธด าเนนการทดสอบ 10.4 สงทควรปฏบตในการจดระเบยบขอสอบ

10.5 การปฏบตกอนการทดสอบ 10.6 การปฏบตระหวางการทดสอบ

10.7 การปฏบตหลงการทดสอบ

10.8 ประโยชนของการตดสนผลการเรยน

10.9 บตรขอสอบ

10.10 ประโยชนของธนาคารขอสอบ


พชต ฤทธจรญ. (2557). หลกการวดและประเมนผลการศกษา . พมพครงท 9. กรงเทพฯ: เฮาส ออฟ เคอรมสท.

สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต (องคการมหาชน). (ม.ป.ป.). ความโปรงใสและความนาเชอถอในการจดสอบนกเรยน.

สมชาย วรกจเกษมสกล. (2559). การวดและประเมนผลการศกษา . พมพครงท 7. อดรธาน: โรงพมพอกษรศลป.

สมพร สทศนย . (2545). การทดสอบทางจตวทยา. กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.


http://kmcha1.net/supervisor/news1/590307.pdf, สนทร ค าโตนด. (2531). การสรางแบบทดสอบ. อดรธาน: คณะวชาครศาสตร วทยาลยครอดรธาน.


295


คะแนนและการตดเกรด


1. บอกความหมายของคะแนนดบได 2. บอกคณสมบตรของโคงปกตได 3. อธบายเหตผลทแปลงคะแนนดบเปนคะแนนมาตรฐานได 4. บอกความหมายของคะแนนมาตรฐานได 5. บอกความหมายของการก าหนดระดบผลการเรยนได 6. อธบายวธการก าหนดระดบผลการเรยนได 7. อธบายแนวทางการก าหนดระดบผลการเรยนได


1. คะแนน





2. ผสอนอธบายเนอหาบทท 9 คะแนนและการตดเกรด ดวย Microsoft PowerPoint


4. ใหนกศกษารวมกนอภปรายในประเดน “การตดเกรดทมความยตธรรมเปนอยางไร” เพอหาขอสรปรวมกน




296



2. เอกสารประกอบการเรยนการสอนเรอง “คะแนนและการตดเกรด”




ฉตรศร ปยะพมลสทธ. (2548). ทฤษฎการวดและการทดสอบ. สงขลา: มหาวทยาลยทกษณ. ศรชย กาญจนวาส. (2556). ทฤษฎการทดสอบดงเดม. พมพครงท 7. กรงเทพฯ: โรงพมพ

แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สมชาย วรกจเกษมสกล. (2559). การวดและประเมนผลการศกษา. พมพครงท 6. อดรธาน: โรงพมพอกษรศลป

Ebel,R.L. & Frisbie,D.A. (1986 ). Essentials of Educational Measurement. New Jersey:

Printice-Hall,Inc.



1. บอกความหมายของคะแนนดบได 2. บอกคณสมบตรของโคงปกตได 3. อธบายเหตผลทแปลงคะแนนดบเปนคะแนนมาตรฐานได 4. บอกความหมายของคะแนนมาตรฐานได 5. บอกความหมายของการก าหนดระดบผลการเรยนได 6. อธบายวธการก าหนดระดบผลการเรยนได 7. อธบายแนวทางการก าหนดระดบผลการเรยนได







297

บทท 9

คะแนนและการตดเกรด

ในการวดผลการศกษานน จ าเปนตองมเครองมอไปวดเพอใหไดมาซงตวเลขทใชแทนความสามารถของผเรยน ตวเลขหรอคะแนนทไดนจะแทนความสามารถแทจรงของผสอบไดมากหรอนอยเพยงใด ขนอยกบชนดของเครองมอวดผลทเหมาะสมและคณภาพของเครองมอทใชวด และวธการวด โดยเครองมอวดผลนน ควรจะผานการตรวจสอบหาคณภาพ เพอใหเครองมอวดนนสามารถวดไดอยางยตธรรมกบนกเรยนแตละคน แตหากจะมการน าคะแนนทไดจากการวดไปใชใหเกดประโยชนแกผเรยนหรอผปกครอง จ าเปนตองม การแปลความหมายคะแนนทไดอยางถกตองและตดสนผเรยนไดอยางยตธรรม (ฉตรศร ปยะพมลสทธ, 2548: 172)

1. คะแนน

เมอวดผลออกมาเปนคะแนนแลว คะแนนทไดจากการวดผลจะอยในมาตรการวดระดบชวง (Interval Scale) นนคอไมมศนยแท การทนกเรยนสอบไดคะแนน 0 ไมไดหมายความวานกเรยนไมมความร เพยงแตไมสามารถท าขอสอบทเปนตวแทนของความรนนได ดงนน คะแนนทไดจากการสอบจะประกอบไปดวย 2 สวนคอ คะแนนความสามารถทแทจรง กบคะแนนความคลาดเคลอนในการวด นนคอคะแนนทไดจากการวดผลยอมมความคลาดเคลอนในการวดปนอยดวย ดงนนคะแนนทไดจากการวดจะไมมความหมาย แปลความหมายไมได จ าเปนตองอาศยขอมลอน ๆ ประกอบดวย เชน สมชายสอบได 15 คะแนน ซงไมมความหมายอะไรเลย ไมทราบวาเกงหรอออน หากมขอมลประกอบเพมขนเชน ได 15 คะแนนจาก 30 คะแนน กหมายความวา สมชายท าขอสอบไดคะแนนครงหนง หรอท าได 50% แตกไมทราบวาเกงหรอออนหรอมความสามารถอยในระดบใด หากสมชายสอบไดคะแนน 15 คะแนนจากคะแนนเตม 15 คะแนน นนคอสมชายท าขอสอบไดถกหมด แตกบอกไมไดวาสมชายเกงวชาน เพราะอาจจะมคนอน ๆ ในชนเดยวกนสอบไดคะแนน 15 คะแนนเหมอนสมชายกได นนอาจจะเปนเพราะขอสอบงายเกนไป หรอสมมตวา สมชายสอบได 0 คะแนน กบอกไมไดวาสมชายออนวชาน อาจจะมหลาย ๆ คนในชนทได 0 คะแนน นนอาจจะเปนเพราะขอสอบยากเกนไป หรอไมถามในสงทสมชายเรยนรมา ดงนนคะแนนทไดจงกอปญหาทยงยากในการแปลความหมาย ทงนเพราะคะแนนมคณล กษณะบางประการท ท า ให การแปลความหมายม ขอบเขตจ า ก ด (ไพศาล หวงพาณช, 2526 อางองใน ฉตรศร ปยะพมลสทธ, 2548: 172)

298

1. คะแนนทไดจากการสอบ เปนเพยงตวเลขทบอกจ านวนของผลงานทผสอบท าไดถกตอง ไมสามารถทจะบงบอกถงจ านวนหรอปรมาณความสามารถทแทจรงของผสอบได 2. ขอสอบทใชสอบในแตละครง เปนเพยงตวแทนของขอค าถามหรอปญหาในเรองราวตาง ๆ เทานน ดงนน คะแนนทไดจากขอสอบ จงมอาจแทนจ านวนจรงของความรความสามารถได 3. คะแนนทไดจากการสอบวดแตละครงนน จะตองมความผดพลาดคลาดเคลอน เกดขนเสมอ

1.1 การแปลความหมายของคะแนน

แมวาการแปลความหมายคะแนนจะมขอบเขตจ ากด แตหลกส าคญในการแปลความหมายของคะแนนประการหนงคอ คะแนนใด ๆ จะมความหมายกตอเมอสามารถน าคะแนน ไปเปรยบเทยบกนเองหรอเปรยบเทยบกบสงหนงสงใด (ไพศาล หวงพาณช, 2526 อางองใน ฉตรศร ปยะพมลสทธ, 2548: 173)

1.1.1 แปลความหมายของคะแนนโดยการเปรยบเทยบกนในกลม จะท าใหทราบอนดบความสามารถภายในกลมนน ๆ วามความสามารถสงกวาคนอนกคน การแปลความหมายในลกษณะน ตองท าคะแนนเหลานนใหสามารถเปรยบเทยบกนไดเสยกอน โดยการท าใหเปนคะแนนแปลงรป (Derived Scores) ไดแก แปลงเปนคะแนนมาตรฐานในแบบใดแบบหนงเชน คะแนน Z คะแนน T

เปนตน

1.1.2 แปลความหมายของคะแนนโดยการเปรยบเทยบกบเกณฑ จะท าใหทราบระดบสงต าตามเกณฑดงกลาว การแปลความหมายในลกษณะนตองมเงอนไขส าคญสองประการ คอ

1.1.2.1 เกณฑทใชตองเชอถอได มความเหมาะสม ชดเจน

1.1.2.2 คะแนนนนตองเกดจากการวดคณลกษณะตาง ๆ ตามเกณฑเหลานน อยางแทจรง

1.2 คะแนนดบ

คะแนนดบ (Raw Score : Xi) เปนตวเลขทก าหนดแทนจ านวน (ในระดบอนตรภาค) เพอระบปรมาณงานทปฏบตไดอยางถกตองในแตละครงเมอเทยบกบปรมาณงานทงหมด (Gronlund,

1981: 368) โดยไมมหลกเกณฑทเปนสากลทชดเจน แตจะขนอยกบเงอนไขทก าหนดขนในแตละครงของบคคล หรอหนวยงาน เชน ความยากงายของงาน การน าไปใชประโยชน หรอระเบยบการของหนวยงาน เปนตน โดยทคะแนนดบแตละตวจะประกอบดวย คะแนนจรง (True Score: Ti) ทเปนคะแนนของความสามารถทแทจรง และคะแนนความคลาดเคลอน (Error Score: Ei) ทเปนคะแนนทไดมาโดยไมไดใชความรความสามารถ ซงจะเกดขนเสมอ ๆ ดงนนในการวดแตละครง จะตองมวธการ

299

ทจะชวยลดความคลาดเคลอนทเกดขนใหลดนอยทสดทสามารถแสดงสมการของคะแนนดบ ดงสมการ

Xi = Ti + Ei

โดยท Xi เปนคะแนนทไดรบ

Ti เปนคะแนนทแทจรง Ei เปนคะแนนความคลาดเคลอน

1.3 คะแนนมาตรฐาน

คะแนนมาตรฐาน (Standard Score) เปนคะแนนทค านวณมาจากคะแนนดบ โดย การน าคะแนนไปสมพนธกบพนทของโคงปกต (Normal Curve) หรอเปนคะแนนทมการกระจายของคะแนนเปนรปโคงปกตรประฆงคว าทมลกษณะสมมาตร ทมคาเฉลยอยตรงกลาง แลวแบงพนท ซกซายและซกขวาออกเปนสดสวนหรอแปลงคะแนนดบใหอยในหนวยเดยวกนทจะน ามาเปรยบเทยบกนได (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 248)

1.3.1 เหตผลของการเปลยนแปลงคะแนนดบใหเปนคะแนนมาตรฐาน

นกวดผลไดระบเหตผลของความจ าเปนทจะตองแปลงคะแนนดบใหเปนคะแนนมาตรฐานมดงน

1.3.1.1 คะแนนดบเปนคะแนนในมาตราเรยงล าดบ (Ordinal) ทคะแนนแตละชวงมคาทไมเทากนทเนองจากความยากของขอสอบแตละขอทไมเทากน ซงท าใหผสอบใชสตปญญาในแตละขอทไมเทากน ชวงหรอขนาดของคะแนนทไดรบจงไมเทากน ดงนนครผสอนไมควรน าคะแนนทไดมาเปรยบเทยบความแตกตางของคะแนนทไดรบ แตถาครผสอนสามารถสรางขอสอบแตละขอม ความยากทเทากนจะท าใหคะแนนทไดรบอยในระดบอนตรภาค ( Interval) (Glass and Stanley,

1970 อางองใน อเนก เพยรอนกลบตร, 2527: 504) 1.3.1.2 คะแนนดบจะไมสามารถระบปรมาณของความรทผสอบเรยนรไดอยางชดเจน

เชน ผสอบท าคะแนนได 50 คะแนนจากคะแนนเตม 100 คะแนน ไมไดหมายความวาผสอบมความรเพยงครงหนงของความรทงหมดทมอยมากมาย เนองจากขอสอบทใชทดสอบนนเปนเพยงตวแทนของเนอหาความรบางสวนเทานนโดยทไมไดน าเนอหาสาระทงหมดมาออกขอสอบ

1.3.1.3 คะแนนดบทได จะไมสามารถระบความสามารถของผสอบวาเกงหรอออน เนองจากคะแนนทไดรบยงมเงอนไขกบความยากของขอสอบ ถาขอสอบมความยากมากจะท าใหผสอบไดรบคะแนนนอย แตถาขอสอบมความยากต าจะท าใหผสอบไดคะแนนมากขน

300

1.3.1.4 คะแนนดบในแตละวชาจะไมสามารถน ามารวมกน หรอเปรยบเทยบกนได เนองจากความยากงายของแตละวชาไมเทากน ดงนนในการรวมคะแนนจะตองมการเปลยนรปคะแนนใหมชวงหางของคะแนนเทา ๆ กนกอน

1.3.2 คะแนนมาตรฐานและการแจกแจงแบบปกต

ในป ค.ศ. 1733 เดอรมวร (De Moivre) ไดน าเสนอแนวคด/ทฤษฎ เกยวกบ การแจกแจงแบบปกต (Normal Distribution) ทเปนการแจกแจงแบบตอเนองทมลกษณะเปน โคงปกต (Normal Curve) แบบระฆงคว าทจะพบเสมอ ๆ ในปรากฏการณ/พฤตกรรมทางธรรมชาต เชน ความสงของมนษย ระดบสตปญญา ฯลฯ และในป ค.ศ. 1777 เกาส (Gauss) ไดน าการแจกแจงแบบปกตมาพฒนาโดยการน าไปทดลองใชในสถานการณจรงแบบซ า ๆ กลมเดม จนกระทงในบางครงเรยกการแจกแจงแบบปกตวา การแจกแจงแบบ Gaussian ทพบวา ปรากฏการณ/พฤตกรรมตาง ๆ จะมการแจกแจงในลกษณะของโคงปกต และไดสมการทศกษาจากความคลาดเคลอนของการวดซ า ๆ ดงน (ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ, ม.ป.ป.: 133)

Y = N√2π e−(X−μ)/2σ2

เมอ Y เปน สวนสงของโคงขนอยกบคา X เฉพาะคา π เปน ตวคงท มคาประมาณ 3.1416

e เปน ฐานของ Napierian Logarithm มคาประมาณ 2.7183

N เปน จ านวนคน/สงของทงหมด

μ เปน คะแนนเฉลยของประชากร

σ เปน สวนเบยงเบนมาตรฐานของประชากร

1.3.3 คณสมบตบางประการของโคงปกต มดงน 1.3.3.1 เปนโคงทตอเนอง มรปทรงในลกษณะสมมาตร (Symmetrical) เปนโคง

ระฆงคว าโดยทถาลากเสนตรงตงฉากทจดสงสดกบฐาน แลวพบตามเสนตงฉาก กราฟเสนโ คงทงสองขางจะทบกนสนท ดงแสดงในภาพท 9.1 (ลวน สายยศ และองคณา สายยศ, ม.ป.ป.: 135)

301

ภาพท 9.1 การแจกแจงแบบโคงปกต

ทมา: http://mainescoconut.weebly.com/unit-11.html

1.3.3.2 เปนโคงในลกษณะเอสซมโทตค (Asymtotic) ทมปลายโคงไมจรดฐานแตจะเขาใกลฐานมากขนโดยทปลายฐานจะเรมจากจ านวนลบอนนต (-∝) จนกระทงถงบวกอนนต (+∝)

1.3.3.3 มสวนสงสดของโคงอยทบรเวณกงกลาง โดยมคาเฉลย มธยฐาน และฐานนยมอยทจดเดยวกน

1.3.3.4 ลกษณะของโคง จะเปลยนจากโคงออกเปนโคงเขา ณ จดเปลยนโคงไปยงคาเฉลย (X) ขางละ 1 S.D.

1.3.4 ประเภทของคะแนนมาตรฐาน

1.3.4.1 คะแนนซ (Z-Score) เปนคะแนนมาตรฐานเชงเสนตรง (Linear Standard

Score) ทมคาเฉลยเทากบ 0 และสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 1 มการแจกแจงเหมอนคะแนนดบทปรบเปลยนไดมาจากการน าคะแนนดบมาค านวณจากสตรค านวณ (Ebel & Frisbie, 1986: 353)

Z-Score = X− XS.D.

เมอ Z-Score เปน คะแนนซ X เปน คะแนนดบแตละตว

X เปน คะแนนเฉลยของคะแนนทงหมด

S.D. เปน สวนเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนดบ

การค านวณคะแนนมาตรฐานซ แสดงในตวอยางท 9.1

302

ตวอยางท 9.1 ในการทดสอบครงหนงมคะแนนดงตาราง ดงน 8, 6, 8, 9, 7, 6 ใหหาคะแนนมาตรฐานซ วธท า จากคะแนนทก าหนดใหจะไดคะแนนเฉลย เทากบ 7.33 และสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 1.21 สามารถหาคะแนนมาตรฐานซไดดงตาราง

คะแนนทได คะแนนซ

8 = 8−7.331.21 =0.55

6 = 6−7.331.21 =-1.10

8 = 8−7.331.21 =0.55

9 = 9−7.331.21 =1.38

7 = 7−7.331.21 =-0.27

6 = 6−7.331.21 =-1.10

1.3.4.2 คะแนนท (T-Score) เปนคะแนนมาตรฐานเชงเสนทเกดจากผลทไดรบจากคะแนนมาตรฐานซจะเปนจ านวนลบและเปนทศนยมทย งยากในการน ามาเปรยบเทยบกน เปนคะแนนทมคาเฉลยเทากบ 50 และสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 10 ดงนน จงใชค านวณคะแนนทโดยใชสตรค านวณ (Lyman, 1971: 89 อางองใน สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 249)

T = 10Z + 50

เมอ T เปนคะแนนท Z เปนคะแนนซ

การหาคะแนนมาตรฐานซสามารถเปลยนเปนคะแนนท แสดงในตวอยางท 9.2

303

ตวอยางท 9.2 การหาคาคะแนนมาตรฐานทจากคะแนนมาตรฐานซ วธท า

คะแนนทได คะแนนซ คะแนนท 8 0.55 = 50+10 (0.55) = 55.5

6 -1.10 = 50+10 (-1.10) = 39.0

8 0.55 = 50+10 (0.55) = 55.5

9 1.38 = 50+10 (1.38) = 63.8

7 -0.27 = 50+10 (-0.27) = 47.3

6 -1.10 = 50+10 (-1.10) = 39.0

1.3.4.3 คะแนนทปกต (Normalized T-Score) เปนคะแนนมาตรฐานเชงพนท (Normalized Standard Score) ทมการแจกแจงความถเปนโคงปกต มชวงคะแนนระหวาง 1-100

คะแนนโดยทคะแนนเฉลยเทากบ 50 และสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 10 (Lyman,1971: 89

อางองใน สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 250) วธการหาคะแนนทปกตไดจากการท าคะแนนดบใหเปนเปอรเซนไทลแลวจงน าไปเทยบเปอรเซนไทลใหเปนคะแนนทปกต โดยพจารณาวาเปอรเซนไทลนน มคาเทากนกบหรอใกลเคยงทสดกบคาเปอรเซนไทลใดในตารางคาทปกต แลวอานคาเปนวธการทงายกวาการค านวณคะแนนททจะตองแปลงคะแนนทละจ านวน ทมขนตอนการค านวณ คะแนนทปกต ดงน 1) เรยงล าดบของคะแนนดบทไดจากมากไปหานอย

2) น าคะแนนดบมาแจกแจงความถ

3) หาความถสะสมของคะแนนจากนอยไปหามาก

4) ค านวณความถสะสมลบดวยครงหนงของความถของคะแนนนน

5) ค านวณเปอรเซนไทลโดยน า N100 ไปคณคาทได (cf + 12 f)

6) น าคาเปอรเซนไทลทไดไปเปรยบเทยบคะแนนทปกตจากตารางส าเรจรป

การค านวณจากคะแนนดบเปนคะแนนทปกต ดงแสดงในตวอยางท 9.3

304

+

+ +

ตวอยางท 9.3 ขนตอนการแปลงคะแนนดบเปนคะแนนทปกต

คะแนน

(x)

จ านวน

นกเรยน (f) ความถสะสม

(cf) cf + 12 f เปอรเซนไทล

คะแนนปกต

15

14

12

10

9

8

5

4

2

5

4

4

5

7

6

3

1

1

36

31

27

23

18

11

5

2

1

33.5

29.0

25.0

20.5

14.5

8.0

3.5

1.5

0.5

93.05

80.55

69.44

56.94

40.28

22.22

9.72

4.17

1.39

65

59

55

52

48

42

37

33

28

7) การก าหนดระดบคะแนนโดยใชคะแนนทปกต การก าหนดระดบคะแนนโดยใชคะแนนทปกตโดยใชคะแนนเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน

ถาครผสอนตองการก าหนดระดบผลการเรยน 5 ระดบ ไดแก A, B+, B, C+, C

โดยใช 0.5S เปนเกณฑจะก าหนดไดดงน

คะแนนทปกต ระดบคะแนน จ านวนคนทได สงกวา 60

56-60

45-55

40-44

ต ากวา 40

A

B+

B

C+

C

1

1

3

1

3

ในการใหระดบคะแนนครงหนงไดคะแนนทปกตสงสดเทากบ 72 คะแนน และคะแนนทปกตต าสด เทากบ 28 ดงนนจะมพสยของคะแนนทปกตสงสดกบคะแนนทปกตต าสด เทากบ 72 - 28 = 44 แลวน าจ านวนระดบคะแนนทตองการก าหนดมาหารเฉลยใหเปนความกวางของชองคะแนนทปกต ถาตองการก าหนดระดบคะแนนเปน 5 ระดบ ไดแก A, B, C, D และ E จะได

305

ความกวางเทากบ 445 ≈ 9 ดงนนระดบคะแนนแตละชวงจะมความกวางเทากบ 9 ทสามารถน ามาพจารณาก าหนดใหระดบคะแนน ดงน

คะแนนทปกต เทากบ 64 - 72 ไดระดบคะแนน A

คะแนนทปกต เทากบ 55 - 63 ไดระดบคะแนน B

คะแนนทปกต เทากบ 46 - 54 ไดระดบคะแนน C

คะแนนทปกต เทากบ 37 - 45 ไดระดบคะแนน D

คะแนนทปกต เทากบ 28 - 36 ไดระดบคะแนน E

1.3.5 ประโยชนของคะแนนมาตรฐาน

ในการใชคะแนนมาตรฐาน มประโยชน ดงน (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559 :

256)

1.3.5.1 ท าใหคะแนนของแตละขอมน าหนกเทากน เพราะไดท าใหคะแนนเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากน

1.3.5.2 คะแนนมาตรฐานจะระบไดวา คนทไดคะแนนในวชานนจะเกงกวาหรอออนกวาผอนเปนสดสวนเทาไรของผสอบทงหมด

1.3.5.3 ท าใหคะแนนสามารถมารวมกนได เพราะมหนวยเหมอนกน ในกรณทตองการเปรยบเทยบวาผสอบคนใดมความสามารถมากกวากน

1.3.5.4 สามารถน าคะแนนมาตรฐาน แสดงความสามารถของผ เรยนดวยเสนภาพแตละคนในวชาตาง ๆ ทจะสามารถน าไปใชประโยชนในการแนะแนวไดเปนอยางด


ระดบผลการเรยน เปนสญลกษณทใชแสดงผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนทไดจาก การประเมนผลการเรยน

2.1 ความหมายของระดบผลการเรยน

การก าหนดระดบผลการเรยน เปนการประเมนผลการเรยนร ทจะตองมการด าเนนการอยางเปนระบบ มการวดผลทแมนย าเชอถอได มการก าหนดน าหนกของการวดแตละครง รวมทงม การก าหนดเกณฑการตดสนทไดมาตรฐาน อยบนพนฐานของความถกตอง เหมาะสม และยตธรรมตามหลกวชา โดยทครผสอนทจะก าหนดระดบผลการเรยนจะตองมความรอบรในกจกรรมการเรยนการสอนและมความเขาใจเทคนคของการประเมนเปนอยางด และใชขอมลทไดจากการวดผล การเรยนรตามแผนการวดผลทไดก าหนดไวลวงหนา (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 256)

306

2.2 สญลกษณระดบผลการเรยน ในการก าหนดระดบคะแนนและความหมายโดยทวไป จะจ าแนกเปน 5 หรอ 8 ระดบ (ไพฑรย โพธสาร, ม.ป.ป.: 194) ตารางท 9.1 น าเสนอสญลกษณ คาและความหมายของระดบผล การเรยน

ตารางท 9.1 สญลกษณ คาและความหมายของระดบผลการเรยน

สญลกษณ คาระดบผลการเรยน ความหมาย

5 ระดบ 8 ระดบ 5 ระดบ 8 ระดบ 5 ระดบ 8 ระดบ

A

B

C

D

E

A

B+

B

C+

C

D+

D

E

4.00

3.00

2.00

1.00

0.00

4.00

3.50

3.00

2.50

2.00

1.50

1.00

0.00

ดมาก

ด

พอใช

ผาน

ตก

ดเยยม

ดมาก

ด

เกอบด พอใช

เกอบพอใช ควรปรบปรง

ตก

ทมา : ไพฑรย โพธสาร (ม.ป.ป.: 194)

2.3 วธการก าหนดระดบผลการเรยน

ในการก าหนดระดบผลการเรยนใด ๆ จะมวธการในการด าเนนการ 3 รปแบบ ดงน (ศรชย กาญจนวาส, 2556: 280-284) 2.3.1 การก าหนดระดบผลการเรยนแบบองกลม (Norm-Reference Grading) 2.3.1.1 แนวคดการก าหนดระดบผลการเรยนแบบองกลม เปนการพจารณาตดสนผล การเรยนของผเรยนทแตกตางกนและมการแจกแจงเปนโคงปกต จ าแนกเปนกลมเกง กลมรองลงมา และกลมออนตามล าดบ โดยน าคะแนนเปรยบเทยบกนเองภายในกลมผ เรยนททดสอบดวยแบบทดสอบเดยวกนหรอแบบทดสอบแบบคขนาน

2.3.1.2 วธการก าหนดระดบผลการเรยนแบบองกลม มดงน 1) ก าหนดระดบผลการเรยนโดยก าหนดสดสวนไวลวงหนา เปนการน าคะแนนมาเรยงล าดบจากมากไปนอย เพอเปรยบเทยบความเกง-ออนภายในกลม แลวพจาณาใหระดบผล

307

การเรยนตามสดสวนทก าหนดไวลวงหนา เปนรอยละ เชน สดสวนรอยละของระดบผลการเรยน A:B:C:D:F เทากบ 10:20:40:20:10 ตามล าดบ

2) ก าหนดชวงคะแนนของแตละระดบผลการเรยนจากพสย เปนการน าคะแนนมาหาคาพสย แลวหารดวยจ านวนระดบผลการเรยนทตองการ คาทไดจะเปนชวงคะแนนหางระหวางระดบผลการเรยนแตละระดบ ตวอยางการค านวณ แสดงในตวอยางท 9.4

ตวอยางท 9.4 ถามคะแนนสอบชดหนง มคะแนนสงสดเทากบ 90 คะแนนและคะแนนต าสดเทากบ 31 ตองการก าหนดระดบผลการเรยนเปน 5 ระดบ

วธท า จะไดพสยเทากบ 90 - 31 = 59 ดงนนชวงหางระหวางระดบผลการเรยนเทากบ 595 = 11.8 ≈ 12 จงสามารถน ามาก าหนดระดบผลการเรยนไดดงน ระดบผลการเรยน A เปนผเรยนทไดคะแนนระหวาง 70-90 (คาต าสด คอ 90-11.8 = 78.2) ระดบผลการเรยน B เปนผเรยนทไดคะแนนระหวาง 67-78 (คาต าสด คอ 78.2-11.8 = 66.4) ระดบผลการเรยน C เปนผเรยนทไดคะแนนระหวาง 55-66 (คาต าสด คอ 66.4-11.8 = 54.6) ระดบผลการเรยน D เปนผเรยนทไดคะแนนระหวาง 43-54 (คาต าสด คอ 54.6-11.8 = 42.8) ระดบผลการเรยน F เปนผเรยนทไดคะแนนระหวาง 31-42 (คาต าสด คอ 31)

3) ก าหนดชวงคะแนนของแตละระดบผลการเรยนโดยพจารณาจากระดบความสามารถของกลมผเรยน เปนการก าหนดระดบผลการเรยนแบบ 5 ระดบ โดยมการปรบสดสวนของแตละระดบผลการเรยนให เหมาะสมกบระดบความสามารถของกลมดวยการจดกลมความสามารถของผเรยนเปน 7 ระดบ ทเปนการหาคะแนนเฉลยของระดบผลการเรยนสะสม (GPA) ของผเรยนทงกลมแลวใชคามธยฐาน และสวนเบยงเบนของคะแนน โดยก าหนดขดจ ากดลางของระดบผลการเรยนถดลงไป (B, C, D และ F) โดยการลดคะแนนลงระดบผลการเรยนละ 1 S.D.

ตารางก าหนดขดจ ากดลางของระดบผลการเรยน A ตามความสามารถของกลม และตวอยาง แสดงในตารางท 9.2 และการค านวณ แสดงในตวอยางท 9.5

308

ตารางท 9.2 ขดจ ากดลางของระดบผลการเรยน A ตามความสามารถของกลม และตวอยาง

ระดบ

ความสามารถ

คาเฉลย GPA

ของกลม

ขดจ ากดลาง ของระดบ

ผลการเรยน A

รอยละของระดบ

ผลการเรยน

A B C D F

ดเลศ

ดมาก

ด

คอนขางด ปานกลาง

ออน

ออนมาก

2.80

2.60

2.40

2.20

2.00

1.80

1.60

Med+ 0.7S.D.

Med+ 0.9S.D.

Med+ 1.1S.D.

Med+ 1.3S.D.

Med+ 1.5S.D.

Med+ 1.7S.D.

Med+ 1.9S.D.

24

18

14

10

7

4

3

38

36

32

29

24

20

15

29

32

36

37

38

37

36

8

12

15

20

24

29

32

1

2

3

4

7

10

14

ตวอยางท 9.5 ถามผสอบกลมหนงมคาเฉลยของระดบผลการเรยนสะสมเทากบ 2.40 ชวงหางของคะแนนแตละระดบผลการเรยนจะพจารณา ดงน

Med + 1.1 S.D. < ระดบผลการเรยน A

Med + 0.1 S.D. < ระดบผลการเรยน B < Med + 1.1 S.D.

Med - 0.9 S.D. < ระดบผลการเรยน C < Med + 0.1 S.D.

Med - 1.9 S.D. < ระดบผลการเรยน D < Med - 0.9 S.D.

ระดบผลการเรยน E < Med - 1.9 S.D.

4) ก าหนดระดบผลการเรยนโดยแปลงคะแนนดบเปนคะแนนทปกตและก าหนดระดบผลการเรยนสงสด/ต าสด เปนการแปลงคะแนนดบเปนคะแนนทปกต และค านวณพสยของคะแนนทปกต แลวก าหนดระดบผลการเรยนสงสดและต าสดทจะให จากนนใหน าจ านวนของระดบผลการเรยนไปหารพสยของคะแนนทปกต ของแตละระดบผลการเรยนเหมอนกบการก าหนดระดบผลการเรยนโดยก าหนดสดสวนไวลวงหนา

2.3.2 การก าหนดระดบผลการเรยนแบบองเกณฑ (Criterion-Reference Grading) 2.3.2.1 แนวคดการก าหนดระดบผลการเรยนแบบองเกณฑ เปนการพจารณาตดสนผล การเรยนรเปรยบเทยบกบเกณฑทก าหนดไว เชน จดมงหมาย คะแนนเตมคะแนนจดตด เปนตน โดยมแนวคดตามทฤษฎการเรยนรแบบรอบร ทก าหนดวาผเรยนจะสามารถเรยนรไดโดยทคะแนนท

309

ไดจงเปนระดบคะแนนความสามารถของผเรยน ทจะน าไปเปรยบเทยบกบเกณฑมาตรฐานของความรความสามารถทผเรยนพงม โดยไมตองเปรยบเทยบกบผเรยนภายในกลมเดยวกน

2.3.2.2 วธการก าหนดระดบผลการเรยนแบบองเกณฑ จ าแนกได ดงน 1) ก าหนดระดบผลการเรยนโดยใชเกณฑจดตดจากระเบยบหรอประสบการณเปน การก าหนดเกณฑไวลวงหนา วาผเรยนจะตองไดคะแนนอยางนอยเทาไหรจงจะสอบผานและคะแนนชวงใดทจะตดสนวามระดบคะแนนใด คดเปนรอยละ เชน

ระดบผลการเรยน A เปนผเรยนทไดคะแนนรอยละ 80-100

ระดบผลการเรยน B เปนผเรยนทไดคะแนนรอยละ 70-79

ระดบผลการเรยน C เปนผเรยนทไดคะแนนรอยละ 60-69

ระดบผลการเรยน D เปนผเรยนทไดคะแนนรอยละ 50-59

ระดบผลการเรยน F เปนผเรยนทไดคะแนนรอยละ 49-0

2) ก าหนดผลการเรยนโดยใชเกณฑพฤตกรรมการเรยนร โดยใชจดมงหมาย เชงพฤตกรรมเปนเกณฑการพจารณาวาผเรยนจะตองมความรขนต าอะไรบางทจะสอบผานหรอมความรอะไร ความสามารถท าอะไรไดบาง จงจะไดระดบผลการเรยนตามทก าหนด เชน

ระดบผลการเรยน A เปนผเรยนทบรรลจดมงหมายหลกและจดมงหมายรองทกขอ

ระดบผลการเรยน B เปนผเรยนทบรรลจดมงหมายหลกและจดมงหมายรอง 2 ใน3

ระดบผลการเรยน C เปนผเรยนทบรรลจดมงหมายหลกและจดมงหมายรอง 1 ใน3

ระดบผลการเรยน D เปนผเรยนทบรรลจดมงหมายหลก

ระดบผลการเรยน F เปนผเรยนทไมบรรลจดมงหมายหลก

2.3.3 การก าหนดระดบผลการเรยนผสมระหวางแบบองเกณฑและองกลม (Criterion

and Norm-Reference Grading) 2.3.3.1 แนวคดการก าหนดระดบผลการเรยนแบบองเกณฑและองกลม (Criterion and

Norm-Reference Grading) โดย Deway B.Stuit เปนการพจารณาตดสนผลการเรยนรทใชทง วธองเกณฑและองกลม โดยใชการทดสอบยอยเปรยบเทยบกบเกณฑทก าหนดไว แลวใชคะแนนรวมเปรยบเทยบกบผเรยนภายในกลมจะมความหมายทสมบรณมากขนและใชพจารณาตดสนผล การเรยนรไดดถาผเรยนมความรความสามารถตามเกณฑขนต าแลว

2.3.3.2 วธการใหระดบผลการเรยนแบบองเกณฑและองกลม มขนตอนดงน 1) ประเมนความสามารถของผเรยนวาอยในระดบใด เพอก าหนดระดบคะแนนเฉลยของกลม และก าหนดขดจ ากดลางของระดบผลการเรยน ดงรายละเอยดแสดงในตารางท 9.3

310

ตารางท 9.3 ระดบคะแนนเฉลย และขดจ ากดลางตามระดบความสามารถของผเรยน

ระดบความสามารถ ระดบคะแนนเฉลยของกลม ขดจ ากดลาง ดเลศ

ดมาก

ด

พอใช ปากลาง

ออน

ออนมาก

3.5

3.1

2.8

2.5

2.2

1.9

1.6

0.7

0.9

1.1

1.3

1.5

1.7

1.9

2) หาคามธยฐานของคะแนนดบ

3) หาคาสวนเบยงเบนมาตรฐานโดยใชสตร

S = 2(∑ XH− ∑ XL)n

เมอ S เปน สวนเบยงเบนมาตรฐาน

∑ XH เปน ผลรวมของคะแนนสงสด 1 ใน 6 ของจ านวนทงหมด

∑ XL เปน ผลรวมของคะแนนต าสด 1 ใน 6 ของจ านวนทงหมด

n เปน จ านวนนกเรยนทงหมด

4) หาขดจ ากดลางของระดบผลการเรยนสงสด (A) โดยน าคามธยฐานรวมกบผลคณของขดจ ากดลางกบสวนเบยงเบนมาตรฐาน โดยทผสอบคนใดไดคะแนนตงแตขดจ ากดลางน กจะไดระดบคะแนน A

5) กรณก าหนดระดบผลการเรยน 5 ระดบ หาขดจ ากดลางของระดบผล การเรยนอน ๆ โดยน าสวนเบยงเบนมาตรฐานไปลบออกจากขดจ ากดลางของระดบผลการเรยน A

ตามล าดบจนกระทงครบจ านวนระดบผลการเรยนทก าหนดไว แตถาเปนกรณ 8 ระดบ (เพม B+, C+,

D+) จะลบดวยครงหนงของสวนเบยงเบนมาตรฐาน (0.5S.D.)

311

2.4 แนวทางการก าหนดระดบผลการเรยนทด แนวทางการก าหนดระดบผลการเรยนทด มดงน (Cross, 1995; Ariasian, 2000

อางองใน สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 270)

2.4.1 การใหระดบผลการเรยนทสอดคลองกบวตถประสงคการเรยนร 2.4.2 การรวบรวมสารสนเทศเกยวกบผลการปฏบตงาน/ผลการเรยนรของผเรยนม

การด าเนนการอยางตอเนองในชวงเวลาการเรยนการสอน

2.4.3 การรวบรวมสารสนเทศเกยวกบผลการปฏบตงานตองใชวธการทหลากหลายและจากหลายแหลงขอมล

2.4.4 ผเรยนและผเกยวของไดรบรการใหระดบผลการเรยนตงแตเรมตนการเรยน การสอน

2.4.5 การใหระดบผลการเรยนควรจ าแนกรายงานเปนระดบผลการเรยนพทธพสย และระดบผลการเรยนจตพสย

2.4.6 การใหระดบผลการเรยนใชขอมลสารสนเทศจากการวดผลการศกษาทม ความเทยงตรงและความเชอมน

2.4.7 ขอมลสารสนเทศผลการปฏบตงาน/ผลการเรยนรของผเรยนสวนทส าคญจะตองมน าหนกคะแนนมากกวาสวนทไมส าคญ

2.4.8 ระบบการใหระดบผลการเรยนตองใชกบผเรยนทกคนอยางเทาเทยมกนและยตธรรม

2.4.9 ก าหนดคะแนนสอบผาน ควรอางองความรทส าคญของรายวชา 2.4.10 ก าหนดคะแนนจดตดระหวางระดบผลการเรยน ควรใชหลกวชาประกอบกบผล การปฏบตงาน/ผลการเรยนรของผเรยน และเกณฑมาตรฐาน และไมจ าเปนทตองใชหลกการใหระดบผลการเรยนเปนโคงปกตเสมอ


3.1 ความหมายของระดบผลการเรยนเฉลย ระดบผลการเรยนเฉลย (Grade Point Average : GPA) เปนการรายงานผลการประเมนทแสดงการเปลยนแปลงในภาพรวมของหลาย ๆ วชาใน 1 ภาคเรยน/1 ปการศกษา หรอตลอดหลกสตรการศกษา โดยค านวณจากระดบคะแนนและจ านวนหนวยกตของแตละรายวชา (ไพฑรย โพธสาร, ม.ป.ป.: 194)

312

3.2 วธการค านวณระดบผลการเรยนเฉลย

เปนการน าจ านวนหนวยกตของรายวชานนคณกบระดบผลการเรยนทไดแลวน าผลคณทไดมารวมกนแลวจงหารเฉลยดวยผลรวมของหนวยกตทงหมด ดงสตรค านวณ

ระดบผลการเรยนเฉลย = ∑(ระดบผลการเรยน ×จ านวนหนวยกต)∑ จ านวนหนวยกต

การหาระดบผลการเรยนเฉลย ดงแสดงในตวอยางท 9.6

ตวอยางท 9.6 การหาระดบผลการเรยนเฉลยของ ด.ช.ไพรวลย มขอมลดงน

รายวชา จ านวน

หนวยกต

ระดบ

ผลการเรยน x

คณตศาสตร วทยาศาสตร สงคมศกษา ภาษาองกฤษ

2.5

2

1

2

4

4

3

4

(4*2.5) = 10

(4*2) = 8

(3*1) = 3

(4*2) = 8

รวม 7.5 29

วธท า ระดบผลการเรยนเฉลย = ∑(ระดบผลการเรยน ×จ านวนหนวยกต)∑ จ านวนหนวยกต

= 297.5 = 3.87

ดงนน ด.ช.ไพรวลย ไดระดบผลการเรยนเฉลย เทากบ 3.87

3.3 ประโยชนของผลการเรยนเฉลย

ประโยชนของผลการเรยนเฉลย มดงน (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 273) 1. เปนดชนทชภาพรวมการเปลยนแปลงของการเรยนรและพฒนาการของผเรยนใน แตละระยะเวลาของการเรยน ทเปนรายภาคเรยน/รายป หรอตลอดหลกสตร

2. เปนเกณฑเบองตนในการพจารณาจดกลมหรอคดเลอกผเรยนตามวตถประสงค เชน การสอบเขาศกษาตอในระดบทสงขน หรอการสอบคดเลอกเขาท างาน เปนตน

313

สรปสาระส าคญประจ าบทท 9 1. คะแนน ในการวดผลการศกษานน จ าเปนตองมเครองมอไปวดเพอใหไดมาซงตวเลขทใชแทนความสามารถของผเรยน

1.1 การแปลความหมายของคะแนน 1) แปลความหมายของคะแนนโดยการเปรยบเทยบกนในกลม และ 2) แปลความหมายของคะแนนโดยการเปรยบเทยบกบเกณฑ

1.2 คะแนนดบ (Raw Score : Xi) เปนตวเลขทก าหนดแทนจ านวน (ในระดบอนตรภาค) เพอระบปรมาณงานทปฏบตไดอยางถกตองในแตละครงเมอเทยบกบปรมาณงานทงหมด

1.3 คะแนนมาตรฐาน (Standard Score) เปนคะแนนทค านวณมาจากคะแนนดบ โดยการน าคะแนนไปสมพนธกบพนทของโคงปกต (Normal Curve) หรอเปนคะแนนทมการกระจายของคะแนนเปนรปโคงปกตรประฆงคว าทมลกษณะสมมาตร ทมคาเฉลยอยตรงกลาง แลวแบงพนทซกซายและซกขวาออกเปนสดสวน หรอแปลงคะแนนดบใหอยในหนวยเดยวกนทจะน ามาเปรยบเทยบกนได ประเภทของคะแนนมาตรฐาน มดงน 1) คะแนนซ (Z-Score) 2) คะแนนท (T-Score) และ 3) คะแนนทปกต (Normalized T-Score)

2. ระดบผลการเรยน การก าหนดระดบผลการเรยน เปนการประเมนผลการเรยนร ทจะตองมการด าเนนการอยางเปนระบบ มการวดผลทแมนย าเชอถอได วธการก าหนดระดบผลการเรยน มดงน 1) การก าหนดระดบผลการเรยนแบบองกลม (Norm-Reference Grading) 2) การก าหนดระดบผลการเรยนแบบองเกณฑ (Criterion-Reference Grading) และ 3) การก าหนดระดบผล การเรยนผสมระหวางแบบองเกณฑและองกลม (Criterion and Norm-Reference Grading)

3. ระดบผลการเรยนเฉลย (Grade Point Average : GPA) เปนการรายงานผลการประเมนทแสดงการเปลยนแปลงในภาพรวมของหลาย ๆ วชาใน 1 ภาคเรยน/1 ปการศกษา หรอตลอดหลกสตรการศกษา โดยค านวณจากระดบคะแนนและจ านวนหนวยกตของแตละรายวชา วธการค านวณระดบผลการเรยนเฉลย เปนการน าจ านวนหนวยกตของรายวชานนคณกบระดบผลการเรยนทไดแลวน าผลคณทไดมารวมกนแลวจงหารเฉลยดวยผลรวมของหนวยกตทงหมด

314



1. เพราะเหตใดจงตองท าคะแนนดบใหเปนคะแนนมาตรฐาน

2. คะแนนส าคญอยางไรตอบทบาทการวดและประเมนผลในชนเรยน

3. คะแนนส าคญอยางไรตอบทบาทการวจยในชนเรยน

4. จากตารางแสดงผลการเรยนของสมชายและโฆษต ใหตอบค าถาม

วชาท หนวยกต ระดบผลการเรยน

สมชาย โฆษต

1

2

3

4

3

2

1

2

4

3

2

3

3

3

2

4

4.1 สมชายจะไดระดบผลการเรยนเฉลยเทาไร

4.2 โฆษตจะไดระดบผลการเรยนเฉลยเทาไร

4.3 สมชายหรอโฆษตผใดจะไดรบผลการเรยนเฉลยมากกวากน

5. จากคะแนนของการสอบของนกเรยนกลมหนง มดงน 9 10 11 11 12 12 12 13 13 13 14 14 15 15 15 16 16 17 18 18

19 20 ใหแปลงคะแนนทไดเปนคะแนนทปกต

6. ใหอธบายแนวทางในการใหเกรดทด 7. สมมตวามผเรยนคนหนงไดรบคะแนนในการประเมนรอยละ 49 ของคะแนนทงหมดจะม

วธการด าเนนการอยางไร

8. ใหสรางผงความคดใน 12 หวขอตอไปนพรอมทงระบายส 8.1 คะแนนดบ

8.2 คะแนนจรง 8.3 คะแนนความคลาดเคลอน

8.4 คณสมบตของโคงปกต 8.5 เหตผลทตองแปลงคะแนนดบใหเปนคะแนนมาตรฐาน

8.6 คะแนนมาตรฐาน (Standard Score)

315

8.7 คะแนนซ (Z-Score)

8.8 คะแนนท (T-Score)

8.9 คะแนนทปกต (Normalized T-Score)

8.10 การก าหนดระดบผลการเรยน 8.11 วธการก าหนดระดบผลการเรยน 8.12 แนวทางการก าหนดระดบผลการเรยนทด

316


ฉตรศร ปยะพมลสทธ. (2548). ทฤษฎการวดและการทดสอบ. สงขลา: มหาวทยาลยทกษณ. ไพฑรย โพธสาร. (ม.ป.ป.). “คาระดบคะแนน” ในสารานกรมศกษาศาสตรการวดผลและ

การประเมนผลทางการศกษา. กรงเทพฯ: กอปป แอนด พรน. ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ. (ม.ป.ป.). “แบบทดสอบแบบเลอกตอบ” ในสารานกรม

ศกษาศาสตรการวดผลและการประเมนผลทางการศกษา. กรงเทพ: กอบป แอนด พรนท. ศรชย กาญจนวาส. (2556). ทฤษฎการทดสอบดงเดม. พมพครงท 7. กรงเทพฯ: โรงพมพ


สมชาย วรกจเกษมสกล. (2559). การวดและประเมนผลการศกษา. พมพครงท 7. อดรธาน: โรงพมพอกษรศลป

สมพร สทศนย. (2545). การทดสอบทางจตวทยา. กรงเทพฯ : ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

อเนก เพยรอนกลบตร. (2527). การวดและประเมนผลทางพลศกษา. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย เกษตรศาสตร.

Ebel,R.L. & Frisbie,D.A. (1986 ). Essentials of Educational Measurement. New Jersey:

Printice-Hall,Inc.

Gronlund N.E. (1981). Measurement and Evaluation in Teaching. 3rd ed. New York:

McMillan Publishing Co.Inc.

317


การประเมนตามสภาพจรง


1. บอกความหมายของการประเมนตามสภาพจรงได 2. อธบายแนวคดของการประเมนสภาพจรงได 3. บอกลกษณะของการประเมนตามสภาพจรงได 4. อธบายความส าคญของการประเมนตามสภาพจรงได 5. บอกขนตอนของการประเมนตามสภาพจรงได 6. บอกขอดและขอจ ากดของการประเมนตามสภาพจรงได 7. บอกสงทควรค านงในการประเมนตามสภาพจรงได 8. บอกประโยชนของการประเมนตามสภาพจรงได 9. บอกเครองมอทใชใชวดประเมนตามสภาพจรงได


1. ความหมายของการประเมนตามสภาพจรง 2. เหตผลในใชการประเมนผลตามสภาพจรง 3. แนวคดเบองตนของการประเมนตามสภาพจรง 4. ความส าคญของการประเมนตามสภาพจรง 5. ลกษณะของการประเมนตามสภาพจรง 6. ลกษณะงานทน ามาประเมนในการประเมนตามสภาพจรง 7. กระบวนการในการประเมนตามสภาพจรง 8. รปแบบการประเมนผลตามสภาพจรง 9. สงทควรค านงในการประเมนตามสภาพจรง 10. ประโยชนของการประเมนตามสภาพจรง 11. ระดบของสภาพจรง 12. เครองมอในการประเมนตามสภาพจรง 13. การใชบนทกการเรยนรในการประเมนผลตามสภาพจรง 14. ตวอยางแผนการจดการเรยนรตามสภาพจรง 15. ขอดและขอจ ากดของการประเมนตามสภาพจรง

318



2. ผสอนอธบายเนอหาบทท 10 การประเมนตามสภาพจรง ดวย Microsoft PowerPoint


4. ใหนกศกษารวมกนสรางแผนการสอนโดยอยในประเดน “การประเมนตามสภาพจรง”

5. สมตวแทนกลมออกมาน าเสนอแผนการสอน





2. เอกสารประกอบการเรยนการสอนเรอง “การประเมนตามสภาพจรง”




ทรงศร ตนทอง. (2545). การพฒนารปแบบการประเมนผลการเรยนรตามสภาพจรงของนกเรยน. ปรญญานพนธ การศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาการทดสอบและวดผลการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

บญเชด ภญโญอนนตพงษ. (2545). การประเมนการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ: แนวคดและวธการ. กรงเทพฯ: วฒนาพานช.

ศรชย กาญจนวาส. (2556). ทฤษฎการทดสอบดงเดม. พมพครงท 7. กรงเทพฯ: โรงพมพ แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สมชาย วรกจเกษมสกล. (2559).การวดและประเมนผลการศกษา. พมพครงท 6. อดรธาน: โรงพมพอกษรศลป.



319

ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (2539). การวดและประเมนผลสภาพทแทจรงของนกเรยน. กรงเทพฯ: โรงพมพส านกงานโครงการพเศษ ส านกงานคณะกรรมการ การประถมศกษาแหงชาต.



1. บอกความหมายของการประเมนตามสภาพจรงได 2. อธบายแนวคดของการประเมนสภาพจรงได 3. บอกลกษณะของการประเมนตามสภาพจรงได 4. อธบายความส าคญของการประเมนตามสภาพจรงได 5. บอกขนตอนของการประเมนตามสภาพจรงได 6. บอกขอดและขอจ ากดของการประเมนตามสภาพจรงได 7. บอกสงทควรค านงในการประเมนตามสภาพจรงได 8. บอกประโยชนของการประเมนตามสภาพจรงได 9. บอกเครองมอทใชใชวดประเมนตามสภาพจรงได





321

บทท10


ครไทยตองมลกษณะดงตอไปน คอ มคณธรรมและเปนนกใชเทคโนโลยสารสนเทศประกอบดวยการเปน นกเรยนร (Learner) เปนผน า (Leader) ตลอดจนเปนนวตกร (Innovator) ผสรางนวตกรรมการเรยนร ถาระบบการพฒนาศกยภาพครใหมลกษณะขางตน ครกสามารถผลตเดกไทยใหเปนผมลกษณะเชนเดยวกน คอ เปนเดกไทยทเปนนกเรยนร (Learner) เปนผน า

(Leader) และเปนเดกผสรางผลงานใหมหรอเปนนวตกร (Innovator) ในกระบวนการจดการเรยนการสอนเพอพฒนาคณภาพดงกลาว จะมการวดและประเมนผลวาผเรยนไดบรรลจดประสงคทก าหนดไวหรอไม ซงการทดสอบแตเพยงอยางเดยวไมสามารถทจะระบศกยภาพของผเรยนทเกดขนไดอยางแทจรงดงนนจงจ าเปนตองมการปรบเปลยนเปนวธการวดและประเมนผลตามสภาพจรง การเรยนรตามสภาพจรง (Authentic Learning) เปนความสามารถของผ เ ร ยนใน การประยกตใชทกษะทเรยนใหสอดคลองกบสภาพแวดลอม ซงจะพจารณาไดจากความสามารถ ในการแกปญหาทไมคนเคย หรอไมมค าตอบทเฉพาะเจาะจง หรอเปนปญหาทไมสามารถคาดคะเนผลไดลวงหนา และเปนปญหาทเชอมโยงในความสามารถทจะใชความรทมอย เพ อสรางสรรค สงใหมๆ กบการแกปญหาทเปนเอกลกษณเฉพาะตน ซงการเรยนรแบบนไมสามารถใชแบบทดสอบมาตรฐาน (Standardized Test) ท ใช ในการตรวจสอบส าหรบผ เ ร ยนทกคนท แตละคนม ความแตกตางกน ดงนนจะตองมการเปลยนแปลงในการประเมนผลทใชวธการทหลากหลาย หรอเปนการประเมนผลตามสภาพจรง (Authentic Assessment) เปนการประเมนทใชสะทอนพฤตกรรม และทกษะของผเรยนในชวตจรงทเปนการแสดงออกในการปฏบตทเนนทงกระบวนการ และผลผลต ทใหโอกาสแกผเรยนไดมสวนในการจดกระบวนการเรยนรและประเมนผลตนเอง อนกอใหผเรยนไดบรรลในความตองการและศกยภาพของแตละบคคล ดงแสดงในภาพท 10.1

322

ภาพท 10.1 การเรยนรตามสภาพจรงและการประเมนตามสภาพจรง ทมา : สมชาย วรกจเกษมสกล (2559: 318)

1. ความหมายของการประเมนตามสภาพจรง การประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) เปนแนวคดใหมเกยวกบการวดและประเมนผล ทไดมการน ามาเผยแพรใหมการน ามาใชตามแนวทางการปฏรปการศกษา ซงนกวชาการไดน าเสนอความหมายของการประเมนตามสภาพจรง ดงน การประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) เปนการประเมนผลจากการปฏบต ทผสอนมอบหมายใหผเรยนท าตามความสนใจและความถนด ซงมลกษณะตอเนอง โดยทการประเมนตามสภาพจรงจะมความถกตองเหมาะสม ถาประเมนผลในสถานการณทคลายกบสภาพจรงมาก โดยใชรปแบบค าตอบขยายกวางขวางหลากหลาย ไมใชลกษณะจ ากดค าตอบ (เอมอร จงศรพรปกรณ, 2546: 163)

การประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) เปนกระบวนการตดสนความรความสามารถและทกษะตาง ๆ ของผเรยนในสภาพทสอดคลองกบชวตจรง โดยใชเรองราว เหตการณ หรอสภาพจรงหรอคลายจรงทประสบในชวตประจ าวน เปนสงเราใหผ เรยนตอบสนองโดย การแสดงออก ลงมอกระท า หรอผลตจากกระบวนการท างานตามทคาดหวง และผลผลตทมคณภาพจะเปนการสะทอนภาพเพอลงสรปในความรความสามารถและทกษะตางๆของผเรยนวามมากนอยเพยงใด นาพอใจหรอไม อยในระดบความส าเรจ (ศรชย กาญจนวาส, 2556: 21)

การประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) เปนการประเมนจากการปฏบตทครผสอนมอบหมายงาน/กจกรรมใหผเรยนท าตามก าหนดหรอใหเลอกท าตามความสนใจและ ความถนด ซงงานหรอกจกรรมทมอบหมายใหท ามกจะมลกษณะแตกตางกน ตงแตขอสอบแบบ เขยนตอบและการปฏบตตามสถานการณจรง (บญเชด ภญโญอนนตพงษ, 2545: 113)

การเรยนรตามสภาพจรง

กระบวนการ

คณลกษณะ การประเมนตามสภาพจรง

ผลผลต

323

สรปไดวา การประเมนตามสภาพจรง เปนกระบวนการสงเกต บนทกและเกบรวบรวมขอมลอยางตอเนองและจากงานและวธการทผเรยนปฏบต เพอใชเปนขอมลพนฐานในการตดสนใจ หรอศกษาผลกระทบตอผ เรยน และจะไมเนนเฉพาะทกษะพนฐาน แตจะเนนทพฒนาการผเรยน ความสามารถในการแกปญหาและการแสดงออกทเกดจากการปฏบตในสภาพจรง การสอนทเนนผเรยนเปนส าคญมงสงเสรมใหผเรยนเปนผคนพบและสรางองคความรดวยตนเอง ใหโอกาสได ฝกปฏบต และเชอมโยงสชวตจรง ดงทบรค และ คณะ (Burke et.al., 1994) ไดเสนอแนวคดและความหมายของการประเมนตามสภาพจรงในภาพท 10.2

งาน/ชนงานทมความหมาย ภาระงานทชดเจนและ

มาตรฐานการเรยนร

การประเมนทหลากหลาย การสะทอนตนเอง

ผลงานทมคณภาพ การเชอมโยงสชวตจรง

การคดระดบสง การประเมนอยางตอเนอง

ปฏสมพนธทางบวก การผสมผสานสาระความร

ภาพท 10.2 แนวคดและความหมายของการประเมนตามสภาพจรง ทมา: บรค และ คณะ (Burke et.al., 1994)

2. เหตผลในการประเมนผลตามสภาพจรง

ในการประเมนตามสภาพจรงทใชในการจดการศกษา ซงนกวชาการไดน าเสนอเหตผลใน การน าการประเมนผลสภาพจรงมาใช ดงน (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 320) 2.1 ครผสอนมกจะจ าแนกการเรยนการสอนและการวดและการประเมนผลออกจากกน ซงทแทจรงแลวควรจะมการด าเนนการทควบคกนไปในเวลาเดยวกน และเปนไปอยางตอเนองทมความสมพนธระหวางกน ดงภาพท 10.3


324

หมายเหต C หมายถง หลกสตร (Curriculum) I หมายถง การเรยนการสอน

แบบดงเดม แบบปรบปรง แบบทควรจะเปน (Instructional) A หมายถง การประเมน

(Assessment)

ภาพท 10.3 ความสมพนธระหวางหลกสตร การเรยนการสอน และการประเมน

แบบดงเดม แบบปรบปรง และแบบทควรจะเปน


2.2 ครผสอนสวนมากจะใชแบบทดสอบเปนเครองมอทใชในการวดและการประเมนผล เพยงอยางเดยว ทนกวชาการ ไดยอมรบกนวาเปนเครองมอทมขอจ ากดในการประเมนเพอตดสนผเรยนโดยเฉพาะแบบทดสอบแบบปรนยทโดยสวนมากจะวดความจ าไมครอบคลมการวดความคด ในระดบสงหรอวากระบวนการของผเรยนไมได เชน การพด การปฎบต การสรางสรรค เปนตน จงตองมการปรบเปลยนวธการวดและประเมนใหมความสอดคลองกบการวดกระบวนการคด ในระดบสง ดงแสดงในภาพท 10.4

แบบดงเดม

แบบทควรจะเปน

ภาพท 10.4 การปรบเปลยนวธการวดและการประเมนใหมความสอดคลองกบ

การวดกระบวนการคดในระดบสง

C

I

A

C C

I

A A I

ผเรยน แบบทดสอบ การสมภาษณ

การสงเกต แบบทดสอบ

การปฏบต

การรายงานตนเอง/ผเกยวของ แฟมสะสมผลงาน

แฟมสะสมผลงาน

ผเรยน

325

3. แนวคดเบองตนของการประเมนตามสภาพจรง ในการประเมนตามสภาพจรง มแนวคดเบองตนทควรพจารณา ดงน 3.1 ความรในเรองใดเรองหนงจะมความหมายไดอยางหลากหลาย ส าหรบผเรยนทกคน ในทกโอกาส

3.2 การเรยนรเปนกระบวนการทเปนธรรมชาต มการบรณาการใหเปนสวนหนงของชวตไมใชการบงคบ แตจะตองกระตอรอรนแสวงหาความหมายของความรนนๆ ดงนนการเรยนรจงเปน ผลจากการปฏบตจรงมากกวาการกระท าซ าๆหรอปฏบตตามค าสงเทานน

3.3 เปนกระบวนการประเมนทเนนทงกระบวนการ (Process) และผลผลต (Product) ทมคณคาอยางเทาเทยมกนโดยจะตองพจารณาอยางละเอยดรอบคอบและวาผเรยนไดเรยนรอะไร อยางไร และเพราะเหตใด

3.4 เปนการประเมนทมงเนนการสบสวน โดยเนนการใชทกษะการแกปญหาทเกดขนในชวตประจ าวน ทผเรยนจะตองใชทกษะการสงเกต การคด และการทดสอบความคดของตนเองอยตลอดเวลา 3.5 มจดมงหมายเพอใชกระตนและอ านวยความสะดวกในการเรยนรของผเรยนทจะไดรบแนวทางใหม ๆ และพฒนาการเรยนรไดกวางขวางมากขน

3.6 เนนการเชอมโยงความร ดานพทธพสย ความรสกดานจตพสย และการปฏบตดานทกษะพสยโดยใชกจกรรมการเรยนรทกระตนความสนใจและความพยายามทจะท าใหเกดการเรยนร ไดมากขน

3.7 มความเชอพนฐานวาการตดสนใจในความรทจะสอน และสงทจะวดหรอประเมน เปนสงทเปนอตนย และเปนเรองทเกยวกบคณคา 3.8 เปนการประเมนทใชหลกการของประชาธปไตยโดยเนนความรวมมอกนระหวางครผสอนกบผเรยนในการพจารณาตดสนใจเลอก ตรวจสอบ และประเมนสงทเรยนร 3.9 มความเชอวาการเรยนรเปนกระบวนการของความรวมมอระหวางครผสอนและผเรยนทจะมอสระทางความคด และรบผดชอบรวมกนในการสรางองคความร

326

4. ความส าคญของการประเมนตามสภาพจรง การประเมนตามสภาพจรงมความส าคญในการน ามาใชดงน (สงบ ลกษณะ, ม.ป.ป. อางองใน สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 325)

4.1 ชวยใหครผสอนและผเรยน มความเขาใจทสอดคลองกนในผลการเรยนรทเปนมาตรฐานตองการใหเกดขนในระหวางการเรยนการสอน และจดท าเปนเกณฑส าหรบการตรวจสอบ

4.2 เพมการเรงเราเพยรพยายามระหวางครผสอนกบผเรยนทจะใชกระบวนการเรยนรทหลากหลายใชอปกรณสอนวตกรรมตาง ๆ เพอมงสการบรรลผลการเรยนการสอนตามเกณฑทก าหนด

4.3 ชวยใหมการบนทกพฤตกรรมของผเรยน ตดตามผลการเรยนรอยางตอเนอง รวมทง การใชเครองมอและเทคนควธการประเมนทผานการเลอกสรร และออกแบบมาเปนอยางดใหสามารถประเมนผลไดอยางแมนย าและเชอถอได 4.4 ชวยใหเกดการตดสนผลการเรยนรของผเรยน เปนรายบคคลอยางตอเนองเทยบกบเกณฑทจดท าไวลวงหนา ท าใหเกดการบนทกผลการเรยนรเปนรายบคคล ระบผลการเรยนรทผเรยนท าไดนาพอใจผานเกณฑ และระบผลการเรยนรทยงบกพรอง 4.5 ชวยสงเสรมกระบวนการเรยนรทเนนผเรยนรายบคคลเปนส าคญ โดยน าผลการเรยนรทบกพรองมาวเคราะหปญหาสาเหต ท าใหครผสอนชวยคดคนเทคนคกระบวนการเรยนรน ามาใชแกไขขอบกพรองทางการเรยนรของผเรยนอยางเหมาะสม ชวยใหผเรยนรายบคคลสามารถเรยนรได อยางครบถวนตามมาตรฐาน

5. ลกษณะของการประเมนตามสภาพจรง

สงบ ลกษณะ (ม.ป.ป. อางองใน สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 324) ไดน าเสนอวา การประเมนตามสภาพจรงเปนกระบวนการประเมนผลการเรยนร 3 ลกษณะ ดงน 5.1 วดครบถวนตามจดประสงคการเรยนร ไดจรงทง 3 ดาน ไดแก ความรความคด (Cognitive) ลกษณะการปฏบต (Performance) และคณลกษณะทางจตใจ (Affective)

5.2 วดไดสอดคลองกบความจรง หมายถง ขอมลทไดจากการวดเปนพฤตกรรมทสะทอนความสามารถจรงของผเรยนทงความสามารถดานความรความคด ทกษะการปฏบต และคณลกษณะทางจตใจ ทมความคลาดเคลอนนอยทสด โดยไมเปดโอกาสใหผเรยนทไมมความสามารถไดคะแนนสง แตผเรยนทมความสามารถสงกลบไดคะแนนต า 5.3 เลอกสรร พฒนาเครองมอ และเทคนควธการในการพฤตกรรมทแทจรงทแสดงออกซงความสามารถของผเรยนทอานไดจากการสงเกตพฤตกรรม หรอการปฏบตงานในสถานการณทครผสอนก าหนด หรอสงเกตรองรอยหลกฐานจากผลการปฏบตงาน เปนตน

327

6. ลกษณะงานทน ามาประเมนในการประเมนตามสภาพจรง งานทน ามาประเมนโดยใชการประเมนตามสภาพจรง ควรเปนงานทมลกษณะดงน (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 324)

6.1 เปนงานทใชความคดระดบสง เชน ใชขอมลในการสงเคราะหอธบายสรปเปนกฎทวไป การก าหนดสมมตฐาน เปนตน

6.2 เปนงานทเชอมโยงกบชวตจรง เพอใหเปนงานทมความหมายและมคณคาตอผเรยนมากกวาการเปนกจกรรมในชนเรยน

6.3 เปนงานทมเนอหาสาระน าไปสการสนทนาระหวางครผสอนกบผเรยน ผเรยนกบผเรยนหรอผเกยวของเพอเปนการสรางปฏสมพนธ และแลกเปลยนความคดเหนการวพากษ วจารณเพอพฒนาความเขาใจทลกซง รวมทงเปดโอกาสใหชมชนมสวนรวมและสนบสนนผลสมฤทธของผเรยน

7. กระบวนการในการประเมนตามสภาพจรง ในการประเมนตามสภาพจรง มกระบวนการในการด าเนนการดงน (ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต, 2539: 6) 7.1 ครและนกเรยนรวมกนก าหนดผลสมฤทธทางการเรยนทตองการโดยการวเคราะหจากพระราชบญญตการศกษาแหงชาต หลกสตรการศกษาขนพนฐาน หรอหลกสตรสถานศกษา ฯลฯ 7.2 ศกษาท าความเขาใจใหถกตองชดเจนกบผลสมฤทธทางการเรยนทตองการ

7.3 ก าหนดแนวทางของงานทผเรยนจะตองปฏบต จ าแนกเปนงานทผเรยนทกคนจะตองปฏบต หรองานทปฏบตตามความสนใจของผเรยนแตละคน

7.4 ก าหนดรายละเอยดของงานทจะตองปฏบตอยางชดเจน

7.5 ก าหนดกรอบการประเมน โดยการจดท าตารางการวเคราะหหลกสตรทแสดงความสมพนธระหวางเนอหาสาระและพฤตกรรมทตองการประเมน 7.6 ก าหนดวธการประเมนทหลากหลาย เชน การสงเกต การสมภาษณ การตรวจงานการใชแฟมสะสมผลงาน หรอการบนทกจากผทเกยวของ เปนตน

7.7 ก าหนดผประเมนวาจะเปนบคคลใดบาง 7.8 ก าหนดเกณฑการประเมนทชดเจน

328

8. รปแบบการประเมนผลตามสภาพจรง รปแบบการประเมนผลตามสภาพจรงทมดงน (ทรงศร ตนทอง, 2545: 123-130) 8.1 จดเนน เนนการมสวนรวมของการมสวนรวมของผทมสวนเกยวของใหขอมลเปน ผลการเรยนรทหลากหลาย ทงขอมลในเชงปรมาณและเชงคณภาพ ท าใหเกดการบรรยายหรออธบายปรากฏการณของสงทมงประเมนมความชดเจนและครอบคลม 8.2 บทบาทของผประเมน เปลยนจากผควบคมมาเปนผใหความรวมมอ หรอจากผสงเกต มาเปนตวกลางทกอใหเกดการเปลยนแปลงหรอเปนผทสงเสรมใหผเรยนไดเรยนรซงกนและกน ดงแสดงในภาพท 10.5

ภาพท 10.5 รปแบบการประเมนผลตามสภาพจรง ทมา: ทรงศร ตนทอง, 2545: 123-130

จากภาพท 10.5 สามารถอธบายรายละเอยดของขนตอนการด าเนนการตามรปแบบ การประเมนตามสภาพจรง ดงน

ก าหนดมาตรฐาน หรอผลทตองการใหเกดแกผเรยนจากความตองการของหลกสตร ผเรยน ผปกครอง หรอตวแทนชมชน

ก าหนดภาระงานการเรยนรตามสภาพจรง

ก าหนดลกษณะของการจดกจกรรม

การเรยนการสอน ทสงเสรมใหผเรยน

เกดการเรยนรตามสภาพจรง ก าหนดมตของการประเมน

ประเมนการปฏบตภาระงานการเรยนรตามสภาพจรงจาก

แฟมสะสมผลงานทผเรยนจดท าขน เพอเปนหลกฐานทสะทอนการเรยนรหรอ

ผลสมฤทธทไดจากการปฏบตภาระงานการเรยนรตามสภาพจรงโดยใชเกณฑการประเมน

ลงสรปความรความสามารถ และคณลกษณะของผเรยน เพอวางแผนพฒนากระบวนการจดกจกรรมการเรยนการสอน การประเมนผล และเพอรายงานแกผทมสวนเกยวของ

329

1) ก าหนดมาตรฐาน ผลทตองการใหเกดแกผเรยน จากความตองการของหลกสตร ผเรยนผปกครอง หรอตวแทนชมชน ทเปนการก าหนดขอบเขตขนต าในการปฏบตเรองใดเรองหนงทผเรยนทกคนจะสามารถเรยนรและปฏบตได 2) ก าหนดภาระงานการเรยนรตามสภาพจรง ทเปนการก าหนดภาระงานทผเรยนจะตองเรยนรและปฏบตอยางมคณคา มความหมายและมประโยชน โดยใชทกษะความรหรอความคดในระดบสง หรอการสบสวนในการปฏบต และผลจากการปฏบตงานจะสะทอนเปาหมาย หรอผลทตองการใหเกดแกผเรยนอยางแทจรง 3) ก าหนดมตของการประเมน ทจะสะทอนผลทตองการใหเกดแกผ เรยนโดยใหม ความครอบคลมความรความสามารถทแทจรงของผเรยนในกระบวนการปฏบตงาน และแสดงใหเหนพฒนาการของผเรยน โดยใชเกณฑการประเมนแบบรอบดานทแสดงรายการทใชอธบายคณลกษณะการปฏบตในแตละมต 4) ก าหนดลกษณะของการจดกจกรรมการเรยนการสอนทสงเสรมใหผเรยนเกดการเรยนรตามสภาพจรง โดยใหผ เรยนไดปฏบตกจกรรมทสะทอนให เหนการใชความคดในระดบสง ความซบซอนหรอความลกซง หรอการน าความรไปใชแกปญหานอกหองเรยน และการสอสารในสาระทส าคญในเชงวชาการไดอยางชดเจน

5) ประเมนการปฏบตงานการเรยนรตามสภาพจรงจากแฟมสะสมผลงานทผเรยนจดท าขนเพอใชเปนหลกฐานทสะทอนการเรยนรหรอผลสมฤทธทไดจากการปฏบตภาระงาน การเรยนร ตามสภาพจรงโดยใชเกณฑการประเมน

6) สรปความรความสามารถ และคณลกษณะของผเรยนเพอวางแผนพฒนากระบวนการจดกจกรรมการเรยนการสอน การประเมนผลการเรยนร และรายงานแกผมสวนเกยวของ

9. สงทควรค านงในการประเมนตามสภาพจรง ในการประเมนตามสภาพจรง มขอควรค านงในการใชดงน (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 332)

9.1 การออกแบบการวดและการประเมนผลตามสภาพจรง ควรวเคราะห แปลความหมายของจดประสงคการเรยนรทจะใชวา ถาผเรยนไดบรรลจดประสงคนอยางครบถวนแลวผเรยนควรจะมพฤตกรรมการแสดงออกอยางไรทแตกตางจากผเรยนทไมไดบรรลจดประสงค 9.2 การแปลงจดประสงคการเรยนรใหเปนภาระงานทผเรยนตองปฏบต จะท าใหลดภาระงานในการวดและประเมนของครผสอน แตครผสอนตองมการสงเกตพฤตกรรมการแสดงออกของผเรยนตรวจสอบผลงานการฝกปฏบตกจะสามารถน าผลดงกลาวมาประเมนผลผเรยนได

330

9.3 การก าหนดผเรยนเปนกลมเลก ใหด าเนนงานกลมและก าหนดเกณฑการประเมนใน แตละชนงานใหมความชดเจน หรอใหมการวดและประเมนกนเองภายในกลม โดยมครผสอนเปนผดแลใหค าปรกษาจะท าใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนการสอนมากขน

10. ประโยชนของการประเมนตามสภาพจรง การประเมนตามสภาพจรง มประโยชนในการน ามาใชในกจกรรมการเรยนการสอน ดงน (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 332)

10.1 การเรยนการสอนและการประเมนตามสภาพจรงจะใหโอกาสแกผ เรยนไดเกด การเรยนรตามศกยภาพของตนเอง เนองจากเปนการประเมนทเนนการแสดงออกสรางสรรคชนงาน เนนทกษะการคดทซบซอนและทกษะการแกปญหาทเปนผลสมฤทธทสอดคลองกบสภาพชวตจรง ของผเรยน

10.2 การประเมนผลตามสภาพจรงใหโอกาสกจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญทผเรยนจะมการเรยนรจากการปฏบต มความสนใจในบทเรยน และครผสอนเปนผชแนะ หรอ ผอ านวยความสะดวกในการเรยนรโดยทความสามารถทแทจรงของผเรยน กลาวคอ ผเรยนสามารถ “ท าอะไร” ไดมากกวาผเรยน “รอะไร”

10.3 การประเมนผลตามสภาพจรงจะใหโอกาสในการเตรยมผ เรยนใหเกดทกษะใน การด ารงชวตในสงคมอยางมความสข เนองจากสงคมในปจจบนมความซบซอน การจดกจกรรม การเรยนการสอนแบบแยกสวนอาจจะไมเพยงพอทจะพฒนาใหผเรยนสามารถด ารงชวตในสงคมไดอยางมความสข ดงนนในการจดกจกรรมการเรยนการสอนควรปรบเปลยนเปนการเนนใหผเรยนไดสรางชนงาน หรอโครงงานทแสดงถงความสามารถในการพฒนาการเรยนรหรอบรณาการวชาการ ตาง ๆ เขาดวยกน ดงนนการประเมนผลจงตองปรบเปลยนวธการใหสอดคลองกน เนองจากผลงานของผเรยนจะเปนหลกฐานทแสดงความรบผดชอบของครผสอนทมตอสงคม

10.4 การประเมนผลตามสภาพจรงชวยใหผเรยนมความสขในการเรยน เนองจากการเรยนการสอนในปจจบนจะจ าแนกการเรยนการสอนออกจากการสอบ กอใหผเรยนเกดความวตกกงวล ความเครยดจากการสอบ ขอสอบจะเนนความถกตองเทานน ไมใชเปนการประเมนเพอชวยพฒนาการเรยนรของผเรยนและพฒนาการสอนของครผสอน หรอเพอหาจดดของผเรยนมาพฒนาผเรยนตามศกยภาพ ดงนนครผสอนจะตองด าเนนการใหเกดเปนกระบวนการทเกดขนตามพรอม ๆ กนระหวางการเรยนการสอนกบการทดสอบ และยงลดภาระงานการสอนซอมเสรมของครผสอน เนองจากมการแกไขปรบปรงการปฏบตงานอยางตอเนอง ตลอดเวลา และใชรายงานการบนทกปฏบตงาน/ความคดเหน เปนหลกฐานในการแสดงความสามารถทแทจรงของผเรยน

331

11. ระดบของสภาพจรง งานหรอกจกรรมการปฏบตทจะน าไปใชในการประเมนตามสภาพจรงมระดบของสภาพจรง ทแตกตางกน โดยพจารณาจากเกณฑตาง ๆ ดงน (บญเชด ภญโญอนนตพงษ, 2545: 113-119) 11.1 พจารณาจากสถานการณการทดสอบทมการก าหนดสถานการณการทดสอบจาก สภาพจรงนอยไปสสภาพจรงมาก ดงภาพท 10.6

ภาพท 10.6 การพจารณาระดบสภาพจรงจากสถานการณการทดสอบ

11.2 พจารณาจากรปแบบค าตอบทมการก าหนดรปแบบค าตอบจากการใหค าตอบแบบจ ากดขอบเขตค าตอบสการใหค าตอบทไมจ ากดขอบเขตค าตอบ ดงตวอยางในภาพท 10.7

สภาพจรงนอย

สภาพจรงมาก

- จงแกโจทยปญหา “ถานกเรยนซอของเลนชนหนงราคา 55 บาท นกเรยนใหเงนพอคา 500 บาท นกเรยนจะไดรบเงนทอนกบาท”

- ครผสอนก าหนดสถานการณปญหาการซอขาย โดยใชธนบตรจรงแลวถามปญหาใหนกเรยนแตละคนทอนเงนไดถกตอง

- ก าหนดใหนกเรยนเปนคและใหมธนบตรจรงจ านวนหนง แลวก าหนดใหนกเรยนใหเงนและทอนตามทก าหนด

- ก าหนดรานคาสมมต แลวใหนกเรยนเปนผซอ/ผขายสนคาดวยธนบตรจรง นกเรยนจะตองใหและทอนเงนไดถกตองตามราคาสนคาทก าหนด

332



ภาพท 10.7 การพจารณาระดบสภาพจรงจากรปแบบค าตอบ

งานทมรปแบบจ ากดค าตอบจะก าหนดค าชแจงทเปนมาตรฐานและมเวลาจ ากดในการใหค าตอบตามวตถประสงค ท าใหสะดวกในการด าเนนการ และงายตอการใหคะแนนและตรวจค าตอบ แตอาจจะเปนการปดกนทไมใหผเรยนแสดงความสามารถทแทจรงดงตวอยางงานหรอกจกรรมทมรปแบบจ ากดค าตอบ ดงน 1) ใหนกเรยนเขยนรายงานการสงเกตพฤตกรรมของปลาทเลยงไวในอางปลา

2) ใหน าเสนอโดยการพดในประเดนทก าหนดใหภายในเวลา 3 นาท

3) ใหอานออกเสยงเรองทก าหนดให 4) ใหเขยนกราฟจากขอมลทก าหนดให งานหรอกจกรรมทมรปแบบไมจ ากดขอบเขตค าตอบ จะท าใหครผสอนไดรบค าตอบทแสดงความสามารถทซบซอนของผเรยนอยางแทจรง ทงการแกปญหา การสอสาร และการปฏบตเพอใหไดผลงานดงมตวอยางงานหรอกจกรรมทมรปแบบไมจ ากดขอบเขตค าตอบ ดงน 1) ใหออกแบบและทดลองในหวขอทก าหนดให และน าเสนอขอคนพบ พรอมทงสรปเหตผล

2) ใหเขยนรายงานในประเดนทผเรยนสนใจมา 1 เรอง 11.3. พจารณาจากลกษณะของการเกบรวบรวมขอมล มระดบของสภาพจรงตามลกษณะของการเกบรวบรวมขอมลทางออมและทางตรง ดงตวอยางในภาพท 10.8

รปแบบจ ากดขอบเขตค าตอบ

รปแบบไมจ ากดขอบเขตค าตอบ

- งานทเขยนตอบสน ๆ ตามค าสง และจ ากดเวลาตอบ โดยใช แบบทดสอบแบบปรนย หรอแบบอตนยแบบจ ากดค าตอบ ตามจดประสงคทเฉพาะเจาะจง

- งานทมความสมพนธสลบซบซอน จะตองใหค าตอบอยาง ครอบคลมประเดน โดยใชความสามารถทหลากหลาย และใชเวลาในการด าเนนงาน หรอใชแฟมสะสมผลงาน งานโครงการตาง ๆ ทสอดคลองกบสภาพจรงในชวต

333



ภาพท 10.8 การพจารณาระดบสภาพจรงจากวธการเกบรวบรวมขอมล

11.4. พจารณาจากลกษณะความถของการทดสอบ มระดบของสภาพจรงตามลกษณะของความถในการทดสอบ ถาทดสอบโดยใชแบบทดสอบแบบปรนยทมเวลาจ ากดหรอทดสอบเพยงครงเดยวจะมสภาพจรงทนอย แตถามการเกบรวบรวมขอมลในการปฏบตงานอยางตอเนองในระหวางการเรยนการสอนจะมระดบของสภาพจรงทสอดคลองกบชวตจรงมากกวา ดงตวอยางในภาพประกอบท 10.9



ภาพท 10.9 การพจารณาระดบสภาพจรงจากความถในการทดสอบ

การเกบรวบรวมขอมลทางออม

การเกบรวบรวมขอมลทางตรง

- การทดสอบดวยแบบทดสอบชนดตาง ๆ - การสงเกต การสมภาษณ การจดบนทก

- การสาธต การปฏบตจรง

การทดสอบจ ากดเวลา และทดสอบสอบนอยครง

การเกบรวบรวมขอมลจากงาน

ทปฏบตในระหวางการเรยนการสอน

- แบบทดสอบปรนย จ ากดเวลา - การใชแฟมสะสมผลงาน

334

12. เครองมอในการประเมนผลตามสภาพจรง ในการประเมนผลตามสภาพจรง เพอใหไดขอมลทหลากหลายในการน ามาใชเพอประเมนผ เรยน ดงนนจะตองใชวธการหรอเครองมอทหลากหลายในการเกบรวบรวมขอมลดงน (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 327)

12.1 การสงเกต (Observation) เปนการพจารณาพฤตกรรมดานอารมณ ความรสกและลกษณะนสย อยางมจดมงหมายโดยใชอวยวะของรางกายตอประสาทสมผสทงหาในการรบรและบนทกขอมลในการน ามาวเคราะหเพอสรปผล ซงเปนวธการทนยมใช เนองจากไมสนเปลองวสดอปกรณ

12.2 การสมภาษณ (Interview) เปนการสนทนาอยางมจดมงหมายเกยวกบพฤตกรรม ดานความคด ดานความรสกกระบวนการท างานกลม/บคคลทตองการเกบรวบรวมขอมล โดยม การก าหนดนดหมายไวลวงหนา และถาไดใชรวมกบการเกบขอมลประเภทอนจะท าใหขอมลทไดรบหรอความเชอมนมาก 12.3 การสอบถาม เปนวธการในการใชแบบสอบถามในการเกบรวบรวมขอมลดานเจตคต ความรสก หรอคานยม เปนตน 12.4 บนทกจากผ เกยวของ เปนการรวบรวมขอมลความคดเหนเกยวกบผ เรยนใน ดานความรความสามารถความคด การแสดงออก หรอผลงานทปฏบต 12.5 การรายงานตนเอง (Self-Report) เปนวธการใหผเรยนไดรายงานตนเอง โดยการพด หรอการเขยนบรรยายความรสก ความเขาใจ ความตองการ วธการท างาน หรอรายงานในการสงผลงานจากการเขยนบนทก/รายงานใหตรวจสอบความถกตอง ชดเจน และสมบรณ ดงนน ในการตรวจสอบครผสอนควรระบรายละเอยดของความผดพลาด สงทเพมเตม หรอแนวทางการแกไข ปรบปรงทใหผเรยนไดรบรและสามารถน าไปปรบปรงแกไขผลงานใหมประสทธภาพมากขน

12.6 แฟมสะสมผลงาน (Portfolio) เปนตวอยางของผลงานดเดนทเกบรวบรวมไวอยาง เปนระบบ เพอใชเปนหลกฐานในการแสดงความรความสามารถ ความเขาใจ ทกษะ ความสนใจ ความถนด ความกาวหนา หรอความส าเรจ

12.7 แบบทดสอบวดความสามารถจรง (Authentic Test) เปนการสรางแบบทดสอบทมค าถามเกยวกบการน าความรไปใช หรอสรางองคความรใหมจากประสบการณ หรอจากสถานการณจ าลองทคลายคลงกน

12.8 การจดนทรรศการ เปนวธการใหผเรยนไดน าผลงานของตนเองทภาคภมใจประทบใจ มาจดแสดงใหเพอน ๆ ผปกครอง หรอผทเกยวของไดชมผลงาน และกอใหเกดความรวมมอกน

335

ระหวางครผสอนกบผปกครองในการพฒนาผเรยนใหประสบความส าเรจมากขน โดยในการจดนทรรศการแสดงผลงานครผสอนจะตองใชวธการสงเกตหรอการสมภาษณใน การประเมนผลงาน เพอพฒนาแกไขและปรบปรง

13. การใชบนทกการเรยนรในการประเมนผลตามสภาพจรง บนทกการเรยนร เปนเครองมอประเภทหนงทไดน ามาใชในการประเมนตามสภาพจรงเพอใหไดขอมลทแทจรงจากผเรยน ในการน ามาใชแกไข ปรบปรง และพฒนาการเรยนการสอนใหมประสทธภาพมากยงขน มรายละเอยดดงน (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 333-335)

13.1 บนทกการเรยนรเปนเครองมอทเปดโอกาสใหผเรยนไดส ารวจ คนพบ ตงค าถามและแสดงความรสกและความคดเหนอยางอสระกบเนอหาทเรยน (Hariss & Mosaley, 2000: 11) หรอเปนการจดบนทกขอสงเกต ขอสงสยในเนอหาสาระ การน าความรไปใช การใชความคดระดบสงและเปนการสรางปฏสมพนธระหวางครผสอนกบผเรยน สงเสรมการเรยนรเปนรายบคคล และปรบปรงกจกรรมการเรยนรของครผสอนใหดขน (Eanes, 1997: 457; Knowles et.al., 1994: 30) จะใช การประเมนผลการเรยนรไดทงในดานพทธพสยและจตพสย

13.2 ประเภทของบนทกการเรยนร จ าแนกเปน (Johnson & Johnson, 2002 :201)

13.2.1 ลอค (Logs) เปนวธการรายงานตนเอง โดยทผ เรยนบนทกสนๆ เกยวกบเนอหาวชาค าถามจากการอาน การสงเกตจากการทดลอง การแกโจทยปญหา และการท าการบาน เปนตน

13.2.2 แบบจดบนทก (Journal) เปนวธการเขยนรายงานตนเองในลกษณะของ การพรรณนาทมความยาวและเปนอสระมากกวา แสดงความคดเหนทไดรวบรวมจากสงทเรยนรและประสบการณทเกยวของ 13.3 วธการใชบนทกแบบการเรยนร โดยทจอหนสน และ จอหนสน (Johnson & Johnson,

2002: 203) ไดน าเสนอวธการใชบนทกการเรยนร มดงน 13.3.1 ครผสอนควรอธบายใหผเรยนไดทราบวาบนทกการเรยนร คออะไร แลว จงมอบหมายใหผเรยนเขยนบนทกการเรยนรทเกยวของกบเนอหาวชา 13.3.2 ในระยะเรมตน ครผสอนควรก าหนดขอมลทผเรยนจะตองจดบนทก และใหผเรยนไดแลกเปลยนขอมลกบเพอน ๆ และครผสอน

13.3.3 น าเสนอตวอยางบนทกการเรยนรทด สมบรณและบนทกการเรยนรบกพรอง 13.3.4 แจงเกณฑทใชประเมนบนทกการเรยนรใหผเรยนไดรบทราบ

336

13.3.5 ก าหนดใหผเรยนก าหนดโครงรางหรอประเดนของขอมลกอนทจะเขยนบนทกการเรยนร เชน ประเดนทส าคญจากการเรยนร สงทจะตองศกษาเพมเตม วธการเรยนรทด เปนตน

13.3.6 ก าหนดใหผเรยนสงบนทกการเรยนรเปนระยะ เพอใหครผสอนไดพจารณาและแจงผลยอนกลบ

13.3.7 ใหโอกาสแกผเรยนในการประเมนบนทกการเรยนรของตนเองตามเกณฑทก าหนดให 13.3.8 ใหผเรยนไดแลกเปลยนบนทกการเรยนรเพอศกษาขอมลระหวางกน

13.3.9 ครผสอนและผเรยนไดรวมกนคดเลอกขอมลทนาสนใจในบนทกการเรยนรเพอจะเกบไวในแฟมสะสมผลงาน

13.4 การประเมนบนทกการเรยนร จอหนสน และ จอหนสน (Johnson & Johnson, 2002:

206) ไดน าเสนอวธการประเมนบนทกการเรยนร 2 วธการ ดงน 13.4.1 การประเมนคณภาพของบนทกการเรยนรตามเกณฑทก าหนด โดยมเกณฑทบงชคณภาพของบนทกการเรยนรเปนชวงคะแนน แลวจงน าคะแนนทประเมนมารวมคะแนนเพอสรปผลในภาพรวม ดงตารางท 10.1

ตารางท 10.1 เกณฑและการใหคะแนนการประเมนคณภาพบนทกการเรยนร เกณฑ คะแนน

จ านวนประเดน 1-2 คะแนน ไมระบประเดนชดเจน

3-4 คะแนน ระบ 2-3 ประเดน

5-6 คะแนน ระบประเดนทเกยวของอยางคลอบคลม

ความลกซงในการแสดง ความคดเหน

1-2 คะแนน แสดงความคดเหนพนฐาน/เบองตน

3-4 คะแนน แสดงความคดเหนอยางลกซงในบางประเดน

5-6 คะแนน แสดงความคดเหนอยางลกซง ชดเจน

ความคดรเรมสรางสรรค 1-2 คะแนน เขยนสอความหมายตรง 3-4 คะแนน แสดงความคดรเรมสรางสรรค บางประเดน

5-6 คะแนน แสดงความคดรเรมสรางสรรคในระดบสง

โดยเกณฑการพจารณาตดสนคณภาพบนทกการเรยนร ไดระดบ A เมอไดคะแนนรวม 14 - 18

ไดระดบ B เมอไดคะแนนรวม 9 - 13

337

ไดระดบ C เมอไดคะแนนรวม 4 - 8

ไดระดบ D เมอไดคะแนนรวม 0 - 3

13.4.2 ประเมนคณภาพของบนทกการเรยนรตามระดบคณภาพทก าหนด โดยมเกณฑบงช ดงน (Johnson & Johnson, 2002: 207) 1) ความครบถวน 10 คะแนน

2) ความถกตอง 10 คะแนน

3) ความคดรเรมสรางสรรค 10 คะแนน

รวม 30 คะแนน

14. ตวอยางแผนการจดการเรยนรตามสภาพจรง ตวอยางนจะแสดงการจดการเรยนรตามสภาพจรงในวชาคณตศาสตรในหลายเนอหา ซงจะสงเกตไดวาครผสอนพยายามยกตวอยางโจทยทใกลตวนกเรยนเพยงพอทจะท าใหผเรยนเชอมโยงคณตศาสตรกบชวตประจ าวนได ดงแสดงในตวอยางท 10.1-10.3 (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2553: 189-198)

ตวอยางท 10.1 วชาคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4

หนวยการเรยนรท 6 เรอง สถตและความนาจะเปน เวลา 16 ชวโมง ตวชวด ค 5.1 ป.4/1 รวบรวมและจ าแนกขอมล

ค 5.1 ป.4/2 อานขอมลจากแผนภมรปภาพ แผนภมแทง และตาราง ค 5.1 ป.4/3 เขยนแผนภมรปภาพ แผนภมแทง ค 6.1 ป.4/3 ใหเหตผลประกอบการตดสนใจและสรปผลไดอยางเหมาะสม

ค 6.1 ป.4/4 ใชภาษาและสญลกษณทางคณตศาสตรในการสอสาร การสอความ

และการน าเสนอไดอยางถกตองเหมาะสม

ค 6.1 ป.4/6 มความคดรเรมสรางสรรค ภาระงาน/ชนงานรวบยอด

ชอผลงาน “แผนภมคนพอเพยง”

ลกษณะงาน

ใหนกเรยนศกษาสถานการณทก าหนดแลวเลอกขอมลจากสถานการณนน อาจเปนขอมลทงหมดหรอเปนขอมลบางสวนมาน าเสนอดวยแผนภมรปภาพและแผนภมแทงใหสวยงามนาสนใจ

338

แสดงถงความคดสรางสรรคของนกเรยน พรอมทงใหเหตผลประกอบการตดสนใจในการเลอกใชขอมล

สถานการณ

นาร ปรดา เมตตา และนภา ไดรบเงนรายวนจากคณแม ดงน นารไดรบวนละ 10 บาท ปรดาไดรบวนละ 20 บาท เมตตาไดรบวนละ 25 บาท และนภาไดรบวนละ 5 บาท ทกคนเปนเดกด ใชเงนอยางประหยด เกบออมไวทกวน โดยแตละคนเกบรวบรวมเปนรายวน สรปไดดงตาราง

ชอ/วน จนทร องคาร พธ พฤหสบด ศกร รวม

(บาท) นาร 4 4 5 3 2 19

ปรดา 6 4 5 6 4 25

เมตตา 7 3 3 6 5 24

นภา 4 3 2 2 3 14


แนวทางการใหคะแนน ชนงาน “แผนภมคนพอเพยง” คะแนนเตม 30 คะแนน

คะแนนในหนวยการเรยนร 10 คะแนน

รายการประเมน ด (3)

พอใช (2)

ปรบปรง (1)

น าหนก

คะแนน

1.องคประกอบของแผนภม

มองคประกอบส าคญครบถวน ไดแก ชอแผนภม มาตรสวน ชอแกนนอน ชอแกนตง

ขาดองคประกอบใดองคประกอบหนง

ขาดองคประกอบมากกวา 1 รายการ

2

2.ขนาดและระยะหางของแผนภม

ขนาดของรปภาพแทงของแผนภมและระยะหางของแผนภมเทากนทงหมด

ขนาดของรปภาพแทงของแผนภมไมเทากน 1 แหง/ระยะหางของรปภาพแทงของ

ขนาดของรปภาพแทงของแผนภมไมเทากนมากกวา 1 แหง/ระยะหางของรปภาพแทงของ

3

339

แผนภมไมเทากน 1 แหง

แผนภมไมเทากนมากกวา 1 แหง

รายการประเมน ด (3)

พอใช (2)

ปรบปรง (1)

น าหนก

คะแนน

3.การก าหนดมาตรสวน

การก าหนดมาตราสวนไดเหมาะสมสอดคลองกบขอมล

การก าหนดมาตราสวนไมเหมาะสมสอดคลองกบขอมล

ไมมการก าหนดมาตราสวน

1

4.ความครบถวนถกตองของขอมล

มการปฏบตครบ 3 รายการ

1. ขอมลทเลอกมาน าเสนอ มจ านวนครบทกรายการ

2. แผนภมทน าเสนอมจ านวนถกตองทกรายการ

3. มการใหเหตผลประกอบ

มการปฏบตงานขาดรายการใดรายการหนง

มการปฏบตงานขาดมากกวา 1 รายการ

3

5.ความคดรเรมสรางสรรค

ผลงานบงบอกถงความคดรเรมสรางสรรคนาสนใจ เชน ภาพมมตมลวดลาย สสนสวยงาม

ผลงานบงบอกถงความคดรเรมสรางสรรคเพยงเลกนอย

ผลงานไมบงบอกถงความคดรเรมสรางสรรค เชน ไมมลวดลาย ไมมสสน

1

กจกรรมการเรยนร 1. ฝกอานขอมลจากแผนภมรปภาพ แผนภมแทง และตาราง ศกษาแผนภมรปภาพ

แผนภมแทง และตารางจากของจรง เชน ตารางการเดนรถ โดยพจารณาองคประกอบทส าคญ เชน การใชมาตรสวนชอแผนภม ชอแกนนอน แกนตง

- ฝกอานแผนภมรปภาพ แผนภมแทง และตารางโดยใชค าถาม และฝกอานขอมลเปนรายกลมและรายบคคล

340

การวดและประเมนผล ทดสอบการอานแผนภมรปภาพ แผนภมแทง ตารางทก าหนด ตอบค าถาม จากขอมล เปรยบเทยบขอมล สรปผล และตรวจสอบผลการอาน ซงครอาจทดสอบการท าไดโดยการใชค าถาม (สะทอนตวชวด ค 5.1 ป.5/2 ค 6.1 ป.5/3 และ ค 6.1 ป.4/4) 2. ใหผเรยนรวบรวมและจ าแนกขอมล ใหนกเรยนไดปฏบตตามสถานการณจรงและน าเสนอผลงานทรวบรวมได ไดฝกปฏบตเปนกลมกอนฝกเปนรายบคคล เชน ไปส ารวจและจดบนทก ท าบญชรายรบ-รายจายของตนเองแลคนในครอบครวภายใน 1 สปดาห ส ารวจผลไมทนกเรยนในหองชนชอบ วดความสง น าหนกของเพอน 4-5 คน เปนตน แลวสงงานคณคร การวดและประเมนผล ผลงานการรวบรวมขอมล การจดบนทกขอมล (สะทอนตวชวด ค 5.1 ป.5/1 ค 6.1 ป.5/3 และ ค 6.1 ป.4/4) 3. เขยนแผนภมรปภาพ และแผนภมแทง - อธบายองคประกอบทส าคญของแผนภม เชน การก าหนดมาตรสวน แกนแนวตง แนวนอน

- ฝกเขยนแผนภมรปภาพ และแผนภมแทง จากสถานการณทก าหนด เปนรายกลมและรายบคคล

- เขยนแผนภมแทงและแผนภมรปภาพเปนรายบคคล โดยการรวบรวมและแสดงขอมลเกยวกบคาใชจายของตนเองภายใน 1 สปดาห การวดและประเมนผล ประเมนผลงานการเขยนแผนภมรปภาพ แผนภมแทง (สะทอนตวชวด ค 5.1 ป.4/3 ค 6.1 ป.4/3 ค 6.1 ป.4/4 และ ค 6.1 ป.4/6)

341

ตวอยางท 10.2 หนวยการเรยนรท 6 เรอง สถตและความนาจะเปน ชนประถมศกษาปท 4

ค 5.1 ป.4/2 อานขอมลจากแผนภมรปภาพ แผนภมแทงและตาราง

แผนภมรปภาพ

จ านวนรถยนตทแลนผานหนาบานของนกเรยน 5 คน

ระหวางเวลา 08.00-09.00 น.

บานประชา

บานธญญา

บานสหชาต

บานสภาวด

บานดวงใจ

ก าหนดให แทนรถยนต 20 คน

ตวอยางแนวทางการประเมน : ใหผเรยนตอบค าถามตอไปนจากแผนภมรปภาพ

1. แตละคนบนทกจ านวนรถยนตไดกคน

2. รถยนตแลนผานหนาบานใครนอยทสด เปนจ านวนกคน

3. รถยนตแลนผานหนาบานใครมากทสด เปนจ านวนกคน

4. จ านวนรถยนตทแลนผานหนาบานของนกเรยน 5 คนรวมทงหมดกคน

5. รถยนตแลนผานหนาบานสหชาตนอยกวาผานหนาบานประชากคน

6. รถยนตแลนผานหนาบานสหชาตมากกวาผานหนาบานสภาวดกคน

7. บานของใครบางทมรถยนตแลนผานเปนจ านวนเทากน

8. บานของใครมโอกาสทจะอยหางจากยานของชมชนมากทสด เพราะเหตใด

342

9. บานของใครทมความเปนไปไดทจะอยใกลกน เพราะเหตใด

ตวอยางท 10.3 แผนภมแทงจ านวนครงทกระโดดเชอกของผเขาแขงขนการกระโดดเชอก

ตวอยางแนวทางการประเมน : จงตอบค าถามตอไปนตากแผนภมแทง 1. ผเขารวมแขงขนกระโดดเชอกมกคน

2. ใครกระโดดเชอกไดมากครงทสด กระโดดไดกครง 3. ใครกระโดดเชอกไดนอยครงทสด กระโดดไดกครง 4. สทธกระโดดเชอกไดนอยกวานภากครง 5. สายสวาทตองกระโดดเชอกใหไดมากขนอกกครงจงจะกระโดดไดเทากบนภา

6. ผทกระโดดเชอกไดมากครงทสดกบผทกระโดดเชอกไดนอยครงทสด กระโดดไดตางกนกครง 7. วรตนกระโดดเชอกไดมากกวาใครบาง 8. ผกระโดดเชอกไดมากกวา 200 ครง มกคน ใครบาง 9. ใครบางกระโดดเชอกไดมากกวาสทธ 10. ในการแขงขนครงตอไป ใครนาจะมโอกาสเปนผชนะ เพราะเหตใด

0 50 100 150 200 250 300 350 400

สายสวาท

เพชรษฎ

นภา

สมเกยรต

สทธ

วรตน

ผเขาแขงขน

343

ขนตอนการจดกจกรรมและการวดและประเมนผลการเรยนร

ตวชวด

ค 5.1 ป.4/2

ตวชวด

ค 5.1 ป.4/1

ค 6.1 ป.4/3

ตวชวดทกตว

ฝกกลม

ทกตวชวด

นกเรยนทกคน

ตองไดปฏบตจรง เพราะครใหคะแนน

จากชนงานน

ทมา : ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2553: 198)

15. ขอดและขอจ ากดของการประเมนตามสภาพจรง การประเมนตามสภาพจรง ขอดและขอจ ากด ดงน 15.1 ขอดของการประเมนตามสภาพจรง 15.1.1 เปนการประเมนทท าใหเกดความชดเจนของคณลกษณะหรอพฤตกรรมทม ความเปนนามธรรม โดยการใชวธการทหลากหลาย ในการไดรบขอมลอยางตอเนองและสอดคลองกบสภาพทเปนจรง

ฝกอานขอมลแผนภมภาพ แผนภมแทง และตาราง

ฝกเกบขอมล รวบรวม น าเสนอ ในรปแผนภมภาพ แผนภมแทง

น าสถานการณมาใหนกเรยนฝกปฏบตและน าเสนอขอมล

น าขอมลทนกเรยนฝกเกบรวบรวมมาปรบปรงตามขอมลยอนกลบ (feedback) ทคร เพอน ตนเองใหและน าเสนอผลงานดวยแผนภมภาพหรอแผนภมแทง และใหเหตผลประกอบการตดสนใจเลอก ใหคะแนนจากชนงานน


อานได รจกองคประกอบ ชอ แกน มาตรสวน


การรวบรวมขอมล

- กลมเปาหมาย

- ขนาดขอมลทรวบรวม

จ าแนก

- การจดกลมขอมล

การน าเสนอขอมล

(ความเหมาะสมของขอมลกบแผนภมทเลอกใช ถกตอง ครบถวนขององคประกอบ)

ใหขอมลยอน

กลบ

ใหขอมลยอน

กลบ

344

15.1.2 เปนการประเมนทด าเนนการไปพรอมกบการเรยนการสอน ท าใหผเรยนไมเกดความเครยดในระหวางการทดสอบทเปนทางการ และท าใหผเรยนสามารถแสดงศกยภาพในความรความสามารถอยางเตมท 15.1.3 เปนการประเมนทสงเสรมการเรยนรท เนนผเรยนเปนส าคญเนองจากเปน การประเมนรายบคคลทใหผลยอนกลบทชดเจนในการน าไปปรบปรง พฒนาตนเองอยางตอเนองและชวยพฒนาการจดกจกรรมการเรยนการสอนของครผสอน

15.2 ขอจ ากดของการประเมนตามสภาพจรง 15.2.1 การขาดความรความเขาใจเกยวกบการประเมนผลตามสภาพจรงของครผสอน ท าใหไมยอมรบวธการ หรอไมเปลยนแปลงพฤตกรรมในการวดผลและประเมนผลของตนเอง 15.2.2 ครผสอนจะมภาระงานเพมมากขน เพราะจะตองมการด าเนนการอยางตอเนองตลอดเวลาทงในการพฒนาแผนการจดกจกรรมการเรยนรทเนนใหผเรยนสรางสรรคผลงาน และใชเวลาในการตรวจผลงานมากขน ดงนนถาครผสอนไมปรบเปลยนจะท าใหกลบไปใชวธการประเมนแบบดงเดม

สาระส าคญประจ าบทท 10

1. การประเมนตามสภาพจรง เปนกระบวนการตดสนความรความสามารถ และทกษะตาง ๆ ของผเรยนในสภาพทสอดคลองกบชวตจรง โดยใชเรองราว เหตการณ หรอสภาพจรงหรอคลายจรงทประสบในชวตประจ าวน 2. การประเมนตามสภาพจรง เปนการประเมนทสะทอนใหเหนพฒนาการในการปฏบตงานทมลกษณะ ดงน 1) เปนการประเมนผลทกระท าไดตลอดเวลา 2) ก าหนดปญหาหรองานแบบปลายเปด 3) เปนการประเมนทไมเนนทกษะ แตจะเนนการประเมนทกษะการคดระดบสง 4) เปนการวด ทสนบสนนผลสมฤทธทมความหมาย 5) เปนการสะทอนใหเหนสภาพการท างานของบคคล 6) เปนการใชขอมลอยางหลากหลายเพอการประเมน และ 7) เปนการประเมนทเนนการมสวนรวมระหวางผเรยน ครผสอน และผปกครอง 3. งานทน ามาประเมนโดยใชการประเมนตามสภาพจรง ควรเปนงานทมล กษณะ ดงน 1) เปนงานทใชความคดระดบสง 2) เปนงานทเชอมโยงกบชวตจรง และ 3) เปนงานทมเนอหาสาระน าไปสการสนทนาระหวางครผสอนกบผเรยน ผเรยนกบผเรยน หรอผเกยวของ 4. ในการประเมนตามสภาพจรง มกระบวนการในการด าเนนการ ดงน 1) รวมกนก าหนดผลสมฤทธทางการเรยนทตองการ 2) ศกษาท าความเขาใจทถกตองชดเจนกบผลสมฤทธทางการเรยนทตองการ 3) ก าหนดแนวทางของงานทผเรยนจะตองปฏบต 4) ก าหนดรายละเอยดของงานทจะตอง

345

ปฏบตอยางชดเจน 5) ก าหนดกรอบการประเมน 6) ก าหนดวธการประเมนทหลากหลาย 7) ก าหนด ผประเมนวาจะเปนบคคลใด และ 8) ก าหนดเกณฑการประเมนทชดเจน

5. ในการประเมนผลตามสภาพจรงเพอใหไดขอมลทหลากหลาย มดงน 1) การสงเกต 2) การสมภาษณ 3) การสอบถาม 4) บนทกจากผเกยวของเปนการรวบรวมขอมลความคดเหนเกยวกบผเรยน 5) การรายงานตนเอง 6) แฟมสะสมผลงาน 7) แบบทดสอบวดความสามารถจรง และ 8) การจดนทรรศการ 6. ขนตอนการด าเนนการตามรปแบบการประเมนตามสภาพจรง มดงน 1) ก าหนดมาตรฐานหรอผลทตองการใหเกดขนแกผเรยน 2) ก าหนดภาระงานการเรยนรตามสภาพจรง 3) ก าหนดมตของการประเมน 4) ก าหนดลกษณะของการจดกจกรรมการเรยนการสอนทสงเสรมใหผเรยนเกด การเรยนรตามสภาพจรง 5) ประเมนการปฏบตภาระงานการเรยนรตามสภาพจรงจากแฟมสะสมผลงานทผเรยนจดท าขน และ 6) สรปความรความสามารถ และคณลกษณะของผเรยน

7. บนทกการเรยนร เปนเครองมอทใหโอกาสแกผเรยนไดส ารวจ คนพบ ตงค าถาม และแสดงความรสกและความคดเหนอยางอสระกบเนอหาทเรยน หรอเปนการจดบนทกขอสงเกตขอสงสยในเนอหาสาระ การน าความรไปใช การใชความคดระดบสง และเปนการสรางปฏสมพนธระหวางครผสอนกบผเรยน สงเสรมการเรยนเปนรายบคคล และปรบปรงกจกรรมการเรยนรของครผสอน ใหดขน



1. เพราะเหตใด ครผสอนจะตองด าเนนการวดและประเมนผลตามสภาพจรง 2. ใหวางแผนการวดและประเมนผลตามสภาพจรงมา 1 แผนการสอน

3. ใหวเคราะหวาการวดและประเมนตามสภาพจรงแตกตางกนกบการวดและประเมนผลแบบดงเดมอยางไร 4. ใหอธบายวาการวดและประเมนผลตามสภาพจรงสามารถน าไปใชกบวชาทสอนไดอยางไร

5. ใหระบวาหลกการในการวดและประเมนผลตามสภาพจรงขอใดส าคญทสด เพราะเหตใด 6. ใหสรางผงความคดใน 9 หวขอตอไปนพรอมทงระบายส

6.1 ความหมายของการประเมนตามสภาพจรง 6.2 แนวคดเบองตนของการประเมนตามสภาพจรง 6.3 ลกษณะของการประเมนตามสภาพจรง 6.4 ความส าคญของการประเมนตามสภาพจรง

346

6.5 ขนตอนของกระบวนการประเมนตามสภาพจรง 6.6 ขอดและขอจ ากดของการประเมนตามสภาพจรง 6.7 สงทควรค านงในการประเมนตามสภาพจรง 6.8 ประโยชนของการประเมนตามสภาพจรง 6.9 บนทกการเรยนร

347




ศรชย กาญจนวาส. (2556). ทฤษฎการทดสอบดงเดม. พมพครงท 7. กรงเทพฯ: โรงพมพ แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สมชาย วรกจเกษมสกล. (2559).การวดและประเมนผลการศกษา. พมพครงท 7. อดรธาน: โรงพมพอกษรศลป

ส.วาสนา ประวาลพฤกษ. (2544). คมอการอบรมเชงปฏบตการเพอพฒนาบคลากรทางการศกษาเรอง “หลกการและเทคนคการประเมนทางการศกษา”. กรงเทพฯ: บรษท เดอะมาสเตอรกรป แมเนจเมนท จ ากด.




Burke,K. Forgarty,R. & Belgard,S. ( 1 9 9 4 ) . The Midful School : The Portfolio

Connection. Illinois: Skylight Publishing, Inc.

Eanes R. (1 9 9 7 ) . Content Area Literacy : Teaching for Today and Tomorrow.

NewYork: Delmer Publisher.

348

Hariss, J. & Mosaley,A. (2000). Stategies for Coolege Writing. Boston: Allyn and Bacon.

Johnson, D.W. & Johnson R.T. (2002 ) . Meaningful Assessment : A Manageble and

Cooperative Process. Boston: Allyn and Bacon. Knowles, J.G. & Cole, A.L. & Presswood,C.S. (1994 ) . Through Preservice Teachers’

Eyes. NewYork: MacMillan Colledge Publishing.

349




1. บอกทมาของแฟมสะสมผลงานได 2. บอกความหมายของการประเมนโดยแฟมสะสมผลงานได 3. บอกจดประสงคของการใชแฟมสะสมผลงานได 4. บอกลกษณะของแฟมสะสมผลงานได

5. อธบายแนวทางในการประเมนดวยแฟมสะสมผลงานได 6. ยกตวอยางหลกฐานหรอชนงานในแฟมสะสมผลงานได 7. บอกสวนประกอบของแฟมสะสมผลงานได 8. ประเมนแฟมสะสมผลงานได 9. บอกประโยชนของแฟมสะสมผลงานได 10. บอกขอดและขอจ ากดของแฟมสะสมผลงานได


1. ความหมายของแฟมสะสมผลงาน











12. การสะทอนภาพตนเอง 13. ตวอยางการประเมนดวยแฟมสะสมผลงาน


350



2. ผสอนอธบายเนอหาบทท 11 แฟมสะสมผลงาน ดวย Microsoft PowerPoint


4. ใหนกศกษารวมกนสรางแผนการประเมนรายเทอมในประเดน “การวางแผนการประเมนดวยแฟมสะสมผลงาน”

5. สมตวแทนกลมออกมาน าเสนอแผนการประเมน





2. เอกสารประกอบการเรยนการสอนเรอง “แฟมสะสมผลงาน”




กรมสามญศกษา. (2540). การประเมนผลการศกษาในชนเรยนตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว.

ชยฤทธ ศลาเดช. (2539). การประยกตใชแฟมสะสมผลงาน (Portfolio Assessment) ใน การจดการเรยนการสอนและการประเมนผลการเรยนวชาภาษาองกฤษ ระดบชนมธยมศกษาปท 4. ปรญญานพนธ การศกษาดษฎบณฑต. กรงเทพฯ : มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ.




351




352



1. บอกทมาของแฟมสะสมผลงานได 2. บอกความหมายของการประเมนโดยแฟมสะสมผลงานได 3. บอกจดประสงคของการใชแฟมสะสมผลงานได 4. บอกลกษณะของแฟมสะสมผลงานได 5. อธบายแนวทางในการประเมนดวยแฟมสะสมผลงานได 6. ยกตวอยางหลกฐานหรอชนงานในแฟมสะสมผลงานได 7. บอกสวนประกอบของแฟมสะสมผลงานได 8. ประเมนแฟมสะสมผลงานได 9. บอกประโยชนของแฟมสะสมผลงานได 10. บอกขอดและขอจ ากดของแฟมสะสมผลงานได


2. ตอบค าถามเชงปฏบตการประจ าบทเปนรายบคคล


2. ตอบค าถามเชงปฏบตการประจ าบทเปนรายบคคลถกตองไมนอยกวารอยละ 75

353

บทท 11


การประเมนแฟมสะสมผลงาน เปนการประเมนความส าเรจของผเรยนจากผลงานทดทสดหรอผลงานทแสดงพฒนาการทเกบสะสมไวในแฟม/สมด/กลองหรอกระเปาทขนอยกบลกษณะของผลงานทอาจจะมเพยง 1 ชนหรอมากกวา ทจะเปนหลกฐานทแสดงความพยายามพฒนาการและผลสมฤทธของผเรยนในประเดนทมอบหมายตามจดประสงคในรายวชานน ๆ

สมชาย วรกจเกษมสกล (2559: 365)

การประเมนดวยแฟมสะสมผลงาน ไดมบทบาทในการจดการศกษาในโรงเรยน โดยเฉพาะในการประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) ทเปนวธการวดผลวธหนงทมประสทธภาพ (อทมพร จามรมาน, 2540) ทมความสอดคลองกบหลกการส าคญของการวดผล คอกระบวนการในการรวบรวมเหตการณ หรอขอมลทผเรยนสามารถปฏบตไดและการประเมนผลทเปนกระบวนการแปลความหมายของเหตการณหรอขอมลแลวน ามาพจารณาตดสนใจจากขอมลพนฐานเหลานน

แฟมสะสมผลงาน (Portfolio) มพฒนาการมาจากศลปนและนกโฆษณาทไดจดเกบผลงานของตนเองทแสดงความสามารถ ความคดรเรมสรางสรรค หรอผลงานทตนเองชนชอบใสกระเปาหรอกลอง เพอน าเสนอตอผทสนใจใหไดรบร ชนชมและยอมรบความสามารถของตนเอง ดงนนแฟมสะสมผลงานของผเรยน ทมแนวคดลกษณะเดยวกน จงเปนทเกบสะสมผลงานทแสดงความคดรเรมสรางสรรค ทกษะ การตดสนใจ ทเปนการพฒนาการเรยนรจากรปธรรมสนามธรรม โดยมแนวคดวาผลงานทจดเกบไวในแฟมสะสมผลงานจะเปนตวอยางทแสดงทกษะและความสามารถของบคคลไดดกวาการบรรยายความสามารถ หรอการทดสอบความร (ส านกทดสอบทางการศกษา, 2539: 2)

1. ความหมายของแฟมสะสมผลงาน

แฟมสะสมผลงาน เปนการเกบรวบรวมผลงานของนกเรยนทผานการคดเลอกโดยผเรยนหรอภายใตค าแนะน าของครผสอนมาสะสมไวในภาชนะอยางใดอยางหนงอยางมระบบ มจดมงหมาย เพอใชเปนขอมลสารสนเทศทแสดงถงความพยายาม เจตคต แรงจงใจ ความเจรญงอกงาม ผลสมฤทธ ในการเรยนรเนอหาวชาตาง ๆ ของผเรยนใหแกบคคลทเกยวของไดทราบ (บญเชด ภญโญอนนตพงษ, 2545: 120)

แฟมสะสมผลงาน เปนการสะสมผลงานอยางมจดมงหมายเพอแสดงผลงานความกาวหนาสมฤทธผลของผเรยน โดยทการรวบรวมจะตองใหผเรยนมสวนรวมในการคดเลอก ก าหนดเกณฑและ

354

ประเมนเพอตดสนใจใหคะแนนรวมทงเปนหลกฐานทสะทอนการประเมนตนเองของผเรยนดวย (ส านกทดสอบทางการศกษา, 2539: 5)

แฟมสะสมผลงาน เปนแหลงรวบรวมตวอยางผลงานทดเดนและนาพอใจ สวนการประเมนจากแฟมสะสมผลงานเปนการประเมนการเรยนรของผเรยนตามสภาพจรง โดยพจารณาจาก แฟมสะสมผลงาน จากบนทกทเกยวของและผลงานสามารถใชสะทอนใหเหนกระบวนการเรยนร และผลการเรยนรทเกดขนตามสภาพจรง (ศรชย กาญจนวาส, 2556: 22)

การประเมนดวยแฟมสะสมผลงาน เปนวธการประเมนทชวยสงเสรมใหการประเมนตามสภาพจรง มความสมบรณสะทอนศกยภาพทแทจรงของผเรยนมากขน โดยการใหผเรยนไดเกบรวบรวมผลงานจากการปฏบตจรงในแฟม/สมด/กลอง ทงในชนเรยนหรอในชวตจรงทเกยวของกบการเรยนรตามสาระการเรยนรตาง ๆ มาจดแสดงอยางเปนระบบ โดยมจดประสงคเพอสะทอนใหเหนความพยายาม เจตคต แรงจงใจ พฒนาการ และสมฤทธผลของการเรยนรของผเรยน การวางแผนด าเนนการ การประเมนแฟมสะสมผลงานทสมบรณจะชวยใหครผสอนสามารถประเมนความสามารถของผเรยนจากแฟมสะสมผลงานแทนการประเมนจากการปฏบตจรงได


ในการจดท าแฟมสะสมผลงาน มจดประสงคในการด าเนนการ ดงน (ส านกทดสอบทางการศกษา, 2539: 11-13)

2.1 เพอใหผเรยนสามารถประเมนตนเองไดดวยการสะทอนความคดในงานของตนเองก ากบดแลและพฒนาตนเอง การประเมนตนเองของผเรยน และฝกใหผเรยนมนสยในการเรยนรตลอดชวต

2.2 เพอใหบรรลจดมงหมายของหลกสตรหรอจดประสงคการเรยนร หรอความตองการ ดานวชาชพ

2.3 เพอประเมนความรบผดชอบของครผสอนจากความสามารถในการสอนใหผเรยนบรรลจดประสงคตามหลกสตรและจดมงหมายของการสอน

2.4 เพอตอบสนองตอจดประสงคการเรยนรทหลากหลายทแสดงความสามารถของผเรยนทงในสวนยอยและภาพรวม


355

บารตน และ โครน (Barton & Collins, 1997 อางองใน สมชาย วรกจเกษมสกล , 2559:

344) ไดน าเสนอลกษณะของแฟมสะสมผลงานมดงน 3.1 เปนแหลงขอมลทมความหลากหลาย คอ เปนแหลงเกบสะสมหลกฐานหลากหลายทจะน ามาใชประกอบในการประเมนความรความสามารถของผเรยน 3.2 เปนสภาพจรงของผเรยน (เนนผ เรยนเปนส าคญ) คอ มหลกฐานทสะทอนสภาพ ความเปนจรงเกยวกบหองเรยน การเรยนการสอน และผ เรยน โดยหลกฐานตาง ๆ ภายใน แฟมสะสมผลงานจะเชอมตอกนหรอสอดคลองกน 3.3 เปนรปแบบของการประเมนทยดหยน คอ แสดงการเปลยนแปลงและความกาวหนาของผเรยนตลอดเวลา เนองจากแฟมสะสมผลงานจะบรรจงานทผเรยนเลอกดวยตนเองจากงานตาง ๆ ทไดปฏบตในระหวางเรยน 3.4 มจดประสงคชดเจน คอ ครผสอนและผเรยนจะตองรวมกนก าหนดจดประสงคของ การเรยนการสอนทชดเจน เพอใหผเรยนไดทราบวาครผสอนคาดหวงใหผเรยนท าอะไรกอนทผเรยนจะเรมสรางแฟมสะสมผลงาน 3.5 มลกษณะเฉพาะ แฟมสะสมผลงานของผเรยนแตละคนจะมลกษณะเฉพาะเปนของตนเองเพราะผเรยนจะตองตดสนใจเลอกหลกฐานดวยตนเองทจะสะทอนใหเหนการประเมนตนเองตามจดประสงคการสอน


ในการจดท าแฟมสะสมผลงานของผ เรยนเปนรายบคคล สามารถจ าแนกได ดงน (บ ญ เ ช ด ภ ญ โ ญ อ น น ต พ ง ษ , 2545: 123-128; เ อ ม อ ร จ ง ศ ร พ ร ป ก ร ณ , 2546: 163;

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2553 :102)

4.1 แฟมสะสมผลงานยอดเยยม (Final Portfolio) เปนการน าเสนอผลงานทดทสดของผเรยนในการน าเสนอตนเอง เพอการประเมนผลสรปรวม การใหระดบผลการเรยน การใหใบรบรองทประกอบดวย 1) สารบญรายการ 2) หลกฐานการประเมนผลงานและ 3) ผลงานทดทสดประมาณ 5-7 ชนทแสดงการท ากจกรรมทหลากหลาย โดยมเกณฑในการพจารณาผลงานทด ดงน 4.1.1 เปนผลงานทตองศกษา ทดลองหาค าตอบ

4.1.2 เปนผลงานทประยกตใชกบปญหาชวตประจ าวน

4.1.3 เปนผลงานทตองคดคนแสวงหา ประดษฐวธการเพอหาค าตอบ 4.1.4 เปนผลงานในลกษณะโครงงานทตองใชเวลาในการศกษาคนควา

4.1.5 เปนผลงานทตองใชความรทหลากหลายในการหาค าตอบ

356

4.1.6 เปนผลงานทตองเขยนค าอธบายค าตอบเพอแสดงความคดรวบยอด

4.2 แ ฟมสะสมผลงานแสดง พฒนาการ ในการ เ ร ยนร ( Working Portfolio) เ ป น แฟมสะสมผลงานทไมเนนผลงานขนสดทายของผเรยน แตจะเนนการรายงานพฒนาการการเรยนรและการคดของผเรยนตามล าดบขนตอน และใหผเรยนไดแสดงความคดเหนตอการเปลยนแปลงของพฒนาการทเกดขน การคดวนจฉยปญหา เพอแนะแนวทางในการเรยนร เพอการพฒนาชนงานทเลอกอาจจะเปนงานทท าในตอนแรก งานทท าในชวงกลาง และงานทท าในชวงทาย ๆ ความสมพนธระหวางแฟมสะสมผลงาน แสดงในภาพท 11.1

ภาพท 11.1 ความสมพนธระหวางประเภทของแฟมสะสมผลงาน

ทมา : ปรบมาจาก สมชาย วรกจเกษมสกล (2559: 348)


ก า ร ป ร ะ เ ม น ด ว ย แ ฟ ม ส ะ ส ม ผ ล ง า น ม แ น ว ท า ง ใ น ก า ร ด า เ น น ง า น ด ง น (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 348)

5.1 ก าหนดโครงสรางของแฟมสะสมผลงานจากวตถประสงคของแฟมสะสมผลงานวาตองการสะทอนสงใดเกยวกบความสามารถและพฒนาการของผเรยน ทงนอาจพจารณาจากผล การเรยนรทคาดหวงตามสาระการเรยนรทสะทอนไดจากการใหผเรยนจดท าแฟมสะสมผลงาน

5.2 ก าหนดวธการเกบรวบรวมผลงานใหสอดคลองกบวตถประสงคของแฟมสะสมผลงานเพอใหผเรยนไดท าแฟมสะสมผลงาน

5.3 ก าหนดวธการประเมนงานเพอพฒนาชนงาน ซงสงผลถงการพฒนาผ เรยนใหมความสามารถสงสดทงนครอาจารยท าเกณฑการใหคะแนน (Rubrics) ส าหรบใหผเรยนน าไปใชเปนขอชน าในการพฒนางาน

แฟมสะสมผลงานแสดงพฒนาการในการเรยนร

แฟมสะสม

ผลงานยอดเยยม

จดประสงค/กจกรรม

การเรยนการสอน

357

5.4 สงเสรมใหเกดความรวมมอในการพฒนางาน โดยการมสวนรวมในการประเมนจากทกฝายแลวน าขอมลทสอดคลองกนไปเปนสารสนเทศหลก ในการใหขอมลปอนกลบส าหรบผเรยนใชใน การปรบปรงแกไขขอบกพรอง 5.5 จดใหมการน าเสนอผลงานทสะสมไว โดยใชวธการทเหมาะสม โดยครผสอนและผเรยนควรไดวางแผนรวมกนในการคดเลอกชนงานทดทสด ทงนในการน าเสนอชนงานแตละชนควรมหลกฐานการพฒนางานและการประเมนผลงานดวยตนเอง เกณฑการประเมนผลงานใสในแฟมไปดวยและในการเลอกใชวธการประเมนโดยใชแฟมสะสมผลงาน ผสอนควรค านงดวยวาแฟมสะสมผลงานมหลายประเภท การเลอกใชแฟมสะสมผลงานประเภทใด และควรค านงถงรปแบบและแนวทางใน การพฒนาแฟมสะสมผลงานใหเหมาะสม เพอใหแฟมสะสมผลงานชวยพฒนาความคดสรางสรรคของ ผเรยนดวย


องคประกอบของแฟมสะสมผลงานทส าคญตามแนวคดของบารตน และคอลลน (Barton & Collin, 1997 อางองใน สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 349) มดงน 6.1. จดมงหมาย เปนสงทก าหนดขนเพอใชตดสนวาแฟมสะสมผลงานจะใชอธบาย หรอวดอะไร ดงนนจดมงหมายจะตองมความชดเจนเพอก าหนดขอบเขตของการปฏบตงานทเหมาะสมและชวยใหผเรยนเขาใจและเชอมโยงจดมงหมายใหสอดคลองกบการสอนในแตละวนของครผสอน

6.2. หลกฐาน หรอ ชนงาน เปนหลกฐานหรอชนงานทผเรยนเลอกเพอแสดงความส าเรจใน การบรรลจดมงหมายการสราง การรวบรวมเอกสาร การจดเอกสาร และการจดเกบเอกสาร ทผเรยนจะไดรบค าแนะน าจากครผสอนในระหวางทผเรยนจดท าแฟมสะสมผลงาน โดยทหลกฐานหรอชนงานในแฟมสะสมผลงานจะประกอบดวย ดงน 6.2.1 Artifacts หมายถง เอกสารประเภทการบาน แบบฝกหด รายงานทเกดขนระหวางการท างานในหองเรยน

6.2.2 Reproduction หมายถง เอกสารทแสดงงานทผ เรยนท านอกหองเรยน เชน โครงงานพเศษทรบมอบหมาย หรอการสมภาษณบคคล เปนตน 6.2.3 Attestations หมายถง เอกสารทครผสอนหรอบคคลอน ๆ ใชแสดงใหเหนความกาวหนาของผเรยน เชน บนทกผลการสงเกตระหวางผเรยนน าเสนอผลงาน บนทกของผเรยน เพอน และผปกครอง เปนตน 6.2.4 Production หมายถง เอกสารทผเรยนจดเตรยมขนเพอใสในแฟมสะสมผลงานประกอบดวย จดมงหมาย ขอความทสะทอนใหเหนความสามารถตามจดมงหมาย หรอหวขอ เปนตน

358


การ ใช แ ฟมสะสมผลงาน ในช น เ ร ยนม ประ โ ยชน ต อการ เ ร ยนการสอน ด งน (สมชาย วรกจเกษมสกล, 2559: 350)

7.1 เพมประสทธภาพการสอสารระหวางครผสอน ผเรยน และผปกครองเกยวกบการเรยนรทเกดขนตลอดเวลาของการเรยนในหองเรยน

7.2 ชวยใหครผสอนมองเหนสภาพแวดลอมการท างานของผเรยนและโครงสรางของหลกฐานแตละชนทชวยใหครผสอนมองเหนภาพกวางของการเรยนรของผเรยนทสอดคลองกบหลกสตร

7.3 ชวยกระตนใหเกดการเรยนรขนในตวผเรยนโดยผเรยนจะเรยนรเกยวกบการตดสนใจในคณภาพและความมประโยชนของงานของตนและการตดสนใจนจะน าไปสบคลกภาพของความส าเรจทเขมแขงของผเรยน

7.4 เปนเวททใหผเรยนไดสอความคดของตนเองใหผอนไดรบทราบทเปนการสนบสนนใหผเรยนมความกลาในการแสดงออกมากยงขน

7.5 ชวยใหครผสอนมการจดกจกรรมการเรยนการสอนทดขนเพราะแฟมสะสมผลงานจะกระตนใหครน าไปพจารณาวาสงทครตองการใหผเรยนเกดขนคออะไรและยงเปนสงททาทายใหครผสอนไดแสวงหาแนวทางใหม ๆ เพอใหประสบความส าเรจในการสอน

7.6 ผเรยนจะมสวนรวมกบครผสอนในกระบวนการประเมนอนเปนแนวทางในการฝกฝนใหผเรยนไดประเมนตนเองซงกอใหเกดนสยในการพฒนาตนเองตลอดชวต


ในการประเมนแฟมสะสมผลงาน จะมอย 2 ลกษณะ ดงน (ส านกทดสอบทางการศกษา,

2539: 75-86)

8.1 แบบไมก าหนดระดบผลเมอครผสอนตองการพจารณาพฒนาการหรอความพยายามของผเรยนมากกวาการน าไปเปรยบเทยบกบผ อนจะชวยท าใหผ เรยนไมเกดความกงวลแตจะเกด ความมนใจสงและยอมรบฟงค าวพากษวจารณจากผอนอยางจรงใจ

8.2 แบบก าหนดระดบผล จ าแนกเปน 5 ลกษณะ ดงน 8.2.1 การใหระดบผลของหลกฐานหรอชนงานกอนทจะน าเขาแฟม โดยทผเรยนจะพยายามพฒนาคณภาพของงานทไดรบระดบผลแลวกอนน าไปใสแฟม โดยจะใสทงชนงานเกาและชนงานใหมทพฒนาแลว

359

8.2.2 การเลอกชนงานทดทสด เพอการใหระดบผล โดยทครผสอนและผเรยนจะรวมกนก าหนดตวบงชและเกณฑ เพอตดสนผลของแตละชนงานทคดเลอก 2-3 ชน

8.2.3 การใหระดบผลของชนงานแตละชนงานทกชนในแฟมสะสมผลงานจะใหระดบผลดวยเกณฑมาตรฐานทครผสอนและผเรยนไดรวมกนก าหนด หรอรวมกนประเมน 8.2.4 การใหระดบผลเดยว ส าหรบแฟมสะสมผลงานทงฉบบ โดยใชเกณฑรวมใน การพจารณา เชน ความคดสรางสรรค ความสมบรณ คณภาพของงาน ความคดเหนเกยวกบงาน ความรในเนอหา เปนตน 8.2.5 การใหน าหนกความส าคญในแตละหวขอของรายการประเมนในแฟมสะสมผลงาน กลาวคอ ชนงานแตละชนไมควรมน าหนกความส าคญทเทากน แตน าหนกนนจะขนอยกบการตกลงรวมกนระหวางครผสอนกบผเรยน


9.1. มาตรการวดในแฟมสะสมผลงาน

ในการประเมนแฟมสะสมผลงานมมาตรการวด 3 ประเภท ดงน (สมชาย วรกจเกษมสกล,

2559: 352-353)

9.1.1 แบบตรวจสอบรายการ เปนรายการรายชอของคณลกษณะ ทกษะ หรอพฤตกรรมทตองการประเมนวา "ม" หรอ "ไมม" ซงเหมาะสมกบแฟมสะสมผลงานของผเรยน ในระดบประถมศกษา ทมจดมงหมายเพอตรวจสอบวาผเรยนมทกษะทจ าเปนตามหลกสตรหรอไม ดงตวอยางของแบบตรวจสอบรายการทกษะพนฐานทสงเสรมการอาน แสดงในตารางท 11.1

ตารางท 11.1 ตวอยางแบบตรวจสอบรายการทกษะพนฐานทสงเสรมการอาน

แบบตรวจสอบรายการทกษะพนฐานทสงเสรมการอาน

ทกษะ บนทก

1. สามารถอธบายแนวคด .....................................................

360

2. สามารถรจกตวอกษร

3. สามารถรจกค าทใชแทนความหมายบางอยาง 4. มความรเกยวกบซาย-ขวา ลาง-บน

5. สามารถทจะระลกหรอเลาเรองราวได

……………………………………………. ……………………………………………. ……………………………………………. …………………………………………….


9.1.2 มาตราสวนประมาณคาเชงตวเลข เปนการใชตวเลขในการก าหนดคะแนนใหกบระดบ การปฏบต ทจะก าหนดกคะแนนจะขนอยกบความสามารถ มวธการดงน 9.1.2.1 ก าหนดคะแนนรวมของแตละคณลกษณะ

9.1.2.2 ก าหนดระดบผลการปฏบตงานในแตละคณลกษณะโดยจ าแนกเปนระดบต าไประดบสงพรอมทงก าหนดแตมคะแนนรวมในแตละระดบ

9.1.2.3 ก าหนดแนวทางการใหคะแนน โดยระบเปนพฤตกรรมหลกในแตละระดบ

โดยแสดงตวอยางมาตรประมาณคาเชงตวเลขในการประเมนคณลกษณะการเรยนรแบบกลมดงแสดงในตารางท 11.2

ตารางท 11.2 มาตราสวนประมาณคาเชงตวเลขในการประเมนคณลกษณะการเรยนรแบบกลม

คณลกษณะ ระดบท 1

ต าทสด

ระดบท 2

ต า

ระดบท 3 ปานกลาง

ระดบท 4

สง ระดบท 5 ยอดเยยม

การเรยนรของกลมและความ

รวมมอกน (20%)

(1-4)

*ขนอยกบผพดเพยงคน

เดยว *รวมมอ

กนนอย *พดจาปรกษากนนอย *บางคนไมสนใจ

(5-8)

*ขนอยวาใครเปนคนพด

*มเพยงคนใหความรวมมออยางจรงจง *แลกเปลยนความคดเหนกนประปราย

(9-12)

*แลกเปลยนความคดเหน

กนบาง *มมากกวาครงกลมชวยกน

น าเสนอ

(13-16)

*มบางคนแสดงความรได

เดนชด

*%ของกลมใหความรวมมออยางด *มการอภปรายตาม

ประเดน

(17-20)

*เกอบทกคนรวมมอกน

อยางตงใจและรบผดชอบตอ

งานทรบมอบหมาย

ตารางท 11.2 มาตราสวนประมาณคาเชงตวเลขในการประเมนคณลกษณะการเรยนรแบบกลม (ตอ)

คณลกษณะ ระดบท 1

ต าทสด

ระดบท 2

ต า

ระดบท 3 ปานกลาง

ระดบท 4

สง ระดบท 5 ยอดเยยม

361

*มคนอานและมคนฟงอยาง

ตงใจ *มการ

อภปรายหาทางเลอก

บาง

ของงานอยางสนกสนาน

*มการยอมรบความคดเหนของคนอน

*อางองค าพดของคนอนในการพด *คด

และตระเตรยมค าถามและค าตอบไวลวงหนา

และตวอยางมาตราสวนประมาณคาเชงตวเลขในการประเมนแฟมสะสมผลงานรายบคคล ดงตารางท 11.3

ตารางท 11.3 เกณฑการประเมนแฟมสะสมผลงาน

ผประเมน ตนเอง เพอน ครผสอน

รายการประเมน เกณฑการพจารณา

ปรบปรง (1) พอใช (2) ด (3)

1. การตกแตงหนาปก………………. 2. ความสมบรณ........................... 3. การใชภาษา............................. 4. ความคดสรางสรรค.................. 5. หลกฐานแสดงความเขาใจ…….. 6. การสะทอนความคดเหน……….

…...................... ……………………. ……………………. ……………………. ……………………. …………………….

…...................... …...................... ……………………. ……………………. ……………………. …………………….

……………………. …...................... ……………………. ……………………. ……………………. …………………….


9.1.3 มาตราสวนประเมนคาเชงคณภาพ เปนมาตรวดทใชกลมค าแสดงลกษณะการปฏบตของผเรยนทอาจท าไดในลกษณะของเชงพรรณนาและเชงประเมน โดยมาตราสวนเชงพรรณนาจะระบการกระท าของผ เรยนและไมตองมการตดสนในลกษณะของค าบรรยาย ในมาตราสวน เชงประเมน จะมการตดสนคณคาภายใตมาตรฐานการปฏบตทยอดเยยม มาตราสวนเชงประเมนทใช

362

กนมาก คอ การใหระดบผลการเรยนดงแสดงในตารางท 11.4 (มาตราสวนเชงพรรณนา) และตารางท 11.5 (มาตราสวนเชงประเมน)

ตารางท 11.4 มาตราสวนเชงพรรณนา

มาตราสวนเชงพรรณนา

ไมปรากฏหลกฐาน

มหลกฐานแสดง ความ

สามารถ

เพยง เลกนอย


สามารถ

บางพอสมควร


สามารถ


สามารถอยางสมบรณ

ตารางท 11.5 มาตราสวนเชงประเมน

เกณฑส าหรบการก าหนดระดบผลการวดเชงประเมน

ระดบผล เกณฑส าหรบการก าหนดระดบผลการวดเชงประเมน

4 ผลงานทเกดขนจากความรวมมอรวมใจของผเกยวของทงหมดท างานใหเกดผลตอ การพฒนาสงคมและผรวมงานไปพรอม ๆ กนมการปรบปรงเพมคณภาพเปนประจ าสามารถน าไปผลตในระดบอตสาหกรรมไดจดระบบงานสงคมใหพฒนาอยางตอเนอง

3 ผลงานทเกดจากการคดวเคราะหสงเคราะหประเมนตดสนใจเองไดของผเรยนเปนผลงานทมคณภาพสงประสทธภาพสง (ความส าเรจระดบอสระ)

2 ผลงานทไดจากการดดแปลงวธการด าเนนการบางอยางขยายความไดและแสดง ความเขาใจในเรองนน ๆ มากขน

1 ผลงานระดบท าตามแบบได (ความส าเรจระดบพงพา)

9.2 กระบวนการสรางเกณฑใหคะแนนแฟมสะสมผลงาน

กระบวนการสรางเกณฑใหคะแนนแฟมสะสมผลงานมขนตอนการด าเนนงาน ดงน 9.2.1 ศกษาวธการนยามคณภาพการท างาน 9.2.2 เกบรวบรวมเกณฑการใหคะแนนทใชประเมนทกษะหรองานอน ๆ เพอใชเปนแมแบบทจะน ามาดดแปลงใชตามจดมงหมาย

9.2.3 เกบรวบรวมตวอยางงานของผเรยนและผเชยวชาญทจะมลกษณะทแตกตางกนจากคณภาพต าไปถงคณภาพสง

363

9.2.4 น าคณลกษณะทส าคญของแมแบบเหลานนมาอภปรายวาสามารถน ามาใชใน การจ าแนกคณภาพงานทงสองกลมไดหรอไม 9.2.5 เลอกคณลกษณะทใชไดแลวเขยนค าบรรยายลกษณะส าคญเหลานน 9.2.6 เลอกตวอยางงานของผเรยนมาอกชดหนง 9.2.7 ทดลองใชเกณฑการใหคะแนนกบงานดงกลาว 9.2.8 แกไขปรบปรง 9.2.9 ทดลองใชอกจนกระทงมนใจวาคะแนนทไดจากการตรวจตามเกณฑสามารถใชแทนคณภาพของงานเหลานนได


ในการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมผลงานจะมการด าเนนการหลายลกษณะทขนอยกบวตถประสงคทจะน าไปใชโดยแนวทางด าเนนการทจะมประโยชนในการน าไปใช มดงน 10.1 แนวคดของหนวยศกษานเทศก (กรมสามญศกษา, 2540) ไดเสนอกระบวนการ ประเมนผลโดยใชแฟมสะสมผลงาน 5 ขนตอน ดงแสดงในภาพท 11.2

ภาพท 11.2 กระบวนการการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมผลงานของหนวยศกษานเทศก

10.2 แนวคดของบรค โฟการท และเบลการด (Burke,Forgarty & Belgard, 1994)

ไดน าเสนอกระบวนการการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมผลงาน 10 ขนตอน ดงแสดงในภาพท 11.3

ขนท 1 ก าหนดวตถประสงคและประเภทของแฟมสะสมผลงาน

ขนท 1 วางแผนในการประเมนดวยแฟมสะสมผลงาน

ขนท 2 จดกจกรรมการเรยนการสอน

ขนท 3 เกบรวบรวมและคดเลอกผลงาน

ขนท 4 สะทอนความคดเหนและประเมนผลงาน

ขนท 5 น าเสนอผลงาน

364

ภาพท 11.3 กระบวนการการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมผลงานของบรค โฟการท และเบลการด

10.3 แนวคดของชยฤทธ ศลาเดช (2539) ไดน าเสนอแนวคดการประเมนผลแฟมสะสมผลงานโดยใชรปแบบ COSDE (Context - Objective - Structure - Development -Evaluation)

มรายละเอยดดงภาพท 11.4

ขนท 2 เกบรวบรวมและจดระบบผลงาน

ขนท 3 คดเลอกผลงานตามเกณฑ

ขนท 4 สรางสรรคผลงานใหเปนลกษณะเฉพาะบคคล

ขนท 5 แสดงความคดเหนหรอความรสกตอผลงาน

ขนท 6 ตรวจสอบความสามารถของตนเอง

ขนท 7 ประเมนผลงาน

ขนท 8 แลกเปลยนประสบการณ

ขนท 9 ปรบเปลยนผลงานใหเปนปจจบน

ขนท 10 จดนทรรศการรวมชนชมผลงาน

โครงสรางแฟมสะสมผลงาน (Structure)

365

-สรางผลงาน -สงเกตพฤตกรรม -ท าบนทกยอย

-สะสมผลงาน -ใหขอมลปอนกลบ -ท าแผนพฒนาการเรยน

-ประเมนผลงานตนเอง -ใหค าปรกษารายบคคล -ทบทวนแฟม

-ใหผอนแสดงให ขอคดเหนตอผลงาน

-ใชเกณฑคดเลอกผลงาน -ใชเกณฑการตดสนคะแนน

-ประเมนตนเอง -ใหคะแนนผลงาน

-สะทอนความคดตอผลงาน -สรปผลการประเมน

-ระดบคะแนน/เสนภาพเทยบมาตรฐาน


ตามรปแบบ COSDE ของชยฤทธ ศลาเดช


ลมาร และสไนเดอร (Lima & Snider, 1997 อางองใน สมชาย วรกจเกษมสกล , 2559:

360) ไดใหขอแนะน าในการเลอกหลกฐานหรอชนงานเพอบรรจลงในแฟมสะสมผลงาน ดงน

หลกฐาน/ผลงาน ผเกยวของ เนอหา

พฒนาแฟมสะสมผลงาน (Development)

พฒนาผลงาน พฒนาตนเอง ก ากบตดตาม

ประเมนผลแฟมสะสมผลงาน (Evaluation)

คดเลอกผลงานดเดน ประเมนผลงานดเดน

ประสานสมพนธรวมชนชมผลงาน (Connection)

366

11.1 ควรเปนหลกฐานทแสดงใหเหนพฒนาการในการเรยนของผเรยนตลอดเวลาหรอ การเลอกชนงานทดทสดทแสดงใหเหนผลส าเรจทเกดขนจากความพากเพยรอตสาหะ

11.2 ควรเปนหลกฐานทแสดงความกาวหนาและพฒนาการเรยนตามหลกสตร

11.3 ควรมรปแบบทหลากหลาย เชน วดโอ ภาพถาย บนทกการประชม แผนดสก ฯลฯ ทเปนหลกฐานทเกดจากการท างานเปนกลมหรอรายบคคล

11.4 ควรแสดงใหเหนเหตผลในการท างานและความสนใจของผเรยนภายในหองเรยน

12. การสะทอนภาพตนเอง การสะทอนภาพตนเอง (Reflect Meta-cognition) เปนการก าหนดใหผ เรยนสะทอนความรสกในขณะการวางแผน ลงมอปฏบต หรอประเมนคณภาพของผลงาน โดยการวพากษ และใหคะแนนทอธบายคณคาของผลงาน ทจะสะทอนกลบในความสามารถของกระบวนการคดของผเรยนการส ารวจตรวจสอบกระบวนการจดท าแฟมสะสมผลงานจะชวยใหผเรยนประเมนผลงานทมคณคาและท าใหแฟมสะสมผลงานมความสมบรณมากยงขน

12.1 วธการสะทอนภาพตนเอง เปนวธการทส าคญในการประเมนดวยแฟมสะสมผลงาน ดงนนครผสอนจะตองกระตนใหผเรยนคดวางแผนรจกการเรยนรทจะเรยน ตลอดจนใหเกดความตระหนกและการรบรทจะเรยนรโดยใชแฟมสะสมผลงานเปนสอกระตนใหผ เรยนแสดงการโตตอบทจะสามารถน ามาใชเปนขอมลใน การพจารณาประเมนผเรยนไดอยางสอดคลองกบแนวทางการปฏรปการศกษา "เกง ด มความสข" โดยมวธการทฝกหดใหผเรยนไดสะทอนภาพตนเอง ดงน 12.1.1 วธท 1 ใหผเรยนไดแสดงความคดเหนสะทอนภาพของตนเองในแบบฟอรมแสดงความคดเหนทก าหนดให ดงน (ส านกทดสอบทางการศกษา, 2539: 63)

1) บนทกการเรยนร (Learning Logs) เปนการก าหนดใหผเรยนไดแสดงความคดเหนเกยวกบตนเองในจดประสงคการเรยนรยอยเปนประจ าทชวยใหผเรยนบรรลจดประสงคการเรยนรได 2) การบนทกความคดเหน (Reflective Journal) เปนการใหผ เรยนไดบนทก ความคดเหนเกยวกบเหตการณทเกดขนโดยแสดงความรสก และความคดเหน

3) การบนทก 2-3 รายการเปนการบนทกประสบการณแลวใหความคดเหนตอ ประสบการณจะท าใหผเรยนไดรจกการสงเกตเบองตน

4) การบนทกรายวน เปนการบนทกทเปนการโตตอบระหวางครผสอนกบผเรยนทจะเปนขอมลยอนกลบในการน าไปพฒนา

367

5) ก าหนดรายการเรยนร เปนการระบรายการเพอใชตรวจสอบระหวางผเรยนหรอผเรยนกบครผสอน เพอกระตนใหผเรยนไดคดทบทวนเกยวกบความส าเรจความรหรอสงทเปนปญหา

6) ก าหนดรายการเรยนรดวยภาพ เปนการก าหนดรายการเรยนรของผเรยนทใชภาพวาดหรอภาพถายแลวเขยนบรรยายกจกรรมนน ๆ หรอสงทผเรยนไดรบ 7) การวเคราะหจดเดนและขอบเขตทเกยวของทางดานเนอหา กระบวนการ และทกษะทางสงคมทแสดงการพฒนาของตนเอง 8) การก าหนดจดมงหมายระยะสน และระยะยาว เพอชวยใหผเรยนไดตดตามและตรวจสอบ วเคราะห และสงเคราะหในกระบวนการเรยนรทตอเนอง และปรบปรงตนเองใหสอดคลองตอการเรยนรในอนาคต 12.1.2 วธท 2 ใหผเรยนไดประเมนผลงานของตนเองตามกฎเกณฑการใหคะแนนแบบ รอบดานทก าหนดไวทเปนมาตรฐานเดยวกนในการประเมนตนเองทงชนเรยน

12.2 ตวอยางค าถามน าในการสะทอนภาพตนเองม ดงน 12.2.1 เพราะเหตใดจงเลอกผลงานชนน 12.2.2 จดเดน-จดดอยของผลงานชนน 12.2.3 ระบความส าคญของงานชนน 12.2.4 ผลงานชนนสอดคลองกบเนอหาสาระใดอยางไร 12.2.5 ถาน าผลงานชนนออกจากแฟมสะสมผลงานจะเปนอยางไร 12.2.6 ถาคะแนนเตม 10 คะแนนจะใหคะแนนผลงานชนน..........คะแนนเพราะ..........

13. ตวอยางการประเมนดวยแฟมสะสมผลงาน

ครปทมาไดวางแผนไวตงแตตอนจดท าโครงสรางรายวชาวาจะเกบคะแนนอะไร อยางไรบางครปทมาจงแจงใหนกเรยนทราบลวงหนา ตงแตชวโมงแรกของการเรยนการสอนวาการตดสนผล การเรยนวชาคณตศาสตรจะเกบคะแนนจากอะไร แลวแจงใหผปกครองทราบ ตลอดจนตดไวทบอรดหนาชนเรยน (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2553: 216-222) ดงน

คณตศาสตร ป.๔

คะแนนระหวางเรยน ๗๐% เกบจาก

ผลงาน ๑๓ หนวยการเรยนร ๗๐ คะแนน

คะแนนปลายป ๓๐% เกบจาก

การปฏบตงาน ๑๐ คะแนน

(ประเมนจากแฟมสะสมผลงาน) สอบปลายป ๒๐ คะแนน

368

ในสวนของการวดผลปลายป ซงประกอบดวยการสอบและการประเมนแฟมสะสมผลงานครปทมาด าเนนการ ดงน 13.1 วางแผนประเมนแฟมสะสมงาน (Portfolio)

ครปทมาก าหนดเปาหมายประเมนความสามารถตามมาตรฐาน/ตวชวดชนป ซงความสามารถตามตวชวดเหลานตองใชเวลาในการพฒนา จงตองการใหนกเรยนเกดพฒนาการ จากการฝกฝนจนเพยงพอกอนตดสนใหคะแนน ครปทมาเหนวาแฟมสะสมงานเปนวธทเหมาะสมทสด สงทครปทมาท าตลอดปการศกษาเกยวกบการประเมนดวยแฟมสะสมงาน มดงน 13.1.1 อธบายใหนกเรยนเขาใจวาแฟมน คอ ทเกบบนทกความเพยรพยายาม ความอตสาหะ ความกาวหนา และผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน

13.1.2 ฝกนกเรยนในการรวบรวมชนงานตาง ๆ เกบเขาแฟมกอน เมอถงระยะหนงใหนกเรยนน าผลงานมาทบทวนแลวคดเลอกงานทตองการเกบเขาแฟมเปนหมวดหม แลวเขยนบนทกสะทอนการเรยนร 1 ยอหนา ใหครอบคลมประเดนตอไปน - เปนงานทเกยวกบการเรยนเรองอะไร ใหเขยนหวขอเรองทเรยน

- ไดเรยนรอะไร มความรอะไรเกดขนจากการท างานเหลานน

- ท าไมจงเลอกเกบงานเหลานน

13.1.3 ก าหนดคณภาพของแฟมสะสมผลงาน เพอนกเรยนใชเปนแนวทางในการเกบรวบรวมขอมลและจดแฟม ครปทมาชแจงใหนกเรยนเขาใจวาแฟมควรมหลกฐานการเรยนรประเภทใดบาง เพอทจะสามารถประเมนพฒนาการตามตวชวดทก าหนด

หลกฐานการเรยนรทเกบในแฟมสะสมผลงาน

- การบาน/ผลงานทแสดงวธท าทนกเรยนคดเอง ท าเอง - งานทเหนความกาวหนา (ตงแตเรมตนท า ไมเขาใจ ท าผด ปรบปรงแกไข จนกระทงท าไดสมบรณ) - การเขยนบรรยาย/อธบายงานแตละชน

369

- ปญหา ค าถามทนกเรยนคดขนเพมเตม อาจแสดงค าตอบวธท า (ทงทเสรจสมบรณ และทยงท าไมเสรจ) - บนทกสะทอนการเรยนร (ทงสวนทท าไดด และสวนทตองแกไขปรบปรง) - งานจากวชาอนทแสดงใหเหนวามการน าความรวชาคณตศาสตรทเรยนมาไปใช - รายงานกลมทมบอกไววานกเรยนท าอะไร

- ผลการประเมนของคร โดยเพอน และการประเมนตนเอง 13.1.4 ครปทมาใหนกเรยนชวยกนก าหนดเกณฑการประเมนแฟมสะสมงาน ซงได

ค าตอบทมาของเกณฑหลากหลาย เชน เนอหาของหนวยการเรยนร งานในวชาอนทน าความรทางคณตศาสตรไปใช การสรปเหตผลอธบายความเขาใจในสงทเรยนร การแกปญหาดวยวธการตาง ๆ ความคดรเรมสรางสรรค รวมทงในการน าเสนองานและวธแกโจทยปญหา จากนนครปทมาและนกเรยนไดรวมกนสรปวาเกณฑการประเมนแฟมสะสมงานควรม 1) ความสมบรณครบถวนของชนงาน (จากหนวยการเรยนรทง 13 หนวย) 2) คณภาพชนงาน

3) การสะทอน วพากย วจารณชนงาน

4) การน าเสนอในภาพรวม

โดยครปทมาใหความส าคญกบการสะทอน วพากย วจารณชนงานมากทสด เพราะ แฟมสะสมงานจะมคณคา หากผเปนเจาของไดสะทอนขอคนพบทไดจากการท างานของตนเองเพอน าไปสการปรบปรงและพฒนาตนเองใหดขนตอไป

ตวอยางเกณฑการประเมนแฟมสะสมผลงาน

370


ระดบคณภาพ น าหนกคะแนน 4 (ดเลศ) 3 (ด) 2 (พอใช) 1 (ปรบปรง) 0

1. ความสมบรณ

มชนงาน/หลกฐานการเรยนรครบตามทก าหนดและมชนงานนอกเหนอเพมเตมจ านวนมาก

มชนงาน/หลกฐานการเรยนรครบตามทก าหนดและมชนงานนอกเหนอเพมเตมเลกนอย

มชนงาน/หลกฐานการเรยนรครบตามทก าหนด

มชนงานไมถง 50% ของจ านวนชนงานทงหมด ไม

สงงาน

1

2.คณภาพชนงาน

ชนงานแสดงใหเหนอยางชดเจนวามความรทกษะความสามารถตามมาตรฐาน/ตวชวดชนป อยในระดบดมากชนงานแสดงใหเหนความคดรวบยอดทางคณตศาสตรและการน าความรไปประยกตใช

ชนงานแสดงใหเหนอยางชดเจนวามความรทกษะความสามารถตามมาตรฐาน/ตวชวดชนป อยในระดบดชนงานแสดงใหเหนความเขาใจและการน าความรไปประยกตใช

ชนงานแสดงใหเหนอยางชดเจนวามความรทกษะความสามารถตามมาตรฐาน/ตวชวดชนป อยในระดบพอใช ชนงานแสดงใหเหนความพยายามน าความรไปประยกตใช

ชนงานไมแสดงวามความรทกษะความสามารถตามมาตรฐาน/ตวชวดชนป มความเขาใจนอยมากจงไมสามารถน าไปประยกตใช

ไมสง

งาน

1

ระดบคณภาพ

371


4 (ดเลศ) 3 (ด) 2 (พอใช) 1 (ปรบปรง) 0 น าหนกคะแนน

3.การสะทอน/วพากย/วจารณ

การสะทอนงานไดใหเหตผลประกอบการสะทอนสวนทท าไดดแลวและสวนทตองปรบปรง โดยใหขอเสนอแนะทางเลอกทเปนไปไดในสถานการณจรง

การสะทอนงานไดใหเหตผลประกอบการใหขอเสนอ แนะสวนทตองปรบปรง โดยเสนอทางเลอกทเปนไปไดในสถานการณจรง

การสะทอนงานแสดงใหเหนถงความพยายามในการใหเหตผลประกอบการใหขอเสนอ แนะทางเลอกทเปนไปได

การสะทอนงานแสดงใหเหนถงความพยายามในการหาเหตผลประกอบการใหขอเสนอ แนะทางเลอกนอยมาก

ไมสง

งาน

2

4.การน าเสนอในภาพรวม

มการแนะน างานอยางชดเจนและเปนระบบดและน าเสนออยางสรางสรรคและแสดงใหเหนความเชอมโยงระหวางชนงาน

มการแนะน างานอยางเปนระบบดน าเสนอแสดงใหเหนความเชอมโยงระหวางชนงาน

มการแนะน างานการจดไมคอยเปนระบบแสดงใหเหนความเชอมโยงระหวางชนงานเพยงบางสวน

ขาดการแนะน างานและการจดไมเปนระบบ

ไมสง

งาน

1

เกณฑการตดสนคณภาพ

ชวงคะแนน ระดบคณภาพ

16-20

11-15

6-10

0-5

ดเลศ

ด

พอใช ปรบปรง

372

หมายเหต ทงนเมอครใหคะแนนนกเรยนแลว จากคะนนเตม 20 คะแนน ครปทมาตองปรบคะแนนใหเปนคะแนนตามทก าหนดเปนคะแนนปลายป 10 คะแนน

วธคด คะแนนทนกเรยนได × คะแนนทก าหนด (ปลายป)คะแนนเตม

13.2 ก าหนดโครงสรางขอสอบปลายป

เ พ อว ดความร ค ว ามสามารถทางคณตศาสตร ตามมาตรฐาน/ต วช ว ดช นป ชนประถมศกษาปท 4 ครปทมาก าหนดวธการประเมนผลปลายภาคโดยใชขอสอบทงหมด 35 ขอ (20 คะแนน) แบงเปน

- ขอสอบเลอกตอบ 20 ขอ จบค 10 ขอ (ขอละ 0.50 คะแนน) - ขอสอบอตนย 5 ขอ (ขอละ 1 คะแนน)

ซงกอนสรางแบบทดสอบครปทมาไดวเคราะหมาตรฐานการเรยนร/ตวชวดชนป ในการวเคราะหขอสอบตามพฤตกรรมของบลม (Bloom’s Taxonomy) โดยมรายละเอยดของโครงสราง ดงน

สาระ มาตร ฐาน

ตวชวด

รปแบบ

ขอสอบ

ความร/ทกษะตามตวชวด (จ านวนขอ) ความร ทกษะและกระบวนการคด

รวม

จ า

เขาใจ

ประย

กตใช

วเครา

ะห

ประเม

นคา

คดสร

างสรร

ค

1.จ านวนและการด าเนนการ

ค 1.1 1 เลอกตอบ (1) 1

2 เลอกตอบ (1) 1

ค 1.2 1 อตนย (1) 1

2 อตนย (2) 2


รวมจ านวนขอสอบ สาระท 1 จ านวนและการด าเนนการ

2 1 2 1 6

373


ตวช วด

รปแบบ

ขอสอบ


รวม

จ า

เขาใจ

ประย

กตใช

วเครา

ะห

ประเม

นคา

คดสร

างสรร

ค

2.การวด ค 1.1 1 เลอกตอบ (1) 1




ค 1.2 1 เลอกตอบ (1) 1



รวมจ านวนขอสอบ สาระท 2 การวด 4 2 1 7

3.เรขา คณต

ค 3.1 1 เลอกตอบ (1) 1





ค 3.2 1 อตนย (1) 1

รวมจ านวนขอสอบ สาระท 3 เรขาคณต

5 1 6

4. พชคณต

ค 4.1 1 เลอกตอบ (1) 1


รวมจ านวนขอสอบ สาระท 4 พชคณต

2 2

374


ตวช

วด

รปแบบ

ขอสอบ


รวม

จ า

เขาใจ

ประย

กตใช

วเครา

ะห

ประเม

นคา

คดสร

างสรร

ค

5.การวเคราะหขอมลและความนาจะเปน

ค 5.1 1 เลอกตอบ (1) 1


3 อตนย (1) 1

รวมจ านวนขอสอบ สาระท 5 การวเคราะหขอมลและความนาจะเปน

3 1 4

6.ทกษะและกระบวน การทางคณต ศาสตร

ค 6.1 1 จบค (2) 2

2 จบค (2) 2

3 จบค (2)

2

4 จบค (2) 2

5 จบค (2) 2

6 จบค

รวมจ านวนขอสอบ สาระท 6 ทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตร

8 2 4

เมอสนปการศกษา นกเรยนของคณครปทมาจะไดรบการตดสนผลการเรยนรายวชาคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4 โดยมทมาของคะแนนจาก

1. ผลการประเมนระหวางเรยน พฒนาการเรยนรจากหนวยการเรยนร 13 หนวย การเรยนร คะแนนเตม 70 คะแนน

375

2. ผลการประเมนปลายป 2.1 จากแฟมสะสมงาน คะแนนเตม 10 คะแนน

2.2 จากการทดสอบ คะแนนเตม 20 คะแนน


ในการจดท าแฟมสะสมผลงานมขอดและขอจ ากด ดงน 14.1 ขอดของแฟมสะสมผลงาน

14.1.1 สามารถน าไปใชกบผเรยนเปนรายบคคลไดอยางมประสทธภาพ เพราะหลกฐานในแฟมสะสมผลงานจะท าใหครผสอนรบทราบขอมลทเปนจดดและจดดอยของผเรยน

14.1.2 ท าใหผเรยนไดเรยนรวธการคดเลอก และประเมนผลงานของตนเองเพอน าไปใสไวในแฟมสะสมผลงาน 14.1.3 ท าใหผเรยนเกดความภาคภมใจในผลงานของตนเอง เหนภาพการพฒนาตนเองอยางตอเนอง เกดความเชอมนในตนเอง และมแรงจงใจในการเรยนร 14.1.4 ผเรยนไดมสวนรวมในการพฒนาการเรยนการสอนกบครผสอนและปรบปรงกระบวนการเรยนร และผลการเรยนของตนเองอยางตอเนอง 14.1.5 กอใหเกดการประสานงานในการพฒนาระหวางครผสอน ผเรยน ผปกครอง และ ผทเกยวของ 14.2 ขอจ ากดของแฟมสะสมผลงาน

14.2.1 ความสอดคลองของผลการประเมนทยงไมมเกณฑการประเมนทชดเจนท าใหสรปผลการประเมนมความแตกตางกน 14.2.2 ผเรยนใชเวลามากในการเกบรวบรวมสะสมหลกฐานทเกบในแฟมสะสมผลงานและครผสอนจะตองใชเวลานานในการตรวจสอบผลงาน 14.2.3 สถานทเกบแฟมสะสมผลงานไมเพยงพอตอแฟมสะสมผลงานทมจ านวนมากใน แตละป แตละชน


1. การประเมนดวยแฟมสะสมผลงาน เปนวธการประเมนทชวยสงเสรมใหการประเมนตามสภาพจรง มความสมบรณสะทอนศกยภาพทแทจรง 2. ในการจดท าแฟมสะสมผลงานมจดประสงคในการด าเนนการดงน 1) เพอใหผเรยนสามารถประเมนตนเอง 2) เพอใหบรรลจดมงหมายของหลกสตร 3) เพอประเมนความรบผดชอบของ

376

ครผสอนจากความสามารถในการสอนใหผเรยนบรรลจดประสงค และ 4) เพอตอบสนองตอจดประสงคการเรยนรทหลากหลาย

3. ลกษณะของแฟมสะสมผลงานมดงน 1) เปนแหลงขอมลทมความหลากหลาย 2) เปนสภาพจรงของผ เรยน (เนนผ เรยนเปนส าคญ) 3) เปนรปแบบของการประเมนทยดหยน 4) มจดประสงคชดเจน 5) มลกษณะเฉพาะของผเรยนแตละคน

4. การใชแฟมสะสมผลงานในชนเรยนมประโยชนตอการเรยนการสอน ดงน 1) เพมประสทธภาพการสอสารระหวางครผสอน ผเรยน และผปกครองเกยวกบการเรยนร 2) ชวยใหครผสอนมองเหนสภาพแวดลอมการท างานของผ เรยนและโครงสรางของหลกฐานแตละชน 3) ชวยกระตนใหเกดการเรยนรขนในตวผเรยน 4) เปนหลกฐานทใหผเรยนไดใชความคดของตนเองใหผอนไดรบทราบ 5) ชวยใหครผสอนมการจดกจกรรมการเรยนการสอนทดขน และ 6) ผเรยนจะม สวนรวมกบครผสอนในกระบวนการประเมน

5. การสะทอนภาพตนเอง เปนการก าหนดใหผเรยนสะทอนความรสกในขณะการวางแผนลงมอปฏบต หรอประเมนคณภาพของผลงาน โดยการวพากษ และใหคะแนนทอธบายคณคาของผลงาน ทจะสะทอนกลบในความสามารถของกระบวนการคดของผเรยน จ าแนกเปน 1) ใหผเรยนไดแสดงความคดเหนสะทอนภาพของตนเองในการบนทกการเรยนร การบนทกความคดเหน การบนทกรายวน เปนตน 2) ใหผเรยนไดประเมนผลงานของตนเองตามกฎเกณฑการใหคะแนนแบบรอบดานทก าหนดไวทเปนมาตรฐานเดยวกน

6. ขอแนะน าในการเลอกหลกฐานหรอชนงานในแฟมสะสมผลงาน มดงน 1) ควรเปนหลกฐานทแสดงใหเหนพฒนาการในการเรยนของผเรยนตลอดเวลา 2) ควรเปนหลกฐานทแสดงความกาวหนาและพฒนาการเรยนตามหลกสตร 3) ควรมรปแบบทหลากหลาย และ 4) ควรแสดงใหเหนเหตผลในการท างานและความสนใจของผเรยนภายในหองเรยน

7. ขอดและขอจ ากดของแฟมสะสมผลงาน มดงน 7.1 ขอดของแฟมสะสมผลงาน มดงน 1) สามารถน าไปใชกบผเรยนเปนรายบคคลไดอยางมประสทธภาพ 2) ท าใหผเรยนไดเรยนรวธการคดเลอก และประเมนผลงานของตนเองเพอน าไปใสไวในแฟมสะสมผลงาน 3) ท าใหผเรยนเกดความภาคภมใจในผลงานของตนเอง 4) ผเรยนไดม สวนรวมในการพฒนาการเรยนการสอนกบครผสอนอยางตอเนอง และ 5) กอใหเกดการประสานงานในการพฒนาระหวางครผสอน ผเรยน ผปกครอง และผทเกยวของ 7.2 ขอจ ากดของแฟมสะสมผลงาน มดงน 1) การสรปผลการประเมนมความแตกตางกน 2) ผ เรยนใช เวลามากในการเกบรวบรวมสะสมหลกฐานท เกบในแฟมสะสมผลงาน และ 3) สถานทเกบแฟมสะสมผลงานไมเพยงพอ

377



1. แฟมสะสมผลงานคออะไร

2. แฟมสะสมผลงานมความส าคญอยางไรตอการวดและประเมนผล

3. ในรายวชาของทานทเปนครผสอนถาจะเลอกใชแฟมสะสมผลงานในการวดและประเมนผลทานจะมขนตอนด าเนนการอยางไร

4. "การใชแฟมสะสมผลงานในการจดการศกษาในประเทศไทย" จะสามารถด าเนนการไดมากหรอนอยเพยงใด

5. ทานคดวาผเรยนจะไดรบประโยชนอะไรบางจากการใชแฟมสะสมผลงานในการวดและประเมนผลการเรยน

6. ใหสรางผงความคดใน 9 หวขอตอไปนพรอมทงระบายส 6.1 แฟมสะสมผลงาน (Portfolio)

6.2 ความหมายของการประเมนโดยแฟมสะสมผลงาน

6.3 จดประสงคของแฟมสะสมผลงาน

6.4 ลกษณะของแฟมสะสมผลงาน

6.5 แนวทางในการประเมนดวยแฟมสะสมผลงาน

6.6 หลกฐานหรอชนงานในแฟมสะสมผลงาน

6.7 จดประสงคในการประเมนแฟมสะสมผลงานของตนเอง 6.8 ประโยชนของการใชแฟมสะสมผลงาน

6.9 ขอจ ากดของแฟมสะสมผลงาน



ชยฤทธ ศลาเดช. (2539). การประยกตใชแฟมสะสมผลงาน (Portfolio Assessment) ใน การจดการเรยนการสอนและการประเมนผลการเรยนวชาภาษาองกฤษ ระดบชนมธยมศกษาปท 4. ปรญญานพนธการศกษาดษฎบณฑต. กรงเทพฯ : มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ.


378




ส านกทดสอบทางการศกษา. (2539). กระบวนการพฒนาแฟมผลงานของนกเรยน. กรงเทพฯ:

โรงพมพครสภาลาดพราว.


อทมพร จามรมาน. (2540). การตคาความสามารถทแทจรงของผเรยนเพอการปฏรปการศกษา. กรงเทพฯ: ฟนนพบลชชง.

Burke,K. Forgarty,R. & Belgard,S. ( 1 9 9 4 ) . The Midful School : The Portfolio


Lima, S. & Snider, M.A. (1997). “Portfolio Implementation: Anticipation Chalenges” in

Portfolio Assessment : A Handbook for Educators By Barton, J. & Collin, A.

California: Addisonwesley Publishing Company.

379


การวดและประเมนผลการเรยน

ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551


1. บอกหลกปฏบตในการวดและประเมนผลการเรยนรตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ได

2. บอกหลกการพนฐานของการวดและประเมนผลการเรยนรตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ได

3. อธบายการประเมนระดบชนเรยน สถานศกษา เขตพนทการศกษา และระดบชาตได 4. อธบายเอกสารในการรายงานผลการเรยนได 5. บอกแนวโนมในการประเมนผลการเรยนได


1. หลกการทควรปฏบตในการประเมนผลการศกษา 2. ระดบของการวดและประเมนผลการเรยนรตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช

2551


4. การประเมนการเรยนรของผเรยนโดยผทเกยวของ 5. แนวโนมของการประเมน



2. ผสอนอธบายเนอหาบทท 12 การวดและประเมนผลการเรยนตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ดวย Microsoft PowerPoint


380

4. ใหนกศกษารวมกนอภปรายในประเดน “หนาทของครในการรายงานผลการวดและประเมนผลการเรยนตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 มอะไรบาง”




381



2. เอกสารประกอบการเรยนการสอนเรอง “การวดและประเมนผลการเรยนตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551”




กรมวชาการ. (2544). การประเมนผลการศกษาในชนเรยน ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว.

ชศร ตนพงษ. (2546). ประเมนพฒนาการ : มตใหมแหงการพฒนาศกยภาพผเรยน. กรงเทพฯ: มลนธสดศร-สวสดวงศ.

ศรชย กาญจนวาส. (2546). ทฤษฎการทดสอบแบบดงเดม. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: โรงพมพ แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.





382



1. บอกหลกปฏบตในการวดและประเมนผลการเรยนรตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ได 2. บอกหลกการพนฐานของการวดและประเมนผลการเรยนรตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ได 3. อธบายการประเมนระดบชนเรยน สถานศกษา เขตพนทการศกษา และระดบชาตได 4. อธบายเอกสารในการรายงานผลการเรยนได 5. บอกแนวโนมในการประเมนผลการเรยนได


2. ตอบค าถามเชงปฏบตการประจ าบทเปนรายบคคล


2. ตอบค าถามเชงปฏบตการประจ าบทเปนรายบคคลถกตองไมนอยกวารอยละ 75

383

บทท 12

การวดและประเมนผลการเรยน

ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

จากพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มาตรา 26 ไดก าหนดวา ใหสถานศกษาจดการประเมนผเรยนโดยพจารณาจากพฒนาการผเรยน ความประพฤต การสงเกตพฤตกรรม การเรยน การรวมกจกรรม และการทดสอบควบคไปในกระบวนการเรยนการสอนตามความเหมาะสมของแตละระดบและรปแบบการศกษา ดงนนครผสอนจะตองมการวดและประเมนผลของผเรยนทรวบรวมขอมลจากผเรยนหลายดาน กอนทจะประเมนวาผเรยนอยในระดบใด (ชศร ตนพงษ, 2546: 8) นอกจากนหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 มการก าหนดเกณฑการวดและการประเมนผลกลางขน ประกอบดวย การตดสนผลการเรยน การใหระดบผลการเรยน การรายงานผลการเรยน เกณฑการจบระดบประถมศกษา เกณฑการจบระดบมธยมศกษาตอนตน เกณฑการจบระดบมธยมศกษาตอนปลาย การพจารณาเลอนชน การจดใหเรยนซ าชน เอกสารหลกฐานการศกษา และการเทยบโอนผลการเรยน ดงนนครจงตองศกษาแนวปฏบตการวดและประเมนผล เพอใหครสามารถก าหนดระเบยบวาดวยการวดและประเมนผลการเรยนใหสอดคลองและเปนไปตามเกณฑของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2553: 14-15)

1. หลกการทควรปฏบตในการประเมนผลการศกษา

ในหลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 ไดก าหนดการวดและประเมนผล การเรยนรของผเรยนตองอยบนหลกการพนฐาน 2 ประการ ดงน 1) การวดและประเมนเพอพฒนาผเรยน (Formative Assessment) การทจะบรรลจดมงหมายแรกไดจะตองมการเกบรวบรวมขอมลเกยวกบการเรยนรของผเรยนในระหวางการเรยนการสอนอยางตอเนอง บนทก วเคราะห แปลความหมายขอมล แลวน ามาใชในการสงเสรมหรอปรบปรงแกไขการเรยนรของผเรยนและการสอนของคร การวดและประเมนผลกบการสอนจงเปนเรองทสมพนธกน หากขาดสงหนงสงใดการเรยนการสอนกขาดประสทธภาพ การประเมนระหวาง การเรยนการสอน เปนการวดและประเมนผลทเกดขนในหองเรยนทกวน เปนการประเมนเพอใหรจดเดนจดทตองปรบปรงจงเปนขอมลเพอใชในการพฒนา ซงในปจจบนงานวจยบงชวาถาใช

384

การประเมนผลยอยอยางถกวธการประเมนผลยอยจะเปนเครองมอททรงพลงในการก าหนดเปาหมาย การเรยนการสอน แตผสอนตองมทกษะในการใชวธการและเครองมอการประเมนทหลากหลาย เชน การสงเกต การซกถาม การระดมความคดเหนเพอใหไดมตขอสรปของประเดนทก าหนด การใชแฟมสะสมผลงาน การใชภาระงานทเนนการปฏบต การประเมนความรเดม การใหผเรยนประเมนตนเอง การใหเพอนประเมนเพอน การใชเกณฑการใหคะแนน (Rubric) และทส าคญการใหขอมลยอนกลบโดยผสอนตองสามารถใหค าแนะน าเพอเชอมโยงความรเดมกบความรใหมท าใหการเรยนรพอกพน นอกจากนยงตองรจกใชผลทไดจากการประเมนมาวางแผนและทบทวนการสอนของตน อกดวย

2) การวดและประเมนผลเพอตดสนผลการเรยนร (Summative Assessment) เปน การประเมนสรปผลการเรยนรเมอเรยนจบหนวยการเรยน เรยนจบรายวชาเพอตดสนใหคะแนนหรอใหระดบผลการเรยน หรอใหการรบรองความรความสามารถของผเรยนวาผานรายวชาหรอไม ควรไดรบการเลอนชนหรอไม หรอสามารถจบหลกสตรหรอไม โดยสถานศกษามหนาทในการอนมตและรายงานผลการเรยน งานวจยเสนอแนะวาการประเมนเพอตดสนผลการเรยนทดตองใหโอกาสผเรยนแสดงออกซงความรความสามารถดวยวธการทหลากหลาย และพจารณาตดสนบนพนฐานของเกณฑผลการปฏบตมากกวาใชเปรยบเทยบระหวางนกเรยน

จากหลกสตรการศกษาขนพนฐาน เปนหลกสตรการศกษาของประเทศมจดประสงคทจะพฒนาคณภาพของผเรยนใหเปนคนด มปญญา มคณภาพชวตทด มความสามารถในการแขงขน โดยเฉพาะอยางยงการเพมศกยภาพของผเรยนใหสงขน สามารถด ารงชวตรวมกบผอนอยางมความสขบนพนฐานของความเปนไทยและความเปนสากล รวมทงมความสามารถในการประกอบอาชพหรอศกษาตอตามความถนด ความสนใจและความสามารถของแตละบคคล และไดก าหนดตารางสรปการวดและประเมนผลระดบประถมศกษาและมธยมศกษาในการตดสนผลการอาน คดวเคราะห และเขยน การตดสนผลคณลกษณะอนพงประสงค และการตดสนกจกรรมพฒนาผเรยน ดงแสดงในตารางท 12.1-12.2 (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2553: 16-18)

385

ตารางท 12.1 สรปการวดและประเมนผลระดบประถมศกษา

นกเรยนไดรบการตดสนผานรายวชา เมอสนปการศกษา

นกเรยนมคณสมบตตามเกณฑ

การเลอนชน

นกเรยนมคณสมบตตามเกณฑการจบ

ระดบประถมศกษา • เขาเรยนในรายวชานน ๆ (ซงพจารณารวมกบการมเวลาเรยนตลอดปการศกษา)

• มคะแนนในรายวชานนผานรอยละ ๕๐ (ทงนนกเรยนตองไดรบการพฒนาและผานเกณฑตวชวดทกตวในระหวางกระบวนการพฒนา)

• ใหผลการเรยนไดหลายลกษณะดงน - ระบบตวเลข

- ระบบรอยละ

- ระบบตวอกษร

- ระบบทใชค าสะทอนมาตรฐาน

การตดสนผลการอาน คดวเคราะห และเขยน

• ใหผลการประเมนเปนไมผาน ผาน ด และ ดเยยม

• ตดสนเมอสนปการศกษา • เกณฑแตละระดบอาจใหความหมาย

เปนค าอธบายระดบคณภาพ

• มเวลาเรยนตลอดปการศกษาไมนอยกวารอยละ ๘๐ ของเวลาเรยนตลอดปการศกษา

• มผลการเรยนรายวชาพนฐานผานทกรายวชา รายวชาเพมเตมตามทสถานศกษาก าหนด

• มผลการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยนผานตามเกณฑทสถานศกษาก าหนด

• มผลการประเมนคณลกษณะอนพงประสงคผานตามเกณฑทสถานศกษาก าหนด

• มผลการประเมนกจกรรมพฒนาผเรยนปละ ๔ กจกรรม

๑. กจกรรมแนะแนว

๒. กจกรรมนกเรยน

๒.๑ กจกรรมในเครองแบบ

๒.๒ กจกรรมชมนม ชมรม

๓. กจกรรมเพอสงคมและสาธารณะประโยชน (มชวโมงเขารวมตามเกณฑทสถานศกษาก าหนด)

• มเวลาเรยนครบตามทหลกสตรสถานศกษาก าหนดและสอดคลองกบหลกสตรแกนกลาง

• ทกรายวชาพนฐานมผลการประเมนผานส าหรบรายวชาเพมเตมเปนไปตามทสถานศกษาก าหนด

• มผลการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยนในระดบผาน

• มผลการประเมนคณลกษณะอนพงประสงคในระดบผาน

• มผลการประเมนกจกรรมพฒนาผเรยน ในระดบผานทกกจกรรม และปฏบตกจกรรมเพอสงคมและสาธารณะประโยชน ๖๐ ชวโมง

การตดสนผลการเรยน การเลอนชนเรยน เกณฑการจบ

ระดบประถมศกษา

386

ตารางท 12.1 สรปการวดและประเมนผลระดบประถมศกษา (ตอ)

นกเรยนไดรบการตดสนผานรายวชา เมอสนปการศกษา




ระดบประถมศกษา การตดสนผลคณลกษณะอนพงประสงค



เปนค าอธบายคณภาพ

การตดสนกจกรรมพฒนาผเรยน • ใหผลการประเมนเปนผาน ไมผาน

• ตดสนเมอสนปการศกษา • การผาน ไมผาน พจารณาจาก

- เวลาการเขารวมกจกรรม

- การปฏบตกจกรรมและผลงานของผเรยน

การสอนซอมเสรม

มงใหผเรยนพฒนาเตมศกยภาพทนทวงท

การเรยนซ าชน มคณะกรรมการพจารณาเมอไมเปนไปตามเกณฑ แตอาจพจารณาใหเลอนชนได กรณเหนวา - แมเวลาเรยนไมครบ แตขออน ๆ เปนไปตามเกณฑการเลอนชนทก าหนด

- มผลการประเมนผานมาตรฐานการเรยนรและตวชวดไมถงเกณฑในแตละรายวชาแตสถานศกษาสามารถสอนซอมเสรมไดและมคณสมบตในขออนครบตามเกณฑการเลอนชน

- มผลการประเมนผานในกลมสาระการเรยนรภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร สงคมศกษา

การเลอนชนกลางปมคณะกรรมการพจารณา

๑. ผลการเรยนในปทผานมา / ระหวางปทศกษาอยในเกณฑดเยยม

๒. มวฒภาวะทจะเรยนในชนทสงขน

๓. ผานการประเมนทกรายวชาของชนทเรยนปจจบน / ในภาคเรยนแรกของชนทจะเลอนชน

เอกสารหลกฐานการศกษา • โรงเรยนออก ปพ.๑ : ป ใหนกเรยนเมอ

- จบ ป.๖

- ลาออกศกษาตอทอน

• โรงเรยนจดท า ปพ.๓ : ป เปนหลกฐานวานกเรยนจบการศกษาและเพอตรวจสอบวฒ

- เกบไวทโรงเรยน ๑ ชด

- สงให สพท. ๑ ชด

ทมา : ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2553: 16-18)

387

ตารางท 12.2 สรปการวดและประเมนผลระดบมธยมศกษา

นกเรยนไดรบการตดสนผานรายวชา เมอสนภาคเรยน




ระดบมธยมศกษา

• เขาเรยนในรายวชานน ๆ (ซงพจารณารวมกบ การมเวลาเรยนตลอดภาคเรยน)

• มคะแนนในรายวชานนผานรอยละ ๕๐ (ทงนนกเรยนตองไดรบการพฒนาและผานเกณฑตวชวดทกตวในระหวางกระบวนการพฒนา)

• ใหตวเลขแสดงระดบผลการเรยน ๘ ระดบ

การตดสนผลการอาน คดวเคราะห และเขยน



เปนค าอธบายระดบคณภาพ

การตดสนผลคณลกษณะอนพงประสงค


• มผลการเรยนรายวชาพนฐานผานทกรายวชาและรายวชาเพมเตมตามทสถานศกษาก าหนด

• มผลการประเมนการอาน คดวเคราะหและเขยนผานตามเกณฑทสถานศกษาก าหนด

• มผลการประเมนคณลกษณะอนพงประสงคผานตามเกณฑทสถานศกษาก าหนด

• มผลการประเมนกจกรรมพฒนาผเรยนปละ ๔ กจกรรม

๑. กจกรรมแนะแนว

๒. กจกรรมนกเรยน (ม.ตน ตองรวมทง ๒ กจกรรม สวน ม.ปลาย เลอกอยางใดอยางหนง)

๒.๑ กจกรรมในเครองแบบ

๒.๒ กจกรรมชมนม ชมรม

๓. กจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน (มชวโมงเขารวมตามทสถานศกษาก าหนด)

• ระดบผลการเรยนเฉลยในปการศกษานนควรไดไมต ากวา ๑

• มหนวยกตทเรยนและทไดครบตามทหลกสตรสถานศกษาก าหนดและสอดคลองกบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช ๒๕๕๑

• ทกรายวชาพนฐานมผลการประเมนผานส าหรบรายวชาเพมเตมเปนไปตามทสถานศกษาก าหนด

• มผลการประเมนการอาน คดวเคราะหและเขยน ในระดบผาน

• มผลการประเมนกจกรรมพฒนาผเรยนในระดบผานทกกจกรรม และปฏบต

กจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน

- ม.ตน ๔๕ ชวโมง - ม.ปลาย ๖๐ ชวโมง

การตดสนผลการเรยน การเลอนชนเรยน เกณฑการจบ

ระดบมธยมศกษา

388

ตารางท 12.2 สรปการวดและประเมนผลระดบมธยมศกษา (ตอ)

นกเรยนไดรบการตดสนผานรายวชา

เมอสนภาคเรยน




ระดบมธยมศกษา การตดสนกจกรรมพฒนาผเรยน • ตดสนเมอสนปการศกษา • เกณฑแตละระดบอาจใหความหมาย

เปนค าอธบายคณภาพ

• ใหผลการประเมนเปนผาน ไมผาน

• ตดสนเมอสนปการศกษา • การผาน ไมผาน พจารณาจาก

- เวลาการเขารวมกจกรรม

- การปฏบตกจกรรมและผลงานของผเรยน

การสอนซอมเสรม มงใหผเรยนพฒนาเตมศกยภาพทนทวงท

การเรยนซ าชน มคณะกรรมการพจารณาม ๒ ลกษณะ

๑.ผเรยนมระดบผลการเรยนเฉลยในปการศกษานน ต ากวา ๑ และมแนวโนมวาจะเปนปญหาการเรยนในระดบชนทสงขน

๒. ผเรยนมผลการเรยน ๐, ร, มส เกนครงของรายวชาทลงทะเบยนในปการศกษานน

เอกสารหลกฐานการศกษา • โรงเรยนออก ปพ.๑ : บ ใหนกเรยนเมอ

- จบ ม.๓


• ออก ปพ.๑ : พ ใหนกเรยนเมอ

- จบ ม.๖


• ออก ปพ.๒ (ประกาศนยบตร) - ปพ.๒ : บ เมอจบ ม.๓

- ปพ.๒ : พ เมอจบ ม.๖

• โรงเรยนจดท า ปพ.๓ เปนหลกฐานวานกเรยนจบหลก สตรและเพอตรวจสอบวฒ

- ปพ.๓ : บ จบการศกษาภาคบงคบ

- ปพ.๓ : พ จบการศกษาขนพนฐาน

- เกบไวทโรงเรยน ๑ ชด

- สงให สพท. ๑ ชด

- สงให สพฐ. ๑ ชด

ทมา : ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2553: 16-18)

2. ระดบของการวดและประเมนผลการเรยนรตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551

การจดการศกษาในปจจบนนอกจากใหด าเนนการใหทวถงแลวยงมงเนนคณภาพอกดวย ผปกครอง สงคม และรฐตองการเหนหลกฐานอนเปนผลมาจากการจดการศกษา นนคอคณภาพของผเรยนทเปนไปตามมาตรฐานการเรยนรตามทหลกสตรก าหนด ดงนนหนวยงานทรบผดชอบนบตงแตสถานศกษาตนสงกด หนวยงานระดบชาตทไดรบมอบหมาย จงมบทบาทหนาทใน

389

การตรวจสอบคณภาพผเรยนตามความคาดหวงของหลกสตร ดงนนหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 จงก าหนดใหมการวดและประเมนผลการเรยนรใน 4 ระดบ มเจตนารมณเชนเดยวกน คอ ตรวจสอบความกาวหนาในการเรยนรของผเรยน เพอน าผลการประเมนมาใชเปนขอมลในการพฒนาอยางตอเนองตอไป ดงน 2.1 การประเมนระดบชนเรยน เปนการวดและประเมนผลทอยในกระบวนการจดการเรยนรทครผสอนด าเนนการเปนปกตและสม าเสมอในการจดการเรยนการสอน ใชเทคนคการประเมนทหลากหลาย เชน การซกถาม การสงเกต การตรวจการบาน แบบฝกหด การประเมนโครงงาน การประเมนชนงาน/ภาระงาน แฟมสะสมผลงาน การใชแบบทดสอบ ฯลฯ โดยครผสอนเปนผประเมนเองหรอเปดโอกาสใหผเรยนประเมนตนเอง เพอนประเมนเพอน ผปกครองรวมประเมน ซงการประเมนระดบชนเรยนเปนการตรวจสอบวาผเรยนมพฒนาการความกาวหนาในการเรยนร อนเปนผลมาจากการจดกจกรรมการเรยนการสอนหรอไมและมากนอยเพยงใด มสงทจะตองไดรบ การพฒนาปรบปรงและสงเสรมในดานใด นอกจากนยงเปนขอมลใหผสอนใชปรบปรงการสอนของตนดวย ทงนโดยใหสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนรและตวชวด

2.2 การประเมนระดบสถานศกษาเปนการตรวจสอบผลการเรยนของผเรยนเปนรายป/รายภาค ผลการประเมนการอาน คดวเคราะหและเขยน คณลกษณะอนเพงประสงค และกจกรรมพฒนาผเรยนและเปนการประเมนเพอใหไดขอมลเกยวกบการจดการศกษาของสถานศกษาวาสงผลตอการเรยนรของผเรยนตามเปาหมายหรอไม ผเรยนมสงทตองไดรบการพฒนาในดานใด รวมทงสามารถน าผลการเรยนของผเรยนในสถานศกษาเปรยบเทยบกบเกณฑระดบชาต และระดบเขตพนทการศกษาผลการประเมนระดบสถานศกษาจะเปนขอมลและสารสนเทศเพอการปรบปรงนโยบาย หลกสตร โครงการ หรอวธการจดการเรยนการสอน ตลอดจนเพอการจดท าแผนพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาตามแนวทางการประกนคณภาพการศกษา และการรายงานผลการจดการศกษาตอคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน ส านกงานเขตพนทการศกษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ผปกครอง และชมชน

2.3 การประเมนระดบเขตพนทการศกษา เปนการประเมนคณภาพผเรยนในระดบเขตพนทการศกษาตามมาตรฐานการเรยนรตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขน พนฐาน เพอใชเปนขอมลพนฐานในการพฒนาคณภาพการศกษาของเขตพนทการศกษาตามภาระความรบผดชอบ สามารถด าเนนการโดยประเมนคณภาพของผเรยนดวยวธการและเครองมอทเปนมาตรฐานทจดท าและด าเนนการโดยเขตพนทการศกษา หรอดวยความรวมมอกบหนวยงานตนสงกด หรอหนวยงานทเกยวของ หรอจากการตรวจสอบขอมลจากการประเมนระดบสถานศกษาในเขตพนทการศกษา

2.4 การประเมนระดบชาต เปนการประเมนคณภาพผเรยนในระดบชาตตามมาตรฐาน การเรยนรของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานสถานศกษาตองจดใหผเรยนทกคนทเรยนในชน

390

ประถมศกษาปท 3 ชนประถมศกษาปท 6 ชนมธยมศกษาปท 3 และชนมธยมศกษาปท 6 เขารบ การประเมนผลจากการประเมนใชเปนขอมลในการเทยบเคยงคณภาพการศกษาในระดบตาง ๆ เพอน าไปใชในการวางแผนยกระดบคณภาพการจดการศกษา ตลอดจนเปนขอมลสนบสนนการตดสนใจในระดบนโยบายของประเทศโดยมวตถประสงคในการประเมนผลการเรยนระดบชาตดงน (กรมวชาการ, 2544: 29-30)

2.4.1 ท าใหเปรยบเทยบผลการประเมนคณภาพระหวางระดบชนเรยนระดบสถานศกษาระดบเขตพนทการศกษาและระดบชาตตลอดจนการประเมนภายนอกไดอยางสมเหตสมผล

2.4.2 สามารถประเมนทงผลสมฤทธทางการเรยนตามหลกสตรและความถนดทาง การเรยน

2.4.3 สงเสรมและกระตนใหสถานศกษามความสนใจอยางจรงจงในการพฒนาผลสมฤทธทส าคญของหลกสตร

2.4.4 สามารถใชผลการประเมนทเปนประโยชนทงในระดบผเรยน ระดบชนเรยน ระดบสถานศกษา ระดบเขตพนทการศกษา และระดบชาต

2.4.5 สรางแรงจงใจกระตนและทาทายใหผเรยนทกคนตงใจใฝหาสมฤทธผลทาง การเรยนและดานอน ๆ

2.4.6 เพอเปนขอมลสรางความมนใจเกยวกบคณภาพของผเรยนผเกยวของทงภายในและภายนอกสถานศกษา

จากขอมลท ไดจากการประเมนในระดบตาง ๆ เปนประโยชนตอสถานศกษาใน การตรวจสอบทบทวน พฒนาคณภาพผเรยน ถอเปนภาระความรบผดชอบของสถานศกษาทจะตองจดระบบดแล ชวยเหลอ ปรบปรง แกไขสงเสรมสนบสนน เพอใหผเรยนไดพฒนาเตมตามศกยภาพบนพนฐานความแตกตางระหวางบคคลทจ าแนกตามสภาพปญหาและความตองการ


สถานศกษาในฐานะผรบผดชอบจดการศกษา จะตองจดท าระเบยบวาดวยการวดและประเมนผลการเรยนของสถานศกษาใหสอดคลองและเปนไปตามหลกเกณฑและแนวปฏบตท เปนขอก าหนดของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 เพอใหบคลากรทเกยวของทกฝายถอปฏบตรวมกน ระเบยบวาดวยการวดและประเมนผลการเรยนรตามหลกสตรของสถานศกษาเปนกรอบภาระงานและแนวปฏบตดานการวดและประเมนผลการเรยนร ซงจะต องเชอมโยงกบการเรยนรเปนกระบวนการเดยวกน สาระของระเบยบดงกลาวก าหนดบนพนฐานของ

391

นโยบายดานการเรยนการสอนและการวดและประเมนผลการเรยนรตามหลกสตรของสถานศกษา หลกการวดและประเมนผลการเรยนรตามหลกวชา หลกเกณฑการวดและประเมนผลการเรยนรตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กฎระเบยบทเกยวของและแนวปฏบตทสถานศกษาก าหนดเพมเตม ทจะสะทอนมาตรฐานการปฏบตงานของสถานศกษาทสรางความมนใจในกระบวนการด าเนนงานและความเชอมนแกสงคม ซงจะสงผลตอการพฒนาผเรยนใหมคณภาพตามเปาหมายการจดการศกษาของสถานศกษา

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ก าหนดวาการวดและประเมนผลการเรยนรเปนกระบวนการพฒนาปรบปรงการเรยนรของผเรยน และตดสนวาผเรยนมความรความสามารถ ทกษะ คณลกษณะอนพงประสงค อนเปนผลมาจากการเรยนการสอนบรรลตามมาตรฐานการเรยนรและตวชวดในระดบใด สามารถทจะไดรบการเลอนชนเรยน หรอจบการศกษาไดหรอไม สถานศกษาในฐานะผรบผดชอบจดการศกษาจะตองจดระเบยบวาดวยการวดและประเมนผลการเรยนรตามหลกสตรของสถานศกษาใหสอดคลองและเปนไปตามหลกเกณฑและแนวปฏบตทเปนขอก าหนดของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 โดยมการด าเนนการ ดงน 3.1 การจดการระบบงานวดและประเมนผลการเรยนรของสถานศกษา

การด าเนนงานวดและประเมนผลการเรยนรของสถานศกษา ครอบคลมงาน 2 สวน ไดแก งานวดและประเมนผลการเรยนรและงานทะเบยน ซงสถานศกษาโดยทวไปจะก าหนดผรบผดชอบแตละงาน อยางไรกตามสถานศกษาขนาดเลกมกจะรวมงานทงสองและมอบหมายผรบผดชอบคนเดยว

งานวดและประเมนผลการเรยนร มหนาทรบผดชอบในการจดการใหภาระงานวดและประเมนผลการเรยนรของสถานศกษาเปนไปอยางมประสทธภาพ ใหค าปรกษาเกยวกบการวดและประเมนผลการเรยนรกบผสอนและผเรยน ตลอดจนด าเนนการเกยวกบการสรางเสรมความเขมแขงในเทคนควธการวดและประเมนผลการเรยนรใหบคลากรของสถานศกษา ส าหรบงานทะเบยนจะรบผดชอบดานเอกสารหลกฐานการศกษา เอกสารการประเมนผลตาง ๆ เพอการบนทกหลกฐานการศกษา การจดเกบเอกสารหลกฐานการศกษาอยางเปนระบบ และการออกเอกสารหลกฐานการศกษา เปนตน

ภาระงานวดและประเมนผลการเรยนรมความเกยวของกบฝายตาง ๆ ในสถานศกษานบตงแตระดบนโยบาย ในการก าหนดนโยบายการวดผล การจดท าระเบยบวาดวยการวดและประเมนผลการเรยนรของสถานศกษา เพอใหบคลากรทกฝายทเกยวของถอปฏบตและยงเกยวของกบผเรยนทกคนตงแตเขาเรยนจนจบการศกษาและออกจากสถานศกษา จงจ าเปนทสถานศกษาตองวเคราะหภาระงานก าหนดกระบวนการท างานและผรบผดชอบแตละขนตอนอยางชดเจนเหมาะสม การมอบหมายภารกจเกยวกบการวดและประเมนผลการเรยนรใหแกบคลากรฝายตาง ๆ ของสถานศกษารบผดชอบ แสดงในตารางท 12.3

392

ตารางท 12.3 การมอบหมายภารกจการวดและประเมนผลการเรยนรใหบคลากรฝายตาง ๆ ของสถานศกษารบผดชอบ

ผปฏบต บทบาทหนาทในการด าเนนงานการวดและประเมนผลการเรยนร 1. คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน

1.1 อนมตและใหความเหนชอบหลกสตรสถานศกษาและระเบยบการวด และประเมนผลการเรยนรของสถานศกษา

1.2 อนมตและใหความเหนชอบตอหลกเกณฑและแนวปฏบตในการวดและประเมนผลการเรยนรตามกลมสาระการเรยนรทง 8 กลม

1.3 อนมตและใหความเหนชอบตอหลกเกณฑและแนวปฏบตในการประเมนความสามารถในการอาน คดวเคราะหและเขยน

1.4 อนมตและใหความเหนชอบตอคณลกษณะอนพงประสงคของสถานศกษาเกณฑและแนวปฏบตในการประเมนคณลกษณะอนพงประสงคของสถานศกษา

1.5 อนมตและใหความเหนชอบกจกรรมพฒนาผเรยนของสถานศกษาเกณฑและแนวปฏบตในการประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน

1.6 อนมตและใหความเหนชอบกระบวนการและวธการสอนซอมเสรมการแกไขผลการเรยนและอนๆ

1.7 ก ากบ ตดตามการด าเนนการจดการเรยนการสอนตามกลมสาระการเรยนร การพฒนาความสามารถดานการอาน คดวเคราะหและเขยน การพฒนาคณลกษณะอนประสงคและการจดกจกรรมพฒนาผเรยน

1.8 ก ากบ ตดตาม การวดและประเมนผล และการตดสนผลการเรยน

2. คณะกรรมการบรหารหลกสตรและวชาการของสถานศกษา

2.1 จดท าระเบยบวาดวยการวดและประเมนผลการเรยนรของสถานศกษา 2.2 จดท าแผนการประเมนผลการเรยนรของหลกสตรแกนกลางและสาระเพมเตมของรายวชาตาง ๆ ในแตละกลมสาระการเรยนร โดยวเคราะหจากมาตรฐานการเรยนรของกลมสาระการเรยนรและจดท ารายวชาพรอมเกณฑการประเมน

2.3 ก าหนดสงทตองการประเมนในการอาน คดวเคราะหและเขยนคณลกษณะอนพงประสงคของสถานศกษา กจกรรมพฒนาผเรยนของสถานศกษาพรอมเกณฑการประเมนและแนวทางการปรบปรงแกไขผเรยน

2.4 ก าหนดการตรวจสอบและรายงานสมรรถนะส าคญของผเรยน

393

ตารางท 12.3 การมอบหมายภารกจการวดและประเมนผลการเรยนรใหบคลากรฝายตาง ๆ ของสถานศกษารบผดชอบ (ตอ)

ผปฏบต บทบาทหนาทในการด าเนนงานการวดและประเมนผลการเรยนร 2.5 ก าหนดวธการเทยบโอนผลการเรยนจ านวนรายวชา จ านวนหนวยกต

เพอการเทยบโอนผลการเรยน

3. คณะ อนกรรมการกลมสาระการเรยนรและกจกรรมพฒนาผเรยน

3.1 ก าหนดแนวทางการจดการเรยนรของกลมสาระการเรยนรตางๆการจดกจกรรมพฒนาผเรยนพรอมแนวทางการวดและประเมนผล 3.2 สนบสนนการจดการเรยนร การจดกจกรรมพฒนาผเรยนและการวดและ

ประเมนผลการเรยนรและตดสนผลการเรยนตามแนวทางทก าหนดไว 3.3 พจารณาใหความเหนชอบผลการวดและประเมนผลการเรยนรสาระการ

เรยนรรายป / รายภาคและกจกรรมพฒนาผเรยน

4. คณะกรรมการพฒนาและประเมนการอานคดวเคราะหและเขยน

4.1 ก าหนดแนวทางในการพฒนาและการประเมนความสามารถการอาน คดวเคราะห และเขยน

4.2 ด าเนนการประเมนความสามารถการอาน คดวเคราะห และเขยน 4.3 ตดสนผลการพฒนาความสามารถการอาน คดวเคราะห และเขยนของผเรยนรายป / รายภาคและการจบการศกษาแตละระดบ

5. คณะกรรมการพฒนาและประเมนคณลกษณะอนพงประสงคของสถานศกษา

5.1 ก าหนดแนวทางการพฒนา แนวทางการประเมนเกณฑ การประเมนและแนวทางการปรบปรงแกไขคณลกษณะอนพงประสงค 5.2 พจารณาตดสนผลการประเมนคณภาพคณลกษณะอนพงประสงครายป/รายภาคและการจบการศกษาแตละระดบ 5.3 จดระบบการปรบปรงแกไขคณลกษณะอนพงประสงคดวยวธการเหมาะสมและสงตอขอมลเพอการพฒนาอยางตอเนอง

6. คณะกรรมการเทยบโอนผลการเรยน

6.1 จดท าสาระ เครองมอ และวธการเทยบโอนผลการเรยนของรายวชาและกลมสาระการเรยนรตาง ๆ

6.2 ด าเนนการเทยบโอนผลการเรยนใหกบผเรยนทรองขอ 6.3 ประมวลผลและตดสนผลการเทยบโอน

6.4 เสนอผลการเทยบโอนตอคณะกรรมการบรหารหลกสตรและวชาการของสถานศกษาใหความเหนชอบและเสนอผบรหารสถานศกษาตดสนอนมตการเทยบโอน

394


ผปฏบต บทบาทหนาทในการด าเนนงานการวดและประเมนผลการเรยนร 7. ผบรหารสถานศกษา

7.1 เปนเลขานการคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 7.2 เปนประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตรและวชาการของสถานศกษา 7.3 อนมตผลการประเมนผลการเรยน รายป/รายภาค และตดสนอนมตการเลอนชนเรยน การซ าชน การจบการศกษา

7.4 ใหค าแนะน าขอปรกษาหารอเกยวกบการด าเนนงานแกบคลากรในสถานศกษา 7.5 ก ากบตดตามใหการด าเนนงานการวดและประเมนผลการเรยนบรรลเปาหมาย 7.6 น าผลการประเมนไปจดท ารายงานผลการด าเนนงาน ก าหนดนโยบายและวางแผนพฒนาการจดการศกษา

8. ผสอน 8.1 จดท าแผนการจดการเรยนรแผนการประเมนผลการเรยนรในรายวชาทรบผดชอบใหสอดคลองกบแนวปฏบตและปฏทนปฏบตงาน 8.2 ท าการวดและประเมนผลระหวางเรยนควบคกบการจดกจกรรมการเรยนรตามแผนทก าหนดพรอมกบปรบปรงแกไขผเรยนทมขอบกพรอง 8.3 ประเมนตดสนผลการเรยนรของผเรยนในรายวชาทสอนหรอกจกรรมทรบผดชอบเมอสนสดการเรยนรายป/รายภาคสงหวหนากลมสาระการเรยนรหรอกจกรรมพฒนาผเรยน 8.4 น าผลการประเมนไปวเคราะหเพอพฒนาการจดการเรยนการสอน 8.5 ตรวจสอบสมรรถนะส าคญของผเรยน

9. ครวดผล 9.1 สงเสรมพฒนาระบบและเทคนควธการวดและประเมนผลการเรยนรดานตาง ๆ แกครและบคลากรของสถานศกษา

9.2 ใหค าปรกษา ตดตาม ก ากบการวดและประเมนผลการเรยนรของสถานศกษาใหเปนไปตามหลกวชาการและแนวทางทสถานศกษาก าหนดไว 9.3 ตรวจสอบ กลนกรอง ปรบปรงคณภาพของวธการ เครองมอวดและประเมนผลการเรยนรของสถานศกษา 9.4 ปฏบตงานรวมกบนายทะเบยนในการรวบรวม ตรวจสอบและประมวลผลการประเมนผลการเรยนรของผเรยนแตละคน

395


ผปฏบต บทบาทหนาทในการด าเนนงานการวดและประเมนผลการเรยนร 10.นายทะเบยน

10.1 ปฏบตงานรวมกบครวดผลในการรวบรวม ตรวจสอบและบนทกผลการประมวลขอมลผลการเรยนของผเรยนแตละคน

10.2 ตรวจสอบและสรปขอมลผลการเรยนของผเรยนรายบคคลแตละชนปและเมอจบการศกษา เพอเสนอรายชอผมคณสมบตครบถวนใหคณะกรรมการบรหารหลกสตรและวชาการของสถานศกษาใหความเหนชอบ และเสนอใหผบรหารสถานศกษาตดสนและอนมตผลการเลอนชนเรยน และจบการศกษาแตละระดบ 10.3 จดท าเอกสารหลกฐานการศกษา

3.2 องคประกอบของการวดและประเมนผลการเรยนร ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551

ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ก าหนดจดหมาย สมรรถนะส าคญของผเรยน และมาตรฐานการเรยนรเปนเปาหมายและกรอบทศทางในการพฒนาผเรยนใหเปนคนดมปญญา มคณภาพชวตทดและมขดความสามารถในการแขงขนในเวทระดบโลก ก าหนดใหผเรยนไดเรยนรตามมาตรฐานการเรยนรและตวชวดทก าหนดในกลมสาระการเรยนร 8 กลมสาระ มความสามารถดานการอาน คดวเคราะหและเขยน มคณลกษณะอนพงประสงค และเขารวมกจกรรมพฒนาผเรยน การวดและประเมนผลการเรยนรมองคประกอบตาง ๆ ดงแสดงในภาพท 12.1

396

ภาพท 12.1 แสดงองคประกอบการวดและประเมนผลการเรยนร ทมา : สมชาย วรกจเกษมสกล (2559: 383)

3.2.1 การวดและประเมนผลการเรยนรตามรายกลมสาระการเรยนร ครผสอนตองด าเนนการวดและประเมนผลการเรยนรผ เรยนเปนรายวชา ตามตวชวดทก าหนดในหนวย การเรยนรดวยวธการทหลากหลาย ใหไดผลการประเมนตามความสามารถทแทจรงของผเรยนโดยด าเนนการวดและประเมนผลการเรยนรไปพรอมกบการจดการเรยนร เชน การสงเกตพฒนาและความประพฤตของผ เรยน การสงเกตพฤตกรรมการเรยนการรวมกจกรรมและการทดสอบ ซงครผสอนตองน านวตกรรมการวดและประเมนผลการเรยนรทหลากหลาย เชน การประเมนตามสภาพจรง การประเมนการปฏบตงาน และการประเมนจากแฟมสะสมผลงานไปใชในการประเมน ผลการเรยนรควบคไปกบการใชแบบทดสอบแบบตาง ๆ และตองใหความส าคญกบการประเมนระหวางป/ภาคมากกวาการประเมนปลายป/ปลายภาค ดงแสดงในภาพท 12.2

มาตรฐาน / ตวชวดการเรยนรใน 8 กลมสาระ

การอาน

คดวเคราะหและเขยน


อนพงประสงค

กจกรรม

พฒนาผเรยน

คณภาพผเรยน

397

ภาพท 12.2 องคประกอบการวดและประเมนผลการเรยนรตามกลมสาระการเรยนร ทมา : สมชาย วรกจเกษมสกล (2559: 384)

ในการประเมนผลการเรยนรตามกลมสาระการเรยนรทง 8 กลมสาระตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 เปนการประเมนผลการเรยนรตามตวชวดในหลกสตร ซงจะน าไปส การสรปผลการเรยนรของผ เรยนตามมาตรฐานการเรยนร ซงภารกจของสถานศกษาใน การด าเนนการประเมนผลการเรยนรตามกลมสาระการเรยนร มดงน

1) ก าหนดสดสวนคะแนนระหวางเรยนกบคะแนนปลายป/ปลายภาค โดยใหความส าคญของคะแนนระหวางเรยนมากกวาคะแนนปลายป/ปลายภาค เชน 60:40, 70:30, 80:20

เปนตน

2) ก าหนดเกณฑการตดสนผลการเรยน โดยพจารณาความเหมาะสมตามระดบชนเรยน เชน ระดบประถมศกษาอาจก าหนดเปนระดบผลการเรยน หรอระดบคณภาพการปฏบตของผเรยนเปนระบบตวเลข ระบบตวอกษร ระบบรอยละและระบบคณภาพสะทอนมาตรฐาน ส าหรบระดบมธยมศกษาก าหนดเปนระดบผลการเรยน 8 ระดบ และก าหนดเงอนไขตาง ๆ ของผลการเรยน เชนการประเมนทยงไมสมบรณ (ได ร.) การไมมสทธเขารบการสอบ (ได มส.) เปนตน นอกจากน สถานศกษาอาจก าหนดคณลกษณะของความส าเรจตามมาตรฐานการศกษาแตละชนปเปนระดบคณภาพเพมอกกได

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร

กลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ

กลมสาระการเรยนร การงานอาชพ

กลมสาระการเรยนร สขศกษาและพละศกษา

กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษาฯ

กลมสาระการเรยนรศลปะ

การวดและประเมนการเรยนรดวยวธการทหลากหลายของบรณาการในการเรยนการสอน

398

3) ก าหนดแนวปฏบตในการสอนซอมเสรม การสอบแกตว กรณผเรยนมระดบผล การเรยน “0” แลวแนวด าเนนการกรณผเรยนมผลการเรยนทมเงอนไขคอ “ร.” “มส.”

4) ก าหนดแนวปฏบตในการอนมตผลการเรยน

5) ก าหนดแนวทางในการรายงานผลการประเมนตอผเกยวของ เชน ผปกครอง 6) ก าหนดแนวทาง วธการในการก ากบ ตดตามการบนทกผลการประเมนในเอกสาร

หลกฐานการศกษา ทงแบบทหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และแบบทสถานศกษาก าหนด

3.2.2 การประเมนการอาน คดวเคราะหและเขยน เปนการประเมนศกยภาพของผเรยนใน การอาน การฟง การด และการรบร จากหนงสอ เอกสารและสอตาง ๆ ไดอยางถกตอง แลวน ามาคดวเคราะหเนอหาสาระทน าไปสการแสดงความคดเหน การสงเคราะหสรางสรรคในเรองตาง ๆ และถายทอดความคดนนดวยการเขยนซงสะทอนถงสตปญญาความร ความเขาใจ ความสามารถในการคดวเคราะห แกปญหา และสรางสรรคจนตนาการอยางเหมาะสม และมคณคาแกตนเอง สงคมและประเทศชาต พรอมดวยประสบการณ และทกษะในการเขยนทมส านวนภาษาถกตอง มเหตผลและล าดบขนตอนในการน าเสนอ สามารถสรางความเขาใจแกผ อานไดอยางชดเจนตามระดบความสามารถในแตละระดบชน การประเมนการอาน คดวเคราะหและเขยน สรปผลเปนรายป/รายภาคเพอวนจฉยและใชเปนขอมลเพอประเมนการเลอนชนเรยนและการจบการศกษาระดบตาง ๆ กระบวนการทตอเนองของการอาน คดวเคราะห และเขยน ดงแสดงในภาพท 12.3

ภาพท 12.3 กระบวนการทตอเนองของการอาน คดวเคราะห และเขยน


การอาน (รบสาร)

การคด

วเคราะห

การเขยน (สงสาร)

หนงสอ เอกสาร วทย โทรทศน สอตาง ๆ ฯลฯ

แลวสรปเปนความรความเขาใจของตนเอง

วเคราะห สงเคราะห หาเหตผล

แกปญหาและสรางสรรค

ถายทอดความร ความคด สอสารใหผอนเขาใจ

399

ในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ไดก าหนดใหมการประเมนการอาน คดว เคราะห และเขยน ดงนนสถานศกษาตองวางแผนการพฒนาความสามารถ ดานการอาน คดวเคราะห และเขยน ควบคไปกบการจดการเรยนรในรายวชาตาง ๆ สถานศกษาอาจก าหนดขนตอนด าเนนการ ดงแสดงในภาพท 12.4

ภาพท 12.4 ขนตอนการพฒนาและประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยนของสถานศกษา


ประชมชแจงแนวการสงเสรม/พฒนา ก าหนดเกณฑ การประเมนและแนวทางการวดและประเมนผล

ด าเนนการสงเสรม/พฒนา ควบคกบการจดกจกรรม

การเรยนร 8 กลมสาระ/โครงการ/กจกรรมสงเสรม

วดผล ประเมนผล บนทกผล (สรปผล)

ประมวลผล สรปผล

คณะกรรมการพฒนาและประเมน

การอาน คดวเคราะห และเขยน

ครผสอน

ครผสอน ครทปรกษา/ครประจ าชน

หรอผทไดรบมอบหมาย

คณะกรรมการพฒนาและประเมน

การอาน คดวเคราะหและเขยน

ไมผาน

ซอมเสรม

ไมผาน

ดเยยม

ด

ไมผาน

- ครประจ าชน

- ครทปรกษา

- นายทะเบยน

ผาน

400

3.2.3 การประเมนคณลกษณะอนพงประสงค ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 และตามทสถานศกษาก าหนดเพมเตม เปนการประเมนรายคณลกษณะแลวรวบรวมผลการประเมนจากผประเมนทกฝายน ามาพจารณาสรปผลเปนรายป/รายภาค เพอใชเปนขอมลประเมนการเลอนชนเรยนและการจบการศกษาระดบตา ง ๆ ดงแสดงองคประกอบ คณลกษณะอนพงประสงคในภาพท 12.5

ภาพท 12.5 องคประกอบการวดและประเมนคณลกษณะอนพงประสงค ทมา : สมชาย วรกจเกษมสกล (2559: 389)

ส าหรบการประเมนคณลกษณะอนพงประสงคนน สถานศกษาควรจดใหมการประเมนเปนระยะ ๆ โดยอาจประเมนผลเปนรายสปดาห รายเดอน รายภาค รายปดวย เพอใหมการสงสมและการพฒนาอยางตอเนอง โดยเฉพาะการน าไปใชในชวตประจ าวนและประเมนผลสรปเมอจบปสดทายของแตละระดบการศกษา ดงแสดงขนตอนการประเมนคณลกษณะอนพงประสงคของสถานศกษา ดงแสดงในภาพท 12.6

คณลกษณะอนพงประสงค

มจต รกชาต สาธารณะ ศาสตร

กษตรย รกความ ซอสตย เปนไทย สจรต

คณลกษณะ อนพงประสงค มงมนใน มวนย

การท างาน

อยอยาง ใฝเรยนร พอเพยง

401

ภาพท 12.6 ขนตอนการด าเนนการประเมนคณลกษณะอนพงประสงคของสถานศกษา


3.2.4 การประเมนกจกรรมพฒนาผ เรยน เปนการประเมนการปฏบตกจกรรมตามจดประสงคและเวลาในการเขารวมกจกรรมตามเกณฑทก าหนดไวในแตละกจกรรมและใชเปนขอมลประเมน การเลอนชนเรยนและการจบการศกษาระดบตาง ๆ กจกรรมพฒนาผเรยน แสดงในภาพท 12.7 และขนตอนการประเมนกจกรรมพฒนาผเรยน แสดงในภาพท 12.8

สงเสรม/ พฒนาผเรยน

ประชมชแจงแนวทาง การประเมน การเกบรวบรวม

การรายงานความกาวหนา

การรายงานผล และสรปผล

ประเมน บนทก วเคราะห แปลผล และรายงานผล

การประเมนตอผเกยวของ

1. เกบรวบรวม

2. วเคราะห/สงเคราะหผล

3. สรปผล

4. บนทกขอมลใน ปพ.1

น าขอมลทไดมาวางแผนพฒนา

คณะกรรมการพฒนาและ

ประเมนคณลกษณะ


ครผสอน

ครทปรกษา ครประจ าชน

หรอผทไดรบมอบหมาย

งานทะเบยน-วดผล

คณะกรรมการ

402

ภาพท 12.7 กจกรรมพฒนาผเรยน

ตามเกณฑ ไมตามเกณฑ

ภาพท 12.8 ขนตอนการประเมนกจกรรมพฒนาผเรยน


กจกรรมแนะแนว กจกรรมพฒนาผเรยน

กจกรรมเพอสงคมและ

สาธารณประโยชน

กจกรรมนกเรยน

- ลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด

ผบ าเพญประโยชนและ

นกศกษาวชาทหาร

- ชมนม/ชมรม


แนะแนว กจกรรมเพอสงคมฯ ลกเสอฯ ผบ าเพญฯ

ชมนม/ชมรม

เกณฑการประเมน 1. เวลาการเขารวมกจกรรม 2. การปฏบตกจกรรม 3. ผลงาน/ชนงาน

ประเมน

ผาน

ไมผาน

ซอมเสรม

สงผลการประเมน

403

3.2.5 การประเมนกจกรรมพฒนาผเรยนตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ของสถานศกษา

ในการประเมนกจกรรมพฒนาผเรยนตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 สถานศกษาควรมการด าเนนการประเมนกจกรรมพฒนาผ เรยนท เปนขนตอนทชดเจน ดงน (สมชาย วรกจเกษมสกล (2559: 392)

3.2.5.1 การประเมนกจกรรมพฒนาผเรยนรายกจกรรม มแนวปฏบต ดงน 1) ประเมนกจกรรมพฒนาผเรยน จากการปฏบตกจกรรมและผลงานของผเรยนตาม

เกณฑทสถานศกษาก าหนด ดวยวธการทหลากหลาย และใชการประเมนตามสภาพจรง 2) ตรวจสอบเวลาเขารวมกจกรรมของผเรยนวา เปนไปตามเกณฑทสถานศกษา

ก าหนดไวหรอไม 3) ในกรณท กจกรรมใดตองใชเวลาปฏบตตลอดป เมอสนภาคเรยนแรก ควรจดใหม

การประเมนผลการปฏบตกจกรรมของผเรยน เพอสรปความกาวหนา ปรบปรงแกไข และรายงานใหผปกครองทราบ (โดยน าผลการประเมนในภาคเรยนแรกไปรวมกบผลการประเมนในภาคเรยนทสองเพอตดสนผลการผานกจกรรมพฒนาผเรยนและเมอจบปการศกษาในระดบประถมศกษาและเมอสนภาคเรยนในระดบมธยมศกษา)

4) ผเรยนทมเวลาการเขารวมกจกรรม การปฏบตกจกรรมและผลงานของผเรยนตามเกณฑทสถานศกษาก าหนด เปนผผานการประเมนรายกจกรรมและน าผลการประเมนไปบนทกในระเบยนแสดงผลการเรยน

5) ผ เรยนทมการประเมนไมผานในเกณฑเวลาการเขารวมกจกรรมหรอเกณฑ การปฏบตกจกรรมและผลงานของผเรยนหรอทงสองเกณฑ ถอวาไมผานการประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน ผสอนตองด าเนนการซอมเสรมและประเมนจนผาน ทงนควรด าเนนการใหเสรจสนในปการศกษานน ยกเวนมเหตสดวสยใหอยในดลยพนจของสถานศกษา

3.2.5.2 การประเมนกจกรรมพฒนาผเรยนเพอเลอนชนและจบระดบการศกษา

การประเมนกจกรรมพฒนาผ เรยน เพอเลอนชนและจบระดบการศกษาเปน การประเมนผานกจกรรมพฒนาผเรยน เปนรายป/รายภาค เพอสรปผลการผานในแตละกจกรรม สรปผลรวมเพอเลอนชนและประมวลผลรวมในปสดทายเพอการจบแตละระดบการศกษา โดย การด าเนนการดงกลาวมแนวปฏบต ดงน

1) ก าหนดใหมผรบผดชอบในการรวบรวมขอมลเกยวกบการรวมกจกรรมพฒนาผเรยนของผเรยนทกคนตลอดระดบการศกษา

404

2) ผรบผดชอบสรปและตดสนผลการรวมกจกรรมพฒนาผเรยนเปนรายบคคลตามเกณฑทสถานศกษาก าหนด เกณฑการจบแตละระดบการศกษาทสถานศกษาก าหนดนน ผเรยนจะตองผานกจกรรม 3 กจกรรมส าคญ ดงน

2.1 กจกรรมแนะแนว

2.2 กจกรรมนกเรยน ไดแก (1) กจกรรมลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด ผบ าเพญประโยชน และนกศกษาวชาทหาร (2) กจกรรมชมนมชมรม (3) กจกรรมเพอสงคม และสาธารณประโยชน

2.3 น าเสนอผลการประเมนตอคณะอนกรรมการกลมสาระการเรยนรและกจกรรมพฒนาผเรยนเพอใหความเหนชอบ

4) เสนอผบรหารสถานศกษา พจารณาอนมตผลการประเมนกจกรรมพฒนาผเรยนผานเกณฑการจบแตละระดบการศกษา

3.3 เกณฑการวดและประเมนผลการเรยนร 3.3.1 ระดบประถมศกษา

3.3.1.1 การตดสนผลการเรยนหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ไดก าหนดโครงสราง เวลาเรยน มาตรฐานการเรยนรและตวชวด การอาน คดวเคราะห และเขยน คณลกษณะอนพงประสงคและกจกรรมพฒนาผเรยน ทสถานศกษาตองจดใหผเรยนเกด การเรยนรมคณภาพเตมตามศกยภาพและใหสถานศกษาก าหนดหลกเกณฑการวดและประเมนผล การเรยนรเพอตดสนผลการเรยนของผเรยน ดงน

1) ผเรยนตองมเวลาเรยนไมนอยกวารอยละ 80 ของเวลาเรยนทงหมด

2) ผเรยนตองไดรบการประเมนทกตวชวด และผานตามเกณฑทสถานศกษาก าหนด

3) ผเรยนตองไดรบการตดสนผลการเรยนทกรายวชา

4) ผเรยนตองไดรบการประเมนและมผลการประเมนผานตามเกณฑทสถานศกษาก าหนดในการอาน คดวเคราะห และเขยน คณลกษณะอนพงประสงค และกจกรรมพฒนาผเรยน

3.3.1.2 การใหระดบผลการเรยน สถานศกษาตองก าหนดเกณฑการตดสนผล การเรยนซงสามารถอธบายผลการตดสนวาผเรยนตองมความร ทกษะและคณลกษณะโดยรวมอยในระดบใด จงจะยอมรบวาผานการประเมน โดยทการตดสนผลการเรยนรายวชาของกลมสาระการเรยนร สถานศกษาสามารถใหระดบผลการเรยน 8 ระดบ ดงแสดงในตารางท 12.4

405

ตารางท 12.4 การเปรยบเทยบระดบผลการเรยนระบบทแตกตาง

คะแนนรอยละ ระบบตวเลข ระบบอกษร ระบบคณภาพ

แบบ 1 แบบ 2 แบบ 3

80-100 4.00 A ดเยยม ดเยยม

75-79

70-74

3.50

3.00

B+

B

ด

ด

65-69

60-64

2.50

2.00

C+

C

พอใช

ผาน

55-59

50-54

1.50

1.00

D+

D

ผาน ผาน

0-49 0.00 E ไมผาน ไมผาน ไมผาน

การประเมนกจกรรมพฒนาผเรยนและคณลกษณะอนพงประสงคนนใหระดบผลการประเมนเปนผานและไมผาน และการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยน กรณทผานใหระดบผล การเรยนเปนดเยยม ดและผาน การประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยน รายละเอยดเกณฑ การประเมนดงแสดงในตารางท 12.5 คณลกษณะอนพงประสงคประสงค และกจกรรมพฒนาผเรยน รายละเอยดเกณฑการประเมน ดงแสดงในตารางท 12.6

ตารางท 12.5 เกณฑการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยน

ดเยยม

หมายถง มผลงานทแสดงถงความสามารถในการอาน คดวเคราะห และเขยน ทมคณภาพดเลศอยเสมอ

ด หมายถง มผลงานทแสดงถงความสามารถในการอาน คดวเคราะห และเขยน ทมคณภาพเปนทยอมรบ

ผาน หมายถง มผลงานทแสดงถงความสามารถในการอาน คดวเคราะห และเขยน ทมขอบกพรองบางประการ

ไมผาน

หมายถง ไมมผลงานทแสดงถงความสามารถในการอาน คดวเคราะห และเขยน หรอถามผลงาน ผลงานนนยงมขอบกพรองทตองไดรบการปรบปรงแกไขหลายประการ

เกณฑการตดสน

การอาน คดวเคราะห และเขยน

406

ตารางท 12.6 เกณฑการประเมนคณลกษณะอนพงประสงค และกจกรรมพฒนาผเรยน

ดเยยม

หมายถง ผเรยนปฏบตตนตามคณลกษณะจนเปนนสย และน าไปใชในชวตประจ าวน เพอประโยชนสขของตนเองและสงคม โดยพจารณาจากผลการประเมนระดบดเยยม จ านวน ๕-๘ คณลกษณะและไมมคณลกษณะใดไดผลการประเมนต ากวาระดบด

ด หมายถง ผเรยนมคณลกษณะในการปฏบตตามกฎเกณฑ เพอใหเปนการยอมรบของสงคม โดยพจารณาจาก

๑. ไดผลการประเมนระดบดเยยม จ านวน ๑-๔ คณลกษณะ

และไมมคณลกษณะใดไดผลการประเมนต ากวาระดบด หรอ

๒. ไดผลการประเมนระดบดเยยม จ านวน ๔ คณลกษณะ

และไมมคณลกษณะใดไดผลการประเมนต ากวาระดบผาน หรอ

๓. ไดผลการประเมนระดบด จ านวน ๕-๘ คณลกษณะ

และไมมคณลกษณะใดไดผลการประเมนต ากวาระดบผาน

ผาน หมายถง ผเรยนรบรและปฏบตตามกฎเกณฑและเงอนไขทสถานศกษาก าหนดโดยพจารณาจาก

๑.ไดผลการประเมนระดบผาน จ านวน ๕-๘ คณลกษณะ


หรอ

๒. ไดผลการประเมนระดบด จ านวน ๔ คณลกษณะ


ไมผาน

หมายถง ผเรยนรบรและปฏบตไดไมครบตามกฎเกณฑและเงอนไขทสถานศกษาก าหนด โดยพจารณาจากผลการประเมนระดบไมผาน ตงแต ๑ คณลกษณะ

“ผ” หมายถง ผเรยนมเวลาเขารวมกจกรรมพฒนาผเรยน ปฏบตกจกรรมและมผลงานตามเกณฑทสถานศกษาก าหนด

“มผ” หมายถง ผเรยนมเวลาเขารวมกจกรรมพฒนาผเรยน ปฏบตกจกรรมและมผลงานไมเปนไปตามเกณฑทสถานศกษาก าหนด








407

3.3.1.3 การเลอนชน สถานศกษาสามารถก าหนดเกณฑการเลอนชน โดยพจารณาใหสอดคลองกบเกณฑการตดสนผลการเรยน ตลอดจนก าหนดเกณฑเกยวกบการผานตวชวดใหชดเจนและประกาศใหทราบทวกน สถานศกษาสามารถก าหนดเกณฑการเลอนชนได ดงน

1) ผเรยนตองมเวลาเรยนตลอดปการศกษาไมนอยกวารอยละ 80 ของเวลาเรยนทงหมด

2) ผเรยนตองไดรบการประเมนทกตวชวดและผานตามเกณฑตามทสถานศกษาก าหนด

3) ผเรยนตองไดรบการตดสนผลการเรยนทกรายวชา 4) ผเรยนตองไดรบการประเมนและมผลการประเมนผานตามเกณฑทสถานศกษา

ก าหนดในการอาน คดวเคราะห และเขยน คณลกษณะอนพงประสงคและกจกรรมพฒนาผเรยน

3.3.2 ระดบมธยมศกษา

3.3.2.1 การตดสนผลการเรยน

การตดสนผลการเรยนในระดบมธยมศกษามการตดสนในหลายลกษณะ คอ การผานรายวชาก าหนดเปนภาคเรยน การเลอนชนปก าหนดเปนปการศกษาและการจบระดบชนก าหนดเปนระดบมธยมศกษาตอนตนและระดบมธยมศกษาตอนปลาย หลกเกณฑการวดและประเมนผล การเรยนรเพอตดสนผลการเรยนของผเรยนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 มดงน

1) ตดสนผลการเรยนเปนรายวชา ผเรยนตองมเวลาเรยนตลอดภาคเรยนไมนอยกวารอยละ 80 ของเวลาเรยนทงหมดในรายวชานน ๆ

2) ผเรยนตองไดรบการประเมนทกตวชวดและผานตามเกณฑทสถานศกษาก าหนด

3) ผเรยนตองไดรบการตดสนผลการเรยนทกรายวชา 4) ผเรยนตองไดรบการประเมนและมผลการประเมนผานตามเกณฑทสถานศกษา

ก าหนดในการอาน คดวเคราะหและเขยน คณลกษณะอนพงประสงคและกจกรรมพฒนาผเรยน การพจารณาเลอนชน ถาผเรยนมขอบกพรองเพยงบางตวชวด ซงสถานศกษาพจารณาเหนวาสามารถพฒนาและสอนซอมเสรมได กใหอยในดลยพนจของสถานศกษาทจะผอนผนใหเลอนชนได

3.3.2.2 การใหระดบผลการเรยน

ในการตดสนเพอใหระดบผลการเรยนรายวชาของกลมสาระการเรยนร ใหใชตวเลขแสดงระดบผลการเรยนเปน 8 ระดบ

รายวชาทจะนบหนวยกตไดจะตองไดระดบผลการเรยนตงแต 1 ขนไป โดยมแนว การใหระดบผลการเรยน ในลกษณะเดยวกบในระดบประถมศกษา

408

การประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยน และคณลกษณะอนพงประสงคนน ใหระดบผลการประเมนเปนผานและไมผาน กรณทผานใหระดบผลการเรยนเปนดเยยม ดและผานมลกษณะคลายกบตวอยางเกณฑการประเมนในระดบประถมศกษาในตารางท 12.5 และตารางท 12.6

การประเมนกจกรรมพฒนาผ เรยน จะตองพจารณาทงเวลาเขารวมกจกรรม การปฏบตกจกรรมและผลงานของผเรยน ตามเกณฑทสถานศกษาก าหนดและใหผลการเขารวมกจกรรมเปนผาน และไมผาน

3.3.2.3 การจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน

1) ผเรยนเรยนรายวชาพนฐานและเพมเตมไมเกน 81 หนวยกต โดยเปนรายวชาพนฐาน 63 หนวยกต และรายวชาเพมเตมตามทสถานศกษาก าหนด

2) ผเรยนตองไดหนวยกต ตลอดหลกสตรไมนอยกวา 77 หนวยกต โดยเปนรายวชาพนฐาน 63 หนวยกต และรายวชาเพมเตม 14 หนวยกต

3) ผเรยนมผลการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยน ในระดบผานเกณฑ การประเมนตามทสถานศกษาก าหนด

4) ผ เรยนมผลการประเมนคณลกษณะอนพงประสงค ในระดบผานเกณฑ การประเมนตามทสถานศกษาก าหนด

5) ผเรยนเขารวมกจกรรมพฒนาผเรยนและมผลการประเมนผานเกณฑการประเมนตามทสถานศกษาก าหนด

3.3.2.4 การจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลาย

1) ผเรยนเรยนรายวชาพนฐานและเพมเตมไมนอยกวา 81 หนวยกต โดยเปนรายวชาพนฐาน 39 หนวยกต และรายวชาเพมเตมตามทสถานศกษาก าหนด

2) ผเรยนตองไดหนวยกต ตลอดหลกสตรไมนอยกวา 77 หนวยกต โดยเปนรายวชาพนฐาน 39 หนวยกต และรายวชาเพมเตม 38 หนวยกต

3) ผเรยนมผลการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยน ในระดบผานเกณฑ การประเมนตามทสถานศกษาก าหนด

4) ผ เรยนมผลการประเมนคณลกษณะอนพงประสงค ในระดบผานเกณฑ การประเมนตามทสถานศกษาก าหนด

5) ผเรยนเขารวมกจกรรมพฒนาผเรยนและมผลการประเมนผานเกณฑการประเมนตามทสถานศกษาก าหนด

409

3.4 สมรรถนะส าคญของผเรยน : ประเมนอยางไร ในหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ไดมการก าหนดสมรรถนะส าคญของผเรยนดงนนมค าถามอยเสมอ ๆ วาจะประเมนสมรรถนะส าคญของผเรยนอยางไร จงขอใหครผสอนไดพจารณาค าถาม 2 ประเดน ดงน 3.4.1 ประเดนท 1 สมรรถนะส าคญของผ เรยน อนประกอบดวยความสามารถใน การสอสารความสามารถในการคด ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะชว ต และความสามารถในการใชเทคโนโลยนน เปนเปาหมายการเรยนรทมความแตกตางจากตวชวด/มาตรฐานการเรยนรหรอไม 3.4.2 ประเดนท 2 การประเมนผลการเรยนรททานใชอยในปจจบนเนนการประเมน แบบใด ใชเครองมอประเภทใหผเรยนเลอกตอบ หรอใชเครองมอประเภทใหผเรยนสรางค าตอบเอง จากการพจารณาค าถามประเดนท 1 จะเหนวาสมรรถนะส าคญของผเรยน เปนตวแทนตวชวด/มาตรฐานการเรยนรทก าหนดในการพฒนาผเรยนนนเอง ดงนนจงมาพจารณาค าถามประเดนท 2 การออกแบบภาระงานการประเมน ตอบสนองใหเกดการพฒนาผเรยนตามตวชวด/มาตรฐานการเรยนรหรอไม ผเรยนไดลงมอปฏบตและสรางความรหรอไม และในกระบวนการเรยนการสอนไดมการใหขอมลยอนกลบทจะท าใหผเรยนไดพฒนาครอบคลมมตตาง ๆ ของสมรรถนะส าคญของผเรยนอยางเพยงพอหรอไม จ าเปนตองมการเปลยนแปลงใดอกเพอใหสามารถพฒนาผเรยนใหบรรลผลตามตวชวดและมาตรฐานการเรยนร ดงนนในการประเมนสมรรถนะส าคญของผเรยนจงควรใชวธการประเมนทเนนการปฏบตและบรณาการอยในกระบวนการเรยนการสอน

3.5 เอกสารประเมนผลตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน

เอกสารประเมนผลตามหลกสตรการศกษาขน พนฐาน จ าแนกเปน 2 กลม ดงน (อทมพร จามรมาน, 2546: 327-342) 3.5.1 เอกสารหลกฐานการศกษาควบคมและบงคบแบบ เปนเอกสารทสถานศกษาด าเนนการจดซอจากหนวยงานทกระทรวงศกษาธการมอบหมายใหจดพมพ เพอใหรปแบบวธ การจดท า การควบคม และการตรวจสอบรบรองเอกสารเปนไปอยางมเอกภาพ และมมาตรฐานใน การด าเนนการอยางเดยวกน มดงน 3.5.1.1 ระเบยนแสดงผลการเรยน (Transcript) (ปพ.1) เปนเอกสารเพอแสดงผล การเรยนและรบรองผลการเรยนของผเรยนตามรายวชา ผลการประเมนการอาน คดวเคราะหและเขยน ผลการประเมนคณลกษณะอนพงประสงคของสถานศกษา และผลการประเมนกจกรรมพฒนาผเรยนโดยทสถานศกษาจะตองบนทกขอมล และออกเอกสารนใหผเรยนเปนรายบคคล เมอผเรยนจบการศกษาระดบประถมศกษา (ชนประถมศกษาปท 6) จบการศกษาภาคบงคบ (ชนมธยมศกษาปท 3)

410

และจบการศกษาขนพนฐาน (ชนมธยมศกษาปท 6) หรอเมอผเรยนลาออกจากสถานศกษาในทกกรณดงแสดงตวอยางระเบยนแสดงผลการเรยนในภาพท 12.9

ภาพท 12.9 ระเบยนแสดงผลการเรยน (ใบ ปพ.1)

ทมา : ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2553 :31)

3.5.1.2 หลกฐานแสดงวฒการศกษา (ประกาศนยบตร) (ปพ.2) เปนเอกสารแสดงวฒการศกษาเพอรบรองศกดและสทธของผจบการศกษาใหไวแกผจบการศกษาภาคบงคบ (ชนมธยม ศกษาปท 3) และผส าเรจการศกษาขนพนฐาน (ชนมธยมศกษาปท 6) ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน โดยใชประกาศนยบตรเปนหลกฐานแสดงและตรวจสอบวฒการศกษา เพอสมครเขาศกษาตอ สมครงาน หรอขอรบสทธ สมครงาน หรอขอรบสทธประโยชนอนใดทพงมตามวฒการศกษาแหงประกาศนยบตรนน

3.5.1.3 แบบรายงานผลการส าเรจการศกษา (ปพ.3) เปนเอกสารอนมตการจบหลกสตรโดยบนทกรายชอและขอมลของผจบการศกษาระดบประถมศกษา (ชนประถมศกษาปท 6) ผจบการศกษาภาคบงคบ (ชนมธยมศกษาปท 3) และผส าเรจการศกษาขนพนฐาน (ชนมธยมศกษาปท 6) ทน าไปใช 1) ตดสนและอนมตผลการเรยนของผเรยน 2) แสดงรายชอผจบหลกสตรแกนกลาง

411

การศกษาขนพนฐานแตละระดบการศกษาทไดรบการรบรองวฒจากกระทรวงศกษาธการ และ 3) ใชตรวจสอบ คนหา พสจน ยนยนและรบรองวฒหรอผลการศกษาของผจบหลกสตรการศกษา 3.5.2 เอกสารหลกฐานการศกษาทสถานศกษาด าเนนการเอง เปนเอกสารทสถานศกษาด าเนนการส าหรบบนทก ตรวจสอบรายงานและรบรองขอมลผลการด าเนนการพฒนาผเรยน มดงน 3.5.2.1 แบบแสดงผลการพฒนาคณลกษณะอนพงประสงค (ปพ.4) เปนเอกสาร รายงานพฒนาการดานคณลกษณะของผเรยนทเกยวกบคณธรรม จรยธรรม คานยม และคณลกษณะ อนพงประสงคทสถานศกษาก าหนดแตละชวงชนเพอพฒนาผเรยนเปนกรณพเศษหรอสรางเอกลกษณใหผเรยนตามทก าหนดในวสยทศนของสถานศกษา โดยทสถานศกษาจะตองออกเอกสารนใหแกผเรยนทส าเรจการศกษาแตละชวงชนทสอดคลองกบเกณฑการผานชวงชน และตองจดท าส าเนาเอกสารทออกให เพอเกบรกษาไวเปนหลกฐานทสถานศกษา โดยทสถานศกษาแตละแหงจะตองออกแบบเอกสารใหมความสวยงามและคงทนถาวร โดยมขอมลทบนทกในเอกสาร ดงน 1) เลขทเอกสาร

2) ชอสถานศกษา

3) ชวงชนทเรยน

4) ชอ-ชอสกล และขอมลสวนตวของผเรยน

5) รายการคณธรรม จรยธรรม คานยม ทเปนคณลกษณะอนพงประสงค 6) ผลการประเมนของคณลกษณะอนพงประสงคแตละคณลกษณะ

7) รปถายของผเรยน

8) ลายเซนของนายทะเบยนของสถานศกษาทจดท าเอกสาร

9) ลายเซนของหวหนาสถานศกษา และประทบตราสถานศกษา

10) วน เดอน ป ทออกเอกสาร

3.5.2.2 เอกสารบนทกผลการพฒนาคณภาพผเรยน (ปพ.5) เปนเอกสารในแตละรายวชาเพอบนทกเวลาเรยน ผลการวดและประเมนผลการเรยนหรอคณลกษณะอนพงประสงค ความสามารถในการอาน คดวเคราะหและเขยน โดยทสถานศกษาจะตองออกแบบและจดท าเอกสารใหมความถกตอง สมบรณ ชดเจน และสะดวกในการน าไปใชเปนหลกฐานในการศกษาตอ หรอยายสถานศกษาเพอใชเปนขอมลพนฐานในการพฒนาผเรยนอยางตอเนอง และสถานศกษาจะตองจดเกบไวเปนหลกฐานส าหรบการตรวจสอบเปนเวลา 3 ป โดยทขอมลทจะบนทกในเอกสาร มดงน 1) ขอมลของสถานศกษา

2) ชอ-สกลของครผสอนหรอครทปรกษา

3) ชอ-ชอสกล และเลขประจ าตวประชาชนของผเรยนทกคนทเรยนในหองนน ๆ

412

4) เวลาเรยนของผเรยนจ าแนกเปน ขอมลเวลาเรยน สรปเวลาเรยน และเวลาเรยน คดเปนรอยละของเวลาทงหมดทเรยน

5) รายการผลการเรยนรทคาดหวงรายป/รายภาค

6) ขอมลการวดและประเมนผลการเรยนระหวางเรยน ระดบผลการเรยนและ เกณฑการประเมนใหระดบผลการเรยน ผลการตดสนและอนมตผลการเรยน

7) รายการ เกณฑหรอขอบงช และผลการประเมนคณลกษณะอนพงประสงค 8) ผลการประเมนการอาน คดวเคราะห และเขยน

3.5.2.3 เอกสารรายงานผลการพฒนาคณภาพผเรยนรายบคคล (ปพ.6) เปนเอกสารประจ าตวผเรยน ทสถานศกษาจดท าขน ในการบนทกขอมล/รายงานของผเรยนรายบคคลทเปนปจจบน เกยวกบผเรยนทอยในสถานศกษาแลวจดสงใหผปกครองของผเรยนไดพจารณาอยางตอเนองอยางนอยภาคเรยนละ 2 ครง เพอจะไดรบทราบและรวมกนพฒนาและแกไข ปรบปรงคณภาพของผเรยนไดอยางสอดคลองระหวางบานและโรงเรยน หรอใชเปนเอกสารรายงานผลการพฒนาเปนรายบคคลตอสถานศกษาใหมทศกษาตอ หรอยายสถานศกษาทผเรยนจะตองเกบสะสมใหครบถวนตลอดจบการศกษาตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน 12 ปทเกบรวมกบ ปพ.8 โดยทขอมลทบนทกในเอกสารรายงานผลการพฒนาคณภาพผเรยนรายบคคล มดงน 1) ชอ-ชอสกล และเลขประจ าตวประชาชนของผเรยน

2) เวลาเรยน

3) การวดและประเมนผล และการตดสนระดบผลการเรยน

4) ผลงาน หรอความส าเรจทภาคภมใจในการปฏบตทผเรยนคดเลอก แลวใหสถานศกษาหรอผปกครองรวมกนรบรอง และแสดงความคดเหนตอผลงาน

5) ความคดเหนของสถานศกษา และผปกครองทมตอระดบผลการเรยน

6) รายการคณลกษณะอนพงประสงค และผลการประเมนทอาจระบ เปน ค าบรรยายสรป หรอเสนภาพแสดงพฒนาการ

7) รายการกจกรรมพฒนาผเรยนและผลการประเมน

8) ผลการประเมนความสามารถในการอาน คดวเคราะห และเขยน

9) รปถายของผเรยน


11) ลายเซนของหวหนาสถานศกษา และประทบตราสถานศกษา 12) วน เดอน ป ทรายงานขอมล

413

3.5.2.4 ใบรบรองผลการศกษา (ปพ.7) เปนเอกสารทสถานศกษาออกใหแกผเรยนในการรบรองสถานภาพของผเรยนเปนการชวคราว เพอใชแทนระเบยนแสดงผลการเรยน (ปพ.1) หรอแบบแสดงผลการพฒนาคณลกษณะอนพงประสงค (ปพ.4) เพอเปนหลกฐานในการสมครสอบเขาศกษาตอ หรอท างาน เมอผเรยนส าเรจการศกษาใหม ๆ และสถานศกษายงไมสามารถด าเนนการจดท าเอกสารดงกลาวใหเสรจสมบรณ หรอตามความตองการของผเรยน โดยสามารถน าไปใชเปนหลกฐานในการด าเนนการใด ๆ ภายใน 120 วน นบตงแตวนทสถานศกษาออกเอกสารใหโดยทขอมลทจะบนทกในเอกสาร มดงน 1) ขอมลของสถานศกษา 2) ชอ - ชอสกล เลขประจ าตวผเรยน และเลขประจ าตวประชาชนของผเรยน

3) สถานภาพทางการศกษาของผเรยนทสถานศกษาใหการรบรอง 4) รปถายของผเรยน


6) ลายเซนของหวหนาสถานศกษา และประทบตราสถานศกษา 7) วน เดอน ป ทออกเอกสาร

3.5.2.5 เอกสารระเบยนสะสม (ปพ.8) เปนเอกสารส าหรบบนทกขอมลทเกยวกบพฒนาการของผเรยนเปนรายบคคลทงทบานและสถานศกษาอยางตอเนองในระหวางการศกษาขนพนฐาน 12 ป เพอใชประโยชนในการแนะแนวผเรยน และการใหความรวมมอระหวางบานกบสถานศกษาในการท าความเขาใจผเรยนในการสงเสรม และปรบปรงแกไขพฒนาการของผเรยนให ดขน มรายละเอยดขอมลดงน 1) มรายการส าหรบบนทกขอมลเกยวกบพฒนาการของผเรยนในดานตาง ๆ เปนรายบคคล

2) สถานศกษาเปนผออกแบบจดท าเอกสารใหเหมาะสมกบสถานศกษาและม ความคงทนทสามารถเกบรกษาและใชตอเนอง 12 ป 3) เปนเอกสารทผเรยนตองใชตลอด 12 ป ทงในสถานศกษาเดยวกนหรอยายสถานศกษา หรอเปลยนรปแบบการศกษา 4) สถานศกษาจะตองบนทกขอมลตาง ๆ ใหเปนปจจบน ขอมลบางอยางอาจจะตองใหผปกครองเปนผบนทก หรอแสดงความคดเหน หรอไดรบทราบดวย

3.5.2.6 สมดบนทกผลการเรยนร (ปพ.9) เปนเอกสารเพอบนทกรายการรายวชาทผเรยนจะตองเรยนในแตละชวงชนตามโครงสรางของหลกสตรสถานศกษาพรอมดวยผลการประเมน ผลการเรยนแตละรายวชา เพอใชแสดงใหบคคลหรอหนวยงานทสนใจไดรบทราบ และในกรณยายสถานศกษาจะไดน าไปใชเปนขอมลในการเทยบโอนผลการเรยนระหวางสถานศกษา

414

4. การประเมนการเรยนรของผเรยนโดยผทเกยวของ ในการประเมนการเรยนรของผเรยนโดยผทเกยวของ มดงน (ศรชย กาญจนวาส, 2546:

22-23) 4.1 ใหผเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1 ขนไปไดด าเนนการประเมนตนเองทงในดานสาระความร/ทกษะ พฒนาการและคณธรรม ทงกอนและหลงสนสดการเรยนในแตละภาคการศกษาเพอใชเปนขอมลประกอบการพจารณาของครผสอน

4.2 ในกรณทชมชนหรอผทรงคณวฒจากทองถนมสวนรวมในกระบวนการเรยนการสอน เชน วชาการงานพนฐานอาชพ ใหผมสวนเกยวของเขารวมในการประเมนผลการเรยนรของผเรยนดวย

4.3 วธการประเมนการเรยนรของผเรยน ครผสอนควรใชวธการทหลากหลายประกอบกน เช น การทดสอบ (Test) แ ฟมสะสมผลงาน (Portfolio) แ ฟมบนท กข อม ลส วนบ คคล (Comprehensive Personal Record) การสงเกตพฤตกรรม (Observation) เปนตน เพอใหไดหลกฐานเกยวกบการเรยนรของผเรยนทสมบรณทสด

4.4 ผลการประเมนประจ าภาคการศกษาทงการประเมนสาระความร/ทกษะรายวชา และ การประเมนพฒนาการและคณธรรมรายบคคล สถานศกษาจะตองรายงานผเรยน ผปกครอง และผเกยวของและสามารถตรวจสอบผลได

5. แนวโนมของการประเมน

แนวโนมของการประเมนจะอยบนพนฐานของวธการ ดงน (สวมล วองวาณช, 2546: 70) 5.1 ใชรายวชาเปนหนวยของการวเคราะห ควรใชการประเมนทใชผลการปฏบตงานเปนฐาน

โดยใหผเรยนประยกตความร ทกษะ และบรณาการเขากบการปฏบตงานทซบซอนในสภาพทเกดขนตามธรรมชาต

5.2 การประเมนจะองขอมลเชงคณภาพ หลกฐานทใชมความหลากหลาย และสงทถกประเมนเปนพหมต เชน ความร ทกษะ ความคดสรางสรรค คณธรรม และจตส านกตอสงคม

5.3 การประเมนจะตององกบบรบทของทองถน

5.4 การประเมนจะตองวดผานพฤตกรรมหรอ ผลงานทเกดขนจากการเรยนวชาตาง ๆ ในชวตประจ าวน

การเปลยนแปลงของจดเนนในการประเมน ดงแสดงในตารางท 12.7

415

ตารางท 12.7 การเปลยนแปลงจดเนนของการประเมน

การประเมนตามแนวคดเดม การประเมนตามแนวคดใหม ประเมนจากผเรยนเปนผถกกระท า (Passive) ประเมนจากผเรยนเปนผกระท า (Active) ประเมนเนนรายวชา ประเมนเนนบรณาการขามวชา ประเมนจากแบบทดสอบเขยนตอบ ประเมนตามสภาพจรง ความถของการประเมนทใช 1-2 ครง การประเมนหลายครงและตอเนอง ประเมนผเรยนเปนรายบคคล ประเมนผเรยนเปนกลม

ประเมนแบบมตเดยว ประเมนแบบพหมต ทมา : สมชาย วรกจเกษมสกล (2559: 406)


1. หลกการทควรปฏบตในการวดผลและประเมนผลตาม พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มดงน 1) เนนกระบวนการประเมนเพอพฒนาผเรยนและประเมนเพอสรปผลการเรยนร 2) เนนการประเมนดวยวธการทหลากหลาย 3) เนนการบรณาการของการประเมนผลควบคไปกบ การเรยนการสอน 4) เนนการใหผเรยนมสวนรวมในการก าหนดเกณฑการประเมน และ 5) เนน การประเมนผเรยนดวยการพจารณาอยางครอบคลมพฒนาการ

2. ระดบของการวดและประเมนผลการเรยนรตามหลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 จ าแนกเปน 1) การประเมนระดบชนเรยน 2) การประเมนระดบสถานศกษา 3) การประเมนระดบเขตพนทการศกษาและ 4) การประเมนระดบชาต 3. เอกสารหลกฐานการศกษาควบคมและบงคบแบบ เปนเอกสารทสถานศกษาด าเนนการจดซอจากหนวยงานทกระทรวงศกษาธการมอบหมายใหจดพมพ เพอใหรปแบบวธการจดท า การควบคม และการตรวจสอบรบรองเอกสารเปนไปอยางม เอกภาพ และมมาตรฐานใน การด า เนนการ ไดแก ระเบยนแสดงผลการเรยน (ปพ. 1) หลกฐานแสดงวฒการศกษา (ประกาศนยบตร) (ปพ.2) และ แบบรายงานผลการส าเรจการศกษา (ปพ.3)

4. เอกสารหลกฐานการศกษาทสถานศกษาด าเนนการเอง เปนเอกสารทสถานศกษาด าเนนการส าหรบบนทก ตรวจสอบรายงานและรบรองขอมลผลการด าเนนการพฒนาผเรยน ไดแก แบบแสดงผลการพฒนาคณลกษณะอนพงประสงค (ปพ.4) บนทกผลการพฒนาคณภาพผเรยน (ปพ.5) รายงานผลการพฒนาคณภาพผเรยนรายบคคล (ปพ.6) ใบรบรองผลการศกษา (ปพ.7)

ระเบยนสะสม (ปพ.8) และสมดบนทกผลการเรยน (ปพ.9)

416

5. แนวโนมของการประเมนจะอยบนพนฐานของวธการ ดงน 1) การประเมนทใชผล การปฏบตงานเปนฐาน โดยใหผเรยนประยกตความร ทกษะ และบรณาการเขากบการปฏบตงานทซบซอนในสภาพทเกดขนตามธรรมชาต 2) การประเมนจะองขอมลเชงคณภาพ หลกฐานทใชม ความหลากหลาย และสงทถกประเมนเปนพหมต เชน ความร ทกษะ ความคดสรางสรรค คณธรรม และจตส านกตอสงคม 3) การประเมนจะตององกบบรบทของทองถน 4) การประเมนตองวดผานพฤตกรรมหรอผลงานทเกดขนจากการเรยนวชาตาง ๆ ในชวตประจ าวน



1. จดเนนทส าคญของการวดและประเมนผลตามหลกสตรการศกษาขนพนฐานมอะไรบาง 2. เพราะเหตใด แนวทางการวดและประเมนผลตามหลกสตรการศกษาขนพนฐานจงก าหนดใหมการประเมนผลกอนเรยน ระหวางเรยน และสรปผลการเรยน

3. ในรายวชาของทานจะมสวนรวมในการประเมนคณลกษณะอนพงประสงคไดอยางไร จะด าเนนการอยางไร (ใหระบคณลกษณะอนพงประสงคทสามารถประเมนไดในรายวชาของทาน) 4. ในรายวชาทสอนจะมสวนรวมในการประเมนการอาน คดวเคราะห และการเขยนไดอยางไร จะด าเนนการอยางไร (ใหระบคณลกษณะทสามารถประเมนไดในรายวชา) 5. เพราะเหตใด จงก าหนดใหสถานศกษาไดก าหนดแนวทางการปฏบตในการวดและประเมนผลการศกษาดวยตนเอง 6. ใหระบบทบาทของครทมการปรบเปลยนตามแนวทางของการวดและประเมนผลตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน

7. เกณฑมาตรฐานทจะใชพจารณาใหผเรยนจบการศกษาแตละชวงชนมกเกณฑอะไรบาง 8. ใหระบประโยชนของการรายงานผลการเรยนทมตอบคคลทก าหนดให 8.1 ผเรยน

8.2 ครผสอน

8.3 ผบรหารสถานศกษา 8.4 ผปกครอง 9. ใหระบปญหาทคาดวาจะเปนปญหาตอการด าเนนการการวดและประเมนผลตามหลกสตรการศกษาขนพนฐานของสถานศกษา

417

10. ใหสรางผงความคดใน 11 หวขอตอไปนพรอมทงระบายส 10.1 หลกการพนฐานของการวดและประเมนผลการเรยนรตามหลกสตร พ.ศ. 2551

10.2 การประเมนผลระดบชนเรยน

10.3 การประเมนผลระดบสถานศกษา 10.4 ระดบเขตพนทการศกษา 10.5 การประเมนผลระดบชาต 10.6 ระเบยนแสดงผลการเรยน (Transcript) (ปพ.1)

10.7 หลกฐานแสดงวฒการศกษา (ประกาศนยบตร) (ปพ.2)

10.8 รายงานผลการพฒนาคณภาพผเรยนรายบคคล (ปพ.6)

10.9 ใบรบรองผลการศกษา (ปพ.7)

10.10 ระเบยนสะสม (ปพ.8)

10.11 แนวโนมของการประเมนผลการเรยน

418


กรมวชาการ. (2544). การประเมนผลการศกษาในชนเรยน ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว.


ศรชย กาญจนวาส. (2546). ทฤษฎการทดสอบแบบดงเดม. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: โรงพมพ แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.




อทมพร จามรมาน. (2546). “การรายงานผลการเรยนรของนกเรยน” ในการประเมนผลการเรยนรแนวใหม. บรรณาธการโดย สวมล วองวานช. กรงเทพฯ : โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

419

บรรณานกรม

กมลวรรณ ตงธนกานนท. (2557). การวดและประเมนทกษะการปฏบต. กรงเทพฯ: โรงพมพ


กรมวชาการ. (2544). การประเมนผลการศกษาในชนเรยนตามหลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว.


ฉตรศร ปยะพมลสทธ. (2548). ทฤษฎการวดและการทดสอบ. สงขลา: มหาวทยาลยทกษณ. ชวาล แพรตกล. (2518). เทคนคการวดผล. พมพครงท 6. กรงเทพฯ: วฒนาพานช. ชยฤทธ ศลาเดช. (2539). การประยกตใชแฟมสะสมผลงาน (Portfolio Assessment) ใน

การจดการเรยนการสอนและการประเมนผลการเรยนวชาภาษาองกฤษ ระดบชนมธยมศกษาปท 4. ปรญญานพนธ การศกษาดษฎบณฑต. กรงเทพฯ : มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ.


ณฏฐภรณ หลาวทอง. (2546). “การประเมนจตพสย” ในการประเมนผลการเรยนรแนวใหม . บรรณาธการโดย สวมล วองวานช. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

.(2559). การสรางเครองมอการวจยทางการศกษา. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.


ธระวฒ เอกะกล. (2544). ระเบยบวธวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 2 . อบลราชธาน: วทยาการพมพ.

นงลกษณ วรชชย. (2543). พรมแดนความรดานการวจยและสถต. บรรณาธการโดย เนาวรตน พลายนอย,ชยยนต ประดษฐศลป และจฑามาศ ไชยรบ. ชลบร: วทยาลยการบรหารรฐกจ มหาวทยาลยบรพา.

420

บญเชด ภญโญอนนตพงษ. (ม.ป.ป.). การวดและประเมนผลการศกษา : ทฤษฎและการประยกต. กรงเทพฯ: ส านกพมพอกษรเจรญทศน.

บญเชด ภญโญอนนตพงษ. (2526). การวดและประเมนผลการศกษาทฤษฎและการประยกต. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: อกษรเจรญทศน.

. (2545). การประเมนการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ : แนวคดและวธการ. กรงเทพฯ: วฒนาพานช.


ปราณ ไวดาบ. (2538). การประเมนผลการเรยน . กรงเทพฯ: คณะครศาสตร สถาบนราชภฏ พระนคร.

ผองพรรณ ตรยมงคลกล. (2543). การวจยในชนเรยน. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย เกษตรศาสตร. พรอมพรรณ อดมสน. (2547). “การประเมนผลการเรยนรคณตศาสตรดวยทางเลอกใหม” ใน

ประมวลบทความหลกการและแนวทางการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร. บรรณาธการโดยพรอมพรรณ อดมสน และอมพร มาคะนอง. กรงเทพ : บรษท บพธการพมพ จ ากด.


พมพนธ เดชะคปต และ พเยาว ยนดสข. (2558). การจดการเรยนรในศตวรรษท 21. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

พศษฐ ตณฑวณช. (2543). สถตเพอการวจยทางการศกษา. กรงเทพฯ: เธรดเวฟเอดดเคชน.

ไพฑรย โพธสาร. (ม.ป.ป.). “คาระดบคะแนน” ในสารานกรมศกษาศาสตรการวดผลและ การประเมนผลทางการศกษา. กรงเทพฯ: กอปป แอนด พรน.

ภทรา นคมานนท. (2543). การประเมนผลการเรยน. กรงเทพฯ: หางหนสวนจ ากดทพยวสทธ. เยาวด วบลยศร. (2545). การวดผลและการสรางแบบสอบผลสมฤทธ. พมพครงท 3. กรงเทพฯ:

จฬาลงกรณมหาวทยาลย. . (2556). การวดผลและการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ. พมพครงท 11. กรงเทพฯ:

โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ. (ม.ป.ป.). “แบบทดสอบแบบเลอกตอบ” ในสารานกรมศกษาศาสตรการวดผลและการประเมนผลทางการศกษา. กรงเทพ: กอบป แอนด พรนท.

. (2539). เทคนคการวดผลการเรยนร. กรงเทพฯ: ชมรมเดก.

(2543). การวดดานจตพสย. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน.

421

วเชยร เกตสงห. (2530). หลกการสรางและวเคราะหเครองมอทใชในการวจย. กรงเทพฯ: บรษท โรงพมพไทยวฒนาพานช.


http://www.watpon.com/journal/bloom.pdf. วรช วรรณรตน. (2535). “จดประสงคการสอนและการสอบ” ในวารสารการวดผลการศกษา. ปท

17 ฉบบท 51. มกราคม-เมษายน. . (2539). “หนวยท 1 แนวคดของการวดและการประเมนผลระดบประถมศกษา” ในเอกสาร

ประกอบการสอนชดวชาการวดและประเมนผลกลมวชาทกษะและสรางเสรมประสบการณ หนวยท 1-7. นนทบร: โรงพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.


สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต (องคการมหาชน). (ม.ป.ป.). ความโปรงใสและ ความนาเชอถอในการจดสอบนกเรยน.


สมนก ภททยธน. (2558). การวดผลการศกษา. พมพครงท 10. กาฬสนธ: ประสานการพมพ.

สมพร สทศนย . (2545). การทดสอบทางจตวทยา. กรงเทพฯ : ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สสวท. (2556). ตวอยางแบบทดสอบ PISA 2012.


ส.วาสนา ประวาลพฤกษ. (2544). คมอการอบรมเชงปฏบตการเพอพฒนาบคลากรทางการศกษาเรอง หลกการและเทคนคการประเมนทางการศกษา. กรงเทพฯ: บรษท เดอะมาสเตอรกรป แมเนจเมนต จ ากด.


422



http://kmcha1.net/supervisor/news1/590307.pdf, ส านกทดสอบทางการศกษา. (2539). กระบวนการพฒนาแฟมผลงานของนกเรยน. กรงเทพฯ:

โรงพมพครสภาลาดพราว.

ส าเรง บญเรองรตน. (ม.ป.ป.). “ความคลาดเคลอน” ในสารานกรมศกษาศาสตร : การวดและประเมนผลการศกษา. กรงเทพฯ: กอปป แอนด พรนท.

สณย แสนปลม. (2539). แบบเสนอขอก าหนดต าแหนงและแตงตงขาราชการครใหด ารงต าแหนงอาจารย 3 เลม 2. สรนทร: โรงเรยนบานเสมด (ประชารฐนเคราะห).

สนทร ค าโตนด. (2531). การสรางแบบทดสอบ. อดรธาน: คณะวชาครศาสตร วทยาลยครอดรธาน. สนนท ศลโกสม. (ม.ป.ป). “การทดสอบภาคปฏบต” ในการวดผลและประเมนผลการศกษา

สารานกรมศกษาศาสตร อนดบ 3. โดยบรรณาธการ ส าเรง บญเรองรตน. กรงเทพ : กอปป แอนด ปรนท.



องคณา สายยศ. (ม.ป.ป. ). ขอสอบเลอกตอบแบบถกผด (Multiple True-False : MTF).


อทมพร จามรมาน. (2540). การตคาความสามารถทแทจรงของผเรยนเพอการปฏรปการศกษา. กรงเทพฯ: ฟนนพบลชชง.

อเนก เพยรอนกลบตร. (2527). การวดและประเมนผลทางพลศกษา. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย เกษตรศาสตร.


Babbie,E.R. ( 1 9 92 ) . The Practice of Social Research. 6 th ed. California: Wadsworth

PublishingCompany.


423

Bloom,E.S. et. al. (1956). Taonomy of Educational Objectives Handbook I : Cognitive

Domain. New York: Mckay, Burke,K. Forgarty,R. & Belgard,S. ( 1 9 9 4 ) . The Midful School : The Portfolio


Eanes R. (1 9 9 7 ) . Content Area Literacy : Teaching for Today and Tomorrow.

NewYork: Delmer Publisher.

Ebel, R. L. (1978). “The Ineffectiveness of Multiple True-False Test Items,” Educational

and Psychological Measurement. 38: 37-44.

Ebel,R.L. & Frisbie,D.A. (1986). Essentials of Educational Measurement. New Jersey:

Printice-Hall,Inc.

Gronlund ,N.E. (1977). Measurement and Evaluating in Teaching. 3rd ed. New York:

McMillan Publishing Co.,Inc. . (1981). Measurement and Evaluation in Teaching. 4th ed. New York: McMillan

Publishing Co.Inc. . (1993). Measurement and Evaluation in Teaching. 5th ed. New York: McMillan

Publishing Co.Inc. Gruijter,Dato N.M. de & Leo J. Th. van der Kamp. (2008). Statistical test theory for the

behavioral sciences. Boca Raton: Chapman & Hall.

Hariss, J. & Mosaley,A. (2000). Stategies for Coolege Writing. Boston: Allyn and Bacon.

Hopkins,D.C. & Antes,C.R. (1990) . Classroom Measurement and Evaluation. Illinois:

Publishers,Inc.,

Johnson, D.W. & Johnson R.T. (2002 ) . Meaningful Assessment : A Manageble and

Cooperative Process. Boston: Allyn and Bacon.

Knowles, J.G. & Cole, A.L. & Presswood,C.S. (1994 ) . Through Preservice Teachers’ Eyes. NewYork: MacMillan Colledge Publishing.

Kubiszyn,T. & Borich,G. (1990 ). Educational Testing and Measurement : Classroom

Application and Practice. 6th ed. New York: John Wiley & Sons,Inc.

424

Lima, S. & Snider, M.A. (1997). “Portfolio Implementation: Anticipation Chalenges” in

Portfolio Assessment : A Handbook for Educators By Barton, J. & Collin, A.

California: Addisonwesley Publishing Company.

McKeman.J. (1996). Curiculum Action Research. 2nd ed. London: Kogan Page.



Netemeyer,R.G. & Bearden,W.O. & Sharma,S. ( 2 0 03 ) . Scaling Procedures. California:

Sage Publications,Inc.

Nitko, A.J. (1996). Educational Assessment of Students. 2nd ed. N.J.: Merrill.



Stanley,J.C. & Hopkin,K.D. (1972). Educational and Psychological Measurement and

Evaluation. New Jersey: Hall,Inc.



Wirema,W & Jurs.S. ( 1 9 9 0 ) . Educational Measurement and Testing. 2nd ed.

Massachusetts: A Division of Simon & Schuster,Inc.

รายวิชา༛༛ED14201 Leaning Assessment and...

Documents

Transcript of รายวิชา༛༛ED14201 Leaning Assessment and...