Das zerbrochene Gewehr, 76

8
Nr. 76, Nove m be r 2007 Editorial Will k om m e n z u die s e r Son- de raus gabe de s Z erbroch e - ne n Ge w e h rs zum 1. Dezem - be r, de m Tag de r Ge fange ne n für de n Frie de n. Die se s Jah r is tuns e r Sch w e rpunk tt hema die Situat ion in de r Türk e i. W ir h abe n dazu vor de r de rze i- t ige n Es k al at ion de s türk isch - k urdisch e n Konfl ik t es ent s ch ie - de n, e in Konfl ik t, de r e rne ut die Mach tde s Mil itärs in de r Gesell s ch aftund Pol it ik de r Türk e i de utl ich m ach t . Eine Ins t itut ion, die über all em st e h t– de r Re gie rung, de r V er - fas s ung, und int e rnat ional en Me nsch e nre ch t s s tandards . W äh re nd de rze it– unse re s W is s e n – k e in pol it is ch e r KDV e r ode r ande re r Ge fan- ge ne r für de n Frie de n e ine H aft s traf e ve rbüßt, so k ann sich das j e de rze itände rn. Se it 19 89 h abe n m e h r al s 60 Pe r - sone n öff entl ich ih re Krie gs - die nstve rwe ige rung e rk l ärt (die s e Z ah l be inh al t e tnich t die Z e uge n Je h ovah s ode r ande re re l igiös e V e rwe ige re r), und z ah l re ich e n Ak t ivistInne n und Journal istInne n droh e n Ge fängnis , w e il s ie s ich öff e nt - l ich ge ge n Mil itaris m us ge äu- ße rth abe n, ode r darübe r be - rich t e th abe n. Z w e i Krie gs - die nstve rwe ige re r – H al il Savda und Enve r Ayde m ir, e in musl im isch e r V e rwe ige re r – ve rbrach t e n die s e s Jah r Z e it im Ge fängnis und s ind de rz e it "fre i", doch off iziell De s e rt eu- re . Ande re V e rwe ige re r – Os m an MuratÜl k e , Me h m e t Bal , Me h m e tTarh an, um nur e inige z u ne nne n – be f inde n s ich in e ine r äh nl ich e n Situa- t ion de s "zivil e n Tode s". Und all e e rk l ärt e n V e rwe ige re r k ön- ne n j e de rze itvon de r Pol iz e i verh aft e tund an "ih re " Einh e it übe rge be n we rde n. In die se r Situat ion de s "zivi- l e n Tode s" für Krie gsdie nstve r - w e ige re r is tint e rnat ional e Un- t e rstützung dringe nd ge bot e n. Druck is ts ogar notw e ndig, da- m itdie Türk e i e ine Ent s ch e i- dung de s Europäis ch e n Ge - rich t s h of e s für Me nsch e nre ch - t e um se tzt, und vie l mehr Druck w ird nöt ig s e in, dam it die Türk e i e ndl ich die Re ch t e de r Krie gsdie nstve rwe ige re r und Ant im il itaristInne n ane r - k e nnt . Die W ar Re s is t e rs' Int e rna- t ional h atdie türk isch e n Krie gsge gne rInne n se itde n Anfänge n unt e rs tützt . MitDe i- ne r H il f e w e rde n w ir die s auch w e it erh in tun. Andre as Spe ck Antim il itaris tInne n in de r Türk e i unte rs tütz e n 1. De z e m be r: Tag de r Ge fange ne n für de n Frie de n Im Januar 2006 e nt s ch ie d de r Europäis ch e Ge rich t sh offür Me nsch e nre ch t e (EGMR) in Straßburg übe r de n Fall de s türk isch e n Krie gs die ns tve rw e ige re rs Os m an MuratÜl ke, de r zw is ch e n 19 9 7 und 19 9 9 e tw a 2½ Jah re aufgrund meh rfach er V e rurt e il unge n w e ge n Unge h orsam s“ in ve rsch ie de ne n Mil itärge fängnisse n ve rbrach th at . Die Ent s ch e idung de s Ge rich t s h of e s : „ Die z ah l re ich e n strafre ch tl ich e n Ank l age n ge ge n de n Antrags t ell e r, die k um ul ie re nde n Eff ekt e der verh ängt e n Straf e n, die s ich daraus e rgabe n, und de r pe rm ane nt e Wechsel z w is ch e n Z e it e n de r Ank l age und de r Strafve rbüßung, zusam m e n m itde r Mögl ich k e it, das s e r bis ans Ende de s Le be ns de r Strafve rfol gung aus ge s e tzts e in w ürde , [...] w are n m e h r dazu k al k ul ie rt, die int ell ektuell e Pe rs önl ich k e itde s Antragst ell e rs z u unt e rdrück e n, und in ih m Ge füh l e de r Angs t, Pe in, und V e rl e tzl ich k e itaus z ul ös e n, daz u ge e igne tih n zu e rnie drige n und zu e ntwürdige n, und se ine n W ide rstand und Will e n zu bre ch e n. Das k l ande s t ine Le be n, das fas te ine n z iv il e n Tod“ darst ell t e , w e l ch e s de r Antrags t ell e r zu füh re n ge zw unge n w ar, w ar m itde m Strafre gim e e ine r de m ok rat is ch e n Gesell s ch aftunve re inbar.“ Z us am m e nge fas s ts t ell t e die s e ine V e rl e tzung de s Art ik e l s 3 de r Europäis ch e n Me nsch e nre ch t sk onve nt ion dar. Sowe it, so gut, k önnt e m an m e ine n. Nach m e h r al s sie be n Jah re n h atde r Fall e in Ende . Doch de m is tl e ide r nich ts o. Os m an Murat Ül ke l e btnoch im m e r „ ill e gal “, auch w e nn e r die Ent s ch ädigung e rh al t e n h at . Und im Juni 2007 e rh ie l te r e rne ute ine n H aftbe f ehl : er soll e doch bitt e noch eine Rest s traf e von 19 9 9 absitze n. Aufe ine n Antrag von Osm an Murat Ül k e s Anw äl t in, de n H aftbe f ehl doch aufgrund de s EGMR-Urt e il s aufz uh e be n, e nt s ch ie d das Mil itärge rich tin Esk ise h ir: m itde m H aftbe f ehl istall e s in Ordnung, de nn de r EGMR h atja k e ine Ne uve rh andl ung ange ordne t . Dam its ind die al t e n Urt e il e gül t ig – sel bs tw e nn die s e ine V e rl e tzung de s Art ik e l 3 de r Europäisch e n Me nsch e nre ch t sk onve nt ion dars t ell t . Die s e e inde ut ige Mis s ach tung de s EGMR durch e in türk is ch e s Mil itärge rich tk om m tnich t von unge fäh r: m itde m Ak tde r Krie gsdie nstve rwe ige rung gre if e n die türk isch e n KDV e r de n Ke rn de s türk isch e n Mil itaris m us an. Mil itaris m us al s Staats dok trin Mil itaris m us is tdas be de ut e nds t e Gründungsprinzip de r türk isch e n Re publ ik , an Be de utung h öch st e ns ve rgl e ich bar m itde m Laizis m us , de s s e n s e l bs t -e rnannt er H üt er w ie de rum das Mil itär is t . Die türk is ch e Re publ ik w urde am 23. O k tobe r 19 23 nach e ine m Prot e stak t ion türk is ch e r Ant im il itaris tInne n Fort s e tz ung aufSe it e 2

description

1. Dezember - Tag der Gefangenen für den Frieden Das Zerbrochene Gewehr ist das Magazin der Internationale der Kriegsgegner_innen, erscheint dreimal jährlich und wird auf Deutsch, Français, English und Español veröffentlicht. Um "Das Zerbrochene Gewehr" zu abonnieren und per Mail zu erhalten klicken Sie bitte hier: http://lists.wri-irg.org/sympa/subscribe/daszerbrochenegewehr

Transcript of Das zerbrochene Gewehr, 76

Page 1: Das zerbrochene Gewehr, 76

Nr. 76, Nove m be r 2007

EditorialW illk om m e n z u die s e r Son-

de raus gabe de s Z e rbroch e -ne n Ge w e h rs z um 1. De z e m - be r, de m Tag de r Ge fange ne n für de n Frie de n. Die s e s Jah r is t uns e r Sch w e rpunk tth e m a die Situation in de r Türk e i. W ir h abe n daz u vor de r de rz e i-tige n Es k alation de s türk is ch -k urdis ch e n Konflik te s e nts ch ie -de n, e in Konflik t, de r e rne ut die Mach t de s M ilitärs in de r Ge s e lls ch aft und Politik de r Türk e i de utlich m ach t. Eine Ins titution, die übe r alle m s te h t – de r Re gie rung, de r Ve r-fas s ung, und inte rnationale n Me ns ch e nre ch ts s tandards .

W äh re nd de rz e it – uns e re s W is s e n – k e in politis ch e r KDVe r ode r ande re r Ge fan-ge ne r für de n Frie de n e ine H afts trafe ve rbüßt, s o k ann s ich das je de rz e it ände rn. Se it 19 89 h abe n m e h r als 60 Pe r-s one n öffe ntlich ih re Krie gs -die ns tve rw e ige rung e rk lärt (die s e Z ah l be inh alte t nich t die Z e uge n Je h ovah s ode r ande re re ligiös e Ve rw e ige re r), und z ah lre ich e n Ak tivis tInne n und Journalis tInne n droh e n Ge fängnis , w e il s ie s ich öffe nt-lich ge ge n Militaris m us ge äu-ße rt h abe n, ode r darübe r be - rich te t h abe n. Z w e i Krie gs -die ns tve rw e ige re r – H alil Savda und Enve r Ayde m ir, e in m us lim is ch e r Ve rw e ige re r – ve rbrach te n die s e s Jah r Z e it im Ge fängnis und s ind de rz e it "fre i", doch offiz ie ll De s e rte u-re . Ande re Ve rw e ige re r – Os m an Murat Ülk e , Me h m e t Bal, Me h m e t Tarh an, um nur e inige z u ne nne n – be finde n s ich in e ine r äh nlich e n Situa-tion de s "z ivile n Tode s ". Und alle e rk lärte n Ve rw e ige re r k ön-ne n je de rz e it von de r Poliz e i ve rh afte t und an "ih re " Einh e it übe rge be n w e rde n.

In die s e r Situation de s "z ivi-le n Tode s " für Krie gs die ns tve r-w e ige re r is t inte rnationale Un- te rs tütz ung dringe nd ge bote n. Druck is t s ogar notw e ndig, da-m it die Türk e i e ine Ents ch e i-dung de s Europäis ch e n Ge - rich ts h ofe s für Me ns ch e nre ch -te um s e tz t, und vie l m e h r Druck w ird nötig s e in, dam it die Türk e i e ndlich die Re ch te de r Krie gs die ns tve rw e ige re r und Antim ilitaris tInne n ane r-k e nnt.

Die W ar Re s is te rs ' Inte rna-tional h at die türk is ch e n Krie gs ge gne rInne n s e it de n Anfänge n unte rs tütz t. Mit De i-ne r H ilfe w e rde n w ir die s auch w e ite rh in tun.

Andre as Spe ck

Antim ilitaris tInne n in de r Türk e i unte rs tütze n1. De z e m be r: Tag de r Ge fange ne n für de n Frie de n

Im Januar 2006 e nts ch ie d de r Europäis ch e Ge rich ts h of für Me ns ch e nre ch te (EGMR) in Straßburg übe r de n Fall de s türk is ch e n Krie gs die ns tve rw e ige re rs Os m an Murat Ülk e , de r z w is ch e n 19 9 7 und 19 9 9 e tw a 2½ Jah re aufgrund m e h rfach e r Ve rurte ilunge n w e ge n „Unge h ors am s “ in ve rs ch ie de ne n Militärge fängnis s e n ve rbrach t h at. Die Ents ch e idung de s Ge rich ts h ofe s : „Die z ah lre ich e n s trafre ch tlich e n Ank lage n ge ge n de n Antrags te lle r, die k um ulie re nde n Effe k te de r ve rh ängte n Strafe n, die s ich daraus e rgabe n, und de r pe rm ane nte W e ch s e l z w is ch e n Z e ite n de r Ank lage und de r Strafve rbüßung, z us am m e n m it de r Möglich k e it, das s e r bis ans Ende de s Le be ns de r Strafve rfolgung aus ge s e tz t s e in w ürde , [...] w are n m e h r daz u k alk ulie rt, die inte lle k tue lle Pe rs önlich k e it de s Antrags te lle rs z u unte rdrück e n, und in ih m Ge füh le de r Angs t, Pe in, und Ve rle tz lich k e it aus z ulös e n, daz u ge e igne t ih n z u e rnie drige n und z u e ntw ürdige n, und s e ine n W ide rs tand und W ille n z u bre ch e n.

Das k lande s tine Le be n, das fas t e ine n „z ivile n Tod“ dars te llte , w e lch e s de r Antrags te lle r z u füh re n ge z w unge n w ar, w ar m it de m Strafre gim e e ine r de m ok ratis ch e n Ge s e lls ch aft unve re inbar.“

Z us am m e nge fas s t s te llte die s e ine Ve rle tz ung de s Artik e ls 3 de r Europäis ch e n Me ns ch e nre ch ts k onve ntion dar.

Sow e it, s o gut, k önnte m an m e ine n. Nach m e h r als s ie be n Jah re n h at de r Fall e in Ende . Doch de m is t le ide r nich t s o. Os m an Murat Ülk e le bt noch im m e r „ille gal“, auch w e nn e r die Ents ch ädigung e rh alte n h at. Und im Juni 2007 e rh ie lt e r e rne ut e ine n H aftbe fe h l: e r s olle doch bitte noch e ine Re s ts trafe von 19 9 9 abs itz e n. Auf e ine n Antrag von Os m an Murat Ülk e s Anw ältin, de n H aftbe fe h l doch aufgrund de s EGMR-Urte ils aufz uh e be n, e nts ch ie d das Militärge rich t in Es k is e h ir: m it de m H aftbe fe h l is t alle s in Ordnung, de nn de r EGMR h at ja k e ine Ne uve rh andlung ange ordne t. Dam it s ind die alte n Urte ile gültig – s e lbs t w e nn die s e ine Ve rle tz ung de s Artik e l 3 de r Europäis ch e n Me ns ch e nre ch ts k onve ntion dars te llt.

Die s e e inde utige Mis s ach tung de s EGMR durch e in türk is ch e s M ilitärge rich t k om m t nich t von unge fäh r: m it de m Ak t de r Krie gs die ns tve rw e ige rung gre ife n die türk is ch e n KDVe r de n Ke rn de s türk is ch e n Militaris m us an.

Militaris m us als Staats dok trinMilitaris m us is t das be de ute nds te

Gründungs prinz ip de r türk is ch e n Re publik , an Be de utung h öch s te ns ve rgle ich bar m it de m Laiz is m us , de s s e n s e lbs t-e rnannte r H üte r w ie de rum das Militär is t. Die türk is ch e Re publik w urde am 23. O k tobe r 19 23 nach e ine m

Prote s tak tion türk is ch e r Antim ilitaris tInne n

Forts e tz ung auf Se ite 2

Page 2: Das zerbrochene Gewehr, 76

Ge fange ne für de n Frie de n

Das Z e rbroch e ne Ge w e h r Nr. 76, Nove m be r 2007

Se it de n Anfänge n de r antim ilitaris tis ch e n Be w e gung in de r Türk e i m us s te n s ich die Antim ilitaris tInne n nich t nur Sorge n um Ank lage n w e ge n Ve rw e ige rung de s M ilitärdie ns te s s orge n, s e lbs t das öffe ntlich e Auftre te n ge ge n Militaris m us k onnte z u Ank lage n füh re n. Tats äch lich bas ie rte n die e rs te n Strafve rfah re n türk is ch e r Antim ilitaris tInne n auf de m dam alige n Artik e l 155 de s türk is ch e n Strafge s e tz buch e s , be tite lt „Dis tanz ie rung de s Volk e s vom Militär“. Kürz lich e rh ie lt die s e r Artik e l als Te il de r Be m üh unge n, das türk is ch e Strafre ch t de n Forde runge n de r Europäis ch e n Union anz ugle ich e n, e ine ne ue Num m e r: je tz t is t e s Artik e l

318. De r Inh alt h at s ich abe r nich t w e s e ntlich ge ände rt.

Als Tayfun Gönül und Ve dat Z e ncir 19 89 z ue rs t ih re Krie gs die ns tve rw e ige rung e rk lärte n, w urde n s ie nich t für die Ve rw e ige rung s e lbs t vor Ge rich t ge s te llt, s onde rn w e ge n Artik e l 155. Äh nlich w urde n die e rs te n KDV-Ak tivis tInne n, KDVe r s e lbs t, und Journalis tInne n, die die s e inte rvie w te n, unte r Artik e l 155 ange k lagt und oft ve rurte ilt. Ein w ich tige r Fall w ar in die s e m Z us am m e nh ang 19 9 3 de r Fall von Erh an Ak yıldız und Ali Te vfik . Be ide w urde n ange k lagt, w e il s ie am 8. De z e m be r 19 9 3 e in Inte rvie w m it Ayte k Ö z e l, Vors itz e nde de s SKD, und e ine m KDVe r im

Fe rns e h s e nde r H BB aus ge s trah lt h atte n.Produz e nt Erh an Ak yıldız und

Re porte r Ali Te yfik w urde n auf e ine Anordnung de s Ge ne rals tabs h in ve rh afte t und vor e in Militärge rich t ge s te llt – das e rs te Mal, das s Z ivilis tInne n in e ine m Militärge rich t de r Proz e s s ge m ach t w urde . Für Ayte k Ö z e l und de n KDVe r w urde n H aftbe fe h le aus ge s te llt. Erh an Ak yıldız und Ali Te vfik w urde n z ur Minde s ts trafe von z w e i Monate n H aft ve rurte ilt, und Ayte k Ö z e l, die s ich am 8. De z e m be r 19 9 4 in Ank ara de m Militärge rich t s te llte , w urde z u e ine m Jah r und 15 Tage n H aft ve rurte ilt. W ich tig an die s e m Fall w ar, das s , nach de m das Staats s ich e rh e its ge rich t s ich für nich t

2

vie rjäh rige n „Unabh ängigk e its k rie g“ unte r Füh rung von Mus tafa Ke m al Atatürk von Atatürk ge gründe t. De r ne ue türk is ch e Staat füh rte e ine Re ih e von Re form e n durch , um die Mach t de s Is lam z u bre ch e n und die Türk e i z u „m ode rnis ie re n“ – s prich „ve rw e s tlich e n“: die Einfüh rung de s e uropäis ch e n Kale nde rs (19 26), de r W e ch s e l vom arabis ch e n z u e ine m auf de m e uropäis ch e n Alph abe t bas ie re nde m Alph abe t (19 28), e in ne ue s Z ivil- und Strafre ch t bas ie re nd auf de m s ch w e iz e ris ch e n und italie nis ch e m Re ch t (19 26), unte r ande re n. Doch de r ne ue türk is ch e Staat w ar w e it davon e ntfe rnt, de m ok ratis ch z u s e in: „Von de r Ve rk ündung de s Ge s e tz e s z ur Aufre ch te rh altung de r Ordnung im März 19 25 an w ar die Re gie rung de r Türk e i e in autoritäre s Ein-Parte ie n-Re gim e , und, um e s nich t z u gut darz us te lle n, e ine Dik tatur.“ (Z ürch e r)

Doch die s e Re form e n ginge n m it de r Sch affung de s „Myth os de r Militärnation“ (Altınay) e inh e r, m it de r W e h rpflich t für Männe r als z e ntrale s Ele m e nt. So s ch ne ll w ie prak tis ch m öglich – m it de r e rs te n Volk s z äh lung von 19 27 – füh rte die ne ue türk is ch e Re publik die W e h rpflich t e in, und ve rvie lfach te die Truppe ns tärk e von 19 22 ca. 78.000 auf 800.000 Soldate n 19 39 /40. Die s ging e inh e r m it de r Sch affung de s Myth os de s „je de r (m ännlich e ) Türk e is t als Soldat ge bore n“ – h e ute tie f in de r türk is ch e n Me h rh e its k ultur ve rank e rt.

Bis h e ute s pie lt das Militär im öffe ntlich e n und politis ch e n Le be n de s Lande s e ine w ich tige Rolle . Se it Gründung de r türk is ch e n Re publik h at das Militär dre im al die Mach t im Land übe rnom m e n (19 60, 19 71, 19 80), und m e h re re „s tille Puts ch e “ durch ge füh rt, in

de ne n e s de r z ivile n politis ch e n Elite s e ine n W ille n aufge z w unge n h at. Ents pre ch e nd de r türk is ch e n Ve rfas s ung unte rs te h t de r Ge ne rals tab nich t de m Ve rte idigungs m inis te rium – e r h at s ich m it die s e m nur abz us tim m e n.

Die Ere ignis s e die s e n Jah re s um die W ah l de s ne ue n türk is ch e n Präs ide nte n Abdullah Gül – M itglie d de r m ode rat-is lam is ch e n Ge re ch tigk e its - und Entw ick lungs parte i (AKP) – h abe n nich t nur de n Mach tk am pf z w is ch e n de m Militär als s e lbs te rnannte r H üte r de r Prinz ipie n Atatürk s und e ine m an Stärk e ge w inne nde n m ode rnis ie rte n und m ode rate n Is lam in de r Türk e i de utlich ge m ach t, s onde rn auch de n Mach tk am pf z w is ch e n de m Militär und z ivile n Ins titutione n allge m e in.

Die k urdis ch e FrageDe r k e m alis tis ch e türk is ch e

Nationalis m us is t von de r m ulti-e th nis ch e n Re alität in de r Türk e i w e it e ntfe rnt. In de n le tz te n Monate n h at das Th e m a de s arm e nis ch e n Ge noz ids von 19 19 , und das W ie de r-Ers tark e n de r k urdis ch e n Gue rilla de r Arbe ite rparte i Kurdis tans (PKK) für Nach rich te n ge s orgt.

Se it 19 80 h at die PKK e ine n Gue rilla-Krie g ge ge n de n türk is ch e n Staat ge füh rt, z unäch s t m it de m Z ie l k urdis ch e r Unabh ängigk e it, h e ute m it de m Z ie l von Autonom ie inne rh alb de s türk is ch e n Staate s . Das türk is ch e M ilitär h at darauf m it e ine m totale n Krie g in de n k urdis ch e n Provinz e n, de m Aus rufe n de s Nots tande s , und e ine r Politik de r e th nis ch e n Säube rung re agie rt. 19 9 9 ge lang e s de r Türk e i Abdullah Ö calan, dam als Ch e f de r PKK, ge fange n z u ne h m e n. Er w urde z um Tode ve rurte ilt, und die Strafe w urde s päte r in le be ns lange H aft unte r e rs ch w e rte n Be dingunge n um ge w ande lt.

Auch w e nn das e ine n

s ch w e rw ie ge nde n Sch lag für die PKK dars te llte , s o h at s ich die s e m ittle rw e ile davon e rh olt und s ich ne u form ie rt. Die jüngs te n Angriffe auf türk is ch e m Ge bie t, und die Ge fange nnah m e von ach t Soldate n durch die PKK, die in die s e m Falle aus de m Norde n Irak s h e raus ope rie rte , füh rte n z u Spannunge n z w is ch e n de r Türk e i und Irak – und s ch lie ßlich auch z w is ch e n de r Türk e i und ih re n NATO-Ve rbünde te n, ins be s onde re de n USA und Großbritannie n.

W äh re nd die s e Aus gabe de s Z e rbroch e ne n Ge w e h rs in Druck ge h t h at die Türk e i 100.000 Soldate n an de r Gre nz e z u Irak in Ste llung ge brach t, be re it in de n Irak e inz um ars ch ie re n, um de n „Te rroris m us aus z urotte n“. Ers te Luftangriffe auf irak is ch e s Ge bie t gab e s be re its . Z u Anfang w ar die AKP-Re gie rung ge ge n e ine m ilitäris ch e Lös ung, doch die Mach t de s M ilitärs in de r Türk e i z w ang die Re gie rung die Pos ition de s M ilitärs z u übe rne h m e n – ode r von de n durch das Militär dom inie rte n Ere ignis s e n übe rrannt und an de n Rand ge drängt z u w e rde n. Je tz t nim m t die Re gie rung öffe ntlich e ine e xtre m h arte Pos ition e in. Kurz vor Re dak tions s ch lus s h at die Türk e i ge rade e ine n Lös ungs vors ch lag de r irak is ch e n Re gie rung abge le h nt.

Andre as Spe ck

Lite ratur:Ayşe Gül Altınay: Th e Myth of th e

M ilitary-Nation. Militaris m , Ge nde r, and Education in Turk e y. Ne w York , 2004

Erik Jan Z ürch e r (e d.): Arm ing th e State : M ilitary Cons cription in th e M iddle Eas t and Ce ntral As ia 1775-19 25. London und Ne w York , 19 9 9

Forts e tz ung von Se ite 1

Artik e l 318: die Oppos ition zum Sch w e ige n bringe nDie nich t w irk lich ge h e im e W affe de s türk is ch e n Militärs ge ge n Antim ilitaris tInne n

Page 3: Das zerbrochene Gewehr, 76

Ge fange ne für de n Frie de n

Das Z e rbroch e ne Ge w e h r Nr. 76, Nove m be r 2007

z us tändig e rk lärt h atte , de r W e g fre i w ar für die Aburte ilung von Z ivilis tInne n vor e ine m Militärge rich t.

Auch im Fall von Os m an Murat Ülk e , de m e rs te n Krie gs die ns tve rw e ige re r, de r für s e ine Ve rw e ige rung inh aftie rt w urde , ging e s be i de n e rs te n Strafve rfah re n – und de n e rs te n Urte ile n – um Artik e l 155. Das e rs te Strafve rfah re n nach s e ine r Ve rh aftung am 7. O k tobe r 19 9 6 w ar w e ge n Artik e l 155 – Dis tanz ie rung de s Volk e s vom Militär durch die öffe ntlich e Ve rbre nnung s e ine r Einbe rufungs papie re und s e ine Erk lärung als KDVe r.

In jünge re r Z e it, s e it de r s oge nannte n „Strafre ch ts re form “, gab e s e inige Fälle de r Ank lage unte r de m je tz ige n Artik e l 318, unte r ande re m :- Dogh an Ö z k an, e in Ak tivis t de r

KDV-Platform de s Me ns ch e nre ch ts ve re ins (IH D) in Is tanbul. Er gab am 12. De z e m be r 2004 e ine öffe ntlich e Erk lärung für die Pre s s e ab, und w urde daraufh in am 20. Se pte m be r 2006 z u fünf Monate n Ge fängnis ve rurte ilt. Die Strafe w urde s päte r in e ine Ge lds trafe von 3000 YTL um ge w ande lt. Übe r die Be rufung is t noch nich t e nts ch ie de n.

- Pe rih an Magde n w urde w e ge n ih re s Artik e ls „Krie gs die ns tve rw e ige rung is t e in Me ns ch e nre ch t“, ve röffe ntlich t in Ye ni Ak tue l am 27. De z e m be r 2005, w e ge n Ve rle tz ung de s Artik e ls 318 ange k lagt. Sie w urde am 27. Juli 2006 fre ige s proch e n, da das Ge rich t die Me inungs fre ih e it h öh e r be w e rte te .

- Birgul Oz baris , e in Re porte r de r Z e itung Oz gur Gunde m , w urde w e ge n s ie be n ve rs ch ie de ne r Fälle de r Ve rle tz ung von Artik e l 318 ange k lagt. Ins ge s am t droh e n ih r 21 Jah re H aft.

- Gök h an Ge ncay, Re porte r de r Tage s z e itung Birgün, w urde aufgrund e ine s Inte rvie w s m it KDVe r Erk an Bolat, ve röffe ntlich t am 10. O k tobe r 2005, w e ge n Artik e l 318 ange k lagt. Se in Fall w urde vom Strafge rich ts h of e inge s te llt.

- H alil Savda is t nich t nur w e ge n s e ine r Krie gs die ns tve rw e ige rung ange k lagt, s onde rn w urde auch w e ge n Artik e l 318 ange k lagt, da e r vor de m is rae lis ch e n Kons ulat in Is tanbul e ine Solidaritäts e rk lärung m it is rae lis ch e n KDVe rn ve rlas .

Es is t e inde utig, das s Artik e l 318 (und z uvor Artik e l 155) ge nutz t w e rde n, um die Oppos ition z um Sch w e ige n z u bringe n. Je glich e Kritik am Militär k ann pote ntie ll z u e ine r Ank lage und Ge fängnis s trafe nach Artik e l 318 füh re n. So is t e ine offe ne Dis k us s ion übe r die Rolle de s M ilitärs in de r türk is ch e n Ge s e lls ch aft prak tis ch unm öglich .

Artik e l 318 s ie h t e ine H öch s ts trafe von z w e i Jah re n H aft vor, und von dre i Jah re n in Fälle n, w o die „Tat“ m it Mitte ln de r Pre s s e be gange n w ird. Im Juni

die s e n Jah re s w urde Artik e l 318 abe r in de n Kre is de s türk is ch e n Anti-Te rror-Code m it aufge nom m e n, w odurch Krie gs die ns tve rw e ige rung als „organis ie rte s Ve rbre ch e n“ und „ge fäh rlich “ e inge s tuft w ird. Effe k tiv w e rde n dam it die Strafe n auf bis z u 4 ½ Jah re H aft e rh öh t.

Türk is ch e Antim ilitaris tInne n h abe n je tz t e ine Kam pagne ge ge n Artik e l 318 be gonne n, m it de r Forde rung, die s e n Artik e l abz us ch affe n, und ans te h e nde

Ve rfah re n e inz us te lle n. Die s e Kam pagne ve rdie nt Unte rs tütz ung.

3

Artik e l 318:(1) Ak tivitäte n, Aufforde runge n und Em pfe h lunge n, die das Volk vom Militärdie ns t dis tanz ie re n ode r e nts pre ch e nde Propaganda w e rde n m it s e ch s Monate n bis z u z w e i Jah re n H afts trafe be s traft.(2) Falls die s e Straftat durch Me die n ode r Pre s s e be gange n w urde , w ird die Strafz um e s s ung um die H älfte e rh öh t.

Page 4: Das zerbrochene Gewehr, 76

Ge fange ne für de n Frie de n

Das Z e rbroch e ne Ge w e h r Nr. 76, Nove m be r 2007

Arm e nie nAuch w e nn Arm e nie n im Jah r 2004 e in Ge s e tz z ur Krie gs die ns tve rw e ige rung ve r-abs ch ie de t h at, s o w e rde n doch w e ite r Krie gs die ns tve rw e ige re r inh aftie rt. Vie le KDVe r w e ige rn s ich e be nfalls , de n Ers atz -die ns t abz ule is te n, da die s e r vom Ve r-te idigungs m inis te rium k ontrollie rt w ird. Eine Ände rung de s Ge s e tz e s z ur Krie gs -die ns tve rw e ige rung re ge lt nun die Straf-ve rfolgung von Ve rw e ige re rn, die auch die Able is tung de s Ers atz die ns te s ve rw e i-ge rn. Im Mai 2006 h abe n KDVe r de r Z e uge n Je h ovah s s ich an de n Europä-is ch e n Ge rich ts h of ge w andt, aufgrund de r Ve rle tz ung ih re s Me ns ch e nre ch te s auf Krie gs die ns tve rw e ige rung.

Eritre aPaulos Eyas s u (24/09 /19 9 4— )Ne ge de Te k le m ariam (24/09 /19 9 4— )Is aac Mogos (24/09 /19 9 4— )Aron Abrah a (09 /05/2001— )Mus s ie Fe s s e h aye (Juni 2003— )Am bak om Ts e ge zab (Fe bruar 2004— )

Be m ne t Fe s s e h aye (Fe bruar 2005— )H e nok Gh e bru (Fe bruar 2005— )+ aaSaw a Pris on, Eritre a

Am anue l Te s fae ndrias (März 2005— )+ W ia Pris on, Eritre aIns ge s am t be finde n s ich de rz e it ne un Z e uge n Je h ovah 's w e ge n Krie gs die ns tve r-w e ige rung im Ge fängnis . Dre i Z e uge n Je h ovah 's s ind s e it de m 24. Se pte m be r 19 9 4 aufgrund ih re r Ve rw e ige rung de s M ilitärdie ns te s inh aftie rt. Alle dre i w urde n bis lang w e ge n ih re s "Ve rbre ch e ns " nich t ange k lagt. Die H öch s ts trafe für Krie gs -die ns tve rw e ige rung lie gt be i dre i Jah re n.

FinnlandAuch w e nn Finnland de rz e it unte r de m Druck de r UN und ande re r inte rnationale r Ins titutione n s te h t, s o w e rde n doch w e i-te rh in Totalve rw e ige re r inh aftie rt und das Land w e ige rt s ich , das Ge s e tz z ur Krie gs -die ns tve rw e ige rung in Eink lang m it inte r-nationale n Standards z u bringe n. Am 1. O k tobe r be fande n s ich 20 Totalve rw e i-ge re r im Ge fängnis , doch nur fünf, die am 1. De z e m be r im Knas t s e in w e rde n, w are n m it de r Ve röffe ntlich ung ih re s Nam e ns e inve rs tande n.

Matias Silm une n (01/10/07— April 08)+ Käyrän vank ila, Pappilantie 36, 21370

Aura k k , Finnland

Kris tian Valk one n (28/08/07— 09 /02/08)+ Satak unnan vank ila, H uittis te n os as to,

PL59 , 32701 H uittine n, Finnland

Pe rtti Majande r (25/06/07— 26/12/07)+ Vilppulan vank ila, Kotinie m e ntie 67,

35700 Vilppula, Finnland

Jani As ik aine n (10/07/07— 30/01/08)

+ Naarajärve n vank ila, PL 1, 76851 Naarajärvi, Finnland

Tatu Marttila (04/09 /07— 20/03/08)+ Jok e lan vank ila/avo-os as to, PL 20,

05401 Jok e la, Finnland

Is rae lIn Is rae l w e rde n w e ite rh in Krie gs die ns t-ve rw e ige re rInne n inh aftie rt. Die is rae -lis ch e Praxis de r w ie de rh olte n bis z u fünf- w öch ige n Dis z iplinars trafe n m ach t e s je -doch unm öglich je tz t z u w is s e n, w e r am 1. De z e m be r in H aft s e in w ird. Ak tualis ie -runge n und ne ue Inform atione n finde n s ich auf de r W RI-Inte rne ts e ite unte r h ttp://w ri-irg.org/ne w s /ale rts .

Pue rto RicoJos é Pére z Gonzále z (21519 -069 )(5 Jah re – bis 15/01/08)+ CCM Miam i, Com m unity Corre ctions

Office , 401 N. Miam i Ave ., M iam i, FL33128, USA

W urde w e ge n Ve rs ch w örung, Be s ch ädi-gung von Bunde s e ige ntum und/ode r Ve rle tz ung von Be w äh rungs auflage n am 15. Januar 2003 ve rurte ilt, für W ide rs tand ge ge n die US-Bom bardie runge n auf Vie q ue s , Pue rto Rico.

Rus s is ch e Föde rationIgor Sutyagin (15 Jah re )+ 163050, Ark h ange ls k ; Ul. Piros ovaya,

d. 27; FGU IK-1, 5 otryad; Rus s landSe it de m 27.10.19 9 9 inh aftie rt, je tz t w e ge n Spionage ve rurte ilt w e ge n de r Re ch e rch e z u öffe ntlich z ugänglich e n Inform atione n z u Nuk le arw affe n. Ve rur-te ilt am 7. April 2004.

Südk ore aIm Jah r 2004 h abe n de r Obe rs te Ge rich ts -h of und das Ve rfas s ungs ge rich t de s Lande s ge ge n das Re ch t auf Krie gs -die ns tve rw e ige rung ge urte ilt. De rz e it be finde n s ich m e h r als 1000 Krie gs -die ns tve rw e ige re r in Ge fängnis s e s , die m e is te n von ih ne n Z e uge n Je h ovah 's . Im Nove m be r 2006 e nts ch ie d das UN-Me n-s ch e nre ch ts k om ite e , das s die Nich tane r-k e nnung de s Re ch te s auf Krie gs die ns t- ve rw e ige rung e ine Ve rle tz ung von Artik e l 18 de s Inte rnationale n Z ivilpak te s dar-s te llt. De nnoch w e rde n w e ite rh in KDVe r inh aftie rt.

Kim Ch is oo (pris one r No. 349 8, 13/09 /07— 13/03/09 )+ Se oul Jail, Box 20 P.O.

22. März 2008— NATO Gam e ove r:De r m ilitäris ch e n Globalis ie rung w ide rs te h e n!► Fünf Jah re nach de m Be ginn de s Irak -Krie ge s : e in inte rnationale s Ak tions w och e ne nde am NATO-H auptq uartie r in Brüs s e l, Be lgie n.► Im Ans ch lus s e in Se m inar, organis ie rt von Bom bs potting und W ar Re s is te rs ' Inte rnational: "Militäris ch e Globalis ie rung und ge w altfre ie r W ide rs tand in Europa".

Inte re s s e ? W e nde Dich an inte rnational@ bom bs potting.be

h ttp://vre de s actie .beh ttp://w ri-irg.org

4

Eh re nlis te de r Ge fange ne n für de n Frie de n 2007So funk tionie rt die Lis te

Z ue rs t s ind die Nam e n de r Ge fange ne n aufge füh rt (in Fe ttdruck ), darauf folge nd ih re H aftz e it und dann die Ge fängnis adre s s e m it +. Am Sch lus s s te h t de r Grund ih re s Ge fängnis aufe nth alte s (in k urs iv).

Spe z ie lle Inform atione n z u e inz e lne n Lände rn s ind e be nfalls k urs iv ge druck t.

Page 5: Das zerbrochene Gewehr, 76

Ge fange ne für de n Frie de n

Das Z e rbroch e ne Ge w e h r Nr. 76, Nove m be r 2007

Gunpouch e guk Gye onggi-do, Kore a, 437-702

Yoo Mins e ok (pris one r No. 1535, 17/08/07— 17/02/09 )+ Ye oju Pris on / Box 30 P.O. Ye ojuuch e -

guk Ye oju-e up, Ye oju-gun Gye onggi-do, Kore a, 469 -885

Jung Jae h oon (pris one r No. 2542, 22/05/07— 22/11/08)+ Ye ongde ungpo Jail / Box 164 P.O.,

Se oulge um ch e onuch e guk , Kore a, 152-707

Kim Doh yung (pris one r No. 9 06, 26/01/06— e nd/12/07, re le as e on parole )+ Ye ongde ungpo Pris on / Box 165 P.O.

Ge um ch e onuch e guk Se oul, Kore a, 152-707

Park Ch ul (pris one r No. 2426, 07/11/06— 07/05/08)+ Ye ongde ungpo Jail / Box 164 P.O.

Se oulge um ch e onuch e guk , Kore a, 152-707

Song Inw ook (pris one r No. 9 07, 23/11/06— 23/05/08)+ Ye ongde ungpo Pris on / Box 165 P.O.

Ge um ch e onuch e guk Se oul, Kore a, 152-707

Park Kyungs oo (pris one r No. 19 74, 14/12/06— 14/06/08)+ Se ongdong Jail / Box 177 P.O. Song-

pauch e guk Se oul, Kore a, 138-709

Türk e iDe rz e it be finde t s ich k e in nich t-re ligiös e r KDVe r im Ge fängnis . De r W ar Re s is te rs ' Inte rnational s ind je doch m e h re re Fälle von Z e uge n Je vovah s be k annt, die auf-grund ih re r re ligiös e n Übe rz e ugung de n Krie gs die ns t ve rw e ige rn.

Çağlar Buldu is t de rz e it im Militär-ge fängnis von Afyon im Arre s t. Vom 28. April 2005 bis 13. Juli 2006 ve rbrach te e r be re its 15 Monate im Ge fängnis . Er w urde am 24. Se pte m be r 2007 e rne ut ve rh afte t, und w ird voraus s ich tlich bis 20. Nove m be r in Afyon inh aftie rt s e in, und danach 43 Tage in e ine m z ivile n Ge fäng-nis e ine Re s ts trafe ve rbüße n. Eine Adre s s e is t de r W RI le ide r nich t be k annt.

Bariş Görm e z w urde am 22 Ok tobe r 2007 ve rh afte t, als e r s ich be im Re k rutie r-ungs büro m e lde te . Er is t de rz e it be i de r Is tanbul Mas lak Stadtge ndarm e rie -Kom -m andantur im Arre s t, und e s w ird e rw ar-te t, das s e r bald z u s e ine r Einh e it in Antalya ve rle gt w e rde n w ird. De rz e it is t nich t be k annt, w ie lange e r in H aft ble ibe n w ird.

Turk m e nis tanIn die s e m Jah r h at Turk m e nis tan e rne ut Z e uge n Je h ovah s aufgrund ih re r KDV ve rh afte t – die m e is te n w urde n z u Be w äh rungs s trafe n ve rurte ilt. Nach e ine r im O k tobe r 2007 ve rk ünde te n Am ne s tie s ind die Be w äh rungs auflage n be i z w e i Ve rw e ige re rn w e ite rh in gültig, w as ih re Be w e gungs fre ih e it e ins ch ränk t.Bayram As h irge ldyye v und Be ge nch Sh ak h m uradov w urde n durch die Am ne s tie nich t von de r Ve rbüßung de r im Som m e r ve rh ängte n z w e i Jah re auf Be w äh rung be fre it.

USAH e le n W oods on (03231-045) (106 Monate ― bis 09 /09 /11)+ FMC Cars w e ll, Max Unit, POB 27137,

Ft. W orth , TX 76127Antik rie gs prote s t am Bunde s ge rich t in Kans as City, Mis s ouri, am 11.03.04, Ve rle tz ung de r Auflage n nach de r H afte ntlas s ung vom 9 .3.04. Plädie rte auf s ch uldig z ur Ve rle tz ung de r Auflage n und vie r ne ue r Ank lage n am 18.06.04.

Jos e ph Donato (40884-050) (27 Monate — bis 31/01/08)+ CCM Ph ilade lph ia, 2nd Ch e s tnut St.,

Ph ilade lph ia, PA 19 106, USAW urde im De z e m be r 2004 aufgrund Ve rw e ige rung de r Z ah lung von Krie gs s te ue rn aus re ligiös e n Gründe n ve rurte ilt.

Rafil Dh afir (119 21-052) (22 Jah re — bis 26/04/22)+ FCI Te rre H aute , POB 33, Te rre H aute , IN

47808Ve rurte ilt w e ge n h um anitäre r und finanz ie lle r H ilfe für Me ns ch e n im Irak in Ve rle tz ung de r US-Sank tione n, Fe bruar 2005.

Louis Vitale (25803-048) (5 Monate — bis 14/03/08)Ste ph e n Ke lly (00816-111) (5 Monate — bis 14/03/08)+ c/o th e Nucle ar Re s is te r, POB 43383, Tucs on,

AZ 85733, USAGe be ts h afte r Landfrie de ns bruch z ur Übe rre ich ung e ine s Brie fe s ge ge n die offiz ie lle Folte rpolitik am US Arm y Inte llige nce H e adq uarte rs , Ft. H uach uca, Sie rra Vis ta, Ariz ona, am 6. Nove m be r 2007

5

Eh re nlis te de r Ge fange ne n für de n Frie de n 2007

Ak tione n► Nim m dir am 1. De z e m be r m inde s te ns e ine Stunde Z e it und s ch re ibe

m inde s te ns vie r Karte n an Ge fange ne .► Übe rz e uge de ine Frie de ns gruppe , Sch ulk las s e ode r K irch e nge m e inde , e ine

Karte n-Sch re ib-Se s s ion z u organis ie re n.► Baue im Z e ntrum de ine r Stadt e ine n Infos tand auf, ve rans talte e in

Stras s e nth e ate r ode r m ach e e tw as , w as dir s innvoll e rs ch e int, um Aufm e rk s am k e it und Inte re s s e z u e rw e ck e n

H inw e is e zum Ve rs ch ick e n von Karte n ode r Brie fe n► Karte n s ollte n im m e r im Um s ch lag ve rs ch ick t w e rde n.► Gib de ine n e ige ne n Nam e n und de ine Ans ch rift m it an.► Se i m itte ils am und k re ativ: s ch ick e Fotos aus de ine m Le be n► Sch re ibe de n Ge fange ne n, w ie du dich ge ge n Krie g und

Krie gs vorbe re itunge n e ngagie rs t.► Sch re ibe nich ts , w as de r/de m Ge fange ne n rge r e inbringe n k önnte .► Übe rle ge , w as du ge rne e rh alte n w ürde s t, w e nn du im Ge fängnis w ärs t.► Erw arte nich t, das s de r/die Ge fange ne antw orte t.► Falls de ine Karte z urück ge s ch ick t w ird, s ch ick e s ie an die e nts pre ch e nde

Bots ch aft in de ine m Land, m it de r Bitte , s ie an de n Ge fange ne n w e ite rz ule ite n.

► De nk e daran - im näch s te n Jah r k önnte s t du e ine /r von ih ne n s e in...

Unte rs tütze uns e re Arbe itSe it 50 Jah re n ve röffe ntlich t die W ar Re s is te rs ' Inte rnational die Nam e n und Ge s ch ich te n von Ge fange ne n aus Ge w is s e ngründe n. H e lft de r W RI, die s e Tradition fortz us e tz e n:Gib e ine be s onde re Spe nde für "Ge fange ne für de n Frie de n", um die Arbe it im näch s te n Jah r z u e rm öglich e n.

Sch ick e de ine Spe nde an: Förde rve re in W ar Re s is te rs ' Inte rnational e .V., Konto-Nr. 11787613, Kas s e le r Spark as s e , BLZ 520 503 53. Online -Spe nde unte r h ttp://w ri-irg.org/de /donate -de .h tm .

Page 6: Das zerbrochene Gewehr, 76

Ge fange ne für de n Frie de n

Das Z e rbroch e ne Ge w e h r Nr. 76, Nove m be r 2007

„Patriotis ch e r Die ns t is t e in Re ch t und e ine Pflich t je de s türk is ch e n Staats bür-ge rs “, s o Artik e l 72 de r türk is ch e n Ve rfas -s ung. De r Militärdie ns t is t s om it s ch e in- bar e in unve rm e idbare r Te il de s Le be ns -laufe s türk is ch e r Männe r. De r Ge dank e , das s e in Mann, de r nich t k örpe rlich nich t daz u in de r Lage is t, nich t im Militär de s Lande s die ne n w ürde , k ann öffe ntlich fas t nich t z um Aus druck ge brach t w e r-de n. Die Türk e i als Militärnation und de r Myth os de s „je de r Türk e is t als Soldat ge bore n“ w urde n s e it de n früh e n Z e ite n de r türk is ch e n Re publik s orgfältig aufge -baut, und e rs t s e it k urz e r Z e it be ginnt die s e r Myth os , Ris s e z u z e ige n.

Eine Krie gs die ns tve rw e ige rungs be w e gungIm De z e m be r 19 89 e rk lärte Tayfun

Gönül als e rs te r öffe ntlich s e ine Krie gs -die ns tve rw e ige rung. Kurz danach – im Fe bruar 19 9 0 – folgte Ve dat Z e ncir. Be ide Erk lärunge n e rh ie lte n e inige s an öffe ntlich e r Aufm e rk s am k e it, und im De -z e m be r 19 9 2 w urde die e rs te türk is ch e Krie gs ge gne rInne n-Ve re inigung in Iz m ir ins Le be n ge rufe n. Das w ar de r Be ginn von e tw as , w as vie lle ich t als Krie gs die ns t-ve rw e ige rungs be w e gung be z e ich ne t w e rde n k ann.

In de n folge nde n Jah re n e rk lärte n m e h re re junge Männe r ih re Krie gs die ns t-ve rw e ige rung, und 19 9 3 fand das Inte rna-tionale KDV-Tre ffe n in Ö re n in de r Türk e i s tatt, das in de r junge n türk is ch e n KDV-

Be w e gung z u vie l Ene rgie und Enth u-s ias m us füh rte .

Z unäch s t s ah s ich die Be w e gung im w e s e ntlich e n Ank lage n unte r Artik e l 155 (je tz t 318 – Artik e l auf S. 3) ge ge nübe r, und k e in Krie gs die ns tve rw e ige re r w urde aufgrund s e ine r Ve rw e ige rung inh aftie rt. Das ände rte s ich e rs t m it de r Ve rh aftung von Os m an Murat Ülk e am 7. O k tobe r 19 9 6 (s ie h e Spalte ). Doch s e lbs t w äh -re nd de r Z e it z u de r Os m an im Ge fängnis s as s ve rm ie d de r türk is ch e Staat die Inh aftie rung ande re r Krie gs die ns tve r-w e ige re r, s e lbs t w e nn e inige ih re Ve r-h aftung z u provoz ie re n ve rs uch te n.

Im März 19 9 9 w urde Os m an Murat Ülk e aus de m Ge fängnis in e in k lande s -tine s Le be n e ntlas s e n. Se itde m ve rbrach -te n m e h re re ande re Ve rw e ige re r e inige Z e it im Ge fängnis – H alil Savda, Me h m e t Bal, Me h m e t Tarh an – und w urde n Mona-te s päte r in e in Le be n e ntlas s e n, das als „z ivile r Tod“ ange s e h e n w e rde n m us s .

Trotz de m h abe n bis h e ute m e h r als 60 Pe rs one n ih re Krie gs die ns tve rw e i-ge rung öffe ntlich e rk lärt, und forde rn e in Re ch t e in, das die Türk e i nich t ane rk e n-ne n w ill.

Forts ch ritte ?Z u Anfang w ar die Ents ch e idung de s

EGMR z u Os m an Murat Ülk e Anlas s für die H offnung, das s die Situation s ich bald lös e n lie ße . Doch die Entw ick lunge n de r le tz te n Z e it s ind w e nige r pos itiv. Daz u

ge h ört ins be s onde re die obs truie re nde H altung de r türk is ch e n Re gie rung be i de r Im ple m e ntie rung de r Ents ch e idung de s EGMR im Fall von Os m an Murat Ülk e .

Doch Ülk e 's Fall is t nich t de r e inz ige ne gative Indik ator: im Falle e ine s ve rw e i-ge rnde n Z e uge n Je h ovas e nts ch ie d das Militärbe rufungs ge rich t in Ank ara am 29 . Mai 2007, das s die w ie de rh olte Be s tra-fung für 'andaue rnde n Unge h ors am ' re ch tlich unbe de nk lich is t – in totale r Mis s ach tung de r EGMR-Ents ch e idung im Fall von Os m an Murat Ülk e . Das Ge rich t s ah noch nich t e inm al die Notw e ndigk e it s e ine Pos ition im Ange s ich t de s EGMR-Urte ils argum e ntativ darz ule ge n.

Doch in ih re n Mitte ilunge n an de n Europarat z ur Im ple m e ntie rung de r EGMR-Ents ch e idung be tonte die türk i-s ch e Re gie rung, das s de rz e it e in Ge s e tz in Vorbe re itung is t, das die Me ns ch e n-re ch ts ve rle tz unge n von Os m an Murat Ülk e und ande re n KDVe rn be e nde n w ird. Bis h e r k e nnt nie m and die s e n Ge s e tz e s -e ntw urf, und e s m us s be tont w e rde n, das s die türk is ch e Re gie rung nirge ndw o von de r Ane rk e nnung de s Re ch ts auf Krie gs die ns tve rw e ige rung s prich t. Es be darf w oh l noch w e ite re r EGMR-Urte ile um die Türk e i z u übe rz e uge n, das s Krie gs die ns tve rw e ige rung e in Me ns ch e nre ch t dars te llt...

W e ite re Inform atione n:h ttp://w ri-irg.org/co/turk cam paign-de .h tm

6

Lis te de r e rk lärte n türk is ch e n Krie gs die ns tve rw e ige re r1 19 89 , De z e m be r Tayfun Gonul İSTANBUL2 19 9 0, Fe bruar Ve dat Z e ncir IZ MIR3 19 9 3, 16. Januar Erk an Calpur IZ MIR4 19 9 3, 16. Januar Atilla Ak ar IZ MIR5 19 9 3, 16. Januar Yus uf Dogan IZ MIR6 19 9 3, März Yavuz Atan İSTANBUL7 19 9 4, 17. Mai Gök h an De m irk ıran İSTANBUL8 19 9 4, 17. Mai Arif H ik m e t Iyidogan İSTANBUL9 19 9 5, 1. Se pte m be r Os m an Murat Ülk e IZ MIR10 2000, 15. Mai Uğur Yorulm az İSTANBUL11 2000, 15. Mai Tim uçin Kız ılay İSTANBUL12 2000, 15. Mai H as an Cim e n İSTANBUL13 2001, 27. O k tobe r Me h m e t Tarh an İSTANBUL14 2001, 27. O k tobe r Erde m Yalcink aya İSTANBUL15 2003, 22. Januar Me h m e t Bal MERSIN16 2003, 24. Januar Erk an Ers oz İSTANBUL17 2003, 24. Januar Se rtac Girgin İSTANBUL18 2003, 24. Januar Em ir Une r İSTANBUL19 2003, 24. Januar Mus tafa Se yh oglu İSTANBUL20 2003, 15. Mai Sam i Se rk an Kaz ak İSTANBUL21 2003, 15. Mai Ah m e t Ce m Oz turk İSTANBUL22 2003, 20. Nove m be r Tugk an Tug IZ MIR23 2004, 15. Mai Mah m ut Elk us İSTANBUL24 2004, 15. Mai Ce m al Karak us İSTANBUL25 2004, 15. Mai Ers an Ugur Gor İSTANBUL26 2004, 15. Mai Yas ar One r İSTANBUL27 2004, 15. Mai Inci Aglagul İSTANBUL28 2004, 15. Mai Ebru Topal İSTANBUL29 2004, 15. Mai Yonte m Yurts e ve r İSTANBUL30 2004, 15. Mai Naz an As k e ran İSTANBUL31 2004, 15. Mai H urriye t Se ne r İSTANBUL

32 2004, 28. Juni Dogan Oz k an İSTANBUL33 2004, 28. Juni Sinan Dundar İSTANBUL34 2004, 5. Se pte m be r Om e r Se z e r ANKARA35 2004, 5. Se pte m be r Im dat Sanli ANKARA36 2004, 5. Se pte m be r Is m ail Sabanci ANKARA37 2004, 5. Se pte m be r Salih Arik an ANKARA38 2004, 5. Se pte m be r H as an Ak yure k ANKARA39 2004, 5. Se pte m be r Le ve nt Duranyan ANKARA40 2004, 23. Se pte m be r Ce ylan Oz e re ngin İSTANBUL41 2004, 4. O k tobe r Sah in Oz bay İSTANBUL42 2004, 28. O k tobe r Ne cde t Oz ak tin İSTANBUL43 2004, 26. Nove m be r H alil Savda CORLU44 2004, 18. De z e m be r Ve li Ak dag IZ MIR45 2005, 3. Januar Ne cati Balbay LULEBURGAZ46 2005, 14. Mai Fe rda Ulk e r IZ MIR47 2005, 14. Mai Ayte n De m ir IZ MIR48 2005, 14. Mai Yah s an Catak IZ MIR49 2005, 14. Mai H ilal De m ir IZ MIR50 2005, 14. Mai Bule nt Be k tas IZ MIR51 2005, 14. Mai Ays e Girgin IZ MIR52 2005, 14. Mai Me h m e t Od IZ MIR53 2005, 14. Mai Fik re t Ye tis e ne r IZ MIR54 2005, 14. Mai Eyle m Baris IZ MIR55 2005, 14. Mai Ercan Ak tas IZ MIR56 2005, 3. Augus t Fige n İSTANBUL57 2005, 3. Augus t Erk an Ye rtutan İSTANBUL58 2006, 15. Mai Ah m e t Oz de m ir ANKARA59 2006, 15. Nove m be r İs m ail Saygı İSTANBUL60 2007, 19 . April Gök h an Aydın KOCAELI61 2007, 13. Mai Ah m e t As lan İSTANBUL62 2007, 20. Mai Ö z le m Mollam e h m e toğlu İSTANBUL

Krie gs die ns tve rw e ige rung in de r Türk e i

Page 7: Das zerbrochene Gewehr, 76

Ge fange ne für de n Frie de n

Das Z e rbroch e ne Ge w e h r Nr. 76, Nove m be r 2007

De r Fall Os m an Murat Ülk e

Os m an Murat Ülk e e rk lär-te s e ine Krie gs die ns tve rw e i-ge rung am 1. Se pte m be r 19 9 5 in Iz m ir, und ve rbrannte s e ine Einbe rufungs papie re . Ers t m e h r als e in Jah r s päte r – am 7. O k tobe r 19 9 6 – w urde e r aufgrund e ine s H aft-be fe h le s bas ie re nd auf Artik e l 155, “Entfre m dung de s Vol-k e s vom Militär”, ve rh afte t. Einm al in de n H ände n de s M ilitärs w urde e r auch an s e ine Einh e it übe rs te llt, w o e r je glich e n Be fe h l ve rw e ige rte . Er w urde w ie de rh olt w e ge n „Unge h ors am s “ ve rurte ilt, w as z u e ine r Situation füh rte , die de r Europäis ch e Ge rich ts -h of für Me ns ch e nre ch te s päte r als „k ons tante n W e ch s e l z w is ch e n Ank lage und Z e ite n de r Inh aftie rung“ be z e ich ne te . Die s e r Z us tand daue rte 2 ½ Jah re , und da-nach w ar Os m an Murat Ülk e noch im m e r z ur Able is tung de s M ilitärdie ns te s ve rpflich -te t, und s om it z u e ine m k lan-de s tine n Le be n ge z w unge n.

Am 24. Januar 2006 e nt-s ch ie d de r Europäis ch e Ge -rich ts h of für Me ns ch e nre ch te , das die s e Be h andlung als „z ivile r Tod“ ange s e h e n w e r-de n m us s , und e ine Ve rle tz -ung de s Artik e ls 3 de r Euro- päis ch e n Me ns ch e nre ch ts -k onve ntion dars te llt. Die Türk e i w urde z ur Z ah lung von Sch ade ns e rs atz ve rur-te ilt. Obw oh l Os m an die s e n Sch ade ns e rs atz e rh ie lt, än-de rte s ich die Situation für ih n nich t. Im Juni 2007 w urde ih m e in ne ue r H aftbe fe h l z u-ge s te llt. Er s oll e ine Re s t-s trafe , die auf e ine Ve rur- te ilung von 19 9 9 z urück ge h t, abs itz e n. Dam it w ide rs e tz t s ich die Türk e i de m Europä-is ch e n Ge rich ts h of für Me ns ch e nre ch te .

De r Europarat h at be i e ine m Tre ffe n im O k tobe r be tont, das Urte ile de s EGMR „im türk is ch e n Re ch ts -s ys te m dire k t anw e ndbar s ind, e nts pre ch e nd Artik e l 9 0 de r türk is ch e n Ve rfas s ung“, und h at die Türk e i e indring-lich aufge forde rt, die Ve r-le tz ung von Os m an's Re ch - te n z u be e nde n. De r Fall is t noch nich t be e nde t...

7

W ie k ann an die W RI ge s pe nde t w e rde n?► pe r Daue rauftrag, w as e s für uns

e infach e r m ach t, z u plane n – w e nn w ir davon w is s e n (bitte um s e itig ank re uz e n). Es be s te h t die Möglich k e it e ine r s te ue rabz ugs fäh ige n Spe nde ode r e ine r Spe nde dire k t an die W RI.

► pe r Kre ditk arte – bitte ne be ns te h e nde s Form ular aus fülle n ode r pe r Z ah lung auf uns e re r Inte rne ts e ite unte r h ttp://w ri-irg.org/de .

► pe r Übe rw e is ung in Euros – s te ue rabz ugs fäh ig inne rh alb de r BRD – an de n Förde rve re in W ar Re s is te rs ' Inte rnational e .V., Konto-Nr. 11787613, Kas s e le r Spark as s e , BLZ 520 503 53

► pe r Übe rw e is ung in Euros dire k t an die W RI: W ar Re s is te rs ' Inte rnational, Bank of Ire land, IBAN IE9 1 BOFI 9 000 9 240 41 35 47

► pe r Sch e ck , Ge ldanw e is ung ode r Bank anw e is ung in britis ch e n Pfund, z ah lbar an die W ar Re s is te rs ' Inte rnational

Z ah lung pe r Kre ditk arteBitte be las te t m e ine Kre ditk arte m it de m Be trag von £/US$/€ .......... (bitte W äh rung de utlich m ark ie re n).

Kre ditk arte : Vis a/Acce s s /Mas te rcard/Am e rican Expre s s(unz utre ffe nde s s tre ich e n)

Karte nnum m e r:

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Sich e rh e its code : ...............................

Gültig bis : _ _ _ / _ _ _

Karte ninh abe rIn: .............................................

Unte rs ch rift: ............................................

Re ch nungs ans ch rift (falls ve rs ch ie de n von um s e itig ange ge be ne r Adre s s e ):

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

Spe nde an die W ar Re s is te rs ' Inte rnational

Vie le n Dank für die Unte rs tützung!

Page 8: Das zerbrochene Gewehr, 76

Ge fange ne für de n Frie de n

Das Z e rbroch e ne Ge w e h r Nr. 76, Nove m be r 20078

Das Z e rbroch e ne Ge w e h r„Das Z e rbroch e ne

Ge w e h r“ is t das Runds ch re ibe n de r W ar Re s is te rs Inte rnational und w ird auf Englis ch , Spanis ch , Franz ös is ch und De uts ch ve röffe ntlich t. Die s is t Aus gabe 73, Nove m be r 2007. Die s e Aus gabe de s z e rbroch e ne n Ge w e h rs w urde von Andre as Spe ck produz ie rt. Be s onde re r Dank ge h t an alle , die die Inform atione n z ur Ve rfügung s te llte n, die in die s e r Aus gabe ve rw e nde t w urde n. W e nn du Extrak opie n die s e r Aus gabe de s z e rbroch e ne n Ge w e h rs w üns ch s t, bitte s e tz e dich m it de m W RI-Büro in Ve rbindung ode r dow nloade e s von uns e re r W e bs ite .

W ar Re s is te rs ' Inte rnational,5 Cale donian Road,London N1 9 DX, BritainTe l. + 44-20-7278 4040Fax + 44-20-7278 0444info@ w ri-irg.orgh ttp://w ri-irg.org/pubs /br76-de .h tm

W RI-Mate rialie nbe s te llungMit die s e m Form ular k anns t Du Mate rialie n de r W ar Re s is te rs ' Inte rnational be s te lle n. Se nde das aus ge füllte Form ular an: W ar Re s is te rs ' Inte rnational, 5 Cale donian Road, London N1 9 DX, Gros s britannie n – zus am m e n m it e ine m Sch e ck zah lbar an W ar Re s is te rs ' Inte rnational in €. Ode r be s te lle online unte r h ttp://w ri-irg.org/s h op/s h op-de -e u.h tm .Alle Pre is e e ins ch lie s s lich Ve rs andk os te n.

Anzah l Be s ch re ibung Einze lpre is_ _ _ _ 1-9 Ans te ck e r 'Z e rbroch e ne s Ge w e h r' a €2,25_ _ _ _ 10-9 0 Ans te ck e r pe r 10 €14,00_ _ _ _ 100 und m e h r Ans te ck e r pe r 100 €117,50

_ _ _ _ H ous m ans Pe ace €13,50 Diary 2008 and H ous m ans W orld Pe ace Dire ctory ISSN 09 57-0136 ISBN 9 78 0 85283-266 0

_ _ _ Em ily Mile s : CO Guide to th e UN €19 ,00H um an Righ ts Sys te m (W RI undQuak e r UN Office Ge ne va, 2000)

_ _ _ Re s is tance and Re cons truction €7,25(Ins titute for Total Re volution, Ve dcch i 19 88)

_ _ _ De vi Pras ad & Tony Sm yth e : €7,00Cons cription: A W orld Surve y (W RI, London 19 68)

_ _ _ Pe te r Brock : Te s tim onie s of Cons cie nce €7,00(Privatdruck , Toronto 19 9 7)

Anzah l Be s ch re ibung Einze lpre is_ _ _ Brian Martin e t al: €10.50

Nonviole nt Struggleand Social De fe nce(W RI, London 19 9 1)

_ _ _ M itz i Bale s €7,00 (H rs g.): Ope ning Doors to Pe ace : A Me m orial to Myrtle Solom on (W RI, London 19 9 1)

_ _ _ De vi Pras ad: W ar €47,00is a crim e agains th um anity. Th e s tory of W ar Re s is te rs 'Inte rnational(W RI, London 2005)

_ _ _ Bitte füge e ine Spe nde h inz u € _ _ _ _

Ge s am ts um m e : € _ _ _ _

Nam e : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Ans ch rift: _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Datum : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Unte rs ch rift: _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Ich m öch te die W RI unte rs tütze n:(bitte m inde s te ns e ine Option ank re uz e n)

□ Ich le ge e ine Spe nde an die W RI übe r £/US$/€ .......... be i.

□ Bitte s ch ick t m ir e ine Em pfangs be s tätigung.

□ Ich h abe um s e itig das Kre ditk arte nform ular aus ge füllt.

□ (nur in de r BRD) Ich h abe e ine n Daue rauftrag an de n Förde rve re in W ar Re s is te rs ' Inte rnational e .V. übe r m onatlich /vie rte ljäh rlich /jäh rlich € .......... e inge rich te t.

□ Ich be nötige e ine Spe nde nbe s ch e inigung

□ Ich h abe e ine n Daue rauftrag auf das Konto de r W RI be i de r Bank of Ire land übe r m onatlich /vie rte ljäh rlich /jäh rlich € .......... e inge rich te t.

Me ine Ans ch rift:

Nam e : _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Ans ch rift: _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Land: _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

W oh in s oll die Spe nde ge s ch ick t w e rde n?

Nur in de r BRD:Förde rve re in W ar Re s is te rs ' Inte rnational e .V., c/o H e lga W e be r, Ste inbruch w e g 14, 34123 Kas s e l (für Spe nde nbe s ch e inigung)

Re s t de r W e lt:W ar Re s is te rs ' Inte rnational, 5 Cale donian Rd, London N1 9 DX, Gros s britannie n

W ar Re s is te rs ' Inte rnationalUnte rs tützung und Ve rne tzung von W ide rs tand

ge ge n Krie g w e ltw e itBitte s pe nde noch h e ute für die Arbe it de r W RI – Dank e !

Dank e für De ine Unte rs tützung!