Einführung – Präsens- und Perfektstamm; Stammformen

18
KiWi Der Perfektstamm Klasse 7 Einführung – Präsens- und Perfektstamm; Stammformen Die Formenbildung mit Wortstamm und Personalendung

description

Die Formenbildung mit Wortstamm und Personalendung. Einführung – Präsens- und Perfektstamm; Stammformen. Die 3 Verb-Stämme. Präsensstamm – bildet alle Formen des Präsens , Imperfekts , Futur I ( im Aktiv & Passiv + Partizip Präsens, Gerundium, Gerundivum – das kommt später). - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Einführung – Präsens- und Perfektstamm; Stammformen

Page 1: Einführung – Präsens- und Perfektstamm; Stammformen

KiWi Der Perfektstamm Klasse 7

Einführung – Präsens- und Perfektstamm; Stammformen

Die Formenbildung mit Wortstamm und Personalendung

Page 2: Einführung – Präsens- und Perfektstamm; Stammformen

KiWi Der Perfektstamm Klasse 7

Die 3 Verb-Stämme1. Präsensstamm – bildet alle Formen des Präsens,

Imperfekts, Futur I (im Aktiv & Passiv + Partizip Präsens, Gerundium, Gerundivum – das kommt später).

2. Perfektstamm – bildet aktive Formen des Perfekts, Plusquamperfekts und Futur II + Infinitiv Perfekt.

3. (Perfekt-Passiv- oder Supinstamm – passive Formen der Tempora des Perfektstamms, das Partizip Perfekt Passiv, Futur Aktiv und das Supinum).

Page 3: Einführung – Präsens- und Perfektstamm; Stammformen

KiWi Der Perfektstamm Klasse 7

Der Präsensstamm• Wir kennen bereits einige Präsensstämme:a-Konjugation – laudare; Stamm – laudae-Konjugation – monere; Stamm – monei-Konjugation – audire; Stamm – audikons. Konjugation – regere; Stamm – reg(Kurzvok. i-Konjugation – capere; Stamm –

capiˆ)• An diese Stämme werden die

Präsensendungen gehängt.

Page 4: Einführung – Präsens- und Perfektstamm; Stammformen

KiWi Der Perfektstamm Klasse 7

Stamm mit Endung

• Ihr könnt die Verbform also bilden, indem Ihr die bekannten Endungen an den jeweiligen Stamm hängt. Die Endungen lauten:

Person Personalendung

• Sg.

• Sg.

• Sg.

-o

-s

-t

• Pl.

• Pl.

• Pl.

-mus

-tis

-nt

Page 5: Einführung – Präsens- und Perfektstamm; Stammformen

KiWi Der Perfektstamm Klasse 7

Die ersten beiden Stämme in der 1. Pers. Sg.

• Präsens-Stamm: 1. Sg. (Indikativ) Präsens (Aktiv)

• Perfekt-Stamm: 1. Sg. (Indikativ) Perfekt (Aktiv)

• Der Supin-Stamm (PPP) ist noch nicht behandelt und wird hier übergangen.

Page 6: Einführung – Präsens- und Perfektstamm; Stammformen

KiWi Der Perfektstamm Klasse 7

Präsens und Perfekt als erste und zweite Stammform

Wie die Verb-Stämme zum jeweiligen Verbum lauten, wird mit Stammformen angegeben. Diese Stammformen müssen zusammen mit der Bedeutung des Verbums gelernt werden. Siehe

scribere scribo scrib- scrips-i scrips-orare oro ora- orav-i orav-finire finio fini- finiv-i finiv-explere expleo ple- plev-i plev-timere timeo time- timu-i timu-cedere cedo ced- cess-i cess-ludere ludo lud- lus-i lus-protegere protego teg- protex-i protex-liberare libero libera- liberav-i liberav-

Eingabe

Stamm 1

Stammform 1

Page 7: Einführung – Präsens- und Perfektstamm; Stammformen

KiWi Der Perfektstamm Klasse 7

Teil II – Die zweite Stammform als v-, u- und s-Perfekt

Formenbildung mit Wortstamm und Personalendung

Page 8: Einführung – Präsens- und Perfektstamm; Stammformen

KiWi Der Perfektstamm Klasse 7

Der Perfektstamm• Der Perfekt-Stamm zeigt meistens eine relativ geringe

Veränderung zum Präsens-Stamm: Diese Veränderungen kann man in sechs Gruppen einteilen:

a) v - Perfekt b) u - Perfekt

c) s - Perfekt d) ....

e) .... f) ....

Page 9: Einführung – Präsens- und Perfektstamm; Stammformen

KiWi Der Perfektstamm Klasse 7

Drei Arten,den Perfektstamm zu bilden

v-Perfekt amareu-Perfekt admonere admonu-i admonu-s-Perfekt manere mans-i mans-

Eingabe 11 11 1

Page 10: Einführung – Präsens- und Perfektstamm; Stammformen

KiWi Der Perfektstamm Klasse 7

• Demgemäß bildet man die Perfektformen, indem man die Personalendung an den Stamm hängt.

• Die 1. Pers. Sg. Perfekt ist die zweite Stammform.

laudo lauda laudav- itaceo tace tacu-plaudo plaud plaus-audio audi audiv-

voco voca vocav-rideo ride ris-scribo scrib scrips-oro ora orav-

finio fini finiv-expleo ple plev-timeo time timu-cedo ced cess-

ludo lud lus-protego teg protex-libero libera liberav-

Eingabe

1

1. Stammform

Präsens-Stamm

2. Stammform

Perfekt-Stamm

Endung 1.

Sg.

Page 11: Einführung – Präsens- und Perfektstamm; Stammformen

KiWi Der Perfektstamm Klasse 7

Die zweite Stammform:

• Zur Erinnerung: Die 1. Pers. Sg. Präsens wird als erste Stammform angegeben.

• Die zweite Stammform ist analog in der 1. Pers. Sg. Perfekt.

• Die Stammformen müssen gelernt werden. Sie bieten die einzige Orientierungshilfe in einer Formenvielfalt, die über 100 (finite) Verbformen bereit hält.

Page 12: Einführung – Präsens- und Perfektstamm; Stammformen

KiWi Der Perfektstamm Klasse 7

Die Personalendungenim Perfekt Aktiv

Stamm Endung1. Sg. amav- i2. Sg. amav- isti3. Sg. amav- it1. Pl. amav- imus2. Pl. amav- istis3. Pl. amav- erunt

Eingabe

i

Page 13: Einführung – Präsens- und Perfektstamm; Stammformen

KiWi Der Perfektstamm Klasse 7

Das Perfekt mit u-Stamm

• Versucht doch einmal, nach dem Prinzip Stamm + Endung = Personalform

rechtsstehende Tabelle auszufüllen (in der Tabelle doppel-klicken):

Pers. Stamm Endungen1. Sg. admonu-2. Sg. admonu-3. Sg. admonu- it1. Pl. admonu-2. Pl. admonu-3. Pl. admonu-

Eingabe iii

Page 14: Einführung – Präsens- und Perfektstamm; Stammformen

KiWi Der Perfektstamm Klasse 7

Das Perfekt mit s-Stamm

• Nun können wir die Formen 1. Sg. bis 3. Pl. im (Indikativ) Perfekt (Aktiv) bilden

• Ein Test

Perfektformendurcheinander

Stamm EndungenSingular Singularclaus-claus-claus-Plural Pluralclaus-claus-claus-

Eingabe --->

Page 15: Einführung – Präsens- und Perfektstamm; Stammformen

KiWi Der Perfektstamm Klasse 7

Das Hilfsverb esse im Perfekt

• Der Stamm von esse im Perfekt lautet fu-, die zweite Stammform demgemäß fu-i

• Wie lauten demnach die Personalformen von der 1. Pers. Sg. Bis zur 3. Pers. Pl.

Perfekt-Aktiv-StammEndungenSingular Singular1. fu-

2. fu-

3. fu-

Plural Plural

1. fu-

2. fu-

3. fu-

Eingabe

Page 16: Einführung – Präsens- und Perfektstamm; Stammformen

KiWi Der Perfektstamm Klasse 7

Liebe ist vergänglich

Marcus puer Corneliam valde amavit.

Hodie autem Iuliam amat et in matrimonium ducit.

Frage:

Wenn Ihr nicht wisst, was matrimonium heißt, findet Ihr in dem Wort ein anderes, besser bekanntes?

Page 17: Einführung – Präsens- und Perfektstamm; Stammformen

KiWi Der Perfektstamm Klasse 7

Übungssätze

• Heri Marcus Afram in foro spectavit. Subito Afram clamare audivit. Ad eam properavit et interrogavit: „Quid est, cur clamavisti?“

Afra dixit: „Clamavi, quod serpentem in herba spectavi. Bestia me valde terruit.“

Tum Marcus solus serpentem quaesivit sed invenire non potuit.

Vokabeln: heri (Adv.)=gestern; serpens, entis =Schlange, herba, ae = Gras, Halm; bestia, ae = (wildes)Tier

Page 18: Einführung – Präsens- und Perfektstamm; Stammformen

KiWi Der Perfektstamm Klasse 7

Danke für´s Zuhören und Mitmachen!