องคประกอบศลป ELEMENTS OF ART

ขอมลจาก :@design หลกการออกแบบศลปะ Principles of Design. ศกดชย เกยรตนาคนทร

องคประกอบศลป (elements of art) หมายถง การนาเอา สวนตางๆ มาประกบกนทาใหเกดรปแบบตางๆ ทมคณคาทางความงามในงานศลปะแขนงตางๆ ซงประกอบดวยองคประกอบทสาคญ คอ

elements of art

elements of art

1. จด (Dot) จดเปน

อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ศ ล ป เ บ อ ง ต น

ทสามารถสรางเสน รปราง รปทรง

ลวดลาย พนผว นาหนกออนเขม

การเคลอนไหวในการ ออกแบบได

เชน การจดวางเรยงจดขนาดและส

ทแตกตางกนใหเกดขนเปนภาพ

ทมมต ระยะใกลไกล มจงหวะ

ทสวยงาม

elements of art

1.1 จดทใชในการออกแบบกราฟก

สามารถกาหนดสใหกลมกลนหรอขดแยงเพอ

สรางการรบรตามวตถประสงค เชน จดท

ปรากฏในลวดลายเสอดาวสรางแรงบนดาลใจ

1.2 จดทใชในการออกแบบสงพมพ

จดสามารถนาไปออกแบบสงพมพ ดวยการ

สรางเปนตวอกษร หรอประดบตกแตง เชน ทา

เปนเสน สรางพนหลง หรอลวดลายประกอบ

ในการจดหนาสงพมพ ชวยใหเกดความรสก

สดใส เคลอนไหว ตนตา

elements of art

Polka dot

Louis Vuitton

elements of art

2 . เ ส น ( Line or

Strips) เสนใชในการสราง

ร ป ร า ง ล ว ด ล า ย พ น ผ ว

น า ห น ก อ อ น แ ก แ ส ง เ ง า

ระยะใกลไกล พนทวางและ

ต ว อ ก ษ ร ก า ร ใ ช เ ส น ใ น

การออกแบบยงสามารถเลอก

ขนาดและลกษณะของเสนท

แตก ต า งกน เพ อ ใช ในการ

แสดงออกตามวตถประสงค

ของการออกแบบไดดวย

เสนทกเสนขนานกน แตดคลายเสนมความโคงงอ

จากการระบายสดาทบทสลบกน

elements of art

2.1 การเกดเสน (Line Occurrence)

แบงออกเปน 3 ลกษณะ คอ

2.1.1 เสนทเกดขนจรง (Actual

Line) คอ เสนทเกดขนจากการถกขดเขยนให

ปรากฏบนระนาบรองรบ เกดเปนเสนตรง เสนโคง

เสนซกแซก เสนหนา-บาง เสนแตกพรา เปนตน

2.2.2 เสนเชงนย (Implied line

or Exiting line or Axis line) คอ เสนทเกดจาก

การวางองคประกอบ หรอวตถใหเกดการรบรวา

เปนเสน จากการรบรทางสายตา โดยไมไดมเสน

จรง

elements of art

2 . 1 . 3 เ ส น ข อ บ ( Line

Formed by Edges) คอ เสนทเกดจาก

การซอนทบกนของสและรปราง เชน

เสนทเกดจากการวางส 2 ส ตอกน หรอ

เสนทเกดจากการวางรปราง 2 รปตอกน

elements of art

2.2 ทศทางและรปแบบของเสน

(Direction and line Quality)

2.2 .1 เ สนตรงแนวนอน

(Straight Line) ทาใหเกดความรสกสงบนง ไม

เคลอนไหว ใหความรสกเรยบงาย สภาพ

2 . 2 . 2 เ ส น ต ร ง แ น ว ต ง

(Upright-Straight Line) ทาใหเกดความรสก

สงางาม ตงมน สง บบแคบลง

elements of art

2.2.3 เ สนตรงแนวเฉยง

(Oblique Line) เสนตรงแนวเฉยง ทาใหเกด

ความรสกเคล อนไหว โฉบเฉ ยว ในการ

ออกแบบลวดลาย มกใชในโอกาสทตองการ

ความแปลกใหม จะชวยกระตนใหเกดการรบร

ทตนตาตนใจ

2.2.4 เสนโคงปกต (Curve

Line) เสนโคงทาใหเกดความรสกออนโยน

สวยงาม เชน ลายกนก และชวยเสรมให

เสนตรงมความออนชอยมากขน

elements of art

2 . 2 . 5 เ ส น โ ค ง ง ด ง า ม

(S-Curve Line) เสนโคงทาใหเกดความรสก

นมนวลออนโยน เคลอนไหว เสนโคงทมสวน

ปลายโคงลงจะใหความรสกหดห เศราหมอง

ในขณะทโคง S จะใหความรสกงดงาม

(Beauty curve)

2 . 2 . 6 เ ส น โ ค ง ก น ห อ ย

(Spiral Line) เสนโคงกนหอยทาใหความรสก

เคลอนไหว หมนวน ไมสนสด ใหความรสก

ใกลชดธรรมชาต

elements of art

2 .2 .7 เ สน หยก ( Zigzag)

ใหความรต นเตน ขดแยง เราใจ นากลว

และแผกระจายออก

elements of art

3 . รป ร า ง แ ล ะ รป ท ร ง

(Shape and Form) รปราง

2 มต คอ ความกวางและความยาว

แตถาม 3 มต คอ ความกวาง

คว ามยาวแล ะคว ามหนา คอ

รปทรง นกออกแบบสามารถนา

รปรางหรอรปทรงตามธรรมชาตมา

รวมกบรปทรงเลขาคณตเพอใชใน

การออกแบบผลตภณฑได

elements of art

4 . พ น ท แ ล ะ ป ร ม า ต ร

(Shape and Volume) พนทเปนสง

บ ง บ อ ก ข น า ด ข อ ง เ น อ ท เ ป น

2 มต คอกวางและยาวสวนปรมาตร

เปน 3 มต คอ กวาง ยาวและหนา

เชน รปทรงกรวย รปทรงกลม

ในการออกแบบ พนทตองใหความสาคญกบ พนทวาง (Space)

และพนหลง (Background) เพราะจะสงผลตอความรสก โปรง หรออดอด

ในขณะทปรมาตรตองสอถงความหนกแนน เปนกลมกอน

elements of art

5. ลกษณะผว (Texture)

ลกษณะผวดานนอก พนทดานนอก

ของวตถทรบรไดดวยตา หรอสมผส

เชน เปลอกไมใหความรสกนากลว

ผวเรยบมนวาวของกระจก ทาใหเกด

ความรสก สะอาด บรสทธ หรหรา

elements of art

6. บรเวณวางหรอพนหลง

(Background) เปนทสงผลใหรปราง

(Figure) มลกษณะเดนหรอดอย เชน

พนหลงสเขมจะชวยขบใหตวอกษรท

สอ อน เดนชดขน หรอพนหลงส

ใกลเคยงกบรปรางจะใหความรสก

กลมกลน งานทมพนทวางเพยงพอ

เหมาะสมจะทาใหเกดความรสกลงตว

พอด ไมอดอด

elements of art

7. นาหนกออนเขม (Value

and Gradation) นาหนกออนเขม

เปนนาหนกของสและแสงบนระนาบ

วสด นาหนกออนแทนแสงสวาง

นาหนกเขมแทนความมดหรอแสง

นอย และนาหนกของสและแสงยงสอ

ถงระยะใกลไกลอกดวย

elements of art

8. แสงเงา (Light and Shadow)

แสงเงาเปนองคประกอบศลปทเกด

จากการเลยนแบบธรรมชาต แสงทตก

กระทบบนวตถกอใหเกดนาหนกส

ออนเขมแตกตางกน สอถงความรสก

เหมอนจรง มความสาคญมากในการ

ออกแบบงานนเทศศลป

elements of art

9. เงาดา (Silhouette) ภาพเงาดา

เปนผลมาจากแสงตกกระทบวตถเกด

เปนเงาดาทระนาบรองรบจะแตกตาง

จากแสงเงาเลกนอย คอ วตถจะมรปราง

(Shape) เปนเงาดา ไมเหนรายละเอยด

ของพนผว ชวยถายทอดความคด

สรางสรรค และสรางจนตนาการใหแก

ผชมไดด เพราะจะทา ใหผชมตอง

พจารณาถงรปรางและความหมายท

ศลปนหรอผสรางตองการสอ

elements of art

elements of art

10. ส (Color) ส เปนองคประกอบ

ทสาคญอยางยง สามารถสรางแรงปะทะ

และแรงดงดดตอสายตาผชมไดเปนอยางด

ชวยสรางใหเกดการรบรทางจตวทยา

ส า ม า ร ถ แ ส ด ง อ ป น ส ย ข อ ง บ ค ค ล

ความรสกชอบไมชอบ สรางรสนยม และ

ลกษณะเฉพาะของกลมหรอชนชาตได

elements of art

- สเหลอง (yellow) คอ สแหงความสขสดชน ราเรงมชวตชวา เปนส

ทอยในโทนทเขากนไดกบทกส มการนามราใชในความหมายของ

สญลกษณแหงความหวง หรอความระมดระวง เปนตน

- สเขยว (green) คอ สของตนไมใบหญาใหความรสกสดชน งอก

งามเปนสญลกษณของความสงบ เรยบงาย และความอดมสมบรณ

- สฟา (blue) คอ สแหงทองฟาและนาทะเล เปนสญลกษณของ

ความสงบ เยอกเยน มงคงแตเตมไปดวยพลง หากเปนสฟาออนจะ

ใหความรสกสดชน สวยงาม กระฉบกระเฉง เปนหนมสาว

- สมวง (purple) คอ สแหงความลกลบมเลศนย ซอนเรน เปนสทมอทธพลตอจนตนาการและความอยากร

อยากเหนของเดก เชน เทพนยายตางๆ มการนามาใชในความหมายของความสงศกด

- สนาตาล (brown) เปนสแทนสญลกษณของความรวงโรย เปรยบเหมอนตนไมทมใบรวงหลนเมอถงอายขย

เปนสทใหความหมายดเหมอนธรรมชาตเชน สนาตาลออนและแกของลายไมเปนตน นอกจากนนยงใชใน

ความหมายของความถอมตน เกาแก

elements of art - แจด (vivid colors) คอ สทสะดดตาเรวมองเหนไดไกล โทนของส

ตดกนแบบตรงขาม เชนแดงกบดา เหลองกบนาเงน เขยวกบแดง ดา

กบเหลองเปนตน สงเหลานนยมใชกนมากในการออกแบบผลตภณฑ

เชน ของเดกเลน ภตตาคาร รานอาหารประเภทฟาสตฟด คาเฟ

ขอเสยของสเหลาน คอหากใชจานวนสมาก จะมองดลายตา พรา วธ

ทดควรใชหนงหรอสองสเปนตวเนนเทานน

- สทม (dull colors) คอ สออนทคอนขางเขม หรอสเขมทเจอจางลง

ใหความรสกทสลวลาง มวบางครงดเหมอนฝน และดคลายเครยด

- สจาง หรอสออน (light colors) ใหความหมายทออนโยน เบาหววเหมอนคลนเมฆหรอปยฝาย ชวยทาให

พนททแคบใหดกวางขน โทนสเหลานจะใชกนมากกบเสอผาสตร ชดชนใน แฟชนชดของหองนอน ในงาน

ศลปะมการใชสออนเปนพนฉากหลง เพอขบใหรปทรงลอยเดนขน

- สมดทบ (dark colors) ใหความรสกหนก แขงแกรง เขม มพลง สงเกตไดจากเครองแตงกายของทหาร สสท

ของผชาย เครองแบบของชาง เปนตน