Unia

ZentralsekretariatSektorTertiärW

eltpoststr.20Postfach

272CH

-3000B

ern15

Plani i punësn Ndërmarrjet që punojnë gjatë tërë vitit, duhet që në

konsultim me bashkëpunëtore-/ët 2 javë më herët tëpërpilojnë planin e punës për 2 javët e ardhshme,ndërmarrjet me punë sezonale 1 javë më herët për ja-vën e ardhshme. Përveç në rastet urgjente, ndryshimete mëvonshme duhet të bëhen në bashkëpunim.

n (risi prej 2010): Planet e punës duhet përpiluar meshkrim.

Pagesa në rast sëmundjeje dhe sigurimi në rast fatkeqësien Shërbimet në rast sëmundjeje: e drejta për pagesë për

720 ditë. Në rast të zgjatjes së këtij afati, më së gjatipër 60 ditë, punëdhënësi-/ja duhet të paguajë 88% tëpagës bruto, pastaj 80% të pagës bruto.

n Premitë e sigurimit shëndetësor duhet të paguhen gjysma nga punëdhënësi-/ja dhe gjysma nga vetë i/e punuësuari-/ja (zbritje nga paga).

n Shërbimet në rast fatkeqësie: për 2 ditët e para pas ditës së fatkeqësisë punëdhënësi-/ja duhet të paguajë88% të pagës bruto; më vonë 80%. Nëse bashkëpunë-tori-/ja ka nevojë për ndihma dhe përjeton një fatkeqë-si gjatë punës, ai/ajo në pajtim me Nenin 324a të ORka të drejtë kompensimi të 100 % të pagës bruto gjatëkohës së paraparë me ligj. Punëdhënësi-/ja duhet tëmarrë përsipër kompensimin e pjesës së mbetur prej20% të pagës bruto.

12.2

009/

2029

.01.

AL.A

6/5

Unia shpaguhet!Një kontratë e përgjithshme e mirë nuk bjen nga qiel-li. Për këtë duhet një sindikatë e fortë. Plotë 10 000të punësuar në gastronomi i janë bashkëngjitur Unia-s. Së bashku ne mund të arrijmë edhe më shumë! Hyni në Unia. Së bashku ne jemi të fortë. Keni ende pyetje? Ne përgjigjemi me dëshirë:

Ne

llogarisimnë

ju.Së

bashkune

jemitë

fortë!U

niaështë

sindikatapërgastronom

i.Me

10000

anëtarëjem

itëm

ishëruarshumë

me

gastronominë.U

niaka

arriturshum

ëpërm

irësime

përbashkëpunëtorëtnëgastronom

i!Të

jeshanëtariU

nia-sshpaguhet.SianëtariU

nia-sdo

tëpërfitoniveç

tjerashedhe

nganjë

vargshërbim

esh,sikëshillim

ejuridike

dhem

undësitëedukim

ittëm

ëtejmë.

Shtatzënia/Lindjan E drejta për zhdëmtim me rastin e lindjes së fëmijës

rregullohet në kuptimin e Ligjit për kompenzimin nërast të mungesës nga puna (EOG). E drejta për zhdëm-tim në rast të lindjes së fëmijës fillon parimisht prej di-tës së lindjes dhe përfundon pas 14 javësh, gjegjësishtpas 98 ditësh. Zhdëmtimi në rast lindjeje të fëmijës bëhet në baza të pagës ditore dhe arrin 80% të pagëspersonale mesatare mujore para lindjes.

Përkujdesi profesional (Arka e pensionit)n Për bashkëpunëtore-/ët që kanë mbushur 24 vjet, do

të ndalet 14% e pagës së koordinuar. Punëdhënësi-/jamund të ndalë më së shumti gjysmën e kësaj shumenga paga e bashkëpunëtores-/it.

Strehimi dhe ushqimin Poqese nuk ekziston ndonjë marrëveshje me shkrim

në lidhje me strehimin dhe ushqimin, për kompensimine shpenzimeve të bëra vlejnë shumat e caktuara ngaadministrata federale.

Kontributet e përmbarimit (risi prej 2010)n Të gjitha ndërmarrjet dhe të punësuarit paguajnë

kontributet vjetore të përmbarimit në shumën prej CHF89 (punësim i plotë) në një fond. Me to do të financo-hen zbatimi i Kontratës së përgjithshme nacionale (L-GAV), si dhe do të përkrahen arsimimi dhe ngritja e mëtejme (shpenzimet e kurseve, provimeve dhe kompenzimi i pagës).

Unia Sektor TertiärBranche GastgewerbeWeltpoststr. 20 Postfach 272CH-3000 Bern 15T+41 31 350 21 81tertiaer@unia.chwww.unia.ch/gastgewerbe

Unia afër jush:

Sistemi i pagave/Pagat minimale (risi prej 2012)Sistemi i ri i pagave* respekton në mënyrë konsekuente nivelin e arsimimit.

Niveli I Ia i paarsimuar CHF 3400

Ib i paarsimuar me progreso të përfunduar CHF 3600

Niveli II EBA (Atesti profesional federal) CHF 3700

Niveli III IIIa EFZ (Dëshmia federale e aftësimit) CHF 4100

IIIb EFZ plus 6 ditë edukim i mëtejmë profes. CHF 4200

Niveli IV Provimi profesional CHF 4800

(*prej 2012)

Përshtatja e këtyre pagave minimale për vitet 2011 apo2012 do të bëhet nëse shtrenjtimi i përgjithshëm vjetorështë 2% ose më shumë. Përndryshe, përshtatja e parëe rregullt e pagava vlen për vitet 2012 për 2013

Reduktimet (risi prej 2012)n Zbritja e pakufizuar kohore nga paga për IHG prej

10% shfuqizohet.n Për një periudhë kohore prej 6 muaj të punës

provuese, me marrëveshje paga minimale mund të ngritet nga niveli I më së shumti për 10% (2012)gjegjësisht. 8% (prej 2013 ff.).

Rroga e 13-të (risi prej 2012)n Rroga e plotë e 13-të për të gjithë, prej ditës së parë,

pas kalimit të punës provuese (në mënyrë retroaktiveprej ditës së parë).

Super mirë falë Unia-s!Kontrata e re e përgjithshme e vitit 2010 rregullon kushtettuaja të punës dhe sjell shumë përmirësime për bashkëpunëtorët në gastronomi. Në faqet në vijim janë përmbledhur përmbajtja e kontratës dhe risitë më të rëndësishme.

Unia ua kthen anëtarëve të vetnga CHF 8 në muaj (CHF 96 në vit)të tërhequra nga paga për kontri-butet e përmbarimit.

Falter_Gastgewerbe_LGAV_al 15.12.2009 9:37 Uhr Seite 1

Pagat minimale 2010

Arsimimi dhe ngritja e mëtejme (risi prej 2010)n Kontrata e re e përgjithshme e nxit arsimimin

dhe ngritjen e mëtejme. n Heqja e shpenzimeve për kurse dhe për provime, kom-

penzimin e pagës për: Kurset-Progresso; Marrjen e ate-stit federal përmes arsimimit të vonuar, me përcjelljeprofesionale; Marrjen e dëshmisë federale të aftësimit,me përcjellje profesionale; Shkollën së mesme profesionale, me përcjellje profesionale; Provimet profesionale; Provimet e larta profesionale

n E drejta për tri ditë pune të lira të paguara brenda vitit për ndonjë ngritje tjera profesionale.

Kontrata e punësimit: Udhëzim i Unia-sMe rastin e punësimit punëmarrësi-/ja duhet ta kërkojëpatjetër një kontratë me shkrim. Kjo kontratë duhet tëpërmbajë patjetër këto pika: paga dhe sistemi i pagës,orari javor i punës, përqindja e punësimit, ushqimi dhestrehimi, vendi i punës dhe lloji i punës/funkcioni.

Afatet e prishjes së kontratësn Afat njëmujor për personat me 1–5 vjet përvojë;

afat dymujor pas vitit të 6 të punës, dhe atë vetëm në fund të muajit.

n Kontratat e afatizuara mund të prishen vetëm atëherë kur këto janë të rregulluara me shkrim.

n Nëse data e përfundimit të sezonës në një kontratë se-zonale nuk është rregulluar me shkrim, data e largimitnë fund të sezonës së ndërmarrjes duhet të caktohetsë paku 14 ditë para ditës së fundit të punës.

Përfshirja e orarit të punës (risi prej 2010)n Ndërmarrjet medoemos duhet të përfshijnë orarin e

punës. Së paku një herë në muaj duhet të bëhetnënshkrimi i dyanshëm i përfshirjes së orarit të punës.

n Në rast të mungesës apo të përfshirjes jokorrekte tëorarit të punës, punëdhënësi do të dënohet menjëherëdhe ashpër.

Kontrolli i orarit të punës n Të punësuarit në çdo kohë mund të kërkojnë

të njoftohen me orarin e punës dhe të pushimit, për ditët e festive dhe pushimin e mbetur si dhe për punën jashtë orarit.

Pushimet (risi prej 2010)n Në përgjithësi 5 javë pushim në vit, madje

edhe për të punësuarit me pagesë për orë pune (shtesë në pagë 10,65%).

n Ditët e pashfrytëzuara të pushimit duhet që në fund tëmarrëdhënies së punës të paguhen me 1/30 të pagësmujore bruto.

Ditët festiven E drejta për 6 ditë festive të paguara brenda vitit kalen-

darik (0,5 ditë për muaj), edhe për të punësuarit mepagë për orë pune (pagë shtesë në lartësi 2,27%). Edrejta për kompensimin e ditëve festive vlen edhe gjatëpushimeve. Ditët festive duhet të kompensohen menjë ditë pushimi ose me 1/22 të pagës mujore bruto.

Ditët e pushimitn E drejta për dy ditë pushimi në javë (së paku një ditë

e plotë pushimi në javë, kurse pjesa tjetër e mbetur ekohës mund të ndahet në dy gjysmëditë pushimi oseme pajtimin e bashkëpunëtores-/it të ofrohen në ndonjë mënyrë tjetër).

n Ditët e pushimit të pashfrytëzuara duhet të kompenzo-hen brenda katër javësh, kurse në ndërmarrjet sezonale brenda 12 javësh. Nëse kompenzimi nukështë i mundshëm, ditët e pashfrytëzuara duhet të paguhen me 1/22 të pagës mujore bruto në fund tëmarrëdhënies së punës.

Ditët e lira të paguara (risi prej 2010)n Pushimi i atërisë: 3 ditën Rekrutimi ushtarak: deri 3 ditë (pas ftesës zyrtare)n Regjistrimi i partneritetit: konsiderohet sikurse martesa

(vlen edhe në rast vdekjeje)Pandryshuar:n Martesa (për vete): 3 ditën Martesa e prindërve, fëmijëve,

vëllezërve/motrave: 1 ditën Rast vdekjeje të bashkëshortes-/it, fëmijëve,

prindërve, vjehrrës-/it, gjyshërve, moterës/vëllaut, prej vdekjes deri në varrim: 1–3 ditë

n Shpërngulja nga banesa: 1–2 ditën Koha e nevojshme për të kërkuar punë në rast

të paralajmërimit të shkëputjes së marrëdhënies së punës, por më së shumti 2 ditë

Orari i punës (risi prej 2010)Orari mesatar javor i punës: n Parimisht: 42 orën Ndërmarrjet e vogla: 45 orën Ndërmarrjet sezonale: 43,5 orë

Puna jashtë orarit n Puna jashtë orarit: orët e punës, që bëhen jashtë

orarit mesatar javor të punës të caktuar me kontratëne punës.

n Puna jashtë orarit: orët e punës, që kalojnë mbi 50 orë pune në javë.

Kompenzimi apo zhdëmtimi 100% (risi prej 2010)n Gjatë marrëdhënies së punës që është duke

vazhduar puna jashtë orarit të punës duhet të kompenzohet apo zhdëmtohet 100%.

n Nëse në fund të muajit janë mbi 200 orë në konton e punës jashtë orarit të rregullt të punës, të gjitha orët që kalojnë 200 orë në fund të muajit duhet të paguhen 100%.

Kompensimi me 125%n Për punën jashtë orarit të punës, që deri në fund

marrëdhënies së punës nuk është kompenzuar deriatëherë.

n Nëse punëdhësi nuk disponon me një përmbledhje të orëve të punës së bërë dhe nëse bashkëpunëtorëtnuk janë njoftuar me shkrim për punën jashtë orarit.

n Për punën jashtë orarit të punës. Së

bash

kune

arri

jmë

më

shum

ë!U

nëpo

rosi

sL-

GAV

2010

(për

anët

arët

eU

nia-

s:fa

las;

përj

o-an

ëtar

ët:C

HF

20).

Unë

poro

sis

përm

bled

hjen

eL-

GAV

2010

nëkë

tëgj

uhë

(për

anët

arët

eU

nia-

s:fa

las;

përj

o-an

ëtar

ët:C

HF

20):

Fren

gjis

htIta

lisht

Port

ugal

isht

Span

isht

Shqi

pTu

rqis

htAn

glis

htSe

rbo-

kroa

tisht

Unë

inte

reso

hem

përU

nia-

ndh

eof

erta

tesa

j.M

'idër

goni

julu

tem

doku

men

tet.

Unë

dua

tëbë

hem

anët

ariU

nia-

s.M

'idër

goni

julu

tem

doku

men

tetp

ëran

ëtar

ësim

.

Unë

jam

anët

ariU

nia-

s.

Unë

ndih

moj

përt

ësh

përn

darë

info

rmat

apë

rL-G

AV20

10.U

nëpo

rosi

s…

……

…Co

pë.

Mbi

emri

Emri

Adre

saPL

Zun

dVe

ndi

Tel.

E-m

ail

Kategoria e pagave në muaj për orë*

Pa përgatitje profesionale:

– E përgjithshme CHF 3383 CHF 18.59

– Puna ndihmëse në regjionet e IHG** CHF 3045 CHF 16.73

– Puna në profesion në regjionet e IHG** CHF 3383 CHF 18.59

Me përgatitje profesionale:

– Me atestin profesional (EBA) CHF 3567 CHF 19.60

– Me dëshminë e aftësisë (EFZ) CHF 3823 CHF 21.01

– Me EBA dhe 7 vite përvojë profseinale*** CHF 3823 CHF 21.01

– Me EFZ dhe 7 vite përvojë profseinale*** CHF 4172 CHF 22.92

– Me EBA dhe 10 vite përvojë profseinale*** CHF 4597 CHF 25.26

Me provimin profesional: CHF 4787 CHF 26.30

* Baza 42-orë në javë, pa shtesat për pushime-/ditët e lira** Regjionet që janë radhitur në ligjin për ndihmë në investime*** Përfshirë edhe vitet e arsimimit profesional

Poqese paga bruto me gjithë pagesën shtesë apo të pjesshme për një muaj nuk arrin pagën minimale, punëdhënësi duhet të paguajë pjesën e mbetur.

Rroga e 13-tëBashkëpunëtori-/ja ka të drejtë në rrogën e 13-të në këtë lartësi:n 50% të pagës mujore bruto që nga

fillimi i muajit të shtatë të punësimitn 75% të pagës mujore bruto që nga

fillimi i vitit të 2-të të punësimitn 100% të pagës mujore bruto që nga

fillimi i vitit të 3-të të punësimit

Falter_Gastgewerbe_LGAV_al 15.12.2009 9:37 Uhr Seite 2