m e n o r a - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/165770/1/Menora_2016_N...ivlisi (Tamuzi) 7, 2016...

8
damoukidebeli ebrauli gazeTi saqarTveloSi gamodis 1993 wlis martidan `MENORA~ INDEPENDENT JEWISH NEWSPAPER IN GEORGIA `МЕНОРА~ НЕЗАВИСИМАЯ ЕВРЕЙСКАЯ ГАЗЕТА В ГРУЗИИ ivlisi Tamuzi #7 (418) (5776) 2016 ikiTxeT gazeT `menoras~ eleqtronuli versia veb misamarTze WWW.MENORA.GE dRes nomerSia: qarTveli ebraelebi Soreul argentinaSi gv. 2 `menoras~ SekiTxvebs pasuxobs saqarTvelos sagangebo da sruluflebiani elCi israelSi _ b-ni paata kalandaZe gv. 3 b-ni iuval fuqsi _ israelis sagangebo da sruluflebiani elCi saqarTveloSi kadenciis dasrulebis win `menorasTan~ saubraSi acxadebs, rom... gv. 4 konstantine lerneri _ saqarTvelos mecnierebaTa akademiis ucxoeli wevri kvlav vismenT soso bardanaSvilis musikas elene berkoviCs madlobas moaxseneben gv. 6 ariel levini kviris faraSaze quTaisidan baT-iamSi wasulT gvenatrebiTo, misZaxian gv. 7 informaciebi gv. 8

Transcript of m e n o r a - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/165770/1/Menora_2016_N...ivlisi (Tamuzi) 7, 2016...

Page 1: m e n o r a - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/165770/1/Menora_2016_N...ivlisi (Tamuzi) 7, 2016 w. m e n o r a 3 `menoras~ SekiTxvebs pasuxobs saqarTvelos sagangebo da sruluflebiani

damoukidebeli ebrauli gazeTi saqarTveloSi

gamodis 1993 wlismartidan

`MENORA~ INDEPENDENT JEWISH NEWSPAPER IN GEORGIA

`МЕНОРА~ НЕЗАВИСИМАЯ ЕВРЕЙСКАЯ ГАЗЕТА В ГРУЗИИ

ivlisiTamuzi#7 (418)(5776)2016

ikiTxeT gazeT `menoras~ eleqtronuli versia veb misamarTze WWW.MENORA.GE

dRes nomerSia:

qarTveli ebraelebi Soreul argentinaSi gv. 2

`menoras~ SekiTxvebs pasuxobs saqarTvelos sagangebo da sruluflebiani elCi israelSi _ b-ni paata kalandaZe gv. 3

b-ni iuval fuqsi _ israelis sagangebo da sruluflebiani

elCi saqarTveloSi kadenciis dasrulebis win `menorasTan~ saubraSi acxadebs, rom... gv. 4

konstantine lerneri _ saqarTvelos mecnierebaTa akademiis ucxoeli wevri

kvlav vismenT soso bardanaSvilis musikas

elene berkoviCs madlobas moaxseneben gv. 6

ariel levini kviris faraSaze quTaisidan baT-iamSi wasulTgvenatrebiTo, misZaxian gv. 7

informaciebi gv. 8

Page 2: m e n o r a - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/165770/1/Menora_2016_N...ivlisi (Tamuzi) 7, 2016 w. m e n o r a 3 `menoras~ SekiTxvebs pasuxobs saqarTvelos sagangebo da sruluflebiani

2 m e n o r a ivlisi (Tamuzi) №7, 2016 w.

_ batono gela, ras ityodiT, qarTvel ebraelobaze gamofe-nis gaxsnis Taobaze?

_ am gamofenisaTvis mzade-bas mimdinare wlis dasawyisSi SevudeqiT. seriozulad vemzade-bodiT _ saqarTveloSi ebrael-Ta 26 saukunovani mSvidobiani Tanacxovreba xom saqarTvelos istoriis ganuyofeli nawili da erTob mniSvnelovani fenomenia. gamofenisaTvis mzadebis Tvee-bSi mivmarTeT saqarTvelos sx-vadasxva instituciebs, gvqonda urTierToba argentinis ebraul organizaciebTan, argentinaSi mcxovreb qarTvel ebraelobas-Tan _ wina saukuneSi am qveyanaSi qarTvel ebraelTa garkveuli nawili Camosaxlda.

_ rodis da sad gaixsna gamofena?

_ gamofena saxelwodebiT „qarTveli ebraelebis 26 sau-kunovani istoria“, gaixsna mim-dinare wlis 9 ivniss argentinis generaluri arqivis sagamofeno darbazSi. gamofenis organiza-tori, rogorc ukve iTqva, saqa-rTvelos saelCo gaxldaT, magram am saqmeSi gverdiT dagvidga da gamofenas sxva organizaciebTan erTad _ erToblivad vamzadeb-diT. esenia: saqarTvelos erovnu-li arqivi, argentinaSi ebrauli Temis warmomadgenlobiTi or-gano DAIA, argentinis general-uri arqivis, argentinis Sinagan saqmeTa saministrosa da buenos-airesis holokostis muzeumi.

_ ramden xans gagrZelda gamofena?

_ gamofena 24 ivniss daixura. _ ra xasiaTis eqsponatebi

gaxldaT warmodgenili? _ gamofenaze warmodgenili

iyo meoce saukunis dasawyisSi qarTveli ebraelebis yofis am-saxveli foto, audio da video masala, maT Soris, saqarTvelos ebraelTa istoriul-eTnografi-ul saxelmwifo muzeumSi daculi gramfirfitebis (ebrauli saga-loblebis) cifruli versiebi, aseve naCvenebi iqna 1932 wels Se-qmnili munji filmi „qarTveli ebraelebi“, sadac aqcenti ga-keTebulia ebraelTa yofaze.

_ albaT, gamofenis gaxsnisas warmodgenili gaxldaT argen-tinis sazogadoebrioba.

„qarTveli ebraelebis 26 saukunovani istoria“

_ diax, cxadia, gamofena me gavxseni, damswre sazogadoebas sityviT mimarTes argentinaSi ebrauli Temis warmomadgenlobi-Ti organos DAIA-s prezidentma _ ariel kohen sabanma, argentinis generaluri arqivis prezidentma emilio perinam. gamofenas aseve eswrebodnen gasul saukuneSi ar-gentinaSi dasaxlebuli qarTveli ebraelebis _ SafToSvilebisa da exiskelaSvilebis STamomav-lebi.

_ Tu iyo raime sainformacio gamoxmaureba?

_ gamofenis Taobaze informa-cia ganTavsda argentinaSi ebrau-li diasporis gazeT VISAVIS-Si,

Cveni gazeTis wina nomerSi viuwyebodiT, rom argentinis dedaqalaqSi _ buenos-airesSi gaixsna fotogamofena saqarTvelos ebraelobis Sesaxeb. amasTan dakavSirebiT Cveni gazeTis TxovniT argentinaSi saqarTvelos saelCos TanamSromeli qeTi sabauri gaesaubra argentinaSi saqarTvelos sagangebo da sruluflebian elCs b-n gela sexniaSvils. q-n qeTis TanadgomisaTvis madlobas movaxsenebT da gTavazobT saubris Canawers.

rogorc gamofenis gaxsnamde ram-denime dRiT adre, aseve gamofenis gaxsnis Semdeg, rogorc ukve Cat-arebuli RonisZieba. gTavazobT misamarTebs, sadac SegiZliaT ixiloT es masalebi:

http://visavis.com.ar/?p=57960http://visavis.com.ar/?p=58074informacia aseve daido ar-

gentinaSi ebraelTa Temis poli-tikuri warmomadgenlobis DAIA-s oficialur veb-gverdze (aseve feisbuqze): http://www.daia.org.ar/2013/noticia.php?id=10443#.V17HqtIrLZ5

mimdinare wlis 24 ivniss, saqa-rTvelos iusticiis ministrma, Tea wulukianma oficialurad

daxura argentinis generalur aqrivSi arsebuli gamofena „qa-rTveli ebraelebis 26 sauku-novani istoria“, daxurvas aseve eswrebodnen saqarTvelos elCi argentinaSi, gela sexniaSvili, argentinaSi ebrauli Temis war-momadgenlobiTi organo DAIA-s prezidenti ariel qoen sabani, ar-gentinis generaluri arqivis pre-zidenti emilio perina da buenos-airesis holokostis muzeumis xelmZRvaneli gustavo sakali.gazeT `menoras~ redaqcia

guliTad madlobas moaxsenebs b-n gela sexniaSvils am Cineb-uli gamofenis organizebis gamo.

Page 3: m e n o r a - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/165770/1/Menora_2016_N...ivlisi (Tamuzi) 7, 2016 w. m e n o r a 3 `menoras~ SekiTxvebs pasuxobs saqarTvelos sagangebo da sruluflebiani

3m e n o r aivlisi (Tamuzi) №7, 2016 w.

`menoras~ SekiTxvebs pasuxobs saqarTvelos sagangebo da sruluflebiani

elCi israelSi _ b-ni paata kalandaZe

1. sxvadasxva wyaroebiT cnobili gaxda, rom 26 maisi _ saqarT-velos damoukideblobis dRe Tel-avivSi Cinebulad aRiniSna. Tqveni organizatoruli niWis bevri qeba movismineT. gilocavT! axla ki aseTi SekiTxvebi:

2. rogor SeafasebdiT saqarTvelo-israelis saxelmwifoebrivi urTierTobis dRevandel dones?

3. ramdenad solidarulia israel-saqarTvelos saerTaSoriso organizaciebSi Tanamromloba?

4. bolo wlebSi israelelelebma aRmoaCines, rom saqarTvelo gac-ilebiT saintereso qveyanaa, vidre aqamde egonaT. gaizarda turizmi. israelidan saqarTveloSi aTobiT reisi sruldeba da ara mxolod TbilisSi, baTumsa da quTaisSic ki, ara mxolod saqarTvelos avia-kompaniebi, israelis kompaniebisac. am sasiamovno garemoebam iTama-Sa Tu ara, raime roli biznesurTierTobis ganviTarebaSi?

5. bolo ori wlis ganmavlobaSi rogoria israelidan investici-ebis maCvenebeli?

6. iqneb, israelSi qarTuli kulturis propagandis sakiTxzec vis-aubroT _ ra mdgomareoba gvaqvs am mxriv? vgulisxmobT qarTul kinos, ferweras, vokalur, saSemsruleblo xelovnebas, mwerlobas.

7. SeiniSneba Tu ara raime Tvisobrivi siaxle israelis qarTvel ebraelobaSi? es sayuradReboa, imdenad ramdenadac asparezze gamo-dis saqarTvelodan emigrirebulTa Svilebis, SviliSvilebis Taoba.

didi madloba molocvisaTvis. rogorc ityvian, mravals dav-eswroT da rac mTavaria, yovel wels viyoT mowmeni Cveni qvey-nebis winsvlisa da ganviTarebisa. gidasturebT, rom a.w. 25 maiss, q.

am gadawyvetilebas mxari saqarT-velomac dauWira;

4. qarTuli kultris propa-ganda - ra Tqma unda, or qveyanas Soris TanamSromlobis erT-erTi mTavar mimarTulebas kultura warmomadgens. yovelwliurad, e.w. „kulturuli afiSa“ Zalzed sainterso da mravalferovani xdeba. amis dasturad minda movi-yvano, cnobili qarTveli pia-nistis xatia buniaTaSvilis kon-certi Tel-avivis filarmoniaSi, romelic man msoflioSi cnobil diriJor zubi metasTan erTad gamarTa. garda amisa, qarTuli qo-reografiuli ansambli „legasi“ m.w. ivlisis TveSi, mTeli qveynis masStabiT gamarTavs koncertebs;

aqve minda visargeblo SemTx-veviT da didi siamayiT aRvniS-no, cnobili qarTveli fex-burTelis, SoTa arvelaZis, safexburTo klub „makabi Tel-avivi“-s mTavari mwvrTnelis pos-tze daniSvna. vsargeblob SemTx-eviT da vusurveb SoTa arvelaZes warmatebebs;

5. absoluturi pasuximge-blobiT minda ganvacxado, is didi warmatebebi, romlebsac aRweven israelSi mcxovrebi qarTvel-ebraelTa Temidan gamosuli ax-algazrdebi. didi sixaruliT vacxadeb, rom isini saukeTe-soTa Soris saukeTesoni arian. gansacvifrebelia maTi miRwevebi israelis saxelmwifos ganvi-Tarebis dRevandelobaSi. amaSi kidev ufro davrwmundi mas Sem-deg, rac mergo pativi davswre-bodi q. baTiamis qarTuli kul-turis centrSi qalbatoni lia krixelis mier organizebul saRa-mos saxelwodebiT „gaicaniT Cve-ni Svilebi“. aRniSnuli proeqti, eZRvneba qarTvel-ebraelTa Te-mis axalgazrda Taobis im warmo-madgenlebs, romlebmac sxvadasx-va sferoSi moRvaweobiT ukve did warmatebebs miaRwies.

Tel-avivSi saqarTvelos saelCos mier organizebul saqarTvelos damoukideblobis dRisadmi miZ-Rvnilma sazeimo RonisZiebam marTlac, rom Cinebulad Caiara - Cven vumaspinZleT 290 stumars.

sazeimo RonisZiebas daeswro israelis saxelmwifos TiTqmis yvela socialuri wris warmomad-geneli, gvyavda bevri stumari saqarTvelodanac. xazgasasme-lia, rom aRniSnuli RonisZieba-ze q. Tbilisidan sagangebod iyo mowveuli qarTvel momReralTa jgufi „alilo“, romelmac st-umrebi moajadova qarTuli da ebrauli simRebrebiT da ra Tqma unda, udidesi aRfrTovaneba gamoiwvia qarTulma Rvinom;

1-2. saqarTvelo-israelis urT-ierTobebi Zalze poziti u rad viTardeba, rogorc saxelm wifo, aseve kerZo struqturebs Soris. sagulisxmoa, rom saxelmwifos donze urTierTobebi motivireb-ulia im ganwyobiT, romelic dRes arsebobs ori qveynis xalxebs So-ris. es aris urTierTobebi, pa-tiviscemasa da did siyvarulze dafuZnebuli. kavSirebi kidev ufro viTardeba imis gaTval-iswinebiTac, rom dReisaTvis saqarTvelo israelelebisaTvis erT-erTi yvelaze sayvareli da popularuli dasasvenebeli ad-gili gaxlavT. amasTan dakavSire-biT, aRsaniSnavia, mimdinare wlis dasawyisSi, israelis erT-erTi wamyvani media saSualebis mier Catarebuli gamokiTxvac, rom-lis mixedviT adgilobrivma mo-saxleobam saqarTvelo, israelis saxelmwifos megobarTa xuTeul-Si Seiyvana;

3. rodesac vsaubrobT, ori qveynis TanamSroblobaze, ra Tqma unda vgulisxmobT, ara marto or-mxriv TanamSromlobas, aramed mravalmxrivi TanamSromlobis formatsac. magaliTad, gasul kviras, pirvelad israelis sax-elmwifos arsebobis istoriaSi, gaero-s samarTlebriv sakiTxTa komitetis Tavmjdomared arCeul iqna israelis saxelmwifos war-momadgeneli, elCi dani danoni. sixaruliT minda aRvniSno, rom

israelis 500 umdi-dresi adamianis sia gamoaqveyna saqmianma gamocemam TheMark-er-ma, rusulenovan ebraelTa Soris meore adgilze aRmoCnda saqa rTveloSi daba-debuli mixeil, miri-laSvili da misi vaJi _ viaCeslavi. sxva rusulenovani mdi-dari biznesmenebi am ojaxs sagrZnoblad CamorCebian. gamo-

cemis azriT, maTi qoneba 2.3 miliard dolars Seadgens. SarSan isini 50 milioniT nakleb qonebas flobdnen. mirilaSvilebis Sem-deg rusulenovani mdidari biznesmeni leonid nevzlini mexuTe aTeulSi aRmoCnda _ mas 700 milioni aqvs da 48-e adgilzea. 67-e adgilze aRmoCnda lev levaevi _ 450 milioniT. TheMarker-is in-formaciiT erTi wlis ganmavlobaSi man 300 milioni dakarga.

mirilaSvilebis ojaxze TheMarker-is informacia erTob TavSe-kavebuli unda iyos. SarSan Jurnalma `forbsi“ mxolod viaCeslav (icxak) mirilaSvilis qoneba 950 milioni dolariT Seafasa. xolo am Jurnalisave SefasebiT, SarSan lev levaevi erTi miliardis qonebas flobda.

israelis umdidres adamianTa reitingi

israelis prezidenti rivlini: safrangeTis iniciativa israelsa da

palestinas erTmaneTs aSorebsisraelis prezidentma

reuven rivlinma 22 ivniss briuselSi, evroparlamen-tSi warmosTqva sityva da evropiel parlamentarebs mouwoda evropis qveynebma yoveli Rone ixmaron is-raelelebsa da palestine-lebs Soris ndobis dasa-myareblad.

_ ramdenime dRis wi-naT miRebuli safrange-Tis iniciativa, fundamen-taluri naklovanebebis matarebelia, imis cda,rom molaparakebis magidas mivusxdeT, ki ar dagvaax-

lovebs, piriqiT, gvaSoriSorebs.israelis prezidentma CamoTvala sami ZiriTadi mizezi imisa, Tu ratom aris

miuRebeli safrangeTis iniciativa: pirveli gaxlavTo palestinis avtonomiaSi _ iudeisa da samariis teritoriaze ganxeTqileba xamassa da avtonomiis xelmZ-Rvanelobas Soris. xamasi israelis mospobas eswrafviso. rivlinis azriT, meore mizezia ekonomikuri gansxvavebuloba, romelic arastabilurobis saTavea, mesa-me: Zaladoba da am or mxares Soris undobloba.

Page 4: m e n o r a - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/165770/1/Menora_2016_N...ivlisi (Tamuzi) 7, 2016 w. m e n o r a 3 `menoras~ SekiTxvebs pasuxobs saqarTvelos sagangebo da sruluflebiani

4 m e n o r a ivlisi (Tamuzi) №7, 2016 w.

_ ramdeni weli gaatareT saqarTveloSi da romelma sazogadoebriv-politikurma, Semo-qmedebiTma movlenam miiqcia Tqveni yuradRe-ba?

_ me Camovedi saqarTveloSi 2012 wlis zaf-xulSi. oTxi weliwadia aq var da Tu ramdenime ase Tu ise maincdamainc naTel politikur-social-uri ambis gamoyofas mTxovT, me SemiZlia vTqva, rom 2012 wels mogexsenebaT, saqarTveloSi iyo Zalian mniSvnelovani saparlamento arCevnebi, rasakvirvelia, es ar iyo erTaderTi arCevnebi, romelic Cemi yofnis ganmavlobaSi Catarda saqarTveloSi _ iyo saprezidento, munici-paluri arCevnebi da a.S. magram gansakuTrebiT gamovyofdi saparlamenti arCevnebs. rac Seexe-ba Cems qveyanas, aq ori mniSvnelovani ram moxda am periodSi. es iyo ori operacia, romelic Cat-arda terorizmis winaaRmdeg israelSi, es iyo 2012 wlis noemberSi da 2014 wlis zafxulSi. es iyo ori operacia, rogorc giTxariT, da is iyo Zalian mniSvnelovani israelis Tavdacvis Tval-sazrisiT. rasakvirvelia, am operaciebis dros daiRupa Zalian bevri jariskaci da mSvidobiani mosaxleoba israelSi. Tumca, es iyo aucilebeli TavdacvisTvis. aRvniSnavdi xazgasmiT saqarT-velos calsaxa mxardaWeras israelis uflebas daicvas sakuTari Tavi terorizmisagan da daic-vas sakuTari Tavi im bombebisgan, Wurvebisgan da im Semotevebisgan, romlebic modis Razis seqto-ris mxridan.

_ terorizmis problema kvlavac aqtua-luria mTel msoflioSi. guSin cudi faqti moxda israelSi. ra komentars gaakeTebdiT am faqtTan dakavSirebiT.

_ terorizmi maxsovs dabadebidan da teror-izmi iyo aqtualuri problema samwuxarod, Cemi mSoblebisTvisac. aseve Zalian mniSvnelovania is faqti da minda aRvniSno, rom saqarTvelo SeuerTda saerTaSoriso sazogadoebas da dag-mo teroristuli Seteva israelis mSvidobiani mosaxleobis winaaRmdeg. sagareo saqmeTa sa-ministrom gamoaqveyna specialuri gancxadeba, romelSic dagmo terorizmi da aseve samZi-mari gamoucxada daRupulTa da daSavebulTa ojaxebs. amas garda, Sinagan saqmeTa ministrma Tavis kolegas israelSi gaugzavna werili. re-agireba moxda aseve gaeros generaluri mdivnis mxridan. aseve gancxadeba gaakeTa hilari klin-tonma amerikis SeerTebuli Statebidan. Zalian bevrma qveyanam gamoTqva Tavisi pozicia teror-izmis winaaRmdeg da maT Soris iyo saqarTvelo. palestinelebma miiRes mkafio mesiji imasTan dakavSirebiT, rom terorizmi ver moitans vera-nair Sedegs. terorizmiT ar SeiZleba miRweul iqnas politikuri miznebi da saerTaSoriso sazogadoebam ar unda dauSvas swored es, rom vinmes hqondes iluzia, rom politikuri miznebis miRweva SesaZlebelia terorizmiT. nebismieri uTanxmoeba, nebismieri problema, nebismieri

konfliqti unda gadaiWras mxolod mSvidobiani gziT da ara terorizmiT. guSindel faqts pales-tinaSi Sexvdnen zeimiT. gansakuTrebiT „hamasi“ aqtiurobda am TvalsazrisiT da isini tkbileu-lobas arigebdnen mosaxleobaSi imis aRsaniS-navad rac moxda israelSi. palestinam aucile-blad unda gadawyvitos, sad dganan, ra undaT, ra aris maTi mizani. maTi mizani aris terorizmis waqezeba, Tu politikuri gadawyvetilebis miRw-eva da politikuri Sedegis miReba da aseve unda gaacnobieron is, rom arsad, arc axlo aRmosav-leTSi, arc kavkasiaSi, arc saqarTveloSi ter-orizmi ver moitans Sedegs.

_ saqarTvelos TiTqmis yvela regions gae-caniT. romel mxareSi miRebuli STabeWdileba gagyvebaT Tan?

_ swored aRniSneT. marTlac, TiTqmis yvela regions vewvie, imitom rom Zalian miyvars mogza-uroba. axlaxans Camovedi baTumidan. iq garemos dacvis ministerialze vimyofebodi. baTumidan Tbilisisken rom modixar, principSi mTeli saqa-rTvelo unda gaiaro. mokled SesaniSnavi, ula-mazesi qveyana gaqvT. miyvars misi silamaze, sur-neli. miyvars mTebi, mdinareebi. rasakvirvelia, miyvars qarTuli samzareulo, Rvino - kaxeTSi, ajika - samegreloSi. guli mwydeba, rom aris ra-Raca kidev patara kunWulebi, sadac ar var jer

namyofi da imedi maqvs, rom vixilav aucileblad. SesaZlebelia ara elCis rangSi, aramed moma-valSi davbrundebi saqarTveloSi turistad da aucileblad movinaxuleb am kuTxeebsac. Tqveni kiTxva iyo, - ras waviReb israelSi? pasuxi aris aseTi - saqarTvelos bunebis silamazes da xalxis silamazes.

_ ra mogwonT saqarTveloSi, qarTveli xalxis romel Tvisebas gamoyofdiT?

_ qarTvelebi Zalian hgavxarT israelelebs. Zalian Tbili, bednieri, xandaxan xmaurianic da Ria xalxi xarT, romelTac uyvarT sakuTar mo-sazrebaze darCena. igulisxmeba is, rom dacva sa-kuTari mosazrebis, gamoxatva Riad da garkveviT da swored es Tvisebebi momwonda manamdec sanam saqarTveloSi Camovidodi elCad. ubralod rom SevajamoT, Tviseba, romelic momwons es aris Ri-aoba da sakuTari azris qona, rac aucilebelia nebismieri demokratiuli sazogadoebisaTvis da meore, rasakvirvelia, es aris stumarTmoyvareo-ba, romelSic namdvilad badali ar gyavT.

_ Tqven saqarTvelosadmi megobrulad gan-wyobili pirovneba brZandebiT. amaSi araerTx-el davrwmunebulvarT - sainteresoa megobris SeniSvna - ra ar mogwonT saqarTveloSi?

_ ar momwons sagzao moZraoba. vgulisxmob mZRolebis kanondaumorCileblobas. iqneba es TbilisSi, Tu mis gareT. xSir SemTxvevaSi sak-maod moulodnelad SeiZleba moxdes ubeduri SemTxveva. visurvebdi, rom ufro met yuradRe-bas aqcevdnen adamianebi manqanis marTvas. ufro yuradRebiT imitom, rom amaze aris damokidebu-li Cveni sicocxle. SesaZlebelia yuradReba ar aris erTaderTi piroba imisa, rom aRar moxdes ubeduri SemTxveva, magram darwmunebuli var, rom radikalurad Semcirdeba is ubeduri SemTx-vevebi, romlebic sakmaod xSirad xdeba saqarT-veloSi mZRolebis uyuradRebobis gamo.

_ israelSi dabrunebis Semdeg Tqveni qvey-nis xelisuflebas ra rCevas miscemdiT - saqa-rTvelosTan urTierTobisas raze gaamax-vilebinebdiT yuradRebas? romel sferoebSi SeiZleba iTanamSromlon am saxelmwifoebma?

_ me mgonia, rom unda gagrZeldes is,rasac am oTxi wlis ganmavlobaSi vakeTebdiT. rasakvirve-lia, aucileblad unda vimuSaoT formatebze, romelic mogvcems saSualebas mTavrobebs So-ris TanamSromlobis gaRrmavebis struqturu-lad raRac meqanizmebis Seqmnas. rasakvirvelia, rodesav vambob mTavrobaTSoris formatebs ar gamovricxav arafris didebiT biznessa da saqmian da samoqalaqo seqtors. Tumca, didi yu-radReba aseve unda mieqces samTavrobo seqtor-sac. es rac Seexeba, formatebis TvalsazrisiT TanamSromlobas. rac Seexeba kondentialur mxares am sakiTxis me mgonia, rom soflis meur-neoba Zalian mniSvnelovani sferoa saqarT-velosTvis, romelSic SeiZleba iTanamSromlon israelma da saqarTvelom. aseve gamovyofdi da aRvniSnavdi inovaciebs. axali sferoa aseTi, ki-berusafrTxoeba, romelzec mimdinareobs muS-aoba da samomavlodac gagrZeldeba savaraudod da aRsaniSnavia, rom politikuri dialogi unda iyos mudmivi, rogoric aris aseve unda gagrZel-des Tu ara unda gaRrmavdes kidec. mogexsene-baT, sensitiur samezobloSi gviwevs cxovreba rogorc Tqven, aseve Cven da es dialogi aucile-blad unda mimdinareobdes.

_ kmayofili xarT Tu ara, Tqveni muSaobiT saqarTveloSi. aq yofnis, Sromis romel etaps gamoyofdiT. ras miiCnevT Tqvens gamarjvebad am wlebSi, Tqven romel wamowyebas?

_ Cemi aq yofnis ganmavlobaSi, rasakvirve-lia, gamovyofdi uvizo reJimis dawesebas, rom-liTac SeuZliaT isargeblon saqarTvelos moqa-laqeebs. rasakvirvelia, iyo sxva dokumentebic, romelsac xeli moewera da CemTvis rogorc di-plomatisaTvis da profesionalisTvis, es do-kumentebi Zalian mniSvnelovani iyo. magaliTad, danaSaulTan brZolis SeTanxmeba an sxvadasxva dokumentebi, romlebsac xeli moewera soflis meurneobis sferoSi, magram ekonomikisTvis, xalxisTvis yvelaze mniSvnelovani mainc uvizo reJimis daweseba iyo. gansakuTrebiT Tu gaviT-valiswinebT im siswrafes, romliTac moxda am dokumentis xelmowera. imdenad male moxda es, rom me TviTon gamikvirda. miuxedavad imisa, rom rodesac saqarTveloSi diplomatad movdiodi uvizo reJimis daweseba iyo Cemi erT-erTi punqti Cems samoqmedo gegmaSi. Zalian bevri ram viswav-le aq ganviTarebis menejmentis, ase vTqvaT, TvalsazrisiT. gansakuTrebiT soflis meurneo-

`menoras~ SekiTxvebs pasuxobs israelis sagangebo da sruluflebiani

elCi saqarTveloSi _ b-ni iuval fuqsisaqarTveloSi israelis sagangebo da

sruluflebiani elCi iuval fuqsi Tavis ka-dencias amTavrebs da male datovebs Cvens qveyanas. `menora~ gamgzavrebis win ewvia b-n elCs da gaesaubra saqarTveloSi muSaobis Taobaze:

Page 5: m e n o r a - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/165770/1/Menora_2016_N...ivlisi (Tamuzi) 7, 2016 w. m e n o r a 3 `menoras~ SekiTxvebs pasuxobs saqarTvelos sagangebo da sruluflebiani

5m e n o r aivlisi (Tamuzi) №7, 2016 w.baSi. anu ara mxolod soflis meurneoba Seviswav-le sakmaod kargad, aramed raRaca konkretuli sferos daxmarebis TvalsazrisiT zogadad kar-gi codna miviRe. dResdReobiT saqarTveloSi moqmedebs ufro meti israelis kompania, vidre adre iyo. ai axlaxans sanam intervius daviwyeb-diT, satelefono saubari gvqonda swored „ne-tafinTTan“, romelic aris israelis wveTovani sairigacio sistemis kompania. aseve aq muSaobs „isragrini“. Zalian bevri agronomi Camodis is-raelidan umTavresad „maSavis“ programis farg-lebSi da zogadad, rom visaubroT saqarTvelos gamowvevebi soflis meurneobis kuTxiT israel-Si ukeT aris dasanaxi. anu ukeT icis israelma ra gamowvevebi aqvs saqarTvelos soflis meurneo-bis dargSi axla, vidre es iyo vTqvaT, oTxi wlis winaT. Tumca, kidev erTxel minda xazi gavusva, mainc yvelaze mniSvnelovani rac moxda, es iyo uvizo reJimis daweseba saqarTvelodan israelSi mogzaurobis msurvelebisTvis.

_ saqarTveloSi iTargmneba da gamoicema Tanamedrove israelis literatura, rasac ver vityviT qarTuli mwerlobis israelSi Targ-manisa da gamocemis Sesaxeb. aris Tu ara raime perspeqtiva imisa, rom es xarvezi Seivsos?

_ Cven Zalian vamayobT im samuSaoebiT, ro-melic SevasruleT aq yofnis ganmavlobaSi, anu oTxi wlis ganmavlobaSi. rasakvirvelia, sur-vili meqneboda, rom bevrad meti gakeTebis Sesa-Zlebloba yofiliyo, magram rac gavakeTeT, arc is iyo cudi. magaliTad, literatura axseneT da axlaxans iTargmna israeleli mwerlis edgar keretis novelebis krebuli. Camosulic iyo es avtori. Cven vmuSaobT ara mxolod literatu-ris kuTxiT, Cven movicavT kulturis sxvadasxva sferoebs. magaliTad, musikas Tu Seexeba - Cven vcdilobT, rom qarTvelma melomanebma gaicnon israelis klasikuri musika, roki, jazi, mod-erni, aseve momaval kviras Tanamedrove cekvis dasi „vertigo“ warsdgeba qarTveli xelovnebis moyvarulebis winaSe. aseve vizualur xelovne-baSic vcdilobT, rom saqarTvelom gaicnos is-raelis Semoqmedeba. axlaxans erovnul muzeumSi gamofena iyo. vTanamSromlobT kinematografiis dargSi, yvela festivalTan Tu rame arsebobs saqarTveloSi, iqneba es Tbilisis festivali, ba-Tumis studenturi, dokumenturi Tu sxva. ar min-da vinme gamomrCes da vawyenino. xazgasmiT minda aRvniSno, rom Cemi, rogorc israelis elCis, movaleoba saqarTveloSi da sagareo saqmeTa sa-ministros mizani aris is, rom israelis kultura gaicnon saqarTveloSi da Tanxas swored amaSi vabandebT. mixaria, rom am wlebis ganmavlobaSi Cveni kulturuli proeqtebis biujeti bevrad gaizarda, gaormagda da amas Cven siamovnebiT vakeTebT SesaniSnav partniorebTan erTad, - es iqneba kulturis saministro, Tu sagareo saqmeTa saministro, saqarTvelos festivalebi Tu sxva partniorebi. rac Seexeba qarTul kulturas is-raelSi. mogexsenebaT, rom nacionaluri baleti Cadis iq, sxvadasxva ansamblebi Cadian, marjaniS-vilis Teatri ramdenimejer aris namyofi is-raelSi, vaxtang kaxiZe bevrjer aris namyofi da kvlavindeburad wava kidev. literaturas rac Seexeba, Tumca gacilebiT metis gakeTeba SeiZle-ba qarTuli kulturis popularizaciisaTvis is-raelSi. kidev erTxel minda aRvniSno, rom Cemi samuSao, Cemi uSualo movaleoba aq aris israe-lis kulturis gacnoba saqarTvelosTvis.

_ rogor SeafasebdiT saqarTvelosa da is-raelis TanamSromlobas saerTaSoriso poli-tikur organizaciebSi - am bolo wlebSi xom ar

yofila SemTxveva, rom saqarTvelos israelis sawinaaRmdego rezoluciisTvis mieces xma, an israels saqarTvelos interesebis winaaRmdeg emoqmedos?

_ Cven gvaqvs sakmaod Rrma, yoveldRiuri dia-logi. magaliTad, guSinac vesaubre saqarTvelos sagareo saqmeTa saministros, romelmac sakmaod kargi ambavi mamcno. xazgasmiT minda aRvniSno, rom es aris dialogi. Tumca nebismieri eri da nebismieri qveyana sakuTari interesebidan, saku-Tari aRqmidan gamomdinare moqmedebs yovelTvis. da im situaciis mixedviT moqmedebs, romelic mis interesebSi Sedis, misTvis aris misaRebi. Tumca, minda aRvniSno, rom sakmaod Ria saubari gvaqvs da SesaZlebelia garkveul sakiTxebSi raRac gan-sxvavebulad mivceT xma raRacis gatanas an ar gatanas. amas rezolucia gulisxmobs, magram yov-el SemTxvevaSi faqti faqtad rCeba, rom zogadad Cven gvaqvs konstruqciuli, yoveldRiuri dia-logi da Cven miviCnevT saqarTvelos axlo da Za-lian mniSvnelovan megobrad, romelsac SegiZlia mimarTo imisaTvis, rom man sakuTari mxardaWera gamoxatos. aqve minda aRvniSno, rom 99% im gadaw-yvetilebebisa, romlebic iqneba miRebuli anu im kenWisyris da im dialogisa, romelic realurad xdeba, xSir SemTxvevaSi sazogadoebisTvis cnobi-li ar aris. anu 99% ubralod ar iciT raze vTanx-mdebiT. imas mogvianebiT Sedegebi gvaCvenebs.

_ iqneb dagvixasiaToT saqarTvelos ebrau-li Temi. garda imisa, rom tradiciebis damcve-lia, kidev Tu hpoveT raime Rirseba am TemSi?

_ ramdenime faqtia, romelic pirvel rigSi, TvalSi gxvdeba, rodesac dResdReobiT uyureb ebraul Tems, romelic aris saqarTveloSi. pirvel rigSi, aRsaniSnavia is, rom Zalian didi pativiscema da siyvarulia araebrauli mo-saxleobis mxridan ebrauli mosaxleobis mimarT saqarTveloSi. zogadad pativiscemiT ekidebian ebraelebs, iudaizms, araebraelebi saqarTvelo-Si. aRsaniSnavia isic, rom sadac ar unda waxvide, iqneba axalcixe, oni, quTaisi, rusTavi, foTi Tu baTumi, TiTqmis saqarTvelos nebismier adgilas iq axsovT ebrauli mosaxleoba, romelic cxov-

robda iq. Tumca, axla marTali rom giTxraT, ar vici ramdeni procentia darCenili, magram 100 aTasi adamianidan mTlianad saqarTveloSi albaT 3-dan 5 aTasamde meryeobs dResdReobiT ebrauli Temis raodenoba. Zalian bevri ebraeli wavida is-raelSi da sxva qveynebSi da sadac Cavdivar xol-me, aucileblad vxvdebi Cems megobrebs iqauri Temidan da Zalian miyvars maTTan Sexvedra. ma-gram faqti faqtad rCeba, rom dResdReobiT Temi sul ufro da ufro mcirdeba. da is ori ram, rac CamogiTvaleT, axla aris Zalian mniSvnelovani. Tumca, minda aRvniSno, isic, rom es tendencia Temis Semcirebisa ar Sewydeba anu ukan aRar dab-rundeba arafrisdidebiT. savaraudod, ufro da ufro Semcirdeba ebrauli Temi saqarTveloSi, rac imas niSnavs, rom aucileblad saxelmwifoe-bs Soris unda gaZlierdes urTierToba aRsaniS-navia, rom israelSi, ebraelebi poloneTidan, erayidan, marokodan, mokled mTeli msoflio-dan Camosulebi. swored amitom ai, es istoriuli megobroba, romelic arsebobs saqarTvelosa da ebrael xalxs Soris unda iqnas gamoyenebuli imi-saTvis, rom ukve saxelmwifoebs Soris iyos aseTi megobroba qveyanam albaT, ufro metad unda iz-runos imaze, rom is istoriuli memkvidreoba, romelic arsebobs saqarTveloSi iqnas SenarCu-nebuli sinagogebis saxiT, sasaflaoebis saxiT Tu a.S. rasakvirvelia, Cvenc vcdilobT maqsim-alurad davexmaroT saqarTvelos ebraul Tems am memkvidreobis SenarCunebaSi.

_ ra rekomendaciebs miscemdiT saqarT-velos ebraelobas?

_ me ar var is adamiani, romelic miscems rekomendaciebs ebraul Tems. miuxedavad imisa, rom Zalian bevri axlo megobari myavs ebraul TemSi. rogorc aRvniSne, sadac ar unda wavide, ebraul TemSi aucileblad vxvdebi Cem mego-brebs. iqneba es gori, axalcixe, Tu oni. veswrebi yvela RonisZiebas, romelsac atarebs ebrauli Temi dResaswaulebze. mivdivar ubralod mego-brebTan erTad, vsxdebiT da vsaubrobT, magram rekomendaciasTan dakavSirebiT verafers gety-viT. yovelTvis mxars davuWerT erTmaneTs, ro-gorc axla aris, magram momavalSic sul ufro metad. ubralod sainteresoa imis naxva rogor gardaiqneba es istoriuli megobroba xalxebs Soris ukve dRevandel realobaSi, ra saxiT war-mogvidgeba es istoriuli megobroba ukve moma-valSi. Tumca, minda dagarwmunoT imaSi, rom yov-elTvis vimegobreb ebraul TemTan da zogadad saqarTvelosTan.

_ bolos davamateb, Zalian didi madloba TanamSromlobisaTvis am oTxi wlis ganmavloba-Si Tqven piradad da aseve minda visargeblo Tqve-ni gazeTiT da aqedan mivmarTo saTiTaod yve-las, vinc mogvca saSualeba, rom bevri megobari gagveCina, bevri partniori gagveCina aq. didi madloba yvelas, vinc gagvixsna guli, suli da, rasakvirvelia, gvaziara qarTul samzareulos. es aris is, rasac Cven waviRebT israelSi. ar aris advili Tqva `naxvamdis~, uTxra `naxvamdis~ yve-las, visTanac oTxi wlis ganmavlobaSi gqonda Sexeba, Tumca, garwmunebT, rom Cemi, rogorc elCis, aqedan wasvliT aranairi kontaqti ar dai-kargeba. Cven aucileblad viqnebiT, yovelTvis CemovalT saqarTveloSi da yovelTvis dagvain-teresebs es qveyana da rasakvirvelia, SevinarCu-nebT megobrobas da SevinarCunebT kontaqtebs im adamianebTan, romelTac axlo megobrebad miviC-nevT.

_ didi madloba. gisurvebT warmatebebs mo-maval diplomatiur sarbielze.

Caiwera marine vasaZem

Page 6: m e n o r a - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/165770/1/Menora_2016_N...ivlisi (Tamuzi) 7, 2016 w. m e n o r a 3 `menoras~ SekiTxvebs pasuxobs saqarTvelos sagangebo da sruluflebiani

6 m e n o r a ivlisi (Tamuzi) №7, 2016 w.

konstantine lerneri _ saqarTvelos

mecnierebaTa akademiis ucxoeli wevri

saqarTveloSi aRzrdilis, saqarTvelos mecnierebaTa akademiis enaTmecnierebaTa institutis yofili TanamSromlis, dRes ki ierusalimis ebrauli universitetis profesoris konstantine (kote) lerneris Sromebi kargadaa cnobili saqarTvelos samecniero wreebSi. saqarTvelosac stum-robs, roca misi profilis samecniero konferenciebi tardeba da erTob saintereso moxsenebebiT warsdgeba xolme auditoriis winaSe. misi Sromebi gamodis israelSi, did britaneTSi da sxv. ivnisSi ki igi gansakuTrebuli sixaruliT Camovida TbilisSi _ saqarTvelos mecnierebaTa erovnulma aka-demiam kote lerneri Tavis ucxoel sapatio wevrad _ akademikosad airCia.

17 ivniss kote lerners akademiaSi gadasces sapatio akademikosis diplomi, mas es mniSvnelovani movlena samecniero biografiisa miuloces akademiis prezidentma giorgi kvesetaZem, aka-demikosebma Tamaz gamyreliZem, roin metrevelma, guCa kvaracxeliam da sxv.

gazeT `menoras~ redaqcia guliTadad ulocavs baton kote lerners misi cxovrebis am mniS-vnelovan movlenas, usurvebs janmrTelobas, samecniero warmatebas. man qarTvel ebraelTa isto-riis, gansaxlebis sakiTxebisadmi miZRvnili araerTi sayuradRebo statia `menoras“ furclebzec gamoaqveyna .

ioseb bardanaSvili (dauswreblad) da ariel cukermani kvlav TbilisSi arian

saqarTvelos musikalur wreebSi ukve kargad icnoben israelel diriJors ariel cukermans _ am ramdenime wlis winaT igi ioseb bardanaSvilis musikaluri Txzulebis Sesasruleblad warudga Tbilisel msmenels da mas Semdeg araerTxel udiriJornia Cvens dedaqalaqSi. qarTvelma msmenelma Seiyvara es Cinebuli xelovani, mas dRes am qalaqSi araerTi niWis damfasebeli da megobari hyavs. amjerad ki ariel cukermani gansakuTreb-uli misiiT warudga Tbilisel msmenels-- saqarTvelos simfoniur orkestrTan erTad pirvelad unda Seesrulebina ioseb bardanaSvilis ̀ koncerti violinosa da orkestrisaT-vis“ ioseb bardanaSvilis es nawarmoebi sxva qveynebSi araerTxel Sesrulebula,TbilisSi pirvelad Sesrulebisas swored diriJoris ZalisxmeviT kargad gamoCnda nawarmoebis yve-la Rirseba., koncertze gamovlinda axalgazrda altistis giorgi cagarelis Sromis nay-ofi da niWiereba _ man kompozitoris yoveli bgera Cinebulad miitana msmenelamde,Tumca kompozitori S.rusTavelis Teatris mcire darbazSi gamarTul am didebul koncerts ar daswrebia _ rogorc ,,menoras“ ganucxada, axla Tavisi axali nawarmoebis repeticiebiT gaxldaT dakavebuli. i. bardanaSvilis axali musikaluri Txzulebis premiera Tel-avivSi 23-24 ivniss warmatebiT Catarda.

ariel cukermanma koncertis meore ganyofilebaSi n. rimski-korsakovis simfoniuri suita ,,Seherazadas“ imdenad kar-gad udiriJora, violinos solo partias viqtor kanJaevi ise maRal doneze asrulebda, rom am Cinebuli nawarmoebiTa da SesrulebiT moxibluli maurebeli didxans da aRfrTovanebiT ukravda taSs.

ebraelTa kulturul-saganmanaTleblo fondis direqtors (Tbilisi, saqarTvelo)elene berkoviCs

pativcemulo qalbato elene,

koaliciis saxeliT madlobas gixdiT 07 ivniss mmarTveli sabWos sxdomaze gamosvlisTvis.

Tqveni prezentacia saqarTveloSi ebrauli saT-vistomos Sesaxeb - misi istorias, iseve, rogorc urTierToba xelisuflebasTan - iyo yvelaze infor-matiuli. prezentaciam saSualeba misca koaliciis wevrebs ukeTesad gaegoT, Tu ra gamowvevebis winaSe dgas, ra warmatebebs miaRwia da rogor izrdeba da viTardeba ebrauli Temi saqarTveloSi.

gmadlobT, rom dagviTmeT dro da vimedovnebT, Cveni erToblivi muSaoba momavalSic gagrZeldeba.

pativiscemiT,daniel rubini, Tavmjdomarealeqsender Smukleri, prezidentimark b.levini, aRmasrulebeli vice-Tavmjdomare, direqtori

,,vertigo-20“mariam aleqsiZis moRvaweoba Tanamedrove cekvis xelovnebaSi qarTuli saSemsruleblo xe-

lovnebis kidev erTi Cinebuli furcelia. axlaxan am Cinebulma xelovanma `Tanamedrove cek-vis samxreTkavkasiuri festivali“ wamoiwyo. es festivali TbilisSi 12-14 ivniss Catarda masSi monawileobdnen portugalieli, somexi, azerbaijaneli, Turqi, qarTveli Tanamedrove cekvis ostatebi. 13 ivniss ki rusTavelis Teatris xalxiT gadaWedil did darbazSi israeleli mocek-vaveni gamovidnen. `vertigo-20“ sxeulis unikaluri eniT iumoriTa da Zlivs SesamCnevi sevdiT grandiozuli ritualuri dadgma SemogvTavaza. amitom iyo mayurebeli ase aRfrTovanebuli, amitom ukravda xangrZlivad taSs israelel mocekvaveebs. speqtaklis qoreografi gaxldaT noa verthaimi, rogorc dasis samxatvro xelmZRvanelma adi Saalma ,,menorasTan“ saubrisas ganacxa-da, es axali dadgma ,,vertigos“20 wlian moRvaweobas ajamebs, speqtakli ukve oci welia Teatris repertuarSia.

israelis xelovneba saqarTveloSi

Page 7: m e n o r a - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/165770/1/Menora_2016_N...ivlisi (Tamuzi) 7, 2016 w. m e n o r a 3 `menoras~ SekiTxvebs pasuxobs saqarTvelos sagangebo da sruluflebiani

7m e n o r aivlisi (Tamuzi) №7, 2016 w.

ariel levini

ras vkiTxulobT

am kviraSi?

rabinis kuTxe

am weriliT gvinda amJamad israelSi – qa-laq baT-iamSi mcxovreb yofil Tanaqalaqels, kolegasa da megobars, qalbaton lamara ci-ciaSvils SevexmianoT. qalbatoni lamara eko-nomikis samecniero-kvleviTi institutis gan-yofilebaSi misi daarsebis pirvelive wlebSi movida da SeiZleba iTqvs, erTbaSad moina-dira TanamSromelTa guli, imdenad dagviax-lovda, rom umisoba verc ki warmogvedgina. mas manamde ukve cxovrebis saintereso mon-akveTi hqonda gavlili Tbilissa da moskov-Si, gaxldaT biologiur mecnierebaTa kan-didati, erTaderTi quTaiseli qalbatoni, romelic qarTuli enciklopediis meeqvse tomSia moxseniebuli (gv. 685), maRalkvali-ficiuri samecniero Sromebis avtori. Cven-Tan– quTaisSi Tu dedaqalaqSi yovelTvis iwonebdnen da afasebdnen mis samecniero naSromebs, romlebSic sagnis codnasTan er-Tad profesiuli keTilsindisierebac kargad Canda. gansakuTrebiT aRsaniSnavia misi weris kultura, rac "mSral" samecniero naSroms mimzidvel wasakiTxs xdida. qalbatoni lama-ra mecnierul kvlevas mSvenivrad uTavsebda pedagogiur moRvaweobasac. axlac gulTbi-lad moixsenieben mas quTaisis akaki wereT-lis saxelmwifo universiteteli kolegebi da yofili studentebi. imis miuxedavad, rom igi sabunebismetyvelo dargis specialisti gaxldaT, humanitarul sferoSic ganswavlu-li iyo. farTo erudicia, kulturasa da xe-lovnebis dargebSi Rrma wvdomis unari, mdi-druli eniT metyveleba saSualebas aZlevda nebismier Temaze sainteresod emsjela. uTu-od dagveTanxmebiT, sxvadasxva gemovnebisa da Sexedulebebis adamianebTan urTierToba

rTuli ramaa, magram qalbatoni lamara taq-tianobisa da zrdilobis gansaxiereba gaxl-daT, ar gvaxsovs odesme raime "SeSlodes", amitomac koleqtivis umravlesoba Tavis me-gobrad Tvlida. Tavadac suliT maRals hqon-da adamianis sulSi wvdomis unari, iumoris gasaocari niWi, cdilobda mosaubre karg gan-wyobaze daeyenebina da es mSvenivrad gamos-dioda kidec.

gana qalbatoni lamarasa da misi meuRlis – batoni SoTa sefiaSvilis daSoreba iqneba?! batoni SoTa xom quTaisis sapatio moqalaqe, damsaxurebuli inJineri da gamomgonebeli, Rirsebis ordenis kavaleri, qalaqis namd-vili koloriti brZandeboda. igi ara marto kargad icnobda qarTul kulturasa da poe-zias, aramed Tavadac Semoqmedi gaxldaT. man bevri Tbili striqoni miuZRvna qarTvelTa da ebraelTa ocdaeqvssaukunovan megobrobas:

`WeSmaritebas gverds ver auvli,rom qveyanaze erTi RmerTia.Tu vinme giZmobs, Senc unda uZmo,ra rwmenisaa, es sulerTia~.qalbatoni lamara da batoni SoTa saukunee-

biT nawrTobi qarTul-ebrauli urTierTobis namdvili gansaxiereba gaxldnen, saocrad uyvardaT da dRemde uyvarT yvelaferi qar-Tuli dRes ase gavrcelebul termin "qarT-vel ebraelTa" siaSi aucileblad erT–erTi pirvelTagani unda davasaxeloT.

roca dadga dro da israelma msoflios sxvadasxva kuTxeSi gafantul Tavis Svilebs mSobliuri wiaRisken mouwoda, am xmam es wyvilic aaforiaqa. kargad gvaxsovs, rogor ganicdida amas qalbatoni lamara, rogor yoy-manobdnen, rogor ar eTmobodaT mSobliuri

saqarTvelo da quTaisi, amitomac dasWirdaT wlebi am nabijis gadasadgmelad. am Temaze bev-ri Tqmula da dawerila, kidev erTxel mainc gvinda vTqvaT–TiTqosda am xalxis wasvlis Semdeg ufro ukeT gavigeT maTi fasi, vigrZe-niT Zvirfasi danakargi, kidev ufro davax-lovdiT. isini xom TiTqmis mTeli cxovreba Cvens gverdiT iyvnen, rogor gaamdidres Cveni yofa da kultura, ramdeni ram SeviTviseT erTmaneTisagan. gana ar SeeZloT raimeze pre-tenziebi hqonodaT? magram Rirseuli eris Svilebi Rirseulad daemSvidobnen Cvens qvey-anas da dagvitoves didi siyvaruli, siTbo, monatreba. kargad viciT, rom axlac bevrs fiqroben saqarTveloze, ar wyveten urTier-Tobebs, ar iviwyeben qarTul enas, cekvas, sim-Reras, tradiciebs. rogor gavixareT, Tumca sulac ar gagvkvirvebia, roca Soreuli is-raelidan satelevizio ekranze batoni SoTa vixileT, romelic aRSfoTebuli laparako-bda im vandalizmze, roca ierusalimis jvris monastris kedlidan didi SoTa rusTavelis freska gadaSales.

diax, isini axla Cveni Soreuli axloblebi arian da gvjera, ase iqneba mudam.

qalbatono lamara, batono SoTa, Tqven, is-raelis miwaze mecnierebisa da kulturis des-panebad gvegulebiT.

gviyvarxarT da gvenatrebiT!

yofili ekonomikis samecniero-kvleviTi institutis quTaisis ganyofilebis koleq-tivis saxeliT –

mayvala iaSvili; onise banZelaZe

gviyvarxarT da gvenatrebiT!

koraxi

eli vizeli88 wlis asakSi gardaicvala nobelis premi-

is laureati eli vizeli _ Tanamedroveo-bis gamoCenili ebraeli mwerali, Semoqmedi, romelmac mxatvrul literaturaSi erT-erT-ma pirvelma Semoitana meore msoflio omis wlebSi ebraelTa tragediis Tema. mas Semdeg am Temaze bevri mxatvruli nawarmoebi dai-wera, magram eli vizelis nawarmoebebi marad darCeba im mxatvrul dokumentad, romelic momaval Taobebs daanaxebs faSizmis saxes, im tragedias, romelic gamoiara ebraelma xalx-ma.amaT Soris Teatraluri sicocxle mieniWa romans `adam ben qelev“ _ `ZaRlis Svili“ me mqonda bedniereba Tel-avivSi Teatr `geSer-Si“ menaxa am nawarmoebis mixedviT dadgmuli sulisSemZvreli speqtakli. misi emociuri muxti dResac qmediTia, radgan es iyo WeSma-riti literaturis WeSmarit Teatralur enaze gadatanis saukeTeso nimuSi.

eli vizelis erT-erTma wignma _ `mdumarebis ebraelebi“, romelic man 60-ian wlebSi sab-WoTa kavSirSi mogzaurobis Semdeg dawera, uzarmazari roli iTamaSa sabWoTa ebraelobis momavali bedi msoflios ebraelobis msjelobis sagani gamxdariyo.

guram baTiaSvili

Page 8: m e n o r a - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/165770/1/Menora_2016_N...ivlisi (Tamuzi) 7, 2016 w. m e n o r a 3 `menoras~ SekiTxvebs pasuxobs saqarTvelos sagangebo da sruluflebiani

8 m e n o r a ivlisi (Tamuzi) №7, 2016 w.ivnisi (sivani), #12 2008 w.8

redaqtori

guram baTiaSvili

registrirebulia

q. Tbilisis mTawmindis

raionis sasamarTlos

mier.

registraciis # 4/1-921

damfuZnebelni da

gamomcemelni:

guram baTiaSvili, kote abaSiZe

Tbilisi, leoniZis 11a, vaxtang VI q. #30

telefonebi: 99.90.96, 77.20.57

gazeT `menoras~ redaqcia

TanagrZnobas ucxadebs aSdodis municipalitetis

wevrs moSe boTeraSvils

dedis

gardacvalebis gamo

manana jinjixaSvili qu Tais-Si daibada. aq daamTavra saSualo skola, musikaluri saswavlebeli, Semdeg quTai-sis saxelmwifo pedagogi-uri in stituti (amJamad akaki we reTlis saxelmwifo uni-versiteti) qarTuli enisa da literaturis specialobiT; muSaobda musikis maswavleblad, Jurnalistad, lado mesxiSvilis saxelobis quTaisis akademiur TeatrSi saliteraturo nawilis gamged. amJamad cxovrobs niu-iorkSi ojaxTan erTad.

rodesac manana jinjixaS-vilze daviwye wera, moulod-nelad aRmovaCine, rom Cveni megobrobis ufro xangrZlivi nawili ukve amerikul peri-odze, mis emigrantul cxovre-basa da Cvens satelefono Tu epistolarul urTierTo-baze modis, ufro naklebi ki saqarTvelos studentobisa da megobrobis im wlebze, roca yoveldRe, an TiTqmis yovel-dRe vxvdebodiT erTmaneTs. mas Semdeg bevrma welma gan-vlo, rTulma da winaaRmde-gobebiT aRsavse mTelma epo-qam. saukune Seicvala, rogorc pirdapiri ise gadataniTi mniSvnelobiT. mananam ufro mSvidi, Tumca ukve afori-aqebuli saqarTvelo datova, romelic jer kidev sabWoTa kavSiris sivrceSi imyofeboda. igi Cvenze utyuarad grZnobda, ukeTesad xedavda im safrTxes, Cven rom jiutad ar vusworeb-diT Tvals. ar gveSinoda, rad-gan horizontze saqarTvelos damoukidebloba Canda. ase iyo cxra aprilis wina dReebSi. manana rekavda, swuxda, hqonda didi saSiSroebis molodini. maxsovs misi fraza: `oRondac axla gadarCeT,~ rac maSin gaz-viadebuli meCvena.

amerikis SeerTebul StatebSi wasvlisas mananas guli wydeboda, rom aq toveb-da sayvarel saqmes, Tumca arc iq uZebnia axali profesia. samagierod Tavisi cnobiere-biT erTi wuTiTac ar daSore-

bia saqarTvelos. CemTvis dRes Znelia mananas vaSingtonSi `amerikis xmis~ qarTul redaq-ciaSi saqmianobis Sefaseba, magram, albaT, es periodi mis cxovrebaSi umniSvnelovanesi iyo. axal realobasTan Segueba, gansxvavebul ekonomikur da politikur sistemaSi, Tanac maRalkonkurentul garemoSi adaptireba, inglisuri enis kargad daufleba _ erTbaS-ad ramdenime fsiqologiuri barieris gadalaxva, bunebriv-ia, ioli ar iqneboda.

manana wlebis ganmavlobaSi iyo gaeroSi `amerikis xmis~ akreditebuli Jurnalisti. iyo avtori mravali sain-tereso da saWirboroto reportaJisa. mis mier lit-eraturisa Tu xelovnebis sxva sferoebSi momzadebuli gad-acemebi ki yovelTvis gamoir-Ceoda siRrmiT, mravali plan-iT, rac sxvadasxva rakursSi aCvenebda im procesebs ameri-kis kulturul cxovrebaSi rom mimdinareobda. igi swored am sivrceSi qmnida Semoqmedi qarTvelebis portretebs da ufro TvalsaCinos xdida CvenTvis maTs warmatebebs. vfiqrob, manana jinjixaSvilis programebi gamorCeul xibls, individualur xelweras ani-Webda amerikis xmis qarTul gadacemebs.

saqarTvelos saxelmwi-foebrivma damoukideblobam Zalze saamayo realoba moita-na. amerikis universitetebis (kolumbiis, indianas...) stu-dentebs (da ara marto maT) SesaZlebloba aqvT ucxo enad qarTuli airCion. manana maT aswavlis. bevri maTgani imyo-feboda kidec saqarTveloSi. TiToeulma, bunebrivia, aq Tavisi qarTuli enis maswav-leblis sulis nawili gamoi-yola, misi TvaliT Sexeda Cvens qveyanas, me vici, ra rudunebiT ekideba igi am mniSvnelovan saqmes, ra did pasuxismge-blobasTan, rTul SromasTan aris dakavSirebuli es yove-

live. mza meTodika sakmaod mwiria, sakuTari gamocdileba ki wlebs moaqvs da igi mananas ukve sakmaod daugrovda. man SeZlo garedan Seexeda qarTu-li enisaTvis. sxvaTaTvis eswavlebina ara mxolod gra-matikuli kategoriebi, aramed ena, rogorc eris sulieri samyaros gamanivTebeli. axla manana fiqrobs (zrunavs kidec) Seqmnas da saqarTvelo-Si gadaiRos qarTuli enis videokursi, romelSic Tavs moiyris qarTvelebis saubrebi ojaxSi, sazogadoebaSi, quCa-Si, sufrasTan, Caiweros bune-brivi dialogebi kargi qarTu-liT molaparake adamianebTan erTad, rasac, eWvi ar mepareba, aucileblad ganaxorcielebs, Tu sponsori moiZebna, albaT, ufro malec.

manana jinjixaSvili, rogorc mwerali jemal qiria ambobs masze, kargi ebraeli da kargi qarTvelia. igi qarTul saqmes akeTebs. profesionali filologia. misi pedagogi-uri saqmianoba, samwuxarod, ufro metad sxvaTa arCevan-zea damokidebuli, vidre mis aqtivobaze. sakmaod moSore-biT Cevngan man SeZlo Tavisi qarTuli samyaro Seeqmna. axla rusulenovan radioSi gaaCi-na qarTuli niSa. aq mihyavs qarTuli gadacemebi, rasac usasyidlod akeTebs.

aqac gulRia maspinZeli da sxvaTa gulSematkivari amer-ikaSic aseve agrZelebs cxovre-bas. misi saxlis kari mudam Riaa stumrebisaTvis, mudam mzad aris daxmarebisTvis.

TiTqmis 18 welia, rac manana jinjixaSvili wavida quTaisidan, magram erTi dRi-Tac ar daSorebia qarTul sityvas, qarTvel megobrebs, qarTul mwerlobas da xelov-nebas, qveyanas, sadac dai-bada, gaizarda, Camoyalibda rogorc pirovneba, romelT-anac uamravi kargi mogoneba da tkivilic akavSirebs da rom-lis didi qomagicaa.

qarTuli saqmis sakeTeblad amerikaSi

rCeuli leqsebiisraelSi gamoica

io seb krixelis rCeu-

li leqsebis krebuli

`saqarTvelos israelidan

siyvaruliT~. krebulSi

Sesulia 75 wlis ioseb

krixelis mier Seqmnili

leqsebi. es krebuli iwye-

ba leqsiT `sadRegrZelo.~

wigni gamoica ̀ amuTa efSar

axereT~-2000 daxmarebiT.

wignis winasityvaobis

avtoria mira wiwuaSvili.

wigns win uZRvis avto-

ris Sesavali werili.

me saqarTvelos

sadRegrZelo

davlio minda,

mitom ki ara,

movafrqvio

yalbi dideba,

me saqarTvelos

sadREegrZelos

vsvam im SegrZnebiT,

rom saqarTvelos

gamarjveba

naRdad Wirdeba.

saqarTvelos ebraelobis fotoistoria

onis 114 wlis beiT qneseTi

meuRle nana xubelaSvili, Svilebi: Wiko, Tamuna fiCxaZeebi, sidedri eTer mixelaSvili, ia, maia xubelaSvilebi, emzar eligulaSvili,

merab kobaxiZe iuwyebiandaTo fiCxaZisgardacvalebas.

robert, Tengiz, lera mixelaSvilebi, fima kacobaSvili, ciala, guram baTiaSvilebi iuwyebian

daTo fiCxaZisgardacvalebas da TanaugrZniben

gansvenebulis ojaxs,

ivnisi (sivani), #12 2008 w.8

redaqtori

guram baTiaSvili

registrirebulia

q. Tbilisis mTawmindis

raionis sasamarTlos

mier.

registraciis # 4/1-921

damfuZnebelni da

gamomcemelni:

guram baTiaSvili, kote abaSiZe

Tbilisi, leoniZis 11a, vaxtang VI q. #30

telefonebi: 99.90.96, 77.20.57

gazeT `menoras~ redaqcia

TanagrZnobas ucxadebs aSdodis municipalitetis

wevrs moSe boTeraSvils

dedis

gardacvalebis gamo

manana jinjixaSvili qu Tais-Si daibada. aq daamTavra saSualo skola, musikaluri saswavlebeli, Semdeg quTai-sis saxelmwifo pedagogi-uri in stituti (amJamad akaki we reTlis saxelmwifo uni-versiteti) qarTuli enisa da literaturis specialobiT; muSaobda musikis maswavleblad, Jurnalistad, lado mesxiSvilis saxelobis quTaisis akademiur TeatrSi saliteraturo nawilis gamged. amJamad cxovrobs niu-iorkSi ojaxTan erTad.

rodesac manana jinjixaS-vilze daviwye wera, moulod-nelad aRmovaCine, rom Cveni megobrobis ufro xangrZlivi nawili ukve amerikul peri-odze, mis emigrantul cxovre-basa da Cvens satelefono Tu epistolarul urTierTo-baze modis, ufro naklebi ki saqarTvelos studentobisa da megobrobis im wlebze, roca yoveldRe, an TiTqmis yovel-dRe vxvdebodiT erTmaneTs. mas Semdeg bevrma welma gan-vlo, rTulma da winaaRmde-gobebiT aRsavse mTelma epo-qam. saukune Seicvala, rogorc pirdapiri ise gadataniTi mniSvnelobiT. mananam ufro mSvidi, Tumca ukve afori-aqebuli saqarTvelo datova, romelic jer kidev sabWoTa kavSiris sivrceSi imyofeboda. igi Cvenze utyuarad grZnobda, ukeTesad xedavda im safrTxes, Cven rom jiutad ar vusworeb-diT Tvals. ar gveSinoda, rad-gan horizontze saqarTvelos damoukidebloba Canda. ase iyo cxra aprilis wina dReebSi. manana rekavda, swuxda, hqonda didi saSiSroebis molodini. maxsovs misi fraza: `oRondac axla gadarCeT,~ rac maSin gaz-viadebuli meCvena.

amerikis SeerTebul StatebSi wasvlisas mananas guli wydeboda, rom aq toveb-da sayvarel saqmes, Tumca arc iq uZebnia axali profesia. samagierod Tavisi cnobiere-biT erTi wuTiTac ar daSore-

bia saqarTvelos. CemTvis dRes Znelia mananas vaSingtonSi `amerikis xmis~ qarTul redaq-ciaSi saqmianobis Sefaseba, magram, albaT, es periodi mis cxovrebaSi umniSvnelovanesi iyo. axal realobasTan Segueba, gansxvavebul ekonomikur da politikur sistemaSi, Tanac maRalkonkurentul garemoSi adaptireba, inglisuri enis kargad daufleba _ erTbaS-ad ramdenime fsiqologiuri barieris gadalaxva, bunebriv-ia, ioli ar iqneboda.

manana wlebis ganmavlobaSi iyo gaeroSi `amerikis xmis~ akreditebuli Jurnalisti. iyo avtori mravali sain-tereso da saWirboroto reportaJisa. mis mier lit-eraturisa Tu xelovnebis sxva sferoebSi momzadebuli gad-acemebi ki yovelTvis gamoir-Ceoda siRrmiT, mravali plan-iT, rac sxvadasxva rakursSi aCvenebda im procesebs ameri-kis kulturul cxovrebaSi rom mimdinareobda. igi swored am sivrceSi qmnida Semoqmedi qarTvelebis portretebs da ufro TvalsaCinos xdida CvenTvis maTs warmatebebs. vfiqrob, manana jinjixaSvilis programebi gamorCeul xibls, individualur xelweras ani-Webda amerikis xmis qarTul gadacemebs.

saqarTvelos saxelmwi-foebrivma damoukideblobam Zalze saamayo realoba moita-na. amerikis universitetebis (kolumbiis, indianas...) stu-dentebs (da ara marto maT) SesaZlebloba aqvT ucxo enad qarTuli airCion. manana maT aswavlis. bevri maTgani imyo-feboda kidec saqarTveloSi. TiToeulma, bunebrivia, aq Tavisi qarTuli enis maswav-leblis sulis nawili gamoi-yola, misi TvaliT Sexeda Cvens qveyanas, me vici, ra rudunebiT ekideba igi am mniSvnelovan saqmes, ra did pasuxismge-blobasTan, rTul SromasTan aris dakavSirebuli es yove-

live. mza meTodika sakmaod mwiria, sakuTari gamocdileba ki wlebs moaqvs da igi mananas ukve sakmaod daugrovda. man SeZlo garedan Seexeda qarTu-li enisaTvis. sxvaTaTvis eswavlebina ara mxolod gra-matikuli kategoriebi, aramed ena, rogorc eris sulieri samyaros gamanivTebeli. axla manana fiqrobs (zrunavs kidec) Seqmnas da saqarTvelo-Si gadaiRos qarTuli enis videokursi, romelSic Tavs moiyris qarTvelebis saubrebi ojaxSi, sazogadoebaSi, quCa-Si, sufrasTan, Caiweros bune-brivi dialogebi kargi qarTu-liT molaparake adamianebTan erTad, rasac, eWvi ar mepareba, aucileblad ganaxorcielebs, Tu sponsori moiZebna, albaT, ufro malec.

manana jinjixaSvili, rogorc mwerali jemal qiria ambobs masze, kargi ebraeli da kargi qarTvelia. igi qarTul saqmes akeTebs. profesionali filologia. misi pedagogi-uri saqmianoba, samwuxarod, ufro metad sxvaTa arCevan-zea damokidebuli, vidre mis aqtivobaze. sakmaod moSore-biT Cevngan man SeZlo Tavisi qarTuli samyaro Seeqmna. axla rusulenovan radioSi gaaCi-na qarTuli niSa. aq mihyavs qarTuli gadacemebi, rasac usasyidlod akeTebs.

aqac gulRia maspinZeli da sxvaTa gulSematkivari amer-ikaSic aseve agrZelebs cxovre-bas. misi saxlis kari mudam Riaa stumrebisaTvis, mudam mzad aris daxmarebisTvis.

TiTqmis 18 welia, rac manana jinjixaSvili wavida quTaisidan, magram erTi dRi-Tac ar daSorebia qarTul sityvas, qarTvel megobrebs, qarTul mwerlobas da xelov-nebas, qveyanas, sadac dai-bada, gaizarda, Camoyalibda rogorc pirovneba, romelT-anac uamravi kargi mogoneba da tkivilic akavSirebs da rom-lis didi qomagicaa.

qarTuli saqmis sakeTeblad amerikaSi

rCeuli leqsebiisraelSi gamoica

io seb krixelis rCeu-

li leqsebis krebuli

`saqarTvelos israelidan

siyvaruliT~. krebulSi

Sesulia 75 wlis ioseb

krixelis mier Seqmnili

leqsebi. es krebuli iwye-

ba leqsiT `sadRegrZelo.~

wigni gamoica ̀ amuTa efSar

axereT~-2000 daxmarebiT.

wignis winasityvaobis

avtoria mira wiwuaSvili.

wigns win uZRvis avto-

ris Sesavali werili.

me saqarTvelos

sadRegrZelo

davlio minda,

mitom ki ara,

movafrqvio

yalbi dideba,

me saqarTvelos

sadREegrZelos

vsvam im SegrZnebiT,

rom saqarTvelos

gamarjveba

naRdad Wirdeba.

saqarTvelos ebraelobis fotoistoria

onis 114 wlis beiT qneseTi

meuRle nana xubelaSvili, Svilebi: Wiko, Tamuna fiCxaZeebi, sidedri eTer mixelaSvili, ia, maia xubelaSvilebi, emzar eligulaSvili,

merab kobaxiZe iuwyebiandaTo fiCxaZisgardacvalebas.

robert, Tengiz, lera mixelaSvilebi, fima kacobaSvili, ciala, guram baTiaSvilebi iuwyebian

daTo fiCxaZisgardacvalebas da TanaugrZniben

gansvenebulis ojaxs,

ISSN 1987-8982 UAC 070 411.16m-557

ivnisi (sivani), #12 2008 w.8

redaqtori

guram baTiaSvili

registrirebulia

q. Tbilisis mTawmindis

raionis sasamarTlos

mier.

registraciis # 4/1-921

damfuZnebelni da

gamomcemelni:

guram baTiaSvili, kote abaSiZe

Tbilisi, leoniZis 11a, vaxtang VI q. #30

telefonebi: 99.90.96, 77.20.57

gazeT `menoras~ redaqcia

TanagrZnobas ucxadebs aSdodis municipalitetis

wevrs moSe boTeraSvils

dedis

gardacvalebis gamo

manana jinjixaSvili qu Tais-Si daibada. aq daamTavra saSualo skola, musikaluri saswavlebeli, Semdeg quTai-sis saxelmwifo pedagogi-uri in stituti (amJamad akaki we reTlis saxelmwifo uni-versiteti) qarTuli enisa da literaturis specialobiT; muSaobda musikis maswavleblad, Jurnalistad, lado mesxiSvilis saxelobis quTaisis akademiur TeatrSi saliteraturo nawilis gamged. amJamad cxovrobs niu-iorkSi ojaxTan erTad.

rodesac manana jinjixaS-vilze daviwye wera, moulod-nelad aRmovaCine, rom Cveni megobrobis ufro xangrZlivi nawili ukve amerikul peri-odze, mis emigrantul cxovre-basa da Cvens satelefono Tu epistolarul urTierTo-baze modis, ufro naklebi ki saqarTvelos studentobisa da megobrobis im wlebze, roca yoveldRe, an TiTqmis yovel-dRe vxvdebodiT erTmaneTs. mas Semdeg bevrma welma gan-vlo, rTulma da winaaRmde-gobebiT aRsavse mTelma epo-qam. saukune Seicvala, rogorc pirdapiri ise gadataniTi mniSvnelobiT. mananam ufro mSvidi, Tumca ukve afori-aqebuli saqarTvelo datova, romelic jer kidev sabWoTa kavSiris sivrceSi imyofeboda. igi Cvenze utyuarad grZnobda, ukeTesad xedavda im safrTxes, Cven rom jiutad ar vusworeb-diT Tvals. ar gveSinoda, rad-gan horizontze saqarTvelos damoukidebloba Canda. ase iyo cxra aprilis wina dReebSi. manana rekavda, swuxda, hqonda didi saSiSroebis molodini. maxsovs misi fraza: `oRondac axla gadarCeT,~ rac maSin gaz-viadebuli meCvena.

amerikis SeerTebul StatebSi wasvlisas mananas guli wydeboda, rom aq toveb-da sayvarel saqmes, Tumca arc iq uZebnia axali profesia. samagierod Tavisi cnobiere-biT erTi wuTiTac ar daSore-

bia saqarTvelos. CemTvis dRes Znelia mananas vaSingtonSi `amerikis xmis~ qarTul redaq-ciaSi saqmianobis Sefaseba, magram, albaT, es periodi mis cxovrebaSi umniSvnelovanesi iyo. axal realobasTan Segueba, gansxvavebul ekonomikur da politikur sistemaSi, Tanac maRalkonkurentul garemoSi adaptireba, inglisuri enis kargad daufleba _ erTbaS-ad ramdenime fsiqologiuri barieris gadalaxva, bunebriv-ia, ioli ar iqneboda.

manana wlebis ganmavlobaSi iyo gaeroSi `amerikis xmis~ akreditebuli Jurnalisti. iyo avtori mravali sain-tereso da saWirboroto reportaJisa. mis mier lit-eraturisa Tu xelovnebis sxva sferoebSi momzadebuli gad-acemebi ki yovelTvis gamoir-Ceoda siRrmiT, mravali plan-iT, rac sxvadasxva rakursSi aCvenebda im procesebs ameri-kis kulturul cxovrebaSi rom mimdinareobda. igi swored am sivrceSi qmnida Semoqmedi qarTvelebis portretebs da ufro TvalsaCinos xdida CvenTvis maTs warmatebebs. vfiqrob, manana jinjixaSvilis programebi gamorCeul xibls, individualur xelweras ani-Webda amerikis xmis qarTul gadacemebs.

saqarTvelos saxelmwi-foebrivma damoukideblobam Zalze saamayo realoba moita-na. amerikis universitetebis (kolumbiis, indianas...) stu-dentebs (da ara marto maT) SesaZlebloba aqvT ucxo enad qarTuli airCion. manana maT aswavlis. bevri maTgani imyo-feboda kidec saqarTveloSi. TiToeulma, bunebrivia, aq Tavisi qarTuli enis maswav-leblis sulis nawili gamoi-yola, misi TvaliT Sexeda Cvens qveyanas, me vici, ra rudunebiT ekideba igi am mniSvnelovan saqmes, ra did pasuxismge-blobasTan, rTul SromasTan aris dakavSirebuli es yove-

live. mza meTodika sakmaod mwiria, sakuTari gamocdileba ki wlebs moaqvs da igi mananas ukve sakmaod daugrovda. man SeZlo garedan Seexeda qarTu-li enisaTvis. sxvaTaTvis eswavlebina ara mxolod gra-matikuli kategoriebi, aramed ena, rogorc eris sulieri samyaros gamanivTebeli. axla manana fiqrobs (zrunavs kidec) Seqmnas da saqarTvelo-Si gadaiRos qarTuli enis videokursi, romelSic Tavs moiyris qarTvelebis saubrebi ojaxSi, sazogadoebaSi, quCa-Si, sufrasTan, Caiweros bune-brivi dialogebi kargi qarTu-liT molaparake adamianebTan erTad, rasac, eWvi ar mepareba, aucileblad ganaxorcielebs, Tu sponsori moiZebna, albaT, ufro malec.

manana jinjixaSvili, rogorc mwerali jemal qiria ambobs masze, kargi ebraeli da kargi qarTvelia. igi qarTul saqmes akeTebs. profesionali filologia. misi pedagogi-uri saqmianoba, samwuxarod, ufro metad sxvaTa arCevan-zea damokidebuli, vidre mis aqtivobaze. sakmaod moSore-biT Cevngan man SeZlo Tavisi qarTuli samyaro Seeqmna. axla rusulenovan radioSi gaaCi-na qarTuli niSa. aq mihyavs qarTuli gadacemebi, rasac usasyidlod akeTebs.

aqac gulRia maspinZeli da sxvaTa gulSematkivari amer-ikaSic aseve agrZelebs cxovre-bas. misi saxlis kari mudam Riaa stumrebisaTvis, mudam mzad aris daxmarebisTvis.

TiTqmis 18 welia, rac manana jinjixaSvili wavida quTaisidan, magram erTi dRi-Tac ar daSorebia qarTul sityvas, qarTvel megobrebs, qarTul mwerlobas da xelov-nebas, qveyanas, sadac dai-bada, gaizarda, Camoyalibda rogorc pirovneba, romelT-anac uamravi kargi mogoneba da tkivilic akavSirebs da rom-lis didi qomagicaa.

qarTuli saqmis sakeTeblad amerikaSi

rCeuli leqsebiisraelSi gamoica

io seb krixelis rCeu-

li leqsebis krebuli

`saqarTvelos israelidan

siyvaruliT~. krebulSi

Sesulia 75 wlis ioseb

krixelis mier Seqmnili

leqsebi. es krebuli iwye-

ba leqsiT `sadRegrZelo.~

wigni gamoica ̀ amuTa efSar

axereT~-2000 daxmarebiT.

wignis winasityvaobis

avtoria mira wiwuaSvili.

wigns win uZRvis avto-

ris Sesavali werili.

me saqarTvelos

sadRegrZelo

davlio minda,

mitom ki ara,

movafrqvio

yalbi dideba,

me saqarTvelos

sadREegrZelos

vsvam im SegrZnebiT,

rom saqarTvelos

gamarjveba

naRdad Wirdeba.

saqarTvelos ebraelobis fotoistoria

onis 114 wlis beiT qneseTi

meuRle nana xubelaSvili, Svilebi: Wiko, Tamuna fiCxaZeebi, sidedri eTer mixelaSvili, ia, maia xubelaSvilebi, emzar eligulaSvili,

merab kobaxiZe iuwyebiandaTo fiCxaZisgardacvalebas.

robert, Tengiz, lera mixelaSvilebi, fima kacobaSvili, ciala, guram baTiaSvilebi iuwyebian

daTo fiCxaZisgardacvalebas da TanaugrZniben

gansvenebulis ojaxs,

299.90.96, 277.20.57

`saqarTvelos ebraelobis istoriisa da kulturis furclebi“

Cvenma gazeTma mkiTxvels ukve auwya, rom moskovSi gamoica ruseTis mecnier mu-SakTa, umaRles saswavleblebSi iudaikis pedagogTa centris _ ,,seferis“ da mec-nierebaTa akademiis slavianTamcodneobis institutis krebuli ,,saqarTvelos ebra-elobis istoriisa da kulturis furclebi“, magram maSin krebulze ar gagvaCnda srulyofili informacia da misi gamocemis faqtis konstantaciiT davkmayofildiT.

krebuli eZRvneba jemal ajiaSvilisa (1944-2013) da SoTa bostanaSvilis (1948-2013) xsovnas.krebulis kolegiis wevrebi arian: m.kupavecki, v.moCalova, m.Clenovi (pasuxismgebeli redaqtori) da a. SaeviCi.

krebulis Sesavali werili ekuTvnis profesor mixeil Clenovs. gTavazobT krebulSi Sesuli samecniero Sromebis CamonaTvals: k. lerneris ,,saqa-

rTvelos ebraelebi. akultacia asimilaciis gareSe (Zveli welTaRricxvis meore saukunidan meoce saukunemde),“ eldar mamisTvalaSvilis ,,qarTveli ebraelebi: eT-nografia (dasaxlebebi, ganaTleba da aRzrda)“, mark kupaveckis ,,kaxeTis ebraele-bi XIV-XV11 saukuneebSi)“, SoTa bostanaSvilis ,,saqarTvelos sinagogebi“, guram lorTqifaniZis ,,saqarTvelosi ebraelTa galuTis saarqivo masalebi“, lela wiwuaS-vilis `saqarTvelos ebraelTa kulturuli memkvidreoba (saqarTvelos ebraelTa istoriul-eTnografiuli muzeumis eqsponatebi)“, natalia kaSinskaias ,, epigrafi-kuli eqskursia mTis sofel lailaSSi“, maCei vonsis ,,ebraelebi saqarTveloSi da maTi ,,polonuri wignebi“, amave avtoris _ ebraelis saxe kavkasiis polonur aRweri-lobaSi“, svetlana amosovas, maria viatCinas da elena sobancevas ,,ebraelebi an eq-imebi iyvnen, an noqrebi. (saqarTvelos ebraelobaze naambobni)~, anastasia CiJovas saqarTvelos qristianuli da iudevelTa Temebis urTierToba (213 wlis eqspediciis dakvirvebani).

krebulis gamocema ganxorcielda evraziis ebraelTa kongresis, fond ,,genezisis“, UJA—federationof Nev-york-is finansuri mxardaWeriT. gulsatkenia, rom qarTveli ebraelobis istoriis, kulturis SeswavlisaTvis am metad mnSvnelovani gamocemis damfinansebelTa Soris ar aris qarTvel ebraelTa arcerTi sazogadoebrivi organizacia.

unda iyos, usaTuod unda iyos, kia, magram...

ninowmindaSi MASHAV-is programis dafinansebiT xexilis baRi gaSendeba

30 ivnis israelis elCma saqarTveloSi iuval fuqsma ninowmindaSi profesiul kolej „fer-

merTa skolaSi“ vizitis dros is adgili moinaxula, sadac wlis bolomde 2 heqtarze Taname-drove xexilis baRi gaSendeba.

proeqti dafinansebulia israelis MASHAV-is programis mier (mcire grantebi kursdam-TavrebulebisaTvis), israelis erT- erTi mowinave kompania NETAFIM -is mxardaWeriT (sair-igacio komponenti). grantis mimRebia saqarTvelos sapatriarqos saqvelmoqmedo fond "laz-ares" mier dafuZnebuli profesiuli koleji„fermerTa skola“.

proeqtis avtori da xelmZRvanelia kolejis direqtori , 2015 wels MASHAV-is kursdam-Tavrebuli, qalbatoni lali alfaiZe

bolo sami wlis ganmavlobaSi saqarTveloSi "maSavis" 18 kursi da konsultacia Catarda, romelTa mizani soflis meurneobis ganviTareba da "train the trainers"programebis danergva iyo iseT dargebSi, rogorebicaa irigacia, bostneulis moyvana saTburebsa da Ria gruntSi, merZe-veoba da israelis axali teqnologiebi. bolo wlebis ganmavlobaSi "maSavis" mier 600 qarT-vel specialists Cautarda treningebi soflis meurneobis dargSi.

"maSavi" israelis saerTaSoriso TanamSromlobis ganviTarebis saagentoa, romelic 1957 wels israelis sagareo saqmeTa saministrosTan Camoyalibda msofliosTvis im nou–hausa da teqnologiebis gacnobis mizniT, romelmac Tavad israelis mswrafi ganviTareba gamoiwvia. mokrZalebuli proeqti mogvianebiT farTomasStabian programad gadaiqca da ganviTarebad samyaros socialur, ekonomikur Tu garemos dacvis sferoebSi mdgrad ganviTarebaSi exmare-ba.

evropielebi qor-wilSi saSualod 5 aTas evros xarja-ven, maSin roca is-raelelebs qorwili saSualod 100-120 aTasi Sekeli ujde-baT. aSS-ic TiTqmis igive mdgomareobaa, rogoric israelSi _ amerikelebi qorwilSi daaxloebiT 33 aTas dolars (120 aTasi Sekeli) xarjaven. israelSi qorwilTa 70-80% zafxulSi ( maisi _ seqtem-beri) imarTeba.

israelSi 300 kaciani qorwili daaxloebiT 100-140 aTasi Sekeli jdeba. mxolod darba-zis daqiraveba Rirs 85.000 Sekeli. qorwilSi saCurad Semosuli Tanxa, mTliani xarjis 70-80% faravs.

israelSi qorwili eqvsjer meti jdeba,

vidre evropaSi

marselis sinagoga meCeTad iqca

cnoba evropis amaTu im qveyanaSi sinagogis gayidvis Taobaze, ukve aR-aravis akvirvebs. SeiZleba am SemTxvevaSi interesi gamoiwvios mxolod iman, Tu vin aris is, vinc sinagoga Seisyida, ise rogorc es moxda marselSi. marselis Temma sinagoga `or Tora“ 400 aTas evrod mihyida muslimuri kulturis asociacias `al badri“. am asociacias ganzraxuli aqvs yofili sinagoga meCeTad aqcios.

`or Tora“ 1962 wels gaixsna aq ZiriTadad alJiridan gamosuli ebraele-bi loculobdnen. imis gamo, rom ebraelebi marselis centrs stoveben da qalaqis gareubnebSi ideben binas, `or ToraSi“ mlocveli gaiSviaTda_am 250 adamianze gaTvlili sinagogaSi, minianic ki Zlivs ikribeboda. aqedan gamomdinare, Temis xelmZRvaneli rabi amari pozitiurad moekida Senobis gayidvis sakiTxs, miTumetes rom marselSi 1990 wlidan sinagogTa raode-noba gaizarda_iyo 32 sinagoga, dRes_58. rabi amarma am faqtTan dakav-SirebiT Tqva: `RmerTi yvelasTvis erTia, mTavaria cvlilebebi harmoni-ulad mimdinareobdes“

demografiuli cvlilebebi ki marTlac, Tavis dRis wesrigs gvkarn-axobs: dRes marselis mosaxleoba 850 aTasi adamiania, amaTgan 220 aTasi is-lamis mimdevaria. ̀ or Toras“ mezoblad mdebare meCeTi paraskevis locvi-sas xalxs ver itevs da bevrs Senobis gareT, trotuarze uwevs locva.

sakiTxi, marTlac mwvavea: safrangeTis xuTmilionian muslimur mo-saxleobas aRar hyofnis oriaTas xuTasi ukve moqmedi da 300 mSenebare meCeTi. amitom parizis mTavari meCeTis imamma dalil bubakerma jer kidev ramdenime wlis winaT gamosTqva mosazreba: SeiZleba kaTolikuri taZrebis

vaqcioTo meCeTebad. es idea bevrs ar moewona, maT Soris gaxldaT safran-geTis imdroindeli prezidenti sarkozi. sinagogis meCeTad gadaqceva ki, Tu gaviTvaliswinebT safrangeTis ebraelobisa da muslimebis urTierT-damokidebulebas, kidev ufro saWoWmano sakiTxia_igive rabi amarma am ramdenime Tvis winaT marselis ebraelobas gamoucxada Seqmnili mtruli situaciis gamo SegiZliaT qalaqSi uqudod iaroTo, Tumca, safrangeTis mTavari rabini xaim korsia am mosazrebas ar daeTanxma.

marselis 70 aTasiani ebrauli Temi sakmaod tradiciulia_aq Zalian cotaa Sereuli qorwineba. qalaqis ebraeli bavSvebis TiTqmis mesamedi ebraul mskolebSi swavlobs. meore mesamedi ki amaTuim ebraul ganaTle-bas Rebulobs.

Tu mlocvelTa didi nawili sacxovreblad sxva raionSi gadavida, ebrauli kanoni sinagogis gayidvas dasaSvebad miiCnevs. dRes eTnosebs So-ris erTob rTuli movlenebi xdeba: amerikis patara qalaq restoSi (vir-jiniis Stati) muslimebi ebrauli Temis TanxmobiT salocavad sinagogas iyeneben. mas Semdeg, rac eqstremistebma kanadis qalaq piterboroSi meCe-Ti gadawves, ebraelebma muslimebs ufleba misces TavianT sinagogaSi ma-Tac Caataron RvTismsaxureba. aseT SemTxvevaSi rabinebi esaias sityvebs ixseneben: ` Cemi saxli yvela xalxis salocavi saxli iqneba.“ niu-iorkis bronqsis raionSi ki piriqiTaa: Seix musa daramis iniciativiT, meCeTSi `ma-jid al imani“ xabadis minians salocavi adgili gamouyves. evropaSi sul sxva situaciaa, Tumc, belgiis qalaq arlonSi muslimebi pawia ebraul Tems 1865 wels aSenebuli Zveli sinagogis aRsadgenad finansebis mo-zidvaSi exmarebian. analogiurad moiqca britaneTis q. bredfordis mus-limuri Temi_isini erTob mcirericxovan ebraul Tems aseve sinagogis rekonstruqciisaTvis finansebis mozidvaSi exmarebian.

SeiZleba iTqvas, rom yvelaferi es calkeuli SemTxvevebia, magram es calkeuli SemTxvevebi iZleva imis imeds, rom sxvadasxa eTnikuri, konfe-siuri jgufebis mSvidobiani Tanaarsebobis idea ar gadagvarebula.