Samenstelling Referentienummer

Opdrachtgever Datum

Presentatie Gezonde School GGD Gelderland

Building Strong Tribes (Jitske Kramer, corporate antropoloog)

4 november 2019

Sibo Arbeek

• Nederlands en Kunstgeschiedenis,

• DGA Ruimteregie BV (waaronder

ICSadviseurs en BOAadvies),

• ICSadviseurs: gebruiker-gebouw-gebied

(van initiatief tot en met realisatie en

exploitatie)

• Bestuur NFO, lid EFEA,

• Kloosterhotel Zin: servant leadership,

• OCenW: organisatie 10

Scholenbouwprijzen,

• 30 jaar uitgever/hoofdredacteur platform

Schooldomein,

• Recent geridderd voor bijdrage kwaliteit

onderwijshuisvesting/maatschappelijk

vastgoed.

Sibo Arbeek

4 november 2019

Zoektocht naar

betekenisvolle

omgevingen

• Houding scherpen,

• Inzicht vergroten,

• Overtuiging delen,

• Creativiteit prikkelen.

Van kennis naar houding Van houding naar overtuiging Van overtuiging naar geloof

4 november 2019 4 november 2019

4 november 2019

…….

4 november 2019

• Feit: systeem van centrale bekostiging, afweging en toekenning was niet efficiënt, eerlijk en

doelmatig,

• Ontwikkeling: door demografische

ontwikkelingen groeide de leegstand (macro)

en werd het lastiger de portefeuille centraal te

sturen,

• Aanname: De gemeenten konden beleidsmatig

beter onderwijshuisvesting binnen het algemene

beleid plannen en bekostigen,

• Middel: De middelen voor huisvesting worden jaarlijks via een algemene uitkering in het

gemeentefonds beschikbaar gesteld (dus geen

doeluitkering), Schoolbesturen ontvangen

lumpsum, waaronder middelen materiele

instandhouding,

• Praktijk: Aanpassingen onderweg; nieuwe

wetsvoorstel komt eraan:

• Observatie: Split incentives zorgt voor weestand

en wrijving maar ook voor glans en kansen.

Waarom decentralisatie

4 november 2019 4 november 2019

• Inventarisatie capaciteit (hoeveel meters

onderwijs zijn in gebruik),

• Inventarisatie huisvesting functies

(herschikking huisvesting onderwijs op basis

van groei of krimp,

• Inventarisatie voorzieningen: inventarisatie

kansen van samenhangend aanbod:

onderwijs, kinderopvang, cultuur, sport),

• Inventarisatie aanbod in omgeving/gebied:

ontwikkeling van vitale wijken/dorpen.

Ontwikkelingen IHP sinds 1997

4 november 2019 4 november 2019

• Van input

• Van functie

• Van investering

• Van gebouw

• Van inrichting

Naar output: maatschappelijk rendement

Naar activiteit: voor verschillende

doelgroepen

Naar exploitatie: vanuit de levensduur

benaderen (ook kwalitatief)

Naar gebied: vraagstukken vanuit de

omgeving benaderen

Naar beleving: zoektocht naar betekenisvolle omgevingen

Was Wordt

4 november 2019 4 november 2019

• Bewust van noodzaak krachtenveld

te gebruiken

• Zorgen voor vitale kernen,

• Onderwijs als kerncompetentie en

voorwaarde voor vitaliteit,

• Plekken waar jong en oud elkaar

kunnen ontmoeten,

• Kansen in samenhang benaderen,

• Werken vanuit draagvlak

• Samen het eindpunt bepalen,

• Problemen onderweg oplossen

Het Manifest van Lingewaal (nu onderdeel gemeente West-Betuwe)

4 november 2019 4 november 2019

4 november 2019

Waarderen portefeuille

4 november 2019

• Na fusie twee gemeenten geen natuurlijk

hart voor de gemeenschap,

• Uitspraak wethouder: ons doel was een

aantrekkelijke omgeving te maken voor

onze burgers en gezinnen met jonge

kinderen,

• Uitspraak participant: de nadruk lag direct

op de verbinding en niet op de eigen

inbreng,

• Partijen vanuit de inhoud met elkaar aan

de slag

• Grand café met professioneel beheer,

maar ook proeftuin voor het onderwijs,

• Hergebruik bestaand bankgebouw

De Spil Nieuwleusen

4 november 2019 4 november 2019

• Proces van omgekeerde transformatie, op

termijn kan het gebouw vertaald worden

naar vier levensloopbestendige

woningen,

• Buurthuis, basisschool en verenigingen

slaan handen ineen,

• Bewegen en bewegend leren

uitgangspunt,

• Vorm aansluitend bij het landschap en de

historie,

• De totstandkoming is te danken aan de

vasthoudendheid van mensen uit de

gemeenschap,

• Eigen uitbater met horeca en

terrasfunctie.

MFA Onderdak Biggekerke Zeeland

4 november 2019 4 november 2019

• Gemeente wilde een goede voorziening voor de eilanders, zodat

hun kinderen niet naar de vaste wal

hoeven,

• Brede school voor de gemeenschap

met bibliotheek, muziek, jongerenwerk en kinderopvang,

• Doorlopende leer- en ontwikkellijn van

0-18 jaar,

• Het middelpunt van het eiland waar

iedereen wel een kind, kleinkind, buurjongen of –meisje op de Jutter

heeft of zelf activiteiten volgt.

Brede School De Jutter Vlieland

4 november 2019 4 november 2019

Installatieloos tenzij:

• Kwaliteiten omgeving betrekken,

• Hoge belevingswaarde,

• Ruimten die verschillende gebruikt

kunnen worden,

• Natuurlijke materialen,

• Natuurlijk daglicht,

• Goede akoestiek,

• Goed en gezond binnenklimaat,

• All electric/gasloos,

• Relatie binnen en buiten.

Van installatietechniek naar bouwfysica

4 november 2019 4 november 2019

Frank de Jong: lector Aeres Hogeschool Wageningen

4 november 2019

We kunnen een probleem niet oplossen met de denkwijze die

het heeft veroorzaakt

De ecologische crisis is een crisis in ons denken en daarmee ook

een crisis in ons onderwijs

Herman Hertzberger: architect

4 november 2019

Ik geloof in organisaties, maar organisaties moeten niet

alles vast willen leggen

Het functioneel clusteren van maatschappelijke

voorzieningen vanuit kosten en flexibiliteit is terecht voorbij

4 november 2019

Jan Veuger Lector Maatschappelijk Vastgoed

4 november 2019

Maatschappelijk vastgoed bestaat niet

De waarde van het vastgoed heeft geen enkele

relatie met de bekostiging ervan

4 november 2019

Henk Oosterling Filosoof

4 november 2019

Begrenzing is nodig, maar die ontstaat van binnenuit en niet

piramidaal van bovenaf

De tijd dat we gebouwen technisch en economisch in veertig jaar

afschrijven is voorbij. Alles draait om multifunctionaliteit en

hergebruik

4 november 2019

Floris Alkemade Rijksbouwmeester

4 november 2019

Wanneer openbare gebouwen op smartphones zouden

lijken zijn allerlei nieuwe interacties mogelijk

Het publieke domein erodeert; hoe ziet samenleven

eruit?

4 november 2019

Alexandra den Heijer: Hoogleraar Mangement in the Built Environment

4 november 2019

De opvatting was dat we van bricks naar clicks zouden

gaan; de gemiddelde vastgoedmanager had als eerste in

de gaten dat het zo niet werkte

Je wilt verbonden zijn met de wereld, maar je verlangt

ook weer naar de stilte: turn up the quiet

4 november 2019

Alfonso Wolbert Architect

4 november 2019

Je moet een onaf gebouw willen maken dat zichzelf

kan blijven evalueren

Iedereen zoekt in de vakantie de natuur op, maar

toch bouwen we dozen met fout licht en een slecht

binnenklimaat

4 november 2019

Harold Bekkering Hoogleraar cognitieve psychologie

4 november 2019

Het gebouw is een belangrijke voorwaarde om

leren te activeren en nieuwsgierigheid te prikkelen

De vraag is waarom we onze samenleving zo

hebben ingericht; het heeft te maken met

controleerbaarheid en bureaucratie.

4 november 2019

Teun van Wijk Innovator en huisvestingsstrateeg

4 november 2019

Een goede ruimte is een plek waar je graag wilt zijn,

maar die je ook stimuleert om weer verder te reizen

Gebouwen moete resilent zijn: weerbaar, gezond,

flexibel en kunnen inspelen op toekomstige

veranderingen

4 november 2019

Wim Pullen: Directeur Center for People and Buildings

4 november 2019

Gebouwen krijgen steeds meer menselijke

eigenschappen, terwijl de gebouwen

verdingen

In termen van cognitief presteren hebben mensen

een gemiddelde nodig: van complete openheid

tot een gesloten werkomgeving

• 80-100 projecten: PO, VMBO, AVO en

Circulair,

• Rond de thema’s verbinden, ontmoeten,

samenwerken en innoveren,

• Met een gebruikersonderzoek vanuit de

VU en het CfPB naar de gebruiksbeleving,

• Met de trends vanuit de spelers binnen de

keten van marktpartijen

• Met vijf inleidingen van wetenschappers,

filosofen en onderwijskundigen,

• En volgend jaar juni een symposium met

als resultaat een manifest

Werken aan het onderwijs van morgen

4 november 2019 4 november 2019

• Traditioneel: opdrachtgever blijft verantwoordelijk, sterk fasegerichte inrichting bouwproces,

• Design & Construct: De opdrachtgever stelt een functioneel gespecificeerde uitvraag op. De opdrachtnemer krijgt

de ruimte om het ontwerp en de realisatie zelf te optimaliseren en innovaties toe te passen in het ontwerp en de

uitvoering

• DBFM: Een Design & Construct contract met een onderhoud & beheer van n-jaren; daarnaast dient de

opdrachtnemer zelf voor financiering te zorgen.

• Design, Build & Maintenance (DB&M): Aan een Design & Construct contract kan een onderhoud & beheer van n-

jaren worden gekoppeld.

• De Turnkey-organisatie is totaal verantwoordelijk voor het ontwerp alsmede de uitvoering van het bouwwerk. De

opdrachtgever is alleen aanwezig bij het initiatief en eventueel bij de haalbaarheid

Vormen van aanbesteding

4 november 2019 4 november 2019

Normvergoeding € 1.975 m²

Bouwbesluit € 2.300/2.500,-

BENG + € 150

ENG € 50

Nul op de meter + € 50

NB: VNG heeft vanaf 2019 de normvergoeding met

40% verhoogd. In de praktijk van het aanbesteden

wordt de norm vaak losgelaten, omdat deze niet

marktconform is.

Indexeringen afgelopen jaren:

• Afgelopen 2 jaren tussen de 7,5 en 8,5 %.

• Voor 2019 gaat de verwachting richting 5%.

• In 2020 nog wel stijging maar lager dan in 2019

Budgetteren

4 november 2019 4 november 2019