Program nauczania HISTORIA I KULTURA NIEMIEC WŁASNA...

Program nauczania

HISTORIA I KULTURA NIEMIEC – WŁASNA HISTORIA I KULTURA

II/III/IV etap edukacyjny

Programm für das Fach

GESCHICHTE UND KULTUR DEUTSCHLANDS –

zweite/dritte/vierte Bildungsstufe

Autor programu:

Martin Cichon

Program nauczania HISTORIA I KULTURA NIEMIEC – II/III/IV etap edukacyjny

2

Spis treści

1.

1.1

2.

2.1

3.

4.

5.

5.1

6.

Ogólna charakterystyka programu

Podstawy prawne

Ogólne cele kształcenia i wychowania

Szczegółowe cele kształcenia i wychowania

Materiał nauczania, proponowane teksty źródłowe, kryteria ich doboru

Procedury osiągania celów kształcenia i wychowania

Opis złożonych osiągnięć ucznia i propozycje metod ich oceny

Przykładowy Przedmiotowy System Oceniania

Ewaluacja

Wszelkie prawa zastrzeżone. Dokonywanie zmian, kopiowanie i

rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie części lub całości programu wymaga

pisemnej zgody autorów.


3


4

1. Ogólna charakterystyka programu

Drogie Koleżanki, Drodzy Koledzy – niniejszym przedłożony program nauczania kierowany jest

do wszystkich, którzy w ramach II, III i IV etapu edukacyjnego nauczają „Historii i kultury Niemiec”

celem zachowania tożsamości narodowej, etnicznej i językowej. Program zakłada realizację

wytycznych rozporządzenia Ministerstwa Edukacji Narodowej z 4.4.2012 dotyczącego dodatkowych

zajęć, których treści i cele nie są ujęte w podstawie programowej, oraz daje nauczycielom

wszechstronną, aktualną, jednolitą, ciągłą i urozmaiconą bazę do prowadzenia zajęć z tego

przedmiotu. Aby zagwarantować ciągły postęp i uniknąć dublowania treści, program obejmuje

nauczanie na wszystkich trzech etapach kształcenia.

Znając organizacyjne i merytoryczne trudności związane z tym przedmiotem, postuluje się

następujące zasady i wyraźnie wskazuje na to, że…

… podane tematy zajęć,

… zalecane metody nauczania,

… niniejsze formy pracy na zajęciach,

… podana literatura specjalistyczna

to jedynie przykłady, z których nauczyciele mogą wybrać odpowiednie materiały i formy pracy,

pasujące do poziomu językowego swych uczniów:

(1) By sprostać potrzebom uczniów, punktem wyjściowym w procesie planowania zajęć powinien

być zawsze poziom lub poziomy znajomości języka każdej z uczących się grup. Poziom lub

poziomy znajomości języka decydują o wyborze i opracowaniu zagadnień lekcyjnych i

sprawności w myśl dydaktycznej redukcji (minimalizacja).

(2) Metody prowadzenia zajęć powinny kierować się zaleceniami ogólnodydaktycznymi i

przedmiotowo-dydaktycznymi

(3) Indywidualizacja pracy uczniów i wewnątrzklasowe zróżnicowanie językowe w grupie

uczących powinny stać się naczelnymi hasłami metodycznymi zajęć i powinny określać formy

pracy uczniów na zajęciach.

(4) Pod pojęciem przekazu narodowego dziedzictwa kultury należy rozumieć historię i kulturę

Niemiec.

(5) Lekcja powinna przebiegać wg zasady: „Stosujmy jak najwięcej języka niemieckiego, a język

polski w małej dawce i tylko tam, gdzie jest on konieczny”.

Niniejszy program jest przewidziany jest na minimum 30 godzin lekcyjnych przypadających na

każdy z etapów edukacyjnych – II, III i IV – i uzupełnia merytorycznie i metodycznie zajęcia z języka

niemieckiego jako języka mniejszości. Tematycznie program ukierunkowany jest na zdolności

psychologiczne i fizjologiczne uczniów oraz łączy specjalistyczną wiedzę przedmiotową ze

sprawnościami realizowanymi na zajęciach z niemieckiego jako języka mniejszości.


5

1.1 Podstawy prawne

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 4 kwietnia 2012 r. w sprawie publicznych

zadań umożliwiających podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i

językowej uczniów należących do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności

posługującej się językiem regionalnym.

2. Ogólne cele kształcenia i wychowania

Wszyscy nauczyciele, wśród nich również nauczyciele historii i kultury Niemiec, wspierają

wszechstronny rozwój uczniów. Kierują się oni zasadą równoważenia i harmonijnego realizowania

zadań w zakresie nauczania, kształcenia umiejętności uczniów oraz wychowania.

W najszerszym rozumieniu realizacji celów kształcenia i wychowania podstawa programowa

kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych zakłada:

1) przyswojenie przez uczniów określonego zasobu wiadomości na temat faktów, zasad, teorii i

praktyk;

2) zdobycie przez uczniów umiejętności wykorzystania posiadanych wiadomości podczas

wykonywania zadań i rozwiązywania problemów;

3) kształtowanie u uczniów postaw warunkujących sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie

we współczesnym świecie (tolerancji, respektu i wzajemnego zrozumienia, empatii,

przeciwdziałania stereotypom).

Ponadto zajęcia zmierzają do…

4) Wykształcenia pozytywnego obrazu Niemiec.

Uczeń kończący SP/G/SPG powinien wykazać się umiejętnościami, które kształtowane są w ramach

przedmiotu „Historia i kultura Niemiec”. Wśród nich odnajdujemy:

1) czytanie – umiejętność rozumienia, wykorzystywania i refleksyjnego przetwarzania tekstów, w

tym tekstów kultury, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz

aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa;

2) myślenie naukowe – umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym

do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na

obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody i społeczeństwa;

3) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych, zarówno w mowie,

jak i w piśmie;

4) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-

komunikacyjnymi;

5) umiejętność pracy zespołowej.


6

2.1. Szczegółowe cele kształcenia i wychowania

Chociaż przedmiot o nazwie „Historia i kultura Niemiec” jako przedmiot dodatkowy nie jest częścią

składową podstawy programowej, powinien realizować ogólne cele kształcenia i wychowania (oparte

na celach zajęć z niemieckiego jako języka mniejszości).

Tam, gdzie jest to możliwe, w tematyce zajęć powinny pojawić się regionalne odniesienia..

Zdobywanie konkretnych umiejętności przez uczniów, określonych w podstawie programowej, zawiera

się w dwóch obszarach wymagań ogólnych:

I. Zrozumienie własnego dziedzictwa narodowego lub etnicznego.

II. Analiza i interpretacja materiałów historycznych, ilustracyjnych i kartograficznych.

Treści nauczania – wymagania szczegółowe są jeszcze dokładniej sformułowanymi oczekiwaniami

dotyczącymi umiejętności, jakimi powinien wykazać się uczeń w zakresie historii i kultury Niemiec.

I. Rozumienie specyfiki swego dziedzictwa narodowego.

Uczeń:

1) zna autentyczne teksty historii i kultury ważne dla poczucia tożsamości narodowej lub

etnicznej i przynależności do wspólnoty europejskiej oraz światowej;

2) dostrzega różne wzorce postaw społecznych, narodowych, obywatelskich, obyczajowych,

kulturowych, moralnych, religijnych i w ich kontekście kształtuje swoją tożsamość;

3) zna podstawowe fakty z życia mniejszości narodowej lub etnicznej oraz operuje słownictwem

związanym z życiem mniejszości narodowej lub etnicznej w Polsce;

4) najważniejsze (podstawowe) tematy, motywy, toposy charakterystyczne dla historii

narodowej.

II. Analiza i interpretacja materiałów historycznych, ilustracyjnych i kartograficznych.

Uczeń będzie:

1) zachęcany do zastanowienia i przedyskutowania wydarzeń historycznych i kulturalnych;

2) mógł wgłębić się w historyczne wydarzenia za sprawą odpowiednich metod pracy nauczyciela,

filmów i zdjęć;

3) zbierać i prezentować informacje o wydarzeniach historycznych i kulturalnych;

4) przedstawiać chronologię wydarzeń historycznych lub procesy kulturowe;

5) uzupełniać materiały do pracy fachową terminologią;

6) sporządzać mapy;

7) wydobywać (ekscerpować) informacje z autentycznych tekstów;

8) organizować wystawy i projekty;


7

9) tworzyć mapy tematyczne;

10) analizować i interpretować życiorysy historyczne i pytać o kulisy danego sposobu działania;

11) opisywać materiał historyczny (np. mapy, zdjęcia);

12) porządkować procesy historyczne;

3. Materiał nauczania, proponowane teksty źródłowe i kryteria ich doboru

Historia i Kultura Niemiec – Geschichte und Kultur Deutschlands

II etap edukacyjny (klasa V, szkoła podstawowa), 30 godz. lek.

nr Temat zajęć Cele zajęć

1. Schwarz-Rot-Gold, Adler, Bier, Würstchen und Fußball: von den Symbolen Deutschlands

S. reflektieren über ihr Deutschlandbild, nennen Dinge, die sie mit Deutschland in Verbindung bringen und erfahren etwas über die offiziellen, staatlichen Symbole der Bundesrepublik Deutschland.

Uczniowie zastanawiają się nad wizerunkiem Niemiec, nazywają rzeczy, które łączą z Niemcami i dowiadują się o oficjalnych symbolach państwowych Republiki Federalnej Niemiec.

2. Wir sind 100 Millionen! Die deutsche Sprache in Europa und der Welt (Teil 1, geographische Aspekte)

S. sammeln Informationen über die Verbreitung der deutschen Sprache auf der Welt, unter besonderer Berücksichtigung nationaler, deutschsprachiger Minderheiten in verschiedenen Staaten der Erde.

Uczniowie zbierają informacje na temat rozpowszechniania języka niemieckiego na świecie, ze szczególnym uwzględnieniem różnych krajów, w których działają niemieckie mniejszości narodowe.

3. Wir sind 100 Millionen! Die deutsche Sprache in Europa und der Welt (Teil 2, historische Aspekte)

S. sammeln Informationen über die Verbreitung der deutschen Sprache auf der Welt, unter besonderer Berücksichtigung nationaler, deutschsprachiger Minderheiten in verschiedenen Staaten der Erde.

Uczniowie zbierają informacje na temat rozpowszechniania języka niemieckiego na świecie ze szczególnym uwzględnieniem różnych krajów, w których działają niemieckie mniejszości narodowe.

4. Von Bach bis Rammstein: die musikalische Landschaft in Deutschland (I)

Exemplarisch behandeln die S. ausgewählte Musikstücke unterschiedlicher Gattungen (z.B. klassische Musik) und suchen Informationen zu den Komponisten bzw. Interpreten.

Poprzez wybrane gatunki (np. muzyka klasyczna) utworów muzycznych uczniowie zdobywają informację na temat kompozytorów i wykonawców.

5. Von Bach bis Rammstein: die musikalische Landschaft in Deutschland (II)

Exemplarisch behandeln die S. ausgewählte Musikstücke unterschiedlicher Gattungen (z.B. Popmusik) und suchen Informationen zu den Komponisten bzw. Interpreten.

Uczniowie zajmują się przykładowo wybranymi gatunkami (np. pop) utworów muzycznych i szukają informacji na temat kompozytorów lub wykonawców.

6. Von Bach bis Exemplarisch behandeln die S. Uczniowie zajmują się


8

Rammstein: die musikalische Landschaft in Deutschland (III)

ausgewählte Musikstücke unterschiedlicher Gattungen (z.B. Hip Hop/Rap) und suchen Informationen zu den Komponisten bzw. Interpreten.

przykładowo wybranymi gatunkami utworów muzycznych (np. hip-hop/rap) i szukają informacji na temat kompozytorów lub wykonawców.

7. Feiertage, Feste und Ereignisse in Deutschland (I)

S. visualisieren an einem Kalender den Jahresverlauf mit allen gesetzlichen Feiertagen in Deutschland und vergleichen diese mit den polnischen Feiertagen.

Uczniowie pokazują na kalendarzu przebieg roku z uwzględnieniem wszystkich ustawowych świąt w Niemczech i porównują je z polskimi.

8. Feiertage, Feste und Ereignisse in Deutschland (II)

S. ergänzen an dem anfertigten Kalender die regionalen Feste (z.B. Karneval) und Ereignisse (z.B. Oktoberfest) im Jahresverlauf

Uczniowie uzupełniają na przygotowanym kalendarzu regionalne święta (np. karnawał) i ważne wydarzenia (np. Oktoberfest) w trakcie roku

9. Feiertage, Feste und Ereignisse in Deutschland (III)

S. ergänzen an dem angefertigten Kalender regionale Feste und Traditionen, die in den Gebieten der entsprechenden Minderheit vorkommen und stellen den Bezug zum deutschen Kulturraum her.

Uczniowie uzupełniają na przygotowanym kalendarzu regionalne święta i tradycje, które można znaleźć na terenie zamieszkałym przez daną mniejszość i na tej podstawie tworzą odniesienie do krajów niemieckiego obszaru kulturowego

10. Adidas, Mercedes, Aspirin: Made in Germany steht für Qualität, Technik und Wissenschaft

S. sammeln Werbeprospekte deutscher Produkte in verschiedenen Sprachen, die überregional bzw. weltweit für „Made in Germany“ stehen; ergänzt werden die Ergebnisse mit Informationen über die Geschichte ausgewählter deutscher Firmen, die aus dem ehemaligen Osten stammen (Nivea, Gabor, etc.).

Uczniowie zbierają wielojęzyczne broszury reklamowe o niemieckich produktach, które w pojęciu regionalnym i światowym noszą miano „made in Germany”; wyniki pracy będą wzbogacone informacjami o historii wybranych firm niemieckich z byłych regionów wschodnich (Nivea, Gabor itd. )

11. Currywurst mit Pommes – Unser täglich Brot: Essen in Deutschland

S. legen eine Kartei mit typischen deutschen Gerichten und Getränken an. Besondere Berücksichtigung erfahren dabei regionale Spezialitäten (Traditionelle Speisen aus den Gebieten der deutschen Minderheiten).

Uczniowie tworzą kartę menu z typowymi niemieckimi potrawami i napojami. Ze szczególnym uwzględnieniem potraktowane zostaną regionalne specjały. (tradycyjne dania z regionów mniejszości niemieckiej)

12. Wir werden „grüner“: Das Umweltbewusstsein der Deutschen

S. exzerpieren unter Zuhilfenahme authentischer Texte Informationen zum Entwicklung des Umweltbewusstsein in

Posługując się autentycznymi tekstami uczniowie wydobywają informacje na temat rozwoju świadomości ekologicznej w Niemczech od


9

Deutschland seit der 1980er Jahre und erfahren etwas über die Bedeutung des Umweltschutzes im täglichen Leben.

1980 roku oraz dowiadują się o znaczeniu ochrony środowiska w życiu codziennym.

13. Fußball und Formel 1 – Sport in Deutschland (I)

S. präsentieren Informationen über das Sportleben in Deutschland. Geleitet wird diese Stunde durch aktuelle Ereignisse (z.B. WM, EM, Olympia, Bundesliga, Formel 1, …)

Uczniowie prezentują informacje o życiu sportowym w Niemczech. Zajęcia prowadzone będą w oparciu o aktualne wydarzenia sportowe (np. Mistrzostwa Świata; Mistrzostwa Europy; Mistrzostwa Olimpijskie; Bundesliga; Formuła 1…)

14. Fußball und Formel 1 – Sport in Deutschland (II)

S. präsentieren Informationen über Sportler, die aus Gebieten deutscher Minderheiten stammen (Podolski, Klose)

Uczniowie prezentują informacje o sportowcach pochodzących z regionów mniejszości niemieckiej (Podolski, Klose)

15. Mit dem 100er durch Berlin: die Hauptstadt Deutschlands

Anhand des Verlaufs der Buslinie 100 der Berliner Verkehrsbetriebe sammeln die S. Informationen zu den wichtigsten Sehenswürdigkeiten der deutschen Hauptstadt.

Na podstawie trasy autobusowej nr 100 Berlińskich Zakładów Transportowych uczniowie zbierają informacje na temat najważniejszych zabytków stolicy Niemiec.

16. Die Entwicklung der territorialen Gestalt Deutschlands im 20 Jh.

S. interpretieren Landkarten Deutschlands aus den Jahren 1914, 1920, 1937, 1949, 1990

Uczniowie interpretują mapy Niemiec z lat 1914,1920,1937,1949,1990

17. Die dunkle Geschichte der Deutschen: Jugend im Dritten Reich

S. erlesen die unterschiedlichen Lebensgeschichten von Jugendlichen im faschistischen Deutschland (HJ-Junge/BDM-Mädel, jüdisches Kind) und diskutieren Gründe für die menschenverachtende Ideologie.

Uczniowie zapoznają się z różnymi życiorysami młodzieży w faszystowskich Niemczech (członek HJ/ członkini BDM, żydowskie dziecko) dyskusja na temat przyczyn antyhumanitarnej ideologii.

18. Die geteilten Deutschen: jung sein als Deutscher in Polen

S. erlesen die unterschiedlichen Lebensgeschichten von Menschen in Regionen nationaler Minderheiten und erfahren etwas über die Lebensbedingungen für Deutsche in Polen nach dem Zweiten Weltkrieg

Uczniowie czytają różne życiorysy osób pochodzących z regionów mniejszości narodowych i dowiadują się o warunkach życia Niemców w Polsce po II wojnie światowej

19. Die vereinten Deutschen: das neue Deutschland

S. beschäftigen sich mit den Ereignissen im Herbst 1989 unter dem Aspekt der Zivilcourage und der Macht der Massen, unter besonderer

Uczniowie zajmują się wydarzeniami z jesieni 1989 r. w aspekcie odwagi cywilnej i władzy ludowej, ze szczególnym uwzględnieniem


10

Berücksichtigung der deutsch-polnischen Verträge

polsko-niemieckich traktatów

20. Von Karl dem Großen zu Angela Merkel: Persönlichkeiten der deutschen Geschichte

S. organisieren zu ausgewählten Persönlichkeiten der deutschen Geschichte eine Klassenausstellung.

Uczniowie organizują wystawę klasową dotyczącą wybranych osobistości niemieckiej historii.

21. Berühmte Frauen der deutschen Kulturgeschichte

S. erstellen eine Ausstellung zu bedeutenden Frauen der deutschen Geschichte, unter besonderer Berücksichtigung der ehemaligen deutschen Ostgebiete.

Uczniowie organizują wystawę klasową dotyczącą znanych kobiet w niemieckiej historii, ze szczególnym uwzględnieniem byłych niemieckich regionów wschodnich.

22. Berühmte Männer der deutschen Kulturgeschichte

S. erstellen eine Ausstellung zu bedeutende Männern der deutschen Geschichte, unter besonderer Berücksichtigung der ehemaligen deutschen Ostgebiete..

Uczniowie organizują wystawę klasową dotyczącą znanych mężczyzn w niemieckiej historii, ze szczególnym uwzględnieniem byłych niemieckich regionów wschodnich.

23. Berühmte Persönlichkeiten der deutschen Kulturgeschichte

S. erstellen eine Ausstellung zu bedeutenden Persönlichkeiten der deutschen Geschichte, unter besonderer Berücksichtigung der ehemaligen deutschen Ostgebiete..

Uczniowie organizują wystawę związaną ze znanymi osobistościami z niemieckiej historii, ze szczególnym uwzględnieniem byłych niemieckich wschodnich regionów

24. Deutschland sucht den Superstar: Medien der deutschen Kulturlandschaft

S. suchen aktuelle und beliebte TV-Formate des deutschen Fernsehens und präsentieren/spielen diese nach.

Uczniowie poszukują aktualnych i popularnych formatów niemieckiej telewizji i prezentują/ odgrywają je.

25. Deutschland sucht den Superstar: Medien der deutschen Kulturlandschaft

S. suchen aktuelle und beliebte TV-Formate des deutschen Fernsehens und präsentieren/spielen diese nach.

Uczniowie poszukują aktualnych i popularnych formatów niemieckiej telewizji i prezentują/ odgrywają je.

26. Das deutsche Kino lebt : Lola rennt, Die Welle, Good bye Lenin, Kokowäh, …

Beobachtungsaspekte: was wäre, wenn… / Ehrlichkeit zahlt sich aus / … wie kann es zu Macht und Gewalt kommen / Zivilcourage / … Kindererziehung / Eltern und Kinder / Beziehungsmodelle /

Aspekty do obserwacji: Co by było, gdyby… /Szczerość się opłaca/… Jak może dojść do władzy i przemocy/ odwaga cywilna/… wychowywanie dzieci/ rodzice i dzieci/ modele relacji

27. Das deutsche Kino lebt : Lola rennt, Die Welle, Good bye Lenin, Kokowäh, …

Beobachtungsaspekte: was wäre, wenn… / Ehrlichkeit zahlt sich aus / … wie kann es zu Macht und Gewalt kommen / Zivilcourage / … Kindererziehung / Eltern und Kinder / Beziehungsmodelle /

Aspekty do obserwacji: Co by było gdyby… /Szczerość się opłaca/… Jak doszło do władzy i przemocy/ odwaga cywilna/… wychowywanie dzieci/ rodzice i dzieci/ modele relacji

28. Die Bunte Republik S. sammeln Informationen zur Uczniowie zbierają informacje


11

Deutschland: eine multikulturelle Gesellschaft (I)

Geschichte der Migration in Deutschland.

dotyczące historii migracji w Niemczech

29. Die Bunte Republik Deutschland: eine multikulturelle Gesellschaft (II)

S. sammeln Informationen über Menschen, die aus der jeweiligen Region nach dem Zweiten Weltkrieg nach Deutschland emigrierten und berichten über ihre Integration.

Uczniowie szukają informacji o ludziach, którzy po II wojnie światowej wyemigrowali z powyższych regionów do Niemiec, i tworzą relację o ich integracji.

30. Zusammenfassung und Wiederholung


III etap edukacyjny (klasa 2, gimnazjum), 30 godz. lek.

nr temat zajęć Cele zajęć

1. Der Mythos einer phönizischen Prinzessin – Die Entstehungslegende Europas

S. lernen die Entstehungslegende des Namens Europa kennen und erfahren, dass Europa eine historische, kulturelle und wirtschaftliche Solidargemeinschaft auf der Basis christlich-jüdischer Traditionen darstellt.

Uczniowie poznają historię powstania nazwy Europa oraz dowiadują się, iż Europa przedstawiana jest jako historyczna, kulturalna i ekonomiczna wspólnota solidarna, zbudowana na bazie chrześcijańsko- żydowskich tradycji.

2. Die Geschichte der Europäischen Union (I) – Gründe der Europäischen Idee

S. erkennen die erschwerten Entstehungsbedingungen (Kalter Krieg, allgemeines Misstrauen besonders gegenüber Deutschland, Kriegsschäden) der europäischen Idee nach dem Zweiten Weltkrieg.

Uczniowie poznają trudne warunki narodzin idei europejskiej po II wojnie światowej (zimna wojna; ogólna nieufność w szczególności wobec Niemiec, zniszczenia wojenne).

3. Die Geschichte der Europäischen Union (II) – Auf dem Weg zu den Vereinigten Staaten von Europa

S. erarbeiten eine Chronologie der Entwicklung der Europäischen Union von den Römischen Verträgen bis zum Beginn des 21. Jahrhunderts und debattieren über mögliche Entwicklungen der EU.

Uczniowie opracowują chronologię rozwoju Unii Europejskiej rozpoczynając od Traktatów Rzymskich do początku XXI wieku oraz debatują o możliwościach rozwoju Unii.

4. Erste „Deutsche“ in der Eiszeit – die Neandertaler

S. lernen die ersten Phasen der menschlichen Zivilisation in Zentraleuropa seit der letzten Eiszeit kennen: Ausgehend von den Neandertalern der Steinzeit, der Agrarrevolution und dem Fortschritt durch Eisenzeit, Bronzezeit.

Uczniowie poznają pierwsze etapy ludzkiej cywilizacji w Europie Centralnej od czasów ostatniej epoki lodowcowej: począwszy od Neandertalczyka z epoki kamiennej, rewolucji agrarnej i postępu technicznego poprzez epokę żelaza i brązu.

5. Die erste Hochkultur in Zentraleuropa – Der Keltenfürst von Hochdorf

S. erfahren Deutschland als frühes Siedlungsgebiet der Kelten und setzten sich mit Bestattungsriten des Volkes

Uczniowie otrzymują informację o Niemczech jako regionie wczesnego osadnictwa Celtów oraz zostają


12

auseinander. skonfrontowani z obrządkami pochówku tego plemienia.

6. Germania unter der Pax Romana – römische Spuren in Deutschland

S. lernen, dass große Teile des heutigen Deutschlands zu den nördlichen Provinzen des Römischen Reiches zählten und hier die ältesten Städte mit ihren zivilisatorischen Errungenschaften (Rechtswesen, Stadtkultur, Handel, Transport etc.) gegründet wurden (z.B. Trier, Köln, Regensburg).

Uczniowie dowiadują się, iż większa część dzisiejszych Niemiec należała do północnych prowincji Cesarstwa Rzymskiego, w których powstały najstarsze miasta (np. Trier, Köln, Regensburg) wraz z ich dorobkiem cywilizacyjnym (prawo, kultura miejska, handel, transport).

7. Der Limes – Grenzwall zwischen Römerreich und Germanien

S. lernen die Kultur der Germanen hinter dem römischen Grenzwall Limes kennen.

Uczniowie poznają kulturę Germanów żyjących po drugiej stronie limesu (wały graniczne Imperium Rzymskiego).

8. Die Herrmannschlacht - „Deutschland“ im Fokus der Völkerwanderung

S. analysieren eine historische Karte zum Thema Völkerwanderung und nennen Völker, die über das heutige Territorium Deutschlands hinweg zogen oder hier siedelten. S. ergründen den Zerfall des Römerreichs.

Uczniowie analizują historyczną mapę związaną z wędrówka ludów oraz wymieniają ludy, które przemieszczały się przez dzisiejsze terytorium Niemiec lub osiedliły się na nim. Uczniowie badają przyczyny rozpadu Cesarstwa Rzymskiego

9. Das Reich Karl des Großen – Vater aller Franzosen und Deutschen

S. erkennen Karl den Großen als den Urvater einer europäischen Idee und Begründer eines geeinten christlichen Frankenreichs in der Mitte Europas.

Uczniowie poznają Karola Wielkiego jako praojca Idei europejskiej oraz założyciela zjednoczonego chrześcijańskiego Państwa Frankijskiego w Środkowej Europie

10. Otto & Boleslaus: erste politische Kontakte zwischen Deutschen und Polen

S. lernen, dass die ersten deutsch-polnischen Kontakte auf den Besuch Otto des Großen am Grab des Heiligen Adalbert in Gnesen zurückgehen. Otto III, als vom Papst gekrönter Kaiser, trifft auf Boleslaus den Tapferen und fördert ein Königreich Polen.

Uczniowie dowiadują się, że pierwsze niemiecko-polskie kontakty związane były z wizytą Ottona Wielkiego przy grobie Św. Wojciecha w Gnieźnie. Otto III, koronowany przez papieża na cesarza, spotkał Bolesława Chrobrego i wsparł ideę Królestwa Polskiego.

11. Das Heilige Römische Reich Deutscher Nation – Einheit in Vielfalt

S. analysieren und interpretieren historische Landkarten des Heiligen Römischen Reiches Deutscher Nation und erkennen, dass hier Gründe für die heutige föderale Struktur Deutschlands zu finden sind und dass lediglich ein Kaiser dieses Reich zusammenhält (unter

Uczniowie analizują i interpretują historyczną mapę Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego i dowiadują się, iż w nim należy szukać przyczyn dzisiejszej federacyjnej struktury Niemiec i że tylko jeden cesarz jednoczył pod swą władzą to państwo (ze


13

besonderer Berücksichtigung der Region, aus der die S. stammen).

szczególnym uwzględnieniem regionu, z którego pochodzą uczniowie)

12. Die Gotik als Ausdruckskraft des christlichen Glaubens in Deutschland

S. erfahren anhand ausgewählter gotischer Baudenkmäler (unter besonderer Berücksichtigung der Region, aus der die S. stammen) die Bedeutung der katholischen Kirche sowie der Klöster im Mittelalter unter besonderer Berücksichtigung ihrer politischen Einflussnahme.

Na bazie gockich pomników architektury uczniowie poznają (ze szczególnym uwzględnieniem regionu, z którego pochodzą) znaczenie kościoła katolickiego jak również klasztorów w średniowieczu, uwzględniając ich wpływ na politykę.

13. Die Entwicklung der Stadtkultur im mittelalterlichen Deutschland

S. erkennen an einem Beispiel (unter besonderer Berücksichtigung der Region, aus der die S. stammen) die Bedeutung und Physiognomie der mittelalterlichen Stadt als Zentrum des Handels und Handwerks.

Uczniowie poznają na przykładzie (ze szczególnym uwzględnieniem regionu, z którego pochodzą) znaczenie i wygląd średniowiecznego miasta jako centrum handlu i rzemiosła.

14. Die Hanse – internationaler Wirtschaftsverbund aus Norddeutschland

S. präsentieren Deutschland als Zentrum des mittelalterlichen Handels in Europa und erkennen die Hanse als Vorläufer der europäischen Wirtschaftsgemeinschaft.

Uczniowie prezentują Niemcy jako centrum średniowiecznego handlu w Europie i poznają niemiecką Hanzę jako prekursora Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej.

15. Die mittelalterliche Ostsiedlung – deutsche Spuren im Osten Europas

S. lernen, dass die mittelalterliche Ostsiedlung einen friedlichen Technologietransfer von West- nach Zentraleuropa darstellt, mit dem vorwiegend die Herausbildung neuer Siedlungs-/ und Rechtsstrukturen verbunden waren.

Uczniowie uczą się o tym, że średniowieczne osadnictwo wschodnie było pokojowym transferem technologii z Europy Zachodniej do Europy Centralnej, z którym przeważnie wiązało się powstanie nowych struktur osadniczych i prawnych.

16. Das große Sterben - Die Pest stoppt die wirtschaftliche Blüte

S. erarbeiten Gründe und Folgen für die Verbreitung der Pest zu den Hochzeiten der wirtschaftlichen Entwicklung.

Uczniowie opracowują przyczyny i skutki rozprzestrzeniania się dżumy w czasach rozkwitu gospodarczego

17. Jüdisches Leben im Mittelalter: Toleranz und Pogrome

S. erfahren, dass jüdisches Leben (unter besonderer Berücksichtigung der Region, aus der die S. stammen) in Deutschland seit Jahrhunderten seinen Platz hatte und dass Gründe für Antisemitismus (Pogrome, Vertreibungen) im christlichen Mittelalter zu suchen sind.

Uczniowie dowiadują się, iż w Niemczech od wieków rozwijała się kultura żydowska (ze szczególnym uwzględnieniem regionu, z którego pochodzą), a przyczyn antysemityzmu (pogromy, wysiedlania) należy szukać w chrześcijańskim średniowieczu.

18. Mehr Land für den S. erkennen anhand von Uczniowie poznają na bazie


14

Kaiser, mehr Städte für die Bürger: Ständisches Leben in Deutschland

Standespyramiden, dass das ausgehende Mittelalter starke Veränderungen in der Gesellschaftsstruktur mit sich brachte. Der städtische Bürger (z.B. Fugger in Augsburg) in der Renaissance erhält großen Einfluss und festigt seine Macht.

piramid społecznych, że późne średniowiecze przyniosło silne zmiany w strukturze społeczeństwa. Mieszczanin (np. Fuggowie w Augsburgu) w epoce renesansu miał duże wpływy i umacniał swoją władzę.

19. Deutsche und Polen revolutionieren die Welt: Johannes Gutenberg

S. diskutieren die Bedeutung der Erfindungen und Entdeckungen der frühen Neuzeit am Beispiel des Buchdrucks und des heliozentrischen Weltbilds und erkennen, dass die Bedeutung der Kirche und ihre Weltanschauung zu Gunsten des Menschen in den Hintergrund tritt.

Uczniowie na przykładzie druku i heliocentrycznej teorii świata omawiają znaczenie wynalazków i odkryć z czasów nowożytnych oraz dowiadują się, iż znaczenie Kościoła i jego poglądy na człowieka zeszły na dalszy plan.

20. Martin Luthers Ideen spalten Europa: Reformation und Dreißigjähriger Krieg

S. lernen, dass die deutsche Kleinstaaterei der Reformationsbewegung Vorschub leistete und dass Kaiser und Papst den Adel nicht mehr beherrschen konnten. Nach dem 30-jährigen Krieg steht der Westfälische Friede 1648 für: Wessen Reich, dessen Religion – Europa war damit religiös gespalten.

Uczniowie dowiadują się, że niemieckie rozbicie dzielnicowe przyczyniło się do narodzin ruchu reformacyjnego, a cesarz i papież nie mogli zapanować nad szlachtą. Po wojnie 30-letniej w 1648 Pokój Westfalski określał jasno: czyje królestwo, tego religia – Europa była więc rozbita religijnie.

21. Barocke Kirchen und Schlösser als Ausdruck der Gegenreformation

S. erfahren, dass die absolutistischen Ideen der europäischen Herrscher auch einen Widerhall in Architektur und Städtebau fanden (unter besonderer Berücksichtigung der Region, aus der die S. stammen).

Uczniowie dowiadują się, iż idee absolutystyczne europejskich władców znalazły swoje odzwierciedlenie także w architekturze i urbanistyce (ze szczególnym uwzględnieniem regionu z którego pochodzą)

22. Die Aufklärung und die Ideen der Freiheit und das Ende der feudalen Herrschaft

S. erlernen, dass die aufklärerische Idee der Schulpflicht einen wichtigen Beitrag zur Formung des selbstbestimmten, mündigen Bürgers leistete und somit die absolutistischen Herrschaftssysteme in die Knie zwang.

Uczniowie dowiadują się, iż oświeceniowy pomysł wprowadzenia obowiązku kształcenia istotnie przyczynił się do uformowania niezależnego i odpowiedzialnego obywatela, a tym samym zmusił do upadku absolutystyczne reżimy.

23. Preußens Glanz und Gloria: Ein neuer deutscher Teilstaat entsteht

S. erarbeiten die politischen und gesellschaftlichen Veränderungen im neu entstandenen protestantischen Preußen.

Uczniowie opracowują zmiany polityczne i społeczne w nowo powstałych protestanckich Prusach.


15

24. Friedrich der Große und Maria Theresia: Rivalen im Kampf um Schlesien

S. erkennen am Beispiel des 7-jährigen Krieges um Schlesien den Konflikt zwischen preußisch-protestantischem und katholisch Habsburger Königshaus und die spätere Spaltung von Deutschland und Österreich in zwei separate Staaten.

Uczniowie na przykładzie wojny 7-letniej o Śląsk poznają konflikt pomiędzy prusko-protestancką a katolicką monarchią Habsburgów oraz genezę późniejszego podziału Niemiec i Austrii na dwa oddzielne państwa.

25. Napoleon Bonaparte und das Ende des Heiligen Römischen Reiches

S. erfahren, dass Napoleon das 850 jährige Bestehen des Heiligen Römischen Reiches Deutscher Nation beendet und damit einen Zerfall Deutschlands vorantreibt.

Uczniowie dowiadują się, iż Napoleon zakończył 850 -letnie istnienie Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego i zapoczątkował przez to rozpad Niemiec.

26. Der Kongress tanzt: Europas erste Neugliederung nach Napoleon

S. erkennen, dass der Wiener Kongress der erste Versuch war Europa nach modernen demokratischen Ideen des Nationalismus zu ordnen, die damaligen Herrscher jedoch noch nicht in der Lage waren von ihrem Machtdenken zurückzutreten.

Uczniowie zauważają, że Kongres Wiedeński był pierwszą próbą uporządkowania Europy według nowoczesnej nacjonalistycznej myśli demokratycznych, jednak ówcześni władcy nie byli w stanie porzucić imperialistycznego myślenia.

27. Das neue Deutschland-Gefühl: Schwarz-Rot-Gold – die Revolution von 1848

S. erfahren, dass bürgerliche, demokratische Kräfte in Deutschland immer einflussreicher (Hambacher Fest 1832, Verfassung der Frankfurter Paulskirche 1848) und Überzeugungen immer stärker werden, dass nur ein geeintes Deutschland sich in Europa behaupten kann.

Uczniowie dowiadują się o coraz bardziej wpływowych demokratycznych siłach obywatelskie w Niemczech (demonstracje na zamku Hambach w 1832, frankfurcka Konstytucja w 1848) i coraz silniejszych przekonaniach, iż tylko zjednoczone Niemcy mogą się utrzymać w Europie.

28. Die Verelendung des Proletariats: Karl Marx und die Industrielle Revolution

S. erkennen, dass Deutschland sich im Vergleich zu anderen Staaten relativ spät der gestalterischen Kraft der Industriellen Revolution öffnet. Soziale Gefahren, die sich aus der rasanten wirtschaftlichen Entwicklung ergeben, werden von Karl Marx und Friedrich Engels (evtl. Ferdinand Lasalle) analysiert und es entstehen erste Vertreter der Arbeitergruppen (Gewerkschaften/Parteien), um die Rechte der Abhängigen zu stärken.

Uczniowie poznają, że Niemcy w porównaniu z innymi państwami dość późno otwierają się na twórczą siłę Rewolucji Przemysłowej. Zagrożenia społeczne, wynikające z szybkiego rozwoju gospodarczego, analizują Karol Marx i Fryderyk Engels (tudzież Ferdinand Lasalle). Pojawiają się pierwsze grupy reprezentujące klasę robotniczą (związki zawodowe/ partie) by wzmacniać prawa pracowników.

29. Das Zeitalter der Erfindungen und

S. präsentieren deutsche Erfindungen und Entdeckungen

Uczniowie prezentują niemieckie wynalazki i odkrycia


16

Entdeckungen des späten 19. und frühen 20. Jahrhunderts anhand der Nobelpreisträger, die aus der Region der deutschen Minderheit stammen.

z końca XIX i początku XX wieku na podstawie laureatów Nagrody Nobla, którzy pochodzą z regionów mniejszości niemieckiej.

30. Wiederholung und Zusammenfassung


IV etap edukacyjny (klasa 2, szkoły ponadgimnazjalne), 30 godz. lek.

nr temat zajęć Cele zajęć

1. 1871: Die Gründung des Deutschen Reiches

S. erfahren die Umstände der Reichsgründung (dt.-franz. Krieg) und tauchen in die Welt des wilhelminischen Zeitalters ein (wirtschaftliche Erfolge, Militarisierung als Steckenpferd des Kaisers).

Uczniowie poznają okoliczności powstania Rzeszy, zanurzają się w epokę wilhelminizmu (gospodarcze sukcesy; militaryzacja jako „hobby” cesarza).

2. Deutschlands Platz an der Sonne: Deutsche Kolonien

S. analysieren die Weltkarte und deren territoriale Aufteilung durch die Kolonialmächte unter besonderer Berücksichtigung der deutschen Mandatsgebiete und deren strategisch-wirtschaftliche Rolle.

Uczniowie analizują mapę świata i jej podział terytorialny przez mocarstwa kolonialne ze szczególnym uwzględnieniem niemieckich terytoriów mandatowych i ich strategiczno-gospodarczej roli.

3. Für Gott, Kaiser, Vaterland: Das Deutsche Reich zieht in den Ersten Weltkrieg

S. hinterfragen Gründe für den Ausbruch des Ersten Weltkriegs und machen sich mit den militärtechnischen Neuerungen des Krieges vertraut (unter besonderer Berücksichtigung von Denkmälern der Region, aus der die S. stammen).

Uczniowie analizują przyczyny wybuchu I wojny światowej oraz zapoznają się z militarnymi nowościami okresu wojny (ze szczególnym uwzględnieniem pomników z regionu, z którego pochodzą uczniowie).

4. Deutschland wird Republik: Erste Versuche mit der Demokratie

S. analysieren das Verfassungsmodell der Weimarer Republik und suchen Erklärungen für ihr Scheitern.

Uczniowie analizują model konstytucji Republiki Weimarskiej oraz szukają przyczyn jej klęski.

5. 260 Milliarden Mark für ein Brot: Deutschland und die Folgen des Versailler Vertrags

S. interpretieren anhand der Inflation von 1919-23 die Gründe für den ökonomischen Niedergang und analysieren die Auswirkungen des Versailler Vertrags auf die Psyche der Deutschen.

Uczniowie na podstawie inflacji z roku 1919-1923 interpretują przyczyny gospodarczego upadku i analizują wpływ Traktatu Wersalskiego na psychikę Niemców.

6. Die Goldenen Zwanziger Jahre: Kulturelle und gesellschaftliche Blüte

S. präsentieren am Beispiel des Kulturlebens der Hauptstadt Berlin die kulturelle Blüte in Weimarer Republik (Kunst, Theater, Kino, Journalismus, Kabarett/Revuen, Musik).

Uczniowie na przykładzie życia kulturalnego stolicy Berlina prezentują rozkwit kulturalny w Republice Weimarskiej (sztuka/ teatr/ kino/dziennikarstwo/kabaret/rewie/ muzyka).


17

7. Hitlers Aufstieg: Das Ende der Demokratie in Deutschland

S. entdecken die politischen, wirtschaftlichen und sozialen Hintergründe für den Aufstieg Hitlers.

Uczniowie odkrywają polityczne, gospodarcze, społeczne kulisy kariery Hitlera

8. Ein Volk von Faschisten? Oder wer wählt Hitler?

S. hinterfragen die Beweggründe Adolf Hitler zu wählen und erkennen, dass der typische NSDAP-Wähler unter besonderen Gesichtspunkten zu charakterisieren ist (Angehörige der Mittelschicht, Beamte, protestantisch, antikommunistisch, nationalgesinnt) (unter besonderer Berücksichtigung der Region, aus der die S. stammen)

Uczniowie badają przesłanki wyboru Adolfa Hitlera i zauważają, iż typowi wyborcy NSDAP to osoby z konkretnym profilem (członkowie klasy średniej, urzędnicy, protestanci, antykomuniści, nacjonaliści); (ze szczególnym uwzględnieniem regionu, z którego pochodzą uczniowie).

9. Rassenwahn und Großmachtphantasien: die gleichgeschaltete Diktatur in Deutschland

S. erfahren, dass Hitler innerhalb von wenigen Monaten nach dem Ermächtigungsgesetz das ganze Reich gleichschaltet und aus Deutschland einen zentralistischen Staat macht.

Uczniowie dowiadują się, iż Hitler w kilka miesięcy od wprowadzania „ustawy upoważniającej” (sprawowanie przez rząd całkowitej władzy) podporządkowuje sobie cały kraj i przekształca Niemcy w państwo scentralizowane.

10. Vom Boykott zum Holocaust: ein Bestandteil der deutschen Gesellschaft verschwindet

Im Zusammenhang mit dem Versuch der Vernichtung des europäischen Judentums, machen sich die S. mit den folgenden Begriffen vertraut: Boykott, Ausgrenzung, Entrechtung, Berufsverbot, Nürnberger Gesetze, Pogrom, Stigmatisierung, Gettoisierung, Internierung, Vernichtung, Holocaust.

W związku z próbą zagłady europejskich Żydów uczniowie zapoznają się z następującymi zagadnieniami: bojkot, wykluczenie, pozbawienie praw, ustawy norymberskie, pogrom, piętnowanie, gettyzacja, internowanie, zagłada, holocaust.

11. Vom Blitzkrieg zum Totalen Krieg: Das Dritte Reich im Zweiten Weltkrieg

S. teilen den Zweiten Weltkrieg in drei Phasen ein: Blitzkrieg, Schlacht von Stalingrad, „Totaler Krieg“ (unter besonderer Berücksichtigung der Region, aus der die S. stammen)

Uczniowie dokonują podziału II Wojny Światowej na 3 fazy: - wojna błyskawiczna, - bitwa pod Stalingradem - wojna totalna (ze szczególnym uwzględnieniem regionu, z którego pochodzą).

12. Ein oft vergessenes Kapitel: Widerstand gegen Hitler

Anhand von ausgewählten Beispielen präsentieren die S. deutsche Widerstandskämpfer gegen das nationalsozialistische Regime (Kreisauer Kreis, Weiße Rose, Edelweißpiraten)

Na wybranych przykładach uczniowie prezentują przedstawicieli niemieckiego ruch oporu przeciw narodowosocjalistycznemu reżimowi (Krąg z Krzyżowej, Biała Róża, Szarotkowi Piraci).

13. Die Stunde Null: Deutschland am

S. begreifen, dass die Kapitulation Deutschlands zu

Uczniowie pojmują, iż kapitulacja Niemiec


18

Beginn des Kalten Krieges

einem Vakuum in Europa führte, das durch die kapitalistische und kommunistische Ideologie gefüllt wird und Deutschland und Europa in zwei Teile zerreißt. Die Bevölkerung leidet unter Flucht, Vertreibung und Umsiedlung.

doprowadza do powstania w Europie próżni wypełnianej ideologią komunistyczną i kapitalistyczną, które rozrywają Europę na dwie części. Ludność cierpi na skutek ucieczek, wypędzeń i przesiedleń.

14. Die Staatsgründungen 1949 und die Integration in die Bündnisse

S. erkennen, dass nach den Maßnahmen der Alliierten (Aufteilung Deutschlands in vier Zonen, Einführung unterschiedlicher Währungen) eine Zweistaatenlösung unausweichlich wird und der Kalte Krieg mitten in Deutschland geführt wird.

Uczniowie zauważają, iż po działaniach aliantów (podział Niemiec na 4 strefy, wprowadzenie różnych walut) nieunikniony jest podział na dwa państwa, a w samych Niemczech toczy się zimna wojna.

15. Die Berliner Mauer: Die zementierte Teilung Europas

S. erfahren, dass der Bau der Mauer die Deutschen für die folgenden 28 Jahre zu zwei unterschiedlichen Gesellschaften werden lässt.

Uczniowie dowiadują się, że budowa muru dzieli Niemcy przez 28 lat na dwa odrębne społeczeństwa.

16. Der Muff von Tausend Jahren…: Vergangenheitsbewältigung durch Studentenproteste

S. beschäftigen sich mit dem Begriff der Vergangenheitsbewältigung und ergründen die Generation der 68er Bewegung.

Uczniowie zajmują się „rozliczaniem z przeszłością“ a także poznają pokolenie związane z ruchem studenckim 68'.

17. Willy Brandt: Ein Europäer mit Weitblick

S. präsentieren die Biographie Willy Brandts, analysieren das Neuartige seiner Ostpolitik und debattieren über sein berühmtes „mehr Demokratie wagen“.

Uczniowie prezentują biografię W. Brandta, analizują nowatorskość jego polityki wschodniej oraz debatują na temat jego słynnego hasła: „Odważyć się na więcej demokracji”

18. Die deutsche Volksgruppe in Polen 1945-1989

S. sammeln Informationen über die Diskriminierung sowie die sprachlich-kulturelle Ausgrenzung

Uczniowie zbierają informacje na temat dyskryminacji jak również językowego i kulturowego wykluczenia.

19. „Wir sind das Volk“ – Deutschland im Herbst 1989

S. sammeln Informationen über den Zusammenbruch des Kommunismus (Michail Gorbatschow und Perestroika/Glasnost, Papst Johannes Paul II, Solidarnosc-Bewegung, Abbau des Stacheldrahtzauns an der österreichisch-ungarischen Grenze, Fluchtbewegungen der DDR Bürger über Ungarn, CSSR und Polen, Friedensgebete in Leipzig, Protestkundgebungen in der DDR, Öffnung der Berliner Mauer am 9.11.1989.

Uczniowie zbierają informacje na temat upadku komunizmu (Michaił Gorbaczow i pierestrojka/glasnosc, Papież Jan Paweł II, Solidarność, usuwanie zasieków na granicy austriacko-węgierskiej, ruch uchodźców NRD przez Węgry, Czechosłowację i Polskę, modlitwy o pokój w Lipsku, manifestacje w NRD, otwarcie muru berlińskiego 9.11.1989.


19

20. Die Wiedervereinigung von DDR und BRD

S. präsentieren politische Stationen vom Mauerfall bis zur Wiedervereinigung (Euphorie über den Mauerfall, „Wir sind ein Volk“, Volkskammerwahlen, Einführung der D-Mark, 2+4 Verhandlungen, Wiedervereinigung)

Uczniowie prezentują stacje polityczne od upadku muru berlińskiego do zjednoczenia Niemiec (euforia z powodu upadku muru, „Jesteśmy jednym narodem”, wybory do parlamentu, wprowadzenie marki niemieckiej, negocjacje 2+4, zjednoczenie).

21. Deutschland und die Deutschen am Anfang des 21. Jahrhunderts

S. charakterisieren das aktuelle Bild Deutschlands in Europa und der Welt aus eigener Erfahrung.

Uczniowie na bazie własnego doświadczenia charakteryzują aktualny obraz Niemiec w Europie i na świecie

22. Die Strukturprinzipien des deutschen Staates: demokratisch, rechtsstaatlich, sozialstaatlich

S. machen sich mit den Strukturprinzipien Deutschlands vertraut und definieren Begriffe wie parlamentarische Demokratie, Rechtsstaat, Sozialstaat, soziale Marktwirtschaft.

Uczniowie zapoznają się ze strukturami politycznymi Niemiec oraz definiują zagadnienia, takie jak: demokracja parlamentarna, państwo prawa, państwo socjalne, społeczna gospodarka rynkowa.

23. Grundrechte und staatsbürgerliche Pflichten: Das Grundgesetz

S. strukturieren das deutsche Grundgesetz und vergleichen ausgewählte Inhalte mit der polnischen Verfassung

Uczniowie porządkują konstytucję Niemiec oraz porównują wybrane treści z Konstytucją RP.

24. Die Verfassungsorgane in der Bundesrepublik Deutschland

S. analysieren das Verfassungsmodell der Bundesrepublik Deutschland und vergleichen es mit dem Polnischen.

Uczniowie analizują model Konstytucji Republiki Federalnej Niemiec i porównują go z polskim

25. Der Nationalsozialismus und seine Folgen für die heutige Gesellschaft

S. beschäftigen sich mit den Folgen des NS-Regimes auf die heutige Gesellschaft und leiten daraus Prinzipien für die heutige Politik ab (Verhältnis zu Polen, Russland, Israel, USA; Militäreinsätze der Bundeswehr, internationales Engagement,…)

Uczniowie zajmują się skutkami reżimu nazistowskiego dla dzisiejszego społeczeństwa i formułują zasady dzisiejszej polityki (stosunek do Polski, Rosji, Izraela, USA; operacje wojskowe niemieckich sił zbrojnych, zaangażowanie międzynarodowe, ...)

26. Prinzipien des gesellschaftlichen Lebens in Deutschland: Zusammenleben in Familie und anderen Lebensgemeinschaften

S. analysieren Lebensmodelle, die die deutsche Gesellschaft heute bestimmen und prognostizieren Auswirkungen für die Zukunft.

Uczniowie analizują modele życia, które dziś charakteryzują niemieckie społeczeństwo i prognozują ich konsekwencje dla przyszłości.

27. Die deutsch-polnischen Verträge 1990/91 und die Lage der Deutschen in Polen nach 1989

S. ergründen den Minderheitenstatus, das Schulwesen und die Ortstafeln als Beleg für das gewachsene Selbstbewusstsein.

Uczniowie badają status mniejszości, system szkolnictwa oraz nazwy dwujęzyczne miejscowości jako dowód dojrzałej świadomości.

28. Prinzipien des S. suchen Gründe für die Uczniowie szukają powodów


20

gesellschaftlichen Lebens in Deutschland: „Wir haben Arbeiter gerufen und Menschen sind gekommen“ – Multikulturelles Zusammenleben als Gesellschaftsmodell

Migration nach Deutschland und diskutieren Aspekte eines friedlichen Miteinanders unterschiedlicher Kulturen in der deutschen Gesellschaft.

migracji do Niemiec oraz dyskutują na temat pokojowych aspektów współistnienia różnorodnych kultur w niemieckim społeczeństwie.

29. Prinzipien des gesellschaftlichen Lebens in Deutschland: Religiöse Vielfalt

S. analysieren die religiöse Vielfalt in der Bundesrepublik und diskutieren Aspekte eines friedlichen Miteinanders unterschiedlicher Religionen in der deutschen Gesellschaft.

Uczniowie analizują zróżnicowanie religijne w Republice Federalnej Niemiec i dyskutują na temat różnych aspektów pokojowego współistnienia różnych religii w niemieckim społeczeństwie.

30. Wiederholung und Zusammenfassung


21

Kommentiertes Literaturverzeichnis (wykaz literatury wraz z komentarzem):

Ponieważ w przypadku „Historii i kultury Niemiec” chodzi o nowy przedmiot w polskim krajobrazie

szkolnym, a nauczyciele często posiadają niewystarczającą wiedzę o historii i kulturze Niemiec oraz

metodyce merytorycznej strony prowadzenia tych zajęć, nieodzowne jest uzupełnienie poniższego

wykazu literatury również metodyczną literaturę przedmiotu i publikacjami do samodzielnego

studiowania. Oczywiste jest, iż w przypadku poniższych publikacji chodzić może tylko o materiał, który

jest dostępny w okresie publikowania niniejszego programu nauczania.

Da es sich bei dem Fach „Geschichte und Kultur Deutschlands“ um ein neues Schulfach in der

polnischen Schullandschaft handelt und Lehrerinnen/Lehrer oftmals nur unzureichende, aktuelle

Kenntnisse der deutschen Landeskunde sowie der Methodik des Sachfachunterrichts besitzen, ist es

unerlässlich das folgende Literaturverzeichnis auch um methodische Fachliteratur und Publikationen

zum Selbststudium zu ergänzen. Es versteht sich dabei von selbst, dass es sich bei den folgenden

Positionen nur um eine Auswahl handeln kann, die zum Zeitpunkt der Veröffentlichung des

Lehrplanes vorliegt.

Lehrwerke

Berger, Maria Christina/Martini, Maddalena: Generation E – Deutschsprachige Landeskunde im

europäischen Kontext, Stuttgart 2009 (Klett) Das Lehrwerk richtet sich an Lerngruppen mit höheren

Sprachkenntnissen (min. B1) der Mittel- und Oberschule (Lyzeum). Im Vordergrund stehen historische,

geographische und kulturelle Aspekte der deutschsprachigen Länder.

Faigle, Iris: Rundum – Einblicke in die deutschsprachige Kultur, Stuttgart 2006 (Klett) Lese- und

Arbeitsbuch vorwiegend für Lerngruppen mit geringen Deutschkenntnissen (A1/A2), thematisch

geeignet für höhere Klassen der Grundschule.

Kilimann, Angela/Kotas, Ondřej/Skrodzki, Johanna: 45 Stunden Deutschland – Orientierungskurs

Politik-Geschichte-Kultur, Stuttgart 2008 (Klett) Das Lehr- und Übungsbuch richtet sich in erster Linie

an Menschen, die die deutsche Staatsbürgerschaft erlangen wollen und stellt die politische und

gesellschaftliche Rolle des Menschen in den Vordergrund. Es eignet sich für Lerner in der Oberschule

mit sehr guten Deutschkenntnissen (min. B2).

Kromp, Ilona/Białecki, Adam: Deutschland in allen Facetten, Warszawa/Bielsko-Biała 2012

(ParkEdukacja) Das Lehrwerk richtet sich an Schüler mit sehr guten Deutschkenntnissen (>B2) des

Lyzeums. Thematisch umfasst das Buch alle wichtigen Bereiche der deutschen Landeskunde und eignet

sich ausdrücklich auch zum Selbststudium für Lehrerinnen und Lehrer. Ergänzt werden die Texte durch

thematisch bezogene Wortschatz- und Grammatikübungen .

Martini, Maddalena: Trip durch D-A-CH – Deutschsprachige Länder sehen und verstehen, Genua

2009 (CIDEB/Klett) Lese- und Arbeitsbuch mit topographischem Aufbau, richtet sich an Lerngruppen

mit Sprachniveau A2/B1. Geeignet für die Klassen der Mittelschule.

Zusätzliche didaktische Materialien

Amt für Veröffentlichungen der Europäischen Union: Entdecke Europa! Das kostenlose Textheft (auch

in Polnisch erhältlich) richtet sich an Deutschlerner der Grund- und Mittelschule mit Sprachniveau B1

und beschäftigt sich mit zahlreichen geografischen und kulturhistorischen Aspekten Europas (kostenlos

zu beziehen bei der deutschen Vertretung der Europäischen Kommission in Berlin, Unter den Linden 78

oder per E-Mail: [email protected])

mailto:[email protected]


22

Das XX. Jahrhundert – Fotografien zur deutschen Geschichte, Berlin 2004 (Deutsches Historisches

Museum Berlin/Edition Braus) Fantastische Sammlung von Fotografien, die die Geschichte

Deutschlands im 20. Jahrhunderts repräsentieren. Aussagekäftige Bilder stehen kurzen Texten

gegenüber.

Deutschland und Europa: Politische Karten von der Antike bis heute (Deutsches Historisches

Museum) Die CD-ROM beschäftigt sich ohne viel Worte mit der territorialen Entwicklung Deutschlands

von Römischen Zeiten bis in die Zeit nach der Wiedervereinigung

Ein Wochenende in BERLIN – Spielend die Stadt entdecken und Deutsch lernen (Ein Sprach- und

Reisespiel für 2-5- Spieler) in Kooperation mit Deutsch perfekt Ein Brettspiel, das die

Sehenswürdigkeiten der Stadt Berlin näherbringt und sich für kleine, motivierte Sprachgruppen eignet,

die sich auf dem Sprachniveau B1 und B2 befinden.

Enkelmann, Reiner/Jäger, Ulrich/Täubert, Heidemarie: Länder und Kontinente – Deutschland, Gotha

2006 (Perthes/Klett) Umfangreiche Folien- und Textsammlung zu allen physisch- und

anthropogeografischen Themen, sortiert nach den Großräumen Deutschlands, Während die

erklärenden/ergänzenden Texte sich an Lehrer oder Lerner mit hohen Sprachkenntnissen richten,

können die Folien auch im deutschsprachigen Geographie-Unterricht als visuelle Impulse für Lerner mit

geringeren Sprachkenntnissen verwandt werden.

Europäische Kommission: Das Europa-Spiel, Europa verstehen-leicht gemacht Das kostenlose

deutschsprachige Arbeitsheft eignet sich für einen europäischen Ansatz im Landeskundeunterricht und

kann besonders für Lerner mit geringen Deutschkenntnissen (A1) in der Grundschule interessant sein

(zu beziehen bei der deutschen Vertretung der Europäischen Kommission in Berlin, Unter den Linden

78 oder per E-Mail: [email protected])

EUROPÄISCHES GESCHICHTSBUCH, Stuttgart 1997 (Klett) erstes europäisches Geschichtsbuch,

erarbeitet von 12 europäischen Historikern, für die Sekundarstufe I und II.

Fasel, Yvo: Die Europa-Werkstatt, Lichtenau 2004 (AOL-Verlag) kreatives Arbeits- und

Informationsbuch zu zahlreichen geografischen Themen im europäischen Kontext. Richtet sich an

deutschsprachige Schüler in der Sekundarstufe I, kann aber durchaus im deutschsprachigen

Sachfachunterricht eingesetzt werden (besonders Arbeitsmaterialien).

GESCHICHTE und GESCHEHEN – Neuzeit, Leipzig/Stuttgart 2005 (Klett) klassisches Quellen-Lehrbuch

zur deutschen Geschichte und Weltgeschichte für die Sekundarstufe II

Informationsamt der Bundesregierung/Europäische Kommission: Entdeckt Europa! Europa in der

Grundschule Die kostenfreie Arbeitsmappe mit kopierfähigem Material richtet sich an alle Klassen der

Grundschule und legt Grundlagen für die europäische Bewusstseinsbildung (zu beziehen bei der

deutschen Vertretung der Europäischen Kommission in Berlin, Unter den Linden 78 oder per E-Mail:

[email protected])

Informationsamt der Bundesregierung/Europäische Kommission: Sophie und Paul entdecken Europa

– zwei Brieffreunde unterwegs in der Europäischen Union Das kostenlose Arbeitsheft eignet sich für

einen europäischen Ansatz im Landeskundeunterricht und kann besonders für Lerner mit geringen

Deutschkenntnissen (A1) in der Grundschule interessant sein (zu beziehen bei der deutschen

Vertretung der Europäischen Kommission in Berlin, Unter den Linden 78 oder per E-Mail: eu-de-

[email protected])

Mauer Quiz: Rund um die Berliner Mauer (DDRMuseumVerlag) Die thematische Kärtchen-Sammlung

zur Hauptstadt Berlin mit Fragen und Antworten eignet sich ideal für Klassenfahrten, Stadt-Ralleys,

Stationen-Lernen oder einfach nur für zwischendurch.






23

Nauczaj lepiej Język Niemiecki: Politik, Geschichte, Zukunft, Warszawa 6/2012 Sehr geeignete

Sammlung verschiedener Unterrichtsmaterialien zu den Themen Politik und Sozialkunde auf Deutsch.

Pocket Quiz: Berlin 150 Fragen und Antworten (Moses Verlag) Die thematische Kärtchen-Sammlung

zur Hauptstadt Berlin mit Fragen und Antworten eignet sich ideal für Klassenfahrten, Stadt-Ralleys,

Stationen-Lernen oder einfach nur für zwischendurch.

Wachowska, Halina: Erfindungen aus den DACHL-Ländern, Warszawa 2010 (Wydawnictwo Szkolne

PWN) Arbeitsbuch, das den Landeskundeunterricht in allen Schultypen bereichert und sich an Lerner

richtet, die min. das Sprachniveau A2 besitzen.

Wachowska, Halina: Feste und Bräuche der DACHL-Länder, Warszawa 2007 (Wydawnictwo Szkolne

PWN) kopierfähiges Arbeitsbuch für alle Lerngruppen mit min. Sprachniveau A2.

Wachowska, Halina: Sagen und Legenden der DACHL-Länder, Warszawa 2099 (Wydawnictwo Szkolne

PWN) Arbeitsbuch zu ausgewählten kulturhistorischen Themen für Lerner mit geringen

Sprachkenntnissen (min. A2).

Filmisches Material

DEUTSCHLAND VON OBEN – Der Kinofilm (Deutschland 2012) „Opulentes Portrait Deutschlands aus

der Vogelperspektive“ (GEO.de), das mit wenig Sprache auskommt und damit auch für Lerngruppen

geeignet ist, die über geringe Deutschkenntnisse verfügen.

KRÓLIK PO BERLIŃSKU (Polen2009, Oskar 2010) Eine geniale Einführung in die Geschichte der DDR aus

der Sicht der im Grenzstreifen lebenden Hasen.

60 x DEUTSCHLAND – DIE JAHRESSCHAU (Das Erste 2009) 6 DVDs mit den wichtigsten Ereignissen der

BRD und DDR seit ihren Gründungen im Stil der Tagesschau. Jede Jahresschau dauert 15 Minuten und

eignet sich daher als authentisches Unterrichtsmaterial.

WAS IST WAS – Die Edition (Deutschland 2003) 4 DVDs mit 26 Themen zu den Bereichen Geschichte,

Natur, Tier und Technik. Methodisch-didaktisch hervorragend aufbereitetes Material für Schüler der

Grund- und Mittelschule.

Eine Auswahl von anspruchsvollen deutschen Filmen der letzten Jahre (teilweise auch auf Polnisch)

Christane F.: Wir Kinder von Bahnhof Zoo (Deutschland 1980), 135‘

Das weiße Band – eine deutsche Kindergeschichte (Deutschland 2009), 138‘

Das Wunder von Bern (Deutschland 2004), 118‘

Der Baader-Meinhof-Komplex (Deutschland 2008), 143‘

Der bewegte Mann (Deutschland 1998), 90‘

Der Schuh des Manitu (Deutschland 2003), 88‘

Der Untergang (Deutschland 2004), 150‘

Der Vorleser (Deutschland/USA 2009), 119‘

Die Buddenbrooks – Der Fall einer Familie (Deutschland 2009), 146‘


24

Die fetten Jahre sind vorbei (Deutschland 2004), 127‘

Die letzten Tage der Sophie Scholl (Deutschland 2005), 110‘

Die Welle (Deutschland 2008), 102‘

Goethe (Deutschland 2010), 120‘

Good Bye Lenin (Deutschaland 2003), 117‘

KeinOhrHasen (Deutschland 2007), 111‘

Kokowäh (Deutschland 2010), 121‘

Lola rennt (Deutschland 1999), 80‘

Luther – Er veränderte die Welt für immer (Deutschland 2004), 121‘

Ödipussi (Deutschland 1988), 84‘

Sonnenallee (Deutschland), 87‘

ZweiOhrKüken (Deutschland 2009), 119‘

Ein Auswahl von aktuellen deutschen Musikbands und Interpreten

Cassandra Steen – Stadt – Darum leben wir - …

Die Fanta Vier – Die da – Liebesbrief – MfG - …

Die Toten Hosen – Hier kommt Alex – Steh auf, wenn du am Boden bist -…

Herbert Grönemeyer – Männer – Zeit, dass sich was dreht – Flugzeuge im Bauch - …

Ich & Ich – Vom selben Stern - Universum - …

Nena – 99 Luftballons – Irgendwie, irgendwo, irgendwann - …

Peter Fox – Schwarz zu Blau – Haus am See – Alles Neu -…

Rammstein – Engel – Du hast – Amerika - …

Rosenstolz – Ich bin ich – Gib mir Sonne – Wir sind am Leben - …

Silbermond – Symphonie, …

Tim Bendzko – Wenn Worte meine Sprache wären – Nur noch kurz die Welt retten - …

Unheilig – Geboren um zu leben – So wie du warst - …

Xavier Naidoo – Nicht von dieser Welt – Sag es laut - …


25

Weiterführende Literatur

Brodersen, Ingke/Dammann, Rüdiger: Mahlzeit! 60 Jahre Deutschland – eine kulinarische Zeitreise,

Köln 2009 (DuMont) Das Buch verbindet Nachkriegsgeschichte und deutsche Esskultur und belegt,

dass sich die kulinarische Landschaft Deutschlands nicht nur auf Currywurst mit Pommes beschränkt.

GEO Epoche: Die Kelten, Nr. 47/2011

GEO Epoche: Die Weimarer Republik, Nr. 27/2007

GEO Epoche: Kriegsende 1945, Nr. 17/2005

Hansen, Eric T.: Planet Germany – Eine Expedition in die Heimat des Hawaii-Toasts, Frankfurt/M 2006

(Fischer) Der amerikanische Autor analysiert die Schrulligkeiten und Eigenarten der Deutschen und

erklärt das Volk aus dem Goethe und Schiller stammen.

Haubrich, Hartwig: Das Methodenbuch (Lernbox Geographie), Seelze 2005 Geographie zu

unterrichten bedeutet nicht nur topografische Karten ausfüllen oder den Fachwortschatz auswendig

lernen zu lassen. Der Geographieunterricht verlangt eine spezifische Methodik, die ein Deutschlehrer

nicht immer kennt. Das Methodenbuch vermittelt einen geeigneten Überblick für alle Lehrer, die die

Didaktik der Fächer Deutsch und Geographie sinnvoll vereinen möchten.

Le Goff, Jacques: Jacques Le Goff erzählt die Geschichte Europas, Bundeszentrale für politische

Bildung 1997 Deutsche Geschichte ist immer auch europäische Geschichte und kann ohne sie nicht

verstanden werden. Dieses dünne Buch erklärt Zusammenhänge und bringt trockene Geschichte näher.

Lutscher, Renate: Wissen Landeskunde Deutschland – Orientierungskurs (Schnelltrainer,

Niveaustufen A2/B1), München 2008 (Verlag für Deutsch) Wenn schon Tests, dann sollten sie sinnvoll

und lösbar für alle sein. Allzu häufig wird landeskundliches Wissen in Olympiaden und Sprachturnieren

dazu genutzt schwächere Schüler aus dem Wettbewerb „heraus zu kegeln“. Wer Fakten gut auswendig

lernen kann, kommt weiter; der Rest ist demotiviert und öffnet sich nicht der Kultur des anderen

Landes. Zahlreiche Aufgaben und Übungen in diesem kleinen Büchlein sind so konzipiert, dass

sprachliche Kenntnisse darüber entscheiden, ob es im Landeskundeteil klappt.

Mai, Manfred: Weltgeschichte, Wien 2002 (Hanser) Deutschland stand immer in Weltgeschehen und

hat die Geschichte der Welt entscheidend mitgeprägt. Lehrer und Lerner benötigen daher einen

historischen Überblick, der über die Grenzen Deutschlands hinaus geht.

Melican, Brian: Lost in Germany – Ein Brite über Currywurst und Pünktlichkeit, Stuttgart 2010 (Pons)

Vorurteile und Stereotypen haben eine ganz einfache Erklärung: Sie entlarven die eigenen

Besonderheiten und Verhaltensweisen. Schule soll einerseits Vorurteile als etwas Natürliches zeigen

und andererseits das Erkennen der Eigenarten des Fremden als etwas Positives fördern.

Pietraszek, Kinga: Österreich, die Schweiz, Liechtenstein und Luxemburg in allen Facetten,

Warszawa/Bielsko-Biała 2012 (ParkEdukacja) Wenn Landeskunde im Deutschunterricht auftaucht,

dann richten die meisten das Augenmerk auf Deutschland. Es wird meistens vergessen, das die

deutschsprachige Kultur auch von ihren deutschsprachigen Nachbarn beeinflusst wurde und wird. Das

Lehrwerk richtet sich an Schüler mit sehr guten Deutschkenntnissen (>B2) des Lyzeums. Thematisch

umfasst das Buch alle wichtigen Bereiche der Landeskunde anderer deutschsprachiger Länder und

eignet sich ausdrücklich zum Selbststudium für Lehrerinnen und Lehrer. Ergänzt werden die Texte

durch thematisch bezogene Wortschatz- und Grammatikübungen .

PONS Wörterbuch der Jugendsprache, Stuttgart 2012 (PONS) In der Schule wird meistens die

Hochsprache gelehrt. Der Grund hierfür ist einfach: Die Lehrer sind zu alt, als dass sie die Sprache der


26

Jugend beherrschen. Hinzu kommt, dass die Jugendsprache sehr flüchtig ist und sich schnell ändert.

Die Pons Redaktion veröffentlich daher jährlich das Wörterbuch der Jugendsprache. Verzichten Sie

lieber auf so manche veraltete oder nicht gebräuchliche grammatische Form und faszinieren Sie Ihre

Schüler für die Sprache der Gleichaltrigen.

SPIEGEL Special: Die Erfindung der Deutschen – Wie wir wurden, was wir sind, 1/2007

SPIEGEL Special: Die Deutschen – 60 Jahre nach Kriegsende, 4/2005

SPIEGEL Special: Hitlers Krieg – Sechs Jahre, die die Welt erschüttern, 2/2005

SPIEGEL Special: Hitlers Machtergreifung – 30. Januar 1933: Der Anfang vom Untergang, 1/2008

STERN Extra: Die Geschichte der Deutschen, 3/2012

Stern, Carola/Brodersen, Ingke: Eine Erdbeere für Hitler – Deutschland unterm Hakenkreuz,

Frankfurt/M. 2005 (S. Fischer Verlag) Der Sammelband erzählt die Geschichte des Nationalsozialismus

in Deutschland für junge Leserinnen und Leser aus dem Blickwinkel unterschiedlicher Jugendlicher, die

die dunkelste Zeit des 20. Jh. miterlebt haben.

Wilkens, Katrin: 50 einfache Dinge, die typisch deutsch sind, Frankfurt/M. 2009 (Westend) Wir leben

in einer Welt der Vorurteile und Stereotypen. Wir brauchen sie sogar. Sie sind Ausdruck von

Emotionen und helfen sich selbst und seine Ausgangskultur besser zu verstehen und zu bewerten. Ein

humorvoller Blick auf Deutschland und die Deutschen, so wie sie (vielleicht: nicht) sind.

ZEIT Geschichte: 1918 Aufbruch in die Republik, 3/2008

ZEIT Geschichte: 1938 Abschied von der Zivilisation, 4/2008

4. Procedury osiągania celów kształcenia i wychowania

Na lekcje przychodzą uczniowie chcący pogłębić wiedzę z historii i kultury Niemiec. W ramach

przewidzianej tematyki zajęć, uczniom należy dać jak najpełniejszą swobodę w kwestii wyboru

metodycznego sposobu podejścia do tejże tematyki i wspólnego określania form pracy na lekcji. Aby

merytorycznie zainteresować uczniów na zajęciach, klasyczna forma lekcji frontalnych powinna zostać

wzbogacona poprzez zastosowanie metod komunikatywnych i aktywizujących. By móc merytorycznie

zrealizować program, wymaga się od nauczyciela , aby był w stanie tak dydaktycznie

„zminimalizować” proponowaną tematykę, by w efekcie, bez najmniejszych zafałszowań, przekazać

wiedzę o najważniejszych naukowych poglądach i faktach. Dydaktyczna zasada „mniej znaczy więcej”

powinna być w pełni stosowana w czasie lekcji. Powinno się zerwać z czystym uczeniem o danych i

faktach na korzyść zajęć ukierunkowanych na pewien problem. Zajęcia powinny uzupełniać

historyczne materiały źródłowe i autentyczne materiały ikonograficzne, by stwarzać podstawę do

stosowania języka niemieckiego. W tym miejscu należy wyraźnie wskazać na to, iż kwestią kluczową

powinno być wykształcenie pozytywnego obrazu Niemiec. Miejsce tradycyjnego zadania domowego

powinno zająć krótkie przygotowywanie lub utrwalanie poruszanych wiadomości w formie projektu,

prezentowanego w klasyczny sposób (plakaty) lub z uwzględnieniem nowoczesnych technologii

informacyjnych (prezentacja powerpoint).


27

5. Opis złożonych osiągnięć ucznia i propozycje metod ich oceny

Po zakończeniu nauki z przedmiotu Historia i Kultura Niemiec uczeń powinien:

zrozumieć wypowiedzi i intencje w języku niemieckim

czytać płynnie, wyszukując informacje określone w poleceniach

stosować specjalistyczne słownictwo

tworzyć wypowiedzi pisemne/opowiadania

znać teksty historyczny oraz teksty związane z kulturą Niemiec

znać przedstawicieli różnych dziedzin kultury Niemiec

znać sławne osobistości Niemiec

5.1 Przykładowy Przedmiotowy System Oceniania

Podstawa prawna do opracowania Przedmiotowego Systemu Oceniania:

1. Rozporządzenie MENiS z dnia 07.09.2004r. 2. Statut szkoły 3. Wewnątrzszkolny System Oceniania

Ocenianie na „Historii i kulturze Niemiec” wliczane jest do średniej ocen uczniów, jednak nie ma

wpływu na promocję lub ukończenie szkoły, ponieważ chodzi tu o dodatkowy przedmiot,

uzupełniający program nauczania.

Zaleca się dostosowanie oceniania z tego przedmiotu do wewnątrzszkolnych regulacji,

obowiązujących dla nauczania języka niemieckiego lub języka niemieckiego jako języka mniejszości. Z

powodu zbyt dużego obciążenia uczniów na przedmiotach obowiązkowych zaleca sie jednak

zrezygnowanie z przeprowadzania testów, prac klasowych i zadań domowych na tym przedmiocie.

Formy kontroli i oceniania osiągnięć uczniów:

*odpowiedzi ustne – zwłaszcza aktywność na lekcji, czytanie, mówienie, odpowiedzi na wskazane pytania *prace poszerzające wiedzę, np. opowiadanie, referat lub prezentacja multimedialna *wiadomości w zakresie historii, regionalizmu regionu i krajów niemieckojęzycznych; *prace długoterminowe (np. projekty), są pracami, które ocenia się pod względem zaplanowania, samodzielności, wartości merytorycznej, pomysłowości, oryginalności, estetyki wykonania, możliwości ucznia i terminowości projekty oceniane są wg wytycznych ustalonych w danej szkole; *praca w grupie oceniana jest na podstawie zaangażowania poszczególnych osób należących do grupy; Uwaga! W stosunku do ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się lub deficyty rozwojowe uniemożliwiające sprostanie wymaganiom edukacyjnym wynikającym z realizowanego programu nauczania (potwierdzone pisemną opinia lub orzeczeniem poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innej upoważnionej poradni specjalistycznej), nauczyciel dostosowuje wymagania edukacyjne w porozumieniu z rodzicami ucznia oraz pedagogiem szkolnym.


28

Przykładowa skala oceniania sprawdzianów i kartkówek:

100% pkt. - celujący

100% - 90% pkt. - bardzo dobry

89% - 75% pkt. - dobry

74 % - 50% pkt. - dostateczny

49% - 30% pkt. - dopuszczający

29 % i mniej pkt. - niedostateczny

6. Ewaluacja programu

Program, stworzony dla wszystkich nauczycieli uczących historii i kultury Niemiec,

prezentowany będzie w czasie konferencji i szkoleń poświęconych temu przedmiotowi. Uczestnicy

tych spotkań otrzymają również ankiety, których wyniki znajdą swoje odzwierciedlenie w dalszych

pracach nad programem.

REKOMENDACJA programu przez:

Regionalne Centrum Kształcenia Języków Obcych w Opolu – Nauczycielskie Kolegium Języków

Obcych w Opolu – Specjalność Język Niemiecki

Polskie Stowarzyszenie Nauczycieli Języka Niemieckiego sekcja Opole

Niemieckie Towarzystwo Oświatowe - Deutsche Bildungsgesellschaft

Program nauczania HISTORIA I KULTURA NIEMIEC WŁASNA...

Documents

Transcript of Program nauczania HISTORIA I KULTURA NIEMIEC WŁASNA...