VERSLAGCMK Noord-Holland bijeenkomst

10 oktober 2019 Het Seinwezen, Haarlem

CMK NH bijeenkomst 2019

PROGRAMMA

Welkom door Karin Geelink

Presentatie Titia Lefers over de tussentijdse monitoring en evaluatie CMK NH (2018)

Toelichting Jantien Bijvoet op haar onderzoek Lessons learnes

Korte sessie - Wat gaat goed?

Sessie - Hoe doe jij dat nu?

Vragenronde Natasja Kraft FCP

Afsluiting en borrel

CMK NH bijeenkomst 2019

Een podium voor kennisdelingNa een welkomstwoord van Karin waarin ze uitgebreid berichtte over de activiteiten van Plein C voor CMK NH, presenteerde Titia Lefers de uitkomsten van de monitoring en evaluatie van CMK NH in 2018.

Tussentijdse monitoring CMK NH 2018Lokale overheden zijn steeds meer betrokken bij de CMK projecten. Op scholen is veel scholing in de vorm van co-teaching. Leerkrachten voelen zich hierdoor zelfverzekerder en er ontstaat meer draagvlak voor cultuuronderwijs in het team. Bij leerlingen resulteert dit in enthousiasme en zien de scholen iets 'los' komen. Bij een gïntegreerde aanpak worden hoge-re scores gemeten. Significante veranderingen zijn nog niet zichtbaar.

Borging blijft een aandachtspunt, het kost meer tijd dan nu is begroot. Hier zijn kansen voor een goede borging: scholen zien vaker de noodzaak om zelf na te denken over borging in schoolbeleid, in het curriculum en in randvoorwaarden.

Ook de rol van de ICC'er is een aandachtspunt. De ICC cursus biedt een goede basis, maar uitvoering ervan vergt veel tijd. Terwijl een ICC'er gemiddeld maar 50 uur per jaar voor zijn taak heeft.

De schaarste van goede vakdocenten en de mobiliteit van directeuren en leerkrachten vor-men een steeds groter probleem.

In vergelijking met andere provincies doet CMK NH het goed op het gebied van visie- en ambitieontwikkeling - met name op DCL scholen. De inzet van vakdocenten en instellingen is meer dialooggestuurd in plaats van aanbodgestuurd en scholen denken na over de plaats van cultuur in het hele onderwijsaanbod. Een negatief effect is dat de verschillen tussen scholen groeien - er is geen sprake van een eenduidig resultaat.

> bekijk in de bijlage alle sheets van de presentatie

Onderzoek Lessons LearnedKort & krachtig lichtte Jantien Bijvoet haar afstudeeronderzoek naar de 'lessons learned' binnen CMK NH toe, dat ze dit schooljaar doet in het kader van de master Kunsteducatie. Ze neemt de kennisdeling binnen CMK onder de loep en zal hiervoo0r gesprekken plannen met een aantal projectleiders. Wil je meedoen aan dit onderzoek, meld dit dan via info@pleinc.nl. Wij sturen je gegevens door aan Jantien.

> mail info@pleinc.nl voor meer over de Lessons Learned

Na twee sessies over wat goed gaat binnen CMK en wat beter kan, sloot Natasja Kraft, de nieuwe accountmanager NH van het FCP, de middag af met een vragenronde over de nieu-we CMK regeling. Hieronder een overzicht van wat we wel al weten - hoewel er inhoudelijk nog weinig bekend is over de regeling.

Ontwikkelingen Fonds voor Cultuurparticipatie en rijksbeleid in ‘CMK 3’In het voorjaar van 2020 wordt, na overleg met IPO en VNG vanwege de matching door pro-vincies en gemeenten, de nieuwe matchingsregeling gepubliceerd. N.B. bestuurlijk overleg met IPO en VNG moet nog worden gepland. Dit zal plaatsvinden nadat hun commissies in resp. december en november hebben vergaderd. De visie- en uitgangspuntenbrief van de minister geven al richting aan de inhoud hiervan, net als het onderzoek van Sardes naar de opbrengsten van CmK en de monitor Cultuureducatie. Het gaat om een vervolg op CmK. De contouren van dit programma blijven dus het uitgangspunt vormen: het gaat om kwali-teitsverbetering van cultuureducatie door aandacht te besteden aan samenwerking cultuur en onderwijs, deskundigheidsbevordering, werken met een stevig programma/curriculum.

De vorm: matching en werken met een penvoerder zal niet veranderen.

Veranderingen ten opzichte van de vorige keer: - zelfde bedrag voor het hele land: 0,79 cent per inwoner - expliciete aandacht voor gelijke kansen- integraal beleid: geen aparte regelingen meer voor specifieke disciplines zoals muziek of onderwijsniveaus zoals VMBO

De belangrijkste momenten bij de ontwikkeling van de regeling zijn: 2019Sep –dec ontwikkeling matchingsregeling door FCP31 oktober strategisch overleg Onderwijs & Cultuur7 november rondetafelgesprek FCP over nieuwe matchingsregelingdecember bestuurlijk overleg IPO-VNG

2020jan-feb goedkeuring en publicatie regeling en ronde intentieverklaringenjan-dec ontwikkeling monitoringmaart publicatie regelingsept deadline aanvragendec besluit aanvragen

Alle deelnemers zijn uitgenodigd op te schrijven waar zij trots op zijn binnen hun eigen CMK project. Dit resulteerde in een kleurrijke landkaart van Noord-Holland.

GOOI & VECHTSTREEKTotaal aantal PO scholen in deze regio: 92Totaal aantal scholen dat meedoet met CMK: 19 (20%) (volgens plan 2018)Inleg gemeente + matching: € 150.000 (per bereikte school: € 7.894)

Deskundigheidsbevordering- Kunstvakdocenten opleiding voor dialoog gestuurd werken / VTS- Groot aantal deelnemende scholen / veel ICC’ers opgeleidVisieontwikkeling- Stimuleren ICC-cursus en De Cultuurloper scholen (ook bovenschools)Kennisdeling- Werkconferentie- ICC netwerk bijeenkomstSamenwerking- Alle gemeenten nog ‘aan boord’- Aansluiten bij bestaande netwerken en ontwikkelingen- Vouchers

VELSEN (erfgoed + kunst)Totaal aantal PO scholen in deze regio: 22Totaal aantal scholen dat meedoet met CMK: 19 (86%) (volgens plan 2018)Inleg gemeente + matching: € 83.700 (per bereikte school: € 4.405)

Samenwerking- Met Museum, Techtport, CH Heemskerk, theater en bieb- Korte lijnen met lokale partijen en scholen- Dialoog scholen / flexibiliteitDeskundigheidsbevordering- Meer leerkrachten met kennis en zelfvertrouwen- Erfgoedinstellingen zijn bezig met borging deskundigheidVisie ontwikkeling- Steeds meer scholen ontwikkelen eigen visie- Gezamenlijke fondsenwerving opzetten

Wat gaat goed?

VERSLAG SESSIE 1

WEST FRIESLANDTotaal aantal PO scholen in deze regio: 94Totaal aantal scholen dat meedoet met CMK: 33 (35%) (volgens plan 2018)Inleg gemeente + matching: € 181.644 (per bereikte school: € 5.994)

Samenwerking- steeds meer regie en samenwerking culturele instellingen Kennisdeling - commissie cultuur / gemeenten, steeds meer platform voor delen info en inspiratieDeskundigheidsbevordering- speciaal onderwijs traject

DEN HELDERTotaal aantal PO scholen in deze regio: 26Totaal aantal scholen dat meedoet met CMK: 14 (53%) (volgens plan 2018)Inleg gemeente + matching: € 76.000 (per bereikte school: € 5.428)

Samenwerking - samenwerking tussen vakdocent en leerkrachten is uitgangspunt. Werkt ondertussen goedDeskundigheidsbevordering- leerkrachten leren het leerproces los te laten en meer coachend les te gevenKennisdeling- moet nog veel meer worden ontwikkeld tussen ICC’ers. Tussen vakdocenten gaat het goed (studieochtenden zijn onderdeel plan)Visie ontwikkeling- hoe kunnen kunstvakdocenten de doelen van de school ondersteunen- hoe dragen kunstvakdocenten bij aan de persoonsvorming van leerlingen - dit zijn echt thema’s die leven op CMK scholen

HEEMSKERK Totaal aantal PO scholen in deze regio: 15Totaal aantal scholen dat meedoet met CMK: 3 (20%) (volgens plan 2018)Inleg gemeente + matching: € 44.000 (per bereikte school: € 14.666)

Deskundigheidsbevordering- Muziekconferentie

CASTRICUMTotaal aantal PO scholen in deze regio: 12Totaal aantal scholen dat meedoet met CMK: 3 (25%) (volgens plan 2018)Inleg gemeente + matching: € 26.000 (per bereikte school: € 8.666)

Deskundigheidsbevordering- Scholing vakdocentenVisie ontwikkeling- De Cultuur Loper

GROTE GEMEENTEN BUITEN CMK NH

ZAANSTAD

Samenwerking - Co-creatie: maakonderwijs, verhaal & atelier, kunst van taalVisie ontwikkeling- Cultuurroute: visie, nulmeting, 4v’s, dialoog- De CultuurexpertKennisdeling- Netwerk ICC- NieuwbriefDeskundigheidsbevordering- Artist’s way- Procesgerichte didactiek voor leerkrachten en vakdocenten

HAARLEMMERMEER

Visie vontwikkeling- visie als voorwaarde voor gemeentelijke subsidie

ALKMAAR

Visie ontwikkeling- scholen weten beter wat ze willenKennisdeling- Is in ontwikkeling, kan beterSamenwerking- Tussen scholen en culturele instellingenDeskundigheidsbevordering- Een weg van de lange adem

<Niet aanwezig tijdens deze sessie>

AMSTELLAND Totaal aantal PO scholen in deze regio: 42Totaal aantal scholen dat meedoet met CMK: 9 (21 %) Inleg gemeente + matching: € 81.500 (per bereikte school: € 9.055 )

BEVERWIJKTotaal aantal PO scholen in deze regio: 12Totaal aantal scholen dat meedoet met CMK: 3 (25 %) Inleg gemeente + matching: € 47.200 (per bereikte school: € 15.733)

EDAM-VOLENDAMTotaal aantal PO scholen in deze regio: ?Totaal aantal scholen dat meedoet met CMK: 4 (%)Inleg gemeente + matching: € 33.678 (per bereikte school: € 8.419)

HEERHUGOWAARDTotaal aantal PO scholen in deze regio: 21Totaal aantal scholen dat meedoet met CMK: 8 (38 %) Inleg gemeente + matching: € 59.200 (per bereikte school: € 7.400 )

PURMERENDTotaal aantal PO scholen in deze regio: 24Totaal aantal scholen dat meedoet met CMK: 13 (54 %) (volgens plan 2018)Inleg gemeente + matching: € 88.000 (per bereikte school: € 6.769 )

HEILOOTotaal aantal PO scholen in deze regio: 10Totaal aantal scholen dat meedoet met CMK: 2 (20 %) (volgens plan 2018)Inleg gemeente + matching: € 14.000 (per bereikte school: € 7.000)

SCHAGENTotaal aantal PO scholen in deze regio: 24Totaal aantal scholen dat meedoet met CMK: 5 (20 %) Inleg gemeente + matching: € 30.000 (per bereikte school: € 4.285)

TEXELTotaal aantal PO scholen in deze regio: 8Totaal aantal scholen dat meedoet met CMK: 4 (50 %) (volgens plan 2018)Inleg gemeente + matching: € 14.928 (per bereikte school: € 3.732)

WATERLANDTotaal aantal PO scholen in deze regio: 16Totaal aantal scholen dat meedoet met CMK: 10 (62 %) (volgens plan 2018)Inleg gemeente + matching: € 45.970 (per bereikte school: € 4.597)

HOLLANDS KROONTotaal aantal PO scholen in deze regio: ?Totaal aantal scholen dat meedoet met CMK: 0- geen CMK regio, maar er gebeurt wel een en ander aan cultuuronderwijs tussen gemeente, scholen en Triade

SAMENWERKING

met gemeenten

= cruciaal = kwetsbaar op persoon

doorgeefluik

wethouder vs ambtenaar

= ingevoerd= blijft ook na verkiezingen= stuurt / fluistert in

Hoe is de culturele omgeving onderdeel van CMK?

door CMK andere rol voor grote instellingen

kleine vs grote instelling, professionals vs vrijwilligers

lokaal grote verschillen

= warme communicatie= relatie

> kaders bepalen> koppelingen maken met andere gebieden (bijv armoede)> ambtenaar geeft beeld van wat er in een gemeente leeft (informeert)

in stuurgroep

met culturele partners

HOE DOE JIJ DAT?tafelgesprek over

SAMENWERKING

VERSLAG SESSIE 2

KENNISDELING

Kennisdeling begint met een vraag.

Er is wel behoefte aan meer kennisdelen tussen de projecten, maar dan niet alleen over wat goed gaat. Echt kennis delen is ook delen wat niet goed gaat.

Behoefte aan cijfers: wat is nu eigenlijk bereikt?

Wat was beginsituatie en wat is nu situatie? Opbrengst zichtbaar maken.

Behoefte aan bijeenkomst en met een kritisch geluid.

Zijn scholen wel bereid om kennis te delen? Excellente scholen willen zich graag blijven onderscheiden.

Scholen bewuster maken hoe zij hun cultuurbud-get kunnen inzetten.

Inzetten op breed draag-vlak: schoolbestuur geeft koers, team doet mee.

Probleem: drijfveer achter cultuureducatie is vaak potje geld.

Vanuit vakoverstijgende methodes samenwerken met vakdocenten. Spreek wel dezelfde taal! Daar is nog een brug in te slaan.

Wens: vakdocent weer terug op loonlijst van de school.

Bij schoolbesturen liggen kansen om cultuureduca-tie te verduurzamen.

Kwantitatieve ambities: In Alkmaar: 1/3 van de scho-len doet mee met CMK. Ambitie: naar 2/3

Kwalitatieve ambities: Deel je scholen in in scenario 1, 2 of 3 scho-len; zo zie je vooruit-gang (Fluxus)

tussen CMK projecten

tussen scholen

binnen eenschool

HOE DOE JIJ DAT?tafelgesprek over

KENNISDELING

VERSLAG SESSIE 2

Geruststellend: verandering = routines veranderen. En dat gaat langzaam.

Hoe krijg je deskundigheids-bevordering in de dialoog? En andersom...

Bandwagon effect

ontlastentraditie

Versterking intrinsieke motivatie leerkracht

versterking intrinsieke motivatie leerkracht

Positieve factoren:- maatschappelijke discussie- wetenschappers- enthousiasme kind- lokale politie, ambtenaren die lobby doen, lees: geld- landelijk beleid

persoonlijk

masseren

lobby

Aanpak:- in gesprek gaan - persoonlijk- concreet maken- praktisch - nut hebben- comfort zone - en er een beetje buiten- expert zijn en op de hoogte van recente ontwikkelingen - spannend

Besturen- urgentie besef- strategische agenda- besturen halen hun handen er vanaf, maar hoe verhoudt zich dat tot de 'Academie'?

- anders naar kinderen kijken- draagvlak, onder leerkrachten én samenleving- gezamenlijk taal en cultuurlees: relatie

kritische massa door samenwerking

HOE DOE JIJ DAT?tafelgesprek over

DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING

VERSLAG SESSIE 2

Wat is de meerwaarde van CMK voor een school?

Er wordt door experts meegedacht.

Er komt extra budget voor.

Aanpak:Gemeente is enthousiast, dus:- starten met scholen die willen- liever kleiner groepje- coaching en co-teaching- uitwisseling

Uitdaging: Hoe krijg je binnen Hollands Kroon scholen mee in CMK?

Meerwaarde cultuuronderwijs voor leerlingen

De CMK regeling helpt op weg! - kost tijd en energie- lerarentekort- veel kleine schooltjes- verschillende besturen- moeilijk bereikbaar (OV)- ook kernen met weinig voorzieningen- eigen culturele achtergrond- deskundigheidsbevordering leerkrachten

Bezwaren:

HOE DOE JIJ DAT?tafelgesprek over

VISIE ONTWIKKELING

VERSLAG SESSIE 2

CULTUUREDUCATIE MET KWALITEIT

NOORD-HOLLANDMonitoring en Evaluatie 2018 – Titia Lefers van der Zande

Programmadoelstellingen CMK1. Kwaliteit:

- samenhangend programma- activiteiten binnen en buiten de school- geïntegreerd in het schoolcurriculum & verbonden met andere vakken en leergebieden

2. Duurzame verankering- in curriculum van de school- visie ontwikkeld en schriftelijk vastgesteld door directie / bestuur, gedragen door team- deskundigheid aanwezig of binnen handbereik- randvoorwaarden: tijd, financiële middelen, coördinatie gewaarborgd in beleid

3. Verdieping- scholen die eerder deelnamen aan CMK 2012-2016: geïntensiveerde visie, doorgaandeleerlijn in schoolcurriculum – doorontwikkeling van cultuureducatie

4. Bereik vergroten- aanwas nieuwe scholen

PRESENTATIE TITIA LEFERS

Speerpunten provinciaal programma Noord-Holland:

◦ Positie van cultuur op school versterken door in te zetten op beleidsvorming en deskundigheid.

◦ Scholen in staat stellen een integraal, samenhangend programma voor cultuuronderwijs te implementeren.

◦ Cultuuraanbieders in staat stellen bij te dragen aan de vorming van kinderen, en aan draagvlak voor cultuur in de school.

◦ De betrokkenheid van overheden bij cultuuronderwijs ontwikkelen en/of bestendigen.◦ Als lerende partners op provinciaal niveau samenwerken.

Monitoring en Evaluatie◦ 13 rondetafelgesprekken projecten + 1 rondetafelgesprek met Plein C◦ 3 interviews met projectleiders ◦ Periode: september t/m november 2018◦ Projectleiders, ICC’ers, directeuren, vakdocenten, beleidsmedewerkers gemeenten,

bovenschools managers, Plein C◦ Kwalitatieve onderzoeksmethodiek: deelnemers bepalen de agenda◦ Gericht op opbrengsten (doelbereik) en proces: wat gaat goed, wat kan beter, hoe?

Disclaimer:◦ Ieder project is anders, kent eigen accenten ◦ Evenwicht tafelsamenstelling van belang voor representativiteit◦ Niettemin: De rode lijnen en algemene tendensen zijn duidelijk

OPBRENGSTEN:

ONDERWIJS

“Kunstvakken zijn nodig om de wereld te begrijpen. Als je kinderen een basis geeft, en

leert kijken en voelen, dan kunnen ze dit zelf met behulp van de 21ste eeuwse

vaardigheden. Ook is het belangrijk dat je als kind verder komt dan 'dit kan ik niet'.

Het aanleren van een andere manier van denken is belangrijk. Als je kinderen kunt leren

anders te denken en in zichzelf te geloven, dan kunnen ze omgaan met de wereld.”

Rondetafel Heerhugowaard, 20 november 2018

De Leerlingen“De leerlingen vinden het leuk om bezig te zijn en ze zijn trots op de - soms onverwachte -

resultaten. De kinderen stijgen boven zichzelf uit. Kinderen ontdekken dat ze ook ergens

goed in kunnen zijn buiten de reguliere lessen. Dit geeft zelfvertrouwen, zodat ze weer

wat anders durven en hun grenzen verleggen.

Deze succeservaringen maakt de kinderen steviger. Je ziet kinderen soms ook intens

genieten. Je ziet dat ze hun ei kwijt kunnen in bijvoorbeeld een dramaopdracht.”

Rondetafel Velsen, 29 november 2018

De Leerlingen◦ Het maakt iets ‘los’ bij de leerlingen, enthousiasme◦ Bij geïntegreerde aanpak: hogere scores◦ Significante veranderingen nog niet zichtbaar

De Leerkrachten“Wij hebben, als leerkracht, wel eens hulp nodig om kinderen over drempels te halen.

De hulp van de vakdocent geeft daar een zetje in: leren loslaten, en het proces gewoon

laten gebeuren. Als leerkracht pik je dat op, en zet je dat ook op andere momenten in.

Het helpt ons ook om uit de ‘boekhoudstand’ te komen.

Dat is het mooie aan deze opzet.”

Rondetafel Den Helder, 8 november 2018

De Leerkrachten

◦ Veel scholing in de vorm van co-teaching◦ Drempels worden lager◦ Leerkrachten worden meer zelfverzekerd, minder handelingsverlegen◦ Procesgerichte didactiek: kijken naar de ontwikkeling van leerlingen◦ Cultuureducatie meer in leeromgeving-context◦ Draagvlak neemt toe

Curriculum“Wij doorlopen het traject De CultuurLoper. Daarbij is veel ruimte voor de eigenheid van

de school: wat willen wij de kinderen mee geven? Daarbij laten we ook het team meebewegen (waarom willen we het?). Uitgangspunt is: het proces is belangrijker dan het eindproduct. We zien nu dat kunst en cultuureducatie al veel meer diepgang krijgt.

Het zet de leerkrachten zelf aan het stuur.

Er worden nu door de scholen veel meer beargumenteerde keuzes gemaakt. Niet alleen meer om de 'leuk', maar juist om de ontwikkeling en betekenis voor het kind. Scholen hebben nu meer inzicht in het culturele aanbod. Scholen zijn ook kritischer naar het

aanbod gaan kijken.”

Rondetafel Heiloo, 22 november 2018

Curriculum◦ Van uitvoering van activiteiten naar implementatie in curriculum = een grote stap!◦ Afhankelijk van veel randvoorwaardelijke aspecten:

- Tijd- Financiële middelen- Draagvlak in team- Kennis en deskundigheid- Commitment van directie- Sense of urgency

◦ De CultuurLoper maakt het verschil: Benoemen van ambities en visieontwikkeling is noodzaak

◦ Prioriteiten worden soms verlegd: de onderwijsinspectie als donkere wolk

OPBRENGSTEN:

PARTNERS

Vakdocenten“Wat kinderen kunnen met de juiste prikkels en begeleiding?

De dansdocent weet de kinderen mee te nemen en te inspireren. De deskundigheid

van mensen die dit vanuit hun hart overbrengen heeft een grote meerwaarde, je ziet de

kinderen helemaal tot bloei komen. Ik ben niet verbaasd om te zien hoe kinderen hierin

meegaan. Ik word er heel blij van.”

Rondetafel Heemskerk, 26 november 2018

Vakdocenten◦ Werken vanuit een sterke drive◦ Inzet steeds meer gericht op overbrengen vaardigheden aan de leerkracht,

vraagt om andere skills dan voorheen:- coachingsvaardigheden- anticiperen op de vraag van de leerkracht- afstemmen

Dit gaat steeds beter!

◦ Veel waardering voor de inzet van de vakdocenten in de school

◦ Maar: de vijver wordt druk bevist

Overheden“Het is fijn om zo'n betrokken gemeente en wethouder te hebben.

Dat de wethouder aan tafel zit, geeft echt een meerwaarde. Het tekent hun

betrokkenheid, en het houdt de lijnen kort.”

Rondetafel Heiloo, 22 november 2018

Overheden◦ Groeiende betrokkenheid van gemeenten

- maken deel uit van veel lokale stuurgroepen

- denken mee

- geeft meer ‘gewicht’ aan het lokale programma

- sterkere relatie met lokaal onderwijs/cultuurbeleid

AANDACHTSPUNTENUit de evaluatie

ICC“Bij het opleiden van ICC'ers lopen we vaak aan tegen het gebrek aan tijd binnen de

school. De ICC'er is een heel belangrijke spil in de relatie tussen de school en het

programma. Maar vaak vertrekken ICC'ers ook weer, dat is wel een probleem.”

“De gemiddelde ICC'er heeft op jaarbasis ongeveer 50 uur voor de uitvoering van de

taak. Maar er worden ook heel wat uren gemaakt in de vrije tijd door de ICC’er.”

Rondetafel Velsen, 29 november 2018

ICC◦ Taak ICC staat onder druk◦ De basis (ICC-cursus) is goed, maar de uitvoering vergt veel◦ Staat er vaak alleen voor◦ Hoe kan de ICC’er ondersteund worden?

Mobiliteit“Er zijn de afgelopen jaren veel directiewisselingen geweest, dat heeft veel energie

gekost. De vraag is of er dan nog wel sprake is van commitment voor kunst en cultuur.

Ik moet iedere keer opnieuw bij de schooldirecties aanschuiven en uitleggen waarom

kunst en cultuur belangrijk is.”

Interview projectleider Purmerend, 30 november 2018

Mobiliteit◦ Zorgt voor veel onrust, gaat ten koste van de continuïteit ◦ Deskundigheid loopt de deur uit◦ Maakt verduurzaming van cultuureducatie een lastige opgave◦ Is een gegeven: geen invloed op

◦ Oplossingen worden vooral gezocht op schoolniveau:- vastleggen procedures- vastleggen van ideeën en activiteiten in draaiboeken en bronnenboeken / methodes- concretiseren doorgaande leerlijnen op papier of digitaal, naslagwerk- inzetten potjes voor werkdrukverlaging inzetten vakdocenten

Borging“In alle processen is borgen het moeilijkst. Als je de 'Why' niet hebt, als je geen

overtuiging hebt, dan is uitvoering bijna kansloos. Soms heb je het idee dat mensen een

overtuiging hebben maar is dat feitelijk niet zo. Ook als directeur is borgen een van de

lastigste dingen.”

“We zijn nog niet klaar met de omslag die we willen maken. Het gaat niet zo hard als de

regeling dat zou willen.”

Rondetafel Heerhugowaard, 20 november 2018

Borging◦ Een zorg, een klus, een verbeterpunt◦ Het is nog niet ‘af’, er is meer tijd nodig ◦ Scholen zien vaker de noodzaak om zelf na te denken over borging:

- in schoolbeleid - in het curriculum- in randvoorwaarden

◦ Eigenaarschap neemt toe

SPANNINGSVELDEN

deskundigheid vs. inzet vakdocent

“Ik zie een tendens dat scholen liever vakdocenten inzetten. Misschien is het beter de

scholen te ondersteunen in visieontwikkeling en randvoorwaarden, en niet in het

aanleren van vakvaardigheden?”

“Daar ben ik niet mee eens. Als je wil dat talenten bij leerlingen worden aangesproken

dan zal je het zelf ook moeten ervaren als leerkracht. In die zin is scholing juist heel

belangrijk.”

Rondetafel Heerhugowaard, 20 november 2018

schoolvisie vs. doorgaande leerlijn

“We hebben te maken met een soms weerbarstige praktijk. Het is zoeken naar de balans

in de doorgaande leerlijn; dichttimmeren werkt niet. Je hebt zowel structuur als lucht

nodig. Je school kan ook zelf kiezen in wat je vast legt.”

Rondetafel Schagen, 21 november 2018

vakintegratie vs. waar blijft de kunst?Vakdocent:

“We zien dat de I-pad de klassieke skills, zoals zelf tekenen en schilderen, technieken aanleren, steeds meer verdrijft. Dat geeft mij soms het gevoel dat kunstvakken steeds

meer op een zijspoor komen.”

School:

“Wij kijken naar wat er nu past binnen de belevingswereld van kinderen. Wij zetten kunst en cultuur in als er meer betekenis aan gegeven kan worden, als het binnen bepaalde

kaders past. Kunst en cultuur krijgt zo meer context, wint aan betekenis.”

Rondetafel Castricum, 21 november 2018

VERGELIJKINGEN

CMK vergeleken - 1◦ Kaders CMK-regeling geven ruimte en maken lokale invulling mogelijk◦ Opbrengsten CMK zijn afhankelijk van de projectopzet en de kartrekker◦ Wie is aan zet? Wie neemt het initiatief? ◦ Hoe is het project georganiseerd?◦ Welke activiteiten worden er ondernomen?

CMK vergeleken - 2◦ Noord-Holland doet het goed op het gebied van visie- en ambitieontwikkeling, maar:

met name op de CultuurLoperscholen◦ Meer nadruk op visie, minder op doorgaande leerlijnen cultuureducatie◦ Scholen denken na over de plaats van cultuureducatie in het totale onderwijsaanbod◦ Rol en inzet van de vakdocenten en instellingen meer dialooggestuurd i.p.v. vraaggericht◦ Sterke relatie met de lokale overheden

Maar:◦ De verschillen tussen de verschillende scholen groeien, minder eenduidig resultaat◦ Mobiliteit is een urgent, maar vooral een ‘Hollands’ probleem◦ Beschikbaarheid geschikte kunstenaars

CMK ALS ONTWIKKELTRAJECT

Bijstellen projectplannen◦ Soms staat de (weerbarstige) onderwijspraktijk de bedoeling in de weg,

of zijn er andere redenen om projectplannen aan te passen◦ Projectplannen behoeven soms bijstelling:

- niet voldoende SMART geformuleerd- te vaag of te onduidelijk voor de scholen- te ambitieus- … of juist niet ambitieus genoegDat maakt het soms lastig vooraf geformuleerde doelen te bereiken

Bijstellen van projectplannen soms noodzaak al doende en al lerend kom je verder

EN VERDER?