SUSANNA TAMARO - Public · Σε σύντομο σχετικά διάστημα οι...

SUSANNA TAMARO

Η ΤΙΓΡΗ ΠΟΥ ΘΕΛΗΣΕ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΑΚΡΟΒΑΤΗΣ

Μετάφραση: Μαρία Οικονομίδου

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΙΟΠΤΡΑ

605486_H TIGRH POY THELISE NA GINEI AKROBATHS_soma.indd 5 30/3/2018 2:24:16 μμ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Μια χαραμάδα φως 11

Ακολουθώντας τα ίχνη 19

Μια φωνή θα σας καλέσει 27

Πρέπει να σας μιλήσω για τον Άνθρωπο 35

Ο Άνθρωπος-Τίγρη 45

Τι θα απογίνει αυτή; 53

Προς την Ανατολή 61

Η Τίγρη του τίποτα 71

Σε περίμενα 83

Ένα χέρι και το γάντι του 91

Περπατώντας στην Τάιγκα 103

Εκείνη η καταραμένη μέρα 113

Καλώς ήρθες στο Τσίρκο! 121

Ο Μικρός Ακροβάτης 133

Θέλω να μάθω να πετάω! 143

Στην Πόλη των Ανθρώπων 153

Ο Άνθρωπος με τα Κουρέλια 161

Προς την ελευθερία 171

Ο τοίχος 183

Το τσόφλι και το καρύδι 191

Το Νεαρό Αγριοκάτσικο 199

Προς τον Ουρανό 207

Ο χορός των κορακιών 213

Πέρα απ’ το Πέρασμα 221


«Ναι, τούτο το φως από πέρα απ’ το στερέωμα,που λάμπει πέρα απ’ όλα,πέρα απ’ τους πιο ψηλούς κόσμους,ναι, τούτο το φως είναι το ίδιο που λάμπειστην καρδιά του ανθρώπου».

Τσαντόγια Ουπανισάντ, III, 13, 7


Μια χαραμάδα φως


13

Η Μικρή Τίγρη ήρθε στον κόσμο μέσα μια φωλιά: ένα χαλί από φύλλα και η έντονη μυρωδιά του δάσους ανα-

κατεμένη με τη διαπεραστική οσμή της Μητέρας ήταν το κα-λωσόρισμά της στη γη. Η Μικρή Τίγρη δεν είναι η τίγρη του Σάντοκαν, ούτε βέβαια ο Σιρ Χαν, η θολή καταχνιά των Τρο-πικών τής είναι άγνωστη, το ίδιο και η νωχελική μαλθακότη-τα που υποβάλλουν εκείνα τα κλίματα. Γεννήθηκε κοντά στα σύνορα της Άπω Ανατολής, ανάμεσα στα χιονισμένα δάση και στην Τάιγκα, εκεί όπου απ’ τις απαρχές του χρόνου ανατέλλει ο Ήλιος. Περισσότερο κι απ’ ό,τι με τους γητευτές των φι-διών, είναι εξοικειωμένη με τις καλύβες των Σαμάνων. Η Μη-τέρα της έχει μακρύ και πυκνό τρίχωμα, μουστάκια αξιοπρό-σεκτου μήκους κι ένα απαλό και ζεστό σώμα. Δεν έχει τίποτα να φοβάται όσο η βαθιά, κανονική ανάσα της μένει πλάι της.

Τις πρώτες μέρες η Μικρή Τίγρη το μόνο που κάνει είναι να βυζαίνει, κουλουριασμένη κάτω απ’ τη μεγάλη, τρεμουλιαστή κοιλιά. Δίπλα της είναι και κάποιος άλλος που θηλάζει και τις νύχτες κοιμάται γραπωμένη από πάνω του.

Μετά, ένα πρωινό, την ώρα που ξυπνάει, συμβαίνει κάτι απίστευτο. Στο σκοτάδι που είναι τυλιγμένη απ’ τη στιγμή που



14

γεννήθηκε ανοίγεται μια χαραμάδα φως. Είναι ισχνή, ασαφής, ωστόσο αρκετή για να της δώσει να καταλάβει ότι, εκτός από ένα μέσα, υπάρχει κι ένα έξω. Κι ότι εκείνο το έξω είναι καμω-μένο από σκιές, από σκοτεινές και φωτεινές σιλουέτες.

Κάτι, εκεί έξω, κινείται.Σε σύντομο σχετικά διάστημα οι σιλουέτες μετατρέπονται

σε μορφές και οι μορφές αποκτούν ένα πρόσωπο. Το πρόσω-πο της Μητέρας της που τη γλείφει, αναποδογυρίζοντάς τη με την τραχιά γλώσσα της.

«Πού βρίσκομαι;» είναι η πρώτη ερώτηση της Μικρής Τίγρης.

«Στη φωλιά μας», απαντάει η Μητέρα.«Και πριν πού ήμουν;»«Στην κοιλιά μου, μαζί με τον αδελφό σου».

Στη φωλιά τα πάντα ήταν αναγνωρίσιμα. Οι κορμοί των πε-σμένων δέντρων που χρησίμευαν για στέγη, το απαλό χαλί των φύλλων που απλωνόταν κάτω απ’ την κοιλιά της, το φως που φιλτραριζόταν ανάμεσα απ’ τις ξεριζωμένες ρίζες. Αλλά ενώ τα φύλλα και οι κορμοί ήταν πάντα εκεί, το φως έκανε του κεφα-λιού του. Άλλες φορές υπήρχε κι άλλες χανόταν.

«Γιατί το κάνει αυτό;» ρωτάει τη Μητέρα.«Γιατί υπάρχει ένας χρόνος για τον Ήλιο κι ένας χρόνος

για τ’ Αστέρια».«Ο Ήλιος είναι τίγρη;»Η Μητέρα μένει για λίγο σιωπηλή. «Ναι», απαντάει μετά,

«γιατί ο Ήλιος είναι ο Βασιλιάς του Ουρανού».«Είμαστε κι εμείς Βασιλιάδες;» ρωτάει η Μικρή Τίγρη.«Ναι, είμαστε Βασιλιάδες και Βασίλισσες. Ο Ήλιος διαφε-

ντεύει τον Ουρανό κι εμείς διαφεντεύουμε την Τάιγκα».«Και τι μ’ αυτό;» θέλει να μάθει το Τιγράκι.«Μας φοβούνται όλοι, αλλά εμείς δεν φοβόμαστε κανέναν».


ΜΙΑ ΧΑΡΑΜΑΔΑ ΦΩΣ

15

Το τρίτο πράγμα που ανακάλυψε η Μικρή Τίγρη ήταν τα αφτιά. Ένα πρωί, ενώ ο ήλιος τρύπωνε κλεφτά μέσα απ’ τις ρίζες, την προσοχή της τράβηξε ένα συνονθύλευμα εκπληκτι-κών ήχων.

Για να καταλάβει από πού προέρχονταν, σηκώθηκε στα πόδια της και προχώρησε αβέβαια προς την κατεύθυνση από όπου ερχόταν το φως. Είχε σχεδόν φτάσει έξω όταν, ξαφνικά, το επιβλητικό κορμί της Μητέρας τής έφραξε την έξοδο.

«Γιατί δεν είσαι μέσα με τον αδελφό σου;» βρυχήθηκε, αρ-πάζοντάς την απ’ τον σβέρκο και πηγαίνοντάς την πάλι στο πίσω μέρος της φωλιάς. «Χωρίς εμένα έξω δεν βγαίνεις!»

Αποθαρρυμένη, η Μικρή Τίγρη πήγε να κουρνιάσει ανάμε-σα στα φύλλα.

Δεν πέρασαν ωστόσο πολλές μέρες μέχρι η Μητέρα να απο-φασίσει ότι είχε έρθει επιτέλους η στιγμή να βγάλει έξω τα μικρά της. Εκείνο το πρωί η καρδιά της Μικρής Τίγρης χτυ-πούσε τρελαμένα. Επιτέλους θα έβλεπε, επιτέλους θα μάθαινε!

Μπήκαν στη σειρά, πρώτη η Μητέρα, μετά το αδελφάκι της και, στο τέλος, εκείνη. «Μην απομακρυνθείτε στιγμή από την ουρά μου!» είπε όλο αυστηρότητα η Μητέρα προτού φύ-γουν απ’ τη φωλιά.

Και αυτό έκαναν.Ο Ήλιος έλαμπε ψηλά στον ουρανό, τόσο που σχεδόν πλή-

γωνε τα μάτια των μικρών τίγρεων. Προχωρούσαν προσεκτι-κά, μισοκλείνοντάς τα. Ήταν μια υπέροχη ανοιξιάτικη μέρα, στα ψηλότερα κλαδιά των δέντρων τα φύλλα άρχιζαν να βλα-σταίνουν και, στα ριζά των κορμών, ξεπρόβαλλαν τα πρώτα λουλούδια. Το έδαφος κάτω απ’ τα πόδια τους ήταν μαλακό και νοτισμένο, τα πουλιά κελαηδούσαν πάνω απ’ τα κεφάλια τους, ενώ άλλα ζώα, πιο μικρά, έφευγαν τρέχοντας μόλις τους έβλεπαν.



16

Κάποια στιγμή, στην αρχή μακριά κι έπειτα όλο και πιο κοντά, ακούστηκε ένας τρομακτικός θόρυβος. Τα δυο μωρά κοντοστάθηκαν, αναποφάσιστα. Με την ουρά μετέωρη και τις τριχούλες στη μύτη τους να αποκωδικοποιούν τον αέρα.

«Είναι το ποτάμι», τους εξήγησε η Μητέρα, γυρίζοντας προς το μέρος τους. «Θα το δείτε σύντομα».

Πράγματι, σε λίγο εμφανίστηκε μια τεράστια ακτινοβόλα έκταση που κινούνταν αδιάκοπα, πάνω στην οποία άσπρες λαμπερές πλάκες συγκρούονταν με κάτι μεγάλους κορμούς, βγάζοντας εκείνο τον εκκωφαντικό θόρυβο που τόσο τους είχε τρομάξει προηγουμένως.

«Να υπάρχει πάντα ένα ποτάμι στο Βασίλειό σας!» είπε η Μητέρα. «Εμείς οι τίγρεις έχουμε ανάγκη να πίνουμε πολύ νερό. Να το θυμάστε αυτό!»

Ενώ τα τιγράκια πλησίαζαν δειλά για να πιουν, η Μητέ-ρα συνέχισε: «Προσέξτε, το ποτάμι είναι φτιαγμένο από νερό, αλλά όταν τ’ Αστέρια είναι στον ουρανό περισσότερο απ’ ό,τι ο Ήλιος, το νερό μεταμορφώνεται σε μια σκληρή επιφάνεια που λέγεται πάγος. Ο πάγος δεν πίνεται, άσε που μπορεί να γίνει εχθρός σας».

«Δεν μας φοβάται;» ρώτησε το Τιγράκι.«Δεν μπορούμε να τον φάμε», απάντησε ήρεμα η Μητέρα.«Μα ούτε αυτός μπορεί να μας φάει!»«Μπορεί να σου κάνει κακό και χωρίς στόμα. Αν περπατάς

πάνω του και σπάσει, θα πέσεις στο νερό που υπάρχει από κάτω. Κι αν δεν περάσει κάποιος κορμός, είναι δύσκολο, πολύ δύσκολο, να ξεφύγεις απ’ τη μέγγενή του».


Ακολουθώντας τα ίχνη


21

Την επομένη εκείνης της πρώτης εξόδου, η Μητέρα τούς έφερε έναν λαγό να κατασπαράξουν στη φωλιά. «Αρχί-

στε κυνηγώντας λαγούς», είπε καθώς ρίχνονταν στην πρώτη τους σάρκα, «και μετά θα περάσετε στις αλεπούδες, στα ελά-φια, στα μεγαλύτερα θηράματα».

Η αλλαγή της διατροφής τους τους έκανε κάθε μέρα και πιο δυνατούς, πιο σίγουρους για τα βήματά τους, κι έτσι μπόρε-σαν να διευρύνουν τα όρια των εξερευνήσεών τους. Το ποτάμι ήταν ωραίο μέρος να πηγαίνουν για κυνήγι.

«Οτιδήποτε περπατάει αργά ή γρήγορα χρειάζεται νερό», τους είχε εξηγήσει η Μητέρα. «Επομένως, αρκεί να είστε κρυμμένοι και να περιμένετε. Τα άλματα και ο αιφνιδιασμός είναι η τέχνη μας».

Σ’ εκείνες τις όχθες και μέσα στα δάση με τις σημύδες, η Μη-τέρα τούς δίδαξε και τη διαφορετικότητα των οσμών. Μυρω-διά ποντικού, λαγού, μυρωδιά ερμίνας, αλεπούς, ασβού, γου-ρουνιού. Οτιδήποτε έτρεχε είχε μια μυρωδιά, και οτιδήποτε είχε μια μυρωδιά μπορούσε να φαγωθεί.

Τους έμαθε επίσης ότι ο χρόνος δεν ήταν πάντα ο ίδιος.



22

Υπήρχε το σύντομο διάστημα των πολύ μεγάλων ημερών κι εκείνο –πολύ παρατεταμένο– όπου οι μέρες μίκραιναν. Αν η μέρα είναι μικρή, η νύχτα είναι μεγάλη. Και όταν η νύχτα είναι μεγάλη, το χιόνι και ο πάγος πέφτουν στον κόσμο. Το χιόνι τα αλλάζει όλα. Αλλάζει το κυνήγι και τον τρόπο που ακολουθείς τα ίχνη και, κατά συνέπεια, και η επιστροφή στη φωλιά πρέπει να είναι διαφορετική.

«Ακολουθείτε τα ίχνη και μην αφήνετε ποτέ: αυτό είναι το μυ-στικό της φυλής μας. Όταν κινείται μια τίγρη, κανένας δεν πρέπει να καταλαβαίνει προς τα πού κατευθύνεται. Αν δεν έχει χιόνι είναι εύκολο, αν αντίθετα έχει χιόνι είναι πιο δύσκολο. Κανένας δεν πρέπει ποτέ να ανακαλύψει πού βρίσκεται η φω-λιά σας».

«Γιατί;» ρώτησε το Τιγράκι.«Γιατί στη φωλιά φυλάτε το πιο πολύτιμο πράγμα». «Τι;» θέλησε να μάθει η Μικρή Τίγρη.«Εσάς τους ίδιους», αποκρίθηκε η Μητέρα, αγγίζοντάς τους

με τη μύτη της.Αν είμαστε Βασιλιάδες και Βασίλισσες, τι έχουμε να φοβηθού-

με; θα ήθελε να ρωτήσει η Μικρή Τίγρη, αλλά η ερώτηση έμει-νε κλεισμένη στο βάθος του λαιμού της.

Και ακριβώς μια μέρα που χιόνιζε αντιμετώπισαν την πρώτη τους δοκιμασία εκεί έξω. Η Μητέρα κρύφτηκε πίσω από έναν μεγάλο κορμό και τους έστειλε μόνους στην Τάιγκα, να κυνη-γήσουν. Η Μικρή Τίγρη ήταν καλύτερη απ’ τον αδελφό της και μετά από λίγο επέστρεψε έχοντας στο στόμα της ένα κου-νέλι. Ήταν εύκολο, διασκεδαστικό, και το κρέας έμοιαζε πιο νόστιμο από αυτό που τους έφερνε η Μητέρα.

Τις επόμενες μέρες η Μητέρα άρχισε να απουσιάζει,


ΑΚΟΛΟΥΘΏΝΤΑΣ ΤΑ ΊΧΝΗ

23

αφήνοντάς τους μόνους στη φωλιά. «Μη βγείτε!» ήταν κάθε φορά η ρητή διαταγή της. Έλειπε μία, δύο, τρεις μέρες. Μέσα στην ανία του εγκλεισμού, η Μικρή Τίγρη αναρωτιόταν σχετι-κά μ’ εκείνη την προειδοποίηση. Γιατί δεν έπρεπε να βγουν; Αν πράγματι ήταν Βασιλιάδες και Βασίλισσες, τι είχαν να φοβη-θούν; Τον Εχθρό Πάγο τον είχαν ήδη γνωρίσει. Μήπως υπήρ-χαν κι άλλοι εχθροί;

Το Τιγράκι κάθε τόσο ήθελε να παίξει, αλλά εκείνη δεν είχε όρεξη. Τώρα πια ένιωθε νοσταλγία για όλα αυτά που συνέβαι-ναν στο φως του ήλιου.

Η επιστροφή της Μητέρας ήταν πάντα γιορτή. Εμφανιζόταν στη φωλιά μ’ ένα πολύ μεγάλο θήραμα στο στόμα, που μετά όλοι μαζί το έσερναν κοντά στο ποτάμι. Την πρώτη φορά οι μικρές τίγρεις ένιωσαν δέος μπροστά σε ένα τόσο μεγάλο ζώο. Ένας λαγός, ένας ποντικός ήταν εύκολο να φαγωθούν, αλλά εκείνο το τεράστιο ελάφι;

Από πού έπρεπε να ξεκινήσουν;Η Μητέρα τότε τους είχε σπρώξει απαλά προς τα πίσω πό-

δια. «Από εκεί, κι έπειτα συνεχίστε μέχρι να χορτάσετε». Και οι τρεις έτρωγαν σιωπηλοί, ο ένας πλάι στον άλλο, για αρκετά μεγάλο διάστημα. Κάθε τόσο απομακρύνονταν απ’ το κουφάρι για να πάνε να ξεδιψάσουν στο ποτάμι.

Στα γύρω δέντρα, τα κοράκια σήκωναν τον κόσμο με τα φτε-ρουγίσματά τους.

«Γιατί κάνουν έτσι;» ρώτησε η Μικρή Τίγρη, υψώνοντας το βλέμμα προς το μέρος τους.

«Γιατί πεινάνε».«Και πότε θα φάνε;»«Όταν τους το επιτρέψουμε».Μερικά θηράματα, τα πιο μικρά, κατάφερναν να τα



24

καταβροχθίσουν απ’ το ξημέρωμα μέχρι το ηλιοβασίλεμα, ενώ άλλα –τις άλκες και τα μεγάλα ελάφια– δεν τα είχαν καν ξε-κοκαλίσει μέχρι να πέσει το σκοτάδι. Τότε μητέρα και παιδιά σκέπαζαν το κουφάρι με κλαδιά και φύλλα κι έπειτα, αντί να γυρίσουν στη φωλιά, ξάπλωναν εκεί κοντά για να προσέχουν το φαγητό τους. Πράγματι, δεν άργησαν να μάθουν ότι, εκτός απ’ τα κοράκια, στην Τάιγκα ζούσαν ζώα που τρέφονταν σε βάρος των άλλων.

Μια ηλιόλουστη μέρα, ενώ ξέσκιζαν ό,τι είχε απομείνει από μια άλκη, στο ξέφωτο εμφανίστηκε μια αρσενική τίγρη. Και οι τρεις σήκωσαν τη μουσούδα τους απ’ τα πλευρά του ζώου. Αντί να χιμήξει πάνω του, η Μητέρα τον πλησίασε με την ουρά της όρθια, αγγίζοντας το μουσούδι του με το δικό της.

«Χαιρετήστε τον Πατέρα σας», είπε μετά στα παιδιά της.Η Μικρή Τίγρη και το Τιγράκι έτρεξαν να τρίψουν τις μου-

σούδες τους πάνω στη δική του, ντροπαλά.

Ο Πατέρας έμεινε μαζί τους τρεις μέρες, μέχρι που από την άλκη δεν απέμεινε ούτε μια σταλιά κρέας. Τη νύχτα ξάπλω-σαν οι μεν δίπλα στους δε, κουνώντας αργά τις ουρές τους, κι έμειναν να αφουγκράζονται προσηλωμένοι τη Μεγάλη Ανάσα του Δάσους.

Με το πρώτο φως της αυγής ο Πατέρας σηκώθηκε και, με μάτια που σπίθιζαν, τους είπε: «Να θυμάστε! Αν είστε αληθινές τίγρεις, ο κόσμος θα είναι στα πόδια σας, αλλά αν, έστω και για μία μόνο στιγμή, επιτρέψετε σε κάποιο άλλο Πνεύμα να σας κυριεύσει, ο κόσμος θα το καταλάβει και θα σας χλευάζει».

Το Πνεύμα ποιου; θα ήθελε να ρωτήσει η Μικρή Τίγρη, κι έπειτα: Τι θα πει χλευάζω; αλλά δεν πρόλαβε γιατί ο Πατέρας, αφού έτριψε τη μουσούδα του πάνω στις δικές τους, εξαφανί-στηκε ξανά στη σιωπή της Τάιγκας.


SUSANNA TAMARO - Public · Σε σύντομο σχετικά διάστημα οι...

Documents

Transcript of SUSANNA TAMARO - Public · Σε σύντομο σχετικά διάστημα οι...