1

การส ารวจแมลงศตรใบยาสบแหงในจงหวดเชยงใหมและล าพน 1

Survey of Insect Pest of Cured Tobacco Leaf in Chiang Mai and Lamphun Provinces 2

3

บทคดยอ: การส ารวจแมลงศตรใบยาสบแหงในโรงเกบเกบใบยาสบแหงในจงหวดเชยงใหมและล าพน ระหวางเดอน4

มกราคม ถง เดอนกนยายน 2555 โดยใชกบดกดดแปลงคลายกบดกกรวย (modified funnel trap) รวมกบฟโรโมนเพศ5

และกบดกแสงไฟในการส ารวจและเกบตวอยางแมลง ผลการศกษาในกบดกฟโรโมนเพศสามารถดกจบผเสอยาสบ 6

Ephestia elutella (Hübner) (Lepidoptera: Pyralidae) ซงเปนผเสอศตรยาสบทส าคญ ในทกโรงเกบใบยาสบแหงของทง7

สองจงหวด สวนในกบดกแสงไฟพบแมลงศตรทส าคญทเขาท าลายใบยาสบแหงอกชนด คอ มอดยาสบ Lasioderma 8

serricorne Fabricius (Coleoptera: Anobiidae)) นอกจากนในกบดกแสงไฟยงพบแมลงศตรธรรมชาตทเปนประโยชน9

หลายชนด เชน ดวงตวห า Thaneroclerus sp. (Coleoptera: Cleridae) และแตนเบยน Anisopteromalus sp. 10

(Hymenoptera: Pteromalidae) ผลจากการศกษาวจยในครงนแสดงใหเหนวาสถานการณแมลงศตรใบยาสบแหง ได11

เปลยน ไป มการพบผเสอยาสบแมลงศตรทส าคญของใบยาสบในบางพนทของจงหวดเชยงใหมและล าพนแลว จง12

จ าเปนตองมการ จดการ เพอปองกนมใหมการระบาดไปเปนพนทกวางหรอระบาดไปทวประเทศ 13

ค าส าคญ: แมลงศตรโรงเกบ, ใบยาสบแหง, กบดกฟโรโมน 14

ABSTRACT: Survey of insect pests of cured tobacco leaf in tobacco storehouse in Chiang 15

Mai and Lamphun provinces, Thailand, during January to September 2012 was conducted 16

using modified funnel trap with sex pheromone and light trap to investigate a present 17

dispersal situation of insect pest of cured tobacco leaf in the northern part of Thailand. The 18

results revealed that tobacco moths, Ephestia elutella (Hübner) (Lepidoptera: Pyralidae) were 19

captured in the modified funnel trap with sex pheromone in both provinces. In the light traps 20

cigarette beetles, Lasioderma serricorne Fabricius (Coleoptera: Anobiidae) was mainly found 21

mainly in light traps and some natural enemies were also collected e.g. Thaneroclerus sp. 22

(Coleoptera: Cleridae) and Anisopteromalus sp. (Hymenoptera: Pteromalidae). The status of 23

important insect pests of cured tobacco has been changed. Tobacco moth incidence has been 24

detected nearby storage of cured tobacco leaves in Chiang Mai and Lamphun provinces. It is 25

necessary to develop a control strategy for this insect before its widespread infestation. 26

Keywords: Stored product insect pest, cured tobacco leaf, pheromone trap 27

28

ขอคดเหน[S1]: จากกบดกแบบกรวย

ขอคดเหน[S2]: พ

ขอคดเหน[S3R2]: พบวา

ขอคดเหน[S4]:

ขอคดเหน[S5]: จาก

ขอคดเหน[S6]:

ขอคดเหน[S7]:

ขอคดเหน[S8]:

ขอคดเหน[S9]: ถง

ขอคดเหน[S10]: ในจงหวดเชยงใหมและล าพน

ขอคดเหน[c11]: เปลยนแปลงอยางไรขยายความ

ขอคดเหน[S12]: แปลง

ขอคดเหน[S13]: วางแผนการ

ขอคดเหน[S14]: อยางเรงดวน

ขอคดเหน[S15]: แพรกระจายเพมขนเปฯบรเวณกวางในอนาคต

ขอคดเหน[S16]: determine and collect

ขอคดเหน[S17]:

ขอคดเหน[S18]:

ขอคดเหน[S19]: in Chiang Mai and Lamphun provinces

ขอคดเหน[S20]:

ขอคดเหน[S21]: rapidly

ขอคดเหน[S22]: s

2

บทน า 29

ยาสบเปนพชไรทส าคญของประเทศไทยสรางรายไดใหกบประเทศเปนอยางมากตงแตอดตจนถงปจจบน ในป30

พ.ศ.2553 มพนทปลกยาสบในฤดกาลผลตทวประเทศ 30 จงหวด รวมพนทมากกวา 185,900 ไร (ศรวรรณ และคณะ, 31

2555) รฐบาลมรายไดจากการเกบภาษอตสาหกรรมยาสบกวา 53 ลานบาท (กรมสรรพสามต, 2553) ตอมาในป พ.ศ.32

2554 ประเทศไทยมผลผลตใบยาสบและท าการสงออกกวา 9,300 ตน คดเปนมลคากวา 1,133 ลานบาท (ส านกงาน33

เศรษฐกจการเกษตร, 2555) จะเหนไดวาอตสาหกรรมยาสบนนสรางรายไดใหกบประเทศมาอยางตอเนอง ในการผลตใบ34

ยาสบแหงจะตองท าการบมใบยาและท าใหแหงกอนน าไปเกบในโรงเกบ ซงในการเกบรกษาใบยาสบแหงกอนน าไปแปรรป35

เปนสนคา มกประสบปญหาทส าคญประการหนง คอ แมลงศตรในโรงเกบเขาท าลาย ความเสยหายทเกดจากการเขา36

ท าลายของแมลงศตรนน ท าใหเกดการสญเสยของน าหนกและคณภาพของใบยา แมลงศตรใบยาสบทส าคญในประเทศ37

ไทยทมรายงานสรางความเสยหาย ไดแก มอดยาสบ Lasioderma serricorne Fabricius (นอย, 2503; กองกฏวทยา 38

สถานทดลองยาสบแมโจ, 2549) และ มอดฟนเลอย Oryzaephilus surinamensis L. (เฉลมศร, 2546; พรทพย และ39

คณะ, 2551) ในป พ.ศ.2552 นกกฏวทยาของสถานทดลองยาสบแมโจ ไดพบวามหนอนผเสอขนาดเลกเขาท าลายใบ40

ยาสบแหงทเกบรกษาไวในโรงคดและอดใบยาของสถานทดลองยาสบแมโจ จงหวดเชยงใหม ซง กาญจนา และคณะ 41

(2557) รายงานวา เปนผเสอยาสบ Ephestia elutella (Hübner) ซง นอย (2503) ไดเคยรายงานพบ เขาท าลายใบยา ท42

โรงงานยาสบสงซอจากตางประเทศ ส าหรบในตางประเทศแมลงศตรใบยาสบแหงทส าคญ ไดแก มอดยาสบ L. 43

serricorne ผเสอยาสบ E. elutella และ ผเสอ indian meal moth Plodia interpunctella (Hübner) (Cheng et al., 44

1998; Rees, 2004; Hill, 2008; Hagstrum and Subramanyam, 2006, 2009) อยางไรกตามจะเหนไดวาสถานการณ45

แมลงศตรใบยาสบแหงของประเทศไทยในปจจบนไดเปลยนแปลงไป มรายงานการพบแมลงศตรทไมเคยพบระบาดใน46

ประเทศไทยมากอน จงเปนความจ าเปนเรงดวนทตองมการศกษาส ารวจแมลงศตรใบยาสบในโกดงเกบใบยาสบแหงเพอ47

เปนการตรวจสอบยนยนรวมทงเพอ ไดขอมลชนดของแมลงศตรส าคญของใบยาสบแหงททนสมยเปนปจจบน เปน48

ขอมลพนฐานส าคญในการ ปองกนก าจดและเฝาระวงมใหเกดการระบาดสรางความเสยหาย ตอไป ตอไป / ควรเขยน49

เพมเตม 50

51

วธการศกษา 52

ขอคดเหน[S23]: สามารถ

ขอคดเหน[S24]:

ขอคดเหน[S25]:

ขอคดเหน[S26]: ซง

ขอคดเหน[S27]:

ขอคดเหน[S28]: การลงท าลายของ

ขอคดเหน[S29]:

ขอคดเหน[S30]: คอ

ขอคดเหน[S31]: โดย

ขอคดเหน[S32]: การ

ขอคดเหน[S33]: ของผเสอยาสบ

ขอคดเหน[S34]:

ขอคดเหน[c35]: ??? กลาวอางลกษณะน ควรจะตองม reference หรอหลกฐานแสดง

ขอคดเหน[S36]:

ขอคดเหน[S37]: ให

ขอคดเหน[S38]:

ขอคดเหน[S39]: ส าหรบ

ขอคดเหน[S40]:

ขอคดเหน[S41]: วางแผนการ

ขอคดเหน[S42]: เปนวงกวาง

ขอคดเหน[S43]: ในอนาคต

ขอคดเหน[c44]: ควรใหขอมล วา สภาพโรงเกบเปนอยางไร ยาสบพนธไหน

3

การส ารวจและเกบตวอยางแมลงศตรใบยาสบแหง 53

ท าการเกบตวอยางแมลงศตรใบยาสบแหงในโรงเกบใบยาจ านวน 5 แหง ไดแก โรงเกบของสถานทดลองยาสบ54

แมโจ อ าเภอสนทราย สถานใบยาปากทาง สถานใบยาสนมหาพน อ าเภอแมแตง สถานใบยาแมเลน อ าเภอสนก าแพง 55

จงหวดเชยงใหม และสถานใบยาหวยไซ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน ระหวางเดอนมกราคมถงเดอนกนยายน 2555 โดยแต56

ละโรงเกบใชกบดกสองชนด คอ กบดกดดแปลงคลายกบดกกรวย (modified funnel trap) รวมกบฟโรโมนเพศ 57

(Borgwaldt flavor moth trap pheromone dispenser, Germany) ซงเปนฟโรโมนเพศส าหรบดงดดผเสอกลางคนสกล 58

Ephestia และ Plodia ทมจ าหนายเปนการคา โดยแมลงเขาไปในกบดกไดแตมโอกาสหลบหนออกไปไดยากและแมลงยง59

มชวตอย จ านวนโรงเกบละ 2 กบดก ตดตงสงจากพนมากกวา 1 เมตร และกบดกแสงไฟ (หลอดฟลออเรสเซนต แบลคไลท 60

6 วตต) เปนกบดกทมตดตงอยแลวในแตละโรงเกบของแตละสถานใบยา โดยมความสงจากพนประมาณ 1.5-2.0 เมตร 61

จ านวนโรงเกบละ 2 กบดก ท าการเกบตวอยางแมลงจากกบดกทงสองชนดทกเดอน น าแมลงทไดเกบใสถงพลาสตก แลว62

เปลยนฟโรโมนเพศอนใหมทกเดอนทเกบตวอยางพรอมบนทกขอมล 63

การจ าแนกชนดแมลงศตรใบยาแหง 64

น าตวอยางแมลงทรวบรวมไดกลบไปยงหองปฏบตการสาขาวชากฏวทยา ภาควชากฏวทยาและโรคพช คณะ65

เกษตรศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม เพอท าการตรวจสอบและจ าแนกชนด ดวยวธการจ าแนกชนดจากอวยวะเพศผ 66

(กาญจนา และคณะ, 2557) 67

ผลการศกษาและวจารณ 68

แมลงศตรใบยาสบแหง 69

ผลการเกบตวอยางแมลงโดยใชกบดกดดแปลงรวมกบฟโรโมนเพศเพอดกจบผเสอ สกล Ephestia และ Plodia 70

ในโรงเกบใบยาของสถานทดลองยาสบแมโจ อ าเภอสนทราย สถานใบยาปากทาง สถานใบยาสนมหาพน อ าเภอแมแตง 71

สถานใบยาแมเลน อ าเภอสนก าแพง จงหวดเชยงใหม และสถานใบยาหวยไซ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน ระหวางเดอน72

เมษายน ถงเดอนกนยายน 2555 สามารถเกบตวอยางผเสอไดทงหมด 821 ตว โดยเกบผเสอจากโรงเกบใบยาของสถาน73

ทดลองยาสบแมโจไดมากทสด พบจ านวนผเสอสงสดเฉลยจ านวน 21.4 ตวตอกบดกในเดอนสงหาคม ส าหรบโกดงทพบ74

จ านวนผเสอเฉลยตอกบดกนอยทสดคอโรงเกบของสถานใบยาแมเลน (Figure 1) จะเหนไดวาจ านวนผเสอทเกบไดในกบ75

ดกของทกโรงเกบมแนวโนมเพมจ านวนมากขนจากเดอนเมษายนทเรมวางกบดก และมจ านวนผเสอมากทสดในเดอน76

ขอคดเหน[S45]: จาก

ขอคดเหน[S46]:

ขอคดเหน[S47]:

ขอคดเหน[c48]: ?

ขอคดเหน[S49]:

ขอคดเหน[S50]: 0o

ขอคดเหน[S51]:

4

กรกฎาคม-สงหาคม และลดจ านวนลงในเดอนถดมา ทงนเปนเพราะในชวงเดอนมนาคม-เมษายนเปนชวงทแตละสถานใบ77

ยาในจงหวดเชยงใหมและล าพนไดเรมรบซอใบยาสบแหงจากเกษตรกรแลวพกเกบรกษาไวในโรงเกบ และชวงเดอน78

พฤษภาคมถงกรกฎาคมจะเปนชวงทหยดรบซอใบยาและปดโรงเกบไวเพอเกบรกษาใบยาสบแหงรอเขากระบวนการผลต79

ในขนตอนตอไป ซงชวงเวลาดงกลาวนจะไมมการเขาไปท างานหรอรบกวนกองใบยาสบแหงทเกบรกษาไวจงอาจเปน80

สาเหตทท าใหมปรมาณผเสอในกบดกสง และตอมาในเดอนสงหาคมทางสถานใบยาจะเรมมการทยอยน าใบยาสบออกไป81

จากโรงเกบเพอด าเนนการขนตอนตอไปจงท าใหจ านวนผเสอทเกบไดลดจ านวนลง 82

จากการเกบตวอยางแมลงจากกบดกแสงไฟในโรงเกบ พบแมลงจากกบดกแสงไฟทงหมดจ านวน 11,656 ตว 83

สามารถจ าแนกได 13 อนดบ 71 วงศ (Table 1) โดยแมลงทเกบไดสวนใหญเปนดวงในอนดบ Coleoptera รองลงมา คอ 84

อนดบ Hemiptera และ Hymenoptera คดเปนรอยละ 82.48, 8.10 และ 3.80 ตามล าดบ แมลงศตรใบยาแหงทส าคญท85

สามารถดกจบไดในกบดกแสงไฟ ไดแก มอดยาสบ L. serricorne คดเปนรอยละ 5.41 ของแมลงทงหมดทพบในกบดก 86

และมอดฟนเลอย Oryzaephilus sp. คดเปนรอยละ 0.51 และ แมลงศตรธรรมชาตทงทเปน ตวห าและตวเบยน คดเปน87

รอยละ 11.63 และ 3.76 ตามล าดบ (Figure 2) ผลการศกษานสอดคลองกบรายงานของ Carvalho (1995) ทพบดวงใน88

อนดบ Coleoptera มากทสดในกบดกแสงไฟ รวมทงพบมอดยาสบ จะเหนไดวากบดกแสงไฟสามารถใชในการส ารวจและ89

เฝาระวงแมลงศตรใบยาไดด อยางไรกตามในในการศกษาครงนไมพบผเสอยาสบในกบดกแสงไฟ 90

การจ าแนกชนดของผเสอทพบในกบดกฟโรโมนเพศ ท าโดยการผาตดแยกอวยวะสบพนธของผเสอเพศผ โดย91

เปรยบเทยบกบตวอยางผเสอศตรใบยาสบแหงของ กาญจนา และคณะ (2557) และ Boone (2005) โดยมการพจารณา92

จากลกษณะสณฐานวทยาของ male genitalia อวยวะทใชในการปลอยอสจ aedeagus มลกษณะเปนแทง และ 93

culcita ซงเปนฐานรองของ aedeagus มลกษณะเปนกระจก โดยลกษณะของผเสอศตรใบยาสบแหงทเกบไดพบวาม94

ลกษณะเหมอนกบรายงานของ กาญจนา และคณะ (2557) และ Boone (2005) นอกจากนยงไดรบการยนยนชนดของ95

ผเสอจากการสงตวอยางไปทหองปฏบตการของ Department of Entomology, Kansas State University, Kansas 96

ประเทศสหรฐอเมรกา วาเปนผเสอยาสบ E. elutella ซงเปนชนดเดยวกบผเสอยาสบท นอย (2503) ไดเคยรายงานวาพบ97

เขาท าลายใบยาสบทสงซอมาจากตางประเทศ ผเสอยาสบมรายงานพบในหลายประเทศ เปนศตรทส าคญของผลผลตใน98

โรงเกบ ในเขตอบอน เขตหนาว และทส าคญในเขตรอน การแพรกระจายพบไดทวโลก (Hagstrum et al., 2012) รวมทง99

ขอคดเหน[S52]:

ขอคดเหน[S53]:

ขอคดเหน[S54]:

ขอคดเหน[S55]: และมอดฟนเลอย Oryzaephilus

sp.

ขอคดเหน[S56]: และ 0.51

ขอคดเหน[S57]: ตามล าดบ

ขอคดเหน[S58]:

ขอคดเหน[S59]: ดกจบ

ขอคดเหน[S60]: ดวย

ขอคดเหน[S61]: มศกยภาพในการใช

ขอคดเหน[S62]: หลายชนด

ขอคดเหน[c63]: นาจะใหเหตผลดวยวาท าไม indian meal moth Plodia interpunctella

จงไมพบในการส ารวจครงน ทงๆทใช pheromone trap ของ plodia ดวย

ขอคดเหน[S64]: ผลการศกษาชนดของผเสอยาสบทพบในกบดก /

ขอคดเหน[S65]:

ขอคดเหน[c66]: นาจะแสดงรปของ genitalia และตวแมลงดว

ขอคดเหน[S67]: เปนหลก พบวา

ขอคดเหน[S68]: สอดคลองกบรายงานข

ขอคดเหน[S69R68]: อง

ขอคดเหน[S70]: และผลการตรวจสอบชนดผเสอยาสบโดย Department of Entomology,

Kansas State University, Kansas ประเทศสหรฐอเมรกาจากตวอยางทผวจยสงไปนนพบ

ขอคดเหน[S71]: จด

ขอคดเหน[S72]: การแพรกระจายพบไดทวโลก myh’

ขอคดเหน[S73]:

ขอคดเหน[S74]:

5

ประเทศสาธารณรฐประชาชนจน (Cheng et al., 1998) มกพบมากในเขตอบอน (Hill, 2008) แตสามารถทนทานตอสภาพ100

อากาศทรอนได (Rees, 2004) กาญจนา และคณะ (2557) ไดรายงานการเลยงตวหนอนผเสอยาสบดวยอาหารเทยม101

ภายใตสภาพหองปฏบตการทอณหภมเฉลย 27.37 องศาเซลเซยส พบวา เพศเมยสามารถวางไขไดเฉลยประมาณ 117 102

ฟอง ระยะไขถงระยะตวเตมวยประมาณ 45 วน ส าหรบในตางประเทศพบวาตวเตมวยเพศเมย 1 ตว สามารถวางไขได 103

150-200 ฟอง (Ashworth, 1993) อาจมากถง 500 ฟอง โดยสามารถวางไขไดหลงจากไดรบการผสม 4 วน จะวางไขบน104

ผลตภณฑตาง ๆ รวมทงใบยาสบแหง ตวหนอนจะเขาไปชอนไชและกดกนอยภายในผลตภณฑท าใหผลผลตเสยหาย 105

(Hill, 2008) หนอนผเสอยาสบสามารถเขาท าลายผลผลตในโรงเกบ เชน ผลไมแหง เมลดผลไมเปลอกแขง เมลดพชและ106

ธญพช ชอคโกแลต โกโก รวมทงใบยาสบแหง (Hagstrum et al., 2012) 107

แมลงศตรธรรมชาต 108

แมลงศตรธรรมชาตทเปนประโยชนบางชนดพบในกบดกแสงไฟในงานวจยครงน เชน ดวงกนกระดก วงศ 109

Staphylinidae ดวงดนหลายชนดในวงศ Carabidae ซงเปนดวงดนขนาดล าตวเลกทบนได สอดคลองกบรายงานของ 110

Carvalho (1995) ทรายงานวา ดวงดนหลายชนดเปนตวห าของแมลงศตรในโรงเกบและพบในกบดกแสงไฟในโรงเกบใบ111

ยาสบ นอกจากนยงสามารถจ าแนกพบ ดวง Thaneroclerus sp. วงศ Cleridae ในกบดกแสงไฟ ซงกองกฏวทยา สถาน112

ทดลองยาสบแมโจ (2549) และ Cabrera (2001) ไดรายงานวา ดวงตวห า Thaneroclerus buqueti (Lefebvre) เปนตว113

ห า ของมอดยาสบ L. erricorne ดวงตวห านมล าตวยาวประมาณ 6 มลลเมตร ล าตวสน าตาลแดง เปนตวห าทส าคญของ114

มอดยาสบโดยกดกนมอดยาสบทงตวออนและตวเตมวย โดยตลอดชวงอายตวเตมวยสามารถกดกนมอดยาสบไดมากถง 115

350 ตว (กองกฏวทยา สถานทดลองยาสบแมโจ, 2549) นอกจากนในกบดกแสงไฟยงพบแตนเบยน Anisopteromalus 116

sp. วงศ Pteromalidae ซงสอดคลองกบรายงานของ กองกฏวทยา สถานทดลองยาสบแมโจ (2549) และ Ghimire and 117

Phillips (2010) วาพบแตนเบยน Anisopteromalus calandrae Howard เปนตวเบยนของมอดยาสบ แตนเบยนชนดนยง118

มรายงานเขาท าลายแมลงศตรในโรงเกบอกหลายชนด (Ghimire and Phillips, 2010; Ngamo et al., 2007; Rees, 2007) 119

ในการศกษาครงนยงพบแตนเบยนหลายชนดในวงศ Braconidae และ Ichneumonidae อยางไรกตามในการศกษาครงน 120

ไมสามารถจ าแนกพบแมลงศตรธรรมชาตของผเสอยาสบจากกบดกทงสองประเภท ส าหรบแมลงศตรธรรมชาตทมรายงาน121

ในตางประเทศวาเขาท าลายผเสอศตรในโรงเกบวงศ Pyralidae รวมทงผเสอยาสบ E. elutella เชน แตนเบยน Bracon 122

ขอคดเหน[S75]: และ

ขอคดเหน[S76]:

ขอคดเหน[S77]:

ขอคดเหน[S78]: ตวห า

ขอคดเหน[c79]: ดวงนคอThaneroclerus

buqueti ถาใชควรจะระบชนดเลย

ขอคดเหน[S80]: ทส าคญ

ขอคดเหน[S81]:

ขอคดเหน[S82]:

ขอคดเหน[c83]: ใชแตนเบยน Anisopteromalus

calandrae หรอไม ถาใชควรระบชนดดวย

ขอคดเหน[S84]:

ขอคดเหน[S85]:

ขอคดเหน[S86]:

ขอคดเหน[S87]: พบแมลงศตรธรรมชาตหลายชนด

6

hebetor Say (Ghimire and Phillips, 2010) หรอ Habrobracon hebetor (Say) (Hagstrum et al., 2012) Venturia 123

canescens (Gravenhorst), Trichogramma pretiosum Riley และมวนตวห า Xylocoris flavipes (Reuter) (Rees, 124

2007) 125

126

127

128

129

130

131

132

133

134

135

Figure 1 Seasonal occurrence of tobacco moth, Ephestia elutella, captured by pheromone traps in tobacco 136

storehouses of Mae Jo Tobacco Research Station (MJ), San Sai district, Pak Tang Tobacco Station 137

(PT), San Maha Phon Tobacco Station (SM), Mae Taeng district, Mae Lane Tobacco Station (ML), 138

San Kamphaeng district, Chiang Mai province; and Huai Sai Tobacco Station (HS), Ban Thi district, 139

Lamphun province, Thailand, April-September 2012. 140

141

142

143

Table 1 Total amount of insects collected by light traps in tobacco storehouses of Mae Jo Tobacco 144

Research Station (MJ), San Sai district, Pak Tang Tobacco Station (PT), San Maha Phon Tobacco 145

Station (SM), Mae Taeng district, Mae Lane Tobacco Station (ML), San Kamphaeng district, Chiang 146

Month: April-September 2012

ขอคดเหน[S88]: เปนตน

ขอคดเหน[c89]: 1)ควรมการอธบายและใหเหตผลดวยวาท าไม ท Mae Lane Tobacco

Station (ML) จงมประชากรแมลงในโรงเกบมากกวาแหลงอน

2)อนง ปจจยทางกายภาพเชน สภาพโรงเรอน การถายเทอากาศ ความสะอาด การเปนระเบยบในการเกบ ตลอดจนวธการจดการตางๆ และอณหภม ความชน ยอมมผลตอประชากรแมลงดวย ผวจยนาจะน ามาวจารณ เปรยบเทยบของแตละสถานดวย

3) ตารางท1 มแมลงหลายชนดไมใชอยในโรงเกบ ผวจยควรจดกลม วา พวกไหนเปนแมลงโรงเกบ หรอ พวกไหน อยภายนอกแตบนเขามาตามแสงไฟ

7

Mai province; and Huai Sai Tobacco Station (HS), Ban Thi district, Lamphun province, Thailand, 147

April-September 2012. 148

Order Family

Number of individuals

MJ PT SM ML HS

Blattodea Blattellidae 6 0 0 12 1

Coleoptera Anobiidae 136 1 0 303 191

Anthicidae 0 0 0 3 0

Bostrichidae 2 0 0 3 0

Bruchidae 0 0 0 1 4

Cantharidae 2 0 0 0 0

Carabidae 155 26 49 510 5

Cicindelidae 88 4 0 151 51

Cleridae 0 4 41 123 48

Coccinellidae 11 0 0 22 4

Cucujidae 0 1 0 32 1

Curculionidae 0 0 0 7 1

Dytiscidae 2 0 0 4 0

Elateridae 74 9 2 43 6

Meloidae 0 0 1 126 0

Mycetophagidae 0 0 0 8 0

Nitidulidae 0 0 0 1 0

Scarabaeidae 19 83 6 61 7

Scolytidae 0 0 0 1 0

Silvanidae 1 3 0 54 1

Staphylinidae 8 2 0 32 2

Tenebrionidae 939 76 437 5500 127

DermapteraDermaptera - 1 0 1 9 1

Table 1 (continued)

Family Number of individuals

8

Order MJ PT SM ML HS

Diptera Bombyliidae 0 1 0 0 0

Calliphoridae 0 0 1 3 4

Drosophilidae 0 0 0 5 0

Muscidae 5 4 0 6 23

Pipunculidae 0 0 0 2 0

Sarcophagidae 14 0 1 10 4

Stratiomyidae 2 3 0 0 0

Syrphidae 0 0 0 0 1

Tabanidae 1 0 0 14 1

Tachinidae 1 0 1 3 2

Tephritidae 5 7 1 58 47

Tipulidae 0 0 0 1 0

Embiidina - 1 0 0 0 0

Hemiptera Alydidae 0 0 0 14 6

Cercopidae 0 1 0 60 0

Cicadellidae 4 10 4 200 34

Cicadidae 0 10 0 0 0

Coreidae 0 0 0 2 0

Cydnidae 1 0 0 10 0

Delphacidae 32 23 0 488 4

Lygaeidae 0 1 1 20 2

Membracidae 0 0 0 2 0

Miridae 0 1 0 11 0

Pentatomidae 0 1 0 0 0

Pyrrhocoridae 0 0 0 0 1

Reduviidae 0 0 0 1 0

Hymenoptera Apidae 0 0 0 0 1

Table 1 (continued)

Family Number of individuals

9

149

150

Order MJ PT SM ML HS

Braconidae 11 0 0 1 1

Evaniidae 0 0 0 2 0

Formicidae 4 0 1 27 0

Halictidae 0 1 0 0 0

Ichneumonidae 13 9 0 2 0

Pompilidae 1 0 0 1 1

Pteromalidae 18 0 5 217 114

Scoliidae 0 1 0 0 0

Sphecidae 2 0 0 2 2

Vespidae 0 1 1 2 2

Isoptera - 0 0 0 7 0

Lepidoptera Gelechiidae 2 0 0 10 0

Hesperiidae 0 3 0 0 1

Noctuidae 6 4 4 5 2

Nymphalidae 0 0 0 0 1

Pyralidae 99 3 6 69 6

Sphingidae 1 1 0 0 0

unknown 1 0 0 11 112 8

Neuroptera Chrysopidae 0 0 0 1 0

Hemerobiidae 1 0 0 0 0

Odonata Aeshnidae 0 1 0 0 0

Libellulidae 2 1 0 0 2

Orthoptera Gryllidae 1 0 1 5 7

Tetrigidae 1 0 1 1 0

Tettigoniidae 1 0 0 3 0

Trichoptera - 0 1 0 0 0

Total 1673 297 576 8383 727

10

151 Oryzaephilus sp.

ขอคดเหน[S90]: กราฟตองการแสดงผลอะไรครบ ควรจดใหม others คออะไร(pests, non-pest

etc.) เนองจากมขนาดใหญมาก แตไมมรายละเอยดอะไร หากมการลงรายละเอยดของชนดแมลงกควรมหลากหลายชนด ดวยหรอแสดงเปฯกลม ๆ ดไหมครบ

11

152

153

154

155

156

157

Figure 2 Ratio of amount of stored tobacco pests and natural enemies collected by light traps in 158

tobacco storehouses in Chiang Mai and Lamphun provinces, Thailand, during January-September 159

2012 160

สรป 161

การส ารวจแมลงศตรใบยาสบแหงในโกดงเกบใบยาสบแหง ทงในจงหวดเชยงใหมและล าพนพบแมลงศตรท162

ส าคญทเขาท าลายใบยาสบแหง ไดแก มอดยาสบ L. serricorne มอดฟนเลอย Oryzaephilus sp. และทส าคญพบ ผเสอ163

ยาสบ E. elutella ในทกพนทวจย นอกจากนยงส ารวจพบแมลงศตรธรรมชาตทเปนประโยชนหลายชนด เชน ดวงตวห า 164

Thaneroclerus sp. และ แตนเบยน Anisopteromalus sp. ผลจากการศกษาวจยในครงนจะเหนไดวา สถานการณแมลง165

ศตรใบยาสบแหง ไดเปลยนไป มการพบผเสอยาสบ ศตรส าคญของใบยาสบแหงและผลตผลในโรงเกบ ในหลายพนท166

ของจงหวดเชยงใหมและล าพน ดงนนจ าเปนทจะตองมการจดการเพอปองกนมใหมการระบาดไปเปนพนทกวางหรอ167

ระบาดไปทวประเทศ อนจะสรางผลกระทบใหกบเกษตรกร หนวยงานและผประกอบการทเกยวของ 168

169

เอกสารอางอง 170

กรมสรรพสามต. 2553. รายงานประจ าป 2553. ส านกแผนภาษ, กรมสรรพสามต. แหลงขอมล: 171

http://www.excise.go.th/cs/groups/public/documents/document/mjaw/mde5/~edisp/webportal16200 172

019993.pdf. คนเมอ 21 สงหาคม 2555. 173

กองกฏวทยา สถานทดลองยาสบแมโจ. 2549. คมอ แมลงยาสบ. กองกฏวทยา สถานทดลองยาสบแมโจ 174

ฝายใบยา โรงงานยาสบ กระทรวงการคลง. บรษท โชตนาพรนท จ ากด, เชยงใหม. 175

ขอคดเหน[c91]: ควรอธบายใหเหนวา other 79

% ซงเปนกลมใหญนนคออะไร เปนศตรโรงเกบหมด หรอ บนเขามาจากภายนอก นอกจากนเหตผลท าไม predators พบเปนจ านวนมาก เปนโรงเกบหมดหรอบนเขามาจากภายนอกเชนกน

ขอคดเหน[S92]:

ขอคดเหน[S93]: ในปจจบน

ขอคดเหน[S94]: เนองจาก

ขอคดเหน[S95]: E. elutella ซงจดเปน

ขอคดเหน[S96]: ทวโลก

ขอคดเหน[S97]:

ขอคดเหน[S98R97]: ควร

ขอคดเหน[c99]: ไมควรสรปลกษณะนเพราะจะไมทราบวามการเปลยนแปลงอยางไรจากเดม

ขอคดเหน[S100]: อยางมากในอนาคต

12

กาญจนา โกตทพย, เยาวลกษณ จนทรบาง, ไสว บรณพานชพนธ, ปยะวรรณ สทธประพนธ, และประณธพร เอมโอฐ. 176

2557. การจ าแนกชนดและชววทยาของผเสอศตรยาสบในโรงเกบ. วารสารเกษตร. 30(1): 21-28. 177

เฉลมศร นาคฤทธ. 2546. แมลงส าคญทางเศรษฐกจ (Economic Insect). คณะวชาพชศาสตร 178

วทยาเขตนครศรธรรมราช สถาบนเทคโนโลยราชมงคล, นครศรธรรมราช. 179

นอย พงษวร. 2503. การทดลองใชยาเคมปราบมอดยาสบ. วทยานพนธ กส.บ. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร,180

กรงเทพฯ. 181

พรทพย วสารทานนท, พรรณเพญ ชโยภาส, ใจทพย อไรชน, รงสมา เกงการพานช, ลกขณา รมเยน, 182

ภาวณ หนชนะภย, และอจฉรา เพชรโชต. 2551. แมลงทพบในผลตผลเกษตรและการปองกนก าจด. โรงพมพ183

ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด, กรงเทพฯ. 184

ศรวรรณ พทยรงสฤษฏ, ประภาพรรณ เอยมอนนต, ปวนา ปนกระจาง, และกมภการ สมมตร. 2555. สรป 185

สถานการณการควบคมการบรโภคยาสบของประเทศไทย พ.ศ.2555. ศนยวจยและจดการความร 186

เพอการควบคมยาสบ. เจรญดมนคงการพมพ, กรงเทพฯ. 187

ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร. 2555. รายงานการตดตามสถานการณการคาสนคาเกษตรภายใต AFTA และ FTA 188

(เฉพาะทมผลบงคบใชแลว) ประจ าเดอนธนวาคม 2554. ส านกเศรษฐกจการเกษตรระหวางประเทศ 189

ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร. แหลงขอมล: http://www.oae.go.th/biae/download/AFTA&FTA_ 190

Dec%2011.pdf. คนเมอ 21 พฤษภาคม 2557. 191

Ashworth, J. R. 1993. The biology of Ephestia elutella. Journal of Stored Products Research 29(3): 199-205. 192

Boone, M. 2005. Ephestia elutella - Tobacco moth, genitalia. Available: http://mothphotographersgroup. 193

msstate.edu/genitalia.php?hodges=6021. Accessed Sep. 30, 2012. 194

Cabrera, B. J. 2001. Cigarette beetle, Lasioderma serricorne (F.) (Insecta: Coleoptera: Anobiidae). 195

Available: http:// http://entomology.ifas.ufl.edu/creatures/urban/stored/cigarette_beetle.htm. 196

Accessed May 1, 2014. 197

Carvalho, M. O. 1995. Entomological survey in tobacco warehouses. Notiziario sulla Protezione delle Piante. 198

13

(4): 28-34. 199

Cheng, X., C. Wei, and F. Wang. 1998. Pests in tobacco storehouses and their control in China. 200

P.1402-1405. In: Z. Jin, Q. Liang, Y. Liang, X. Tan, and L. Guan (eds.). Proceedings of the 7th 201

International Working Conference on Stored-product Protection. 14-19 October 1998. Sichuan 202

Publish House of Science and Technology, Chengdu, China. 203

Ghimire, M. N., and T. W. Phillips. 2010. Suitability of different lepidopteran host species for development of 204

Bracon hebetor (Hymenoptera: Braconidae). Environ. Entomol. 39(2): 449-458. 205

Hagstrum, D. W., and B. Subramanyam. 2006. Fundamentals of Stored-Product Entomology. 206

AACC International. Saint Paul, Minnesota. 207

Hagstrum, D. W., and B. Subramanyam. 2009. Stored-Product Insect Resource. AACC 208

International. Saint Paul, Minnesota. 209

Hagstrum, D. W., T. W. Phillips, and G. Cuperus. 2012. Stored Product Protection. Kansas State University 210

Agricultural Experiment Station and Cooperative Extension Service, Kansas. 211

Hill, D. S. 2008. Pests of Crops in Warmer Climates and Their Control. Springer Science Business 212

Media, BV, Lincolnshire. 213

Ngamo, T. S. L., H. Kouninki, Y. D. Ladang, M. B. Ngassoum, P. M. Mapongmestsem, and T. Hance. 2007. 214

Potential of Anisopteromalus calandrae (Hymenoptera: Pteromalidae) as biocontrol agent of 215

Callosobruchus maculatus (F.) (Coleoptera: Bruchidae). Afr. J. Agric. Res. 2(4): 168-172. 216

Rees, D. 2004. Insects of Stored Products. CSIRO Publishing, Collingwood, Victoria. 217

Rees, D. 2007. Insects of Stored Grain, a Pocket Reference. 2nd ed. CSIRO Publishing, Collingwood, Victoria. 218